LİSANS VE ÖNLİSANS PROGRAMLARI MESLEK TANITIMI VE İŞ OLANAKLARI

Transkript

1 1 MUHASEBE VE FİNANSMAN ALANI LİSANS VE ÖNLİSANS PROGRAMLARI MESLEK TANITIMI VE İŞ OLANAKLARI LİSANS (4 YILLIK) *Alan ek puanı hakkı 2016 yılından itibaren kaldırılmıştır.. ÖNLİSANS (2 YILLIK) *Sınavsız geçiş hakkı bu bölümler için geçerlidir. Muhasebe YGS-6 Devlet- Vakıf Muhasebe Bilgi Sistemleri YGS-6 Devlet- Vakıf Muhasebe ve Finansal Yönetim YGS-6 Devlet- Vakıf Bankacılık YGS-6 Devlet- Vakıf Bankacılık ve Finans YGS-6 Vakıf Bankacılık ve Finansman YGS-6 Vakıf Bankacılık ve Sigortacılık YGS-6 Devlet- Vakıf Gümrük İşletme YGS-6 Devlet Sermaye Piyasaları Portföy Yönetimi YGS-6 Vakıf Sermaye Piyasası YGS-6 Vakıf Sermaye Piyasası Denetim ve Derecelendirme YGS-6 Vakıf Sigortacılık YGS-6 Devlet Sigortacılık ve Risk Yönetimi YGS-6 Devlet- Vakıf Uluslararası Finans YGS-6 Vakıf Uluslararası Ticaret YGS-6 Devlet- Vakıf Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik YGS-6 Vakıf Uluslararası Ticaret ve Lojistik YGS-6 Devlet- Vakıf Pazarlama YGS-6 Devlet-Vakıf Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği YGS-6 Devlet-Vakıf Bankacılık ve Sigortacılık YGS-6 Devlet- Vakıf Deniz ve Liman İşletmeciliği YGS-6 Devlet- Vakıf Dış Ticaret YGS-6 Devlet- Vakıf Emlak ve Emlak Yönetimi YGS-5 Devlet- Vakıf Enerji Tesisleri İşletmeciliği YGS-1 Devlet- Vakıf Hava Lojistiği YGS-6 Vakıf Havacılıkta Yer Hizmetleri Yönetimi YGS-5 Vakıf İnsan Kaynakları Yönetimi YGS-6 Devlet- Vakıf İşletme Yönetimi YGS-6 Devlet- Vakıf Kooperatifçilik YGS-5 Devlet Lojistik YGS-6 Devlet Marina İşletme YGS-6 Vakıf Marina ve Yat İşletmeciliği YGS-6 * Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası YGS-6 Devlet- Vakıf Muhasebe ve Vergi Uygulamaları YGS-6 Devlet- Vakıf Pazarlama YGS-6 Devlet- Vakıf Perakende Satış ve Mağaza Yönetimi YGS-6 Devlet- Vakıf Posta Hizmetleri YGS-5 Devlet Sağlık Kurumları İşletmeciliği YGS-6 Devlet- Vakıf Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği YGS-6 Devlet- Vakıf Sivil Havacılık Kabin Hizmetleri YGS-5 Devlet- Vakıf Sosyal Güvenlik YGS-5 Devlet- Vakıf Tarımsal İşletmecilik YGS-6 Devlet Tarımsal Ürünler Muhafaza ve Depolama Teknolojisi YGS-6 Devlet Turizm ve Seyahat Hizmetleri YGS-5 Devlet- Vakıf Maliye YGS-6 Devlet

2 2 1-BANKACILIK MESLEĞİ VE İŞ BULMA OLANAKLARI : Banka ve finans kuruluşlarının para kaynakları ile ilgili servislerinde çalışan kişidir. - Müşteri isteği doğrultusunda bankada hesap açar,hesabı kapatır, - Paranın başka bir hesaba aktarılması işlemlerini yapar, - Senet tahsili ve iskontosu ile ilgili işlemleri yapar, - İthalat ve ihracatla ilgili aracılık işlemlerini yapar, - Yabancı para alım satımı yapar, - Emanet kabul işlemlerini yapar, - Kredi isteklerini değerlendirir, - Çek ve akreditif muameleleri yapar, - Kambiyo işlemleri yapar, - Kefalet ve teminat mektubu verir, - Müşterilere kredi ve finansal konularda danışmanlık yapar, - İş adamlarına bankanın güvenini gösteren referans mektubu verir, - Müşterilere seyahat çeki ve kredi kartı düzenlenmesi ile ilgili işlemleri yapar, - Bağkur, Sosyal Sigortalar Kurumu primi, vergi, elektrik, su, doğalgaz faturalarının ve ev kirasının ödeme işlemlerini yapar. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Bankacılık meslek elemanı olmak isteyenlerin; - Matematik ve ekonomiye ilgili ve bu alanlarda başarılı, - Başkaları ile iyi iletişim kurabilen, - Kapalı ortamlarda çalışmaktan hoşlanan, - Sabırlı, dikkatli, güleryüzlü, - Yeniliklere açık kimseler olması gerekir. Meslek elemanları büro ortamında çalışırlar. Çalışma ortamı temiz, aydınlık ve güvenlidir. Çalışanlar insanlarla ve verilerle uğraşırlar ve müşteriler ile sürekli iletişim halindedirler.- MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Meslek eğitimi aşağıdaki üniversitelere bağlı meslek yüksekokullarının Bankacılık veya Bankacılık ve Sigortacılık bölümünde verilmektedir. Bu okullar: - Adnan Menderes Üniversitesi Yeni Pazar MYO - Ankara Üniversitesi Beypazarı MYO2 - Anadolu Üniversitesi-Bozüyük MYO; - Afyon Kocatepe Üniversitesi, Bolvadin MYO, - Bahçeşehir Üniversitesi, MYO, - Beykent Üniversitesi, MYO, - Cumhuriyet Üniversitesi (Sivas) Gürün MYO - Cumhuriyet Üniversitesi (Sivas) Zara MYO - Cumhuriyet Üniversitesi (Sivas) Şebinkarahisar MYO, - Cumhuriyet Üniversitesi (Sivas) Yıldızeli MYO, - Çukurova Üniversitesi Kozan MYO - Fırat Üniversitesi (Elazığ) Muş MYO - Gaziantep Üniversitesi,Gaziantep MYO; - Gaziosmanpaşa Üniversitesi Erbaa MYO - Gaziosmanpaşa Üniversitesi Zile MYO - İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO - Kafkas Üniversitesi (Kars) Kars MYO - Karadeniz Teknik Üniversitesi,Tirebolu MYO; - Kocaeli Üniversitesi Kandıra MYO - Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO - Mersin Üniversitesi Erdemli MYO - Pamukkale Üniversitesi Honaz MYO - Selçuk Üniversitesi,(Konya) Sosyal Bilimler MYO; - Selçuk Üniversitesi,(Konya) Doğanhisar MYO - Sakarya Üniversitesi Sapanca MYO - Sakarya Üniversitesi Geyve MYO - Trakya Üniversitesi (Edirne)-Havsa MYO - Yakındoğu Üniversitesi MYO - Girne Amerikan Üniversitesi MYO ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER - Türkçe, - Matematik. MESLEK EĞİTİMİ Meslek Liselerinin, A-Grubu (Ticaret Lisesi Fen), Bankacılık, Bilgisayarlı Muhasebe, Genel Hizmetler (Demiryolu), Borsa Hizmetleri, Deniz ve Liman İşletme, Dış Ticaret, Emlak Komisyonculuğu, İşletme, İşletmecilik (Demiryolu), Muhasebe, Sigortacılık, Satış Yönetimi ve Reklamcılık, Tesis İşletmeciliği, Ticaret bölümleri ile Ticaret Liselerinin Kol Ayrımı Olmadığı Dönemde Bitirenler Bankacılık ön lisans programına sınavsız olarak girebilirler. EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN Eğitimi başarı ile tamamlayanlara Bankacılık ön lisans diploması ve Bankacılık Meslek Elemanı unvanı verilir. Meslek elemanları; - Kamu ve özel sektöre ait bankalarda, - Finans kuruluşlarında,

3 - Finansla uğraşan aracı kurumlarında, - Sigorta şirketlerinde, - Muhasebe şirketlerinde, - Değişik sektörlerin muhasebe servislerinde, - Bilgi işlem merkezlerinde çalışabilirler. Bankacılık sektörünün, ekonomik hayatın vazgeçilmez bir parçası olması sebebiyle alanında kendini yetiştirmiş, yeniliklere açık, dürüst ve çalışkan kişilere iş olanakları daima açık olacaktır. EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE Yüksekokul eğitimi süresince herhangi bir kazanç yoktur. Ancak Mezuniyet sonrası geri ödenmek üzere Kredi Yurtlar Kurumu ndan öğrenim ve harç kredisi alınabilmektedir. Ayrıca çeşitli kuruluşların karşılıklı veya karşılıksız burs imkanlarından yararlanabilirler. EĞİTİM SONRASI Meslek mensupları çalıştıkları şirket ya da kurumlardan tecrübeye bağlı olarak değişmek üzere asgari ücret ve onun 3-4 katı ücret alabilmektedirler. MESLEKTE İLERLEME Önlisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavında (DGS) başarılı oldukları takdirde Bankacılık, Bankacılık ve Finans, Bankacılık ve Finansman, Ekonometri, Ekonomi,Ekonomi ve Finans, İktisat, İşletme, İşletme- İktisat, İşletme Enformatiği, Sermaye Piyasası, Uluslararası Finans, Uluslararası İşletmecilik, Uluslararası Ticaret, Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik, Uluslarası Ticaret ve Finansman, Aktüerya, Sigortacılık, Sigortacılık ve Risk Yönetimi, lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler. - Menkul Kıymetler Borsacısı, - Muhasebeci, - Sigortacı. 2-SİGORTACILIK MESLEK ELEMANI : İnsanların hayatta oluşabilecek tüm risklerde uğradıkları kayıpları gidermede para desteği sağlamaya yönelik çalışmalarda bulunan kişidir. Sigorta şirketleri, kendilerine her ay belli bir pirim ödeyen kimselere, emekliliklerinde maaşa bağlanmak, hastalandıklarında, kazaya uğradıklarında, zararlarını veya ihtiyaçlarını gidermeleri için gereken parasal desteği sağlayan kuruluşlardır. Bu kuruluşlarda çalışan Sigortacılık meslek elemanı; Ölüm, hastalık, kaza, yangın, hırsızlık, emeklilik vb. risklere karşı kendini gelecekte parasal yönden güvencede hissetmek isteyen kimseleri belirler. Bunun için çeşitli gruplara sigorta hizmetleri hakkında bilgi vererek onları bu hizmetlerden yararlanmaya istekli hale getirir, Müşterinin ihtiyaçlarını belirler, ürün tanıtımı yapar, Sigorta yaptırmak isteyen müşterinin işlemlerini yapar, sigorta primlerini belirler, Müşteri dosyası oluşturur ve primlerin ödenmesini sağlar, Bir kayba uğrayan müşterinin tazminat işlemini inceler, kaybın gerçek olup olmadığını ortaya çıkarmak için durumu sigorta eksperlerine inceletir, hasar evraklarının operasyon birimine ulaştırılmasına yardımcı olur, tazminatın müşteriye ödenmesini sağlar, Sigorta poliçesindeki değişiklikler konusunda müşterilere danışmanlık yapar, Süreli sigortalarda süre sonunda poliçeyi yeniler, Zeyilname düzenler. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Sigortacılık meslek elemanı olmak isteyenlerin; Sayısal düşünme, sayılarla işlem yapabilme, Başkalarını etkileyebilme, ekip halinde çalışma yeteneklerine sahip, Büro işlerinden hoşlanan, Çok dikkatli, sabırlı, Sosyal ilişkilerde başarılı, dışa dönük kimseler olmaları gerekir. Sigortacılık meslek elemanları, sigorta şirketlerinde, büro ortamında çalışırlar. çalışma ortamı temiz ve düzenlidir. Sigortacı çalışırken hem müşterilerle etkileşim halindedir, hem de verilerle (sayılar) meşgul olur. Genel olarak Sigortacılık eğitimi görmüş meslek erbabı çalıştığı sigorta acentesinin iştigal konusuna göre Sigorta Satış Temsilcisi (Sağlık/Hayat) ya da Elementer Sigorta Temsilcisi olarak istihdam edilme imkanına sahip olabilmektedir. Sigortacı, ülkemizde hızla gelişmekte olan bir hizmet alanıdır. Hayatta oluşabilecek tüm risklere karşı, koruyucu ve telafi edici önlemlerin alınmasına yönelik ihtiyaçların belirlenmesi ve çeşitlenmesi, sosyal güvenlik kuruluşlarının sunmuş olduğu hizmetlere talebi arttırmıştır. Dolayısıyla, bu talep karşısında hızla gelişmekte olan sigorta sektörü için çok geniş bir istihdam alanı yaratılmıştır. Lise ve dengi okul mezunlarına da iş alanı sunan sigorta sektöründe, özellikle mesleki eğitim görmüş ara insan gücüne ihtiyacı bulunmaktadır. Bu alanda çalışmak isteyenlerin işsiz kalma riski çok azdır. Sigortacı kendi işlerini de kurabilirler. Sigortacı olarak çalışmak isteyenler, sigorta hizmetlerinin sunulduğu kamu ve özel sektöre ait, kurum ve kuruluşlarda çalışabilirler. Kadınların bu meslekte çalışma oranları oldukça yüksektir. 3

4 4 MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi çeşitli üniversitelere bağlı meslek yüksek okullarının Sigortacılık, Bankacılık ve Sigortacılık programlarında verilmektedir. Meslek liselerinin Sigortacılık, A-Grubu(Ticaret Lisesi Fen), Bankacılık, Bilgisayarlı Muhasebe, Borsa Hizmetleri, Deniz ve Liman İşletme, Dış Ticaret, Emlak Komisyonculuğu, Genel Hizmetler(Demiryolu), İşletme, İşletmecilik(Demiryolu), Muhasebe, Tesis İşletmeciliği, Ticaret, bölümlerinden mezun olanlar, ayrıca Ticaret Liselerinin Kol Ayrımı Olmadığı Dönemlerde Bitirenler, Bankacılık ve Sigortacılık ile Sigortacılık ön lisans programlarına sınavsız olarak girebilirler. Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise ÖSYM Başkanlığınca yapılan YGS ye girmeleri, yeterli YGS-6 puanı almaları koşulu ile sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara istedikleri takdirde YGS-6 puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Sigortacı yetiştirilmesine yönelik eğitim sunan meslek yüksekokulları Sigortacı Bölümü ile Bankacılık ve Sigortacılık bölümü nün eğitim süresi 2 yıldır. Öğrenciler eğitim süresince; İstatistik, Matematik, Hukuk, Ekonomi ve Muhasebe derslerinin yanı sıra, Kaza, Hayat, Sağlık, Nakliyat vb. Sigortalar ile Sigorta Hukuku, Sigorta Mevzuatı, Sigorta İşletmeciliği ve Pazarlaması, Sigorta Muhasebesi gibi meslek derslerini alırlar. Ayrıca, teorik düzeyde verilen meslek dersleri, 2. yıl yaz döneminde 2,5-3 ay süresince sigorta hizmetlerinin sunulduğu işletmelerde, uygulamalı olarak ele alınmaktadır. MESLEKTE İLERLEME Sigortacılık ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde; Aktüerya, Bankacılık, Bankacılık ve Finans, Bankacılık ve Finansman, Ekonometri, İşletme, İşletme Bilgi Yönetimi, İşletme-İktisat, Sigortacılık, Sigortacılık ve Risk Yönetimi, Uluslar arası Finans, Uluslararası İşletmecilik, Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik lisans programlarına geçebilirler. Sigortacı olarak çalışma hayatına girenlere, bağlı oldukları işletme tarafından hizmet-içi eğitim verilmektedir. Sigortacı, işletmenin yapısına ve büyüklüğüne göre yönetim kademelerinde yer alabilir. Herhangi bir sigorta alanında uzmanlaşabilir. Bankacı, Muhasebeci, Ekonomist. 3-BANKACILIK VE S İGORTACILIK MESLEK ELEMANI Bankacılık ve sigortacılık konusunda, sigorta ürünlerinin pazarlanması, bilgilendirme ve satış işlemlerini yürüten kişidir. Bankada hesap açma, kapatma işlemlerini yapar. Havale, EFT, virman gibi para transferi işlemlerini yapar. Çek, senet tahsilat işlemleri yapar. İthalat ve ihracat ile ilgili aracılık işlemleri yapar. Döviz alım satım işlemlerini yapar. Emanet kabul işlemlerini yapar. Müşterilerin nakdi, gayri nakdi kredi taleplerini karşılar. Kambiyo işlemlerini yapar. Fatura, vergi ve SSK ödemelerine aracılık eder. Ölüm, hastalık, kaza, yangın, hırsızlık, deprem vb. risklere karşı kendisinin veya yakınlarının gelecekte parasal yönden güvencede olmasını isteyen kimselere sigorta hizmetleri hakkında bilgi vererek onları bu hizmetlerden yararlanmaya istekli hale getirir. Müşterinin sigorta ihtiyacına göre teminat belirler, uygun ürünün tanıtımını yapar. Sigorta yaptırmak isteyen işlemlerini yapar, sigorta primlerini belirler, müşteri dosyası oluşturur ve primlerin ödenmesini sağlar. Sigorta kapsamında kayba uğrayan müşterinin tazminat işlemini inceler, sigorta eksperinden alınan bilgiye göre tazminatın müşteriye ödenmesini sağlar. Sigorta süresi içinde meydana gelen değişiklikler konusunda müşterilere danışmanlık yapar, uygun zeyilnameyi düzenler. Süreli sigortalarda süre sonunu sigortalıya hatırlatır, mutabakat sağlayarak poliçeyi yeniler. Sigorta sözleşmesine konu olan ve sigorta şirketlerince görülmesi istenen ev, araç, tekne vb. kıymetleri poliçe düzenlemeden önce görür, fotoğraflandırır. İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular. Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır. Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.

5 MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Bu meslekte çalışmak isteyenlerin; Sayısal düşünme ve sayılarla işlem yapabilme becerisi gelişmiş, Dikkatli, sabırlı, sakin ve titiz, Göz ve ellerini eşgüdümle (uyumla) kullanabilen, Yeniliklere açık, İnsan ilişkilerinde başarılı, Sözlü ve yazılı iletişim kurallarını bilen, Hareketli bir tempoya ayak uydurabilen, Güler yüzlü, Ekip çalışmasına yatkın kimseler olması gereklidir. Bankacılık ve sigortacılık işlemlerinin yapıldığı temiz ve aydınlık ofis ortamlarının yanı sıra, müşterilerle yerinde görüşme gerektirecek durumlarda işyerlerine giderek çalışmak durumundadırlar. MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Meslek eğitimi; üniversitelere bağlı meslek yüksekokullarında Bankacılık ve Sigortacılık ön lisans programlarında verilmektedir. Ayrıca; bu kişilerin Sigortacılık Eğitim Merkezi tarafından gerçekleştirilen zorunlu teknik personel eğitimini tamamlamaları gerekmektedir. Meslek liselerinin Sigortacılık, A-Grubu (Ticaret Lisesi Fen), Bankacılık, Bilgisayarlı Muhasebe, Borsa Hizmetleri, Deniz ve Liman İşletme, Dış Ticaret, Emlak Komisyonculuğu, Genel Hizmetler(Demiryolu), İşletme, İşletmecilik (Demiryolu), Muhasebe, Muhasebe, Finansman ve Pazarlama, Tesis İşletmeciliği, Ticaret, Muhasebe ve Finansman, Pazarlama, Pazarlama ve Perakende, Satış Yönetimi ve Reklamcılık, Sigortacılık, Sigortacılık ve Risk Yönetimi, Ulaştırma Hizmetleri, Ticaret liselerini alan ayrımı olmadığı dönemde bitirenler Bankacılık ve Sigortacılık ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim başarı puanları, okul türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgeleri (METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak program kontenjanı dahilinde yerleşebilirler. Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen alanlar dışındaki alanlardan ya da genel liselerden mezun olanlar ise sınavsız geçiş sonunda açık kontenjan kalırsa bu programa yerleştirilebilirler. Bunun için adayların ÖSYM tarafından yapılan Yüksek Öğrenime Geçiş Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli (YGS-6) puanı almaları gerekir. Ayrıca Bankacılık ve Sigortacılık Açık öğretim için sınavsız geçiş ile yerleştirmede OBP kullanılacak, sınavsız geçişle dolmayan kontenjanlara yapılacak yerleştirmede ise YGS puanları kullanılacaktır. EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ Bankacılık ve Sigortacılık programlarında ön lisans düzeyinde 2 yıl süreli eğitim verilmektedir. Eğitim sürecinde öğrencilere ekonomi, finans, yönetim, hukuk, matematik derslerinin yanı sıra sektörünün ihtiyaç duyduğu uzmanlık alanlarına yönelik meslek dersleri verilmekte sektörün önde gelen kuruluşlarında zorunlu staj yaptırılmaktadır. Süreç sonunda finans sektörünün uygulamalarına kolayca uyum sağlayabilecek öğrenciler yetişmektedir. EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN Eğitimi başarı ile tamamlayanlara önlisans programına ait diploma ve Bankacılık ve Sigortacılık Meslek Elemanı unvanı verilir. Ülkemizde bankacılık sektöründe büyük ilerleme gözlenmektedir. Söz konusu durum bu alanda çalışacak işgücüne olan ihtiyacı da beraberinde getirmektedir. Bankacılık ve sigortacılık mezunları kamu sektöründe, kamu bankalarında, özel sektörde, bankacılık ve sigortacılık sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinde çalışabilirler. Mezunlar sigorta acentesi açabilmekte ya da sigorta şirketlerinde iş bulabilmektedirler. EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI Öğrenciler, yüksek öğrenimleri süresince çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan kredi ve burslardan faydalanabilir ve yaz dönemindeki uygulamalı eğitimleri süresince, işletmeler tarafından öngörülen miktarlarda kazanç elde edebilirler. EĞİTİM SONRASI Bankacılık ve Sigortacılık Meslek Elemanları ilk işe başladığında asgari ücret üzerinden bir kazanç edinilmektedir. İşteki tecrübe, pozisyon ve işletmenin yapısı doğrultusunda bu kazançta 1,5-2 kat artış olabilmektedir. MESLEKTE İLERLEME MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME Bankacılık ve Sigortacılık ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş sınavına girip başarılı oldukları takdirde; üniversitelerin Aktüerya, Aktüerya Bilimleri, Bankacılık, Bankacılık ve Finans, Bankacılık ve Finansman, Bankacılık ve Sigortacılık, Ekonometri, Ekonomi, Ekonomi ve Finans, İktisat, İşletme, İşletme Enformatiği, İşletme-Ekonomi, Lojistik Yönetimi, Sermaye Piyasası, Sermaye Piyasası Denetim ve Derecelendirme, Sigortacılık, Sigortacılık ve Risk Yönetimi, Uluslararası Finans, Uluslararası İşletme, Uluslararası İşletmecilik, Uluslararası İşletmecilik ve Ticaret, Uluslararası Ticaret, Uluslararası Ticaret ve Finansman, Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik, Uluslararası Ticaret ve Lojistik lisans programlarına kontenjan dahilinde dikey geçiş yapabilirler. 5

6 6 İŞ HAYATINDA İLERLEME Bankacılık ve Sigortacılık Meslek Elemanları, kurum içi performanslara bağlı olarak ya da eğitimlere katılarak her kademede yapılmakta olan sınavlarda başarılı olması şartıyla (farklı işletme/kurumlarda farklı adlandırılmış şef-yönetmen gibi) kademelere yükselebilirler. Bankacı, Sigortacı, Sigortacılık ve Risk Yönetimi Meslek Elemanı. 4-DIŞ TİCARET MESLEK ELEMANI MESLEĞİ VE İŞ OLANAKLARI Dış ticaret meslek elemanı, uluslararası mal alım-satımı için bağlantılar kurulması, gerekli sözleşmelerin yapılması için gerekli çalışmalarda ara eleman olarak görev yapar, Yurt dışından satın alınan malların zamanında gelmesi için işi sürekli olarak takip eder, Yurt dışına satılacak malların (ihraç mallarının), gideceği ülkedeki firmaya zamanında ve istenilen şekilde teslimi için gereken işlemleri yapar, Yurt dışından alınan malın bedelinin sözleşmeye uygun olarak ödenmesini ve yurt dışına satılan malın parasının da zamanında alınmasını sağlamaya çalışır, Dışalım ve dışsatımla ilgili yasa ve yönetmelikleri sürekli izler. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Dış Ticaret Elemanı olmak isteyenlerin; Sosyal bilimlere özellikle ekonomiye, ticaret ve büro işlerine ilgi duyan, Ayrıntılara dikkat eden, sorumluluk sahibi, Başkaları ile iyi iletişim kurabilen, başkalarını etkileyebilen, Girişimci kimseler olmaları gerekir. Yabancı dil ve bilgisayar bilgisi meslekte başarıyı artıran etkenlerdir. Dış ticaret elemanları büroda çalışırlar. Zaman zaman iş takibi için seyahat etmeleri gerekebilir. İş genellikle oturarak yürütülür. İthalat-ihracat işiyle ilgili işletmelerde görev alanlar gümrüklerde de iş takibi yaparlar. MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleki eğitim aşağıdaki üniversitelere bağlı Meslek Yüksek Okullarının Dış Ticaret programlarında verilmektedir. ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER Türkçe, Sosyal Bilimler, Matematik. Mesleğin eğitimine girebilmek için, Lise veya dengi okul mezunu olmak, Meslek liselerinin A-Grubu (Ticaret Lisesi Fen ), Bankacılık, Bilgisayarlı Muhasebe Borsa Hizmetleri, Deniz ve Liman İşletme, Dış Ticaret, Emlak Komisyonculuğu, Genel Hizmetler (Demiryolu), İşletme, İşletmecilik (Demiryolu), Muhasebe, Muhasebe ve Finansman, Pazarlama, Pazarlama ve Perakende, Satış Yönetimi ve Reklamcılık, Sigortacılık, Sigortacılık ve Risk Yönetimi, Tesis İşletmeciliği, Ticaret, Ticaret liselerini alan ayrımı olmadığı dönemde bitirenler, Ulaştırma Hizmetleri alanından mezun olanlar Dış Ticaret önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim Başarı Puanları, okul türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge leri (METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler. Meslek liselerin diğer alanlarından veya genel liselerden mezun olanlar/olacaklar kişilerin ÖSYM tarafından yapılan Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli YGS-6 puanı almaları gerekir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Eğitimin süresi 2 yıl olup, teorik ve pratik olarak sürdürülür. Mezuniyet için 30 işgünü staj zorunludur. Uluslararası Ticarette Temel Kavramlar, Genel Muhasebe, Hukuka Giriş, Ekonomi, Temel Bilgi Teknoloji Kullanımı, Ticari Matematik, İş Hukuku, İthalat ve İhracat Mevzuatı, Ticaret Hukuku, Türkiye Ekonomisi, Uluslararası İktisat, Dış Ticaret Muhasebesi, AB- Türkiye İlişkileri, Gümrük Birliği ve Gümrük Rejimleri, Kambiyo Mevzuatı, Finansal Yönetim, Dış Ticarette Bilgisayar Uygulamaları ve Uluslararası Pazarlama, gibi dersler görülür. Dış ticaret ön lisans programından mezun olanlar Maliye Bakanlığı, Gümrük Müsteşarlığı ve bağlı birimlerinde görev alabilirler. Ayrıca, meslek elemanları ithalat-ihracatla uğraşan tüm işyerlerinde iş bulabilirler. Yabancı dil bilgisi çok iyi olanların iş bulma sorunu yoktur. Bankaların kambiyo bölümü meslek elemanlarının çalışabileceği yerlerdir. Avrupa Birliğine girildiğinde bu meslek elemanlarına olan talebin artacağı düşünülmektedir. EĞİTİM SÜRESİNCE Mesleki eğitim süresince kazanç söz konusu değildir. Ancak koşulları uygun öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen öğrenci kredisinden yararlanabilmektedirler.

7 7 EĞİTİM SONRASI Kamu kurumlarında istihdam edilenler 657 sayılı Kanuna göre belirlenen ücreti alırlar.eğitim sonrası kazanç kişinin yeteneği ve işletmenin yapısına göre asgari ücretin 2-5 katı arasında değişmektedir. MESLEKTE İLERLEME Dış Ticaret ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı nda başarılı oldukları takdirde, Bankacılık, Bankacılık ve Finans, Bankacılık ve Finansman, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Ekonomi, Ekonomi ve Finans, İktisat, İşletme, İşletme Bilgi Yönetimi, İşletme Enformatiği, İşletme-Ekonomi, Lojistik Yönetimi, Sermaye Piyasası, Uluslararası Finans, Uluslararası İşletme, Uluslararası İşletmecilik, Uluslararası Ticaret, Uluslararası Ticaret ve Finansman, Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler. İşletmeci, Muhasebeci, Bankacı, İktisatçı. 5-ULUSLARARASI FİNANS UZMANI Bankalar ve diğer mali kuruluşlar ile işletmelerin uluslar arası finansal hareketlerini planlama, uygulama ve kontrol işlemlerini yapma bilgi ve becerisine sahip kişidir. Uluslararası Finans Uzmanların, çalıştığı işletmenin çeşidine (mali sektör, reel sektör) ve büyüklüğüne göre değişik görevler yaparlar. Genel olarak meslek elemanları; İşletmenin finansal planlamasını yapar, İşletmenin finansal tablolarını hazırlar (Bilanço, gelir tablosu, nakit akış tablosu, fon akış tablosu, özkaynak değişim tablosu vb.), İşletme sermayesinin yönetimini (alacak, stok yönetimi, kısa vadeli fon kaynakları), Uluslararası finansal tekniklerin seçimini ve kullanımı konusunda işletme sahiplerine bilgi verir, Dış ticaretle ilgili işlemleri yapar, İşletmenin yatırım proje analizlerini yapar, Finansal risk analizleri yaparak işletme yönetimine bilgi verir, Portföy yönetimi yapar. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Uluslararası Finans Uzmanı olmak isteyenlerin; Sayısal düşünme gücüne ve analitik düşünme yeteneğine sahip, Mali konulara ilgi duyan, geleceği öngörebilen, Tertipli ve düzenli çalışma alışkanlığına sahip zamanı iyi kullanabilen, Stres altında çalışabilen, Ekip çalışmasına yatkın, İkna yeteneği olan ve sorumluluk sahibi, Hızlı karar alabilen kimseler olmaları gerekir. : Uluslararası Finans Uzmanı, çalışmalarını büro ortamında oturarak yürütülür. Çalışırken birinci derecede verilerle ilgilidir. Çalışırken düşünme, araştırma yapma gibi zihinsel faaliyetlerde bulunur. Çalışırken işletme içinde işletmenin muhasebe birimi, üst yönetim ile işletme dışında müşteriler ve finansal kuruluşlarla, mali ve finansmanla ilgili kamu ve özel kuruluş yetkilileri ile iletişimde bulunur. MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi; aşağıda belirtilen üniversitelere bağlı İktisadi İdari Bilimler Fakültelerinin Uluslar arası Finans bölümlerinde verilmektedir. Çağ Üniversitesi (Mersin) İktisadi İdari Bilimler Fakültesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi, Kadir Has Ün. (İstanbul) İktisadi İdari Bilimler Fakültesi, Bahçeşehir Üniversitesi (İstanbul) İktisadi İdari Bilimler Fakültesi, Yeditepe Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi, Doğu Akdeniz Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu. Bugün için spesifik olarak bu alanda eleman yetiştiren bölüm sayısı çok azdır. Ancak, yakın gelecekte bölüm sayısının artacağı beklenmektedir. Halen meslek elemanları daha çok İktisadi ve İdari Bilimler Fakültelerinin diğer bölümlerinden mezun öğrencilere hizmet içi eğitim verilerek yetiştirilmektedir. ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER Matematik Türkçe EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ Mesleğin eğitimi lise ve dengi okuldan sonra 4 yıldır. Eğitim süresince aşağıdaki dersleri görürler. 1. Yıl : Ticaret İçin Bilgi Sistemleri, Akademik Okuma Yazma, İşletme Yönetimine Giriş, İktisada Giriş, İşletme ve İktisat İçin Matematik, Uygarlık Tarihi, Ekonomi İçin Analiz, Finansal Muhasebenin Temelleri, İşletme Hukuku, Bilgisayar Programlama, Sosyolojiye Giriş, Türkçe, Yabancı Dil

8 2.Yıl : Muhasebenin İlkeleri, Yönetim İlkeleri, Olasılık ve İstatistiğe Giriş, Sanayi İktisadı, Finansal Tablolar Analizi, Finansın Temelleri, Açık Ekonomi Makro iktisadı, Sigortacılığın Temelleri, Hukuk, Yabancı Dil, Türk Dili ve Edebiyatı, Atatürk İlkeri ve İnkılap Tarihi, Staj Programı. 3 Yıl : Temel Finansal Ekonometri, İşletme Finansı, Para ve Banka, Uluslar arası Finans ve Ticaret Teorisi, Atatürk İlke ve İnkılapları, Uluslar arası Finans Yönetimi, Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi, Finansal Piyasalar ve Kurumlar, 4. Yıl : Türkiye Ekonomisi, Türev Piyasaları, Kamu Maliyesi, Finansal Risk Analizi, Yabancı Dil, Bitirme Projesi, Alan ve Serbest Seçmeli Dersler. Kamu sektöründe işe girmek isteyenler Kamu Personeli Seçme Sınavına (KPSS) girmek zorundadırlar. Bu bölümden mezun öğrenciler ulusal ve uluslararası şirketlerin finansal analiz bölümlerinde, yurt içi ve yurt dışındaki bankalarda, aracı kurumlarda çalışabilirler. İngilizce ve bilişim teknolojilerini çok iyi kullanabilen mezunlar, özel sektörde ve çok uluslu şirketlerde iş imkânı bulabilmektedirler. Bunun yanında, kamu kuruluşlarından İMKB, SPK, Merkez Bankası, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Hazine Müsteşarlığı nda; uluslararası alanda ise Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu ve Dünya Ticaret Örgütü gibi kurumlarda istihdam edilebilirler. Uluslararası Finans bölümü mezunları ulusal ve uluslararası çeşitli şirketlerde finansal analist, muhasebe bölümü yöneticisi, stratejik planlama faaliyetlerinin sorumlusu, uluslararası finansal kuruluşların temsilcisi gibi görevleri üstlenebilirler. Bölüm mezunları kendi alanlarında çalışabileceği gibi benzer alanlarda da geniş çalışma alanına sahiptir. Yakın gelecekte ülkemizde bankalar, borsalar ve tüm mali kuruluşların gerek boyut gerekse teknolojik açıdan daha önemli büyüme ve gelişmelere sahne olacağı beklenmektedir. Bu çalışma alanlarında bilgisayar ve internet teknolojisinin kullanımı sınırsız bir şekilde gelişmekte ve bu alana meraklı gençler için çok cazip fırsatlar sunmaktadır. Çağdaş mesleki bilgi ile donatılmış, bilgisayar uygulamaları yapabilen, bir veya daha fazla yabancı dili olan bölüm mezunları geniş ve cazip iş olanakları bulabilirler. Bankalar, borsalar ve mali kuruluşların dışında reel sektör firmaları bünyelerinde de çalışma olanağı bulabilirler. Bölüm mezunları finans uzmanı, portföy yöneticisi, yatırım projesi uzmanı, borsa uzmanı, bankacılık ve para ekonomisti, dış ticaret uzmanı, banka yöneticiliği gibi işler yapabilirler. Alanları ile ilgili serbest çalışabilirler. Ancak, mezun olduktan sonra bu konuma gelmek mümkün değildir. Genellikle çeşitli kurum ve kuruluşlar, mezunları sınavla uzman yardımcısı olarak istihdam edip, belirli bir hizmet içi eğitim ve deneyimden sonra belirtilen pozisyonlara yerleştirmektedirler. Ayrıca bölüm mezunları, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültelerinin benzer bölümlerinden mezun olanların başvurabileceği kamu ve özel sektör kuruluşlarının uzman yardımcılığı veya müfettiş yardımcılığı sınavlarına katılabilirler. EĞİTİM SONRASI KAZANÇ - Meslek mensupları ilk işe girişte oldukça değişken ücretler alabilmektedirler. Aldıkları ücret meslek mensubunun mesleğinde kendisini iyi yetiştirip,yetiştirmemesi, çalıştığı işletmenin mali durumu ve büyüklüğü oranında değişiklik arz edebilmektedir. Meslek mensupları yönetici konumuna geldiklerinde ücretleri daha da artmaktadır. Yapılan araştırmalarda meslek mensubunun özel sektörde ilk işe girişte asgari ücretin 3 katı civarında olan ücretleri, tecrübeleri arttıkça yükselebilmektedir. Kamu sektöründe 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun derecesi ve kademesi için öngördüğü oranda ücret alırlar. MESLEKTE İLERLEME Uluslararası Finans bölümünden mezun olanlar yüksek lisans ve doktora yaparak akademik kariyer yapabilirler. Çalıştıkları işletmelerde idari kadrolarda görev alarak bölüm şefi, müdür yardımcısı, müdür gibi görevlere yükselebilirler. Uzman yardımcısı olarak göreve başlayanlar 3 yıl sonra uzmanlık tezi hazırlarlar veya sınava girerler. Başarılı olmaları halinde uzman olarak göreve devam ederler. - Avrupa Birliği İlişkileri Meslek Elemanı -Yatırım Uzmanı, -Finans Uzmanı - Fon Yöneticisi - İşletme Meslek Elemanı 8 6-MENKUL KIYMETLER VE SERMAYE P İYASASI MESLEK ELEMANI Ulusal ve uluslararası sermaye piyasalarını takip ve analiz ederek sermaye piyasalarında müşterisi adına hisse senedi, altın, döviz ve diğer menkul kıymetlerin alım satımını yapan kişidir. Günlük olarak müşterilerine bülten hazırlar. Günlük olarak ulusal ve uluslararası sermaye ve para piyasaları ile ilgili haberleri analiz eder. Ulusal ve uluslararası siyasi ve politik olayların piyasalar üzerindeki olası etkileri hakkında çıkarımlarda bulunarak yorum yapar ve stratejiler geliştirir. Gün içerisinde borsaları ve alternatif piyasaları takip eder. Borsadaki şirketlerin teknik ve temel analizini yapar. Müşterilerini bilgilendirir ve işlemlerini yerine getirir. İşletmelerin doğru ve kar getirici yatırımların yapması, karlarını koruma ve artırma ile finans kaynağı bulmalarında danışmanlık yapar. İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular. Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır. Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.

9 MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası Meslek Elemanı olmak isteyenlerin; Matematikte ve istatistikte başarılı ve ekonomi konularına ilgili, Analitik düşünme becerisi gelişmiş, Risk alabilen, hızlı ve doğru karar verebilen, Sorumluluk sahibi ve başkalarını etkileyebilen, Analiz ve plan yapabilen ve bunları uygulayabilen, İnsanlarla iletişimi iyi, ikna kabiliyeti yüksek, ekip çalışmasına yatkın, Algılama ve sayılarla akıl yürütme becerisi gelişmiş, Yeniliklere açık, güvenilir ve sır tutabilen kimseler olmaları gerekir. Küçük, orta ve büyük tüm sınaî ve ticari işletmelerde muhasebe ve finansman birimlerinde, borsalarda, bankalarda, ulusal ve uluslararası yatırım kuruluşlarında büro ortamında çalışırlar. Çalışma saatleri düzenli olmakla birlikte, zaman zaman geç saatlere kadar çalışma söz konusu olabilirler. İşletmedeki diğer personelle, çeşitli kuruluşlardaki meslektaşlarıyla ve fon yöneticileriyle iletişim içerisindedirler. Menkul kıymetler ve yatırım şirketlerinde yatırımlarını borsada değerlendirmek isteyen müşterilerle diyalog halindedirler. Kişi yoğun stres altında çalışabilirler. MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi, üniversitelere bağlı yüksekokulların Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası ön lisans programında verilmektedir. Meslek liselerinin A-Grubu (ticaret lisesi, fen), Bankacılık, Bilgisayarlı Muhasebe, Borsa Hizmetleri, Deniz ve Liman İşletme, Dış Ticaret, Emlak Komisyonculuğu, Genel Hizmetler (Demiryolu), İşletme, İşletmecilik (Demiryolu), Muhasebe, Muhasebe Finansman ve Pazarlama, Muhasebe ve Finansman, Pazarlama, Pazarlama ve Perakende, Satış Yönetimi ve Reklamcılık, Sigortacılık, Sigortacılık ve Risk Yönetimi, Tesis İşletmeciliği, Ticaret, ticaret liselerinin alan ayrımı olmadığı dönemde bitirenler, Ulaştırma Hizmetleri bölümlerinden mezun olanlar Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim başarı puanları, okul türleri, mesleki ve teknik eğitim bölgeleri (METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak programların kontenjanları dahilinde yerleşebilirler. Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da genel liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kalan kontenjanlara isteklerine ve ÖSS puanına göre yerleştirilebilmektedirler. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli (YGS 6) puanı almaları gerekir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Eğitim süresi 2 yıldır. Eğitim süresince Türk Dili, Atatürk İlke ve İnkılapları, Yabancı Dil, Bilgisayar, Genel Hukuk Bilgisi, Genel İşletme, Ticari Matematik, İktisada Giriş, Genel Muhasebe, Sermaye ve Para Piyasaları, Ticaret Hukuku, Yönetim ve Organizasyon, İstatistik, Makro İktisat, Sermaye Piyasası Mevzuatı, İMKB İşlemleri, Finansal Piyasalar ve Kurumlar, Finansal Piyasalarda Modelleme ve Tahmin Tek., Şirketler Muhasebesi, Finansal Yönetim, TÜRKİYE İŞ KURUMU 3 Finansal Hizmetler Planlaması, Dış Ticaret İşlemleri Yönetimi, Borçlar Hukuku, Mesleki Yabancı Dil, Yönlendirilmiş Çalışma, Vadeli Piyasa İşlemleri, Portföy Yönetimi, Mali Tablolar Analizi, Mesleki Yabancı Dil, Kıymetli Evrak Hukuku, AB Kurumları ve Ekonomik İlişkiler, Yönlendirilmiş Çalışma, Kambiyo ve Uluslararası İşlemler, Hazine ve Borç Yönetimi, Güncel Ekonomik Sorunlar. İkinci ve dördüncü yarıyılların yaz dönemlerinde 30 ar günlük mesleki staj zorunludur. EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası ön lisans diploması ve Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası Meslek Elemanı unvanı verilir. Çoğunlukla özel sektör tercih edilse de kamu kurum ve kuruluşlarında da iş bulma imkânı vardır. Küçük, orta ve büyük tüm sanayi ve ticari hizmet işletmelerinde muhasebe ve finansman birimlerinde, sigorta sektöründe (operasyon ve pazarlama birimlerinde) menkul kıymetler ve yatırım şirketlerinde, borsalarda, bankalarda (cari hesaplarda, bireysel bankacılık hizmetlerinde bireysel kredi tahsisi, kredi kart ve diğer ürünlerin operasyonu ve pazarlamasında), ulusal ve uluslararası yatırım kuruluşlarında görev yapabilirler. Ancak bunun için sermaye piyasası alanında çalışanların mesleki yeterliliklerini, bilgi ve becerilerini tespit etmek amacıyla lisanslama sınavları yapılmakta, sınavlarda başarılı olanlara ilgili ihtisas alanları itibariyle mesleki yeterliliklerini gösterir lisans verilmekte, bu amaçla eğitim programları düzenlenmekte ve çalışanların sicili tutulmaktadır. Lisanslama sınavlarında başarılı olan kişilere lisans verilmesi, eğitimlerin düzenlenmesi ve sicilin tutulması Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği tarafından yapılmakta, lisanslama sınavları ise Sermaye Piyasası Kurulunca düzenlenmektedir. Bu çerçevede sermaye piyasası kurumlarında; a)hisse Senetleri piyasası müşteri temsilcisi, b)sabit getirili sermaye piyasası araçları ve repo-ters repo piyasası müşteri temsilcisi, c)yatırım fonları müşteri temsilcisi, d)aracı kurum acentesi olarak faaliyet gösteren banka şubelerinde acentelik işlemlerinden sorumlu müşteri sorumlusu, e)seans salonlarında hisse senedi alım satımı görevini yürüten müşteri temsilcisi, f)bir aracı kurumla acentelik sözleşmesi imzalayan katılım bankalarında acentelik işlemlerinden sorumlu müşteri temsilcisi, g)bankaların ve acentelik faaliyetinde bulunacak katılım bankalarının bireysel finans merkezlerinde (çağrı merkezi-call 9

10 center) hisse senedi ile ilgili işlemleri yapacak müşteri temsilcisi, h)aracı kurum şube müdürü, i)aracı kurum irtibat bürosu sorumlusu, j)aracı kuruluş ve portföy saklama kuruluşlarında takas ve operasyon sorumlusu olarak görev yapmak isteyenlerin Sermaye Piyasası Faaliyetleri Temel Düzey Sınavına girerek Sermaye Piyasası Faaliyetleri Temel Düzey Lisansı nı almaları zorunludur. EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE Öğrenciler, eğitim süresince Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağladığı öğrenci burslarından ve harç kredilerinden faydalanabilirler. Çeşitli kurum ve kuruluşlardan burs alabilirler. Öğrencilerin eğitim süresince işletmelerde yaptıkları staj döneminde, işletmenin ücret politikası doğrultusunda ücret alabilirler. EĞİTİM SONRASI Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası Meslek Elemanları kamu kurum ve kuruluşlarında işe başlamaları halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ya da 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında devlet tarafından belirlenen ücret ile eğer varsa çalıştığı kurum için belirlenen tazminat ve mesai ücretini alırlar. Özel sektörde ise yer, tecrübe vb. durumlara göre kazanç durumu değişiklik göstermektedir. Mesleğe ilk girişte aylık kazanç asgari ücretin 2 katı civarındadır. Ancak, başarılı ve deneyimli bir meslek elemanının aylık kazancı asgari ücretin 5 ile 10 katı arasında değişmektedir. MESLEKTE İLERLEME MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası ön lisans programını başarıyla tamamlayan öğrenciler, ÖSYM tarafından her yıl açılan Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde; Aktüerya, Aktüerya Bilimleri, Bankacılık, Bankacılık ve Finans, Bankacılık ve Finansman, Bankacılık ve Sigortacılık, Ekonometri, Ekonomi, Ekonomi ve Finans, İktisat, İşletme, İşletme Enformatiği, İşletmeEkonomi, Lojistik Yönetimi, Muhasebe, Muhasebe Bilgi Sistemleri, Muhasebe ve Denetim, Muhasebe ve Finans Yönetimi, Muhasebe ve Finansal Yönetim, Sermaye Piyasası, Sermaye Piyasası Denetim ve Derecelendirme, Sigortacılık, Sigortacılık ve Risk Yönetimi, Uluslararası Finans, Uluslararası Ticaret ve Finansman programlarına dikey geçiş yapabilirler. İŞ HAYATINDA İLERLEME Bu alanda çalışan kişilerin görev yaptıkları kurum ve kuruluşlarda kendilerini geliştirmeleri durumunda orta düzey yöneticilik kademelerinde görev alabildikleri gibi, mesleğinde uzmanlaşan kişiler yurt dışı para piyasalarında da çalışabilirler. Bankacı, Sigortacı, Uluslararası Ticaret Meslek Elemanı. 7-BORSA VE FİNANS MESLEK ELEMANI Bankalarda, aracı kurumlarda veya anonim şirketlerin finans bölümlerinde; borsa ve finansla ilgili tüm işlemlerde aracılık faaliyetlerini üst yönetime bağlı olarak yürüten kişidir Bankalarda veya aracı kurumlarda; - Müşterilere yatırım hesabı açar, - Müşterilerden alınan talimatlara göre hisse senedi alımsatımına aracılık eder, - Müşteri talimatıyla halka arza aracılık eder, - Müşteri talimatıyla yatırım fonu, devlet tahvili, hazine bonosu alım satımına aracılık yapar, Anonim şirketlerde; - Şirketin finansal analizini finans uzmanına bağlı olarak yapar, - Şirketin yatırım planlamasının yapılmasına katkı verir. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ GENEL ÖZELLİKLER Borsa ve finans meslek elemanı olmak isteyenlerin, - Sayısal düşünme gücü gelişmiş, - Finansal konulara ilgi duyan, - Bütün içinde parçayı kavrayabilen özelden genele ulaşabilen, - Değişik görüş ve yeniliklere açık olabilen, - Çabuk ve doğru karar verebilen, - Tertipli ve düzenli çalışabilen, - Uzak görüşlü, - İkna gücü ve sorumluluk duygusu yüksek kimseler olmaları gerekmektedir. Borsa ve finans meslek elemanları, kapalı ve gürültülü ortamlarda; sıcak, soğuk, ani ısı değişimi olmayan bölümlerde görev yaparlar. Kendisine tahsis edilen ofiste bulunan büro makineleri ve bilgisayar, kullanılan en önemli çalışma araçlarıdır. Yapılan işin en önemli tehlikesi mali kayıptır. Birinci derecede uğraş konusu borsa ve finansal verilerin hesaplanması, değerlendirilmesi ve yorumlanmasıdır. Sürekli denetim ve iletişim halindedir. Tam gün çalışma söz konusudur. Diğer çalışanlar ve müşteriler ile iletişim halinde olup sürekli bilgi verme durumundadırlar. Bu nedenle stres altında çalışırlar. MESLEĞİN EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Meslek eğitimi, meslek yüksekokullarının Borsa ve Finans bölümünde verilmekte iken, bu bölüm adının Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası olarak değişmesi nedeniyle, Borsa ve Finans adıyla artık öğrenci alınmamaktadır. Bu nedenle Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler Borsa ve Finans bölümü eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır. Bakınız Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası Meslek Elemanı meslek bilgi dosyasına. 10

11 11 Mesleğin eğitimine girebilmek için, - Lise veya dengi okul mezunu olmak, - Meslek liselerinin, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen bölümlerinden mezun olanlar Borsa ve Finans önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. - Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen programlara yerleştirilebilirler. EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ Eğitim süresi iki yıldır. Eğitim süresince; mesleğin gerektirdiği nitelikler göz önünde bulundurularak teorik ve uygulamaya yönelik bilgiler verilir. EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE DİPLOMA Eğitimi başarı ile tamamlayanlara Borsa ve Finans önlisans diploması verilmektedir. Türkiye de son yıllarda, özellikle Sermaye Piyasası Kanunu çıkarıldıktan sonra menkul kıymetler ve borsa alanında önemli gelişmeler olmuştur. Borsa İstanbul (BİST) giderek daha da derinlik ve menkul kıymet türleri itibariyle çeşitlilik kazanmıştır. Böyle bir piyasada faaliyet gösteren resmi ve özel kurumlarda bu meslek elemanına ihtiyaç duyulacaktır. Mezunların istihdam edilebileceği çok çeşitli alanlar ve kurumlar mevcuttur. Türkiye de bulunan aracı kurumlar, BİST, tüm ticaret, sanayi ve esnaf odaları, gümrük müdürlükleri, AB alanında çalışmalar yürüten tüm resmi kurumlarda çalışabilirler. EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE Eğitim süresince Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağladığı öğrenim ve harç kredilerinden faydalanabilirler. Çeşitli kurum ve kuruluşlardan burs alabilirler. EĞİTİM SONRASI Meslek elemanları kamu kurum ve kuruluşlarında çalışmak istemeleri durumunda 10. derecenin 2. kademesi ile göreve başlarlar. Maaşları her yıl bütçe kanununa göre belirlenmektedir. Özel sektörde ise çalışılan yer, tecrübe vb. durumlara göre kazanç durumu farklılık göstermekte olup, asgari ücretin 2-3 katı arasında değişmektedir. MESLEKTE İLERLEME MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME Borsa ve Finans önlisans programını başarıyla tamamlayan öğrenciler, Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavında(DGS) başarılı oldukları takdirde; ÖSYS kılavuzunda belirtilen programlara kontenjan dâhilinde dikey geçiş yapabilirler. İŞ HAYATINDA İLERLEME Çalıştıkları işyerlerinde başarılı olanlar Müşteri Temsilcisi, Dealer, Operasyon, Finans Uzman Yardımcısı olabilirler. - Borsa Komisyoncusu, - Finans Uzmanı, 8-MUHASEBE MESLEK ELEMANI Kamu ve özel sektör işletmelerinde, hizmet ve üretim faaliyetlerinin gerçekleşmesi için yapılan mali hareketleri muhasebe mevzuatına göre defter veya bilgisayara kaydeden meslek elemanıdır. İ Çalıştığı işyerinin gelir giderle ilgili fiş, fatura vs. gibi evraklarını düzenler ve bunları ilgili defterlere veya bilgisayara kaydeder, İşyerinde çalışan ücretlilerin bordrosunu hazırlar. Çalıştığı işyerinin borç ve alacaklarını takip eder, İşyerine ait vergilerin beyannamesini hazırlayarak tahakkukunu yaptırır, işyerinin vergilerinin gününde ödenmesini takip eder, Çalıştığı işyerinin bütçe ve bilançosunun çıkarılmasına yardımcı olur, Çalıştığı işyeri ile ilgili bilgi ve belgeleri dosyalar, kanuni sürelere uygun olarak saklar, MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Muhasebe meslek elemanı olmak isteyenlerin; - Muhasebe, maliye, ekonomi, vergi kanunları, ticaret hukuku konularına ilgisi olan, - Sabırlı ve düzenli çalışmasını bilen, - İşinde dikkatli, tertipli düzenli çalışabilen, - Finans konularına meraklı, - Sır saklayan kişiler olması gerekir. Muhasebe meslek elemanı genellikle masa başında veya bilgisayar önünde, oturarak, defter işleyerek veya fiş fatura keserek iyi aydınlatılmış, temiz, sakin ortamlarda çalışır, İş yoğunluğunda veya işletmelerin bilanço çalışmaları dönemlerinde hafta sonları veya gecede çalışabilirler.

12 MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi meslek yüksek okullarının Muhasebe bölümlerinde verilmektedir. ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER - Matematik, - Türkçe. - Meslek Liselerinin A grubu (Ticaret Lisesi Fen), Muhasebe, Bilgisayarlı Muhasebe, Bankacılık, Ticaret, Dış Ticaret, İşletme, İşletmecilik (Demiryolu), Satış Yönetimi ve Reklamcılık Genel Hizmetler (Demiryolu), Tesis İşletmeciliği, Sigortacılık, Borsa Hizmetleri, Deniz ve Liman İşletme, Emlak Komisyonculuğu Bölümlerinden ve Ticaret Liselerinden kol ayrımı olmadığı dönemlerde mezun olanlar Muhasebe ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip olmaları halinde yerleştirilebilirler. - Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden yada liselerden mezun olan/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda açık kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli (EA) Eşit Ağırlık puanı almaları gerekir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Mesleğin Eğitim süresi 2 yıldır. Eğitimin 1. yılında öğrenciler Türkçe, Matematik, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Yabancı Dil, Genel Muhasebe, Bilgisayar Büro Programları, Genel İşletme, İktisat, Ticaret Hukuku, Büro Yönetimi ve İletişim Teknikleri, İstatistik derslerinden, Eğitimin 2. yılında; Türkçe, Bilgisayarlı Muhasebe, Vergi Hukuku, Maliyet Muhasebesi, Şirketler Muhasebesi, Dış Ticaret İşlemleri Yönetimi, Muhasebe Denetimi, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, Türk Vergi Sistemi derslerinden başarılı olunması gerekmektedir. Ayrıca Finansal Yönetim, Kooperatif Muhasebesi, Banka Muhasebesi, Enflasyon Muhasebesi, İnşaat Muhasebesi, Borçlar Hukuku gibi seçmeli Derslerde verilmektedir. EĞİTİMİN SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN 2 yıllık Eğitimini başarıyla tamamlayanlar Eğitimin sonunda Muhasebe Meslek Elemanı Ön Lisans Diploması ve unvanı alırlar. Muhasebe Meslek Elemanları; - Serbest Muhasebe Bürolarında, - Büyük-Küçük işletmelerin muhasebe, finansman, personel bölümlerinde, - Yatırım finans kurumlarında, - Devlet Kurumlarının muhasebe, personel bölümlerinde ve vergi dairelerinde, - Kamu ve özel bankalarda, İş bulma olanağına sahiptirler. EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE Eğitim süresince koşulları uygun olan öğrenciler Yüksek Öğretim Kredi ve Yurtlar kurumu Genel Müdürlüğünün sağladığı öğrenim ve harç kredisinden yararlanabilirler. Özel sektör kuruluşlarının vermiş olduğu burslardan yararlanabilirler. Staj döneminde çalıştıkları işyerinden belli bir ücret alabilirler. EĞİTİM SONRASI Muhasebe Meslek Elemanlarının ücretleri çalıştıkları işyerindeki bilgi, beceri ve performansına göre değişmektedir. Ücretleri genellikle asgari ücretin üzerinde olmakla beraber işyerindeki deneyim ve performansına göre artmaktadır. MESLEKTE İLERLEME - Muhasebe ön lisans programını başarıyla tamamlayanlar ÖSYM tarafından yapılan dikey geçiş sınavında başarılı olmaları halinde Çalışma ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, İşletme, İşletme Bilgi Yönetimi, İşletme Enformatiği, İşletme-Ekonomi, Muhasebe, Muhasebe Bilgi Sistemleri, Muhasebe ve Finansal Yönetim, Muhasebe ve Finansman Öğretmenliği, Uluslararası Finans, Uluslararası İşletmecilik, Uluslararası Ticaret, Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik, Uluslararası Ticaret ve Finansman Lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler. - Mezunlar 4 yıl süre ile bir Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci-Mali Müşavir veya Yeminli Mali Müşavir yanında staj görmeleri ve yapılan sınav sonunda başarılı olmaları halinde Serbest Muhasebeci belgesini ve unvanını alabilirler, isterlerse kendi işyerlerini açabilirler. - Muhasebeci, -Pazarlamacı, - Maliyeci, -Sigortacı, - İşletme Meslek Elemanı, - Emlakçı. - Büro Yöneticisi, 12

13 9-ULUSLARARASI TİCARET MESLEK ELEMANI Uluslararası ticaret yapan işletmelerde, ekonomi, finans, pazarlama, hukuk gibi ticaretin değişik alanlarında çalışan kişidir Uluslararası ticaret yönetimi meslek elemanı; - Çalıştığı kamu ya da özel sektör kurum/kuruluşun uluslararası ticaretteki mevcut yapısını ortaya koyar. - Uluslararası ticaret uygulamalarını takip ederek, işlerinde kullanır. - Uluslararası ticaret uygulamaları, para piyasası, kanun, tüzük ve yönetmelikleri takip ederek bilgilerini güncel tutar. - Çalıştığı kamu ya da özel sektör kurum/kuruluşun yurtdışı alım ve satım işlerinin yürütülmesi işlerini yapar. KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN - Bilgisayar - Her türlü büro malzemeleri MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ GENEL ÖZELLİKLER Uluslararası ticaret yönetimi meslek elemanı olmak isteyenlerin; - Sosyal bilimlere, özellikle ekonomiye ilgi duyan, - Ayrıntılara dikkat eden, sorumluluk sahibi, - Başkaları ile iyi iletişim kurabilen, başkalarını etkileyebilen, - Değişik ortamlara uyum sağlayabilen - Girişimci, - Bir yabancı dil öğrenmeye yetenekli ve ilgili kimseler olmaları gerekmektedir. Uluslararası ticaret yönetimi meslek elemanları genellikle kapalı ve temiz büro ortamında çalışırlar. Zaman zaman seyahat etmeleri gerekebilir. Diğer çalışanlarla iletişim halindedirler. MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Meslek eğitimi, meslek yüksekokullarının Uluslararası Ticaret Yönetimi bölümünde verilmekte iken, bu bölüm adının Dış Ticaret olarak değişmesi nedeniyle, Uluslararası Ticaret Yönetimi adıyla artık öğrenci alınmamaktadır. Bu nedenle Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler Uluslararası Ticaret Yönetimi bölümü eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır. Mesleğin eğitimine girebilmek için, - Lise veya dengi okul mezunu olmak, - Meslek liselerinin, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen bölümlerinden mezun olanlar Uluslararası Ticaret Yönetimi önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. - Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen programlara yerleştirilebilirler. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Eğitim süresi ön lisans düzeyinde iki yıldır. Eğitim süresince; mesleğin gerektirdiği nitelikler göz önünde bulundurularak teorik ve uygulamaya yönelik bilgiler verilir. EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Uluslararası Ticaret Yönetimi önlisans diploması verilir. Meslek elemanları, özel sektör kuruluşlarının uluslararası ticaretle ilgili tüm birimlerinde uzman eleman ve yönetici konumlarında çalışabilmektedirler. Uluslararası ticaret yönetimi alanında eğitim görenler bankaların kambiyo birimleri, ihracatçı birlikleri ve üye kuruluşları, serbest bölgeler, dış ticaret sermaye şirketleri ile özel kuruluşların ihracat-ithalat birimleri, gümrük ve uluslararası ticaret ve nakliyat firmaları gibi kurum ve kuruluşlarda istihdam edilmektedirler. EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE Mesleki eğitim süresince kazanç söz konusu değildir. Ancak koşulları uygun öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğünce verilen öğrenim ve harç kredisinden yararlanabilmektedirler. EĞİTİM SONRASI Özel şirketlerde ücretler anlaşmalara ve kişinin yeteneği ile işletmenin yapısına göre farklılık göstermektedir. Genellikle asgari ücretin 3-5 katı civarında ücret almaktadırlar. Deneyimi olanlarda bu rakam çok daha fazla olabilmektedir. MESLEKTE İLERLEME MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME Uluslararası Ticaret Yönetimi önlisans programını başarıyla tamamlayan öğrenciler, Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavında (DGS) başarılı oldukları takdirde; ÖSYS kılavuzunda belirtilen programlara kontenjan dâhilinde dikey geçiş yapabilirler. İŞ HAYATINDA İLERLEME Çalıştıkları işyerlerinde yöneticilik kademelerinde yükselebilirler. - Uluslararası Lojistik Meslek Elemanı - Dış Ticaret Meslek Elemanı - Ticaret ve Yönetim Meslek Elemanı 10-GÜMRÜK İŞLETME MESLEK ELEMANI Gümrük mevzuatı, gümrük müşavirliği, dış alım ve dış satım konularında ara insan gücü olarak çalışan kişidir. - Kara, deniz, hava ve demiryolu ile taşınan eşyanın aktarma ve transit gümrük işlemlerini, gümrük kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak yapar, 13