Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi. 31 Aralık 2004 Tarihi İtibariyle Konsolide Mali Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu

Transkript

1 Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi Konsolide Mali Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu

2 İçindekiler Sayfa Bağımsız Denetim Raporu 1 Konsolide Bilanço 2-3 Konsolide Gelir Tablosu 4 Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu 5 Konsolide Nakit Akım Tablosu 6 Konsolide Mali Tablo Dipnotları 7-35

3 BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi Yönetim Kurulu na ; Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (bir Türk Şirketi) ve bağlı ortaklığının (bundan böyle ikisi beraber Şirket olarak anılacaktır) 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle düzenlenmiş konsolide bilançosunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide gelir, özkaynak değişim ve nakit akım tablolarını denetlemiş bulunuyoruz. Bütün bu mali tablolar 31 Aralık 2004 tarihindeki Yeni Türk Lirası alım gücüne göre ifade edilmiştir. Bu mali tablolar, Şirket yönetiminin sorumluluğundadır. Bizim sorumluluğumuz yaptığımız denetim çalışmasına istinaden bu mali tablolar üzerinde bir görüş beyan etmektir. Denetimimiz Uluslararası Denetim Standartlarına uygun olarak yapılmıştır. Bu standartlar, denetimimizi mali tabloların önemli yanlışlıklar içerip içermediğine dair makul bir seviyede güven oluşturabilecek şekilde planlayıp yürütmemizi gerektirmektedir. Denetim çalışması, mali tablolarda yer alan tutarlar ve dipnotlara dayanak oluşturan bilgilerin test usulü ile incelenmesini içerir. Ayrıca denetim çalışması, yönetim tarafından uygulanan muhasebe prensipleri ve yapılan önemli tahminler ile birlikte mali tabloların genel sunuluşunu değerlendirmeyi de içerir. Yaptığımız denetimin, görüşümüzün oluşmasına makul ve yeterli bir dayanak oluşturduğuna inanmaktayız. Görüşümüze göre, birinci paragrafta belirtilen konsolide mali tablolar, Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi nin 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle konsolide mali durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide faaliyet sonuçlarını ve nakit akımlarını Uluslararası Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak tüm önemli hususlar açısından layıkıyla yansıtmaktadır. Görüşümüze şart getirmemekle birlikte aşağıdaki hususa dikkat çekmek isteriz; 15 Kasım 2003 tarih ve Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkındaki Tebliğ (Seri XI, No 25) 1 Ocak 2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara mali tablolardan geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup, ilgili Tebliğin 726 ıncı maddesi uyarınca dileyen işletmeler 31 Aralık 2003 tarihinde veya daha sonra sona eren yıllık veya ara hesap döneminden başlamak üzere, bu Tebliğ hükümlerini uygulayabileceklerdir. Seri XI, No 25 sayılı Tebliğ e uygun olarak raporlama yapan şirketlerin halen yürürlükte bulunan Seri XI, No 1 Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında Tebliğ, Seri XI, No 20 Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ ve Seri XI, No 21 Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ uyarınca raporlama yapma yükümlülükleri kalmamaktadır. Bu kapsamda Sermaye Piyasası Kurulu nun 4 Kasım 2003 tarihli açıklaması ile Uluslararası Finansal Raporlama Standartları na (UFRS) göre raporlama yapan şirketlerin 31 Aralık 2003 tarihli mali tablolarından başlamak üzere Seri XI, No 25 sayılı Tebliğ hükümlerine uymuş sayılacakları belirtilmiştir. Dolayısıyla, Şirket in ilişikte sunulan UFRS mali tabloları, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri uyarınca hazırlanmış ve bağımsız denetimden geçmiş mali tablolar olarak kabul edilmektedir. Güney Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi An Affiliated Firm of Ernst & Young International Ertan Ayhan, SMMM Sorumlu Ortak Başdenetçi 4 Şubat 2005 İstanbul, Türkiye

4 KONSOLİDE BİLANÇO VARLIKLAR Notlar Dönen varlıklar Nakit ve nakit eşdeğerleri 3 48,865,902 30,129,839 Ticari ve diğer alacaklar 4 58,967,241 47,934,628 Satılmaya hazır finansal varlıklar 5 54,456,644 21,302,359 Stoklar 6 40,922,303 42,174,251 Peşin ödenen giderler ve diğer dönen varlıklar 7 2,416,033 1,694,880 Dönen varlıklar toplamı 205,628, ,235,957 Duran varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar 8 127,005, ,440,200 Maddi duran varlıklar, net 9 380,967, ,386,415 Maddi olmayan duran varlıklar, net 10 13,594,288 13,507,701 Peşin ödenen giderler ve diğer duran varlıklar 11 1,666,823 2,559,740 Ertelenmiş vergi alacağı 15 2,877,328 17,320 Duran varlıklar toplamı 526,111, ,911,376 Varlıklar toplamı 731,739, ,147,333 Sayfa 7 ile 35 arasında yer alan açıklayıcı politikalar ve dipnotlar bu konsolide mali tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (2)

5 KONSOLİDE BİLANÇO YÜKÜMLÜLÜKLER VE ÖZKAYNAKLAR Notlar Kısa vadeli borçlar Ticari ve diğer borçlar 12 35,664,243 25,862,390 Kısa vadeli krediler 13 8,959,725 12,221,892 Ödenecek gelir vergisi 15 3,375,480 2,663,154 Karşılıklar 14 6,428,090 1,752,353 Finansal kiralama borçları 24 95,956 91,730 Kısa vadeli borçlar toplamı 54,523,494 42,591,519 Uzun vadeli borçlar Karşılıklar 14 7,101,896 7,073,204 Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 15 41,173,964 50,023,785 Finansal kiralama borçları 24 1,210,815 1,542,801 Uzun vadeli borçlar toplamı 49,486,675 58,639,790 Yükümlülükler toplamı 104,010, ,231,309 Azınlık payları 16 8,867,638 5,872,379 Özkaynaklar Ödenmiş sermaye ,893, ,893,840 Yatırım teşvikleri 35, ,110 Satılmaya hazır varlıklar üzerindeki gerçekleşmemiş net gelir 8 44,741,120 34,810,510 Yasal yedekler ve birikmiş karlar ,191, ,213,185 Toplam özkaynaklar 618,862, ,043,645 Yükümlülükler ve özkaynaklar toplamı 731,739, ,147,333 Sayfa 7 ile 35 arasında yer alan açıklayıcı politikalar ve dipnotlar bu konsolide mali tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (3)

6 31 Aralık 2004 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait KONSOLİDE GELİR TABLOSU Notlar Net satışlar ,316, ,302,029 Satılan mal maliyeti 22 (272,583,521) (279,088,414) Brüt kar 98,733,467 43,213,615 Diğer faaliyet gelirleri 22 4,216,806 3,198,046 Satış ve dağıtım giderleri 22 (4,270,951) (4,227,093) Genel yönetim giderleri 22 (17,086,509) (15,843,605) Diğer faaliyet giderleri 22 (13,007,404) (9,158,131) Faaliyet karı 68,585,409 17,182,832 Finansman gelirleri 22 12,299,876 7,353,077 Temettü gelirleri 23 6,257,103 7,347,793 Parasal kayıp (9,194,605) (4,094,978) Vergi (karşılığı) avantajı ve azınlık payları öncesi kar 77,947,783 27,788,724 Vergi (karşılığı) avantajı 15 (11,620,723) 13,578,524 Azınlık payları öncesi kar 66,327,060 41,367,248 Azınlık payları 16 (2,995,259) (671,640) Net kar 63,331,801 40,695,608 Nominal değeri 0.1 Yeni Kuruş'dan ortalama hisse adedi (000) ,475, ,475,712 Hisse başına kar (Yeni Kuruş) Sayfa 7 ile 35 arasında yer alan açıklayıcı politikalar ve dipnotlar bu konsolide mali tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (4)

7 31 Aralık 2004 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU Ödenmiş Sermaye Yatırım Teşvikleri Satılmaya Hazır Varlıklar Üzerindeki Gerçekleşmemiş Net Gelir Yasal Yedekler ve Birikmiş Karlar Toplam 1 Ocak 2003 tarihi itibariyle bakiye 401,893, ,630 20,730, ,451, ,292,335 Dağıtımlar Ödenen Temettüler (18,933,521) (18,933,521) Gelir kaydedilen yatırım teşvikleri - (90,520) - - (90,520) Satılmaya hazır varlıklar üzerindeki gerçekleşmemiş net gelir ,079,743-14,079,743 Net dönem karı ,695,608 40,695, Aralık 2003 tarihi itibariyle bakiye 401,893, ,110 34,810, ,213, ,043,645 Dağıtımlar Ödenen Temettüler (21,353,507) (21,353,507) Gelir kaydedilen yatırım teşvikleri - (90,521) - - (90,521) Satılmaya hazır varlıklar üzerindeki gerçekleşmemiş net gelir - - 9,930,610-9,930,610 Net dönem karı ,331,801 63,331, Aralık 2004 tarihi itibariyle bakiye 401,893,840 35,589 44,741, ,191, ,862,028 Sayfa 7 ile 35 arasında yer alan açıklayıcı politikalar ve dipnotlar bu konsolide mali tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (5)

8 31 Aralık 2004 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOSU İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit girişleri Vergi karşılığı, azınlık payları ve parasal kayıp öncesi kar 87,142,388 31,883,702 Vergi karşılığı, azınlık payları ve parasal kayıp öncesi kar ile işletme faaliyetlerinden sağlanan nakit arasındaki mutabakat: Gerçekleşmemiş kur farkı giderleri (1,626,096) (936,123) Amortisman ve itfa payları 34,497,474 34,613,193 Kıdem tazminatı karşılığı 2,484,800 2,299,954 Maddi duran varlık satış karı (1,043,326) (198,091) Faiz gideri 341, ,505 Yatırım teşvik tükenme payı (90,521) (90,520) Satılmaya hazır finansal varlıklar değer düşüklüğü karşılığı (duran varlıklar) - 1,003 Şüpheli alacak karşılığı 115,943 1,564,122 İşletme sermayesindeki değişikliklerden önceki faaliyet karı 121,821,685 69,560,745 Net işletme sermayesindeki değişim Ticari ve diğer alacaklar (17,782,086) (11,011,325) Stoklar 1,251,948 9,197,184 Peşin ödenen giderler ve diğer dönen varlıklar (842,141) 1,829,327 Peşin ödenen giderler ve diğer duran varlıklar 814,611 (470,374) Ticari ve diğer borçlar 13,564,872 7,360,468 Karşılıklar (kısa vadeli borçlar) 4,884, ,005 Ödenen faiz (347,491) (408,737) Ödenen vergi (22,225,263) (7,903,743) Ödenen kıdem tazminatı (1,960,639) (1,827,981) İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit girişi 99,179,679 66,929,569 Yatırım faaliyetleri ile ilgili nakit akımları Satılmaya hazır finansal varlıklardaki değişim (37,087,469) (18,913,419) Maddi duran varlık alımları (18,106,263) (13,212,374) Maddi olmayan duran varlık alımları (954,253) (608,734) Maddi duran varlık satış hasılatı 1,938, ,143 Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit (54,209,452) (32,339,384) Finansman faaliyetleri ile ilgili nakit akımları Alınan kısa vadeli kredilerden sağlanan nakit 12,825,361 13,432,281 Ödenen kısa vadeli krediler (14,431,965) (14,681,972) Ödenen temettü (21,353,507) (18,933,521) Ödenen finansal kiralama borçları (135,211) - Finansman faaliyetlerinde kullanılan net nakit (23,095,322) (20,183,212) Nakit ve nakit eşdeğerlerinden doğan parasal kayıp (3,138,842) (2,999,526) Nakit ve nakit eşdeğerlerindeki net artış 18,736,063 11,407,447 Dönem başı itibariyle nakit ve nakit eşdeğerleri 30,129,839 18,722,392 Dönem sonu itibariyle nakit ve nakit eşdeğerleri 48,865,902 30,129,839 Nakit akışları için ek bilgi Faiz gelirlerinden elde edilen nakit 9,293,604 2,402,654 Sayfa 7 ile 35 arasında yer alan açıklayıcı politikalar ve dipnotlar bu konsolide mali tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (6)

9 MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 1. ŞİRKET BİLGİLERİ Genel Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (Akçansa) 1967 yılında kurulmuş olan Akçimento Ticaret Anonim Şirketi (Akçimento) ile 1974 yılında kurulmuş olan Çanakkale Çimento Sanayi Anonim Şirketi nin (Çanakkale) birleşmesi ile 30 Eylül 1996 tarihinde kurulmuştur. 12 Ocak 1996 tarihinde tamamı Cimenteries CBR S.A. (CBR)'a ait olan Mortelmaattschappij Eindhoven B.V. (Mortel), Çanakkale nin %97.7 payını satın almıştır. 24 Nisan 1996 tarihinde de, CBR grup, Çanakkale'deki hisselerini, çoğunlukla Hacı Ömer Sabancı Holding Anonim Şirketine bağlı şirketlerin elinde tuttuğu Akçimento hisselerinin %30 u ile takas etmiştir. 1 Ekim 1996 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Akçimento, Çanakkale ile birleşmiş ve varlığını sona erdirmiş olup, Çanakkale nin ismi Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi olarak değiştirilmiştir. Akçansa nın hisseleri 1986 yılından itibaren İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem görmektedir. Akçansa nın genel merkezi ve kayıtlı ofisinin adresi Kozyatağı Mahallesi, Kaya Sultan Sokak, Hüseyin Bağdatlıoğlu İş Merkezi, No : 97, Kat : 5-8, Kozyatağı, İstanbul dur. Konsolide mali tablolar yayınlanmak üzere 4 Şubat 2005 tarihinde Akçansa yönetimi tarafından onaylanmıştır. Genel Kurul un ve ilgili yasal kuruluşların yasal mevzuata göre düzenlenmiş mali tabloları tashih etme hakkı vardır. 17 no lu dipnot da detaylarıyla anlatıldığı üzere Akçansa nın nihai sahipleri Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. ve CBR International Holding B.V. dir. Konsolide mali tabloların sunumu amacıyla, Akçansa ve Karçimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Karçimsa, merkezi Karabük'te olan %50.99 u Akçansa ya ait olan bağlı ortaklık) bundan böyle Akçansa ve bağlı ortaklığı veya Şirket olarak adlandırılacaktır. Faaliyet Konusu Şirket çimento, klinker, hazır beton ve agrega üretimi konusunda faaliyet göstermektedir. 2. UYGULANAN BELLİ BAŞLI MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ Mali Tabloların Sunum Esasları Şirket in konsolide mali tabloları, Uluslararası Muhasebe Standartları Komitesi tarafından onaylanan Uluslararası Muhasebe Standartları ve yorumlarını içeren Uluslararası Finansal Raporlama Standartları na (UFRS) uygun olarak hazırlanmıştır. Konsolide mali tablolar, satılmaya hazır finansal varlıkların rayiç bedeliyle değerlenmesi haricinde, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmıştır. Şirket, UFRS nin 1 Ocak 2005 tarihinde yürürlüğü girecek olan değişikliklerini 31 Aralık 2004 tarihi itibari ile henüz uygulamaya başlamamıştır. Akçansa ve konsolide olan bağlı ortaklığı, muhasebe kayıtlarını ve yasal mali tablolarını Sermaye Piyasası Kurulu (Akçansa için), Türkiye de geçerli olan ticari mevzuat, mali mevzuat ve Maliye Bakanlığı nca yayımlanan Tek Düzen Hesap Planı (THP) gereklerine göre Yeni Türk Lirası (YTL) olarak tutmaktadır. Konsolide mali tablolar Akçansa'nın ve bağlı ortaklığının yasal kayıtlarına dayandırılmış ve YTL cinsinden ifade edilmiş olup UFRS ye göre Şirket in durumunu layıkıyla arz edebilmesi için, bir takım tashihlere ve sınıflandırma değişikliklerine tabi tutularak hazırlanmıştır. (7)

10 2. UYGULANAN BELLİ BAŞLI MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) 2003 Mali Tablolarında Yapılan Sınıflamalar Cari yıl konsolide mali tabloları ile tutarlı olabilmesi açısından 31 Aralık 2003 tarihi itibariyle hazırlanmış konsolide mali tablolarda bazı sınıflamalar yapılmıştır. Yapılan sınıflamalar, 3,207,291 YTL tutarındaki çalışılmayan kısım giderinin ve 1,003 YTL tutarındaki iştirak değer düşüklüğü karşılık giderinin "Faaliyet Dışı - Diğer Giderler" kaleminden "Diğer Faaliyet Giderleri" kalemine sınıflandırılmasından ibarettir. Ölçüm Birimi Türkiye de süregelen yüksek enflasyon dönemi sonucunda, Türk Lirası nda (TL) artan sayı haneleri ile birlikte, işlemlerin ifade ve kayıt edilmesi sırasında güçlükler ortaya çıkmıştır. 31 Ocak 2004 tarihinde yürürlüğe giren yeni bir yasa ile Yeni Türk Lirası (YTL), Türkiye Cumhuriyeti nin yeni para birimi olarak belirlenmiş ve 1,000,000 TL, 1 YTL ye eşit olmak üzere TL nin dolaşımdan tamamen kalkmasına kadar geçecek süre için sabitlenmiştir. Bu nedenle, 31 Aralık 2004 itibariyle Şirket in işlevsel ve raporlama para birimi ve geçmiş yıl karşılaştırmalı figürleri 1,000,000 TL / YTL = 1,00 oranı kullanılarak YTL olarak sunulmuştur. Şirket in işlevsel para birimi Yeni Türk Lirası dır. 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle Yeni Türk Lirasının genel alım gücündeki değişikliklerin yeniden ifade edilmesi UMS 29 a ( Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama ) uygun olarak yapılmıştır. UMS 29 yüksek enflasyonist bir ekonominin para biriminde hazırlanan mali tabloların bilanço tarihindeki cari olan ölçüm birimi ile yeniden ifade edilmesini öngörür. UMS 29 un uygulanmasını gerektiren bir özellik, 3 yıllık kümülatif enflasyon oranının %100 e yaklaşması veya aşmasıdır. 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından toptan eşya fiyat endeksi baz alınarak yayınlanan 3 yıllık kümülatif enflasyon oranı %70 dir ( %181). 31 Aralık tarihleri itibariyle, endeks ve katsayılar aşağıda sunulmuştur. Tarih Endeks Katsayı 31 Aralık , Aralık , Aralık , Aralık , Yukarıda belirtilen yeniden ifade etme işleminin esasları aşağıdaki gibidir: - daha önce 31 Aralık 2003 tarihinde raporlanan ölçüm birimiyle ifade edilmiş olan geçmiş yıl mali tabloları parasal aktif ve pasif kalemler de dahil olmak üzere, 31 Aralık 2004 tarihinde geçerli ölçüm birimi ile yeniden ifade edilmiştir Aralık 2004 tarihindeki bilançoda yer alan parasal aktif ve pasif kalemleri bilanço tarihinde geçerli ölçüm birimi ile ifade edildiğinden yeniden ifade edilmemiştir. - yeniden ifade edilen sermaye, yeniden değerleme fonundan transferler sebebiyle çıkarılan bedelsiz hisseler dışında, gerçekleşen artışlar sermayeye eklendiği tarihten itibaren ilgili katsayılar kullanılarak değerlenmiştir. - bilanço tarihinde cari ölçüm biriminde taşınmayan parasal olmayan aktif ve pasifler ve diğer özkaynak kalemleri (elimine olan yeniden değerleme fonu hariç) ilgili katsayılar kullanılarak yeniden ifade edilmiştir. - genel enflasyonun net parasal pozisyona etkisi gelir tablosunda net parasal kar ya da zarar olarak yansıtılmıştır. (8)

11 2. UYGULANAN BELLİ BAŞLI MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) - gelir-gider tablosunda amortisman ve sabit kıymet satış kar/zararları (yeniden değerlenmiş brüt defter değerleri ve birikmiş amortisman üzerinden değerlenmesi sebebiyle) dışında bütün diğer kalemler ilgili katsayılar kullanılarak endekslenmiştir. Bilanço ve gelir tablosu kalemlerinin genel fiyat endeksi ve katsayılar kullanılarak yeniden ifade edilmesi Şirket in bilançolarda belirtilen tutarlarda varlıkları gerçekleştirebileceği ve yükümlülükleri yerine getireceği anlamına gelmemektedir. Aynı şekilde, Şirket in mali tablolarda belirtilen tutarlarda özkaynakları hissedarlarına sağlayacağı anlamına da gelmemektedir. Uygulanan Konsolidasyon Esasları Konsolide mali tablolar Akçansa nın ve %50.99'una sahip olduğu Karçimsa'nın mali tablolarını kapsamaktadır. Bağlı ortaklık, kontrolün Akçansa ya geçtiği tarihten itibaren konsolide edilmeye başlanır ve kontrolün Akçansa dan çıkması ile konsolide edilme işlemi son bulur. Yukarıda da belirtildiği üzere konsolide mali tablolar Akçansa ve onun kontrol ettiği bağlı ortaklığın mali tablolarından oluşur. Akçansa direkt veya indirekt olarak bir şirketteki oy haklarının %50 sinden fazlasına sahip olduğunda ve o şirketin faaliyetlerinden yarar sağlamak amacıyla finansal ve faaliyet politikalarını yönlendirme hakkı elde ettiğinde kontrol ü ele geçirmiş sayılır. Bağlı ortaklığın karının (zararının) ve özkaynağının azınlık payına düşen kısmı gelir tablosunda ve bilançoda ayrı bir kalem olarak gösterilmektedir. Akçansa ve bağlı ortaklığı arasındaki işlemler ve bakiyeler ile bu işlemlerle ilgili olarak oluşan kar marjları elimine edilmiştir. Konsolide mali tablolar benzer işlemler için aynı muhasebe prensipleri kullanılarak hazırlanmıştır. Nakit ve Nakit Eşdeğerleri Konsolide nakit akım tablosunun sunumu açısından, nakit ve nakit eşdeğerleri, kasadaki nakit varlığı, bankalardaki nakit para, çekler ve vadesi 3 aydan kısa vadeli mevduatları içermektedir. Ters repo işlemleri de nakit ve nakit eşdeğerleri kaleminin içerisine dahil edilmiştir. Nakit ve nakit benzeri değerler elde etme maliyetleri ve tahakkuk etmiş faizlerinin toplamı ile gösterilmiştir. Geri satım taahhüdü ile alınmış menkul kıymetler, Şirket'in bu varlıklar üzerinde herhangi bir kontrol gücü bulunmadığından bilançoda gösterilmemiştir. Bu tür anlaşmalar çerçevesinde yapılan ödemeler nakit ve nakit eşdeğerleri kalemine dahil edilmiştir. Alış ve geri satış arasındaki fiyat farkları faiz gelirleri olarak kabul edilmiş ve ters repo anlaşmasının vadesi boyunca tahakkuk ettirilmiştir. Ticari ve Diğer Alacaklar Ticari alacaklar fatura edilmiş tutarları ile kayıtlara alınmakta ve varsa efektif faiz oranı (YTL için %24, USD için %2.35 ve Euro için %2.13) ile şüpheli alacak karşılığı düşüldükten sonra indirgenmiş net değeri ile taşınmaktadır. Ticari alacakların tahsil süresi ürün niteliğine ve müşteri ile yapılan sözleşmelere bağlı olarak değişmekte olup, çimento için 1-60 gün, hazır beton için 1-90 gün arasındadır. Ticari alacaklar içine sınıflandırılan senetler ve vadeli çekler reeskonta tabi tutularak efektif faiz oranı metoduyla indirgenmiş değerleri ile taşınır. (9)

12 2. UYGULANAN BELLİ BAŞLI MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) Şüpheli alacak karşılığı gider olarak kayıtlara yansıtılmaktadır. Karşılık, Şirket yönetimi tarafından tahmin edilen ve ekonomik koşullardan ya da hesabın doğası gereği taşıdığı riskten kaynaklanabilecek olası zararları karşıladığı düşünülen tutardır. Stoklar Stoklar maliyet değeri veya net gerçekleşebilir değerden düşük olanı ile değerlenmiştir. Stokları bulundukları duruma getirmek için yapılan harcamalar aşağıdaki gibi muhasebeleştirilmiştir : İlk madde ve malzemeler - Aylık ağırlıklı ortalama metodu ile belirlenmektedir. Mamul ve yarı mamüller - Direkt malzeme ve işçilik giderleri, değişken ve sabit genel üretim giderleri belli oranlarda (normal faaliyet kapasitesi göz önünde tutularak) dahil edilmiştir. Envanter değerleme yöntemi aylık ağırlıklı ortalama yöntemidir. Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından satış esnasına kadar oluşacak ek maliyetler düşülerek tahmin edilen tutardır. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Tüm satılmaya hazır finansal varlıklar ilk alım anındaki rayiç değeri ifade ettiği düşünülen ve işlem maliyetlerini de içeren maliyet bedeli ile kayıtlara alınır. İlk kayda alımdan sonra satılmaya hazır varlıklar rayiç değerleri ile değerlenir. Satışa hazır finansal yatırımlardan elde edilen faiz, faiz geliri olarak gösterilmiştir. Satışa hazır finansal yatırımlardan rayiç değerdeki değişikliklerden kaynaklanan kazanç veya kayıplar, ilgili varlıklar satılana, nakde dönüşene veya başka bir şekilde elden çıkarılana veya herhangi bir şekilde değer düşüklüğüne maruz kalana kadar özkaynaklar içinde ayrı bir kalemde gösterilir, bu tarihten sonra ise gelir ve gider hesapları ile ilişkilendirilir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören finansal varlıklar, bilanço tarihindeki iş günü sonunda borsada oluşan piyasa fiyatları esas alınarak değerlenmiştir. Borsada işlem görmeyen finansal yatırımları değerlemek için uygulanabilir bir değerleme metodu olmadığı zaman, ilgili finansal varlıklar tarihi maliyetleri ile değerlenmiştir. Netleştirme Finansal varlık ve yükümlülükler, netleştirmeye yönelik yasal bir hakka ve yaptırım gücüne sahip olunması ve sözkonusu varlık ve yükümlülükleri net bazda tahsil etme/ödeme veya eş zamanlı sonuçlandırma niyetinin olması durumunda bilançoda netleştirilerek gösterilmektedir. (10)

13 2. UYGULANAN BELLİ BAŞLI MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıklar, maliyet değerinden birikmiş amortisman ve var ise değer düşüklüğü karşılığı çıkartıldıktan sonraki net değerleri ile gösterilmiştir. Arazi amortismana tabi tutulmamıştır. Amortismana tabi tutulan varlıklar, maliyet tutarları üzerinden aşağıda belirtilen tahmini ekonomik ömürlerine dayanan oranlarla doğrusal amortismana tabi tutulmuştur. Yerüstü yer altı düzenleri ve binalar Makina tesis ve cihazlar Döşeme ve demirbaşlar Taşıt araç ve gereçleri Özel maliyetler yıl 5-20 yıl 5-10 yıl 5 yıl 5-47 yıl Maddi duran varlıkların taşınan değerlerinin gerçekleşemeyeceğine yönelik olay veya değişikliklerin meydana gelmesi durumunda herhangi bir değer düşüklüğünün olup olmadığı incelenmektedir. Söz konusu uyarıların olması veya taşınan değerlerin gerçekleşebilir değeri aşması durumunda varlıklar gerçekleşebilir değerlerine indirgenmektedir. Maddi duran varlıkların gerçekleşebilir değeri net satış fiyatı veya kullanımdaki değerinden büyük olanıdır. Kullanım değeri bulunurken, gelecekteki nakit akışları, cari piyasa koşullarındaki paranın zaman değeri ve bu varlığa özel riskleri yansıtan vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak iskonto edilmektedir. Bağımsız olarak büyük bir nakit girişi sağlamayan bir varlığın geçekleşebilir değeri varlığın ait olduğu nakit girişi sağlayan birim için belirlenmektedir. Değer düşüklükleri gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar maliyet bedeli üzerinden aktifleştirilir. Maddi olmayan duran varlıklar doğrusal amortisman yöntemine göre ilgili kıymetin tahmini ekonomik ömrü (5 yıl) üzerinden itfa edilmektedir. Maddi olmayan duran varlıkların taşıdıkları değerler, şartlarda değişiklik olduğu takdirde herhangi bir değer düşüklüğü olup olmadığını tespit etmek için incelenmektedir. Yabancı Para Cinsinden İşlemler Yabancı para cinsinden yapılan işlemler, işlemin yapıldığı tarihteki kurlarla YTL ye çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden aktif ve pasifler ise bilanço tarihindeki kurlardan değerlenmiş olup ortaya çıkan kur farkları ilgili gelir ve gider hesaplarına yansıtılmıştır. Yıl sonlarında kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir : Tarih YTL / USD YTL/EURO Alış kuru 31 Aralık Aralık Aralık Satış kuru 31 Aralık Aralık Aralık (11)

14 2. UYGULANAN BELLİ BAŞLI MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) Banka Kredileri Bütün banka kredileri, ilk kayıt anında rayiç değerlerini de yansıttığı düşünülen ve ihraç maliyetini içeren maliyet bedeli ile kaydedilir. İlk kayda alımdan sonra krediler, etkin faiz oranı yöntemiyle indirgenmiş net değerleri ile gösterilir. İndirgenmiş değer hesaplanırken ilk ihraç anındaki maliyetler ve geri ödeme sırasındaki indirimler ve primler göz önünde bulundurulur. Yükümlülük kayıttan çıkarıldığında ya da iskonto yoluyla gelir tablosuna yansıtılır. Ticari ve Diğer Borçlar Normalde ödeme süresi 30 gün olan ticari ve diğer borçlar, mal ve hizmet alımı ile ilgili ileride doğacak faturalanmış yada faturalanmamış tutarın rayiç değerini temsil eden indirgenmiş maliyet bedeliyle kayıtlarda yeralmaktadır. İndirgenmiş maliyet bedeli bulunurken kullanılan faiz oranları YTL için %24, USD için %2.35 ve Euro için %2.13'dür. Karşılıklar Karşılıklar ancak Şirket in geçmişten gelen ve halen devam etmekte olan bir yükümlülüğü (yasal ya da yapısal) varsa, bu yükümlülük sebebiyle işletmeye ekonomik çıkar sağlayan kaynakların elden çıkarılma olasılığı mevcut ise ve yükümlülüğün tutarı güvenilir bir şekilde belirlenebiliyorsa kayıtlara alınır. Paranın zaman içindeki değer kaybı önem kazandığında karşılıklar ileride oluşması muhtemel giderlerin bilanço tarihindeki indirgenmiş değeriyle yansıtılır. İndirgenmiş değer kullanıldığında, zamanın ilerlemesinden dolayı karşılıklarda meydana gelecek artışlar faiz gideri olarak kaydedilir. Vergi Karşılıkları Vergi karşılığı, dönem karı veya zararı hesaplanmasında dikkate alınan cari dönem ve ertelenmiş vergi karşılıklarının tamamıdır. Ertelenmiş vergi, yükümlülük metodu dikkate alınarak hesaplanmıştır. Ertelenmiş vergi, aktif ve pasiflerin finansal raporlamada yansıtılan değerleri ile yasal vergi hesabındaki bazları arasındaki geçici farklardan oluşan vergi etkisini yansıtmaktadır. Ertelenmiş vergi pasifleri vergilendirilecek tüm geçici farklar için hesaplanır. Ertelenmiş vergi alacağı, her türlü indirilebilir geçici farklar ve taşınan ve kullanılmayan birikmiş zararlar üzerinden hesaplanır ve ancak Şirket tarafından öngörülebilen gelecekte indirilebilir geçici farkları ortadan kaldıracak ve birikmiş zararların kullanılmasını sağlayacak tutarda vergiye tabi kar yaratılma olasılığı var ise kaydedilir. Her bilanço döneminde Şirket, ertelenmiş vergi alacaklarını gözden geçirmekte ve ileriki yıllarda vergilendirilebilir gelirlerden düşülemeyeceği tespit edilen ertelenmiş vergi alacağı için karşılık ayırmaktadır. Ertelenmiş gelir vergisi aktif ve pasifleri ilgili aktifin gerçekleştiği veya yükümlülüğün ifa edileceği zamanlarda geçici olacağı tahmin edilen etkin vergi oranı üzerinden veya bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları baz alınarak hesaplanır. (12)

15 2. UYGULANAN BELLİ BAŞLI MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) Kıdem Tazminatı Karşılığı (a) Tanımlanan Fayda Planı : Şirket, mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Şirket, ilişikteki mali tablolarda yer alan Kıdem Tazminatı karşılığını Projeksiyon Metodu nu kullanarak ve Şirket in personel hizmet süresini tamamlama ve kıdem tazminatına hak kazanma konularında geçmiş yıllarda kazandığı deneyimlerini baz alarak hesaplamış ve bilanço tarihinde devlet tahvilleri kazanç oranı ile iskonto etmiştir. Hesaplanan tüm kazançlar ve kayıplar kar/zarar tablosuna yansıtılmıştır. (b) Tanımlanan Ek Planlar : Şirket, Sosyal Sigortalar Kurumu na zorunlu olarak sosyal sigortalar primi ödemektedir. Şirket in, bu primleri ödediği sürece başka yükümlülüğü kalmamaktadır. Bu primler ödendikleri dönemde personel giderlerine yansıtılmaktadır. Konsolide bilançolarda kıdem tazminatı karşılıkları, uzun vadeli borçlar altında ayrı bir kalem olarak gösterilmiştir. Yatırım Teşvikleri Yatırım teşvikleri teşvikin alınacağına ve beraberindeki tüm koşullara uyulacağına dair makul güvence sağlanmış ise rayiç değeri üzerinden değerlenir. Teşvik bir gider kalemi ile ilişkilendirildiği zaman, telafi etmesi düşünülen giderleri kapsayacak şekilde sonraki dönemlerde sistematik bir şekilde gelir olarak kaydedilir. Eğer teşvik bir varlık kalemi ile ilişkilendirilmiş ise, rayiç değeri sermaye hesabı altında tutulur (ertelenmiş gelir gibi) ve yatırım teşvikinin ilgili olduğu varlığın tahmin edilen ekonomik ömrü üzerinden yıllık eşit taksitlere ayrılarak gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Kiralamalar Finansal Kiralama Şirket e kiralanan varlığın mülkiyeti ile ilgili bütün risk ve faydaların devrini öngören finansal kiralamalar, finansal kiralamanın başlangıç tarihinde, kiralamaya söz konusu olan varlığın rayiç değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden küçük olanı esas alınarak yansıtılmaktadır. Finansal kira ödemeleri kira süresi boyunca, her bir dönem için geriye kalan borç bakiyesine sabit bir dönemsel faiz oranı üretecek şekilde anapara ve finansman gideri olarak ayrılmaktadır. Finansman giderleri dönemler itibariyle doğrudan gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Aktifleştirilen kiralanmış varlıklar, varlığın tahmin edilen ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Operasyonel Kiralama Kiraya veren tarafın kiralanan varlığın tüm risk ve menfaatlerini kendinde tuttuğu kiralamalar operasyonel kiralama olarak sınıflandırılmaktadır. Operasyonel kira ödemeleri gelir tablosunda kira süresi boyunca doğrusal olarak gider kaydedilmektedir. Gelirler Gelir, ekonomik faydanın işletmeye geleceğinin muhtemel olduğu ve gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebildiği zaman kaydedilmektedir. Gelirler, indirimler, katma değer vergisi ve satış vergileri düşüldükten sonra net olarak gösterilmiştir. Gelirin oluşması için aşağıdaki kriterlerin yerine gelmesi gerekmektedir. Mal Satışı Satılan malların riskinin ve faydasının alıcıya transfer olduğu ve gelir tutarının güvenilir bir şekilde hesaplanabildiği durumda gelir oluşmuş sayılır. Net satışlar, indirimler ve komisyonlar düşüldükten sonraki faturalanmış satış bedelinden oluşmaktadır. (13)

16 2. UYGULANAN BELLİ BAŞLI MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) Hizmet Satışı Hizmet satışından doğan gelir ölçülebilir bir tamamlanma derecesine ulaşıldığı zaman oluşmuş sayılır. Yapılan anlaşmadan elde edilecek gelirin güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda, gelir, katlanılan giderlerin geri kazanılabilecek tutarı kadar kabul edilir. Faiz Tahsilatın şüpheli olmadığı durumlarda tahakkuk esasına göre gelir kazanılmış kabul edilir. Temettü Ortakların kar payı alma hakkı doğduğu anda gelir kazanılmış kabul edilir. Borçlanma Maliyetleri Borçlanma maliyetleri gerçekleştiği dönemde giderleştirilir. Kullanılan Tahminler Mali tabloların UFRS ye göre hazırlanmasında Şirket yönetiminin, raporlanan aktif ve pasif tutarlarını ve bilanço tarihi itibariyle vukuu muhtemel varlık ve yükümlülüklere ilişkin açıklamaları etkileyecek bazı tahmin ve varsayımlar yapması gerekmektedir. Gerçekleşen sonuçlar, tahmin ve varsayımlardan farklılıklar gösterebilir. Bu tahmin ve varsayımlar düzenli olarak gözden geçirilmekte düzeltme ihtiyacı doğduğunda bu düzeltmeler ilgili dönemin faaliyet sonuçlarına yansıtılmaktadır. Hisse Başına Kar Mali tablolarda sunumu açısından, hisse başına kar, net karın yıl boyunca dolaşımda bulunan hisse adedinin ağırlıklı ortalamasına bölünmesi ile hesaplanmıştır. Yıl boyunca dolaşımda bulunan hisse adedinin ağırlıklı ortalaması kaynaklarda bir artış yaratmadan basılan hisseler göz önünde bulundurularak hesaplanmıştır. Bununla birlikte, yasal kayıtlar açısından, hisse başına karın hesaplanması yerel mevzuat ve kanunlara tabidir. İşlem ve Teslim Tarihindeki Muhasebeleştirme Düzenlenmiş finansal varlık alış ve satışları, Şirket'in varlığı alışı ya da satışı gerçekleştirdiği tarihte, diğer bir deyişle, Şirket'in söz konusu aktifin alışını veya satışını taahhüt ettiği tarihte kaydedilmektedir. Düzenlenmiş alışlar ve satışlar, ilgili varlığın teslim tarihinin yasal düzenlemeler veya piyasa teamülleri çerçevesinde belirlediği finansal varlık alışları veya satışlarıdır. Finansal Araçların Kayda Alınması ve Kayıttan Çıkarılması Şirket, finansal aktif veya finansal pasifleri sadece ve sadece finansal enstrümanın sözleşmesine taraf olduğu takdirde bilançosuna yansıtmaktadır. Şirket finansal aktifi veya finansal aktifin bir kısmını sadece ve sadece söz konusu varlıkların konu olduğu sözleşmeden doğan hakları üzerindeki kontrolünü kaybettiği zaman kayıttan çıkartır. Şirket finansal pasifi sadece ve sadece sözleşmede tanımlanan yükümlülüğü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman aşımına uğrar ise kayıttan çıkartır. (14)

17 2. UYGULANAN BELLİ BAŞLI MUHASEBE PRENSİPLERİNİN ÖZETİ (devamı) Türev Finansal Araçlar (Vadeli İşlem Anlaşmaları) Şirket yabancı para piyasasında vadeli işlem anlaşmaları yapmaktadır. Şirket'in risk yönetim politikalarına göre riskten korunma amaçlı girilen söz konusu vadeli işlem anlaşmaları, UMS 39'a (Finansal Araçların Değerlenmesi) göre riskten korunma muhasebesi için yeterli şartları sağlamadığından, mali tablolarda alımsatım amaçlı türev araçları arasında sınıflandırılarak rayiç değerleri ile yansıtılırlar. Türev finansal araçların rayiç değerleri halka açık organize olmuş piyasalardaki fiyatları veya bilanço tarihine indirgenmiş gelecekteki nakit getirileri olarak kabul edilmiştir. Bütün türev araçlar rayiç değerleri pozitif olduğunda varlık, negatif olduğunda ise borç olarak taşınır. Riskten korunma muhasebesi için yeterli şartları sağlamayan türev araçların rayiç değerlerindeki artış veya azalıştan kaynaklanan kazanç veya kayıplar doğrudan gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Konsolide bilançoda, henüz gerçekleşmemiş gelir yaratan türev araçlar gelir tahakkuku kalemine (diğer dönen varlıklar) ve henüz gerçekleşmemiş zarar yaratan türev araçlar gider tahakkukları kalemine dahil edilir. 3. NAKİT VE NAKİT EŞDEĞERLERİ Banka (kısa vadeli mevduatlar dahil) 48,156,670 29,667,939 Vadesi sene sonundan önce olan çekler 650, ,235 Ters repo sözleşmeleri 56, ,915 Kasa 2,439 2,750 Toplam 48,865,902 30,129,839 Vadeli mevduatların vadeleri Şirket'in acil nakit ihtiyaçlarına bağlı olarak YTL için 1 ve 87 gün ( ve 90 gün) arasında değişmekte olup, Amerikan Doları için 17 gün ( ve 6 gün) vadesinde yapılmıştır. Faiz oranları YTL vadeli mevduat için %21 - %23.25 arasında değişmekte olup ( %27- %34), Amerikan Doları için %4.25 dir ( %3). 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle ters repo sözleşmesi, 3 Ocak 2005 tarihinde geri satmak şartıyla menkul kıymet karşılığı bankalara ödenen 56,026 YTL ( ,066 YTL) tutarındaki fondan ibarettir. Yıllık faiz oranı %17 ve %17.50 ( %26) arasında değişmektedir ve taşınan değer içerisindeki faiz tahakkuku 27 YTL ( YTL) dir. 4. TİCARİ VE DİĞER ALACAKLAR Ticari alacaklar 35,895,461 27,544,885 Vadeli çekler ve alacak senetleri 24,950,658 23,214,318 Diğer - 156,506 Eksi: Şüpheli alacak karşılığı (1,878,878) (2,981,081) 58,967,241 47,934,628 (15)

18 5. SATILMAYA HAZIR FİNANSAL VARLIKLAR (kısa vadeli) 31 Aralık Aralık 2003 Tutar Faiz Oranı Vade Tutar Faiz Oranı Vade Minimum Maksimum Minimum Maksimum Yeni Türk Lirası Hazine Bonoları 44,170,679 %22.70 % Mart Ekim ,302,359 %29.45 % Mart Ekim 2004 ABD Doları Hazine Bonoları 10,285,965 %4.09 % Haziran Eylül ,456,644 21,302, STOKLAR Hammadde stokları 33,719,849 32,606,646 Yarı mamul stokları 3,393,791 5,841,269 Mamul stokları 3,689,201 3,495,281 Sipariş avansları 119, ,055 40,922,303 42,174, PEŞİN ÖDENEN GİDERLER VE DİĞER DÖNEN VARLIKLAR Peşin ödenen giderler 1,171, ,148 Personel ve iş avansları 525,541 97,275 Sigorta alacakları 323, ,749 Personelden alacaklar 233, ,675 Vadeli işlem anlaşmaları gelir tahakkukları - 156,566 Diğer 161, ,467 2,416,033 1,694, SATILMAYA HAZIR FİNANSAL VARLIKLAR (uzun vadeli) Pay oranı (%) Tutar Pay oranı (%) Tutar Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Çimsa) ,771, ,297,296 Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. (Enerjisa) ,016, ,016,283 Liman İşletmeleri ve Nakliyecilik A.Ş.(Liman İşletmeleri) ,662, ,662,688 Eterpark Endüstri Ürünleri İmalat Ticaret İthalat İhracat Pazarlama A.Ş. (Eterpark) ,686, ,686,527 Arpaş Ambarlı Römorkaj Pilataj Ticaret A.Ş. (Arpaş) , ,399 Atlaş Ambarlı Liman Tesisleri Ticaret A.Ş. (Altaş) , ,472 Lafarge Aslan Çimento A.Ş. (Lafarge) , , ,005, ,440,200 Hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören Çimsa ve Lafarge, 31 Aralık 2004 ve 31 Aralık 2003 tarihli iş günleri sonunda borsada oluşan piyasa fiyatları ile değerlenmiştir. 9,557,972 YTL ( ,719,934 YTL gelir) tutarındaki cari dönemde ortaya çıkan gerçekleşmemiş gelir öz kaynaklar içinde gösterilmiştir. (16)

19 8. SATILMAYA HAZIR VARLIKLAR (uzun vadeli) (devamı) Eterpark ve Liman İşletmeleri borsada işlem görmemektedir. Akçansa ürünlerini deniz yoluyla sevk etmek istediğinde bu iki şirketin sahip olduğu limanlardan faydalanmaktadır. Bu iki finansal duran varlığına ilişkin değer düşüklüğü olup olmadığı, kara taşımacılığı ile kıyaslandığında deniz taşımacılığının kullanılması durumunda gelecekte bu şirketlerden sağlanacak faydanın bilanço tarihine indirgenmesi yolu ile hesaplanmaktadır. Her dönem sonunda Şirket, sözkonusu finansal duran varlıklardan gelecekte elde edilecek faydanın bilanço tarihine indirgenmiş tutarının söz konusu varlıkların enflasyona göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden yüksek olduğundan emin olduktan sonra, bu finansal duran varlıkları enflasyona göre düzeltilmiş maliyet bedelleri ile bilançoda taşımaktadır. Enerjisa nın hisseleri borsada işlem görmemektedir. Akçansa ya ve diğer Sabancı grubu şirketlerine enerji sağlayan Enerjisa halen büyüme devresindedir. Sözkonusu finansal duran varlığa ilişkin değer düşüklüğü olup olmadığı, bu finansal duran varlıktan gelecekte elde edilecek getirinin bugünkü değeri ve indirgenmiş nakit akımı değeri ile hesaplanmaktadır. Şirket bu finansal varlığın rayiç değerinin yeniden değerlenmiş maliyet değerinden yüksek olduğundan emin olduktan sonra enflasyona göre düzeltilmiş maliyet bedeli ile bilançoda yansıtmaktadır. Arpaş ve Altaş ın rayiç bedellerini makul bir şekilde hesaplamak mümkün olmadığı için sözkonusu finansal duran varlıklar enflasyona göre düzeltilmiş maliyet bedelleri üzerinden bilançoda taşınmaktadır. 9. MADDİ DURAN VARLIKLAR 1 Ocak 2004 Girişler Transferler (*) Çıkışlar (***) 31 Aralık 2004 Maliyet Arazi, yerüstü ve yer altı düzenleri 102,370,354 82, ,662 (574,949) - 102,339,000 Binalar 166,544,337-1,856, ,400,720 Makina tesis ve cihazlar 810,368,192 44,743 6,648,471 (1,819,543) 2,073, ,315,571 Döşeme, demirbaş ve taşıt araçları 56,959, ,293 4,568,186 (5,873,668) - 55,867,664 Finansal kiralama yoluyla alınan maddi duran varlıklar (**) 6,190, ,190,522 Özel maliyetler 36,785,721 7,836 1,144, ,938,173 Yapılmakta olan yatırımlar ve sipariş avansları 3,148,825 18,707,191 (15,628,051) - - 6,227,965 Toplam 1,182,367,804 19,055,996 (949,733) (8,268,160) 2,073,708 1,194,279,615 Eksi: Birikmiş Amortisman Arazi, yerüstü ve yer altı düzenleri 45,113,798 3,068, ,182,393 Binalar 59,228,630 3,046, ,275,288 Makine tesis ve cihazlar 613,779,412 21,217,869 - (1,663,965) 2,073, ,407,024 Döşeme, demirbaş ve taşıt araçları 47,229,742 3,673,761 - (5,708,988) - 45,194,515 Finansal kiralama yoluyla alınan maddi duran varlıklar (**) 1,102, ,102,098 Özel maliyetler 18,527,709 2,622, ,150,634 Toplam 784,981,389 33,629,808 - (7,372,953) 2,073, ,311,952 Maddi Duran Varlıklar, net 397,386, ,967,663 (*) Yapılmakta olan yatırımlardaki çıkışların 949,733 YTL tutarındaki kısmı maddi olmayan duran varlıklara transferdir. (**) Esasen arsa dan oluşmaktadır. (5,088,424 YTL). (***) Ekonomik ömrünü tamamlamış ama bilanço tarihi itibariyle kullanımda olan sabit kıymetler. 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle yapılmakta olan yatırımlar ve verilen avanslar esasen on-line analizörü, hammadde ve klinker fırınlarının otomasyonu için yapılan yatırımlardan oluşmaktadır. (17)

20 10. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 1 Ocak 2004 Girişler / İtfa Gideri Yapılmakta olan yatırımlardan transfer Çıkışlar 31 Aralık 2004 Maliyet Haklar ve Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19,829,975 4, ,733-20,784,228 Eksi: Birikmiş İtfa Payları Haklar ve Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar 6,322, , ,189,940 Maddi olmayan duran varlıklar, net 13,507,701 13,594, PEŞİN ÖDENEN GİDERLER VE DİĞER DURAN VARLIKLAR Peşin ödenen kiralar 1,414,628 1,727,286 Tahsil edilemeyen alacaklara karşılık müşterilerden alınan varlıklar 236, ,171 Diğer 16, ,283 1,666,823 2,559, TİCARİ VE DİĞER BORÇLAR Ticari borçlar, net 29,595,185 21,434,245 Vergi ve diğer yükümlülükler 3,740,145 2,518,247 Müşterilerden alınan sipariş avansları 1,901,669 1,191,693 Personel ikramiye tahakkuku 325, ,230 Diğer borçlar ve gider tahakkukları 102, ,975 35,664,243 25,862, KISA VADELİ KREDİLER 31 Aralık 2004 Para Birimi Uygulanan Faiz Oranı Vade Bakiye Minimum Maksimum Teminatsız Krediler USD 6,271, Mart ,457,088 YTL (*) (*) 3 Ocak Ocak ,637 8,959,725 (18)

21 13. KISA VADELİ KREDİLER (devamı) 31 Aralık 2003 Para Birimi Uygulanan Faiz Oranı Vade Bakiye Minimum Maksimum Teminatsız Krediler USD 7,120, Mart Eylül ,369,925 YTL - (*) - 2 Ocak Ocak ,725 11,851,650 Teminatlı Krediler USD 233,000 - (**) 29 Şubat ,242 12,221,892 (*) geçici amaçla kullanılan faizsiz kısa vadeli krediler. (**) müşteri senedinin kırdırılması karşılığı alınan faizsiz kredi. Amerikan Doları cinsinden alınan krediler ihracat kredileri olup şirketin bu kredilerle ilgili 6,309,579 Amerikan Doları (31 Aralık ,170,774 Amerikan doları) ihracat taahhüdü bulunmaktadır (Not 24). 14. KARŞILIKLAR Kısa vadeli Rekabet Kurulu Cezaları (Not 24) Yasal Davalar (Not 24) Toplam 1 Ocak ,214, ,651 1,752,353 Cari yıl gideri 4,660, ,540 4,840,054 Karşılığın iskonto edilmesinden kaynaklanan faiz 44,129-44,129 Parasal kazanç (147,678) (60,768) (208,446) 31 Aralık ,771, ,423 6,428,090 Uzun vadeli Kıdem Tazminatı Karşılıkları 1 Ocak ,073,204 Ödenen kıdem tazminatı (1,960,639) Aktueryal kazanç 331,030 Yıl içerisindeki artış 2,153,770 Parasal kazanç (495,469) 31 Aralık ,101,896 (19)

22 14. KARŞILIKLAR (devamı) Şirket, mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü hal dışındaki nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Bu tazminatlar çalışılan her yıl için en fazla 1,649 YTL (2003 1,390 YTL) olmak üzere 1 aylık ücret üzerinden hesaplanmaktadır. 31 Aralık 2004 ve 31 Aralık 2003 tarihli konsolide mali tablolarda, bu yükümlülük Projeksiyon Metodu kullanılarak ve Şirket in personel hizmet süresini tamamlama ve kıdem tazminatına hak kazanma konularında geçmiş yıllardaki deneyimleri baz alınarak hesaplanmış ve bilanço tarihindeki devlet tahvilleri kazanç oranı ile iskonto edilmiştir. Bilanço tarihleri itibariyle yükümlülüğü hesaplamak için kullanılan temel aktueryal varsayımlar aşağıdaki gibidir: İskonto oranı %16 %25 Tahmini maaş / limit artışı %10 %18 Aktueryel kazançlar ve giderler oluştukları dönemin gelir tablosunda belirtilmişlerdir. 15. GELİR VERGİSİ Genel Bilgi Şirket, Türkiye de yürürlükte bulunan vergi mevzuatı ve uygulamalarına tabidir. Türkiye'de, 31 Aralık 2004 tarihinde sona eren yıl için kurumlar vergisi oranı %33 tür (2003-%30). 1 Ocak 2005 tarihinden geçerli olmak üzere kurumlar vergisi oranı %30 olarak ilan edilmiştir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip eden dördüncü ayın on beşinci günü akşamına kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir. Vergi mevzuatı uyarınca üçer aylık dönemler itibariyle oluşan kazançlar üzerinden %33 (2003- %30) oranında geçici vergi hesaplanarak ödenmekte ve bu şekilde ödenen tutarlar yıllık kazanç üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir ve daha önceki yıllarda kurumlar vergisi enflasyona göre düzenlenmemiş yasal gelir vergi matrahından hesaplanmaktaydı. 1 Ocak 2004 tarihinden itibaren vergiye tabi kazanç enflasyona göre düzenlenmiş mali tablolar üzerinden hesaplanmaya başlanmıştır. Bu çerçevede 31 Aralık 2003 tarihi itibariyle hazırlanan bilançonun ilk defa enflasyon muhasebesine göre düzenlemesi çerçevesinde ortaya çıkan geçmiş yıl karı vergiye tabi tutulmayacak, benzer şekilde geçmiş yıl zararları ise vergisel açıdan indirime tabi zarar olarak kabul edilmeyecektir. Ayrıca, yine 2003 ve önceki hesap dönemlerine ait beyannamelerde yer alan indirilemeyen geçmiş yıl mali zararları 2004 ve daha sonraki hesap dönemlerinde mukayyet (kayıtlı) değerleri ile dikkate alınacaktır. Mali zararlar oluştukları yılı takip eden en fazla 5 yıl boyunca taşınabilirler. Vergi beyanları ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmektedir yılında yürürlüğe giren vergi barışı kanunu ile bu imkânı kullanan mükelleflere vergi incelemeleri ve ilave matrahlarda muafiyet hakkı tanınmıştır. Bu kanuna göre, bu opsiyonu kullanmayı seçen şirketler aynı zamanda aynı yıl gerçekleşen mali zararlarında %50 oranında bir indirim yapmayı da kabul etmişlerdir. (20)

23 15. GELİR VERGİSİ (devamı) 24 Nisan 2003 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, mal ve hizmetlerin üretimi ile doğrudan ilişkili olup bir ekonomik ömrü bulunan ve değeri 6,000 YTL yi aşan yeni maddi duran varlık alımları, bedelinin %40 ı oranında kurumlar vergisi matrahından yatırım indirimi sağlamaktadır. 24 Nisan 2003 tarihinden önce oluşan yatırım indirimleri ise şirketlerin kendi tercihleri doğrultusunda yeni uygulamaya dönüştürülmedikleri takdirde, %19.8 oranında stopaja tabi tutulmaktadırlar. Tüm yatırım indirimleri süresiz olarak taşınabilirler. Türkiye'de vergi mevzuatı, ana ve bağlı ortaklığının konsolide vergi beyannamesi doldurmasını izin vermez. Bu yüzden mali tablolara yansıtılan vergi karşılığı, ayrı şirketler üstünden hesaplanmıştır. Türkiye de mukim anonim şirketlerden, kurumlar vergisi ve gelir vergisinden sorumlu olmayanlar ve muaf tutulanlar haricindekilere yapılanlarla Türkiye de mukim olan ve olmayan gerçek kişilere ve Türkiye de mukim olmayan tüzel kişilere yapılan temettü ödemeleri %10 gelir vergisine tabidir. Türkiye de mukim anonim şirketlerden yine Türkiye de mukim anonim şirketlere yapılan temettü ödemeleri gelir vergisine tabi değildir. Ayrıca karın dağıtılmaması veya sermayeye eklenmesi durumunda gelir vergisi hesaplanmamaktadır. En az 2 yıl boyunca elde tutulmuş olan iştirak hisselerinin nakit olarak satılmasından doğan kazançlar, söz konusu kazançlar sermayeye ilave edildiği takdirde kurumlar vergisinden muaf tutulmaktadırlar. Ayrıca temettü alımlarından doğan kar, dağıtılmamış veya sermayeye ilave edilmemiş ise, stopaja tabi tutulmamaktadır. Akçansa ve bağlı ortaklığının, meydana geldiği yıldan itibaren 5 yıl içerisinde, takip eden yıllarda ortaya çıkabilecek vergilendirilebilir kar'dan mahsup etme hakkına sahip olduğu 267,559 TL (yasal kayıtlara göre) tutarında mali zararı vardır. Ertelenmiş vergi alacakları hesaplanırken bu mali zarar ertelenmiş vergi aktifi yaratılmasına konu edilmemiştir. Zira söz konusu zarar, Karçimsa'ya aittir. 31 Aralık sonu itibariyle ödenecek gelir vergisi aşağıda özetlenmiştir : Cari yıl kurumlar vergisi 22,247,457 7,277,731 Dönem içinde peşin ödenen vergi (18,871,977) (4,614,577) Ödenecek gelir vergisi 3,375,480 2,663, Aralık sonu itibariyle vergi giderlerinin ana bileşenleri aşağıdaki gibidir : Konsolide gelir tablosu Cari yıl kurumlar vergisi (23,330,547) (7,467,684) Ertelenmiş vergi 11,709,824 21,046,208 Konsolide gelir tablosuna yansıtılan vergi (gideri) avantajı (11,620,723) 13,578,524 (21)

24 15. GELİR VERGİSİ (devamı) Vergi öncesi kar a yasal vergi oranı uygulanıp bulunan kurumlar vergisi gideri ile 31 Aralık tarihi itibariyle konsolide gelir tablosunda gösterilen kurumlar vergisi gideri arasındaki mutabakat : Vergi ve azınlık payları öncesi kar 77,947,783 27,788,724 Geçerli olan yasal kurumlar vergisi oranı 33% ( %) (25,722,768) (8,336,617) Yatırım indiriminin net etkisi 1,864, ,572 Vergiden istisna gelirlerin etkisi 2,064,848 2,350,745 Vergi matrahından indirilemeyen giderlerin etkisi (189,540) (496,471) Vergi oranı değişmesinin etkisi 2,199,177 - Vergi matrahı değişiminin etkisi 8,163,127 - Vergiye tabi olmayan yeniden değerleme farkları - 19,404,295 Ertelenmiş Vergi 31 Aralık 2004 ve 31 Aralık 2003'teki ertelenmiş verginin analizi aşağıdaki gibidir : (11,620,723) 13,578,524 Ertelenmiş Vergi Varlıkları Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri Ertelenmiş Vergi Geliri (Gideri) Maddi duran varlık üzerindeki geçici farklar - - (44,007,462) (52,159,767) 8,152,305 16,339,172 Stoklar 3,157, ,157,932 4,665,701 Kıdem tazminatı karşılıkları 2,123,393 2,114, ,529 (136,171) Alacak ve borç reeskontu 237, , ,013 19,173 Diğer geçici farklar, net 192, (89,806) 282, ,465 5,710,826 2,243,108 (44,007,462) (52,249,573) 11,709,829 21,056,340 Net ertelenmiş vergi yükümlülükleri hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 1 Ocak bakiyesi 50,006,465 71,062,805 Gelir tablosuna kaydedilen ertelenmiş vergi (11,709,824) (21,046,208) Diğer değişiklikler (5) (10,132) 31 Aralık 2004 ve 2003 net bakiyeleri 38,296,636 50,006,465 (22)