KAYMA MOD DENETLEYİCİ KULLANILARAK AKTİF GÜÇ FAKTÖRÜ DÜZELTİMİ
|
|
- Derya Başaran
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 P A M U K K A E Ü N İ E R İ T E İ M Ü H E N D İ İ K F A K Ü T E İ P A M U K K A E U N I E R I T Y E N G I N E E R I N G F A U T Y M Ü H E N D İ İ K B İ İ M E R İ D E R G İ İ J O U R N A O F E N G I N E E R I N G I E N E YI İT AYI AYFA : 8 : 4 : 3 : 53-6 KAYMA MOD DENETEYİİ KUANIARAK AKTİF GÜÇ FAKTÖRÜ DÜZETİMİ Korhan KAYIŞI, ervet TUNER, Mustafa POYRAZ Fırat Üniversitesi, Teknik Eğiti Fakültesi, Elektronik ve Bilgisayar Eğitii Bölüü, 39, Elazığ Fırat Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği, 39, Elazığ Geliş Tarihi : Kabul Tarihi :.5.8 ÖZET Bu akalede, yükseltici tip dönüştürücü devresinde giriş akıının aktif şekillendirilesi için bir kaya od denetleyici tasarlanıştır. Tasarlanan denetleyicinin dayanıklılığı giriş hat ndeki değişilerin yanı sıra dönüştürücünün çıkış katındaki yük değişileri ve farklı çıkış gerili referanslarına göre test ediliştir. Benzeti çalışaları MATAB/iulink prograı kullanılarak gerçekleştiriliştir. Benzeti sonuçlarından, giriş ile giriş akıının aynı fazda olası sağlanış ve yaklaşık biri güç faktörü elde ediliştir. Anahtar Kelieler : Güç faktörü düzelte, Yükseltici tip dönüştürücü, Kaya od denetleyici. ATIE POWER FATOR ORRETION UING A IDING MODE ONTROER ABTRAT In this paper, a sliding ode controller is designed for active shaping of the input current in the boost converter. Robustness of the designed controller is tested with variable output voltage references, different loads and network voltage variations. For the siulations, MATAB/iulink prograe is used. Fro siulation results, the sae phase was provided between input current and input voltage and nearly unity power factor was obtained. Key Words : Power factor correction, Boost type converter, liding ode controller.. GİRİŞ Günlük hayatta ac-dc güç dönüşüü sağlaakta kullanılan güç kaynaklarının çoğu şebekeden sinüzoidal olayan ve haronik içeren akılar çekektedir. Şebekeden çekilen bu şekildeki akılar, düşük Güç Faktörü (GF) ve yüksek etkin hat akılarının oluşasına sebep olur. Şebekeden çekilen akıın kalitesinin düşesi; şebeke nde bozulalara, kayıpların artasına, elektroanyetik parazitlerin ortaya çıkasına ve bütün bunların sonucunda şebekeden beslenen diğer cihazların bunlardan etkilenesine sebep olarak gücün verisiz kullanıına neden olaktadır. Bu olusuz etkileri giderek aacıyla, pasif devreler kullanılarak haronik bileşenleri azalta, aktif güç katsayısı düzelte ve aktif doğrultucular gibi teknikler kullanılaktadır (hen v.d., 99). Klasik kontrolsüz köprü doğrultucular kullanılarak gerçekleştirilen ac-dc dönüşüde GF değeri yaklaşık.65 civarında olaktadır (Rossetto v.d., 995). Bu doğrultucuların alternatif akı tarafına indüktans veya indüktans-kondansatör yapılarını içeren pasif devreler eklenerek haronik bileşenler 53
2 azaltılabilekte ve beraberinde GF değeri de öneli ölçüde artırılabilektedir (Mohan v.d., 995). on yıllarda, yarı iletken anahtarlaa eleanlarının hız ve kapasitelerinin artışının yanı sıra denetlee eleanı olarak kullanılan ikrodenetleyici teknolojisinde de çok hızlı gelişeler olaktadır. Özellikle ayısal İşaret İşlecilerin (İİ) gerçek zaanlı kontrol tekniğinde kullanılası ve yüksek frekanslı anahtarlaa eleanlarının üretilesi ile yüksek perforanslı yükseltici tip dc-dc dönüştürücüler için daha verili algoritalar geliştirilebilektedir (Tuncer ve Tatar, ). Yüksek GF değeri elde etek için literatürlerde aktif devre eleanlarını kullanan tek-katlı veya iki katlı Güç Faktörü Düzelte (GFD) yönteleri sunulaktadır (Rossetto v.d., 995; ee ve iu, 996; how v.d., 998; i ve Ruan, 4; in v.d., 4; Kaewarsa v.d., 4). in v.d., 4; how v.d., 998; ee ve iu, 996 da belirtilen tek katlı GFD yöntei için yapılan çalışalarda; doğrultucu çıkışına bağlı bir dc-dc dönüştürücü devresinin güç anahtarı, giriş akıı ile arasındaki faz farkını ortadan kaldıracak ve yüksek GF değerleri sağlanabilecek şekilde anahtarlanaktadır. i ve Ruan, 4; Kaewarsa v.d, 4 ise çalışalarında iki katlı GFD yöntei kullanışlardır. Bu yöntede, dc-dc dönüştürücü devresinin giriş katı doğrultucukondansatör yapısından oluşaktadır. İki katlı GFD yaklaşıın aliyeti, tek katlı GFD yönteine göre daha yüksek olakla birlikte, her iki GFD yönteinde de yüksek GF değerlerine erişek ükün olaktadır. Bu çalışada, tek katlı yaklaşıı kullanan ve doğrultucu çıkışına bağlanan yükseltici tip dc-dc dönüştürücünün güç anahtarı, yüksek GF değerleri elde etek için denetlenektedir. Bu aaçla, regüleli bir çıkış elde etek için bir gerili denetleyici ve yüksek GF değeri için ise bir akı denetleyici kullanılaktadır. Deneti yapısında, doğrultuluş şebeke nin bir örneği gerili denetleyici çıkışı ile çarpılarak şebeke ile aynı fazda bir referans akıı elde edilektedir. Bu referans akı indüktans içerisinden geçen akıla karşılaştırıldıktan sonra elde edilen akı hatası Kaya Mod Denetleyiciye (KMD) giriş olarak uygulanır. Çalışada, yükseltici dönüştürücünün indüktans akıının denetii KMD tekniği kullanılarak yapılıştır. KMD sayesinde yüksek GF değerinin yanı sıra dayanıklı bir deneti yapısı elde ediliştir. KMD yöntei doğrusal olayan, değişen paraetrelere sahip veya harici bozucu girişlerin etkisi altında bulunan sistelerin kontrolünde kullanılan etkili bir deneti yönteidir. GFD işleinde giriş akıı ile arasında faz farkının oluşaası ve akıın sinüzoidal fordan uzaklaşaası istenektedir. Yükteki olası değişiler, hat ndeki değişiler ve değişken dc çıkış gerili isteği dayanıklı bir kontrol yönteini zorunlu kılaktadır. KMD lerin dayanıklılığı, bu tür uygulaalara uygunluğu ve doğrusal olayan sistelerin kontrolündeki yüksek perforansı sebebiyle bu çalışada akı denetleyici olarak seçiliştir.. GFD DEREİNİN ÇAIŞMAI E MATEMATİKE MODEİ GFD işlei için kullanılan yükseltici tip dönüştürücü devresi ile birlikte oluşturulan deneti yapısı Şekil de veriliştir. Devrenin çalışası güç anahtarının iletide veya keside olasına göre iki odda incelenektedir (Rashid, 993). Yükseltici dönüştürücü devresinin girişine bağlı olan köprü doğrultucunun çıkış, ta dalga doğrultuluş gerili olup.inwt şeklinde ifade edilebilir. ac giriş X I ref + I - üre Devresi PI Gerili Denetleyici D Kaya Mod Akı Denetleyici Şekil. GFD devresi... Anahtarın İleti Modu + R Y O - ref dc cıkış Devredeki güç anahtarı kapatıldığında, indüktans içerisinden geçen akı güç anahtarı üzerinden yolunu taalaaktadır. Bu şekilde, devredeki diyot ters polaralanakta ve yük akıı kondansatör tarafından sağlanaktadır. İndüktans üzerindeki gerili ise ta dalga doğrultuluş ac hat ne eşit olaktadır ( = ). Şekil de güç anahtarının iletide olduğu duru için devrenin eşdeğeri görülektedir. ac giriş I Şekil. Anahtarın iletide olduğu duruda yükseltici dönüştürücünün eşdeğer devresi. I IO dc cıkış O R Y Mühendislik Bilileri Dergisi 8 4 (3) Journal of Engineering ciences 8 4 (3) 53-6
3 < t <t on zaan aralığında anahtar iletide iken, indüktans akıının t on süresi sonunda I değerinden I değerine doğrusal olarak yükseldiği varsayıı ile, I I ΔI () t t on on ifadesi yazılabilir. Burada t on anahtarın iletide kaldığı süreyi ve ΔI ise indüktans akıının tepeden-tepeye salınıını belirtektedir ΔI I I ). (.. Anahtarın Kesi Modu Devredeki güç anahtarı açıldığında, indüktansta depolanış enerji ac kaynaktan sağlanan enerji ile birlikte yüke aktarılır. Bu esnada kondansatör şarj olaktadır. Şekil 3 de anahtarın keside olduğu duru için devrenin eşdeğeri veriliştir. ac giriş I D I I O dc cıkış O ortalaa çıkış gücüne eşit kabul edilip aşağıdaki bağıntı yazılabilir (Tuncer ve Tatar, ). I I O O IO (5) D Anahtarlaa periyodu T, eşitlik (6) da veriliştir. T OΔI t on t off (6) ( ) ΔI ifadesi ise aşağıdaki gibi yazılabilir. O D ΔI (7) f Güç anahtarının iletide olduğu t on süresi boyunca, kondansatör akıı çıkış akıına eşittir (I =I O ) ve çıkıştaki tepeden-tepeye gerili dalgalanası aşağıdaki eşitliklerde tanılandığı gibi elde edilecektir. R Y Δ t on I (8) Şekil 3. Anahtarın keside olduğu duruda yükseltici dönüştürücünün eşdeğer devresi. t on < t <T zaan aralığında anahtar keside iken, indüktans akıının t off süresi sonunda I değerinden I değerine lineer olarak düştüğü varsayıı ile, ΔI O () t off ifadesi elde edilir. Burada t off anahtarın keside olduğu süreyi ve Ts anahtarlaa periyodunu belirtektedir. Eşitlik () ve eşitlik () teki ΔI ifadeleri eşitlendiği takdirde, ton (O )t off ΔI (3) ifadesi elde edilir. Dönüştürücünün ortalaa çıkış ni anahtarın görev oranı (D, D = t on /T ) türünden yazılırsa aşağıdaki eşitlik elde edilecektir. O (4) D ürekli duruda, köprü doğrultucu ve yükseltici tip dönüştürücü devresindeki kayıplar oldukça düşüktür. Bu nedenle ortalaa giriş gücü, yüke aktarılan IOD Δ (9) f Yukarıdaki eşitlikler kullanılarak yükseltici dönüştürücüyü tesil eden duru denklei aşağıdaki eşitlikte veriliştir. d I I u I () R Y Burada; u, kontrol girişidir ve değeri anahtar iletide iken, keside iken olaktadır. 3. KAYMA MOD DENETEYİİ TAARIMI Doğrusal olayan, paraetreleri zaanla değişen ve karaşık dinaiklere sahip sistelerin kontrolü klasik denetleyicilerle zor olaktadır. Bu tür sistelerin denetiinde KMD etkili bir kontrol yönteidir. KMD nin kapalı çevri kontrol sistelerine uygulanasında aaç, hatayı kaya yüzeyi veya diğer adıyla anahtarlaa yüzeyine doğru itek ve bu yüzeyde tutaktır. Kaya yüzeyi duru değişkenlerinin doğrusal kobinasyonu olan Mühendislik Bilileri Dergisi 8 4 (3) Journal of Engineering ciences 8 4 (3) 53-6
4 bir fonksiyon olarak tanılandığı için duru değişkenleri bu yüzey üzerine doğrusal bağılıdır. Bu duruda, sistein derecesi bağısız giriş değişkeni kadar indirgeniş olur ve siste indirgeniş bir kontrol kuralı ile denetlenir. de i Duru değişkenleri için aşağıda verilen doğrusal olayan bir siste ele alındığında, e dx A(x, t) B(x, t).u(t) () Kaya odu e i burada, x Є R n, A Є R nxn, u Є R, rank(b(x,t)) = dir. u(t), siste girişini belirtektedir. Dayanıklı bir denetleyici yapısı eşitlik () de gösterildiği gibi, paraetre değişileri ile dış bozuculara karşı gelen bir teriden ve eşdeğer bir kontrol kuralı olarak tanılanan u esd den oluşaktadır. Başka bir deyişle, anahtarlaa fonksiyonunun değişiini sıfır yapan ifade eşdeğer kontrol olarak adlandırılaktadır. u(t) -N.sign() () u esd Burada N bir sabit olup, aksiu kontrolör çıkışını belirtektedir. İşaret fonksiyonu sign ise, eşitlik (3) de tanılanıştır. sign () (3) Deneti işlei işaret fonksiyonuna bağlı olarak = etrafında anahtarlaalar ile gerçekleştiğinden, kaya fonksiyonu olarak adlandırılır. KMD ile denetlenen sistelerde teel aaç, sistei eşitlik (4) de tanılanan yüzey üzerinde tutaktır. d g i e i (4) İkinci dereceden bir siste için eşitlik (4) te tanılanan kaya fonksiyonu, Şekil 4 te veriliştir. kaya fonksiyonunda izlee hatası e i aşağıda tanılandığı gibidir. e i = x x (5) kaya fonksiyonu sıfıra gittiği zaan e i de sıfıra gidecektir. Başka bir deyişle = doğrusuna sonlu bir sürede yaklaşılası için eşitlik (6) da tanılanan şartın sağlanası gerekektedir. Şekil 4. Kaya fonksiyonu. Burada, λ pozitif bir sabit sayıdır ve siste hareketinin sonlu bir sürede = doğrusuna ulaşasını garanti etektedir. GFD işleleri esnasında başka bir deyişle hat akıının aktif şekillendirilesinde, akı ile n aynı fazda olası ve daha az haronik bileşen içeresi istenektedir. Denetlee işleinde ilk olarak, hat akıı için bir referans değer hesaplanır. Bunun için gerili denetleyicinin çıkışı şebeke nin bir örneği karşılaştırılaktadır. Yükseltici tip dönüştürücü devresinde kayıpların düşük olası ve indüktansın yüksek dereceli haronikleri filtreleesinden ötürü, giriş ve çıkış güçleri eşit olacağından (P i =P O ) aşağıdaki bağıntıyı yazabiliriz. ( I O ) (7) R Y I I sin wt (8) Eşitlik (7) de I ifadesi elde edilip, eşitlik (8) de yerine yazıldığı taktirde referans akı aşağıdaki gibi elde edilir. O I sinwt R (9) Y Akı denetii için kullanılan KMD de belirlenen kaya yüzeyi, referans akı değeri ve indüktanstan geçen akı arasındaki hata olarak aşağıdaki gibi tanılanaktadır (abanovic v.d, ). (6) I I () Mühendislik Bilileri Dergisi 8 4 (3) Journal of Engineering ciences 8 4 (3) 53-6
5 Kontrol girişi u ise eşitlik () deki gibi seçilebilir (abanovic v.d, ). u (- sign()) () kontrol blokları ile birlikte ateatiksel odele göre oluşturulan dc-dc dönüştürücü bloğu görülektedir. onraki aşaa ise, kaya yüzeyine erişi sağlanasının ardından sistei bu yüzey üzerinde tutayı sağlayacak eşdeğer kontrol girişi u esd nin belirlenesi işleidir. Buna göre, u () esd u d şeklindedir. Eşitlik () sistee uygulandığı taktirde, d d(i I ) di ( u esd ) (3) u esd.di ( ) (4) Şekil 5. GFD işlei için oluşturuluş MATAB/iulink blokları. olarak elde edilir. kaya fonksiyonu ve u kontrol girişine bağlı olarak kaya od denetiinin gerçekleşebilesi için, u esd şartı sağlanalıdır. 4. BENZETİM ÇAIŞMAI Şekil 6. Gerili ve akı denetii için oluşturulan bloklar. Bu çalışada, tasarlanan kontrol algoritasının dayanıklılığını test etek için devreye farklı değerlerde hat gerilileri, çıkış gerilileri ve farklı büyüklüklerde yükler uygulanaktadır. Tablo de benzetilerde kullanılan yükseltici tip dönüştürücü devresinin paraetreleri veriliştir. Tablo. Yükseltici Tip Dönüştürücünün Devre Paraetreleri. Paraetre Değeri 4 H μf R Y Ω R Y kω s -4 rs 3-45 dc o Yukarıdaki paraetreler tespit edilirken pratikte kullanılabilirliğe uygun olası göz önünde bulunduruluştur. Devrede kullanılan kondansatör yük değişilerini karşılayabilecek kadar yeterince büyük değerde seçiliştir. Aşağıdaki şekillerde yapılan benzeti çalışasının MATAB/iulink blokları veriliştir. Şekil 5-7 de güç faktörü düzeltii için MATAB/iulink ortaında oluşturulan gerili ve akı denetii sağlayan Şekil 7. Güç devresinin ateatiksel odele göre oluşturuluş MATAB/iulink odeli. Şekil 8 de farklı referans çıkış gerililerine karşılık dc-dc dönüştürücünün cevap karakteristiği veriliştir. Şekle dikkat edildiğinde, dönüştürücünün çıkış referans değerlerine hızlı bir şekilde erişektedir. Çıkış nde görülen aşalar gerili denetiinde kullanılan PI denetleyicinin paraetrelerinin ayarlanası ile azaltılabilir. Mühendislik Bilileri Dergisi 8 4 (3) Journal of Engineering ciences 8 4 (3) 53-6
6 Çıkış () Şekil de başlangıçta kω olan yük direncinin /5 oranında azaltılası sonucu çıkış nin davranışı görülektedir. Çıkış ndeki dalgalananın artası, yükün değişii sonucunda yük akıının artasından kaynaklanaktadır. Şekil de ise yük değişii esnasında sn lik zaan aralığı için indüktans akıının değişii veriliştir İndüktans akıı (A) Doğrultuluş giriş () / ölçekli Şekil 8. Değişken referans gerili değerleri için dönüştürücünün çıkış. Şekil 9 da ise bu referans çıkış gerililerine karşılık, indüktans akıının davranışı inceleniştir. Referans çıkış nin değişileri esnasında akıdaki anlık sıçraalar kondansatörün üzerinde tuttuğu o andaki gerili iktarına bağlıdır. Bir önceki referans nden daha yüksek bir referans uygulandığında, kondansatörün ilk andaki çekeceği darbe akıları bu sıçraayı oluşturaktadır. Doğrultuluş gerili / ölcekli () İndüktans akıı (A) Şekil. Hat ile hat akıının dalga şekilleri. 6 İndüktans akıı(a) Çıkış () Şekil 9. Değişken çıkış referans değerleri için hat akıının değişii. Şekil da -.5sn lik zaan aralığında dönüştürücü giriş nin / ölçekli örneği ile indüktans akıının dalga şekilleri veriliştir. Doğrultuluş gerili ile hat akıı arasında faz farkı oladığının daha iyi görülebilesi için giriş / oranında küçültülüştür. Şekle dikkat edildiğinde, gerili ve akı aynı fazdadır ve GF değeri yaklaşık değerindedir. Benzeti çalışasında yük direncinin değişilerine karşılık sistein davranışı da inceleniştir Şekil. Yük değişii altında çıkış. Bu çalışada, çıkış nin referans değerleri ve yük değişiinin yanı sıra, hat ndeki değişilere karşılık hat akıın ve çıkış nin cevap karakteristikleri de inceleniştir. Şekil 3 ve Şekil 4 te giriş hat ndeki +/-3 luk değişilere karşılık çıkış ni ve hat akıını nasıl etkilediği gösteriliştir. Bu aaçla, t=3sn de hat 3 dan 8 a azaltılış, t=6 da ise 8 dan 34 a yükseltiliştir ve son olarak ta t=9sn de 34 tan 3 a azaltılıştır. Dalga şekillerine dikkat edilirse, indüktans akıında bir faz farkı veya sinüzoidal fordan uzaklaşa söz konusu değildir. Mühendislik Bilileri Dergisi 8 4 (3) Journal of Engineering ciences 8 4 (3) 53-6
7 İndüktans akıı(a) 8 Akı(A) Referans akı Şekil. Yük değişii altında hat akıı Gerçek akı Şekil 5. İndüktans akıı ile referans akı dalga şekilleri Çıkış () Hata (A) Şekil 3. Hat ndeki değişiler altında çıkış Şekil 6. İndüktans akıı ile referans akı arasındaki hata değişii (). İndüktans akıı(a) Şekil 7 de ise GFD devresinin şebekeden çektiği akıın bir periyot için dalga şekli ve haronik bileşenleri görülektedir. Şekilde akıın haronik profilinin yanı sıra 5. haronik derecesine kadar tek sayılı ve çift sayılı haronik bileşenlerin sayısal değerleri de ayrıca veriliştir. Bu dalga şekli için topla haronik bozula %.88 olup güç faktörü.99 değerindedir Şekil 4. Hat ndeki değişiler altında hat akıı. Şekil 5 te, referans indüktans akıı ile devrenin indüktans akıının değişii görülektedir. İndüktans akıı, referans akı değerini başarılı bir şekilde takip etektedir. Şekil 6 da ise, aynı zaan aralığında akı referansı ile gerçek değeri arasındaki hatanın değişii veya başka bir deyişle gösteriliştir. Hat akıı (A) Genligi (A) Zaan (sn) Haronik Derecesi HARMONİK GENİK FAZ DEREEİ RM :.6533 THB :.8895 Şekil 7. Hat akıı ve haronik bileşenleri. Mühendislik Bilileri Dergisi 8 4 (3) Journal of Engineering ciences 8 4 (3) 53-6
8 5. ONUÇ Bu çalışada, şebekeden çekilen akıın aktif şekillendiresini gerçekleştiren ve regüleli dc çıkış sağlayan bir güç faktörü düzelte devresi tanıtılıştır. Bu devrede akı denetii için bir kaya od denetleyici tasarlanarak; hat, referans çıkış ve yük değişilerine karşılık devrenin dayanıklılığı artırılıştır. Yapılan benzeti çalışalarından, giriş akıının referans değerini yüksek doğrulukla takip ettiği görülüştür. Devredeki indüktans değerine bağlı olarak akıın sıfır-geçiş noktalarındaki bozulalar iniu seviyeye indiriliş ve biri güç faktörlü giriş akıı elde ediliştir. Devre aynı zaanda sabit dc geriliden regüleli değişken dc gerili sağlaaktadır. Güç faktörü düzelte devresinin sayısal işaret işleci ile uygulaasının gerçekleştirilesi için çalışalar deva etektedir. Güç faktörü düzelteli ve değişken dc gerili sağlanılacak bu devre ile evirici beslenilesi aaçlanaktadır. Değişken genlik ve değişken frekanslı ac gerili üreten klasik evirici devreleri şebekeden sinüzoidal fordan uzak ve haronikli akı çekektedirler. Evirici devrelerinin giriş katına bu şekildeki bir güç faktörü düzelte devresinin yerleştirilesi ile şebekeden sinüzoidal forda, giriş ile aynı fazda ve nispeten çok daha az haronik içeren akılar çekilecektir. 6. KAYNAKAR hen, Z., Rayond, B.R. and Fred, Design Analysis of a Hysteresis Boost Power Factor orrection ircuit. Power Electronics pecialists onference PE '9 Record- st Annual IEEE, -4 June how, M.H., ee, Y.. and Tse,.K ingle tage ingle-witch Isolated PF Regulator with Unity Power Factor, Fast Transient Response and ow oltage tress. IEEE PE Kaewarsa,., Prapanauarant,. and Yangyuen, U. 4. An Iproved Zero-oltage-Transition Technique in A ingle-phase Power Factor orrection ircuit. ingapore POWERON, -4 Noveber 4, ingapore ee, Y.. and iu, K.W ingle-witch Fast- Response witching Regulators With Unity Power Factor. IEEE APE 996, i, D. and Ruan, X. 4. A High Efficient Boost onverter With Power Factor orrection. 35th Annual IEEE Power Electronics pecialists onference, Aachen Gerany in, J.., Jen,.H., and Yeh, I.. 4. A Novel ZZT oft-witching ingle-tage High Power Factor orrection onverter. The 4 IEEE Asia- Pasific onference on ircuits and ystes, Deceber Mohan, N., Undeland, T.M. and Robbins, W.P Power Electronics: onverters, Applications and Design, John Wiley&ons, Inc. Rashid, M.H Power Electronics ircuits, Devices and Applications. Prentice Hall, econd Edition Rossetto,., piazzi, G. and Tenti, P ontrol Techniques For Power Factor orrection onverters, Proc. Int. onf. Power Electronics and Motion ontrol, Warsaw-Poland abanovic, A., Jezernik, K. and abanovic, N.. liding Modes Applications in Power Electronics and Electrical Drives, ariable tructure ystes- pringer Tuncer,. ve Tatar, Y.. Yükseltici Tip Bir Dönüştürücü Devrede Güç Katsayısının Bulanık Denetile Düzeltilesi. TOK Otoatik Kontrol Ulusal Toplantısı, Eylül Mühendislik Bilileri Dergisi 8 4 (3) Journal of Engineering ciences 8 4 (3) 53-6
KAYMA MOD DENETLEYİCİ KULLANILARAK AKTİF GÜÇ FAKTÖRÜ DÜZELTİMİ
P A M U K K A E Ü Nİ E R İTEİ M Ü H E N İ İ K F A K Ü T E İ P A M U K K A E U N I E R I T Y E N G I N E E R I N G F A U T Y M Ü H E N İ İK BİİM E Rİ E R Gİİ J O U R N A O F E N G I N E E R I N G I E N
DetaylıDĐYOTLARIN DOĞRULTUCU DEVRELERDE KULLANILMASI
DENEY NO : 4 DĐYOLARIN DOĞRULUCU DERELERDE KULLANILMASI Bu deneyde, diyotun teel kullanı alanlarından biri olan doğrultucu devreleri tanıtak ve çalışalarını pratik olarak anlatak, birbirlerine olan üstünlüklerinin
DetaylıTek Fazlı Tam Dalga Doğrultucularda Farklı Yük Durumlarındaki Harmoniklerin İncelenmesi
Tek Fazlı Tam Dalga Doğrultucularda Farklı Yük Durumlarındaki Harmoniklerin İncelenmesi Ezgi ÜNVERDİ(ezgi.unverdi@kocaeli.edu.tr), Ali Bekir YILDIZ(abyildiz@kocaeli.edu.tr) Elektrik Mühendisliği Bölümü
DetaylıPWM Doğrultucular. AA/DA güç dönüşümü - mikroelektronik devrelerin güç kaynaklarında, - elektrikli ev aletlerinde,
PWM DOĞRULTUCULAR PWM Doğrultucular AA/DA güç dönüşümü - mikroelektronik devrelerin güç kaynaklarında, - elektrikli ev aletlerinde, - elektronik balastlarda, - akü şarj sistemlerinde, - motor sürücülerinde,
DetaylıBÖLÜM IV SİNÜZOİDAL KARARLI-DURUM (STEADY-STATE) ANALİZİ
BÖLÜM IV SİNÜZOİDAL KARARLI-DURUM (STEADY-STATE) ANALİZİ Bağılı veya bağısız bir sinüzoidal kaynak, zaana bağlı olarak sinüzoidal şekilde değişen bir gerili üretir. Bu tip kaynaklara ait gerili ifadesi
DetaylıInvestigation of Power Quality Impact on the Textile Factories
Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt:, No:, 009 (-) Electronic Journal of Textile Technologies ol:, No:, 009 (-) TEKNOLOJĐK ARAŞTRMALAR www.teknolojikarastiralar.co e-ssn: 09-99 (Hake Onaylı Makale)
DetaylıPEM Tipi Yakıt Hücresi Sisteminde Kullanılan Kompresör Modelinin Adaptif Denetleyici ile Kontrolü
PEM ipi Yakıt Hüresi Sisteinde Kullanılan Kopresör Modelinin Adaptif Denetleyii ile Kontrolü Yavuz Eren, Levent Uun, Haluk Görgün, İbrahi Beklan Küçükdeiral, Galip Cansever Elektrik Mühendisliği Bölüü
DetaylıAktif süspansiyon sistemli çeyrek araç modelinin gözlemleyiciyle optimal kontrolü
SAÜ. Fen Bil. Der. 17. Cilt,. Sayı, s. 181-187, 13 SAU J. Sci. Vol 17, No, p. 181-187, 13 Aktif süspansiyon sisteli çeyrek araç odelinin gözleleyiciyle optial kontrolü Ayhan Özdeir 1*, Dinçer Maden 1*
DetaylıENERJĠ FONKSĠYONU ANALĠZĠ ĠLE GERĠLĠM KARARLILIĞI ĠNCELEMESĠ
ENERJĠ FONSĠYONU ANALĠZĠ ĠLE GERĠLĠ ARARLILIĞI ĠNCELEESĠ Ahet ÇĠFCĠ Ahet Turan HOCAOĞLU Yılaz UYAROĞLU 3 ehet Ali YALÇIN 4 Elektrik-Elektronik ühendisliği Bölüü,3,4 Sakarya Üniversitesi, Esentepe apüsü,
DetaylıGELENEKSEL GÜÇ KATSAYISI DÜZELTME DEVRELERİ İLE KÖPRÜSÜZ GÜÇ KATSAYISI DÜZELTME DEVRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
GELENEKSEL GÜÇ KATSAYISI DÜZELTME DEVRELERİ İLE KÖPRÜSÜZ GÜÇ KATSAYISI DÜZELTME DEVRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Özgün GİRGİN Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümü ogirgin@yildiz.edu.tr
DetaylıTAM KLİMA TESİSATI DENEYİ
TAM KLİMA TESİSATI DENEYİ. AMAÇ Klia sistelerini sınıflandırarak, tipik bir klia tesisatında kullanılan eleanların incelenesi, yaz ve kış kliasına etki eden paraetrelerin deneysel ve teorik olarak gözlenesidir.
DetaylıDOĞRULTUCULAR VE REGÜLATÖRLER
Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Anabilim Dalı Elektronik I Dersi Laboratuvarı DOĞRULTUCULAR VE REGÜLATÖRLER 1. Deneyin Amacı Yarım
DetaylıGüç Elektroniği Ders notları Prof. Dr. Çetin ELMAS
KAYNAKLAR 1. Hart, D. W.,1997, Introduction to Power Electronics, Prentice Hall International Inc, USA. 2. Mohan, N., Undeland, T. M., Robbins, W.P.,1995, Power Electronics: Converters, Application and
DetaylıAC-DC Dönüştürücülerin Genel Özellikleri
AC-DC Dönüştürücülerin Genel Özellikleri U : AC girişteki efektif faz gerilimi f : Frekans q : Faz sayısı I d, I y : DC çıkış veya yük akımı (ortalama değer) U d U d : DC çıkış gerilimi, U d = f() : Maksimum
DetaylıSulamada Kullanılan Santrifüj Pompalarda Kavitasyon Karakteristiklerinin Belirlenmesi*
Tarısal Mekanizasyon 23. Ulusal Kongresi, 6-8 Eylül 2006, Çanakkale 205 Sulaada Kullanılan Santrifüj Popalarda Kavitasyon Karakteristiklerinin Belirlenesi* Tanzer Eryılaz (1) Sedat Çalışır (1) (1) S.Ü.Ziraat
DetaylıELM201 ELEKTRONİK-I DERSİ LABORATUAR FÖYÜ
TC SAKARYA ÜNİERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ELM21 ELEKTRONİK-I DERSİ LABORATUAR FÖYÜ DENEYİ YAPTIRAN: DENEYİN ADI: DENEY NO: DENEYİ YAPANIN ADI ve SOYADI: SINIFI: OKUL NO:
DetaylıVOLTAGE REGULATION IN A DISTRIBUTION SYSTEMS BY USING STATCOM WITH THREE-LEVEL DIODE CLAMPED INVERTER
5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sepozyuu (ITS 9), 3-5 Mayıs 9, Karabük, Türkiye ÜÇ- SVİYLİ DİYOT KNTLMLİ İNVRTRLİ STTOM KULLNILRK İR DĞITIM SİSTMİND GRİLİM RGÜLSYONU VOLTG RGULTION IN DISTRIUTION SYSTMS
DetaylıGüç elektroniği elektrik mühendisliğinde enerji ve elektronik bilim dalları arasında bir bilim dalıdır.
3. Bölüm Güç Elektroniğinde Temel Kavramlar ve Devre Türleri Doç. Dr. Ersan KABALC AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ Güç Elektroniğine Giriş Güç elektroniği elektrik mühendisliğinde enerji ve
DetaylıEEM 307 Güç Elektroniği
DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Yaz Okulu GENEL SINAV SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ EEM 307 Güç Elektroniği Tarih: 30/07/2018 Saat: 18:30-19:45 Yer: Merkezi Derslikler
DetaylıŞekil E1.1 bir rölenin manyetik devresini temsil etmektedir. Sarım sayısı N=500, ortalama nüve uzunluğu l 36cm
Örnek 1.1 (P.C. SEN) Şekil E1.1 bir rölenin anyetik devresini tesil etektedir. Sarı sayısı N=500, ortalaa nüve uzunluğu l 36 ve hava aralığının her birisi 1.5 olarak veriliştir. Rölenin kontağı çekebilesi
DetaylıMEKANİK SİSTEMLERİN KAPALI KONTROLÜNÜN RUNGE-KUTTA YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ
. ULUSAL MAKİNA TEORİSİ SEMPOZYUMU Gazi Üniversitesi, Mühendislik-Miarlık Fakültesi, 4-6 Eylül MEKANİK SİSTEMLERİN KAPALI KONTROLÜNÜN RUNGE-KUTTA YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ Hira Karagülle Dokuz Eylül Üniversitesi,
DetaylıTEK FAZLI DOĞRULTUCULAR
ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK ÜHENDĠSLĠĞĠ GÜÇ ELEKTRONĠĞĠ LABORATUAR TEK FAZL DOĞRULTUCULAR Teorik Bilgi Pek çok güç elektroniği uygulamasında, giriş gücü şebekeden alınan 50-60 Hz lik AC güç şeklindedir ve uygulamada
DetaylıFatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 316 Haberleşme I DENEY 4 GENLİK (AM) DEMODÜLASYONU
Fatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölüü EEM 316 Haberleşe I DENEY 4 GENLİK (AM) DEMODÜLASYONU 4.1 Aaçlar 1. Genlik odülasyonunun genel prensiplerinin anlaşılası.. Diyot Algılayıı ile
DetaylıTEK FAZLI VE ÜÇ FAZLI KONTROLSÜZ DOĞRULTUCULAR
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri) TEK FAZLI VE ÜÇ FAZLI KONTROLSÜZ DOĞRULTUCULAR 1. DENEYİN
DetaylıELEKTROLİZ YAPMAK İÇİN PI DENETİMLİ SENKRON DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ TASARIMI
5. luslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13 15 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye LKTROLİZ YAPMAK İÇİN PI DNTİMLİ SNKRON DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ TASARIMI DSIGN OF A PI CONTROLLD SYNCRONOS DC-DC CONVRTR
DetaylıVORTEKS TÜPÜNDE AKIŞKAN OLARAK KULLANILAN HAVA İLE AZOT GAZININ SOĞUTMA SICAKLIK PERFORMANSLARININ DENEYSEL İNCELENMESİ
BAÜ Fen Bil Enst Dergisi (2004)62 VORTEKS TÜPÜNDE AKIŞKAN OLARAK KULLANILAN HAVA İLE AZOT GAZININ SOĞUTMA SICAKLIK PERFORMANSLARININ DENEYSEL İNCELENMESİ *Hüseyin USTA *Volkan KIRMACI **Kevser DİNCER *GÜ
DetaylıVorteks Tüpünde Akışkan Olarak Kullanılan Hava İle Karbondioksitin Soğutma Sıcaklık Performanslarının Deneysel İncelenmesi
CÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Bilileri Dergisi (2003)Cilt 24 Sayı 2 Vorteks Tüpünde Akışkan Olarak Kullanılan Hava İle Karbondioksitin Soğuta Sıcaklık Perforanslarının Deneysel İncelenesi *Hüseyin USTA,
DetaylıBelirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi
CBÜ Fen Bil. Dergi., Cilt 11, Sayı, 11-16 s. CBU J. of Sci., Volume 11, Issue, p 11-16 Belirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi Anıl Kuç 1*, Mustafa Nil *, İlker
DetaylıNedim Tutkun, PhD, MIEEE Düzce Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Konuralp Düzce
GÜÇ ELEKTRONİĞİ ÖRNEK ARASINAV SORULARI Nedim Tutkun, PhD, MIEEE nedimtutkun@duzce.edu.tr Düzce Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü 81620 Konuralp Düzce Soru-1) Şekildeki diyotlu R-L devresinde,
DetaylıPORLA METODU İLE TAHMİN EDİLEN ARMA MODEL PARAMETRELERİ ÜZERİNDE PENCERE FONKSİYONLARININ ETKİSİ
PAMUKKALE ÜNİ VERSİ ESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLESİ PAMUKKALE UNIVERSIY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİLİMLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİL SAYI SAYFA : 2002 : 8 : 2 : 173-178 PORLA
DetaylıŞekil 8.6 Bilgi akışının sistem içinde düzenlenmesi
97 Bu denkle takıının çözüü belirli bir P1(t) ve P3(t) rejii için Z düzeyinin değişiini verir. Bu çözüün ateatiksel tekniklerle gerçekleştirilesi güçtür. Ancak noral progralaa bilen biri tarafından kolayca
DetaylıBoşlukta Dalga Fonksiyonlarının Normalleştirilmesi
Boşlukta Dalga Fonksiyonlarının Noralleştirilesi Konu tesilinde oentu özduruları, u p (x) ile belirlenir ve ile verilir. Ancak, boşlukta noralleştirilecek bir olasılık yoğunluğu gibi yorulanaaz zira (
DetaylıAnahtarlama Modlu DA-AA Evirici
Anahtarlama Modlu DA-AA Evirici Giriş Anahtarlama modlu eviricilerde temel kavramlar Bir fazlı eviriciler Üç fazlı eviriciler Ölü zamanın PWM eviricinin çıkış gerilimine etkisi Diğer evirici anahtarlama
DetaylıÜç Fazlı Güç Faktörü Düzeltme Devrelerinin İncelenmesi A Review of Three Phase Power Factor Correction Circuits
Üç Fazlı Güç Faktörü Düzeltme Devrelerinin İncelenmesi A Review of Three Phase Power Factor Correction Circuits Hacı BODUR 1, Erdem AKBOY 2, İsmail AKSOY 3 1,2,3 Elektrik Mühendisliği Bölümü Yıldız Teknik
DetaylıEVK Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi Haziran 2015, Sakarya
6. Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi 04-06 Haziran 2015, Sakarya KÜÇÜK RÜZGAR TÜRBİNLERİ İÇİN ŞEBEKE BAĞLANTILI 3-FAZLI 3-SEVİYELİ T-TİPİ DÖNÜŞTÜRÜCÜ DENETİMİ İbrahim Günesen gunesen_81@hotmail.com
DetaylıBu durumda uygulanan dever %8 olarak seçilecek ve hız kısıtı uygulanacaktır.
017 018 Öğreti Yılı Güz Yarıyılı Karayolu Mühendisliği Dersi (INS3441) Ödev Uyulaası (Rapa Boylu, Birleştire Eğrili, Eksen Sabit Dever Uyulaası) 1) 70 k/sa proje hızına öre, x1 şeritli olarak tasarlanan
DetaylıGÜÇ FAKTÖRÜ DÜZELTME DEVRELERİNİN İNCELENMESİ VE BİR UYGULAMA DEVRESİNİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ GÜÇ FAKTÖRÜ DÜZELTME DEVRELERİNİN İNCELENMESİ VE BİR UYGULAMA DEVRESİNİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ Elektrik Müh. Gürcan YANIK FBE Elektrik Mühendisliği Anabilim
DetaylıAlçaltıcı DA-DA Çevirici Analiz ve Tasarımı
Alçaltıcı DA-DA Çevirici Analiz ve Tasarımı *1 Yasin Mercan ve *2 Faruk Yalçın *1,2 Sakarya Universitesi, Teknoloji Fakültesi, Mekatronik Mühendisliği Bölümü, Sakarya Özet Alçaltıcı DA-DA (Doğru Akım-Doğru
DetaylıMekatronik Mühendisliği Lab1 (Elektrik-Elektronik) Diyotlu Doğrultucu Uygulamaları
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNA FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİKELEKTRONİK LABORATUARI (LAB I) DENEY 6 Deney Adı: Diyotlu Doğrultucu Uygulamaları Öğretim Üyesi: Yard. Doç. Dr. Erhan
DetaylıAC/DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLER (Doğrultucular)
AC/DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLER (Doğrultucular) AC-DC dönüştürücüler (doğrultucular), AC gerilimi DC gerilime dönüştüren güç elektroniği devreleridir. Güç elektroniğinin temel güç devrelerinden doğrultucuları 2 temel
DetaylıFatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 316 Haberleşme I DENEY 3 GENLİK (AM) MODÜLASYONU
Fatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölüü EEM 316 Haberleşe I DENEY 3 GENLİK (AM) MODÜLASYONU 3.1 Aaçlar 1. Genlik (AM) odülasyon prensiplerinin anlaşılası 2. Genlik (AM) sinyalinin
DetaylıDENEY 7. Frekans Modülasyonu
DENEY 7 Frekans Modülasyonu Frekans Modülasyonu Frekans ve az odülasyonları açı (t) odülasyonu teknikleri olarak adlandırılırlar. Frekans odülasyonunda, taşıyıcı sinyalin rekansı odüle eden sinyal ile
DetaylıŞekil 7.1. (a) Sinüs dalga giriş sinyali, (b) yarım dalga doğrultmaç çıkışı, (c) tam dalga doğrultmaç çıkışı
DENEY NO : 7 DENEY ADI : DOĞRULTUCULAR Amaç 1. Yarım dalga ve tam dalga doğrultucu oluşturmak 2. Dalgacıkları azaltmak için kondansatör filtrelerinin kullanımını incelemek. 3. Dalgacıkları azaltmak için
DetaylıGeliştirilmiş ZCZVT-PWM DC-DC Yükseltici Dönüştürücü
Geliştirilmiş ZCZVTPWM DCDC Yükseltici Dönüştürücü Yakup ŞAHİN *1, İsmail AKSOY *2, Naim Süleyman TINĞ *3 * Yıldız Teknik Üniversitesi/Elektrik Mühendisliği 1 ysahin@yildiz.edu.tr, 2 iaksoy@yildiz.edu.tr,
DetaylıTEK FAZLI KONTROLLU VE KONTROLSUZ DOĞRULTUCULAR
FIRAT ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GÜÇ ELEKTRONİĞİ LABORATUVARI DENEY NO:1 TEK FAZLI KONTROLLU VE KONTROLSUZ DOĞRULTUCULAR 1.1 Giriş Diyod ve tristör gibi
DetaylıBÖLÜM 2 DİYOTLU DOĞRULTUCULAR
BÖLÜM 2 DİYOTLU DOĞRULTUCULAR A. DENEYİN AMACI: Tek faz ve 3 faz diyotlu doğrultucuların çalışmasını ve davranışlarını incelemek. Bu deneyde tek faz ve 3 faz olmak üzere tüm yarım ve tam dalga doğrultucuları,
DetaylıYÜKSEK HIZLI DARBE GENLİK MODÜLASYON ÇIKIŞI
YÜKSEK HIZLI DARBE GENLİK MODÜLASYON ÇIKIŞI PW: PWM çıkışı ( 0 = Y0 1 = Y2 2 = Y4 3 = Y6 ) OP: çıkış polaritesi ; 0 = Noral 1 = Ters RS: Çözünürlük; 0 = 1/100 (1%) 1 = 1/1000 (0.1%) Pn: Çıkış frekansının
Detaylı2. Kütlenin korunumu ve Endüstriyel fırınlarda uygulanması
ENDÜSTRİYEL FIRINLARDA KÜTLE VE ENERJİ ANALİZİ Endüstriyel Fırınlar Endüstriyel fırınlar ergite, ısıl işle, pişire, kuruta, teperlee ve benzeri işleleri gerçekleştirek için sanayide yaygın bir biçide kullanılaktadır
DetaylıANTALYA DA YENİLENEBİLİR VE ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARIYLA ÖRTÜALTI TARIMSALALANIN ISITMA UYGULAMASI
ANTALYA DA YENİLENEBİLİR VE ALTERNATİF ENERJİ AYNALARIYLA ÖRTÜALTI TARIMSALALANIN ISITMA UYGULAMASI Ali eal YAUT Erkan DİMEN Aet ABUL ÖZET Yapılan bu çalışayla, örtüaltı tarısal üretiinde Türkiye'de ilk
DetaylıYÜKSELTİCİ TİP DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜNÜN KAYMA MOD KONTROLÜ
SAÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Derisi 9Cilt, Sayı 5 M Aslan YÜKSETİCİ TİP DADA DÖNÜŞTÜRÜCÜNÜN KAYMA MOD KONTROÜ Muzaffer ASAN, Hanifi GÜDEMİR M Aslan, Gazi Tek ve End Mes isesi, Elektronik Böl Elazığ, H Güldemir,
DetaylıBÖLÜM VIII SERİ VE PARALEL REZONANS
Devre Terisi Ders Ntu Dr. Nurettin ACI ve Dr. Engin Ceal MENGÜÇ BÖLÜM III SEİ E PAALEL EZONANS Şu ana kadar sinüzidal kaynaklar tarafından uyarılan devrelerde kararlı duru gerili ve akıları sabit kaynak
DetaylıKUŞADASI YÖRESİ RÜZGAR VERİLERİNİN DENİZ YAPILARININ TASARIMINA YÖNELİK DEĞERLENDİRİLMESİ
KUŞADASI YÖRESİ RÜZGAR VERİLERİNİN DENİZ YAPILARININ TASARIMINA YÖNELİK DEĞERLENDİRİLMESİ Gündüz GÜRHAN Dokuz Eylül Üniversitesi, Deniz Bilileri ve Teknolojisi Enstitüsü İnciraltı/İzir E-Posta:gunduz.gurhan@deu.edu.tr
DetaylıKüresel Harmoniklerin Tekrarlama Bağıntıları İle Hesaplanması. Recursive Relations Of The Spherical Harmonics And Their Calculations
S.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi Sayı (00) -6, KONA Küresel Haroniklerin Tekrarlaa Bağıntıları İle Hesaplanası Erhan AKIN, Atilla GÜLEÇ, Hüseyin ÜKSEL ÖZET: Bu çalışada atoik ve oleküler hesaplaalarda
DetaylıDA-DA Boost Dönüştürücü Tasarımı ve Gerçeklenmesi Design and Implementation of DC-DC Boost Converter
DA-DA Boost Dönüştürücü Tasarımı ve Gerçeklenmesi Design and Implementation of DC-DC Boost Converter Nasır Çoruh 1, Tarık Erfidan 2, atılmış Ürgün 3 1,2 Mühendislik Fakültesi Elektrik Mühendisliği Bölümü
DetaylıFinansal Varlık Fiyatlama Modelleri Çerçevesinde Piyasa Risklerinin Hesaplanması: Parametrik Olmayan Yaklaşım
Bankacılar Dergisi, Sayı 6, 007 Finansal Varlık Fiyatlaa Modelleri Çerçevesinde Piyasa Risklerinin Hesaplanası: Paraetrik Olayan Yaklaşı Yrd. Doç. Dr. Kutluk Kağan Süer Aycan Hepsağ Bu çalışada, 05/01/000
DetaylıÖĞRETİM ELEMANLARININ BİLGİSAYAR PROGRAMLARINI VE İNTERNETİ BİLME VE KULLANMA AMAÇLARI (PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ)
ÖĞRETİM ELEMANLARININ BİLGİSAYAR PROGRAMLARINI VE İNTERNETİ BİLME VE KULLANMA AMAÇLARI (PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ) Sadettin SARI Yrd. Doç. Dr., Paukkale Üniversitesi, Eğiti Fakültesi, Güzel Sanatlar
DetaylıPASİF ve YARI AKTİF SÜSPANSİYON SİSTEMLERİNİN TİTREŞİM YALITIM PERFORMANSININ İNCELENMESİ
9. Ululararaı Makina Taarı ve İalat Kongrei 3 5 Eylül 000, ODTÜ, Ankara, Türkiye PASİF ve YARI AKTİF SÜSPANSİYON SİSTEMLERİNİN TİTREŞİM YALITIM PERFORMANSININ İNCELENMESİ Meut ŞENGİRGİN, Uludağ Üniveritei
DetaylıAC (ALTERNATİF AKIM)
AC (ALERNAİF AKIM) AC akı daii olarak pozitif ve negatif aksiu değerler arasında değişi gösterir. Pozitif ve negatif değerler arasındaki farka tepe-tepe değer, V p-p adı verilir. 9.03.013 1 AC (ALERNAİF
DetaylıBÖLÜM 5 SPRİNKLER SİSTEMLERİNDE SU İHTİYACI
BÖLÜM 5 SPRİNKLER SİSTEMLERİNDE SU İHTİYACI 5.1 Sprinkler Sistei Su İhtiyacının Belirlenesi 5.2 Tehlike Sınıfına Göre Su İhtiyacının Belirlenesi 5.2.1 Ön Hesaplı Boru Sistelerinde Su İhtiyacı 5.2.2 Ta
DetaylıJournal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi THE FUZZY ANALYTIC HIERARCHY PROCESS FOR SOFTWARE SELECTION PROBLEMS
Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilileri Dergisi Siga 2005/3 THE FUZZY ANALYTIC HIERARCHY PROCESS FOR SOFTWARE SELECTION PROBLEMS Hüseyin BAŞLIGİL * Yıldız Teknik Üniversitesi,
DetaylıSoru No Puan Program Çıktısı 1,3,10 1,3,10 1,3,10
OREN000 Final Sınavı 0.06.206 0:30 Süre: 00 dakika Öğrenci Nuarası İza Progra Adı ve Soyadı SORU. Bir silindir içerisinde 27 0 C sıcaklıkta kg hava 5 bar sabit basınçta 0.2 litre haciden 0.8 litre hace
DetaylıELASTİK DALGA TEORİSİ
ELASTİK DALGA TEORİSİ ( - 5. ders ) Doç.Dr. Eşref YALÇINKAYA Geçtiğiiz hafta; Dalga hareketi ve türleri Yaılan dalga Yaılan dalga enerjisi ve sönülene Bu derste; Süperpozison prensibi Fourier analizi Dalgaların
Detaylı= + ise bu durumda sinüzoidal frekansı. genlikli ve. biçimindeki bir taşıyıcı sinyalin fazının modüle edildiği düşünülsün.
4.2. çı Modülasyonu Yüse reanslı bir işaret ile bilgi taşıa, işaretin genliğinin, reansının veya azının bir esaj işareti ile odüle edilesi ile gerçeleştirilebilir. Bu üç arlı odülasyon yöntei sırasıyla,
DetaylıDENEY 2 DİYOT DEVRELERİ
DENEY 2 DİYOT DEVRELERİ 2.1. DENEYİN AMACI Bu deneyde çıkış gerilim dalga formunda değişiklik oluşturan kırpıcı (clipping) ve kenetleme (clamping) devrelerinin nasıl çalıştığı öğrenilecek ve kavranacaktır.
DetaylıDC DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLER
1. DENEYİN AMACI KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri) DC DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLER DC-DC gerilim azaltan
DetaylıDüzenlilik = ((Vçıkış(yük yokken) - Vçıkış(yük varken)) / Vçıkış(yük varken)
KTÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Sayısal Elektronik Laboratuarı DOĞRULTUCULAR Günümüzde bilgisayarlar başta olmak üzere bir çok elektronik cihazı doğru akımla çalıştığı bilinen
DetaylıFatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 316 Haberleşme I DENEY 5 FM MODÜLASYONU
Fatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölüü EEM 36 Haberleşe I ENEY 5 FM MOÜLASYONU 5. Aaçlar. Varaktor diyotun çalışası ve karakteristiğinin inelenesi. 2. Frekans Modülasyonunda, gerili
DetaylıDENEY 3: DTMF İŞARETLERİN ÜRETİLMESİ VE ALGILANMASI
DENEY 3: DTMF İŞARETLERİN ÜRETİLMESİ VE ALGILANMASI AMAÇ: DTMF işaretlerin yapısının, üretim ve algılanmasının incelenmesi. MALZEMELER TP5088 ya da KS58015 M8870-01 ya da M8870-02 (diğer eşdeğer entegreler
Detaylı5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR
5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR 5.5. Santrifüj Popalarda Kıyaslaa Değerleri Santrifüj popalarda kıyaslaa değerleri, bazı değişkenler yardıı ile elde edilektedir. Bu değişkenler; Çalışa hızı (n)
DetaylıAlçak Gerilimde Aktif Filtre ile Akım Harmoniklerinin Etkisinin Azaltılması
618 Alçak Gerilimde Aktif Filtre ile Akım Harmoniklerinin Etkisinin Azaltılması 1 Latif TUĞ ve * 2 Cenk YAVUZ 1 Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Böl., Sakarya,
DetaylıELEKTRİKLİ ARAÇLARIN BATARYA ŞARJINDA KULLANILAN GÜÇ FAKTÖRÜ DÜZELTMELİ KLASİK VE INTERLEAVED YÜKSELTİCİ TÜRÜ DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN KARŞILAŞTIRILMASI
ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN BATARYA ŞARJINDA KULLANILAN GÜÇ FAKTÖRÜ DÜZELTMELİ KLASİK VE INTERLEAVED YÜKSELTİCİ TÜRÜ DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN KARŞILAŞTIRILMASI Naim Süleyman TINĞ 1, İsmail AKSOY 1, Yakup ŞAHİN 1 1 Elektrik
Detaylı14. SİNÜSOİDAL AKIMDA DİRENÇ, KAPASİTE, İNDÜKTANS VE ORTAK İNDÜKTANSIN ÖLÇÜLMESİ
14. SİNÜSOİDAL AKIMDA DİRENÇ, KAPASİTE, İNDÜKTANS VE ORTAK İNDÜKTANSIN ÖLÇÜLMESİ Sinüsoidal Akımda Direncin Ölçülmesi Sinüsoidal akımda, direnç üzerindeki gerilim ve akım dalga şekilleri ve fazörleri aşağıdaki
Detaylı6. Osiloskop. Periyodik ve periyodik olmayan elektriksel işaretlerin gözlenmesi ve ölçülmesini sağlayan elektronik bir cihazdır.
6. Osiloskop Periyodik ve periyodik olmayan elektriksel işaretlerin gözlenmesi ve ölçülmesini sağlayan elektronik bir cihazdır. Osiloskoplar üç gruba ayrılabilir; 1. Analog osiloskoplar 2. Dijital osiloskoplar
DetaylıPamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Paukkale Üniversitesi Mühendislik Bilileri Dergisi Paukkale University Journal of Engineering Sciences ÇOK KRİTERLİ ABC ANALİZİ PROBLEMİNE FARKLI BİR BAKIŞ AÇISI: BULANIK ANALİTİK HİYERARŞİ PROSESİ - İDEAL
DetaylıPamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Paukkale Üniversitesi Mühendislik Bilileri Dergisi Paukkale University Journal of Engineering Sciences Sakarya Üniversitesi için rüzgâr enerjisi potansiyel belirlee çalışası Study to deterine wind energy
DetaylıDENEY 3 Kırpıcı ve Kenetleyici Devreler
ENEY 3 Kırpıcı ve Kenetleyici evreler 1. Amaç Bu deneyin amacı, diyot elemanının elektronik devrelerde diğer bir uygulaması olan ve dalgaların şekillendirilmesinde kullanılan kırpıcı ve kenetleyici devrelerinin
DetaylıBölüm 6 DSB-SC ve SSB Demodülatörleri
Bölü 6 DSB-SC ve SSB Deodülatörleri 6.1 AMAÇ 1. Çarpı detektörü kullanarak DSB-SC ve SSB işaretlerinin deodülasyonu.. Haberleşe alaçlarında çarpı detektörünün nasıl kullanıldığının öğrenilesi. 6. TEMEL
DetaylıTaşıtın hareket etmesi, üretilen tahrik kuvvetinin zemine
MAKALE TİCARİ KARAYOLU TAŞITLARINDA KULLANILAN YAVAŞLATICI (RETARDER) FRENLERİN ARACIN TAHRİK SİSTEMİNE DİNAMİK ETKİSİNİN İNCELENMESİ Zafer Güler * BMC San. ve Tic. A.Ş. Pınarbaşı, İzir zafer-guler@hotail.co
DetaylıAKTİF GÜÇ FİLTRESİ İLE HARMONİK VE REAKTİF GÜÇ KOMPANZASYONU
KTİF GÜÇ FİLTRESİ İLE HRMONİK E REKTİF GÜÇ KOMPNZSYONU Engin Özdir, Şule Özdir, Murat Kale,, Kocaeli Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Elektrik Eğitimi ölümü, İzmit eozdir@kou.edu.tr, sozaslan@kou.edu.tr,
DetaylıELM 232 Elektronik I - Deney 2 Zener Diyotlu Regülatör Tasarımı. Doğrultucu Regülatör Yük. R L yükü üzerinde oluşan sinyalin DC bileşeni
Amaç Bu deneyin amaçları; tam doğrultucu köprünün çalışmasını izlemek, kondansatör kullanılarak elde edilen doğrultucuyu incelemek ve zenerli regülatör tasarımı yapmaktır. Deneyin Yapılışı Sırasında İhtiyaç
DetaylıGABOR ENTROPİ YÖNTEMİ İLE KISA SÜRELİ BEYİN SİNYALLERİNİN ANALİZİ ÜZERİNE YENİ BİR YAKLAŞIM.
Özet GABOR ENTROPİ YÖNTEMİ İLE KISA SÜRELİ BEYİN SİNYALLERİNİN ANALİZİ ÜZERİNE YENİ BİR YAKLAŞIM Hasan ÖZTÜRK *, Gülden KÖKTÜRK ** * Dokuz Eylül Üniversitesi, Makina Müh. Böl., Bornova, 35100 İzir hasan.ozturk@deu.edu.tr
DetaylıBBM 231 Zamanuyumlu dizisel devreler (synchronous sequential logic)" Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Müh. Bölümü
BBM 23 Zaanuyulu dizisel devreler (synchronous sequential logic)" Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Müh. Bölüü Ders hakkında" Aykut Erde aykut@cs.hacettepe.edu.tr Oda: Tel: 297 75 / 46 Ofis Saati: Carşaba
DetaylıBLM 224 ELEKTRONİK DEVRELER
BLM 224 ELEKTRONİK DEVRELER Hafta 3 DİYOT UYGULAMALARI Karabük Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Elektronik Notları 1 Tam Dalga Doğrultucu, Orta Uçlu Bu doğrultma tipinde iki adet diyot orta
DetaylıT.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK LABORATUVARI-II DENEY RAPORU
T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK LABORATUVARI-II DENEY RAPORU İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİLER ADI SOYADI: ÖĞRENCİ NO: GRUBU: Deneyin
Detaylı5. Elektriksel Büyüklüklerin Ölçülebilen Değerleri
Elektrik devrelerinde ölçülebilen büyüklükler olan; 5. Elektriksel Büyüklüklerin Ölçülebilen Değerleri Akım Gerilim Devrede bulunan kaynakların tiplerine göre değişik şekillerde olabilir. Zamana bağlı
DetaylıDeney 3 5 Üç-Fazlı Tam Dalga Tam-Kontrollü Doğrultucu
Deney 3 5 Üç-Fazlı Tam Dalga Tam-Kontrollü Doğrultucu DENEYİN AMACI 1. Üç-fazlı tam dalga tam-kontrollü doğrultucunun çalışma prensibini ve karakteristiklerini anlamak. 2. Üç-fazlı tam dalga tam-kontrollü
DetaylıDENEY 7 DALGALI GERİLİM ÖLÇÜMLERİ - OSİLOSKOP
DENEY 7 DALGALI GERİLİM ÖLÇÜMLERİ - OSİLOSKOP Amaç: Bu deneyin amacı, öğrencilerin alternatif akım ve gerilim hakkında bilgi edinmesini sağlamaktır. Deney sonunda öğrencilerin, periyot, frekans, genlik,
Detaylı12. DC KÖPRÜLERİ ve UYGULAMALARI
Wheatstone Köprüsü ile Direnç Ölçümü 12. DC KÖPRÜLERİ ve UYGULAMALARI Orta değerli dirençlerin (0.1Ω
DetaylıMekatronik Mühendisliğinde Karmaşık Dinamik Sistemlerin Matlab/Simulink Kullanılarak Eğitim Amaçlı Çözümü ve Sistem Simülasyonu
Otoatik Kontrol Ulusal Toplantısı, TOK'05, 0- Eylül 05, Denizli Mekatronik Mühendisliğinde Karaşık Dinaik Sistelerin Matlab/Siulink Kullanılarak Eğiti Aaçlı Çözüü ve Siste Siülasyonu Coplex Dynaical Systes
DetaylıGeçmiş yıllardaki vize sorularından örnekler
Geçmiş yıllardaki vize sorularından örnekler Notlar kapalıdır, hesap makinesi kullanılabilir, öncelikle kağıtlardaki boş alanları kullanınız ve ek kağıt gerekmedikçe istemeyiniz. 6 veya 7.ci sorudan en
Detaylıu ( )z, ) başlangıç durumdaki yerdeğiştirme vektörünün radyal ve eksenel doğrultuda bileşenlerini, λ k
SÜREKSİZ TEMAS KOŞULLARININ ÖNGERİLMELİ İKİ KATLI İÇİ BOŞ SİLİNDİRLERDE EKSENEL SİMETRİK BOYUNA DALGA YAYILIMINA ETKİSİ(DIŞ SİLİNDİR İÇ SİLİNDİRE ORANLA DAHA RİJİT) (*) Surkay AKBAROV, (**) Cengiz İPEK
DetaylıŞekil-1. Doğru ve Alternatif Akım dalga şekilleri
2. Alternatif Akım =AC (Alternating Current) Değeri ve yönü zamana göre belirli bir düzen içerisinde değişen akıma AC denir. En çok bilinen AC dalga biçimi Sinüs dalgasıdır. Bununla birlikte farklı uygulamalarda
DetaylıTEK FAZLI VE ÜÇ FAZLI KONTROLLÜ DOĞRULTUCULAR
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri) TEK FAZLI VE ÜÇ FAZLI KONTROLLÜ DOĞRULTUCULAR 1. DENEYİN
DetaylıPARÇACIKLAR SISTEMLERİNİN DİNAMİĞİ
PARÇACIKLAR SISTEMLERİNİN DİNAMİĞİ 1. Aynı levhadan kesiliş 2r ve r yarıçaplı daireler şekildeki gibi yapıştırılıştır. Buna göre ağırlık erkezi O2 den kaç r uzaktadır? 2r r O 1 O 2 A) 12/5 B) 3/2 C) 3/5
DetaylıA Statistical Study for Determination of Surface Roughness of AISI 304 Stainless Steel and EN 5754 Aluminum Alloy Machined by Fiber Laser
Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt: 8, o:, 0 7-6 Electronic Journal of Machine Technologies Vol: 8, o:, 0 7-6 TEKOLOJĐK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastiralar.co e-i:04-44 Makale Article AII
DetaylıÜÇ-FAZLI TAM DALGA YARI KONTROLLÜ DOĞRULTUCU VE ÜÇ-FAZLI EVİRİCİ
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Güç Elektroniği Uygulamaları ÜÇ-FAZLI TAM DALGA YARI KONTROLLÜ DOĞRULTUCU VE ÜÇ-FAZLI EVİRİCİ Hazırlık Soruları
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri)
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri) 1. DENEYİN AMACI ÜÇ FAZ EVİRİCİ 3 Faz eviricilerin çalışma
DetaylıDENEY 16 Sıcaklık Kontrolü
DENEY 16 Sıcaklık Kontrolü DENEYİN AMACI 1. Sıcaklık kontrol elemanlarının türlerini ve çalışma ilkelerini öğrenmek. 2. Bir orantılı sıcaklık kontrol devresi yapmak. GİRİŞ Solid-state sıcaklık kontrol
DetaylıELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU
T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU Mehmet SUCU (Teknik Öğretmen, BSc.)
DetaylıYükseltici DA Kıyıcılar, Gerilim beslemeli invertörler / 12. Hafta
E sınıfı DC kıyıcılar; E sınıfı DC kıyıcılar, çift yönlü (4 bölgeli) DC kıyıcılar olarak bilinmekte olup iki adet C veya iki adet D sınıfı DC kıyıcının birleşiminden oluşmuşlardır. Bu tür kıyıcılar, iki
Detaylı