TEKSTİL LİFLERİ VE BOYAMA TEKNİKLERİ DERSİ

Transkript

1 TEKSTİL LİFLERİ VE BOYAMA TEKNİKLERİ DERSİ Dersin Modülleri Bitkisel Lifler Hayvansal Lifler Kimyasal Lifler Boya Hazırlama İpleri Boyama Kazandırılan Yeterlikler Bitkisel lifleri tanımak Hayvansal lifleri tanımak Kimyasal lifleri tanımak Boyaya hazırlık yapmak İpleri boyamak

2 DERS BİLGİ FORMU DERSİN ADI ALAN MESLEK / DAL DERSİN OKUTULACAĞI DÖNEM / YIL SÜRE DERSİN TANIMI DERSİN AMACI DERSİN ÖN KOŞULLARI DERS İLE KAZANDIRILACAK YETERLİKLER DERSİN İÇERİĞİ YÖNTEM VE TEKNİKLER EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMI VE DONANIM ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖĞRETMEN/EĞİTİCİ TEKSTİL LİFLERİ VE BOYAMA TEKNİKLERİ EL SANATLARI TEKNOLOJİSİ EL DOKUMA/HALI DESİNATÖRLÜĞÜ 2.Yıl 1.Dönem Haftada 2 ders saati Bitkisel, hayvansal, suni ve sentetik lifler, boya hazırlama ve ipleri boyama ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu ders ile öğrenciye, bitkisel, hayvansal, suni ve sentetik lifleri ayırt etmek, boyaya hazırlık yapmak ve ipleri boyamak yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Bu dersin sonunda: 1- Boyaya hazırlık yapmak, 2- İpleri boyamak, 3- Hayvansal lifleri ayırt etmek, 4- Kimyasal lifleri ayırt etmek, 5- Bitkisel lifleri ayırt etmek, yeterlikleri kazandırılacaktır. Bu ders; 1- İpleri boyaya hazırlama, 2- Bitkisel Boya hazırlama, 3- Mordanlama yapma, 4- İpleri boyama, 5- Bitkisel lifler, 6- Hayvansal lifler, 7- Kimyasal lifler, konularını içermektedir. Gösteri, anlatım, problem çözme, soru cevap, beyin fırtınası, grup çalışması, tartışma, uygulamalı gösteri, söyleşi, sohbet, konferans, panel, gerçek yaşantı ortamlarında gözlem yapma, gezi, simülasyon, araştırma, görüşme, proje hazırlama, deney, uygulama vb. Ortam: Sınıf,atölye (aydınlık ve geniş), laboratuar, işletme, vb. Donanım:Boya bitkileri,boya kazanı, ocak ve yardımcı araçgereçler,projeksiyon, bilgisayar ve donanımları vb. 1. Her faaliyet sonunda kazanılan bilgi ve beceriler ölçülür. 2. Her modülün sonunda kazanılan yeterlikler ölçülür. 3. Dersin sonunda; Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği ile Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği nin Mesleki Eğitim Merkezleri ile ilgili maddelerine göre ölçme ve değerlendirme yapılacaktır. 1. Lisans eğitimi almış, alanında sektör deneyimi olan öğretmenler, 2. Gerektiğinde sektörde çalışan ustalık ve usta öğreticilik belgesi olan meslek elemanları

3 İŞ BİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR El sanatları dernekleri ve odalar,alanla ilgili diğer meslek okulları, diğer alan öğretmenleri, üniversiteler, sosyal taraflar, çevrede bulunan işletmeler ve ilgili yerlerle işbirliği yaparak öğrencinin çevrede konuyla ilgili olarak iletişim kurabileceği araştırma, gözlem ve uygulama yapabileceği her türlü kurum ve kuruluşlar ile işbirliği yapılabilir.

4 MODÜL BİLGİ SAYFASI KOD 215 ALAN El Sanatları Teknolojisi DAL/MESLEK El Dokuma DERS Boya Teknikleri MODÜLÜN ADI Boya Hazırlama 40/32+ SÜRE (+) NOT: Yeterliği kazandırmak için ders saatinin gerektirdiği kadar süre belirlenerek uygulanır. ÖN KOŞUL Ön koşulu yoktur. AÇIKLAMA Bu modülün açık havada veya geniş atölye ortamında uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ Öğrenci, bu modül ile uygun ortam ve araç-gereç hazırlandığında tekniğe uygun boya hazırlyabilecektir. Öğrenci; AMAÇLAR 1. Tekniğe uygun olarak ipleri boyaya hazırlayabilecektir. 2. Tekniğe uygun olarak bitkisel boya hazırlayabilecektir İÇERİK A-İPLERİ BOYAYA HAZIRLAMA 1- El dokumasında kullanılan lifler ve sınıflandırılması 2- Lifleri Temizleme - Elle Temizleme - Su ve Sabun ile Yıkama 3- El Dokumasında kullanılan iplik türleri -İp büküm aletleri -İpliklerin elde ediliş yöntemleri -İplik bükümü ve özellikleri -Yün ipinin özellikleri -Pamuk ipinin özellikleri -Suni iplerin özellikleri 4- Ağartma İşleminde Kullanılan Maddeler - Hayvansal liflerin ağartılmasında kullanılan maddeler - Bitkisel liflerin ağartılmasında kullanılan maddeler. B- BİTKİSEL BOYA HAZIRLAMA 1- Boya bitkileri 2- Bitki Toplama teknikleri - Mevsimine göre - Hava Koşullarına göre 3- Kurutma Teknikleri 4- Su-Bitki oranı 5- Kaynama Süresi 6- Süzme işlemi

5 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI: El Dokumacısı İŞ: Dokuma iplerini Boyama İŞLEM NO:A-1-1 İŞLEMİN ADI: İpleri Boyamaya Hazırlamak YETERLİK: Boyaya hazırlık yapmak ORTAM( Araç-Gereç, ekipman ve koşullar): Açık Hava, Geniş alan, su, sabun, süzgeç, ağartıcı maddeler, STANDART: Tekniğe uygun boyamak İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR 1- İp Üzerindeki yabancı maddeleri temizlemek 2- İpleri Ağartmak 3- Ağartıcı Maddeleri ipten arındırmak 4- İpleri Kurutmak 5- İpleri Çile haline getirmek 1- El dokumasında kullanılan lifler ve sınıflandırılması 2- Lifleri Temizleme - Elle Temizleme - Su ve Sabun ile Yıkama 3- El Dokumasında kullanılan iplik türleri -İp büküm aletleri -İpliklerin elde ediliş yöntemleri -İplik bükümü ve özellikleri -Yün ipinin özellikleri -Pamuk ipinin özellikleri -Suni iplerin özellikleri 4- Ağartma İşleminde Kullanılan Maddeler - Hayvansal liflerin ağartılmasında kullanılan maddeler - Bitkisel liflerin ağartılmasında kullanılan maddeler. 6- İpleri temizlemek 7- İpin cinsine göre ağartıcı madde seçmek ve kullanmak 8- İpleri kurutup çile haline getirmek 1- Ağartıcı maddelerin zararlarına dikkat etmek 2- İp üzerindeki yabancı maddelerin Zaralarına karşı dikkatli olmak.

6 6- İp Üzerindeki yabancı maddeleri temizlemek 7- İpleri Ağartmak 8- Ağartıcı Maddeleri ipten arındırmak 9- İpleri Kurutmak 10- İpleri Çile haline getirmek 5- El dokumasında kullanılan lifler ve sınıflandırılması 6- Lifleri Temizleme - Elle Temizleme - Su ve Sabun ile Yıkama 7- El Dokumasında kullanılan iplik türleri -İp büküm aletleri -İpliklerin elde ediliş yöntemleri -İplik bükümü ve özellikleri -Yün ipinin özellikleri -Pamuk ipinin özellikleri -Suni iplerin özellikleri 8- Ağartma İşleminde Kullanılan Maddeler - Hayvansal liflerin ağartılmasında kullanılan maddeler - Bitkisel liflerin ağartılmasında kullanılan maddeler. 9- İpleri temizlemek 10- İpin cinsine göre ağartıcı madde seçmek ve kullanmak 11- İpleri kurutup çile haline getirmek 3- Ağartıcı maddelerin zararlarına dikkat etmek 4- İp üzerindeki yabancı maddelerin Zaralarına karşı dikkatli olmak. SÜRE : Yapılış Süresi : Öğrenme Süresi : 10 SAAT NOT :

7 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI: El Dokumacısı İŞ: Dokuma iplerini Boyama İŞLEM NO: A-1-2 İŞLEMİN ADI: Bitkisel Boya hazırlamak YETERLİK: Boyaya hazırlık yapmak ORTAM( Araç-Gereç, ekipman ve koşullar): Süzgeç, kazan, kepçe, ateş, su, boya bitkisi STANDART: Tekniğe uygun bitkisel boya hazırlamak İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR 1- Boya için bitki temin etmek 2- Bitkileri yıkamak 3- Bitkileri kaynatmak 4- Kaynatılan bitkinin suyunu süzmek 5- Elde edilen boyalı suyu dinlendirmek 1- Boya bitkileri 2- Bitki Toplama teknikleri - Mevsimine göre - Hava Koşullarına göre 3- Kurutma Teknikleri 4- Su-Bitki oranı 5- Kaynama Süresi 6- Süzme işlemi 12- Bitkileri yerine ve zamanında toplayıp saklamak 13- Su-boya oranına uygun suyu kaynatmak 14- Süzerek boyayı hazırlamak 1- Boya karışımlarından doğacak tehlikelere dikkat etmek 2- Ateşe ve sıcak suya karşı dikkatli olmak SÜRE : Yapılış Süresi : Öğrenme Süresi : 22 SAAT NOT :

8 BİLGİ SAYFASI KOD 215 ALAN El Sanatları Teknolojisi DAL/MESLEK El Dokuma DERS Boya Teknikleri MODÜLÜN ADI İpleri Boyama 40/32+ SÜRE (+) NOT: Yeterliği kazandırmak için ders saatinin gerektirdiği kadar süre belirlenerek uygulanır. ÖN KOŞUL Boya Hazırlama modülünü almış olmak Bu modülün açık havada veya geniş atölye ortamında AÇIKLAMA uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. Öğrenci, bu modül ile uygun ortam ve araç-gereç GENEL AMAÇ hazırlandığında dokuma iplerini tekniğe uygun boyayabilecektir.. Öğrenci; 1. Tekniğe uygun mordanlama yapabilecektir. AMAÇLAR 2. Boyanın ip üzerinde eşit dağılımı sağlayarak ipleri boyayabilecektir. A-MORDANLAMA YAPMA 1- - Mordanlamada kullanılan maddeler 2- Mordanlama İşlemi - İp Seçimi - Mordanlama Maddesi seçimi - Kaynatma işlemi İÇERİK B-İPLERİ BOYAMA 1- Boyamada kullanılan kaplar ve özellikleri. 2- Boya Çeşitleri - Doğal Boyalar - Sentetik Boyalar - İnorganik Boyalar. 3- Boya ve Su Oranı Ayarlama 4- Kaynama Süresi 5- Kurutma Şekilleri 6- Haslık

9 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI: El Dokumacısı İŞ: Dokuma iplerini Boyama İŞLEM NO: A-2-1 İŞLEMİN ADI: Mordanlama yapmak YETERLİK: İpleri Boyamak ORTAM( Araç-Gereç, ekipman ve koşullar): Aydınlık temiz ortam, mordan maddeleri, su, kazan, ateş, süzgeç STANDART: Tekniğe uygun mordanlama yapmak İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR 1- İpleri çile yapmak 2- İpe uygun mordan seçmek 3- İp miktarını uygun sumordan oranını belirlemek 4- İpleri mordanlı suya basmak 5- Suyu kaynatmak 6- İpleri süzmek 1- Mordanlamada kullanılan maddeler 2- Mordanlama İşlemi - İp Seçimi - Mordanlama Maddesi seçimi - Kaynatma işlemi 15- İp özelliğine uygun mordan maddesi seçmek 16- Tekniğine uygun mordanlama yapmak 1- Mordanlama maddelerinin zararlarına dikkat etmek 2- Ateşe ve sıcak suya dikkat etmek SÜRE : Yapılış Süresi : Öğrenme Süresi : 14 SAAT NOT : Boya Hazırlama modülünü almış olmak

10 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI: El Dokumacısı İŞ: Dokuma iplerini Boyama İŞLEM NO: A-2-2 İŞLEMİN ADI: Boya Yapmak YETERLİK: İpleri Boyamak ORTAM( Araç-Gereç, ekipman ve koşullar): Kazan, aydınlık ortam, ateş, su, süzgeç, boya maddeleri STANDART: Boyanın ip üzerinde eşit dağılımı sağlamak İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR 1- Kazan Seçimi yapmak 2- Boya seçimi yapmak 3- Boyayı suya katmak 4- Boyalı suyu kaynatmak 5- İpleri çıkarıp durulamak 6- İpleri süzmek 7- İpleri kurutmak 8- Haslık deneyleri yapmak 1- Boyamada kullanılan kaplar ve özellikleri. 2- Boya Çeşitleri - Doğal Boyalar - Sentetik Boyalar - İnorganik Boyalar. 3- Boya ve Su Oranı Ayarlama 4- Kaynama Süresi 5- Kurutma Şekilleri 6- Renklerin haslık dereceleri 7- Haslık deneyleri 17- Boyama işlemine göre kazan seçmek 18- İplere ve yapılacak ürüne uygun boya seçmek 19- Boyanacak ip miktarına göre boya ve su oranını ayarlamak 20- Kaynama süresini ayarlamak 21- Uygun kurutma şeklini seçmek 1- Boya ve su oranına dikkat etmek 2- İpleri kuruturken, kurutma ortamına dikkat etmek 3- Ateşe karşı emniyet tedbirlerini almak SÜRE : Yapılış Süresi : Öğrenme Süresi : 18 SAAT NOT :

11 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN : TEKSTİL TEKNOLOJİSİ MESLEK/DAL :ALAN ORTAK DERS : TEKSTİL LİFLERİ MODÜL : BİTKİSEL LİFLER KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL :Bu modülün ön koşulu yoktur AÇIKLAMA :Bitkisel lif örnekleri ortamda hazır bulundurulmalıdır GENEL AMAÇ :Öğrenci, bu modül ile gerekli ortam sağlandığında Bitkisel lifleri tekniğine uygun ve doğru olarak ayırt edebilecektir. AMAÇLAR :Öğrenci; 1. Bitkisel kökenli liflerin fiziksel ve kimyasal özelliklerini doğru olarak belirleyebilecektir. 2. Yakma testi ile bitkisel lifleri belirleyebilecektir 3. Mikroskop testi ile bitkisel lifleri belirleyebilecektir 4. Kuru destilasyon testi ile bitkisel lifleri belirleyebilecektir İÇERİK : A) Bitkisel Lifler 1. Tekstil lifinin tanımı ve yapısı a. Tekstil liflerinin sınıflandırılması b. Tekstil lifinin temel özellikleri 2. Tohum lifleri a. Pamuk -Elde eldilmesi -Fiziksel yapısı ve özellikleri -Kimyasal yapısı ve özellikleri -Kullanım alanları b. Kapok lifleri 3. Gövde lifleri a. Keten lifi -Elde edilmesi -Fiziksel yapısı ve özellikleri -Kimyasal yapısı ve özellikleri -Kullanım alanları b. Kenevir c. Jüt d. Rami e. Bambu lifi 4. Yaprak lifleri a. Sisal b. Manila keneviri c. Meyve lifleri d. Koko B) Mikroskop Testi 1. Mikroskobun tanıtılması 2. Mikroskobun kısımları

12 3. Mikroskobun kullanımı 4. Mikroskopta boyuna görünümün incelenmesi 5. Mikroskopta enine görünümün incelenmesi 6. Kesit alma yöntemleri a. Mantar ile enine kesit alma b. Metal plaka ile enine kesit alma c. El mikrotomu ile enine kesit alma d. Hardy mikrotomu ile enine kesit alma e. Diğer mikrotom cihazları 7. Bitkisel liflerin mikroskopta boyuna ve enine görünümleri C) Yakma Testi 1. Yakma testinin amacı 2. Yakma testinin yapılışı 3. Bitkisel liflerin aleve karşı tepkileri ve yanma karakteristik özellikleri D) Kuru Destilasyon Testi 1. Destilasyonun amacı 2. Deneyin yapılışı 3. Bitkisel liflerin kuru destilasyon sonuç çizelgeleri

13 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ALAN ORTAK İŞ : TEKSTİL LİFLERİNİ AYIRT ETMEK İŞLEM NO : 1 İŞLEMİN ADI : Bitkisel liflerin özelliklerini ayırt etmek YETERLİK : BİTKİSEL LİFLERİ AYIRT ETMEK ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar ) : Aydınlık ortam, pamuk, keten, kenevir, jüt, rami, sisal, koko elyafı STANDART : 2. Bitkisel liflerin fiziksel yapı ve özelliklerini ayırt etmek 3. Bitkisel liflerin kimyasal yapı ve özelliklerini ayırt etmek- 4. Bitkisel liflerin kullanım alanlarını belirlemek Bitkisel lifleri tekniğine uygun ve olarak ayırt etmek İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR 1. Tekstil liflerini sınıflandırmak A) Bitkisel Lifler 1. Pamuk ve keten lifinin fiziksel 1-Dikkatli olmak 1.Tekstil lifinin tanımı ve yapısı özelliklerini ayırt etme a.tekstil liflerinin sınıflandırılması b.tekstil lifinin temel özellikleri 2.Tohum lifleri a.pamuk -Elde eldilmesi -Fiziksel yapısı ve özellikleri -Kimyasal yapısı ve özellikleri -Kullanım alanları b.kapok lifleri 2.Gövde lifleri a.keten lifi -Elde edilmesi -Fiziksel yapısı ve özellikleri -Kimyasal yapısı ve özellikleri -Kullanım alanları b.kenevir c.jüt d.rami e.bambu lifi 3.Yaprak lifleri a.sisal b.manila keneviri c.meyve lifleri d.koko 2. Pamuk ve keten lifinin kimyasal özelliklerini ayırt etme 2-Değerlendirme yeteneğine sahip olmak

14 SÜREİşin Yapılma Süresi : 2 Saat İşi Öğrenme Süresi : 8 saat

15 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ALAN ORTAK İŞ : TEKSTİL LİFLERİNİ AYIRT ETMEK İŞLEM NO : 2 İŞLEMİN ADI : Mikroskop testi ile bitkisel lifleri ayırt etmek YETERLİK : BİTKİSEL LİFLERİ AYIRT ETMEK ORTAM (Araç-gereç, Aydınlık ortam, mikroskop, cımbız, boyama, pamuk, keten, kenevir, jüt, rami, sisal, koko elyafı ekipman ve koşullar ) : STANDART : Mikroskop testi ile bitkisel lifleri tekniğine uygun olarak ayırt etmek İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR 1-İncelenmesi gereken B. Mikroskop Testi 1- Mikroskobu kullanma numuneden elyaf ayırmak a- Lifi, gliserin damlatılmış mikroskop lamına koymak (boyuna kesit için) b- Metal plaka metodu ile lifin enine kesitini almak 2 Kesiti alınan elyafı mikroskop tablasına yerleştirilerek gerekli ayarlar yapmak 3- Elyafın mikroskoptaki görüşünü sabitlemek 4- Daha önce bilinen numunelerin görünüşlerinden çekilen fotoğraflar ile elyaf cinsini saptamak 1. Mikroskobun tanıtılması 2. Mikroskobun kısımları 3. Mikroskobun kullanımı 4. Mikroskopta boyuna görünümün incelenmesi 5. Mikroskopta enine görünümün incelenmesi 6. Kesit alma yöntemleri a. Mantar ile enine kesit alma b. Metal plaka ile enine kesit alma c. El mikrotomu ile enine kesit alma d. Hardy mikrotomu ile enine kesit alma e. Diğer mikrotom cihazları 7. Bitkisel liflerin mikroskopta boyuna ve enine görünümleri 2- Enine kesit alma 3- Boyuna kesit alma 4- Mikroskopta test yapma NOT : SÜREİşin Yapılma Süresi : 2 saat İşi Öğrenme Süresi : 8 saat 1. Dikkatli olmak 2. Zamanı iyi kullanmak 3. Temiz ve düzenli çalışmak 4. Laboratuara ait araç gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek

16 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ALAN ORTAK İŞ : TEKSTİL LİFLERİNİ AYIRT ETMEK İŞLEM NO : 3 İŞLEMİN ADI : Yakma testi ile bitkisel lifleri ayırt etmek YETERLİK : BİTKİSEL LİFLERİ AYIRT ETMEK ORTAM (Araç-gereç, Aydınlık ortam, laboratuar ortamı, bitkisel lif türleri, kibrit, deney kabı, maşa, gaz ocağı ekipman ve koşullar ) : STANDART : Bitkisel lifleri tekniğine uygun olarak yakma testi ile ayırt etmek İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR 1- Elyaftan numune almak 2- Elyaf tayini yapılacak numuneyi aleve yaklaştırmak C.Yakma Testi 1. Yakma testinin amacı 2. Yakma testinin yapılışı 1. Elyaftan numune alma 2. Yakma testi yapma 3- Numunenin önce ısıya karşı tepkisini gözlemek 4- Aleve doğru iyice itildiğinde yanma davranışını gözlemek 5- Alevden uzaklaştırıldıktan sonraki davranışını gözlemek 6- Tekstil elyafının aleve karşı tepkileri ve yanma karakteristikleri ile karşılaştırmak 3. Bitkisel liflerin aleve karşı tepkileri ve yanma karakteristik özellikleri 1-Dikkatli olmak 2-İş güvenliği kurallarına uymak 3- Zamanı iyi kullanmak 4- Temiz ve düzenli çalışmak 5- Laboratuar ait araç gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek NOT : SÜREİşin Yapılma Süresi : 2 saat İşi Öğrenme Süresi : 8 saat

17 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ALAN ORTAK İŞ : TEKSTİL LİFLERİNİ AYIRT ETMEK İŞLEM NO : 4 İŞLEMİN ADI : Kuru destilasyon testi ile bitkisel lifleri ayırt etmek YETERLİK : BİTKİSEL LİFLERİ AYIRT ETMEK ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar ) : Aydınlık ortam, : Laboratuar ortamı, deney tüpü, maşa, deney orağı, ph kağıdı, deney tüpü temizleme fırçası, tekstil lifleri STANDART : Kuru destilasyon testi ile bitkisel lifleri tekniğine uygun ve doğru olarak ayırt edebilmek İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR

18 1- Elyaf numunelerini deney tüpüne yerleştirmek 2- Alevde yavaş yavaş ısıtmak 3- Elyaf numunesinden gaz çıkmaya başladığında ısıtılan deney tüpü üzerine ph kağıdını tutmak 4- Gazın ph kağıdındaki reaksiyonu gözlemek 5- Tüp ağzına ıslak kurşun asetat kağıdı tutularak elde edilen sonuçları teyit etmek D.Kuru Destilasyon Testi a. Destilasyonun amacı b. Deneyin yapılışı c. Bitkisel liflerin kuru destilasyon sonuç çizelgeleri 1. Kuru destilasyon testini yapma 2. Kuru destilasyon testi sonuçlarını değerlendirme 1- Dikkatli olmak 2- İş güvenliği kurallarına uymak 3- Zamanı iyi kullanmak 4- Temiz ve düzenli çalışmak 5- Laboratuar ait araç gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek NOT : SÜREİşin Yapılma Süresi : 2 saat İşi Öğrenme Süresi : 8 saat

19 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN : TEKSTİL TEKNOLOJİSİ MESLEK/DAL :ALAN ORTAK DERS : TEKSTİL LİFLERİ MODÜL : HAYVANSAL LİFLER KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL :Bitkisel lifler modülünü başarmış olmak. AÇIKLAMALAR : Hayvansal lif örnekleri ortamda hazır bulundurmalıdır GENEL AMAÇ :Öğrenci, bu modül ile uygun ortam sağlandığında hayvansal lifleri tekniğine uygun ve doğru olarak ayırt edebilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci; 1. Hayvansal liflerin fiziksel ve kimyasal özelliklerini doğru olarak ayırt edebilecektir. 2. Hayvansal lifleri tanıma testleri ile doğru olarak ayırt edebilecektir. İÇERİK : A- Hayvansal Lifler 1- Yün a- Yün lifinin elde edilmesi b- Yün lifinin fiziksel yapısı ve özellikleri c- Yün lifinin kimyasal yapısı ve özellikleri d- Kullanım alanları 2- Tiftik a- Tiftik lifinin elde edilmesi b- Tiftik lifinin fiziksel yapısı ve özellikleri c- Tiftik lifinin kimyasal yapısı ve özellikleri d- Kullanım alanları 3- Kaşmir a- Kaşmir lifinin elde edilmesi b- Kaşmir lifinin özellikleri c- Kullanım alanları 4- Alpaka a- Alpaka lifinin özellikleri b- Kullanım alanları 5- Angora ( Tavşan tüyü) a- Angora lifinin elde edilmesi b- Angora lifinin özellikleri c- Kullanım alanları 6-.Devetüyü a- Deve tüyünün elde edilmesi b- Deve tüyünün özellikleri c- Kullanım alanları 7- İpek a- İpek lifinin elde edilmesi b- İpek lifinin fiziksel yapısı ve özellikleri c- İpek lifinin kimyasal yapısı ve özellikleri d- Kullanım alanları

20 B- Hayvansal Lifleri Tanıma Testleri 1- Mikroskop testi a- Hayvansal liflerin boyuna görünüm ve enine kesit özellikleri b- Hayvansal liflerin mikroskopta boyuna ve enine görünümleri 2- Yakma testi a- Hayvansal liflerin aleve karşı tepkileri ve yanma karakteristik özellikleri 3- Kuru destilasyon testi a- Hayvansal liflerin kuru destilasyon sonuçları

21 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI: İŞ: TEKSTİL LİFLERİNİ AYIRT ETMEK İŞLEM NO:1 İŞLEMİN ADI: Hayvansal lifleri ayırt etmek YETERLİK:Hayvansal Lifleri Ayırt Etmek ORTAM ( Araç-gereç, ekipman ve koşullar ): Aydınlık ortam, yün,ipek,tiftik,kaşmir,angora STANDART: Hayvansal liflerin fiziksel ve kimyasal özelliklerini doğru olarak ayırt etmek İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR 1. Hayvansal liflerin kimyasal yapı ve özelliklerini ayırt etmek 2. Hayvansal liflerin fiziksel yapı ve özelliklerini ayırt etmek 3. Hayvansal liflerin kullanım alanlarını belirlemek A- Hayvansal Lifler 1- Yün a- Yün lifinin elde edilmesi b- Yün lifinin fiziksel yapısı ve özellikleri c- Yün lifinin kimyasal yapısı ve özellikleri d- Kullanım alanları 2- Tiftik a- Tiftik lifinin elde edilmesi b- Tiftik lifinin fiziksel yapısı ve özellikleri c- Tiftik lifinin kimyasal yapısı ve özellikleri d- Kullanım alanları 3- Kaşmir a- Kaşmir lifinin elde edilmesi b- Kaşmir lifinin özellikleri c- Kullanım alanları 4- Alpaka a- Alpaka lifinin özellikleri b- Kullanım alanları 5- Angora ( Tavşan tüyü) a- Angora lifinin elde edilmesi b- Angora lifinin özellikleri c- Kullanım alanları 6-.Devetüyü a- Deve tüyünün elde edilmesi b- Deve tüyünün özellikleri c- Kullanım alanları 7- İpek a- İpek lifinin elde edilmesi b- İpek lifinin fiziksel yapısı ve özellikleri 1. Hayvansal liflerin fiziksel özelliklerini ayırt etme 2. Hayvansal liflerin kimyasal özelliklerini ayırt etme

22 c- İpek lifinin kimyasal yapısı ve özellikleri d- Kullanım alanları Öğrenme süresi: saat 16 saat NOT:

23 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI: İŞ: TEKSTİL LİFLERİNİ AYIRT ETMEK İŞLEM NO:2 İŞLEMİN ADI: Hayvansal liflerin özeliklerini ayırt etmek YETERLİK:Hayvansal Lifleri Ayırt Etmek ORTAM ( Araç-gereç, ekipman ve koşullar ): Laboratuar ortamı, mikroskop kibrit, deney kabı, maşa, gaz ocağı deney tüpü, maşa, deney orağı, ph kağıdı, deney tüpü temizleme fırçası, tekstil lifleri, STANDART: Hayvansal lifleri tekniğine uygun olarak tanıma testleri ile ayırt etmek İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR 1- Elyaftan numune almak HAYVANSAL LİFLERİ 1- Lifleri tanıma testlerini yapma 1-Dikkatli olmak 2- Elyaf tayini yapılacak numuneyi aleve yaklaştırmak TANIMA TESTLERİ 1.Mikroskop testi 2- Sonuçları değerlendirme 2-İş güvenliği kurallarına uymak 3- Aleve doğru iyice itildiğinde a. Hayvansal liflerin boyuna 3- Zamanı iyi kullanmak yanma davranışını gözlemek görünüm ve enine kesit özellikleri 4- Temiz ve düzenli 4- Alevden uzaklaştırıldıktan b.hayvansal liflerin mikroskopta çalışmak sonraki davranışını gözlemek 5- Tekstil elyafının aleve karşı boyuna ve enine görünümleri 2.Yakma testi 5- Laboratuara ait araç gereç ve ekipmanların tepkileri ve yanma a.hayvansal liflerin aleve karşı kullanımına özen karakteristikleri ile tepkileri ve yanma karakteristik göstermek karşılaştırmak 6- Lam lamel arasına numuneyi özellikleri uzunlamasına koymak 7- Kesit alma plakaları ile numunenin kesitini almak 3.Kuru destilasyon testi a.hayvansal liflerin kuru destilasyon sonuçları 8- Mikroskop tablasına yerleştirmek. 9- Görüntüyü netleştirmek 10- Bulduğunuz görüntüyü önceki resim ve fotoğraflarla incelemek Öğrenme süresi: saat 16 saat NOT:

24

25 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN :TEKSTİLTEKNOLOJİSİ MESLEK/DAL : ALAN ORTAK DERS : TEKSTİL LİFLER MODÜL :KİMYASAL LİFLER KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL :Hayvansal lifler modülünü başarmış olmak AÇIKLAMA :Kimyasal lif örnekleri ortamda bulundurulmalıdır GENEL AMAÇ :Öğrenci, bu modül ile uygun ortam sağlandığında kimyasal lifleri tekniğine uygun olarak ayırt edebilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci; 1.Suni (Rejenere) lifleri tanıma testleri ile ayırt edebilecektir. 2..Sentetik lifleri tanıma testleri ile ayırt edebilecektir. İÇERİK : A.SUNİ ( REJENERE ) LİFLER 1.Kimyasal lif tanımı, sınıflandırılması ve elde edilme yöntemleri 2. Suni lif çeşitleri ve özellikleri a.selüloz esaslı suni lifler -.Fiziksel yapısı ve özellikleri -.Kimyasal yapısı ve özellikleri -Kullanım alanları b.protein esaslı suni lifler -Fiziksel yapısı ve özellikleri -Kimyasal yapısı ve özellikleri -.Kullanım alanları 3. Rejenere lifleri tanıma testleri a. Mikroskop testi -Liflerin boyuna görünüm ve enine kesit özellikleri -Liflerin mikroskopta boyuna ve enine görünümleri b. Yakma testi -Rejenere liflerin aleve karşı tepkileri ve yanma karakteristik özellikleri c.kuru destilasyon testi -Rejenere liflerin kuru destilasyon sonuçları B. SENTETİK LİFLER 1. Sentetik lif çeşitleri, özellikleri ve kullanım alanları a. Poliamid Lifleri b.poliester Lifleri c.polivinil Lifleri d.polyolefin Lifleri e.elastomer Lifleri 2. Sentetik lifleri tanıma testleri a. Mikroskop testi -Liflerin boyuna görünüm ve enine kesit özellikleri -Liflerin mikroskopta boyuna ve enine görünümleri b. Yakma testi -Sentetik liflerin aleve karşı tepkileri ve yanma karakteristik özellikleri c.kuru destilasyon testi -Sentetik liflerin kuru destilasyon sonuçları

26 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ALAN ORTAK İŞ : TEKSTİL LİFLERİNİ AYIRT ETMEK İŞLEM NO : 1 İŞLEMİN ADI : Suni (Rejenere) lifleri tanıma testleri ile ayırt etmek YETERLİK : SUNİ ( REJENERE ) LİFLERİ TANIMAK ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar ) : Aydınlık ortam, Laboratuvar ortamı,suni lif türleri, kibrit, maşa, deney tüpü, deney orağı, ph kağıdı, temizleme fırçası, ph kağıdı, kimyasal çözücüler,baget, temizleme fırçası, mikroskop,lam, lamel STANDART : Rejenere lifleri tekniğine uygun olarak tanıma testleri ile ayırt etmek İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR 1- Elyaftan numune almak 2- Mikroskop testi yapmak 3- Yakma testi yapmak 4- Kuru destilasyon testi yapmak 1-Tanıma testlerini yapma 2-Sonuçları değerlendirmek A.SUNİ ( REJENERE ) LİFLER 1.Kimyasal lif tanımı, sınıflandırılması ve elde edilme yöntemleri 2. Suni lif çeşitleri ve özellikleri a.selüloz esaslı suni lifler -.Fiziksel yapısı ve özellikleri -.Kimyasal yapısı ve özellikleri -Kullanım alanları b.protein esaslı suni lifler -Fiziksel yapısı ve özellikleri -Kimyasal yapısı ve özellikleri -.Kullanım alanları 3. Rejenere lifleri tanıma testleri a. Mikroskop testi -Liflerin boyuna görünüm ve enine kesit özellikleri -Liflerin mikroskopta boyuna ve enine görünümleri b. Yakma testi -Rejenere liflerin aleve karşı tepkileri ve yanma karakteristik özellikleri c.kuru destilasyon testi -Rejenere liflerin kuru destilasyon sonuçları NOT : SÜREİşin Yapılma Süresi : 2 saat İşi Öğrenme Süresi : 16 saat 1-Dikkatli olma 2-İş güvenliği kurallarına uyma 3- Zamanı iyi kullanma 4- Temiz ve düzenli çalışma 5- Laboratuar ait araç gereç ve ekipmanların kullanımına özen gsterme

27 MESLEĞİN ADI : ALAN ORTAK İŞLEM ANALİZ FORMU İŞ : TEKSTİL LİFLERİNİ AYIRT ETMEK İŞLEM NO : 2 İŞLEMİN ADI : Sentetik lifleri tanıma testleri ile ayırt etmek YETERLİK : SENTETİK LİFLERİ TANIMAK ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar ) : Laboratuvar ortamı, suni lif türleri, kibrit, maşa, deney tüpü, deney orağı, ph kağıdı, temizleme fırçası, ph kağıdı, kimyasal çözücüler,baget, temizleme fırçası, mikroskop,lam, lamel STANDART : Rejenere lifleri tekniğine uygun olarak tanıma testleri ile ayırt etmek İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TAVIR 1- Elyaftan numune almak 2- Mikroskop testi yapmak 3- Yakma testi yapmak 4- Kuru destilasyon testi yapmak 1-Tanıma testlerini yapma 2-Sonuçları değerlendirmek A.SENTETİKLİFLER 1. Sentetik lif çeşitleri, özellikleri ve kullanım alanları a. Poliamid Lifleri b.poliester Lifleri c.polivinil Lifleri d.polyolefin Lifleri e.elastomer Lifleri 2. Sentetik lifleri tanıma testleri a. Mikroskop testi -Liflerin boyuna görünüm ve enine kesit özellikleri -Liflerin mikroskopta boyuna ve enine görünümleri b. Yakma testi -Sentetik liflerin aleve karşı tepkileri ve yanma karakteristik özellikleri c.kuru destilasyon testi -Sentetik liflerin kuru destilasyon sonuçları NOT : SÜREİşin Yapılma Süresi : 2 saat İşi Öğrenme Süresi : 16 saat 1-Dikkatli olma 2-İş güvenliği kurallarına uyma 3- Zamanı iyi kullanma 4- Temiz ve düzenli çalışma 5- Laboratuar ait araç gereç ve ekipmanların kullanımına özen gösterme