HAVZA KİRLİLİĞİ KONFERANSI. Gümüldür / İZMİR. Düzenleyen DSİ II. Bölge Müdürlüğü
|
|
- Süleyman Savas Gürses
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1
2
3 HAVZA KİRLİLİĞİ KONFERANSI Gümüldür / İZMİR Düzenleyen DSİ II. Bölge Müdürlüğü DÜZENLEME KURULU Onursal Başkan Haydar KOÇAKER DSİ Genel Müdürü Başkan Ayhan SARIYILDIZ DSİ II. Bölge Müdürü Üyeler Aslı ERDENİR SİLAY Planlama Şube Müdürü Hamza ÖZGÜLER Uluslararası Hidrolik Faaliyetler Birimi Sorumlusu Ahmet TOMAR Tarımsal Eko. Başmüh. KONFERANS BİLİM KURULU (Alfabetik olarak) ALPASLAN Ahmet Dr. İZSU ALPASLAN Necdet Prof. Dr. Dokuz Eylül Üni. ANAÇ Süer Prof. Dr. Ege Üni. ATIŞ İlker Dr. DSİ (E) BOYACIOĞLU Hülya Dr. Dokuz Eylül Üni. DELİBAÇAK Sezai Yrd Doç.Dr Ege Üni. DÖLGEN Deniz Doç.Dr. Dokuz Eylül Üni. ELÇİ Alper Yrd.Doç.Dr. Dokuz Eylül Üni. ERDEM Ümit Prof. Dr. Ege Üni. FISTIKOĞLU Okan Yrd Doç.Dr. Dokuz Eylül Üni. FİLİBELİ Ayşe Prof. Dr. Dokuz Eylül Üni. GÜNDÜZ Orhan Yrd. Doç.Dr. Dokuz Eylül Üni. KARSAVURAN Yusuf Prof. Dr. Ege Üni. MÜEZZİNOĞLU Aysen Prof. Dr. Dokuz Eylül Üni. OKUR Bülent Prof. Dr. Ege Üni. ÖZER Adem Prof Dr. Dokuz Eylül Üni. (Başkan) ÖZGÖBEK Hikmet İnş.Yük.Müh. DSİ (E ) ÖZKUL Sevinç Doç.Dr. Dokuz Eylül Üni. III
4 IV
5 ÖNSÖZ Son iki yüzyıl içinde hızlı nüfus artışı, endüstrileşme ve yoğun zirai etkinlikler doğal çevreyi olumsuz etkileyen ve kirleten sebepleri oluşturmuştur. Endüstri devrimi ve hızlı şehirleşmenin ilk dönemlerinde, doğanın tüm kirleticileri sonsuza dek saklayabilme veya sonsuz bir arıtma gücüne sahip olduğu sanılıyordu. Ancak, zaman içinde tüm ekosistemler çevre kirliliğinden olumsuz etkilenmeye başladığında, ortaya çıkan sorunları anlama, tanımlama, önlem alma ve çözüm bulma çalışmaları büyük önem kazanmıştır. Su ve toprak kaynakların tüketilmesi kadar tüketim sürecinde kirletilmesi ve taşıma kapasitelerinin zorlanması sürdürülebilirlik kavramına aykırı olgulardır ve eko-sistem üzerinde olumsuz neticelere sebep olmaktadır. Bir misal vermek gerekirse, havzalar üzerinde sürdürülmekte olan üretim-tüketim faaliyetleri ile yerleşmelerden kaynaklanan faaliyetler havza ekolojilerinin taşıma kapasitelerini önemli ölçüde zorlamaktadırlar. Su ve toprak kaynaklarını ve dolayısı ile ekosistemleri kendi denge sınırları içinde kullanır ve koruyabilirsek sürdürülebilirliği de güvence altına alabiliriz. O halde, planlama ve havza kirliliğini önleme çalışmalarında, sınırları sosyo-ekonomik ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak değişen bölgeler ve kriterler yerine, doğal sınırları değişmeyen havza ölçeğinde yapmak, havza ölçeğindeki kriterleri dikkate almak doğal dengeleri sürdürülebilmek açısından daha anlamlı bir yaklaşım olarak görülmektedir. Çünkü, havza ölçekli planlamada, su ve toprak kaynakları üzerinde olabilecek üretim / tüketim faaliyetlerinin taşıma kapasitesi sınırlarının üzerinde kullanımlarını bütüncül bir yaklaşım içinde gözleme, yönlendirme, denetleme imkanı olacaktır. Taşıma Kapasitesi kavramı, ülkemizde planlama çalışmalarında 30 yılı aşkın bir süreden beri girmiş olmasına rağmen, ülke ölçeğinde yapılan çalışmalarda yeteri kadar değerlendirilememiştir. Taşıma kapasitesi kavramı, havza yönetimi ve planlama çalışmalarında dikkate alınması gereken temel kavramlardan biri niteliğindedir. İnsan etkinliklerinin yoğun bir biçimde yapıldığı akarsu havzaları, kirliliğin büyük boyutlarda yaşandığı alanlardır. Bu sebeple, Farklılıkların Suda Yakınlaşması maksadını gerçekleştirmek üzere yola çıkan 5. Dünya Su Forumu nun altı ana temasından birisi İnsani ve Çevresel İhtiyaçlar Dikkate Alınarak Su Kaynaklarının Korunması ve Yönetimi olarak belirlenmiştir. Ana temanın konuları arasına Havza Yönetimi ve Sınıraşan Sularda İşbirliği ve Doğal Ekosistemlerin Korunması gibi başlıklar bulunmaktadır. Ana tema hedeflerinin gerçekleşmesi için, havzalarda, Bütüncül Su Kaynakları Yönetimi süreçlerinin uygulanması gerekmektedir. Bütüncül yönetim; su, toprak ve diğer kaynakların, hayati ekosistemlerin sürdürülebilirliğini bozmadan, ekonomik ve sosyal refahı azamiye çıkarabilmek maksadıyla geliştirilip yönetilmesi doğrultusundaki çabaları ihtiva eder. 5. Dünya Su Forumu nun altı ana temasından hareketle gerçekleştirilen yurtiçi bölgesel toplantılar çerçevesinde DSİ II. Bölge Müdürlüğümüz, bölge Üniversiteleri ve Meslek kuruluşları işbirliği ile, Haziran 2008 tarihlerinde düzenlenen Havza Kirliliği Konferansı nda toplam 15 bildiri sunulmuştur. Bildiriler, havza kirliliği önleme çalışmaları ve mevzuat, su kalitesinin izlenmesi ve değerlendirilmesi, Gediz, Bakırçay ve Küçük Menderes havzalarında kirlilik ve koruma sorunları, arıtılmış suların kullanımında yeni yaklaşımlar konularında yoğunlaşmıştır. Konferansın geniş katılımlı çalıştay konuları Su Havzalarının Korunması ve Karşılaşılan Sorunlar ve İklim Değişikliği ve Havza Uyum Çalışmaları olarak belirlenmiştir. 5.Dünya Su Forumu nedeniyle havza kirliliğinden en çok etkilenen İzmir de Havza Kirliliği Konferansı nın düzenlenmiş olması çok faydalı olmuştur. Bu konferansın düzenlenmesinde emeği geçen Çevre ve Orman Bakanlığı, DSİ Genel Müdürlüğü, II. Bölge Müdürlüğü mensuplarına, Ege Üniversitesine, Dokuz Eylül Üniversitesine teşekkürlerimi sunuyorum. Ayrıca bu konferansa fikir ve düşüncelerini sunan katılımcılara da teşekkür ederim. Bu konferans da elde edilen neticelerin, bu konuda araştırma yapan bilim insanlarımıza, konu ile ilgili çalışmalar yapan kurum ve kuruluşlarımıza ve havzalarımız için faydalı olmasını dilerim. Prof. Dr. Veysel EROĞLU Çevre ve Orman Bakanı V
6 VI
7 ÖNSÖZ Kurulduğu 1954 yılından bu yana yarım asrı aşan sürede Ülkemiz su kaynaklarını geliştirme çalışmalarını sürdüren Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ), öncelikli hedefini su kaynaklarının en etkin şekilde kullanılması olarak tespit etmiştir. DSİ, belirlenen bu hedefe ulaşmak için; teknik, ekonomik ve aynı zamanda çevreyle uyumlu projeler geliştirmekte ve uygulamaktadır. Ülke nüfusunun yaklaşık %35 ini istihdam eden tarım sektöründe sulu tarımı yaygınlaştırmak, sanayinin ihtiyaç duyduğa enerjiyi yerli hidrolik kaynaklardan karşılamak, insanımıza AB standartlarında içme-kullanma suyu temin etmek ve ülkemizde her yıl maddi ve manevi büyük zararlar meydana getiren taşkınlarla mücadele etmek görevlerimiz arasındadır. Ülkemizin teknik ve ekonomik olarak sulanabilir arazi miktarı 8,5 milyon ha olarak hesaplanmıştır. Günümüz itibarıyla sulamaya açılan 5,13 milyon hektarlık alanın 2,93 milyon hektarı DSİ sulama tesisleridir. DSİ, faaliyetlerini günün gelişen teknolojilerine ayak uydurarak geliştirmektedir. Bu sebeple, 2003 yılından itibaren sulama projelerinde, basınçlı borulu şebeke uygulamalarına geçilmiştir. Böylece hem su tasarrufu sağlanmış hem de modern sulama sistemleri (yağmurlama ve damla sulama) teşvik edilmiş olacaktır. Ülkemizin, teknik ve ekonomik olarak değerlendirilebilir hidroelektrik potansiyeli, yaklaşık olarak yıllık 130 milyar kwh hesaplanmıştır. Günümüz itibariyle Türkiye de hidroelektrik santraller; MW kurulu güce ve toplam potansiyelin %36 sına karşılık gelen GWh yıllık ortalama üretim kapasitesine sahiptir. Hidroelektrik potansiyelin enerjiye dönüştürülmesi sürecinde DSİ, oluşturulan MW kurulu gücün MW ını (%77) gerçekleştirerek bu alanda lider olduğunu göstermiştir. Ülkemizde kapasite bakımından en büyük 25 adet HES in 20 adedi DSİ tarafından inşa edilmiştir yılı sonu itibariyle hizmete alınan 21 adet içme-kullanma suyu temini tesisiyle 26 milyon vatandaşımıza 2,7 milyar m 3 içme-kullanma suyu temin edilmiştir. İnşaatı devam eden 20 adet proje tamamlandığında ise buna ilaveten, 10 milyon vatandaşımıza 1 milyar m 3 içmekullanma suyu temin edilecektir. Bilindiği gibi, akarsularımızın akış rejimi düzensiz bir seyir izlemektedir. Bu sebeple meydana gelen taşkınlar, depremden sonra en fazla can ve mal kaybına sebep olan tabii afet olarak bilinmektedir. Son 20 yılda meydana gelen taşkınlarda 396 vatandaşımız hayatını kaybetmiş ve yaklaşık 2,5 milyar YTL lik ekonomik kayıp meydana gelmiştir. DSİ, kuruluşundan günümüze kadar 37 si baraj ü taşkın tesisi olmak üzere, toplam adet taşkın koruma tesisini hizmete alarak, 977 bin hektar alan ve bu alan içindeki bütün yerleşim yerlerini taşkından korumuştur. Ülkemizde su denildiğinde akla gelen yegâne kuruluş olan Genel Müdürlüğümüz, Dünyada su konusunda söz sahibi seçkin kuruluşların arasında yer almak ve karar mekanizmalarında söz sahibi olmak maksadıyla 2000 yılında Dünya Su Konseyi ne üye olmuştur. O tarihten bu yana ve özellikle de son yıllarda gösterdiği uluslar performansı ile Beşinci Dünya Su Formunun, 2009 yılında İstanbul da gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. Önceki Dünya Su Forumlarının, ev sahibi ülkelere sağladığı imkanları göz önünde bulundurduğumuzda, Forumun ülkemiz su sektörünün daha da gelişmesine katkı sağlanması kaçınılmazdır. Bu organizasyonun bir faydası da, ülkemizin uluslararası su kuruluşlarıyla olan ilişkilerinin daha da gelişmesi; anılan kuruluşların yönetim kurullarında aktif görev alan Türk yetkililerin sayısının giderek artması şeklinde ortaya çıkacaktır. Forum, DSİ nin dışa açılmasının çok açık bir göstergesidir. DSİ, Forum ile küresel manada yeni bir misyon kazanmıştır. Diğer bir ifade ile DSİ, sadece ülke içinde su konularının koordinasyonunu sağlayan bir kuruluş olmakla yetinmemiş, küresel su VII
8 politikalarının karar mekanizmasında yer almıştır. Böylesine Dünya çapındaki bir su faaliyetinin düzenlenmesinde DSİ nin merkezi rol üstlenmesi tesadüfi değildir. Çünkü DSİ, 54 yıllık bir su kültürü olan; adında su geçen Ülkemizdeki tek merkezi kuruluştur. Beşinci Dünya Su Forumu bölgesel hazırlıkları sürecinde DSİ, ulusal ve uluslararası bölgesel toplantılar yapmaktadır. DSİ öncülüğünde yapılan bu toplantılar, Beşinci Dünya Su Forumu nun bölgesel sürecinde ülkemizin önceki forumların ev sahibi ülkelerden farklı ve orijinal bir yaklaşım sergilediğinin göstergesidir. Bu yaklaşımın özü, hazırlık sürecini daha yerel düzeye yaymak şeklinde özetlenebilir. Ölçeği küçülten bu yaklaşım, yerel konuların Forumda daha iyi temsil edilmesini sağlamaya yöneliktir. Beşinci Dünya Su Forumu organizasyonunun en önemli başarılarından biri de bu olacaktır. Çevre ve Orman Bakanımız Sayın Prof. Dr. Veysel EROĞLU nun talimatıyla DSİ Genel Müdürlüğü tarafından başlatılan ve DSİ nin ilgili Bölge Müdürlüklerince düzenlenmekte olan DSİ Bölge Müdürlükleri Su Konferansları nın gayesi; her Bölge Müdürlüğü için özel olarak belirlenen konu başlığıyla ilgili yerel ve bölgesel paydaşları bir araya getirmek suretiyle, Forumun tematik programının geliştirilmesine azami katkıyı sağlamak; ilgili konu başlığı uygun bir tartışma ortamını hazırlamak ve forum haftası sırasında Dünya su kamuoyuna aktarılabilecek sonuçlar elde etmektedir. Bu anlamda, DSİ Genel Müdürlüğü uhdesinde Bölge Müdürlüklerince düzenlenen söz konusu konferanslara DSİ mensupları ve akademik çevrelerin katılımı yanında konuyla ilgili diğer paydaşların da (suyla ilgili kamu kuruluş kuruluşları ve yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları, su yöneticileri ve su kullanıcıları gibi) en yüksek düzeyinde katılımlarının sağlanması hedeflenmektedir. Su konferanslarını gerçekleştiren Bölge Müdürlüklerimizi bu başarılarından dolayı kutlarım. Su konferanslarının eşgüdümünü yapan Genel Müdürlüğümüz ilgili birimlerine, Forum sekreteryası çalışanların bilim, düzenleme ve danışma heyetine teşekkür eder, DSİ Bölgesel Su Konferanslarının neticelerinin Kuruluşumuza ve Ülkemize hayırlı ve uğurlu olmasını dilerim. Haydar KOÇAKER DSİ Genel Müdürü VIII
9 ÖNSÖZ 2009 yılında 5.Dünya Su Forumu İstanbul da yapılacaktır. 5.Dünya Su Forumunun ana teması Farklılıkların Suda Yakınlaşması olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda; paydaşları, sektörleri ve bölgeleri bir araya getirecek bir program yapısı içinde bölgesel toplantılar yapılması kararlaştırılmıştır. Belli bir bölgesel hazırlık süreci Forum un başarısı için çok önemlidir. Çünkü, su sorunları bölgeden bölgeye değişiklikler göstermektedir. Aynı zamanda Forum un tematik çerçevesiyle ilgili sorunlar her bölge için aynı derecede önem taşımayabilir. Birçok bölgede zorluklar karşılaştırılabilir nitelikte olsa da, bu zorluklara yönelik çözümler yerel anlamda tanımlanmalıdır: su hala yerel bir meseledir ve öyle olmaya devam edecektir. Bölgesel süreçler de dünya genelinde su için harekete geçilmesini sağlayacak ve bu harekete katkıda bulunacaklardır. Bölgesel sürecin amacı bölgedeki paydaşları seferber ederek foruma bölgelerden gelecek belli katkıların gerçekleşmesini sağlamak, tematik sürece konuyla ilgili bölgelerin görüşlerini dahil ederek uygun bakış açıları kazandırmak ve bölgedeki politik unsurları harekete geçirerek forumun politik süreçlerine katkıda bulunmaktır. 5.Dünya Su Forumu hazırlık çalışmaları kapsamında DSİ II. Bölge Müdürlüğü olarak bölge Üniversiteleri ve Meslek kuruluşları işbirliği ile Tarihi Su Yapıları ve Havza Kirliliği konulu iki toplantı düzenlenmiştir. Düzenlendiğimiz bu toplantıların sonuçları Dünya Su Forumuna taşınarak, forum un ülkemizde tanıtımına katkıda bulunması ve DSİ Bölge Müdürlüklerinin yanı sıra Üniversitelerin ve Meslek kuruluşlarının sürece katılımının sağlanması hedeflenmiştir. Bu toplantıların, bir seminer veya sempozyumun ötesinde, olabildiğince tartışmaya ve etkileşime daha fazla yer veren bir çalıştay düzeninde olmasının yararlı olacağı düşünülerek, sunumlu bildiriler yanında çalıştaylarla da her iki konu detaylı ele alınmıştır. Dünyadaki ve ülkemizdeki nüfusun hızlı bir şekilde artışına paralel olarak hızlı nüfus artışıyla içme-kullanma suyu talebi, sanayide ve tarımdaki gelişimler suya olan ihtiyacın devamlı olarak artmasına neden olmaktadır. Diğer tabii kaynaklarda olduğu gibi tatlı su potansiyelinin sabit olması, ekonomik bir değer olan su kaynaklarının geliştirilmesine ve yönetimi ile ilgili çalışmalarda yeni teknoloji ve yöntemlerin geliştirilmesini zorunlu kılmaktadır. Su kaynaklarının sürdürülebilir yönetiminde, söz konusu gelişmelerin bir neticesi olarak ortaya çıkan ekonomik, sosyo-kültürel kalkınma ve çevresel etkilerin göz önünde bulundurulması hususu giderek önem kazanmaktadır. Su kaynaklarının yönetiminde sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşılması için entegre havza yönetim sistemlerinin uygulanması, alınacak kararların bir bütüncül yaklaşım içermesi önem arz etmektedir. Yönetim planları yapılırken, su kaynaklarının miktarı ve kalitesinin önemi, havza bazında su kaynaklarının miktarı ve kalitesinin düzenli olarak izlenmesi ihtiyacını doğurmuştur. Su, yaşamın ve bireyin en temel ve vazgeçilmez gereksinimidir. Hemen hemen tüm yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesi suya bağlıdır. Günümüzde yaklaşık 2,5 milyar insan sağlıksız ve yetersiz su kaynaklarıyla yaşamını sürdürmeye çalışmaktadır. Hızlı nüfus artışı, kentleşme ve sanayileşmenin beraberinde getirdiği çevre kirliliği, su kaynaklarının da niteliğini bozmuş ve atıkların boşaltıldığı alıcı ortamlar haline getirmiştir. İçme ve kullanma suyunun sağlanması, arıtılması ve dağıtılması oldukça pahalı ve zor hale geldiğinden su kaynaklarının korunması, planlanması ve yönetimi de kaçınılmaz olduğundan hareketle Havza Kirliliği konferansı düzenlenmiştir. Konferans kapsamında, 2 adet çağrılı, 15 adet sunumlu olmak üzere toplam 17 bildiri yer almıştır. Bu bildirilerin / çalışmaların geleceğe aktarılması içinde kitap haline getirilmiştir. 5. Dünya Su Forumu kapsamında bölgesel toplantıların düzenlenmesi düşüncesinin ortaya atılmasından, bu konferansın düzenlenmesinde emeği geçen bilim ve yürütme kurullarımıza, bildirileri ile katılım sağlayan bilim insanlarımıza ve görüşleri ile katkı koyacak tüm katılımcılara teşekkür eder, sevgi ve saygılarımı sunarım. 16 Haziran 2008 Ayhan SARIYILDIZ DSİ II. Bölge Müdürü IX
10 X
11 İÇİNDEKİLER Kurullar III Önsöz V İçindekiler XI Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi nde Nehir Havza Yönetiminin Önemi 1 Sakarya Havzasına Genel Bakış 9 Ergene Havzasındaki Kirliliğin Sosyo Ekonomik Etkileri 15 Gediz Nehri Su Kalitesi Parametrelerinin Eğilim Analizi 23 Gediz Havzasının İzmir Büyükşehir Belediyesi Sınırları Dahilinde Sürdürülebilir Yönetim Planlaması 31 Gediz Havzası Yeraltısularında Bor (B) Kirliliği 39 Kuzey Ege, Gediz ve Küçük Menderes Havzalarında Yılları Arasında Su Kalitesi Açısından Bor İçeriğinin Spektrofotometrik Analiz Metodu İle Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi 47 Gediz Havzası Örneğinde Alan Kullanım Kararlarının Deltaya Olan Etkileri Üzerine Bir Araştırma 57 Yeraltı Suyu Tuzluluğunun Jeoistatistiksel Yöntemler İle Mekansal Analizi: Gümüldür-Büyükalan Örneği 65 Arazi Kullanımının Su Kalitesine Olan Etkilerinin Tahtalı Havzası nda İncelenmesi 73 Tarımsal Sulamada Atık Suların Kullanımı 81 Parçacık Hızı ve Düşüm Hızının Katı Madde Taşınımına Etkisinin Kinematik Dalga Yaklaşımı İle Modellenmesi 89 Küçük Menderes Yan Havzası, Tahtalı Barajı, Efemçukuru ve Çamlı Barajı İlişkileri 97 Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı Projesi 105 Eğirdir Gölü Havzası, Sorunları ve Çözüm Önerileri 113 XI
12 XII
13 AVRUPA BİRLİĞİ SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ NDE NEHİR HAVZA YÖNETİMİNİN ÖNEMİ Onur ABAY İnş. Yük. Müh. Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Denizli, Türkiye ÖZET Su toplumsal ve ekonomik gelişmeler için oldukça önemli bir değerdir lere kadar su kaynaklarının geliştirilmesinde belli bir gereksinimi karşılayacak su sağlanımı ilkesi geçerliyken 1980 li yılların başında çevre kirliliği sorunlarının ortaya çıkmasından sonra bu ilkeye su niteliğinin korunması boyutu da eklenmiştir. Bu durum tüm dünyada su ile ilgili bazı hukuksal ve yönetsel düzenlemelerin yapılmasını da gerektirmiştir. Bu amaçla yürürlüğe giren Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi nde (SÇD) nehir havzası bazında yönetim kavramının yaygınlaştırılması ana hedef olarak benimsenmiştir. AB ye aday olan ülkemizde her alanda olduğu gibi su yönetimi konusunda da uyum çalışmaları sürdürülmektedir. Bu çalışmada SÇD nin havza kirliliğini önleme amacı ile getirdiklerinin, nehir havza yönetimi, bütünleşik havza yönetimi ve sürdürülebilir kalkınma kavramları da göz önünde tutularak, incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca AB ye aday durumdaki Türkiye de nehir havza yönetimi konusunda yapılmış çalışmalar incelenerek nehir havza yönetiminin varolan mevzuatla uyumu, sağlayacakları ve uygulanabilirliği araştırılmıştır. Anahtar Sözcükler: Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi, nehir havza yönetimi, havza kirliliği, bütünleşik havza yönetimi, sürdürülebilir kalkınma GİRİŞ Suyun, bireyin varlığından devlet ölçeğindeki politikalara değin yaşamı sürdürmede eşsiz bir rolü bulunmaktadır. Su toplumsal ve ekonomik gelişmeler için önem taşıyan bir değerdir. Bu nedenle tarih boyunca denetim altında tutulmak istenmiş, bu amaçla sulama ve taşkın denetim sistemleri, içme suyu ve atıksu şebekeleri ve biriktirme yapıları inşa edilmiş ve bunlar devletlerin uygarlık düzeyini belirleyecek ölçüde değer kazanmıştır lere kadar su kaynaklarının geliştirilmesinde suyun yeri ve niceliği belli bir gereksinimi karşılayacak su sağlanımı kavramı temelinde değerlendirilmiştir. Nüfus artışı, teknoloji ve kentleşme sonucu gereksinmelerin çeşitlenmesi ve küresel iklim değişikliği gibi nedenlerle 1980 li yılların başında çevre kirliği sorunlarının ortaya çıkması ile bu kavrama su niteliğinin (kalitesinin) korunması da eklenmiştir. Çevre ve su kaynakları ile ilgili sorunların küresel ölçekte önem kazandığı vurgusu ile bu sorunların tanılanması ve çözümü için uluslararası çalışmalar yapılmıştır de Stockholm de yapılan Birleşmiş Milletler İnsan ve Çevre Konferansı, 1977 de düzenlenen Birleşmiş Milletler Su Konferansı, 1986 da Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından başlatılan Kaynakları Karalarda Olan Çevre Bakımından Güvenli İçsuların Yönetimi (EMINWA) bunların en önemlilerindendir. Çevre ve kalkınma sorunlarının küresel 1
14 ölçekte en geniş kapsamda ilk ele alınması 1992 yılında Rio de Janerio da toplanan Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Dünya Doruk Konferansı nda gerçeklemiş ve bu konferans sonunda GÜNDEM 21 adlı uzun vadeli eylem planı yayımlanmıştır (Harmancıoğlu vd., 2002). Günümüzde sıkça anılan ve Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi nde (SÇD) de önemli yeri olan bütünleşik (entegre) havza yönetimi ve sürdürülebilir kalkınma kavramları da, geniş anlamda, bu konferanstan sonra benimsenmeye başlanmıştır. Su kaynaklarının neredeyse tamamını geliştirmiş ve planlamış olan Avrupa Biriliği nin (AB) öncelikli hedefi su kaynaklarının kirliliğinin önlenmesi olmuştur. Bu amaçla çıkarılan direktifler arasında en önemlisi 23 Ekim 2000 tarih ve 2000/60/EC sayılı Su Çerçeve Direktifi dir. SÇD nin en önemli özelliklerinden biri nehir havza yönetimi kavramını ve uygulama yöntemlerini tanımlamış olmasıdır. Bu çalışmada SÇD nin havza kirliliğini önleme amacı ile getirdiklerinin, nehir havza yönetimi, bütünleşik havza yönetimi ve sürdürülebilir kalkınma kavramları da göz önünde tutularak, incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca AB ye aday durumdaki Türkiye de nehir havza yönetimi konusunda yapılmış çalışmalar incelenerek nehir havza yönetiminin varolan mevzuatla uyumu, sağlayacakları ve uygulanabilirliği araştırılmıştır. SU TOPLAMA HAVZALARININ KİRLİLİĞİ Havza kavramı su toplama havzası ve nehir havzası olarak iki ana unsuru bünyesinde barındırmaktadır. Su toplama havzalarının yönetimi SÇD de tanımlanan nehir havzalarının yönetiminden farklılık göstermektedir (Çodur vd., 2007). Nehir havzaları sonraki başlıklar altında daha ayrıntılı inceleneceği için bu bölümde su toplama havzalarının kirliliği kavramı üzerinde kısaca durulacaktır. Bir havzadaki akarsular, göller ve sulak alanlar noktasal kaynak kirliliği ve noktasal olmayan kaynak kirliliği olarak başlıca iki kirlilik türünden etkilenmektedir. Noktasal kaynak kirliliği belirli bir nokta dan boşalan kentsel ve endüstriyel atıksu nedenli kirliliktir. Kanalizasyon çıkışı buna basit bir örnektir. Noktasal olmayan kaynak kirliliği ise tarım, kentsel gelişim, inşaat ve ormancılık gibi çok çeşitli arazi/havza kullanım etkinliklerine bağlı olduğundan kolaylıkla belirli bir yer le konumlandırılamaz. Noktasal olmayan kaynak kirliliği kendi içinde ayrıca üç doğal süreç içermektedir. Bu süreçlerden bir arazi boyunca akan ve akarsulara dökülen yağış taşkın akışı, zeminlerde hasara yol açan ve zemini tanelerine ayrıştıran akış kuvveti erozyon, bu ayrışmış zemin tanelerinin yakınlardaki akarsularda tortulanması sedimantasyon olarak tanımlanmaktadır. Doğal süreçler yanında havzanın geliştirilmesi çalışmaları sırasında, özellikle de inşaatlar ile, kirlenme artabilmekte ve aşırı akış, aşırı erozyon ve aşırı sedimantasyon görülebilmektedir. Bazı kirleticilerin sızma ile yeraltısuyuna karışabilme olasılığı da bulunduğundan noktasal olmayan kaynak kirliliği, yüzey suları kadar, yeraltısuyunu etkileme potansiyeline de sahiptir. Dolgular, işletmeden çıkan maden şantiyeleri, yeraltı biriktirme tankları ve bakteri üretilebilecek tüm sistemler olası yeraltısuyu kirliliği kaynaklarıdır. Anılan doğal süreçler ve insan etkinliklerinin yol açtığı geri dönüşsüz kirlenmeler su toplama havzalarının ve akarsuların hidrolojisini de değiştirmekte ayrıca su üretiminde çok önemli işlev edinmiş olan orman ekosistemlerinin su üretimini olumsuz yönde etkilemektedir. Su kaynaklarının kirletilmeden, en kısa sürede kullanılabilmesi çalışmalarında havza yönetimi ilkeleri uygulandığında su veriminin artırılabildiği bir gerçektir (Erol, 2006). 2
15 AVRUPA BİRLİĞİ SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ SÇD nin Tarihi Gerek birlikler öncesi dönemde, gerek AB nin öncüsü birlikler (Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Avrupa Ortak Pazarı, Avrupa Ekonomik Topluluğu) döneminde ve gerek de AB sürecinde üye ülkeler hidroelektrik enerji üretimi/dağıtımı, her türden su yapısının projelendirilmesi/uygulanması, sınıraşan suların yönetilmesi ve akarsu ulaşımı gibi konularda önemli deneyim ve ilerleme sağlamıştır. Dolayısıyla su kaynaklarının tamamına yakın bölümünü geliştirmiş durumdaki Birlik ülkelerinin öncelikli hedefleri su kaynaklarının kirliliğinin önlenmesi, yeni kirleticilerin oluşmasına ve çeşitlenmesine fırsat tanınmaması, olası çok çeşitli kirleticilerle gereken savaşımın yapılması için bilgi birikimi, ekonomik kaynak ve altyapı sağlanması olmuştur. Şubat 1996 da Avrupa nın su politikasının ne olması gerektiği konusunda Avrupa Komisyonu, Avrupa Parlamentosu ve üye ülkeler düşünce birliğine varmış ve tüm su kaynaklarının bütünleşik bir yaklaşımla ele alınmasını benimsemiştir. İzleyen yıllarda çalışmalar yapılarak su ile ilgili tüm direktifler birleştirilmiş, aynı zamanda yeni yaklaşımları da içeren SÇD 23 Ekim 2000 tarih ve 2000/60/EC sayı ile yürürlüğe girmiştir. SÇD Hollanda nın sınıraşan akarsularda aşağıkıyıdaş ülke olması ve yukarıkıyıdaşlarından taşınan kirliliğin kendi havzalarındaki su niteliğini azaltması sonucu büyük ölçüde Hollanda nın çalışmaları ile oluşturulmuş ve biçimlendirmiştir. Bu nedenle temelde aşağıkıyıdaş ülkeleri gözetici özelliktedir. SÇD nin Getirdikleri ve Hedefleri SÇD nin kendinden önceki direktiflerden farkı tüm su kaynaklarını kapsaması ve bunların korunmasında bütünleşik yaklaşım önermesi, kaynak iyileştirilmesi ve sürdürülebilir kullanım olanağı sağlaması, sınıraşan sular konusunda bazı düzenlemeler getirmesi ve en önemlisi nehir havzası yönetim planı nı tanımlamasıdır. Suyun korunması ve savunulması gereken bir kamu değeri olduğu düşüncesini temel alan SÇD nin hedefleri şunlardır (Grontmij Advies & Techniek bv, 2003): 1) Sucul ekosistemler ve bunlara bağlı diğer ekosistemlerin daha fazla tahribatını önlemek; 2) Sucul çevrenin iyileştirilmesi (Ör. emilimleri azaltarak) 3) Varolan su kaynaklarının uzun vadeli korunması temel alınarak sürdürülebilir kullanımı teşvik etmek 4) Yeraltısuyu kirliliğini azaltmak Hedefler dışında nehir havzası bazında yönetim kavramının yaygınlaştırılması SÇD de ana hedef olarak benimsenmiştir. Öyle ki direktif, nehir havza planlarının ve önlemlerinin nehir havzası ölçeğinde kurulması için uygulanması gereken yaklaşımı adım adım tanımlamaktadır. NEHİR HAVZA YÖNETİMİ Tanımlar SÇD nin en önemli hedefi tüm Avrupa sularının iyi çevrebilimsel (ekolojik) ve kimyasal durum a gelmesidir. Bunu sağlamak için de birçok aşamanın geçilmesi gerektiği açıktır. Daha önce anılan nehir havza planlarının ve önlemlerinin nehir havzası ölçeğinde kurulması için SÇD de yapılan aşamalı tanımlamada nehir havza bölgelerinin karakterizasyonu birinci 3
16 sırada bulunmaktadır. SÇD Madde 2 ve Madde 13 te nehir havza yönetimi ile ilgili şu tanımlar yapılmıştır (WFD, 2000): Nehir havzası: Bir dizi yüzeysel su dereleri, nehirleri ve olasılıkla göller aracılığıyla yüzeydeki bütün akıntıların su geçkisindeki belli bir noktadan tek bir nehir ağzı, haliç veya delta aracılığıyla denize aktığı bir yüzey alanıdır. Nehir havza bölgesi: Nehir havzaları yönetimi için ana birim olarak tanımlanan; bir veya daha fazla komşu nehir havzalarının ilgili yeraltı suları ve kıyı suları ile birlikte oluşturduğu kara ve deniz alanıdır. Nehir havzası yönetim planı (NHYP): SÇD doğrultusunda, havzada tüm çözümleme ve önlemlerin yer aldığı plandır. Nehir Havza Yönetiminin Özellikleri Nehir havza yönetimi kavramına göre kaynaklar yönetsel veya siyasal sınırlara göre değil, doğal coğrafik ve hidrolojik ilkelere göre belirlenecek nehir havza bölgeleri ne ayrılarak yönetilecektir. Bazıları ulusal sınırları da aşabilecek herbir nehir havza bölgesi için bir nehir havzası yönetim planı hazırlanması gerekmektedir. Nehir havzası yönetim planı, herhangi bir nehir havzası için amaçlanan çevrebilimsel, niceleyici, kimyasal ve özel koruma alanları ile ilgili hedeflere öngörülen zaman dilimleri içerisinde nasıl ulaşılacağını gösteren bir belgedir. Plan, akarsu havzalarının karakteristiklerine, toplumsal etkinliklerin sözkonusu havzadaki sular üzerindeki etkisi ile ilgili durum belirlenmesine, varolan yasal düzenlemelerin koyulan hedeflere ulaşmadaki etkinliğine, yetersizliklerin ve/veya boşlukların doldurulmasına yönelik çalışmaları da içerecektir. Nehir havza yönetiminin diğer önemli özellikleri şu biçimde sıralanabilir: 1) yönetimin havza bazında yapılması; 2) farklı tür ve biçimdeki suların bütünleşik değerlendirilmesi; 3) arazi ve su kaynakları ilişkisinin dikkate alınması; 4) doğal kısıtların, toplumsal ve ekonomik ihtiyaçların, siyasal ve yönetsel süreçlerin bütünleşmesi (entegrasyonu); 5) nehirlerin ve havzalarının şimdiki ve gelecek kuşaklar için çok yönlü kullanımının devam ettirilmesi (sürdürülebilirlik) (Dalkılıç vd., 2008). SÇD NİN TÜRKİYE DE UYGULANMASINA YÖNELİK ÇALIŞMALAR 1999 Helsinki Doruğu ile Avrupa Birliği üyeliğine aday olan Türkiye de, birincisi 2001 de yayımlanan ve 2003 te güncelleştirilen Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Ulusal Program ın çevre başlıklı 22. bölümünde belirtilen yükümlülükler çerçevesinde, çevre mevzuatının Avrupa Birliği çevre mevzuatına uyumlulaştırılması için çalışmalar yapılmıştır. Bu kapsamda, Hollanda hükümetinin finansal desteği ile Ocak 2002 de başlatılan SÇD nin Türkiye de Uygulanması Projesi nin teknik çalışmaları Kasım 2003 te tamamlanmıştır. Proje MATRA Katılım Öncesi Programı nca da desteklenmiştir. MATRA, AB adayı ülkelerin AB Müktesebatı na uyumlulaştırma çalışmaları için bu ülkelere destek sağlamakta ve Hollanda ile desteği alan ülkeler arasında ilişkiler kurulmasını amaçlamaktadır. Türkiye Nehir Havzaları Bütünleşik su yönetiminin etkin biçimde uygulanabilmesi ve sürdürülebilir su yönetimine yöneliş için gerekli ve önem taşıyan koşullardan biri de görev ve yetkilerin bölge düzeyine aktarılabilmesidir. SÇD deki nehir havzası ve nehir havza bölgesi tanımlarına dikkatle bakıldığında nehir havzalarının nehir havza bölgeleri olarak atanmasının çok önemli olduğu görülmektedir. Çünkü kararların hangi düzeyde verileceği ve bütünleşik su yönetiminin kurumsal yapısı bu tanıma bağlıdır. Bugünkü durumda bölgesel teşkilatlar var olduğu ve verimli biçimde çalıştıkları için, bölgesel platformlar veya nehir havza çalışma grupları ile 4
17 çalışmalara devam etmenin, kurumlar arasında bölgesel eşgüdüm ve işbirliği geliştirmenin en iyi yolu olacağı düşünülmektedir ve bu etkili bir bölgesel ve/veya nehir havza bölgesi su yönetimini sağlayacaktır (Dalkılıç vd., 2008). Ekim 2003 te Ulusal Platform tarafından kabul edilen Türkiye nin 6 nehir havza bölgesi ve 26 nehir havzası Şekil 1 de gösterilmektedir. Şekil 1: Türkiye nin nehir havzaları ve nehir havza bölgeleri (Grontmij Advies & Techniek bv, 2003) Uygulama Örnekleri MATRA projesinde pilot havza olarak seçilen Büyük Menderes Nehir Havzası için oluşturulan Nehir Havzası Çalışma Grubu tarafından SÇD Ek-IV te belirtilen kapsam dikkate alınarak taslak bir Büyük Menderes Havzası Entegre Yönetim Planı hazırlanmaya çalışılmıştır. Bu çalışma kapsamında havzada endüstri, turizm, tarım, evsel kullanım, enerji ve ulaşım insan etkinlikleri bağlamındaki sürücüler olarak tanımlanmış ayrıca bunların baskı öncelikleri sıralanmıştır. Varolan izleme ağlarının durumu belirlenerek haritaları çıkarılmış, çevrebilimsel, kimyasal ve hidrolojik izleme parametreleri doğrultusunda değerlendirilmiştir. Bunun yanında yeraltısuyu için noktasal ve noktasal olmayan kirlilik kaynakları ve su çekim noktaları belirlenmeye çalışılmıştır. İlgili direktiflerin koşullarını sağlayacak biçimde varolan durum çözümlenmiş, kimyasal ve çevrebilimsel hedefler belirlenerek yüzey suları ve yeraltısuyu için nitelik çözümlemeleri yapılmıştır. Ayrıca SÇD yi temel alan iki ayrı uygulama Gediz havzasında AB FP5 ve FP6 programlarınca desteklenen SMART (Sustainable Management of Scarce Resources in the Coastal Zone) ve OPTIMA (Optimization for Sustainable Water Management) projeleri kapsamında DEÜ SUMER (Dokuz Eylül Üniversitesi Su Kaynakları Yönetimi ve Su Kaynaklı Doğal Afetlerin Kontrolü Araştırma ve Uygulama Merkezi) tarafından gerçekleştirilmiştir (Dalkılıç vd., 2008). SONUÇLAR Bilim ve teknolojiye koşut olarak sanayileşmenin getirdiği yeni kimyasallar ve kirleticiler ve bunların sucul (aquatic) yaşama etkileri nedeniyle yasa, yönetmelik ve tüzüklerde bunlara ayak uyduracak hızlı bir değişime gereksinme duyulmaktadır. SÇD nin en önemli hedefi tüm 5
18 olan Avrupa sularının iyi çevrebilimsel (ekolojik) ve kimyasal durum a gelmesi için gereken aşamalar nedeniyle nehir havza planlarının ve önlemlerinin nehir havzası ölçeğinde kurulması için yapılan tanımlamada nehir havza bölgelerinin karakterizasyonu SÇD de birinci sırada bulunmaktadır. Ülkemizde SÇD için teknik çalışmaları yürüten kuruluşlarda önemli bilgi birikimi oluşmasına karşın Direktifin bir havzada adım adım nasıl uygulanacağı bilinmemektedir. Bütünleşik havza yönetiminin ülkemizde yerleştirilmesi için yapılan çalışmaların, farklı kurumların aynı konuda yetkilendirilmiş olması, değişik amaçlarla çıkarılmış çok sayıda yasa bulunması, tanımların belirsizliği, altyapı eksiklikleri gibi nedenlerle, olması gerekenden yavaş ilerlediği görülmektedir. Bu durumun önüne geçilerek bütünleşik havza yönetiminin Türkiye de uygulanması sağlanmalıdır. SÇD nin uygulama aşamaları için öngörülen tarihlere göre yılları arasında çıkarılmasında yarar görülen su yasasında suya ilişkin devlet kuruluşlarının yetki sınırlarının belirlenmesi (gerekirse tek bir kurumun yetkilendirilmesi), ilgili sektörlerin yetki ve sorumluluklarının belirginleştirilmesi yolları ile mevzuattaki dağınıklığın giderilmesi yararlı olacaktır. Yine uygulama aşamaları için öngörülen tarihlere göre 2009 yılında nehir havzası yönetim planlarının tamamlanması gerekmekte (SÇD Madde 11 ve 13), yılları arasında nehir havzası yönetim planlarının uygulanması, değerlendirilmesi ve güncellenmesi gerekmektedir (SÇD Madde 4, 9 ve 11). SÇD nin uyumlulaştırma sürecinde Türkiye henüz üyesi bulunmadığı (aday olduğu) AB nin taraf olduğu su ile ilgili antlaşmalarda ne gibi yükümlülükleri olduğunun bilinciyle hareket etmelidir. Türkiye, altı nehir havza bölgesinden birinin uluslararası nehir havza bölgesi olarak adlandırılmasının Ortadoğu için önem taşıyan kendi sınıraşan suları üzeri yapacağı etkiyi göz önünde tutmalıdır. TEŞEKKÜR Yazar, değerli önerileri ve düzelti konusundaki katkıları için, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. N. Orhan BAYKAN a teşekkürü borç bilmektedir. KAYNAKLAR 1. Çodur, D. A.; Patan, M.; Uyaroğlu, N.; Göktaş, O. C.; Aydın, D.; Istanbul Water Basin Management and European Union Water Framework Directive, International Congress on River Basin Management Antalya,, Turkey, 2007, p. 2. Dalkılıç, Y.; Harmancıoğlu, N.; Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifinin Türkiye de Uygulama Olanakları, Ankara, ISBN: , TMMOB 2. Su Politikaları Kongresi (Bildiriler Kitabı-2. Cilt), Türkiye, 2008, s. 3. Erol, A.: Su Kaynaklarının Korunmasında Havza Yönetimi İlkelerinin Önemi, TMMOB 1. Su Politikaları Kongresi, Mart 2006, Ankara, s. 4. Grontmij Advies & Techniek bv; Su Çerçeve Direktifi nin Türkiye de Uygulanması El Kitabı, Project number: , Document number: 13/ /MJH, Harmancıoğlu, N.; Gül, A.; Fıstıkoğlu, O.; Entegre Su Kaynakları Yönetimi, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Türkiye Mühendislik Haberleri Dergisi Sayı: 419, ISSN , Ankara, Türkiye, 2002, s. 6. The European Union Water Framework Directive, DIRECTIVE 2000/60/EC,
19 SIGNIFICANCE OF RIVER BASIN MANAGEMENT IN THE EUROPEAN UNION WATER FRAMEWORK DIRECTIVE ABSTRACT Water is a crucial worth in terms of social and economic development. Although the principle of water supply that meets a proper requirement for water resources development was in use until 1970s, the dimension of water quality protection was entered to this principle after environmental pollution problems appeared by the begining of the 1980s. This condition also required some legal and administrative arrangements in terms of water all over the world. In the European Union Water Framework Directive (WFD), which became valid to meet the foregoing aim, spreading the specific management concept in river basins was adopted as a main target. In our country which is a candidate for the EU harmonization works are carried out as well as they are done in the other fields. In this study it is aimed to research what WFD brings forward new in order to prevent the basin pollution taking into consideration the concepts of river basin management, integrated basin management and sustainable development. Also examining the studies carried out regarding river basin management in Turkey which is a candidate for the EU the harmonization of river basin management with the existing legislation, probable benefits and applicability of river basin management are researched. Keywords: The European Union Water Framework Directive, river basin management, basin pollution, integrated basin management, sustainable development 7
20 8
AVRUPA BİRLİĞİ SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ VE BU ALANDA TÜRKİYE DE YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR
AVRUPA BİRLİĞİ SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ VE BU ALANDA TÜRKİYE DE YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR Ayla EFEOGLU Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü AB İle İlişkiler Şube Müdürü İÇERİK AB Su Çerçeve Direktifi hakkında genel
DetaylıİSTANBUL UN YENİ SU KAYNAĞI SAKARYA NEHRİ VE SU ALMA YAPISI TEKNİK TESPİT GÖRÜŞÜ
TEKNİK TESPİT RAPORU 2014 İSTANBUL UN YENİ SU KAYNAĞI SAKARYA NEHRİ VE SU ALMA YAPISI TEKNİK TESPİT GÖRÜŞÜ [TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ] 30 AĞUSTOS 2014 TMMOB Çevre Mühendisleri Odası
DetaylıHAVZA KORUMA EYLEM PLANLARI EYLEMLERİ
Türkiye de Su Yönetiminin Değişimi Taner KİMENÇE, Altunkaya ÇAVUŞ,Burhan Fuat Çankaya 31 Ocak 2017 HAVZA KORUMA EYLEM PLANLARI EYLEMLERİ Havza Koruma Eylem Planları ile Ülkemizde bulunan 25 Nehir Havzasının
DetaylıÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ LABORATUVAR ÖLÇÜM VE İZLEME DAİRESİ BAŞKANLIĞI
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ LABORATUVAR ÖLÇÜM VE İZLEME DAİRESİ BAŞKANLIĞI EVSEL VE ENDÜSTRİYEL KİRLİLİK İZLEME PROGRAMI 1 Ergene Havzası Su Kalitesi İzleme Raporu
DetaylıULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ
ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ Bayram HOPUR Entegre Projeler Uygulama Şube Müdürü Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü www.cem.gov.tr 3. Ulusal Taşkın Sempozyumu- 29.04.2013 İstanbul ULUSAL
DetaylıTürkiye de Stratejik Çevresel Değerlendirme: İhtiyaçlar, Zorluklar ve Fırsatlar
Technical Assistance for Implementation of the By-Law on Strategic Environmental Assessment EuropeAid/133447/D/SER/TR Stratejik Çevresel Değerlendirme Yönetmeliği'nin Uygulanması Teknik Yardım Projesi
DetaylıTablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3
Dünyadaki toplam su miktarı 1,4 milyar km3 tür. Bu suyun % 97'si denizlerde ve okyanuslardaki tuzlu sulardan oluşmaktadır. Geriye kalan yalnızca % 2'si tatlı su kaynağı olup çeşitli amaçlar için kullanılabilir
DetaylıDünyadaki toplam su potansiyeli. Dünyadaki toplam su miktarı : 1,4 milyar km 3 3/31
İçerik Dünyadaki su potansiyeline bakış Türkiye deki su potansiyeline bakış Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Görevleri Mevzuat Çalışmaları Yapılan Faaliyetler Su Tasarrufu Eylem Planı Su Ayakizi Çalışmaları
DetaylıSu Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi
Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. Su Kaynaklarının
DetaylıResmî Gazete Sayı : 29361
20 Mayıs 2015 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 29361 TEBLİĞ Orman ve Su İşleri Bakanlığından: HAVZA YÖNETİM HEYETLERİNİN TEŞEKKÜLÜ, GÖREVLERİ, ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam,
DetaylıDoğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri
Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar
DetaylıT.C. BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ COĞRAFYA BÖLÜMÜ
T.C. BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETİMİ DERSİ Havza Ekosistemini Oluşturan Sosyo-Ekonomik Özellikler Dr. Şevki DANACIOĞLU Doğal Kaynakların Tahribine Neden Olan
DetaylıErgene Havzası Koruma Eylem Planı 15 başlıktan meydana gelmektedir.
Ergene Havzası Koruma Eylem Planı 15 başlıktan meydana gelmektedir. ERGENE HAVZA KORUMA EYLEM PLANI 1. Dere yatakları temizleniyor, 2. Belediye AAT leri DSİ tarafından inşa ediliyor, 3. Islah Organize
DetaylıULUSAL SU VE SAĞLIK KONGRESİ
ULUSAL SU VE SAĞLIK KONGRESİ TEKIRDAĞ İLI, TÜRKMENLI GÖLETI İÇME SUYU HAVZASıNı ETKILEYEN UNSURLARıN TESPITI VE HAVZANıN KORUNMASıNA YÖNELIK YAPıLMASı GEREKENLER ÜZERINE BIR DEĞERLENDIRME Sema KURT Tekirdağ
DetaylıŞekil 1: Planlama Alanının Bölgedeki Konumu
EDİRNE İLİ 1/25 000 ÖLÇEKLİ 1. PLANLAMA ALANININ GENEL TANIMI Planlama alanı, Edirne İli, Merkez İlçe, Tayakadın Köyü, Karakoltepe Mevkii, 34 Pafta, 164 Ada, 27 Parselin bulunduğu alanı kapsamaktadır.
DetaylıDr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı
Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı Konunun önemi Belediyelerin enerji kaynakları; Hidrolik Bio kütle Bu kaynaklardan belediyeler nasıl yararlanabilir, Yenilenebilir enerji
Detaylı12 Mayıs 2016 PERŞEMBE
12 Mayıs 2016 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29710 YÖNETMELİK Orman ve Su İşleri Bakanlığından: TAŞKIN YÖNETİM PLANLARININ HAZIRLANMASI, UYGULANMASI VE İZLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam,
DetaylıÇevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü
Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Çevre Denetimi Ani, planlı, birleşik denetimler ve izlemeler yapılmaktadır. 2872 sayılı Çevre Kanunu ve yönetmelikleri kapsamında Hava, Su,
DetaylıGAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI
T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI GAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI Prof. Dr. Veysel EROĞLU Çevre ve Orman Bakanı 18 Ağustos 2009 - Şanlıurfa GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ
DetaylıGÜNEY EGE BÖLGE PLANI 2010-2013
GÜNEY EGE BÖLGE PLANI 2010-2013 SUNUM AKIŞI Bölge Planı Hazırlık Süreci Paydaş Analizi Atölye Çalışmalarının Gerçekleştirilmesi Mevcut Durum Analizi Yerleşim Yapısı ve Yerleşmeler Arası İlişki Analizi
DetaylıKırklareli 15 Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 25 Mayıs 2013, Cumartesi 15:30
Kırklareli 15 Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 25 Mayıs 2013, Cumartesi 15:30 Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Belediye Başkanlarım, Genel Müdürlerim, değerli konuklar, hanımefendiler,
DetaylıSu Kaynakları Yönetimi ve Planlama Dursun YILDIZ DSİ Eski Yöneticisi İnş Müh. Su Politikaları Uzmanı. Kaynaklarımız ve Planlama 31 Mayıs 2013
Su Kaynakları Yönetimi ve Planlama Dursun YILDIZ DSİ Eski Yöneticisi İnş Müh. Su Politikaları Uzmanı Kaynaklarımız ve Planlama 31 Mayıs 2013 21. Yüzyılda Planlama- Kaynaklarımız Su KaynaklarıYönetimi ve
DetaylıTÜRKİYE ÇEVRE POLİTİKASINA ÖNEMLİ BİR DESTEK: AVRUPA BİRLİĞİ DESTEKLİ PROJELER
Technical Assistance for Implementation Capacity for the Environmental Noise Directive () Çevresel Gürültü Direktifi nin Uygulama Kapasitesi için Teknik Yardım Projesi Technical Assistance for Implementation
DetaylıSU KİRLİLİĞİ HİDROLOJİK DÖNGÜ. Bir damla suyun atmosfer ve litosfer arasındaki hareketi HİDROLOJİK DÖNGÜ
SU KİRLİLİĞİ HİDROLOJİK DÖNGÜ Atmosfer de bulunan su buharı başlangıç kabul edilirse buharın yoğunlaşarak yağışa dönüşmesi ve yer yüzüne ulaşıp çeşitli aşamalardan geçtik ten sonra tekrar atmosfere buhar
DetaylıAKDENİZ EYLEM PLANI SEKRETARYASI (AEP)
AKDENİZ EYLEM PLANI SEKRETARYASI (AEP) Türkçe Adı Akdeniz Eylem Planı Sekretaryası (AEP) İngilizce Adı Secretariat on Mediterrenaen Action Plan (MAP) Logo Resmi İnternet Sitesi http://www.unepmap.org Kuruluş
DetaylıÇAKÜ Orman Fakültesi Havza Yönetimi ABD 1
Uymanız gereken zorunluluklar ÇEVRE KORUMA Dr. Semih EDİŞ Uymanız gereken zorunluluklar Neden bu dersteyiz? Orman Mühendisi adayı olarak çevre konusunda bilgi sahibi olmak Merak etmek Mezun olmak için
DetaylıTÜRKİYE SULAKALANLAR KONGRESİ SONUÇ BİLDİRGESİ 22-23 Mayıs 2009 Eskikaraağaç Bursa
TÜRKİYE SULAKALANLAR KONGRESİ SONUÇ BİLDİRGESİ 22-23 Mayıs 2009 Eskikaraağaç Bursa Ülkemizde sulakalanların tarihi, bataklıkların kurutulmasının ve tarım alanı olarak düzenlenmesinin tarihiyle birlikte
DetaylıMARMARA BÖLGESİNDEKİ HAVZA KORUMA EYLEM PLANI
MARMARA BÖLGESİNDEKİ HAVZA KORUMA EYLEM PLANI 1 İÇERİK 1. HAVZA KORUMA EYLEM PLANLARI 2. MARMARA VE SUSURLUK HAVZALARI 3. ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ 4. HAVZA YÖNETİM YAPILANMASI 5. NEHİR HAVZA YÖNETİM
DetaylıCEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon. Türkiye deki Atıksu Altyapısı ve Atıksu Mevzuatı
CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon Türkiye deki Atıksu Altyapısı ve Atıksu Mevzuatı Yrd. Doç. Dr. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Türkiye deki Mevcut Atık Su Altyapısı Su kullanımı ve atık
DetaylıBolu 6 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 20 Temmuz 2014, Pazar 19:00
Bolu 6 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 20 Temmuz 2014, Pazar 19:00 Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Belediye Başkanım, Genel Müdürlerim, değerli konuklar, hanımefendiler,
DetaylıYıllar 2015 2016 2017 2018 2019 PROJE ADIMI - FAALİYET. Sorumlu Kurumlar. ÇOB, İÇOM, DSİ, TİM, Valilikler, Belediyeler ÇOB, İÇOM, Valilikler
1. HAVZA KORUMA PLANI KURUM VE KURULUŞLARIN KOORDİNASYONUNUN 2. SAĞLANMASI 3. ATIK SU ve ALTYAPI YÖNETİMİ 3.1. Göl Yeşil Kuşaklama Alanındaki Yerleşimler Koruma Planı'nda önerilen koşullarda önlemlerin
DetaylıTürkiye nin Su Potansiyelinin Belirlenmesi Çalışmaları
T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Türkiye nin Su Potansiyelinin Belirlenmesi Çalışmaları Türkiye Su Bütçesinin Belirlenmesi Çalıştayı 16 20 Mart 2015 / İstanbul A.Deniz
DetaylıTEKİRDAĞ İLİ SÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİ KAPSAMINDA YÜZEYSEL SU KAYNAKLARINA GEÇİŞ
TEKİRDAĞ İLİ SÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİ KAPSAMINDA YÜZEYSEL SU KAYNAKLARINA GEÇİŞ Dr. Şafak BAŞA 1, Sema KURT 2, Emine YASAVUL 2, Ayşen UÇAR 2 1 Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü, TESKİ
DetaylıKÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YATIRIM VE İŞLETMELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YATIRIM VE İŞLETMELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MANİSA TURGUTLU URGANLI TERMAL TURİZM MERKEZİ 1/25000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI PLAN NOTU İLAVESİ AÇIKLAMA RAPORU 2017-ANKARA 1 ALAN TANIMI
DetaylıTARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ
TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığından
DetaylıSULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ
Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla
DetaylıAntalya Kepez 1 Mart 9 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi (1 adedi baraj, 3 adedi içme suyu tesisi, 5 adedi taşkın koruma tesisi)
Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım, Antalya Kepez 1 Mart 9 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi (1 adedi baraj, 3 adedi içme
DetaylıMERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ
T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ Dr. Bülent SELEK, Daire Başkanı - DSİ Etüt, Planlama ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı, ANKARA Yunus
DetaylıÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI 2023 YILI HEDEFLERİ
ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI Sanayi tesislerinin alıcı ortama olan etkilerinin ve kirlilik yükünün azaltılması, yeni tesislerin kurulmasına karar verilmesi aşamasında alıcı ortam kapasitesinin dikkate alınarak
DetaylıAVRUPA BİRLİĞİ SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ VE TÜRKİYE SU MEVZUATI UYUM SÜRECİ
AVRUPA BİRLİĞİ SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ VE TÜRKİYE SU MEVZUATI UYUM SÜRECİ Hazırlayan: Semih EDİŞ Danışman: Yrd. Doç. Dr. Ceyhun GÖL Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Mühendisliği Bölümü Havza Yönetimi
DetaylıDOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3
DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 İnsan yaşamı ve refahı tarihsel süreç içinde hep doğa ve doğal kaynaklarla kurduğu ilişki ile gelişmiştir. Özellikle sanayi devrimine kadar
DetaylıBÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ. Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü
BÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü GÜNDEM Büyük Melen Havzası nın Konumu ve Önemi Büyük Melen Havzası ndan İstanbul a Su Temini Projesi
DetaylıAVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI
AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI AVRUPA BİRLİĞİ ve ÇEVRE Avrupa Birliği Bakanlığı Sunum İçeriği AB ve Çevre- Temel ilkeler AB ve İklim Değişikliği AB ve Su Kalitesi AB ve Atık Geri Dönüşümü Müzakere sürecinde
Detaylı3.10. ÇEVRESEL SORUNLAR VE RİSK ALGISI
3.10. ÇEVRESEL SORUNLAR VE RİSK ALGISI 3.10.1. İstanbul da Çevresel Konular 3.10.1.1. Hava Kalitesi İstanbul un nüfusunun hızlı artışı ve kalitesiz yakıt kullanımı nedeniyle 1985 li yıllardan itibaren
DetaylıGrafik 16 - Yıllara Göre Çevre ve Çevresel Harcamaların GSYH deki Payları (%)
ÇEVRE Çevreye ayrılan harcamaların payı giderek artmaktadır. Grafik 16 da sunulan 2008-2010 yılları arasındaki göstergelere göre yapılan çevre ve çevresel harcamaların GSYH içindeki payının 2008 de %1,09
DetaylıGEDİZ HAVZASI Gediz Nehri nin uzunluğu 275 km 175 km si Manisa ili 40 km si Kütahya ili 25 km si Uşak 35 km si İzmir
1/15 GEDİZ HAVZASI Gediz Nehri nin uzunluğu 275 km 175 km si Manisa ili 40 km si Kütahya ili 25 km si Uşak 35 km si İzmir 2/15 Gediz Havza Koruma Eylem Planı (2008) Gediz Havza Koruma Revize Eylem Planı
DetaylıAvrupa Birliği Taşkın Direktifi ve Ülkemizde Taşkın Direktifi Hususunda Yapılan Çalışmalar
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Taşkın ve Kuraklık Yönetim Planlaması Dairesi Başkanlığı Avrupa Birliği Taşkın Direktifi ve Ülkemizde Taşkın Direktifi Hususunda Yapılan Çalışmalar
DetaylıTEKİRDAĞ SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TESKİ
TEKİRDAĞ SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TESKİ Tekirdağ Büyükşehir Belediyesine bağlı, müstakil bütçesi bulunan ve kamu tüzel kişiliğine haiz bir kuruluş olan Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi
DetaylıSU ŞEBEKE VE ARITMA TESİSLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI GÖREV YETKİ VE SORUMLULUK YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Teşkilat
SU ŞEBEKE VE ARITMA TESİSLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI GÖREV YETKİ VE SORUMLULUK YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Teşkilat Amaç MADDE 1 - (1) Bu Yönergenin amacı; Su Şebeke ve Arıtma
DetaylıProf. Dr.Lütfi AKCA Müsteşar
Doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilir yönetiminin sağlanması 21.yy da insanlığın en önemli sorunlarından biri olmaya devam etmektedir. Dünya nüfusundaki hızlı artışla beraber, doğal kaynakların
DetaylıTESKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BÜNYESİNDE BULUNAN ATIKSU ARITMA TESİSLERİ
TESKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BÜNYESİNDE BULUNAN ATIKSU ARITMA TESİSLERİ 1. SULTANKÖY ATIKSU ARITMA TESİSİ 2. MARMARAEREĞLİSİ ATIKSU ARITMA TESİSİ 3. YENİÇİFTLİK ATIKSU ARITMA TESİSİ 4. YENİCE ATIKSU ARITMA TESİSİ
DetaylıKüreselden Yerele Su Yönetimi ve Enerji
Küreselden Yerele Su Yönetimi ve Enerji İMO Antalya Şubesi- 15 Kasım 2013-Antalya Dursun YILDIZ İnş.. Müh-Su M Politikaları Uzmanı DSİ Eski YöneticisiY TEMA Vakfı Bilim Kurulu Üyesi Su Yönetiminin Sorunları
DetaylıHedef 1: KAPASİTE GELİŞTİRME
Proje, Küresel Çevre Fonu (GEF) mali desteğiyle, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Gıda Tarım ve Hayvancılık
DetaylıBELEDİYELERCE BİLGİ SAĞLANACAK İDEP EYLEMLERİ
Arazi Kullanımı ve Ormancılık 3. ORMAN, MERA, TARIM VE YERLEŞİM GİBİ ARAZİ KULLANIMLARI VE DEĞİŞİMLERİNİN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİ OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEMESİNİ SINIRLANDIRMAK 5. 2012 yılında yerleşim alanlarında
DetaylıHidrolojik Erken Uyarı Sistemleri ve DSİ Genel Müdürlüğü Uygulamaları
T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hidrolojik Erken Uyarı Sistemleri ve DSİ Genel Müdürlüğü Uygulamaları Akif ÖZKALDI DSİ Genel Müdür Yardımcısı II. Ulusal Taşkın Sempozyumu/Afyonkarahisar
DetaylıSu Çerçeve Direktifi ve Genel Kavramlar. Ülkemizde Yapılan Çalışmalar. Belirli kirleticiler ve ÇKS leri. Alıcı ortam bazlı deşarj standartları
Su Çerçeve Direktifi ve Genel Kavramlar Ülkemizde Yapılan Çalışmalar Belirli kirleticiler ve ÇKS leri Alıcı ortam bazlı deşarj standartları Hassas alanlar İzleme programları Denizlerde kirlilik izleme
DetaylıTMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBESİ YENİ FOÇA ATIKSU ARITMA TESİSİ ATIKSU DEŞARJI DEĞERLENDİRME RAPORU
TMMOB YENİ FOÇA ATIKSU ARITMA TESİSİ ATIKSU DEŞARJI DEĞERLENDİRME RAPORU ARALIK-2016 FOÇA ATIKSU ARITMA TESİSİ DEŞARJI DEĞERLENDİRME RAPORU İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü tarafından Ekim
Detaylı10-11 Şubat 2014 DSİ ETLİK EĞİTİM TESİSLERİ ANKARA
10-11 Şubat 2014 DSİ ETLİK EĞİTİM TESİSLERİ ANKARA ÇALIŞMA GRUBU Adı Soyadı Görevi Çalıştığı Kurum Dr. Ozan DENİZ Başkan Çanakkale Onsekiz Mart Üni. Jeoloji Mühendisliği Bölümü Birol ÖZER Başkan Yardımcısı
Detaylı1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com
SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ Doğal Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Biyolojik ve Ekolojik Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Sosyoekonomik Etkiler Sağlık Etkileri 1. DOĞAL KAYNAKLAR ÜZERİNDEKİ
DetaylıCEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon
CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Türkiye Çevre Durum Raporu 2011 www.csb.gov.tr/turkce/dosya/ced/tcdr_20 11.pdf A3 Su ve Su Kaynakları 3.4 Kentsel
DetaylıHavza Ölçeğinde Sektörel Su Tahsis Planı Uygulaması
Havza Ölçeğinde Sektörel Su Tahsis Planı Uygulaması Su Politikaları Derneği Hidropolitik Akademi Su Yönetiminde Değişim Etkinlikleri 6 Şubat 2016 Sunan: Hamza Özgüler Proje Teknik Koordinatörü ALFAR Proje
DetaylıHedefler, Aktiviteler, Çıktılar
Technical Assistance for Implementation of the By-Law on Strategic Environmental Assessment EuropeAid/133447/D/SER/TR Stratejik Çevresel Değerlendirme Yönetmeliği'nin Uygulanması Teknik Yardım Projesi
DetaylıATIKSU YÖNETİMİ VE YENİLİKÇİ YAKLAŞIMLAR. IV. OSB ÇEVRE ZİRVESİ Recep AKDENİZ Genel Müdür Yardımcısı Bursa 2016
ATIKSU YÖNETİMİ VE YENİLİKÇİ YAKLAŞIMLAR IV. OSB ÇEVRE ZİRVESİ Recep AKDENİZ Genel Müdür Yardımcısı Bursa 2016 Sunumun İçeriği Su Durumu ve Sektörlere Dağılımı Bakanlığımızın Görev Çerçevesi Çevre kanununda
DetaylıULUSAL SU VE SAĞLIK KONGRESİ
T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ULUSAL SU VE SAĞLIK KONGRESİ NEHĠR HAVZA YÖNETĠM PLANLARI, SU ÇERÇEVE DĠREKTĠFĠ VE BU KAPSAMDA DSĠ TARAFINDAN YAPILAN YERÜSTÜ SU KALĠTESĠ
DetaylıDEŞARJ STANDARTLARI UYGULAMASINDA AÇMAZLAR: ERGENE NEHRİ ÖRNEĞİ
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası V. ULUSAL ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ KONGRESİ DEŞARJ STANDARTLARI UYGULAMASINDA AÇMAZLAR: ERGENE NEHRİ ÖRNEĞİ Araş. Gör. 1, Araş. Gör. Yalçın GÜNEŞ 1, Araş. Gör. Elçin HEPSAĞ 1,
DetaylıÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ATIKSU YÖNETİMİ
ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ATIKSU YÖNETİMİ Ece SARAOĞLU Çevre ve Şehircilik Uzmanı 4. Türk-Alman Su İşbirliği Günleri 24.09.2014 Sunum İçeriği Atıksu Politikamız Atıksu Mevzuatı Su Kirliliği Kontrolü
DetaylıÇEVRE MÜHENDİSİ TANIM
TANIM Doğal kaynakların en iyi biçimde kullanılması, doğal çevrenin korunması ve insan sağlığına uygun biçimde geliştirilmesi konusunda çalışan kişidir. A- GÖREVLER KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN Çevre
DetaylıTÜRKİYE DE SU POTANSİYELİ VE ATIKSULARIN GERİ KULLANIMI
TMMOB 2. Su Politikaları Kongresi 273 TÜRKİYE DE SU POTANSİYELİ VE ATIKSULARIN GERİ KULLANIMI Veysel ASLAN Çevre ve Orman Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Su ve Toprak Dairesi Başkanı Ankara /
DetaylıHidroelektrik Enerji. Enerji Kaynakları
Hidroelektrik Enerji Enerji Kaynakları Türkiye de kişi başına yıllık elektrik tüketimi 3.060 kwh düzeylerinde olup, bu miktar kalkınmış ve kalkınmakta olan ülkeler ortalamasının çok altındadır. Ülkemizin
DetaylıT.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Hazırlayanlar
Hazırlayanlar Tıbbi Teknolog Sait ŞEN Uzman Biyolog Zinnet OĞUZ Çevre Sağlık Teknisyeni Barış HALİÇ Yüksek Gıda Mühendisi Figen ERBİL NAZ Dr. Dilek DİKMEN Giriş ve Amaç Avrupa Birliği Komisyonu tarafından
DetaylıSYGM ÇEVRE MÜHENDİSİ SEMİH EMLEKÇİ
SYGM ÇEVRE MÜHENDİSİ SEMİH EMLEKÇİ SONUÇ VE DEĞERLENDİRME İÇERİK SUYUN ÖNEMİ TÜRKİYE DE SU AVRUPA BİRLİĞİ NDE SU KAYNAKLARI AB SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ SU ÇERÇEVE DİREKTİFİNİN ANA PRENSİPLERİ TÜRKİYE DE SU
DetaylıAVUSTURYA VE MACARİSTAN DA TAHIL VE UN PAZARI
AVUSTURYA VE MACARİSTAN DA TAHIL VE UN PAZARI Avusturya da un üretimi sağlayan 180 civarında değirmen olduğu tahmin edilmektedir. Yüzde 80 kapasiteyle çalışan bu değirmenlerin ürettiği un miktarı 500 bin
DetaylıKÜÇÜK MENDERES HAVZASI SU KALİTESİ İZLEME RAPORU İlkbahar Dönemi 2014 Evsel ve Endüstriyel Kirlilik İzleme Programı
ÇEVRE VE ġehġrcġlġk BAKANLIĞI ÇED ĠZĠN VE DENETĠM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ LABORATUVAR ÖLÇÜM VE ĠZLEME DAĠRESĠ BAġKANLIĞI KÜÇÜK MENDERES HAVZASI SU KALİTESİ İZLEME RAPORU İlkbahar Dönemi 2014 Evsel ve Endüstriyel
DetaylıDRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ *
DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ * Investigation About Seasonal Pollution Drainage Channels, Asagi Seyhan Samples Şevki İSKENDEROĞLU Çevre Mühendisliği Anabilim
DetaylıBİYOLOJİK ARITMA DENEYİMLERİ
BİYOLOJİK ARITMA DENEYİMLERİ Kütahya Belediyesi Atıksu Arıtma Tesisi, İller Bankası nca 1985 yılında projelendirilmiş, 1992 yılında çalışmaya başlamıştır. Şehir merkezinin evsel nitelikli atıksularını
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü DAĞITIM GENELGE (2009/16)
Sayı : B.18.0.ÇYG.0.06.02-010.06.02/ Konu : Derin Deniz Deşarjı İzleme Genelgesi DAĞITIM 30.07.2009 GENELGE (2009/16) Bu Genelge, 13.02.2008 tarih ve 26786 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Yönetmelik
DetaylıEĞİRDİR GÖLÜ SU KALİTESİ
EĞİRDİR GÖLÜ SU KALİTESİ Yrd. Doç. Dr. Şehnaz ŞENER Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Göl 482 km² yüzölçümü ile Türkiye nin 4. büyük gölü aynı zamanda 2.
DetaylıSera Gazlarının İzlenmesi ve Emisyon Ticareti. Politika ve Strateji Geliştirme. Ozon Tabakasının Korunması. İklim Değişikliği Uyum
Politika ve Strateji Geliştirme Sera Gazlarının İzlenmesi ve Emisyon Ticareti Ozon Tabakasının Korunması İklim Değişikliği Uyum 1 Birleşmiş Milletler İklim değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve ilgili uluslararası
DetaylıD- NASIL YAZMALI? ÖRNEKLER
D- NASIL YAZMALI? ÖRNEKLER ÖRNEK-3 Yunus YÖNÜGÜL İSTANBUL'DAKİ İÇMESUYU HAVZALARI NIN ÖNEMİ, İÇME SUYU KORUMA HAVZALARI NDA YAŞANAN SORUNLAR, İDARİ YARGIYA İNTİKAL ETMİŞ UYUŞMAZLIKLAR, NEDENLERİ VE ÇÖZÜM
Detaylı3 Temmuz 2009 İngiltere Büyükelçiliği Konutu, Ankara Saat: 16:00. Çevre ve Orman Bakanlığı nın Saygıdeğer Müsteşar Yardımcısı,
Türkiye nin İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı nın Geliştirilmesi Projesi nin Açılış Toplantısında Ulrika Richardson-Golinski a.i. Tarafından Yapılan Açılış Konuşması 3 Temmuz 2009 İngiltere Büyükelçiliği
DetaylıÇevre Alanında Kapasite Geliştirme Projesi TOBB-REC Türkiye İşbirliği
1 Çevre Alanında Kapasite Geliştirme Projesi TOBB-REC Türkiye İşbirliği Çevre Alanında Kapasite Geliştirme Projesi TOBB-REC Türkiye İşbirliği Arka Plan Türkiye nin Avrupa Birliği katılım müzakerelerinde,
DetaylıİÇME SUYU ELDE EDİLEN VEYA ELDE EDİLMESİ PLANLANAN YÜZEYSEL SULARIN KALİTESİNE DAİR YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Yönetmeliğin Yayınlandığı Resmi Gazete nin Tarihi Sayısı 29/06/2012 28338 İÇME SUYU ELDE EDİLEN VEYA ELDE EDİLMESİ PLANLANAN YÜZEYSEL SULARIN KALİTESİNE DAİR YÖNETMELİK Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam,
DetaylıKENTSEL SU YÖNETĠMĠNDE ÇAĞDAġ GÖRÜġLER VE YAKLAġIMLAR
KENTSEL SU YÖNETĠMĠNDE ÇAĞDAġ GÖRÜġLER VE YAKLAġIMLAR Dr. Canan KARAKAġ ULUSOY Jeoloji Yüksek Mühendisi 26-30 Ekim 2015 12.11.2015 Antalya Kentsel Su Yönetiminin Evreleri Kentsel Su Temini ve Güvenliği
DetaylıUSBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi
USBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi USBS YAPISI 08.12.2014 Su Yönetimi Genel Müdürlüğü İzleme ve Su Bilgi Sistemi Dairesi Başkanlığı Su Bilgi Sistemi Şube Müdürlüğü 1 Sunum Planı Geçmiş Süreçler Gelecek
DetaylıPORSUK HAVZASI SU YÖNETİMİ VE ESKİŞEHİR ÖRNEĞİ
PORSUK HAVZASI SU YÖNETİMİ VE ESKİŞEHİR ÖRNEĞİ Yılmaz Büyükerşen Prof. Dr. Büyükşehir Belediye Başkanı Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Eskişehir,Türkiye S. Saim Efelerli Dr. Proje Yöneticisi Eskişehir
DetaylıDÜZCE NİN ÇEVRE SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ÇALIŞTAYI 4 ARALIK 2012 I. OTURUM OTURUM BAŞKANI: PROF. DR. SÜLEYMAN AKBULUT
DÜZCE NİN ÇEVRE SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ÇALIŞTAYI 4 ARALIK 2012 I. OTURUM OTURUM BAŞKANI: PROF. DR. SÜLEYMAN AKBULUT YÖNETİCİ ÖZETİ Düzce Valiliği ve Düzce Üniversitesi nin birlikte düzenlemiş olduğu
DetaylıTÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ. Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili
TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili Dünya nüfusunun, kentleşmenin ve sosyal hayattaki refah düzeyinin hızla artması, Sanayileşmenin
DetaylıATIKSU YÖNETİMİ ve SU TEMİNİ PROJEKSİYONLARI Aralık 2015. Dr. Dursun Atilla ALTAY Genel Müdür
ATIKSU YÖNETİMİ ve SU TEMİNİ PROJEKSİYONLARI Aralık 2015 Dr. Dursun Atilla ALTAY Genel Müdür Marmara Havzası ve Atıksu Yönetimi 1950'li yıllar Caddebostan Plajı 1980'li yıllar Ülkemizin en kalabalık şehri
Detaylı(3 il, 52 ilçe, 24 belde ve 263 köy olmak üzere toplam
İZMİR MANİSA UŞAK DİĞER TOPLAM NÜFUS 4 061 074 1 359 463 346 508-5 767 045 YÜZÖLÇÜMÜ (km 2 ) 12 012 13 096 5 341 133 30 582 Ülkemizin Nüfus olarak % 7,5 unu, Yüzölçümünün % 4 ünü kapsamaktadır (3 il, 52
DetaylıSU ÇERÇEVE DİREKTİFİ
SUNUM İÇERİĞİ Su Çerçeve Direktifi Nehir Havza Yönetim Planı Su Kütlelerinin Karakterizasyonunun Belirlenmesi Çevresel Hedefler ve Durum Sınıflandırması Baskılar ve Etkiler Maliyet Etkinliği ve İzleme
DetaylıTEBLĐĞ Çevre ve Orman Bakanlığından: KENTSEL ATIKSU ARITIMI YÖNETMELĐĞĐ HASSAS VE AZ HASSAS SU ALANLARI TEBLĐĞĐ ĐKĐNCĐ BÖLÜM
27 Haziran 2009 CUMARTESĐ Resmî Gazete Sayı : 27271 TEBLĐĞ Çevre ve Orman Bakanlığından: KENTSEL ATIKSU ARITIMI YÖNETMELĐĞĐ HASSAS VE AZ HASSAS SU ALANLARI TEBLĐĞĐ BĐRĐNCĐ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Yasal Dayanak
DetaylıMurat TÜRKEŞ ve Telat KOÇ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Çanakkale
(*)Türkeş, M. ve Koç, T. 2007. Kazdağı Yöresi ve dağlık alan (dağ sistemi) kavramları üzerine düşünceler. Troy Çanakkale 29:18-19. KAZ DAĞI YÖRESİ VE DAĞLIK ALAN (DAĞ SİSTEMİ) KAVRAMLARI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE'DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR.
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE'DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR. SEVİM BUDAK Katı Atıklar Dünya nüfusu gün geçtikçe ve hızlı bir şekilde artmaktadır.
DetaylıBÜTÜNLEŞİK SU YÖNETİMİ İÇİN YEREL ÇERÇEVENİN PLANLANMASI PAYDAŞLAR ÇALIŞTAYI. GAP Tarımsal Sorunlar, Çözüm Önerileri ve GAP TEYAP
BÜTÜNLEŞİK SU YÖNETİMİ İÇİN YEREL ÇERÇEVENİN PLANLANMASI PAYDAŞLAR ÇALIŞTAYI GAP Tarımsal Sorunlar, Çözüm Önerileri ve GAP TEYAP GAP Bölge Kalkınma İdaresi (GAP BKİ), T.C. Kalkınma Bakanlığının temel misyonuna
Detaylıİçme Suyu kaynağı Olarak Sapanca Gölü nün Bütünleşik Yaklaşımlı Havza Yönetimi İle Korunması ve Güvenli Su Temini
İçme Suyu kaynağı Olarak Sapanca Gölü nün Bütünleşik Yaklaşımlı Havza Yönetimi İle Korunması ve Güvenli Su Temini Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü 29 Ekim 2015 Sunum içeriği I. Giriş II. Havza Korumada
DetaylıLAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı
ARAZİ BOZULUMU LAND DEGRADATİON Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı LAND DEGRADATİON ( ARAZİ BOZULUMU) SOİL DEGRADATİON (TOPRAK BOZULUMU) DESERTİFİCATİON (ÇÖLLEŞME) Arazi Bozulumu Nedir - Su ve rüzgar
DetaylıSu, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı,
GELECEĞİN SORUNLARI SU Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, ekonomik kalkınma, enerji üretimi,
DetaylıDAĞITIM GENELGE (2009/16)
Sayı : B.18.0.ÇYG.0.06.02-010.06.02/ Konu : Derin Deniz Deşarjı İzleme Genelgesi DAĞITIM 30.07.2009 GENELGE (2009/16) Bu Genelge, 13.02.2008 tarih ve 26786 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Yönetmelik
DetaylıKENTLERDE SU YÖNETİMİ İLE UYUM POLİTİKALARI. Dr. Tuğba Ağaçayak
KENTLERDE SU YÖNETİMİ İLE UYUM POLİTİKALARI Dr. Tuğba Ağaçayak İÇERİK Türkiye Ortalama Sıcaklık, Yağış Değerleri İklim Değişikliği ve Su Sorunları Kentler ve İklim Değişikliği Türkiye de Su Kaynakları
DetaylıEROZYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ & HAVZA VERİTABANININ OLUŞTURULMASI. Doğu Karadeniz Havzasının Su Çerçeve Direktifi Sınıflandırma Sistemi
EROZYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ & HAVZA VERİTABANININ OLUŞTURULMASI Doğu Karadeniz Havzasının Su Çerçeve Direktifi Sınıflandırma Sistemi Havza Veritabanının Oluşturulması (ArcHydro) Baraj ve gölet gibi
Detaylı