LİPİDLER. Dr. Serkan SAYINER
|
|
- Eren Buruk
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 LİPİDLER Dr. Serkan SAYINER
2 Lipidler -Yağlar Karbonhidratlar ve proteinlerle birlikte doğada ve organizmada bulunan ve nicel yolla en büyük önemi taşıyan organik maddelerin bir grubudur. Genel olarak suda erimeyen, eter ve kloroform gibi çözücülerde çözülen organik molekülleridir. Canlı organizma tarafından kullanılabilirler. İyi bir enerji deposu olan yağ molekülleri, aynı ağırlıktaki karbonhidratlardan daha fazla enerji verirler. En önemli özellikleri enerji kaynağı olmaları ve membranların yapılarında bulunmalıdır. Yağ asitlerinin esteridirler yada esterleşebilirler.
3 Lipidlerin Genel Görevleri Membranların komponentidirler. Enerji deposudurlar. Organizmada bazı önemli maddelerin kaynağıdırlar. Enfeksiyonlardan korunmada, suyun fazla miktarda kaybı ya da kazanılmasında etkilidirler. Bazı vitamin ya da hormonların yapısında görev alırlar.
4 Lipidlerin Sınıflandırılması 1. Yağ Asitleri 2. Gliserin Taşıyan Lipidler A. Nötral Yağlar i. Mono-, di- ve trigliseritler ii. Gliserin eterler iii. Glikozilgliserinler B. Fosfogliseridler i. Fosfotidler ii. Difosfatidilgliserinler ve fosfoinozitidler 3. Gliserin Taşımayan Lipidler A. Sfingolipidler i. Seramidler ii. Sfingomiyelinler iii. Glikosfingolipidler B. Alifatik alkoller ve mumlar C. Terpenler D. Steroidler 4. Diğer sınıf bileşiklere bağlı Lipidler A. Lipoproteinler B. Proteolipidler C. Lipo-aminoasitler D. Lipopolisakkaritler
5 Yağ Asitleri Lipidlerin en önemli sınıfını teşkil ederler ve 4-28 karbon atomuna sahip uzun zincirli organik asitlerdir. Yapısında bir hidrokarbon kuyruğu ve karboksil grubu bulundurur. Diğer bir ifade ile «Yağ asitleri hidrokarbon zincirli monokarboksilik organik asitlerdir.» Suda çözünmezler ve yağlılık karakter gösterirler. Yağ asitleri hücre ve dokularda serbest olarak bulunmaz, ancak diğer lipidlere kovalent olarak bağlı halde bulunurlar. Yağ asitleri yapısındaki karbon sayıları veya ihtiva ettikleri çift bağ yapısına ve zincir uzunluklarına göre birbirlerinden ayrılırlar. Tabiatta bulunan yağ asitlerinin hemen hemen hepsi çift karbon atomuna sahiptir. 16 ve 18 C atomlu olanları çoğunluktadır.
6 Yağ Asitleri Doymuş Yağ Asitleri: Uzun hidrokarbon kuyruğuna sahip olan ve tek bağ ihtiva eden yağ asitleridir. Doymamış Yağ Asitleri: Yapılarında bir yada birden fazla çift bağ bulunur. Yapılarında bir tane çift bağ varsa monoansature yağ asidi adı verilir. Birden fazla çift bağ varsa poliansature yağ asidi adı verilir. Memelilerde en çok bulunan yağ asitleri oleat (18:1), palmitat (16:0) ve stereat (18:0)tır. Memeliler doymuş ve tek doymamış yağ asitlerini sentez edebilmektedirler. Memelilerin sentez edemediği özellikle linoleat (18:2) bitkisel yağlarda, linolenat (18:3) balık yağında bol miktarda bulunan esansiyel yağ asitleridir.
7 Yağ Asitleri Doymamış yağ asitlerinin çoğunda 9 ve 10. karbon atomları arasında bir çift bağ vardır. Doymamış bağın bulunduğu karbon atomu Δ n diye belirtilir (Δ 9 gibi). Ör.Linoleat 18:3(Δ 9,12,15 ). Yağ asitlerinin isimlendirilmesinde Yunan alfabetik sırası takip edilir. İsimlendirme karboksil grubundan sonraki karbon atomuna α daha sonra gelenlere β, γ ve δ gibi isimler verilir. Karboksil grubundan en uzaktaki C atomu ise ω ile isimlendirilir. Yağ asitlerinin karbon zinciri fazlalaştıkça yağ asidi sertleşmeye ve erime noktası yükselmeye başlar. Doymamış yağ asitleri ise yapısında bulundurduğu çift bağdan dolayı sıvı haldedirler. Ör. Oleik asit, araşidonik asit, linoleik asit
8 Yağ Asitleri
9 Yağ Asitlerinin Sınıflanırılması Doymuş Yağ Asitleri Doymamış Yağ Asitleri Asetik Asit (2C) Palmitik Asit (16C) Palmitoleik Asit (16C) Propiyonik Asit (3C) Stearik Asit (18C) Oleik Asit (18C) Bütirik Asit (4C) Araşidik Asit (20C) Vaksenik Asit (18C) Kaproik Asit (6C) Behenik Asit (22C) Linoleik Asit (18C ) Kaprilik Asit (8C) Lignoserik Asit (24C) Linolenik Asit (18C) Kaprik Asit (10C) Serotik Asit (26C) Araşidonik Asit (20C) Laurik Asit (12C) Montanik Asit (28C) Miristik Asit (14C)
10 Yağ Asitleri Yağ asitleri amfipatik olup hem hidrofobik hem de hidofilik bölgeye sahiptirler. Bu ikili yapı genelde suya karşı biyolojik lipidlerin foksiyonuna anahtar rol oynar. Yağ asitleri suda çözünmezler,fakat bunların Na + ve K + tuzları (sabunlar) suda çözünürler. Yağ asitlerinin Na + ve K + tuzları, yağları ve suda erimeyen yağlı maddeleri emülsifiye ederler. Sabunda bulunan polar baş yağlı olan kısmın etrafını çevreleyerek hidrofilik bir örtü oluşturur ve böylece yağ damlacıkları daha küçük parçalar haline geçerek yağlı tabakanın ortadan kalkması sağlanır.
11 Esansiyel Yağ Asitleri Organizma tarafından sentez edilemedikleri için besinlerle dışarıdan alınmaları şart olan yağ asitleridir. Doymamış yağ asitlerinden olan linoleik, linolenik ve araşidonik asit esansiyel yağ asitlerindendir. Besinlerle beraber yetersiz alınması ya da hiç alınmaması sonucunda bazı bozukluklar ortaya çıkar. Bunlar, deride görülen bozukluklar, lezyonlar, ciltte kuruma ve büyümede görülen gerileme ile karakterizedir. Esansiyel yağ asitlerinden araşidonik asit prostaglandinlerin ön maddesi olması dolayısı ile önemi daha fazladır.
12 Yağ Asitlerinin Kimyasal Özellikleri Çift bağlı yağ asitleri,.oh, O 2. gibi süper oksit anyon radikalleri ile hidrojen peroksit (H 2 O 2 ) benzeri güçlü okside edici ajanlarla oksitlenirler. Bu maddeler hücre için toksiktir. Buna bağlı olarak hücre membranında bulunan lipidlerin peroksidasyonu membran proteinlerinin yapısının bozulmasına sebep olur. Tuz Teşkili: Karbon sayısı 6 dan yukarı olan yağ asitlerinin metallerle yaptığı tuzlara sabun denir. Sabunların iyonize olan baş kısımları polar bir grup oluşturarak su ile hidrojen bağları yapar. Polar olmayan kuyruk kısımları ise bir araya gelerek toplanırlar. Böylece suda yayılan (disperse olan) sabun molekülleri miseller oluştururlar. Ester teşkili: Yağ asitlerinin karboksil grupları alkollerle reverzibl olarak birleşirler. Ortamda ısı ve hidrojen iyonunun varlığı reaksiyonu hızlandırır.
13 Yağ Asitlerinin Kimyasal Özellikleri Çift Bağa ait özellikler Hidrojenlenme: Doymamış yağ asitlerinin yapısında yer alan etilen bağının hidrojen ile doyurulması olayıdır. Ör. Oleik asit hidrojenlenirse stearik asit oluşur. Çift bağa halojen ilavesi: Doymamış yağ asitlerinin çift bağlarına halojen eklenerek doyurulurlar. Bu işlem yüksek basınçta Br, Pt, Ni, F, Cl, I ve Cu gibi katalizörler varlığında gerçekleşir. Oksidasyon: Etilen bağın oksitlenmesidir. Yağ asitlerinin oksitlenmesinde oksitleyici olarak KMNO 4 kullanılır. Oksidasyon işlemi çok kompleks olduğundan oksitlenme esnasında birçok ara metabolitler de meydana gelebilir. Oksidasyon etkeni ozon (O 3 ) ise çift bağlara ilave edilmesi ile ozonoid teşekkül eder. Bu reaksiyonlar yağ asitlerindeki doymamışbağların hangi karbonlar arasında olduğunu saptamaya yarar.
14 Yağ Asitlerinin Kimyasal Özellikleri Deterjan Oluşumu: Yağ asitlerinin, indirgenme ürünleri, yüksek alkollerinin sülfürik asi esterlerinin metallerle (Na, K, Ca, Mg gibi) yaptıkları tuzlarıdır. Yağ asidi ilk önce alkole dönüşür, bu işlem yüksek basınç ve ısı ile gerçekleşir. Deterjanlar,Ca +2 ve Mg +2 tuzları teşkil ettiğinden sert sularda daha kolayca kullanılabilirler. Temizleme yeteneği daha çoktur. Sülfürik asit esterleri oldukları için, bunların tuzlarının asit çözeltilerde parçalanmamaları nedeni ile üstün temizleyici maddelerdir. Asitle dahi parçalanmadıkları nedeniyle doğada birikimlere ve dolayısı ile çevre kirliliğine sebeb olurlar.
15 Gliserin Taşıyan Lipidler Gliserin/Gliserol: Tatlı, kıvamlı, sıvı karakterde üç değerli bir alkoldür. Su ve etil alkolle her oranda karışabilir. Eter, kloroform ve benzolde erimez. Hafif alkalik ortamda demir tuzlarının katalitik etkisi altında hidrojen peroksit ile oksitlenirde gliseraldehit ve dihidroksiaseton karışımı meydana gelir. Su çekici ve nemlendirici özelliği nedeniyle kozmotik ve ilaç yapımında aranılan bir maddedir. Bazı patlayıcı maddelerin (nitrogliserin) üretiminde kullanılır. Hayvanlar tarafından kolaylıkla kullanılır.
16 Nötral Yağlar Yağ asitlerinin gliserol ile yağtıkları esterlerdir. Lipidlerin en yaygın sınıfını oluştururlar. Bitkisel yağlar arasında zeytin yağı, pamuk tohumu, keten tohumu yağı, hindistan cevizi, yer fıstığı, soya fasülyes, ve haşhaş yağları en önemlileridir. Tüm hayvansal dokularda, az veya çok miktarda bulunur. Yağ depoları üç önemli fonksiyona sahiptirler. 1. Yedek besin maddesidirler. 2. Vücuttan ısı kaybına karşı izolatör olarak görev alırlar. 3. İç organların dışarıya karşı korunmasında yastık görevi görür.
17 Nötral Yağlar Mono-, Di- ve Trigliseridler: Gliserinin bir alkol grubu bir molekül yağ asidi ile esterleşirse monogliserid meydana gelir. İki alkol grubu iki yap asidi ile esterleşirse digliserid, üç alkol grubu üç yağ asiti ile esterleşirse trigliseridler meydana gelir. Genelde yağların yapısı trigliserid biçimindedir. Çoğu kez de yağlar için trigliserit terimi kullanılır.
18 Nötral Yağlar Yağların Kimyasal Bileşimleri: Gerek hayvansal yağlar, gerekse bitkisel yağlar, yağ asitlerinin gliserin ile oluşturdukları oldukça kompleks esterlerdir. Bu esterlere gliserid adı verilir. Gliseridlerdeki yağ asitleri de birbirinin aynı veya farklı olabilirler. Esterleşen yağ asitlerinin üçü de aynı ise basit gliseridler meydana gelir. Örneğin üç mol stearik asit gliserole bağlanmışsa buna stearin denir. 3 mol oleik asit bağlanmış ise olein denir. Gliserid oluşturmak üzere gliserol e esterleşen yağ asitleri birbirinden farklı ise, karışık gliseridler meydana gelir. Yağ asitlerinin sadece ikisinin farklı olması yeterlidir.
19 Kaynak: Ası T. Tablolarla Biyokimya Cilt I
20 Nötral Yağlar Yağların Fiziksel Özellikleri; Erime noktaları taşıdıkları yağ asitinin erime noktasından daha yüksektir. Kısa zincirli yağ asitleri suda bariz olarak erimesine rağmen, uzun zincirliler erimez,organik çözücülerde çözünürler. Hidroksilli yağ asitlerinin yağları hariç, diğer yağlar kaynar petrol eterde erirler. Yağların özgül ağırlıkları suyunkinden düşüktür. Saf gliseridler renksiz, kokusuz, tatsızdır. Bir gliseridde renk, koku ve tat varsa bunlar gliseride karışmış yabancı maddelerden ileri gelir. Tereyağının sarı rengi karotin ve ksantofil denen bitkisel pigmentlerin varlığından ileri gelir. Sıvı yağların doymamış yağ asitleri hidrojenle doyurularak katılaştırılabilir. Hidrojenleştirilerek katılaştırılan yaplara margarin adı verilir.
21 Nötral Yağlar Yağların Kimyasal Özellikleri; Hidroliz: Yağlar, yüksek basınç altında su ile normal basınçta asitlerle kaynatılarak belirli enzimlerin (lipaz) katalitik etkisiyle hidrolize olurlar. Acılaşma olarak bilinen yağlardaki hoş olmayan koku ve tat oluşumu, kısmen hidroliz sonucu yağ asitlerinin serbest kalmasından kaynaklanır. Kaynak: Ası T. Tablolarla Biyokimya Cilt I
22 Nötral Yağlar Yağların Kimyasal Özellikleri; Sabunlaşma: Yağlar kuvvetli bazlarla kaynatılırsa sabunlar ile gliserine parçalanır. Bu olayı sabunlaşma denir. Sabunlaşma Sayısı: 1 gram yağın sabunlaşması için gerekli olan mg cinsinden KOH miktarına denir. Sabunlaşma sayısı yağ asitlerinin molekül ağırlığını ortalama olarak gösteren bir indeks olarak değerlendirilir.
23 Nötral Yağlar Yağların Kimyasal Özellikleri; Yağ asitlerinin ayrılması: Bir yağdaki yağ asitlerini tespit ederek ayırma olayıdır. Bu reaksiyon ile bir yağdaki yağ asitleri serbest halde ayrılabilmesi mümkün olur. Hidrojenlenme: Yağlarda bulunan doymamış bağların, hidrojen ile doyurulması olayıdır. Yağlardaki, yağ asitlerinin doymamış bağları hidrojen ile doyurularak margarinler elde edilir. Halojenlenme: Yağlardaki, yağ asitlerinin doymamış bağlarının Cl, Br, I gibi halojenlerle doyurulması olayıdır. İyot Sayısı: 100 g yağ tarafından absorbe edilen g cinsinden iyot miktarına denir. İyot sayısı yağların nisbi doymamışlıklarının göstergesidir.
24 Nötral Yağlar Yağların Kimyasal Özellikleri; Asetilleşme: Hidroksil gruplu yağ asidi taşıyan, yağların asetik anhidr ile asetilleştirilmesi olayıdır. Asetil Sayısı: 1 g asetilleşmiş yağın sabunlaşmasından açığa çıkan asetik asiti bağlamak için gerekli olan KOH ın mg cinsiden miktarına asetil sayısı denir. Asetil sayısı yağdaki oksi asitlerin ortalama miktarını verir. Oksidasyon: Yağlardaki doymamış yağ asitlerinin çift asitlerinin çift bağlarına O 3 ya da O 2 eklenmesi ile olur. Yağların acılaşması kısmen hidroliz sonucu, kısmende oksidasyon sonucu meydana gelir.
25 Nötral Yağlar Yağların Kimyasal Özellikleri; Yağların Acılaşması: Doğal yağlarda oluşan hoş olmayan koku ve lezzete verilen addır. Asit Sayısı: 1 g yağda mevcut serbest yağ asitlerinin nötralize edilmesi için gereken KOH in mg cinsinden miktarına asit sayısı denir. Serbest yağ asitlerinden ileri gelen acılaşmanın bir indeksi olarak kabul edilir. Uçucu Yağ Asiti Sayısı (Reichert-Meissl Sayısı): 5 g yağdan sabunlaştırma, asitlerme ve bunlarla damıtma suretiyle elde edilen uçucu yağ asidinin nötralize edilmesi için gerekli olan 0,1 N alkalinin ml cinsinden miktarına uçucu yağ asiti sayısı veya Reichert Meissl Sayısı denir.
26 Nötral Yağlar Yağların Kimyasal Özellikleri; Acılaşmanın Nedenleri; 1. Bir yağdaki gliseridlerin serbest yağ asitleri ile gliserine ya da serbest yağ asitleri ile mono ve digliseridlere hidrolize olmasından ileri gelebilir. 2. Çeşitli oksidasyon olaylarından ileri gelebilir. 3. Serbest doymuş yağ asitlerinin beta-oksidasyonundan ileri gelebilir.
27 Nötral Yağlar Gliserin Eterler: Gliserin in α-oh grubunun alifatik yapıda doymuş veya doymamış bir alkolle eter tipi bir bağ ile birleşmesiyle oluşmuş lipidlerdir. Bunlar çimil alkol, batil alkol ve selaçil alkoldur. Hayvansal dokularda bulunur (Köpek balığı ve balina yağı). Glikozilgliserinler: Bitkilerde kloroplast lipidleri içerisinde bulunan mono ve diglikozildiasilgliserinlerdir. Bitkisel kaynaklıdır. Yüksek oranda linoleik asit ihtiva ederler.
28 Fosfogliseridler Gliserinle esterleşmiş halde fosforik asit taşıyan gliseritlerdir. Tüm hayvan ve bitki hücrelerinde yaygın olarak bulunurlar. En çok yumurta, beyin, karaciğer, böbrek, pankreas, akciğer ve kalp kasında yer alırlar. Asetonda çözünmemeleri ile diğer lipidlerden ayrılırlar. Fosfatidler: Doğada yaygın olara bulunun fosfogliseridlerdir. Gliserinfosfat türevi olup çoğu kez azotlu bir baz taşırlar. Bu grupta lesitin, kefalin ve plazmalojenler bulunur.
29 Fosfogliseridler Lesitinler (Fosfatidilkolinler): Gliserofosfat türevidirler. Azotlu bir bazdır. Lesitin = 1 mol Gliserin + 2 mol Yağ asidi + 1 mol H 3 PO mol Kolin Lesitinin yapısındaki kolin hariç geri kalan kısma fosfatidik asit adı verilir. Bundan dolayı lesitine fosfatidil kolin de denir. Yapısındaki yağ asitleri doymuş veya doymamış olabilirler. Fosforilaz A enzimi Lesitini kısmi olarak hidrolize edebilirler. Bu enzim yılan zehirinde, eşek arısı zehirinde ve bazı mikroorganizmalarda bulunabilir. Suda erimezler, fakat suya karşı büyük ilgileri vardır. Protoplazmanın en önemli maddelerinden biri olması belki de bundan dolayıdır.
30 Fosfogliseridler Kefalinler (Fosfatidiletanolaminler): Yapıca lesitinlere benzerler. Aralarındaki tek fark fosforik asitle esterleşmiş halde bulunan kolin in yerine, Kefalin lerde kolamin bulunmasıdır. Kefalin = 1 mol Gliserin + 2 mol Yağ asidi + 1 mol H 3 PO mol Kolamin Yapısındaki yağ asitleri genellikle biri doymuş, diğeri doymamıştır. Lesitinlerde ise iki yağ asitide doymuş veya doymamış olabilir. Buda ikisi arasındaki değişik bir farklılıktır. Organizmada başta beyinde olmak üzere, tüm vücut dokularnda bulunur. Özellikle hücresel zarların yapısındayer alırlar. Kefalinler lesitinlere göre alkolde daha az çözünürler.
31 Fosfogliseridler Plazmalojenler: Hidroliz olduklarında, yüksek moleküllü aldehitlerin bir karışımı ile birlikte α- yada β- gliserofosforik asitin kolamin ile esterlerini verirler. Kefalinlere benzerler ancak gliserin in ilk iki karbonundaki 2 OH grubu, palmitik aldehit in aldehit grubu ile 1 mol su çıkararak, asetil bağı oluşturarak birleşirler. Plazmologen = 1 mol Gliserin +Yüksek Yağ asidi aldehidi + 1 mol H 3 PO molkolamin En çok beyin, karaciğer, kalp ve yumurtada bulunur.
32 Fosfogliseridler Difosfatidilgliserinler ve Fosfoinozitidler: Gliserin fosfatın azotsuz türevleridirler. Doğada yaygın olarak bulunurlar. Difosfatidilgliserinler: 2 molekül fosfatidik asidin bir gliserin vasıtasıyla birbirine bağlanmasından oluşur. Tüm bitki ve hayvanlarda bulunur. Fosfoinozitidler: Bir molekül gliserin + bir molekül myoinozitol (hekza hidroksialkol) + iki molekül yağ asidi arasında değişen fosforik asitten kuruludur. Doğada yaygın olarak bulunurlar.
33 Gliserin Taşımayan Lipidler A. Sfingolipidler i. Seramidler ii. Sfingomiyelinler iii. Glikosfingolipidler B. Alifatik alkoller ve mumlar C. Terpenler D. Steroidler
34 Sfingolipidler Gliserin taşımayan lipidlerin birinci grubunu sfingolipidler oluşturur. Bu grup maddelerde gliserin taşıyan lipidlerdeki gliserinin yerini sfingozin alkoller alır. Sfingozin alkol 18 C, bir çift bağ ve bir amino grubu taşıyan alkoldür. Bu bileşikler, sfingozin bazının (4-sfingenin) veya dihidrosfingozin in (sfinganin) türevleri olarak kabul edilirler. Yağ asitleri, sfingozin alkollerin amin grupları ile asit amid bağı oluşturmak suretiyle bağlanırlar. Alkol grubunun OH grubuna ise farklı maddeler bağlanmak suretiyle değişik sfingolipidler meydana gelir.
35 Sfingolipidler Seramidler: Sfingozin in N-asil türevidirler. Hidrolize edildiklerine 1 mol sfingozin, 1 mol yağ asidi verirler. Hayvansal ve bitkisel dokularda bol miktarda bulunurlar. Sfingomyelinler: Seramid lerin fosfokolin türevidir. Hidrolize edildiklerinde 1 mol sfingozin alkol, 1 mol yağ asidi, 1 mol kolin ve 1 mol fosforik asit verirler. Beyin ve sinir dokusunda çok miktarda, kan lipidlerinde az oranda bulunur. Hücrelerin çoğunun zarında bulunur. Glikosfingolipidler: Seramid lerin, karbonhidratlı türevleridir. Yapılarında fosforik asit ve kolin taşımazlar. Bunların yerine galaktoz, klikoz gibi heksozlarla, onların N- asetil türevlerini taşırlar. Gliko ismi burdan gelir. Karbonhidratların değişmesiyle 3 sınıfa ayrılırlar. Serebrositler, ganglositler ve seramid oligosakkaritler.
36 Sfingolipidler Glikosfingolipidler; Serebrositler: Hidrolize edildiklerinde 1 mol sfingozin, 1 mol yağ asidi, 1 mol galaktoz veya glikoz verirler. Beyinde ve sinirlerin myelin kılıflarında bol miktarda bulunurlar. Yavrularda sinir sisteminin gelişmesi için serebrosit sentezi, karbonhidratların bilhassa galaktozun bulunması ile mümkündür. Bunun için, süt emen yavrularda süt şekeri olan laktozun alınmasının ne kadar önemli olduğu ortadadır. Ganglositler: Hidrolize edildiklerinde 1mol sfingozin, 1 mol yağ asidi, 1 mol heksoz, 1 mol N-asetil galaktozamin/glikozamin, 1 mol N-asetil nöyraminik asit (sialik asit) verirler. Sinirlerde ve dalak dokusunda bol miktarda bulunurlar. Hücre zarlarında reseptörlerin yapısında görev alarak uyarıların iletilmesinde etkilidirler. Hücrelerin ayrılığını ve birbirleri ile olan ilişkilerini yani haberleşmenin oluşmasını sağlayan maddelerdir.
37 Sfingolipidler Glikosfingolipidler; Seramid Oligosakkaritler: Yapısında bulunan karbonhidrat sayısında göre isimlendirilir. Sitolipin H= Sfingozin alkol + Yağ Asidi + Laktoz Sitolipin K = Sfingozin alkol + Yağ Asidi + Laktoz + N-asetil galaktozamin Böbreklerde, eritrositlerde bulunur.
38 Alifatik Alkoller ve Mumlar Bir çok lipid kaynaklarından önemli miktarlarda alifatik alkoller elde edilebilir. Bunun nedeni de yağ asitleriyle esterleşmiş şekilde bulunmalarıdır. Mumlar, genellikle uzun zincirli yağ asitlerinin, yine uzun zincirli, bir hidroksilli yani bir değerli alkollerle meydana getirdikleri esterlerdir. Mumlar doğada yaygın olarak bulunurlar. Böceklerin salgılarında, Hayvanların deri, kıl ve tüylerinde koruyucu tabaka halinde, Bitkilerin yapraklarında, meyva ve kabuklarda bulunur.
39 Alifatik Alkoller ve Mumlar Önemli Mumlar; Arı Mumu Arının salgısında Lanolin Yünde Spermeçet Mumu Balinada Karnauba Muma Bitkilerde Mumların yararlanıldığı yerler; Arı mumu, petek yapımında kullanılır. Lanolin, çeşitli merhem ve kremlerin yapımında, kozmetiklerin hazırlanmasında kullanılır. Spermeçet mumu, mum yapımında kullanılmıştır. Karnauba mumu, ayakkabı cilası, yer cilası, vernik ve mum yapımında kullanılır.
40 Terpenler 5 C lu izopren moleküllerinin birbirine bağlanmasıyla kurulan bileşiklere Terpenler denir. Molekülde çift bağ vardır ve bu bağlar konjugedir. Yani iki çift bağ arasında tek bağ bulunur. Böylece yüksek reaksiyon yeteneğine sahiptirler. Aynı maddenin moleküllerinin birbirileriyle birleşmesi olayına polimerizasyon adı verilir. İzopren moleküleri polimerize olmadan önce dehidre olmalıdır. Dehidre olmuş 5 C lu izopren molekülleri polimerize olduklarında terpenler adı verilen bileşikler meydana gelir.
41 Terpenler Biyolojik yönden önemli bazı terpenler; Likopin, Karotin, Vitamin A, Squalen Terpenlerin en önemli grubu karotinoidlerdir. Açık sarıdan kırmızı menekşeye kadar değişen renktedirler. Bazıları asiklik yani halkasız, zincir yapısında, bazıları ise zincirin iki ucunda hidroaromatik halkalar taşır yapıdadır. Hidroaromatik halka taşıyan karotinoidlere karotinler denir. Bir çok doğal yağa sarı rengini veren maddeler karotinoidlerdir. Çift bağ taşıdıklarından, havanın oksijeni ve ultraviyole ışınlarla kolaylıkla ve hızla oksitlenirler.
42 Terpenler Alifatik yapıda olan karotinoidler; Likopin: 6 izopren molekülünün zincir şeklinde birleşmesiyle oluşmuştur. Domatese kırmızı rengini veren maddedir. Squalen: 4 izopren molekülün polimerize olmasıyla oluşur. Hayvan ve insanlarda kolesterol sentezinde bir ara madde olarak meydana gelir. Kolesterolün ön maddesidir. Alkol Gruplu alifatik yapıda olan karotinoidler; Fitol: Dört izopren molekülün polimerizasyonu ile meydana gelmiş 20 C lu bir yapıya sahiptir. Zincirin sonunda bir alkol grubu taşır. Klorofile bağlı olarak yeşil bitkilerde bulunur.
43 Terpenler Karboksil gruplu alifatik yapıda olan karotinoidler; α-krosetin: 4 izopren molekülünden oluşur. Zincirin her iki ucunda birer karboksil grubu yer alır. Safraya sarı rengini veren maddedir. Hidroaromatik halkaya sahip karotinoidler: Yapıda olan maddelere karotinler adı verilir. Hidroaromatik halkalar dört izopren molekülün iki ucunda yer alır. Hidroaromatik halkalara iyonon halkaları denir ve 3 adet vardır. α-iyonon, β- iyonon ve pseudoiyonon halkalarıdır. α- ve β-iyonon halkaları, kapalı halkalar olup bir çift bağ taşırlar. Halkaların yeri farklıdır. Pseudoiyonon halkası ise açıktır ve 2 çift bağ taşır. Doğada 3 çeşit karotin vardır. α-, β- ve γ-karotin.
44 Terpenler
45 Terpenler Hidroaromatik halkaya sahip karotinoidler, Karotinler; α-karotin: α-iyonon + 4 izopren molekülü + β-iyonon halkasından oluşur. Yarıya bölünmesi ile 1 molekül Vitamin A oluşur. β-karotin: β-iyonon + 4 izopren molekülü + β-iyonon halkasından oluşur. Yarıya bölünmesi ile 2 molekül Vitamin A sentezlenebilir. γ-karotin: β-iyonon + 4 izopren molekülü + pseudoiyonon halkasından oluşur. Yarıya bölünmesi ile 1 molekül Vitamin A sentezlenebilir. Karotinler özellikle yeşil bitkilerde bulunur. Havuç β-karotin yönünden zengindir.
46 Terpenler Alkol gruplu hidroaromatik yapıya sahip karotinoidler Ksantofil (Lutein): Dihidroksi α-karotindir. Her iki iyonon halkası da hidroksil grubu taşır. Tavuk yağına, yumurta sarısına ve civcivlerin tüylerine renk veren maddelerdir. Kriptoksantin: İyonon halkalarının birinde OH grubu bulunur. Monohidroksi β- karotindir. Mısır tanelerinde ve kırmızı biberde bulunur. β-iyonon halkasına sahip olduğu için 1 molekül Vitamin A sentezlenebilir.
47 Steroidler Hayvansal ve bitsikel dokularda çok yaygın olarak bulunan maddelerdir. Tüm steroidler her zaman steran halkası (siklopentanoperhidrofenantren halkası) taşırlar. C D A B
48 Steroidler Steroidlerin oluşmasında en çok değişen 17 nolu C atomuna bağlanan yağ zincirdir. Yan zincirin değişmesiyle yeni steroidler şekillenir. Steran halkası taşıyan, biyolojik yönden önemi olan maddeler; Sterinler/Steroller Safra asitleri Cinsiyet hormonları Adrenal korteks hormonlar Vitamin D grubu maddeler
49 Steroidler Sterinler/Steroller: Bir steran halkası ile bir yan zincir taşırlar. Tamamında 3 numaralı karbonda alkolik bir hidroksil grubu bulunur. Kendi aralarında 3 grup oluşturular. 1. Zoosterinler/Zoosteroller: Sadece hayvansal dokularda bulunur ve en önemli üyesi kolesterol dür. En çok beyin, sinir dokusu, adrenal bezler ve yumurta sarısında bulunur. Steran halkasının 3 nolu karbon atomunda 1 mol OH grubu, 5 ve 6. karbonlar arasında bir çift bağ, 10 ve 13. karbonlarda birer metil grubu ve 17 nolu karbonda 8 karbonlu bir yan zincir taşımasıdır.
50 Steroidler Kolesterol (Kolesterin)
51 Steroidler Sterinler/Steroller: Zoosterinler/Zoosteroller: Kolesterolün özellikleri; 1. Sadece hayvansal dokularda bulunur, bitkilerde bulunmaz. 2. Tatsız ve kokusuzdur. 3. Havanın ve ışığın etkisinde kalırsa oksitlenir. 4. Oksitlenirse 7-hidrokolesterol oluşur, buda Vitamin D 3 ön maddesidir. 5. Adrenal korteks hormonlarının, cinsiyet hormonlarının ve safradaki kolik asidin ön maddesidir. Zoosterollerin diğer bir molekülüde koyunların yapağısında bol miktarda bulunan lanosteroldür.
52 Steroidler Sterinler/Steroller: 1. Mukosteroller: Maya ve mantarlarda bulunan sterollerdir. En önemli üyesi ergosteroldür. UV ışığı altında ergokalsiferol e dönüşür. Bu da Vitamin D 2 dir. 2. Fitosteroller: Bitkisel kaynaklı steroller olup iki öemli üyesi vardır. Stigmasterol ve sitosterol. Stigmasterin progesteronun ön maddesidir. Sitosterol özellikle tahıl tanelerinde bol miktarda bulunur. Safra Asitleri: Steran halkası taşıyan maddelerdir. Ön madde olarak kolesterolden yararlanılarak insan ve hayvanlar tarafından sentez edilir. Kolesterolün yan zincirindeki son üç karbon atomu oksidasyona uğrayarak parçalanır ve karboksil grubu oluşarak safra asitleri meydana gelir. Safra asitleri başlıca karaciğer tarafından sentezlenirler.
53 Steroidler Safra Asitleri; Safra asitleri kolanik asitin oksi türevleridirler. Kolik Asit , 7, 12 - trihidroksikolanik asit Dezoksikolik Asit , 12 - dihidroksikolanik asit Litokolik Asit hidroksikolanik asit Hiyodezoksikolik Asit , 6 - dihidroksikolanik asit Kenodezoksikolik Asit , 7 - dihidroksikolanik asit Safrada en çok bulunan safra asitleri, kolik asit ve kenodezoksikolik asittir. Safra asitleri serbest halde bulunmaz. Hepsi birleşmiş haldedir. Buna birleşik safra asitleri denir ve karboksil grupları aracılığı ile glisin ve taurin ile birleşirler.
54 Steroidler Safra Asitleri; Başlıca özellikler; 1. Yüzey gerilimini azaltıcı, emülsiye yapıcı özelliğe sahiptirler. 2. Barsaklardan yağ asitlerinin rezorpsiyonunda önemli rol oynarlar. 3. Yağların yüzeylerini genişleterek lipaz gibi enzimlerin yağlara daha iyi etki yapmalarını sağlarlar.
55 Diğer sınıf bileşiklere bağlı Lipidler Lipoproteinler Eikozonoidler Lisofosfogliseridler Lipopolisakkaritler
56 Görsel Kaynak: WikiMedia
57 Cevaplar: 1-a, 2-c, 3, d Sorular hidrokarbon zincirli monokarboksilik organik asitlerdir. a- Yağ asitleri b- Terpenler c- Safra Asitleri d- Hidroklorik asit e- Fosforik asit 2. Aşağıdakilerden hangisi esansiyel yağ asididir? a- Palmitik asit b- Stearik asit c- Araşidonik asit d- Lignoserik asit e- Miristik asit 3. Aşağıdaki terpenlerden hangisi Vitamin A nın ön maddesidir? a- Ksantofil b- Kriptoksantin c-α-krosetin d- β-karotin e- Likopin
58 Sorularınız?
59 Bir sonraki konu; Proteinler
LİPİTLER VE METABOLİZMASI
LİPİTLER VE METABOLİZMASI 1- Hücre memranlarında yapı taşı olarak bulunurlar, 2- Metabolizma için gerekli hücresel yakıt maddesi olarak depo edilirler. 3- Metabolizma için gerekli yakıtın taşınabilir şeklini
DetaylıLipidler. Yrd. Doç. Dr. Ahmet GENÇ Adıyaman Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu
Lipidler Yrd. Doç. Dr. Ahmet GENÇ Adıyaman Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Lipidler Suda çözünmeyen fakat kloroform gibi polar olmayan organik çözücülerde çözünebilen bileşiklerin heterojen
DetaylıLipidler, ya gerçekten ya da potansiyel olarak yağ asitleri ile ilişkileri olan heterojen bir grup bileşiktir
LİPİDLER Lipidler, ya gerçekten ya da potansiyel olarak yağ asitleri ile ilişkileri olan heterojen bir grup bileşiktir Lipidlerin ortak özellikleri Lipidler, biyolojik kaynaklı organik bileşiklerdir Lipidlerin
Detaylı5- LİPİDLER 5.1- GENEL BAKI.
5- LİPİDLER 5.1- GENEL BAKI. 5.1.1- ÖNEMİ. Lipidler, karbonhidratlar ve proteinlerle birlikte doğada ve organizmada bulunan ve nicel yönden en büyük önemi taşıyan organik maddelerin bir grubudur. Yedek
DetaylıLipidler. Lipidlerin sınıflandırılması. Yağ asitleri
Lipidler Suda çözünmeyen ve organik çözücülerde iyi çözünen bileşiklere verilen genel isimdir Çoğunlukla hidrokarbon yapısındadırlar Canlılarda depo maddesi olarak yaygın bulunurlar Metabolize edilmeleriyle
Detaylı* Yapılarında C, H, O bulunur. Bazılarında C, H, O dan başka N, P, S bulunur.
Lipitler ortak özellikleri su ile karışmamak olan organik maddelerdir ve kimyasal olarak yağ asitlerinin bir alkolle esterleşmesinden oluşur. 1.1. Lipitlerin Yapısı ve Ortak Özellikleri * Yapılarında C,
DetaylıSfingozin türevi membran lipidleri
Dr. Suat Erdoğan Sfingozin türevi membran lipidleri Sfingolipidler Sfingomyelin Glikolipidler Kolesterol ve Steroidler Bu tür lipidler gliserol içermezler Yapıda bir amino alkol olan sfingozin bulunur
DetaylıLİPİTLER SINIFLANDIRILMALARI VE ÖZELLİKLERİ
LİPİTLER SINIFLANDIRILMALARI VE ÖZELLİKLERİ LİPİTLERİN ORTAK ÖZELLİKLERİ v Su ile karışmayan organik maddelerdir ve v Kimyasal olarak yağ asitlerinin bir alkolle esterleşmesinden oluşur. v Alkollerin ve
DetaylıLİPİDLER VE METABOLİZMASI
LİPİDLER VE METABOLİZMASI Lipidler bitki ve hayvan dokusunda bulunup, suda çözünmeyen, fakat eter, aseton, kloroform ve benzen gibi polar olmayan çözücülerde çözünen organik bileşiklerdir. Lipidler Weende
DetaylıYAĞLAR (LİPİTLER) Yağların görevleri:
LİPİTLER (YAĞLAR) YAĞLAR (LİPİTLER) Yapılarında C,H, O den başka N,P da bulunabilir. İçerikleri C miktarı O a göre daha fazla olduğu için çok enerji verirler. Yağlar solunumda kullanılınca çok oksijen
DetaylıBİY 315 LİPİTLER. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 315 LİPİTLER Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Tanımı Suda çözünmeyen, eter, kloroform, aseton gibi organik çözücülerde kolayca çözünen biyomoleküllerdir. Diğer makromoleküllerdeki
DetaylıKloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur.
Kloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur. Yağların suda çözünmemesi canlılığın devamı içi önemlidir. Çünkü
DetaylıLipidlerin yapıları: Yapılarında bulunan hidrokarbon zincirlerinin (-CH 2 - CH 2
Lipidlerin yapıları: Yapılarında bulunan hidrokarbon zincirlerinin (-CH 2 -CH 2 - CH 2 -) fazlalığı nedeniyle lipidler hidrofobik bileşiklerdir. Bu özelliklerinden dolayı suda çok az çözünürler veya hiç
DetaylıBitkilerin yapısında bulunan organik asitlerin çoğu ya serbest ya da tuzları veya esterleri şeklinde bulunur. Organik asitlere, yapılarında karboksil
ORGANİK ASİTLER Bitkilerin yapısında bulunan organik asitlerin çoğu ya serbest ya da tuzları veya esterleri şeklinde bulunur. Organik asitlere, yapılarında karboksil (COOH) grubu bulunması nedeniyle karboksilli
DetaylıYağ ihtiyacı nereden karşılanır?
Besinde Lipitler Besinsel Yağlar 1. Trigliseritler (%90) 2. Kolesterol (serbest ya da yağ asitlerine bağlı halde) 3. Serbest Yağ Asitleri 4. Fosfolipitler 5. Yağda Çözünen Vitaminler (A,D,E,K) Suda çözünmezler
DetaylıLİPİDLER VE METABOLİZMASI. Prof. Dr. Seher Küçükersan
LİPİDLER VE METABOLİZMASI Prof. Dr. Seher Küçükersan LİPİDLER VE METABOLİZMASI Lipidler bitki ve hayvan dokusunda bulunup, suda çözünmeyen, fakat eter, aseton, kloroform ve benzen gibi polar olmayan çözücülerde
DetaylıM. (arpa şekeri) +su S (çay şekeri) + su L.. (süt şekeri)+ su
KARBONHİDRATLAR Karbonhidratlar yapılarında.. (C),.. (H) ve. (O) atomu bulunduran organik bileşiklerdir. Karbonhidratların formülü ( ) ile gösterilir. Nükleik asitlerin, ATP nin, hücre, bitkilerde yapısına
DetaylıLİPİDLER Yrd. Doç. Dr. Serkan SAYINER
LİPİDLER Yrd. Doç. Dr. Serkan SAYINER Yakın Doğu Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı serkan.sayiner@neu.edu.tr Lipidler Karbonhidratlar ve proteinlerle birlikte doğada ve organizmada
DetaylıGıdalardaki besin öğelerinden biri de günlük hayatta yağlar olarak adlandırdığımız lipitlerdir. Enerji verme, iç organları koruma, vücut sıcaklığını
Gıdalardaki besin öğelerinden biri de günlük hayatta yağlar olarak adlandırdığımız lipitlerdir. Enerji verme, iç organları koruma, vücut sıcaklığını sabit tutma gibi fizyolojik fonksiyonları yanında lipitlerin
DetaylıYağlardaki Gliserit Olmayan Bileşenler
Yağlardaki Gliserit Olmayan Bileşenler Ham yağları oluşturan bileşen temel olarak trigliseritler olsa da, pek çoğu yağın kimyasal özellikleri üzerine etkili olan, minör bileşenler de yağın yapısında yer
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.
DetaylıLİPİDLER. Lipidlerin ortak özellikleri Lipidlerin Fonksiyonları
LİPİDLER Lipidler, ya gerçekten ya da potansiyel olarak yağ asitleri ile ilişkileri olan heterojen bir grup bileşiktir. Lipidlerin ortak özellikleri Lipidler, biyolojik kaynaklı organik bileşiklerdir.
DetaylıSABUN SENTEZİ (Yağların Hidrolizi veya Sabunlaştırılması)
SABUN SENTEZİ (Yağların Hidrolizi veya Sabunlaştırılması) Gerek hayvansal yağlar gerekse bitkisel (nebati) yağlar, yağ asitlerinin gliserin (gliserol) ile oluşturdukları oldukça kompleks esterlerdir. Bu
DetaylıTanım ve lipidlerin fonksiyonları Lipidler, ya gerçekten ya da potansiyel olarak yağ asitleri ile ilişkileri olan heterojen bir grup bileşiktir:
LİPİDLER Tanım ve lipidlerin fonksiyonları Lipidler, ya gerçekten ya da potansiyel olarak yağ asitleri ile ilişkileri olan heterojen bir grup bileşiktir: Lipidlerin, insan organizmasında, depo ve yapısal
DetaylıCanlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP
Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )
DetaylıOrganik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır.
ORGANİK BİLEŞİKLER **Organik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenirler. Yapılarında C, H, atomlarını bulundururlar. Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik
Detaylıayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H
Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H 2.Radyoaktif izotoplar biyologları için önemlidir? Aşağıda radyoakif maddelerin kullanıldığı alanlar sıralanmıştır.bunlarla
DetaylıSİNİR DOKUNUN BİYOKİMYASAL KOMPOZİSYONU
SİNİR DOKUNUN BİYOKİMYASAL KOMPOZİSYONU Sinir doku hücreleri Sinir doku sinir sistemini oluşturan dokudur. Fonksiyonel açıdan bakıldığında sinir dokuda nöronlar ve glia hücreleri olmak üzere iki önemli
DetaylıESANSİYEL YAĞ ASİTLERİ
ESANSİYEL YAĞ ASİTLERİ 1 Yağ ğ asitleri i Yağ asitleri, hidrokarbon zincirli monokarboksilik organik asitlerdir. Yapılarında, 4-36 karbonlu hidrokarbon zincirinin i i i ucunda karboksil k grubu bulunur.
DetaylıOrganik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1
Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar
DetaylıKİMYA-IV. Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş
KİMYA-IV Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş Organik Kimyaya Giriş Kimyasal bileşikler, eski zamanlarda, elde edildikleri kaynaklara bağlı olarak Anorganik ve Organik olmak üzere, iki sınıf altında toplanmışlardır.
DetaylıDOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI TRİGLİSERİTLERİN SENTEZİ
9. Hafta: Lipit Metabolizması: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI DOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI Palmitoleik ve oleik asitlerin sentezi için palmitik ve stearik asitler hayvansal organizmalardaki çıkş maddeleridir.
DetaylıEVDE KİMYA SABUN. Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir.
EVDE KİMYA SABUN Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir. CH 3(CH 2) 16 COONa: Sodyum stearat (Beyaz Sabun) CH 3(CH 2) 16 COOK:
DetaylıMİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI
MİNERALLER Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER İnsan vücudunun yaklaşık %4-5 i minareldir.bununda yarıya yakını Ca, ¼ ü fosfordur. Mg, Na, Cl, S diğer makro minerallerdir. Bunların dışında kalanlar
DetaylıKARBOKSİLLİ ASİT TÜREVLERİ-I
KARBOKSİLLİ ASİT TÜREVLERİ-I KARBOKSİLLİ ASİT VE TÜREVLERİ (OH grubunun kopması ile oluşan bileşikler) Su ile etkileştiğinde karboksil asit oluşumuna neden olan organik bileşiklere karboksilik asit türevleri
DetaylıORGANĠK BĠLEġĠKLER. 2. ÜNİTE 6. Bölüm
ORGANĠK BĠLEġĠKLER 2. ÜNİTE 6. Bölüm Organik ve Anorganik BileĢiklerin Ayırt Edilmesi Kimya bilimi temelde organik ve anorganik olmak üzere ikiye ayrılır. * Karbonun oksitleri (CO, CO 2 ) * Karbonatlar
DetaylıLİPİTLER. Yrd.Doç.Dr. Funda GÜLCÜ BULMUŞ. Fırat Üniversitesi SHMYO
LİPİTLER Yrd.Doç.Dr. Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO Lipidler ya gerçekten ya da potansiyel olarak yağ asitleri ile ilişkileri olan heterojen bir grup bileşik Ortak özellikleri: biyolojik kaynaklı
DetaylıALKOLLER ve ETERLER. Kimya Ders Notu
ALKOLLER ve ETERLER Kimya Ders Notu ALKOLLER Alkan bileşiklerindeki karbon zincirinde H atomlarından biri yerine -OH grubunun geçmesi sonucu oluşan organik bileşiklere alkol adı verilir. * Genel formülleri
DetaylıKarbonhidratlar ve yağlar
Karbonhidratlar ve yağlar A) KARBONHİDRATLAR (ŞEKERLER) Karbonhidratlar öncelikle yeşil bitkilerin fotosentezi sonucu oluşmaktadır. Yapılarında C, H, O atomları vardır. Karbonhidratlar yapılarındaki şeker
DetaylıIII-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler
III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler MBG 111 BİYOLOJİ I 3.1.Karbon:Biyolojik Moleküllerin İskeleti *Karbon bütün biyolojik moleküllerin omurgasıdır, çünkü dört kovalent bağ yapabilir ve uzun zincirler
DetaylıYağlar ve Proteinler
Yağlar ve Proteinler Yağlar Yağlar, yağ asitleri ve gliserolden oluşmuş organik bileşiklerdir. Yağlar en ekonomik enerji kaynaklarıdır. Yağlar aynı miktardaki karbonhidrat ve proteinlerin iki katından
DetaylıCANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER
CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı
DetaylıMembran Organizasyonu
Membran Organizasyonu Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Tıp Fakültesi Biyofizik AD Biyolojik Zarlar plazma zarları mitokondri, kloroplast, lizozom gibi organelleri sitoplazmadan ayıran hücre içi zarlar mitokondri
DetaylıYağlar bir çok bileşikleri beraberinde bulundurduklarından LİPİD adı altında incelenirler.
LİPİDLER Yağlar bir çok bileşikleri beraberinde bulundurduklarından LİPİD adı altında incelenirler. Yağlar solventlerde çözünen, suda erimeyen bileşiklerdir. -Amphiphilik (emülgatör) -Enerji kaynağı (9.3
DetaylıMonosakkarit kelime olarak mono = Yunanca bir, sakkarit = Yunanca şeker anlamındadır. Bu nedenle monosakkarite şekerde denmektedir.
Monosakkaritler Monosakkaritler renksiz, tatlı, katı, kristal yapıda, suda kolayca çözünebilen fakat polar olmayan çözeltilerde çözünmeyen özelliklere sahiptirler. Küçük molekül ağırlığında olan monosakkaritler
DetaylıBesinsel Yağlar. Besinde Lipitler. Yağ ihtiyacı nereden karşılanır? Besinsel lipitlerin fonksiyonu nedir? 09.03.2016
Besinsel Yağlar 1. Trigliseritler (%90) 2. Kolesterol (serbest ya da yağ asitlerine bağlı halde) 3. Serbest Yağ Asitleri 4. Fosfolipitler 5. Yağda Çözünen Vitaminler (A,D,E,K) Besinde Lipitler Suda çözünmezler
DetaylıKARBOKSİLLİ ASİTLER#2
KARBOKSİLLİ ASİTLER#2 ELDE EDİLME TEPKİMELERİ KİMYASAL ÖZELLİKLERİ KULLANIM ALANLARI ELDE EDİLME TEPKİMELERİ 1. Birincil (primer) alkollerin ya da aldehitlerin yükseltgenmesiyle elde edilir. Örnek: İzobütil
DetaylıBeslenmeden hemen sonra, artan kan glikoz seviyesi ile birlikte insülin hormon seviyesi de artar. Buna zıt olarak glukagon hormon düzeyi azalır.
Seçmeli Ders: Dokular ve Organlar Arası Metabolik İlişkiler 1.HAFTA Normal metabolizmada aktif olan günlük akış; Yaşamak için gerekli olan enerji akışı, dışardan alınan gıdalardan elde edilir. Kullanılan
DetaylıBiochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University
Biochemistry Chapter 4: Biomolecules, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry/Hikmet Geckil Chapter 4: Biomolecules 2 BİYOMOLEKÜLLER Bilim adamları hücreyi
DetaylıYAĞ ASİTLERİNİN SINIFLANDIRILMASI
YAĞ ASİTLERİNİN SINIFLANDIRILMASI a) Doymuş Yağ Asitleri (Aklan yağ asitleri) b) Doymamış Yağ Asitleri * Alken yağ asitleri Monoenler Polienler * Alkin yağ asitleri Monoinler Poliinler c) Zincir Yapısında
DetaylıKARBOHİDRATLAR. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ
KARBOHİDRATLAR Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ Karbohidratlar (CHO) şeker, nişasta, glikojen ve selüloz olarak canlılar aleminde en geniş yeri kaplayan makromoleküllerdir. İnsanlar, hayvanlar ve mikroorganizmalar
DetaylıENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI. Canlılarda Enerji
ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI Canlılarda Enerji Besinlerin Enerjiye Dönüşümü İnsanların gün boyunca hareketlerinin devamını, hastalanınca iyileşmelerini, fizyolojik ve psikolojik tepkilerinin devamlılığını
DetaylıORGANİK BİLEŞİKLER Karbon Dünyası
ORGANİK BİLEŞİKLER Canlı Organizmalarda bulunan büyük ve karışık yapılı moleküller yani makromoleküllerdir Makromoleküllerin hepsinde karbon vardır. Karbon Dünyası Makromoleküller birbirlerine kovalent
DetaylıL İ P İ D L E R. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ altintas@veterinary.ankara.edu.tr
L İ P İ D L E R Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ altintas@veterinary.ankara.edu.tr Lipidlerin Tanımı ve Temel Biyolojik Görevleri Genel olarak suda erimeyen; eter, kloroform, benzen ve aseton gibi organik çözücülerde
DetaylıBESİNLERİN ENERJİYE DÖNÜŞÜMÜ
BESİNLERİN ENERJİYE DÖNÜŞÜMÜ Bir fabrikanın çalışması ve üretimi için nasıl işçilere ve makinalara ihtiyaç varsa canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için de enerjiye ihtiyaçları vardır. Enerji, bir
DetaylıÇeşitli tohumların yağ bileşimi. USDA Nutrient Database. Tekli doymamış. Çoklu. Kanola Keten Mısır Fındık Zeytin Ayçiçeği Susam Soya Ceviz
LİPİTLER Hayvan ve bitki dokularının eter, benzin, kloroform gibi yağ çözücülerinde eriyen bölümlerine ham lipit denir. Organizmanın başlıca besin kaynağını oluştururlar, enerji verme ve depolama yönünden
Detaylı21.11.2008. I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI.
Hazırlayan: Sibel ÖCAL 0501150027 I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI. Eksikliği 1 2 Pantotenik asit (Vitamin
DetaylıKARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ
KARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ Karbonun önemi Hücrenin % 70-95ʼ i sudan ibaret olup, geri kalan kısmın çoğu karbon içeren bileşiklerdir. Canlılığı oluşturan organik bileşiklerde karbon atomuna
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf DOĞRU YANLIŞ SORULARI Nitel gözlemlerin güvenilirliği nicel gözlemlerden fazladır. Ökaryot hücrelerde kalıtım materyali çekirdek içinde bulunur. Ototrof beslenen canlılar
DetaylıProf. Dr. Suat ERDOĞAN. 6 Mart 2014
Prof. Dr. Suat ERDOĞAN 6 Mart 2014 İçerik Lipidlerin tanımı Lipidlerin fonksiyonları Yağ asitleri Trigliserdiler Beslenmede önemi Fosfolipidler Kolesterol Steroidler Lipid Lipos Grekçede yağ anlamına gelir
DetaylıELEMETLER VE BİLEŞİKLER ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ
ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ Elementler Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere element denir. Elementler çok sayıda
DetaylıGıda Kimyası II Gıdaların işlenmesi sırasında ortaya çıkan reaksiyonlar. Vural Gökmen
Gıda Kimyası II Gıdaların işlenmesi sırasında ortaya çıkan reaksiyonlar Vural Gökmen Gıda İşleme Gıda işlemenin derecesi (şiddeti) Gıda işlemenin nedenleri Gıda işleme şekilleri Aşırı işlenmişgıdalar üzerinekaygılar
DetaylıFARMAKOGNOZİ II UYGULAMA İYOT İNDEKSİ TAYİNİ PEROKSİT SAYISI TAYİNİ ASİTLİK İNDEKSİ TAYİNİ SABUNLAŞMA İNDEKSİTAYİNİ
FARMAKOGNOZİ II UYGULAMA İYOT İNDEKSİ TAYİNİ PEROKSİT SAYISI TAYİNİ ASİTLİK İNDEKSİ TAYİNİ SABUNLAŞMA İNDEKSİTAYİNİ GİRİŞ Lipitleri içeren droglardan, farmakognozi yönünden en önemli olanları sabit yağlardır.
Detaylı1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.-
1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.- Biyokimya sözcüğü biyolojik kimya (=yaşam kimyası) teriminin kısaltılmış şeklidir. Daha eskilerde, fizyolojik kimya terimi kullanılmıştır. Gerçekten de Biyokimya
DetaylıLİPİDLER. Doç.Dr.REMİSA GELİŞGEN
LİPİDLER Doç.Dr.REMİSA GELİŞGEN Yapısal özellikleri ve fonksiyonları Suda hemen hemen hiç çözünmez. Yapılarında önemli miktarda nonpolar hidrokarbon zinciri taşıyan lipidler, hidrofobik ( suyu sevmeyen
DetaylıHidrojen ve halojenin yer aldığı veya almadığı koşullarda karbon ve oksijen içeren bileşikler
Uluslararası Patent Sınıflandırması C Sınıfı2 Hidrojen ve halojenin yer aldığı veya almadığı koşullarda karbon ve oksijen içeren bileşikler (kolesterol veya türevlerinin irradyasyon ürünleri 401/00; irradyasyonsuz
DetaylıLİPİDLER BASİT LİPİDLER 14.10.2015. Lipidler. GIDA KİMYASI ve BİYOKİMYASI 1. YAĞLAR
Lipidler GIDA KİMYASI ve BİYKİMYASI LİPİDLER Lipid sözcüğü yağ ve yağ benzeri maddeleri topluca ifade eden bir terimdir. Lipidler genellikle şöyle tanımlanır: Yağ asidi esterleriyle ilgili olan, hayvansal
DetaylıSuda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır.
CANLILARDA ENERJİ Besinlerin Enerjiye Dönüşümü Besin öğeleri: Karbonhidratlar, yağlar, proteinler, vitaminler, mineraller Besin maddelerindeki bu öğelerin vücut tarafından kullanılabilmesi için sindirilmesi
DetaylıKarbohidratlar. Karbohidratların sınıflandırılması. Monosakkaritler
Karbohidratlar Yeryüzünde en çok bulunan organik molekül grubudur, (CH 2 O) n genel formülüyle ifade edilebilirler. Genelde suda çözünürler, Güneş ışığının fotosentez yapan organizmalar tarafından tutulmasıyla
DetaylıLİPİTLER. Lipitlerin Sınıflandırılması
LİPİTLER Lipitler polimer yapısında olmayan makromoleküllerdir. Hem yapısal hem de işlevsel olarak çok farklı moleküller ortak bir özellikleriyle lipit adı altında toplanmıştır: Bu özellik, apolar olmaları
DetaylıMonosakkaridler organizmadaki metabolik reaksiyonlara tek başlarına giremezler. Bu nedenle evvela aktifleşmeleri gerekir. Monosakkaridlerin aktif
Monosakkaridler organizmadaki metabolik reaksiyonlara tek başlarına giremezler. Bu nedenle evvela aktifleşmeleri gerekir. Monosakkaridlerin aktif formu, fosforik asitle yaptığı esterlerdir Glukoz, galaktoz
DetaylıÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞİŞİM ÜNİTE 4 : MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
ÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞİŞİM ÜNİTE 4 : MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ E BİLEŞİKLER VE FRMÜLLERİ (4 SAAT) 1 Bileşikler 2 Bileşiklerin luşması 3 Bileşiklerin Özellikleri 4 Bileşik Çeşitleri 5 Bileşik
DetaylıLİPİDLER GLİSERİDLER
LİPİDLER Lipidler dietileter, petrol eteri, kloroform, karbontetraklorür gibi organik çözücülerde çözünen hidrofob karakterde, lesitin hariç suda çözünmeyen bileşiklerdir. Lipidlerin suda erimemeleri onları
DetaylıLİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ SAFRA ASİTLERİ
8. Hafta: Lipit Metabolizması: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI LİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ 1. Yapısal fonksiyon görevi: Lipitler fosfolipitler başta olmak üzere hücre ve organel zarlarının yapısına girer
Detaylı9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU
9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri
DetaylıHücre zarının yapısındaki yağlardan eriyerek hücre zarından geçerler.fazlalıkları karaciğerde depo edilir.
DERS: BİYOLOJİ KONU: C.T.B(Vitaminler e Nükleik Asitler) VİTAMİNLER Bitkiler ihtiyaç duydukları bütün vitaminleri üretip, insanlar ise bir kısmını hazır alır. Özellikleri: Yapıcı, onarıcı, düzenleyicidirler.
DetaylıLİPİTLER. Lipitler, suda çözünmeyen eter, benzen, kloroform gibi organik çözücülerde çözünen
LİPİTLER Lipitler, suda çözünmeyen eter, benzen, kloroform gibi organik çözücülerde çözünen biyomoleküllerdir. En önemli görevleri; (1) Hücre zarlarının yapısında yer alırlar. Zarlarda yapısal ve işlevsel
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU
ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri
DetaylıKİMYASAL TEPKİMELER KİMYASAL TEPKİMELER YAĞLARIN VE YAĞ ASİTLERİNİN KİMYASAL TEPKİMELERİ. Hidrolizasyon. Esterleşme (Esterifikasyon)
KİMYASAL TEPKİMELER 1. Yağların ve Yağ asitlerinin Kimyasal Tepkimeleri a) idrolizasyon b) Esterleşme (Esterifikasyon) c) Karşılıklı Esterleşme (İnteresterifikasyon d) e) 2. Reaksiyonlar a) Metal sabunları
DetaylıProf. Dr. Ulvi Reha FİDANCI
Prof. Dr. Ulvi Reha FİDANCI 1 Lipidler Lipidler organizmanın en önemli organik gruplarındandır. Yedek enerjinin organizmada büyük oranda depolanmasını sağlar. 2 Lipidlerin organizmadaki başlıca fonksiyonları
DetaylıFONKSİYONLU ORGANİK BİLEŞİKLER I
FNKSİYNLU GANİK BİLEŞİKLE rganik bileşiklerde, bileşiğin temel kimyasal ve fiziksel özelliklerini belirleyen ve formülleri yazıldığında tanınmalarını sağlayan atom gruplarına fonksiyonel gruplar denir.
Detaylı9.Sınıf Biyoloji. Yaşam Bilimi Biyoloji. cevap anahtarı
9.Sınıf Biyoloji 1 Yaşam Bilimi Biyoloji cevap anahtarı 1 CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ *Canlıların temel bileşenleri: Canlıların temel bileşenleri; organik ve inorganik bileşikler olmak üzere ikiye ayrılır.
DetaylıAkıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır
9.Sınıf Biyoloji 1 Akıllı Defter vitaminler,hormonlar,nükleik asitler sembole tıklayınca etkinlik açılır sembole tıklayınca ppt sunumu açılır sembole tıklayınca video açılır 1 VİTAMİNLER ***Vitaminler:
DetaylıAROMATİK BİLEŞİKLER
AROMATİK BİLEŞİKLER AROMATİK HİDROKARBONLAR BENZEN: (C 6 H 6 ) Aromatik moleküllerin temel üyesi benzendir. August Kekule (Ogüst Kekule) benzen için altıgen formülü önermiştir. Bileşik sınıfına sistematik
DetaylıAlkinler (Asetilenler)
Organik-İnorganik Kimya Alkinler (Asetilenler) ALKİNLER (ASETİLENLER) Genel formülleri C n H 2n-2 şeklinde olan ve yapılarında en az bir üçlü bağ içeren bileşiklerdir. Bu bileşiklere, moleküllerindeki
DetaylıBİY 315 Lipid Metabolizması-II. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 315 Lipid Metabolizması-II Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Yağ Asidi Oksidasyonu Besinlerin sindirimi sonucu elde edilen yağlar, bağırsaktan geçerek lenf sistemine ulaşır ve bu
DetaylıCan boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..
Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir
DetaylıPROTEİNLER. -Proteinlerin Yapısında Bulunan Elementler. -Aminoasitler. --Kimyasal Yapılarına Göre Amino Asitlerin Sınıflandırılması
PROTEİNLER -Proteinlerin Yapısında Bulunan Elementler -Aminoasitler --Kimyasal Yapılarına Göre Amino Asitlerin Sınıflandırılması - Esansiyel olan veya olmayan amino asitler -Proteinlerin Kimyasal Özellikleri
DetaylıLİPİD METABOLİZMASI. Prof. Dr. Yeşim ÖZKAN. Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı
LİPİD METABOLİZMASI Prof. Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı LİPİDLER Lipidler nonpolar (hidrofobik) bileşiklerdir Metanol, aseton, kloroform ve benzen gibi organik
DetaylıBES 231- BESİN KİMYASI VE ANALİZLERİ I HAFTA ÜNİTE DERS SORUMLUSU 1. Lab. Tanıtımı Dr. Berat Nursal Tosun 2
BES 231- BESİN KİMYASI VE ANALİZLERİ I HAFTA ÜNİTE DERS SORUMLUSU 1 Genel Giriş Lab. Tanıtımı Dr. Berat Nursal Tosun 2 Kolloid Sistemler 3-4 Karbonhidratlar 5-6 Proteinler 7 I. Ara Sınav 8-9 Lipitler 10-11
DetaylıI.BÖLÜM TEMİZLİK MADDELERİ
I.BÖLÜM TEMİZLİK MADDELERİ Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir. Zeytinyağlı sabun Kükürtlü sabun Yosunlu sabun Isırgan özlü
DetaylıÖrnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri :
Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani
DetaylıALKOL ELDE EDİLME TEPKİMELERİ ALKOL KİMYASAL ÖZELLİKLERİ
ALKOL ELDE EDİLME TEPKİMELERİ ALKOL KİMYASAL ÖZELLİKLERİ Alkollerin Elde Edilme Yöntemleri 1. Alkil Halojenürlerin Bazlarla Tepkimesi: Alkil halojenürlerin seyreltik NaOH ya da KOH gibi bazlarla ısıtılması
DetaylıSolunumda organik bileşikler karbondioksite yükseltgenir ve absorbe edilen oksijen ise suya indirgenir.
Solunum bütün aktif hücrelerde oksijenin absorbe edilmesi ve buna eşdeğer miktarda karbondioksitin salınması şeklinde sürekli olarak devam eden bir prosestir. Solunumda organik bileşikler karbondioksite
DetaylıSÜTÜN BİLEŞİMİ ve BESİN DEĞERİ
SÜTÜN BİLEŞİMİ ve BESİN DEĞERİ Prof. Dr. Metin ATAMER Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Süt Teknolojisi Bölümü Aralık 2006 ANKARA Sütün Tanımı ve Genel Nitelikleri Süt; dişi memeli hayvanların, doğumundan
DetaylıBİY 471 Lipid Metabolizması-I. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 471 Lipid Metabolizması-I Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Lipoproteinler Türev lipidler: Glikolipidler Lipoproteinler Lipoproteinler, lipidlerin proteinlerle oluşturdukları komplekslerdir.
Detaylı2. Öğrenci Kılavuzu. 1. Öğretmen Kılavuzu
1. Öğretmen Kılavuzu a. Konu b. Kullanıcı Kitlesi c. Deney Süresi d. Materyaller e. Güvenlik f. Genel Bilgi g. Deney Öncesi Hazırlık h. Ön Bilgi i. Deneyin Yapılışı (Prosedür) j. Deney Sonuçları k. Öğrenci
DetaylıYağlarda Dekompozisyon. Yağların bozulmasına etkili faktörler Oksijen Enzimler Mikroorganizmalar Yüksek sıcaklık, U.V., Cu, Fe Yabancı kokular
Yağlarda Dekompozisyon Yağların bozulmasına etkili faktörler Oksijen Enzimler Mikroorganizmalar Yüksek sıcaklık, U.V., Cu, Fe Yabancı kokular Trigliseritler hidrolize olduklarında acı (bitter) ve sabun
Detaylı3.1. Karbonhidratların Tanımı 3.2. Karbonhidratların Sınıflandırılması 3.3. Monosakkaritler ve Monosakkarit Türevleri Monosakkaritler
3.1. Karbonhidratların Tanımı 3.2. Karbonhidratların Sınıflandırılması 3.3. Monosakkaritler ve Monosakkarit Türevleri 3.3.1. Monosakkaritler 3.3.1.1. Monosakkaritlerin isimlendirilmesi 3.3.2. Monosakkaritlerin
DetaylıHİDROKARBONLAR ve ALKİNLER. Kimya Ders Notu
HİDROKARBONLAR ve ALKİNLER Kimya Ders Notu HİDROKARBONLAR ve ALKiNLER Karbon atomları arasında en az bir üçlü bağ içerdiklerinden doymamış hidrokarbonlardır. Üçlü bağdan biri sigma, diğerleri pi bağıdır.
Detaylı