Kâhta, medeniyetlerin doğuş yeri olan Mezopotamya ya yakınlığı nedeniyle tarih süreci çerisinde sayısız medeniyetlere ev sahipliği yapmış önemli bir

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Kâhta, medeniyetlerin doğuş yeri olan Mezopotamya ya yakınlığı nedeniyle tarih süreci çerisinde sayısız medeniyetlere ev sahipliği yapmış önemli bir"

Müge Kaptan
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Kâhta, medeniyetlerin doğuş yeri olan Mezopotamya ya yakınlığı nedeniyle tarih süreci çerisinde sayısız medeniyetlere ev sahipliği yapmış önemli bir yerleşim merkezidir. M.Ö.VII. yüzyılda Asur, VI.yüzyılda Pers, IV.yüzyılda Makedon ve Seleukos egemenliğinin üküm sürdüğü görülmektedir. M.Ö. I.yüzyılda bölgede hüküm süren Arsames, günümüze nemli tarihi eserler bırakmıştır. Kommagenelilerin atası olan Arsames, bugünkü Fırat Arsameia sı olarak bilinen Gerger Kalesi ile Nymhois Arkameia sının kurucusudur. M.Ö.109 da bağımsızlığına kavuşan, doğu ve batının kültür, sanat ve inançlarının sentezi lan Kommagene Medeniyeti M.S. 72 de Anadolu da Romalılar tarafından ortadan aldırılarak Suriye Eyaletine bağlanan son krallık olmuştur. Kahta, Arap, Ermeni, Artuklular, Haçlı Seferlerini müteakiben Selçuklular, Babiller, Moğollar, Memlükler ve Dulkadiroğuları akimiyetinde kaldıktan sonra 1516 yılında Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlı akimiyetine girerek önce Dulkadirli Emaretine, Kanuni zamanında ise sancak merkezi aline getirilen Samsat a bağlanarak Zülkadiriye Eyaletine (Maraş) bağlanır. Kahta 1531 ılında Malatya ya, 1349 yılında ise Hısn-ı Mansur a (Adıyaman) bağlanır yılında Malatya sancak olunca Kâhta da diğer kazalar gibi yeniden Malatya ya bağlanır. Bu durum Osmanlı İmparatorluğunun yıkılmasına kadar devam eder. Kahta Cumhuriyet döneminde Malatya ya bağlı bir ilçe olarak yapılandırılır. Cumhuriyetin ilk yıllarında yer değiştirerek eski Kâhta nın 26 k.m. güneyindeki şimdiki yerine taşınır. İlçemiz 1954 yılında Adıyaman ın il lması ile birlikte Adıyaman a bağlanmıştır.kahta ilçesi, doğuda Gerger ilçesi, güney ve üneydoğuda Şanlıurfa ili, güneybatıda Samsat ilçesi, batıda Adıyaman, kuzeyde Sincik çesi ve Malatya ili ile çevrilidir. Şu anda ilçenin doğu ve güneydoğu kesimindeki sınırını Atatürk Baraj Gölü meydana getirmektedir. İlçenin kuzey kesimi dağlık alanlardan meydana elirken, güney kesimi düzlük alanlardan meydana gelmektedir. Kuzeydeki en yüksek okta Nemrut Dağıdır (2.206m.), dağlık alanlardan güneye doğru gidildikçe önce plato lanlarına sonra geniş ovalara geçilir. Kahta Antitoros Dağlarının güney eteklerinde aşlayıp güneye doğru alçalan ve Harran ovasına doğru uzanan bir arazi yapısına sahiptir. çe merkezi düz bir alanda kurulmuştur.

2 Dağlar:Nemrut Dağı Akarsular : İlçenin en önemli akarsuları Kahta Çayı ve Kalburcu Çayıdır. Kahta Çayı * Kalburcu Çay Göl ve Göletler: Kahta da tabi göl yoktur Yıl Göleti * Dut Göleti

3 lçe Adının Kaynağı Kahta adının nereden geldiği yolunda kaynaklarda pek bilgi olmamakla beraber, tarihte, Orta Asya da Ötüken ve Karakurum yakınında Kahta isimli bir kentin varlığı göz nüne alınırsa Kahta isminin Orta Asya kökenli bir isim olduğu sonucu çıkarılabilir. Kahta sminin Persçede Dağın Eteği anlamına geldiği ve Komagenelilerden önce bölgede hakim lan Persler tarafından kullanıldığı, bu adın da eski yerleşim yerinin konumundan nlaşılmaktadır. Eski ilçe merkezi Eski Kahta dır ve Nemrut Dağının eteklerinde yer lmaktadır.

4 İklim ve Bitki Örtüsü : İlçemizin doğal bitki örtüsü step görünümündedir. Engebeli bir arazi yapısına sahip olup, dağlık kesimde fazla sık olmayan meşe ağaçları, akarsu boylarında ise söğüt ve kavak ağaçları mevcuttur. İlçemiz sınırları içerisinde bulunan Atatürk Baraj Gölü nedeniyle, iklim yapısı önemli ölçüde değişikliğe uğrayarak, karasal olan iklim, Akdeniz İklimi ile benzerlik göstermeye başlamıştır.ilçemizde son 10 yılın meteorolojik verilerine göre en düşük sıcaklı 9.4 0C (1997 yılı Şubat ay ı) en yüksek sıcaklık C (2000 yılı Temmuz ay ı) dir. İlçemize son 10 yılda yıllık olarak en yüksek yağış miktarı m2 ye toplam kg. ile 1996 yılında, aylık en yüksek yağış miktarı kg olarak 1996 yılı Mart ayında kaydedilmiştir. Son on yıllık sıcaklık ortalaması 17.2 dir.

5 İlçenin Tarihi ve Turstik Yerleri : Kahta İlçesi sahip olduğu tarihi, kültürel ve doğal zenginlikler nedeniyle önemli bir turizm merke konumundadır. Özellikle Kommagene Medeniyetinden kalan tarihi miras, kültür turizmi için dünyan en önemli kaynaklarından birini teşkil etmektedir. İlçenin önemli tarihi, kültürel ve doğal zenginliklerini arkeolojik kültür varlıkları ve ören yerleri oluşturmaktadır metre yükseklikteki Nemrut Dağı tepesinde bulunan Kral Antiochos un anıt mezarını ziyarete gelenler, güneşin gizemli doğuşunu ve batışını seyretmektedirler. * Nemrut Dağı (Antiochos un Anıt Mezarı Dev Heykeller), * Arsemia (Eski Kale), * Eski Kahta Kalesi (Yeni Kale), * Cendere Köprüsü (Roma Köprüsü), * Karakuş Tümülüsü (Kadınlar Anıt Mezarı) * Şeytan Köprüsü, * Kıran Köprüsü (Değirmenbaşı Köprüsü), * Han Yeri (Burmapınar), * Yassıkaya ören yeri İlçenin tarihi yerlerinin başlıcalarıdır.

6 NEMRUT DAĞI ÖREN YERİ Nemrut Dağı ören yeri, İl Merkezine direkt 87 km. Arsameia Antik yolu üzerinden 77 km. Kahta ilçesine 43 km uzaklıktadır. Dünya harikası olan bu tümülüs, Doğu Toros sıradağları üzerinde 2206 metre yükseklikte, Fırat Nehri geçitlerine ve ovaya hakim b tepe üzerindedir. ommagene Kralı I. Antiochos için yapılan anıt mezar üzerinde kırma ve çakıl aşları yığılarak bir tümülüs oluşturulmuş ve tümülüsün etrafındaki teraslar üzerin teş sunağı ve Greko-Pers üslubunda dev heykel ve kabartma steller yapılmıştır. Doğu Terası aklaşık 10 metre yüksekliğindeki tahtlar üzerinde sıralar halinde oturmuş dev heykeller mevcuttur. Heykellerin yüzleri güneşe doğru bakmaktadır. Bu terasta sırasıyla Kommagene Krallığının gökyüzü hakimiyetini temsil eden koruyucu kartal, krallığın yeryüzü hakimiyetini temsil eden koruyucu aslan, Kommagene Kralı I. Antiochos, Kommagene (Tyche), Zeus, Apollon ve Herakles heykelleri yer alır.tahtların arkasında 237 satırdan oluşan Kral Antiochos un dini ve sosyal içerikli vasiyeti (Nomo bulunmaktadır.terasın kuzey ve güneyinde Kommagene Kraliyet ailesi ireylerinin kabartma stelleri bulunmaktadır. Yine bu terasta heykellerin önünde teş sunağı (Altar) ve onun yanında oturur biçimde bir aslan heykeli ulunmaktadır. Nemrut ta güneşin doğuşu bu terastan izlenmektedir. Batı Terası Doğu Teras da olduğu gibi tahtlarında oturan dev heykeller ile birlikte Kommagen ralı I. Antiochos un heykeli ve tokalaşma kabartmaları yer alır. Ayrıca burada stroloji ile ilgili bir aslan horoskop kabartması da bulunmaktadır. Aslan abartması üzerinde yer alan ay ve yıldızlardan Milattan önce 7 Temmuz 62 tarih kunmaktadır. Bu tarih Kral I. Antiochos un tahta çıkış tarihidir. Nemrut ta güneş atımı bu terastan izlenmektedir. Kuzey Terası uzey Terası, batı ve doğu teraslarını birbirine bağlayan 180 m. uzunluğunda bir tören yoludur. Terasta tamamlanmamış stel ve kaideler bulunmaktadır. Arsameia Örenyeri (Nymphaıos Arsameiası) Kommagene Krallığının yazlık yönetim merkezi olan ARSAMEİA, İlimiz Kahta ilçesine bağlı Kocahisar köyü ile Damlacık köyü arasında, Kahta Çayı nın (Nymphaios) doğusunda yer alır. Güneydeki tör en yolu üzerinde bulunan çok sayıda kabartma heykel ve steller anında Anadolu nun bilinen en büyük Grekçe Kitabesi bulunmaktadır. Kitabenin ulunduğu yerde 150 basamakla aşağı inen kutsal amaçla kullanılan dehliz ve üst ısımda ise saray kalıntıları bulunmaktadır.

7 Nemrut Dağına Nasıl Gidilir? emrut dağına çıkış için en uygun sezon Nisan- Ekim aylarıdır. Nemrut dağında ünesin doğuşu ve batışı dünyanın hiçbir yerinde olmadığı kadar görkemlidir. Güneşin doğuşu ve batışı, izleyenler üzerinde derin etkiler bırakmaktadır. emruta ulaşım Karadut köyüne kadar asfalt, daha sonraki kısım ise kilitli parke aşı kaplıdır. Yapılan geziler genellikle tur şeklindedir. Turlar özel araçlarla apılabileceği gibi Adıyaman ve Kahta dan kiralanacak vasıtalarla da yapılabilir. Alternatif Yollar dıyaman-nemrut Dağı (Arsameia dan Antik yol ile) 77 km dıyaman-nemrut Dağı Direkt 86 km dıyaman Havaalanından Nemrut Dağına Direkt 66 km dıyaman-kahta 34 km dıyaman-cendere Köprüsü 54 km dıyaman-yenikale 59 km dıyaman-arsameia(cendere Köprüsü Güzergahı) 61 km apmadan Dönme Dünyanın 8. Harikası Nemrut Dağını görmeden, güneşin doğuşu ve batışını zlemeden, Kommagene Uygarlığı eserlerini görmeden, Atatürk Barajı Kahta Sahilindeki lokantalardan balık yemeden, Adıyaman Müzesini gezmeden, Yörede dokunan halı, kilim, cicim heybe ve Nemrut heykelleri almadan, Adıyaman ın tarihi ve turistik yerlerini gezmeden, Oturakçı pazarında alışveriş yapmadan, Besni Üzümü almadan Adıyaman a özgü ; Adıyaman Hıtabını, Adıyaman Tavasını, Adıyaman Kebabını, illik Tatlısını, emeden, Harfane gecesini izlemeden, Turizm OSKAR ı da sayılan ve Müzede sergilenen, kısa adı FIJET olan Uluslarara urizm Yazarları ve Gazetecileri Federasyonu tarafından Nemrut Dağına verilmiş lan Altın Elma Ödülünü görmeden, dönme...

Benzer belgeler

Adıyaman'ın İsmi Nereden Geliyor?

ADIYAMAN Adıyaman'ın İsmi Nereden Geliyor? Rivayete göre; Adıyaman şehrini doğu, batı ve güney yönlerinde derin vadiler çevirmiştir. Bu vadilerin yamaçları zengin meyve ağaçları ile kaplı olduğu gibi,