KÜRESEL İKLİM DEĞİŞİMİ, BİYOENERJİ VE ENERJİ ORMANCILIĞI
|
|
- Aysu Derviş
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KÜRESEL İKLİM DEĞİŞİMİ, BİYOENERJİ VE ENERJİ ORMANCILIĞI Prof. Dr. Nedim SARAÇOĞLU Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi
2 Kapağı AL UNUTMAAAAAA
3
4 İnsanların çeşitli aktiviteleri sonucunda meydana gelen "sera gazları" olarak nitelenen (karbon dioksit, di azot monoksit, metan, su buharı, kloroflorokarbon) gibi gazların miktarlarının artması sonucunda yeryüzüne yakın atmosfer tabakaları ve katı, yeryüzü sıcaklığının yapay olarak artması "Küresel Isınma" olarak adlandırılır. Daha ayrıntılı açıklamak gerekirse dünyanın yüzeyi güneş ışınları tarafından ısıtılıyor (Şekil 1.5).
5 Avrupa Komisyonu Ocak 2007 de Avrupa nın enerji güvenliğini sağlamak ve iklim değişikliği ile mücadele etmek için bir bildiri yayınlamıştır. Bu bildirinin amacı, daha düşük karbonlu sürdürülebilir bir ekonomi oluşturmak, alternatif enerji kaynaklarına yapılan yatırımları desteklemek için bir yol haritası belirlemektir. Avrupa Komisyonu nun bu bildirisi sonucunda Avrupa Konseyi de Mart 2007 de yaptığı toplantıda; 2020 yılına kadar sera gazı salınımlarının (1990 seviyesine göre) en az % 20 azaltılması, 2020 yılına kadar enerji verimliliğinin % 20 artırılarak enerji kullanımının % 20 azaltılması, 2020 yılına kadar yenilenebilir enerjinin toplam enerjideki payının % 20 ye çıkarılması, 2020 yılına kadar ulaşımda kullanılan biyo-yakıt oranının % 10 a yükseltilmesi hedeflenmiştir.
6 2 milyon yıl önce yaşanan buzul çağından günümüze kadar yerküre sıcaklığının 3 derece arttığı ve bu artışın orantılı olarak önemli bir bölümü olan 0.5 derecenin son 50 yılda gerçekleştiği saptanmıştır. Son 130 yılın en sıcak 7 yılı, son 11 yıl içinde yaşanmıştır. Bu 2 milyon yıl boyunca süregelen sıcaklık temposunun birdenbire 6666 kat artması demektir. Bu çılgınca artışın son 130 yıllık kıyaslamalı temposu, son 11 yıla sıkışan en sıcak 7 yıla işaret ediyor. Bunun sonucu olarak ortaya çıkan iklim değişikliğinde olacaklar işe şunlardır. 1. CO 2 yoğunluğunun 1850 yılı değerlerine göre iki kat artması halinde dünyada ortalama sıcaklık 2.5 derece daha artacak, 2. Ada ve deltalar suya gömülecek 3. Yarı kurak iklim bölgeleri çölleşecek, 4. Yer altı su rezervleri aşırı tuzlanacak, 5. Toprak neminin çekilmesi ve erozyon sonucu tarım toprağı kaybolacak, 6. Ekstrem iklim olaylarında artış görülecek, 7. Her gün artan orman yangınları olacak, 8. Tropik hastalıkların gittikçe kuzeye doğru yayıldığı gözlenecek, 9. Sıcaklığın ve tuz yoğunluğunun artışı yüzünden denizlerde sirkülasyon azalması görülecek, 10. Biyolojik çeşitlilik de büyük azalma olacak. 22. yüzyılda % arası azalma olasılığı var, 11. Ekolojik sistemlerde sürdürülebilirliğin göstergesi olan böcek türleri de azalacaktır (Erengezin, 2001).
7 Şu anda atmosferde 750 milyar ton dolayında karbon dioksit bulunuyor. Bitkilerin, hayvanların ve toprağın soluması, fosil yakıtların kullanılması, ormansızlaştırma ve okyanus-atmosfer etkileşimi yüzünden her yıl yaklaşık 207 milyar ton karbon dioksit atmosfere salınıyor. Bu miktar her yıl artıyor. Öte yandan, kara bitkilerinin fotosentezi ve yine okyanus-atmosfer etkileşimi nedeniyle de yaklaşık 204 milyar ton karbon dioksit her yıl atmosferden çekiliyor. Bu durumda yılda 3 milyar ton dolayında karbon dioksit atmosfere ekleniyor. Bu da aslında insanların fosil yakıt kullanımı sonucunda atmosfere salınan karbon dioksit miktarına eşittir. Ne var ki dünyadaki fosil yakıt rezervleri, atmosferdeki karbon dioksit düzeyini 5-10 katına çıkaracak kadar fazladır. Bilim insanlarının tahminlerine göre insanlar, yer altındaki bu karbon stoklarını yavaş yavaş atmosfere aktaracaktır yılında atmosferdeki karbon dioksit oranının 1850'deki düzeyin iki katına, 2100'de de üç katına çıkması bekleniyor.
8 Atmosferde 75o milyar ton karbondioksit bulunuyor. Her yıl yaklaşık 3 milyar ton karbondioksit atmosfere ekleniyor yılında atmosferdeki karbondioksit oranının 1850 deki düzeyinin 2 katına, 2100 yılında 3 katına çıkması bekleniyor. Atmosferdeki karbondioksit miktarını azaltabilecek tek kaynak ise bitkilerin FOTOSENTEZ mucizesi olarak bilinmektedir.
9 Kyoto'daki konferansa 160 ülkeden on bin dolayında bilim adamı, uzman, çevreci ve hükümet yetkilisi katıldı. Konferansta iklim değişiminin çevresel ve ekonomik sonuçları ve bunlara yönelik politikalar görüşüldü; enerjinin daha verimli kullanılması, yeni ve temiz enerji kaynaklarının araştırılması, ormanların korunması ve yeni orman alanlarının oluşturulması kararlaştırıldı. Ancak konferansın en önemli olayı Kyoto Protokolü diye anılan bir anlaşmanın imzalanmasıydı. Buna göre gelişmiş ülkeler, başta karbon dioksit ve metan olmak üzere altı sera gazı üretimlerini 2012 yılına kadar 1990 düzeylerinin en az % 5 altına çekecekler. Tek başına dünya sera gazı üretiminin neredeyse dörtte birini yapan ABD için bu oran % 8; Japonya için de % 6 dır ile 2300 yılları arasında atmosferdeki CO 2 düzeyinin gelişimi Şekil 1.20 de gösterilmiştir. Kyoto Protokolü'nün temel amacı, atmosferdeki sera gazı yoğunluğunun, iklimi tehdit etmeyecek seviyelerde dengede kalmasını sağlamaktır. Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli'nde, 1990 ile 2100 yılları arasında dünya sıcaklığının 1,4 ile 5,8 C arasında artacağı yönünde tahminler yapılmıştır. Kyoto Protokolü'nün başarıyla uygulanabilmesi durumunda, 1990 ile 2100 yılları arasında, dünya sıcaklık artışının 0,02 ile 0,28 C arasında olacağı tahmin edilmektedir.
10 Kyoto Protokolü'nün imzasıyla birlikte, gelişmiş ülkeler karbon emisyonlarını azaltabilmek için yatırımlara başlamışlardır. Protokol kapsamında öngörülen hedeflere ulaşılması durumunda, dünyamız açısından uzun vadeli olarak büyük değişiklikler olması bekleniyor. Kyoto Protokolü ile birlikte; Kyoto Protokolü Neleri Değiştirecek? 2008 ile 2012 yılları arasında sera gazı emisyonları 1990 yılına göre % 5,2 daha düşürülecek, Yüksek oranlarda fosil yakıt kullanan ve atmosfere fazla karbon veren ülkelerden karbon vergisi alınacak, Karbon emisyonlarının düşürülebilmesi amacıyla, hidroelektrik, rüzgar, güneş, biyokütle, jeotermal, dalga, gelgit, hidrojen enerjisi gibi yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı artacak, Karbon emisyonu olmayan nükleer enerji santrallerinin kullanımı artacak, Kömürle çalışan termik santral yatırımları azalacak, Termik santrallerde karbon emisyonlarının düşürülmesi, enerji tüketimlerinin azaltılabilmesi amacıyla, yeni yanma ve yakıt sistemleri devreye alınacak, Daha az enerji ile ısınmayı sağlayacak sistemlerin kullanımı artacak, Fosil yakıtların kullanımı azaltılarak, biyodizel ve biyoetanol gibi biyo yakıtların kullanımı artacak, Daha az yakıt tüketimiyle çalışan araçların kullanımı yaygınlaşacak, Demir-çelik, çimento, kireç, kağıtçılık sektörlerinde enerji verimliliği esas alınarak, atık ısılar değerlendirilecek.
11 Kaynak: World Bank, 2013 Ülkelerin, Kişi Başı Sera Gazı Emisyonu Kişi başına CO 2 emisyonu (ton/yıl)
12 Ülkelerin Fosil Yakıtlardan Saldıkları CO 2 Emisyonları, Ülke Toplam (milyon ton CO 2 ) Değişim Kişi başına % t CO 2 /2007 Almanya Belçika Bulgaristan Danimarka Finlandiya Fransa Yunanistan İrlanda İtalya Hollanda Norveç Avusturya Polonya Portekiz Romanya Rus Federas İsveç İsviçre İspanya Türkiye İngiltere ABD Çin Hindistan Japonya Avustralya Dünya Kaynak: IEA, 2011; Statistisches Bundesamt, 2010
13 Kaynak: Alagedik, 2013 Türkiye nin Sera Gazı Salımı (2011)
14 Kaynak: Alagedik, 2013 Türkiye de Kişi Başı CO2 Salımı (ton/yıl)
15 Dünyada Biyokütle ve Atıktan Net Elektrik Üretimi (milyar Kwh) Ülkeler Biyokütle ve atıktan net elektrik üretimi (milyar Kwh) Biyokütlenin ülkenin net elektrik üretimindeki payı (%) Toplam dünya biyokütle elektrik üretimindeki payı (%) ABD 65,40 1,7 38,1 Almanya 38,30 6,9 22,3 Brezilya 21,35 4,6 12,4 Birleşik Krallık 12,02 3,5 7,0 İsveç 11,32 8,8 6,6 Finlandiya 8,59 12,6 5,0 İtalya 8,36 3,1 4,9 Çin 2,0 0,1 1,5 Hindistan 2,00 0,2 1,2 Avustralya 1,97 0,9 1,1 Kaynak: US IEA, 2011 (Business Insight, 2011)
16
17 OGM nin Biyoenerjiye Yönelik Yıllık Ortalama Odunsu Biyokütle Üretimi Sıra No Bölge Müdürlüğü Son üç yıllık ortalama ( ) DKGH miktarı (m 3 ) Son üç yıllık ortalama ( ) yakacak odun üretim miktarı (ster) Ölçüm sonucu bulunan üretime konu edilmeyen, değerlendirilebilecek üretim artıkları miktarı (ster) Ölçüm sonucu bulunan şüceyrattan elde edilebilecek yıllık üretim miktarı (ster) Son üç yıllık ortalama ( ) lif yonga üretim miktarı (ster) TOPLAM (m 3 ) 1 ADANA ADAPAZARI AMASYA ANKARA ANTALYA ARTVİN BALIKESİR BOLU BURSA ÇANAKKALE DENİZLİ ELAZIĞ ERZURUM ESKİŞEHİR GİRESUN İSPARTA İSTANBUL İZMİR K.MARAŞ KASTAMONU MERSİN MUĞLA TRABZON ZONGULDAK KÜTAHYA KONYA SİNOP BÖLGE TOPLAMI Kaynak: OGM, 2009
18 Biyoenerjiye Yönelik Orman Artıkları Üretimi Yıllık Sterden Fazla Olan İşletme Müdürlükleri Kaynak: OGM, 2009
19 Orman Bölge Müdürlükleri Bazında Enerji Üretimine Konu Olan Yıllık Ortalama Odunsu Biyokütle Üretim Potansiyeli Kaynak: OGM, 2009
20 Biyokütlenin Enerji Olarak Kullanımındaki Olumlu ve Olumsuz Yönleri Olumlu Yönleri Hemen her yerde yetiştirilebilmesi Üretim ve çevrim teknolojilerinin iyi bilinmesi Olumsuz Yönleri Düşük çevrim verimine sahip olması Tarım alanları için rekabet oluşturma potansiyeli Her ölçekte enerji üretimi için uygun olması Su içeriğinin fazla olması Düşük ışık şiddetlerinin yeterli olması Depolanabilir olması C arasında sıcaklık gerektirmesi Sosyo-ekonomik gelişmelerde önemli olması Çevre kirliliği oluşturmaması (NOx ve SO 2 salınımlarının çok düşük olması) Sera etkisi oluşturmaması ve böylece atmosferde CO 2 dengesi sağlaması Asit yağmurlarına yol açmaması Kaynak: Türe, 2001
21 Küresel Yenilenebilir Enerji Kapasitesi ve Biyoyakıt Üretimi, yılında eklenen 2014 yılı sonunda ELEKTRİK ÜRETİMİ (GW) Biyoelektrik 5 93 Jeotermal elektrik 0,6 12,8 Hidro elektrik 37 1,055 Okyanus elektriği -0 0,5 Güneş Foto Voltaik PV Yoğunlaştırılmış güneş ısı eletriği (CSP) 0,9 4,4 Rüzgar elektriği ISITMA / SICAK SU (GW th ) Modern biyo-ısı Jeotermal direkt kullanım 1,1 20 Su ısıtma için güneş kollektörleri ULAŞIM YAKITLARI (milyar litre / yıl) Etanol üretimi 6,2 94 Biyodizel üretimi 3,3 30 Bitkisel yağ (HVO) 0,8 4 Kaynak: REN21, 2016
22 Küresel Yenilenebilir Elektrik Güç Kapasitesinin 2014 Yılı Sonunda Öncü Ülkelerdeki Durumu Çin ABD Almanya İtalya İspanya Japonya Hindistan TEKNOLOJİ GW Biyoelektrik 10 16,1 8, ,7 5 Jeotermal elektrik -0 3,5-0 0,9 0 0,5 0 Hidro elektrik , , Okyanus elektriği Güneş PV ,5 5,4 23 3,2 Yoğunlaştırılmış güneş -0 1, ,3 0 0,2 ısı gücü Rüzgar elektriği ,7 2,8 2,8 22 Toplam yenilenebilir güç kapasitesi (hidroelektrik dahil) Toplam yenilenebilir güç kapasitesi (hidroelektrik dahil değil) Kişi başına düşen kapasite (Wat/kişi) hidroelektrik dahil değil) Kaynak: REN21, ,
23 ÜLKE Küresel Biyoyakıt Üretiminin 2014 Yılı Sonunda İlk 16 Ülkede ve EU_28 Ülkelerindeki Durumu YAKIT ETANOL BİYODİZEL HVO TOPLAM 2013 e göre Değişim Milyar litre ABD 54,3 4,7 1,2 60,1 + 3,9 Brezilya 26,5 3,4 29,9 + 1,6 Almanya 0,9 3,4 4,3 + 0,6 Çin 2,8 1,1 3,9 + 0,3 Arjantin 0,7 2,9 3,6 + 0,8 Endonezya 0,1 3,1 3,2 + 0,9 Fransa 1,0 2,1 3,1 + 0,1 Hollanda 0,4 0,7 1,7 2,5 + 0,2 Tayland 1,1 1,2 2,3 + 0,4 Kanada 1,8 0,3 2,1 + 0,1 Belçika 0,6 0,7 1,3 + 0,2 İspanya 0,4 0,8 1,2 + 0,1 Singapur 0 0 1,0 1,0 + 0,1 Polanya 0,2 0,8 1,0 + 0,1 Kolombiya 0,4 0,6 1,0 - Avustralya 0,2 0,1 0,3-0,1 EU-28 5,2 11,6 1,8 18,6 1,9 Dünya 94 29, ,7 10,4 Kaynak: REN21, 2016
24 Küresel Odun Peleti Ticaretinin 2014 Yılı Sonunda İlk 10 Ülkedeki Durumu İHRACATÇILAR İTHALATCILAR HACIM (kiloton) ABD EU Kanada EU Rusya EU Ukrayna EU Belarus EU Bosna ve Hersek EU Sırbistan EU Avustralya EU Norveç EU Mısır EU Diğerleri EU EU-28 İsviçre EU-28 Norveç EU-28 Japonya 6 6 Kanada Güney Kore, Japonya Kaynak: REN21, 2016
25
26
27 Türkiye nin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Potansiyeli
28 Biyokütle terimi ile belirli bir zaman, alan ya da hacim ölçüsünde toprak üstü ve altındaki yaşayan bitkisel ve hayvansal maddelerin miktarı anlaşılmaktadır. Dünya üzerinde yer alan biyokütlenin yaklaşık %90 ı ormanlarda gövdeler, dallar, yapraklar ve döküntü maddeleri ile yaşayan hayvanlar ve mikroorganizmalardan oluştuğu ve dünya orman alanlarının yıllık net biyolojik üretiminin yaklaşık 50 x ton olarak tahmin edilmektedir. Bu üretim miktarı; ziraat alanları, çayırlıklar, otlaklar, stepler, tundralar ve geri kalan vejetasyon formlarında fotosentez ile oluşan bütün birincil biyokütle miktarlarından daha fazladır (Saraçoğlu, 2008). Biyoenerji kullanımı bir iklim koruma kaynağı olarak fosil enerji kaynakları yerine dünya enerji sistemindeki sera gazlarının azaltılmasına yardımcı olacaktır. Biyoenerji kaynaklarının depolanabilirliği ve düzenleyici enerji olarak kullanılması endüstri, geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerin enerji sistemlerinde rüzgar ve güneş enerjisi yanında elektrik üretiminin dengelenmesindeki yüksek bir katılım oranı ile stratejik ve önemli bir katkı sağlayabilmektedir. Biyoenerji atmosferden uzun süreli olarak CO 2 nin bir kısmını tutma ve depolama kombinasyonunu sürdürebilmektedir. Dünya Biyoenerji Birliği (WBA) nın amacı, biyoenerji kullanımın kürersel ölçekte etkin, sürdürülebilir, ekonomik ve çevre dostu özellikleriyle arttırılmasını teşvik etmektir. WBA Biyoenerji, Sertifikalama Kriterleri, Potansiyel Belirleme ve Sürdürülebilirlik Kriterleri & Gıda, Arazi Kullanımı ve Su Teminine Karşı Biyoenerji başlıklı bir proje başlatmıştır.
29 Projenin sonuçları aşağıda özetlenmiştir; 1. Dünya biyoenerji potansiyeli 2050 yılındaki küresel enerji gereksinimini karşılayabilecek potansiyeli içermektedir. Fosil yakacaklar ile biyokütlenin karıştırılarak biyoenerji üretiminde kullanılmaları konusunda herhangi bir teknik problem bulunmamaktadır. 2. Biyoenerji teknik açıdan enerji üreticileri için etkin bir seçenek sağlamaktadır. Buna ek olarak, biyoenerjinin yararları onun enerji sağlamasından daha öte kazanımları sağlaması ve özellikle yöresel gelişimler için biricik olanakları sunmasıdır. Biyoenerji; ekonomik, ulusal, çevresel ve politik güvenlik için bir çözüm olabilecektir. 3. Biyokütle; elektrik, yakıtlar, ısı ve soğutma gibi farklı enerji formlarının üretilmesinde kullanılabilir. Sertifikalama sistemlerinin geliştirilmesi ve tamamlanması sürdürülebilir biyoenerjiye ulaşabilmek için önemli bir araçtır. Biyokütle küresel nüfusun yarısının birincil enerji kaynağıdır. Günümüzde, biyoenerji en önemli yenilenebilir enerji seçeneğidir ve yakın ve orta-süreli gelecekte de öyle kalacaktır. Biyokütle dünyanın en büyük ve en çok sürdürülebilir enerji kaynağı olma potansiyeline sahiptir ve ona daha büyük oranda gerek duyulacaktır. Buna rağmen, uzun zaman periyodu içersinde direkt güneş enerjisi en büyük sürdürülebilir enerji kaynağı olabilecektir.
30 Ormanlar, Enerji Ormanları ve Enerji bitkilerinin artım potansiyelleri; Ormanlar : 1.5 m 3 / ha = 1 ton/ha (Türkiye de) Enerji Ormanları : ton/ha Enerji Bitkileri : Miscanthus : ton /ha Tatlı Sorgum (tatlı darı ) : ton/ha ( mm yağış) IEA ya üye ülkeler 2050 li yıllarda enerji gereksinimlerinin %25-50 sini Biyoenerji ile karşılayacaklardır. Bu amaçla; ABD Kanada AB Ülkeleri 100 milyon ha 40 milyon ha 20 milyon ha alanı enerji ormanları ve enerji bitkileri yetiştirmek için ayırmışlardır.
31
32
33 AB ülkelerinde biyokütle enerjisi ticareti çok büyük bir pazar olarak ortaya çıkmaktadır (Şekil 3.4) (Acaroğlu, 2003). Günümüzde Avrupa Birliği kapsamında enerji tüketiminin % 2-3 ü biyokütleden karşılanmakta olup, bazı AB ülkelerinde biyokütlenin payı % düzeyinde bulunmaktadır. Ancak, ilkel tezek kullanımı hiç yoktur. AB ülkelerinde biyokütle enerjisi ticareti çok büyük bir pazar olarak ortaya çıkmaktadır 2020 yılında modern biyokütle enerji üretiminin ABD de MTEP, Almanya da MTEP, Japonya da 9-12 MTEP olması planlanmıştır. Oysa, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nın Türkiye için 2020 yılına kadar uzanan planlama ve projeksiyonlarında modern biyokütleye hiç yer verilmemektedir.
34 Türkiye nin üyesi olmayı amaçladığı AB, 2020 yılında yenilenebilir enerjilerin toplam enerji içindeki payını % 20 ye, ulaşımda tüketilen enerji içindeki payını ise % 10 a çıkarmayı hedeflemektedir. Aynı şekilde yine 2020 yılına kadar toplam elektrik tüketiminin yaklaşık % 35 ini, ısı gereksiniminin yaklaşık % 25 ini ve ulaşımdaki yakıt gereksiniminin yaklaşık % 10 unu, toplam enerjilerin ise yaklaşık % 20 den fazlasını yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlamayı ve bu doğrultuda 2020 yılında rüzgar için MW, hidrolik için MW, fotovoltaik (PV) için MW, biyokütle için MW ve jeotermal için MW kurulu güçlere ulaşmayı hedeflemektedir.
35 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Üretimine Uygulanacak Fiyatlar
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45 Enerji ormancılığı, enerji üretimi amaçlı ormancılık faaliyetidir. Bu amaçla özellikle hızlı büyüyen ve kalorisi yüksek ağaç türleri yetiştirilmektedir. Normal koru ormanlarında yıllık idare sürelerine kıyasla, modern enerji ormancılığında genellikle 3-5 yıllık kısa idare süreleri ile yoğun bir baltalık (sürgün) işletmeciliği uygulanarak hektarda ton/yıl odun üretilebilmektedir. Yongalanan sürgünler birleşik biyokütle ısı-güç santrallerinde yakılarak elektrik ve ısı enerjilerine dönüştürülmektedir. Modern Enerji Ormancılığı projesi 1975 yılında İsveç Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Gustav SİREN in önerisi ile dünya bilim gündemine girmiştir yılında Enerji Ormancılığı Projesi (EFP) nin lideri olmuştur. Kanada ise 1976 yılında başlattığı ENFOR (ENergy from the FORest) projesi ile orta ve uzun dönem sonunda enerji ormancılığının ülkenin birincil enerji kaynağı olmasını amaçlamıştır. Modern enerji ormancılığı araştırmaları ve enerji ormanları kurulması çalışmaları, dünya genelinde hızla artan bir uygulama alanı bulmaktadır.
46 Kısa idare süreli enerji ormanlarının kurulması için kullanılacak ağaç türlerinin; Yetişme ortamı koşullarına uyum sağlaması, Önemli mantar ve böcek zararlılarına karşı dayanıklı olması, Gençlikte hızlı büyümesi, Vejetatif olarak hızlı büyüme yeteneğinde olması, Hasattan sonra sürgün vererek yeniden üretim sağlaması gibi özelliklerinin bulunması gerekmektedir. Bu nedenle yapraklı ağaç türleri ibreli türlere göre bu ormanların kurulmasına daha uygun olmaktadır. Bu bağlamda kavak, söğüt, kızılağaç, okaliptus, akçaağaç, huş, akasya ve kestane ağacı Türkiye gibi ılıman iklim kuşağında bulunan ülkelerde kullanılan vearaştırılan türler arasında yer almaktadır.
47 Kısa idare süreli ormancılık için uygun alanlar: Orman alanları kenarlarında bulunan sahalar, Üzerinde ekonomik olarak orman işletmeciliği yapılamayan alanlar, Üzerinde ekonomik olarak tarım işletmeciliği yapılamayan alanlar, Yeniden tesis edilen kültür alanlarıdır. Genetik mühendisliği çalışmaları ile geliştirilmiş, ağaçlandırmalarda kullanılan fidan ya da çeliklerin büyük alanlarda ileri teknolojik olanaklarla yetiştirilmesi ile Kanada ve İsveç teki deneme alanlarında 40 ton fırın kurusu ağırlık/ha.yıl gibi büyük üretim potansiyeline ulaşılabilmiştir. Kavak ve söğüt varyetelerinin kullanılması ile ortalama 15 ton kuru ağırlık/yıl.ha bir üretim sağlanabilmektedir. Bu miktar; 2,9 x 10 2 gj ya da 47 varil ham petrole ( 2,8 x 10 8 Btu = 1 Btu = kj = 0,252 kcal) eşdeğerdir. Bu miktardan (15 ton k.a./ha.yıl) 900 litre odun alkolü (etanol ve metanol) ya da 300 m 3 metan (odun gazı) elde edilebilir.
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64 MİMSAN Firması Tarafından Türkiye de Kurulan Biyokütle Santralleri
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1. ÖNSÖZ... vii. YAZAR HAKKINDA... ix. ŞEKİLLER LİSTESİ... xix. TABLOLAR LİSTESİ... xxiii
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... vii YAZAR HAKKINDA... ix ŞEKİLLER LİSTESİ... xix TABLOLAR LİSTESİ... xxiii BÖLÜM 1 1. KÜRESEL ISINMA VE İKLİM DEĞİŞİMİ...3 1.1. KÜRESEL İKLİM DEĞİŞİMİ...26 1.2. KÜRESEL ISINMA...27
DetaylıÜlkemizde Elektrik Enerjisi:
Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Bilim Kolu Eğitim Seminerleri Dizisi 6 Mart 8 Mayıs 22 Destekleyen Kuruluşlar: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği
DetaylıİKLİM DEĞİŞİKLİĞİ POLİTİKALARI ve ENERJİ
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ POLİTİKALARI ve ENERJİ LİTİ Gürcan SEÇGEL Uzman 01 Mart 2010, GEBZE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN NEDENLERİ Fosil Yakıtların kullanılması (ısınma, ulaşım, sanayi, enerji) Endüstriyel üretim, Atık,
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ENERJİ Artan nüfus ile birlikte insanların rahat ve konforlu şartlarda yaşama arzuları enerji talebini sürekli olarak artırmaktadır. Artan enerji talebini, rezervleri sınırlı
DetaylıEnervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015
Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Dünya Enerji Genel Görünümü Genel Görünüm Dünya Birincil Enerji Tüketimi 2013-2035 2013 2035F Doğalgaz %24 Nükleer %4 %7 Hidro %2 Yenilenebilir Petrol %33 Kömür
DetaylıEnerji ve İklim Haritası
2013/2 ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Çevre Yönetimi Dairesi Başkanlığı Enerji ve İklim Haritası Uzm. Yrd. Çağrı SAĞLAM 22.07.2013 Redrawing The Energy Climate Map isimli kitabın çeviri özetidir.
DetaylıBİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ
BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE SEKTÖRÜ Türkiye birincil enerji tüketimi 2012 yılında 121 milyon TEP e ulaşmış ve bu rakamın yüzde 82 si ithalat yoluyla karşılanmıştır. Bununla birlikte,
DetaylıİÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1
İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 1.1. Dünya da Enerji...1 1.1.1. Dünya Birincil Enerji Arzındaki Gelişmeler ve Senaryolar...1 1.2. Türkiye de Enerji...4 1.2.1. Türkiye Toplam Birincil Enerji
Detaylı2010-2011 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÖZEL ÇAMLICA KALEM İLKÖĞRETİM OKULU OKULLARDA ORMAN PROGRAMI ORMANDAN BİO ENERJİ ELDE EDİLMESİ YIL SONU RAPORU
2010-2011 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÖZEL ÇAMLICA KALEM İLKÖĞRETİM OKULU OKULLARDA ORMAN PROGRAMI ORMANDAN BİO ENERJİ ELDE EDİLMESİ YIL SONU RAPORU AYLAR HAFTALAR EYLEM VE ETKİNLİKLER 2 Okullarda Orman projesini
DetaylıKÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI. Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul
KÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul Sera gazları ve kaynakları Kyoto Protokolü tarafından belirtilen 6 sera gazı: Karbon dioksit (CO
DetaylıKÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER
KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 24 Ekim 2014 29. Mühendislik Dekanları Konseyi Toplantısı
DetaylıALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI
ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen
DetaylıENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI
ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE Türkiye önümüzdeki yıllarda artan oranda enerji ihtiyacı daha da hissedecektir. Çünkü,ekonomik kriz dönemleri
Detaylı2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK GRANİT DIŞ TİCARET VERİLERİ
2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK GRANİT DIŞ TİCARET VERİLERİ DÜNYA DÜNYA PAZARINDA 1.406.544 2.178 0,155% DÜNYA ÇI ÇI NİN MEVCUT YE ÇI NİN DÜNYA INDAKİ ÇI MEVCUT DEKİ RAKİP ÇILAR MİKTAR 1 - Çin 521.837 0
DetaylıORMAN ENDÜSTRİ POLİTİKASI DERS 3 DÜNYA VE AVRUPA ORMANLARI
ORMAN ENDÜSTRİ POLİTİKASI DERS 3 DÜNYA VE AVRUPA ORMANLARI DÜNYA ORMANLARI Orman Alanı FAO 2007 ye göre dünya orman alanı yaklaşık olarak 3.9 milyar hektardır. Bu miktar, dünya genel alanının % 30 udur.
DetaylıBİYOKÜTLENİN ENERJİ ÜRETİMİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
BİYOKÜTLENİN ENERJİ ÜRETİMİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ Prof. Dr. NEDİM SARAÇOĞLU ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Orman Amenajmanı ABD 74100 Bartın ÖZET Petrol, kömür, doğal gaz ve uranyum yenilenemeyen enerji kaynakları
DetaylıDoç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları
Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA 2018 Yenilenebilir Enerji Kaynakları SUNU İÇERİĞİ 1-DÜNYADA ENERJİ KAYNAK KULLANIMI 2-TÜRKİYEDE ENERJİ KAYNAK
DetaylıİÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...
İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...4 1.Yönetici Özeti... 11 2.Giriş... 12 3.Sektörel Analiz... 13 3.1 Birincil Enerji Kaynaklarına Bakış...13 3.1.1 Kömür... 13 3.1.1.1 Dünya da Kömür... 14 3.1.1.1.1 Dünya
DetaylıTürkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 26. Toplantısı Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAK Başkanı Enerji İhtiyacımız Katlanarak Artıyor Enerji ihtiyacımız ABD, Çin ve Hindistan
DetaylıTürkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi
Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi -Çimento Sanayinde Enerji Geri Kazanımı Prof. Dr. İsmail Hakkı TAVMAN Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Kaynakları Kullanışlarına Göre
DetaylıENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı
ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı İZMİR BÖLGESİ ENERJİ FORUMU 1 Kasım 2014/ İzmir Mimarlık Merkezi FOSİL
Detaylı(*Birincil Enerji: Herhangi bir dönüşümden geçmemiş enerji kaynağı) Şekil 1 Dünya Ekonomisi ve Birincil Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki
Nüfus artışı, kentsel gelişim ve sanayileşme ile birlikte dünyada enerji tüketimi gün geçtikçe artmaktadır. Dünya nüfusunun 2040 yılına geldiğimizde 1,6 milyarlık bir artış ile 9 milyar seviyesine ulaşması
DetaylıWorld Energy Outlook Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011
World Energy Outlook 2011 Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011 Bağlam: halihazırda yeterince kaygı verici olan eğilimlere yeni zorluklar ekleniyor Ekonomik kaygılar dikkatleri enerji
DetaylıBu nedenle çevre ve kalkınma konuları birlikte, dengeli ve sürdürülebilir bir şekilde ele alınmalıdır.
1992 yılına gelindiğinde çevresel endişelerin sürmekte olduğu ve daha geniş kapsamlı bir çalışma gereği ortaya çıkmıştır. En önemli tespit; Çevreye rağmen kalkınmanın sağlanamayacağı, kalkınmanın ihmal
Detaylı2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK MERMER TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ
2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK MERMER TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ TUTAR 1000$ 'NİN DAKİ 1.203.101 466.269 38,756% YE 'NİN TUTAR BİRİM TUTAR 1 1 Çin 755.033 399.367 62,7572% Dünya 755.033 3.857.570 196
DetaylıRÜZGAR ENERJİSİ. Cihan DÜNDAR. Tel: Faks :
RÜZGAR ENERJİSİ Cihan DÜNDAR Tel: 312 302 26 88 Faks : 312 361 20 40 e-mail :cdundar@meteor.gov.tr Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü A r a ş t ı r m a Ş u b e M ü d ü r l ü ğ ü Enerji Kullanımının
DetaylıBiyokütle Nedir? fosil olmayan
Biyokütle Enerjisi Biyokütle Nedir? Yeşil bitkilerin güneş enerjisini fotosentez yolu ile kimyasal enerjiye dönüştürerek depolaması sonucu oluşan biyolojik kütle, biyolojik kökenli fosil olmayan organik
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Prof. Dr. Zafer DEMİR -- zaferdemir@anadolu.edu.tr Konu Başlıkları 2 Yenilenebilir Enerji Türkiye de Politikası Türkiye de Yenilenebilir Enerji Teşvikleri
DetaylıENERJİ. KÜTAHYA www.zafer.org.tr
ENERJİ 2011 yılı sonu itibarıyla dünyadaki toplam enerji kaynak tüketimi 12.274,6 milyon ton eşdeğeri olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılı itibarıyla dünyada enerji tüketiminde en yüksek pay %33,1 ile petrol,
DetaylıRÜZGAR ENERJĐSĐ. Erdinç TEZCAN FNSS
RÜZGAR ENERJĐSĐ Erdinç TEZCAN FNSS Günümüzün ve geleceğimizin ekmek kadar su kadar önemli bir gereği; enerji. Son yıllarda artan dünya nüfusu, modern hayatın getirdiği yenilikler, teknolojinin gelişimi
DetaylıKÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER
KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 18 Haziran 2014 İTÜDER SOMA dan Sonra: Türkiye de
DetaylıDünyada Enerji Görünümü
22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme
DetaylıTÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU
TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU Zinnur YILMAZ* *Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, SİVAS E-mail: zinnuryilmaz@cumhuriyet.edu.tr, Tel: 0346 219 1010/2476 Özet Yüzyıllardan
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI Dr. Gülnur GENÇLER ABEŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 06/02/2016 YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR? Sürekli devam eden
DetaylıTÜRKİYE BİYOKÜTLE PROJEKSİYONU
TÜRKİYE BİYOKÜTLE PROJEKSİYONU ŞAHİN GİZLENCİ 09.03.2013 Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü YILLAR DÜNYA NÜFUSU 1000 310 Milyon 1250 400
Detaylıİstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği. Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı Günlük Hayatımızda Enerji Tüketimi Fosil Yakıtlar Kömür Petrol Doğalgaz
DetaylıDünya Enerji Görünümü Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013
Dünya Enerji Görünümü 2013 Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013 Günümüzde dünyanın enerji görünümü Enerji sektöründeki bazı ezberler bozuluyor. Ülkelerin
DetaylıYakın n Gelecekte Enerji
Yakın n Gelecekte Enerji Doç.Dr.Mustafa TIRIS Enerji Enstitüsü Müdürü Akademik Forum 15 Ocak 2005 Kalyon Otel, İstanbul 1 Doç.Dr.Mustafa TIRIS 1965 Yılı nda İzmir de doğdu. 1987 Yılı nda İTÜ den Petrol
DetaylıProf.Dr.İlkay DELLAL
TUSAF 2013 Buğday, Un, İklim Değişikliği ve Yeni Trendler Kongresi İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve ENERJİ KISKACINDA TARIM ve GIDA SEKTÖRÜ Prof.Dr.İlkay DELLAL 9 Mart 2013, Antalya GÜNDEM 9 Mart 2013 1. GÜNEŞ (%40)
DetaylıYenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi
Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi İbrahim M. Yağlı* Enerji üretiminde Rüzgar Enerjisinin Üstünlükleri Rüzgar enerjisinin, diğer enerji üretim alanlarına göre, önemli üstünlükleri bulunmaktadır:
DetaylıTÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PAZARLAMA SATIŞ DAİRE BAŞKANLIĞI 2006; EYLÜL ANKARA. Mustafa AKTAŞ
TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2006; EYLÜL ANKARA Mustafa AKTAŞ DÜNYA BİLİNEN FOSİL REZERVLERİN ÖMRÜ (R/Ü,YIL) 2005 SONU 250 227 Y I L 200 150 100 50 0 136 65,1 40,6 14 16 PETROL DOĞALGAZ
DetaylıYenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) :
Günümüzde küresel olarak tüm ülkelerin ihtiyaç duyduğu enerji, tam anlamıyla geçerlilik kazanmış bir ölçüt olmamakla beraber, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini gösteren önemli bir kriterdir. İktisadi olarak
DetaylıSERA GAZI SALIMLARININ DEĞERLEND
KAPANIŞ KONFERANSI 2006 ENVANTERİ IŞIĞINDAINDA 1990-2004 DÖNEMD NEMİNDE NDE TÜRKT RKİYE NİN SERA GAZI SALIMLARININ DEĞERLEND ERLENDİRMESİ 9 Ocak 2008, Ankara Bilgi Kaynakları Sıra No. Belge Adı/Numara
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI. Gökhan BAŞOĞLU
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI İÇERİK 1. DÜNYADAKİ VE ÜLKEMİZDEKİ ENERJİ KAYNAKLARI VE KULLANIMI 1.1 GİRİŞ 1.2 ENERJİ KAYNAKLARI 1.3 TÜRKİYE VE DÜNYADAKİ ENERJİ POTANSİYELİ 2. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI
DetaylıDünyada Enerji Görünümü
09 Nisan 2014 Çarşamba Dünyada Enerji Görünümü Dünyada, artan gelir ve nüfus artışına paralel olarak birincil enerji talebindeki yükseliş hız kazanmaktadır. Nüfus artışının özellikle OECD Dışı ülkelerden
DetaylıENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU
ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek. Alternatif kaynaklar henüz ekonomik
DetaylıGökmen ÖZER-Elazığ Kovancılar Çok Programlı Anadolu Lisesi
Gökmen ÖZER-Elazığ Kovancılar Çok Programlı Anadolu Lisesi Kazanım No: D.11.2 Gökmen ÖZER-Coğrafya Öğretmeni 2 Toprak, orman, madenlerdir. Enerji kaynaklarından petrol ve kömürün kullanımı diğer yer altı
DetaylıTürkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası. Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012
Türkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012 Yenilenebilir Enerji Türkiye için Neden Enerji Arz Güvenliği Önemli? Enerji ithalat oranı %70 in üzerinde (tüm ithalatın
DetaylıYÖREMİZDE YENİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ. Ahmet YILDIZ Elektrik Elektronik Mühendisi
YÖREMİZDE YENİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI Ahmet YILDIZ Elektrik Elektronik Mühendisi NİÇİN? YENİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ Enerji Tüketimi Dünyada olduğu gibi ülkemizde de nüfus artışına, sanayileşme
DetaylıMODERN ENERJİ ORMANCILIĞI ORMANLARDAN BİYOKÜTLE ENERJİSİ ÜRETİMİ VE ÇÖZÜMLEMELER
MODERN ENERJİ ORMANCILIĞI ORMANLARDAN BİYOKÜTLE ENERJİSİ ÜRETİMİ VE ÇÖZÜMLEMELER Prof.Dr.Nedim SARAÇOĞLU Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi nedsar@hotmail.com ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TOPLANTISI 19 Kasım
DetaylıSU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2
SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Kaynak: YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ
DetaylıSERAMİK SEKTÖRÜ NOTU
1. Dünya Seramik Sektörü 1.1 Seramik Kaplama Malzemeleri SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU 2007 yılında 8,2 milyar m 2 olan dünya seramik kaplama malzemeleri üretimi, 2008 yılında bir önceki yıla oranla %3,5 artarak
DetaylıĞİŞİKLİĞİ. Prof.Dr.Hasan Z. SARIKAYA Müsteşar. 08 Mart 2010, İSTANBUL LİTİ
İKLİM M DEĞİŞİ ĞİŞİKLİĞİ POLİTİKALARI ve DÜŞÜK D K KARBON EKONOMİSİ LİTİ Prof.Dr.Hasan Z. SARIKAYA Müsteşar 08 Mart 2010, İSTANBUL BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İKLİM M DEĞİŞİ ĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE EVE SÖZLES ZLEŞMESİ
Detaylı1) Biyokütleye Uygulanan Fiziksel Prosesler
1) Biyokütleye Uygulanan Fiziksel Prosesler 1. Su giderme 2. Kurutma 3. Boyut küçültme 4. Yoğunlaştırma 5. Ayırma Su giderme işleminde nem, sıvı fazda gideriliyor. Kurutma işleminde nem, buhar fazda gideriliyor.
DetaylıİKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE TÜRKİYE
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE TÜRKİYE Fevzi İŞBİLİR ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Genel Müdür Yardımcısı 19 Ekim 2007 - KONYA SUNUM İÇERİĞİ İklim Değişikliği Uluslararası İklim Rejimi İklim Değişikliği Çerçeve
Detaylıİklim Değişikliği. Mercan DOĞAN Ahmet AKINCI Murat ÖZKAN Ela CÖMERT Ferhat ÜSTÜNDAŞ Aynur DEMİRTAŞ Sevda KOCAKAYA Merve Gizem GENÇ
İklim Değişikliği Mercan DOĞAN Ahmet AKINCI Murat ÖZKAN Ela CÖMERT Ferhat ÜSTÜNDAŞ Aynur DEMİRTAŞ Sevda KOCAKAYA Merve Gizem GENÇ Eğitim Fakültesi, Almanca Öğretmenliği Bölümü, 3. Sınıf İklim Değişikliği
DetaylıGTİP 392310: PLASTİKTEN KUTULAR, KASALAR, SANDIKLAR VB. EŞYA
GTİP 392310: PLASTİKTEN KUTULAR, KASALAR, SANDIKLAR VB. EŞYA TEMMUZ 2009 Hazırlayan: Mesut DÖNMEZ 1 GENEL KOD BİLGİSİ: 392310 GTIP kodunun üst kodu olan 3923 GTİP koduna ait alt kodlar ve ürünler aşağıda
DetaylıBiyoenerjide Güncel ve Öncelikli Teknoloji Alanları ve TTGV Destekleri
Biyoenerjide Güncel ve Öncelikli Teknoloji Alanları ve TTGV Destekleri Ferda Ulutaş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı TIREC 2010 Türkiye Uluslararası Yenilenebilir Enerji Kongresi Türkiye Biyoenerji Piyasası
DetaylıSÜRDÜRÜLEBİLİR HAZIR BETON ÜRETİMİNDE YÜKSEK FIRIN CÜRUFUNUN ROLÜ
SÜRDÜRÜLEBİLİR HAZIR BETON ÜRETİMİNDE YÜKSEK FIRIN CÜRUFUNUN ROLÜ İNŞ.YÜK.MÜH.YASİN ENGİN yasin.engin@gmail.com www.betonvecimento.com www.betonvecimento.com 1 "İnsanlık, gelecek kuşakların gereksinimlerine
DetaylıŞUBE MÜDÜRÜ (TEKNİK) TERCİH EDİLEBİLECEK BİRİMLER 3 ADANA ORMAN VE KÖY İLİŞKİLERİ ŞUBE MÜDÜRÜ 7 AMASYA İŞLETME VE PAZARLAMA ŞUBE MÜDÜRÜ
ŞUBE (TEKNİK) TERCİH EDİLEBİLECEK BİRİMLER 1 ADANA AĞAÇLANDIRMA ŞUBE 2 ADANA 3 ADANA ORMAN VE KÖY İLİŞKİLERİ ŞUBE 4 AĞAÇLANDIRMA DAİRESİ ÖZEL AĞAÇLANDIRMALAR ŞUBE 5 AMASYA AĞAÇLANDIRMA ŞUBE 6 AMASYA 7
DetaylıENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI
ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek.
DetaylıSera Gazlarının İzlenmesi ve Emisyon Ticareti. Politika ve Strateji Geliştirme. Ozon Tabakasının Korunması. İklim Değişikliği Uyum
Politika ve Strateji Geliştirme Sera Gazlarının İzlenmesi ve Emisyon Ticareti Ozon Tabakasının Korunması İklim Değişikliği Uyum 1 Birleşmiş Milletler İklim değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve ilgili uluslararası
Detaylı2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK İŞLENMİŞ MERMER VE TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ
2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK İŞLENMİŞ MERMER VE TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ DÜNYA TUTARI DÜNYADAKİ 1.264.850 452.261 36% DÜNYA 1 1 Amerika Birleşik MEVCUT YE TUTARI NİN NİN DÜNYA MEVCUT DEKİ LAR TUTAR TUTAR
DetaylıDÜNYA, AB ve TÜRKİYE ŞEKER İSTATİSTİKLERİ
Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği DÜNYA, AB ve TÜRKİYE ŞEKER İSTATİSTİKLERİ MAYIS 2015 ANKARA Ulus. İliş. ve İş Geliş. Müdürlüğü Cem KAPTAN Mithatpaşa Cad. 19/3 06420 ANKARA TÜRKİYE Tel: + 90 312
DetaylıENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ
ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ Prof. Dr. Ferruh Ertürk Doç. Dr. Atilla Akkoyunlu Çevre Yük. Müh. Kamil B. Varınca 31 Mart 2006 İstanbul İçindekiler İÇİNDEKİLER...İ ÇİZELGELER LİSTESİ...İİİ ŞEKİLLER
DetaylıGÖNEN BİYOGAZ TESİSİ
GÖNEN BİYOGAZ TESİSİ Ülkemizde, gıda ve elektrik enerjisi ihtiyacı, ekonomik gelişme ve nüfus artışı gibi nedenlerden dolayı hızla artmaktadır. Gıda miktarlarında, artan talebin karşılanamaması sonucunda
DetaylıSürdürülebilir kent yönetimi, Yeşil İstihdam, Teknoloji yenileme, Emisyon kontrolü, İklim dostu teknoloji üretimi, Temiz ürün tasarımı ve Düşük
Sürdürülebilir kent yönetimi, Yeşil İstihdam, Teknoloji yenileme, Emisyon kontrolü, İklim dostu teknoloji üretimi, Temiz ürün tasarımı ve Düşük karbonlu ekonomi Kurumsal ve teknik kapasitenin geliştirilerek,
Detaylı2017 ARALIK DIŞ TİCARET RAPORU
2017 ARALIK DIŞ TİCARET RAPORU ATSO DIŞ TİCARET SERVİSİ *Tablo ve listeler TİM ve TUİK istatistikleri ihracat ve ithalat verilerine göre ATSO- Dış Ticaret Servisi tarafından derlenmiştir. 2017 ARALIK /
DetaylıDÜNYA, AB ve TÜRKİYE ŞEKER İSTATİSTİKLERİ
Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği DÜNYA, AB ve TÜRKİYE ŞEKER İSTATİSTİKLERİ NİSAN 2017 ANKARA Mithatpaşa Cad. 19/3 06420 ANKARA TÜRKİYE Tel: + 90 312 435 56 20 Fax: + 90 312 435 62 83 E-mail:panko@pankobirlik.com.tr
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ DERSİ 3
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ DERSİ 3-3. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI - 3.1 Dünyada Yenilenebilir Enerji Kaynakları - 3.2 Türkiye de Yenilenebilir Enerji Kaynakları Prof. Dr. Ayten
DetaylıKüresel Girişimcilik Endeksi Türkiye 2014 Sonuçları
Küresel Girişimcilik Endeksi Türkiye 2014 Sonuçları GEM Nedir? 1997 DE KURULDU VE KATKILARIYLA 2013 DE İLK DEFA BÖLGESEL BAZDA TÜRKİYE NİN GİRİŞİMCİLİK KARNESİ ÇIKTI. GEM Projesine Katılan Ülkeler Bangladeş
DetaylıSOĞUTMANIN GELECEĞİ: ENERJİ-VERİMLİ KLİMALAR İÇİN FIRSATLAR*
SOĞUTMANIN GELECEĞİ: ENERJİ-VERİMLİ KLİMALAR İÇİN FIRSATLAR* DÜNYA ARTAN SOĞUK TALEBİ İLE YÜZLEŞİYOR Enerjinin mekan soğutması için kullanımı, diğer tüm kullanımlarından daha fazla artarak, 1990-2016 yılları
Detaylı2019 MART DIŞ TİCARET RAPORU
2019 MART DIŞ TİCARET RAPORU ATSO AR-GE VE DIŞ İLİŞKİLER BİRİMİ *Tablo ve listeler TİM ve TUİK istatistikleri ihracat ve ithalat verilerine göre ATSO- Dış Ticaret Servisi tarafından derlenmiştir. 2019
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2017 HALI SEKTÖRÜ Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2017 NİSAN AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı Ocak-Nisan döneminde Türkiye nin toplam
DetaylıPAGEV - PAGDER. Dünya Toplam PP İthalatı
1 DÜNYA ve TÜRKİYE POLİPROPİLEN ( PP ) DIŞ TİCARET ANALİZİ Barbaros Demirci ( Genel Müdür ) Neslihan Ergün ( Teknik Uzman Kimya Müh. ) PAGEV - PAGDER DÜNYA TOPLAM PP İTHALATI : Dünya toplam PP ithalatı
DetaylıTEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ
TEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ 03 ARALIK 2008 Saat 14:00 Proje Bilgisi Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü için Binalarda Enerji Verimliliğine Yönelik Toplum Bilincinin
DetaylıSERAMİK SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi
SERAMİK SANAYİİ Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TÜRKİYE DE ÜRETİM Türkiye'de seramik ve çini yapımı, kökleri 8000 yıl öncesine uzanan
Detaylı2014 HAZİRAN DIŞ TİCARET RAPORU
2014 HAZİRAN DIŞ TİCARET RAPORU ATSO DIŞ TİCARET SERVİSİ *Tablo ve listeler TİM ve TUİK istatistikleri ihracat ve ithalat verilerine göre ATSO- Dış Ticaret Servisi tarafından derlenmiştir. 2014 HAZİRAN
Detaylı24 HAZİRAN 2014 İSTANBUL
24 HAZİRAN 2014 İSTANBUL UNCTAD Dünya Yatırım Raporu Türkiye Lansmanı Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü «UNCTAD» ın Uluslararası Doğrudan Yatırımlara ilişkin olarak hazırladığı Dünya Yatırım
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık
YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık 1 YE ve EV Politika,Mevzuat İzin süreçleri Enerji Verimliliği Yenilenebilir Enerji YEGM Teknik Etki Analizleri
DetaylıA.ERDAL SARGUTAN EK TABLOLAR. Ek 1. Ek 1: Ek Tablolar 3123
Ek 1: Ek Tablolar 3123 Ek 1 EK TABLOLAR Tablolar, - (129) Dünya Sağlık Örgütü: WHO Dünya Sağlık Raporu - (123) Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı: UNDP İnsani Gelişme Raporu - (128) Dünya Bankası: WB
DetaylıTürkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış
Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış Yrd. Doç. Dr. Vedat GÜN Enerji Piyasası İzleme ve Arz Güvenliği Daire Başkanı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 28-29-30 Haziran 2007, EMO-İÇEF,
DetaylıNÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı
NÜKLEER ENERJİ Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dünyada Elektrik Enerjisi Üretimi (2005) Biyomas ve atık: %1,3 Nükleer: %16,5 Kömür: %38,8 Diğer yenilenebilir:
DetaylıYÜRÜRLÜKTE BULUNAN ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI. ( tarihi İtibariyle) Yayımlandığı Resmi Gazete
YÜRÜRLÜKTE BULUNAN ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI (21.01.2016 tarihi İtibariyle) Taraf Devlet Anlaşmanın İmza Edildiği Tarih Yayımlandığı Resmi Gazete Tarih No Yürürlük Tarihi Vergiler Açısından
DetaylıDERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma
DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma Demografi (nüfus bilimi), sınırları belli olan bir coğrafyanın nüfus yapısını, özelliklerini ve değişimlerini incelemektedir. Doğum, ölümün yanı sıra göç gibi dinamikleri
DetaylıSERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI
SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ Seramik sektörünün en
DetaylıSANAYİDE ENERJİNİN VERİMLİ KULLANILMASI
SANAYİDE ENERJİNİN VERİMLİ KULLANILMASI Abdulkadir ÖZDABAK kadir.ozdabak@evd.com.tr -1- EVD ENERJİ YÖNETİMİ VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ Adres: Göksu Evleri Şakayık Sok. B71-B Kavacık
Detaylı2014 MART DIŞ TİCARET RAPORU
2014 MART DIŞ TİCARET RAPORU ATSO DIŞ TİCARET SERVİSİ *Tablo ve listeler TİM ve TUİK istatistikleri ihracat ve ithalat verilerine göre ATSO- Dış Ticaret Servisi tarafından derlenmiştir. 2014 MART / TÜRKİYE
DetaylıTürkiye de Biyoenerji Politikaları
Türkiye de Biyoenerji Politikaları 30 Eylül 2010, 14:00 Türkiye Uluslararası Yenilenebilir Enerji Kongresi Grand Cevahir Otel & Kongre Merkezi Şişli/İstanbul Erkan Erdoğdu Enerji Uzmanı & Doktora (PhD)
DetaylıBATMAN TİCARET BORSASI
BATMAN TİCARET BORSASI 10-14 KASIM 2014 EURO TIER 2014 TARIM VE HAYVANCILIK FUARI & HANNOVER/ALMANYA İŞ SEYAHATİ RAPORU 1.EURO TIER 2014 TARIM VE HAYVANCILIK FUARI 1.1. FUAR İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER Euro
Detaylı2018 TEMMUZ DIŞ TİCARET RAPORU
2018 TEMMUZ DIŞ TİCARET RAPORU ATSO AR-GE VE DIŞ İLİŞKİLER BİRİMİ *Tablo ve listeler TİM ve TUİK istatistikleri ihracat ve ithalat verilerine göre ATSO- Dış Ticaret Servisi tarafından derlenmiştir. 2018
DetaylıELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011
ELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011 TÜRKİYE DE ELEKTRİK ENERJİSİ KURULU GÜCÜ (Nisan 2011) TERMİK - İTHAL KÖMÜR
DetaylıBMİDÇS -COP16 SONRASI DEĞERLENDİRMELER
BMİDÇS -COP16 SONRASI DEĞERLENDİRMELER AYŞE YASEMİN ÖRÜCÜ ODTÜ Mezunları Derneği Ankara, 2011 Tespitler Kopenhag-Cancun: İD BM kapsamında çözülebilecek bir konu mu? Kopenhag maliyeti: 1 trilyon $;belirsizlik
Detaylı2014 EKİM DIŞ TİCARET RAPORU
2014 EKİM DIŞ TİCARET RAPORU ATSO DIŞ TİCARET SERVİSİ *Tablo ve listeler TİM ve TUİK istatistikleri ihracat ve ithalat verilerine göre ATSO- Dış Ticaret Servisi tarafından derlenmiştir. 2014 EKİM / TÜRKİYE
DetaylıKarbon Emisyonu Nedir?
KARBON EMİSYONU Dünya nüfusunda son yıllarda yaşanan kontrolsüz artış, sanayileşme, şehirleşme gibi faktörler doğal kaynaklara olan talebi hızla artırmıştır. Diğer bir söyleyiş ile insanoğlunun günlük
DetaylıTürkiye Rüzgar Enerjisi Sektör Toplantısı ( TÜRES 2017/1 )
Türkiye Rüzgar Enerjisi Sektör Toplantısı ( TÜRES 2017/1 ) TÜRKİYE KURULU GÜCÜ 2017 MART SONU TÜRKİYE KURULU GÜCÜNÜN BİRİNCİL ENERJİ KAYNAKLARINA GÖRE DAĞILIMI (TOPLAM 79.178,3 MW) KATI+SIVI; 667,1; 0,85%
Detaylı4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları. A nın Yanıtları
ENERJİ KAYNAKLARI 1 4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları A nın Yanıtları 1. Günümüzde kullanılan nin maliyetinin düşük, çevreye zarar vermeyen... yenilenebilir ve güvenli olmasına önem verilmektedir. 12.
DetaylıBiliyor musunuz? Enerji. İklim Değişikliği İle. Mücadelede. En Kritik Alan
Biliyor musunuz? Enerji İklim Değişikliği İle Mücadelede En Kritik Alan Enerji üretimi için kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtların kullanımı sanayileşme devriminden beri artarak devam etmektedir.
Detaylı2018 NİSAN DIŞ TİCARET RAPORU
2018 NİSAN DIŞ TİCARET RAPORU ATSO AR-GE VE DIŞ İLİŞKİLER BİRİMİ *Tablo ve listeler TİM ve TUİK istatistikleri ihracat ve ithalat verilerine göre ATSO- Dış Ticaret Servisi tarafından derlenmiştir. 2018
DetaylıALPER AKCA
25.10.2008 Lisans, ODTÜ EEE, 2005 Yüksek Lisans, ODTÜ EEE, 2008 ASELSAN, 2005- Neden Destek? Destek Türleri ABD Ulusal Mekanizmalar ABD Eyalet Mekanizmaları AB Destek Mekanizmaları Türkiye Yenilenebilir
Detaylı