dinleyip anlamak, yaşayıp yaşatmak için AKSAM Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 23

Transkript

1 dinleyip anlamak, yaşayıp yaşatmak için AKSAM Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 23

2 ÖZET: AKSAM Yönetim Kurulu Başkanı ve Afyonkarahisarlı İşadamı İbrahim Alimoğlu: : Ailemin işleri nedeniyle mermer satışıyla ilgili olarak dünyanın birçok ülkesine seyahat etme fırsatım oldu yılında gittiğim Endonezya da su altı zenginliklerini tanıdım ve bir takım incelemeler sonunda deniz akvaryumuyla başlayan hobimi deniz fosilleriyle birlikte evlerde kullanılan her türlü eşyayı toplama gayretine dönüştürdüm. Yıllar önce başlattığım bu hobi ile bugün çok zengin bir koleksiyona sahip etnografik müze niteliğindeki bu eserler, çoğunlukla evlerimizde kullandığımız etnografik değere sahip eşyalardan oluşmaktadır. Bir Afyonkarahisarlı olarak, doğup büyüdüğüm bu şehri, ülke çapında hak ettiği yere taşımak, şehrimizin ekonomisine katkı sağlamanın yanında kültür sanat faaliyetlerine de elimizden geldiğince destek vermek için sanatsever dostlarla birlikte, aşkla ve büyük bir gayretle çalışmalarımıza başladık. ANAHTAR KELİMELER: AKSAM, İbrahim Alimoğlu, mermer, sancak, 2. Abdülhamit, hat, Osmanlıca, Arapça. ABSTRACT: İbrahim Alimoğlu Businessman and Chairman of Board of Director of AKSAM (Alimoğlu Culture, Arts Exploratory Association) in Afyon reports: Because of family business, I had the opportunity to travel lots of countries all around the world about marble sale. I explored the underwater attractions of Indonesia in 2009, after some examination my hobby starting with aquarium turned into endeavors to collect sea fossils and every type of home utensils. Thanks to this hobby, the rich collection that consists the artifacts in the quality of an ethnographic museum is composed of the utensils which have ethnographic value. We have started to work with endeavors and love with art-lovers to support culture and art activities and to contribute to the economy to warrant Afyon to the position that it deserves as I was born and raised here. (Translated by BURDİL) KEYWORDS: AKSAM, İbrahim Alimoğlu, marble, flag, Abdülhamit II, calligraphy, Ottoman, Arabic. dinleyip anlamak, yaşayıp yaşatmak için AKSAM CEMALETTİN BEKTAŞ İbrahim Alimoğlu, bir Afyonkarahisar sevdalısı Atadan gelme özellikleri gelecek kuşaklara yansıtmak için elini taşın altına koyma fedakarlığında bulunan ve bu amaçta hiçbir ekonomik kayıptan çekinmeyen Afyonkarahisar ın büyük ailesinin bir ferdi. Dedesinin fabrikasında mermer tozu içerisinde büyüyen Alimoğlu, 2009 daki bir yurt dışı ziyaretinde hobi olarak başlattığı etnografik müze oluşturma çalışması, bugün adını bütün dünyaya duyuran AKSAM ile taçlandırdı. İbrahim Alimoğlu nu ziyaret ettik. İçerisinde yüzlerce çeşit etnografik eser ve antikaların bulunduğu iş merkezinin merdivenlerini adım adım çıkarken, gözlerimizi bu eserlerden alamadık. Ofisinin kapılarını bize samimiyetle açan Alimoğlu, içerisinde pek çok antika ve koleksiyonun bulunduğu odaları bize gösterip, tanıttı. Bu odalarda neler yok ki! Fok derisinden bere, kanguru derisinden şapka, İkinci Abdülhamit in üzerinde Osmanlıca yazan sancağı, gramofonlar, taş plaklar, ilk gazete ve dergiler, paha biçilemeyen kitap ve yazılı eserler, yüzyıldan büyük yaştaki müzik aletleri, asırlık matbaa makineleri, asırlık yazı ve telefonlar, Afyonkarahisar ın yıl önce gökyüzünden çekilmiş fotoğrafları, dünyadaki böceklerin koleksiyonu, dünyadaki teşbihlerin koleksiyonu, Osmanlı döneminden kalma ev eşyaları, İstanbul da kullanılan ilk sokak feneri, Osmanlı ve Cumhuriyetin kurulduğu ilk yıllardan günümüze kadar gelen çeşitli araç gereçler ve daha neler neler Alimoğlu bizi bu değerli eserlerin bulunduğu odaları gezdirirken 5 bin lira bütçesi olan İş Bankasına dedesi tarafından yapılmış 290 liralık bağış makbuzu dikkat çekiyor. Eski Türk musikisi müzik aletlerinin pek çoğunu da Afyon Kocatepe Üniversitesine (AKÜ) bağışlayan Alimoğlu na ziyaretimiz bizi adeta zaman yolculuğuna çıkarıyor. Bugün mermer iç pazarında ve ihracatında bölgenin yüz aklarından olan İbrahim Alimoğlu, etnografik eserleri bir araya getirmek uğraşında bir kâr gözetmeksizin tamamıyla kültür hizmeti yapmak istediğini vurguluyor. Türk kültür dünyasına ve Afyonkarahisar a dair çalışmalarını AKSAM (Alimoğlu Kültür Sanat Araştırma Derneği) ile sürdüren İbrahim Alimoğlu, Çeşmeli Konak taki, kendi Sanat Ofisindeki ve Afyon Kocatepe Üniversitesindeki Müzik Müzesindeki pek çok sanatsal faaliyete imza atmış durumda. Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 24

3 DERGİ AYRINTI: Sayın İbrahim Alimoğlu, sizi tanıyabilir miyiz? İBRAHİM ALİMOĞLU: 3 Şubat 1956 yılında Afyonkarahisar da dünyaya geldim. Dedem, amcam, babam ve kardeşlerimle büyük bir ailenin içinde büyüdüm. İlk, orta ve lise öğrenimimi Afyonkarahisar da tamamlayıp, 1979 yılında Afyonkarahisar Eğitim Enstitüsü nden mezun oldum. Çocukluğumdan itibaren mermer tozunun içinde büyüdüm yılında evlendim ve 4 çocuk babasıyım. Vatani görevimi 1981 yılında Balıkesir Çayırhisar da kısa dönem ordonat olarak tamamladım. DERGİ AYRINTI: Efendim, mermer tozu dediniz, bu konudaki vizyonunuz nedir? ALİMOĞLU: Doğduğum günden bu yana dedemin kurduğu mermer fabrikalarının gelişmesi, büyümesi ve dünya pazarlarında yer alması konusunda olağanüstü çabalarla bugünlere ulaşıp, dünyanın dört bir tarafına, ülkemizin Denizli, Burdur, Afyonkarahisar yöresindeki en güzel mermerlerini ihraç ederek ülke ekonomisine katkıda bulunmaya devam ediyorum. DERGİ AYRINTI: Sayın Alimoğlu, buradaki etnografik eser ve sanat müzesi çalışmalarınız atadan gelen bir miras mıydı yoksa bu müzeyi siz mi oluşturdunuz? ALİMOĞLU: Ailemin işleri nedeniyle mermer satışıyla ilgili olarak dünyanın birçok ülkesine seyahat etme fırsatım oldu yılında gittiğim Endonezya da su altı zenginliklerini tanıdım ve bir takım incelemeler sonunda deniz akvaryumuyla başlayan hobimi deniz fosilleriyle birlikte evlerde kullanılan her türlü eşyayı toplama gayretine dönüştürdüm. İbrahim Alimoğlu Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 25

4 DERGİ AYRINTI: Bu süreçte en çok hangi eserlere ulaştınız? Bu eserleri başka yerlerde de sergiliyor musunuz? ALİMOĞLU: Yıllar önce başlattığım bu hobi ile bugün çok zengin bir koleksiyona sahip etnografik müze niteliğindeki bu eserler, çoğunlukla evlerimizde kullandığımız etnografik değere sahip eşyalardan oluşmaktadır. Evet, bugün şehrimizin güzide yapılarından olan Çeşmeli Konak ta da koleksiyonlarımı sergilemekteyim. Burada ise dostlarıma göstererek paylaştığım eşyaları daha güzel bir mekânda Afyonkarahisar halkıyla paylaşmak en büyük istek ve arzumdur. DERGİ AYRINTI: Bu süreçte esas gayeniz nedir? ALİMOĞLU: Halen 4 çocuğum ve 3 torunumla dinamik bir şekilde hayata bağlıyım. Esas gayem ise büyüdüğüm ve yaşadığım şehir olan Afyonkarahisar a olan sevgimle şehirdeki eksikliğini hissettiğim sosyal açığı kapatmak adına faaliyetlerime devam ediyorum. DERGİ AYRINTI: Afyonkarahisar a yaptığınız hizmetlerin biri de AKSAM adı verdiğiniz kültür sanat araştırma derneğiniz. Bu derneğin yönetim kurulu başkanısınız. Derneğinizi sizin kelimelerinizle tanıyabilir miyiz? ALİMOĞLU: Kendimi bildim bileli iş dünyasının içindeyim. Mermer sektörünün devinimi çok yüksek ve yoğun mesai gerektiriyor. Ancak bu yoğunluğun arasında daima sanat faaliyetlerinin içinde de oldum. Etnografik öğelere olan özel merakım sebebiyle uzun zamandır koleksiyon yapma gayretim var yılında sanatsever dostlarımla yola çıkarken Afyonkarahisar halkına hangi alanlarda hizmet verebileceğimizi düşündüğümde, bahsettiğim özel merakımın da etkisiyle şehrimize yeni bir soluk kazandıracak ve halkımızı kültürel unsurlarla kaynaştıracak etkinlik ve faaliyetlere yönelebileceğimiz fikri doğdu. Bir Afyonkarahisarlı olarak, doğup büyüdüğüm bu şehri, ülke çapında hak ettiği yere taşımak, şehrimizin ekonomisine katkı sağlamanın yanında kültür sanat faaliyetlerine de elimizden geldiğince destek vermek için sanatsever dostlarla birlikte, aşkla ve büyük bir gayretle çalışmalarımıza başladık. Başlangıçta AKSAM bir hayaldi. Biz bir hayale inandık. Geldiğimiz noktada büyük bir iftiharla görüyoruz ki hayal ettiğimiz şey Afyon için bir gerçekliğe dönüşmüş ve halkımız tarafından büyük teveccühle karşılanmıştır. Sanat topluluklarımız ve kültür ve edebiyata yönelik muhtelif kurslarımızla bin kadar Afyonkarahisarlıya hizmet veriyoruz. Kurslarımızda çoğu akademisyen olmak üzere her biri kendi çapında uzman eğitimciler görev alıyorlar. Henüz yeni başladığımız AKSAM Çocuk Sanat Akademisi gelecek için büyük şeyler vaat ediyor şimdiden. Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 26

5 Aradan geçen birkaç yıl içinde gerek hocalarımızın büyük desteği gerekse Afyon halkının yüksek teveccühü ile AKSAM, şehrimiz için bir kültür markasıdır artık. Gururla ve teşekkürlerimle ifade etmeliyim ki yapılan çalışmalar artık bizleri aşmıştır, ülke çapında değer ifade etmektedir. İnsanların içine bir ışık düşürme niyetiyle çıktığımız bu yolda, iki yılda gerçekleşenler gelecek adına umutlarımızı perçinliyor. DERGİ AYRINTI: Bu iki yıllık süreçte çalışmalarınıza ev sahipliği yapan ve buranın tarihi mekânlarından olan Çeşmeli Konak da var. Çeşmeli Konak fikri nasıl oluştu ve hangi aşamaya geldi? ALİMOĞLU: Osmanlı son dönem sivil mimarinin güzide örneklerinden biri olan Çeşmeli Konak, 14 Ekim 2011 tarihinden bu yana dernek faaliyetlerimize ev sahipliği yapıyor. Aynı zamanda şehrin ilk özel müzesi olma özelliği taşıyan konakta Pazartesi günleri hariç, yoğun bir program yürütülüyor. Farklı alanlarda düzenlenen kurslarda, çok sayıda kursiyer ve alanında uzman eğitimciler burada ağırlanıyor. Çeşmeli Konak aynı zamanda benim kişisel koleksiyonumun eşsiz parçalarına ev sahipliği yapan ve misafirlerimi şehrin tarihinde, kültürel değerlerle bezeli bir yolculuğa çağıran bir konaktır. Konak, ipek ve kumaş ticaretiyle meşgul Kahvecioğlu İsmail Efendi tarafından 1908 yılında yaptırılmıştır. Kesme taş kaplamalı yapısıyla dikkati çeken konağa ismini kazandıran çeşmenin, evvelce yaptırıldığı, konağın daha sonra inşa edildiği bilinmektedir. Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 27

6 Afyonkarahisar evleri ahşap işçiliğiyle de öne çıkar. Özellikle evlerdeki tavan süslemeleri dikkat çekicidir. Her odanın kendine has motifleri vardır ve dönemin ahşap ustaları tüm maharetlerini tavan süslemelerinde sergileme imkânı bulurlar. İnşa edilen evlerin yakınlarında bir cami var ise Türk İslam geleneğinin bir gereği olarak ondan daha yüksek inşa edilmez. Çünkü cami, Allah ın evidir. Ondan yüksek inşa edilen bir ev, yaratıcıya karşı saygısızlık olarak addedilir. Evler özellikle çevredeki binaların genel görüntüsünü kapatmayacak ve bir başka evin içini görmeyecek şekilde inşa edilmeye çalışılırdı. Bazı konaklarda Çeşmeli Konak ta olduğu gibi hayrat olarak çeşme bulunurdu. Evlerin pencereleri ise yine aynı ince düşünce, özen ve hassasiyetin ürünüdür. Birinci katın bir - bir buçuk metre kadar öne çıkartılmasıyla oluşturulan cumbalı pencerelerin önündeki kerevetlerden hanımlar rahatlıkla dışarıyı seyredebilirken, kafesler sayesinde evin ve ev halkının mahremiyeti muhafaza edilmiş olurdu. Aynı zamanda yatak odası olarak da kullanılan odalarda, yatakların muhafaza edilmesi için yapılan yüklükler (dolaplar) ve özellikle ebeveyn odalarında bulunan gusülhaneler dikkat çeken diğer unsurlardandır. Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 28

7 Çatı katında bulunan cihannümâ da atlanmaması gereken güzel ayrıntılardan. Üçüncü kata çıkan merdivenlerin sonunda sizi karşılayan cihannüma kelimesi farsça kökenli ve Türk Dil Kurumu sözlüğündeki karşılığı : Her yanı görmeye elverişli, camlı çatı katı veya taraça, kule. Hakikaten bu tarihi evlerin cihannümâlarından yalnız sokağı, mahalleyi değil, neredeyse tüm şehri temaşa etmek mümkündür. Günümüzün betonarme, üst üste yığılmış gibi duran ruhsuz binalarının aksine ahşap konaklar, hala geçmişin nezaket ve nehazetini yaşıyor ve hatırlatıyor. Kapıları kendi içlerine açılıyor gibi görünse de biz e açılıyorlar aslında. Afyonkarahisar Kalesinin eteklerine kurulan mahalle başta olmak üzere, ilk yerleşim yerleri olan mahallelerin ara sokaklarında gezinirken pencerelerin birinden yüz yıllar öncesinden bir ninenin seslenivereceğini, yan sokaktan topacının peşinden koşan bir çocuğun önünüze çıkıvereceğini, arkanızdan bir satıcının gür ve nağmeli sesiyle seslenivereceğini sanıyorsunuz. Geçmiş ve geleceği omuz omuza yaşayan bu şehir, yalnız termal otelleriyle değil, keşfetmenizi bekleyen başkaca değerleriyle de sizleri bekliyor. Çeşmeli Konak, 2002 yılında kamulaştırılarak Kültür Bakanlığı'na tahsis edilmiştir tarihinde AKSAM Alimoğlu Kültür Sanat Araştırma Merkezi nin kullanımına verilen müze şehrimizin ilk özel müzesi olup; halen kendi şahsi koleksiyonuma ait çok kıymetli antikalara ev sahipliği yapmaktadır. Bu konak ilimizin Milli Birlik Caddesi üzerinde yer almaktadır. Kendi kişisel koleksiyonuma ev sahipliği de yapan Alimoğlu Tarih Müzesi Çeşmeli Konak ta ayrıca Afyonkarahisar halkına ücretsiz kurslar da düzenleniyor. Çoğu akademisyen hocaların eşlik ettiği eğitimleri tamamlayan kursiyerler sertifika kazanıyorlar. Alimoğlu Tarih Müzesi Çeşmeli Konak; ebru, hat, Osmanlıca, Arapça, kişisel gelişim, diksiyon kurslarına da ev sahipliği yapıyor. Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 29

8