Bölüm 4. SĠSTEM ÖZELLĠKLERĠ

Transkript

1 Bölüm 4. SĠSTEM ÖZELLĠKLERĠ Bölüm Hedefi ĠĢletim Sistemi bilgisayarın her türlü alt yapı çalıģmalarını düzenler, çeģitli aygıtların birbirleriyle doğru etkileģimini sağlar. Bu durum çeģitli uygulama yazılımlarının, güven içinde çalıģıp kullanıcıya hizmet etmeyi öngörür. ĠĢletim Sistemleri bilgisayarda olup biten her Ģeyi denetleyen yazılımlar olduklarından bilgisayar sisteminin geliģmiģ olması iģletim sisteminin de geliģmiģ olması zorunlu kılar. Bu bölümde ĠĢletim Sistemlerinin geliģmiģ özelliklerinden söz edeceğiz. Anlatılacak seçeneklerle bilgisayarımıza takılı donanımları daha iyi bir Ģekilde kullanma olanağına kavuģmuģ olacağız. Bilgisayarımız bir ağ a tanıtabilir, uzaktan başka bir bilgisayarı yönetebilir, bilgisayarımızın performansını arttırabilir, oluģan hataların nerelerden kaynaklandığını anlayarak çözebilir, yeni programlar, zamanlanmış görevler ekleyip kaldırabilir, Internet Tarayıcısı ile ilgili ayarlar yapma olanağına sahip olabileceğiz. Ayrıca en zor pencerelerden biri olan Sistem Özellikleri penceresinden ayarlamaları yapabileceğiz. Bu ders öncesinde yapmanız gereken bazı araģtırmaları önerelim: > Sistem özellikleri penceresine ait olan bilgilerinizi bir tarafa yazarak bunları derste verilecek olanlarla karģılaģtırmak. > Sistem özellikleri penceresinde bulunan Uzak 1

2 sekmesindeki Uzaktan Yardım ın nasıl yapıldığını araģtırmak. GĠRĠġ Bu bölümde sistem ve sisteme takılan bütün donanımlar hakkında bilgi alınabilir. AĢağıdaki iģlemleri yapmak için Denetim Masası'ndaki sistem aracını (ikonunu) kullanabilirsiniz: > Bilgisayarınızın bellek kullanımını ve belirli bilgileri bulmasını denetleyen ayarları görüntülemek ve değiģtirmek. > Donanım ve aygıt özelliklerine iliģkin bilgileri bulmak ve donanım görüntülerini(profillerini )yapılandırmak. > Ağ bağlantılarınız ve oturum açma görüntünüz (profiliniz) hakkındaki bilgileri görüntülemek.! Sistem'de belirli değiģiklikleri yapabilmek için, yerel bilgisayarda yönetici olarak oturum açmıģ olmanız veya uygun ağ yetkilendirmesi edinmeniz gerekir Sistem Genel Sekmesi Sistem penceresinin Genel kısmında herhangi bir ayar bulunmaz. Bu kısım sadece bilgisayar hakkında temel bilgiler verir (ġekil 1.1). 2

3 Windows Versiyonu Kullanıcı ġekil 1.1: Sistem özellikleri genel sekmesi MikroiĢlemcinin özellikleri RAM bellek miktarı Bilgisayar Adı Sekmesi Bilgisayar adı, bilgisayarınızı ağda tanıtır. Ağda yer almak için, her bilgisayarın kendine özel bir adının olması gerekir. Ġki bilgisayarın adının aynı olması, ağ iletiģiminde çakıģmaya yol açar. Bilgisayar adını seçerken, kısa ve basit bir ad seçmeniz önerilir. Bilgisayar tanımı, bilgisayara ait kısa bir açıklamadır. Örneğin, öğretmen odanızda bir bilgisayar varsa, bu bilgisayarın tanımı "ogrtbil" olabilir. Ağınız, Windows XP, Windows Me ve Windows 98 gibi çeģitli Windows iģletim sistemlerinin birleģiminden oluģuyorsa, bilgisayar tanımı yalnızca Windows XP'de görüntülenir. 3

4 Bir çalıģma grubuna katılmak için, > Denetim Masası'ndan Sistem'i açınız. > Bilgisayar Adı sekmesinde, DeğiĢtir'i tıklayınız (ġekil 1.2). ġekil 1.2: Sistem özellikleri bilgisayar adı sekmesi ġekil 1.3: ÇalıĢma grubuna üye olma >ġekil 1.3 te gösterildiği üzere Üyelik altında ÇalıĢma grubu'nu tıklayınız, katılmak istediğiniz çalıģma grubunun adını yazınız ve Tamam'ı tıklayınız. Siz çalıģma grubuna katılmadan önce bilgisayarınız bir etki alanına üye olmuģsa, etki alanı üyeliğinden çıkarılır ve bilgisayar hesabınız devre dıģı bırakılır. Eğer bulunduğunuz ağda bir etki alanı oluģturulmuģ ve siz de bu etki alanına üye olmak istiyorsanız; 4

5 > Sistem'i açmak için BaĢlat(Start) -> Ayarlar(Setting -> Denetim Masası(Control Panel)-> Sistem(System) seçilir. > Bir etki alanına katılmak için Ağ Kimliği Sihirbazını da kullanabilirsiniz. Bunun için Ağ Kimliği düğmesi seçilir. Ayrıca DeğiĢtir düğmesi ile de bu iģlemi yapabilirsiniz. Etki alanını iģaretledikten sonra ağın adını yazıp tamam dediğinizde etki alanına katıldığınıza dair pencere ekrana gelecektir. > Kullanacağınız bilgisayar adlarının 15 karakteri aģmaması veya daha az olması önerilir ve, ; : " < > * + = \? karakterlerini içeremez. Bilgisayarınızda TCP/IP ağ iletiģim kuralı yüklüyse, bilgisayar adı en çok 63 karakterden oluģabilir; ancak adlarda yalnızca 0 ile 9 arasındaki sayılar, Ġngiliz alfabesindeki küçük ve büyük harfler ve tire iģareti kullanılabilir. BaĢka karakterler de kullanabilirsiniz; ancak bu durumda diğer kullanıcılar bilgisayarınızı ağda bulamayabilir. Ağınızda Microsoft DNS sunucusu kullanılıyorsa, nokta iģareti dıģında tüm karakterleri kullanabilirsiniz. Bilgisayarınızda çeģitli ağ iletiģim kuralları yüklüyse, ancak TCP/IP yoksa adlar en çok 15 karakterden oluģabilir. > 15 karakterden daha uzun bir bilgisayar adı belirler ve Active Directory etki alanının uzun adları tanımasını isterseniz, etki alanı yöneticisinin, uzunluğu 16 bayt veya daha çok olan DNS adlarının kaydını etkinleģtirmesi gerekir. > Ağa bağlı değilken bilgisayarı veya çalıģma grubunu yeniden adlandırırsanız, yinelenen bilgisayar adları oluģabilir. Bilgisayarınızı yeniden adlandırmadan önce ağ yöneticisine danıģılmasında fayda vardır Donanım Sekmesi Donanım Ekleme Sihirbazı düğmesini kullanarak bilgisayarınıza yeni donanımlar ekleyebilirsiniz. 5

6 Sistem Geri Yükleme Otomatik Güncelleştirme Uzak Genel Bilgisayar Adı Donanırın Gelişmiş Donanım Ekleme Sihirbazı Donanım Ekleme Sihirbazı donanım yüklemenizi sağlar. Donanım Ekleme Sihirbazı ġekil 1.4: Sistem penceresi Donanım sekmesi ġekil 1.4 teki pencerenin Aygıt Yöneticisi kısmını kullanarak bilgisayarınızdaki donanımların ayarlarını yapabilir, sürücülerini değiģtirebilir veya bunları kaldırabilirsiniz. Bu kısmı kullanırken dikkatli olmalısınız. Yapacağınız yanlıģ ayarlamalar sistem iģleyiģine zarar verebilir. Normalde iģletim sistemi birçok donanım ayarını yapabilmektedir. Eğer baģaramazsa bu pencereyi kullanarak ayarları kendiniz yapabilirsiniz. 6

7 Aygıt Yöneticisi Dosya Eylerin Görünüm Yardırın Yandaki Donanıma ait Türkçe Karşılıklar LAB1 Bilgisayar Disk sürücüleri Ekran bağdaştırıcıları DVD/CD-ROM sürücüleri Disket denetleyicileri Disket sürücüleri IDE ATA/ATAPI denetleyiciler Klavye Fare ve diğer işaret aygıtları Monitörler Ağ Bağdaştırıcıları Bağlantı Noktalan (CGM ve LPT) İşlemci SeS, video ve oyun kumandası Diğer aygıtlar Sistem aygıtları Evrensel Seri Yol Denetleyicisi ġekil 1.5: Aygıt yöneticisi Yukarıdaki görüntü BaĢlat(Start) -> Ayarlar(Setting -> Denetim Masası(Control Panel)-> Sistem(System) - >Sistem Özellikleri Penceresi > Donanım > Aygıt Yöneticisi Sekmesinden elde edilmiģtir. Windows bir donanımda sorun olduğunu anlarsa yandaki pencerede o seçeneğin önüne? iģareti koyar. Bu Ģekilde iģaretlenmiģ seçeneklerle ilgili donanım; Bilgisayarda yoktur. Gerekli ayarlar doğru olarak yapılmamıģtır. BaĢka bir donanım ile aynı kaynakları paylaģtığından problem çıkıyordur. YanlıĢ sürücüler yüklenmiģ olabilir. 7

8 ġekil 1.6: Aygıt özellikleri penceresi Listedeki bir seçeneği çift tıklayarak onunla ilgili ayarların yapılabileceği ġekil 1.6 daki pencereye ulaģabilirsiniz. Bu pencere seçtiğiniz donanımla ilgili ayarlama yapmanıza izin verir. Pencerenin Genel kısmında donanımla ilgili bilgiler verilir ve doğru çalıģıp çalıģmadığını yazar. Aygıt durumu kısmında Bu aygıt düzgün çalıģıyor yazıyorsa aygıt normal olarak çalıģıyordur. 8

9 ġekil 1.7: Sürücü sekmesi ġekil 1.8: Kaynaklar Sekmesi Pencerenin Sürücü kısmında programın kullandığı sürücü programının ayarları bulunur. Bütün donanımlar çalıģabilmek için onu tanıyan bir programa ihtiyaç duyar. Bu programlara driver (sürücü) denir. Birçok standart donanım için Windows un kendi sürücü programları vardır, bu sayede çoğu donanım için sürücü yüklemek gerekmez. Ancak bazı durumlarda bir donanımı bilgisayara tanıtabilmek için onunla birlikte gelen disketi veya Pencerenin CD-ROM u Kaynaklar kullanmak gerekir. kısmında Bunun o için donanımın Sürücüyü GüncelleĢtir kullandığı donanım düğmesinden ayarları yararlanabilirsiniz. bulunur. Windows bunları otomatik olarak atamaya çalıģır. Eğer iģletim sistemi bunu yapamıyorsa penceredeki Otomatik ayarları kullan kutusunun iģaretini kaldırdıktan sonra istediğiniz ayarı çift tıklayınız ve uygun değerlerden birini seçiniz. ġekil 1.8 de bulunan ÇakıĢan aygıt listesi kutusunda ÇakıĢma yok yazıyorsa; bu aygıt diğerleri ile sorun çıkarmadan çalıģıyordur. Eğer bu listede bazı donanım isimleri varsa kaynak çakıģmasına sebep oluyordur. Ya bu donanımın ya da kaynak çakıģmasına sebep olan diğer donanımın ayarlarını değiģtirmeyi deneyerek sorunu çözmeye çalıģınız. 9

10 > Donanım profilleri Donanım profili bilgisayarınızı baģlattığınızda hangi aygıtların baģlatılacağını veya aygıtlar için hangi ayarların kullanılacağını Windows'a bildiren bir dizi yönergedir. Windows u ilk kez yüklerken, Profil 1 adlı bir donanım profili (dizüstü bilgisayarlar için YerleĢik Profili veya YerleĢik Olmayan Profili) oluģturulur. Varsayılan olarak, Windows u yüklerken bilgisayarınıza yüklenen tüm aygıtlar Profil 1 donanım profilinde etkinleģtirilir. ġekil 1.9: Sistem özellikleri Donanım sekmesi Donanım görüntüleri(profilleri), taģınabilir bilgisayarlar açısından özellikle yararlıdır. Pek çok taģınabilir bilgisayar farklı konumlarda kullanıldığından, bir yerden baģka bir yere taģıdığınızda, donanım profilleri aracılığıyla bilgisayarınızın hangi aygıtları kullanacağını belirtebilirsiniz. Örneğin, taģınabilir bilgisayarınızı CD-ROM sürücüsü ve bir ağ bağdaģtırıcısı gibi donanım bileģenleriyle bir takma biriminde kullanmak üzere Takma Birimi Yapılandırması adlı bir profil tanımlamıģ olabilirsiniz. Ayrıca, taģınabilir bilgisayarınızı otelde veya uçakta kullanmak üzere (ağ bağdaģtırıcısı veya CD-ROM kullanmadığınızda, bunun yerine bir modem ve taģınabilir yazıcı kullandığınızda) tanımladığınız Yerleşik Olmayan Yapılandırma adlı baģka bir profiliniz olabilir. Bilgisayarınızda birden çok donanım profili varsa, bilgisayarınızı her baģlattığınızda kullanılacak bir varsayılan profil belirtebilirsiniz. Ayrıca, bilgisayarı her baģlattığınızda Windows un hangi profili kullanmak istediğinizi sormasını sağlayabilirsiniz. Bir donanım profili oluģturduktan sonra, tanıtımın kapsadığı aygıtları etkinleģtirmek ve devre dıģı bırakmak üzere Aygıt Yöneticisi'ni kullanabilirsiniz. Donanım profilindeki bir aygıtı devre dıģı bırakırsanız, bilgisayarınızı baģlattığınızda söz konusu aygıtın aygıt sürücüleri yüklenmez. 10

11 Donanım profili oluģturmak için; günlüğe yönetici olarak kaydedilmiģ olmanız veya yöneticiler grubunun üyesi olmanız gerekir. Bilgisayarınız ağa bağlıysa ağ ilke ayarlar ı bu iģlemi tamamlamanızı engelleyebilir. Denetim Masası'ndan Sistem'i açınız. Donanım sekmesinde Donanım Profilleri'ni tıklayınız. o Kullanılabilir donanım profilleri altında önce Profil1 (Geçerli)'i, ardından Kopyala'yı tıklayınız. Yeni donanım profili için bir ad yazıp Tamam'ı tıklayınız. Yeni profilinizi, Aygıt Yöneticisi'nde söz konusu profil için aygıtları etkinleģtirerek veya devre dıģı bırakarak özelleģtirebilirsiniz. N0t : Profil 1 (Geçerli) adlı profil, yeni donanım profilleri oluģturmanızda size model olacaktır. Söz konusu profil, baģlatma sırasında görüntülenen kullanılabilir donanım profilleri listesinde yer almayacaktır. 11

12 4.4. Sistem Geri Yükleme Sekmesi Sistem Geri Yükleme, Windows XP Professional'ın, bir sorun çıktığında, kiģisel veri dosyalarınızı kaybetmeden (Microsoft Word belgeleri, gözatma geçmiģi, çizimler, sık kullanılanlar veya e-posta gibi) bilgisayarınıza önceki bir durumu geri yüklemekte kullanabileceğiniz bir bileģenidir. Sistem Geri Yükleme, sistem ve bazı uygulama dosyalarındaki değiģiklikleri izler ve otomatik olarak kolaylıkla tanımlanan geri yükleme noktaları oluģturur. Bu geri yükleme noktaları sistemi önceki bir zamana geri almanıza izin verir. Günlük ve önemli sistem olayları (bir uygulama veya sürücünün yüklenmesi gibi) sırasında oluģturulur. ġekil 1.10: Sistem özellikleri Sistem Geri Yükleme sekmesi Ġstediğiniz zaman kendi geri yükleme noktalarınızı oluģturabilir ve adlandırabilirsiniz. ġekil 1.10 daki Sistem Geri Yükleme penceresinden yararlanarak bütün sürücülerdeki sistem geri yüklemeyi kapatıp açabiliriz. Ayarlar düğmesi ile sistem geri yükleme için kullanılabilecek disk alanı belirleyebilirsiniz. Geri yükleme noktası oluģtururken alana ihtiyacınız olacaktır. Kullanılacak alanı azaltırsanız oluģturacağınız geri yükleme noktalarının sayısı düģecektir. Sistem Geri Yükleme'yi etkin duruma getirmek için, > BaĢlat>Ayarlar>Denetim Masası>Sistem'i tıklayınız > Sistem Özellikleri iletiģim kutusundan Sistem Geri Yükleme sekmesini seçiniz. > Sistem Geri Yükleme'yi kapat onay kutusunun seçili olmamasına dikkat ediniz. Sistem Geri Yükleme'yi kapatmak için, > BaĢlat>Ayarlar>Denetim Masası>Sistem'i seçiniz. > Sistem Özellikleri iletiģim kutusundan Sistem Geri Yükleme sekmesini seçiniz. > Sistem Geri Yükleme'yi kapat onay kutusunun seçili olduğundan emin olunuz. Not : Sistem Geri Yükleme'yi kapatamıyorsanız, etki alanı yöneticiniz, Sistem Geri Yükleme'ye yönetimsel sistem Grup Ġlkesi uygulamıģ olabilir. Etki alanı yöneticinize baģvurun. YapmıĢ olduğumuz ayarların gerçekleģip gerçekleģmediğini anlamak için BaĢlat/Programlar/Donatılar/Sistem Araçları/Sistem Geri Yükleme seçilir. Eğer geri yükleme aktif değilse ġekil 1.11 deki uyarı penceresi ile karģılaģırsınız. 12

13 ġekil 1.11: Sistem geri yükleme uyarı penceresi Aksi takdirde ġekil 1.12 deki sistem geri yükleme penceresi karģınıza gelecektir. Eğer yeni bir yükleme yapacaksanız, yeni bir donanım ekleyecekseniz sisteminizin yedeğini almanızda fayda vardır. Böylece sorun çıktığında almıģ olduğunuz yedeği geri yükleyebilirsiniz. Bunun için ekrana gelen pencereden Geri Yükleme Noktası OluĢtur seçeneğini iģaretleyiniz. ġekil 1.12: Sistem geri yükleme penceresi 13

14 ġekil 1.13 te pencereye niçin yedekleme aldığınızı belirten bir açıklama yazınız. OluĢtur düğmesine tıkladığınızda sistemin yedeği oluģturulacaktır. ġekil 1.13: Geri yükleme noktası oluģturma Yedek alındığında ġekil 1.14 teki gibi bir uyarı penceresi gelir. Pencerede görüldüğü gibi 2 Ocak 2010 tarihli bir geri yükleme noktası oluģturmuģ oldunuz. 14

15 ġekil 1.14: Geri yükleme noktası oluģturuldu 15

16 ġekil 1.15: Geri yükleme noktası seçimi NOT: > Bir programın yüklenmesinden önceki bir geri yükleme noktasını geri yüklerseniz, o program geri yüklemenin ardından çalıģmaz. Bu programı yeniden kullanmak istiyorsanız, tekrar yüklemeniz gerekir. > Sistem Geri Yükleme, bir programı kaldırma iģleminin yerine geçmez. Bir program tarafından yüklenen dosyaların tümünü kaldırmak için, Denetim Masası'ndan Program Ekle/Kaldır'ı veya programın kendi kaldırma programını kullanarak programı kaldırmanız gerekir. Program Ekle veya Kaldır'ı açmak için BaĢlat->Ayarlar->Denetim Masası^Program Ekle veya Kaldır'ı seçiniz. > Sistem Geri Yükleme, yeniden yönlendirilmiģ klasörleri ve gezici kullanıcı profilleriyle(görüntüleriyle) iliģkili ayarları izlemez veya geri yüklemez. > Sistem Geri Yükleme, Sistem Geri Yükleme izlemesinin dıģında bırakılmıģ olan bölüm veya sürücüleri değil, yalnızca izlenmek üzere yapılandırılmıģ olan bölümleri ve sürücüleri izler ve geri yükler. 16

17 > ġifrelenmiģ program dosyalarınız varsa (.exe veya.dll dosya adı uzantılarına sahip olan dosyalar gibi), bunların hiçbir zaman Ģifresi çözülmüģ Ģekilde geri yüklenemeyeceğinden emin olabilirsiniz. Bunu yapmak için, dosya veya klasörlerinizi Ģifrelemeden önce, Sistem Geri Yükleme' yi kapatınız ve dosya veya klasörler Ģifrelendikten sonra yeniden açın. Dosya veya klasörleri Ģifrelediyseniz, Sistem Geri Yükleme 'yi kapatınız ve yeniden açınız. Sistem Geri Yükleme' yi kapattığınızda, tüm geri yükleme noktalarını silersiniz. Sistem Geri Yükleme yeniden açıldıktan sonra oluģturulan geri yükleme noktaları, dosyaların Ģifrelerinin çözüldüğü zamanları içemeyecektir. Genellikle, Sistem Geri Yükleme' den etkilenmeyen veri dosyalarını Ģifrelersiniz. 4.5.Otomatik GüncelleĢtirmeler Sekmesi GüncelleĢtirme belirli bir sorunu düzeltmek için iģletim sistemine uyguladığınız dosya veya dosyalar topluluğudur. GüncelleĢtirmeleri Windows XP ile birlikte veya bağımsız olarak (hizmet paketi ile birlikte veya hizmet paketi olmadan) yükleyebilirsiniz. GüncelleĢtirme çalıģılabilir (.exe) dosya olarak sağlanır. GüncelleĢtirmeyi yüklediğinizde, daha sonra güncelleģtirmeyi kaldırmak istediğinizde otomatik olarak yedek dosyalar oluģturulur. Yükleme iģlemi ayrıca dosyaları gerekli klasörlere kopyalar ve kayıt defteri ayarlarını güncelleģtirir. 17

18 Otomatik güncelleģtir me ayarlarını değiģtirmek için Windows XP Home Edition'da, bileģen eklemek veya Otomatik GüncelleĢtirme ayarlarını değiģtirmek için bilgisayar yöneticisi olarak oturum açmanız gerekir. Windows XP Professional'da, yönetici olarak veya Yöneticiler grubunun üyesi olarak oturum açmanız gerekir. Bilgisayarınız ağa bağlıysa, ağ ilke ayarları bu iģlemi tamamlamanızı engelleyebilir. Belirli bileģenler yüklendikten sonra, Windows, bilgisayarınızı yeniden baģlatmanızı isteyebilir. Ġstendiğin de ġekil 1.16: Otomatik GüncelleĢtirme sekmesi Bilgisayarınızı yeniden baģlatınız; yoksa bilgisayarınız doğru ÇalıĢmayabilir. > Denetim Masası'ndan Sistem'i açınız. > Otomatik GüncelleĢtirmeler sekmesinde, istediğiniz seçeneği tıklayınız. Ekrana gelen pencerede yer alan seçenekler aģağıda açıklanmıģtır.. GüncelleĢtirmeleri otomatik olarak karģıdan yükle ve yüklenmeye hazır olduklarında bana bildir. Windows, bilgisayarınıza uygun güncelleģtirmeleri bulur ve bu güncelleģtirmeleri arka planda yükler (bu iģlem sırasında bilgilendirilmez veya kesintiye uğramazsınız). KarĢıdan yüklemenin tamamlanmasının ardından, bildirim alanında, bilgisayarınız için güncelleģtirmelerin yüklenmeye hazır olduklarını bildiren bir simge görünür. Kullanılabilecek güncelleģtirmeleri görüntülemek ve yüklemek için, bu simgeyi veya iletiyi tıklayabilirsiniz. Ardından, bilgisayarınıza yüklenmesini istediğiniz belirli güncelleģtirmeleri seçebilirsiniz.. GüncelleĢtirmeleri karģıdan yüklemeden önce bana bildir ve 18

19 yüklenmeye hazır olduklarında bana tekrar bildir. Windows, bilgisayarınıza uygun güncelleģtirmeleri bulduğunda, bildirim alanında, güncelleģtirmelerin karģıdan yüklenmeye hazır olduklarını bildiren bir simge belirir. Bu simgeyi (veya iletiyi) tıklattığınızda, karģıdan yüklenmesini istediğiniz belirli güncelleģtirmeleri seçebilirsiniz. Bundan sonra Windows, seçili güncelleģtirmeleri arka planda yükler, KarĢıdan yükleme tamamlandığında, simge, bu kez bilgisayarınız için güncelleģtirmelerin yüklenmeye hazır olduklarını size bildirmek üzere, bildirim alanında belirir. Ardından, bilgisayarınıza yüklenmesini istediğiniz belirli güncelleģtirmeleri seçebilirsiniz. Otomatik güncelleştirmeyi kapat; bilgisayarımı kendim güncelleģtirmek istiyorum Windows, bilgisayarınızı otomatik olarak güncel durumda tutmayacaktır. Ġlk iki ayardan birini seçerek otomatik güncelleģtirmeyi her zaman yeniden açabilirsiniz. KarĢıdan yüklemiģ olduğunuz belirli bir güncelleģtirmeyi yüklemek istemediğinizde, Windows onun dosyalarını bilgisayarınızdan siler. Daha sonra karar değiģtirirseniz, önce Reddedilen GüncelleĢtirmeleri Geri Yükle'yi tıklayarak yeniden karģıdan yükleyebilirsiniz. GeçmiĢte reddettiğiniz güncelleģtirmelerden bilgisayarınız için hala geçerli olanlar, 19

20 Windows'un size kullanılabilir güncelleģtirmeleri bildirdiği bir sonraki seferde gösterilecektir. Not: Belirli güncelleģtirmeleri her zaman Windows GüncelleĢtirme Web sitesinden yükleyebilirsiniz Uzak Sekmesi Windows XP diğer bir XP makinesine yardım için baģvurmanızı ve diğer makinedeki kullanıcının sizin bilgisayarınıza bağlanarak kontrol etmesini ve problemi çözmesini sağlayabilir. Ġsterseniz, ilerleyen bölümlerde kolaylık olması amacıyla bu iki bilgisayara birer isim verelim. Yardım isteğinde bulunan Bahadır (Acemi), yardım eden ise Emel (Usta) olsun. Bağlanmak için davetle gander^ar Bağlantıyı kabul ediyor Emel Bahadır Böyle bir bağlantıyı TCP/IP üzerinde çalıģan herhangi bir ağda yapabilirsiniz. [Burada TCP/IP veya uzun anlamıyla Transmission Control Protocol/Internet Protocol, Internet Protokol u, TPC iletiģim sırasında gönderilen mesajların yerlerine ulaģmasını sağlayan bir program, IP ise ağ daki(network) adresleme sistemini yönetir. TCP/IP ye bir protokol paketi de denilebilir. Çok sayıda protokol içermektedir. Avrupa da kullanılan ISO(International Organization For Standardization) vardır(1). ] Bu ağ lar Local Area Network- Yerel Ağ (LAN) Wide Area Network GeniĢ Alan Ağ ı (WAN) 20

21 Modem ile dolaysız (direkt) aramada Internet üzerinden > NOT: Uzaktan Yardım'ı kullanabilmek için iki bilgisayarda da XP yüklü olmalıdır. Ancak eğer bu iki sistemden birisi XP kullanmıyorsa NetMeeting kullanılabilir. Eğer arada firewall varsa port 3389 açık olmalıdır. Usta yardım isteğini kabul ettiğinde Acemi'nin bilgisayarına bağlanır ve onun masaüstünü görebilir ve Acemi'nin yapmakta olduklarını izleyebilir, bu özellik Uzaktan Yardım'ı Uzak Masaüstü'den ayıran en önemli özelliktir. Eğer Acemi izin verirse Usta, bilgisayarın kontrolünü eline alabilir. Bunun için; BaĢlat^Ayarlar^Denetim Masası->Sistem->Uzak sekmesi açılır. Uzaktan eriģim normal olarak aktif haldedir. ġekil 1.17 deki GeliĢmiĢ düğmesi ile ayarlar yapılır. ġekil 1.17: Uzak sekmesi NOT: Diğer seçenek olan Uzak Masaüstü sadece PRO versiyonunda bulunur. 21

22 4.6.1.Uzak Masaüstü Uzak Masaüstü özelliğini örnekle anlatacak olursak, gün boyunca Ģirketin muhasebe programında çalıģtınız. AkĢam oldu evinize gitmeniz gerekiyor. ĠĢletim sistemi yüklü bilgisayarınızı açık bırakıp, eve gidince evdeki bilgisayarınızla, iģ yerindeki bilgisayara modem ile bağlanabilirsiniz. ĠĢletim sistemi uzaktan bağlantı (Remote Desktop Access) özelliği sayesinde, artık evinizdeki bilgisayarda, iģ yerindeki bilgisayarın ekran görüntüsü yer alır. Klavye ve fare ile verdiğiniz komutlar ise, iģ yerindeki bilgisayarda yerine getirilir. Ġstediğiniz iģlemi ev bilgisayarını kullanarak iģ yerindeki bilgisayarda gerçekleģtirebilirsiniz. Dikkat ederseniz, iģ yerinde kurulu sistem, programın özelliği vs. hiçbir Ģey sizi ilgilendirmez. Eğer iģ yerindeki bilgisayarda bir program çalıģıyorsa, siz evden de onu kullanabilirsiniz. 22

23 Denetim masası Sistem Uzak sekmesi kısmından Uzak Masaüstü seçilir. Ġlk baģta bu özellik kapalı durumdadır, Administrator yetkisinde bir kullanıcı ile login olmuģsak Kullanıcıların bu bilgisayara uzaktan bağlanmalarına izin ver seçeneğinin yanına bir tik koyalım. ġimdi de bu bilgisayara uzaktan bağlanacak kullanıcıları seçmemiz gerekiyor. Uzak Kullanıcıları Seç düğmesini seçiniz. ġekil 1.18: Uzak sekmesi Administrator yetkisindeki tüm kullanıcılar bu listede olmasalar bile uzaktan bağlanabiliyorlar. Administrator olmadığı halde bağlanacak bir kullanıcı varsa Ekle ile ekleyin. ġimdi BaĢlat->Programlar- >Donatılar-ĠletiĢim->Uzak Masaüstü seçerek bağlantıyı çalıģtıracağız. AĢağıda ise ġekil 1.18 Uzak sekmesinin Ġngilizce karģılıkları görülüyor. 23

24 ġekil 1.19: Uzak masaüstü bağlantısı Bağlanmak istediğiniz Windows XP Pro'nun IP adresini giriniz. Seçenekler >> ile de bazı ayarlar yapacağız. Genel sekmesi ġekil 1.20 deki pencerede bağlanacağınız XP Pro için kullanıcı adı ve Ģifreyi girebilirsiniz. Kullanıcı adı ve Ģifreyi girmezseniz, bağlanırken ekrana gelen pencerede bu bilgiler istenecektir. Bu bağlantı ayarlarını Farklı Kaydet.. ile kaydederek sonra tekrar kullanmanızda mümkündür. 24

25 ġekil 1.20: Seçenekler penceresi Genel sekmesi >Görüntü sekmesi Eğer yerel ağ üzerinden bağlanıyorsanız bu ayarlar aynı kalabilir, ama modem bağlantısında, çözünürlüğü ve renk derinliğini düģürmek performansı artırır. Bunun için ġekil 1.21 deki pencereden yararlanabilirsiniz. ġekil 1.21: Görüntü sekmesi > Yerel Kaynaklar sekmesi 25

26 ġekil 1.22 deki pencerede yer alan Uzak bilgisayar sesi ile bağlanılan bilgisayardaki sesli uyarıların aktarımı ayarlanır. Yerel aygıtlar bağlandığınız bilgisayarın disk, yazıcı ve seri portuna da bağlanılıp bağlanılmayacağı ayarlanır. ġekil 1.22: Yerel kaynaklar sekmesi > Deneyim sekmesi ġekil 1.23 teki pencereden bağlantı Ģeklinizi seçiniz. Ayrıca Wallpaper, animation gibi öğeler seçilmemiģ olmalıdır. Ayarlardan sonra artık bağlanmaya hazırsınız. Bağlan düğmesine tıklayınız. ġekil 1.23: Deneyim sekmesi 26

27 Eğer kullanıcı adı ve Ģifre önceki ekranda girilmediyse Ģimdi giriniz. Windows'da ġekil 1.24: Oturum açma penceresi turum Aç Windows x P Ptofessional Bağlantı kurulduğu anda, bağlanılan bilgisayar kullanıma kapanır. Kullanıcı adı Administrator Oturum Açma Yeri: ELECTRONIC Tamam Ġptal Bilgisayarı Kapat Seçenekler << 27

28 Bağlantı kurulunca, bir pencere içinde bağlandığımız sistemin masaüstünü görmeye ve kullanmaya baģlarsınız. ĠĢiniz bitince, BaĢlat Bağlantıyı Kes ile bağlantıyı kesebilirsiniz. ġekil 1.25: Bağlanılan bilgisayarın masaüstü görüntüsü 28

29 4.7.GeliĢmiĢ Sekmesi ġekil 1.26: Sistem özellikleri geliģmiģ sekmesi Windows performansını gözle görülür derece artıran çok önemli seçenekler ġekil 1.26 daki pencerede bulunmaktadır. Performans kısmından yararlanarak görsellik, hareket, animasyon ya da performans noktasında en uç noktalara çıkabilirsiniz. Performans seçenekleri penceresinde Ayarlar düğmesine tıkladığınızda karģınıza çıkan pencereden yararlanarak aģağıdaki iģlemleri yapabilirsiniz: > Bilgisayarım için en iyi olanı Windows seçsin: Bilgisayar için en iyi olan yani hem görsellik ve hem de performans normal olarak ayarlanacak > En iyi görünüm için ayarla: Performanstan kısmen vazgeçiyorsunuz fakat en üst düzeyde görselliği yakalıyorsunuz. > En iyi performans için ayarla: Görsellikten ödün veriyorsunuz fakat en yüksek performansı yakalıyorsunuz. Bu seçeneği seçtiğinizde makine gözle görülür bir biçimde hızlanmaktadır. Bu aģamada windows9x stiline sahip pencerelere kavuģuyorsunuz. ġekil 1.27 deki pencerenin GeliĢmiĢ sekmesinde iģlemci zamanlaması, bellek kullanımı ve sanal bellek ile ilgili ayarları yapabilirsiniz. KiĢisel bir bilgisayar 29 için penceredeki iģlemci zamanlaması ve bellek kullanımı ayarlarının > Özel: Listede yer alan seçenekleri kendiniz belirleyebilirsiniz.

30 ġekil 1.27: Performans seçenekleri Penceredeki DeğiĢtir düğmesi ile Sanal bellek ayarlarını yapabileceğiniz aģağıdaki pencere açılır: Bellek yetmediğinde Windows sabit diskinizi bellek gibi kullanır. Bu iģlemleri oldukça yavaģlatır ancak yine de programların bellek problemi olmadan çalıģabilmesini sağlar. ġekil 1.28: Sanal bellek ayar penceresi 4.8.Kayıt Defteri Windows, kendi yapılandırma bilgilerini kayıt defteri denilen bir veri tabanında saklar. Windows ile birlikte gelen kayıt defteri düzenleyicisi regedit.exe adlı hizmet programıdır. BaĢlat ÇalıĢtır regedit ile ulaģabilirsiniz. Kayıt defterinde bilgisayardaki her bir kullanıcının profili (görünüģ), sistem donanımı, yüklü programlar ve özellik ayarları ile ilgili bilgiler bulunur. Windows çalıģırken sürekli olarak bu bilgilere baģvurur. Kayıt defterini incelemek ve değiģtirmek için kayıt defteri düzenleyicilerini kullanılabilirsiniz. Kayıt defterinin hatalı düzenlenmesi, sisteminize ciddi bir hasar verebilir. En azından, kayıt defterine değiģiklikler yapmadan önce, bilgisayardaki değerli verileri yedeklemeniz gerekir. 30

31 Sisteminize zarar verirseniz, kayıt defterini onarabilecek veya onu bilgisayarınızı baģarılı olarak son baģlatmanızda kullandığınız aynı sürüme geri yükleyebilecek durumda olabilirsiniz. En kötüsü Windows'u yeniden yüklemeniz gerekebilir. Sisteminizi yeniden yüklediğinizde, Hizmet Paketi yükseltmeleri gibi, daha önce yapılmış olan ve yeniden ayrı ayrı yüklemek zorunda kalacağınız değişiklikleri kaybedebilirsiniz. ġekil 1.29: Kayıt defteri düzenleyicisi Klasörler, kayıt defterindeki anahtarları temsil eder ve Kayıt Defteri Düzenleyicisi penceresinin sol tarafındaki gezinme alanında gösterilir. Soldaki başlık alanında, bir anahtardaki girdiler görüntülenir. Girdiyi çift tıkladığınızda, bir düzenleme iletişim kutusu açılır. Burada istenilen ayarlar yapılır. > Kayıt Defteri Düzenleyicisi Anahtarları Kayıt Defteri Düzenleyicisi'nin gezinme alanı, yerel bilgisayarda, her biri bir önceden tanımlı anahtar ı temsil eden klasörleri görüntüler. Uzaktaki bilgisayarın kayıt defterine eriģtiğinizde, yalnızca iki önceden tanımlı anahtar (HKEY_ USERS ve HKEY_ LOCAL MACHINE) görünür. Klasör/önceden tanımlı anahtar Açıklama 31

32 HKEY_CURRENT_USER HKEYUSERS HKEY_LOCAL_MACHINE Oturumu açık durumdaki kullanıcının yapılandırma bilgileri kökünü içerir. Kullanıcının klasörleri, ekran renkleri ve Denetim Masası ayarları burada saklanır. Bu bilgiye kullanıcı profili olarak baģvurulabilir. Bilgisayardaki tüm kullanıcı profillerinin kökünü içerir. HKEY_CURRENT_USER, HKEY_USERS'ın alt anahtarıdır. Bilgisayara özel yapılandırma bilgilerini (herhangi bir kullanıcı için) içerir. HKEY_CLASSES_ROOT HKEY_LOCAL_MACHINE\Yazılımı'nın alt anahtarıdır. Burada saklanan bilgiler, Windows Gezgini'ni kullanarak bir dosya açtığınızda doğru programın açılmasını sağlar. HKEY_CURRENT_CONFIG Sistem baģlangıcında yerel bilgisayar tarafından kullanılan donanım profili hakkındaki bilgileri içerir MSCONFIG BaĢlangıç Menüsü 4.9. MSCONFIG BaĢlangıç Menüsü ve Güvenli Kipi Sistem yapılandırma yardımcı programı; Microsoft Windows tabanlı iģletim sistemlerinde bulunan, iģletim sisteminin açılıģında yapılan iģlemleri seçimlik(opsiyonel )hale getirmek için kullanılan bir küçük programdır. Msconfig, (Microsoft Configuration Utility-Microsoft Konfigurasyon Aracı) kelimesinin açılımıdır. Msconfig e ulaģmak için yapılması gereken BaĢlat menüsünden ÇalıĢtır seçilir. Ekrana gelen pencerede msconfig yazılarak Tamam tuģuna bastığımızda karģımıza Sistem Yapılandırma Hizmet Programı gelmektedir. 32

33 ġekil 1.30: MSCONFIG penceresi Genel sekmesi Pencerede birçok sekme yer almaktadır. Bunlar: > Genel sekmesi Genel semesinde ilk olarak Normal BaĢlangıç, Tanımlama BaĢlangıcı ve Seçmeli BaĢlangıç seçenekleri bulunmakta, bu tanımlardan Seçmeli BaĢlangıç seçeneği seçildiğinde ise alt tarafta diğer seçenekler çıkmaktadır.. Normal Başlangıç: ĠĢletim sistemimiz üzerine yüklenen programların yaptığı değiģiklikler dahil olmak üzere bütün baģlangıç öğelerini bütün hizmetleri ve bütün sistem sürücülerini kendi ayarları doğrultusunda yükleyecektir. Kullanıcının yaptığı hiçbir değiģiklik kayda alınmayacaktır.. Tanımlama Başlangıç; Genel olarak sistem açılıģında herhangi bir problem bulunduğu zamanda problemin tanımlanması için kullanılmalıdır. Örneğin, yüklenen bir program sistemde uyum problemi çıkarttığı takdirde bu seçenek seçilmeli ve hatanın nereden kaynaklandığını bulunana kadar açılıģ denenmelidir.. Seçmeli Başlangıç: Bu baģlangıç sekmesi açılıģ üzerinde bir ayar yapıldığı takdirde kullanılmakta ve hangi ayarın çalıģıp hangisinin çalıģmayacağı kullanıcının taktirine bırakılmaktadır. Örneğin, yüklediğiniz bir programın iģletim sisteminin her açılıģında yüklenmesini istediğiniz takdirde buradaki ayarlardan programı disable ettiğinizde yaptığınız ayarın çalıģması için seçmeli baģlangıcın aktif olması gerekmektedir. 33

34 Seçmeli baģlangıç altında bazı seçenekler bulunmaktadır. Bunlar; System.ini dosyası iģletilsin, Win.ini dosyası iģletilsin, Sistem Hizmetlerini Yükle ve BaĢlangıç Öğelerini yükledir. Hemen alt tarafta bulunan Sistem Geri Yüklemeyi BaĢlat seçeneği ise Microsoft un iģletim sistemine yapılan her değiģikliği kaydettiği ve herhangi olası bir aksilik durumunda eski yedeğin geri yüklenmesi için kullanılan bir hizmettir. > SYSTEM.INI Sekmesi System.ini tabı Windows un ilk sürümlerinden beri kullanılan bir sistem dosyasıdır. System.ini iģletim sistemi baģlatılırken yüklenecek olan dll (Dynamic Link Library) dosyaların, yüklenecek olan aygıt sürücülerini (driver), baģlangıç anında ve/veya MSDOS tabanlı programlarda kullanılacak olan ayarların kaydedildiği bir ayar dosyasıdır. Eğer bu tip programlarda bir sorun yaģanıyorsa ve ayarlarında uyumsuzluk bulunuyorsa bu sekmeden istenilen satırın çalıģıp istenilen satırın çalıģmaması ya da hangi satırın önce hangisinin sonra çalıģtırılacağı bu pencereden ayarlanabilir; istenirse yeni bir ayar satırı da eklenebilir. GeliĢmiĢ bir kullanıcı değilseniz bu tab ile oynamamanız tavsiye edilir. 34

35 ġekil 1.31: MSCONFIG penceresi SYSTEM.INI sekmesi > WIN.INI sekmesi Win.ini dosyası da tıpkı system.ini dosyası gibi ilk Windows sürümlerinden beri olan bir ayar dosyasıdır. Bu dosyanın system.ini dosyasından farkı ise system.ini dosyası iģletim sistemi açılırken kullanılacak olan ayarları barındırmakta; win.ini dosyası ise iģletim sistemi açıldıktan sonra kullanılacak olan ayarları saklamaktadır. Örneğin, iģletim sistemi açıldığında 16 bit bir dosya kullanılacağı zaman dosyanın hangi ayarlar ile açılacağı, iģletim sistemindeki default fontun hangisi olacağı gibi ayarlar bu dosyada saklanır. Yine system.ini dosyasında olduğu gibi bu ayarlarda bir sorun çıktığı zaman sağ taraftaki panelden hangi ayarın çalıģıp hangisinin çalıģmayacağı, hangisinin önce hangisinin sonra çalıģacağı buradan ayarlanabilir. 35

36 ġekil 1.32: MSCONFIG penceresi WIN.INI sekmesi > BOOT.INI sekmesi ġekil 1.33: MSCONFIG penceresi WIN.INI sekmesi Boot.ini dosyası; NTFS (New Technology File System) tabanlı iģletim sistemlerinde (Windows NT, Windows 2000 ve ailesi, Windows XP ve ailesi, Windows 2003 server ailesi) kullanılan ve iģletim sisteminin yüklenmeye baģlayacağı sıradaki ayarları içeren dosyadır. Bu dosya bozuk ya da yanlıģ olduğu takdirde iģletim sistemi yüklenmeyecektir. Bu penceredeki ayarlardan Zaman aģımı bölümü, iģletim sistemi açılırken F8 tuģu ile açılıģ menüsüne gelindiği takdirde ve/veya herhangi bir kilitlenme, iģletim sisteminin açılıģının yarıda kalması, restart (yeniden baģlat) ve/veya aynı bilgisayarda birden çok iģletim sistemi yüklü olması gibi durumlarda gelen iģletim sistemi menüsünün kaç saniye 36

37 ekranda duracağını gösterir. /SAFEBOOT seçeneği iģletim sisteminin yeniden baģladığı sırada güvenli kipte açılmasının istendiği zaman kullanılmalıdır. /SAFEBOOT seçeneği seçildiği takdirde orta taraftaki seçeneklerde aktif olmaktadır. Buradaki AĞ seçeneği iģletim sistemi güvenli kipte açıldığında ağ desteğinin de olması gerektiği durumlarda; en az seçeneği minimum yapılandırma(konfigürasyonla) iģletim sisteminin yüklenmesi gereken durumlarda kullanılmalıdır. /NOGUIBOOT seçeneği seçildiği taktirde iģletim sisteminin yüklenmesi sırasında açılıģta gelen Windows resmi görünmeyecektir. Bunun amacı açılıģın hızlandırılmasıdır. /BOOTLOG seçeneği iģletim sisteminin yüklenmesi sırasında meydana gelen aksaklıkların bulunması için kullanılan; sistemin yüklenmesi sırasında her adımın bir dosyaya kaydedilmesini sağlayan seçenektir. Bu seçenek iģaretlendiğinde yüklenme sırasında yapılan her Ģey root a kaydedilecektir. /BASEVIDEO ekranla ilgili problemleri gidermek için kullanılır. /SOS ileri düzey hata ayıklama kipinin devreye alınması içindir. NOt: GeliĢmiĢ kullanıcılar hariç bu ayarların oynanmamasında yarar vardır. > Hizmetler sekmesi Bu pencere NT tabanlı sistemlerde iģletim sistemi ile birlikte arka planda çalıģan iģletim sistemi tarafından belli özelliklerin desteklenmesi için çalıģtırılan dosyalar bütünüdür. Örneğin, Microsoft ses hizmeti Windowsun seslerinin çıkartılabilmesi için kullanılan bir hizmettir. Bu hizmetlerin hangisinin iģe yarayıp hangisinin iģe yaramadığını belirledikten sonra yan taraftaki kutuları temizleyerek çalıģmalarını engelleyebilirsiniz. Bu ayarlara Bilgisayar ım/sağ tuģ/ Yönet/ Hizmetler ve Uygulamalar/Hizmetler yoluyla da ulaģabilirsiniz 37

38 ġekil 1.34: MSCONFIG penceresi Hizmetler sekmesi >BaĢlangıç sekmesi ġekil 1.35: MSCONFIG penceresi BaĢlangıç sekmesi ĠĢletim sistemine yüklü olan programların hangilerinin baģlangıçta çalıģtığını gösteren sekmedir. Buradaki dosyaların bazıları gereksiz olup yanlarındaki kutucukların temizlenmesi sistemin performansı için yararlı olmaktadır. Örneğin bilgisayar baģlangıcındaki MsnMsgr programı çalıģtırılmak istenmiyorsa ilgili seçeneğin yan tarafındaki kutucuk temizlenmelidir. Bu sayede iģletim sistemi yeniden baģlatıldığında MsnMsgr programı çalıģtırılmayacaktır. Bu ayarların değiģtirilebilmesi için NT tabanlı sistemlerde Administrator 38

39 yetkisinin olması gerekmektedir. Aksi taktirde yapılan ayarlar geçerli olmayacaktır. Not: Microsoft nedeni bilinmemekle beraber Windows 2000 ailesi iģletim sistemlerine msconfig i koymamıģtır. Windows 2000 ve msconfig kullanılmak isteniyorsa o zaman Windows XP den alınacak bir msconfig.exe Windows 2000 de %systemfolder%/system32/ klasörü içine atılmalıdır. Birkaç dll hatası verdikten sonra çalıģacaktır. Msconfig in sadece bir aracı olduğu ve ileri düzeydeki kullanıcıların buradaki ayarlar yerine direk boot.ini, system.ini ve registry ayarları ile oynayarak bu ayarları yapabilecekleri göz önünde tutulmalıdır Güvenli Kip Kimi zaman sorun iģletim sisteminin göze hoģ gelen masaüstü veya daha teknik terimiyle Graphic User Interface (GUI) dosyalarında olabilir. YanlıĢ seçilmiģ bir ekran çözünürlük ayarı veya ekranın yenilenme sıklığı (Hertz ayarı) gibi çok basit ve düzeltilmesi kolay bir hata için tüm sistemin silinip yeniden kurulmasına hiç gerek yoktur. Windows un sistem dosyalarını koruma önlemlerine rağmen kendi kendini tamir edememesi halinde, yapacağınız ilk iģ, sistemi GUI siz yani komut istemcisi ile baģlatmaktır. Bunun için: > BaĢlat/Bilgisayarı Kapat yoluyla, bilgisayarınızı yeniden baģlatınız. > Bilgisayar açılırken Windows iģletim sistemi seçmenizi istediğinde klavyede F8 e basınız. Uindous GelisniĢ Seçenekler Henüsü Bir seçenek belirleyin: 39

40 Güvenli Had fiğ Desteği ile Güvenli Mod Konut lsteı*iyle Giiuenli Had ön yükle ne GunlUğUntl Etkin leģtir VGA Hodunu Etkinledir En San Ġyi Yap ilan d ima <çelıģan en son ayarlarınız) Dizin Hizmetleri Geri V tikle no Horfu <Uindoua etki alanı denetleyicileri) Hata Ayıklana Modu Sisten hatasında otomatik yeniden baģlatmayı devre dıģı bırak Uindous Olağan ġekilde Baslasın Yeniden BaĢlat Vurgulanayı seçiminize taģımak için aģağı ve yukarı ok tuģlarını kullanın. ġekil 1.36: Güvenli kipte açma Ekrana gelen pencerede klavyede aģağı-yukarı ok tuģlarını kullanarak baģlatmak istediğiniz Güvenli Kip türünü seçiniz. Güvenli Kip türlerini ve bu kiplerde yapabileceğimiz iģleri kısaca gözden geçirelim: > Temel Güvenli Kip (Safe Mode): Güvenli modda, yalnızca temel dosya ve sürücülere (ağ bağlantısı dıģındaki fare, monitör, klavye, yığın depolama, temel görüntü, varsayılan sistem hizmetleri) eriģiminiz vardır. Ağ bağlantısı kurulmaz. Grafik kartı, en temel VGA iģleviyle kullanılacağı için, Windows u iģleyemez hale getirmiģ olması muhtemel SVGA sürücü ve onun eklentileri çalıģtırılmamıģ olacaktır. Bu kipte çalıģtırılan bir bilgisayarda yapılacak tek iģlem, iģlediğini bildiğiniz en son duruma geri dönmektir. Bunu da yukarıda sözünü ettiğimiz bir Emergency Repair Disk (Acil Onarım Disketi) ile yapabilirsiniz. Windows sistemin bütün ayarlarını bu disketi oluģturduğunuz tarihteki duruma çevirecektir. > Ağ Desteği ile Güvenli Kip (Safe Mode with Networking): Temel güvenli kipin özelliklerine sadece ağ bağlantısı eklenir. Bu, özellikle sistem yedeğinin ağ sürücüsünde olduğu durumlarda ve sorunun ağ kartından veya ağ kartı sürücüsünden kaynaklanmadığına yüzde yüz emin olduğunuz zaman baģvuracağınız bir güvenli kip türüdür. Bu durumda da sisteminizi baģlattıktan sonra Emergency Repair Disk 40

41 (Acil Onarım Disketi) ile sistem dosyalarınızı onarmalısınız. > Komut Ġstemi ile Güvenli Kip (Safe Mode with Command Prompt): Temel güvenli kipin özellikleri ile ancak ondan farklı Windows un GUI birimi, yani masaüstü, görev çubuğu ve BaĢlat menüsü olmadan kurulması halidir. Kimi zaman soruna yol açan sürücü veya bir diğer program, Windows un masaüstü devreye girdiği zaman çalıģır. Sorunu bulabilmek için.ini ve diğer ayar dosyalarının ortada masaüstü arayüzü olmadığı zaman, bildiğiniz DOS komut istemcisi ile karģı karģıya çözülebilir. Windows un sadece komut istemcisi ile açılması halinde, Edit (edit.com) kelime iģlem programını kullanabilirsiniz. NOT: > Güvenli mod sorunları tanımlamanıza yardımcı olur. Bilgisayarı güvenli modda baģlattığınızda belirtilerden biri yeniden görüntülenmezse, varsayılan ayarları ve en az sayıdaki aygıt sürücüsünü olası hata nedenleri arasından çıkarabilirsiniz. Sorunun nedeni yeni eklenen bir aygıt veya değiģtirilen bir sürücü ise, değiģikliği geri almak veya aygıtı kaldırmak için güvenli modu kullanabilirsiniz. > Sistemi baģlatmak için gerekli olan Windows sistem dosyalarının bozulması veya zarar görmesi gibi güvenli modun size yardımcı olamayacağı durumlar da vardır. Bu durumda, Kurtarma Konsolu size yardımcı olabilir. UYGULAMA FAALĠYETĠ ĠĢlem Basamakları > Windows XP iģletim sisteminde Denetim Masasını açınız. Öneriler >BaĢlat Ayarlar Denetim Masası 41

42 >Sistem simgesini çalıģtırınız. Pencerenin sol üst köģesinde Denetim Masası baģlığının altında Klasik Görünüme ya da Kategori Görünümü ne geç ifadesi yer alır. Bunlardan seçtiğiniz seçeneğe göre simge görünümleri değiģir. Ġsteğe göre değiģtirilir. Eğer pencere kategori görünümünde Performans ve Bakım seçeneğinden sistem simgesi görüntülenir. Eğer klasik görünümde iseniz direk Sistem simgesi görünecektir. Açmak için Fare ile çift tıklayınız. > Uzak sekmesinden yararlanarak uzak masaüstü bağlantısını yapınız. Yapamadığınız yer olduğu zaman öğrenme faaliyetindeki bilgi sayfasından yararlanınız. Bilgisayarınızı bir etki alanına üye yapınız Bunun için üye olacağınız etki alanının adını bilmelisiniz. Bilgisayarım adı sekmesinde DeğiĢtir düğmesine tıkladığınızda ekrana gelen pencerede bu bilgiye ihtiyacınız olacaktır. Kayıt defterini kullanarak aģağıdaki ayarları yapınız. 1- Son Kullanılan Belgeler listesinin silinmesi için HKEY_ CURRENT_USER \ Software \ Microsoft \ Windows \ CurrentVersion \ Policies \ Explorer anahtarına ulaģınız Kayıt defteri düzenleyicisine ulaģmak için BaĢlat->ÇalıĢtır-> Regedit yazınız. Kayıt defterinde düzenleme yaparken dikkat ediniz. Ekranda sağ tıklayıp yeni DWORD değeri yapınız, değerin adını NoRecentDocsHistory olarak ayarlayınız. Ardından üzerine tıklayarak kısıtlamayı açmak için 1 değerini giriniz. Eğer belgeler geçmiģini istiyorsanız 0 değerini giriniz. Bilgisayarı yeniden baģlatınız. 2- Yetersiz Disk Alanı uyarısının kapatılması için, HKEY_CURRENT_USERSoftwareMicrosoftWindowsCurr entversionpoliciesexplorer anahtarı altında yeni bir DWORD değeri oluģturup NoLowDiskSpaceCheck adını veriniz ve değer olarak 1 giriniz 42

43 UYGULAMA FAALĠYETLERĠ A-DEĞERLENDĠRME TESTLERĠ 1. Sistemde bir çalıģma grubuna katılmak istediğimizde ne yapmamız gerekir? a) Denetim masası/sistem/bilgisayar adı/değiģtir b) Denetim masası/sistem/donanım/değiģtir c) Denetim masası/sistem/ağ Kimliği/DeğiĢtir d) Ayarlar/Sistem/Bilgisayaradı/DeğiĢtir e) Sistem/ Bilgisayaradı/DeğiĢtir/ÇalıĢma Grubu 2. Eğer bulunduğunuz ağ da bir etki alanı oluģturulmuģ ve siz de bu etki alanına üye olmak istiyorsanız Sistem sekmesini hangi komutlar ile açarız? a) BaĢlat/Ayarlar/ Denetim masası/sistem/değiģtir b) Bilgisayarım/Ayarlar/ Denetim masası/sistem c) BaĢlat/Ayarlar/ Denetim masası/donanım d) BaĢlat/Ayarlar/Denetim masası/sistem e) BaĢlat/Ayarlar/ Sistem/ Donanım ekle 3. Windows iģletim sistemi bir donanımda bir sorun olduğunu anlarsa örneğin, Bilgisayarda o donanım Yoksa o seçeneğin önüne hangi iģareti koyar? a) / b) + c) X d) - e)? 4. Bilgisayarınızı baģlattığınızda hangi aygıtların baģlatılacağını veya aygıtlar için hangi ayarların kullanılacağını Windows a bildiren bir dizi yönergeye ne denir? a) Kaynak profili(görüntü) b) Donanım profili c) Sistem profili d) YerleĢik profil e) YerleĢik olmayan profil 5. Bir donanım profili oluģturduktan sonra tanıtımın kapsadığı aygıtları etkinleģtirmek ve devre dıģı bırakmak üzere hangi sekme ve komut kullanılır? a) Sistem Özellikleri/Donanım Sekmesi/ Profil 1 b) Sistem Özellikleri/Donanım / Aygıt yöneticisi c) Denetim masası/sistem/ Donanım d) Denetim masası /Sistem/ Donanım Profilleri e) Sistem Özellikleri/Bilgisayar adı/ Aygıt yönetimi 6.Windows XP Professional ın bir sorun çıktığında kiģisel veri dosyalarını kaydetmeden bilgisayarınıza önceki geri yüklemek için hangi bileģen kullanılır? a) Sistem Özellikleri/GeliĢmiĢ b) Sistem Özellikleri/Otomatik GüncelleĢtirmeler c) Sistem Özellikleri/Sistem Geri yükleme d) Sistem Araçları/Geri Yükleme Noktası OluĢtur e) Denetim masası /Ayarlar/Sistem durumu 7. Windows XP diğer bir XP iģletim sistemi altındaki bilgisayarına yardım için baģvurmamızı ve diğer bilgisayardaki (makinedeki) kullanıcının bizim bilgisayara bağlanarak denetlenmesini ve problemin çözülmesini sağlayabilir. Bu sekmenin adı nedir? a) Uzak masaüstü sekmesi b) Uzak sekmesi c) Uzaktan yardım d) Uzak kullanıcıları seç e) Uzak bilgisayar sesi 8. Sistem Özellikleri penceresinin Windows iģletim sisteminin kullanım gücünü yükseltmek hangi sekme ve komutla yapılır? a) Sistem Özellikleri/ Donanım/Performans b) Sistem Özellikleri/Bilgisayar adı / Ayarlar c) Sistem Özellikleri/Genel sekmesi/performans d) Sistem Özellikleri/ Performans/Ayarlar e) Sistem Özellikleri/GeliĢmiĢ/ Performans 9. Sistem yapılandırma yardımcı programının adı nedir? a) System.INI b) WIN.INI c) MSCONFIG d) Boot.INI e) Genel sekme 10. Windows un sistem dosyalarını koruma önlemlerine rağmen kendi kendini tamir edememesi durumunda yapacağımız ilk iģ, sistemi GUI (Graphic User Interface) siz yani komut istemi satırıyla baģlatmaktır. Bunun için BaĢlat/ Bilgisayar kapat/ Bilgisayarı yeniden baģlat komutları verildikten sonra gelen soruya a) F5 b) F3 c) F8 d) F2 e) F10 tuģuyla yanıt verilir. 43

44 WINDOWS 7 altında Kayıt Defteri İşlemleri 44

45 45