HRACATIN GENEL GÖRÜNÜMÜ

Transkript

1 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2012 OCAK - HAZİRAN İHRACAT PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ İİTKİİB GENEL SEKRETERLİİĞİİ AR & GE VE MEVZUAT ŞUBESİİ Temmuz 2012

2 İÇİNDEKİLER YÖNETİCİ ÖZETİ...4 Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı %2,2 Azaldı...4 En Büyük Pazar AB Ülkelerinde %8 Kayıp Var...4 Ürün Grupları Bazında İhracat Performansı...4 Hammadde İthalatı %25,8 Azaldı...5 Hazırgiyim ve Konfeksiyon İthalatı %23 Düştü...5 Kapasite Kullanım Oranında Artış Var...5 Performansa Etki Eden Faktörler...5 I. DÜNYA VE TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ SON GELİŞMELER...7 I.1. Dünya Ekonomisi Risk Altında...7 I.2. ABD Ekonomisi...8 I.3. Avrupa Birliği Krizden Çıkma Çabasında...9 I.4. Almanya Ekonomisi...10 I.5. İngiltere Ekonomisi...11 I.6. Fransa Ekonomisi...12 I.7. İtalya Ekonomisi...12 I.8. İspanya Ekonomisi...13 I.9. AB'de Perakende Satışlar Geriliyor...13 I.10. Bazı Hedef Pazarlardaki Gelişmeler...14 I BDT Ülkeleri...14 Rusya Pazarındaki Gelişmeler...14 Diğer BDT Ülkeleri...15 I Ortadoğu Dünya yı Geriyor...16 I.11. Türkiye Ekonomisi Yumuşak İnişte...18 II. İHRACATIN GENEL GÖRÜNÜMÜ...21 II.1 Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı %2,2 Azaldı...21 II.2 Aylar İtibarıyla Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatının Seyri...22 II.3 İhracatçı Birlikleri Bazında Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı...23 III. BAŞLICA ÜLKE GRUPLARI İTİBARIYLA İHRACAT...25 III.1 Ülke Grupları İtibarıyla İhracat Performansı...25 III.2 İhracatta Belli Başlı Ülkeler...26 III.3 İhracat Artışında Öne Çıkan Ülkeler...27 III.4 AB Ülkeleri ne İhracat %8 Azaldı...28 III.5. Ortadoğu Ülkeleri ne İhracatta %30,7 Artış Var...29 III.6. Eski Doğu Bloku Ülkeleri ne İhracat Artışı Devam Ediyor...30 III.7. Amerika Ülkelerine İhracat Artışı Sadece %2, III.8. Diğer Avrupa Ülkeleri ne İhracat Artışı Mütevazi: % III.9. En Yüksek Oranlı İhracat Artışı Afrika Ülkeleri nde: %67, III.10. Serbest Bölgelere İhracat %27,2 Oranında Azaldı...35 III.11. Türk Cumhuriyetleri ne İhracat İvme Kazanarak Artıyor: %62, III.12. Asya ve Okyanusya Ülkelerinde İhracat Artışı %29, IV. ÜRÜN GRUPLARI BAZINDA HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATI...39 IV.1 Örme Konfeksiyon İhracatı %2,9 Azaldı...40 IV.2 En Fazla İhraç Edilen Örme Giysilerde Durum

3 IV.3 Çorap İhracatı Sektörel İhracattan Daha Yüksek Oranlı Azaldı: %13, IV.4 Dokuma Konfeksiyon İhracatında Artış Sevindirici: %5, IV.5. En Fazla İhraç Edilen Dokuma Konfeksiyon Mamullerinde Durum...48 IV.6 Denim Giysi İhracatı %9,9 Azaldı...50 IV.7. Diğer Hazır Eşya İhracatında Performans Kaybı Derinleşiyor...51 V. HAMMADDE İTHALATI...55 VI. KONFEKSİYON İTHALATI...58 VI.1 Temel Ürün Grupları İtibariyle İthalat...58 VI.2 Ülkeler İtibariyle İthalat...60 VII. KAPASİTE KULLANIM ORANI...63 VIII. PERFORMANSA ETKİ EDEN FAKTÖRLER...65 Euro/Dolar Paritesi nin Etkileri...65 Ek 1: Sektörler ve İhracatçı Birlikleri Bazında Türkiye İhracat Kaydı 2012 Ocak-Haziran...67 Ek 2: Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracat Kaydı: 2012 Ocak - Haziran

4 YÖNETİCİ ÖZETİ Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı %2,2 Azaldı Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından açıklanan verilere göre, 2012 Ocak- Haziran döneminde Türkiye den 8 milyar dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılmıştır yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla ihracatta, dolar bazında %2,2 azalma olmuştur. Hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü, 2012 Ocak-Haziran dönemi itibarıyla ihracatı %1,59 oranında azalan otomotiv endüstrisinin, ihracatı %9,94 oranında artan kimyevi maddeler ve mamulleri sektörünün ve ihracatı %5,14 oranında artan çelik sektörünün ardından, en fazla ihracat yapan dördüncü sektör konumuna geçmiştir. En Büyük Pazar AB Ülkelerinde %8 Kayıp Var 2012 Ocak-Haziran döneminde, Türkiye den Ortadoğu ülkeleri, Eski Doğu Bloku ülkeleri, Amerika ülkeleri, Diğer Avrupa ülkeleri, Afrika ülkeleri, Türk Cumhuriyetleri ile Asya ve Okyanusya ülke gruplarına yapılan hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı, %2,3 ile %67,6 arasında değişen oranlarda artmıştır. En büyük ve önemli pazar AB ülkelerine ihracatta %8 lik ve Serbest Bölgelere ihracatta %27,2 lik ihracat düşüşleri olmuştur. 8 milyar dolarlık Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının %76,2 si, diğer bir ifade ile dörtte birinden fazlası 27 AB ülkesine yapılmıştır Ocak-Haziran döneminde 27 AB ülkesine %8 oranında düşüşle 6,1 milyar dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı gerçekleştirilmiştir. Türkiye den en fazla hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılan ülkeler Almanya, İngiltere, İspanya, Fransa, Hollanda ve İtalya olarak sıralanırken; Irak, Polonya, Suudi Arabistan, Ukrayna, Cezayir, Kazakistan gibi alternatif pazarlar, 2011 yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla ihracatı yüksek oranlı artan ve dolar değeri de yüksek, ihracat artışında öne çıkan ülkeler olarak dikkat çekmektedir. Ürün Grupları Bazında İhracat Performansı Türkiye nin hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında ağırlıklı ürün grubu, örme konfeksiyon mamulleridir Ocak-Haziran döneminde örme konfeksiyon mamullerinin toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatındaki payı %53,2, dokuma konfeksiyon mamullerinin payı %35,1 ve hazır eşyaların payı %11,7 olarak hesaplanmaktadır. 4

5 2012 Ocak-Haziran döneminde %2,9 oranında düşüşle 4,2 milyar dolarlık örme konfeksiyon mamulü ihraç edilirken, dokuma konfeksiyon mamulleri ihracatı %5,4 oranında artışla 2,6 milyar dolardan 2,8 milyar dolara çıkmış, hazır eşya ihracatı ise %17,5 düşüşle 927,7 milyon dolar olmuştur. Hammadde İthalatı %25,8 Azaldı Türkiye ye 2012 Ocak-Mayıs döneminde temel hammaddeler itibariyle toplam 1,1 milyon ton elyaf, iplik, dokuma ve örme kumaş ile dokusuz yüzey ithal edilmiş ve bu ithalat değer olarak 3,7 milyar doları bulmuştur. Sözkonusu ithalatta, 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde, 2011 yılının aynı dönemine kıyasla miktar olarak %10,6 oranında, dolar bazında ise %25,8 oranında azalma olmuştur. Hazırgiyim ve Konfeksiyon İthalatı %23 Düştü 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde Türkiye ye 127 farklı ülkeden 968,3 milyar dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon ithalatı yapılmıştır yılı beş aylık dönemine kıyasla 2012 yılının ilk beş ayı içerisinde ithalat, dolar bazında %23 oranında azalmıştır. Yapılan ithalatın dolar değer üzerinden %61 ini dokuma konfeksiyon mamulleri, %32 sini örme konfeksiyon mamulleri ve %7 sini diğer hazır eşyalar oluşturmaktadır. Kapasite Kullanım Oranında Artış Var Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan son İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı tablosundaki bilgilere göre, hazırgiyim ve konfeksiyon sanayiinde 2011 Haziran ayında %77,3 olan kapasite kullanım oranı, 2012 yılının aynı ayında 0,6 puan artışla %77,9 a çıkmıştır yılının Haziran ayında, hazırgiyim ve konfeksiyon sektöründe kapasite kullanım oranı 2011 yılının Haziran ayına kıyasla %0,8 oranında artmıştır. Performansa Etki Eden Faktörler Euro/dolar paritesi,hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün ihracat performansı üzerine etki eden en önemli faktörlerden biridir yılı Ocak-Haziran döneminde gerçekleştirilen 8 milyar dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının, 6,07 milyar dolarla %76,2 si ihracatın Euro üzerinden gerçekleştirildiği AB27 ülkelerine yapılmaktadır. 5

6 2011 yılı Ocak-Haziran döneminde 1 Euro 1,40 ABD Dolarına eşit iken, 2012 yılının Ocak-Haziran döneminde Euro nun değeri ABD Dolarına karşı %7,5 lik düşüşle 1,30 dolar düzeyine gerilemiştir. Dolayısıyla, 2012 yılı Ocak-Haziran döneminde Euro bazında yapılan ihracat, dolar olarak istatistiklerde yeralırken, %7,5 oranında fiktif bir düşüş yaratmaktadır. Bu çerçevede 6,07 milyar dolarlık Euro bölgesine yapılan ihracat, %7,5 lik pariteden kaynaklanan fiktif düşüşten arındırıldığında, AB ne ihracatın gerçek değeri 6,5 milyar dolar olmakta ve bu durumda 2012 yılı Ocak- Haziran döneminde reel toplam ihracat tutarı 8,4 milyar dolar olmaktadır. Böylelikle hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün ihracat performansında %2,2 lik düşüş değil, reel bazda %3,4 lük artış meydana gelmiş olmaktadır. 6

7 I. DÜNYA VE TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ SON GELİŞMELER I.1. Dünya Ekonomisi Risk Altında Dünya ekonomisi 2012 yılının ilk yarısını başta Euro Bölgesi krizi olmak üzere gelişmiş ülkelerde devam eden risklerin gölgesinde geçirmiştir. Yılın ilk çeyrek döneminde AB tarafından borç krizinin çözümü için alınan kararlar geçici bir rahatlık sağladıysa da, sıkıntı içinde olan ülke ekonomilerinde somut bir iyileşme gerçekleşmemesi sonucunda ikinci çeyrek dönemin sonunda Avrupa merkezli risk ve kriz algılamaları tekrar yükselişe geçmiştir. Başta Euro Bölgesi olmak üzere gelişmiş Batı ekonomileri borç sarmalı, ekonomik durgunluk ve işsizlik üçgeninde sıkıntılı günler geçirirken, küresel ekonomik büyümenin büyük kısmı başta Asya ülkeleri olmak üzere gelişmekte olan ekonomiler tarafından sağlanmaktadır. Ancak, gelişmiş ekonomilerdeki sorunlarla ilişkili olarak bu ülkelerin önemli tedarikçileri ve ticaret ortakları olan gelişmekte olan ülkelerin de geçmiş yıllardaki yüksek büyüme performanslarına ulaşmalarının zor olduğu kaydedilmektedir. Öte yandan, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), tarafindan Temmuz ayının ilk yarısında yayımlanan küresel istihdam raporuna göre üye ülkelerde ortalama işsizlik oranının % 7,9 olduğu belirtilerek, dünya çapında devam eden zayıf toparlanma nedeniyle 2013 yılında bu oranda ciddi bir düşüş beklenmediği vurgulanmaktadır. ABD den gelen son işaretler ekonominin yavaş da olsa toparlanmakta olduğunu gösterse de, konut ve işgücü piyasalarındaki iyileşme sınırlı ve yavaş gerçekleşmektedir. Küresel kriz ve hemen sonrası dönemde gelişmiş ülkelerdeki ekonomik durgunluk dünya ekonomisi için ciddi risk teşkil ederken, gelişmiş ülkelerdeki durgunluğun tüketim ve talepte de durgunluğa yol açması sonucu gelişmiş ülkelerin tedarikçileri olan gelişmekte olan ülke ekonomileri de durgunluğa girme riskiyle karşı karşıyadır. Öte yandan, Dünya Bankası ise küresel ekonominin 2012 yılında % 2,5 büyüyeceğini tahmin etmektedir. Bu noktada, gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ülkeler arasındaki ayrışma göze çarpmaktadır, zira Dünya Bankası verilerine göre gelişmekte olan ülkelerin 2012 yılında % 5,3 büyümesi beklenirken, gelişmiş ülke ekonomileri için öngörülen büyüme oranı ise ancak % 1,4 düzeyindedir. Bu kapsamda Dünya Bankası gelişmekte olan ülkelerin gelişmiş ülkelerde yaşanan krizlere karşı krizine göre daha da hassas hale geldiklerini belirterek başta AB olmak üzere zengin ekonomilerdeki sıkıntıların en çok başta Çin olmak üzere Güneydoğu Asya nın gelişmekte olan ekonomilerini vurduğunu belirtmektedir. 7

8 Dünya Bankası bu çerçevede 2011 yılında % 6,1 artan küresel ticaretin 2012 yılı genelinde ancak % 5,3 artacağını öngörürken, 2013 yılı tahmini ise % 7 düzeyindedir. Önümüzdeki dönemde dünya ekonomisini bekleyen önemli sorunların başında AB borç krizinin devam etmesi, ABD ekonomisinde yavaşlama riski ile bu iki krizin dünya ticaretinin yanı sıra gelişmekte olan ülkeleri de olumsuz etkilemesi yeralmaktadır. Gelişmiş Batı ekonomileri borç krizi, ekonomik durgunluk ve işsizlik sorunlarıyla boğuşurken, dünyanın 2. büyük ekonomisi Çin ise son dönemde artan üretim ve işçilik maliyetlerinin de etkisiyle yavaşlamasına rağmen 2012 yılının ilk çeyrek döneminde % 8,1 büyüme göstermiştir. İkinci çeyrek dönemde ise özellikle AB ve kısmen ABD pazarlarında dış talepdeki daralma ve üretim maliyetlerindeki artışlara bağlı olarak Çin ekonomisi % 7,6 büyüyerek son 3 yılın en düşük büyüme hızını gerçekleştirmiş oldu. Yılın ilk yarısında Çin in toplam ihracatında % 9,2 artış kaydedilirken, ithalat ise ancak % 6,7 artmış bulunmaktadır. Bu dönemde AB ne yapılan ihracatta % 0,8 düşüş yaşanırken, ABD ye yapılan ihracat ise % 13,6 artmıştır. İthalatın düşmesinde ekonomik aktivitede yaşanan yavaşlamaya parallel hammadde ve aramalı ithalatında meydana gelen düşüşün etkili olduğu düşünülürken, iç talepte de daralma olduğu tahmin edilmektedir. İhracat sektörlerinde yaşanan rekabet gücü kaybı ve AB pazarındaki düşüşü dengelemek için Çin Merkez Bankası Yuan para biriminin Nisan-Haziran döneminde Dolar karşısında yaklaşık % 0,9 değer kaybetmesini sağlarken, Temmuz ayının ilk haftasında Yuan/Dolar paritesi 6,37 düzeyindedir. Asya nın diğer önemli ekonomisi Japonya ise kötü geçen 2011 yılının ardından 2012 yılının ilk çeyrek döneminde % 4,1 büyüme göstermesine rağmen, ülkenin para birimi Yen in yılın ilk yarısında Dolar karşısında % 5,6 değer kazanması dış ticaret açığına neden olmaktadır. Japonya ekonomisi 2011 yılı genelinde % 0,7 daralmıştı. I.2. ABD Ekonomisi ABD de açıklanan son veriler ülke ekonomisinin ilk yarısında genelde olumlu bir seyir izlediğini ortaya koyarken, uzmanlar ülke ekonomisinin son finansal krizin etkisinden hala tam olarak kurtulamadığını da hatırlatmaktadır. Mali piyasalar krizin etkilerinden tam olarak sıyrılamamışken, ekonomide son dönemde yaşanan olumlu gelişmelerin temelinde iç tüketim artışının olduğu belirtilmektedir. Geçen yılın son döneminden beri istihdamda yaşanan olumlu seyir tüketime de olumlu yansımakta ve perakende satışları da artırmaktaysa da, yılın ikinci yarısına ilişkin beklentiler negatife doğru kaymaktadır. 8

9 Bu çerçevede ABD ekonomisi, 2011 yılı 4. çeyrek döneminde % 3 büyürken, 2011 yılının tamamında ise % 1,7 büyümüş bulunmaktadır. ABD ekonomisinin 2012 yılının ilk çeyrek döneminde ise % 1,9 büyüdüğü açıklanmıştır. Güncel IMF tahminlerine göre ABD ekonomisinin 2012 yılında ise % 2,1 büyümesi beklenmektedir. Bu çerçevede, ülke genelinde gıda dışı perakende satışlar 2012 yılının ilk 5 aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 7 yükselirken, aynı dönemde hazırgiyim ve aksesuar ile ayakkabı perakende satışları ise geçen yıla göre % 7,2 artmış bulunmaktadır yılı Ocak-Mayıs verilerine göre ABD toplam mal ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre % 6,3 artarak 649,9 milyar dolar olarak gerçekleşirken, toplam mal ithalatı ise % 6,4 artışla 973,1 milyar dolara yükselmiştir. Bu verilere göre mal bazında ABD dış ticaret açığı bu dönemde % 6,7 artarak 323,2 milyar dolara yükselmiştir. Öte yandan, son 3 yıldır % 9 ve üzerinde seyreden işsizlik oranı, 2012 yılının Nisan ayında % 8,1 e gerilerken, Mayıs ve Haziran aylarında ise % 8,2 ye yükselmiş bulunmaktadır. İşsizlik oranındaki düşüşün Mayıs ve Haziran aylarında yerini tekrar yükselişe bırakması Amerikan ekonomisi ile ilgili kaygıları artırmaktadır. I.3. Avrupa Birliği Krizden Çıkma Çabasında AB ekonomisiyle ilgili olarak, AB nin kronik sorunları olan yüksek kamu borçlanmaları, ekonomik durgunluk ve işsizlik problemleri ile zorunlu kemer sıkma paketlerinin hala masada olduğu belirtilmektedir. Yunanistan da Haziran ayında yapılan seçimleri takiben AB ve kurtarma paketi yanlısı partilerin yeni hükümeti kurması krizi bir müddet ertelese de, ülke ekonomisinin sorunları çözülmüş değildir. Bu kapsamda, Euro Bölgesi nin sorunlu ülkelerinden İspanya ya ilişkin gelişmeler de dikkat çekmektedir. Özellikle, bütçe hedeflerini karşılamada zorlanan ve ekonomideki daralmayla beraber zor durumdaki bankacılık sektörünü toparlamada güçlük çeken İspanya da Mayıs ayının sonunda AB den resmen mali yardım talebinde bulunmuştur. Euro Bölgesi ndeki problemli ülkelere ilişkin riskler parasal birlik için tehlike arzedecek noktaya gelmiş olup, Haziran ayı sonunda yapılan AB Liderler Zirvesinde kurtarma fonları ve ESM nin (Avrupa İstikrar Mekanizması) güçlendirilmesi yönünde kararlar alınmıştır. Öte yandan, AB nin önde gelen ülke liderleri borç krizinin çözümü noktasında prensipte anlaşmış gözükseler 9

10 de, çözümün nasıl sağlanacağı konusunda ve detaylarda anlaşmazlık devam etmektedir. AB de işsizlik oranlarında yaşanan artış ise 2012 yılının 4. ve 5. ayında da devam etmektedir. Euro Bölgesi işsizlik oranı Nisan ayında % 10,3 iken, Mayıs ayında da değişmeyerek % 10,3 olarak kaydedilmiştir. AB-27 genelinde işsizlik oranı ise Nisan ayında % 11 olarak kaydedilirken, Mayıs ayında ise % 11,1 e yükselmiştir. Güncel gelişmeler ışığında, Eurostat verilerine göre, Euro Bölgesi bir önceki yılın aynı dönemine göre 2012 yılının ilk çeyrek döneminde % 0,1 küçülürken, 27 üyeli AB ekonomisi ise aynı dönemde % 0,1 büyümüş bulunmaktadır. Öte yandan, IMF tarafından açıklanan güncel tahminlere göre 2012 yılında Euro Bölgesi ekonomisinin % 0,3 daralması beklenirken, OECD ise yıl genelinde % 0,2 büyüme öngörmektedir. Diğer yandan, AB ekonomisinin önemli göstergelerinden sanayi üretimi Euro Bölgesi nde geçen yılın aynı dönemine göre Mart ayında % 1,5 daralırken, Nisan ve Mayıs aylarında da sırasıyla % 2,4 ve % 2,8 gerilemiştir. AB-27 de ise sanayi üretimi Mart ayında % 1,4, Nisan ayında % 2, Mayıs ayında ise % 2,3 gerilemiş bulunmaktadır. I.4. Almanya Ekonomisi İhracat sektörlerimizin en önemli pazarı olan Avrupa Birliği nin en büyük ekonomisi Almanya nın GSYH sinin 2012 yılının ilk çeyrek döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 1,2 büyürken, bir önceki çeyrek döneme göre ise % 0,5 büyüdüğü açıklanmıştır. Alman ekonomisinin 2011 yılı genelinde ise % 3 büyüme göstermişti. Güncel tahminlere göre Alman ekonomisinin 2012 yılı genelinde ise % 0,6 büyümesi beklenmektedir. AB nin sanayi üretim lokomotifi olan Almanya da sanayi üretimi geçen yılın aynı dönemine göre Mart ayında % 1,4 artarken, Nisan ve Mayıs aylarında ise sırasıyla % 0,7 ve % 0,2 gerilemiş bulunmaktadır. Öte yandan, ülke çapında perakende satışlar geçen yılın aynı dönemine göre Mart ayında % 1,5 artarken, Nisan ve Mayıs aylarında da sırasıyla % 0,8 ve % 2,3 yükseliş kaydedilmiştir. Almanya da işsizlik oranı Mayıs ayında Nisan ayına göre % 0,2 artarak % 5,6 seviyesinde gerçekleşmiştir. 10

11 Eurostat verilerine göre Almanya nın toplam ihracatı 2012 yılının Ocak-Mart döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre % 6 artarak 275,3 milyar olarak kaydedilirken, aynı dönemde ithalat ise % 5 artışla 230,4 milyar olarak açıklanmıştır. Böylece Almanya nın dış ticaret fazlası bu dönemde % 45 artarak 40,6 milyar seviyesine yükselmiştir. Öte yandan, Alman Ekonomik Araştırma Enstitüsü (DIW), Euro krizinin Alman ekonomisi üzerindeki olumsuz etkisinin beklenenden daha ağır olacağını belirterek bu yıl ve önümüzdeki yıl ekonomik büyümenin son derece kısıtlı olacağını öngörmektedir. I.5. İngiltere Ekonomisi Avrupa Birliği nin önemli ekonomilerinden İngiltere nin GSYH sinin 2012 yılının 1. çeyrek döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 0,1 küçülürken, bir önceki çeyrek döneme göre ise % 0,3 daraldığı açıklanmıştır. Güncel tahminlere göre İngiltere ekonomisinin 2012 yılında % 0,8 büyümesi beklenmektedir. Ülke ekonomisindeki daralmanın arkasında yatan başlıca nedenler ise tüketicilerin harcamalarını ertelemesi ve buna bağlı olarak hizmet sektöründeki yavaşlama olarak gösterilmektedir. Uzmanlar ülke ekonomisinin yılın kalan bölümünde durgun seyredeceğini tahmin ederken, İngiltere Merkez Bankası ise, ekonominin bu yıl büyüme ve daralma arasında zikzak çizmeye devam edeceğini öngörmektedir. Ülke ekonomisinin bu yıl resesyona girmese bile düşük oranda büyümesi beklenmektedir. Ekonominin önemli göstergelerinden olan perakende satışlarda ülke genelinde Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre % 4,5 artışın ardından Nisan ayında yaşanan durgunluk ile % 0,1 daralma meydana gelmişse de, Mayıs ayında toparlanarak % 3,7 artış kaydedilmiştir. İngiltere sanayi üretimi geçen yılın aynı dönemine göre Mart ayında % 2,1 azalırken, Nisan ve Mayıs aylarında ise sırasıyla % 2,5 ve % 1,8 gerilemiş bulunmaktadır. İngiltere de işsizlik oranı Ocak ayında % 8,3 seviyesindeyken, Şubat ve Mart aylarında % 8,1 seviyesine gerilemiştir. Halen 2,7 milyon olan işsiz sayısında yıl sonuna kadar ciddi bir düşüş beklenmemektedir. İşsiz nüfusun 1 milyonundan fazlasının yaş arası gençlerden oluştuğu belirtilmektedir. Eurostat verilerine göre İngiltere nin toplam ihracatı 2012 yılının Ocak-Mart döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre % 0,4 azalarak 93,1 milyar olarak kaydedilirken, aynı dönemde ithalat ise % 11 artışla 130,2 milyar 11

12 olarak açıklanmıştır. Bu verilere göre İngiltere nin dış ticaret açığı bu dönemde % 53,3 artarak 37,1 milyar seviyesine yükselmiştir. I.6. Fransa Ekonomisi Avrupa Birliği nin önemli ekonomilerinden Fransa nın 2012 yılının 1. çeyrek döneminde geçen yılın aynı dönemine göre %0,3 büyürken, bir önceki çeyrek döneme göre ise % 0 büyüdüğü açıklanmıştır. Güncel tahminlere göre Fransa ekonomisinin 2012 yılında %0,5 büyümesi beklenmektedir. Ekonominin önemli göstergelerinden sanayi üretimi geçen yılın aynı dönemine göre Mart ayında %1,4 azalırken, Nisan ayında %2 artmış, Mayıs ayında ise % 3,8 gerilemiş bulunmaktadır. Ülke çapında perakende satışlar geçen yılın aynı dönemine göre Mart ayında % 1,2 artarken, Nisan ayında % 2 azalmış, Mayıs ayında da %1,2 düşüş kaydedilmiştir. Fransa da işsizlik oranı işsizlik oranı Mayıs ayında Nisan ayına göre %0,1 azalarak % 10,1 seviyesinde gerçekleşmiştir. I.7. İtalya Ekonomisi Avrupa Birliği nin önemli ekonomilerinden ve ihracat sektörlerimizin başlıca pazarlarından İtalya nın GSYH si 2012 yılının 1. çeyrek döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 1,3 küçülürken, bir önceki çeyrek döneme göre ise % 0,8 küçüldüğü açıklanmıştır. Güncel tahminlere göre İtalya ekonomisinin 2012 yılında % 1,9 daralması beklenmektedir. Öte yandan, ülke çapında perakende satışlar geçen yılın aynı dönemine göre Şubat ayında % 2 azalırken, Mart ayında % 0,7 azalmış, Nisan ayında da % 4,7 düşüş kaydedilmiştir. İtalya da işsizlik oranı Mayıs ayında Nisan ayına göre 0,1 puan azalarak % 10,1 seviyesinde gerçekleşmiştir. İtalya sanayi üretimi geçen yılın aynı dönemine göre Mart ayında % 5,6 azalırken, Nisan ayında % 9,3 gerilemiş, Mayıs ayında da düşmeye devam ederek % 6,9 gerilemiş bulunmaktadır. 12

13 I.8. İspanya Ekonomisi Avrupa Birliği nin önemli ekonomilerinden ve hazırgiyim başta olmak üzere ihracat sektörlerimizin önemli pazarlarından İspanya ekonomisi içinde bulunduğu borç sarmalı ve durgunlaşan ekonomiye bağlı olarak artan işsizlik oranı nedeniyle zor bir dönemden geçerken, GSYH 2012 yılının 1. çeyrek döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 0,4 küçülmüş, bir önceki çeyrek döneme göre ise % 0,3 daralmış bulunmaktadır. Güncel tahminlere göre İspanya ekonomisinin 2012 yılında % 1,8 daralması beklenmektedir. Öte yandan, bütçe hedeflerini karşılamada zorlanan ve ekonomideki daralmayla beraber zor durumdaki bankacılık sektörünü toparlamada güçlük çeken İspanya Mayıs ayının sonunda AB den resmen mali yardım talebinde bulunmuştur. İspanya da sanayi üretimi geçen yılın aynı dönemine göre Mart ayında % 7,6 azalırken, Nisan ayında % 8,3 azalmış, Mayıs ayında da % 6,1 gerilemiş bulunmaktadır. Öte yandan, ülke çapında perakende satışlar geçen yılın aynı dönemine göre Mart ayında % 3,8 azalırken, Nisan ayında % 9,8 gerilemiş, Mayıs ayında da % 4,8 düşüş kaydedilmiştir. AB nin en yüksek işsizlik oranına sahip İspanya da işsizlik oranı Mayıs ayında Nisan ayına göre 0,3 puan artarak % 24,6 seviyesinde gerçekleşmiştir. I.9. AB'de Perakende Satışlar Geriliyor Eurostat verilerine göre 2012 yılı Nisan ayında perakende satışlar geçen yılın aynı dönemine göre Euro Bölgesinde % 3,4, AB-27 de ise % 2,4 oranında gerilemiştir. Perakende satışlar Mayıs ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre Euro Bölgesinde % 1,7, AB-27 de ise % 0,3 oranlarında düşmüş bulunmaktadır. Tekstil, giyim ve ayakkabı perakende satışları ise 2012 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre Euro Bölgesinde % 2,7 artarken, AB-27 genelinde ise aynı dönemde % 3,4 artmış bulunmaktadır. Tekstil, giyim ve ayakkabı perakende satışları 2012 yılının Nisan ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre Euro Bölgesinde % 11,7 azalırken, AB-27 genelinde ise % 9,6 azalmıştır. 13

14 I.10. Bazı Hedef Pazarlardaki Gelişmeler I BDT Ülkeleri Rusya Pazarındaki Gelişmeler İhracat sektörlerimizin en önemli ihracat pazarlarından Rusya ekonomisi, 2011 yılının son çeyrek döneminde % 4,8 büyüyerek yılın tamamında % 4,3 oranında büyürken, 2012 yılının ilk çeyrek döneminde ise beklentilerin üzerinde % 4,9 büyüme göstermiştir yılı boyunca % 7 civarında seyreden işsizlik oranının, bu yılın Nisan ayında % 5,8 e, Mayıs ayında ise % 5,4 e kadar gerilediği açıklansa da Rusya da uzun süredir işsiz olan ve iş bulmaktan umudunu kestiği için iş aramayanların işsizlik oranına dahil edilmediği düşünülürse gerçek işsizlik oranının daha yüksek olduğu değerlendirilebilir. Rusya genelinde perakende satışlar ise 2012 yılının Nisan ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre % 6,5 artarken, Mayıs ayında ise % 6,8 artmıştır. Perakende satışlar Mayıs ayında Nisan ayına göre ise % 3 artmış bulunmaktadır. Başta Avrupa olmak üzere gelişmiş ülkelerdeki ekonomik durgunluğun Haziran ayında petrol fiyatlarında düşüşe yol açması, 2012 yılında gelirlerinin büyük bölümü petrol ve doğalgaz ihracatına bağımlı olan Rusya ekonomisi için risk teşkil etmektedir. Nitekim 2012 bütçesini varil petrol fiyatı 125 dolar ile hazırlayan Rusya nın, petol fiyatının 90 dolar ın altına inmesi sonucu bütçe açığı ile karşı karşıya kaldığı kaydedilmektedir. Düşen petrol ve doğalgaz fiyatlarına rağmen 2012 yılı Ocak-Mayıs döneminde dış ticaret fazlasının 95 milyar doları aştığı belirtilmektedir. Hazırgiyim, deri ve tekstil ürünleri ihracatımız açısından önemli bir pazar olan Rusya ekonomisinde 2012 yılının kalan bölümünde canlılığın devam etmesi beklenirken, olası bir küresel ekonomik krizde petrol fiyatlarının düşmesi sonucunda gelirlerinin büyük bölümü petrole bağlı olan Rusya ekonomisinin orta ve uzun vadede sıkıntıya girme olasılığı da mevcuttur. Petrol fiyatlarında yaşanan düşüşün de etkisiyle Mayıs-Haziran döneminde ruble dolar karşısında % 15 değer kaybetmiş bulunmaktadır. Dünya Bankası verilerine göre 2011 yılında % 4,3 büyüyen Rus ekonomisinin 2012 yılında % 3,5 büyümesi öngörülürken, 2013 yılında ise % 3,9 büyüme öngörülmektedir. IMF ise 2012 yılında Rusya ekonomisinin % 4 büyüyeceğini öngörmektedir. Dünya Bankası, 2012 yılında AB ekonomisinde beklenen yavaşlama ve petrol fiyatlarında düşüş gibi Rus ekonomisini bekleyen risklerin bulunduğunu öngörürken, nispeten durgun geçeceğini tahmin ettiği 2012 yılının ardından 2013 yılının Rus ekonomisi için daha olumlu geçeceğini öngörmektedir. 14

15 Diğer BDT Ülkeleri Deri ve deri ürünleri başta olmak üzere bir çok sektör açısından potansiyel vaadeden pazarlar arasında yeralan Kazakistan ekonomisi büyük oranda petrol ve doğalgaz ihracatına bağımlı bir hammadde ekonomisi olup, ekonomideki performansı petrol fiyatlarına paralel gelişmektedir. Petrol fiyatlarının 2011 yılında nispeten yüksek seyretmesi sonucunda Kazakistan da kişi başına düşen gelir resmi verilere göre 11 bin dolar düzeyine yükselmiştir. Güncel verilere göre Kazak ekonomisi 2011 yılında % 7 nin üzerinde bir oranda büyürken, 2012 yılı büyüme tahmini ise % 5,5 6,0 aralığındadır yılı büyüme hedefi ise % 6 düzeyinde öngörülmektedir. Hükümet, halen 11,300 dolar seviyesinde olan kişi başına düşen milli gelirin 2012 yıl sonunda 12 bin dolar seviyesini aşmasını hedeflemektedir. Öte yandan, ABD nin Kazakistan ın 2012 yılında DTÖ ye üye olması için tam destek vereceği belirtilmektedir. Bu arada Çin in, Kazakistan ile ticaretin geliştirilmesi için iki ülke sınır bölgesinde serbest ekonomik bölge kurduğu belirtilmektedir. Kazakistan ın en büyük ticari partneri Rusya olup, ardından diğer komşusu Çin gelmektedir. BDT ülkeleri içinde büyük petrol rezervleri ve büyüyen ekonomisiyle önemli ülkelerden biri olan Azerbaycan ekonomisinin 2011 yılında ancak % 0,2 büyüdüğü tahmin edilmektedir yılına ilişkin büyüme tahminleri ise Dünya Bankası verilerine göre % 3,1 düzeyinde beklenmektedir. Resmi rakamlara göre ülkede işsizlik oranı ise halen % 5,5 düzeyindedir. Azerbaycan ekonomisi ile ilgili olarak önümüzdeki dönemde GSYH'de artışın devam etmesi, özel sektörün ekonomideki payının yükselmesi, petrol dışı sektörün büyüme oranının ve yatırımların artması beklenmektedir. BDT üyeleri arasında diğer önemli bir ülke olan Ukrayna'da ise, önceki yıllara göre nispeten daha istikrarlı seyreden siyasi ortam, ülkenin ekonomik krizin etkilerinden sıyrılma sürecini de hızlandırmış görünmektedir. Öte yandan, ülke ekonomisinin önemli bir kısmı hala kayıtdışı ekonomiden oluşması ekonomi yönetiminin önündeki en ciddi sorunlardan biridir. Ukrayna Hükümeti'ne göre ekonomi 2011 yılında % 5,2 aralığında büyürken, Dünya Bankası tahminlerine göre 2012 yılında büyüme oranı % 2,5-3,0 seviyesine gerilemesi beklenmektedir. 15

16 2011 yılında % 7,3 büyüyen Ukrayna sanayisinin 2012 yılında da aynı performansı göstermesi beklenmemektedir. Nitekim sanayi üretimi Mayıs ayında Nisan ayına göre ancak % 1,9 artış göstermiştir. Küresel krizin yaralarını sarmaya çalışan Ukrayna da ekonomi performansını en çok etkileyen iki faktör olarak kur hareketleri ile önemli bir bölümü Rusya dan alınan doğalgazın fiyatlandırılması gösterilmektedir. Ukrayna nın genel ihracatı 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde % 6 artışla 28,2 milyar dolara ulaşırken, ithalat ise % 8 artışla 34,2 milyar dolara ulaşmış bulunmaktadır. Öte yandan, ülke genelinde işsizlik oranının yaklaşık % 9 olduğu belirtilmektedir. I Ortadoğu Dünya yı Geriyor Özellikle tekstil ve hammaddeleri ihracatımızda başlıca pazarlardan olan ve bölge ülkelerine yapılan ihracatlarda da önemli transit geçiş noktası olan İran, son dönemde sıkıntılı bir süreçten geçmektedir. BM yaptırımlarının yanı sıra ABD tarafından ek yaptırımlara maruz kalan ülke ekonomisi, büyük oranda petrol ihracatına bağımlıdır. AB nin 1 Temmuz 2012 tarihi itibariyle İran dan petrol ithalatını tamamen durdurmasının ardından İran ın petrol gelirlerini ciddi oranda düşmesi beklenirken, yaptırımların petrol fiyatlarını yükselteceği beklentileri şimdilik boşa çıkmıştır. Son olarak İran ın 4. Büyük petrol müşterisi Güney Kore de 1 Temmuz 2012 tarihi itibariyle İran dan petrol ithalatını durdurduğunu açıklamıştır. Bu çerçevede, ABD nin öncülük ettiği ek mali yaptırımlara AB nin de destek vermesinin de etkisiyle Türk bankacılık sistemi de İran bankaları ile çalışmama noktasında baskı altında olup, İran ile ticaret yapan Türk firmalarının ödemelerini tahsil etme seçenekleri sınırlanmış bulunmaktadır. Bilindiği gibi İran üzerindeki BM yaptırımları daha çok İran ın nükleer silah geliştirme kapasitesini ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini engellemek amacıyla uluslararası yaptırımları içerirken, ABD öncülüğündeki yaptırımlar ise İran ile neredeyse bütün ticari ve ekonomik ilişkileri (insani konular dışında) yasaklamaktadır. AB nin son aldığı yaptırım kararları da İran dan petrol ve petrol ürünleri ithalatını yasaklarken, İran Merkez Bankası nın AB deki varlıklarını dondurmakta ve AB firmalarının İran da petro-kimya sektöründe yatırım yapmalarını ve İran a petro-kimya sektörü ile ilgili araçgereç, makine ve teknoloji ihracatını engellemektedir. Öte yandan, İran ın ulusal para birimi Riyal in, Ocak ayında Dolar ve Euro karşısında aşırı değer kaybetmesi sonucunda alıcıların indirim talep etmeleri de ihracat sektörlerimiz için ayrı bir olumsuz gelişme olarak önümüzde durmaktadır. 16

17 Öte yandan, İran ekonomisi 2011 yılında % 2,5 büyüme gösterirken, uluslararası finans kuruluşları, ağırlaşan yaptırımlar nedeniyle ülke ekonomisinin 2012 yılı büyümesinin olumsuz etkileneceğini belirtmektedirler. İran ekonomisinin 2012 yılında % 2,5-3,0 düzeyinde büyümesi öngörülürken, işsizlik oranının ise % 20 ye yaklaştığı tahmin edilmektedir. Diğer yandan ABD, İran ile altı büyük devlet arasında yeniden başlayan nükleer görüşmelerde önümüzdeki dönemde ilerleme olmazsa bu ülkeye karşı yeni yaptırımların devreye sokulacağı konusunda uyarıda bulunarak bir açıdan İran ekonomisindeki sıkıntıların da devam edeceğinin işaretini vermiştir. Ortadoğu pazarının önemli ülkelerinden Irak ekonomisinin 2011 yılında % 7-8 aralığında büyüdüğü kaydedilirken, IMF, Irak ekonomisinin 2012 yılında ise % 12 civarında büyüyeceğini öngörmektedir. 30 milyona yakın nüfusu ve gelecekte artması beklenen petrol gelirleri sayesinde alım gücünün de artması beklenen Irak ta, başta güvenlik ve yüksek işsizlik olmak üzere halen ciddi sorunlar mevcuttur ve ülke nüfusunun % 25'inden fazlası yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. Başta kanalizasyon, temiz su temini ve elektrik gibi altyapı sorunları da çözüm beklemeye devam etmektedir. Bunlara rağmen özellikle ayakkabı, halı ve konfeksiyon sektörlerimiz için gittikçe büyüyen pazar haline gelen Irak ın önemi ihracat sektörlerimiz açısından giderek daha da artmaktadır. Irak, Türkiye nin genel ihracatında da 2. büyük pazar durumuna gelirken, Türk şirketleri de Irak ın altyapı ve inşaat projelerinde önemli bir paya sahiptir. Öte yandan, yabancı petrol şirketlerinin Irak'ta petrol üretmeye başlamasıyla birlikte petrol ihracatının artması, buna paralel ülkenin mali durumunun düzelmesi ve büyümenin devam etmesi beklenmektedir. Halen 85 milyar dolara yakın GSYH ye sahip olan ekonominin büyük bölümü petrol ihracatından sağlanmaktadır. Dünyanın en büyük petrol ihracatçı ülkesi Suudi Arabistan'da, ülkenin GSYH'si yaklaşık 600 milyar dolar olarak hesaplanırken, satın alma paritesine göre kişi başına gelir ise 24 bin dolar seviyesinde bulunmaktadır. Öte yandan, yüksek refah düzeyine rağmen genç nüfus arasında işsizlik oranının yüksek olduğu kaydedilmektedir. Bütçe gelirlerinin % 75'ini, toplam ihracatın ise % 90'ını petrol gelirlerinin oluşturduğu ülkede, son dönemde petrol fiyatlarındaki toparlanma ile birlikte ekonomide olumlu gelişmeler beklenmektedir. 17

18 IMF tarafından yapılan projeksiyonlar doğrultusunda Suudi Arabistan ın 2011 yılında % 6,5 büyüdüğü öngörülürken, petrol fiyatlarına da bağlı olarak 2012 yılında ise % 5-6 oranında büyüme beklenmektedir. Başta tekstil ve hammaddeleri olmak üzere geçmiş dönemlerde ihracat sektörlerimizin önemli bir pazarı olan Ortadoğu grubundaki Suriye ile son dönemde yaşanan siyasi kriz Haziran ayının son haftasında doruğa çıkmış bulunmaktadır. Öte yandan, Serbest Ticaret Anlaşması nın askıya alınması ve Türkiye den yapılan ithalatta % 30 oranında ek gümrük vergisi uygulanması sonucunda bu ülkeye yönelik genel ihracatın yanısıra tekstil ve hammaddeleri ihracatında da sert düşüş yaşanmaktadır. Uluslar arası yaptırımlar nedeniyle Suriye ekonomisinin bu yıl ciddi oranda küçülmesi beklenirken, ülkede gıda ve akaryakıt temininde sıkıntılar yaşanmaktadır. Diğer yandan, Dünya Bankası da Suriye GSYH sinin 2012 yılı genelinde en az % 6,4 daralacağını öngörürken, ülkede sanayi üretiminin durma noktasına geldiği belirtilmektedir Ocak 2011 I.11. Türkiye Ekonomisi Yumuşak İnişte 2011 yılının son çeyrek döneminden beri yavaşlama eğiliminde olmasına rağmen 2011 yılını % 8,5 büyümeyle kapatan Türkiye ekonomisi, 2012 yılının ilk çeyrek döneminde ise % 3,2 büyümüş bulunmaktadır yılının ilk çeyreğinde açıklanan veriler ekonomideki yavaşlamanın sürdüğüne işaret etse de, büyüme oranının beklentilerin üzerinde açıklanması yılın kalan dönemleri için de olumlu beklentileri güçlendirerek ekonominin yumuşak inişe geçtiği şeklinde yorumlanmaktadır. Harcamalar yöntemiyle GSYİH analiz edildiğinde yılın ilk çeyrek döneminde ekonomideki yavaşlama daha net anlaşılmaktadır zira özel tüketim harcamaları önceki dönemlere göre daha durgun seyretmektedir. Bu dönemde ithalatta yaşanan gerileme sonucu elde edilen net ihracat kaleminin de büyümeye olumlu etki yaptığı kaydedilmektedir yılının ikinci çeyrek dönemine ilişkin olarak Türkiye ekonomisinin % 3 3,5 düzeyinde büyüdüğü tahmin edilirken, 2012 yılının genelinde ise dış gelişmelere de bağlı olarak- % 3 4 aralığında bir büyüme öngörülmektedir. Öte yandan, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), 12 Temmuz tarihinde yayınladığı Türkiye araştırma raporunda Türkiye ekonomisi için Mayıs ayında açıkladığı % 3.3 oranındaki 2012 yılı büyüme tahminini ve % 9.2 olan enflasyon tahminini teyit etmiştir yılı için öngörülen büyüme oranı ise % 4,6 düzeyindedir. Sözkonusu raporda OECD, Merkez Bankasının sıkı mali poltikasını devam ettirmesi konusunda tavsiyede bulunurken, enflasyon hedefinin tutturulmasının ve cari açığın düşürülmesinin yanısıra ekonominin iç talepten çok dış talebe yönelik şekillendirilmesinin gereğine vurgu yapmaktadır. 18

19 Güncel dış ticaret verilerinin de gösterdiği gibi, son aylarda iç ve dış talepteki dengelenme eğiliminin dış ticaret verileri üzerindeki etkileri belirginleşmeye başlamıştır. Türkiye genel ihracatı 2012 yılının ilk 6 aylık döneminde % 11,3 artışla 73 milyar dolara yükselirken, yılın ilk 5 aylık döneminde dış ticaret açığı % 18,9 düşüşle 35,6 milyar dolara gerilemiş ve ihracatın ithalatı karşılama oranı geçen yılın aynı döneminde % 55,3 iken, bu yılın Ocak- Mayıs döneminde % 63,2'ye yükselmiştir. İç talebin seyrine ve ekonomideki yavaşlamaya bağlı olarak dış ticaret açığındaki daralmanın önümüzdeki aylarda da devam etmesi öngörülmektedir. Önümüzdeki aylarda dış ticaret açığındaki daralmanın cari açıktaki gerilemeye daha fazla katkıda bulunması beklenmektedir yılının kalan döneminde sektörlerimizin en büyük ihracat pazarı olan AB nin borç krizine bağlı olarak daralması beklenirken, alternatif pazarlar olarak değerlendirilen Kuzey Afrika, Ortadoğu ve Rusya daki gelişmelerin de dış ticaret dengesinin seyrinde etkili olacağı düşünülmektedir. Bu dönemde Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerine yapılan ihracatta artışlar yaşanırken, AB ülkelerinin toplam ihracat içindeki payı da sektörler arasında farklar yaşansa da- düşmeye devam etmektedir. Sanayi üretim endeksine göre imalat sanayii endeksi bir önceki yılın aynı dönemine göre 2012 yılının Mart ve Nisan aylarında nispeten yavaşlayarak sırasıyla % 1,8 ve % 1,6 artış gösterirken, Mayıs ayında ise tekrar hızlanarak % 5,8 artmış bulunmaktadır. Sanayi üretiminde yaşanan hızlanmanın ikinci çeyrek dönem büyüme rakamlarını olumlu etkilemesi beklenmektedir. Kapasite kullanım verilerine göre ise imalat sanayii kapasite kullanım oranı 2012 yılı Nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre % 0,2 düşüşle % 74,7'ye gerilerken, Mayıs ayında % 0,5 azalarak % 74,7 ye gerilemiş, Haziran ayında ise % 2,1 düşüşle % 74,6 olarak kaydedilmiştir. TÜİK tarafından açıklanan verilere göre işsizlik oranı 2011 yılı Şubat ayında geçen yılın aynı dönemine göre % 1,4 azalarak % 10,1 e gerilerken, 2012 yılı Mart ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre % 0,9 azalarak % 9,9 olarak gerçekleşmiştir. Merkez Bankası enflasyon verilerine göre TÜFE 2012 yılı Haziran ayında Ocak ayına göre % 1,95 artarken, geçen yılın aynı dönemine göre ise % 8,9 artmış bulunmaktadır. ÜFE ise Haziran ayında Ocak ayına göre % 0,24 azalırken, geçen yılın aynı dönemine göre ise % 6,4 yükselmiştir. İhracat sektörlerimizi yakından ilgilendiren döviz kurlarıyla ilgili olarak, Mayıs ayında Euro nun Dolar karşısında ciddi değer kaybetmesinin sonucu olarak Euro/Dolar paritesi 1.23 seviyesine kadar gerilerken, Haziran ayında kısmen düzelme gerçekleşse de ay sonunda parite ancak 1.25 düzeyine yükselmiştir. Temmuz ayının ikinci haftasında ise İspanya kaynaklı 19

20 sorunların Euro üzerinde baskı oluşturmasının da etkisiyle parite son dönemin en alt düzeyi olan 1.22 düzeyine kadar gerilemiştir yılının kalan bölümünde, başta Euro Bölgesi kaynaklı olmak üzere küresel ekonomiye ilişkin risklerin varlığını koruyacağı tahmin edilmektedir. Bu çerçevede, dış talepte 2012 yılında önemli bir toparlanma beklenmemektedir. Enflasyondaki yükselişi sınırlamak için para politikasında ek sıkılaştırmaya giden Merkez Bankası nın bu tavrını bir süre daha devam ettireceği düşünülmektedir. İç talebin de genel olarak tedrici bir artış sergileyeceği öngörüsü paralelinde, 2012 de reel ekonomik büyümenin yavaşlaması, kredi hacmindeki artış eğiliminin de 2011 e kıyasla daha ılımlı bir seyir izlemesi beklenmektedir yılının ilk 4 ayında yüksek seyreden petrol fiyatları Mayıs ayının ortalarından itibaren gevşemeye başlayarak Haziran ayında 80 dolar/varil düzeyine kadar gerilerken, Temmuz ayının ilk haftasında yaşanan gelişmelere bağlı olarak bir miktar yükselerek yeniden dolar/varil düzeyine çıkmıştır. Mevcut iç ve dış ortam çerçevesinde 2012 yılının kalan döneminde Türkiye ekonomisini bekleyen en önemli risklerin başında başta Euro Bölgesi olmak üzere Avrupa ekonomilerinde belirginleşen durgunluğun ihracatımıza yaptığı olumsuz etkinin daha da artması yer almaktadır. Bu noktada, ülkemizin ticari ilişkilerinin ağırlıklı olduğu başta AB olmak üzere gelişmiş ülkelerde istihdam alanındaki toparlanmanın çok zayıf olması ve bununla bağlantılı olarak önümüzdeki dönemlerde bu ülkelerde özel tüketim harcamalarının zayıf kalmasının sonucunda bu ülkelere ihracatlarda yavaşlama riski artmaktadır. 20

21 II. İHRACATIN GENEL GÖRÜNÜMÜ II.1 Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı %2,2 Azaldı Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından açıklanan verilere göre, 2012 Ocak- Haziran döneminde Türkiye den 8 milyar dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılmıştır yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla ihracatta, dolar bazında %2,2 azalma olmuştur. Hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü, 2012 Ocak-Haziran dönemi itibarıyla ihracatı %1,59 oranında azalan otomotiv endüstrisinin, ihracatı %9,94 oranında artan kimyevi maddeler ve mamulleri sektörünün ve ihracatı %5,14 oranında artan çelik sektörünün ardından, en fazla ihracat yapan dördüncü sektör konumuna geçmiştir. Sektörün ihracat performansına etki eden en önemli faktörler arasında uluslararası piyasa koşullarındaki gelişmeler yeralmaktadır ki, son aylarda Türk hazırgiyim ve konfeksiyon mamulleri için en büyük ve önemli pazar konumundaki AB üyesi ülkelerin ekonomilerinde yaşanan krizin derinleşme eğilimini sürdürmesi ile çevre ekonomiler ve dünya ekonomisine etkileri, bu faktörlerin başında gelmektedir. Yurtiçinde üretim maliyetleri ve döviz kurunun seyri de performansa etki eden faktörler arasındadır Ocak-Haziran döneminde genel ihracat performansı içerisinde, hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının payını 2011 Ocak-Haziran dönemi ile karşılaştırmalı olarak gösteren tablo aşağıda verilmektedir. Birim: 1000 $ / 12 Ocak - Haziran Ocak - Haziran Değişim % Türkiye Genel İhracatı ,3 Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı ,2 Haz. ve Konf. İhracatının Payı % 12,4 10,9 Sanayi İhracatı ,6 Haz. ve Konf. İhracatının Sanayi Ürünleri İhracatındaki Payı % Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kay ıtları Genel İhracat Performansı İçinde Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatının Payı 14,7 13, Ocak-Haziran döneminde Türkiye genel ihracatı %11,3 oranında artarak 73 milyar dolara yükselmiştir. Sanayi ihracatı ise %4,6 oranında artışla 55,4 milyar dolardan 58 milyar dolara yükselmiştir. Hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında düşüş görülürken, genel ihracatta ve sanayi 21

22 ihracatındaki artışlar olması, 2012 Ocak-Haziran döneminde hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün ihracat performansının, gerek genel ihracat performansının gerekse sanayi ihracat performansının gerisinde kaldığını ortaya koymaktadır Ocak-Haziran döneminde, hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının Türkiye genel ihracatındaki payı %12,4 ten %10,9 a, sanayi ihracatındaki payı ise %14,7 den %13,7 ye düşmüştür. Öte yandan, 2012 Ocak-Haziran dönemine ilişkin istatistikler çerçevesinde, genel ihracat içerisinde tekstil sanayii ile birlikte hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü toplam 11,9 milyar dolar (8 milyar dolar + 3,9 milyar dolar = 11,9 milyar dolar) ile en fazla ihracat gerçekleştiren sektör olurken, otomotiv sektörü 10 milyar dolar ile en fazla ihracat gerçekleştiren ikinci sektör olmuştur. Kimyevi maddeler ve mamulleri sektörü 8,7 milyar dolar ihracat ile üçüncü sırada ve çelik sektörü 8,1 milyar dolar ile dördüncü sırada yeralmaktadır. II.2 Aylar İtibarıyla Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatının Seyri 2012 Haziran ayında Türkiye den 1,4 milyar dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılmış, ihracat 2011 Haziran ayına göre %4,1 oranında azalmıştır. Diğer yandan, Haziran 2012 aylık ihracat değeri, 2011 yılı için hesaplanan 1,4 milyar dolarlık aylık ortalama ihracata eşdeğer olmakla beraber, 2012 Ocak-Haziran dönemi için hesaplanan aylık ortalama değerin (1,33 milyar dolar) üzerindedir. Aylar itibarıyla bakıldığında, 2012 Ocak ayında 2011 Ocak ayına kıyasla %4,2 oranında azalan hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı, Şubat ayında %1,9 ve Mart ayında %5,3 oranında artmış, Nisan ayında ise düşüşe geçerek %11,9 oranında azalmıştır. Mayıs ayında sadece %0,8 oranında artan ihracat, Haziran ayında %4,1 oranında tekrar azalmıştır. Bu iniş ve çıkışların neticesinde 2012 Ocak-Haziran ilk altı aylık dönemde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı %2,2 oranında azalmıştır. Birim: 1000 $ Aylar İtibariyle Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı 2012/11 Aylar % Değişim Ocak ,2 Şubat ,9 Mart ,3 Nisan ,9 Mayıs ,8 Haziran ,1 Kaynak:İhracatçı Birlikleri Kayıtları Ocak - Haziran 22

23 Aylar İtibariyle Türkiye'nin Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Ocak- Haziran $ Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Aylar II.3 İhracatçı Birlikleri Bazında Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının bölgeler bazında dağılımı konusunda, Türkiye nin çeşitli bölgelerinde faaliyet göstermekte olan İhracatçı Birlikleri tarafından kayda alınan veriler gösterge olmaktadır Ocak-Haziran döneminde Türkiye den yapılan toplam 8 milyar dolar değerinde ihracatın %77,3 lük kısmı, İstanbul dan gerçekleştirilmiştir. Bursa dan yapılan ihracatın %4,2 lik payı da dikkate alındığında, %81,5 lik pay ile Marmara Bölgesi nden yapılan ihracat, Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının beşte dördünden de fazlasına karşılık gelmektedir. Diğer yandan, İzmir den yapılan hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının %7 pay ve Denizli den yapılan ihracatın %5,7 pay aldığından hareketle, Ege Bölgesi nin Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatından aldığı pay %12,7 düzeyindedir. Antalya ile birlikte Akdeniz Bölgesi nin hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatındaki payı toplam %1,4, Güneydoğu Anadolu Bölgesi nin payı %2,1 ve Doğu Anadolu Bölgesi nin payı %1 dir Ocak-Haziran döneminde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının İhracatçı Birlikleri bazında dağılımı, izleyen tablo ve grafikte verilmektedir. 23

24 İhracatçı Birlikleri Bazında Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Haziran 1 Ocak - 30 Haziran DEĞİŞİM (%) DEĞİŞİM (%) PAY % İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhr. Birl , ,0 77,3 Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhr. Birl , ,3 7,0 Akdeniz Hazırgiyim ve Konf. İhr. Birl , ,6 1,3 Uludağ Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhr. Birl , ,6 4,2 Antalya İhr. Birl. (Hazırgiyim Kaydı) , ,5 0,1 Güneydoğu Anadolu İhr. Birl. (Hazirgiyim Kaydı) , ,6 2,1 Denizli İhr. Birl. ( Hazırgiyim Kaydı) , ,9 5,7 Doğu Anadolu İhr. Birl. (Hazırgiyim Kaydı) , ,6 1,0 Diğer Birlikler , ,8 1,1 Toplam , ,2 100,0 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları İhracatçı Birlikleri Bazında Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracat 2012 Ocak-Haziran Güneydoğu Anadolu İhr. Birl. 2,1% Doğu Anadolu İhr. Birl. 1,0% Uludağ Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhr. Birl. Denizli İhr. Birl. 5,7% 4,2% Antalya İhr. Birl. 0,1% Akdeniz Hazırgiyim ve Konf. İhr. Birl. 1,3% Diğer Birlikler 1,1% İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhr. Birl. 77,3% Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhr. Birl. 7,0% 24

25 III. BAŞLICA ÜLKE GRUPLARI İTİBARIYLA İHRACAT III.1 Ülke Grupları İtibarıyla İhracat Performansı 2012 Ocak-Haziran döneminde başlıca ülke grupları itibarıyla Türkiye nin hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının dağılımı ve payları, değişim oranları ile birlikte aşağıdaki tabloda verilmektedir. Başlıca Ülke Grupları İtibariyle Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracat Kaydı 2011 Toplam 2012 Toplam Ocak - Haziran Konf'da Ocak - Haziran Konf'da Değişim 1000 $ Pay % 1000 $ Pay % % AB Ülkeleri (27) Toplamı , ,2-8,0 Ortadoğu Ülkeleri Toplamı (S. Arabistan, İsrail, Kuveyt vb) Eski Doğu Bloku Ülkeleri Toplamı (Rusya Fed.,Ukrayna, Sırbistan vb) Afrika Ülkeleri Toplamı (Mısır, Cezayir, Güney Afr. Cum.vb) Amerika Ülkeleri Toplamı (ABD, Kanada, Brezilya, Meksika vb) Türk Cumhuriyetleri Toplamı (Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan vb) Diğer Avrupa Ülkeleri Toplamı (Norveç, İsviçre, KKTC) Asya ve Okyanusya Ülkeleri Toplamı (Japonya, ÇHC, Hong Kong, Hindistan vb) , ,9 30, , ,5 17, , ,5 67, , ,2 2, , ,8 62, , ,7 4, , ,3 29,3 Serbest Bölgeler Toplamı , ,0-27,2 Toplam Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracat Kaydı Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları ,2 Başlıca Ülke Grupları İtibariyle Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Ocak - Haziran 2011 Ocak-Haziran 2012 Ocak-Haziran AB Ülkeleri (27) Ortadoğu Ülk. Eski Doğu Bloku Ülk. Afrika Ülk. Amerika Ülk. Türk Cumh. Diğer Avrupa Ülk. Asya ve Okyanusya Ülk. Sebest Bölgeler 25

26 III.2 İhracatta Belli Başlı Ülkeler 2012 yılının Ocak-Haziran döneminde Türkiye den en fazla hazırgiyim ve konfeksiyon ihraç edilen ülkeler, Almanya, İngiltere ve İspanya olarak sıralanmaktadır. Yılın ilk altı ayında Almanya ya %16,3 lük düşüşle 1,8 milyar dolarlık ihracat yapılırken, İngiltere ye %4,5 lik artışla 1,1 milyar dolarlık ve İspanya ya %2,8 lik artışla 698,8 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır. Bu üç ülkeyi dördüncü sırada 540,1 milyon dolarlık ihracat rakamı ile Fransa ve beşinci sırada 416,6 milyon dolarlık ihracat rakamı ile Hollanda takip etmektedir. İtalya, Danimarka, ABD, Belçika ve Rusya Federasyonu, Türkiye nin hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında diğer önde gelen ülkeler olarak sıralanmaktadır. En fazla ihracat yapılan ilk on ülkenin beşinde ihracat, 2011 yılının Ocak- Haziran dönemine kıyasla %5,5 ile %22,1 arasında değişen oranlarda azalmış, diğer beş ülkede ise %1,9 ile %17,3 arasında değişen oranlarda artmıştır. İlk altı ay içerisinde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının arttığı ülkeler İngiltere, İspanya, Danimarka,ABD ve Rusya Federasyonu olarak sıralanırken, ihracat artış oranları sırasıyla %4,5, %2,8, %1,9, %2,2 ve %17,3 düzeyinde olmuştur. En yüksek oranlı ihracat artışı %17,3 oranında artışla 182,3 milyon dolarlık ihracat yapılan, onuncu büyük pazar konumundaki Rusya Federasyonu na ihracatta görülmüştür. Birim: 1000 $ En Fazla Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Yapılan Ülkeler Ocak - Haziran Toplam Toplam 2011 Konf.'da 2012 Konf.'da 2011 / 12 Ülkeler Ocak - Haziran Pay % Ocak - Haziran Pay % Değişim % Almanya , ,3-16,3 İngiltere , ,3 4,5 İspanya , ,8 2,8 Fransa , ,8-22,1 Hollanda , ,2-5,5 İtalya , ,9-14,7 Danimarka , ,0 1,9 ABD , ,6 2,2 Belçika , ,4-11,9 Rusya Federasyonu , ,3 17,3 İlk 10 Ülke Toplamı , ,6-8,3 Toplam Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı , ,0-2,2 İlk 10 Ülkenin Payı % Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları 26

27 III.3 İhracat Artışında Öne Çıkan Ülkeler 2012 yılının Ocak-Haziran döneminde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında Almanya, Fransa, İtalya, Belçika gibi büyük ve geleneksel pazarlarda yaşanan kayıplar neticesinde %2,2 lik bir ihracat düşüşü görülmekle birlikte, Irak, Polonya, Suudi Arabistan, Ukrayna, Cezayir, Kazakistan gibi alternatif pazarlar, 2011 yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla ihracatı yüksek oranlı artan ve dolar değeri de yüksek, ihracat artışında öne çıkan ülkeler olarak dikkat çekmektedir. Bu ülkelerin başında Irak yeralmaktadır Ocak-Haziran döneminde Irak a hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı %53 artışla 172,9 milyon dolara yükselmiştir. Polonya %75 lik artış ve 131,7 milyon dolarlık ihracat değeri ile ikinci sırada yeralırken, Suudi Arabistan %48 artış ve 128,5 milyon dolar ihracat değeri ile üçüncü sırada gelmektedir. İlaveten, Ukrayna %52 oranında artış ve 87,8 milyon dolarlık ihracat, Kazakistan ise %58 oranında artış ve 76,5 milyon dolarlık ihracatla ihracatta öne çıkan diğer ülkelerdir. Birim: 1000 $ 1-30 Haziran 1 Ocak - 30 Haziran 2011/ /12 Ülkeler Değişim % Değişim % Irak Polonya Suudi Arabistan Ukrayna Cezayir Kazakistan Birleşik Arap Emirlikleri Libya Estonya Mısır Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracat Artışında Öne Çıkan Ülkeler Ocak - Haziran Hazırgiyim ve konfeksiyon ihracat artışında öne çıkan ülkeler içinde Libya en yüksek oranlı ihracat artışı ile göze çarpmaktadır. Libya ya 2012 Ocak- Haziran döneminde %307 artışla 63,6 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır. Diğer bir yüksek oranlı artış Cezayir e ihracatta sözkonusudur. Cezayir e %99 artışla 79,2 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır. Diğer yüksek oranlı ihracat artışı kaydedilen ülkeler ise %77 artışla 44,6 milyon dolarlık ihracat yapılan Estonya ve bir üst paragrafta da yeraldığı gibi %75 artışla 131,7 milyon dolarlık ihracat yapılan Polonya olmuştur. Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır, 2012 yılının Ocak-Haziran döneminde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında dikkate değer ihracat artışı sağlanan diğer pazarlardır. 27

28 III.4 AB Ülkeleri ne İhracat %8 Azaldı 2012 Ocak-Haziran döneminde Türkiye den 27 AB ülkesine 6,1 milyar dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon mamulü ihraç edilmiştir. Bu rakam ile 27 AB ülkesinin Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatından aldığı pay, 2012 yılının ilk yarısında %76,2 ye düşmüştür. AB ülkelerine ihracat 2012 Ocak-Haziran döneminde %8 oranında azalmıştır. Bu ülke grubuna ihracatın 2012 Ocak-Mart dönemine %5,4 oranında azaldığı dikkate alındığında, AB ülkelerine yapılan hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında azalmanın ivme kazanarak devam ettiği çıkarımı yapılabilir. Diğer yandan, AB ne hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatındaki %8 lik düşüş, sektörel ihracat düşüşünden de (%2,2) daha yüksek oranlıdır. Birim: 1000 $ 2011 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 / 11 Değişim % Almanya , ,3-16,3 İngiltere , ,3 4,5 İspanya , ,8 2,8 Fransa , ,8-22,1 Hollanda , ,2-5,5 İtalya , ,9-14,7 Danimarka , ,0 1,9 Belçika , ,4-11,9 İsveç , ,8-9,2 Polonya , ,7 75,2 Romanya , ,9-12,4 Çek Cumhuriyeti , ,9-5,7 Avusturya , ,8-16,0 Yunanistan , ,6-28,3 Estonya , ,6 76,5 Bulgaristan , ,5-5,4 Macaristan , ,4 26,1 Slovak Cumhuriyeti , ,4 6,8 İrlanda , ,4-10,9 Finlandiya , ,2-19,1 Litvanya , ,1 91,6 Letonya , ,1 45,1 Slovenya , ,1-3,1 Portekiz , ,1 5,2 Lüksemburg , ,0-47,1 Malta , ,0-1,0 Diğer Ülkeler 2 0,0 0 0,0 0,0 AB (27) Toplamı , ,2-8,0 Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Kaynak: ebirlik Sistemi / Temmuz 2012 AB Ülkelerine Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Ocak - Haziran ,2 28

29 27 AB ülkesinden 11 ine hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı %1,9 ile %91,6 arasında değişen oranlarda artarken, 16 ülkeye ihracat %1 ile %47,1 arasında değişen oranlarda azalmıştır Ocak-Haziran döneminde en yüksek oranlı ihracat artışı olan AB ülkesi, %91,6 artışla 8,2 milyon dolarlık ihracat yapılan Litvanya dır En yüksek oranlı ihracat düşüşü görülen AB ülkesi ise %47,1 düşüşle 1,5 milyon dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılan Lüksemburg olmuştur. Anılan dönemde Estonya %76,5 ihracat artışıyla, Polonya %75,2 ve Letonya %45,1 lik ihracat artışlarıyla, performans açısından dikkat çeken diğer AB ülkeleridir. En fazla ihracat yapılan AB ülkesi Almanya ya 2012 Ocak-Haziran döneminde %16,3 düşüşle 1,8 milyar dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı gerçekleştirilmiştir. Türkiye den 210 civarında ülkeye yapılan 8 milyar dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının %22,3 ü, diğer bir ifade ile beşte birinden biraz fazlası Almanya ya yapılmaktadır. İngiltere %4,5 ihracat artışı ve 1,1 milyar dolar ihracat değeri ile ikinci büyük pazar olurken, İspanya %2,8 artış ve 698,8 milyon dolar ile üçüncü büyük pazar konumundadır. Fransa, Hollanda, İtalya, Danimarka, Belçika, İsveç, Polonya ve Romanya diğer önde gelen AB pazarlarındandır. III.5. Ortadoğu Ülkeleri ne İhracatta %30,7 Artış Var Türkiye den Ortadoğu ülkelerine hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı 2012 Ocak-Haziran döneminde 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %30,7 oranında artarak 420,2 milyon dolardan 549,4 milyon dolara yükselmiştir. Bu artışla ülke grubunun Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatından aldığı pay da %5,2 den %6,9 a çıkmıştır yılının ilk üç aylık döneminde bu ülke grubuna hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının %39,7 oranında arttığı dikkate alındığında, yılın ikinci çeyreğinde Ortadoğu ülkelerine ihracat artışında bir miktar ivme kaybı olduğu söylenebilir. Ortadoğu ülkeleri içerisinde Türkiye nin en fazla hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yaptığı ülkeler sırasıyla Irak, Suudi Arabistan, İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri dir Ocak-Haziran döneminde Irak a ihracat %53,3 oranında artarak 172,9 milyon dolara yükselmiş, ikinci büyük pazar Suudi Arabistan a ihracat ise %48,4 oranında artışla 86,6 milyon dolardan 128,5 milyon dolara yükselmiştir. Irak a ihracattaki artış, aynı zamanda ülke grubundaki en yüksek oranlı artıştır. Üçüncü en fazla ihracat yapılan ülke İsrail e ihracat %14,6 oranında artışla 78,6 milyon dolardan 90 milyon dolara çıkarken, dördüncü büyük Ortadoğu 29

30 pazarı Birleşik Arap Emirlikleri ne ihracat %49,7 oranında artışla 45 milyon dolardan 67,4 milyon dolara yükselmiştir. Irak ın Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında payı %2,2, Suudi Arabistan ın payı %1,6, İsrail in payı %1,1 ve Birleşik Arap Emirlikleri nin payı %0,8 dir. Birim: 1000 $ 2011 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 / 11 Değişim % Irak , ,2 53,3 Suudi Arabistan , ,6 48,4 İsrail , ,1 14,6 Birleşik Arap Emirlikleri , ,8 49,7 İran , ,3-32,0 Lübnan , ,3-1,7 Ürdün , ,2 33,7 Kuveyt , ,2 25,0 Katar , ,1 48,4 Suriye , ,0-63,3 Ortadoğu Ülkeleri Toplamı Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Ortadoğu Ülkelerine Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Kaynak: ebirlik Sistemi / Temmuz Ocak - Haziran , ,9 30, , Ocak-Haziran döneminde Ortadoğu ülke grubunda, en yüksek oranlı ihracat düşüşü %63,3 ile Suriye ye ihracatta olmuştur. İran %32 ihracat düşüşü ile performans kaybı olan ikinci bir pazardır. Lübnan ise %1,7 ihracat düşüşü ile 24,7 milyon dolarlık ihracat yapılan üçüncü pazar konumundadır. Bilindiği gibi, Ortadoğu ülkelerinin bazıları zaman zaman iç karışıklıklar ile karşı karşıya kalsalar ve karşılıklı ticaret olumsuz etkilense de, ağırlıklı olarak gelişme potansiyeli olan pazarlardır. Ancak, 2012 nin ilk yarısı itibarıyla Suriye ve Lübnan iç karışıklıklar dolayısıyla performans düşüşü görülen pazarlar olurken, uluslararası yaptırımlar sonucunda İran ekonomisi üzerindeki oluşan baskı ve bankacılık sorunları, İran a ihracatı olumsuz etkilemeye devam etmektedir. III.6. Eski Doğu Bloku Ülkeleri ne İhracat Artışı Devam Ediyor Rusya Federasyonu, Ukrayna, Kosova, Bosna Hersek, Hırvatistan, Gürcistan gibi ülkelerin yeraldığı eski Doğu Bloku ülke grubuna 2012 Ocak- Haziran döneminde 358,6 milyon dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılmıştır. İhracat 2011 yılının eş dönemine kıyasla %17,2 oranında 30

31 artmıştır. Türkiye geneli hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı %2,2 oranında azalmışken kaydedilen bu artış, eski Doğu Bloku ülkelerinin Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatındaki payını %3,8 den %4,5 e yükseltmiştir. Diğer yandan, eski Doğu Bloku ülkelerine hazırgiyim ve konfeksiyon ihracat artışının 2012 Ocak-Mart döneminde %24,4 olduğu dikkate alındığında, bu ülke grubuna ihracat artışının ikinci çeyrek dönemde ivme kaybederek devam ettiği anlaşılmaktadır. Ülke grubunda en fazla ihracat yapılan ülkeler Rusya Federasyonu, Ukrayna, Kosova, Bosna-Hersek ve Gürcistan olarak sıralanmaktadır. Türkiye den Rusya Federasyonu na hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı, 2012 Ocak-Haziran döneminde 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %17,3 oranında artarak 155,4 milyon dolardan 182,3 milyon dolara yükselmiştir. Bu artış ile Rusya Federasyonu nun Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatından aldığı pay %1,9 dan %2,3 e yükselmiştir Ocak-Mart döneminde Rusya Federasyonu na ihracatın %22,9 oranında arttığı, ancak Ocak-Haziran döneminde artışın %17,3 olduğu dikkate alındığında, bu ülkeye ihracatın ivme kaybederek artmakta olduğu tespiti yapılabilir. Eski Doğu Bloku ülke grubundaki ikinci büyük pazar Ukrayna ya Türkiye den 2012 Ocak-Haziran döneminde 87,8 milyon dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon mamulü ihraç edilmiş, ihracat bir önceki yıla kıyasla %51,8 oranında artmıştır. Birim: 1000 $ Eski Doğu Bloku Ülkelerine Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı 2011 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 / 11 Değişim % Rusya Federasyonu , ,3 17,3 Ukrayna , ,1 51,8 Kosova , ,2-32,3 Bosna-Hersek , ,2 5,7 Gürcistan , ,2 17,5 Hırvatistan , ,2 11,6 Arnavutluk , ,1 12,0 Makedonya , ,1 32,6 Sırbistan , ,0-20,6 Moldavya , ,0 3,6 Eski Doğu Bloku Ülkeleri Toplamı Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Kaynak: ebirlik Sistemi / Temmuz Ocak - Haziran , ,5 17, ,2 31

32 Üçüncü büyük pazar Kosova ya ihracat 2012 Ocak-Haziran döneminde %32,3 oranında düşüşle 29,4 milyon dolardan 19,9 milyon dolara gerilemiştir. Dördüncü büyük pazar Bosna-Hersek e ise %5,7 lik artışla 16,7 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır. Grupta en yüksek oranlı artış %51,8 ile Ukrayna ya yapılan ihracatta olurken, en yüksek oranlı ihracat düşüşü ise %32,3 ile Kosova ya ihracatta olmuştur. III.7. Amerika Ülkelerine İhracat Artışı Sadece %2, Ocak-Haziran döneminde ABD, Kanada, Panama, Meksika, Brezilya, Arjantin gibi ülkelerin gruplandırıldığı Amerika ülke grubuna Türkiye den yapılan hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı, %2,3 oranında artarak 248,1 milyon dolardan 253,7 milyon dolara yükselmiştir. Bu ülke grubunun Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında payı %3,2 dir. Grubun en fazla ihracat yapılan ülkesi ABD dir. Yılın ilk altı ayında ABD ye %2,2 artışla 211 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır. ABD nin Türkiye hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında payı %2,65 tir. Grubun ikinci en fazla ihracat yapılan ülkesi Kanada ya ise 2012 Ocak-Haziran döneminde %6,4 oranında düşüşle 29,5 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır. Üçüncü sırada Panama ya %23,9 artışla 3,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Meksika, Şili, Brezilya ve Kolombiya, ihracat değerleri 1,2 milyon dolar ile 2 milyon dolar arasında kalan ülkeler olmakla birlikte, %242 lere varan artışlarla dikkat çekmektedir. Birim: 1000 $ 2011 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 / 11 Değişim % ABD , ,65 2,2 Kanada , ,37-6,4 Panama , ,04 23,9 Meksika , ,02 37,8 Şili 528 0, ,02 242,3 Brezilya , ,02 20,2 Kolombiya 768 0, ,01 51,8 Amerika Ülkeleri Toplamı Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Amerika Ülkelerine Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Kaynak: ebirlik Sistemi / Temmuz Ocak - Haziran , ,2 2, ,2 ABD Tekstil ve Konfeksiyon Ofisi (Otexa) verilerine göre, 2012 yılının Ocak Nisan döneminde ABD tarafından toplam 23,4 milyar dolar değerinde 32

33 hazırgiyim ve konfeksiyon ithalatı yapılmıştır yılının Ocak-Nisan dönemine kıyasla ithalatta %2,66 lık bir artış kaydedilmiştir. ABD nin en fazla ithalat yaptığı ülkeler Çin, Vietnam, Endonezya, Bangladeş, Meksika ve Hindistan dır. ABD nin en büyük tedarikçisi durumundaki Çin den yapılan hazırgiyim ve konfeksiyon ithalatı 2012 Ocak-Nisan döneminde %4,77 oranında artmıştır. Bu artışla Çin den ithalat, 7,7 milyar dolara yükselmiştir. ABD nin ikinci büyük hazırgiyim ve konfeksiyon tedarikçisi Vietnam dan ithalat %9,94 artışla 2,2 milyar dolara yükselirken, üçüncü büyük tedarikçi Endonezya dan ithalat %0,12 oranında artarak 1,7 milyar dolara yükselmiştir. ABD nin diğer önemli tedarikçileri Bangladeş ten ithalatı %1,83 artışla 1,6 milyar dolara ve Meksika dan hazırgiyim ve konfeksiyon ithalatı %4,24 oranında artarak 1,2 milyar dolara yükselirken, Hindistan dan ithalatı %6,69 oranında azalarak 1,2 milyar dolara düşmüştür. Kamboçya dan ithalat %7,25 artışla 874,6 milyon dolara yükselirken, Honduras tan ithalat %8,24 oranında düşüşle 712,2 milyon dolara gerilemiştir. Diğer bir tedarikçi El Salvador dan ABD nın hazırgiyim ve konfeksiyon ithalatı %5,2 artışla 548,8 milyon dolara yükselmiştir. Pakistan dan ithalat %18,16 oranında artarken, Sri Lanka dan ithalat %18,76 oranında ve Nikaragua dan ithalat %22,53 oranında artmıştır Ocak-Nisan döneminde ABD nin Türkiye den hazırgiyim ve konfeksiyon ithalatı %30,99 oranında artışla 105,7 milyon dolardan 138,4 milyon dolara yükselmiştir. III.8. Diğer Avrupa Ülkeleri ne İhracat Artışı Mütevazi: %4 İsviçre, Norveç ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gibi ülkelerin gruplandırıldığı Diğer Avrupa ülke grubuna 2012 Ocak-Haziran döneminde Türkiye den 136,2 milyon dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılmıştır Ocak-Haziran döneminde bu ülke grubuna ihracat 2011 yılının eş dönemine kıyasla %4 oranında artmıştır. Diğer Avrupa ülkelerinin Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında payı %1,6 dan %1,7 ye yükselmiştir. Diğer Avrupa ülke grubunun en fazla ihracat yapılan ülkeleri İsviçre, Norveç ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dir. Bu ülkelerden İsviçre ye %10 artışla 79,3 milyon dolar değerinde ihracat yapılırken, Norveç e %3,1 düşüşle 42,7 milyon dolarlık ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ne %2,6 düşüşle 13,7 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. 33

34 Birim: 1000 $ Diğer Avrupa Ülkelerine Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı 2011 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 / 11 Değişim % İsviçre , ,0 10,0 Norveç , ,5-3,1 KKTC , ,2-2,6 Diğer Avrupa Ülkeleri Toplamı Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Kaynak: ebirlik Sistemi / Temmuz Ocak - Haziran , ,7 4, ,2 III.9. En Yüksek Oranlı İhracat Artışı Afrika Ülkeleri nde: %67,6 Türkiye den Afrika ülkelerine 2012 Ocak-Haziran döneminde 278,7 milyon dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılmıştır. İhracat 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %67,6 oranında artmıştır. Bu oran 2012 Ocak-Haziran döneminde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında ülke grupları bazında kaydedilen en yüksek oranlı ihracat artışıdır. Yine de Afrika ülkelerine hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının 2012 Ocak-Mart döneminde %111,9 oranında arttığı dikkate alındığında, yılın ikinci çeyreğinde ihracatın bir miktar ivme kaybederek artmaya devam ettiği söylenebilir. %67,6 artış ile Afrika ülkelerinin Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında payı %2 den %3,5 e yükselmiştir Ocak-Haziran döneminde Afrika ülkeleri içerisinde Türkiye den en fazla hazırgiyim ve konfeksiyon ihraç edilen ülke Cezayir dir. Yılın ilk altı ayında Cezayir e %98,6 artışla 79,2 milyon dolarlık ihracat yapılmış ve ülkenin toplam ihracattan aldığı pay %1 e yükselmiştir. İkinci en fazla ihracat yapılan Afrika ülkesi Libya dır. Libya ya 2012 Ocak- Haziran döneminde %306,5 artışla 63,6 milyon dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılmış, Libya nın Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında payı %0,2 den %0,8 e yükselmiştir. %41,4 artışla 41,5 milyon dolarlık ihracat yapılan Mısır, sadece dolarlık artışla 40,7 milyon dolarlık ihracat yapılan Tunus, Afrika kıtasındaki diğer önde gelen pazarlardandır. Bu grupta Fas, Nijerya, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Sudan a ihracat %22,4 ile %40,7 arasında değişen oranlarda artmıştır. Bu dört ülkenin Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında payları %0,1 ile %0,2 arasında değişmektedir. 34

35 Birim: 1000 $ Afrika Ülkelerine Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Ocak - Haziran 2011 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 / 11 Değişim % Cezayir , ,0 98,6 Libya , ,8 306,5 Mısır , ,5 41,4 Tunus , ,5 0,0 Fas , ,2 31,4 Nijerya , ,2 40,7 G.Afrika Cumhuriyeti , ,1 22,4 Sudan , ,1 37,9 Afrika Ülkeleri Toplamı , ,5 67,6 Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Kaynak: ebirlik Sistemi / Temmuz ,2 III.10. Serbest Bölgelere İhracat %27,2 Oranında Azaldı 2012 Ocak-Haziran döneminde Türkiye den Serbest Bölgelere 82,1 milyon dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılmıştır. İhracat 2011 yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla %27,2 oranında azalmıştır. Bu azalma ile Serbest Bölgelerin Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında payı %1,38 den %1,03 e düşmüştür. Yılın ilk üç ayında da Serbest Bölgelere ihracatın %27,3 oranında azaldığı dikkate alındığında, bu ülke grubundaki performans kaybının devam etttiği anlaşılmaktadır. En fazla ihracat yapılan serbest bölge, AHL Serbest Bölgesi dir Ocak- Haziran döneminde AHL Serbest Bölgesi ne 46,5 milyon dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılmıştır. İhracat 2011 yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla %12,4 oranında azalmıştır. Trakya Serbest Bölgesi ne %48,8 düşüşle 15,4 milyon dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılırken, Avrupa Serbest Bölgesi ne %31,9 düşüşle 10,5 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır. Hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılan diğer serbest bölgelerin önde gelenleri, %44,5 düşüşle 2,4 milyon dolarlık ihracat yapılan Ege Serbest Bölgesi, %41,4 artışla 1,8 milyon dolarlık ihracat yapılan Mersin Serbest Bölgesi, %15,3 düşüşle 1,5 milyon dolarlık ihracat yapılan Denizli Serbest Bölgesi, %60,5 düşüşle 1,4 milyon dolarlık ihracat yapılan İstanbul Deri Serbest Bölgesi ve %191 artışla 1,2 milyon dolarlık ihracat yapılan Gaziantep Serbest Bölgesi olarak sıralanmaktadır. 35

36 Birim: 1000 $ Serbest Bölgelere Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Ocak - Haziran 2011 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 / 11 Değişim % AHL Serbest Bölge , ,58-12,4 Trakya Serbest Bölge , ,19-48,8 Avrupa Serbest Bölge , ,13-31,9 Ege Serbest Bölge , ,03-44,5 Mersin Serbest Bölge , ,02 41,4 Denizli Serbest Bölge , ,02-15,3 İst.Deri Serbest Bölge , ,02-60,5 Gaziantep Serb.Bölge 413 0, ,02 191,0 Serbest Bölgeler Toplamı , ,03-27,2 Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Kaynak: ebirlik Sistemi / Temmuz ,2 III.11. Türk Cumhuriyetleri ne İhracat İvme Kazanarak Artıyor: %62,5 Kazakistan, Kırgızistan, Azerbaycan, Türkmenistan, Tacikistan, Özbekistan gibi Türk Cumhuriyetleri nin yeraldığı ülke grubuna 2012 Ocak-Haziran döneminde Türkiye den 141,4 milyon dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon mamulü ihraç edilmiştir. İhracat 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %62,5 oranında artmıştır. Türk Cumhuriyetleri ne yapılan hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı, sektörel ihracatın %1,8 i kadardır Ocak-Mart döneminde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının %45 oranında arttığı Türk Cumhuriyetleri nde ikinci çeyrekte tüm ülkelerde %33,1 ile %116,7 arasında değişen oranlarda artış kaydedildiği dikkate alındığında, ülke grubuna Türkiye den hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının ivme kazanarak arttığı söylenebilir Ocak-Haziran dönemi itibarıyla en fazla ihracat yapılan Türk Cumhuriyeti Kazakistan dır. Yılın ilk altı ayında Kazakistan a Türkiye den 76,5 milyon dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon mamulü ihraç edilmiştir Ocak-Haziran dönemine göre değişim %58,1 artış yönündedir. Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı içinde pay %0,6 dan (binde altı) %1 e yükselmiştir. Grubun ikinci en fazla ihracat yapılan ülkesi Kırgızistan dır. Kırgızistan a 2012 yılının ilk altı ayı içerisinde %76,1 oranında artışla 25,2 milyon dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılmıştır. Sırasıyla %33,1 artışla 14,9 milyon dolarlık ihracat yapılan Azerbaycan, %116,7 artışla 10,9 milyon dolarlık ihracat yapılan Türkmenistan, %87,7 36

37 artışla 9,1 milyon dolarlık ihracat yapılan Tacikistan ve %48 artışla 4,8 milyon dolarlık ihracat yapılan Özbekistan, diğer önde gelen pazarlardandır. Birim: 1000 $ Türk Cumhuriyetlerine Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı 2011 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 / 11 Değişim % Kazakistan , ,0 58,1 Kırgızistan , ,3 76,1 Azerbaycan , ,2 33,1 Türkmenistan , ,1 116,7 Tacikistan , ,1 87,7 Özbekistan , ,1 48,0 Türk Cumhuriyetleri Toplamı Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Kaynak: ebirlik Sistemi / Temmuz Ocak - Haziran , ,8 62, ,2 III.12. Asya ve Okyanusya Ülkelerinde İhracat Artışı %29, yılının Ocak-Haziran döneminde bir kısmı da rakibimiz olan Asya ve Okyanusya ülkelerine toplam 100,8 milyon dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon mamulu ihraç edilmiştir. İhracat artışı 2011 yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla %29,3 oranında artmıştır. Yalnız bu artış 2012 Ocak-Mart dönemindeki %51,6 lık artışın gerisinde kalmıştır. Dolayısıyla bu ülke grubuna ihracatın ivme kaybederek arttığı ifade edilebilir. Asya ve Okyanusya ülke grubunun Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında payı %1,3 e yükselmiştir. Ülke grubunun en fazla ihracat yapılan ülkeleri Çin Halk Cumhuriyeti, Hong Kong, Japonya, Avustralya ve Güney Kore Cumhuriyeti olarak sıralanmaktadır Ocak-Haziran döneminde Çin Halk Cumhuriyeti ne %14 artışla 29 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Hong Kong a %23,8 artışla 18,6 milyon dolarlık, Japonya ya %91,2 lik artışla 17,1 milyon dolarlık Avustralya ya %16 artışla 10,6 milyon dolarlık ve Güney Kore Cumhuriyeti ne %18,4 artışla 6,9 milyon dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı gerçekleştirilmiştir. 4,1 milyon dolarlık ihracat yapılan Afganistan, 3,2 milyon dolarlık ihracat yapılan Singapur ve 2,1 milyon dolarlık ihracat yapılan Malezya, Asya ve Okyanusya ülke grubunun diğer önemli üyeleridir. 37

38 Birim: 1000 $ Asya ve Okyanusya Ülkelerine Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Ocak - Haziran 2011 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 Ocak - Haziran 1000 $ Toplam Konf.'da Pay % 2012 / 11 Değişim % Çin Halk Cumhuriyeti , ,4 14,0 Hong Kong , ,2 23,8 Japonya , ,2 91,2 Avustralya , ,1 16,0 G.Kore Cumhuriyeti , ,1 18,4 Afganistan , ,1 144,9 Sıngapur , ,0 92,4 Malezya 909 0, ,0 127,3 Asya ve Okyanusya Ülkeleri Toplamı , ,3 29,3 Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Kaynak: ebirlik Sistemi / Temmuz ,2 38

39 IV. ÜRÜN GRUPLARI BAZINDA İHRACATI HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON Örme konfeksiyon mamulleri, dokuma konfeksiyon mamulleri ve diğer hazır eşyalar, hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında temel ürün gruplarıdır ve bu üç temel ürün grubunun Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatındaki payları, farklılıklar göstermektedir. Türkiye nin hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatında ağırlıklı ürün grubu, örme konfeksiyon mamulleridir Ocak-Haziran döneminde örme konfeksiyon mamullerinin toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatındaki payı %53,2, dokuma konfeksiyon mamullerinin payı %35,1 ve hazır eşyaların payı %11,7 olarak hesaplanmaktadır Ocak-Haziran döneminde hazırgiyim ve konfeksiyonun üç temel ürün grubundan örme konfeksiyon mamulleri ile aksesuarlarında ve hazır eşyalarda sırasıyla %2,9 oranında ve %17,5 oranında ihracat düşüşleri olurken, sadece dokuma konfeksiyon mamullerinin ihracatı %5,4 oranında artmıştır. Bu dönemde, %2,9 oranında düşüşle 4,2 milyar dolarlık örme konfeksiyon mamulü ihraç edilirken, dokuma konfeksiyon mamulleri ihracatı %5,4 oranında artışla 2,6 milyar dolardan 2,8 milyar dolara çıkmış, hazır eşya ihracatı ise %17,5 düşüşle 927,7 milyon dolar olmuştur. Temel ürün grupları itibariyle hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatına ilişkin veriler, aşağıdaki tablodan izlenebilir. Birim ABD $ / 11 Fasıl Ürün Grubu Ocak - Haziran Ocak - Haziran Değişim % 61 Örme Giyim Eşyası ve Aksesuarları ,9 62 Örülmemiş Giyim Eşyası ve Aksesuarları ,4 63 Mensucattan Mamul Diğer Hazır Eşya ,5 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları Temel Ürün Grupları İtibariyle Türkiye'nin Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatı Ocak - Haziran 2012 Ocak-Mart ilk üç aylık dönemde de örme konfeksiyon mamulleri ihracatının %0,8 oranında ve hazır eşya ihracatının %11,7 oranında azaldığı dikkate alındığında, bu iki temel ürün grubunda ihracatın ivme kazanarak azaldığı, dolayısıyla Ocak-Haziran dönemi itibarıyla performans kaybının derinleştiği çıkarımı yapılabilir. Diğer yandan, 2012 Ocak-Mart döneminde %9,3 artan dokuma konfeksiyon mamulleri ihracatının Ocak-Haziran altı aylık dönemde %5,4 oranında artması, bu ürün grubunda ihracat artışının ise hız kestiğinin göstergesidir. 39

40 IV.1 Örme Konfeksiyon İhracatı %2,9 Azaldı Örme konfeksiyon ihracatı, 2012 Ocak-Haziran döneminde 2011 Ocak- Haziran dönemine kıyasla %2,9 oranında azalarak 4,3 milyar dolardan 4,2 milyar dolara gerilemiştir. Genel hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının %2,2 oranında azaldığı dikkate alındığında, örme konfeksiyon mamulleri ihracatında genel hazırgiyim ve konfeksiyon ihracat performansından biraz daha düşük bir performans gösterildiği ifade edilebilir Ocak-Haziran döneminde Türkiye den en fazla örme konfeksiyon ihracatı yapılan ülkeler %16,1 düşüş ile 1,1 milyar dolarlık ihracat yapılan Almanya, %5,8 artış ile 685,3 milyon dolarlık ihracat yapılan İngiltere, %3,9 artış ile 344 milyon dolarlık ihracat yapılan İspanya, %23,8 düşüş ile 287,6 milyon dolarlık ihracat yapılan Fransa ve %0,6 düşüşle 216,2 milyon dolarlık ihracat yapılan Hollanda olarak sıralanmaktadır.türkiye nin örme konfeksiyon ihracatının %25,6 sı Almanya ya, %16,3 ü İngiltere ye, %8,2 si İspanya ya, %6,8 i Fransa ya ve %5,1 i Hollanda ya yapılmaktadır. En fazla örme konfeksiyon mamulü ihraç edilen ülkeler, dönemsel değişimler ve paylar aşağıdaki tablodan görülebilir. En Fazla Örme Konfeksiyon İhraç Edilen Ülkeler Ocak - Haziran Birim: ABD $ Değişim Pay Ülkeler Ocak - Haziran Ocak - Haziran % % Almanya ,1 25,6 İngiltere ,8 16,3 İspanya ,9 8,2 Fransa ,8 6,8 Hollanda ,6 5,1 İtalya ,2 5,0 Danimarka ,5 3,4 Belçika ,6 2,7 Irak ,5 2,1 İsveç ,6 2,1 Polonya ,0 2,0 Rusya Federasyonu ,6 1,7 ABD ,8 1,6 İsviçre ,6 1,0 Ukrayna ,2 1,0 Kazakistan ,6 0,9 Avusturya ,7 0,9 Romanya ,2 0,9 Cezayir ,1 0,7 Birleşik Arap Emirlikleri ,6 0,7 İlk 20 Ülkenin Toplamı ,1 Türkiye Toplam Örme Konfeksiyon İhracatı ,9 100,0 20 Ülkenin Payı % Kaynak: İhracat-net Bilgi Sistemi / Temmuz

41 En fazla örme konfeksiyon ihraç edilen ilk 20 ülke içerisinde oransal olarak en yüksek artış kaydedilen ülkeler Cezayir, Polonya ve Birleşik Arap Emirlikleri dir Ocak-Haziran döneminde Türkiye den Cezayir e örme konfeksiyon mamulleri ihracatı %126,1 oranında artışla 12,5 milyon dolardan 28,3 milyon dolara çıkmıştır. Cezayir Türkiye nin en fazla örme konfeksiyon ihraç ettiği 19. ülkedir ve Türkiye toplam örme konfeksiyon ihracatından aldığı pay %0,9 düzeyindedir. Diğer yüksek oranlı artış görülen ülke Birleşik Arap Emirlikleri ne, örme konfeksiyon ihracatı %70,6 oranında artışla 16,3 milyon dolardan 27,7 milyon dolara yükselmiştir. Birleşik Arap Emirlikleri nin Türkiye nin toplam örme konfeksiyon ihracatı içindeki payı da %0,7 dir Ocak-Haziran döneminde %69 artışla 82,5 milyon dolarlık ihracat yapılan Polonya, %53,2 artışla 40,5 milyon dolarlık ihracat yapılan Ukrayna ve %45,5 artışla 89,8 milyon dolarlık ihracat yapılan Irak, örme konfeksiyon ihracatının yüksek oranlı arttığı diğer ülkelerdir. Örme konfeksiyon ihracatında oransal olarak en fazla düşüş Fransa pazarında görülmüş, bu pazara yapılan örme konfeksiyon ihracatı 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla 2012 Ocak-Haziran döneminde %23,8 oranında azalarak 377,5 milyon dolardan 287,6 milyon dolara gerilemiştir. Almanya,Avusturya ve İsveç örme konfeksiyon mamulü ihracatının yüksek oranlı azaldığı diğer ülkelerdir. Almanya pazarında bir kaç paragraf önce de bahsedildiği gibi %16,1 oranında Avusturya pazarında %13,7 ve İsveç pazarında %12,6 kayıp olmuştur Ocak-Haziran döneminde örme konfeksiyon mamulleri ihracatına temel ürün grupları itibarıyla bakıldığında, en fazla ihraç edilen ürünlerin başında GTİP başlıklı t-shirt, atlet ve benzeri giysilerin geldiği görülmektedir in ilk altı ayında GTİP başlıklı t-shirt, atlet ve benzeri giysilerin ihracatı %0,4 oranında azalmış ve ihracat dolar bazında 1,8 milyar dolar civarında kalmıştır. %0,2 düşüş ve 601,7 milyon dolarlık ihracat rakamı ile GTİP başlıklı örme bayan takım, ceket,etek, pantolon, tulum, şort gibi giysiler, %4,3 oranında düşüş ve 477,3 milyon dolarlık ihracat rakamı ile GTİP başlıklı örme kazak, hırka, yelek ve benzeri giysiler ve %13,3 oranında düşüş ve 429,3 milyon dolarlık ihracat rakamı ile GTİP başlıklı şoset ve külotlu çoraplar, diğer önde gelen ihraç ürünlerindendir. Örme konfeksiyon mamullerinin onyedi ürün grubundan altısında 2012 Ocak-Haziran döneminde 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %0,3 ile %22,7 arasında değişen oranlarda artışlar olmuştur. Diğer onbir ürün grubunda ise ihracat %0,2 ile % 27,9 arasında değişen oranlarda azalmıştır Ocak-Haziran döneminde ihracatı oransal olarak en fazla artan örme giysi grupları %22,7 lik artış oranı ile 54,4 milyon dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı bebek giysileri ve aksesuarları, %17,9 artış oranı ve 113,3 41

42 milyon dolarlık ihracat değeri ile GTİP başlıklı erkek örme takım, ceket, pantolon, tulum ve benzeri giysiler ile %15,7 artış oranı ve 134,6 milyon dolarlık ihracat değeri ile GTİP başlıklı erkek örme gömleklerdir. Birim : ABD $ / 11 GTİP Başlığı Kapsam Ocak - Haziran Ocak - Haziran Değişim % 6109 T-Shirt, Atlet Ve Benzerleri , Kadın Ve Kız Çocuklar İçin Takım, Ceket, Elbise, Etek, Pantolon, Tulum, Şort , Kazak, Hırka, Yelek Ve Benzerleri , Şoset Ve Külotlu Çoraplar , Kadın Ve Kız Çocuklar İçin Bluz, Gömlek Ve Gömlek Bluzler , Erkek Ve Erkek Çocuklar İçin Gömlekler , Kadın Ve Kız Çocuklar İçin Külot, Slip, Gecelik, Pijama, Sabahlık, Bornoz Ve Benzerleri Erkek Ve Erkek Çocuklar İçin Takım,Ceket, Pantolon, Tulum Ve Şortlar , , Örme Diğer Giysiler , Bebek Giysileri Ve Giyim Aksesuarları , Erkek Ve Erkek Çocuklar İçin Külot, Slip,Pijama, Bornoz, Robdöşambr Ve Benzerleri , Eşofman Takımlar,Kayak Kıyafetleri, Yüzme Kıyafetleri , Erkek Ve Erkek Çocuklar İçin Palto, Kaban, Anorak, Rüzgarlık Ve Benzerleri , Diğer Giyim Aksesuarları , Kadın Ve Kız Çocuklar İçin Manto, Kaban, Rüzgarlık, Anorak Ve Benzerleri , Eldivenler , ,5906 Ve 5907 Tarifeli Örme Mensucattan Mamül Giysiler Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları / Temmuz 2012 Temel Ürün Grupları İtibariyle Örme Konfeksiyon İhracatı Ocak - Haziran , Ocak-Haziran döneminde ihracatı yüksek oranlı azalan ürün gruplarının başında ise %27,9 düşüşle 26,9 milyon dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı eşofman takımlar ile kayak ve yüzme kıyafetleri gelmektedir. %24,6 düşüşle 13,9 milyon dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı erkek örme palto, kaban, anorak, rüzgarlık ve benzerleri, %22,5 düşüşle 10 milyon dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı bayan örme manto, kaban, rüzgarlık, anorak ve benzeri giysiler, ihracatı yüksek oranlı azalan diğer ürün gruplarındandır. IV.2 En Fazla İhraç Edilen Örme Giysilerde Durum GTİP başlıklı örme-t-shirt, atlet ve benzeri giysiler yıllardır olduğu gibi 2012 Ocak-Haziran döneminde de en fazla ihraç edilen örme konfeksiyon 42

43 mamulleridir. Bu ürünlerin ihracatı 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %0,4 oranında azalarak 1,8 milyar dolar civarında kalmıştır GTİP başlıklı örme-t-shirt, atlet ve benzeri giysilerin 2012 Ocak-Haziran döneminde en fazla ihraç edildiği ülkeler Almanya, İngiltere, İspanya, Fransa ve Hollanda olarak sıralanmaktadır. Almanya ya ihracat 2012 Ocak-Haziran döneminde 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %16,6 oranında düşüşle 477,7 milyon dolar olurken, İngiltere ye ihracat %6,4 oranında artarak 238,1 milyon dolara yükselmiştir. Diğer yandan, üçüncü büyük pazar İspanya ya ihracat %12,4 oranında azalarak 131,2 milyon dolara, dördüncü büyük pazar Fransa ya ihracat %15,4 oranında azalarak 122,7 milyon dolara düşmüş, beşinci büyük pazar olan Hollanda ya ihracat ise %7,4 oranında artarak 93,1 milyon dolara yükselmiştir. Birim: ABD $ En Fazla Örme T-shirt, Atlet ve Benzeri Giysi İhraç Edilen Ülkeler Ocak - Haziran Değişim Pay Ülkeler Ocak - Haziran Ocak - Haziran % % Almanya ,6 27,1 İngiltere ,4 13,5 İspanya ,4 7,4 Fransa ,4 7,0 Hollanda ,4 5,3 İtalya ,5 4,7 Irak ,8 4,4 Danimarka ,6 4,0 Belçika ,3 3,2 Polonya ,5 2,4 İsveç ,8 2,0 Rusya Federasyonu ,0 1,2 ABD ,9 1,2 Avusturya ,1 1,0 İsviçre ,8 0,9 Romanya ,0 0,9 Ukrayna ,1 0,9 Kazakistan ,4 0,8 Bulgaristan ,8 0,7 Macaristan ,3 0,6 İlk 20 Ülkenin Toplamı ,0 89,2 Türkiye Toplam Örme T-shirt, Atlet ve Benzeri Giysi İhracatı ,4 100,0 20 Ülkenin Payı % 90,7 89,2 Türkiye Toplam Örme Konfeksiyon İhracatı Örme T-shirt, Atlet ve Benzeri Giysi İhracatının Örme Konfeksiyon İhracatındaki Payı % Kaynak: İhracat-net Bilgi Sistemi / Temmuz ,9 40,9 41,9 43

44 Ürün grubunun en fazla ihraç edildiği yirmi ülke içerisinden ondört ülkeye ihracat %1,1 ile %167,5 arasında değişen oranlarda artmış, diğer altı ülkeye ise %0,5 ile %16,6 arasında değişen oranlarda azalmıştır. Bu yirmi ülke dikkate alındığında, ihracatın en yüksek oranlı arttığı ülke %167,5 artış oranı ve 41,5 milyon dolar ihracat değeri ile Polonya olurken, %92,1 artış oranı ve 15,1 milyon dolar ile Ukrayna, %84,8 artış oranı ve 12,5 milyon dolar ile Bulgaristan ve %54,8 artış oranı ve 77,3 milyon dolar ile Irak, yüksek oranlı artışların olduğu pazarlardır. IV.3 Çorap İhracatı Sektörel İhracattan Daha Yüksek Oranlı Azaldı: %13,3 Türkiye de çorap sanayi üretim kapasitesi ve ihracat potansiyeli ile hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün önemli bir alt sektörüdür. Dünya ölçeğinde Türkiye, Çin Halk Cumhuriyeti ve İtalya nın ardından üçüncü büyük çorap ihracatçısı ülkedir ve dünya pazarından %8 pay almaktadır Ocak-Haziran döneminde çorap ihracatı, örme konfeksiyon ihracatından da (%2,9 düşüş) toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatından da (%2,2 düşüş) daha yüksek oranlı olarak azalmış, %13,3 düşüşle 429,3 milyon dolara gerilemiştir. Çorap ihracatının, Türkiye nin örme konfeksiyon ihracatı içerisinde payı, 2012 Ocak-Haziran dönemi itibarıyla %10,2 ye düşmüştür Ocak-Haziran döneminde Türkiye den en fazla çorap ihraç edilen ülkeler İngiltere, Almanya, Fransa, İspanya ve Hollanda olarak sıralanmaktadır. İngiltere ye ihracat 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %7,2 oranında azalarak 113,1 milyon dolara düşmüş, Almanya ya ihracat %13,3 oranında azalarak 89,6 milyon dolara gerilemiştir. İngiltere ye yapılan çorap ihracatının Türkiye toplam çorap ihracatı içinde payı %26,3, diğer bir ifade ile dörtte birinden fazla ve ikinci büyük pazar Almanya nın Türkiye toplam çorap ihracatında payı %20,9 dur. Üçüncü en fazla çorap ihraç edilen ülke Fransa ya çorap ihracatı %46,3 oranında azalarak 70 milyon dolardan 37,5 milyon dolara gerilerken, İspanya ya ihracat %7,5 oranında artışla 24 milyon dolara yükselmiştir. Beşinci büyük pazar Hollanda ya ihracat ise %16,2 düşüşle 22,1 milyon dolardan 18,5 milyon dolara gerilemiştir. Çorap ihracatının en yüksek oranlı arttığı ülkeler, %70,1 oranında artış ve 9,2 milyon dolar ihracat değeriyle ABD, %43,4 oranında artış ve 4,1 milyon dolar ihracat değeriyle Birleşik Arap Emirlikleri ve %22,3 oranında artış ve 7,1 milyon dolar ihracat değeri ile İsviçre dir. 44

45 Birim: ABD $ En Fazla Çorap İhraç Edilen Ülkeler Ocak - Haziran Değişim Pay Ülkeler Ocak - Haziran Ocak - Haziran % % İngiltere ,2 26,3 Almanya ,3 20,9 Fransa ,3 8,7 İspanya ,5 5,6 Hollanda ,2 4,3 İtalya ,9 3,6 Belçika ,2 3,3 İsveç ,0 3,2 Danimarka ,9 2,2 ABD ,1 2,1 Rusya Federasyonu ,5 1,9 İsviçre ,3 1,6 Polonya ,3 1,6 Norveç ,7 1,3 Slovak Cumhuriyeti ,0 1,0 İrlanda ,2 1,0 Birleşik Arap Emirlikleri ,4 1,0 Avusturya ,6 0,8 Yunanistan ,6 0,7 Bulgaristan ,7 0,7 İlk 20 Ülkenin Toplamı ,4 92,1 Türkiye Toplam Çorap İhracatı ,3 100,0 20 Ülkenin Payı % 94,5 92,1 Türkiye Toplam Örme Konfeksiyon İhracatı Çorap İhracatının Örme Konfeksiyon İhracatındaki Payı % ,9 11,4 10,2 Kaynak: İhracat-net Bilgi Sistemi / Temmuz Ocak-Haziran döneminde çorap ihracatında en yüksek oranlı düşüş %46,7 ile Bulgaristan da sözkonusu olurken, Fransa %46,3 düşüş ve 37,5 milyon dolarlık ihracat değeri ile ikinci önemli kayba uğranılan pazardır. %37,6 düşüş ve 3,5 milyon dolarlık ihracat rakamı ile Avusturya, %33,6 düşüş ve 3,2 milyon dolarlık ihracat rakamı ile Yunanistan ve %29,9 düşüş, 15,5 milyon dolarlık ihracat rakamı ile İtalya, çorap ihracatının azaldığı diğer önemli ülkelerdendir. IV.4 Dokuma Konfeksiyon İhracatında Artış Sevindirici: %5, Ocak-Haziran döneminde Türkiye den 2,8 milyar dolar değerinde dokuma konfeksiyon mamulü ihraç edilmiştir. Bu ürünlerin ihracatı, 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %5,4 oranında artmıştır. Dokuma konfeksiyon mamulleri hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü dahilinde ihracatı 45

46 artan tek ürün grubu olarak dikkat çekmektedir. Bu artışla dokuma konfeksiyon ihracatının toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatındaki payı %35,1 e yükselmiştir Ocak-Haziran döneminde en fazla dokuma konfeksiyon ihraç edilen ilk yirmi ülke incelendiğinde, sırasıyla Almanya, İngiltere, İspanya, Fransa ve Hollanda nın en büyük ilk beş ülke olduğu görülmektedir. Bu beş ülkenin üçüne ihracat azalırken, ikisine artmıştır. Birim: ABD $ Değişim Pay Ülkeler Ocak - Haziran Ocak - Haziran % % Almanya ,5 16,2 İngiltere ,5 12,0 İspanya ,5 11,9 Fransa ,0 6,1 Hollanda ,0 5,5 İtalya ,8 4,9 Danimarka ,9 3,3 Suudi Arabistan ,3 2,8 Rusya Federasyonu ,0 2,6 Belçika ,5 2,3 ABD ,2 2,1 İsrail ,1 2,0 Irak ,8 1,9 Çek Cumhuriyeti ,9 1,9 İsveç ,8 1,7 Cezayir ,0 1,5 Polonya ,1 1,4 Ukrayna ,4 1,2 Birleşik Arap Emirlikleri ,8 1,2 Libya ,4 1,2 İlk 20 Ülkenin Toplamı ,2 Türkiye Toplam Dokuma Konfeksiyon İhracatı En Fazla Dokuma Konfeksiyon İhraç Edilen Ülkeler Ocak - Haziran ,4 100,0 20 Ülkenin Payı % Kaynak: İhracat-net Bilgi Sistemi / Temmuz 2012 En fazla ihracat yapılan ülkelerden, Almanya ya dokuma konfeksiyon mamulleri ihracatı dolar bazında %6,5 düşüşle 448,5 milyon dolar olurken, İngiltere ye ihracat %5,5 artışla 333,5 milyon dolara yükselmiştir. Almanya nın Türkiye toplam dokuma konfeksiyon mamulleri ihracatında payı %16,2 ve İngiltere nin %12 dir. Üçüncü en fazla ihracat yapılan pazar İspanya ya ihracat 2012 Ocak-Haziran döneminde 2011 yılının eş dönemine kıyasla %3,5 oranında artışla 329,7 milyon dolara yükselirken, Fransa ya dokuma konfeksiyon ihracatı %14 oranında azalarak 168 milyon dolar olmuştur. Türkiye nin dokuma konfeksiyon ihracatı açısından beşinci büyük 46

47 pazar olan Hollanda ya ihracat 2012 Ocak-Haziran döneminde %5 oranında azalarak 152,7 milyon dolara gerilemiştir Ocak-Haziran döneminde oransal olarak dokuma konfeksiyon ihracatının en fazla arttığı ülke Libya dır. Bu ülkeye ihracat, 2011 Ocak- Haziran dönemine kıyasla %244,4 oranında artışla 9,4 milyon dolardan 32,5 milyon dolara yükselmiştir. Dokuma konfeksiyon ihracatında yüksek oranlı artış kaydedilen diğer ülke ve bölgeler, Polonya (%123,1 artış), Cezayir (%95 artış), Suudi Arabistan (%71,3 artış) ve Irak (%61,8 artış) olarak sayılabilir. Diğer yandan, 2012 Ocak-Haziran döneminde dokuma konfeksiyon ihracatında önemli oranda düşüş kaydedilen ülkeler, %16,8 düşüşle 134,9 milyon dolarlık ihracat yapılan Italya, %14 düşüşle 168 milyon dolarlık ihracat yapılan Fransa, %11,5 düşüşle 63,9 milyon dolarlık ihracat yapılan Belçika ve %6,9 düşüşle 52,3 milyon dolarlık ihracat yapılan Çek Cumhuriyeti olmuştur. Dokuma konfeksiyon ihracatı ürün grupları bazında değerlendirildiğinde, 2012 Ocak-Haziran döneminde Türkiye den en fazla ihraç edilen ürünlerin 1,2 milyar dolarlık ihracat düzeyi ile GTİP başlıklı bayan takım, ceket, elbise, etek, pantolon vb. giysiler olduğu görülmektedir. Bu ürünlerin ihracatı, 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %8,7 artmıştır. Bu ürünleri takiben, 705,5 milyon dolarlık ihracatı ile GTİP başlıklı erkek ve erkek çocuklar için pantolon, ceket, takım vb.,320,9 milyon dolarlık ihracatı ile GTİP başlıklı dokuma bayan bluz ve gömlekler, 281 milyon dolarlık ihracat değeri ile GTİP başlıklı dokuma erkek gömlekleri, dokuma konfeksiyon ihracatında önde gelen ürün gruplarıdır yılı ilk yarısında oransal olarak ihracatı en fazla artan ürün grubu, %92,4 artışla 219,9 bin dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı mendillerdir. %46,6 artışla 45,9 milyon dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı eşofman takımlar, kayak kıyafetleri ve yüzme kıyafetleri, %23,4 artış ve 7,3 milyon dolarlık ihracat değeri ile GTİP başlıklı kaplanmış, lamine edilmiş dokuma mensucattan mamul giysiler, %23 artış ve 21,6 milyon dolarlık ihracat değeri ile GTİP başlıklı şal, eşarp ve benzerleri, ihracatı yüksek oranlı artan diğer ürün gruplarıdır. Dokuma konfeksiyon ürünleri içerisinde 2012 Ocak-Haziran döneminde ihracatı en yüksek oranlı azalan ürün grubu, %30 oranında düşüş kaydedilen ve 338,1 bin dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı eldivenlerdir. %24,2 düşüşle 20,5 milyon dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı erkek dokuma palto, kaban, anorak, rüzgarlık ve benzeri giysiler, %17,9 düşüşle 16,8 milyon dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı erkek dokuma külot, slip,pijama, bornoz, robdöşambr ve benzeri giysiler, %13,3 düşüşle 5,3 milyon dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı giyim eşyası aksesuarları, ihracatı azalan diğer ürün gruplarıdır. 47

48 Temel Ürün Grupları İtibariyle Dokuma Konfeksiyon İhracatı Ocak - Haziran Birim : ABD $ / 11 GTİP Başlığı Kapsam Ocak - Haziran Ocak - Haziran Değişim % Kadın Ve Kız Çocuklar İçin Takım, Ceket, Elbise,Etek, Pantolon, Tulum, Şort ,7 Erkek Ve Erkek Çocuklar İçin Takım,Ceket, Pantolon, Tulum, Şortlar , Kadın Ve Kız Çocuklar İçin Bluz, Gömlek Ve Gömlek Bluzler , Erkek Ve Erkek Çocuklar İçin Gömlekler , Kadın Ve Kız Çocuklar İçin Külot, Slip, Gecelik, Pijama, Sabahlık, Bornoz Ve Benzerleri , Eşofman Takımlar,Kayak Kıyafetleri, Yüzme Kıyafetleri , Korse Ve Benzeri Destekleyici Aparatlar , Kadın Ve Kız Çocuklar İçin Manto, Kaban,Rüzgarlık, Anorak Ve Benzerleri , Şal, Eşarp Ve Benzeri , Bebek Giysileri Ve Giyim Aksesuarları , Erkek Ve Erkek Çocuklar İçin Palto, Kaban, Anorak, Rüzgarlık Ve Benzerleri Erkek Ve Erkek Çocuklar İçin Külot, Slip,Pijama, Bornoz, Robdöşambr Ve Benzerleri 5903,5906 Ve 5907 Tarifeli Örme Mensucattan Mamül Giysiler , , , Diğer Giyim Aksesuarları , Kravat , Eldivenler , Mendiller ,4 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları / Temmuz 2012 IV.5. En Fazla İhraç Edilen Dokuma Konfeksiyon Mamullerinde Durum 2012 Ocak-Haziran döneminde Türkiye den en fazla ihraç edilen dokuma konfeksiyon mamulleri, GTİP başlıklı dokuma bayan takım, ceket, elbise, etek, pantolon, tulum, şort ve benzeri giysilerdir. Bu ürünlerin ihracatı 2011 Ocak-Haziran dönemine göre %8,7 oranında artarak 1,1 milyar dolardan 1,2 milyar dolara yükselmiştir GTİP başlıklı bayan dokuma giysilerin en fazla ihraç edildiği ülkeler Almanya, İngiltere, İspanya, Hollanda ve Fransa olarak sıralanmaktadır Ocak-Haziran döneminde Almanya ya ihracat %6,9 oranında düşüşle 197,2 milyon dolara gerilemiştir. Almanya nın Türkiye toplam GTİP başlıklı giysi ihracatındaki payı %16,7 düzeyindedir. İngiltere ye ihracat %12,3 oranında artışla 188 milyon dolara yükselirken, İspanya ya ihracat %10,1 artışla 145,6 milyon dolardan 160,2 milyon dolara yükselmiştir. Dördüncü büyük pazar Hollanda ya ihracat %8,2 oranında artarak 81,4 milyon dolara yükselmiş, beşinci büyük pazar Fransa ya ihracat ise %9,2 oranında düşüşle 59,3 milyon dolara gerilemiştir. 48

49 2012 Ocak-Haziran döneminde en fazla GTİP başlıklı dokuma konfeksiyon mamulü ihraç edilen ilk yirmi ülkeden onbeşine ihracat %2,9 ile %190,4 arasında değişen oranlarda artarken, beş ülkeye ihracat %5,5 ile %10,7 oranlarında azalmıştır. En yüksek oranlı artış %190,4 ile Libya da görülürken, ihracat rakamı 3,2 milyon dolardan 9,3 milyon dolara yükselmiştir. Mısır, %129,3 oranında artışla 13,2 milyon dolarlık, Polonya %115,8 ihracat artışı ile 16,7 milyon dolarlık, Suudi Arabistan %93 İhracat artışı ile 44,2 milyon dolarlık ve Irak %90,2 artış ile 8,6 milyon dolarlık ihracat yapılan diğer önemli pazarlardır. En Fazla Dokuma Bayan Takım, Ceket, Elbise, Pantolon ve Benzeri Giysi İhraç Edilen Ülkeler Ocak - Haziran Birim: ABD $ Değişim Pay Ülkeler Ocak - Haziran Ocak - Haziran % % Almanya ,9 16,7 İngiltere ,3 15,9 İspanya ,1 13,6 Hollanda ,2 6,9 Fransa ,2 5,0 İtalya ,1 4,6 Suudi Arabistan ,0 3,7 Danimarka ,9 3,4 Belçika ,7 2,2 Rusya Federasyonu ,1 2,1 İsveç ,7 2,1 İsrail ,6 1,9 ABD ,4 1,8 Çek Cumhuriyeti ,6 1,7 AHL Serbest Bölge ,5 1,7 Polonya ,8 1,4 Birleşik Arap Emirlikleri ,0 1,2 Mısır ,3 1,1 Libya ,4 0,8 Irak ,2 0,7 İlk 20 Ülkenin Toplamı ,8 88,5 Türkiye Toplam Dokuma Bayan Takım, Ceket, Elbise, Pantolon ve ,7 100,0 Benzeri Giysi İhracatı 20 Ülkenin Payı % 88,4 88,5 Türkiye Toplam Dokuma Konfeksiyon İhracatı Toplam Dokuma Bayan Takım, Ceket, Elbise, Pantolon ve Benzeri Giysi İhracatının Dokuma Konfeksiyon İhracatındaki Payı % Kaynak: İhracat-net Bilgi Sistemi / Temmuz ,4 41,3 42,6 Belçika, Fransa, Almanya, İtalya ve AHL Serbest Bölge, GTİP başlıklı bayan giysilerin ihracatında düşüş görülen ülke ve bölgelerdir. Bu beş ülke ve bölgeye ihracat düşüşleri %5,5 ile %10,7 arasında değişen oranlarda olmuştur. 49

50 IV.6 Denim Giysi İhracatı %9,9 Azaldı Denim giysiler, Türkiye nin dokuma konfeksiyon ihracatından %26,3 lük pay alan, dolayısıyla hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün önemli bir alt bileşenidir Ocak-Haziran döneminde gerçekleştirilen 2,8 milyar dolarlık dokuma konfeksiyon ihracatının 728,8 milyon dolarlık kısmı, denim giysi ihracatıdır. Dokuma konfeksiyon ihracatı, 2012 Ocak-Haziran döneminde %5,4 oranında artarken, denim konfeksiyon ihracatında %9,9 oranında düşüş kaydedilmiştir. En Fazla Denim Giysi İhraç Edilen Ülkeler Ocak - Haziran Birim: ABD $ Değişim Pay Ülkeler Ocak - Haziran Ocak - Haziran % % Almanya ,9 16,5 İspanya ,2 11,7 İngiltere ,3 10,2 Hollanda ,7 8,4 İtalya ,0 7,3 Danimarka ,1 6,2 Çek Cumhuriyeti ,0 5,8 Belçika ,1 4,6 Fransa ,3 4,1 Rusya Federasyonu ,1 3,2 İsveç ,5 1,9 Ukrayna ,4 1,7 Cezayir ,0 1,6 ABD ,5 1,4 Estonya ,6 1,4 İsrail ,3 1,1 Polonya ,5 1,1 AHL Serbest Bölge ,3 1,1 Tunus ,9 1,0 Libya ,6 0,9 İlk 20 Ülkenin Toplamı ,3 91,2 Türkiye Toplam Denim Giysi İhracatı ,9 100,0 20 Ülkenin Payı % 91,6 91,2 Türkiye Toplam Dokuma Konfeksiyon İhracatı Denim Giysi İhracatının Dokuma Konfeksiyon İhracatındaki Payı % Kaynak: İhracat-net Bilgi Sistemi / Temmuz ,4 30,7 26, Ocak-Haziran döneminde Türkiye den en fazla denim giysi ihraç edilen ülkeler %6,9 oranında düşüşle 120 milyon dolarlık ihracat yapılan Almanya, %11,2 oranında düşüşle 85,3 milyon dolarlık ihracat yapılan İspanya ile %19,3 oranında düşüşle 74,4 milyon dolarlık ihracat yapılan İngiltere olarak sıralanmaktadır. 50

51 Türkiye den en fazla denim giysi ihraç edilen ilk yirmi ülkeden onbirinde %6,9 ile %26 arasında değişen oranlarda düşüşler kaydedilirken, dokuz ülkede %3,3 ile %457,6 arasında değişen oranlarda artışlar olmuştur. İlk yirmi ülke içerisinde denim giysi ihracatının en yüksek oranlı arttığı ülke, %457,6 oranında artışla 1,2 milyon dolardan 6,5 milyon dolara yükseliş görülen Libya dır. Bu artışla Libya en fazla denim giysi ihraç edilen ülkeler listesinde ilk yirmiye yirminci sıradan girmiştir. %193,4 oranında artışla 12,5 milyon dolarlık ihracat yapılan Ukrayna, %136,9 luk artışla 7,1 milyon dolarlık ihracat yapılan Tunus, %54,5 lik artışla 8 milyon dolarlık ihracat yapılan Polonya ve %32,6 artışla 10,2 milyon dolarlık ihracat yapılan Estonya, denim giysi ihracatının yüksek oranlı arttığı diğer ülke ve bölgelerdir Ocak-Haziran döneminde denim giysi ihracatının yüksek oranlı azaldığı ülke ve bölgelerin başlıcaları ise, %26 düşüşle 53 milyon dolarlık ihracat yapılan İtalya, %25,3 düşüşle 7,7 milyon dolarlık ihracat yapılan AHL Serbest Bölge, %25,1 düşüşle 33,4 milyon dolarlık ihracat yapılan Belçika olarak sayılabilir. IV.7. Diğer Hazır Eşya İhracatında Performans Kaybı Derinleşiyor 2012 Ocak-Haziran döneminde ev tekstili mamullerinin de ağırlıklı olarak içerisinde yeraldığı diğer hazır eşyaların Türkiye den ihracatı, %17,5 oranında azalarak 927,7 milyon dolar olmuştur. Türkiye genelinde hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %2,2 oranında azaldığı, temel ürün gruplarından örme konfeksiyon mamullerinde %2,9 düşüş ve dokuma konfeksiyon mamullerinde %5,4 oranında artış olduğu dikkate alındığında, diğer hazır eşya ihracatındaki performans düşüşü açıkça ortaya çıkmaktadır. Diğer yandan, 2012 Ocak-Mart ilk üç ay içerisinde diğer hazır eşya ihracatının %11,7 oranında azalması, altı ay sonunda ise %17,5 düşüş olması, bu ürün grubunda performans kaybının derinleştiğini göstermektedir Ocak-Haziran döneminde en fazla hazır eşya ihraç edilen ülkeler Almanya, ABD, Fransa, Hollanda ve İngiltere olarak sıralanmaktadır Ocak-Haziran dönemine göre Almanya ya hazır eşya ihracatı %29,9 oranında azalarak 253,2 milyon dolara düşerken, ABD ye ihracat %13,7 oranında azalarak 85 milyon dolar olmuştur. Almanya nın toplam hazır eşya ihracatında payı %27,3 ve ABD nin payı %9,2 düzeyindedir. Üçüncü sıradaki Fransa ya ihracat %30,2 oranında azalarak 81,8 milyon dolara gerilerken, dördüncü sıradaki Hollanda ya ihracat %25,1 lik düşüşle 45,7 milyon dolara inmiştir. İngiltere %19 luk düşüş ve 39,5 milyon dolar ile beşinci en fazla hazır eşya ihraç edilen ülkedir nin ilk yarısı içerisinde en fazla hazır eşya ihraç edilen ilk yirmi ülkeden on üçünde %0,6 ile %33,7 arasında değişen oranlarda düşüşler olurken, yedi 51

52 ülkede %15,8 ile %504,6 arasında değişen oranlarda artışlar olmuştur. İlk yirmi ülke içinde ihracatın en yüksek oranlı arttığı ülke Libya dır Ocak- Haziran döneminde Libya ya 2,1 milyon dolar değerinde hazır eşya ihraç edilmiş iken, 2012 Ocak-Haziran döneminde ihracat değeri %504,6 oranında artışla, altı katından fazla artarak 12,8 milyon dolara yükselmiştir. Hazır eşya ihracatında yüksek oranlı artış kaydedilen diğer ülkeler, %74,6 artışla 10,1 milyon dolarlık ihracat yapılan Kazakistan, %66,2 artışla 28,2 milyon dolarlık ihracat yapılan Irak, %45,8 artışla 12,7 milyon dolarlık ihracat yapılan Ukrayna ve %36,4 artışla 22,3 milyon dolarlık ihracat yapılan Suudi Arabistan olmuştur. Birim: ABD $ Değişim Pay Ülkeler Ocak - Haziran Ocak - Haziran % % Almanya ,9 27,3 ABD ,7 9,2 Fransa ,2 8,8 Hollanda ,1 4,9 İngiltere ,0 4,3 İtalya ,7 4,2 Rusya Federasyonu ,5 3,8 Irak ,2 3,0 Suudi Arabistan ,4 2,4 İspanya ,3 2,4 Avusturya ,5 1,8 İsviçre ,4 1,5 Libya ,6 1,4 Ukrayna ,8 1,4 Belçika ,5 1,4 İsrail ,6 1,3 İsveç ,8 1,1 Kazakistan ,6 1,1 Polonya ,8 1,1 Çin Halk Cumhuriyeti ,6 1,0 İlk 20 Ülkenin Toplamı ,4 Türkiye Toplam Hazır Eşya İhracatı En Fazla Hazır Eşya İhraç Edilen Ülkeler Ocak - Haziran ,5 100,0 20 Ülkenin Payı % Kaynak: İhracat-net Bilgi Sistemi / Temmuz Ocak-Haziran döneminde Türkiye den hazır eşya ihracatının azaldığı ülkelerin başında İtalya gelmektedir. İtalya ya ihracat %33,7 oranında azalarak 59,2 milyon dolardan 39,26 milyon dolara gerilemiştir. İtalya nın Türkiye toplam hazır eşya ihracatında payı %4,2 dir. %33,6 düşüşle 8,9 52

53 milyon dolarlık ihracat yapılan Çin Halk Cumhuriyeti, %33,5 düşüşle 12,6 milyon dolarlık ihracat yapılan Belçika ve %30,2 düşüşle 81,8 milyon dolarlık ihracat yapılan Fransa, diğer hazır eşya ihracatının yüksek oranlı azaldığı ülkelerdendir. Türkiye nin diğer hazır eşya ihracatına temel ürün grupları itibarıyla bakıldığında, GTİP başlıklı yatak çarşafları, masa örtüleri ile tuvalet ve mutfak bezleri, en fazla ihraç edilen hazır eşyalar olarak görülmektedir. Bu ürün grubunda ihracat, 2012 Ocak-Haziran döneminde %19,7 oranında azalarak 502,3 milyon dolar olmuştur GTİP başlıklı ev tekstili mamullerini takiben, %13,5 lik düşüş ve 188,5 milyon dolarlık ihracatı ile GTİP başlıklı ambalaj için torba ve çuvallar, 111,3 milyon dolarlık ihracatı ile GTİP başlıklı diğer mefruşat eşyası ve 49,5 milyon dolarlık ihracatı ile GTİP başlıklı perde vb., diğer hazır eşya ihracatında önde gelen ürün gruplarıdır. Hazır eşyalar içerisinde 2012 Ocak-Haziran döneminde on ürün grubundan sadece dördünde %9,4 ile %5980,8 arasında değişen oranlarda artışlar olurken, altı ürün grubunda %7,8 ile %27,6 arasında değişen oranlarda düşüşler olmuştur. Birim : ABD $ / 11 GTİP Başlığı Kapsam Ocak - Haziran Ocak - Haziran Değişim % 6302 Yatak çaşafları, masa örtüleri, tuvalet ve mutfak bezleri , Ambalaj için torba ve çuvallar , Diğer mefruşat eşyası , Perdeler ve iç storlar; perde ve yatak farbelaları , Battaniyeler ve diz battaniyeleri , Diğer hazır eşya , Temel Ürün Grupları İtibariyle Diğer Hazır Eşya İhracatı Ocak - Haziran Vagon ve mavna örtüleri, tenteler ve dış storlar, çadırlar, kamp eşyası Kullanılmış ve yeni paçavralar,sicim, ip ve halat 6310 döküntüleri ve bunlardan kullanılmış eşya Kilim, halı, işlemeli masa örtüsü ve peçete 6308 yapımında kullanılan mensucat ve ipliklerden müteşekkil takımlar Kullanılmış giyim eşyası ve kullanılmış diğer 6309 eşya Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları / Temmuz , , , ,8 İhracatı en yüksek oranlı artan ürün, %5980,8 oranında artışla 56,7 bin dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı kullanılmış giyim eşyası ve kullanılmış diğer eşyadır. %58,3 artışla 31,5 milyon dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı battaniyeler ve diz battaniyeleri, %50,8 artışla 1,3 milyon dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı kilim, halı, işlemeli masa örtüsü ve 53

54 peçete yapımında kullanılan mensucat ve ipliklerden takımlar, %9,4 artış ve 25,9 milyon dolarlık ihracat yapılan GTİP başlıklı diğer hazır eşyalar 2012 Ocak-Haziran döneminde ihracatı artan diğer hazır eşyalardır. Hazır eşyalar içerisinde 2012 Ocak-Haziran döneminde ihracatı en yüksek oranlı azalan ürün grupları ise birkaç paragraf önce en fazla ihraç edilen ürün grupları arasında sayılan 63 04, ve GTİP başlıklı ev tekstili niteliğindeki hazır eşyalardır. 54

55 V. HAMMADDE İTHALATI Üretim, istihdam ve ihracata katkı açısından Türkiye de hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü önemli bir konuma sahiptir. Sektörün üretim ve ihracat kapasitesi ile doğru orantılı olarak çok çeşitli nitelikte ve önemli miktarda hammadde ihtiyacı bulunmaktadır. Elyaf, iplik ve kumaş gibi tekstil materyalleri ihtiyacı, uluslararası pazarlarda rekabetçi kalabilmek adına, yerli üretimin yanısıra yurt dışından ithal yoluyla da tedarik edilmektedir. Dolayısıyla, dünyanın çeşitli bölgelerinden rekabetçi fiyat ve türlerde hammadde ve ara malı ithalatı yapılmaktadır. Yapılan ithalat, tekstil sanayii ya da konfeksiyon sanayii için hammadde veya ara malı niteliğindedir. Bu bakımdan hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün 2012 Ocak-Haziran dönemindeki ihracat performansını ortaya koyarken, hammadde ithalatına ilişkin veriler de incelenmektedir. Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi nden temin edilen TÜİK kaynaklı verilere göre 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde Türkiye ye, 1,2 milyar dolar değerinde, 472,1 bin ton elyaf (pamuk, yün, suni-sentetik, bitkisel ve ipek lifleri), 1,2 milyar dolar değerinde 429,3 bin ton iplik (pamuk, yün, suni-sentetik, bitkisel ve ipek iplikleri), 817 milyon dolar değerinde 96,7 bin ton dokuma kumaş ( pamuklu, yünlü, suni-sentetik, bitkisel ve ipek liflerinden mamul dokuma kumaşlar) 110,4 milyon dolar değerinde 13,9 bin ton örme kumaş, 113,8 milyon dolar değerinde 22,8 bin ton dokusuz yüzey, vatka ve keçe ile 226,1 milyon dolar değerinde 30,2 bin ton diğer tekstil ürünleri ithal edilmiştir. Bu veriler ışığında, Türkiye nin temel hammaddeler itibariyle toplam 1,1 milyon ton elyaf, iplik, dokuma ve örme kumaş ile dokusuz yüzey ithal ettiği ve bu ithalatın değer olarak 3,7 milyar doları bulduğu anlaşılmaktadır. Sözkonusu ithalatta, 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde, 2011 yılının aynı dönemine kıyasla miktar olarak %10,6 oranında, dolar bazında ise %25,8 oranında azalma olmuştur yılının ilk beş ayında tekstil ve hammaddeleri ithalatının hem miktar hem de değer olarak azalmasının, 2011 Temmuz ayından itibaren bazı tekstil mamullerinin ithalatında korunma önlemleri uygulanmasının bir sonucu olduğu düşünülmektedir. Aşağıdaki tabloda, Türkiye nin hammadde niteliği itibarıyla tekstil, açık ifadesi ile, elyaf, iplik, kumaş ve dokusuz yüzey ithalatına ilişkin, miktar ve değer bazında karşılaştırmalı istatistikler yeralmaktadır. 55

56 2012 Ocak-Mayıs döneminde Türkiye nin elyaf ithalatı 2011 yılının Ocak- Mayıs dönemine kıyasla miktar bazında %19,4 oranında, dolar bazında %34,5 oranında azalmıştır. 56

57 En fazla ithal edilen elyaf, pamuk lifleri ve sentetik-suni devamsız liflerdir yılının ilk beş ayı içerisinde 605,8 milyon dolar değerinde 257,1 bin ton pamuk lifi ithal edilmiştir. İthalat miktar bazında %31,9 azalırken değer olarak %47,6 azalmıştır. Diğer önemli ithalat kalemi sentetik-suni devamsız liflerin ithalatı ise miktar bazında %3,7 artarken, dolar olarak %13,4 azalmıştır. Öte yandan, 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde iplik ithalatında miktar bazında %14,1 artış, dolar bazında %10,1 düşüş olmuştur. Hem miktar hem de değer olarak Türkiye ye en fazla ithal edilen iplikler sentetik-suni filament iplikleridir. Bu ürün grubunda 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde 700 milyon dolar değerinde 239,4 bin ton ithalat yapılmıştır. İthalat miktar bazında %35,3 artarken, dolar bazında %20,8 artmıştır. Sentetik-suni devamsız liflerden iplikler, dolar bazında en fazla ithal edilen ikinci ürün grubudur Ocak-Mayıs döneminde Türkiye ye 264,8 milyon dolar değerinde 69,9 bin ton sentetik-suni devamsız liflerden iplik ithal edilmiştir. İthalat, miktar olarak %18,4, değer olarak %31,1 azalmıştır. Üçüncü en fazla ithal edilen iplik türü pamuk iplikleridir Ocak-Mayıs döneminde 156,9 milyon dolar değerinde 44,1 bin ton pamuk ipliği ithal edilmiştir. Pamuk ipliği ithalatı 2011 yılının Ocak-Mayıs dönemine kıyasla miktar bazında %14,1 oranında azalırken, dolar bazında %45,1 oranında azalmıştır. Dokuma kumaş ithalatında, 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde miktar bazında %29,8, dolar bazında %32,3 düşüş olurken, örme kumaş ithalatında miktar bazında %40,6, değer bazında %36,6 düşüş ve dokusuz yüzey, vatka ve keçe ithalatında miktar bazında %35,4 düşüş ile değer bazında %28,4 düşüş olmuştur Ocak-Mayıs döneminde dolar değer olarak en fazla ithal edilen dokuma kumaşlar pamuklu dokuma kumaşlardır. Ancak bu ürün grubunda ithalat, miktar bazında %50,2 oranında azalarak 36,4 bin tona düşerken, dolar bazında %51 azalarak 313,5 milyon dolara gerilemiştir. Sentetik-suni filament ipliklerinden dokuma kumaşlar 271 milyon dolar değerinde 36,6 bin ton ithalat ile ikinci en fazla ithal edilen dokuma kumaş türü olmuştur. 57

58 VI. KONFEKSİYON İTHALATI Hazırgiyim ve konfeksiyon üretiminde uluslararası pazarın gerektirdiği muazzam ürün çeşitliliğini sağlamak ve benzeri nedenlerle ithal edilen elyaf, iplik ve kumaş gibi tekstil materyallerinin yanısıra, çeşitli ülkelerden nihai ürün halinde hazırgiyim ve konfeksiyon mamulleri de Türkiye ye ithal edilmektedir yılında 161 farklı ülkeden 3,2 milyar dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon mamulu ithal edilmiş, ithalat 2010 yılına kıyasla %17,1 oranında artmıştır. İthalatın özellikle son yıllarda giderek artması ve mevcut sektörel koşullar dikkate alınarak, altı aylık ve yıllık ihracat performans raporlarına Türkiye nin hazırgiyim ve konfeksiyon ithalatına ilişkin kısa bilgiler de dahil edilmektedir. VI.1 Temel Ürün Grupları İtibariyle İthalat Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi nden alınan, TUİK kaynaklı kesinleşmiş ithalat istatistiklerine göre, 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde Türkiye ye 127 farklı ülkeden 968,3 milyon dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon ithalatı yapılmıştır yılı beş aylık dönemine kıyasla 2012 yılının ilk beş ayı içerisinde ithalat, dolar bazında %23 oranında azalmıştır. Yapılan ithalatın dolar değer üzerinden %61 ini dokuma konfeksiyon mamulleri, %32 sini örme konfeksiyon mamulleri ve %7 sini diğer hazır eşyalar oluşturmaktadır Ocak-Mayıs döneminde örme giyim eşyası ve aksesuarı ithalatı %31 oranında azalarak 307,3 milyon dolar olmuştur. Dokuma giyim eşyası ve aksesuarları ithalatı %19 düşüşle 592 milyon dolara gerilerken, ev tekstili ürünlerinin de içerisinde yeraldığı mensucattan mamul diğer hazır eşyaların ithalatı %15 oranında azalarak 69 milyon dolara düşmüştür. Temel ürün grupları itibariyle ithalat verileri ile paylar, aşağıdaki tablo ve grafikten izlenebilir. Temel Ürün Grupları İtibariyle Türkiye'nin Hazırgiyim ve Konfeksiyon İthalatı Ocak - Mayıs Birim ABD $ / 12 Toplam Konf.da Fasıl Ürün Grubu Ocak - Mayıs Ocak - Mayıs Değişim % Pay % 61 Örme Giyim Eşyası ve Aksesuarları Örülmemiş Giyim Eşyası ve Aksesuarları Mensucattan Mamul Diğer Hazır Eşya Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi / Temmuz 2012 TOPLAM

59 Temel Ürün Grupları İtibariyle Türkiye'nin Hazırgiyim ve Konfeksiyon İthalatı 2012 Ocak - Mayıs Mensucattan Mamul Diğer Hazır Eşya 7% Örme Giyim Eşyası ve Aksesuarları 32% Örülmemiş Giyim Eşyası ve Aksesuarları 61 % Ürün grupları itibariyle ithalatın detayına inmek üzere, 2012 yılının Ocak- Mayıs döneminde en fazla ithal edilen konfeksiyon mamulleri listelenmiş ve GTİP başlıklı bayan dokuma takım, ceket ve benzeri giysilerin en fazla ithal edilen ürün grubu olduğu görülmüştür. Bunları, GTİP başlıklı erkek dokuma takım elbise, ceket ve benzeri giysiler, GTİP başlıklı erkek dokuma gömlekler, GTİP başlıklı örme t-shirt, fanila ve diğer iç giyim eşyaları ile GTİP başlıklı örme kazak, süveter ve benzerleri, takip etmektedir Ocak-Mayıs döneminde Türkiye ye %20 düşüşle 174,1 milyon dolar değerinde GTİP başlıklı bayan dokuma takım, ceket ve benzeri giysi, %10 düşüşle 139,6 milyon dolar değerinde GTİP başlıklı erkek dokuma takım elbise, ceket ve benzeri giysi, %5 düşüşle 66,6 milyon dolar değerinde GTİP başlıklı erkek dokuma gömlek, %46 düşüşle 61,6 milyon dolar değerinde GTİP başlıklı örme t-shirt, fanila ve diğer iç giyim eşyaları ve %51 düşüşle 57,1 milyon dolar değerinde GTİP başlıklı örme kazak, süveter ve benzeri giysi ithal edilmiştir. En fazla ithal edilen ilk onbeş ürün grubunun onüçünde 2011 yılının Ocak- Mayıs dönemine kıyasla %1 ile %51 arasında değişen oranlarda düşüşler olurken sadece iki ürün grubunun ithalatı artmıştır. İthalatı artan iki ürün grubu GTİP başlıklı örme eldivenler ve GTİP başlıklı dokuma zemin üzerine plastik ya da kauçuk sıvanmış, kaplanmış, lamine edilmiş mensucattan mamul giyim eşyalarıdır GTİP başlıklı grupta ithalat artışı %57 ve GTİP başlıklı grupta ithalat artışı %8 düzeyinde olmuştur. 59

60 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde en fazla ithal edilen hazırgiyim ve konfeksiyon mamulleri ile ithalat artış oranlarını gösteren bir tablo, aşağıda verilmektedir. Birim ABD $ GTİP / 12 Başlığı Ürün Grubu Ocak - Mayıs Ocak - Mayıs Değişim % Ürün Grupları İtibariyle Türkiye'nin Hazırgiyim ve Konfeksiyon İthalatı Ocak - Mayıs Kadınlar Ve Kız Çocuk İçin Takım Elbise, Takım, Ceket, Blazer, Elbise, Etek, Pantolon Etek, Vb. Erkekler Ve Erkek Çocuk İçin Takım Elbise, Takım, Ceket, Blazer, Pantolon, Tulum Ve Şort Erkekler Ve Erkek Çocuklar İçin Gömlekler Tişörtler, Fanilalar, Atletler, Kaşkorseler Ve Diğer İç Giyim Eşyası (Örme) Kazak, Süveter, Hırka, Yelek Vb. Eşya (Örme) Kadınlar Ve Kız Çocuklar İçin Bluzlar, Gömlekler Ve Gömlek-Bluzlar Eldiven (Örme) Erkek Veya Erkek Çocuk İçin Palto, Kaban, Kolsuz Ceket, Pelerin, Anorak (Kayak Ceketleri Dahil), Rüzgarlık Vb Diğer Hazır Eşya (Elbise Patronları Dahil) Plastik, Kauçuk Sıvanmış, Emdirilmiş Elyaftan Hazır Giyim Eşyası Spor, Kayak Ve Yüzme Kıyafetıeri; Diğer Giyim Eşyası Kadın Ve Kız Çocuk İçin Takım Elbise, Takım, Ceket, Blazer, Etek, Pantolon, Tulum Ve Şort (Örme) Kadın Ve Kız Çocuk İçin Manto, Kaban, Kolsuz Ceket, Pelerin, Anoraklar (Kayak Ceketleri Dahil), Rüzgarlık Vb. Külotlu Çoraplar,Taytlar, Kısa Ve Uzun Konçlu Çoraplar, Soketler (Varis Çorapları Dahil) Ve Patik Çoraplar Erkekler Ve Erkek Çocuklar İçin Gömlekler (Örme) İlk 15 Ürün Toplamı Toplam Konfeksiyon İthalatı İlk 15 Ürünün Toplamda Payı % Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi / Temmuz 2012 VI.2 Ülkeler İtibariyle İthalat 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde en fazla hazırgiyim ve konfeksiyon ithalatı yapılan ülke, 2007 yılından bu yana birinci sırayı kaptırmayan Çin Halk Cumhuriyeti dir. Bu ülkeden yapılan ithalat, 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde 2011 in Ocak-Mayıs dönemine kıyasla dolar bazında %30 oranında azalarak 387 milyon dolardan 270,6 milyon dolara gerilemiştir. Çin in Türkiye toplam hazırgiyim ve konfeksiyon ithalatında payı %27,9 olarak hesaplanmaktadır. 60

61 2011 yılında Çin Halk Cumhuriyeti nden Türkiye ye 1,2 milyar dolar değerinde hazırgiyim ve konfeksiyon mamulu ithal edilmiş ve ithalat 2010 yılına kıyasla %24,2 oranında artmıştı Temmuz ayından itibaren üçüncü ülkelerden muhtelif hazırgiyim ve konfeksiyon mamulleri ithalatına korunma önlemi getirilmiş olması, hem sektörel ithalatı hem de Çin den ithalatı dikkate değer ölçüde azaltmış görünmektedir. Çin in ardından en fazla hazırgiyim ve konfeksiyon ithalatı yapılan ülkeler Bangladeş, Hindistan, İtalya ve Mısır olarak sıralanmaktadır. Bangladeş ten ithalat %21 düşüşle 236,7 milyon dolara gerilerken, Hindistan dan ithalat %46 oranında azalarak 57,1 milyon dolara, İtalya dan ithalat %6 oranında azalarak 57 milyon dolara düşmüştür. Mısır dan ithalat ise %60 artışla 38,5 milyon dolara yükselmiştir. Türkiye nin 2012 yılının Ocak-Mayıs döneminde en fazla hazırgiyim ve konfeksiyon ithal ettiği ülkelere ilişkin istatistiki bilgi, aşağıdaki tabloda verilmektedir. Birim ABD $ Türkiye'nin En Fazla Hazırgiyim ve Konfeksiyon İthal Ettiği Ülkeler Ocak - Mayıs / 12 Toplamda Ülkeler Ocak - Mayıs Ocak - Mayıs Değişim % Pay % 1 Çin Halk Cumhuriyeti ,9 2 Bangladeş ,5 3 Hindistan ,9 4 İtalya ,9 5 Mısır ,0 6 Vietnam ,4 7 İspanya ,2 8 Pakistan ,0 9 Fas ,8 10 Mersin Serbest Bölge ,7 11 Sri Lanka ,6 12 Almanya ,5 13 Endonezya ,5 14 Bulgaristan ,4 15 Gürcistan ,3 İlk 15 Ülke Toplamı ,6 Toplam Konfeksiyon İthalatı ,0 İlk 15 Ürünün Toplamda Payı % Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi / Temmuz

62 2012 Ocak-Mayıs ilk beş aylık dönemde, en fazla ithalat yapılan ilk onbeş ülkeden onbirinde %4 ile %63 arasında değişen oranlarda ithalat düşüşü görülürken, sadece dört ülkede %20 ile %66 arasında değişen oranlarda artmıştır Ocak-Mayıs döneminde en fazla hazırgiyim ve konfeksiyon ithal edilen ilk yirmi ülke arasında ithalatın arttığı ülke ve bölgeler Mersin Serbest Bölge, Mısır, Gürcistan ve Bulgaristan olmuştur. Mersin Serbest Bölge den ithalat ilk beş ayda %66 oranında artışla 16 milyon dolara, Mısır dan ithalat %60 artışla 38,5 milyon dolara, Gürcistan dan ithalat %46 artışla 12,9 milyon dolara ve Bulgaristan dan ithalat %20 artışla 14 milyon dolara yükselmiştir. İthalatın en yüksek oranlı azaldığı ülke ise %63 düşüşle 15,4 milyon dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon mamulu ithal edilen Sri Lanka olmuştur. %51 düşüşle 19,7 milyon dolarlık ithalat yapılan Pakistan, %46 düşüşle 57,1 milyon dolarlık ithalat yapılan Hindistan ve %38 düşüşle 23,2 milyon dolarlık ithalat yapılan Vietnam, ithalatın yüksek oranlı olarak azaldığı ülkelerdendir. 62

63 VII. KAPASİTE KULLANIM ORANI Hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün 2012 Ocak-Haziran döneminde gösterdiği ihracat performansı değerlendirilirken, kapasite kullanım oranı konusundaki gelişmelerin de dikkate alınması yararlı olacaktır. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan son İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı tablosundaki bilgilere göre, 2011 yılının Haziran ayında %76,7 olan imalat sanayii kapasite kullanım oranı, 2012 yılının Haziran ayı itibarıyla %74,6 ya gerilemiştir. Buna göre, imalat sanayiinde kapasite kullanım oranı 2011 Haziran ayına göre %2,7 oranında azalmıştır. Hazırgiyim ve konfeksiyon sanayiinde 2011 Haziran ayında %77,3 olan kapasite kullanım oranı, 2012 yılının aynı ayında 0,6 puan artışla %77,9 a çıkmıştır yılının Haziran ayında, hazırgiyim ve konfeksiyon sektöründe kapasite kullanım oranı 2011 yılının Haziran ayına kıyasla %0,8 oranında artmıştır. Yıllar Tekstil ve Konfeksiyon Sektörlerinde Kapasite Kullanım Oranı İmalat Sanayiinde Yıllık Kapasite Değişim % Kullanım Oranı % Tekstil Ürünleri İmalatında Kapasite Kullanım Oranı % Yıllık Değişim % Giyim Eşyası İmalatında Kapasite Kullanım Oranı % ,9 79,4 82,7 Yıllık Değişim % ,9-6,6 76,2-4,0 79,0-4, ,4 6,3 82,5 8,3 84,1 6, ,3 3,8 81,0-1,8 84,7 0, ,2 3,7 80,4-0,7 83,5-1, ,3-1,1 80,8 0,5 81,7-2, ,0 0,9 80,6-0,2 82,5 1, ,8 1,0 81,5 1,1 83,6 1, ,1-4,5 75,7-7,1 80,2-4, ,0-16,8 67,5-10,8 67,3-16, ,6 16,3 80,1 18, , ,4-0,3 76,6-4,4 76,4-2, Haziran 76,7 75,9 77, Haziran 74,6-2,7 79,2 4,3 77,9 0,8 Kaynak: TCMB / İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı - Temmuz 2012 Hazırgiyim ve konfeksiyon sanayiinin hammadde ihtiyacını karşılayan tekstil sektörünün kapasite kullanım oranında da 2012 yılının Haziran ayında artış olmuştur. Tekstil sektörü için 2011 Haziran ayında %75,9 olarak verilen kapasite kullanım oranı, 2012 Haziran ayı itibariyle %79,2 ye yükselmiştir. 63

64 Bu artışla tekstil sektörünün kapasite kullanım oranı, 2012 yılının Haziran ayında 2011 yılının aynı ayına kıyasla %4,3 oranında artmıştır. Hazırgiyim ve konfeksiyon ile tekstil sektöründe kapasite kullanım oranlarının genel imalat sanayi kapasite kullanım oranından yüksek seyretmesi üretim anlamında gayet olumlu olmakla birlikte, bu durum sektörel ihracat performansına henüz yansımamıştır. 64

65 VIII. PERFORMANSA ETKİ EDEN FAKTÖRLER Euro/Dolar Paritesi nin Etkileri Ocak Haziran Dönemi 2012 yılı Ocak-Haziran döneminde gerçekleştirilen 8 milyar dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının, 6,07 milyar dolarla %76,2 si ihracatın Euro üzerinden gerçekleştirildiği AB27 ülkelerine yapılmaktadır yılı Ocak-Haziran döneminde 1 Euro 1,40 ABD Dolarına eşit iken, 2012 yılının Ocak-Haziran döneminde Euro nun değeri ABD Dolarına karşı %7,5 lik düşüşle 1,30 dolar düzeyine gerilemiştir. Bu durumda, 2012 yılı Ocak-Haziran döneminde Euro bazında yapılan ihracat, dolar olarak istatistiklerde yeralırken, dolar bazındaki istatistiklerde %7,5 oranında fiktif bir düşüş yaratmaktadır. Bu çerçevede 6,07 milyar dolarlık Euro bölgesine yapılan ihracat, %7,5 lik pariteden kaynaklanan fiktif düşüşten arındırıldığında, AB ne ihracatın gerçek değeri 6,5 milyar dolar olmakta ve bu durumda 2012 yılı Ocak- Haziran döneminde reel toplam ihracat tutarı 8,4 milyar dolar olmakta ve böylelikle hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün ihracat performansında %2,2 lik düşüş şeklinde değil, reel bazda %3,4 lük artış meydana gelmiş olmaktadır. Haziran Ayı 2012 yılı Haziran ayında yapılan 1,4 milyar dolarlık hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının 1,1 milyar dolarla %78 i, ihracatın Euro üzerinden gerçekleştirildiği AB27 ülkelerine yapılmaktadır yılı Haziran ayında 1 Euro 1,44 ABD Dolarına eşit iken, 2012 yılının Haziran ayında Euro nun değeri ABD Dolarına karşı %12,95 lik düşüşle 1,25 dolar düzeyine gerilemiştir. Bu çerçevede, 1,1 milyar dolarlık Euro bölgesine yapılan ihracat, %12,95 lik pariteden kaynaklanan fiktif düşüşten arındırıldığında 1,2 milyar dolarlık gerçek değere ulaşılmakta ve bu durumda 2012 yılı Haziran ayında reel bazda toplam ihracat tutarı 1,6 milyar dolar olup ihracatta %4,1 lik düşüş değil, reel anlamda %5,6 artış meydana gelmiş olmaktadır. 65

66 EURO - DOLAR PARİTESİ Aylar Çapraz Kur Çapraz Kur Değişim % Ocak 1, , ,33 Şubat 1, , ,12 Mart 1, , ,56 Nisan 1, , ,76 Mayıs 1, , ,78 Haziran 1,4389 1, ,95 Temmuz 1,4288 Ağustos 1,43312 Eylül 1,37940 Ekim 1,36811 Kasım 1,36592 Aralık 1,31944 Yıllık Ortalama 1, , ,83 Ocak - Haziran Ortalaması 1, , ,51 1 Euro=... ABD Doları Olarak Verilmiştir. Berna TÜRKANT İTKİB Genel Sekreterliği AR & GE ve Mevzuat Şube Şefi İTKİB Genel Sekreterliği kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz. 66

67 Ek 1: Sektörler ve İhracatçı Birlikleri Bazında Türkiye İhracat Kaydı 2012 Ocak-Haziran 67

68 Ek 2: Türkiye Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracat Kaydı: 2012 Ocak - Haziran 68