DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ Cilt: 14 Sayı: 1 sh Ocak 2012

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ Cilt: 14 Sayı: 1 sh Ocak 2012"

Transkript

1 DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK BİLİMLEİ DEGİSİ Cilt: Sayı: h. -7 Ocak 0 TESLENMİŞ AKIM GEİ BESLEMELİ İŞLEMSEL ÜKSELTEÇ E MOS-C DEE GEÇEKLEMESİ UGULAMALAI (INETING CUENT FEEDBACK OPEATIONAL AMPLIFIE AND ITS APPLICATIONS TO MOS-ICUIT EALIATION) Haan SÖEN*, Ahmet GÖKÇEN**, Selçuk KILINÇ***, Uğur ÇAM*** ÖET/ABSTACT Bu çalışmada, terlenmiş akım geri belemeli işlemel yükelteç (TAGBİ) olarak iimlendirilen bir aktif eleman tanıtılmıştır. TAGBİ in CMOS gerçeklemeleri verilmiştir. Bu yapı bloğunun, devrelerin MOS-C gerçeklemeleri için çok uygun olduğu göterilmiştir. Uygulama örnekleri olarak TAGBİ kullanan Tow-Thoma ve Kerwin-Huelman-Newcomb üzgeçleri ile birinci dereceden tüm geçiren üzgeç ve alıngaç devreleri unulmuştur. Teorik analizler PSPICE benzetim onuçları ile doğrulanmıştır. In thi paper, an active element called inverting current feedback operational amplifier (ICFOA) i decribed. CMOS implementation of ICFOA are included. It ha been hown that thi building block i very uitable for MOS-C realization of circuit. A the application example, MOS-C implementation of Tow-Thoma biquad, Kerwin-Huelman-Newcomb biquad, firt order allpa filter and quadrature ocillator uing ICFOA are preented. Theoretical analyi i verified by PSPICE imulation. ANAHTA KELİMELE/KEODS Analog inyal işleme, Akım taşıyıcılar, Akım geri belemeli işlemel yükelteçler, MOS-C gerçekleme Analog ignal proceing, Current conveyor, Current feedback operational amplifier, MOS-C realization * Celal Bayar Ün., Elektrik-Elektronik Müh. Böl., Muradiye erleşkei, Muradiye, 50, MANİSA ** Mutafa Kemal Ün., Elektrik-Elektronik Müh. Böl., Antakya, 00, HATA *** Dokuz Eylül Ün., Elektrik-Elektronik Müh. Böl., Tınaztepe erleşkei, Buca, 50, İMİ

2 Sayfa No: H. SÖEN, A. GÖKÇEN, S. KILINÇ, U. ÇAM. GİİŞ İkinci neil akım taşıyıcı (İNAT), ortaya çıktığından beri analog inyal işleme alanında yaygın olarak kullanılmaktadır. Kaynaklarda İNAT tabanlı birçok gerilim modlu ve akım modlu üzgeç işlevlerini entezleyen yapılar unulmuştur (Toumazou vd., 990; Sedra vd., 990; Chen, 00). İNAT, gerilim modlu devrelerde kullanılmakla birlikte, çıkış ucunun yükek empedan özelliği nedeniyle, akım modlu üzgeçlere daha uygundur. Sonradan bu elemana, yükek empedanlı çıkış ucunun gerilim tamponlanmaıyla elde edilen başka bir çıkış ucu eklenmiştir. Elde edilen elemana akım geri belemeli işlemel yükelteç (AGBİ) adı verilmiştir. AGBİ birçok uygulamada kullanılmıştır (Soliman, 99). Öte yandan bu eleman, abit kazanç-bant genişliği çarpımı avantajıyla birlikte klaik işlemel yükelteç olarak da kullanılabilir. Bu elemanın düşük empedanlı çıkış ucu, gerilim modlu devrelerin art arda bağlanmaına olanak ağlar. Sonraki yıllarda, analog taarımcılara daha fazla olanak ağlamak için terlenmiş ikinci neil akım taşıyıcı (TİNAT) ileri ürülmüştür (Awad ve Soliman, 999). Bu elemanın İNAT dan tek farkı giriş uçlarının zıt potaniyellerde olmaıdır. Bu durum özellikle tüm geçiren ve bant durduran üzgeçlerin entezinde faydalıdır. TİNAT ın bazı uygulamaları kaynaklarda unulmuştur (İbrahim vd., 00; Minaei vd., 00; Soliman, 008). İNAT da olduğu gibi, düşük empedanlı çıkış ucunun olmamaından dolayı, bu eleman da gerilim modlu devreler için çok uygun değildir. Bu çalışmada, TAGBİ olarak iimlendirilen bir aktif yapı bloğu unulmaktadır. Bu eleman, klaik AGBİ için yapıldığı gibi, TİNAT elemanının yükek empedanlı çıkış ucunun tamponlanmaıyla elde edilen başka bir çıkış ucunun eklenmeiyle oluşturulmuştur. Bu yapı bloğunun özellikle gerilim modlu devrelerin MOS-C gerçeklemeinde yararlı olduğu görülmüştür. İkinci dereceden üzgeçler, birinci dereceden tüm geçiren üzgeç ve alıngaç devreleri, elemanın uygulama örnekleri olarak verilmiştir. Bu devrelerdeki dirençler, doğrual olmamazlığı yok edilmiş MOSFET ler kullanılarak gerçeklenmiştir. Sonuçta elde edilen devreler, MOS-C gerçeklemeine uygun olarak adece tranitor ve kondanator içermektedir. Taarlanan üzgeçlerin ve alıngacın parametreleri, elektronik olarak MOSFET lerin kapı gerilimlerinin değiştirilmeiyle ayarlanabilmektedir. Devrelerin benzetimleri PSPICE programı kullanılarak yapılmıştır. Benzetim onuçlarının teorik analizlerle uygun olduğu gözlemlenmiştir. Bu çalışma şu şekilde düzenlenmiştir. TAGBİ aktif elemanı Bölüm de tanıtılmıştır. Bu yapı bloğunun CMOS gerçeklemeleri de bu bölüme eklenmiştir. Bölüm, dirençlerin gerçeklenmeinde kullanılan MOS devrelerindeki doğrual olmamazlığın yok edilmeine ilişkin detayları vermektedir. Sunulan aktif yapı bloğunu kullanan üzgeç ve alıngaç devrelerinin MOS-C gerçeklemeleri, PSPICE benzetim onuçlarıyla birlikte Bölüm te verilmiştir. Bölüm 5 çalışmanın onuçlarını içermektedir.. TESLENMİŞ AKIM GEİ BESLEMELİ İŞLEMSEL ÜKSELTEÇ (TAGBİ) TAGBİ in devre embolü Şekil de verilmiştir. Elemanının uçlarındaki ilişki aşağıdaki eşitlik takımıyla tanımlanır. I I y x z w = 0 = = ± I = z x y ()

3 Mühendilik Bilimleri Dergii Cilt : Sayı : Sayfa No: 5 y I y I z z TAGBİ x I x w Şekil. TAGBİ in devre embolü TİNAT Gİ TAGBİ Şekil. TİNAT ve gerilim izleyici kullanarak TAGBİ gerçeklemei I z = ±I x ifadeindeki pozitif işaret, pozitif tip TAGBİ+; negatif işaret, negatif tip TAGBİ temil etmektedir. TAGBİ, Şekil de göterildiği gibi TİNAT ve gerilim tamponunun bağlanmaıyla elde edilebilir. Böylelikle, TAGBİ nın CMOS gerçeklemei, TİNAT nın CMOS gerçeklemei ve bunu izleyen bir CMOS gerilim tamponu ile oluşturulabilir. Kaynaklarda TİNAT nın CMOS gerçeklemei için değişik yollar unulmuştur (Awad ve Soliman, 999; Sobhy ve Soliman, 007). Ayrıca, farkal gerilim akım taşıyıcı ve farkal fark akım taşıyıcı elemanları da, uygun uçlarının topraklanmaıyla TİNAT olarak kullanılabilmektedir (Chiu vd., 99; İbrahim ve Kuntman, 00). TAGBİ in CMOS gerçeklemeini tamamlamak için, TİNAT nın çıkış ucuna bir CMOS gerilim tamponu bağlanabilir (Manetaki ve Toumazou, 99). TAGBİ+ nın CMOS gerçeklemei Şekil te göterilmiştir. Bu gerçekleme, farkal fark akım taşıyıcı elemanın ( ve uçları topraklanmış) gerilim tamponu ile art arda bağlanmaıyla elde edilmiştir (İbrahim ve Kuntman, 00; Manetaki ve Toumazou, 99). Devrenin 0.5 µm CMOS işlem parametreleriyle birlikte, PSPICE programı kullanılarak benzetimi gerçekleştirilmiştir. Beleme gerilimleri ±.5 olarak alınmıştır. TAGBİ+ nın doğru çalıştığını göteren, I I, ve DC karakteritiklerinin PSPICE benzetim onuçları ıraıyla Şekil, Şekil 5 ve Şekil da verilmiştir. Benzetim onuçları, = Ω, =0 MΩ, =00 MΩ, ve =80 Ω port direnç değerlerini de vermektedir. TAGBİ nin CMOS gerçeklemei Şekil 7 de verilmiştir. Bu gerçekleme ICCII nin gerilim tamponu ile art arda bağlanmaıyla elde edilmiştir (Sobhy ve Soliman, 007; Manetaki ve Toumazou, 99). Devrenin benzetim onuçları aynı işlem parametreleri ve beleme kaynaklarıyla PSPICE programı kullanılarak elde edilmiştir. Şekil 8, I = I ilişkiini doğrulayan PSPICE benzetim onucunu götermektedir. CMOS TAGBİ nin diğer karakteritikleri Şekil ve Şekil da göterilen TAGBİ+ karakteritikleriyle benzerdir.

4 Sayfa No: H. SÖEN, A. GÖKÇEN, S. KILINÇ, U. ÇAM DD M M7 M8 MP M5P MP MP MP M7 M8 MP M7P M0 M M M M MA SS M9 MA MA M MA M M MN DD M7N M M MN M0 BB M9 M5N MN M5 M5A M5B M5C M5D MN MN M SS Şekil. TAGBİ+ nın CMOS gerçeklemei Şekil. CMOS TAGBİ+ nın ve değerleri araındaki DC karakteritiği

5 Mühendilik Bilimleri Dergii Cilt : Sayı : Sayfa No: 7 Şekil 5. CMOS TAGBİ+ nın I ve I değerleri araındaki DC karakteritiği Şekil. CMOS TAGBİ+ nın ve değerleri araındaki DC karakteritiği

6 Sayfa No: 8 H. SÖEN, A. GÖKÇEN, S. KILINÇ, U. ÇAM DD B M M M8 M M M M9 M0 M5 M M M M M M7 M8 M M M9 M M5 -B M5 M M7 M0 M SS Şekil 7. TAGBİ nin CMOS gerçeklemei Şekil 8. CMOS TAGBİ nin I ve I değerleri araındaki DC karakteritiği. MOS DEELEİNDE DOĞUSAL OLMAMALIĞI OK ETME LSI devrelerinde iliyum alanının kapladığı yer, analog taarımcılar açıından önemli bir konudur. Bundan dolayı, entegre devrelerin alanını küçültmek çok önemlidir. Modern CMOS teknolojiinde, dirençler ve kondanatorlar çip üzerinde büyük alanlar işgal eder. Bu bakımdan, dirençleri tranitor kullanarak gerçeklemek boyutu önemli ölçüde azaltacaktır. Sonuçta elde edilen devre, adece MOS tranitorlar ve kondanatorlardan oluşacak ve bundan dolayı devre MOS-C gerçekleme olarak iimlendirilecektir. Bu yapı, çip alanının

7 Mühendilik Bilimleri Dergii Cilt : Sayı : Sayfa No: 9 önemli bölümünden taarruf ağlayacak ve devrelerin elektronik olarak ayarlanmaını mümkün kılacaktır. Bu durumda, direnç değerlerinin ve dolayııyla ilgili üzgeç parametrelerinin kolay bir şekilde, kapı gerilimlerinin değiştirilmeiyle ayarlanabilmei ağlanmış olacaktır. MOS-C tabanlı devrelerin gerçeklenmeine alternatif bir teknik kaynaklarda unulmaktadır (Tividi vd., 98). Bu yöntemde, uçları aynı pozitif ve negatif gerilimlere bağlı bir direnç, doğrual olmamazlığı yok edilmiş bir MOS tranitor kullanılarak kolaylıkla gerçeklenebilir (Tividi vd., 98). Bu çalışmada tanıtılan TAGBİ elemanının giriş uçları zıt potaniyelde olduğundan, bu tip MOS-C gerçeklemelerine iyi bir adaydır. ukarıda bahedilen teknik, terlenmiş bir birim kazançlı yükeltecin giriş ve çıkış uçları araına doymaız bölgede çalışan bir MOSFET bağlanmaına dayanan bir yöntem olup dengeli MOSFET-C devrelerine alternatif olarak önerilmiştir (Tividi vd., 98; Acar ve Ghaui, 987). Şekil 9 da göterilen bu yöntem, MOSFET in doğrual olmamazlığını önemli ölçüde yok eder. Akaçtan kaynağa akım akışı aşağıdaki eşitlikle verilir. I = () Eşitlikdeki aşağıdaki gibidir. = µ C ( / L)( ) () n ox c t ukarıdaki eşitlikde, ve L kanal genişliğini ve uzunluğunu, t MOSFET in eşik gerilimini, µ n kanaldaki elektron hareketliliğini, C ox birim alandaki kapı-okit ığaını ifade eder. Eşdeğer direnç değeri c ile ayarlanabilir ve doğrual olmamazlıklar yok edildiğinden geniş bir gerilim aralığında çalışır (Tividi vd., 98). Doğrual olmamazlıkların yok edilmei için diğer bir yöntem, kaynaklarda önerilmiştir (Han ve Park, 98). Bir doğrual direnç, Şekil 0 da göterildiği gibi doymaız bölgede çalışan iki kanal ayarlamalı NMOS tranitorun paralel bağlanmaıyla gerçeklenmektedir. Devre M tranitorunu aktif etmek için kanal ayarlamalı elemanlara ihtiyaç duymaktadır. ve uçları araındaki eşdeğer direnç aşağıdaki gibidir. = µ C ( / L)( ) () n ox c t Direnç değeri, c kapı gerilimi ile elektronik olarak kontrol edilebilmektedir. c I - - Şekil 9. ıt potaniyeller araına bağlı direncin MOSFET gerçeklemei

8 Sayfa No: 0 H. SÖEN, A. GÖKÇEN, S. KILINÇ, U. ÇAM M M c Şekil 0. Topraklanmış direncin paralel bağlı kanal ayarlamalı MOSFET lerle gerçeklenmei. TAGBİ NIN MOS-C DEELEİNDEKİ UGULAMALAI Bu bölümde, ikinci dereceden alçak geçiren, yükek geçiren, bant geçiren üzgeçler, birinci dereceden tüm geçiren üzgeç ve alıngaç devrelerini içeren TAGBİ uygulamaları unulmuştur. Bu devrelerdeki dirençler, önceki bölümde açıklandığı gibi MOS tranitorlar kullanarak gerçeklenmiştir. Aşağıdaki devrelerin benzetimlerinde, ıraıyla Şekil ve Şekil 7 de verilen TAGBİ+ ve TAGBİ nin CMOS gerçeklemeleri, 0.5 µm CMOS işlem parametreleri ve ±.5 beleme gerilimleri ile birlikte kullanılmıştır... Tow-Thoma Süzgeci TAGBİ kullanan Tow-Thoma ikinci dereceden üzgecin MOS-C gerçeklemei Şekil de göterilmiştir. Devrenin aktarım işlevleri aşağıdaki şekilde elde edilmiştir. = (5) 8 in C C = () 8 in C 8 5 = (7) 8 in C Doğal açıal frekan ve kalite faktörü şu şekilde bulunur. 8 5 ω 0 = (8) CC

9 Mühendilik Bilimleri Dergii Cilt : Sayı : Sayfa No: 8C 5 Q = (9) C Eşitliklerden görüldüğü gibi, bu topoloji kullanılarak terlenmiş bant geçiren, terlenmemiş alçak geçiren ve terlenmiş alçak geçiren üzgeçleri gerçeklenebilir. Süzgeçlerin doğal frekanını yaklaşık MHz olacak şekilde ayarlamak amacıyla, bu devrenin PSPICE benzetimlerinde,, ve dirençlerini gerçekleyen tüm tranitorlar için =.5 µm ve L=.5 µm olarak alınmıştır. Ayrıca, c =.5 olarak alınmıştır. Böylece, bahi geçen direnç değerleri.8 kω a eşit bulunmuştur. ve 5 dirençleri için tranitorların kanal genişliği ve uzunluğu =5 µm ve L=5 µm olarak alınmıştır. Ayrıca c =7.5 olarak alınmıştır. Böylece, direnç değerleri.5 kω a eşit bulunmuştur. Kapaite değerleri C =C =00 pf olarak alınmıştır. Bu değerlerden, teorik doğal frekan.0 MHz olarak elde edilmiştir. Şekil, Tow-Thoma ikinci dereceden üzgecin benzetim onuçlarını götermektedir. Benzetim onucunda elde edilen doğal frekan değeri, teorik değere çok yakın olan MHz e eşittir. Kalite faktörünün ayarlanabilirliği Şekil te göterilmiştir. Görüldüğü gibi bant geçiren üzgecin kalite faktörü, merkez frekanını değiştirmeden M nin kapı geriliminin değiştirilmeiyle ayarlanmaktadır. in c M TAGBİ+ C c M a M b M TAGBİ+ c c TAGBİ+ C M M TAGBİ+ Şekil. Tow-Thoma ikinci dereceden üzgecin MOS-C gerçeklemei c M 5a c 5 M 5b Şekil. Tow-Thoma ikinci dereceden üzgecin kazanç yanıtına ait benzetim onuçları

10 Sayfa No: H. SÖEN, A. GÖKÇEN, S. KILINÇ, U. ÇAM Şekil. Tow-Thoma ikinci dereceden üzgecin elektronik olarak ayarlanabilirliği.. Kerwin-Huelman-Newcomb (KHN) Süzgeci Şekil te TAGBİ tabanlı KHN ikinci dereceden üzgecin MOS-C gerçeklemei göterilmektedir. KHN üzgecinin alçak geçiren, bant geçiren ve yükek geçiren yanıtlarına ait aktarım işlevleri ıraıyla aşağıdaki gibi bulunmuştur C in LP + + = (0) 5 8 C C in BP + + = () 5 8 C in HP + + = () Doğal açıal frekan ve kalite faktörü aşağıdaki gibidir. 0 8 = ω () 5 C C Q = () ukarıdaki eşitliklerden devrenin üç temel üzgeç işlevi olan alçak geçiren, yükek geçiren ve bant geçiren üzgeçlerin işlevlerini ağladığı açıktır. Ayrıca, üzgeçlerin kazanç, kalite faktörü ve doğal frekanı birbirlerinden bağımız olarak kontrol edilebilmektedir.

11 Mühendilik Bilimleri Dergii Cilt : Sayı : Sayfa No: KHN ikinci dereceden üzgecin benzetimlerinde, dışındaki dirençleri gerçekleyen tranitorların tümü için =.5 µm ve L=.5 µm alınmıştır. Ayrıca c =.5 alınmıştır. Böylece, direnç değerleri.8 kω a eşit olmaktadır. için kanal ayarlamalı tranitor ve = µm, L=0 µm, c =0 eçilmiştir. Böylece, direnç değeri.8 kω olmaktadır. Kapaite değerleri C =C =00 pf olarak alınmıştır. Bu değerlerden teorik olarak doğal frekan. MHz bulunmuştur. İkinci dereceden alçak geçiren, yükek geçiren ve bant geçiren üzgeçlerin kazanç yanıtlarının benzetim onuçları Şekil 5 te verilmiştir. Benzetimi yapılan doğal frekan değeri teorik değere oldukça yakın olup. MHz değerine eşittir. LP TAGBİ+ M c in HP BP C C c M TAGBİ+ c TAGBİ+ c M M TAGBİ+ c M a M b TAGBİ- M 5 c 5 Şekil. KHN ikinci dereceden üzgecin MOS-C gerçeklemei Şekil 5. KHN ikinci dereceden üzgecin kazanç yanıtına ait benzetim onuçları

12 Sayfa No: H. SÖEN, A. GÖKÇEN, S. KILINÇ, U. ÇAM.. Birinci Dereceden Tüm Geçiren Süzgeç Şekil, TAGBİ içeren birinci dereceden tüm geçiren üzgeç topolojiinin MOS-C gerçeklemeini götermektedir. utin analiz aşağıdaki aktarım işleviyle onuçlanmıştır. out in = C (5) + C Doğal açıal frekan aşağıdaki gibi bulunur. ω o = () C Süzgecin faz yanıtı aşağıdaki gibi heaplanır. ο C ϕ( ω) = 80 arctan ω (7) ukarıdaki eşitliklerden Şekil daki devrenin, itenilen frekan aralığında abit çıkış genliği veren ve frekan bağımlı gecikme için kullanılabilen birinci dereceden tüm geçiren üzgeci gerçeklediği anlaşılmaktadır. Birinci dereceden tüm geçiren üzgecin benzetimlerinde, direnci gerçekleyen tranitor için =.5 µm ve L=.5 µm alınmıştır. Ayrıca c =.5 alınmıştır. Böylece, direnç değeri.8 kω değerine eşit olmuştur. Kapaite değeri C=00 pf olarak alınmıştır. Bu değerlerden, teorik doğal frekan 58 khz olarak bulunmuştur. Birinci dereceden üzgecin faz yanıtı ve kazanç yanıtının benzetim onucu Şekil 7 de verilmiştir. Benzetim onucunda elde edilen doğal frekan 587 khz değerine eşittir. Süzgecin farklı kapı gerilim değerleri için elektronik olarak ayarlanabilme özelliği ve bunlara karşılık faz yanıtları Şekil 8 de verilmiştir. C in C C M TAGBİ+ out Şekil. Birinci dereceden tüm geçiren üzgecin MOS-C gerçeklemei

13 Mühendilik Bilimleri Dergii Cilt : Sayı : Sayfa No: 5 Şekil 7. Tüm geçiren üzgecin kazanç ve faz yanıtına ait benzetim onuçları Şekil 8. Birinci dereceden tüm geçiren üzgecin elektronik olarak ayarlanabilirliği.. Salıngaç Devrei Sinüzoidal alıngacın, art arda bağlı tüm geçiren üzgeç ve tümlev devrei ile bir bloğun çıkışının diğer bloğun girişine bağlanmaı onucu çevrimin tamamlanmaıyla gerçeklenebildiği bilinmektedir (Haritanti, 985). Bu yaklaşım kullanılarak, TAGBİ tabanlı alıngaç Şekil 9 daki gibi gerçeklenebilir. Bu devrede, yukarıda unulan birinci dereceden tüm geçiren üzgeç ve TAGBİ tabanlı bir tümlev devrei kullanılmıştır. Sinüzoidal alınımı ağlamak için, devrenin çevrim kazancı aşağıdaki gibi = jω de bire eşitlenir. C + C C = jω = (8) Eşitlik 8 den alınım şartı ve frekanı ıraıyla aşağıdaki gibi bulunabilir. C C = (9) ω 0 = (0) C C

14 Sayfa No: H. SÖEN, A. GÖKÇEN, S. KILINÇ, U. ÇAM Tüm geçiren üzgeç C Tümlev devrei C C C M TAGBİ+ C M TAGBİ- Şekil 9. Salıngaç devreinin MOS-C gerçeklemei Şekil 0. Salıngaç çıkış gerilimlerinin benzetim onuçları Baitlik açıından, = = ve C = C = C olarak eçilire, alınım şartı ağlanır ve alınım frekanı aşağıdaki gibi olur. ω 0 = () C Benzetimlerde ve dirençlerini gerçekleyen tranitorlar için =.5 µm, L=.5 µm ve c =.5 olarak alınmıştır. Böylece, bahi geçen dirençlerin değerleri.8 kω olarak bulunmuştur. Kapaite değerleri C =C =0 pf olarak alınmıştır. Teorik olarak alıngaç frekanı.8 MHz olarak heaplanmıştır. Benzetim onucunda elde edilen değer ie.9 MHz dir. Devrenin çıkış dalga şekilleri Şekil 0 de verilmiştir. 5. SONUÇ Bu çalışmada, TAGBİ aktif elemanı içeren, ikinci dereceden alçak geçiren, yükek geçiren, bant geçiren üzgeçler, birinci dereceden tüm geçiren üzgeç ve alıngaç devreinin MOS-C gerçeklemeleri verilmiştir. Devreler, TAGBİ nın girişlerindeki terlenmiş gerilim kopyalama özelliği nedeniyle, MOS-C gerçeklemeine dayalı olarak tamamen tümleştirilebilmektedir. Buna ek olarak, devre parametreleri elektronik olarak ayarlanabilir. TAGBİ nın çıkış uçlarından biri düşük empedanla karakterize edildiğinden, gerilim modlu devrelerin ek bir tampon kullanılmadan art arda bağlanabilmeine olanak ağlanmaktadır. Çalışmaya, TAGBİ in CMOS gerçeklemeleri kullanılarak elde edilen ve teorik analizleri doğrulayan PSPICE benzetim onuçları eklenmiştir. Tanıtılan aktif elemanın, taarımcılara analog inyal işleme alanında yeni olanaklar ağlamaı beklenmektedir.

15 Mühendilik Bilimleri Dergii Cilt : Sayı : Sayfa No: 7 KANAKLA C. Acar, M. S. Ghaui (987): Fully Integrated Active C-filter Uing MOS and Non- Balanced Structure, International Journal of Circuit Theory and Application, Cilt 5,. 05. I. A. Awad, A. M. Soliman (999): Inverting Second Generation Current Conveyor: the Miing Building Block, CMOS ealization and Application, International Journal of Electronic, Cilt 8,.. H. P. Chen (00): Single CCII-Baed oltage-mode Univeral Filter, Analog Integrated Circuit and Signal Proceing, Cilt, Chiu, S. I. Liu, H.. Tao, J. J. Chen (99): CMOS Differential Difference Current Conveyor and Their Application, IEE Proceeding Circuit, Device and Sytem, Cilt, I. S. Han, S. B. Park (98): oltage-controlled Linear eitor by Two MOS Tranitor and It Application to Active C Filter MOS Integration, Proceeding of the IEEE, Cilt 7, I. Haritanti (985): General Method for Deigning C Harmonic Ocillator, International Journal of Electronic, Cilt 58, M. A. İbrahim, H. Kuntman (00): High Linearity CMOS Differential Current Conveyor (DDCC), International Conference on Microelectronic,. 9. M. A. İbrahim, H. Kuntman, S. Özcan, O. Suvak, O. Çiçekoğlu (00): New Firt-Order Inverting-Type Second-Generation Current Conveyor-Baed All-Pa Section Including Canonical Form, Electrical Engineering, Cilt 8, K. Manetaki, C. Toumazou (99): Current-Feedback Opamp Suitable for CMOS LSI Technology, Electronic Letter, Cilt, S. Minaei, E. üce, O. Çiçekoğlu (00): ICCII-Baed oltage-mode Filter with Single Input and Six Output Employing Grounded Capacitor, Circuit, Sytem, and Signal Proceing, Cilt 5, A. S. Sedra, G.. obert, F. Gohh (990): The Current Conveyor: Hitory, Progre and New eult, IEE Proceeding Part G, Cilt 7, E. A. Sobhy, A. M. Soliman (007): Novel CMOS ealization of the Inverting Second- Generation Current Conveyor and Application, Analog Integrated Circuit and Signal Proceing, Cilt 5,. 57. A. M. Soliman (99): Application of the Current Feedback Operational Amplifier, Analog Integrated Circuit and Signal Proceing, Cilt, A. M. Soliman (008): The Inverting Second Generation Current Conveyor a Univeral Building Block, International Journal of Electronic and Communication (AEU), Cilt,.. C. Toumazou, F. J. Lidgey, D. G. Haigh (990): Analogue IC Deign: the Current Mode Approach, London, Peter Peregrinu.. Tividi, M. Banu, J. Khoury (98): Continuou-Time MOSFET-C Filter in LSI, IEEE Journal of Solid-State Circuit, SC-,. 5 0.

Yeni Yüksek Başarımlı CMOS Üçüncü Kuşak Akım Taşıyıcı (CCIII)

Yeni Yüksek Başarımlı CMOS Üçüncü Kuşak Akım Taşıyıcı (CCIII) Yeni Yüksek Başarımlı CMOS Üçüncü Kuşak Akım Taşıyıcı (CCIII) Shahram MINAEI 1 Merih YILDIZ 2 Hakan KUNTMAN 3 Sait TÜRKÖZ 4 1,2. Doğuş Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği

Detaylı

YENİ BİR BİPOLAR DEĞİŞTiRİLMİŞ ÜÇÜNCÜ KUŞAK AKIM TAŞIYICI (MCCIII) YAPISI, KARAKTERİZASYONU VE UYGULAMALARI

YENİ BİR BİPOLAR DEĞİŞTiRİLMİŞ ÜÇÜNCÜ KUŞAK AKIM TAŞIYICI (MCCIII) YAPISI, KARAKTERİZASYONU VE UYGULAMALARI ENİ BİR BİPOLAR DEĞİŞTiRİLMİŞ ÜÇÜNCÜ KUŞAK AKIM TAŞIICI () APISI, KARAKTERİZASONU E UGULAMALARI Seçkin BODUR 1 Hakan KUNTMAN 2 Oğuzhan ÇiÇEKOĞLU 3 1, 2 İstanbul Teknik Üniversitesi, Elektrik-Elektronik

Detaylı

Voltage Mode Second Order Filters Design with Inverting Current Conveyor

Voltage Mode Second Order Filters Design with Inverting Current Conveyor ELECO ' Elektrik - Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Sempozyumu, 9 Kasım - Aralık, Bursa erilim Modlu Eviren Akım Taşıyıcılı İkinci Derece Süzgeç Tasarımları Voltage Mode Second Order Filters Design

Detaylı

Niyazi Düdük 1, Abdullah T. Tola 2. Pamukkale Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Özet. Abstract. 1.

Niyazi Düdük 1, Abdullah T. Tola 2. Pamukkale Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Özet. Abstract. 1. İkinci Derece Çentik Süzgeç Devreinin Logaritmik Ortamda Kayıplı İntegral Alma Blokları ile Taarımı Deign o Second Order Notch Filter in Log Domain by Uing Loy Integrator Niyazi Düdük Abdullah T. Tola

Detaylı

Hazırlayan. Bilge AKDO AN

Hazırlayan. Bilge AKDO AN Hazırlayan Bilge AKDO AN 504071205 1 Özet Amaç Giri kinci Ku ak Eviren Akım Ta ıyıcı (ICCII) CMOS ile Gerçeklenen ICCII Önerilen ICCII- Tabanlı Osilatörler 1. Tek ICCII- tabanlı osilatörler 2. ki ICCII-

Detaylı

Akım Modlu Çarpıcı/Bölücü

Akım Modlu Çarpıcı/Bölücü Akım Modlu Çarpıcı/Bölücü (Novel High-Precision Current-Mode Multiplier/Divider) Ümit FARAŞOĞLU 504061225 1/28 TAKDİM PLANI ÖZET GİRİŞ AKIM MODLU ÇARPICI/BÖLÜCÜ DEVRE ÖNERİLEN AKIM MODLU ÇARPICI/BÖLÜCÜ

Detaylı

ESM 406 Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü 4. TRANSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYAGRAM İNDİRGEME

ESM 406 Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü 4. TRANSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYAGRAM İNDİRGEME . TRNSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYRM İNDİREME. Hedefler Bu bölümün amacı;. Tranfer fonkiyonu ile blok diyagramları araındaki ilişki incelemek,. Fizikel itemlerin blok diyagramlarını elde etmek, 3. Blok diyagramlarının

Detaylı

İndüktans Benzetimi. 16/04/2014 ELE512 ITU İleri Analog Tümdevre Tasarımı 2014 İlkbahar Dönemi Dönem Ödevi. İndüktans Benzetimi

İndüktans Benzetimi. 16/04/2014 ELE512 ITU İleri Analog Tümdevre Tasarımı 2014 İlkbahar Dönemi Dönem Ödevi. İndüktans Benzetimi İndüktans Benzetimi 16/04/2014 ELE512 ITU İleri Analog Tümdevre Tasarımı 2014 İlkbahar Dönemi Dönem Ödevi İndüktans Benzetimi Ad-Soyad : KAZIM EVECAN Öğrenci No : 504051231 Email : kazimevecan@gmail.com

Detaylı

Fırat Kaçar 1, Hakan Kuntman 2. Mühendislik Fakültesi, İstanbul Üniversitesi, 34320, Avcılar, İstanbul

Fırat Kaçar 1, Hakan Kuntman 2. Mühendislik Fakültesi, İstanbul Üniversitesi, 34320, Avcılar, İstanbul Yüksek Başarımlı CMOS Farksal Akımlı Geçiş İletkenliği Kuvvetlendiricisi Tasarımı Design of High Performance CMOS Current Differencing Transconductance Amplifier Fırat Kaçar, Hakan Kuntman 2 Elektrik-Elektronik

Detaylı

YÜKSEK BAŞARIMLI İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ TASARIMI VE UYGULAMALARI

YÜKSEK BAŞARIMLI İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ TASARIMI VE UYGULAMALARI YÜKSEK BAŞARML İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ TASARM VE UYGULAMALAR Gaye GÜNGÖR Hakan KUNTMAN Sem ÇİFTÇİOĞLU 3, 3 Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü Elektrik-Elektronik Fakültesi İstanbul Teknik Üniversitesi,

Detaylı

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU PROFESÖR : MARMARA EĞİTİM KÖYÜ MALTEPE İSTANBUL

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU PROFESÖR : MARMARA EĞİTİM KÖYÜ MALTEPE İSTANBUL AHMET FUAT ANDAY ÖZGEÇMİŞ YÜKSEKÖĞRETİM KURULU PROFESÖR 05.02.2015 Adres : MARMARA EĞİTİM KÖYÜ 34857 MALTEPE İSTANBUL Telefon : 2166261050-2382 E-posta Doğum Tarihi : 27.08.1941 : fuatanday@maltepe.edu.tr

Detaylı

ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ

ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ 73 BÖLÜM 5 ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ 5. Blok Diyagramları Blok diyagramları genellikle frekan domenindeki analizlerde kullanılır. Şekil 5. de çoklu alt-itemlerde kullanılan blok diyagramları

Detaylı

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM212 Elektronik-1 Laboratuvarı Deney Föyü Deney#8 Alan Etkili Transistör (FET) Karakteristikleri Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU Doç. Dr. Mutlu AVCI ADANA,

Detaylı

Şekil 5.1 Opamp Blok Şeması ve Eşdeğer Devresi

Şekil 5.1 Opamp Blok Şeması ve Eşdeğer Devresi DENEY NO :5 DENEYİN ADI :İşlemsel Kuvvetlendirici - OPAMP Karakteristikleri DENEYİN AMACI :İşlemsel kuvvetlendiricilerin performansını etkileyen belli başlı karakteristik özelliklerin ölçümlerini yapmak.

Detaylı

DENEY 8 FARK YÜKSELTEÇLERİ

DENEY 8 FARK YÜKSELTEÇLERİ DENEY 8 FARK YÜKSELTEÇLERİ 8.1 DENEYİN AMACI Bu deneyde fark yükselteçleri analiz edilecek ve girşçıkış sinyalleri incelenecektir. 8.2 TEORİK BİLGİ Fark yükselteçleri birçok entegre devrelerde kullanılan

Detaylı

AREL ÜNİVERSİTESİ DEVRE ANALİZİ

AREL ÜNİVERSİTESİ DEVRE ANALİZİ AREL ÜNİVERSİTESİ DEVRE ANALİZİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİLER DR. GÖRKEM SERBES İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ İşlemsel kuvvetlendirici (Op-Amp); farksal girişi ve tek uçlu çıkışı olan DC kuplajlı, yüksek kazançlı

Detaylı

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK LABORATUVARI-II DENEY RAPORU

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK LABORATUVARI-II DENEY RAPORU T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK LABORATUVARI-II DENEY RAPORU İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİLER ADI SOYADI: ÖĞRENCİ NO: GRUBU: Deneyin

Detaylı

Öğrenci No Ad ve Soyad İmza DENEY 3. Tümleşik Devre Ortak Source Yükselteci

Öğrenci No Ad ve Soyad İmza DENEY 3. Tümleşik Devre Ortak Source Yükselteci Öğrenci No Ad ve Soyad İmza Masa No DENEY 3 Tümleşik Devre Ortak Source Yükselteci Not: Solda gösterilen devre Temel Yarı İletken Elemanlar dersi laboratuvarında yaptığınız 5. deneye ilişkin devre olup,

Detaylı

DİNAMİK DEVRELERİN FREKANS DOMENİNDE İNCELENMESİ, FREKANS KARAKTERİSTİKLERİ VE BODE DİYAGRAMLARI

DİNAMİK DEVRELERİN FREKANS DOMENİNDE İNCELENMESİ, FREKANS KARAKTERİSTİKLERİ VE BODE DİYAGRAMLARI DENEY NO: 9 DİNAMİK DEVRELERİN FREKANS DOMENİNDE İNCELENMESİ, FREKANS KARAKTERİSTİKLERİ VE BODE DİYAGRAMLARI Deneyin Amacı: Lineer-zamanla değişmeyen -kapılı devrelerin Genlik-Frekan ve Faz-Frekan karakteritiklerinin

Detaylı

DENEY 5- TEMEL İŞLEMSEL YÜKSELTEÇ (OP-AMP) DEVRELERİ

DENEY 5- TEMEL İŞLEMSEL YÜKSELTEÇ (OP-AMP) DEVRELERİ DENEY 5 TEMEL İŞLEMSEL YÜKSELTEÇ (OPAMP) DEVRELERİ 5.1. DENEYİN AMAÇLARI İşlemsel yükselteçler hakkında teorik bilgi edinmek Eviren ve evirmeyen yükselteç devrelerinin uygulamasını yapmak 5.2. TEORİK BİLGİ

Detaylı

( ) BSIM MOSFET Model Parametrelerinin Ölçüm Yoluyla Belirlenmesine Yönelik Algoritmalar. Şuayb YENER 1 Hakan KUNTMAN 2. Özetçe. 2 BSIM MOSFET Modeli

( ) BSIM MOSFET Model Parametrelerinin Ölçüm Yoluyla Belirlenmesine Yönelik Algoritmalar. Şuayb YENER 1 Hakan KUNTMAN 2. Özetçe. 2 BSIM MOSFET Modeli BSIM MOSFE Model lerinin Ölçüm Yoluyla Belirlenmeine Yönelik Algoritmalar Şuayb YENER 1 Hakan UNMAN 1 Elektrik ve Elektronik Mühendiliği Bölümü, Sakarya Üniveritei, 545, Eentepe, Sakarya Elektronik ve

Detaylı

ELECO '2012 Elektrik - Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Sempozyumu, 29 Kasım - 01 Aralık 2012, Bursa

ELECO '2012 Elektrik - Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Sempozyumu, 29 Kasım - 01 Aralık 2012, Bursa ELECO ' Elektrik - Elektronik ve Bilgiayar Mühendiliği Sempozyumu, 9 Kaım - Aralık, Bura Zaman Gecikmeli Yük Frekan Kontrol Siteminin ekaiu Yöntemi Kullanılarak Kararlılık Analizi Stability Analyi of Time-Delayed

Detaylı

BAS T VE KULLANI LI B R AKIM LEMSEL KUVVETLEND R C S TASARIMI

BAS T VE KULLANI LI B R AKIM LEMSEL KUVVETLEND R C S TASARIMI BAST VE KULLANILI BR AKIM LEMSEL KUVVETLENDRCS TASARIMI Atilla UYGUR Hakan KUNTMAN, Elektronik ve Haberleme Mühendislii Bölümü Elektrik-Elektronik Fakültesi stanbul Teknik Üniversitesi, 34469, Maslak,

Detaylı

ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİLERİN LİNEER UYGULAMALARI HAKAN KUNTMAN EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI

ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİLERİN LİNEER UYGULAMALARI HAKAN KUNTMAN EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİLERİN LİNEER UYGULAMALAR HAKAN KUNTMAN 03-04 EĞİTİM-ÖĞRETİM YL İşlemsel kuvvetlendiriciler, endüstriyel elektronik alanında çeşitli ölçü ve kontrol düzenlerinin

Detaylı

HARİCİ DİRENÇ KULLANMADAN KONTROL EDİLEBİLEN AKIM TAŞIYICI İLE TÜMGEÇİREN SÜZGEÇ TASARIMI

HARİCİ DİRENÇ KULLANMADAN KONTROL EDİLEBİLEN AKIM TAŞIYICI İLE TÜMGEÇİREN SÜZGEÇ TASARIMI HARİCİ DİRENÇ KULLANMADAN KONROL EDİLEBİLEN AKM AŞYC İLE ÜMGEÇİREN SÜZGEÇ ASARM Serhan YAMAÇL Sadri ÖZCAN Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi Bölümü Mersin Üniversitesi arsus eknik Eğitim Fakültesi, arsus-mersin

Detaylı

TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI

TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI Fikri Barış UZUNLAR bari.uzunlar@tr.chneider-electric.com Özcan KALENDERLİ ozcan@elk.itu.edu.tr İtanbul Teknik Üniveritei, Elektrik-Elektronik Fakültei Elektrik

Detaylı

Alçak Geçiren Flitre ve Faz Farkı Kavramı

Alçak Geçiren Flitre ve Faz Farkı Kavramı EEM 3 - Elektrik - Elektronik Mühendiliğe Giriş Deney ralık 08 lçak Geçiren Flitre ve Faz Farkı Kavramı. İlgili Devre Şemaı ve Teorik Formülayon Şekil. lçak geçiren litre ve girişe uygulanan üoidal. Kirchho

Detaylı

T.C. ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUVARI I

T.C. ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUVARI I T.C. ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUVARI I DENEY 7: MOSFET Lİ KUVVETLENDİRİCİLER Ortak Kaynaklı MOSFET li kuvvetlendirici

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Adı Soyadı: Mehmet SAĞBAŞ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ E-posta: sagbasm@gmail.com, mehmet.sagbas@yeniyuzyil.edu.tr Doğum Tarihi ve Yeri: 01.04.1977 Rize Unvanı: Prof. Dr. Öğrenim Durumu: Doktora Derece

Detaylı

TÜMDEVRE RADYO ALICILARINDA AKIM MODLU ALICI TEMEL BANT KATI TASARIMI

TÜMDEVRE RADYO ALICILARINDA AKIM MODLU ALICI TEMEL BANT KATI TASARIMI TÜMDEVE ADYO ALIILAINDA AKIM MODLU ALII TEMEL BANT KATI TAAIMI Fevzi Erdal KAAAĞAÇ Ali TOKE İstanbul Teknik Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Fakültesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü 866,

Detaylı

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ 1 DENEYİ. Amaç:

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ 1 DENEYİ. Amaç: KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ 1 DENEYİ Amaç: Bu laboratuvarda, yüksek giriş direnci, düşük çıkış direnci ve yüksek kazanç özellikleriyle

Detaylı

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM22 Elektronik- Laboratuvarı Deney Föyü Deney#0 BJT ve MOSFET li Kuvvetlendiricilerin Frekans Cevabı Doç. Dr. Mutlu AVCI Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU ADANA,

Detaylı

Bu deneyde alan etkili transistörlerin DC ve AC akım-gerilim karakteristikleri incelenecektir.

Bu deneyde alan etkili transistörlerin DC ve AC akım-gerilim karakteristikleri incelenecektir. DENEY 5 - ALAN ETKİLİ TRANSİSTOR(FET- Field Effect Transistor) 5.1. DENEYİN AMACI Bu deneyde alan etkili transistörlerin DC ve AC akım-gerilim karakteristikleri incelenecektir. 5.2. TEORİK BİLGİ Alan etkili

Detaylı

BİRİNCİ DERECEDEN ELEKTRONİK AYARLANABİLİR ALÇAK GEÇİREN SÜZGECİN LOGARİTMİK ORTAMDA TASARIMI

BİRİNCİ DERECEDEN ELEKTRONİK AYARLANABİLİR ALÇAK GEÇİREN SÜZGECİN LOGARİTMİK ORTAMDA TASARIMI BİRİNCİ DERECEDEN ELEKTRONİK AYARLANABİLİR ALÇAK GEÇİREN SÜZGECİN LOGARİTMİK ORTAMDA TASARIMI Nazif Küçükkoç 1 Umut Engin Ayten 2 Herman Sedef 3 1,2,3 Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü, Yıldız

Detaylı

Deney 2: FARK YÜKSELTEÇ

Deney 2: FARK YÜKSELTEÇ Deney : FARK YÜKSELTEÇ Fark Yükselteç (Differential Amplifier: Dif-Amp) Fark Yükselteçler, çıkışı iki giriş işaretinin cebirsel farkıyla orantılı olan amplifikatörlerdir. O halde bu tip bir amplifikatörün

Detaylı

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ AKIM TAŞIYICI TABANLI AKTİF DEVRE ELEMANLARININ İNCELENMESİ Mehmet DEMİRTAŞ YÜKSEK LİSANS TEZİ Elektrik-Elektronik Mühendisliği Anabilim Dalı Haziran-2014

Detaylı

Bu deneyde kuvvetlendirici devrelerde kullanılan entegre devre beslemesi ve aktif yük olarak kullanılabilen akım kaynakları incelenecektir.

Bu deneyde kuvvetlendirici devrelerde kullanılan entegre devre beslemesi ve aktif yük olarak kullanılabilen akım kaynakları incelenecektir. DENEY 7 AKIM KAYNAKLARI VE AKTİF YÜKLER DENEY 1 DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ 7.1 DENEYİN AMACI Bu deneyde kuvvetlendirici devrelerde kullanılan entegre devre beslemesi ve aktif yük olarak kullanılabilen akım

Detaylı

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ AKIM MODLU İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ TASARIMI VE UYGULAMALARI

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ AKIM MODLU İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ TASARIMI VE UYGULAMALARI İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ AKIM MODLU İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ TASARIMI VE UYGULAMALARI YÜKSEK LİSANS TEZİ Müh. Mustafa ALTUN Anabilim Dalı : ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ

Detaylı

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Çukurova Üniveritei Biyomedikal Mühendiliği BMM212 Elektronik-1 Laboratuvarı eney Föyü eney#1 Temel Yarıiletken iyot Karakteritikleri oç. r. Mutlu AVCI Ar. Gör. Mutafa İSTANBULLU AANA, 2015 ENEY 1 Temel

Detaylı

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM309 Elektronik-2 Laboratuarı Deney Föyü Deney#5 İşlemsel Kuvvetlendirici (OP-AMP) Uygulamaları - 1 Doç. Dr. Mutlu AVCI Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU ADANA,

Detaylı

Bölüm 12 İşlemsel Yükselteç Uygulamaları

Bölüm 12 İşlemsel Yükselteç Uygulamaları Bölüm 12 İşlemsel Yükselteç Uygulamaları DENEY 12-1 Aktif Yüksek Geçiren Filtre DENEYİN AMACI 1. Aktif yüksek geçiren filtrenin çalışma prensibini anlamak. 2. Aktif yüksek geçiren filtrenin frekans tepkesini

Detaylı

ÇĐFT SARKAÇ SĐSTEMĐNĐN KAYAN KĐPLĐ KONTROLÜ

ÇĐFT SARKAÇ SĐSTEMĐNĐN KAYAN KĐPLĐ KONTROLÜ ÇĐFT SARKAÇ SĐSTEMĐNĐN KAYAN KĐPLĐ KONTROLÜ Yuuf ALTUN Metin DEMĐRTAŞ 2 Elektrik Elektronik Mühendiliği Bölümü Mühendilik Mimarlık Fakültei Balıkeir Üniveritei, 45, Cağış, Balıkeir e-pota: altuny@balikeir.edu.tr

Detaylı

DENEY 9: JFET KARAKTERİSTİK EĞRİLERİ

DENEY 9: JFET KARAKTERİSTİK EĞRİLERİ DENEY 9: JFET KARAKTERİSTİK EĞRİLERİ 9.1. Deneyin Amacı Bir JFET transistörün karakteristik eğrilerinin çıkarılıp, çalışmasının pratik ve teorik olarak öğrenilmesi 9.2. Kullanılacak Malzemeler ve Aletler

Detaylı

Sprott_94_A Kaotik Sisteminin Senkronizasyonu ve Bilgi Gizlemede Kullanılması

Sprott_94_A Kaotik Sisteminin Senkronizasyonu ve Bilgi Gizlemede Kullanılması Sprott_9_A Kaotik Siteminin Senkronizayonu ve Bilgi Gizlemede Kullanılmaı İhan Pehlivan, ılmaz Uyaroğlu, M. Ali alçın, Abdullah Ferikoğlu Özet Doğrual olmayan otonom Sprott_9_A kaotik denklem itemi matematikel

Detaylı

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ Amaç: Bu deneyde terslemeyen kuvvetlendirici, toplayıcı kuvvetlendirici ve karşılaştırıcı

Detaylı

CMOS OTA EŞİK ALTI ÇALIŞMA GÜVENİLİRLİĞİ

CMOS OTA EŞİK ALTI ÇALIŞMA GÜVENİLİRLİĞİ CMOS OTA EŞİK ALTI ÇALIŞMA ÜVENİLİRLİĞİ Yasin ÖZCELEP 1 Ayten KUNTMAN Hakan KUNTMAN 3 1, İstanbul Üniversitesi,Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü,3430, Avcılar, İstanbul 3 Elektronik ve Haberleşme

Detaylı

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM333 Elektronik-2 Laboratuarı Deney Föyü Deney#1 BJT'li Fark Kuvvetlendiricisi Doç. Dr. Mutlu AVCI Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU ADANA, 2017 DENEY 1 BJT'li

Detaylı

T. C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI

T. C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI T. C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI MOS TRANSİSTÖR TABANLI ELEKTRONİK OLARAK AYARLANABİLİR ANALOG DEVRELER DOKTORA TEZİ FIRAT YÜCEL DENİZLİ,

Detaylı

H03 Kontrol devrelerinde geri beslemenin önemi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören

H03 Kontrol devrelerinde geri beslemenin önemi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören H03 ontrol devrelerinde geri belemenin önemi Yrd. Doç. Dr. Aytaç ören MA 3026 - Der apamı H0 İçerik ve Otomatik kontrol kavramı H02 Otomatik kontrol kavramı ve devreler H03 ontrol devrelerinde geri belemenin

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Fulya Tezel, "New MOSFET Threshold Voltage Extraction Methods and Extractors," İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Elektronik Mühendisliği, 2006.

ÖZGEÇMİŞ. Fulya Tezel, New MOSFET Threshold Voltage Extraction Methods and Extractors, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Elektronik Mühendisliği, 2006. ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Ali Zeki 2. Doğum Tarihi: 6 Eylül 1968 3. Unvanı: Prof. Dr. 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Elektronik ve Hab. Müh. İstanbul Teknik Üniversitesi 1990 Y.Lisans

Detaylı

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM212 Elektronik-1 Laboratuvarı Deney Föyü Deney#7 Ortak Kollektörlü ve Ortak Bazlı BJT Kuvvetlendirici Deneyi Doç. Dr. Mutlu AVCI Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU

Detaylı

ĠġLEMSEL YÜKSELTEÇLER (ELEKTRONİK II)

ĠġLEMSEL YÜKSELTEÇLER (ELEKTRONİK II) ĠġLEMSEL YÜKSELTEÇLER (ELEKTRONİK II) - + İsmail Serkan ÜNCÜ ŞUBAT-2013 DERS KAYNAKLARI http://www.softwareforeducation.com/wikileki/index.php/inverting_amplifier Elektronik Devre Tasarımında. ~ OP AMP

Detaylı

BÖLÜM 1 RF OSİLATÖRLER

BÖLÜM 1 RF OSİLATÖRLER BÖÜM RF OSİATÖRER. AMAÇ. Radyo Frekansı(RF) Osilatörlerinin çalışma prensibi ve karakteristiklerinin anlaşılması.. Osilatörlerin tasarlanması ve gerçeklenmesi.. TEME KAVRAMARIN İNEENMESİ Osilatör, basit

Detaylı

Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Laboratuvarı I İŞLEMSEL YÜKSELTECİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE UYGULAMALARI

Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Laboratuvarı I İŞLEMSEL YÜKSELTECİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE UYGULAMALARI Öğr. Gör. Oğuzhan ÇAKIR 377 42 03, KTÜ, 2010 Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Laboratuvarı I İŞLEMSEL YÜKSELTECİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE UYGULAMALARI 1. Deneyin

Detaylı

DENEY 1 Laplace Dönüşümü

DENEY 1 Laplace Dönüşümü DENEY 1 Laplace Dönüşümü DENEYİN AMACI 1. Laplace dönüşümü uygulamaını anlamak.. Simulink yardımıyla Laplace dönüşüm çiftlerinin benzetimini yapmak. 3. ACS-1000 Analog Kontrol Sitemini kullanarak, Laplace

Detaylı

İşlemsel Yükselteçler

İşlemsel Yükselteçler İşlemsel Yükselteçler Bölüm 5. 5.1. Giriş İşlemsel yükselteçler aktif devre elemanlarıdır. Devrede gerilin kontrollü gerilim kaynağı gibi çalışırlar. İşlemsel yükselteçler sinyalleri toplama, çıkarma,

Detaylı

Mekatronik Mühendisliği Lab1 (Elektrik-Elektronik) Seri ve Paralel RLC Devreleri

Mekatronik Mühendisliği Lab1 (Elektrik-Elektronik) Seri ve Paralel RLC Devreleri YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNA FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK LABORATUARI (LAB I) DENEY 3 Deney Adı: Seri ve Paralel RLC Devreleri Öğretim Üyesi: Yard. Doç. Dr. Erhan AKDOĞAN

Detaylı

BİLGİSAYARLI KONTROL OPERASYONAL AMFLİKATÖRLER VE ÇEVİRİCİLER

BİLGİSAYARLI KONTROL OPERASYONAL AMFLİKATÖRLER VE ÇEVİRİCİLER BÖLÜM 4 OPERASYONAL AMFLİKATÖRLER VE ÇEVİRİCİLER 4.1 OPERASYONEL AMPLİFİKATÖRLER (OPAMP LAR) Operasyonel amplifikatörler (Operational Amplifiers) veya işlemsel kuvvetlendiriciler, karmaşık sistemlerin

Detaylı

Deney 3: Opamp. Opamp ın (işlemsel yükselteç) çalışma mantığının ve kullanım alanlarının öğrenilmesi, uygulamalarla pratik bilginin pekiştirilmesi.

Deney 3: Opamp. Opamp ın (işlemsel yükselteç) çalışma mantığının ve kullanım alanlarının öğrenilmesi, uygulamalarla pratik bilginin pekiştirilmesi. Deneyin Amacı: Deney 3: Opamp Opamp ın (işlemsel yükselteç) çalışma mantığının ve kullanım alanlarının öğrenilmesi, uygulamalarla pratik bilginin pekiştirilmesi. A.ÖNBİLGİ İdeal bir opamp (operational-amplifier)

Detaylı

Yarıiletken Elemanların ve Düzenlerin Modellenmesi

Yarıiletken Elemanların ve Düzenlerin Modellenmesi Prof. Dr. H. Hakan Kuntman 21. 12. 2005 Yarıiletken Elemanların ve Düzenlerin Modellenmesi (Yılsonu Projesi) a- Tabloda belirtilen i lemsel kuvvetlendirici için SPICE simülasyon programında kullanılmak

Detaylı

DENEY 2 Op Amp: AC Uygulamaları

DENEY 2 Op Amp: AC Uygulamaları A. DNYİN AMACI : Opampın kuvvetlendirici özelliğinin ac devrelerde ve ac işaretlerle daha iyi bir şekilde anlaşılması amacıyla uygulamalı devre çalışmaları yapmak. B. KULLANILACAK AAÇ V MALZML : 1. Sinyal

Detaylı

7. Yayınlar 7.1. Uluslararası Hakemli Dergilerde Yayınlanan Makaleler

7. Yayınlar 7.1. Uluslararası Hakemli Dergilerde Yayınlanan Makaleler ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Ahmet Fuat ANDAY 2. Doğum Tarihi ve Yeri : 27 Ağustos 1941, İstanbul 3. Ünvanı : Profesör 4. Öğretim Durumu : Derece Alan Üniversite Yıl Yüksek Mühendis Zayıf Akım İstanbul Teknik

Detaylı

BÖLÜM X OSİLATÖRLER. e b Yükselteç. Be o Geri Besleme. Şekil 10.1 Yükselteçlerde geri besleme

BÖLÜM X OSİLATÖRLER. e b Yükselteç. Be o Geri Besleme. Şekil 10.1 Yükselteçlerde geri besleme BÖLÜM X OSİLATÖRLER 0. OSİLATÖRE GİRİŞ Kendi kendine sinyal üreten devrelere osilatör denir. Böyle devrelere dışarıdan herhangi bir sinyal uygulanmaz. Çıkışlarında sinüsoidal, kare, dikdörtgen ve testere

Detaylı

BÖLÜM 2 İKİNCİ DERECEDEN FİLTRELER

BÖLÜM 2 İKİNCİ DERECEDEN FİLTRELER BÖLÜM İKİNİ DEEEDEN FİLTELE. AMAÇ. Filtrelerin karakteristiklerinin anlaşılması.. Aktif filtrelerin avantajlarının anlaşılması.. İntegratör devresi ile ikinci dereceden filtrelerin gerçeklenmesi. TEMEL

Detaylı

ELE 201L DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI

ELE 201L DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI ELE 201L DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI Deney 3 Temel İşlemsel Kuvvetlendiriciler 1. Hazırlık a. Ön-çalışma soruları laboratuvara gelmeden önce çözünüz. Ön-çalışma çözümleriniz asistan Bürkan Tekeli'ye Z11'de

Detaylı

Bölüm 14 FSK Demodülatörleri

Bölüm 14 FSK Demodülatörleri Bölüm 14 FSK Demodülatörleri 14.1 AMAÇ 1. Faz kilitlemeli çevrim(pll) kullanarak frekans kaydırmalı anahtarlama detektörünün gerçekleştirilmesi.. OP AMP kullanarak bir gerilim karşılaştırıcının nasıl tasarlanacağının

Detaylı

Fırat YÜCEL AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ GENEL BİLGİLER ÖĞRENİM BİLGİLERİ MESLEKİ DENEYİM. Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğü. Yabancı Dili İngilizce (ÜDS: 66.

Fırat YÜCEL AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ GENEL BİLGİLER ÖĞRENİM BİLGİLERİ MESLEKİ DENEYİM. Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğü. Yabancı Dili İngilizce (ÜDS: 66. Dr. Fırat YÜCEL AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ GENEL BİLGİLER Unvanı Adı ve Soyadı Birimi Bölümü Yrd. Doç. Dr. Fırat YÜCEL Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğü Enformatik Bölümü Yabancı Dili İngilizce (ÜDS: 66.250) Ofis

Detaylı

DENEY 13 İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ (Op Amp)

DENEY 13 İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ (Op Amp) İŞLMSL KUVVTLNDİİCİ (Op Amp) A. DNYİN AMACI : Opampın kuvvetlendirici özelliğinin daha iyi bir şekilde anlaşılması amacıyla uygulamalı devre çalışmaları yapmak. B. KULLANILACAK AAÇ V MALZML : 1. Multimetre

Detaylı

Haberleşme Gecikmeli Hibrid Enerji Üretim Sisteminin Kararlılık Analizi

Haberleşme Gecikmeli Hibrid Enerji Üretim Sisteminin Kararlılık Analizi EEB 06 Elektrik-Elektronik ve Bilgiayar Sempozyumu, -3 Mayı 06, Tokat TÜRKİYE Haberleşme Gecikmeli Hibrid Enerji Üretim Siteminin Kararlılık Analizi Hakan GÜNDÜZ Şahin SÖNMEZ Saffet AYASUN Niğde Üniveritei,

Detaylı

DENEY NO 3. Alçak Frekans Osilatörleri

DENEY NO 3. Alçak Frekans Osilatörleri DENEY NO 3 Alçak Frekans Osilatörleri Osilatörler ürettikleri dalga şekillerine göre sınıflandırılırlar. Bunlardan sinüs biçiminde işaret üretenlerine Sinüs Osilatörleri adı verilir. Pek çok yapıda ve

Detaylı

BÖLÜM 4 AM DEMODÜLATÖRLERİ

BÖLÜM 4 AM DEMODÜLATÖRLERİ BÖLÜM 4 AM DEMODÜLATÖRLERİ 4.1 AMAÇ 1. Genlik demodülasyonunun prensibini anlama.. Diyot ile bir genlik modülatörü gerçekleştirme. 3. Çarpım detektörü ile bir genlik demodülatörü gerçekleştirme. 4. TEMEL

Detaylı

dir. Periyodik bir sinyalin örneklenmesi sırasında, periyot başına alınmak istenen ölçüm sayısı N

dir. Periyodik bir sinyalin örneklenmesi sırasında, periyot başına alınmak istenen ölçüm sayısı N DENEY 7: ÖRNEKLEME, AYRIK SİNYALLERİN SPEKTRUMLARI VE ÖRTÜŞME OLAYI. Deneyin Amacı Bu deneyde, ürekli inyallerin zaman ve rekan uzaylarında örneklenmei, ayrık inyallerin ektrumlarının elde edilmei ve örtüşme

Detaylı

ÖLÇME VE DEVRE LABORATUVARI DENEY: 9. --İşlemsel Yükselteçler

ÖLÇME VE DEVRE LABORATUVARI DENEY: 9. --İşlemsel Yükselteçler Masa No: No. Ad Soyad: No. Ad Soyad: ÖLÇME VE DEVRE LABORATUVARI DENEY: 9 --İşlemsel Yükselteçler 2013, Mayıs 15 İşlemsel Yükselteçler (OPerantional AMPlifiers : OP-AMPs) 1. Deneyin Amacı: Bu deneyin amacı,

Detaylı

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ Amaç: Bu deney, tersleyen kuvvetlendirici, terslemeyen kuvvetlendirici ve toplayıcı

Detaylı

EEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I

EEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I EEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I Prof. Dr. Selçuk YILDIRIM Siirt Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kaynak (Ders Kitabı): Fundamentals of Electric Circuits Charles K. Alexander Matthew N.O. Sadiku

Detaylı

1. ANALOG MOS TÜMDEVRE TEKNİĞİ

1. ANALOG MOS TÜMDEVRE TEKNİĞİ 1. ANALOG MOS TÜMDEVRE TEKNİĞİ 1.1. Giriş, Analog tümdevrelerde MOS teknolojisinin yeri Son zamanlara kadar daha çok dijital sistemlerin gerçekleştirilmesinde kullanılan MOS teknolojisi, günümüzde, analog

Detaylı

UAE LERİN GELİŞİMİ VE BİR BGF DEVRESİNİN VOLTAJ VE AKIM MODUNDA FTFN İLE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ KAYSERİ

UAE LERİN GELİŞİMİ VE BİR BGF DEVRESİNİN VOLTAJ VE AKIM MODUNDA FTFN İLE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ KAYSERİ Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 19 (1-2) 38-49, 2003 UAE LERİN GELİŞİMİ VE BİR BGF DEVRESİNİN VOLTAJ VE AKIM MODUNDA FTFN İLE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ 1 Esma UZUNHİSARCIKLI, 2 Mustafa ALÇI

Detaylı

Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü

Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü HAZIRLIK ÇALIŞMALARI İŞLEMSEL YÜKSELTEÇLER VE UYGULAMALARI 1. 741 İşlemsel yükselteçlerin özellikleri ve yapısı hakkında bilgi veriniz. 2. İşlemsel yükselteçlerle gerçekleştirilen eviren yükselteç, türev

Detaylı

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Y. Lisans. İstanbul Teknik Universitesi 1983

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Y. Lisans. İstanbul Teknik Universitesi 1983 ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Mahmut ÜN. Doğum Tarihi: 03 Şubat 190, Ceyhan/Adana 3. Unvanı: Profesör Dr. 4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Elektrik Mühendisliği İstanbul Teknik Universitesi

Detaylı

MOSFET BSIM3V3 EŞİK GERİLİMİ VE MOBİLİTE PARAMETRELERİNİN GENETİK ALGORİTMA İLE ÇIKARTILMASI

MOSFET BSIM3V3 EŞİK GERİLİMİ VE MOBİLİTE PARAMETRELERİNİN GENETİK ALGORİTMA İLE ÇIKARTILMASI MOSFET BSIM3V3 EŞİK GERİLİMİ VE MOBİLİTE PARAMETRELERİNİN GENETİK ALGORİTMA İLE ÇIKARTILMASI M.Emin BAŞAK 1 Ayten KUNTMAN Hakan KUNTMAN 3 1, İtanbul Üniveritei,Mühendilik Fakültei, Elektrik&Elektronik

Detaylı

Rüzgar Türbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay Vektörü Modülasyonu Yöntemi ile Kontrol

Rüzgar Türbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay Vektörü Modülasyonu Yöntemi ile Kontrol Rüzgar ürbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay ektörü Modülayonu Yöntemi ile Kontrol Cenk Cengiz Eyüp Akpınar Dokuz Eylül Üniveritei Elektrik ve Elektronik Mühenliği Bölümü Kaynaklar Yerleşkei, Buca-İzmir

Detaylı

KISIM 1 ELEKTRONİK DEVRELER (ANALİZ TASARIM - PROBLEM)

KISIM 1 ELEKTRONİK DEVRELER (ANALİZ TASARIM - PROBLEM) İÇİNDEKİLER KISIM 1 ELEKTRONİK DEVRELER (ANALİZ TASARIM - PROBLEM) 1. BÖLÜM GERİBESLEMELİ AMPLİFİKATÖRLER... 3 1.1. Giriş...3 1.2. Geribeselemeli Devrenin Transfer Fonksiyonu...4 1.3. Gerilim - Seri Geribeslemesi...5

Detaylı

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM309 Elektronik-2 Laboratuarı Deney Föyü Deney#6 İşlemsel Kuvvetlendiriciler (OP-AMP) - 2 Doç. Dr. Mutlu AVCI Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU ADANA, 2015 DENEY

Detaylı

BLM 224 ELEKTRONİK DEVRELER. Hafta 8. Prof. Dr. Mehmet Akbaba Karabük Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

BLM 224 ELEKTRONİK DEVRELER. Hafta 8. Prof. Dr. Mehmet Akbaba Karabük Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü BLM 224 ELEKTRONİK DEVRELER Hafta 8 BJT TRANZİSTÖRLERLÜ KUVVENLENTİRİCİLER (YÜKSELTEÇLER) II Prof. Dr. Mehmet Akbaba Karabük Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 14.06.2015 ELECTRONİK DEVRELER Prof.

Detaylı

FOTOVOLTAİK HÜCRENİN TEK DİYOT EŞDEĞER DEVRE PARAMETRELERİNİN ÇIKARILMASI VE MATLAB/SİMULİNK MODELİ

FOTOVOLTAİK HÜCRENİN TEK DİYOT EŞDEĞER DEVRE PARAMETRELERİNİN ÇIKARILMASI VE MATLAB/SİMULİNK MODELİ FOTOVOLTAİK HÜCRENİN TEK DİYOT EŞDEĞER DEVRE PARAMETRELERİNİN ÇIKARILMASI VE MATLAB/SİMULİNK MODELİ Murat ÜNLÜ Sabri ÇAMUR Birol ARİFOĞLU Kocaeli Üniveritei, Mühendilik Fakültei Elektrik Mühendiliği Bölümü

Detaylı

Bölüm 14 Temel Opamp Karakteristikleri Deneyleri

Bölüm 14 Temel Opamp Karakteristikleri Deneyleri Bölüm 14 Temel Opamp Karakteristikleri Deneyleri 14.1 DENEYİN AMACI (1) Temel OPAMP karakteristiklerini anlamak. (2) OPAMP ın ofset gerilimini ayarlama yöntemini anlamak. 14.2 GENEL BİLGİLER 14.2.1 Yeni

Detaylı

ELE 201L DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI

ELE 201L DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI ELE 201L DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI Deney 4 Temel İşlemsel Kuvvetlendirici (Op-Amp) Devreleri 1. Hazırlık a. Dersin internet sitesinde yayınlanan Laboratuvar Güvenliği ve cihazlarla ilgili bildirileri

Detaylı

EVK Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi Haziran 2015, Sakarya

EVK Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi Haziran 2015, Sakarya 6. Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi 04-06 Haziran 2015, Sakarya KÜÇÜK RÜZGAR TÜRBİNLERİ İÇİN ŞEBEKE BAĞLANTILI 3-FAZLI 3-SEVİYELİ T-TİPİ DÖNÜŞTÜRÜCÜ DENETİMİ İbrahim Günesen gunesen_81@hotmail.com

Detaylı

DENEY 2 DİYOT DEVRELERİ

DENEY 2 DİYOT DEVRELERİ DENEY 2 DİYOT DEVRELERİ 2.1. DENEYİN AMACI Bu deneyde çıkış gerilim dalga formunda değişiklik oluşturan kırpıcı (clipping) ve kenetleme (clamping) devrelerinin nasıl çalıştığı öğrenilecek ve kavranacaktır.

Detaylı

DENEY RAPORU BJT VE MOSFET İN DC ÖZELLİKLERİNİN ÇIKARTILMASI. Alican Uysal. İlay Köksal Bilgisayar Mühendisliği B

DENEY RAPORU BJT VE MOSFET İN DC ÖZELLİKLERİNİN ÇIKARTILMASI. Alican Uysal. İlay Köksal Bilgisayar Mühendisliği B DENEY RAPORU Deney Adı BJT VE MOSFET İN DC ÖZELLİKLERİNİN ÇIKARTILMASI Deneyi Yaptıran Ar. Gör. Raporu Hazırlayan (İsim / Numara / Bölüm) Grup Numarası ve Deney Tarihi Alican Uysal İlay Köksal 150130051

Detaylı

ALÇAK IF ALICI İÇİN (CCII) AKIM TAŞIYICILARLA GERÇEKLEŞTİRİLEN ÇOK FAZLI SÜZGEÇ KATI

ALÇAK IF ALICI İÇİN (CCII) AKIM TAŞIYICILARLA GERÇEKLEŞTİRİLEN ÇOK FAZLI SÜZGEÇ KATI HAVACILIK VE UZAY TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ OCAK 26 CİLT 2 SAYI 3 (21-26) ALÇAK IF ALICI İÇİN (CCII) AKIM TAŞIYICILARLA GERÇEKLEŞTİRİLEN ÇOK FAZLI SÜZGEÇ KATI Mahmut ÜN İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi

Detaylı

DENEY NO : 1 DENEY ADI : RF Osilatörler ve İkinci Dereceden Filtreler

DENEY NO : 1 DENEY ADI : RF Osilatörler ve İkinci Dereceden Filtreler RF OSİLATÖRLER VE İKİNCİ DERECEDEN FİLTRELER (1.DENEY) DENEY NO : 1 DENEY ADI : RF Osilatörler ve İkinci Dereceden Filtreler DENEYİN AMACI : Radyo Frekansı (RF) osilatörlerinin çalışma prensibi ve karakteristiklerini

Detaylı

Bölüm 9 FET li Yükselteçler

Bölüm 9 FET li Yükselteçler Bölüm 9 FET li Yükseleçler DENEY 9-1 Orak-Kaynaklı (CS) JFET Yükseleç DENEYİN AMACI 1. Orak kaynaklı JFET yükselecin öngerilim düzenlemesini anlamak. 2. Orak kaynaklı JFET yükselecin saik ve dinamik karakerisiklerini

Detaylı

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM212 Elektronik-1 Laboratuvarı Deney Föyü Deney#9 Alan Etkili Transistörlü Kuvvetlendiriciler Doç. Dr. Mutlu AVCI Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU ADANA, 2015

Detaylı

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM212 Elektronik-1 Laboratuvarı Deney Föyü Deney#8 Alan Etkili Transistör (FET) Karakteristikleri Doç. Dr. Mutlu AVCI Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU ADANA,

Detaylı

DİELEKTRİK ÖZELLİKLER

DİELEKTRİK ÖZELLİKLER 0700 ENEJİ HATLAINDA ÇAPAZLAMA! zun meafeli enerji taşıma hatlarında iletkenler belirli meafelerde (L/) çarazlanarak direğe monte edilirler! Çarazlama yaılmadığı durumlarda: Fazların reaktan ve kaaiteleri

Detaylı

ANALOG FİLTRELEME DENEYİ

ANALOG FİLTRELEME DENEYİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ANALOG FİLTRELEME DENEYİ Ölçme ve telekomünikasyon tekniğinde sık sık belirli frekans bağımlılıkları olan devreler gereklidir. Genellikle belirli bir frekans bandının

Detaylı

Otomatik Kontrol. Fiziksel Sistemlerin Modellenmesi. Prof.Dr.Galip Cansever. Elektriksel Sistemeler Mekaniksel Sistemler. Ders #4

Otomatik Kontrol. Fiziksel Sistemlerin Modellenmesi. Prof.Dr.Galip Cansever. Elektriksel Sistemeler Mekaniksel Sistemler. Ders #4 Der #4 Otomatik Kontrol Fizikel Sitemlerin Modellenmei Elektrikel Sitemeler Mekanikel Sitemler 6 February 007 Otomatik Kontrol Kontrol itemlerinin analizinde ve taarımında en önemli noktalardan bir tanei

Detaylı

Şekil 6.1 Faz çeviren toplama devresi

Şekil 6.1 Faz çeviren toplama devresi 23 Deney Adı : İşlemsel Kuvvetlendiricinin Temel Devreleri Deney No : 6 Deneyin Amacı : İşlemsel kuvvetlendiricilerle en ok kullanılan devreleri gerekleştirmek, fonksiyonlarını belirlemek Deneyle İlgili

Detaylı