T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI GIDA TEKNOLOJİSİ ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI

Transkript

1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI GIDA TEKNOLOJİSİ ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI Ankara, 2011

2 ÖN SÖZ Beslenme, geçmişten günümüze insanoğlunun temel ihtiyaçlarından biri olmuştur. Şehirleşme, çalışan nüfusun artması, hayat standartlarının yükselmesi, teknolojik gelişmeler ve toplumsal ihtiyaçlar hazır gıdaya talebi artırmıştır. Ayrıca, sosyokültürel gelişmeler doğrultusunda bilinçlenen tüketicinin gıda ürünlerinde çeşitlilik, standardizasyon, güvenirlilik ve kalite beklentileri yükselmiştir. Bu doğrultuda üretici firmalar, gerek bu beklentileri karşılamak gerekse tüzük ve standartlara uygun ürün üretebilmek için konusunda uzman ara elemana ihtiyaç duymaktadır. Gıda teknolojisi alanı altında; gıda kontrol, süt işleme, sebze ve meyve işleme, hububat işleme, zeytin İşleme ve çay üretim ve işleme dallarında öğretim programları hazırlanmıştır. Programların hazırlanmasında, Millî Eğitim Bakanlığında görevli uzman ve alan öğretmenleri, sektör temsilcileri, üniversiteden alan uzmanları ve meslek elemanları ile iş birliği içinde hazırlanmıştır. 1

3 İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... 1 GİRİŞ... 3 SEKTÖR... 5 ÖĞRETİM PROGRAMI İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR... 6 ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ PROGRAMIN UYGULANMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR PROGRAMDA YER ALAN DERSLER ORTAK DERSLER ALAN/DAL DERSLERİ ALAN ORTAK DERSLERİ MESLEKÎ GELİŞİM GIDA İŞLETMELERİNDE HİJYEN VE SANİTASYON GIDA KİMYASI MADDEDE TEMEL DEĞİŞİM VE ÖLÇÜMLER DAL DERSLERİ İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ PEYNİR TEKNOLOJİSİ SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ TAHIL TANELERİ VE KURU BAKLİYATLARI SATIŞA HAZIRLAMA ÖĞÜTME TEKNOLOJİSİ MAKARNA ÜRETİM TEKNOLOJİSİ EKMEK ÜRETİM TEKNOLOJİSİ BİSKÜVİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ GIDALARDA MİKROBİYOLOJİK ANALİZLER GIDALARDA TEMEL KİMYASAL ANALİZLER GIDALARDA NİTEL VE NİCEL ANALİZLER GIDALARDA KALİTE KONTROL ANALİZLERİ ÇAYLIK OLUŞTURMA VE HASAT SİYAH ÇAY ÜRETİMİ YEŞİL ÇAY ÜRETİMİ ÇAY AMBALAJLAMA BİTKİSEL ÇAYLAR SEBZE VE MEYVE ÜRETİM TEKNOLOJİSİ SEBZE VE MEYVE ÜRETİM TEKNOLOJİSİ SOFRALIK ZEYTİN ÜRETİMİ ZEYTİNYAĞI ÜRETİMİ ZEYTİN ÜRÜNLERİ AMBALAJLAMA VE DEPOLAMA TEKNİK RESİM SEÇMELİ DERSLER

4 GİRİŞ Gıda sektörü, Türk ekonomisinin gelişmesinde nüfus, istihdam, beslenme, ham madde ve dış satıma katkısı nedeniyle önemli bir rol oynamaktadır. Gıda güvenliği devletlerin en önemli konusudur. Dünyada son yıl içinde gıda kalite ve güvenliği konusunda önemli yasal değişikliklere gidilerek gıda güvenliği açısından tüketiciyi daha ciddi biçimde korumayı hedef alan yasalar oluşturulmuş, gıda üreten firmalara işletme koşullarını geliştirmek ve iyileştirmek yolunda zorunluluklar getirilmiştir. Gıda endüstrisi, çeşitli gıdaların üretimini kapsayan geniş bir endüstri dalıdır. Önceleri şeker, ekmek, peynir, yoğurt, un ve zeytinyağı gibi bilinen belli başlı birkaç gıdaya yönelik basit üretimler, daha sonra her biri kendi içinde uzmanlaşarak farklı endüstri dalı hâline gelmiştir. Türkiye de gıda sanayinin gelişmesi, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin yakından izlenmesi ve uygulanabilmesine bağlıdır. Gıda sanayisinde dünya standartlarını yakalayabilmemiz için vizyon ve hedefleri iyi belirlememiz; kaynaklarımızı, enerjiyi, iş gücünü, bilgiyi ve teknolojiyi etkin kullanmamız gerekmektedir. Bunun için gıdanın üretiminden tüketiciye ulaşıncaya kadarki süreçte ve kalite yönetim sistemlerinde çalışacak nitelikli elemanlara ihtiyaç vardır. Öğretim programlarının ve modüllerin hazırlanmasının her aşamasında, iş yaşamının iş gücüne dönük gereksinimlerinin tüm yönleriyle dikkate alınması amacıyla sektörel kuruluşlarla görüş alışverişi ve iş birliği gerçekleştirilmiştir. Program geliştirme sürecinde üniversitelerden alan uzmanları ve sivil toplum kuruluşları ile iş birliği yapılmıştır. Sektör taraması ve mesleki yeterliklerin belirlenmesi sırasında sektöre anket uygulanmıştır. Bu anketler sonucunda Türkiye genelinde inşaat sektörünün ihtiyaçları ve programdan beklentileri tespit edilmiştir. Bu ihtiyaçlar, program çalışmalarının temelini oluşturmuştur. Gıda Teknolojisi Alanı Programı nda; 1. Gıda kontrol, 2. Süt işleme, 3. Sebze ve meyve işleme, 4. Hububat işleme, 5. Zeytin işleme, 6. Çay üretimi ve işleme dalları yer almaktadır. Araştırma ve inceleme çalışmaları sonucunda, sektörde faaliyet gösteren yukarıdaki meslekler saptanmıştır. Sektörde çalışan kişilerin görüş ve önerilerinden yola çıkılarak her meslek dalına ait anket soruları hazırlanmış, daha sonra bu anketler yurdun değişik bölgelerinde uygulanarak mesleklere özgü yeterlikler ayrı ayrı ve ayrıntılı olarak çıkarılmıştır. Mesleklere ilişkin olarak 3

5 saptanan bu yeterlikler, öğretim programları ve modüllerin temel dayanağını ve içeriğini oluşturmaktadır. Gıda teknolojisi alanı meslek eğitiminin altı dal olarak ayrılması mesleki bilgilerini uygulama alanına aktarabilen; meslek içi gerekli yaklaşım, yöntem, teknik ve modern araçları kullanabilen; mesleki, etik sorumlulukları kavrayabilen ve alanında uzman nitelikli elemanların yetişmesinde büyük yarar sağlayacaktır. Öğretim programlarının ve modüllerin hazırlanmasının her aşamasında, iş yaşamının iş gücüne dönük gereksinimlerinin tüm yönleriyle dikkate alınması amacıyla sektörel kuruluşlarla karşılıklı görüş alışverişi ve iş birliği gerçekleştirilmiştir. Program geliştirme sürecinde üniversitelerden uzmanlar ve sivil toplum kuruluşları ile iş birliği yapılmıştır. Sektör taraması ve mesleki yeterliklerin belirlenmesi sırasında, 10 ilde yaklaşık 700 adet anket uygulanmıştır. Bu anketler sonucunda Türkiye genelinde gıda sektörünün ihtiyaçları ve programdan beklentileri tespit edilmiştir. Bu ihtiyaçlar program çalışmalarının temelini oluşturmuştur. Program geliştirme sürecinin her aşamasında sektörde faaliyet gösteren firmaların eğitim sorumluları ve çeşitli meslek elemanları ile iletişim kurulmuş, bu kişilerin program çalışmalarına katkıları sağlanmıştır. Böylelikle sektörlerin ve yüksek öğretim kurumlarının beklentileri programa yansıtılmıştır. Ulusal ve uluslararası düzeyde meslek elemanlarından beklenen yeterlikler, çeşitli araştırmalar ve uzman görüşlerine dayanılarak tespit edilmiş, program çalışmalarına aktarılmıştır. Bu doğrultuda gıda teknolojisi alanı ve altında yer alan mesleklerde uluslararası ve ulusal düzeyde standartlara uygun, her yaşta ve düzeyde bireye eğitim olanağı sağlayan program hazırlamak hedeflenmiştir. Teknolojik gelişmelere paralel olarak sektörün beklentileri doğrultusunda geliştirilen gıda teknolojisi alanı programı hızla büyüyen gıda endüstrisine çabuk adaptasyonu sağlamak amacıyla gelişmelere göre sürekli güncellenmeye uygun bir yapıda tasarlanmıştır. Böylece tüm gelişme ve yenilikleri kısa sürede programa yansıtmak mümkün olabilecek ve mezunlar kazandıkları mesleki yeterlikleri doğrultusunda istihdam edilebileceklerdir. Dolayısıyla Gıda Teknolojisi Alanı Öğretim Programı nın temel prensipler ile teorik bilgilerin pratiğe dönüştürülmesini sağlayacak uygulamaları dengeleyen, gıda endüstrisinde yeni imkânlar doğdukça işini daha ileriye taşıyabilmesini temin eden, bilimsel araştırma merakını uyandıracak ve bilime yaklaşmasını sağlayacak bir nitelikte hazırlandığı düşünülmektedir. 4

6 SEKTÖR Öğretim programlarının ve modüllerin hazırlanmasının her aşamasında, iş yaşamının iş gücüne dönük gereksinimlerinin tüm yönleriyle dikkate alınması amacıyla sektörel kuruluşlarla görüş alışverişi ve iş birliği gerçekleştirilmiştir. Program geliştirme sürecinde, üniversitelerden uzmanlar ve sivil toplum kuruluşları ile iş birliği yapılmıştır. Sektör taraması ve mesleki yeterliklerin belirlenmesinde sektör anket uygulanmıştır. Bu anketler sonucunda Türkiye genelinde tesisat teknolojisi ve iklimlendirme sektörünün ihtiyaçları ve programdan beklentileri tespit edilmiştir. Bu ihtiyaçlar program çalışmalarının temelini oluşturmuştur. Program geliştirme sürecinin her aşamasında, ticaret odaları, alanla ilgili vakıf, dernek ve odalar, üniversiteler ile iş birliği yapılmıştır. Bu firmaların eğitim sorumluları ve çeşitli meslek elemanları ile iletişim kurulmuş ve katkıları sağlanmıştır. Böylelikle sektör beklentileri programa yansıtılmıştır. Meslek elemanlarından ulusal ve uluslararası iş gücünden beklenen yeterliklerde çeşitli araştırmalar ve yabancı uzmanlar ile görüşülerek tespit edilenler program çalışmalarına aktarılmıştır. Bu doğrultuda tesisat teknolojisi ve iklimlendirme alanı ve altında yer alan mesleklerde uluslararası ve ulusal düzeyde standartlara uygun, her yaşta ve düzeyde bireye eğitim olanağı sağlayan program hazırlamak hedeflenmiştir. 5

7 ÖĞRETİM PROGRAMI İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR SEKTÖR ALAN ALANIN TANIMI ALANIN AMACI DAL PROGRAMLARI, TANIMLARI VE AMAÇLARI GIDA İMALAT SANAYİ GIDA TEKNOLOJİSİ Gıda teknolojisi alanı altında yer alan gıda kontrol, süt işleme, hububat işleme, sebze ve meyve işleme, zeytin işleme, çay üretimi ve işleme dallarının yeterliklerini kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen alandır. Gıda teknolojisi alanı altında yer alan mesleklerde, sektörün ihtiyaçlarına ve gıda mevzuatlarına uygun üretim yapabilen, bilimsel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda gerekli olan mesleki yeterlikleri kazanmış nitelikli meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. 1. SÜT İŞLEME Tanımı: Gıda sektöründe, hijyenik şartlarda süt ve ürünlerinin teknolojik üretimi konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır. Amacı: Süt ve süt ürünleri operatörlüğünün yeterliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. 2. HUBUBAT İŞLEME Tanımı: Gıda sektöründe, hijyenik şartlarda hububat ve ürünlerinin teknolojik üretimi konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır. Amacı: Hububat ve hububat ürünleri operatörlüğünün yeterliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. 3. GIDA KONTROL Tanımı: Gıda laboratuvarlarında duyusal, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik analiz ve kontrol yapma konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır. Amacı: Gıda laboratuvar teknisyenliğinin yeterliliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. 4. ÇAY ÜRETİMİ VE İŞLEME Tanımı: Çay yetiştirme, hasat ve hijyenik şartlarda çay çeşitlerinin üretimi ile ilgili yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır. Amacı: Çay üreticiliği ve operatörlüğünün yeterliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. 6

8 5. SEBZE VE MEYVE İŞLEME Tanımı: Gıda sektöründe, hijyenik şartlarda, sebze ve meyve ürünlerinin teknolojik üretimi konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitime ve öğretim verilen daldır. Amacı: Sebze meyve ve ürünleri operatörlüğü mesleğinin yeterliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. 6. ZEYTİN İŞLEME Tanımı: Gıda sektöründe, hijyenik şartlarda sofralık zeytin ve zeytinyağının teknolojik üretimi konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır. Amacı: Sofralık zeytin ve zeytinyağı operatörlüğünün yeterliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. GİRİŞ KOŞULLARI İSTİHDAM ALANLARI EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI Öğrencilerin sağlık durumu, gıda teknolojisi alanı altında yer alan mesleklerin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmalıdır. Gıda teknolojisi alanından mezun olan öğrenciler, seçtikleri dal/meslekte kazandıkları yeterlikler doğrultusunda; 1. Kamu, işletme ve özel laboratuvarlarda, 2. Kalite kontrol laboratuvarlarında, 3. Süt ürünleri üreten işletmelerde, 4. Sebze ve meyve ürünleri üreten işletmelerde, 5. Hububat ürünleri üreten işletmelerde, 6. Zeytin ürünleri üreten işletmelerde, 7. Çay üretimi yapan işletmelerde vb. yerlerde çalışabilirler. 1. Program, mesleki ve teknik eğitim alanında diplomaya götüren ortaöğretim kurumları ile belge ve sertifika programlarının uygulandığı her tür ve derecedeki örgün ve yaygın mesleki ve teknik eğitim-öğretim kurumlarında uygulanmaktadır. 2. Programın uygulanabilmesi için gıda teknolojisi alanı standart donanımları ve mesleklerin gerektirdiği ekipmanlar sağlanmalıdır. 7

9 EĞİTİMCİLER ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YATAY VE DİKEY GEÇİŞLER BELGELENDİRME EĞİTİM SÜRESİ 1. Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacaklardan atamalarına esas olan alanlar ile mezun oldukları yükseköğretim programları ve aylık karşılığı okutacakları derslere ilişkin çizelgeye uygun olanlar görev almalıdır. 2. Programın uygulanmasında gerektiğinde gıda teknolojisi alanında sektör deneyimi olan usta öğretici, teknisyen ve meslek elemanlarından yararlanılabilir. Millî Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği ne göre çeşitli ölçme araçları kullanılarak öğrencilerin değerlendirilmesi esastır. Buna göre; 1. Dersin altındaki modüllerin işlenişi sırasında kazandığı (bilgi, beceri ve tavırlar) yeterlikler, ölçme değerlendirme ölçütlerine göre değerlendirilir. 2. Okulda, işletmede ve kendi kendilerine yaptıkları tüm öğrenim faaliyetleri değerlendirilerek öğrencilerin dersteki başarısı belirlenir. Program; geniş tabanlı ve modüler yapıda düzenlendiğinden, Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği çerçevesinde yatay ve dikey geçişlere olanak sağlar. 1. Alan/dalda sertifika, belge ve diplomaya götüren tüm programlar ve dallar arasında geçiş yapılabilir. 2. Diploma almaya hak kazanan öğrenci, gıda teknolojisi alanının devamı niteliğindeki programların veya bu alana en yakın programların uygulandığı meslek yüksek okuluna sınavsız geçiş yapabilir ya da sınav sonuçlarına göre diğer yüksek öğrenim kurumlarını tercih edebilir. 1. Mezun olan öğrenciye alanda/dalda diploma verilir. 2. Öğrencinin seçtiği dal ile ilgili aldığı tüm dersler ve modüller diploma ekinde belirtilir. 3. Öğrenciye, programdan ayrıldığında veya mezun olduğunda, kazandığı yeterlikleri gösteren ve bir yaygın mesleki ve teknik eğitim programı ile aynı yeterlikleri kazanan kişilere eş değer belge verilir. 4. Öğrencinin kazandığı mesleki yeterlikler sertifikaya yönelik belgelendirmelerde değerlendirilir. 1. Alan programının toplam eğitim süresi, 9. sınıftan sonra 3 öğretim yılı olarak planlanmıştır. 2. Eğitim süresinin okul, işletme ve bireysel öğrenme için ayrılmış dağılımı, gıda teknolojisi alanı haftalık ders çizelgesi, dersler ve modüller ile ilgili açıklamalarda belirtildiği gibi uygulanır. 8

10 ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ İŞ BİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR ÖĞRENCİ KAZANIMLARI EĞİTİM-ÖĞRETİM FAALİYETLERİ Modüler öğretime yönelik ağırlıklı olarak bireysel öğrenmeyi destekleyici yöntem ve teknikler uygulanır. 1. Öğretmenler öğrencilere rehberlik eder. 2. Öğrenciler kendi kendine öğrenmeye teşvik edilir. 3. Öğrencilerin aktif olması sağlanır. 4. Öğrenciler araştırmaya yönlendirilir. 5. Öğrenciler kendi kendilerini değerlendirebilir. 6. Öğrencilere yeterlik kazandırmaya yönelik yöntem ve teknikler uygulanır. Öğrenciler, programın gerektirdiği öğretim faaliyetleri, istihdam olanakları ve planlama konularında çevredeki üniversiteler, sivil toplum örgütleri, gıda üretim işletmeleri, meslek odaları ve meslek elemanları ile işbirliği yapılarak yönlendirilir. Programın sonunda seçtiği dala/mesleğe yönelik olarak öğrenci; 1. Genel kültüre yönelik bilgi ve becerileri kazanacaktır. 2. Ulusal ve uluslararası iş gücünden beklenen temel yeterlikleri kazanacaktır. 3. Alanın altında yer alan dallara ait temel yeterliklere sahip olacaktır. 4. Dalın/mesleğin gerektirdiği bilgi ve becerileri kazanacaktır. 5. Dalın/mesleğin gerektirdiği özel mesleki yeterlikleri kazanacaktır. 1. Haftalık ders çizelgesinde yer alan dersler ve bu derslerin altındaki modüllerin içeriğindeki eğitimöğretim uygulamaları yapılır. 2. Kazandırılacak yeterliklerin özelliklerine göre sektör ile iş birliği yapılarak iş başında eğitim faaliyetleri gerçekleştirilir. 3. Sektörde oluşan değişim ve gelişimlerin incelenebilmesi amacıyla gezi, gözlem ve inceleme çalışmaları yapılabilir. 9

11 MESLEK LİSESİ GIDA TEKNOLOJİSİ ALANI (GIDA KONTROL, SÜT İŞLEME, SEBZE VE MEYVE İŞLEME, HUBUBAT İŞLEME, ZEYTİN İŞLEME, ÇAY ÜRETİMİ VE İŞLEME DALLARI) HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERS DERSLER KATEGORİLERİ SINIF SINIF SINIF DİL VE ANLATIM (*) TÜRK EDEBİYATI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TARİH T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK COĞRAFYA MATEMATİK ORTAK DERSLER FİZİK KİMYA BİYOLOJİ SAĞLIK BİLGİSİ FELSEFE YABANCI DİL BEDEN EĞİTİMİ GÖRSEL SANATLAR /MÜZİK TRAFİK VE İLK YARDIM TOPLAM A L A N / D A L D E R S L E R İ ALAN ORTAK DERSLERİ DAL DERSLERİ 12. SINIF MESLEKİ GELİŞİM GIDA İŞLETMELERİNDE HİJYEN VE SANİTASYON (*) GIDA KİMYASI MADDEDE TEMEL DEĞİŞİM VE ÖLÇÜMLER İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ (*) SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 1(*) PEYNİR TEKNOLOJİSİ SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 2 TAHIL TANELERİ VE KURU BAKLİYATLARI SATIŞA HAZIRLAMA ÖĞÜTME TEKNOLOJİSİ (*) MAKARNA ÜRETİM TEKNOLOJİSİ EKMEK ÜRETİM TEKNOLOJİSİ BİSKÜVİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ GIDALARDA MİKROBİYOLOJİK ANALİZLER GIDALARDA TEMEL KİMYASAL ANALİZLER (*) GIDALARDA NİTEL VE NİCEL ANALİZLER GIDALARDA KALİTE KONTROL ANALİZLERİ ÇAYLIK OLUŞTURMA VE HASAT SİYAH ÇAY ÜRETİMİ (*) YEŞİL ÇAY ÜRETİMİ ÇAY AMBALAJLAMA BİTKİSEL ÇAYLAR SEBZE VE MEYVEİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 1 (*) SEBZE VE MEYVE ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 2 SOFRALIK ZEYTİN ÜRETİMİ (*) ZEYTİNYAĞI ÜRETİMİ ZEYTİN ÜRÜNLERİ AMBALAJLAMA VE DEPOLAMA TEKNİK RESİM ALAN/DAL DERSLERİ TOPLAMI SEÇMELİ DERS SAATİ TOPLAMI REHBERLİK VE YÖNLENDİRME TOPLAM DERS SAATİ (*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yılsonu başarı puanı ile başarılı sayılmayacak derslerdir. 10

12 ANADOLU MESLEK LİSESİ GIDA TEKNOLOJİSİ ALANI (GIDA KONTROL, SÜT İŞLEME, SEBZE VE MEYVE İŞLEME, HUBUBAT İŞLEME, ZEYTİN İŞLEME, ÇAY ÜRETİMİ VE İŞLEME DALLARI) HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERS DERSLER KATEGORİLERİ SINIF SINIF SINIF DİL VE ANLATIM (*) TÜRK EDEBİYATI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TARİH T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK COĞRAFYA MATEMATİK ORTAK DERSLER FİZİK KİMYA BİYOLOJİ SAĞLIK BİLGİSİ FELSEFE YABANCI DİL BEDEN EĞİTİMİ GÖRSEL SANATLAR /MÜZİK TRAFİK VE İLK YARDIM TOPLAM A L A N / D A L D E R S L E R İ ALAN ORTAK DERSLERİ DAL DERSLERİ 12. SINIF MESLEKİ GELİŞİM GIDA İŞLETMELERİNDE HİJYEN VE SANİTASYON (*) GIDA KİMYASI MADDEDE TEMEL DEĞİŞİM VE ÖLÇÜMLER İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ (*) SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 1(*) PEYNİR TEKNOLOJİSİ SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 2 TAHIL TANELERİ VE KURU BAKLİYATLARI SATIŞA HAZIRLAMA ÖĞÜTME TEKNOLOJİSİ (*) MAKARNA ÜRETİM TEKNOLOJİSİ EKMEK ÜRETİM TEKNOLOJİSİ BİSKÜVİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ GIDALARDA MİKROBİYOLOJİK ANALİZLER GIDALARDA TEMEL KİMYASAL ANALİZLER (*) GIDALARDA NİTEL VE NİCEL ANALİZLER GIDALARDA KALİTE KONTROL ANALİZLERİ ÇAYLIK OLUŞTURMA VE HASAT SİYAH ÇAY ÜRETİMİ (*) YEŞİL ÇAY ÜRETİMİ ÇAY AMBALAJLAMA BİTKİSEL ÇAYLAR SEBZE VE MEYVEİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 1 (*) SEBZE VE MEYVE ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 2 SOFRALIK ZEYTİN ÜRETİMİ (*) ZEYTİNYAĞI ÜRETİMİ ZEYTİN ÜRÜNLERİ AMBALAJLAMA VE DEPOLAMA TEKNİK RESİM ALAN/DAL DERSLERİ TOPLAMI SEÇMELİ DERS SAATİ TOPLAMI REHBERLİK VE YÖNLENDİRME TOPLAM DERS SAATİ (*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yılsonu başarı puanı ile başarılı sayılmayacak derslerdir. 11

13 TEKNİK LİSE GIDA TEKNOLOJİSİ ALANI (GIDA KONTROL, SÜT İŞLEME, SEBZE VE MEYVE İŞLEME, HUBUBAT İŞLEME, ZEYTİN İŞLEME, ÇAY ÜRETİMİ VE İŞLEME DALLARI) HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERS DERSLER KATEGORİLERİ SINIF SINIF SINIF DİL VE ANLATIM (*) TÜRK EDEBİYATI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TARİH T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK COĞRAFYA MATEMATİK ORTAK FİZİK DERSLER KİMYA BİYOLOJİ SAĞLIK BİLGİSİ FELSEFE YABANCI DİL BEDEN EĞİTİMİ GÖRSEL SANATLAR /MÜZİK TRAFİK VE İLK YARDIM TOPLAM A L A N / D A L D E R S L E R İ ALAN ORTAK DERSLERİ DAL DERSLERİ 12. SINIF MESLEKİ GELİŞİM GIDA İŞLETMELERİNDE HİJYEN VE SANİTASYON (*) GIDA KİMYASI MADDEDE TEMEL DEĞİŞİM VE ÖLÇÜMLER SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 1 (*) PEYNİR TEKNOLOJİSİ SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 2 (*) TAHIL TANELERİ VE KURU BAKLİYATLARI SATIŞA HAZIRLAMA ÖĞÜTME TEKNOLOJİSİ (*) MAKARNA ÜRETİM TEKNOLOJİSİ EKMEK ÜRETİM TEKNOLOJİSİ (*) BİSKÜVİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ GIDALARDA MİKROBİYOLOJİK ANALİZLER GIDALARDA TEMEL KİMYASAL ANALİZLER (*) GIDALARDA NİTEL VE NİCEL ANALİZLER GIDALARDA KALİTE KONTROL ANALİZLERİ (*) ÇAYLIK OLUŞTURMA VE HASAT SİYAH ÇAY ÜRETİMİ (*) YEŞİL ÇAY ÜRETİMİ ÇAY AMBALAJLAMA (*) BİTKİSEL ÇAYLAR SEBZE VE MEYVE ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 1 (*) SEBZE VE MEYVE ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 2 (*) SOFRALIK ZEYTİN ÜRETİMİ (*) ZEYTİNYAĞI ÜRETİMİ ZEYTİN ÜRÜNLERİ AMBALAJLAMA VE DEPOLAMA (*) TEKNİK RESİM ALAN/DAL DERSLERİ TOPLAMI SEÇMELİ DERS SAATİ TOPLAMI REHBERLİK VE YÖNLENDİRME TOPLAM DERS SAATİ (*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yılsonu başarı puanı ile başarılı sayılmayacak derslerdir. 12

14 ANADOLU TEKNİK LİSESİ GIDA TEKNOLOJİSİ ALANI (GIDA KONTROL, SÜT İŞLEME, SEBZE VE MEYVE İŞLEME, HUBUBAT İŞLEME, ZEYTİN İŞLEME, ÇAY ÜRETİMİ VE İŞLEME DALLARI) HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERS DERSLER KATEGORİLERİ SINIF SINIF SINIF DİL VE ANLATIM (*) TÜRK EDEBİYATI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TARİH T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK COĞRAFYA MATEMATİK ORTAK FİZİK DERSLER KİMYA BİYOLOJİ SAĞLIK BİLGİSİ FELSEFE YABANCI DİL BEDEN EĞİTİMİ GÖRSEL SANATLAR /MÜZİK TRAFİK VE İLK YARDIM TOPLAM A L A N / D A L D E R S L E R İ ALAN ORTAK DERSLERİ DAL DERSLERİ 12. SINIF MESLEKİ GELİŞİM GIDA İŞLETMELERİNDE HİJYEN VE SANİTASYON (*) GIDA KİMYASI MADDEDE TEMEL DEĞİŞİM VE ÖLÇÜMLER SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 1 (*) PEYNİR TEKNOLOJİSİ SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 2 (*) TAHIL TANELERİ VE KURU BAKLİYATLARI SATIŞA HAZIRLAMA ÖĞÜTME TEKNOLOJİSİ (*) MAKARNA ÜRETİM TEKNOLOJİSİ EKMEK ÜRETİM TEKNOLOJİSİ (*) BİSKÜVİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ GIDALARDA MİKROBİYOLOJİK ANALİZLER GIDALARDA TEMEL KİMYASAL ANALİZLER (*) GIDALARDA NİTEL VE NİCEL ANALİZLER GIDALARDA KALİTE KONTROL ANALİZLERİ (*) ÇAYLIK OLUŞTURMA VE HASAT SİYAH ÇAY ÜRETİMİ (*) YEŞİL ÇAY ÜRETİMİ ÇAY AMBALAJLAMA (*) BİTKİSEL ÇAYLAR SEBZE VE MEYVE ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 1 (*) SEBZE VE MEYVE ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 2 (*) SOFRALIK ZEYTİN ÜRETİMİ (*) ZEYTİNYAĞI ÜRETİMİ ZEYTİN ÜRÜNLERİ AMBALAJLAMA VE DEPOLAMA (*) TEKNİK RESİM ALAN/DAL DERSLERİ TOPLAMI SEÇMELİ DERS SAATİ TOPLAMI REHBERLİK VE YÖNLENDİRME TOPLAM DERS SAATİ (*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yılsonu başarı puanı ile başarılı sayılmayacak derslerdir. 13

15 PROGRAMIN UYGULANMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Çerçeve öğretim programı ile öğrencilere, alan/dallar ile ilgili temel bilgi ve becerileri kazandırmanın yanı sıra; öğrencinin yeniliğe, değişime uyum sağlayabilen, çevresindeki insanlarla sağlıklı iletişim kurabilen, hedeflerini belirleyip bunlara ulaşmak için girişimlerde bulunabilen, yaratıcı, eleştiriye açık ve mesleki yeterliklere sahip bireyler olarak yetiştirilmesi hedeflenmiştir. Program 4 yıl olarak tasarlanmıştır. Programın temel yapısı oluşturulurken 9. sınıfta ortak dersler, 10. sınıfta ortak dersler ile alan ortak dersleri, 11 ve 12. sınıflarda ise ortak dersler, dallara özel derslerin okutulması planlanmıştır. Bu derslerin içerikleri belirlenirken ulusal ve uluslararası iş gücünden beklenen temel yeterlikler, sektör araştırmaları ve mesleki yeterlikler dikkate alınmıştır. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. ve 11. sınıfta verilmektedir. 12. sınıfta diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. Öğrenci 10. sınıfta alanda eğitim-öğretime başlar. 10. sınıfın sonunda ise bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fiziki kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılır. Öğrencilerin alan ve dal seçimlerinde bölgesel istihdam olanakları dikkate alınır. Alan ortak derslerine ait modüllerin tamamı aynen uygulanır. 11 ve 12. sınıflarda dalın seçmeli meslek dersleri ve modüllerin seçimi koordinatör öğretmen, zümre öğretmenleri ve sektörde bulunan meslek elemanları ile iş birliği içinde; birbirine temel teşkil eden modüllerin öncelik sırası, okul koşulları, yerel ve bölgesel sektörün ihtiyaçları dikkate alınarak yapılır. Çerçeve öğretim programları, haftalık ders çizelgeleri, dersler ve modüllerin içerikleri ile ilgili bilgiler ders bilgi formları ve modül bilgi sayfalarında verilmiştir. Her okul sektör beklentilerini, değişen koşulları ve mesleklerin gelişimini programa yansıtabilir. Gerektiğinde 11 ve 12. sınıfta zorunlu dal derslerinin dışındaki mesleğe özgü derslere ait modüller ve modül içerikleri değiştirilip geliştirilebilir. Bu değişiklikler, koordinatör öğretmen, zümre öğretmenleri ve sektörden meslek elemanları ile iş birliği içinde yapılır. Yapılan değişiklikler, okulun bağlı bulunduğu ilgili öğretim dairesine gönderilir ve bakanlıkça uygun bulunan değişiklikler uygulanır. Haftalık ders çizelgelerinde; ortak dersler ve alan/dal dersleri belirtilmiştir. Alan/dal dersleri modüllerden oluşmaktadır. Bu derslerdeki her modülün içeriğini öğrencilere kazandırmak için tasarlanan toplam öğrenme süresi 40 saat olarak planlanmıştır. Bu süre; öğretmen rehberliğinde ve öğrencinin kendi kendine çalışacağı süreleri kapsamaktadır. Örneğin 40/32 olarak belirlenmiş bir modülün; 32 saati öğretmen rehberliğinde çalışılacak süreyi, kalan 8 saat ise öğrencinin kendi kendine bağımsız olarak çalışacağı süreyi göstermektedir. Haftalık ders çizelgesinde haftalık ders saati belirlenmemiş derslerin sürelerinin belirlenmesinde; dersler altında yer alan modüllerin toplam süresi dikkate alınır. 14

16 1. ORTAK DERSLER PROGRAMDA YER ALAN DERSLER Talim ve Terbiye Kurulunun belirlemiş olduğu dersler, ders saatleri ve programlar uygulanır. 2. ALAN/DAL DERSLERİ Gıda Teknolojisi alanında yer alan meslekler/dallar için temel bilgi ve becerileri kapsayan ders grubunu oluşturur. Alan ve dalların özelliklerine göre, öncelikle 10. ve 11. sınıflar olmak üzere, üç yıla yayılarak programa yerleştirilmiştir. Alan/dal dersleri içinde (*) ile belirtilen dersler alan ve dalların zorunlu dersleridir. Bu dersler Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği nin 33. maddesi uyarınca yıl sonu başarı ortalaması ile başarılı sayılmayacak derslerdir. Gıda Teknolojisi alanında yer alan dallar/meslekler için alınması zorunlu olan dersler tabloda verilmiştir. DALLAR Süt işleme Hububat İşleme BAŞARILMASI ZORUNLU DERSLER MESLEK LİSESİ VE ANADOLU MESLEK LİSESİ Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Süt Ürünleri Üretim Teknolojisi 1 İşletmelerde Beceri Eğitimi Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Öğütme Teknolojisi TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Süt Ürünleri Üretim Teknolojisi 1 Süt Ürünleri Üretim Teknolojisi 2 Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Öğütme Teknolojisi Gıda Kontrol İşletmelerde Beceri Eğitimi Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Gıdalarda Temel Kimyasal Analizler İşletmelerde Beceri Eğitimi Ekmek Üretim Teknolojisi Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Gıdalarda Temel Kimyasal Analizler Gıdalarda Kalite Kontrol Analizleri 15

17 Çay Üretimi ve İşleme Sebze ve Meyve İşleme Zeytin İşleme Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Siyah Çay Üretimi İşletmelerde Beceri Eğitimi Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Sebze ve Meyve Üretim Teknolojisi 1 İşletmelerde Beceri Eğitimi Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Sofralık Zeytin Üretimi İşletmelerde Beceri Eğitimi Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Siyah Çay Üretimi Çay Ambalajlama Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Sebze ve Meyve Üretim Teknolojisi 1 Sebze ve Meyve Üretim Teknolojisi 2 Gıda İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon Sofralık Zeytin Üretimi Zeytin Ürünleri Ambalajlama ve Depolama ALAN ORTAK DERSLERİ Gıda teknolojisi alanının alan ve tüm dalları ile ilgili ortak yeterlikleri ve mesleki yeterlikleri kazandırmayı amaçlayan derslerdir. MESLEKÎ GELİŞİM Öğrencinin yaşam boyu kullanabileceği ve mesleki gelişmesine yararlı olabilecek; iyi ilişkiler kurabilme, öğrenmeyi öğrenme, bilgiye ulaşma, girişimcilik ve iş fikirleri üretme, işe uyum sağlama, kendini geliştirme ve problem çözme gibi bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, meslek elemanlarının sahip olması gerekli ulusal ve uluslararası Mesleki iş gücünden Gelişim Dersi; beklenen temel yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. Dersin - Talim Modülleri ve Terbiye Kurulu Başkanlığı nın Süre Kazandırılan tarih Yeterlilikler ve 12 sayılı kararı ile Öğretim yılından itibaren 9. Sınıflarda Sağlıklı ve etkili iletişim kurmak ve İletişim uygulanacaktır. 40/8 sürdürmek Bilgiye Ulaşma - Talim ve Öğrenme ihtiyaçları doğrultusunda bilgi ve Terbiye Veri Toplama Kurulu Başkanlığı nın 40/ tarih ve 82 sayılı kararı ile de yılından ve itibaren veri toplamak tarihli ve 51 sayılı kararıyla kabul edilen çerçeve öğretim programlarında yer alan Girişimci Mesleki Fikirler Gelişim Üretme Dersi Öğretim 40/8 Programı Uygulanabilir uygulanacaktır. girişimci (iş) fikirler üretmek Girişimci Fikri Geliştirme Tüm alanlara ait Mesleki 40/8 Gelişim Girişimci Dersi (iş) fikri Öğretim geliştirmek Programı, ve planlamak Ders Bilgi Formları ve kurul kararlarına İşletme megep.meb.gov.tr kurma ve geliştirmeyle adresinden ilgili İş Kurma ulaşabilirsiniz. ve Geliştirme 40/16 faaliyetleri yürütmek 16

18 İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı 40/8 Çevre Koruma 40/8 Problem Çözme 40/8 İşçi sağlığı mevzuatına uymak ve iş güvenliği önlemlerini almak Çevreye karşı duyarlı olmak ve çevreyi korumak Kendini geliştirerek karşılaştığı problemleri çözmek GIDA İŞLETMELERİNDE HİJYEN VE SANİTASYON Mikroorganizma çeşitleri ve faaliyetleri, gıda muhafaza ilkeleri, personel hijyeni ve işletmelerde temizlik-dezenfeksiyon programlarının uygulanması konularının verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği ne uygun olarak gıda işletmelerinde hijyen ve sanitasyon kurallarını uygulayabilme yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Genel Mikrobiyoloji 40/32 Mikroorganizmaları incelemek Personel Hijyeni 40/24 Kişisel hijyeni sağlamak İşletmelerde Temizlik ve Dezenfeksiyon 40/24 Gıda Muhafaza İlkeleri 1 40/24 Gıda Muhafaza İlkeleri 2 40/32 İşletme temizlik ve dezenfeksiyon programlarını uygulamak Gıdaları muhafaza ilkelerini incelemek Gıda Üretiminde Hijyen 1 40/32 Gıda Üretiminde Hijyen 2 40/24 Gıdaların üretiminde hijyeni sağlamak GIDA KİMYASI Suyun, karbonhidratların, lipitlerin, proteinlerin, vitamin ve mineral maddelerin, enzimlerin, fenolik bileşikler ve doğal renk maddelerinin fiziksel ve kimyasal özellikleri ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; gıdadaki suyun, karbonhidratların, lipitlerin, proteinlerin, vitamin-minerallerin, enzimlerin, fenolik bileşiklerin ve doğal renk maddelerinin özelliklerini inceleme yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. 17

19 Karbohidratların Özellikleri 40/32 Karbohidratların özelliklerini incelemek Lipitler 40/32 Lipitlerin özelliklerini incelemek Proteinlerin Özellikleri 40/32 Proteinlerin özelliklerini incelemek Vitaminler ve Mineral Maddeler 40/24 Vitamin ve mineralleri incelemek Enzimlerin Özellikleri 40/24 Enzimleri incelemek Fenolik Bileşikler ve Doğal Renk Maddeleri 40/24 Fenolik bileşikler ve doğal renk maddeleri incelemek Gıdadaki Suyun Özellikleri 40/24 Gıdadaki suyun özelliklerini incelemek MADDEDE TEMEL DEĞİŞİM VE ÖLÇÜMLER Maddede temel değişim ve ölçüm ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; uluslararası ölçü sistemlerine uygun olarak kütle, hacim, yoğunluk/kıvam ölçümü yapma ve maddedeki fiziksel, kimyasal değişimleri inceleme yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Kütle Ölçümü 40/24 Kütle ölçümü yapmak Hacim Ölçümü 40/32 Hacim ölçmek Yoğunluk ve Kıvam Ölçümü 40/32 Yoğunluk ve kıvam ölçmek Fiziksel Değişimler 1 40/32 Fiziksel Değişimler 2 40/32 Fiziksel değişimleri incelemek Fiziksel değişimler 3 40/32 Kimyasal Değişimler 1 40/32 Kimyasal Değişimler 2 40/24 Kimyasal değişimleri incelemek Kimyasal Değişimler 3 40/32 DAL DERSLERİ Gıda Teknolojisi alanında yer alan dallara özel ve mesleği destekleyici yeterlikleri kazandıracak dal dersleri, ağırlıkla son sınıflarda yer alan, iş başında veya işletmelerde uygulanması öngörülen derslerdir. Çerçeve Öğretim Programı Haftalık Ders Çizelgesi nden dalın özelliğine uygun dersler, okul türüne ve okutulacağı yıla göre seçilir. Dallarda diplomaya götürecek derslerin belirlenmesinde dalı destekleyici diğer derslerden de seçim yapılarak program oluşturulur. 18

20 Seçilen derslerin içeriği ise çevredeki meslek elemanlarının, okuldaki koordinatör öğretmenlerin ve alan öğretmenlerinin kararı ile bölgesel düzeyde mesleğin yeterliklerini ve sektörün ihtiyaçlarını karşılayan modüllerden seçilerek oluşturulur. Seçilen derslerin ders saatleri, derslerin altındaki modüllerin süresine ve içeriğine göre belirlenir. Teknik liselerde, meslek liselerine oranla dört yıl boyunca daha fazla akademik yeterliklerin kazandırılmasından dolayı dal derslerindeki modüllerin seçiminde ve uygulanmasında öğrencilerin bu akademik becerilerini kullanabileceği modüllere ve uygulamalara ağırlık verilebilir. İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ Her okul, işletmelerde beceri eğitimi dersinin içeriğini, ağırlıklı olarak dala ait modüller olmak üzere bölgesel özellikler dikkate alınarak sektörün beklentilerini yansıtacak modüllerden sektör temsilcileri, okuldaki koordinatör öğretmenler ve alan öğretmenlerinin kararı ile oluşturur. Ancak bölgesel özellikler ve sektör beklentilerini yansıtacak modüllere ihtiyaç duyulması hâlinde yeni modül içerikleri hazırlanabilir. Hazırlanan yeni modül, İl İstihdam ve Meslek Eğitim Kurulu onayı ile uygulamaya konulur ve bir örneği okulun bağlı bulunduğu ilgili öğretim dairesine gönderilir. İşletmelerde Beceri Eğitimi Dersi Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği nin ilgili hükümlerine göre yapılır. İşletmelerde beceri eğitimi yapılmayan okul türlerinde öğrenciler, ilgili mevzuat doğrultusunda staj yaparlar. SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 1 Sütü işletmeye alıp ön işlemleri yaparak pastörize ve sterilize içme sütü, yoğurt, ayran, tereyağı ve dondurma üretimleri ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; Türk Gıda Kodeksinin ilgili ürün tebliğleri ve TSE nin ilgili standardına uygun olarak içme sütü çeşitleri yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Sütü İşletmeye Alma 40/32 Sütü işletmeye almak Süte Uygulanan Ön İşlemler 40/32 Ön işlemleri yapmak Pastörize ve Sterilize İçme Sütü 40/32 İçme sütü üretmek Yoğurt 40/32 Yoğurt üretmek Ayran 40/32 Ayran üretmek Tereyağı 40/32 Tereyağı üretmek Dondurma 40/32 Dondurma üretmek 19

21 PEYNİR TEKNOLOJİSİ Peynir üretiminde temel işlemler; beyaz peynir, kaşar, dil, mihalıç ve tulum peynirlerinin üretimleri ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; Türk Gıda Kodeksinin ilgili ürün tebliğleri ve TSE nin ilgili standardına uygun olarak peynir çeşitlerinin üretimlerini yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Temel İşlemler 40/32 Peynir üretiminde temel işlemleri yapmak Beyaz Peynir 40/32 Beyaz peynir üretmek Kaşar Peyniri 40/32 Kaşar peyniri üretmek Dil Peyniri 40/32 Dil peyniri üretmek Mihalıç Peyniri 40/24 Mihalıç peyniri üretmek Tulum Peyniri 40/32 Tulum peyniri üretmek SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 2 Meyveli yoğurt, süzme yoğurt, probiyotik yoğurt, kefir, koyulaştırılmış süt ve süt tozu üretimi ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; Türk Gıda Kodeksinin ilgili ürün tebliğleri ve TSE nin ilgili standardına uygun olarak süt ürünleri üretimlerini yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Meyveli Yoğurt 40/32 Meyveli yoğurt üretmek Süzme Yoğurt 40/24 Süzme yoğurt üretmek Probiyotik Yoğurt 40/24 Probiyotik yoğurt üretmek Kefir 40/24 Kefir üretmek Koyulaştırılmış Süt 40/32 Koyulaştırılmış süt üretmek Süt Tozu 40/32 Süt tozu üretmek TAHIL TANELERİ VE KURU BAKLİYATLARI SATIŞA HAZIRLAMA Hijyenik ve mevzuata uygun olarak kuru bakliyatlar ve tahıl tanelerinin satışa hazırlanması için kalibrasyon, ayıklama, ambalajlama ve paketleme ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; Türk Gıda Kodeksi ürün tebliğlerine uygun olarak kuru bakliyatları ve tahıl tanelerini satışa hazırlama ve üretim işlemlerini yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. 20

22 Kuru Bakliyatlar ve Tahıl Kuru bakliyatları ve tahıl tanelerinde 40/32 Tanelerinde Kalibrasyon kalibrasyon yapmak Kuru Bakliyatları ve Tahıl Kuru bakliyatları ve tahıl tanelerini 40/32 Tanelerini Ayıklama ayıklamak Kırmızı Mercimek 1 40/24 Kırmızı mercimek üretimde kalibrasyon yapmak Kırmızı Mercimek 2 40/32 Kırmızı mercimek üretmek Hububat ve Ürünlerini Paketleme 40/32 Hububat ve ürünlerini paketlemek ÖĞÜTME TEKNOLOJİSİ Türk Gıda Kodeksinin tebliğlerine uygun olarak öğütme teknolojisi ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; hijyenik olarak ve kalite kriterlerini geliştirecek şekilde tahılları depolama teknikleri, tahılları kullanarak kuru temizleme, yaş temizleme, buğdayı tavlama, un, irmik, bulgur ve nişasta üretimi yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Tahılları Depolama Buğdayı Temizleme Buğdayı Tavlama Buğday Öğütme 40/32 Bulgur Üretimi 1 Bulgur Üretimi 2 Nişasta Üretimi 40/32 Tahılları depolamak 40/32 Buğdayı temizlemek 40/32 Buğdayı tavlamak Buğdayı öğütmek (un ve irmik elde etmek) 40/32 Bulgur üretimi için ön hazırlıkları yapmak 40/32 Bulgur elde etmek 40/32 Nişasta üretmek MAKARNA ÜRETİM TEKNOLOJİSİ Türk Gıda Kodeksinin tebliğlerine uygun olarak makarna üretme ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; makarna hamuru çeşitlerini hazırlama, makarna hamurunu şekillendirme, makarna hamurunu kurutma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. 21

23 Makarna Hamuru Hazırlama 40/32 Makarna hamurunu yoğurmak Makarna Hamurunu Şekillendirme 40/32 Hamuru şekillendirmek Makarna Kurutma 40/32 Makarna hamurunu kurutmak EKMEK ÜRETİM TEKNOLOJİSİ Türk Gıda Kodeksinin tebliğlerine uygun olarak ekmek çeşitlerinin üretimi ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; ekmek üretimi için temel ve yardımcı bileşenleri hazırlama, ekmeklik hamuru yoğurma, hamuru fermente ederek ekmeği pişirme, ekmek çeşitlerini üretme yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Ekmek Hamuru Hazırlama 40/32 Ekmek hamurunu yoğurmak Ekmek Fermantasyonu 40/32 Dinlendirmek (fermantasyon) Ekmeği Pişirme 40/32 Ekmeği pişirmek Ekmek Çeşitleri Üretimi 1 40/32 Ekmek Çeşitleri Üretimi 2 40/32 Ekmek çeşitlerini üretmek BİSKÜVİ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ Türk Gıda Kodeksinin tebliğlerine uygun olarak bisküvi çeşitlerini üretme ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; bisküvi için temel ve yardımcı bileşenleri hazırlama, bisküvilik hamurunu oluşturma, bisküvilik hamurda şekil verme, şekillenmiş bisküvi hamurunu pişirme ve bisküvi çeşitlerini üretme yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Bisküvi Hamuru Hazırlama 40/32 Bisküvilik hamuru oluşturmak Bisküvi Hamurunu Şekillendirme 40/32 Bisküvi hamurda şekil vermek Bisküvi Pişirme 40/32 Şekillenmiş bisküvi hamuru pişirmek Bisküvi Çeşitleri Üretme 40/32 Bisküvi çeşitlerini yapmak 22

24 GIDALARDA MİKROBİYOLOJİK ANALİZLER Aseptik çalışma tekniği ile mikrobiyolojik analize hazırlık, besiyeri hazırlama, sterilizasyon, numuneyi analize hazırlama, kültür elde etme, sayım yapma, mikroskobik inceleme ve analiz sonrası işlemleri yapma konularının verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, aseptik tekniğe uygun olarak mikrobiyoloji laboratuvarında analiz öncesi ve sonrası işlemleri yapma, besiyeri hazırlama, alınan numuneyi analize hazırlama, kültür elde etme, mikroskobik inceleme yapma, kültürel ve mikroskobik sayım yapma, işletme ortamından hijyen ve sanitasyon kontrolü için ekim yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Mikrobiyolojik Analizlere Mikrobiyoloji laboratuvarında analiz 40/32 Hazırlık öncesi hazırlıkları yapmak Besiyeri Hazırlama 40/32 Besiyeri hazırlamak Mikrobiyolojik Numune Hazırlama 40/32 Alınan numuneyi analize hazırlamak Kültür Elde Etme 40/32 Kültür elde etmek Mikroskobik İnceleme 40/32 Mikroskobik inceleme yapmak Koloni Sayımı 40/24 Kültürel ve mikroskobik sayım yapmak Hijyen ve Sanitasyon İşletme ortamından hijyen ve sanitasyon 40/24 Kontrol Numuneleri kontrolü için ekim yapmak Mikrobiyoloji Mikrobiyoloji laboratuvarında analiz Laboratuvarında Analiz 40/32 sonrası işlemleri yapmak Sonrası İşlemler GIDALARDA TEMEL KİMYASAL ANALİZLER Kimya laboratuvarında analiz öncesi ve sonrası laboratuvar işlemleri, çözelti hazırlama, gıdalarda asitlik- bazlık kontrolü, gravimetrik, volümetrik, enstrümantal analiz yöntemleri, gıdalarda nem ve kuru madde tayini, ham protein tayini, yağ tayini ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, kimya laboratuvarında analiz öncesi ve sonrası işlemleri yapma; çözelti hazırlama, asitlik bazlık kontrolü, gravimetrik, volümetrik ve enstrümantal analizleri ile gıdaların yapı özelliklerini belirlemek için uygulanan nem ve toplam kuru madde, ham protein ve yağ tayini gibi temel kimyasal analizleri yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. 23

25 Kimya Laboratuvarında Analiz Kimya laboratuvarında analiz 40/24 Öncesi Hazırlıklar öncesi hazırlıkları yapmak Kimya Laboratuvarında Analiz Kimya laboratuvarında analiz 40/24 Sonrası İşlemler sonrası işlemleri yapmak Çözelti Hazırlama 1 40/32 Çözelti hazırlamak Çözelti Hazırlama 2 40/32 Asitlik ve Bazlık Kontrolü 40/24 Asitlik ve bazlık kontrolü yapmak Gıdalarda Gravimetrik Analizler 1 40/32 Gıdalarda Gravimetrik Analizler 2 40/32 Gıdalarda Volümetrik Analizler 1 40/32 Gıdalarda Volümetrik Analizler 2 40/32 24 Gravimetrik analizleri yapmak Volumetrik analizleri yapmak Gıdalarda Enstrümantal Analizler 1 40/32 Enstrümantal analizleri yapmak Gıdalarda Enstrümantal Analizler 2 40/32 Gıdalarda Nem ve Kuru Madde Gıdalarda nem ve toplam kuru 40/24 Tayini madde tayini yapmak Gıdalarda Ham Protein Tayini 40/32 Ham protein tayini yapmak Gıdalarda Yağ Tayini 40/32 Yağ tayini yapmak GIDALARDA NİTEL VE NİCEL ANALİZLER Güvenlik kuralları ile ilgili yönetmelikler, laboratuvar koşulları, kimyasal maddelerin depolanması, laboratuvar atıklarının toplanması ve zararsız hâle getirilmesi, saf su eldesi ve stoklanması, laboratuvar kazaları ve ilk yardım, gıdalarda şeker, C vitamini, tuz, kokuşma oluşumu, ham lif ve selüloz tayinleri ile boya, istenmeyen katkıları saptama ve fiziksel kontroller gibi nitel ve nicel analizler ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; laboratuvar düzenini sağlama, laboratuvar kazalarını önleme, gıdalarda şeker, vitamin ve tuz tayini yapma, kokuşma oluşumunu belirleme, boya varlığını saptama, istenmeyen katkıları saptama, ham lif ve selüloz tayini yapma ile ambalaj, etiket ve gıdalarda fiziksel kontrolleri yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Laboratuvar Organizasyonu Laboratuvar Kazaları ve İlk Yardım Gıdalarda Şeker Tayini 40/32 Laboratuvar düzenini sağlamak 40/32 Laboratuvar kazalarını önlemek 40/32 Şeker tayini yapmak Gıdalarda Askorbik Asit Tayini 40/24 Vitamin tayini yapmak Gıdalarda Tuz Tayini Kokuşma Tespiti 40/24 Tuz tayini yapmak 40/24 Kokuşma oluşumunu belirlemek

26 Gıdalarda Boya Arama 40/32 Gıdalarda boya varlığını saptamak İstenmeyen katkıların varlığını İstenmeyen Katkıları Saptama 40/32 saptamak Gıdalarda Ham Lif Tayini 40/32 Ham lif ve selüloz tayini yapmak Ambalaj, etiket ve gıdadaki fiziksel Gıdalarda Fiziksel Kontroller 40/32 kontrolleri yapmak GIDALARDA KALİTE KONTROL ANALİZLERİ Gıdalarda duyusal, fiziksel, kimyasal ve bazı mikrobiyolojik kalite kontrol analizleri ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, Türk Gıda Kodeksine ve analiz metotlarına uygun olarak gıdalarda ve ham maddelerde kalite kontrol analizlerini yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Duyusal Kontrolleri Yapma 40/24 Renk, doku, kusur kontrolleri yapmak Duyusal Test Teknikleri 40/24 Duyusal test tekniklerini incelemek İçme ve Kullanma Suyu Analizleri 40/24 İçme ve kullanma suları analizlerini yapmak Süt ve Süt Ürünleri Analizleri 1 40/32 Süt ve süt ürünlerinde kalite Süt ve Süt Ürünleri Analizleri 2 40/32 kontrol analizlerini yapmak Süt ve Süt Ürünleri Analizleri 3 40/24 Et ve Ürünleri Analizleri 1 40/32 Et ve ürünlerinde kalite kontrol Et ve Ürünleri Analizleri 2 40/32 analizlerini yapmak Un ve Unlu Mamullerdeki Analizler 1 40/32 Un ve unlu mamullerdeki kalite Un ve Unlu Mamullerdeki Analizler 2 40/32 kontrol analizlerini yapmak Un ve Unlu Mamullerdeki Analizler 3 40/32 Yemeklik Yağların Analizleri 1 40/32 Yemeklik yağların kalite kontrol Yemeklik Yağların Analizleri 2 40/32 analizlerini yapmak Sofralık Zeytin ve Zeytin Yağı Sofralık zeytin ve zeytinyağı 40/24 Analizleri kalite kontrol analizlerini yapmak Konserve Analizleri 1 40/32 Konserve kalite kontrol Konserve Analizleri 2 40/24 analizlerini yapmak Çay Analizleri 40/24 Çay kalite kontrol analizlerini yapmak Alkollü İçeceklerin Analizleri 40/24 Alkollü içeceklerin kalite kontrol analizlerini yapmak Bal Analizleri 1 40/24 Bal kalite kontrol analizlerini Bal Analizleri 2 40/24 yapmak 25

27 ÇAYLIK OLUŞTURMA VE HASAT Çay fidanı yetiştirme, çay bahçesine dikim, çaylıklarda budama, çaylıklarda gübreleme ve çay bitkisinin hasat işlemleri ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; çay fidanı yetiştirme, çay bahçesine dikim yapma, çaylıklarda budama yapma, çaylıklarda gübreleme yapma ve çay bitkisini hasat etme yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Çay Fidanı Yetiştirme Çay Bahçesine Dikim Çaylıklarda Budama Çaylıklarda Gübreleme Çay Hasadı SİYAH ÇAY ÜRETİMİ 40/32 Çay fidanı yetiştirmek 40/32 Çay bahçesine dikim yapmak 40/32 Çaylıklarda budama yapmak 40/32 Çaylıklarda gübreleme yapmak 40/32 Çay bitkisini hasat etmek Yaş çayı fabrikaya alma, soldurma, kıvırma, oksidasyon, kurutma, çöp ve lif alma, elekleme ve nevilere ayırma ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, siyah çay üretimi yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Toplama Merkezlerinden Toplama merkezlerinden çayı 40/32 Çay Alma fabrikaya almak Çay Soldurma 40/32 Soldurma yapmak Siyah Çayda Kıvırma 40/32 Kıvırma yapmak Çayda Oksidasyon 40/32 Oksidasyon yapmak Siyah Çayda Kurutma 40/32 Siyah çayı kurutmak Çayda Çöp ve Lif Alma 40/32 Elektrostatik çöp ve lif almak Çayı Nevilere Ayırma 40/32 Çayı nevilerine ayırmak Çayı Depolama 40/32 Çayı depolamak 26

28 YEŞİL ÇAY ÜRETİMİ Yaş çayı şok soldurma, soğutma, kıvırma, kurutma, tasnif etme, ambalajlama ve depolama teknikleri konularının verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; yaş çayı şok soldurma, soğutma, kıvırma, kurutma, tasnif etme, ambalajlama ve depolama yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Yeşil Çayda Şoklama Yeşil Çayda Kıvırma Yeşil Çayda Kurutma Yeşil Çayda Tasnif 40/32 Şok soldurma yapmak 40/32 Kıvırma yapmak 40/32 Kurutma yapmak 40/32 Yeşil çayda tasnif yapmak ÇAY AMBALAJLAMA Formülüne uygun karışım yapma ve ambalajlama yapma ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, tekniğine uygun olarak çayı formülüne uygun karışım yapma ve ambalajlama yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Harmanlama Dökme Çay Ambalajlama Süzme Çay Paketi Yapma 40/32 Dökme çay hazırlamak 40/32 Dökme çay paketlemek 40/32 Süzme çay paketi yapmak BİTKİSEL ÇAYLAR Formülüne uygun karışım yapma ve ambalajlama ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, bitkisel çaylardan formülüne uygun karışım yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Bitkisel Çay Karışımı Bitkisel Çay Ambalajlama 40/32 Formülüne uygun karışım yapmak 40/32 Bitkisel çayı paketlemek 27

29 SEBZE VE MEYVE ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 1 Sebze ve meyveleri işletmeye alma, satışa hazırlama; konserve, salça, dondurulmuş sebze meyve, kurutma, reçel, marmelat, turşu ön işlemleri ve turşu üretim standartları ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, Türk Gıda Kodeksinin tebliğlerine uygun olarak sebze ve meyveleri işletmeye alma, satışa hazırlama; konserve, salça ve dondurulmuş sebze meyve üretme, kurutma; reçel, marmelat üretme, turşu ön işlemlerini ve turşu üretimi yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Sebze ve Meyvelerin İşletmeye Kabulü 40/32 Sebze ve meyveleri işletmeye almak Taze Sebze ve Meyveleri Taze sebze ve meyveleri satışa 40/32 Satışa Hazırlama hazırlamak Sebze ve Meyvelerde Ön İşlemler 40/32 Sebze ve meyveleri üretime hazırlamak Konserve Üretimi 1 40/32 Konserve üretmek Konserve Üretimi 2 40/32 Konserve üretmek Salça Üretim Teknolojisi 40/32 Salça ve ketçap üretmek Dondurulmuş Sebze ve Meyve Üretimi 40/32 Sebze ve meyveleri dondurmak Sebzeleri Kurutma 40/32 Sebzeleri kurutmak Meyveleri Kurutma Reçel Üretimi Marmelat Üretimi Turşu Ön İşlemleri Turşu Üretimi 40/24 Meyveleri kurutmak 40/32 Reçel üretmek 40/32 Marmelat üretmek 40/32 Turşu ön işlemleri yapmak 40/32 Fermente turşu üretmek SEBZE VE MEYVE ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 2 Sebze ve meyvelerden çeşitli konserveler, hazır yemek konservesi, dondurulmuş ürünler, kurutulmuş ürünler, reçel, marmelat çeşitleri ve turşu çeşitleri ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; Türk Gıda Kodeksinin ilgili tebliğlerine uygun olarak sebze ve meyvelerden çeşitli konserveler üretme, hazır yemek konservesi üretme, dondurulmuş ürünler ve kurutulmuş ürünler üretme; reçel, marmelat çeşitleri ve turşu çeşitleri üretme yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Sebze Konservesi Çeşitleri 40/32 Sebze konserveleri üretmek Meyve Konservesi Çeşitleri 40/32 Meyve konserveleri üretmek 28