Bülten - lkbahar 20117

Transkript

1 itibar Bülten - lkbahar 20117

2 FAT H KURALKAN KAND LL KULÜBÜ KURUCULAR KURULU ÜYES LET fi M VE YAYIN KOM TES BAfiKANI Kandilli Kulübü nün De erli Dostlar ; Uzun bir aradan sonra yine sizlere seslenebiliyor, çok de erli isimlerin hayat tecrübelerini derleyip sizlerle paylafl yor olman n mutlulu unu yafl yoruz. Kulübümüzün kurumsal sesi tibar n bu say s nda yine, Türkiye nin yetifltirdi i çok önemli giriflimcilerin, akademisyenlerin binbir emek ve zahmetle biriktirdi i tecrübeleri, görüflleri, tavsiyeleri ve duygular n bulabileceksiniz. Hepimizin bildi i gibi bu dünyada art k bilginin k ymeti, paran n ve maddiyat n k ymetini çoktan geçti. Üstelik bilgiye ulaflman n çok daha kolay oldu u günümüzde, do ru ve faydal bilginin k ymeti daha da fazla anlafl l r oldu. Öyle ki; art k bir iflin üstesinden gelebilmek için bilgiye ulaflmak yetmiyor, do ru bilgiye ulaflmak gerekiyor. Yanl fl bilgi, bize para ve en önemlisi zaman kaybettiriyor. flte bu yüzden, zorluklar risk alarak, ter dökerek, emek vererek aflan bu baflar l isimlerin sayfalar m zda paylaflt klar, bizler için hayat n yanl fllar ndan uzak durmam z ve do ruya daha çabuk ulaflmam z n ipuçlar n alt n tepside sunuyor. flte bu isimlerden bir tanesi; Türkiye de ortakla çal flman n ne demek oldu unu, fikir ayr l klar ndan nas l kazan m elde edildi ini, öngörünün ve sa duyunun iflletmecilikteki yerini bizlere ö reten bir ç nar, Say n shak Alaton, tibar n sayfalar nda bizlerle bulufluyor. Sahip oldu u düflünce ve tecrübeleri özgürce ve samimi bir dille, hem de her konuda, bizlerle paylafl yor. Türk sanayisinin bu ç nar n n yan s ra, h zla büyüyen ve dallar yla ülke s n rlar n da aflan bir fidan, Rixos un kurucusu Say n Fettah Tamince, k sa zamanda yakalad baflar n n s rr n bu sayfalarda, siz de erli tibar okuyucular ile paylafl yor. Yeni ifl kazanman n ustal klar ndan, kazan lan iflten aln n n ak yla ç kman n gerekliliklerine kadar her türlü tecrübesini ve düflüncesini kendine has özgün anlat m yla bizlere iletiyor. Bu baflar l giriflimcilerin yan s ra, Türkiye de vergiyi uzmanlar n ve ilgililerin tekelinden kurtar p halka anlatmay hatta sevdirmeyi baflaran deneyimli ve sevilen akademisyen Say n fiükrü K - z lot da, yine o esprili üslubuyla tibar n sayfalar nda sizleri bekliyor olacak. Ülkemizde kendi kategorilerinde en bilinen markalara ve ürünlere sahip Sultanlar Grup un 3. kuflak sahibi ve baflar l yöneticisi Mücahit Y ld z da dergimizin sayfalar nda sizleri bekleyen k ymetli isimler aras nda yer al yor. Kendisi ile yapt m z röportajla Sultanlar Grubu, hem de e itim komisyonunda görev ald Kandilli Kulübü nü konufltuk. Tabii ki gelece imizi emanet etti imiz, giriflimci ve erdemli iflletmecilik anlay fl n kazand rmak istedi imiz gençlerimizin de erli görüflleri de tibar n ilerleyen bölümlerinde sizleri bekliyor olacak. Üyelerimizin de aile fertleri olan gençler, kulübümüzün komitelerinde görev alarak de erli katk lar sa l yor ve yar nlara dair bizlere umut afl l yorlar. Kübra Do an, Merve Soysal ve Fatih Demirci, profesyonel hayatlar n n bafl nda bizlere kariyer hedeflerinin yan s ra, Kandilli Kulübü özelinde Türkiye de sivil toplum kurulufllar n n önemi hakk ndaki görüfllerini anlat yorlar. Keyifle okuyaca n z umar, bir sonraki say ya kadar esenlikler dilerim. 1 itibar

3 çindekiler Sayfa 4-5 ONUR SOYSAL KAND LL KULÜBÜ BAfiKANI De er odakl stratejiler gelifltirerek küresel rekabette ülkemizin ihtiyac olan sinerjiyi üretece iz. FETTAH TAM NCE Sayfa 6-23 RIXOS HOTELS YÖNET M KURULU BAfiKANI Bir ifladam nda bir arada bulunmamas gereken üç özellik var: teknisyenlik, yöneticilik ve müteflebbislik. Sayfa KÜBRA DO AN AVEA LET fi M H ZMETLER Aile ile çevrenin beklentileri gençlerin özgün karar verme becerisini devre d fl b rakabiliyor. SHAK ALATON Sayfa ALARKO HOLD NG YÖNET M KURULU BAfiKANI Parayla her fleyi sat n alabiliyorsunuz. Bir tek fleyi sat n alam yorsunuz; o da zaman... 2

4 Sayfa MERVE SOYSAL STANBUL T CARET ÜN VERS TES / Ç M MARLIK VE ÇEVRE TASARIMI Yafll lar ve çocuklar çok seviyorum. FAT H DEM RC Sayfa ÖZEL SAYGI HASTANES fiirketlerde iflletmecilik ön plana ç k yor; bunu baflarabilen flirketler de h zla büyüyor. Sayfa MÜCAH T YILDIZ KAND LL KULÜBÜ KURUCULAR KURULU ÜYES Atefl etmezsen yüzde yüz skalars n. fiükrü KIZILOT Sayfa GAZ ÜN VERS TES, MAL YE BÖLÜMÜ BAfiKANI Bu yasan n dolu taraf çok fazla ve çok önemli düzenlemeleri ortaya koyuyor. 3 itibar

5 Kandilli Kulübü Baflkan Onur Soysal n Aç l fl Konuflmas ONUR SOYSAL KAND LL KULÜBÜ BAfiKANI Tecrübe paylafl m toplant lar m zda dile getirilen birikimlerin kal c olmas na yönelik olarak haz rlad m z tibar n yeni bir say s nda daha sizlerle birlikte olman n sevinci içerisindeyiz. Asl nda Kandilli Kulübü dostlar yla gerçeklefltirdi imiz tüm buluflmalar bizim nazar m zda, ak llar n ve gönüllerin buluflmas d r. Ak llar n buluflmad, organizasyonlara sahtelik, yapayl k ve verimsizlik egemen olur. Gönüllerin buluflmad zaman ise hayat bir cehenneme döner. Hz.Mevlana bilgelik yüklü eflsiz eseri Mesnevi de Süleyman Peygamber in yerine geçen dev in hikayesini anlat rken; Akl n varsa baflka bir ak lla dost ol, görüfl, dan fl! ki ak lla birçok belalardan kurtulursun, aya n gö e yükselir. demiyor muydu? Evet kendimize bakmak için bir araya geldi imiz tecrübe paylafl m toplant lar nda, birbirimize bakarak, kendimizi do rultmaya çal fl yoruz. Son y llara kadar en küçük bir bireysel yat r mc dan, en büyük bir ifladam na kadar, ülkemiz insan yat r mlar n daha çok, somut ve dokunabilece i alanlara yapmay tercih ediyordu. Soyut olana, elle tutulup gözle görülmeyene yat r m yapmak su üstüne yaz yazmak gibi de erlendiriliyordu. Oysa bizden ekonomik ve sosyal yönden ileride olan ülkelere bakt m zda, o ülkelerin özellikle son elli y lda markalaflma, internet teknolojileri ve hizmet sektörü gibi soyut alanlarda çok ciddi yat r mlar yapt klar n görmekteyiz. Amerika 70 li y llarda Japonya ile rekabette baflta otomotiv sanayi olmak üzere birçok somut ve a r endüstri alan nda geri düflmüfl ve pazar kaybetmiflti. Ancak matematik gibi soyut bir temele dayanan bilgisayar yaz l m teknolojileri sayesinde, Amerika 80 li y llarda tüm dünyada ciddi bir Pazar kazanm fl, 90 l y llarda nternet ve a teknolojileri sayesinde üç-befl y l gibi k sa süreler içerisinde yüz y ll k dev ilaç, otomotiv ve a r sanayi firmalar n de er olarak geride b - rakan firmalar yaratabilmifltir. flin en önemli yan Amerika kendi ülke imaj n sinema ve reklamc l k sektörleri ile tüm dünyaya yayarken ayn zamanda bu soyut sektörlerden çok ciddi paralar kazand. 4

6 De er odakl stratejiler gelifltirerek küresel rekabette ülkemizin ihtiyac olan sinerjiyi üretece iz. Benzer bir flekilde, dünyada a r sanayinin öncüsü olan ngiltere, son elli y l içerisinde neredeyse bu alanlarda hiç yat r m yap lmamas na karfl n; dil okullar, hizmet sektörü ve turizm gibi alanlarda elde etti i gelirlerle dünya ekonomisinin baflta ülkelerinden biri olma vasf n devam ettirebilmifltir. Tabii ki bu örnekleri verirken üretim ve sanayi alan ndaki yat r mlar küçük görme veya de erini hafife alma gibi bir kast m yok. Ancak vurgulamak istedi im husus, dünya üzerinde zenginlik artt kça, insanlar n gelir seviyeleri yükseldikçe, art k hizmet, e lence ve turizm sektörü baflta olmak üzere bacas z sanayi sektörleri öne ç kacakt r. Bu alanlar emek yo un alanlar olmalar hasebiyle ülkelerin istihdam problemlerine en önemli katk y sunan sektörlerdir. Bu yüzden hizmet ve ona ba l turizm sektöründe markalaflma çok önemli bir gereklilik. Ünlü bir Frans z yazara, Paris in en güzel yerinin neresi oldu unu sormufllar da Eyfel Kulesi ndeki kafe demifl. Sebebini sorduklar nda ise Çünkü tüm Paris te o çirkin çelik y n n görmeden oturabildi im tek yer oras da ondan dolay diye cevap vermifl. Ülkemiz, çok önemli, tabii, kültürel ve tarihi güzelliklerle dolu Ancak bunlar n pazarlanmas konusunda di er ülkelere göre henüz çok geride oldu umuzu üzülerek belirtmeliyim. Y lda atm fl milyon turist ünlü Frans z yazar n ifadesiyle çelik y n bir kuleyi görmeye giderken, bizim hayranl kla gezilen Süleymaniye miz, Ayasofya m z y lda onbefl milyon turisti ancak a rlamaktad r. Milli karakter olarak misafirperverli i tüm dünyada bilinen bir ülkede bundan daha fazlas n n olmas n sa lamak görevimizdir diye düflünüyorum. De er odakl stratejiler gelifltirerek küresel rekabette ülkemizin ihtiyac olan sinerjiyi üretece imize inan yorum. Bu düflüncelerle bültenimizin yeni say s n n paylafl mc lar m z için ufuk aç c olmas n diliyorum. 5 itibar

7 FETTAH TAM NCE Bir ifladam nda bir arada bulunmamas gereken üç özellik var: teknisyenlik, yöneticilik ve müteflebbislik. FETTAH TAM NCE RIXOS HOTELS YÖNET M KURULU BAfiKANI Çok de erli kat l mc lar, özellikle Kandilli Kulübü nün çok de erli baflkan na ve yöneticilerine teflekkürlerimi ileterek bafllamak istiyorum. Beni sizler gibi çok de erli bir toplulukla buluflturduklar için kendimi çok bahtiyar say yorum. Bugün bunca iflleriniz içinde beni dinlemek için bulunuyorsunuz, bunun için sizlere de müteflekkirim. Sözlerime müsaade buyurursan z çok sevdi im bir dostumu sizlere flikayet ederek bafllamak istiyorum: Say n Cihan Kamer. Aylar önce, Kandilli Kulübü nü bana anlat yordu, buraya gelmelisin, bizim aram zda olmal s n, hatta burada konuflmal s n diye. Herhalde Kandilli Kulübü nün çok de erli yöneticilerine de bu fikrini açt ki, onlar da beni ziyaret ettiler ve buraya davet ettiler. Dün akflama kadar her fley çok iyiydi. Dün akflam Cihan Bey beni aramaya bafllad : Say n Valimiz geliyor, Zafer Bey geliyor, Ethem Bey geliyor, Avni Bey de geliyor. flte flu kadar insan geliyor, ben çok büyük endifle duyuyorum sen yar n potlar k rars n, ondan sonra bafllad flunu konufl, böyle yap, flu notlar al, konuflman haz rla. En sonunda dedim ki, Cihan Abi istersen sen konufl. Bugün sabah da ben biraz gecikince, masadaki dostlar flahittir, demifl ki, Ben konuflmam yavafl yavafl haz rlamaya bafll yorum. Tabi bu iflin esprisi Cihan Bey i gerçekten çok sevdi im için ona böyle tak lmadan edemedim. Ben sözlerime Allah a hamd ederek bafllamak istiyorum. Allah n selam hepinizin üzerine olsun. Y llarca önce Amerikal larla bir ifl görüflüyordum. 11 Eylül de yerle bir edilen ticaret merkezi ile ilgili bana bir anekdot anlatt lar. Dediler ki; Bunu zaman nda Kerry diye bir Yahudi ailesi yapt. Bu aile flu kadar güçlüydü, flu kadarla bafllad, flu kadar iyiydi. dediler. Sonra da bu Kerry ailesinin gençlerinden birisinin hayat hikayesini anlatt lar. Bu genç Kerry baba- 6

8 7 itibar

9 Van dan gelip Amerika da, Manhattan da ifl konuflmak Gagarin in uzaya gitmesinden daha zor. s ndan bir milyon dolar para ald ve bu paray befl yüz milyon dolar yapt ; flu kadar baflar l, bu kadar baflar l, herkes onu konufluyor demeye bafllad ktan itibaren gayri ihtiyari dedim ki: Ne kadar flansl. Öyle deyince herkes bana bakmaya bafllad, Sen bu baflar y küçümsüyor musun, bu baflar yla alay m ediyorsun? Bu flans de il ortada bir baflar var. dediler. Ben de dedim ki; Vallahi ben kendi geçmiflime bakt m için, Van dan gelip Amerika da Manhattan da sizinle ifl konuflmak benim için Gagarin in uzaya gitmesinden daha zor. Onun için ben New York un merkezinde babas taraf ndan bir milyonla sermayelendirilen, babas New York un veya dünyan n en iyi binas n n sahibi olan birinin Amerika da çok da baflar l olmas n büyük bir sürpriz olarak görmüyorum. Çünkü çevresi, dostu, ald - ifller, etraf ndaki ifladamlar, bunlar n hepsi bu gencin baflar l olmas için önemli bir etken, ama bizim ç k fl m z çok farkl d r. Sebeplere bakt n zda gerçekten Van Çald - ran dan Kandilli Kulübü ne gelip bir gün sizler gibi de erli insanlara hitap etmenin olsa olsa Allah taraf ndan bahfledilmifl çok büyük bir lütuf oldu una inan yorum. Yoksa bunu, sebepler aç - s ndan hayal edip baflarabilmek mümkün de il. Geçen gün çok sevdi im bir dostum; ö rendi im kadar yla burada da sizlere hitap etmifl, hep flunu derdi: Allah dilerse insan n aya na sultan da getirir. Dolay s yla mutlaka birço umuzun bak fl budur. Ama geldi im noktay kendi aç mdan Allah n çok önemli, çok de erli bir lütfu olarak görüyorum. Ben kendimi sizlere hitap edecek biri olarak addetmiyorum ama Allah lütfedince buraya ç k p konufluyoruz. Belki gevezelik yap yoruz, belki abartaca z ama bu benim yapt klar m becerilerim de il Allah n bana ba- fllad de erlerdir. nflallah ben de bunun gere ini yerine getirmifl olurum ki; bu bereketin, nimetlerin devaml l n sa layal m. Çok de erli dostlar, ben nereden bafllad m sizlerle paylaflarak sözlerime bafllamak istiyorum. Allah uzun ömür versin, babam Van Çald ran da çok de iflik ifller yapt. Manifaturac l k yapt, toptan g da satt, fleker satt, hayvanc l k yapt. Ben dokuz çocuklu bir ailenin en büyük çocu uyum, o zamanlar onbir yafl ndayd m. Babamla yaflarken hep görüyordum ticaret nas l yap l r, risk nedir, senet nedir, çek nedir; bunlar hep babam n yan nda gördüm. Oniki yafl ndayd m herhalde bir gün babam bir Antep seyahati dönüflünde Bundan sonra ben flehir d fl na mal almaya giderken seni de götürece im. dedi. Ben de, annem de flafl rd k. Annem sordu Nereden ç kt bu? diye. Antep te bir esnaf gördüm çocuklar n yan nda getiriyordu. Bu benim çok hofluma gitti bundan sonra seni yan mda götürece im. dedi. Babam bafllad beni yan nda götürmeye bir Erzurum, bir Antep götürüp getirirken on dört yafl na geldim. Bir gün mal almaya Bursa ya gidecek, tabi ben babam beni Bursa ya götürecek diye hayal kuruyorum. O seyahate her nedense götürmedi. Götürmeyince ben a lamaktan ba rmaktan bütün otogar aya a kald rd m, güzel de bir dayak yedim. Ama sonradan sanayici ve ifladamlar ça rd beni konuflmac olarak Bursa ya. Babamdan ticaretin nas l geliflti ini az çok ö renmeye bafllam flt m on dört yafl nda. Babam iyi tüccar, dürüst, çal flkan, al p satan ama çok tezgahtarl k yönü olmayan bir insand. Bir yaz günü, okul tatil, dükkanda da çok fazla ifl yok. Ne yapmal y z? diye kuzenimle konufltum. Kuzenimin o zaman bir Toros marka arabas vard. Acaba biz kumafllar alsak, köylere gitsek satabilir miyiz? diye kendi aram zda konufltuk. Kuzenimle anlaflt k babama gittim dedim ki: Sen bize biraz manifatura ver, köylere gidelim bunlar satmaya bafllayal m. Annemin de yard - 8

10 m yla dört befl gün sonra babam ikna ettik. Arabay kumaflla doldurduk, köylere gitmeye bafllad k. Birinci köyde sat fl yok, ikinci köyde sat fl yok, üçüncüde de yok. Herkes diyor ki, Hasat zaman de il, hayvan satmad k dolay s yla para yok. Biri bana ak l verdi; stersen bunlar de ifl tokuflla satabilirsin. dedi. Nas l olacak? dedim, flte yün alabilirsin, peynir alabilirsin, hayvan alabilirsin. diye adam beni ikna etti. Ben de bafllad m mallar de ifl tokufl yapmaya. Biz iki hafta sonra bütün mallar satt k. Araba ya, peynir doldu. Bana da on sekiz küçük-büyük bafl hayvan kald. Benim kuzen mallar kendi yerine götürdü, ben de hayvanlarla döndüm. Döndü ümde tabi bizim evin önünde hayvanlar koyacak yer yok. Babam bu durumu görünce inan lmaz bir flekilde k zmaya bafllad. Bunlar ne? diye ba rd, Mallar de ifltirdik. dedim. Sen benim mallar nas l de iflirsin! Babam bafllad tafllarla beni kovalamaya, sabaha kadar eve sokmad. Hayvanlar n önünde bekledik, sabah götürdük satt k. Tabi büyük bir para kazand k. Neredeyse beklenenin iki kat para kazand k. Bu sefer babam bafllad, sen böyle çal flkans n, bu kadar seni severim, çok iyi bir o lumsun... O zaman da ortaokulu okul birincisi olarak bitirmiflim. flte Ben seni ödüllendiriyorum. diye on befl bin lira bana para verdi o zaman. Bir kuzenim daha var, Antalya dan bana sürekli mektup yaz yor. Mektuplar n içinde Antalya n n resimlerini s k flt r yor. Bir resimlere bak yorum, bir bizim Çald ran a bak yorum; cenneti hayal etsen daha iyisini hayal edemezsin o dönem. Benim zaten kafamda kaçmak var, babam n bu yapt da bana teflvik oldu. Ve ben otobüs biletini ald m, Antalya ya gittim. Babam n bizim oray tarif edifli var; sekiz ay k fl, iki ay yaz, iki ay da toz. Dolay s yla yapacak çok fazla bir fley yok. Antalya n n güzelli ini, zenginli ini, imkanlar n gördüm bir daha da dönmedim. Babam ne ettiyse dönmedim. Babam geri dönmem için çok srar etti. Ancak ben dönmemeye art k kati flekilde karar vermifltim. Antalya da day lar m var hal iflleri yap yorlar, onlar n yan nda çal flmaya bafllad m. Hal topluyorum, çay yap yorum, dükkan temizliyorum. Tabi bizim iyi kötü bir ticaret geçmiflimiz var. Almanya dan gelmifl s n r d fl edilmifl insanlar tezgahtarl k yap yor, turistlere mal sat yorlar. 9 itibar

11 Ben türkçeyi zar zor konufluyorum. Bir gün day ma dedim ki, Ben de tezgahtarl k yapaca- m. Day m flafl rd, Hangi dille yapacaks n, nas l olacak bu ifl? ben kararl oldu umu day - ma gösterdim. Çünkü adamlar, di er arkadafllar sabah üçe dörde kadar geziyorlar, içiyorlar onlar uyan ncaya kadar bir sürü müflteri geliyor, ortada da mal satacak hiç kimse yok. kna ettim, öyle day mdan izin ald m. Turistlere mal satmaya bafllad m. Bakt m oluyor, o sene harçl - m ç kard m. Lise y llar bafllad. Her sömestr çal flmaya bafllad m, üçüncü sömest rda art k çok tecrübeli bir tezgahtar olmufltum. Her satan, gelirden yüzde on komisyon al yor. Day ma gittim dedim ki, Ben de komisyon istiyorum. day m beni okuttu u için komisyon vermeye önce pek s cak bakmad. Beni okutuyorsun da di erlerine yüzde on komisyon veriyorsun. Diye srar ettim. Ama Sen bu dükkanda ö rendin almancay. dedi. Tamam! dedim E er bu dükkanda Almanca ö renme aleti varsa sen niye ö renmiyorsun? diye ekledim. Öyle deyince day mdan bir tokat yedim. Karfl komfluya geçtim hal satmaya bafllad m. Hakikaten çok bereketli, çok karl bir iflti. Ben lise sondayken o zaman n en iyi arabas n ve iki tane de daire alm flt m. Bu sefer bafllad k Okuyal m m, çal flal m m? Bir süre böyle git gellerle beraber nas l on dört yafl nda Van dan Antalya ya geldiysem, on sekiz yafl mda alt mda arabamla bafllad m düflünmeye. Sonunda karar m verdim ve on dokuz tane hal - y arabaya koydum, Bulgaristan ve Romanya üzerinden Almanya ya gittim. Plakam da 007; her gören James Bond geldi, diyor araban n plakas n görünce. Yaz n Antalya da tan d m turistleri ziyaret etmeye bafllad m. Onlar ar yorum Ben geldim sizi ziyaret etmeye. Ben Fettah hat rlad n z m? Sizi ziyaret etmek istiyorum. diyorum. Sebebi ziyaretiniz? diyorlar. Hal satmak. diyorum, yi biz seni sonra arar z. diyorlar ama bir daha aram yorlar. Acaba ne 10

12 E er bu dükkanda Almanca ö renme aleti varsa sen niye ö renmiyorsun? diye sordum. yapsak bunlardan randevu alsak diye düflünmeye bafllad m. Almanlar gerçekten küçük fleyleri çok seviyorlar. Ufak ama bedava bir fley görünce hemen alaka gösteriyorlar. Sonra ben hat rlad m elma çay n çok sevdiklerini, her arad mda Bir hediyem var, takdim etmek için sizi ziyaret etmek istiyorum. diyorum. Hediye de ne hediye, bir kilo elma çay, bir de yan nda Türk bardaklar ald m. Öylece evlere girmeye bafllad k. Bir bakt m bizim hikaye ayn daha önce manifatura satt m z gibi. Evlere gidiyoruz kimi para yok diyor, kimi çanta diyor. Bir örnekle bunu neticelendirmek istiyorum. Birine gittim, bir gün adam n araba galerisi var. Çok da zengin. Ama bu adamdan para kazanan hiç kimse olmam fl. Arkadafltan sadece bir kez tan flt rmas n rica ettim. Oturduk, adama dedim ki. Ben bir tane Mercedes almak istiyorum. Bunu deyince bizim arkadafl yerlere düflecek, Nas l Mercedes al rs n senin paran m var? Benim hal lar m var, dedim. yi, be en. dedi. Bir tane C180, geldim k rk alt bin mark. Dedim ki ben de, Biraz hal var, biraz da para var. Adam Tamam üç bin mark hal alay m, gerisini para alay m. Ben de bunun üzerine, Peki bu hal y kim seçecek? diye sordum. Çünkü biz hal satarken bütün derdimiz eve girmek, eve girince han m ikna edince ifl de ifliyor. Getir ben seçece im. dedi. Ya olur mu? dedim Hal bu. Eve uyar, uymaz, büyüklü ü, rengi... Neyse, beyefendiyi ikna ettik evine gönderdi beni. Evine bir gittim müthifl, flato gibi bir ev. Han m yla kaynanas oturuyor, tam istedi im bir ortam. Dedim ki Siz bir oturun, müsaade edin, ben evinizi dizayn edeyim. Tabi çok basit bir mant k var; evde koltu un yerini de ifltir, masan n yerini de ifltir, hal y ser, ev yeni gibi oluyor. Bafllad k biz evi bafltan sona döflemeye. Ben arabada ne kadar hal varsa hepsini eve serdim. Sonra han m beyini arad, Acil eve gel. Aradan dört befl saat geçmifl ama ev müthifl bir ev olmufl. Adam eve geldi. Bafllad lar konuflmaya, en son bana geldi dedi ki, Benim sana bir teklifim var. Kaç para bu hal lar? Hesaplad k, ölçtük, biçtik yüz küsur bin mark. Ben sana iki araba verece im dedi. Ama ben bir kifliyim, iki arabay nas l süreyim. dedim. Neyse adam ikna ettik, paray ald k, bir tane de araba ald k. Biz arabayla ç kt k, Türkiye ye geldik. Arabay sonra Türkiye de satt k. Neticede ticaretteki mant k hiç de iflmiyor. Ben bu adamla yapt m muhabbete bafllay nca köyde satt m manifatura akl ma geliyor. Bu manifatura ticareti, babamdan ö rendiklerim gerçekten benim için önemli de erlerdir. Bunlar da y llar sonra hep hayat mda uygulad m. Bir zaman sonra, gel zaman, git zaman biz bakt k ki bu hal iflinde çok ifl yok. Bu arada Almanya da üniversiteye de kay t yapt rm fl m, ticaret yap - yorum, bir sürü ifli bir arada götürmeye çal fl yorum. Antalya ya döndüm 1994 te. Bu hal c kta gelecek yok diye kuyumcu dükkan açt m. Kuyumcu dükkan n açarken, baz insanlar tak ta- 11 itibar

13 Basit bir mant k vard r: evde koltu un ve masan n yerini de ifltir, hal y ser, ev yeni gibi olur. kar, ben hiç tak takmam flt m. Kuyumculuktan da hiç anlam yorum, hatta açt ktan sonra da bir kuyumcular toplant s na gittim. Adam n biri beni orada biraz da ezmek için Söyle bakal m 585 ayar içinde kaç gr baflka metal var? gibi yüzdeli sorular soruyor. Vallahi ben hiçbir fley bilmiyorum. Benim bildi im; ald m fiyat n üstüne bir fley koyar satar m. dedim. Sonralar fuarda dolafl rken kimlerin mücevher satt n görünce çok sevindim. Gilan n sahipleri ile tan flt m, onlar o zaman mücevher toptanc l yap yor. Onlardan mal ald m küçücük dükkanda satmaya bafllad m. Sonra bir gün stanbul a gezmeye geldim. Bu benim hayat mda gerçekten çok önemli bir dönüm noktas d r. Ferhan Beyler de o ara beni Akmerkez deki ma azalar na götürdüler, oray gezdirdiler. Tabi Akmerkez deki ma aza o zaman Türkiye nin en güzide ma azalar ndan bir tanesi. Hala da bana göre Türkiye nin en baflar l ma azas d r. Müthifl bir ma aza metrekare. O dönem Akmerkez Türkiye de yeni aç lm fl son derece önemli bir yer. Ben ma azaya afl k oldum. Ferhan Bey ile Muharrem Bey e afl k oldum, ç kam yorum. Düflünüyorum Böyle bir fley Antalya da nas l olur? Antalya daki turist, Antalya daki zenginlere o güne kadar hep sahte malzemeler sat l yor. Kimse turistin pahal bir fley alaca na ihtimal vermiyor. 30 dolara Rolex, 20 dolara Cartier saatler sat l yor tenekeden. Bu ma azay görünce bakt m ki ifl farkl yere gidiyor. Ferhan Bey ve Muharrem Bey ile Antalya da ortak olmaya karar verdik ve ma azam z kapat p Gilan yapmaya karar verdik. Onu yap nca Antalya daki sektör için gerçekten bir ihtilaldi. Çünkü iki katl muhteflem bir ma aza, her yönüyle e itilmifl çal flanlar, müthifl markalar... Zaten Gilan kendisi marka o dönem. Bakt m Muharrem Bey ve Ferhan Bey farkl fleylerden konufluyorlar. Ferhan Bey kurumsallaflma diyor, pazarlama stratejisi diyor, ürün gelifltirme diyor, ürün çeflitlili i diyor. Bunlar n hepsi benim için yeni, ilk defa duyuyorum. Bakt m bizim bölgede de bunlar çok konuflan yok. E itimler düzenleniyor, birçok insan getiriliyor bu e itimlere. Ben herhalde o dönem içerisinde bunlardan en fazla istifade eden biri olmuflumdur. Bu e itimlerin hepsine kat ld m, bu vizyonun geliflmesinden çok fazla etkilendim. Ticaretimi ona göre yönlendirdim. Gerçekten üç y l, dört y l son derece baflar l, kendi ad ma son derece faydal bir ortakl k süreci geçirdik. Bu arada tabi Antalya da bir furya bafllad ; ifl adamlar dernekleri kuruluyor, genç ifladamlar dernekleri kuruluyor, buralara da hep üye oldum. Bunlar da benim hayat ma katk lar olan çok önemli organizasyonlar oldular. Yine güzel bir anekdot paylaflmak isterim. Bir gün bu ifladamlar derneklerinden bir tanesinde Ali Coflkun konuflmac olarak gelecek ama kimin takdimi yapaca na bir türlü karar verilemedi. Yönetim akflama kadar tart flt, hiç kimse ben takdimi yapay m diye öne ç kmad. Tam konuflman n bafllayaca s rada bir imam hatip ö retmeni ç kard lar, adam n ceket kollar dirsek üstünde. O konuflsun, dediler. Dedim ki, Müsaade ederseniz kimseyi bulmad ysan z takdimi ben yapay m. 12

14 Dünya de ifliyor, dünyadaki ifl yönetme flekilleri de ifliyor. Sen Türkçeyi zor konufluyorsun, takdimi nas l yapacaks n? dediler. Ö renirim en az ndan. dedim. Öylece orada takdime bafllad m, bir medeni cesaret geldi. fiimdi gençler de var aram zda, belki yeni ifl kurmak üzere olanlar da var; bir okudu um kitaptan da bahsetmek istiyorum. Gilan tecrübesi, stanbul buluflmam z, Gilan daki e itimler, Gilan n ortaya koydu u vizyon, Ferhan Bey in tecrübesi, hayat mda çok önemlidir. Bu sivil toplum kurulufllar yla olan iliflkim, bir de o dönem biraz fazla okumaya merakl yd m. Bir kitap elime geçti. Kitab n ad Giriflimcilik Tutkusu. Bu Giriflimcilik Tutkusu nda Los Angeles ta, California da geçen bir olay anlat yor yazar. Marry diye bir bayan pastanecilik yap yor. Bu bayan n pastanesi o bölgenin en baflar l pastanesi. Herkes s rada, kuyrukta çok iyi para kazan yor. Tabii ak l verenleri çok olur bu süreçte. Her gelen diyor ki, Marry sen ikinci pastaneyi de aç. Marry ikinci pastaneyi aç yor, kuyruklar azal yor ama ifller yine iyi. Ondan son- 13 itibar

15 ra diyorlar ki, Sen üçüncü pastaneyi de aç. Üçüncü pastaneyi aç nca bafll yor kuyruklar azalmaya. Kuyruklar yok oluyor ve ifller tersine gidiyor, bafll yor zarar etmeye. Onu okuyunca bakt m bütün hikayeye kendimi görüyorum. fller aç ld kça verimlilik düflüyor, ifller aç ld kça karl l k düflüyor. O arada bir sürü ma- aza aç yoruz. Orada yazar n bir tespiti var diyor ki, Bir ifladam nda bir arada bulunmamas gereken üç özellik var: teknisyenlik, yöneticilik ve müteflebbislik. E er bunlar n üçü bir insanda bir aradaysa o insan n baflar l olma flans yoktur.. Niye? Teknisyenlik biliyoruz ma azaya gidip tezgahtarl k yap yoruz, gidiyoruz ma azadaki on kifliyi yönetmeye çal fl yoruz, bir de gidiyoruz yeni ma azalar açaca z diyerek müteflebbislik yap - yoruz. Tam da adam n tarif etti i noktaday z. O zaman bir karar ald m; Ma azac l ktan çekilmelisin, e er müteflebbis olacaksan. diye. O andan itibaren de müteflebbislik hayat benim için bafllad diyebilirim. Ondan sonra farkl bir yap yla, farkl bir çal flma flekliyle devam etmeye bafllad m. Tabi o arada kiflisel geliflim, e itim, hani derler ya mezara kadar devam eder, gerçekten bu kiflisel geliflim süreci benim için hiç durmad, devam ediyor. Çünkü dünya de ifliyor, dünyadaki ifl yönetme flekilleri de ifliyor. Finansman modelleri de ifliyor, para bulma modelleri de ifliyor. Bütün bunlara sizin kendinizi paralel gelifltirmeniz laz m. E er gelifltiremezseniz bir gün mutlaka geride kal rs - n z. Bu müteflebbislik süreciyle beraber farkl düflünmeye bafllad m, farkl bakmaya bafllad m. Acaba Antalya ya gelen turistlerle baflka ne yapabilir, onlara ne satabilirim, onlardan farkl nas l faydalanabilirim diye o süreçte bir gayrimenkul projesi gelifltirmeye bafllad m. Yirmi otuz tane villa. Bir gün bir müflteri geldi dedi ki, Ben de- 14

16 Çal flanlar m z heyecanlar m za ortak edip, çal flanlar m zla gelece i paylaflmal y z. nize s f r bir villa ar yorum. O nas l olacak denize s f r villa? Ben dedim ki Antalya daki bütün araziler turizm arazisidir, turizme göre yap lm flt r dolay s yla denize s f r villa bulamay z. Bulursan z akl n zda bulunsun diye not b rakt. Aylar sonra yar m bitmifl bir otel buldum. Bu herhalde iyi olur diye o beyefendiyi arad m dedim ki, Ben bir otel buldum, bunu beraber alal m, sana da istiyorsan z içine villa yapal m. Neyse, git gel ikna ettim o arkadafl. Otelcilik hayat na ad m atm fl oldum de ilk otelimizi açt k. Oteli açarken de biz oteli yapar z, satar z; yapar z, kiraya veririz diye bafllad k. Ama iflletmeye bafllay nca otelin genel müdürü ile dedim ki Bana bir pazarlama stratejisi anlat. Ö renmiflim Ferhan Bey den. Adam bafllad anlatmaya Ben flunu tan yorum, bunu tan yorum. Dedim ki Üstat sen bana hep tan d klar n anlatt n, ne yapaca n anlatamad n. Bafllad m insanlarla görüflmeye. Birisine sordum Elektri in kilowatt saati kaç lira? diye, bana o zaman bir rakam söyledi piyasan n on kat. Genel müdür adam, nas l yönetiyor bu oteli. Biraz da müteflebbislerin taraf ndan bakmaya bafllad m, nas l gelifltiriyorlar diye bakt m. Gözlemledim ki, pazar bombofl; gerçekten de yapacak çok ifl var. Çünkü biz mücevheratta da bunu yaflad k. Bakt m otelcilikte boflluk daha fazla. Böylece biz Rixos ismine karar verdik. Bu sektörde büyümeye bafllad k. Büyürken hem ald m z e itimlerle, hem iktisad n genel tarifine uyarak ticaretimizi gelifltirmeye bafllad k. flte iktisad n genel tarifine bakt n zda emek, sermaye ve müflteri üçlüsünün memnun olmas laz m. lk etapta çal flanlar m zla birlikte Biz nas l bir vizyon kurar z, gelece i nas l infla ederiz? diye sorular sorarak çeflitli kararlar ald k. Okudu umuz birçok yerde diyor ki; çal flanlar n z gelece inize ortak edin. Çal flanlar m z heyecanlar m za ortak edip, çal flanlar - m zla gelece i paylafl p bütün bunlar teoriden prati e nas l geçiririm diye mücadele verdim. Gerçekten de bugüne kadar, tabi son on y lda çok ciddi büyüme süreci yaflad k ama bu büyüme sürecinde benim için en temel noktalardan biri bu olmufltur. Çal flanlar sürece katmak, onlar heyecan ortak etmek, onlar cesaretlendirmek, onlarla nelerin yap labilece ini onlara anlatabilmek. Hatta ben yaflad m fleylerden bir iki tanesini paylaflmak istiyorum. Birinde; biz bir hedef koyduk. Bir oteli sekiz ayda bitirmek istiyoruz. Geldim çal flma arkadafllar ma biz bunu sekiz ayda yapaca z dedim. Dediler ki Bu ifl olmaz. Bu ifl yirmi aydan önce yapan yok. Bu matematikte olur mu, hesaplad m zda olabilir mi, ka t üstünde olabilir mi, yap labilir bir fley mi? Hepsi Evet dedi. Mühendisler hesap yapt, ka t üstünde yap labilir. O zaman arkadafllar, ka t üstünde yap labilir bir fleyse biz bunun nas l gerçeklefltirilece ine bakal m. dedim ve ikna ettim. Sonra da hep beraber yola ç kt k. Yola ç kt ktan sonra sürece ben liderlik ettim. Gerçekten 8 ay boyunca arkadafllar m zla çal flt k. Teknik de ilim, inflaat tecrübem yok ama süreci yönetmek için orada bulundum, en sonunda ifl bitti. fl bitince proje müdürü, flimdi benim orta- m, geldi dedi ki; Benim kendimi keflfetmeme yard mc oldun bu, bana verdi in en büyük imkand r. Sana müteflekkirim. Bana ilk gün yapabiliriz dedi inde inanmad m. Kendimi keflfettim bundan sonra ne dersen onu yapar z. Bununla beraber birçok hikaye duyduk arkadafllar m zdan, onlar kendilerini keflfettiler, biz de kendimizi keflfettik. Tabii, son 10 y lda iflletti imiz yapt m z oteller var, bir de baflkas na yapt m z oteller var. Her- 15 itibar

17 halde dünyada bizimki gibi bir flirket var m bilmiyorum. 5 y la kadar 10 tane otel yapt k; yani ortalama y lda 3 tane tesis anlam na geliyor bu. Bunu bize inanan, bizimle gelece ini paylaflmak isteyen arkadafllarla yapt k. Müteflflebbisli in tarifini bir çok yerde duyuyoruz. Ben hep diyorum ki; Giriflimcilik eflittir heyecan; heyecan eflittir insan n motivasyonu. E er bunlar varsa, gerisi geliyor. Böylelikle bizim hikayemiz bafllad ve arkadafllar m zla geliflmeye bafllad k. Türkiye'de bu iflin markalaflmas gerekti ine karar verdik. Uluslararas olmasak bile en az ndan Türkiye'de en iyi bilinen otel markalar ndan biriyiz. nanc m z bunu çok daha iyi noktalara tafl yabilece imizdir. Çok ayr nt ya girmeden anlat rsam; kendi ifllerimizi yapal m diye, önce paralelimizde bir inflaat flirketi kurduk. Genç arkadafllar belki bu konuda bir fleyler not etmek isterler; gerçekten önemli bir tecrübe y l na kadar inflaat flirketi çok büyük ifl yapmayan kendi hayat n idame ettirmeye çal flan bir flirket y l nda Kazakistan Devlet Baflkan n Antalya'da misafir ettik. Bir tekneyle sahili gezdirirken bizim bir tesisi gösterdim ve Say n Baflkan m bu tesisi biz 5 ay 14 günde yapt k. dedim. Tebrik ederim, çok güzel yapm fls n z. Sen sözüne güvenilir bir adam m s n? dedi. Öyle san yorum. Dedim ve bana elini uzatt, Tut elimi. dedi. Bana bir otel laz m ama sana 10 ay zaman veriyorum bizim memlekete gel yap. dedi. Hayat mda Kazakistan'a gitmemiflim; hava flartlar n, hiçbir fleyi bilmiyorum. Baflkan n da elini b rakmak istemiyorum, baflkan n da eli uzat ld nda tutmak laz m. Bir tek Baflkan m para var m - d r? diye sorabildim. Parada bir sorun yok, ödeyece iz. dedi. Peki, bürokrasi var m d r?, Ben flimdi baflbakan arayaca m; bürokrasi olmayacak bunun da talimat n verece im. dedi. Arkadafllar ma gittim kendi kendimizi bir daha keflfetmemiz laz m, dedim. Kazakistan'a gidece- iz, 10 ayda bir otel yapaca z, dedim. Konufltu- umuz ay Haziran, biz sallana sallana Temmuz da Kazakistan'a gittik. Orada arkadafllarla bir ekip kurmaya çal fl yoruz. Saraydan beni ça- rd lar, baflkan dedi ki; Biz seninle konuflurken bir yanl fll k yapm fl z, 10 ay de il 8 ay otelin süresi. Peki, baflkan m art k geldik buraya emri- 16

18 Ka t üstünde yap labilir bir fleyse, o zaman bunu nas l gerçeklefltirebiliriz? niz olur. dedik. Döndüm geldim; Türkiye den giden müteahhit arkadafllarla konufluyoruz, diyorlar ki: nflaat izni almak 6 ay; burada flehir batakl k üzerine kurulmufl, temellerin hepsi kaz k temel, kaz k üretimini bir tek fabrika yap yor o da bu sene kapatt. Eylül e, Ekim e kadar s ra var, zaten Kas m da da yerler donuyor, kaz k çakmana imkan yok. dediler. Makine mi getirelim, ithal mi edelim, kaz trenle mi tafl yal m? Ne yap yorsak bir türlü iflin içinden ç kam yoruz. Bu arada bizim mühendis arkadafllar çal fl yor; kaz k hesab yap yorlar ama hepsi kara kalemle. Yani ortada proje, izin hiç bir fley yok. Statikçi arkadafl geldi Bana boylar bu ölçüde olan 1100 tane kaz k laz m. dedi. Piyasada kaz k yok. Ben bazen s k fl nca saatlerce yürürüm; mevlaya s n r m. Acaba akl ma farkl bir fley gelir mi diye yürüdüm. Yürüdükçe, Burada bu kadar s ra var, bu kadar da flantiye var, birinin mutlaka elinde stok vard r. diye akl ma bir fikir geldi. Döndüm arkadafllara Bütün inflaatlar dolafl n, hangi inflaat n önünde kaz k stoku görürseniz gidin 2 kat na kadar para teklif edin. dedim. Akflam arad lar dediler ki % 25 fiyat fark yla bulduk. Getirdiler koydular kaz klar stoka 2 gün sonra. fiimdi çakma s ras geldi. Ya izinsiz olur mu? dediler, izin olmayacak, bürokrasi yok dediler, siz bafllay n. Bafllar bafllamaz geldiler, izin al n dediler. zin verecek profesör yok; ar yoruz adam, Ben 3 hafta sonra gelece im. diyor. Zaten 3 haftay kaybettik mi bizim 8 ayda yapma flans - m z yok, dedim ki bafllay n, çak n. Profesör 3 saat sonra geldi. Biz bafllad k çal flmaya art k kimse durdurmuyor, her fleyi göze alm fl z. Siz nas l yapars n z diye ba r yor, ça r yor. Dedim ki; Profesör ya bunu imzala, ya biz kaz k çakma ofisi açaca z bundan sonra sana rakip olaca- z. mzalad ; Aman siz bafl ma ifl açmay n. dedi. Sonra Türkiye den 450 tane iflçi götürdük, havaalan na indirdik. Tabii biz bilmiyoruz ki oraya gidilecek izinler al nacak, hepsinin çal flma izinleri ç kar lacak, elli tane prosedür var. Türkiye den bindirdim uça a getirdim, nas lsa baflkan bize bürokrasi yok dedi. ndik oraya, havaalan nda b rakm yorlar. Ben havaalan na gittim, Dediler ki, Nas l b rakaca z, bunlar n hiçbirinin çal flma izni yok. Emniyet müdürü geldi, ifl ve iflçi bulman n bafl ndaki kifli geldi, hepsi diyorlar ki Sen teröristlik yap yorsun, böyle bir fley yapamazs n, sen kimsin? Adamlar beni ilk defa görüyorlar. Benim görevim havaalan na kadar getirmek, gerisi sizin. E er gönderecekseniz buyurun geri gönderin, ama bunu yukar ya iflin sorumlusu olarak siz bildirileceksiniz. Adamlar söylene söylene benim iflçilerin hepsini b rakt lar. Geldik flantiyede çal flmaya bafllad k, 8 ay sonra da açt k. Bu bizim için o ülkede herkesin bizi konufltu u, herkesin sayg duydu u, herkesin destekledi i bir girifl oldu. Sonra o flehrin yar s n biz infla etmiflizdir. fiu anda bile 20 ye yak n projemiz var orada. 10 binlerce çal flan m z oldu zaman nda, flimdi yine 6-7 bin çal flan m z var. Ama böyle bir challenge, böyle bir imtihan, bizi farkl bir baflar ya tafl d. Buna benzer bir hikayeyi Libya da yaflad k. Bakt k ki Kazakistan, Dubai krizde; inflaat iflinin en yo un oldu u iki ülke ve bizim için çok farkl anlamlar var bu iki ülkenin. Kazakistan Çin e ve Rusya ya komflu; dünyan n en büyük ekonomilerinden iki tanesi Kazakistan n s n r komflusu. Dubai, Hindistan a yak n, bütün körfezin girifl kap - s. Orada iflimizi kendimize göre bir anlamda dengeledi imizi düflünüyoruz krizi gelince ilk çöken iki yer bunlar oldu. Çok büyük sorunlarla karfl karfl ya kald k. Çal flma arkadafllar m top- 17 itibar

19 lad m, Ne yapaca z? Borcumuz var, harc m z var, devletten para tahsil edemiyoruz, ifllerimizin hepsi durmufl durumda. Nerede ifl var. diye bakt k. Makro verilere bakt n zda iki ülkede para gözüküyor. Suudi Arabistan ve Libya parl yor. Biz buralardan hiç ç kmad k, her gün bir flehre gidiyoruz, her gün birini ziyaret ediyoruz. Neticede Libya da bir kontak bulduk, çal flmaya bafllad k. Dediler ki: Bizim mart ay nda çok önemli bir konferans m z var, 6 ay zaman m z var, bir otel yapar m s n z?. Biz tabii yöntemi bildi imiz için hemen dedik ki: Para varsa ve bürokrasi yoksa biz yapar z. Orada hem param z ödediler, hem bürokrasi uygulatmad lar ve 6 ayda orada bir tesis açt k. Geçenlerde bizi ça rd lar, Yeni bir toplant m z var ama bizim 100 gün zaman m z var, bir otel yapar m s n z? dediler. Paray biraz artt rman z laz m. dedik ve 94 günde 730 odal bir otel yapt k. Bununla ilgili de bir iki ilginç anekdot var. Tabii 94 günde bir oteli yap p bitireceksiniz ama as l en önemli sorun bunun iflletmesi; çünkü orada bu süreçte de birçok sorun yaflan yor. Beni bir gün arad lar Buray iflletmeni de istiyoruz, çünkü biz talimat ald k, Afrikal olmayan servis eleman istiyoruz. dediler. Ben san yorum ki kifli göndeririz bu hizmeti yapar z, gelse gelse 30 devlet baflkan gelir, gerisini oradan tamamlar z. Ancak arkadafllar Fettah Bey, buradan 2500 kifli götürmemiz laz m. dediler. Nas l yapaca z? Yine bafllad m günlerce yürümeye; hem mevlaya s n yoruz hem yürüyoruz. Çünkü 2500 kifli götürürsek, bizim yapt m z bütün yeni mekanlar gelecek ziyaretçiler için, flehirde 2500 kifliyi yat racak yer yok. Da tt k bütün arkadafllara fikri, herkes sabaha kadar düflünsün, adamlar nas l götürece iz, nas l yat raca z, servise nas l haz rl kl hale getirece iz. Çünkü inflaat gibi de il ki, inflaatta çal flmaya giden adam her ortamda yat r yorsun, ama serviste öyle de il. Adam fl k görünecek, dinlenecek, duflunu alacak, üniformas n giyecek, bir sürü kendi içerisinde sorunu var. 600 tane aflç listesi ç karm fl z, bir kere 600 aflç y bulmak bir dert, oraya götürüp orada çal flt rmak bir dert. Depolar laz m, yemekleri haz rlayacak mutfaklar laz m, bütün bunlar sorun. Bizim bir arkadafl geldi, patron dedi Acaba biz bir cruise gemisi kiralasak nas l olur? O bizim için bir fl k oldu; 3 tane cruise kiralad k. O gemileri götürdük limana yanaflt rd k, Allah tan 18

20 Biz Libya ya gittik, toplant çok iyiydi ama Türklerden baflka bir fley görmedik. toplant n n yap ld flehir liman flehriydi. Bütün arkadafllar m z o gemilerin içine yerlefltirdik, depoyu çözdük, servisi çözdük, e itimi çözdük, her fleyi orada çözdük. Böylece flehirde biz 7300 kifli olmufluz. Sonra Suudi Arabistan da bir gazetede ç kt ; Biz Libya ya gittik, toplant çok iyiydi ama Türklerden baflka bir fley görmedik. Bu da benim her zaman müteflekkir oldu um çal flma arkadafllar m n bir baflar s yd ; sonuçta hep beraber yüzümüzün ak yla oradan da ç kt k. Tabii de erli dostlar bunlar n hepsini niye anlat yorum; belki baz genç arkadafllara fl k olur. Ben biliyorum ki, burada baz büyük a abeylerimi görüyorum, benimkinden çok daha baflar l, çok daha iyi hayat hikayeleri var. Burada benden önce konuflma yapan birçok dostumun konuflmalar n okudum, gerçekten hem çok feyiz ald m, hem çok etkilendim. Benim inand m bir fley var, bir devlet baflkan size elini uzat yor, bir yerde çok önemli bir ifladam size elini uzat yor, bir yerde çok baflar l bir akademisyen size elini uzat yor, bir yerde çok önemli bir bilim adam size elini uzat yor. Gerçekten bunlar pratik zekas yla insan bazen çözebiliyor, Ben zekiyim bunu flu flekliyle yönetebilirim. diye düflünüyor. Ama ben flunu gördüm, emin olun ço u defa, görüflmeye giderken, toplant ya giderken muhatab mla ilgili hep bir fleyler okumaya çal flt m. Birileriyle istiflare etmeye çal flt m. Birini ar yorum, Ben flu kifliyle görüflmeye gidece im, nas l davranay m? diye soruyorum, adama tuhaf geliyor. Ama bunlar bana çok fley ö retti. Bazen f rsatlar bir kere size geliyor, flans bir defa karfl n za geliyor. Bir devlet baflkan karfl n za bir defa ç k yor. 10 dakika, 20 dakika süreniz var. O sürede onu etkileyebilirseniz etkileyin. Sevdi i konulardan bahsediyorum. Yoksa bir devlet baflkan n n karfl s na her gün yüz kifli geliyor. Allah a hamdolsun, baz fleyleri baflard - m z düflünüyorum. Bu ayn flekilde, çok baflar l dünya çap nda ifl adamlar için de geçerli. Adama proje götürüyorsunuz, onunla beraber bir fley yapmak istiyorsunuz, gidince de mutlaka hüsnü kabul görmesi laz m sizin teklifinizin. Bunun için adamla ilgili gitmeden bir fleyler okuyorum. Adam at seviyorsa, hiç ata binmedi im halde atla ilgili bir fley anlat yorum. Av seviyorsa avla ilgili bir fley anlat yorum, tekne seviyorsa tekneyle ilgili bir fley anlat yorum. Bunlardan dolay da birçok fleyi ö rendim tabii ki, herkesin farkl zevkleri var. Bir de, bunu ben yönetici adaylar mla yap yorum. Mesela gerçekten çok sevdi im, kabiliyetine çok inand m bir insan kazanmak için en az devlet baflkan na giderken ki hassasiyetle haz rlan yorum çünkü e er baflar l bir yöneticisiyse, gerçekten deneyimli, kabiliyetli biriyse ben onu mutlaka bizim gemiye almak istiyorum. GE in CEO su Jack Welch in çok önemli bir tarifi var, Baflar l adamlar kendi otobüsüme almak istiyorum. diye. Biz de onlar kendi gemimize almak için ikna etmeye çal fl yoruz. Tabii bir insanla hayat boyu bir plan yap yorsunuz, e er baflar l ve donan ml biriyse sizinle hayat - n planlarken mutlaka sizin daha önce görüfltü- ünüz devlet baflkan ndan ya da ifl adam ndan çok daha titiz davranmak zorunda. 19 itibar