Bölüm 1. Reel ve Finansal Varlıklar. Yatırımlar: Temel Kavramlar. Reel ve Finansal Varlıklar

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Bölüm 1. Reel ve Finansal Varlıklar. Yatırımlar: Temel Kavramlar. Reel ve Finansal Varlıklar"

Ilker Şakir
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Bölüm 1 Yatırımlar: Temel Kavramlar Reel ve Finansal Varlıklar Reel ve Finansal Varlıklar Bir yatırımın temel özelliği: Şu andaki tüketimi gelecekte daha fazla tüketebilmek ümidiyle azaltmaktır. Reel Varlıklar Mal veya hizmet üretmek için kullanılan varlıklardır: Emlak, fabrika, tesis & ekipman, insan kaynağı, vb. Finansal Varlıklar Reel varlıklar üzerindeki veya reel varlıkların yarattığı gelir üzerindeki haklardır. 1

2 Reel ve Finansal Varlıklar Bir ekonominin büyüklüğü reel varlıklarının toplamına eşittir. Finansal varlıklar ise ekonominin büyümesi için sermayenin en etkin şekilde kullanılmasını sağlar. Temel Finansal Varlık Sınıfları Borç Piyasası Enstrümanları o Para piyasası enstrümanları Hazine Bonosu, Repo, vb. o Tahviller o İmtiyazlı hisse senedi Hisse Senedi o Anonim şirketlerde ortaklık hak ve yetkisi veren ve mülkiyeti temsil eden menkul kıymetlerdir. Türev Araçlar o Değeri başka bir varlığın değerine dayanan ve genellikle riskten korunma amaçlı kullanılan finansal varlıklardır. Finansal Piyasalar ve Ekonomi 2

3 Finansal Piyasalar Finansal Piyasaların Bilgi Sağlayıcı Rolü o Piyasada oluşan fiyatlar riskli bir varlığın gelecekteki nakit akımlarının bugünkü değerini yansıtıyor mu? o Piyasalara sermayenin en iyi kullanım alanlarına tahsis edilmesinde güvenebilir miyiz? Sermayenin tahsis edilmesinde başka hangi mekanizmalar kullanılabilirdi? Başka bir sistemin avantajları ve dezavantajları ne olurdu? Tüketimin Zamanlaması oinsanlar tüketimlerinin zaman içinde keskin değişimlere uğramasını istemez. o Eğer bir yatırımcının elinde, günlük temel ihtiyaçları karşılandıktan sonra nakit fazlası bulunuyorsa, bu fazlalık ileride daha yüksek bir tüketime dönüşmesi umuduyla yatırıma dönüştürülebilir. o Gelecekte oluşacak gelir bugünün tüketiminde kullanılabilir. Riskin Paylaşılması o Yatırımcılar arzu ettikleri risk düzeyini seçebilirler Bir şirketin tahvili veya hisse senedi Şirket tahvili veya devlet tahvili Risk ile getiri arasındaki değiş tokuş 3

4 Yönetim ve Sahipliğin Ayrılması Büyük ölçekli şirketlerde yönetim ve sahipliğin ayrılması kaçınılmazdır. o 2008 de GE $800 milyar varlığa ve 650,000 hissedara sahipti. o Hissedarlar (sahipler) Yöneticiler (vekiller) o Vekalet maliyetleri: Hissedarların ve yöneticilerin çıkarları örtüşmeyebilir o Problemin çözümüne yardımcı olan faktörler: Performansa dayalı ücret sistemleri Yönetim kurulunun yöneticilerin işine son verebilmesi Şirketin ele geçirilme tehditi Örnek Şubat 2008 de, Microsoft bir hissesi $19.18 dan satılan Yahoo hisselerini $31 dan almayı teklif etti. Yahoo hisse başına $37 isteyerek teklifi reddetti. Milyarder Carl Icahn, Yahoo nun yönetim kurulunun kontrolünü ele geçirmek ve Microsoft un teklifinin kabul edilmesini sağlamak için «proxy fight» başlattı. Carl bu savaşı kaybetti ve Yahoo hisse senedinin fiyatı $29 dan $21 a düştü. Sizce Yahoo nun yöneticileri hissedarlarının çıkarları doğrultusunda mı hareket etmişlerdir? Kurumsal Yönetişim ve Etik İş dünyası ve piyasaların etkin bir şekilde işlemesi için güven ortamının yaratılması gerekir. o Güvenin oluşmadığı ortamlarda ek kanunlar ve düzenlemeler gerekir. o Her kanun ve düzenleme uygulamada yeni maliyetler getirir Kötü yönetim ve etik ihlalleri ekonomilere milyarlarca dolara mal olmaktadır. o Buda piyasa tabanlı sisteme halk desteğinin ve güveninin azaltmaktadır. 4

5 Kurumsal Yönetişim ve Etik Muhasebe Skandalları o Enron, WorldCom, Rite-Aid, HealthSouth, Global Crossing, Qwest, Yanıltıcı Araştırma Raporları o Citicorp, Merrill Lynch, o Denetçiler: Bekçi mi yoksa Danışman mı? o Arthur Andersen ve Enron Kurumsal Yönetişim ve Etik Sarbanes-Oxley Yasası oşirketlerin yönetim kurullarındaki bağımsız üyelerin sayılarının arttırılması o CFO nunşirketin finansal tablolarını kişisel olarak onaylaması o Muhasebe/Denetim endüstrisi için yeni bir gözetim mekanizmasının oluşturulması o Yüksek etik standartlara ulaşılmaya çalışılması o Varlık Tahsisi Yatırım Süreci Varlık sınıflarına ayrılacak ağırlıkların belirlenmesi Hisse Senetleri Tahviller Alternatif Varlıklar Para Piyasası Varlıkları 60% 30% 6% 4% o Menkul Kıymet Seçimi ve Analizi Varlık sınıfları içindeki özel menkul kıymetlerin seçilmesi o Varlık tahsisi portföy getirisinin temel belirleyenidir. 5

6 Piyasalar Rekabetçidir o Risk ve Getiri değiş tokuşu: o Yüksek riske sahip olan varlıklar yüksek ortalama getiriye de sahiptir. Ortalama Yıllık Getiri Minimum (1931) Bir hisse senedi portföyü her dört yılda bir para kaybettirebilir. Maximum (1933) Hisse S. 12% civarında -46% 55% o Tahvillerin ortalama getirisi daha düşüktür (6% nın altında) ve bir yıl içinde 13% den daha fazla değer kaybetmemiştir. Risk-Getiri Değiş Tokuşu o Riski nasıl ölçeriz? o Çeşitlendirme riski nasıl etkiler? Etkin Piyasalar o Piyasa Etkinliği: o Menkul kıymetler ortalamada ne ucuz ne de pahalı fiyatlanmalıdır. o Menkul kıymet fiyatları yatırımcıların sahip olduğu tüm bilgiyi yansıtmalıdır. o Piyasaların etkin olup olmadığına inanmak yatırım stratejimizi belirler. 6

7 Aktif-Pasif Portföy Yönetimi Aktif Portföy Yönetimi (etkin olmayan piyasalar) Ucuz hisse senetlerini bulma Piyasa Zamanlaması Varlık Tahsisi Menkul kıymet Seçimi Pasif Portföy Yönetimi (etkin piyasalar) Ucuz hisse senedi arayışında olmama Piyasa zamanlaması yapmama Çeşitlendirilmiş bir portföy tutma : Endeksleme Etkin portföy oluşturma Piyasa Oyuncuları İşletmeler net borçlananlar Hanehalkı net tasarruf yapan Hükümetler Hem borç alan hem borç veren Finansal Aracılar borç alanları ve borç verenleri bir araya getirenler o Ticari Bankalar Topladıkları mevduatı kredi olarak kullandırırlar o Sigorta Şirketleri o Emeklilik Fonları o Hedge Fonlar Piyasa Oyuncuları Yatırım Bankaları o Birincil piyasa işlemleri üzerine uzmanlaşan bankalardır o Birincil Piyasa: Yeni ihraç edilen menkul kıymetlerin halka sunulduğu piyasadır. Yatırım bankaları menkul kıymet ihracına aracılık eder. oikncil Piyasa Önceden ihraç edilmiş menkul kıymetlerin ikinci el piyasası olarak düşünülebilir. 7

Benzer belgeler

Bölüm 1 Firma, Finans Yöneticisi, Finansal Piyasalar ve Kurumlar

Bölüm 1 Firma, Finans Yöneticisi, Finansal Piyasalar ve Kurumlar Yatırım (Sermaye Bütçelemesi) ve Finanslama Kararları Şirket Nedir? Finansal Yönetici Kimdir? Şirketin Amaçları Finansal piyasalar ve kurumların