ENGELLİ TURİSTLERE YÖNELİK OTEL UYGULAMALARI: ANTALYA YÖRESİ ÖRNEĞİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ENGELLİ TURİSTLERE YÖNELİK OTEL UYGULAMALARI: ANTALYA YÖRESİ ÖRNEĞİ"

Transkript

1 Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Temmuz 2016, Sayi:13 ENGELLİ TURİSTLERE YÖNELİK OTEL UYGULAMALARI: ANTALYA YÖRESİ ÖRNEĞİ Özet: Fazıl ŞENOL * Kutay OKTAY ** Meliha ÖZMEN *** Araştırmanın amacı, Türkiye de turizmin başkenti olarak bilinen Antalya Bölgesi nde yer alan konaklama işletmelerinde engellilere yönelik uygulamaların değerlendirilmesi, eksikliklerinin belirlenmesi ve karşılaşılan sorunlara çözüm önerileri geliştirmektir. Çalışmayla engellilerin turizm faaliyetlerinde karşılaştıkları sorunlara dikkat çekmek, daha duyarlı davranılması için sektörde ve toplumda farkındalığın arttırılması hedeflenmiştir. Araştırmada literatürdeki ikincil veri kaynaklardan elde edilen bulgular değerlendirmeye alınmış ve birincil veri olarak Antalya da bulunan 21 otel işletmesi yöneticileri üzerinde anket uygulaması yapılmıştır. Anket sorularının analizinden; Otellerin inşaatı aşamasında dışarıdan uzman görüşüne başvurulduğu ancak nihai kararlarda üst yönetimin görüşlerinin etkili olduğu bu nedenle de işletmenin faaliyete geçtikten sonra planlama yanlışlıklarından dolayı sorunlarla karşılaşıldığı, bu sorunların başında da restoran ile mutfak arasındaki mesafelerin uygunsuzluğun başı çektiği, engelli oda sayısı belirlenirken ülkedeki yasal mevzuatta belirtilen sayının gözetildiği ve daha fazlasına ihtiyaç duyulmadığı, yöneticilerin otel içerisinde engelli misafirler için yapılan düzenlemelerde eksiklikler olduğunu ve bazı uygulamaların da göstermelik olduğunu kabul ettikleri, otelde tekerlekli sandalye bulundurmuş ve banyoya bir engelli WC taşı yerleştirmiş olmayı engelliler için tasarlanmış oda olarak gördükleri bilgisi elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Engelli Turizmi, Otel İşletmeleri, Engelli Turist, Engelli Turist İçin Hotel Uygulamaları, Antalya JEL Kodu: M 00 HOTEL PRACTICES FOR DISABLED TOURISTS: A RESEARCH IN HOTELS IN ANTALYA * Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Erbaa Meslek Yüksekokulu, S. yazar, Yrd.Doç.Dr.., fazilsenol@yahoo.com ** Doç.Dr. Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi, kuti75@hotmail.com *** Turizmci Otel Personeli, Antalya, meliha.ozmen@mail.ru

2 Engelli Turistlere Yönelik Otel Uygulamaları: Antalya Yöresi Örneği F.Şenol, K.Oktay, M.Özmen Abstract: The purpose of the research is to examine the practices for disabled customers, determine the deficiencies and develop solutions to the encountered problems at hospitality enterprises in Antalya which is well known as the capital of tourism in Turkey.Drawing attention to problems faced by people with disabilities in tourism activities and raisying awareness among the public and the tourism sector to encourage them to act more sensitively. The findings obtained from secondary data sources in the literature were evaluated in the study and questionnaire surveys were conducted with hotel managers to get the primary data in 21 hotels in Antalya. From the analysis of the survey questions, it is found that; Although hotels consult outside experts in the construction phase of the hotel, senior managers views were more effective in the final decisions and therefore hotels have faced significant problems arisig from the planning mistakes, the inconvenient distance between the restaurants and the kitchens has the first rank in problems list, only the minimum number specified in the legislation of the country has been considered while determining the number of handicapped rooms, apart from all, the hotel managers accept that the several shortcomings exist in the arrangements made for disabled guests and they agreed that some arrangements are in fact a showpiece, Hotel managers understand the specifically designed rooms for the disabled customers as having wheelchairs in the hotel and placing a special toilet for disabled customers in the bathroom. Key Words: Disabled Tourism, Hotels, Disabled Tourists, For the Disabled Tourist Hotels Practices, Antalya 1. Giriş Kişilerin doğuştan veya sonradan doğal afetler, yetersiz beslenme, hastalıklar veya kazalar sonucu bedensel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle engelli olması, yaşamsal aktivitelerini kısmi veya tam olarak engellemekte ve en önemlisi sosyal yaşamlarını sürdürmelerini zorlaştırmaktadır. Dünya nın çeşitli yerlerinde bireyler büyük oranda tedavi edilemeyen, belirli fonksiyonları yerine getirebilme yeteneklerinin kaybolduğu ya da engellendiği fizyolojik eksikliklerle yaşamak zorundadır. Engelli bireyler, konutlarından başlayarak tüm mekanlarda ve bunlara ulaşım sürecinde sayısız engellerle karşılaşmaktadır. Bu engeller, engelli insanlarda işlevsel performans yetersizlikleri ve değişik problemler doğurmakta, onların yaşam kalitelerini düşürmekte, çeşitli psikolojik ve sosyal sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Engelli insanların sorunları, küresel insan hakları sorunudur ve ülkemizde de özellikle toplumla bütünleşme yönünde farklı sorunlarla karşı karşıya kaldıkları bilinmektedir. Yaşamın pek çok alanına yayılan bu sorunlar engelli bireylerin içinde yaşadıkları toplumla işlevsel bir bütünlük içinde yaşamalarını güçleştirmektedir. Bu sosyal sorunun çözülebilmesi için engelli bireylerin dış mekanlarda ki etkinliklere erişebilmesi ve oradaki sosyal ortamlara katılabilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda engelli bireylerin günümüzün sosyal ve kültürel etkinliklerinden birisi olan turizm hareketinin dışında kalması beklenemez. Engelli bireylerin bu önemli etkinliğin içinde yer almaları onların yaşamlarını zenginleştirmenin yanı sıra, ülkelerin turizm gelirlerinin artması ve turizm potansiyelinin gelişmesi açısından çok büyük önem taşımaktadır. 2.Teorik Çerçeve Engelli kavramı beraberinde sakat, özürlü gibi kavramları da çağrıştırmaktadır. Engellilik kavramı; bireyin bir veya daha fazla ana yaşamsal aktivitesini büyük ölçüde sınırlayan fiziksel veya zihinsel bozukluğu, bu tarz bir bozukluğun kaydını veya bu tarz bir bozukluğu olduğu kabul edilenleri ifade etmektedir (Burnett ve Baker, 2001:5). 75

3 Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Temmuz 2016, Sayi:13 Bedensel veya ruhsal bütünlüğü, geçici veya daimi olarak, doğuştan veya yaşlılık nedeniyle azalmış olan kişi engelli dir (Eryılmaz, 2010:52). Dünya Sağlık Örgütü nün (WHO) tanımına göre; Engellilik bir bozukluk veya özür nedeniyle yaş, cinsiyet, sosyal ve kültürel faktörlere bağlı olarak kişiden beklenen rollerin kısıtlanması ya da yerine getirilmemesi halidir. Dolaysıyla insanlar doğuştan engelli olmasalar da her an doğal afetler, trafik ve iş kazaları, terör eylemleri gibi ihtimaller nedeniyle her zaman potansiyel bir engellidirler. Engelliliği Sosyolojik bakış açısıyla ele alan pek çok çalışmanın (Finkelstein, 1987; Swain, Finkelstein, French ve Oliver, 1993; Whyte ve Ingstad, 1995; Peters, 2000; Sotnik ve Jeweski, 2005). ortak noktası engelliliğin nasıl tanımlandığının, engelli bireylerin ihtiyaç ve sorunlarının tespitinin ve sorunlarına ilişkin çözümlerin kültürel söylemle ilişkili olduğu yönündedir. Bu bağlamda engellilik zihinsel ya da fiziksel sakatlığı değil, bir engellenmişliği ifade etmektedir. Morris in belirttiği gibi, engelli bireyin, bulunduğu sosyal organizasyon ve kültürel çerçeve uyarınca nasıl engellendiği önemlidir (aktaran, Burcu, 2011:5). Engellilik kültürünün gelişmesi için, engelli bireylerin kendi kimliğinin yeniden tanımlanması ile ilgili girişimlerde bulunmalıdır, bu da çok kültürlü bir dünyaya katılmadan önce farklı grup kimliğinin kabul edilmesi ile söz konusudur. Kültürel yapıdaki olumsuz tanımlamaların toplumdan topluma farklılaştığı söylense de, bu kalıp yargıların zaman içinde çok da fazla değişmediği gözlemlenmektedir. Bu yargılar doğrultusunda, toplumsal tutumlar genellikle acıma, merak ve cehalet içermektedir. Wolfe, Antonak ve Livneh in belirttiği gibi, toplumun engellilere ilişkin olumsuz tanımlamaları, zaten dezavantajlı olan bu grubun üretme ve sosyal hayata katılımına engel olmaktadır (Burcu, 2006:11). Öncelikle özürlü, özürlü ailesi ve toplumun, özürlülükle ilgili bilgilenmesi ve bilinçlenmesi, toplumun bu konuda duyarlı, farklılıkları olduğu gibi kabul eden ve ayrımcılık yapmayan bir düzeye ulaşması, özürlü, özürlü ailesi ve toplum arasında sağlıklı ilişki kurulabilmesi açısından ön şarttır (Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 2005:1). Dünyanın en büyük azınlığı olan engelliler dünyanın en büyük turizm pazarından birini meydana getirmektedir. Bu nedenle Dünya turizm pazarının en önemli hedeflerinden biri de; engelli turizmidir. Engelli turizmi, tüm dünyadaki engelli sayısının fazlalığı ve bu kişilerin genellikle tek başlarına değil yanlarında refakatçi veya refakatçileriyle seyahat ettikleri düşünüldüğünde turizm işletmeleri için çok değerli bir pazar anlamına gelmektedir. Engelli insanların da tıpkı engelsiz müşteriler gibi aileleri, iş ve sosyal hayatta arkadaşları vardır. Turizm tesislerine ve hizmetlere erişmedeki yetersizlik durumunun çarpan etkisi; engelli bireyle birlikte kendisine eşlik eden bireyleri de etkilemesidir. Engelli müşterilere hizmet vermediklerini belirten bir tesis yönetimi aslında benzer hizmetler talep eden küçük çocuklu ailelerin ve diğer müşterilerin oluşturduğu büyük bir pazarın varlığını göz ardı etmiş olmaktadır (Eryılmaz, 2010). Dünya Turizm Örgütü (WTO) 1 Ekim 1999 tarihinde Turizmde Global Etik İlkeler Bildirgesi ni kabul etmiştir. Bu ilkeler kapsamında, Turizm faaliyeti insan haklarının, özellikle de çocuk, yaşlı, engelli, etnik azınlıklar gibi daha savunmasız grupların bireysel haklarının gelişmesine katkı sağlamalıdır ve turizme katılma hakkı çerçevesinde dünyanın sahip olduğu değerler tüm insanlara açıktır, engellilerin turizm hareketine katılması kolaylaştırılmalı ve teşvik edilmelidir maddeleri bulunmaktadır (WTO,1999) yılında Türkiye Seyahat Acentaları Birliği nin hazırladığı raporda İngiliz Üniversitesi Surrey tarafından yürütülen OSSATE (One-Stop-Shop Accessible Tourism in Europe Avrupa da Erişilebilir Turizm) adlı araştırmanın sonuçlarına yer verilmiş ve Avrupa daki engelli nüfusun yaklaşık %70 inin seyahat ettiği belirtilmiştir. Bu kişilerin genellikle bir ya da birkaç kişinin refakatiyle seyahat ettikleri düşünüldüğünde Avrupa da seyahat eden potansiyel rakamın 130 milyon kişi ve bunların yaklaşık turizm harcamasının 80 milyar Euro dan fazla olduğu ifade edilmektedir. Avrupa nın istatistik örgütü durumundaki EUROSTAT tarafından yayınlanan verilere göre, Avrupa da 76

4 Engelli Turistlere Yönelik Otel Uygulamaları: Antalya Yöresi Örneği F.Şenol, K.Oktay, M.Özmen toplam 50 milyon engelli bulunmaktadır. Avrupa da her yıl 8 milyon engelli en az bir kez yurtdışı seyahate çıkmakta, 15 milyon engelli kendi ülkesinde seyahat etmekte, 22 milyon engelli günübirlik turizm faaliyeti gerçekleştirmektedir. Bu turizm aktivitesinin engellinin yanında en az bir refakatçi ile gerçekleştiği hesap edildiğinde, engellilerin 35 milyon kez seyahat ettikleri ve 630 milyon geceleme ürettikleri ortaya çıkmaktadır (TÜRSAB, 2008). Engelli turizm pazarı dünya genelinde hızla gelişen bir pazardır. Zira rahatlama amacıyla seyahat etmek, iyi vakit geçirmek ve gezmek engelli olmayan kişilerin hakkı olduğu gibi engelli kişilerin de hakkıdır (Öztürk, 2008:382). Engellilerin Avrupa nüfusu içinde nasıl bir yeri olduğuna ilişkin çok kesin rakamlar bulunmasa da Avrupa'nın yetişkin nüfusunun %11'i engelli olarak tanımlanmaktadır (EUROSTAT, 2004). Bugün Avrupa'da toplam engelli nüfusun 50 milyonu aştığı varsayılmaktadır. Ancak bu nüfusun büyük bölümü sağlık veya ekonomik nedenlerle seyahat edebilecek durumda değildir. Bir kısmı da işsiz statüsündedir. Bu unsurlar göz önüne alındığında Avrupa'da seyahat endüstrisi için verimli olabilecek bu pazardaki nüfusun 36 milyon kişi olduğu tahmin edilmektedir. Avrupa Komisyonu'nun 1993 yılında yaptırdığı bir araştırmaya göre; Avrupa'da her yıl 8 milyon engelli en az bir kez yurtdışı seyahatine çıkmaktadır.15 milyon engelli Avrupalı kendi ülkesinde seyahat etmektedir ve 22 milyon engelli kendi ülkelerinde günübirlik gezilere katılmaktadır (TÜRSAB 2000). Yine dünyanın büyüyen ekonomisi Çin'de 60 milyon (çalışabilir durumda 25 milyon), Japonya'da 5 milyon (18 yaşın üzerinde 3 milyon) engelli vardır. Engelli insanlara eşlik edecek kişiler de dikkate alındığında pazarın boyutunun önemi anlaşılmaktadır. Bu pazarın büyümesinin nedeni, engelli insana sunulan her turizm hizmetinin aynı zamanda bu insanların eşine, çocuklarına, ailesine arkadaşlarına ya da refakatçısına da sunuluyor olmasındandır. Sadece Avrupa ve ABD'de 100 milyona yaklaşan özel bir pazar anlamına gelen engellilerin seyahat edebilmesi, başta ABD ve İngiltere olmak üzere birçok batılı ülkede yasalarla belirlenmiş bir haktır. Ancak Dünya da engellilere ve özel hizmet ve donanım gerektiren müşterilere yönelik konaklama imkanlarının beklentileri karşılayacak düzeyde olduğunu söylemek zordur. Tekerlekli sandalyeyle girilebilecek odaların adedi azdır. Self-servis sunan pek az otel bu faaliyetleri engellilere göre düzenlemiştir. Dolayısıyla pek çok engelli insan seyahatlerinde zemin katta standart bir odaya ve birkaç merdiven basamağına razı olabilmekte, bazen bir-iki gecelik bir seyahat için ortaya çıkabilecek bir çok problemi göze alınabilmektedir. Bazen de çok iyi şartlar sunan ancak bu seferde yüksek fiyatlar nedeniyle fiyatı daha uygun ancak daha kısıtlı şartlar sunan bir oteli tercih edilebilmektedirler (Artar ve Karabacakoğlu, 2003). Bazı tur operatörleri kendi broşürlerinde engelliler için uygun olanaklar sunulduğunu göstermekteler ancak çoğu zaman bu bilgiler de gerçeği yansıtmaktan uzak olabilmektedir. Bazı destinasyonlarla ilgili engelli örgütleri tarafından hazırlanan broşür ve kataloglar yayınlanmaktadır ve değişik engellilik türleri için de ayrı bilgi veren bu kataloglar nispeten daha güvenilir bilgiler sunmaktadır. Ancak bunların çoğu finansal güçlükleri bulunan gönüllü örgütler tarafından gerçekleştirilmekte olduğundan her yıl güncellenememesi nedeniyle içerdiği bilgiler zaman aşımına uğramış olabilmektedir. Türkiye tarafından imzalanan ve 3/12/2008 tarih ve 5825 sayılı kanunla onaylanması uygun bulunan Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmenin 18. maddesinde Seyahat Özgürlüğü ve Uyrukluk başlığı altında Taraf devletler engellilerin diğer bireylerle eşit koşullar altında seyahat ve yerleşim yerini seçme özgürlüğüne ve uyrukluk hakkına sahip olduğunu kabul eder denilmektedir ( Türkiye tarafından da imzalanan bu sözleşme taraf olan devletlere, engellilere karşı ayrımcılığı ortadan kaldırmak ve onların yaşam standartlarını yükseltmek gibi yükümlülükler getirmektedir. Bu bağlamda Türkiye de Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğin Asli konaklama tesislerinin genel nitelikleri başlıklı 18/c bendi; Toplam kapasitesi seksen oda ve üzerinde olan oteller ile tatil köylerinde en az bir oda olmak üzere toplam oda kapasitesinin % 1 i oranında odada, ayrıca tesis girişi, genel tuvaletler ile en az bir adet yeme-içme ünitesinde, mola noktaları, temalı parklar ile eğlence merkezlerinde ise kendi türlerinin asgari niteliklerinde belirtilen şekilde bedensel engellilerin kullanımına uygun düzenlemeler yapılır şeklinde düzenlenmiştir (Resmi Gazete, 2005). Oysa Avrupa da engellilere yönelik yasalarda değişiklik yapılarak konaklama işletmelerinde engelli oda sayısı %10 a kadar çıkarılmıştır. Bu ülkelerde engelliler, özel seyahat acenteleri, özel tasarlanmış ulaşım araçları, özel eğitimli elemanlar ve çok sayıda tatil seçeneğiyle tatil ihtiyaçlarını sıkıntısız bir şekilde gidermektedirler (Dağcı, 2009:6). Hatta bu ülkelerde tatile gidememek ve diğer boş zaman aktivitelerinde yer almamak, toplumun ortak kabul edilen yaşam tarzına ayak uydurmada bir yetersizlik olarak görülmektedir (Eryılmaz, 2010). Gelişmiş ülkelerdeki bu gelişmelere paralel olarak Türkiye de de turizm potansiyelinin engelli pazarına sunduğu ürünleri, bu alanda yaşanan sıkıntıları tespit etmek ve yerli-yabancı engelli konukların ülkede engelsiz seyahat edebilmelerine yardımcı 77

5 Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Temmuz 2016, Sayi:13 olabilmek amacıyla TÜRSAB bünyesinde 15 Haziran 2006 tarihinde Herkes İçin Engelsiz Turizm Komitesi oluşturulmuştur. Komite bünyesinde, seyahat acentalarının yanı sıra engellilere yönelik hizmet veren Alternatif Yaşam Derneği gibi sivil toplum kuruluşlarından temsilciler de danışman olarak hizmet vermektedir. İşletme belgeli tesislerde engellilere yönelik oluşturulan oda sayılarının sayısı gittikçe artmaktadır ancak engelli derneklerindeki uzmanlar bu envanterin tümünün engellilerin kullanımına uygun standartlarda olmadığı yönünde beyanatlar vermektedirler. Engelliler için yapıldığı iddia edilen özel odalarda ya da diğer düzenlemelerin engellilerin kullanımında problemlere neden olduğu sıkça vurgulanmaktadır. Türkiye de engelli oda sayısı bakımından Antalya 605 engelli odası ile birinci sırada bulunmaktadır, Muğla 159 engelli odası ile ikinci sıradadır, İstanbul 147 yatak kapasitesiyle üçüncü sırada yer almaktadır. Sadece Avrupa daki 46 milyonluk engelli pazar potansiyeli düşünüldüğünde dünyada çok daha büyük bir engelli turizm pazarının Türkiye açısından yeni fırsatlar sunduğunu söylemek gerekir. Ancak 2013 yılına kadar Türkiye bütün uluslararası acentaların engelliler ile ilgili çalışmalarındaki kataloglarında yer alamamıştır. Türkiye ancak 2013 yılı itibariyle, engelli turizmi pazarlayan uluslararası firmaların kataloglarına girebilmiştir. Bu da Türkiye için son derece önemlidir ( Türkiye deki yaklaşık 8 milyon engelli insanın ailelerini, yakınları da dikkate alındığında Türkiye de ki iç turizm engelli pazarının da oldukça büyük olduğu görülmektedir. Dolayısıyla gereken önem verildiğinde engelli turizminin Türkiye ekonomisine büyük katkısının olacağı muhakkaktır. Ancak Türkiye de engelli turizminin yaygınlaşması ve engelli insanların aktif bir şekilde turizme katılabilmesi için yeterli düzeyde yeni düzenlemelerin yapılmasının gerekliliği ortadadır. 3. Alan Araştırması ve Yöntem Araştırma verilerinin elde edilmesinde anket yöntemi kullanılmıştır. Hazırlanan anketler formlarındaki soruların Antalya Bölgesinde faaliyet gösteren 5 yıldızlı otellerin üst düzey yöneticileri ile yüz yüze görüşülerek doldurtulması sağlanmıştır. Araştırmanın evrenini Antalya Bölgesindeki oteller oluşturmaktadır. Türkiye de konaklama yüzdeleri bakımından en yoğun ilimizin Antalya olması nedeniyle araştırma bu ilimizde yapılmıştır. Araştırmalara aşina olmaları, anket formları için zaman ayırma konusunda daha istekli olacakları düşüncesi ve engelli misafirler için mevzuat gereği oda düzenleme zorunlulukları olması nedeniyle araştırmaya Antalya bölgesindeki 5 yıldızlı oteller dahil edilmiştir. Resmi istatistiklere göre Türkiye de 5 yıldızlı 267 otelin 186"sı Antalya bölgesinde yer almaktadır. Her bir otele ulaşmanın zaman ve maliyet açısından imkansızlığı evrenden örneklem almayı gerekli kılmış ve anket yapma talebine olumlu cevap veren 21 adet 5 yıldızlı otel işletmesi araştırmaya dahil edilmiştir. Konaklama sayılarının yüksek olduğu bölge illerinde 4 ve 5 yıldızlı oteller arasından tesadüfî örneklem yöntemiyle yapılan seçimin evrenin tamamını temsil edeceği düşünülmektedir. Ancak her araştırmanın hesaba katılan ya da katılmayan kısıtlarının olması söz konusudur, önemli olan bunun örneklem içerisinde katlanılabilir olarak görülen nispi standart hata oranları aralığında kalmış olmasıdır. Araştırmalar için kabul edilebilir bu oran araştırmanın nitel ve nicelliğine göre % 3-10 aralığındadır. Eğer araştırmacılar, örneklemin seçileceği evrenin standart sapmasını kestirebilecek kadar tanıyor ve sonucun öngörülen hata aralığı içinde kalma olasılığını veren bir güven düzeyini seçebiliyorsa örneklem büyüklüğünü sayısal olarak saptayabilirler (Sencer, 1989 ve Altunışık vd den akt: Şenol, 2010:173) Dolayısıyla araştırma kapsamındaki 5 yıldızlı bu 21 sayısının bölgedeki 5 yıldızlı tüm otelleri temsil edebileceği varsayılmıştır. Anket formu toplam 23 sorudan oluşmaktadır. İlk bölümdeki 4 soru katılımcılar ile ilgili bilgileri, ikinci bölümdeki 5 soru otelin engelli düzenlemeleri ile ilgili bilgileri, üçüncü bölümdeki 14 soru ise otelin engellilere sunduğu hizmetler ya da engelli konuklara yönelik uygulamalarını ve bu konudaki düşüncelerini içermektedir. Bu sorular Kesinlikle katılmıyorum, Katılmıyorum, Karasızım, Katılıyorum, Kesinlikle katılıyorum şeklinde 5 li likert ölçeğinde hazırlanmıştır. Anket verilerinin analizinde Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle Katılıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılmıyorum Kesinlikle Katılmıyorum, şeklinde verilen cevaplar değerlendirilmeye alınmıştır. Bunun nedeni aslında bu önermenin test edilmesini amaçlamaktadır. Bu ifade ile Otel 78

6 Engelli Turistlere Yönelik Otel Uygulamaları: Antalya Yöresi Örneği F.Şenol, K.Oktay, M.Özmen yöneticilerinin otelin engelliler için uygun olup olmadığı konusundaki düşünce ve diğer sorulara verecekleri cevaplarla da bu yöndeki samimiyetleri sorgulamaktadır. 4. Analiz ve Bulgular Araştırma ile elde edilen katılımcılara ilişkin demografik veriler Tablı.1 de gösterilmiştir Tablo 1. Araştırmaya Dahil Otel Yöneticilerine İlişkin Demografik Bulgular Cinsiyet Frekans Yüzde Bayan 8 38,1 Bay 13 61,9 Yaş Frekans Yüzde , , , ,8 Eğitim Frekans Yüzde Ortaokul 1 4,8 Lise 6 28,6 Üniversite 13 61,9 Meslek Frekans Yüzde Önbüro Müdürü 5 23,8 Kat Şefi 2 9,5 Kat Hizmetleri Müdürü 4 19,0 Önbüro Müdür Yrd. 2 9,5 Kat Hizmetleri Müd.Yrdı. 4 19,0 İnsan Kaynakları Personeli 2 9,5 Kalite Müdürü 1 4,8 Gece Müdürü 1 4,8 TOPLAM ,0 Tablo 1 de görüldüğü üzere araştırma yapılan konaklama işletmelerinde anket çalışmasına katılanların %38,1 ini bayanlar, %61,9 unu baylar oluşturmaktadır. Katılımcıların %35,8 gibi en büyük dilimi yaş aralığındadır. Sorularımız cevaplandıran yöneticilerin % 61,9 üniversite mezunudur. Yöneticilerin oteldeki pozisyonları yönüyle görevlerine bakıldığında Önbüro Müdürleri ve Kat Hizmetleri Müdürlerinin ağırlıklı oldukları gözlemlenmektedir. Tablo 2. Otellerdeki Engelli Oda Sayıları Oda Sayısı Frekans % 0 1 4, , , , , , , ,5 Toplam ,0 Tablo 2 de görüleceği üzere araştırma yapılan konaklama işletmelerinden bizde engelli oda sayısı 5 tane diyen otel sayısı 5 dir ve bu sonuca göre otellerin % 23,8 inde engelli misafirler için 5 oda, %9,5 inde ise engelliler için dizayn edilen oda sayısı 8 dir. Bu sonuca göre araştırmaya dahi olan otellerde en az engelli oda sayısı 2, en fazla 8 dir. 79

7 Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Temmuz 2016, Sayi:13 Şekil 1. Toplam Oda Sayısı ve Bir Yılda Konaklayan Engelli Sayısı Şekil 1 de görüldüğü gibi Toplam Oda Sayısı arası olan otellerin % 65 i bir yıldaki engelli konaklama sayısını 1-50 arası, %25 i 101 ve üzeri, % 10 u ise bilinmiyor demiştir. Toplam Oda Sayısı arası olan otellerin %60 ı bir yıldaki konaklayan engelli sayısını 1-50 arası, %30 u arası, % 10 u ise bilinmiyor olarak işaretlemiştir. Toplam Oda Sayısı 750 üzeri olan otellerin %55 i 101 ve üzeri, %45 i ise bilinmiyor şeklinde cevap vermişlerdir. Araştırmaya dahil olan otellerin bu soruya verdikleri cevapların analizinden bir yılda konaklayan engelli sayısının 1-50 arasında yoğunlaştığı görülmektedir. Araştırmaya dahil olan 21 otelin 12 tanesinde (%58 inde) yıllık konaklayan engelli sayısı 1-50 arasında, 3 tanesinde (%14 ünde) arasında, 3 tanesinde (%14 ünde) 101 ve üzeri diğer 3 ünde ise (%14 ünde) ise rakamın kesin olarak bilinmediği belirtilmemiştir. Bu durumda ortalama 500 yataklı bir otelin yıl boyu %50 doluluk oranı ile çalıştığı varsayılsa 500x365= adet konaklamanın sadece 50 adeti engellilerce gerçekleştirildiği bunun da oran olarak %0.027^dir. Yaklaşık olarak onbinde 3 kişi yapmaktadır. Şekil 2. Otel Mimarisi ve Genel Mahallerdeki Tuvalet ve Banyoların Engellilerin Kullanımına Uygunluğu Şekilde 2 de görüleceği üzere Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle 80

8 Engelli Turistlere Yönelik Otel Uygulamaları: Antalya Yöresi Örneği F.Şenol, K.Oktay, M.Özmen Katılmıyorum diyenlerin %100 ü Oteldeki Genel Tuvalet ve Banyolar Engellilerin Kullanımı İçin Uygundur ifadesi için Katılmıyorum şeklinde görüş bildirmişlerdir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Katılıyorum diyenlerin %100 ü Oteldeki Genel Tuvalet ve Banyolar Engellilerin Kullanımı İçin Uygundur ifadesi için Kesinlikle Katılıyorum şeklinde görüş bildirirken Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle Katılıyorum diyenlerden Oteldeki Genel Tuvalet ve Banyolar Engellilerin Kullanımı İçin Uygundur ifadesi için %35 i Kararsızım, %35 i Katılıyorum, %30 u ise Kesinlikle Katılıyorum şeklinde görüş bildirmişlerdir. Bu veriler bize ülkedeki otellerdeki genel banyo ve tuvaletlerin engellilerin kullanımına uygun olmadığı, tasarımda bu konunun gözardı edildiğini ve yönetimlerin de bu konudaki eksikliklerinin farkında olduklarını göstermektedir. Şekil 3. Otel Mimarisi ve Engelli Odalarındaki Tuvalet - Banyoların Engelli Kullanımına Uygunluğu Şekilde 3 de, Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur şeklindeki önermeye Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerin %100 ü Odalardaki Tuvalet ve Banyolar Engellilerin Kullanımı İçin Uygundur ifadesi için Kararsızım demiştir. Bu veriden hareketle otellerde odalardaki banyo ve tuvaletlerin engellilerin ihtiyaçlarına yönelik beklentileri karşılamadığı konusunda hemfikir oldukları söylenebilir. Diğer bir yaklaşımla elde edilen bu sonuç oda içerisindeki banyo ve tuvalet düzenlemelerinin aslında göstermelik olduğunun itiraf edilmesidir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Katılıyorum diyenlerin Odalardaki Tuvalet ve Banyolar Engellilerin Kullanımı İçin Uygundur ifadesi için %65 i Katılıyorum, %35 i ise Kesinlikle Katılıyorum seçeneğini tercih etmişlerdir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle Katılıyorum diyenlerden Odalardaki Tuvalet ve Banyolar Engellilerin Kullanımı İçin Uygundur ifadesi için % 45 i Katılıyorum, % 55 i Kesinlikle Katılıyorum şeklinde görüş ifade etmişlerdir. Bu veriler bize ülkedeki otellerdeki genel banyo ve tuvaletlerin engellilerin kullanımına uygun olmadığı, tasarımda bu konunun gözardı edildiğini ve yönetimlerin de bu konudaki eksikliklerinin farkında olduklarını göstermektedir. 81

9 Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Temmuz 2016, Sayi:13 Şekil 4. Araştırmaya Dahil Otellerdeki Mimari nin Uygunluğu ve Görme Engelliler İçin Gerekli Yerlerde Kabartma Yazısı Kullanılması Şekil 4 de görüleceği üzere Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerin %100 ü İlgili Alanlarda Kabartma Yazısı Kullanılmıştır ifadesi için Kesinlikle Katılmıyorum cevabını vermişlerdir. Yani otellerinde görme engelliler için gerekli yerlerde kabartma yazısı kullanılmadığını itiraf etmektedirler. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Katılıyorum diyenlerin %20 si İlgili Alanlarda Kabartma Yazısı Kullanılmıştır ifadesi için Kesinlikle Katılmıyorum, %80 i ise Katılmıyorum şeklinde cevap vermişlerdir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur yargısına Kesinlikle Katılıyorum diyenlerin İlgili Alanlarda Kabartma Yazısı Kullanılmıştır ifadesi için ise % 20 si Kesinlikle Katılmıyorum, %10 u Katılmıyorum, %20 si Kararsızım, %25 i Katılıyorum ve %25 i ise Kesinlikle Katılıyorum şeklinde cevap vermişlerdir. Katılımcıların tamamı üzerinden bir analiz yapıldığında Otelde engelliler için İlgili Alanlarda Kabartma Yazısı Kullanılmıştır ifadesi hakkındaki genel kanaatin olumsuz olduğu söylenebilir. Şekil 5. Konaklama İşletmelerindeki Mimari nin Uygunluğu ve Asansörlerde Sesli Uyarı Sistemleri 82

10 Engelli Turistlere Yönelik Otel Uygulamaları: Antalya Yöresi Örneği F.Şenol, K.Oktay, M.Özmen Şekil 5 de Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerin %100 ü Asansörde Sesli Uyarı Kullanılmaktadır ifadesi için Katılıyorum cevabını vermişlerdir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Katılıyorum diyenlerin %25 i Asansörde Sesli Uyarı Kullanılmaktadır ifadesine Kesinlikle Katılmıyorum %75 i ise Katılıyorum demişlerdir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Kesinlikle Katılıyorum diyenlerden Asansörde Sesli Uyarı Kullanılmaktadır ifadesi için %20 si Kesinlikle Katılmıyorum, %25 i Katılmıyorum ve %30 u Kararsızım, %25 i ise Kesinlikle Katılıyorum şeklince cevap vermiştir. Şekil 6. Konaklama İşletmelerindeki Mimari nin Uygunluğu ve İşitme Engelliler İçin Görsel Levhalar Yeterliliği Şekil 6 da görüleceği üzere Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur yargısına Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerin %100 ü Görsel Yön Levhaları Yeterli Düzeydedir ifadesi için Katılmıyorum derken, Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur yargına Katılıyorum şeklinde cevaba verenlerin Görsel Yön Levhaları Yeterli Düzeydedir ifadesi için %40 ı Kararsızım, %55 i Katılıyorum %5 i ise Kesinlikle Katılıyorum demiştir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Kesinlikle Katılıyorum diyenlerin Görsel Yön Levhaları Yeterli Düzeydedir ifadesi için %20 si Katılmıyorum, %25 i Kararsızım %15 i Katılıyorum ve %40 ı ise Kesinlikle katılıyorum seçeneğini tercih etmişlerdir. Şekil 7. Otellerdeki Mimari nin Uygunluğu ve İşitme Engelliler İçin Ulaşım Kolaylığı 83

11 Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Temmuz 2016, Sayi:13 Şekil 7 ye göz atıldığında Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerin %100 ü Ortopedik Engelliler İçin Ulaşım Kolaydır ifadesine Katılıyorum cevabını verdikleri görülmektedir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Katılıyorum şeklinde cevap verenlerin Ortopedik Engelliler İçin Ulaşım Kolaydır ifadesi için % 90 ı Katılıyorum derken %10 u Kesinlikle Katılıyorum şeklinde cevap vermişlerdir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle Katılıyorum diyenlerden Ortopedik Engelliler İçin Ulaşım Kolaydır ifadesi için %35 i Katılmıyorum %30 u Kararsızım %5 i Katılıyorum ve %30 u da Kesinlikle Katılıyorum şeklinde cevap vermişlerdir. Şekil 8. Konaklama İşletmelerindeki Mimari nin Uygunluğu ve Asansörlerde Tekerlekli Sandalye Kullanımı Şekil 8 de görüleceği üzere Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur yargısına Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerin %100 ü Asansörler Tekerlekli Sandalye Kullanımına Uygundur ifadesi için Katılıyorum derken, Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur yargısına Katılıyorum şeklinde görüş bildirenlerin Asansörler Tekerlekli Sandalye Kullanımına Uygundur ifadesi içi %80 i Katılıyorum, %20 si Kesinlikle Katılıyorum demişlerdir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Kesinlikle Katılıyorum diyenlerden Asansörler Tekerlekli Sandalye Kullanımına Uygundur ifadesi için %20 si Katılıyorum, %80 i ise Kesinlikle katılıyorum seçeneğini tercih etmiştir. Şekil 9. Konaklama İşletmelerindeki Mimari nin Uygunluğu ve Ortopedik Engellilerin Havuza Girişini Sağlamak Amacıyla Özel Sistem Kullanımı 84

12 Engelli Turistlere Yönelik Otel Uygulamaları: Antalya Yöresi Örneği F.Şenol, K.Oktay, M.Özmen Şekil 9 da Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerin %100 ü Ortopedik Engellilerin Havuza Girişini Sağlamak Amacıyla Özel Sistemlere Sahibiz ifadesi için Katılmıyorum demiştir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Katılıyorum diyenlerin %40 ı Ortopedik Engellilerin Havuza Girişini Sağlamak Amacıyla Özel Sistemlere Sahibiz ifadesi için Kesinlikle Katılmıyorum, %35 i Katılmıyorum, %15 i Katılıyorum, %10 u ise Kesinlikle Katılıyorum şeklinde cevaplamıştır. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesi için Kesinlikle Katılıyorum diyenlerden Ortopedik Engellilerin Havuza Girişini Sağlamak Amacıyla Özel Sistemlere Sahibiz ifadesi için %15 i Kesinlikle Katılmıyorum, %30 u Kararsızım, %30 u Katılıyorum ve %25 i ise Kesinlikle Katılıyorum demişlerdir. Şekil 10. Konaklama İşletmelerindeki Mimari nin Uygunluğu ve Engelliler İçin Restoranlarda Özel Düzenlemenin Mevcudiyeti İle İlgili Bulgular Şekil 10 üzerindeki verilerde Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerin %100 ü Engelliler İçin Restoranlarda Özel Düzenleme Mevcuttur ifadesi için Katılmıyorum cevabını verdikleri görülmektedir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Katılıyorum diyenlerden Engelliler İçin Restoranlarda Özel Düzenleme Mevcuttur ifadesi için %85 i Katılıyorum, %15 i Kesinlikle Katılıyorum derken Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesi için Kesinlikle Katılıyorum diyenlerin Engelliler İçin Restoranlarda Özel Düzenleme Mevcuttur ifadesine %25 i Kesinlikle Katılıyorum, %15 i Katılmıyorum %25 i Kararsızım, %10 u Katılıyorum ve %25 i de Kesinlikle katılıyorum demiştir. Şekil 11. Konaklama İşletmelerindeki Mimari nin Uygunluğu ve Otoparkta Engelli Park Yeri Bulunması Şekil 11 de görüldüğü gibi Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerin %100 ü Otoparkta Engelli Park Yeri Mevcuttur ifadesi için Kararsızım cevabını vermiştir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin 85

13 Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Temmuz 2016, Sayi:13 Uygundur önermesine Katılıyorum diyenlerden Otoparkta Engelli Park Yeri Mevcuttur ifadesi için %50 si Katılmıyorum %40 ı Katılıyorum %10 u ise Kesinlikle Katılıyorum demiştir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Kesinlikle Katılıyorum diyenlerin %35 i Kesinlikle Katılmıyorum, %15 i Katılmıyorum %20 si Katılıyorum %30 u ise Kesinlikle Katılıyorum cevabı vermiştir. Şekil 12. Konaklama İşletmelerinin Mimari nin Uygunluğu ve Engellilere Hizmet Etmek İçin Yeterli Özel Eğitimli Personelin Varlığı Şekil 12 de görüleceği üzere Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerin %100 ü Engellilere Hizmet Etmek İçin Yeterli Özel Eğitimli Personelimiz vardır şeklindeki ifade için Kesinlikle Katılmıyorum demiştir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesi için Katılıyorum diyenlerden Engellilere Hizmet Etmek İçin Yeterli Özel Eğitimli Personelimiz vardır ifadesi için %40 ı Katılmıyorum, %30 u Kararsızım, %15 i Katılıyorum, %15 i Kesinlikle Katılıyorum seçeneğini tercih etmiştir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Kesinlikle Katılıyorum diyenlerden Engellilere Hizmet Etmek İçin Yeterli Özel Eğitimli Personelimiz Vardır ifadesine %25 i Kesinlikle Katılıyorum, %10 u Katılmıyorum, %20 si Kararsızım, %20 si Katılıyorum ve %25 i ise Kesinlikle Katılıyorum şeklinde cevap vermiştir. Şekil 13. Mimari nin Uygunluğu ve Çalışanların Engelli Müşterilere Hizmet Vermede Yeterlilikler Şekil 13 de görüldüğü gibi Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerin %100 ü Çalışanlarımız Engelli Müşterilere Hizmet Vermede Yeterli Bilgiye Sahiptir ifadesi için Katılmıyorum cevabını vermişlerdir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesine Katılıyorum şeklinde cevap verenlerin Çalışanlarımız Engelli Müşterilere Hizmet Vermede Yeterli Bilgiye Sahiptir ifadesine %75 i Katılıyorum %25 i Kesinlikle Katılıyorum demiştir. 86

14 Engelli Turistlere Yönelik Otel Uygulamaları: Antalya Yöresi Örneği F.Şenol, K.Oktay, M.Özmen Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle Katılıyorum diyenlerden Çalışanlarımız Engelli Müşterilere Hizmet Vermede Yeterli Bilgiye Sahiptir ifadesine %15 i Katılmıyorum, %30 u Kararsızım, %20 si Katılıyorum, %25 i ise Kesinlikle Katılıyorum şeklince cevap vermişlerdir. Şekil 14. Konaklama İşletmelerindeki Mimari nin Uygunluğu ve Tesisin Engellilere Yönelik Uygulamaların Yeterliliği Şekil 14 de görüleceği üzere Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle Katılmıyorum diyenlerden Tesisimizde Engellilere Yönelik Uygulamalar Yeterlidir şeklindeki ifade için %100 ü Katılmıyorum demiştir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur ifadesi için Katılıyorum şeklinde cevap verenlerin Tesisimizde Engellilere Yönelik Uygulamalar Yeterlidir ifadesi için %85 i Katılıyorum, %15 i ise Kesinlikle Katılıyorum şeklinde cevap vermiştir. Tesisimizin Mimarisi Engelliler İçin Uygundur önermesine Kesinlikle Katılıyorum diyenlerden Tesisimizde Engellilere Yönelik Uygulamalar Yeterlidir şeklindeki ifade için %40 ı Katılıyorum derken %60 ı Kesinlikle Katılıyorum demiştir. Tablo 3. Araştırma Yapılan Konaklama İşletmelerindeki Engelli Düzenlemelerine İlişkin Bulgular Asansörler tekerlekli sandalye kullanımına uygundur. Engelli odalarındaki tuvalet ve banyolar engellilerin kullanımına tamamen uygundur. Genel mahallerdeki tuvalet ve banyolar engellilerin kullanımına uygundur. Tesisimizin mimarisi engelliler için uygundur. Bölümler arasında ortopedik engelliler için ulaşım sağlanmaktadır. Tesisimizde engellilere yönelik uygulamalar yeterlidir. Net Minimum Maksimum Ortalama Standart Sapma 21 4,00 5,00 4,8095, ,00 5,00 4,7619, ,00 5,00 4,7143, ,00 5,00 4,6190, ,00 5,00 4,5238, ,00 5,00 4,5238,

15 Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Temmuz 2016, Sayi:13 İşitme engelliler için görsel levhalar yeterli düzeydedir. Çalışanlarımız engelli müşterilere hizmet vermede yeterli bilgiye sahiptir. Otoparkımızda engelli park yeri mevcuttur. Engelliler için restoranlarımızda özel düzenlememiz mevcuttur. Ortopedik engellilerin havuza girişini sağlamak amacıyla özel sistemlere sahibiz. Engellilere hizmet etmek için yeterli özel eğitimli personel vardır. Asansörlerde sesli uyarı sistemleri kullanılmaktadır. Görme engelliler için gerekli yerlerde kabartma yazısı kullanılmaktadır. 21 2,00 5,00 4,3810 1, ,00 5,00 4,0476, ,00 5,00 4,0000 1, ,00 5,00 4,0000 1, ,00 5,00 3,8095 1, ,00 5,00 3,2381 1, ,00 5,00 2,8095 1, ,00 5,00 2,1429 1,49284 Tablo 3. de görüleceği üzere araştırma yapılan konaklama işletmelerindeki frekanslar 4,00 ve üzeri bir rakamda yoğunlaşmaktadır. Son dört soru ise 4,00 ün altında bir değer almıştır ki buradan son dört önermenin araştırma yapılan konaklama işletmeleri için daha az önem taşıdığı sonucu çıkarılabilir. Tablonun geneli değerlendirildiğinde araştırmaya dahil olan otellerin engelliler için özel düzenlemelere önem verdikleri, işletmeyi engellilerin rahat edebilecekleri ve memnun olabilecekleri bir yer haline getirme konusunda istekli oldukları söylenebilir. 5. Sonuç ve Tartışma Araştırma yapılan konaklama işletmelerinin sorulara verdikleri cevapların analizinden görülmektedir ki otellerin fiziksel tasarımı engelliler için yeterli değildir. Otellerin pek azında engellilere uygun bazı düzenlemeler söz konusudur. Türkiye genelinde en fazla 5 yıldızlı konaklama işletmelerinin yer aldığı Antalya bölgesi haliyle en fazla engelli oda sayısının bulunduğu bölge olma özelliğine sahiptir. Buna rağmen araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre bölgede engelli düzenlemeleri konusunda büyük eksiklikler mevcuttur. Oysa yıldızlı tesislerde engelliler için oda düzenlemesi yasal bir zorunluluk olmasına rağmen ülkede konaklamaların en yoğun olduğu Antalya ilimizde engelli düzenlemelerine gerekli itinanın gösterilmediğini göstermektedir. Türkiye de engelli konaklama kapasitesi, bir işletmenin toplam konaklama kapasitesinin sadece %1 ine denk gelmektedir. Devlet ise en fazla % 3 lük bir engelli konaklama kapasitesine izin vermektedir. Bunun sonucunda konaklama işletmelerinin büyük çoğunluğu engelli konaklama kapasitesini %1 oranda tutmaktadır. Nitekim bu da konaklama işletmelerinin işine gelmektedir. Çünkü engelliler için hazırlanacak odaların masrafı işletmelere bir maliyet getirirken bu odaların boş kalma ihtimali de bir kayıp olarak görülebilmektedir. Dolayısıyla mevcut durumda engelliler için yapılan düzenlemeler sadece basit bir düzenleme olup, engelli insanların tatmin olması bir yana, temel ihtiyaçlarını bile yeterli ölçüde karşılamamaktadır. Engelliler için tasarlanan odalar tamamen engelliler için değil gerektiğinde diğer konuklara da satılabilecek bir oda şeklinde düzenlenmesi yoluna gidilmektedir. 88

16 Engelli Turistlere Yönelik Otel Uygulamaları: Antalya Yöresi Örneği F.Şenol, K.Oktay, M.Özmen Avrupa daki yasal mevzuat konaklama işletmelerinde engelli oda sayısı kapasitenin %10 udur. Dolayısıyla Türkiye de yıldızlı tesislerdeki engelli oda sayısı için belirlenen % lik kapasite oranı yükseltilmelidir. Türkiye de 7,5-8 milyon engelli mevcuttur. Buna rağmen Türkiye de konaklama işletmelerinde toplam adet engelli odası var gözükmektedir. Avrupa da ise 46 milyon engelli turist potansiyelinin olduğu bilinmektedir. Bu açıdan ele alındığında Türkiye de kendi engelli insanlarını bile ağırlayabileceği kadar engelli konaklama kapasitesine sahip olmadığı sonucu ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla Türkiye konaklama işletmelerinin engelli kapasitelerini yükseltip bu konudaki düzenlemeleri geliştirmeli ve Avrupa daki bu potansiyelden yararlanmanın yollarını aramalıdır. Bu vesileyle ülkede hem engelli düzenlemeleri geliştirilmiş hem de yeni bir turizm potansiyeli yaratılmış olacaktır. Araştırmaya dahil olan konaklama işletmeleri engelliler konusundaki en önemli eksikliklerinin engelli misafirlerin seyahati için tasarlanmış uygun otobüs ve ulaşım araçlarının olmamasını dile getirirken engelliler konusunda otellerin şu konularda adım atmaları gerektiğini belirlemişlerdir; -Engelli misafirlerin kendilerini özel hissetmeleri amacıyla fiyatlarda özel indirimler uygulanmalı -Engelliler ile ilgili lokal aktiviteler olmalıdır. Araştırma bulgularında hareketle Türkiye de konaklama işletmelerinde kalacak engelliler konusunda atılması gerekli adımları şu şekilde özetlemek mümkündür; -Konaklama işletmelerinin, işletme belgeleri içerisine engellilere yönelik özel uygulamaların eklenmesi gerekmektedir. -Konaklama işletmelerindeki engelli oda sayısı oranının yükseltilmesi gerekmektedir. -Türkiye de hem iç hem de dış turizm olarak engelli turizminin geliştirilmesi için engelli turist taleplerinin belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılmalıdır. -Konaklama işletmelerindeki personel engelli misafirler konusunda yeterince bilgilendirilmeli ve gerekli eğitimi almaları sağlanmalıdır. -Konaklama işletmelerinin iç mekanlarının yanında dış çevrelerinin de engellilere uygun şekilde düzenlenmesi ve gerekli uygulamaların yapılması gerekmektedir. -Konaklama işletmelerinde engelliler için tasarlanan odalar ve diğer mekanlar göstermelik değil ihtiyaca uygun şekliyle yapılıp yapılmadığı yöneticilerin inisiyatifine bırakılmamalıdır. Konaklama işletmeleri engelliler için yeterli düzenlemeleri yapması durumunda turizme katılan engelli turist sayısı artarken Türkiye bu turizmden gereken payı da alacaktır. Kaynakça Artar, Yıldız ve Karabacakoğlu, Çağla (2003), Türkiye de Engelliler Turizminin Geliştirilmesine Yönelik Konaklama Tesislerindeki Altyapı İmkanlarının Araştırılması, 89

17 Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Temmuz 2016, Sayi:13 Engellilerin Toplumsal Gelişimin Yönelik Proje Dünya Engelliler Vakfı. Ankara, 4 Ocak 2013, (Düzenleme:Nejdet Öztürk),1, Burnet, John J ve Heather, Bender, Baker (2001), Assesing the Travel Related Behaviors of the Mobility Disabled Consumer, Journal of Travel Research, 40, 4-11 Burcu, Esra (2011), Türkiye deki Engelli Bireylere İlişkin Kültürel Tanımlamalar:Ankara Örneği,. Hacettepe Ünv. Edebiyat Dergisi, 1(28), Dağcı, Ergül (2009), Engelsiz Tatil Mümkün Mü?, Yalova Ortopedikler Spor Klübü Engelsiz Dünya Dergisi, 2, 1-18 Eryılmaz, Burak (2010), Turizmde Engelli Pazarının Değerlendirilmesi Ve Bodrum Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü EUROSTAT (European Commission Statistics). Avrupa Birliği Üye Ülkelerin Toplam Nüfusları, Engellilerin Nüfusa Oranları ve Engelli Sayıları, Öztürk, Mustafa (2008), Türkiye de Engelli Gerçeği, İstanbul: MÜSİAD Cep Kitapları Şenol, Fazıl (2010), Motivasyon Araçlarının Algılanmasında İşgüvencesinin Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi AKÜ, Sosyal Bilimler Ens. TÜRSAB, (2008), Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Dergisi TÜRSAB, (2000), Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Dergisi T.C. Resmi Gazete, (2005). Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Nite-liklerine İlişkin Yönetmelik, 21 Haziran 2005 Ufkun Ötesi Bilim Dergisi. (2005). Cilt.1 Sayı.5 Mayıs, WTO, (1999), Dünya Turizm Örgütü Zengin Burhanettin ve Eryılmaz, Burak (2013), Bodrum Destinasyonunda Engelli Turizm Pazarının Değerlendirilmesi, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 6 (11), Web Adresleri

18 Engelli Turistlere Yönelik Otel Uygulamaları: Antalya Yöresi Örneği F.Şenol, K.Oktay, M.Özmen

BODRUM DESTİNASYONUNDA ENGELLİ TURİZM PAZARININ DEĞERLENDİRİLMESİ* Burhanettin ZENGİN 1 Burak ERYILMAZ 2

BODRUM DESTİNASYONUNDA ENGELLİ TURİZM PAZARININ DEĞERLENDİRİLMESİ* Burhanettin ZENGİN 1 Burak ERYILMAZ 2 BODRUM DESTİNASYONUNDA ENGELLİ TURİZM PAZARININ DEĞERLENDİRİLMESİ* Burhanettin ZENGİN 1 Burak ERYILMAZ 2 ÖZ Dünyada toplam engelli sayısı 600 milyonun üzerindedir. Ülkemizde ise 8,5 milyondan fazla engelli

Detaylı

KONAKLAMA TESİSLERİNDE KURULACAK SAĞLIK TESİSLERİ

KONAKLAMA TESİSLERİNDE KURULACAK SAĞLIK TESİSLERİ KONAKLAMA TESİSLERİNDE KURULACAK SAĞLIK TESİSLERİ Sayılarla Türk Turizmi Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik Özel Hastaneler Yönetmeliği SAYILARLA TÜRK TURİZMİ TÜRK

Detaylı

HELAL TURİZM DEĞERLENDİRMESİ-2015

HELAL TURİZM DEĞERLENDİRMESİ-2015 6. HALAL EXPO HELAL TURİZM DEĞERLENDİRMESİ-2015 Yrd. Doç. Dr. Özgür Arpacı Kırklareli Üniversitesi, Turizm Fakültesi GIMDES Halal and Tayyib Workshops Program 25 October 2015, Istanbul, Turkey İçerik Kavramlar

Detaylı

TURİZM İSTATİSTİKLERİ RAPORU OCAK-ARALIK DÖNEMİ

TURİZM İSTATİSTİKLERİ RAPORU OCAK-ARALIK DÖNEMİ TURİZM ÇEVRE VE KÜLTÜR BAKANLIĞI NIN 2010-2013 TURİZM STRATEJİK PLAN ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA, MAKRO DÜZEYDE SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR ALTYAPI OLUŞABİLMESİ İÇİN KOYMUŞ OLDUĞU HEDEFLER: 1. Turist sayısının kademeli

Detaylı

GRUP 5 ÇANKIRI KASTAMONU ZONGULDAK

GRUP 5 ÇANKIRI KASTAMONU ZONGULDAK GRUP 5 ÇANKIRI KASTAMONU ZONGULDAK GÜÇLÜ YÖNLER Çankırı ilinde Sosyal Hizmetler Müdürlüğü ve Çankırı Belediyesi bünyesinde olan bir Yaşlı Koordinasyon birimi bulunmaktadır. Zonguldak ilinde ise 2000 yılında

Detaylı

LOJİSTİK SEKTÖRÜNDE KADIN

LOJİSTİK SEKTÖRÜNDE KADIN LOJİSTİK UYGULAMALARI VE ARAŞTIRMALARI MERKEZİ LOJİSTİK SEKTÖRÜNDE KADIN Şubat, 2013 Fikri Mülkiyet Hakları Saklıdır ÇALIŞMA EKİBİ Bülent TANLA (Danışman) Prof. Dr. Okan TUNA (Koordinatör) Öğr. Gör. Aslıhan

Detaylı

ÖZET

ÖZET Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi Sayı: 13, 2017, ss. 249-263 Selcuk University Journal of Social and Technical Researches Volume:13, 2017, p. 249-263 OTEL İŞLETMELERİNDE ENGELLİ

Detaylı

TUROB Vakantiebeurs / Utrecht - HOLLANDA 2013 Turizm Fuarı Sonuç Raporu

TUROB Vakantiebeurs / Utrecht - HOLLANDA 2013 Turizm Fuarı Sonuç Raporu TUROB Vakantiebeurs / Utrecht - HOLLANDA 2013 Turizm Fuarı Sonuç Raporu Fuar Tarihleri 08.01.2013 13.01.2013 2014 Yılı Fuar Tarihleri 07-12.01.2014 Fuarın Açık Olduğu saatler 08/09/10/12/13.01.2013 10:00-18:00

Detaylı

Türkiye 2009 2010 2011 2012 2013 Pazar Payı % 3,7 % 4,4 % 4,5 % 4,25 % 4,1

Türkiye 2009 2010 2011 2012 2013 Pazar Payı % 3,7 % 4,4 % 4,5 % 4,25 % 4,1 TÜRKİYE NİN HOLLANDA TURİZM PAZAR PAYI 16.8 milyon kişilik bir nüfusa sahip olan Hollanda, nüfusuna oranla en çok tatile çıkan Avrupa ülkeleri arasında yer almaktadır. Avrupa Konseyi Resmi İstatistik Dairesi

Detaylı

Özürlülere Yönelik KPSS ve Diğer Kamu Sınavlarına Hazırlık Kursu

Özürlülere Yönelik KPSS ve Diğer Kamu Sınavlarına Hazırlık Kursu Özürlülere Yönelik KPSS ve Diğer Kamu Sınavlarına Hazırlık Kursu Amaç ve İçerik 1. Özürlü bireylerin akranlarıyla iletişimini güçlendirmek, öğrencilerimizin özürlüler ile ilgili olarak bilinç ve duyarlılık

Detaylı

Engelleri Kaldıralım. Sağlık Kurumlarının Engelli Hastaların Bakımındaki Rol ve Sorumlulukları

Engelleri Kaldıralım. Sağlık Kurumlarının Engelli Hastaların Bakımındaki Rol ve Sorumlulukları Engelleri Kaldıralım Ülkemizde kentsel yaşam çevreleri fiziksel yaşam düzenlemelerin yetersizliği ve çeşitli engeller nedeniyle engelliler tarafından yeterince kullanılamamaktadır. Engellilerin toplum

Detaylı

ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU

ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU ENGELSİZ İŞYERİ 1 ÇANKAYA BELEDİYESİ ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU SUNUŞ Dünyanın pek çok ülkesinde marketlerde alış-veriş yapmak, istediği sinema ve tiyatroya gitmek, eğlence yerlerinde

Detaylı

ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU

ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU ENGELSİZ İŞYERİ 1 ÇANKAYA BELEDİYESİ ENGELSİZ İŞYERİ KILAVUZU SUNUŞ Dünyanın pek çok ülkesinde marketlerde alış-veriş yapmak, istediği sinema ve tiyatroya gitmek, eğlence yerlerinde

Detaylı

Yaklaşık 150 ülkeden katılımcıyla bu yıl 16. sı gerçekleştirilen IMEX Frankfurt Fuarı na TÜRSAB ilk kez bir stand ile katıldı.

Yaklaşık 150 ülkeden katılımcıyla bu yıl 16. sı gerçekleştirilen IMEX Frankfurt Fuarı na TÜRSAB ilk kez bir stand ile katıldı. Yaklaşık 150 ülkeden 3.500 katılımcıyla bu yıl 16. sı gerçekleştirilen IMEX Frankfurt Fuarı na TÜRSAB ilk kez bir stand ile katıldı. Fuara, ulusal ve uluslararası turizm ofisleri, ziyaretçi ve kongre büroları,

Detaylı

ALANYA NIN ENGELLĠ TURĠZMĠNE ĠLĠġKĠN DURUMUNUN BELĠRLENMESĠNE YÖNELĠK BĠR ÇALIġMA

ALANYA NIN ENGELLĠ TURĠZMĠNE ĠLĠġKĠN DURUMUNUN BELĠRLENMESĠNE YÖNELĠK BĠR ÇALIġMA ALANYA NIN ENGELLĠ TURĠZMĠNE ĠLĠġKĠN DURUMUNUN BELĠRLENMESĠNE YÖNELĠK BĠR ÇALIġMA Doç. Dr. Düriye BOZOK Balıkesir Üniversitesi, Turizm Fakültesi duriye_bozok@yahoo.com Çisem KAYA Balıkesir Üniversitesi

Detaylı

Özürlü Bireylerin Bilgi ve İletişim Teknolojisinin (BİT) Kullanımının Artırılmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Yaklaşımı. Dr.

Özürlü Bireylerin Bilgi ve İletişim Teknolojisinin (BİT) Kullanımının Artırılmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Yaklaşımı. Dr. Özürlü Bireylerin Bilgi ve İletişim Teknolojisinin (BİT) Kullanımının Artırılmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Yaklaşımı Dr. Özlem Çakır 2 Özürlülük Normal bir kişinin kişisel ya da sosyal yaşantısında

Detaylı

Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü 24.03.2016 1 ÖNCELİKLERİMİZ Bakanlığımız tarafından bakıma ve desteğe ihtiyaç duyan engellilerin öncelikle sevgi ve şefkat gördükleri aile ortamlarında bakımları

Detaylı

KRUVAZİYER TURİZMİ ve DESTİNASYONA KATKISI. Erkunt Öner 2012

KRUVAZİYER TURİZMİ ve DESTİNASYONA KATKISI. Erkunt Öner 2012 KRUVAZİYER TURİZMİ ve DESTİNASYONA KATKISI Erkunt Öner 2012 1 1. Kruvaziyer Endüstrisinin Gelişimi Global olarak kruvaziyer endüstrisi, son 5 yılda turizmin en fazla büyüme gösteren alanı olmuştur. Yapılan

Detaylı

Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA

Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA Sağlık Çalışanlarının Çalışan Güvenliği Uygulamalarından Memnuniyetleri ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Hakkındaki Bilgi Düzeyleri (Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği) Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Serap YÜKRÜK GİRİŞ. Geleneksel Türk Müziği

Yrd.Doç.Dr. Serap YÜKRÜK GİRİŞ. Geleneksel Türk Müziği GELENEKSEL TÜRK MÜZİĞİYLE AMATÖR OLARAK İLGİLENEN BİREYLERİN ORTAÖĞRETİM DERS SÜREÇLERİNDE YER ALAN GELENEKSEL ÖĞRETİ VE UYGULAMALARI DEĞERLENDİRME DURUMLARI Yrd.Doç.Dr. Serap YÜKRÜK GİRİŞ Sanat eğitiminin

Detaylı

HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR

HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR GİRİŞ Hasta eğitimi, sağlığı koruyan ve bireylerde davranış değişikliği geliştirmeye yardım eden öğrenim deneyimlerinin

Detaylı

MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI OCAK 2011

MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI OCAK 2011 MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI OCAK 2011 TAŞIT ARAÇ VE PARÇALARI TİCARETİ SEKTÖRÜ MEVCUT DURUMU VE MÜŞTERİ EĞİLİMLERİ TESPİT ÇALIŞMASI TAŞIT ARAÇ VE PARÇALARI TİCARETİ SEKTÖRÜ MEVCUT DURUM ANALİZ SONUÇLARI

Detaylı

TE KAVRAMINA GENEL YAKLA

TE KAVRAMINA GENEL YAKLA İÇİNDEKİLER ÖZ. ABSTRACT... v ŞEKİLLER LİSTESİ...vi TABLOLAR LİSTESİ...vii GİRİŞ...ix BÖLÜM I TURİZM OLAYINA VE KAPASİTE KAVRAMINA GENEL YAKLAŞIM 1.1. TURİZM OLAYI...1 1.1.1. Turizmin Tanımı...2 1.1.2.

Detaylı

EYPRO BÜLTENİ. Engelsiz Yaşam Uygulama ve Araştırma Merkezi. Sayı 6, EKİM-KASIM 2017 İçindekiler

EYPRO BÜLTENİ. Engelsiz Yaşam Uygulama ve Araştırma Merkezi. Sayı 6, EKİM-KASIM 2017 İçindekiler EYPRO BÜLTENİ Engelsiz Yaşam Uygulama ve Araştırma Merkezi İstanbul Aydın Üniversitesi Engelsiz Yaşam Araştırma Ve Uygulama Merkezi engelli bireylerin bağımsız yaşama koşullarına erişme ve kent yaşamına

Detaylı

TÜRKİYE TURİZM PİYASALARI 2010-(Balıkesir)

TÜRKİYE TURİZM PİYASALARI 2010-(Balıkesir) TÜRKİYE TURİZM PİYASALARI 2010-(Balıkesir) Gayrimenkul değerlemesi ve gayrimenkul danışmanlığı hizmeti vermekte olan İstanbul Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. nin Haziran-2011 de yayınladığı raporun

Detaylı

T.C. ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ

T.C. ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ T.C. ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ İÇ KONTROL SİSTEMİ EĞİTİMİ DEĞERLEMESİ RAPORU Mart 2010 1 ÖNSÖZ İç kontrol sistemi eğitiminin değerlendirmesi amacıyla Ç.K.Ü. de 253 yanıtlayıcıya uygulanan anket çalışması,

Detaylı

Antalya, 2015 FEP. Katılımcı Anket. Sonuçları

Antalya, 2015 FEP. Katılımcı Anket. Sonuçları FEP Katılımcı Anket Sonuçları Antalya, 2015 w Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı (TBM) Formatör Eğitim Programı (FEP) Uygulama Değerlendirme Raporu (Yönetici Özeti) Antalya da 10.11.2014 ile

Detaylı

Dış Paydaş Toplumsal Katkı Araştırması Anketi Sonuçları

Dış Paydaş Toplumsal Katkı Araştırması Anketi Sonuçları ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ İstatistik Araştırma ve Uygulama Merkezi 28.9.217 Dış Paydaş Toplumsal Katkı Araştırması Anketi Sonuçları 1 İÇİNDEKİLER Sayfa Yönetici Özeti 3-4 Dış Paydaş Toplumsal

Detaylı

Hizmet Sektörü Olarak Sağlık Turizminin Ülke Ekonomisindeki Rolü. Dr. Seyit KARACA TOBB Türkiye Sağlık Kurumları Meclis Başkanı

Hizmet Sektörü Olarak Sağlık Turizminin Ülke Ekonomisindeki Rolü. Dr. Seyit KARACA TOBB Türkiye Sağlık Kurumları Meclis Başkanı Hizmet Sektörü Olarak Sağlık Turizminin Ülke Ekonomisindeki Rolü Dr. Seyit KARACA TOBB Türkiye Sağlık Kurumları Meclis Başkanı Türkiye Ekonomisi Ülkemiz 2011 yılında yapmış olduğu büyüme trendiyle, dünya

Detaylı

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (2):

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (2): Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (2): 100-104 Editöre Mektup Basol ve ark. Amerika da Acil Servis Hekimlerine Palyatif Bakım Üzerine Uygulanan Bir Anket Çalışması A survey Study

Detaylı

T.C. MEVLANA ÜNİVERSİTESİ ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

T.C. MEVLANA ÜNİVERSİTESİ ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar T.C. MEVLANA ÜNİVERSİTESİ ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ YÖNERGESİ Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı, Mevlana Üniversitesinde öğrenim gören engelli öğrencilerin

Detaylı

GEÇMİŞTEN BUGÜNE DOĞUŞ

GEÇMİŞTEN BUGÜNE DOĞUŞ DOĞUŞ ÜNİVERSİTESİ GEÇMİŞTEN BUGÜNE DOĞUŞ Doğuş markası, eğitime adanmış yarım asra yaklaşan bir anlam ifade etmektedir. Doğuş Üniversitesi eğitimde ilklerin sahibi, yeniliklerin öncüsü olarak, geçmişinden

Detaylı

Fethiye Kruvaziyer Limanı Fırsat Analizi Projesi Kruvaziyer Liman Çalıştayı 30 Nisan 2014 Fethiye Kruvaziyer Limanı Fırsat Analizi Projesi

Fethiye Kruvaziyer Limanı Fırsat Analizi Projesi Kruvaziyer Liman Çalıştayı 30 Nisan 2014 Fethiye Kruvaziyer Limanı Fırsat Analizi Projesi Sayın Vali Yardımcısı, Sayın Belediye Başkanları, Deniz Ticaret Odalarının Sayın Temsilcileri; Değerli Konuklar, Kıymetli Basın mensupları, Güney Ege Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen Fethiye Kruvaziyer

Detaylı

SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN MEVCUT DURUMU

SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN MEVCUT DURUMU EK-22 SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN MEVCUT DURUMU 1. Yasal Düzenlemeler, Amaçlar, İlke ve Politikalar Türkiye de sağlık hizmetleri çok çeşitli mevzuatlara dayalı olarak çeşitli kuruluşlar tarafından ayrı ayrı verilmektedir.

Detaylı

KOCAELİ 1. ÜNİVERSİTE TANITIM FUARI VE KARİYER GÜNLERİ FİNAL RAPORU

KOCAELİ 1. ÜNİVERSİTE TANITIM FUARI VE KARİYER GÜNLERİ FİNAL RAPORU KOCAELİ 1. ÜNİVERSİTE TANITIM FUARI VE KARİYER GÜNLERİ FİNAL RAPORU Bu yıl birincisi düzenlenen Üniversite Tanıtım Fuarı ve Kariyer Günleri organizasyonunun katılımcılar ve ziyaretçiler gözünden etkililiğin

Detaylı

Dış Paydaş Toplumsal Katkı Araştırması Anketi Sonuçları

Dış Paydaş Toplumsal Katkı Araştırması Anketi Sonuçları ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ İstatistik Araştırma ve Uygulama Merkezi 28.9.217 Dış Paydaş Toplumsal Katkı Araştırması Anketi Sonuçları 1 BÖLÜM-I I. YÖNETİM ANLAYIŞI Tablo 1. Saygın ve güvenilir

Detaylı

TUROB ITTFA / Belgrad - SIRBİSTAN 2014 Turizm Fuarı Sonuç Raporu

TUROB ITTFA / Belgrad - SIRBİSTAN 2014 Turizm Fuarı Sonuç Raporu TUROB ITTFA / Belgrad - SIRBİSTAN 2014 Turizm Fuarı Sonuç Raporu Fuar Tarihleri 27.02-02.03.2014 Fuarın Açık Olduğu saatler 10:00-19:00 Ziyaretçi Sayısı 62.500 Dağıtılan Malzemeler 1. İstanbul Guide 2014

Detaylı

VAKANTIEBEURS 2014 TURİZM FUARI SONUÇ RAPORU

VAKANTIEBEURS 2014 TURİZM FUARI SONUÇ RAPORU VAKANTIEBEURS 2014 TURİZM FUARI SONUÇ RAPORU AR-GE BİRİMİ TÜRSAB UTRECHT VAKANTIEBEURS 2014 FUAR RAPORU Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) bu yıl 14-19 Ocak tarihleri arasında Hollanda nın Utrecht

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ KAMPÜS BİRİMİ FAALİYET RAPORU ( )

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ KAMPÜS BİRİMİ FAALİYET RAPORU ( ) ERCİYES ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ KAMPÜS BİRİMİ FAALİYET RAPORU (2013-2016) ERCİYES ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ KAMPÜS BİRİMİ Erciyes Üniversitesi nde öğrenim gören engelli öğrencilerin, üniversite çalışanlarının

Detaylı

TURİZM FAKÜLTESİ mezunları iş olanakları. İzmir

TURİZM FAKÜLTESİ mezunları iş olanakları. İzmir TURİZM FAKÜLTESİ mezunları iş olanakları İzmir İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Turizm Fakültesi bünyesinde ; Turizm İşletmeciliği, Turizm Rehberliği, Rekreasyon Yönetimi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları

Detaylı

İÇİNDEKİLER. ÖN SÖZ...III İÇİNDEKİLER...V TABLOLAR ve ŞEKİLLER LİSTESİ...XIII GİRİŞ...XV

İÇİNDEKİLER. ÖN SÖZ...III İÇİNDEKİLER...V TABLOLAR ve ŞEKİLLER LİSTESİ...XIII GİRİŞ...XV İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ...III İÇİNDEKİLER...V TABLOLAR ve ŞEKİLLER LİSTESİ...XIII GİRİŞ...XV BÖLÜM 1 TEMEL KAVRAMLAR 1.1. TURİZM KAVRAMI VE TANIMI...3 1.2. TURİZMİN ÖZELLİKLERİ...4 1.3. TURİSTİN TANIMI, ÇEŞİTLERİ

Detaylı

LOJİSTİK SEKTÖRÜ SOSYAL MEDYA ARAŞTIRMASI

LOJİSTİK SEKTÖRÜ SOSYAL MEDYA ARAŞTIRMASI LOJİSTİK UYGULAMALARI VE ARAŞTIRMALARI MERKEZİ LOJİSTİK SEKTÖRÜ SOSYAL MEDYA ARAŞTIRMASI Şubat, 2014 Fikri Mülkiyet Hakları Saklıdır ÇALIŞMA EKİBİ Bülent TANLA (Danışman) Prof. Dr. Okan Tuna (Koordinatör-Raportör)

Detaylı

İhtiyaç ve Tutum Analizi Anketi. Sevgili Öğrenciler,

İhtiyaç ve Tutum Analizi Anketi. Sevgili Öğrenciler, İhtiyaç ve Tutum Analizi Anketi Sevgili Öğrenciler, Bu anket MLARG: risk grubundaki gençler için cep telefonu üzerinden İngilizce öğrenme (Proje Numarası: 2009-TR1-LEO05-08674) adında bir Avrupa Birliği

Detaylı

Sürüdürülebilir Rekabet Avantajı Elde Etmede Turizm Sektörü ve Turizm Kümelenmesi. Doç.Dr. Melih Bulu. 21.Şubat.2012, Mersin

Sürüdürülebilir Rekabet Avantajı Elde Etmede Turizm Sektörü ve Turizm Kümelenmesi. Doç.Dr. Melih Bulu. 21.Şubat.2012, Mersin Sürüdürülebilir Rekabet Avantajı Elde Etmede Turizm Sektörü ve Turizm Kümelenmesi Doç.Dr. Melih Bulu 21.Şubat.2012, Mersin URAK İşbirliği Platformu GYTE Boğaziçi Üniversitesi Yapı Kredi Bankası Koç Holding

Detaylı

Sahile 1,5 km mesafe Köprüye 3 km mesafe

Sahile 1,5 km mesafe Köprüye 3 km mesafe Sahile 1,5 km mesafe Köprüye 3 km mesafe Beylerbeyi'nin eşsiz tarihi dokusu modern yaşamla buluşması Boğaza karşı, her yere yakın Yaşama hazır, hemen teslim Kaliteli yaşam Mahalle kültürü Her aileye göre

Detaylı

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 2013 Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu OCAK 2014 1.1 Araştırmanın Amacı Araştırmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geliştirme

Detaylı

Hastane. Hastane Grupları 19/11/2015. Sağlık Kurumları Yönetiminde Temel Kavramlar

Hastane. Hastane Grupları 19/11/2015. Sağlık Kurumları Yönetiminde Temel Kavramlar Hastane Sağlık Kurumları Yönetiminde Temel Kavramlar Yük.Hem.Müge Bulakbaşı Ekonomik, verimli ve etkili olarak her türlü sağlık hizmetinin kesintisiz üretildiği, Eğitim, araştırma ve toplum sağlığı hizmetlerinin

Detaylı

ENGELSİZ YARINLARA, DÖRTNALA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KÜLTÜR SPOR DAİRE BAŞKANLIĞI ATLISPOR TOPLULUĞU

ENGELSİZ YARINLARA, DÖRTNALA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KÜLTÜR SPOR DAİRE BAŞKANLIĞI ATLISPOR TOPLULUĞU ENGELSİZ YARINLARA, DÖRTNALA iz ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KÜLTÜR SPOR DAİRE BAŞKANLIĞI ATLISPOR TOPLULUĞU İÇİNDEKİLER Giriş Yazısı Etkinlik Hakkında Etkinliğin Amacı Engellilik Nedir? Türkiye'de Engellilerin

Detaylı

SONAR. Buca Belediyesi Engelli Veri Tabanı Araştırması

SONAR. Buca Belediyesi Engelli Veri Tabanı Araştırması Buca Belediyesi Engelli Veri Tabanı Araştırması AMAÇ Buca ilçesinde yaşayan engellilerin; Kimlik ve iletişim bilgilerini, Engel grubu ve derecesinin tespitini, Ailede başka engellilerin yada sağlık sorunu

Detaylı

FİZİKSEL ÇEVRE DÜZENLEMESİ İLE İLGİLİ YASA VE MEVZUATLAR

FİZİKSEL ÇEVRE DÜZENLEMESİ İLE İLGİLİ YASA VE MEVZUATLAR FİZİKSEL ÇEVRE DÜZENLEMESİ İLE İLGİLİ YASA VE MEVZUATLAR 1. BM ENGELLİLERİN HAKLARINA İLİŞKİN SÖZLEŞME 13 Aralık 2006 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu nda kabul edilen, 30 Mart 2007 tarihinde

Detaylı

M-CARE. Anket Sonuçları Raporu - Yönetici Özeti

M-CARE. Anket Sonuçları Raporu - Yönetici Özeti M-CARE Engelli ve Yaşlı Bireylere Evde Bakım ve Sağlık Hizmeti Sağlayıcılarının Mobil Eğitimi Anket Sonuçları Raporu - Yönetici Özeti İş Paketi No: İş Paketi Adı: İP2 Durum Taslak 1 Araştırma ve Analiz

Detaylı

STRATEJİK PLANI DIŞ PAYDAŞ ANKETİ. Mezun ( ) Veli ( ) Şirket ( ) STK ( ) Üniversite ( ) Kamu Kuruluşu ( ) Diğer ( )

STRATEJİK PLANI DIŞ PAYDAŞ ANKETİ. Mezun ( ) Veli ( ) Şirket ( ) STK ( ) Üniversite ( ) Kamu Kuruluşu ( ) Diğer ( ) 2018-2022 STRATEJİK PLANI DIŞ PAYDAŞ ANKETİ Bu anket Üniversitemiz 2018-2022 Stratejik Planına temel olacak durum analiz raporunda kullanılmak üzere hazırlanmıştır. Üniversitemiz 2018-2022 stratejik planının

Detaylı

14. ULUSAL TURĠZM KONGRESĠ DEĞERLENDĠRME ANKET SONUÇLARI. Tablo 1: 14. Ulusal Turizm Kongresine Katılan Katılımcıların Demografik Sonuçları (n=132)

14. ULUSAL TURĠZM KONGRESĠ DEĞERLENDĠRME ANKET SONUÇLARI. Tablo 1: 14. Ulusal Turizm Kongresine Katılan Katılımcıların Demografik Sonuçları (n=132) 14. ULUSAL TURĠZM KONGRESĠ DEĞERLENDĠRME ANKET SONUÇLARI Tablo 1: 14. Ulusal Turizm Kongresine Katılan Katılımcıların Demografik Sonuçları () Cinsiyet Erkek Kadın YaĢ 20 ve daha az 21-30 31-40 41-50 51-60

Detaylı

RESTORAN YÖNETĠCĠLERĠNĠN SOSYAL SORUMLULUK ALGISI, FAALĠYETLERĠ VE BEKLENTĠLERĠ ÜZERĠNE KEġĠFSEL BĠR ARAġTIRMA

RESTORAN YÖNETĠCĠLERĠNĠN SOSYAL SORUMLULUK ALGISI, FAALĠYETLERĠ VE BEKLENTĠLERĠ ÜZERĠNE KEġĠFSEL BĠR ARAġTIRMA RESTORAN YÖNETĠCĠLERĠNĠN SOSYAL SORUMLULUK ALGISI, FAALĠYETLERĠ VE BEKLENTĠLERĠ ÜZERĠNE KEġĠFSEL BĠR ARAġTIRMA Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm ĠĢletmeciliği Anabilim Dalı Bülent AYDIN

Detaylı

MAVİ BAYRAKLI PLAJLARDA ENGELLİLER İÇİN OLANAKLAR VE UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR

MAVİ BAYRAKLI PLAJLARDA ENGELLİLER İÇİN OLANAKLAR VE UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR MAVİ BAYRAKLI PLAJLARDA ENGELLİLER İÇİN OLANAKLAR VE UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR Gülşen NARİN Mavi Bayrak Ulusal Koordinatör Yardımcısı www.mavibayrak.org.tr 1 SUNUM İÇERİĞİ İstatistiksel Veriler İlgili

Detaylı

TÜRKİYE TURİZMİ Değerlendirme Raporu

TÜRKİYE TURİZMİ Değerlendirme Raporu TÜRKİYE TURİZMİ Değerlendirme Raporu Özet Sonuçlar *2016 yılında gelen yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 30.05 oranında düşüş gösterirken 2017 ilk 9 ayında yüzde 28 artış kaydedilmiştir. *Türkiye'ye en çok

Detaylı

Sonuçlar. Anket Hızlı İstatistikler Anket 'Genel Bilgiler'

Sonuçlar. Anket Hızlı İstatistikler Anket 'Genel Bilgiler' Sonuçlar Anket 124572 Bu sorgudaki kayıt sayısı: 30 Anketteki toplam kayıt: 30 Toplama göre yüzde: 100.00% sayfa 1 / 25 P1 için alan özeti P1 Okuduğunuz dönemler esnasında almış olduğunuz dersler sonucunda

Detaylı

FARKINDALIK EĞİTİMİ ANKET ÇALIŞMASI DEĞERLENDİRME RAPORU

FARKINDALIK EĞİTİMİ ANKET ÇALIŞMASI DEĞERLENDİRME RAPORU FARKINDALIK EĞİTİMİ ANKET ÇALIŞMASI DEĞERLENDİRME RAPORU Engellilerin Toplumsal Entegrasyonu Programı kapsamında 15 Ağustos 2013 14 Ağustos 2014 tarihleri arasında sürdürülen Farkındalığa Yolculuk projesinin

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ULUSAL BİLDİRİMLERİNİN HAZIRLANMASI PROJESİ 6. ULUSAL BİLDİRİM TURİZM BÖLÜMÜ

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ULUSAL BİLDİRİMLERİNİN HAZIRLANMASI PROJESİ 6. ULUSAL BİLDİRİM TURİZM BÖLÜMÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ULUSAL BİLDİRİMLERİNİN HAZIRLANMASI PROJESİ 6. ULUSAL BİLDİRİM TURİZM BÖLÜMÜ Özgür ZEYDAN Öğr. Gör. Dr. Kasım 2014 Ankara Sunum Planı Önceki bildirimlerde Turizm bölümleri İklim Değişikliği

Detaylı

Akademik Personel Memnuniyet Anketi Analiz ve Bulguları 06-15 Nisan 2015

Akademik Personel Memnuniyet Anketi Analiz ve Bulguları 06-15 Nisan 2015 Akademik Personel Memnuniyet Anketi Analiz ve Bulguları 06-15 Nisan 2015 Üniversitemizin akademik personele sunduğu hizmetlerin değerlendirilmesi ve iyileştirmeye açık alanlarının tespit edilebilmesi amacıyla

Detaylı

HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ ENGELSĠZ ÜNĠVERSĠTE BĠRĠMĠ

HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ ENGELSĠZ ÜNĠVERSĠTE BĠRĠMĠ HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ ENGELSĠZ ÜNĠVERSĠTE BĠRĠMĠ EYLÜL 2010 RAPORU ENGELLĠ ÖĞRENCĠLERE YÖNELĠK YAPILAN FAALĠYETLER Engelli Öğrencilere Yönelik Yapılan Fiziki Ortamlar Mühendislik Fakültesi bina girişinde

Detaylı

Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan

Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan Psikososyal Güvenlik İklimi Psikososyal güvenlik iklimi, örgütsel iklimin spesifik bir boyutu olup, çalışanların psikolojik

Detaylı

ENGELLİ KADINLARIN HAK TEMELLİ MÜCADELE ADIMLARI PROJESİ

ENGELLİ KADINLARIN HAK TEMELLİ MÜCADELE ADIMLARI PROJESİ ENGELLİ KADINLARIN HAK TEMELLİ MÜCADELE ADIMLARI PROJESİ Proje Hakkında Sabancı Vakfı Toplumsal Gelişme Hibe Programı kapsamında desteklenen Engelli Kadınların Hak Temelli Mücadele Adımları projemiz Orta

Detaylı

Lefke Bölgesi ÖZEL YURTLAR. kitapçığı. w w w. eul.edu.tr

Lefke Bölgesi ÖZEL YURTLAR. kitapçığı. w w w. eul.edu.tr Lefke Bölgesi ÖZEL YURTLAR kitapçığı w w w. eul.edu.tr LEFKE AVRUPA ÜNİVERSİTESİ Hayata Bir Adım Önde Başlamak İçin Değerli Öğrenciler, Lefke Avrupa Üniversitesi olarak, yaşamınızın yeni bir başlangıç

Detaylı

Önceden belirlenmiş sonuçlara ulaşabilmek için organize edilmiş faaliyetler zinciridir.

Önceden belirlenmiş sonuçlara ulaşabilmek için organize edilmiş faaliyetler zinciridir. PROJE YÖNETİMİ Proje: Önceden belirlenmiş sonuçlara ulaşabilmek için organize edilmiş faaliyetler zinciridir. Proje Yönetimi: Kısıtlı zaman, maliyet ve teknik durumları dikkate alarak, projenin en etkin

Detaylı

ENGELSİZ TASARIMLAR GEBZE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ. Ders: Architecture Desing 5 Konu: Engelsiz Eğitim, Engelsiz Lise Hazırlayan: Pelin Altan

ENGELSİZ TASARIMLAR GEBZE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ. Ders: Architecture Desing 5 Konu: Engelsiz Eğitim, Engelsiz Lise Hazırlayan: Pelin Altan GEBZE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ MİMARLIK FAKKÜLTESİ MİMARLIK BÖLÜMÜ ENGELSİZ TASARIMLAR Ders: Architecture Desing 5 Konu: Engelsiz Eğitim, Engelsiz Lise Hazırlayan: Pelin Altan İÇERİK 1) GİRİŞ 2) KALDIRIMLAR

Detaylı

YATIRIMDAN İŞLETMEYE TERMAL TURİZM

YATIRIMDAN İŞLETMEYE TERMAL TURİZM YATIRIMDAN İŞLETMEYE TERMAL TURİZM Hazırlayan: Turabi ÇELEBİ Termal Turizm Yatırımlarına yaklaşım *Termal Turizm Destinasyonları *Termal Otel Yatırımları * * Geleneksel Anlayış ( Asya Tipi ) * Modern

Detaylı

METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VATANDAŞ MEMNUNİYET ANKETİ/ANKETLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRESİ BAŞKANLIĞI Haziran 214 1 Sayfa İçindekiler 1 ANKETE/ANKETLERE İLİŞKİN GENEL BİLGİLER...

Detaylı

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN:

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN: YAZ OKULUNDA BİLGİSAYAR DERSLERİNİ ÖRGÜN EĞİTİM İLE ALAN ÖĞRENCİLERİN GÖRÜŞLERİ Yrd. Doç. Dr. Umut Altınışık Kocaeli Üniversitesi umuta@kocaeli.edu.tr Öğr. Gör. Dr. Serdar Solak Kocaeli Üniversitesi serdars@kocaeli.edu.tr

Detaylı

Q1 Eğer yukarıdaki bilgileri okuduysanız lütfen çalışmaya katılma isteğiniz ile ilgili kutuyu işaretleyiniz.

Q1 Eğer yukarıdaki bilgileri okuduysanız lütfen çalışmaya katılma isteğiniz ile ilgili kutuyu işaretleyiniz. Q1 Eğer yukarıdaki bilgileri okuduysanız lütfen çalışmaya katılma isteğiniz ile ilgili kutuyu işaretleyiniz. Yanıtlanan: 1.135 Atlama sayısı: 0 Evet Hayır 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Yanıt

Detaylı

Grup 3 EGE BÖLGESİ. İzmir-Kütahya

Grup 3 EGE BÖLGESİ. İzmir-Kütahya Grup 3 EGE BÖLGESİ İzmir-Kütahya Güçlü yönler Gençler Yaşlılar El Ele Projesi (2010 yılı). Sevgi Evleri Projesi. Kütahya da 40 yataklı yaşlı bakım evi. İzmir de 300 yataklı yaşlı bakım evi. Belediyeler

Detaylı

City Villa Özet. Açıklama. Harita

City Villa Özet. Açıklama. Harita City Villa 304-305 Özet Tatiliniz boyunca ihtiyacınız olabilecek eşya konforunu size sunacak olan bu Dubleks Villa, 2 yatak odası, salon, mutfak, banyo ve balkon şeklindedir. Toplam 4 kişiliktir. Açıklama

Detaylı

Uluslararası Genç Liderler Akademisi Eğitimleri. Sosyal Etki Analizi

Uluslararası Genç Liderler Akademisi Eğitimleri. Sosyal Etki Analizi Uluslararası Genç Liderler Akademisi Eğitimleri Sosyal Etki Analizi Hazırlayanlar: Zeynep Arslan ve Elif Kalan Ağustos, 2012. İstanbul, Türkiye GİRİŞ Habitat Kalkınma ve Yönetişim Derneği nin koordinasyonunda,

Detaylı

ETIK RESEARCH ETİK

ETIK RESEARCH ETİK 04.06.2015 ETIK RESEARCH 24.06.2015 ETİK ETİK ARAŞTIRMA Etik ilkelerinden ödün vermeden müşterilerine yüksek standartlarda, kaliteli hizmet vermek adına 1997 yılında kurulan Etik Araştırma, birlikte üreterek,

Detaylı

B i l g i l e n d i r m e

B i l g i l e n d i r m e B i l g i l e n d i r m e Kime : Banka Genel Müdürlükleri Kimden : T. Bankalar Birliği Genel Sekreterliği Konu : Engellilere yönelik bankacılık hizmetleri çalışma grubu Tarih : 20 Haziran 2012 Engelli

Detaylı

İÇİNDEKİLER GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM

İÇİNDEKİLER GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM İÇİNDEKİLER GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM 1. YETENEK KAVRAMI...3 1.1. Yeteneğin Tanımı...3 1.2. Yetenek Kavramının Tarihsel Gelişimi...7 1.3. Yetenek Kavramının İş Yaşamına Girmesi...8 1.3.1. Küreselleşme Olgusu...8

Detaylı

* 2012 yılında stabil kalan küresel ekonominin, 2013 yılında yüzde 3,1 lik bir büyümeye ulaşması bekleniyor.

* 2012 yılında stabil kalan küresel ekonominin, 2013 yılında yüzde 3,1 lik bir büyümeye ulaşması bekleniyor. Turizmcilere yol gösteren 'Global Trendler Raporu 2013' yayımlandı 6.11.2013-16:03:02 WTM'de açıklanan "Global Trends Report 2013"de, bir yandan küresel ekonominin durumuna ve küresel turizme dair bir

Detaylı

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI. 2012 Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI. 2012 Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 2012 Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu OCAK 2013 1.1 Araştırmanın Amacı Araştırmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geliştirme

Detaylı

RAKAMLARLA KONYA İSTİHDAMI FEYZULLAH ALTAY

RAKAMLARLA KONYA İSTİHDAMI FEYZULLAH ALTAY Bugün, yükselen ekonomisi ve gelişmekte olan performansıyla ülkesi için önemli bir katma değer oluşturan sayılı merkezlerden birisidir. Gelişmekte olan ekonomisine paralel olarak birçok sektörde yeni iş

Detaylı

ATM DUBAİ TURİZM FUARI DEĞERLENDİRME RAPORU

ATM DUBAİ TURİZM FUARI DEĞERLENDİRME RAPORU ATM -2017 DUBAİ TURİZM FUARI DEĞERLENDİRME RAPORU BURSA STAND. 24-27 Nisan 2017 tarihleri arasında Dubai de gerçekleşen Arabian Travel Market Turizm Fuarı na BTSO desteği ile ilk kez BURSA olarak katıldık.

Detaylı

DOÇ. DR. ASLI ALBAYRAK. Adı Soyadı : Aslı Albayrak Doğum Tarihi : Öğrenim Durumu: Doktora*

DOÇ. DR. ASLI ALBAYRAK. Adı Soyadı : Aslı Albayrak Doğum Tarihi : Öğrenim Durumu: Doktora* DOÇ. DR. ASLI ALBAYRAK Adı Soyadı : Aslı Albayrak Doğum Tarihi : 30.06.1981 Unvanı : Doçent Doktor Öğrenim Durumu: Doktora* 2009-2011 Yüksek Lisans* 2005-2008 GAZİ ÜNİVERSİTESİ MESLEKİ EĞİTİM FAKÜLTESİAİLE

Detaylı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr

Detaylı

Q-BREAKS SİZE TÜRKİYE DE FANTASTİK TATIL SEÇENEKLERI SUNUYOR!

Q-BREAKS SİZE TÜRKİYE DE FANTASTİK TATIL SEÇENEKLERI SUNUYOR! Q-BREAKS SİZE TÜRKİYE DE FANTASTİK TATIL SEÇENEKLERI SUNUYOR! Q-breaks in sunduğu bu fantastik tatil fırsatlarıyla yolunuz plajlara düs ecek! Tatilinizi Q-breaks ayrıcalığı ve enfes deniz kenarı konaklaması

Detaylı

DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1- (1) Bu yönergenin amacı; Düzce Üniversitesi nde öğrenim gören engelli öğrencilerin öğrenim

Detaylı

T.C. İSTANBUL KALKINMA AJANSI

T.C. İSTANBUL KALKINMA AJANSI T.C. İSTANBUL KALKINMA AJANSI Bölgesel Yenilik Stratejisi Çalışmaları; Kamu Kurumlarında Yenilik Anketi İstanbul Bölgesel Yenilik Stratejisi Kamu Kurumlarında Yenilik Anketi Önemli Not: Bu anketten elde

Detaylı

SAĞLIK TURİZMİ İŞLETMECİLİĞİNDE PAZARLAMA YÖNETİMİ PROGRAM TASLAĞI

SAĞLIK TURİZMİ İŞLETMECİLİĞİNDE PAZARLAMA YÖNETİMİ PROGRAM TASLAĞI SAĞLIK TURİZMİ İŞLETMECİLİĞİNDE PAZARLAMA YÖNETİMİ PROGRAM TASLAĞI İnsanlar Sizlerle Sağlıklarına Kavuşacaklar... Zengin bitki örtüsü nedeniyle tarihsel süreç boyunca sağlık ve tıp alanında hayli önemi

Detaylı

Özürlülerin Bilgiye Erişimi. AB 2012 Özürlülerin Bilgiye Erişimi Abdülkadir ANAÇ

Özürlülerin Bilgiye Erişimi. AB 2012 Özürlülerin Bilgiye Erişimi Abdülkadir ANAÇ Özürlülerin Bilgiye Erişimi Abdülkadir ANAÇ Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı E-Mail : aanac@ozida.gov.tr eniyihoca@hotmail.com Telefon : 0 (533) 636 90 99 Judith Butler Hangi hayatlar korumaya, kollamaya,

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ 22.10.2016 Gülay Turgay 1, Emre Tutal 2, Siren Sezer 3 1 Başkent Üniversitesi Sağlık

Detaylı

Sivil Toplum Afet Platformu (SİTAP) Çalışma Usulleri Belgesi

Sivil Toplum Afet Platformu (SİTAP) Çalışma Usulleri Belgesi Sivil Toplum Afet Platformu (SİTAP) Çalışma Usulleri Belgesi 1. BAŞLIK Platformun adı: Sivil Toplum Afet Platformu (SİTAP) 2. AMAÇ SİTAP ın kuruluş amacı, afet risklerinin azaltılması, afet sonrası müdahale

Detaylı

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SANDIKLI UYGULAMALI BİLİMLER YÜKSEKOKULU

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SANDIKLI UYGULAMALI BİLİMLER YÜKSEKOKULU AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SANDIKLI UYGULAMALI BİLİMLER YÜKSEKOKULU 2017 2018 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI EĞİTİM REHBERİ T.C. AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SANDIKLI UYGULAMALI BİLİMLER YÜKSEKOKULU e-posta subyo@aku.edu.tr

Detaylı

3.11. KENTSEL KONULAR VE GENEL YAŞAM KALİTESİ

3.11. KENTSEL KONULAR VE GENEL YAŞAM KALİTESİ 3.11. KENTSEL KONULAR VE GENEL YAŞAM KALİTESİ 3.11.1. Kentsel Çevrenin Değerlendirilmesi Bu bölümde görüşmecilerden, İstanbul ile ilgili çeşitli fiziksel ve sosyal özelliklere ilişkin önermelere katılımına

Detaylı

ÖĞRENCİLERE ENGELLİLER İLE İLGİLİ TOPLUMSAL BİLİNÇ OLUŞTURULMASI

ÖĞRENCİLERE ENGELLİLER İLE İLGİLİ TOPLUMSAL BİLİNÇ OLUŞTURULMASI Faaliyet Ve Proje Bilgileri Özürlülük sadece belli bir kesimin çalışma konusu değildir, tüm toplumun her alanını ilgilendiren sosyal bir konudur. Özürlü bireyleri ihtiyaç sahibi olarak değil, eşit haklara

Detaylı

1. SOSYAL SERMAYE 1. (1) (2) 2. (3). (4) 3. (5) (6) 4.

1. SOSYAL SERMAYE 1. (1) (2) 2. (3). (4) 3. (5) (6) 4. 1. SOSYAL SERMAYE 1. Sosyal sermaye OECD tarafından grup içerisinde ya da gruplar arasında işbirliğini kolaylaştıran anlayışlar, paylaşılan değerler, normlarla birlikte ağlar olarak tanımlanmaktadır (1).

Detaylı

TÜRSAB VAKANTIEBEURS 2016 TURİZM FUARI DEĞERLENDİRME RAPORU

TÜRSAB VAKANTIEBEURS 2016 TURİZM FUARI DEĞERLENDİRME RAPORU TÜRSAB VAKANTIEBEURS 2016 TURİZM FUARI DEĞERLENDİRME RAPORU Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) bu yıl 12-17 Ocak tarihleri arasında Hollanda nın Utrecht kentinde gerçekleştirilen Vakantiebeurs

Detaylı

TÜRK HAVAYOLLARI İLE İZMİR ÇIKIŞLI MURANO TURİZM A.Ş.

TÜRK HAVAYOLLARI İLE İZMİR ÇIKIŞLI MURANO TURİZM A.Ş. TÜRK HAVAYOLLARI İLE İZMİR ÇIKIŞLI MURANO TURİZM; ÜSTÜN DENEYİMİNİ, GENÇ, DİNAMİK EKİBİ VE SÜREKLİ GELİŞEN HİZMET KALİTESİ İLE GÜNÜMÜZE TAŞIMAKTADIR. MURANO TURİZM; YEPYENİ BİR VİZYONLA; YURTİÇİ-YURTDIŞI

Detaylı

GREEN PARK AYDIN GREEN PARK AYDIN

GREEN PARK AYDIN GREEN PARK AYDIN GREEN PARK AYDIN GREEN PARK AYDIN 0 532 608 64 08 0 532 317 12 49 AYDIN IN YEPYENİ YAŞAM PROJESİ: GREEN PARK AYDIN 1 2 ZEYKO İNŞAAT ZEYKO İNŞAAT GÜVENCESİYLE ZEYKO İNŞAAT TAN AYDIN A ARTI DEĞER KAZANDIRACAK

Detaylı

T.C. ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 2014 YILI SUNULAN HİZMETİ DEĞERLENDİRME ANKET RAPORU

T.C. ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 2014 YILI SUNULAN HİZMETİ DEĞERLENDİRME ANKET RAPORU T.C. ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 2014 YILI SUNULAN HİZMETİ DEĞERLENDİRME ANKET RAPORU OCAK 2015 1.1. Araştırmanın Amacı Araştırmada, na bağlı olarak hizmet vermekte olan;

Detaylı

İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. İŞ SÜREKLİLİĞİ PLANLAMASI A. AMAÇ

İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. İŞ SÜREKLİLİĞİ PLANLAMASI A. AMAÇ Sayfa No: 1/7 A. AMAÇ Bu politika, nin deprem, yangın, fırtına, sel gibi doğal afetler ile sabotaj, donanım veya yazılım hatası, elektrik ve telekomünikasyon kesintileri gibi önceden tahmin edilebilen

Detaylı

Gelecek Nesillere Bırakacağımız Alanya İçin Sorumlu Turizm Sorunsuz Gelecek

Gelecek Nesillere Bırakacağımız Alanya İçin Sorumlu Turizm Sorunsuz Gelecek Gelecek Nesillere Bırakacağımız Alanya İçin Sorumlu Turizm Sorunsuz Gelecek PROJE AÇILIŞ TOPLANTISI 29.08.2012 Saat: 11.00 / Alanya Proje Sahibi Hibe Kaynağı Destek Programı Projenin Öncelik Alanı Alanya

Detaylı

TR41 Bursa Eskişehir Bilecik Bölge Planı Hazırlık Çalışmaları. Bilecik Turizm Sektörü Bilgi Notu

TR41 Bursa Eskişehir Bilecik Bölge Planı Hazırlık Çalışmaları. Bilecik Turizm Sektörü Bilgi Notu TR41 Bursa Eskişehir Bölge Planı Hazırlık Çalışmaları Turizm Sektörü Bilgi Notu Türkiye (bin) Turizm Sektörü Türkiye 2012 yılı turizm geliri 29.351 milyon $ (revize edilmiş), kişi başına ortalama harcama

Detaylı