Fransa'daki büyük gıda mağazaları

Transkript

1 07-08/ / 6 Fransa'daki büyük gıda mağazaları Büyük gıda mağazaları (GSA) hipermarket, süpermarket ve indirim mağazalarından oluşmaktadır. Bu üç satış formatı 2011 Eylül ayında Fransa'da yaklaşık mağaza filosunu temsil ediyordu. Bunlar gıda ürünleri dağıtımında önemli bir ağ olarak ortaya çıkmaktadır (2010 yılında satışların % 67 sini oluşturmaktadır), ancak gıda dışındaki ağırlığı mütevazı kalmaktadır (% 17). Güçlü merkezi satınalma etrafında organize olmuş bu GSA lar tedarikçileriyle, özellikle KOBİ'lerle güçlü olumlu bir ilişkileri vardır. Operatörler iki sınıfa ayrılabilir: yerleşik gruplar ya da ağırlıklı olarak, Carrefour, Auchan ve Casino gibi bayilerin kullanımına başvuranlar; E. Leclerc, Système U ve ITM Şirketleri gibi bağımsız gruplar. E. Leclerc Merkezi 2011 yılında satış noktaları açısından Fransa'da ilk marka olarak kendisini kabul ettirdiğini, Carrefour, Super U. önünde olmaktan uzak olduğunu unutmamak gerekir tahminleri: Süpermarketlerin cirosu ( değeri): +% 2,0 Hipermarketlerin cirosu (değeri): +% 0, tahminleri: Ailelerin gıda tüketimi (değeri): +% 2,2 Süpermarketlerin cirosu (değeri): +% 3,1 Hipermarketlerin cirosu (değeri): +% 1,7 Ticari marj oranı (cironun %): - Hipermarketler: % 20,4 - Süpermarketler:% 19,0 Net reeskont oranı (cironun %) - Hipermarketler: % 1,3 - Süpermarketler: % 1, önemli rakamları: Hipermarketler zinciri (*): Süpermarketler zinciri (*): İndirim mağazaları zinciri (*): (*) 01/09/2011 deki veriler Liderleri (alfabetik sırayla): AUCHAN, CARREFOUR, CASINO, E. LECLERC, ITM ŞİRKETLERİ, SISTEMİ U

2 07-08/ / 6 Büyük gıda mağazaları cirosu Birim: yıllık değişim değerleri % Xerfi tahmin ve öngörüleri / Kaynak: INSEE Supermarchés : Süpermarketler Hypermarchés : Hipermarketler GSA aktivitesi 2012 yılında kötüleşecek Tüketim 2012 yılında işsizlik ile başlayan, bir duvarlar dizisiyle karşı karşıya gelecek. Şirketlerin ileriyi görmede korkuları karşısında ihtiyatlı olmaları devam ettikçe, yıl boyunca gerçekten de istihdam cephesinde hiçbir iyileştirme beklenmemelidir. Daha da kötüsü, mevcut mali tedbirler (ve gelecektekiler) kaçınılmaz olarak Fransızların satın alma gücü üzerindeki gerilimin artmasına yol açacaktır. Bu da, büyük gıda mağazaları için hassas bir durumdur. Tüketici tahkimine daha az maruz kalan, hipermarketlerin gıda dışı aktivitede daha fazla indirim arzı nedeniyle, süpermarketlerin faaliyeti hacim olarak ancak % 2 oranında büyüme gösterecektir. Birçok gıda maddesi (alkolsüz içecekler, süt ürünleri, sebzeler vb.) fiyatlarındaki beklenen enflasyon büyümeye devam edecektir. Hipermarketlerin faaliyeti ise düşük kalacaktır (değer olarak % 0,5). Çekicilikleri ve müşteri sadakati nedeniyle anahtar fiyatlandırması yaptıktan sonra, markaların fiyatlarını yükseltmeleri zor olacaktır. Bu çıkmaz hipermarketlerin ticari marjlarında bir daralmaya yol açacaktır. Dış harcamaları (kira, işletme giderleri, iletişim, vb.) ve bordrolardaki esneklik çabalarına rağmen faaliyet içindeki personelin giderlerini ayarlama imkânsızlığı göz önüne alındığında, büyük gıda mağazalarının işletme performansı en azından 2012 yılına kadar bozulmaya devam etmeye mahkûmdur. Geleneksel hipermarket modeli koruma altında Ekonomik eğilimler ötesinde, bu, söz konusu olan hipermarket modelinin kendisidir. Fransa ve Avrupa'da bu mağazalardan alışverişler gerçekten de azalmaktadır. E-ticaretin başarısıyla, küçük ev aletlerinde, elektronik mallarda tüketicilere ve ufak tamiratlara yönelik uzmanlaşmış markaların gelişmeleriyle birlikte ortaya çıkan bir kriz. Ayrıca hipermarketlerin fiyat açısından rekabet avantajı, Electro Dépôt (Boulanger) veya Brico Dépôt (Castorama) gibi indirim şirketlerinin ortaya çıkmasıyla kötüleşmiştir. Bazı perakendecilik uzman girişimleri, çıtayı yükseltmek için bugün birçok girişim yapmaktadır. Auchan ve Leclerc geleneksel hipermarket konusunda umutlarını sürdürseler de, Casino ve Carrefour tepki göstermeye çalışıyor. Casino, (tüketim malları lehine olarak) gıda dışı alanda mal arzını azaltmak amacıyla bazı hipermarketlerinin ticari alanını yaklaşık % 20 oranında azaltmak için bir plan yaptı. Ama Carrefour yeni Carrefour Planet konsepti ile kuşkusuz en iddialı olarak ortaya çıkmıştır. Özellikle bu sektördeki satış alanlarının yeniden düzenlenmesi (pazaryeri sahası, organik ürünler, moda, güzellik ve bakım vs.) ve çok iyi bir sergileme sayesinde, grup hipermarketi yeniden yaratma niyetindedir. 2012: Carrefour için karar yılı Kütle dağılımında dünyanın 2 numarası tarafından başlatılan proje, 1,5 milyar avroluk bir yatırımı temsil edecek. Bu proje, 2013 ortasına kadar 241 Carrefour Planet oluşturulmasını içerecektir. Grup tarafından beslenen umutlar büyük tür, şöyle ki, 2015 te % 18 lik bir satış artışı ve önemli bir kâr artışı beklenmektedir. Birşey kesin, Carrefour planını, faaliyetinin yeniden canlandırılmasının temel taşı haline getirmiştir. Pazar paylarının son yıllarda özellikle Fransa'da, esas olarak da ana pazar müşteri grubunda büyük ölçüde erozyona uğramış olduğunu söylemek gerekir.

3 07-08/ / 6 Birçok bakımdan, 2012 Carrefour için belirleyici bir yıl olacaktır. Rakibi Système U nün derecelerinde Coop Atlantique sonucu ve geçişi üzerine 5 uyarıyla, 2011 hesap döneminde kötü haberler birbirini izledi. Böyle olmakla birlikte, Aralık ayında yayımlanan OPA* dan sonra, Carrefour Fransız topraklarındaki en büyük lisans hakkı sözleşmeli şirketleri Guyenne ve Gascogne u satın almak üzereydi. OPA* : Resmi Satın alma Ofisi Drive* de iddialı kalkınma politikaları Gıda satışları İnternette artmakta zorlanırken, dağıtım grupları drive ile doğru formülü bulmuş gibi görünüyor. Tüketiciye Web üzerinden alışverişlerini yapmasını ve bunları bir mağaza ekinden veya toplama deposundan almasını önermekten ibaret olan bu drive belli bir büyümeye sahip olmuştur. Konseptin öncüsü olan Auchan rakiplerinin neredeyse tamamı tarafından taklit edilmiştir. Leclerc bir milyar avroluk bir ciro için, 2015 yılında 500 «drive»lık bir filoya sahip olmayı bir hedef olarak belirledi. Kurt Salmon Bürosuna göre, bu konsept 2010 yılında gıda perakendeciliğinin Fransız liderinin % 7 büyümesine katkıda bulunmuştur. Drive*: doğrudan satış Yükselen ülkelerde savaş devam ediyor En güçlü gelişme potansiyeline sahip pazarlardan yararlanmak için, gıda dağıtımı devleri Doğu Avrupa da gelişmekte olan ülkelerde ve özellikle Latin Amerika da gelişmeye devam etmekteler. Faaliyetinin yaklaşık % 38 ini Fransız toprakları dışında oluşturan Casino, 2011 yılında Güney Amerika'nın iki en umut vaat eden pazarları Brezilya ve Kolombiya da daha da güçlü hale gelmiştir. St Etienne li grubun bölgedeki hırsının bir işareti, Uruguaylı şirketlerden olan Disco ve Devoto ya Exito yu (yaklaşık % 55 ini elinde bulundurduğu bir iştiraki) verme işareti, bu, «İspanyolca konuşan Latin Amerika'da entegre bir platform oluşturma» amacıyla yapılmıştır. Xerfi Group tarafından 2012 Ocak ayında yapılan araştırmanın sentezi. Derneğimiz (CCFT)2009 yılı Eylül ayında Fransa nın sektör ve şirket araştırmaları yapan lider firması XERFI Group ile bir işbirliği protokolü imzalamıştır ("Fransa" ve "uluslararası araştırmalar "). Bu işbirliği sayesinde Aylık mektubumuz «Les Nouvelles de la Chambre» ın okuyucuları ve de WEB sitemizin ziyaretçileri her ay Xerfi Group tarafından yapılmış ve pazarlanan sektörel sentezlere ulaşabileceklerdir. Okuyucularımıza Xerfi Group web sitesini incelemelerini, gerekirse de Bayan Anne-Lore VINALS ile irtibata geçmelerini öneriyoruz. Mme Anne-Lore VINALS alvinals@xerfi.fr rue de Calais, Paris, France Tel: +33 (0) Fax: +33 (0) Websites :

4 07-08/ / 6 Les grandes surfaces alimentaires en France Les grandes surfaces alimentaires (GSA) sont composées des hypermarchés, des supermarchés et des hard discount. Ces trois formats de vente représentaient un parc de près de magasins en France en septembre Ils s imposent comme un circuit majeur de distribution des produits alimentaires (67% des ventes en 2010) mais leur poids dans le non alimentaire reste modeste (17%). Organisées autour de centrales d achat puissantes, les GSA disposent d un rapport de force favorable avec leurs fournisseurs, notamment les PME. Deux catégories d opérateurs peuvent être distinguées : les groupes intégrés ou ayant majoritairement recours au succursalisme tels que Carrefour, Casino et Auchan ; les groupements d indépendants à l instar de E. Leclerc, Système U et ITM Entreprises. A noter que Centre E. Leclerc s imposait comme la première enseigne en France en termes de points de vente en 2011, loin devant Carrefour et Super U. Prévisions 2012 : Chiffre d affaires des supermarchés (val.) : +2,0% Chiffre d affaires des hypermarchés (val.) : +0,5% Estimations 2011 : Conso. Alimentaire des ménages (val.) : +2,2% Chiffre d affaires des supermarchés (val.) : +3,1% Chiffre d affaires des hypermarchés (val.) : +1,7% Taux de marge commerciale (% du CA) : - hypermarchés : 20,4% - supermarchés : 19,0% Taux de résultat net (% du CA) - hypermarchés : 1,3% - supermarchés : 1,4% Chiffres clés 2011 : Parc d hypermarchés (*) : Parc de supermarchés (*) : Parc de hard discount (*) : (*) données au 01/09/2011 Les leaders (par ordre alphabétique) : AUCHAN, CARREFOUR, CASINO, E. LECLERC, ITM ENTREPRISES, SYSTEME U

5 07-08/ / 6 Chiffre d affaires des grandes surfaces alimentaires unité : % des variations annuelles en valeur Estimation et prévision Xerfi / Source : INSEE L activité des GSA s essoufflera en 2012 La consommation se heurtera à une série de murs en 2012, à commencer par celui du chômage. Aucune amélioration sur le front de l emploi n est en effet à attendre au cours de l année, tant la prudence des entreprises restera de mise face au manque criant de visibilité. Pour ne rien arranger, le tour de vis fiscal en cours (et à venir) se traduira inévitablement par des tensions accrues sur le pouvoir d achat des Français. Un contexte délicat pour les grandes surfaces alimentaires. Moins exposée aux arbitrages de consommation que les hypermarchés en raison de leur offre plus réduite dans le non alimentaire, l activité des supermarchés progressera tout de même de 2% en valeur. L inflation attendue des prix de nombreuses denrées (boissons non alcoolisées, produits laitiers, légumes, etc.) concourra à sa croissance. L activité des hypermarchés restera pour sa part atone (+0,5% en valeur). Après avoir fait des prix la clé de leur attractivité et de la fidélisation de leur clientèle, les enseignes ne pourront que difficilement revaloriser leurs tarifs. Cette impasse conduira à un pincement du taux de marge commerciale des hypermarchés. Face à l impossibilité d ajuster les charges externes (loyers, dépenses de fonctionnement, communication, etc.) et les frais de personnel au niveau d activité malgré les efforts de flexibilisation de la masse salariale, les performances d exploitation des grandes surfaces alimentaires sont vouées à se dégrader au moins jusqu en Le modèle de l hypermarché traditionnel bas de l aile Au-delà des tendances conjoncturelles, c est le modèle même de l hypermarché qui est remis en cause. La fréquentation de ces magasins ne cesse en effet de décliner, tant en France que dans le reste de l Europe. Une crise qui est allée de pair avec le succès du e-commerce et le développement des enseignes spécialisées dans l électroménager, dans l électronique grand public ou encore dans le bricolage. L avantage concurrentiel des hypers en termes de prix a par ailleurs été mis à mal par l émergence d enseignes discount telles que Electro Dépôt (Boulanger) ou Brico Dépôt (Castorama). Certains spécialistes de la grande distribution multiplient aujourd hui les initiatives pour redresser la barre. Si Auchan et Leclerc ont choisi de maintenir le cap, réaffirmant ainsi leur espoir dans l hypermarché traditionnel, Casino et Carrefour tentent de réagir. Le premier a mis en place un plan de réduction de l ordre de 20% de la surface commerciale de certains de ses hypers afin de réduire son offre dans le nonalimentaire (au profit des denrées comestibles). Mais c est sans doute Carrefour qui s est montré le plus ambitieux avec son nouveau concept Carrefour Planet. Grâce notamment à la réorganisation des surfaces de vente en univers (zone marché, produits bio, mode, beauté, etc.) et une meilleure mise en valeur, le groupe entend réinventer l hypermarché : une année décisive pour Carrefour Le projet lancé par le numéro 2 mondial de la grande distribution représentera un investissement de 1,5 milliard d euros. Il comprendra la création de 241 Carrefour Planet d ici à la mi Les espoirs nourrit par le groupe sont importants, à savoir un accroissement des ventes de 18% à l horizon 2015 et une augmentation significative des profits. Une chose est sûre, Carrefour à fait de son plan la pierre angulaire de la relance de son activité. Il faut dire

6 07-08/ / 6 que ses parts de marché se sont nettement effritées au cours des dernières années, notamment en France, principal marché client du groupe. A de nombreux égards, 2012 sera une année décisive pour Carrefour. Les mauvaises nouvelles se sont succédées sur l exercice 2011 avec notamment 5 avertissements sur résultat et le passage de Coop Atlantique dans les rangs de son concurrent Système U. Après l OPA lancée au mois de décembre, Carrefour est toutefois sur le point de racheter Guyenne et Gascogne son principal franchisé sur le territoire français. Des politiques de développement ambitieuses dans le drive Alors que les ventes de produits alimentaires peinent à décoller sur Internet, les groupes de distribution semblent avoir trouvé la bonne formule avec le drive. Celui-ci, qui consiste à proposer au consommateur de réaliser ses achats sur la Toile et de les récupérer dans une annexe d un magasin ou dans un entrepôt déporté, connaît en effet un certain essor. Pionnier du concept, Auchan a été imité par tous ses concurrents ou presque. Leclerc s est donné pour objectif de disposer d un parc de 500 «drives» à l horizon 2015 pour un chiffre d affaires d un milliard d euros. D après le cabinet Kurt Salmon, ce concept aurait déjà contribué à hauteur 7% de la croissance du leader français de la grande distribution alimentaire en La bataille dans les Emergents se poursuit Afin de tirer partie de marchés à plus fort potentiel de développement, les géants de la distribution alimentaire poursuivent leur développement en Europe de l Est et dans les pays émergents, notamment en Amérique latine. Casino, qui réalise environ 38% de son activité hors du territoire français, s est encore renforcé au Brésil et en Colombie en 2011, les deux marchés les plus prometteurs d Amérique du Sud. Signe de l ambition du groupe stéphanois dans la zone, celui-ci à céder à Exito (filiale détenue à près de 55%) les sociétés uruguayennes Disco et Devoto afin de créer une «plate-forme intégrée de développement en Amérique latine hispanique». Synthèse de l étude réalisée par Xerfi Group en janvier 2012 La Chambre de Commerce Française en Turquie (CCFT) a signé en septembre 2009 une convention de partenariat avec XERFI Group, leader en France des études sectorielles et entreprises (études "France" et "international"). Grâce à ce partenariat, les lecteurs de «Les Nouvelles de la Chambre» et les visiteurs du site web de la CCFT, pourront découvrir, tous les mois, des synthèses d études sectorielles réalisées et commercialisées par Xerfi Group. Nous invitons nos fidèles lecteurs à visiter le site internet de Xerfi Group et à contacter si besoin : Mme Anne-Lore VINALS alvinals@xerfi.fr rue de Calais, Paris, France Tel: +33 (0) Fax: +33 (0) Websites :