İş, Güç Kavramları İş = kuvvet x kuvvet yönünde uygulanan mesafe =kgm veya kalori olarak belirlenir.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İş, Güç Kavramları İş = kuvvet x kuvvet yönünde uygulanan mesafe =kgm veya kalori olarak belirlenir."

Transkript

1 ANTRENMAN BĐLGĐSĐ ENERJĐ SĐSTEMLERĐ ENERJİ: İş yapabilme yeteneği Kimyasal enerji Isı enerjisi Işık enerjisi Mekanik enerji Elektrik enerjisi Nükleer enerji *Her enerji formu bir diğerine dönüşebilir *Harekette geçerli olan; kimyasal enerjinin mekanik enerjiye dönüşümüdür. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 1 Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 2 ENERJİ KAYNAKLARI Enerji kaynağımız ENERJİ Đş yapabilme kapasitesidir. Enerjinin kaynağı güneştir. Bitkiler güneşten aldıkları enerji yardımı ile karbondioksit ve suyu hammadde olarak kullanıp bünyelerinde CHO, protein ve yağ oluştururlar Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 3 Enerji - besinlerden (bitki ve hayvansal kaynak) oksidasyon ile sağlanır. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 4 ENERJİ Enerji % iş enerjisi, %75 i ısı enerjisine dönüşür. Enerji birimleri Kcal, joule 1 kcal= 1 lt damıtık suyun ısısını 1 derece yükseltebilen ısı enerjisi Đş : 1 kg lık sabit bir kuvvetin bir kütle üzerine 1 metrelik yol boyunca uygulanması W= F x D Örnek: 70 kg lık bir kişi kendini 75 cm yukarı çekerse; W= 70x0,75= 52,5 kg-m lik iş yapmış olur. Güç : Birim zamanda yapılan iştir. P = w / t Yukarıdaki örnekteki işi 0,5 saniyede yapıyorsa; P= 52,5 kg-m/0,5sn= 105 kg-m/sn. olur. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 5 İş, Güç Kavramları İş; bir kg ağırlığındaki yükün yer çekimine karşı 1 m. Yükseğe kaldırılması olarak tanımlanır. İş = kuvvet x kuvvet yönünde uygulanan mesafe =kgm veya kalori olarak belirlenir. 1 kalori; 1 gram ağırlığındaki suyun sıcaklığını bir santigrad derece yükseltmek İçin gerekli ısı miktarıdır. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 6 1

2 İş, Güç Kavramları Güç; birim zamanda ortaya konan bir iş olarak tanımlanır. Enerji (iş) ve güç tanımları ve birimleri Terim Tanım Birim Enerji İş yapabilme kapasitesi Joule/kalori Güç= İş = zaman Kuvvet x mesafe = kgm/sn zaman İş Bir mesafe boyunca uygulanan kgm veya kalori kuvvetin ürünü Güç = Kuvvet x Hız, formülü ilede belirlenebilir. Güç Birim zamanda yapılan iş kgm/sn veya watt Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 7 Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 8 Enerji, İş ve Güç Birimlerinin Birbirine Çevrilmesi 1 kilojoule = 1000 joule 1 kcal = 1000 cal 1 kal = kgm, joule 1 k joule = kcal 1 watt = kgm.dk 1 kgm.dk = watt Problem: 10 kg lık bir halteri, 2 sn de 3 m yükseğe kaldıran bir sporcunun yapmış olduğu iş ve gücü bulunuz? İş = kuvvet x mesafe = 10 x 3 = 10 kgm Güç= İş / zaman = 30/2 = 15 kgm/sn dir. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 9 ENERJİ SİSTEMLERİ Besinler -Karbonhidrat-Glikoz -Protein-Amino asit -Yağ-Yağ asitlerine dönüşür. Kan yolu ile hücrelere geçer. Oksijen yardımı ile ATP nin sentezinde yer alırlar. ATP = Bütün kas kasılmalarında birincil enerji kaynağı ATP için gerekli enerji anaerobik ve aerobik yoldan sağlanır. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 10 BRANŞLAR Enerji Türünün Tespiti Devirli Sporlarda Devirsiz Sporlarda Branşın doğası Performans Şiddeti Koşular Yüzme Bisiklet Kürek Yürüyüş Hız pateni Kayak kros Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 11 Performans Süresi Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 12 2

3 SPORDA KULLANILAN ENERJİ KAYNAKLARI Enerji Sistemleri ihtiyacı ORGANĐZMA kaynağı Kas Aktivitesi Enerji Besin Anaerobik Yol Aerobik Yol Oksijen Sistemi KH Yağ Sporda ön planda 1. ATP-CP Sistemi ( Anaerobik Alaktik) 2. LA Sistemi ( Anaerobik Laktik ) 3. Aerobik Sistem Protein Aşırı açlık durumunda Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 13 Alaktik Laktik ATP CP Laktik Asit Sistemi Fosfojen Sistemi Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 14 Egzersiz süresinde, kasların işlevi, elde edebildiği KH miktarına bağımlıdır ve kaslar KH metabolizması için sistemlerini geliştirmiştir. Enerji eldesi için KH lar önce glukoza dönüştürürler ve kan yoluyla tüm vücut dokularına taşınırlar. Dinlenme koşullarında kaslar ve karaciğer tarafından alınır ve kompleks bir şeker molekülüne dönüştürülür (glikojen). Glikojen, hücre sitoplazmasında, hücre tarafından ATP formunda kullanılıncaya kadar depo edilir. Glikojen, glukoza dönüştürülmek üzere, karaciğerde de depo edilir, gerektiğinde kan tarafından aktif dokulara taşınır ve orada metabolize edilir. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 15 Kas ve karaciğer glikojen depoları, diyetin özelliğine bağımlıdır, şayet diyet yeterli miktarda KH içermezse, bu rezervler sınırlıdırlar. KH rezervlerinin yeniden doldurulması için, nişastalı ve şekerli besinlere ihtiyacımız vardır. KH lı besinlerin diyette yetersiz bulunması, kası ve karaciğeri öncelikli enerji kaynağından yoksun bırakacaktır. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 16 Sportif aktivitelerde, KH ların yanında yağlar da enerji kaynağı olarak kullanılırlar. Vücut, KH lardan sentezlediği yağın fazlasını depo eder. Vücudun yağ rezervleri KH tan çok fazladır. Fakat yağlar hücre metabolizması için daha az yararlanılabilir enerji kaynağıdırlar, çünkü yağların önce kompleks yağ formu olan trigliseritten, temel komponentleri olan; gliserol ve serbest yağ asitlerine dönüştürülmesi gerekir. Çünkü ATP eldesi yalnızca serbest yağ asitlerinden sağlanabilir Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge ATP-CP Sistemi (Anaerobik alaktik) Kasta sadece az bir miktar ATP depolanabildiğinden, enerji tüketimi yorucu fiziksel etkinlik olduğunda oldukça hızlı olur. Buna karşılık, kreatin fosfat (CP) ya da aynı biçimde kas hücresinde bulunan fosfokreatin, kreatin (c) ve fosfat (P) olarak ayrışırlar. Bu süreç ADP+P'yi ATP'ye dönüştürmekte kullanılan enerjiyi ortaya çıkarır ve sonra bir kez daha ADP+P'ye dönüştürülerek kassal kasılma için gereken enerjinin ortaya çıkmasını sağlar. CP'nin C+P'ye dönüşmesi kassal kasılma için doğrudan kullanılabilen bir enerji sağlamaz. Daha çok, bu enerji ADP+P'nin ATP'ye dönüştürülmesinde kullanılmaktadır. CP kas hücrelerinde sınırlı bir düzeyde depolandığı için, enerji bu sistem tarafından yaklaşık 8-10 s için sağlanır. Bu sistem, atletizmdeki 100 m koşu, dalma, halter, atlama ve atma, cimnastikteki atlama gibi oldukça hızlı ve ani Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 18 etkinlikler için temel enerji kaynağıdır. 3

4 Birinci sistemle elde edilen enerji, birkaç saniyelik maksimal yüklenmeler için gerekli olan enerjiyi sağlar. Genellikle bu enerji 10 saniyeyi geçmeyen maksimal yüklenmelerde kullanılır. Mesela 100 m'yi geçmeyen deparlarda, bir halter kaldırma sırasında, voleybolda smaç sırasında vb. bu sistem oksijene ihtiyaç duymaz, meydana gelmek için KH,yağ ve protein gibi besin maddelerine ihtiyaç duymaz. Bu sistemle meydana gelen enerji sırasında vücutta laktik asit birikimi yani yorgunluk olmaz. Bu sistemle tüketilen ATP depolan kullanıldıktan çok kısa süre sonra (min2dk- Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 19 max 5 dk ) dolar. Anaerobik Enerji sn. yüksek yoğunlukta efor sarf edilerek, belirgin bir laktik asit artışı olmadan enerji üretimi sağlanır. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 20 Alaktik Anaerobik Metabolizma Kısa süreli fakat yoğun eforlar sırasında gerekli enerjinin büyük bir kısmı kaslarda bulunan enerji yönünden zengin ATP-CP gibi bileşik fosfatlardan karşılanmaktadır. ATP-CP (Fosfojen Sistemi) Hareketlerin ortaya çıkmasını sağlayan kasların kasılması sırasında miyozin ve aktin flamanlarının birbirleri arasında kayması için gerekli enerji, yüksek enerjili ATP nin Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 21 parçalanmasından doğar. ATP-CP (Fosfojen Sistemi) ATP ve CP ye enerji yönünden zengin fosfojenler denir. Acil enerji kaynaklarıdır. Kaslarda sınırlı miktarda bulunur. ATP kullanıldıkça yerine konması gerekmektedir. Düşük kapasiteye sahip ancak güçleri yüksektir. ATP 1-2 sn. de biter. CP ATP den 3-5 kat fazladır. Yaklaşık olarak 3-8 sn.lik eforlara dayanabilirler. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge Laktik Asit Sistemi (Anaerobik laktik) Yaklaşık 40 s kadar olan daha uzun süreli spor olayları, doğaları bakımından yüksek şiddettedirler (200 m-400 m koşusu, 500 m hız pateni, bazı cimnastik dalları). Enerji ilk olarak 8-10 s boyunca ATP-CP sistemince ve bundan sonra LA sistemince karşılanır. LA sistemi, kas hücreleri ve karaciğerdeki glikojeni parçalara ayırarak, ADP+P'den ATP oluşturmak üzere enerjiyi serbest bırakır. Glikojenin parçalara ayrılması sırasında 02 olmaması nedeniyle, yan ürün adı verilen LA oluşur. Çok uzun bir süre, yüksek şiddette bir etkinlik sürerse, kasta büyük miktarlarda LA toplanıp yorgunluğa neden olur. Bu ise fiziksel etkinliğin kesilmesine yol açar Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 23 Đkinci sistemle yani laktik asit sistemiyle elde edilen enerji, birinci sistemin yaklaşık iki katıdır. Bu sistemde besin maddesi olarak yalnız KH'lar (glikoz) oksijensiz parçalanarak ATP üretir. Bu esnada vücutta laktik asit birikir ve yorgunluk oluşur. Bu sistemde elde edilen enerji 1-3 dk arasında süren maksimal aktivitelerin enerji ihtiyacını karşılar ( m gibi). Bir yarış ya da antrenmandan sonra sporcu hafif egzersiz yaparsa laktik asidin vücuttan atılması daha süratli olur ve bu süre ½ - 1 saattir. Ayrıca tamamen boşalan kas glikojen depolarının dolması sürekli tip egzersizden sonra minimum 10 saat maksimum 46 saat; interval tip egzersizden sonra minimum 5 saat maksimum 24 saat sürer. Karaciğer glikojen deposunun yeniden dolması ise saat sürer. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 24 4

5 Laktik Anaerobik Metabolizma Yüksek enerjili fosfat depoları tükenmeye başlayınca anaerobik glikoliz işlemi devreye girer. Enerji kaynağı sadece CHO Glikojen olarak depo edilmiş CHO gereken enerjiyi sağlar. Oksijene gerek olmadan glikojenin parçalanması ile gerçekleşir. Laktik asit oluşur. Maksimal eforlarda laktat birikimi sn. de başlar. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 25 Laktik Anaerobik Metabolizma Laktik asidin belirgin şekilde yükseldiği egzersiz şiddeti anaerobik eşik olup, yaklaşık 4mmol- L ye denk gelir. Maksimal anaerobik laktik kapasite 20 sn. kadar sürebilir. Alaktik kapasiteyle birlikte 40 sn. ye ulaşabilir. Alaktik anaerobik yol en çok 20 sn.-2 dk lık maksimal eforlarda kullanılır. 1,5-2 dk sonra aerobik olaylar enerjinin yarıdan fazlasını karşılamaya başlar. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge Aerobik Sistem Aerobik Sistem Aerobik sistem, ADP+P' den ATP' yi tekrar birleşim haline getirmek üzere enerji üretmeye başlamak için yaklaşık s' ye gereksinim duymaktadır. 02 ile glikojenin parçalara ayrılması için kalp ve solunum hızı, gerekli 02 miktarım kas hücrelerine taşımak için yeterli derecede artırılmalıdır. Her ne kadar glikojen, hem laktik asit hem de aerobik sistemlerde ATP' yi tekrar bireşim haline getirmek için kullanılan enerjinin kaynağı ise de, aerobik sistem 02 varlığında glikojeni parçalara ayırır ve böylece az miktarda ya da hiç laktik asit üretmeyip, sporcunun antrenmanı daha uzun bir süre sürdürmesine olanak sağlar. Aerobik sistem 2 dk ile saat süren olaylar için ana enerji kaynağıdır (800 m ve üzeri mesafede atletizm dalları, kayak kros, uzun mesafe sürat pateni..) saati aşan çalışmalar ATP depolarının yenilenmesi için yağların ve proteinlerin parçalanmasına sebep olabilir. Bu durumların herhangi birisinde, glikojen, yağlar ve proteinlerin parçalanması, vücuttan solunum ve terleme yoluyla atılan karbondioksit ve su yan ürünlerini üretir. Bir sporcunun ATP' yi yenileme hızı, kişinin aerobik kapasitesiyle ya da maksimum oksijen tüketim hızıyla sınırlıdır. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 27 Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 28 Oksijen Sistemi Bu sistemde CHO ve yağlar enerji kaynağı olarak kullanılır. Kas ve karaciğer glikojeninden gelen glikoz (CHO) Kas ve lipid depolarından gelen yağ asitlerinden (yağ) Bu maddelerin oksijen yardımıyla yakılarak enerji açığa çıkar. ATP nin tekrar oluşumu en iyi oksidatif ortamda olur. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 29 Oksijen Sistemi CHO ve yağların oksijenli yolla parçalanarak ATP meydana getirilmesine oksidatif fosforilizasyon denir. Bunun gücü düşük, kapasitesi yüksektir. Çünkü CHO ve yağ depoları organizmada çok daha fazladır. Bu sebeple uzun süreli submaksimal eforlarda bu kaynaklar kullanılır. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 30 5

6 Üçüncü sistem yani aerobik sistemde (oksijen sistemi) 3 besin maddesi; KH'Iar, yağlar ve proteinler oksijenle parçalanarak ATP üretilir. Bu sistemle enerji sağlanırken laktik asit birikmez yani yorgunluk meydana gelmez. Düşük şiddetteki uzun süreli egzersizlerin enerji ihtiyacı aerobik enerji sistemi tarafından karşılanır. Mesela maraton koşusundaki enerji ihtiyacının % 95 i aerobik enerji sistemlerinden karşılanır. Fakat bazı aktiviteler vardır ki her iki enerji sistemi de ( aerobik + anaerobik ) ortak kullanılır ( ör: 1500 m koşu gibi). Bu enerji sistemi, ATP-PC PC ve Laktik. Asit sisteminin ürettiği toplam enerji miktarının yaklaşık 50 katı kadar enerji üretir. Bu nedenle en ekonomik enerji kaynağıdır. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 31 Sporda enerji kullanım sistemleri (Bompa, 1998) SPOR / DAL ATP/CP LA O2 Kaynak Okçuluk Mathews-Fox, 1976 Atletizm 100 m 49,50 49,50 1,00 Mader m 38,27 56,69 5, m 26,70 55,30 18, m 18,00 31,40 50, m Mathews-Fox m eng m m Maraton Atlamalar Atmalar Basketbol Dal Monte 1983 Binicilik Jimnastik Hentbol Kürek Howald 1977 Atıcılık Dal Monte 1983 Kayak Alp Kuzey Futbol Hız pateni 500 m m m m Yüzme 100 m 23,95 51,10 24,95 Mader m 10,70 19, m Mathews-Fox m m Tenis Dal Monte 1983 Voleybol Sutopu Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 32 Güreş Enerji sistemlerinin genel özellikleri Enerji Sistemi Oksijen gereksinimi ATP üretim hızı Enerji Üretimi Kaynağı ATP üretme kapasitesi Kullanıldığı egzersiz türleri ATP-CP (Fosfojen) Sistemi Anaerobik Çok hızlı Depolanmış ATP ve CP Çok sınırlı Çok şiddetli, kısa süreli ve patlayıcı kuvvet gerektiren hareketler (örneğin; sürat koşuları, atlamalar ve atmalar) Laktik Asit (Anaerobik Glikoliz) Sistemi Anaerobik Oksijen (Aerobik) Sistemi Aerobik Diğer özellikler Kaslarda depolanmış olan Sonuçta laktik asit Yağları enerji ATP ve CP kaynakları çok birikimi olur ve bu da kaynağı olarak sınırlıdır ve bu nedenle çok yorgunluğa neden kullanabilmek için kısa süreli enerji sağlayabilir. olur. O 2 kapasitesinin oldukça gelişmiş Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge olması gerekir. 34 Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 33 Hızlı Karbonhidrat (glikojen veya glukoz) Sınırlı 1-3 dakika kadar süren şiddetli aktiviteler Yavaş Karbonhidrat (glikojen ve glukoz) ve yağlar (trigliseritler) Sınırsız Dayanıklılık gerektiren egzersizler Performans Süresi ve Temel Enerji Sistemleri Enerji Sistemleri Alan Performans süresi Temel Enerji Sistemi 1 30 saniyeden az ATP-PC PC saniye ATP-PC PC ve Laktik Asit Sistemi saniye Laktik Asit- O 2 Sistemi Aktivite Örneği Gülle atma, 100 m koşu, 50 m yüzme m koşu, 100 m yüzme, buz pateni 800 m koşu, cimnastik, boks, 200 m yüzme saniyeden uzun O 2 Sistemi Takım oyunları, mukavemet kayağı, maraton, uzun mesafe koşuları ve yüzme Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 35 Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 36 6

7 Branşların Enerji Sistemleri Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 37 Bitkinlik Veren Egzersizden Sonrası Toparlanma TOPARLANMA SÜRECĐ Kas fosfojenlerinin yenilenmesi (ATP- CP depoları) Alaktasit (hızlı) oksijen borcu geri ödemesi ÖNERĐLEN TOPARLANMA SÜRELERĐ MĐN MAK 2 dk. 3 dk. 3 dk. 5 dk. Oksijen depolarının yenilenmesi sn. 1 dk. Kas glikojeninin yenilenmesi * uzun süreli bir egzersizden sonra * aralıklı egzersizden sonra Karaciğer glikojeninin yenilenmesi 10 s. 5 s. Laktik asitin kaslardan uzaklaştırılması * hafif egzersiz ile * tam dinlenme ile 30 dk 1 s. Laktasit (yavaş) oksijen borcu geri ödemesi 46 s. 24 s. Bilinmiyor s. 1 s. 2 s. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge dk. 1 s. Laktasit O 2 Borcunun Tamamlanma Oranı (%) Oksijen borcunun % 50 si yaklaşık 15 dakika içinde yerine geri konmuştur, % 75 i 30 dakika içinde, % 95 i de bir saat içinde tamamlanmıştır. ÖNERĐLEN TOPARLANMA SÜRELERĐ MĐN MAK Kas fosfojenlerinin yenilenmesi (ATP- CP depoları) 2 dk. 3 dk. Alaktasit (hızlı) oksijen borcu geri ödemesi Miyoglobin oksijen depolarının yenilenmesi Kas glikojeninin yenilenmesi * uzun süreli bir egzersizden sonra * aralıklı egzersizden sonra Laktik asitin kaslardan uzaklaştırılması * hafif egzersiz ile * tam dinlenme ile 3 dk. 1dk 10 s. 5 s. 30 dk 1 s. 5 dk. 2 dk. 46 s. 24 s. 1 s. 2 s. Laktasit (yavaş) oksijen borcu 30 dk. 1 s. Yrd. Doç. geri Dr. Murat ödemesi Bilge 39 Steady state (hazır durum) Steady state (hazır durum);bir fiziksel aktivite sırasında o fiziksel aktivite için gerekli olan enerjinin sağlandığı, alınan oksijen ile kullanılan oksijenin dengelediği durumdur. Fiziksel aktivite sırasında aktiviteye uyum için kalp vurum sayısında lineer (çizgisel) bir artış görülür. Bu artış eğer steady state (hazır durum) sağlanmış ise durulur, kalp vurum sayısı dengelenir ve değişiklikler minimale indirgenir. Burada alınan ve harcanan oksijenin dengelenmesi söz konusudur. Genelde fizyologlar tarafından organizmanın steady state (hazır durum) haline gelmesi, kalp vurum sayıları arasındaki farkın dakika 5 in altına düşmesi olarak kabul edilir. Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 40 Çizgili kaslar kaç çeşittir? Vücudumuzda istemli olarak kasılan çizgili kaslarımızı oluşturan lifler, beyaz ve kırmızı lifler olarak ikiye ayrılır. Burada beyaz lifler, çabuk kasılan liflerdir ve FT veya Tip 2 diye adlandırılır. Ayrıca bu lifler kendi arasında da Tip 2 a veya Tip 2 b olmak üzere ikiye ayrılır. Bu lifler sürat ve kuvvet geliştirmede önemli olan liflerdir, çabuk kasılır. Özellikle sıçrama, sürat koşuları gibi alanlarda etkilidir. Ayrıca süratli yavaş kasılan fibriller arasında bir geçiş şekli olan Tip 2 c den de söz edilmektedir. Kırmızı lifler ise ST veya Tip 1 olarak adlandırılan liflerdir. Bu lifler dayanıklılık lifleridir. Kısaca araştırmalarda sürat koşucularında beyaz liflerin, Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 41 dayanıklılık koşucularında kırmızı lif sayılarının daha fazla olduğu görülmüştür. Kas lifi sayısı doğuştan geldiği sayı ile devam eder. Kas antrenmana bağlı olarak belirli oranda enine kesitinde kalınlaşır. Kas kütlesi büyür. Buna hipertrofi adı verilir. Kütlenin büyümesi, her kas lifinin kalınlaşmasıyla, bu da miyofibril sayısının artmasıyla oluşur. Bunun yani hipertrofinin bir başka nedeni de belirli gerilim dalgası MSS (merkezi sinir sistemi) nin kasılmaya katılmasıyla görüldüğüdür. Hettinger e göre her 2mc kas 6 kg ağırlık kaldırabilmektedir. Dolayısıyla kasın enine kesiti arttıkça üreteceği kuvvet de artmaktadır. Temelde kas lifi sayısı artmaz. Ama Goldberg ve arkadaşları 1975 yılında, kas lifinin enine kesitinin belirli bir değere geldikten sonra çatallandığını tespit etmişlerdir. Bu dallanmaya da hiperplazi adı verilmiştir Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 42 7

8 Table adapted from Fox E. L. et al, The Physiological Basis for Exercise and Sport, 1993 Murat Bilge Volleyball Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 43 Yrd. Doç. Dr. 44 Sport ATP-PC and LA LA- O2 O2 Basketball Fencing Field events Golf swing 95 5 Gymnastics Hockey Distance running Rowing Skiing Soccer Sprints Swimming 1500m Tennis Interval prescriptions based on training distance The relationship between exercise intensity (% of your Maximum Heart Rate) and the energy source (carbohydrate and fat) is as follows: Intensity % MHR % Carbohydrate % Fat Train Distance System Run Swim Train Time Sets/ workout Reps/ Set W:R Ratio Alactic 50 0: :3, 1:4 Type of rest rest <: :3 rest Lactic :30-:45 : :3 active :20-1:30 1: :2 active :45-2: :2 active :30-3:00 3: :1 active Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 45 Yrd. Doç. Dr. Murat Bilge 46 8

ENERJİ KULLANIMI VE BESİN MADDELERİ

ENERJİ KULLANIMI VE BESİN MADDELERİ ENERJİ KULLANIMI VE BESİN MADDELERİ ENERJININ SÜREKLILIĞI Egzersizin özelliğine bağlıdır 100 m ATP-CP Maraton aerobik sistem 400-800 m laktik asit sistemi 1500 m ATP-CP, laktik asit sistem ve aerobik sistem

Detaylı

EGZERSİZ FİZYOLOJİSİNDE TEMEL KAVRAMLAR

EGZERSİZ FİZYOLOJİSİNDE TEMEL KAVRAMLAR EGZERSİZ FİZYOLOJİSİNDE TEMEL KAVRAMLAR FİZYOLOJİ İNSAN VÜCUDUNU OLUŞTURAN SİSTEMLER NASIL ÇALIŞIYOR? ANATOMİ MOLEKÜLER BİYOLOJİ BİYOFİZİK BİYOKİMYA EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ EGZERSİZ ESNASINDA SİSTEMLER NASIL

Detaylı

SPOR FİZYOLOJİSİ I. KADEME. Doç.Dr.Mitat KOZ Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu

SPOR FİZYOLOJİSİ I. KADEME. Doç.Dr.Mitat KOZ Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu SPOR FİZYOLOJİSİ I. KADEME Doç.Dr.Mitat KOZ Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Ders İçeriği Enerji Sistemleri (2 saat) İş, güç, enerji tanımları ve ilişkileri Aerobik enerji yolu Anaerobik

Detaylı

EGZERSİZ SONRASI TOPARLAMA

EGZERSİZ SONRASI TOPARLAMA EGZERSİZ SONRASI TOPARLAMA Normale dönüş-performans ilişkisi Ne kadar hızlı? Egzersiz sonu toparlanmanın amacı... Tüm vücudu ve kasları dinlendirmek, egzersiz öncesi şartları yeniden hazırlamaktır. Kısa

Detaylı

EGZERSİZ VE TOPARLANMA SÜRECİ

EGZERSİZ VE TOPARLANMA SÜRECİ EGZERSİZ VE TOPARLANMA SÜRECİ 1 Oksijen Borçlanması (Egzersiz Sonrası Fazla Oksijen Tüketimi) Toparlanma sırasındaki enerji ihtiyacı, egzersiz sırasındaki enerji ihtiyacından daha azdır Toparlanma sırasında

Detaylı

EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ

EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ 3 farklı enerji sistemi Acil enerji sistemi Kısa süreli enerji sistemi Uzun süreli enerji sistemi Acil enerji ATP -------------> ADP Creatine + ADP ------------>

Detaylı

EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ

EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ 3 farklı enerji sistemi Acil enerji sistemi Kısa süreli enerji sistemi Uzun süreli enerji sistemi Acil enerji ATP -------------> ADP Creatine + ADP ------------>

Detaylı

EGZERSİZDE VE SONRASINDA ATP - CP

EGZERSİZDE VE SONRASINDA ATP - CP EGZERSİZDE VE SONRASINDA ATP - CP Tüm vücut hücrelerinde enerji oluşumu adenozin trifosfat (ATP) molekülü vasıtasıyla gerçekleşir. Hücre içinde ATP depo halde bulunur ve sınırlı miktardadır. Ancak, yapılan

Detaylı

FUTBOLDA DAYANIKLILIK. Atilla YÜCE

FUTBOLDA DAYANIKLILIK. Atilla YÜCE FUTBOLDA DAYANIKLILIK Atilla YÜCE DAYANIKLILIK DAYANIKLILIK, GENELDE, SPORCUNUN FİZİKİ VE FİZYOLOJİK YORGUNLUĞA DAYANMA GÜCÜ OLARAK TANIMLANABİLİR. BİR BAŞKA TANIMDA İSE, TÜM ORGANİZMANIN, UZUN SÜRE DEVAM

Detaylı

Fotosentez. Fotosentez: CO 2 + H 2. O Glikoz+O 2 O C6H12O6+O 2. Fotosentez: 6CO 2 + 6H 2. Güneş Işığı Klorofil. Güneş Işığı Klorofil

Fotosentez. Fotosentez: CO 2 + H 2. O Glikoz+O 2 O C6H12O6+O 2. Fotosentez: 6CO 2 + 6H 2. Güneş Işığı Klorofil. Güneş Işığı Klorofil ENERJİ ENERJİ Enerji, iģ yapabilme kapasitesidir. Doğada mevcut olan enerji Ģekilleri; 1.Kimyasal Enerji 2.Mekanik Enerji 3.Isı Enerjisi 4.IĢık Enerjisi 5.Elektrik enerjisi 6.Nükleer Enerji ENERJİ KAYNAKLARI

Detaylı

4. BÖLÜM EGZERSİZ VE TOPARLANMA

4. BÖLÜM EGZERSİZ VE TOPARLANMA 4. BÖLÜM EGZERSİZ VE TOPARLANMA EGZERSİZ SONRASI TOPARLANMA Toparlanma, organizmanın egzersiz sonrasında istirahat seviyesine dönmesi olarak tanımlanabilir ve toparlanma süreci 4 ana başlık altında incelenir;

Detaylı

3. BÖLÜM EGZERSİZ VE TOPARLANMA

3. BÖLÜM EGZERSİZ VE TOPARLANMA 3. BÖLÜM EGZERSİZ VE TOPARLANMA EGZERSİZ Z SONRASI TOPARLANMA Egzersizden sonraki toparlanma periyodu sırasındaki enerji ihtiyacı, egzersiz sonlandığı için egzersiz sırasındaki enerji ihtiyacından daha

Detaylı

İş, Güç Kavramları. İş = kuvvet x kuvvet yönünde uygulanan mesafe =kgm veya kalori olarak belirlenir.

İş, Güç Kavramları. İş = kuvvet x kuvvet yönünde uygulanan mesafe =kgm veya kalori olarak belirlenir. ENERJİ ENERJİ Enerji, iş yapabilme kapasitesidir. Doğada mevcut olan enerji şekilleri; 1.Kimyasal Enerji 2.Mekanik Enerji 3.Isı Enerjisi 4.Işık Enerjisi 5.Elektrik enerjisi 6.Nükleer Enerji 2 ENERJİ KAYNAKLARI

Detaylı

SPORCULAR için......sizin için

SPORCULAR için......sizin için SPORCULAR için......sizin için Herbalife24 serisi, egzersiz öncesinde, sırasında ve sonrasında size yardımcı olabilecek sporcu beslenmesi ürünlerini içermektedir. Herbalife24 düzenli egzersiz yapan, vücut

Detaylı

!10 saniye ile 2 dakika arasında süren şiddetli eforlarda enerjinin büyük bölümü bu sistemden karşılanır.

!10 saniye ile 2 dakika arasında süren şiddetli eforlarda enerjinin büyük bölümü bu sistemden karşılanır. EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ Prof. Dr. Dr. Rüştü Güner Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı AKTARILACAK KONULAR Egzersizde Enerji Metabolizması Egzersizde Kassal Uyumlar Egzersiz Sonrası

Detaylı

Maksimal kuvvet: Nöromuküler sistemde harekete katılan kasların istemli ve yavaşça kasılmasıyla üretebildiği azami kuvvet olarak tanımlanır.

Maksimal kuvvet: Nöromuküler sistemde harekete katılan kasların istemli ve yavaşça kasılmasıyla üretebildiği azami kuvvet olarak tanımlanır. Maksimal kuvvet: Nöromuküler sistemde harekete katılan kasların istemli ve yavaşça kasılmasıyla üretebildiği azami kuvvet olarak tanımlanır. Maksimal kuvvette, Yaş, Cinsiyet, Genetik özelliklerle birlikte

Detaylı

Birkaç saniye ile birkaç dakika arasında süren yüksek şiddetli kas aktiviteleri için performans göstergesi

Birkaç saniye ile birkaç dakika arasında süren yüksek şiddetli kas aktiviteleri için performans göstergesi 1 Birkaç saniye ile birkaç dakika arasında süren yüksek şiddetli kas aktiviteleri için performans göstergesi Anaerobik Güç Maksimal bir egzersiz sırasında birim zamanda oluşturulabilen maksimal enerji

Detaylı

ENERJİ iş yapabilme veya ortaya koyabilme kapasitesi 6 enerji şekli:

ENERJİ iş yapabilme veya ortaya koyabilme kapasitesi 6 enerji şekli: ENERJİ SİSTEMLERİ 1 ENERJİ iş yapabilme veya ortaya koyabilme kapasitesi 6 enerji şekli: 1. Kimyasal Enerji 2. Mekanik Enerji 3. Isı Enerjisi 4. Işık Enerjisi 5. Elektrik Enerjisi 6. Nükleer Enerji Bu

Detaylı

METABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS

METABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS METABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS Aerobik Antrenmanlar Sonucu Kasta Oluşan Adaptasyonlar Miyoglobin Miktarında oluşan Değişiklikler Hayvan deneylerinden elde edilen sonuçlar dayanıklılık antrenmanları

Detaylı

DAYANIKLIK VE ANTRENMANI

DAYANIKLIK VE ANTRENMANI VOLEYBOLDA DAYANIKLIK VE ANTRENMANI PROF.DR. SELDA BEREKET YÜCEL MARMARA ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU selda.yucel@marmara.edu.tr DAYANIKLIĞIN ÖNEMİ Voleyboldaki rallyler gibi 7-8 saniyeden

Detaylı

Uzm. Fzt. Kağan Yücel - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Gör. Egzersize Giriş ve Egzersiz Fizyolojisi

Uzm. Fzt. Kağan Yücel - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Gör. Egzersize Giriş ve Egzersiz Fizyolojisi Uzm. Fzt. Kağan Yücel - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Gör. Egzersize Giriş ve Egzersiz Fizyolojisi Hareket sisteminin temel yapı taşları iskelet ve kaslardır. Kaslar; çizgili kaslar ve düz kaslardan oluşur. Kalp

Detaylı

Dayanıklılık ve antrenman

Dayanıklılık ve antrenman Dayanıklılık ve antrenman Çocukların büyüme ile fonksiyonel ve anatomik özelliklerinki gelişme; kalp akciğer, kan ve iskelet kası kapasite ve büyüklükleri de artar. Bu da mak. oksijen kapasitesi artmasında

Detaylı

Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı. EGZERSİZ Fizyolojisi. Dr. Sinan Canan sinancanan@gmail.com

Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı. EGZERSİZ Fizyolojisi. Dr. Sinan Canan sinancanan@gmail.com Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı EGZERSİZ Fizyolojisi Dr. Sinan Canan sinancanan@gmail.com Kaslarda güç, kuvvet ve dayanıklılık Maksimum kasılma kuvveti 3-4 kg/cm2 kesit alanı

Detaylı

Performans Testleri. Antrenör Nihan DÖNMEZ

Performans Testleri. Antrenör Nihan DÖNMEZ Performans Testleri Antrenör Nihan DÖNMEZ Yetenek seçimi Vücut yapısı Reaksiyon zamanı Güç ve kuvvet testi Anaerobik kapasite Dayanıklılık Sağlık testleri gibi konu başlıkları altında farklı birçok testi

Detaylı

Birim Antrenman. Dr. Alper AŞÇI. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi

Birim Antrenman. Dr. Alper AŞÇI. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Birim Antrenman Dr. Alper AŞÇI Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Performans Çevre koşulları ve bireysel özelliklerden kaynaklanan motor boyuttaki gözlenebilir ve kalıcı davranış değişikliği

Detaylı

ANTRENMAN BİLGİSİ. Bilim Konusu Olarak Antrenman. Doç.Dr. Ertuğrul GELEN. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu

ANTRENMAN BİLGİSİ. Bilim Konusu Olarak Antrenman. Doç.Dr. Ertuğrul GELEN. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu ANTRENMAN BİLGİSİ Bilim Konusu Olarak Antrenman SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Antrenman Kavramı Bütünleşik bilim olarak antrenman bilimi Antrenman türleri Sporsal antrenman Yüklenme

Detaylı

SPORCULAR İÇİN TEMEL BESLENME İLKELERİ

SPORCULAR İÇİN TEMEL BESLENME İLKELERİ SPORCU BESLENMESİ SPORCULAR İÇİN TEMEL BESLENME İLKELERİ Yeterli ve dengeli beslenmenin bir sporcunun başarısını garanti etmediği, ancak yetersiz ve dengesiz beslenmenin bazı sağlık problemlerine ve performans

Detaylı

KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK

KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK Uzun süreli immobilizasyon sonucu: - Nitrojen ve protein dengesi bozulur. - İskelet kasının kitlesi, kasılma kuvveti ve etkinliği azalır. - İskelet kaslarında

Detaylı

FİZİKSEL UYGUNLUK VE ENERJİ HARCAMASININ ÖLÇÜLMESİ

FİZİKSEL UYGUNLUK VE ENERJİ HARCAMASININ ÖLÇÜLMESİ FİZİKSEL UYGUNLUK VE ENERJİ HARCAMASININ ÖLÇÜLMESİ ÖLÇÜ BİRİMLERİ Metrik sistem SI birimi (system international) İş: Kuvvet ve mesafenin çarpımının bir ürünü olarak ifade edilir. İş = Kuvvet x Mesafe Örn:

Detaylı

SPORCULAR için......sizin için

SPORCULAR için......sizin için SPORCULAR için......sizin için 1 NEDEN EGZERSİZ YAPARIZ? Kilo kontrolü İyi bir görünüm Fitness / Egzersiz Performans 2 2 ENERJİ KAYNAKLARI 3 MAKROBESİNLER 4 Gün içinde beslenmenizi çeşitlendirmek önemlidir...

Detaylı

Büyümekte olan bir çocuk için ATP nin anaerobik yolla üretimi oldukça önemlidir çünkü

Büyümekte olan bir çocuk için ATP nin anaerobik yolla üretimi oldukça önemlidir çünkü 1 Büyümekte olan bir çocuk için ATP nin anaerobik yolla üretimi oldukça önemlidir çünkü Çocukların çoğu hareketi uzun süreli orta düzeyde aktivitelerden çok; kısa süreli patlayıcı aktiviteleri içermektedir

Detaylı

İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ

İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki

Detaylı

ANAEROBĠK SĠSTEMDE ANTRENMAN ĠLE OLUġAN DEĞĠġĠMLER VE DEĞERLENDĠRĠLMESĠ DOÇ.DR.MĠTAT KOZ

ANAEROBĠK SĠSTEMDE ANTRENMAN ĠLE OLUġAN DEĞĠġĠMLER VE DEĞERLENDĠRĠLMESĠ DOÇ.DR.MĠTAT KOZ ANAEROBĠK SĠSTEMDE ANTRENMAN ĠLE OLUġAN DEĞĠġĠMLER VE DEĞERLENDĠRĠLMESĠ DOÇ.DR.MĠTAT KOZ Antrenman ile anaerobik sistemde oluģan değiģiklikler Antrenmanın spesifikliği ilkesine bağlı olarak yapılan çalışmalar

Detaylı

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ SBA/ANR ANTRENMAN BİLİMİ KUVVET DERS SORUMLUSU ÇINAR YAZICI

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ SBA/ANR ANTRENMAN BİLİMİ KUVVET DERS SORUMLUSU ÇINAR YAZICI HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ 2016-2017 SBA/ANR 301-01 ANTRENMAN BİLİMİ KUVVET DERS SORUMLUSU ÇINAR YAZICI Kuvvet Nedir? İçsel ve dışsal direnmeleri aşmayı sağlayan, sinir-kas yeteneği

Detaylı

ANTRENMAN BİLGİSİ. Dayanıklılık ve Dayanıklılık Antrenmanı. Doç.Dr. Ertuğrul GELEN. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu

ANTRENMAN BİLGİSİ. Dayanıklılık ve Dayanıklılık Antrenmanı. Doç.Dr. Ertuğrul GELEN. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu ANTRENMAN BİLGİSİ Dayanıklılık ve Dayanıklılık Antrenmanı SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Dayanıklılığın Önemi Dayanıklılık; yoğun ve geniş kapsamlı antrenmanları yürütebilmesi için

Detaylı

DİNLENİMDE VE EGZERSİZDE ENERJİ TÜKETİMİNİN ÖLÇÜLMESİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ

DİNLENİMDE VE EGZERSİZDE ENERJİ TÜKETİMİNİN ÖLÇÜLMESİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ DİNLENİMDE VE EGZERSİZDE ENERJİ TÜKETİMİNİN ÖLÇÜLMESİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ Vücutta serbestleyen enerjinin son ürünü ısıdır Hücrelerin fonksiyonel sistemlerinde kullanılan enerji nasıl ısıya dönüşür? Protein

Detaylı

Beslenme Dersi sunusu

Beslenme Dersi sunusu Beslenme Dersi sunusu Beslenme ile ilgili kavramlar Besin (lat.aliment): Yenebilen bitki ve hayvan dokularıdır. Su, organik ve inorganik ögelerden oluşur. Hayvansal ve bitkisel olarak iki kaynaktan elde

Detaylı

KAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ

KAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ KAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ KAS DOKUSU TİPLERİ İSKELET KASI İskelet Kasının Yapısı Kas Proteinleri Kas Kontraksiyonu KASILMA TİPLERİ KASIN ENERJİ METABOLİZMASI İskelet Kası Çizgili kastır. İstemli çalışır.

Detaylı

FİZİKSEL ETKİNLİĞİN OLUŞTURDUĞU KISA VE UZUN SONUCU VÜCUTTA ORTAYA ÇIKAN YANITLARI İNCELER.

FİZİKSEL ETKİNLİĞİN OLUŞTURDUĞU KISA VE UZUN SONUCU VÜCUTTA ORTAYA ÇIKAN YANITLARI İNCELER. EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ Prof. Dr. Fadıl ÖZYENER FİZYOLOJİ BİLİM DALI NIN BİR ALT DİSİPLİNİDİR. FİZİKSEL ETKİNLİĞİN OLUŞTURDUĞU KISA VE UZUN (ANTRENMAN) DÖNEMDEKİ STRES SONUCU VÜCUTTA ORTAYA ÇIKAN YANITLARI

Detaylı

YÜKLENMENİN ÖLÇÜTLERİ ANTRENMAN BİLGİSİ

YÜKLENMENİN ÖLÇÜTLERİ ANTRENMAN BİLGİSİ ANTRENMAN BİLGİSİ Bir plan ve program çerçevesinde, Ölçüsü iyi saptanmış, Antrenman sürecinin kapsam ve içeriğinde yapılan değişiklikler, Organizmada Morfolojik Fonksiyonel Biyokimyasal uyumlar sağlayan

Detaylı

KADIN VE EGZERSİZ PROF. DR. ERDAL ZORBA

KADIN VE EGZERSİZ PROF. DR. ERDAL ZORBA KADIN VE EGZERSİZ PROF. DR. ERDAL ZORBA MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ Ergenliğe kadar boy, ağırlık ve kuvvet bir cinsiyet farkı göstermezken, ergenlikten sonra cinsiyetler arasındaki bazı değişiklikler belirginleşir.

Detaylı

Yrd Doç Dr MURAT BİLGE 02/12/2010

Yrd Doç Dr MURAT BİLGE 02/12/2010 MOTOR BECERĐLER DAYANIKLILIK HALTER TAKIM SPORLARI SPRİNT MARATON 1 2 Genel olarak, yorgunluğa karşı direnme niteliği ya da yorgunluğa dayanabilme gücü olarak değerlendirilir. SÜRAT KUVVET Jonath a göre

Detaylı

SPOR TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ

SPOR TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ SPOR TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ A ADAPTASYON : Uyum. AEROBİK : Oksijenli. AFFERENT : Duyu. AGRESİF : Saldırgan. AKLİMATİZASYON : İklime (yüksekliğe) uyum. AKTİN : Kas kasılmasında rol oynayan bir protein çeşidi.

Detaylı

BÖLÜM - 12 ANTRENMAN PRENSİPLERİ

BÖLÜM - 12 ANTRENMAN PRENSİPLERİ BÖLÜM - 12 ANTRENMAN PRENSİPLERİ 284 ANTRENMAN PRENSİPLERİ Antrenmanın temellerini pedagoji, fizyoloji ve psikoloji oluşturup, antrenmanı bütünü ile yönlendiren kendine has prensipler vardır. Bu prensiplere

Detaylı

T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ BEDEN EĞĠTĠMĠ VE SPOR YÜKSEKOKULU ANTRENÖRLÜK EĞĠTĠMĠ LĠSANS PROĞRAMI

T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ BEDEN EĞĠTĠMĠ VE SPOR YÜKSEKOKULU ANTRENÖRLÜK EĞĠTĠMĠ LĠSANS PROĞRAMI T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ BEDEN EĞĠTĠMĠ VE SPOR YÜKSEKOKULU ANTRENÖRLÜK EĞĠTĠMĠ LĠSANS PROĞRAMI I. DÖNEM 2102101 Z Türkçe I Yazılı Anlatım 2 0 2 2 2 2102102 Z Yabancı Dil I İngilizce 3 0 3 3 2 2102103 Z

Detaylı

Sürat ve Antrenman Yöntemleri

Sürat ve Antrenman Yöntemleri Sürat ve Antrenman Yöntemleri SBA302 ANTRENMAN BİLİMİ II Dr. Alper Aşçı Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu Kondisyonel Özellikler: Kuvvet Dayanıklılık Sürat Hareketlilik Koordinasyon

Detaylı

İNSÜLİN KULLANAN DİYABETLİDE EGZERSİZ YÖNETİMİ

İNSÜLİN KULLANAN DİYABETLİDE EGZERSİZ YÖNETİMİ İNSÜLİN KULLANAN DİYABETLİDE EGZERSİZ YÖNETİMİ BELGİN BEKTAŞ Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Diyabet Eğitim Merkezi Diyabet Hemşireliği Derneği Yönetim Kurulu Üyesi EGZERSİZ NEDİR? İskelet kaslarını

Detaylı

Yüzmenin Faydaları \ Kas-İskelet Sistemi \ Kas-İskelet Sistemi YÜZMENİN KAS-İSKELET SİSTEMLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Yüzmenin Faydaları \ Kas-İskelet Sistemi \ Kas-İskelet Sistemi YÜZMENİN KAS-İSKELET SİSTEMLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ Yüzmenin Faydaları \ Kas-İskelet Sistemi \ Kas-İskelet Sistemi YÜZMENİN KAS-İSKELET SİSTEMLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ Kas gerilebilme ve kasılabilme yeteneğine sahip liflerden oluşur. Kas dokusu üçe ayrılır.

Detaylı

ANTRENÖRLÜK EĞİTİMİ BÖLÜMÜ (I. VE II. ÖĞRETIM) 2016 MÜFREDATI

ANTRENÖRLÜK EĞİTİMİ BÖLÜMÜ (I. VE II. ÖĞRETIM) 2016 MÜFREDATI ANTRENÖRLÜK EĞİTİMİ BÖLÜMÜ (I. VE II. ÖĞRETIM) 2016 MÜFREDATI I. YARIYIL AET101 TÜRKÇE I (YAZILI ANLATIM) Z 2 0 2 2 AEY103 YABANCI DIL I Z 3 0 3 2 BSÖ105 BEDEN EĞITIMI BILIMINE GIRIŞ Z 3 0 3 5 BSA107 ANTRENÖRLÜK

Detaylı

ANAEROBİK SİSTEMDE ANTRENMAN İLE OLUŞAN DEĞİŞİMLER VE DEĞERLENDİRİLMESİ PROF.DR.MİTAT KOZ

ANAEROBİK SİSTEMDE ANTRENMAN İLE OLUŞAN DEĞİŞİMLER VE DEĞERLENDİRİLMESİ PROF.DR.MİTAT KOZ ANAEROBİK SİSTEMDE ANTRENMAN İLE OLUŞAN DEĞİŞİMLER VE DEĞERLENDİRİLMESİ PROF.DR.MİTAT KOZ Enerji Energy(E) Yaşamın devamı için gerekli ön koşul Canlılarda gözle görülebilen mekanik iş ve vücut ısısının

Detaylı

13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU

13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU 13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU Laktik Asit Fermantasyonu Glikozdan oksijen yokluğunda laktik asit üretilmesine LAKTİK ASİT FERMANTASYONU denir. Bütün canlılarda sitoplazmada gerçekleşir.

Detaylı

SPKD-UKSCA AKREDİTE KUVVET KONDİSYON UZMANLIĞI SINAVI ÖRNEK SORULARI

SPKD-UKSCA AKREDİTE KUVVET KONDİSYON UZMANLIĞI SINAVI ÖRNEK SORULARI SPKD-UKSCA AKREDİTE KUVVET KONDİSYON UZMANLIĞI SINAVI ÖRNEK SORULARI SCAT-SCS 1. Liseli bayan bir futbol orta saha oyuncusuna antrenman durumunu tespit etmek için bir test bataryası uygulanıyor. Sonuçlar

Detaylı

KAS DOKUSU. Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU

KAS DOKUSU. Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU KAS DOKUSU Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU 1 Kas dokusu, kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürerek hareketi sağlayan bir dokudur. Toplam vücut ağırlığının Yenidoğanda % 25 Genç erişkin dönemde % 40 ve yaşlılık

Detaylı

AEROBİK EGZERSİZ PROGRAMLARININ DÜZENLENMESİ

AEROBİK EGZERSİZ PROGRAMLARININ DÜZENLENMESİ AEROBİK EGZERSİZ PROGRAMLARININ DÜZENLENMESİ 1 Aerobik Egzersiz Programlarının Düzenlenmesi Aerobik uygunluk düzeyi belirlendikten sonra aerobik uygunluğu geliştirmek ve korumak için egzersiz programları

Detaylı

Kas Uzunluğu - Kuvvet İlişkisi

Kas Uzunluğu - Kuvvet İlişkisi % Maksimal Gerim Kas Uzunluğu - Kuvvet İlişkisi Uzunluk Sarkomer boyu istirahat koşullarında 2 mm (mikron mikro metre) kadardır Kas Fibrili Uzunluğu ve Kuvvet Üretimi Sarkomerlerin boyu, dolayısıyla da

Detaylı

SPORCULARDA KOL VE BACAK WİNGATE TESTLERİ İLE ANAEROBİK GÜCÜN DEĞERLENDİRİLMESİ

SPORCULARDA KOL VE BACAK WİNGATE TESTLERİ İLE ANAEROBİK GÜCÜN DEĞERLENDİRİLMESİ T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ SPORCULARDA KOL VE BACAK WİNGATE TESTLERİ İLE ANAEROBİK GÜCÜN DEĞERLENDİRİLMESİ Murat OZAN YÜKSEK LİSANS TEZİ BEDEN EĞİTİMİ ve SPOR ANABİLİM DALI DANIŞMAN

Detaylı

Futbolda Dar ( Küçük) Alan Oyunları Fizyolojisi ve Antrenmana Çıkarımlar. Yusuf Köklü

Futbolda Dar ( Küçük) Alan Oyunları Fizyolojisi ve Antrenmana Çıkarımlar. Yusuf Köklü Futbolda Dar ( Küçük) Alan Oyunları Fizyolojisi ve Antrenmana Çıkarımlar Yusuf Köklü Pamukkale Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu 5. Antrenman Bilimi Kongresi 2-4 Temmuz 2013 Beytepe/

Detaylı

EGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI

EGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI EGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI Prof. Dr. F ÖZYENER EGZERSİZ SIRASINDAKİ DAYANIKLILIĞIMIZ VE SÜRATİMİZ BÜYÜK ORANDA KASLARIMIZIN ENERJİ VE GÜÇ ÜRETEBİLME YETENEĞİNE BAĞLIDIR. Kas Hücresi Sarkotübüler

Detaylı

SALI: Antr. 12 * Düşük Şiddet * Isınma

SALI: Antr. 12 * Düşük Şiddet * Isınma SALI: 18.07.2017 Antr. 12 * Düşük Şiddet - Maksimal kalp atımının (HRmax) 130-135 ile 5 dk yavaş koşu (+1 km) * Isınma - 15 dk kapsamlı ısınma, hareketlilik ve germe egzersizleri *Kuvvet - Her 30 sn. çalışmaların

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 40 HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ KAS KASILMASI VE GEVŞEMESİ

11. SINIF KONU ANLATIMI 40 HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ KAS KASILMASI VE GEVŞEMESİ 11. SINIF KONU ANLATIMI 40 HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ KAS KASILMASI VE GEVŞEMESİ HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ Huxley in kayan iplikler modeline göre çizgili kasın kasılması Bu modele göre kasılma aktin

Detaylı

FUTBOLDA KUVVET ANTRENMANLARI VE PLYOMETRİK ANTRENMANLAR. Doç.Dr. Güven ERDİL TFF Futbol Gelişim Direktörü

FUTBOLDA KUVVET ANTRENMANLARI VE PLYOMETRİK ANTRENMANLAR. Doç.Dr. Güven ERDİL TFF Futbol Gelişim Direktörü FUTBOLDA KUVVET ANTRENMANLARI VE PLYOMETRİK ANTRENMANLAR Doç.Dr. Güven ERDİL TFF Futbol Gelişim Direktörü FUTBOLDA KUVVET 1- Kuvvetin Genel Tanımlanması 2- Futbolda kuvvet neden önemlidir? 3- Kuvvet Konusunda

Detaylı

Her spor dalı için; antrenmanlara başlama yaşı, ilk başarı yaşı, araştırmayla ortaya konmuştur.

Her spor dalı için; antrenmanlara başlama yaşı, ilk başarı yaşı, araştırmayla ortaya konmuştur. 1 Her spor branşında, üst düzeyde, yüksek sportif güce ve başarıya ulaşmak için, yetenekli sporcuların zamanında ve doğru biçimde seçilerek uzun süreli ve sistematik bir çalışmaya girmeleri zorunludur.

Detaylı

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997).

Solunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997). SOLUNUM Solunum Solunum, canlı hücrelerdeki organik maddelerin oksidasyonuyla, enerjinin açığa çıkarılması olayı olarak tanımlanır. Açığa çıkan enerji, kimyasal enerji (ATP) olarak depolanır. Solunum ürünleri,

Detaylı

Buenos Aires 2018 Gençlik Olimpiyat Oyunları (YOG) Bilgi Notu

Buenos Aires 2018 Gençlik Olimpiyat Oyunları (YOG) Bilgi Notu Buenos Aires 2018 Gençlik Olimpiyat Oyunları (YOG) Bilgi Notu Organizasyon 6-18 Ekim 2018 tarihleri arasında aşağıda yer alan 33 spor dalında Arjantin in Buenos Aires kentinin ev sahipliğinde düzenlenecektir.

Detaylı

Buenos Aires 2018 Yaz Gençlik Olimpiyat Oyunları Disiplinler ve Maksimum Ülke Kotaları

Buenos Aires 2018 Yaz Gençlik Olimpiyat Oyunları Disiplinler ve Maksimum Ülke Kotaları Buenos Aires 2018 Yaz Gençlik Olimpiyat Oyunları Disiplinler ve Maksimum Ülke Kotaları *Takım Sporlarıyla İlgili Önemli Not Buenos Aires 2018 YOG programında yer alan takım sporlarının Futbol, Hokey, Plaj

Detaylı

ANTRENMANA UYUM DOÇ.DR. MİTAT KOZ. Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu

ANTRENMANA UYUM DOÇ.DR. MİTAT KOZ. Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu ANTRENMANA UYUM DOÇ.DR. MİTAT KOZ Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Aerobik - Anaerobik Düzenli antrenmanların organizma üzerinde çeşitli etkileri olduğu bilinmektedir. Düzenli yapılan

Detaylı

Antrenman ile anaerobik sistemde oluşan değişiklikler ve ölçülmesi: DAYANIKLILIK ANTRENMANINA UYUM PROF.DR. MİTAT KOZ

Antrenman ile anaerobik sistemde oluşan değişiklikler ve ölçülmesi: DAYANIKLILIK ANTRENMANINA UYUM PROF.DR. MİTAT KOZ Antrenman ile anaerobik sistemde oluşan değişiklikler ve ölçülmesi: DAYANIKLILIK ANTRENMANINA UYUM PROF.DR. MİTAT KOZ Dayanıklılık - Endurans Dayanıklılık bir işi veya aktiviteyi uzun süre yapabilmektir.

Detaylı

Metabolizma. Metabolizmaya giriş. Metabolizmaya giriş. Metabolizmayı tanımlayacak olursak

Metabolizma. Metabolizmaya giriş. Metabolizmaya giriş. Metabolizmayı tanımlayacak olursak Metabolizma Yaşamak için beslenmek zorundayız. Çünkü; Besinlerden enerji elde ederiz ve bu enerji; Hücresel faaliyetleri sürdürmemiz, Hareket etmemiz, Taşınım olaylarını gerçekleştirebilmemiz, Vücut sıcaklığını

Detaylı

Çocuklarda Antrenman Yaklaşımları Y.Doç.Dr.Sürhat Müniroğlu (3.sınıf seçmeli ders)

Çocuklarda Antrenman Yaklaşımları Y.Doç.Dr.Sürhat Müniroğlu (3.sınıf seçmeli ders) Çocuklarda Antrenman Yaklaşımları Y.Doç.Dr.Sürhat Müniroğlu (3.sınıf seçmeli ders) Büyüme ve Gelişme Çocuk organizmasını yetişkinden ayıran en önemli özellik, sürekli büyüme, gelişme ve değişme süreci

Detaylı

Strese Adaptasyon Modeli Kuvvet ve Güç Gelişimi Antrenmanlarının Fizyolojik Temelleri. Progresif Yüklenme. Kuvvet (F) Kassal Güç (P)

Strese Adaptasyon Modeli Kuvvet ve Güç Gelişimi Antrenmanlarının Fizyolojik Temelleri. Progresif Yüklenme. Kuvvet (F) Kassal Güç (P) Kuvvet ve Güç Gelişimi Antrenmanlarının Fizyolojik Temelleri Progresif Yüklenme Performans gelişimi için daha adapte olunmuş (alışık) yükten biraz fazla bir yük uygulanmalı Bu yeni yüke adaptasyon gelişince

Detaylı

Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Antrenörlük Eğitimi Lisans 2013_ECTS_uyumlu_1403 (Ana Müfredat) - Aktif

Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Antrenörlük Eğitimi Lisans 2013_ECTS_uyumlu_1403 (Ana Müfredat) - Aktif 21 uyumlu_1 (Ana Müfredat) - Aktif Genel Toplam Ders Adedi : 9 T : 1 U : 22 : 1 : 2 T+U : 1 1. YARIYIL No Ders Kodu Ders Adı T U L 1 111 2 Spor Bilimine Giriş 2 119 2 Türkçe I : Yazılı Anlatım 2 1111 2

Detaylı

12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU

12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU 12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU HÜCRESEL SOLUNUM HÜCRESEL SOLUNUM Besinlerin hücre içerisinde parçalanması ile ATP üretimini sağlayan mekanizmaya HÜCRESEL SOLUNUM denir. Canlılar

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 2 ATP-2

11. SINIF KONU ANLATIMI 2 ATP-2 11. SINIF KONU ANLATIMI 2 ATP-2 Fotosentez ve kemosentez reaksiyonları hem endergonik hem ekzergonik reaksiyonlardır. ATP molekülü ile hücrenin endergonik ve ekzergonik reaksiyonları arasında enerji transferini

Detaylı

ENERJİ KAYNAKLARI- ENERJİ SİSTEMLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ

ENERJİ KAYNAKLARI- ENERJİ SİSTEMLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ ENERJİ KAYNAKLARI- ENERJİ SİSTEMLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ Enerji Energy(E) Yaşamın devamı için gerekli ön koşul Gözle görülebilen mekanik iş ve vücut ısısının kombinasyonu olarak ortaya çıkar. İnsan vücudu

Detaylı

HÜCRESEL SOLUNUM OKSİJENSİZ SOLUNUM

HÜCRESEL SOLUNUM OKSİJENSİZ SOLUNUM 1 HÜCRESEL SOLUNUM *Hücresel solunum: Besinlerin parçalanarak ATP sentezlenmesine, hücresel solunum denir. ----------------------- OKSİJENSİZ SOLUNUM ----------------------- (ANAEROBİK SOLUNUM = FERMANTASYON)

Detaylı

ANTRENMAN BİLGİSİ. Kuvvet ve Kuvvet Antrenmanı. Doç.Dr. Ertuğrul GELEN. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu

ANTRENMAN BİLGİSİ. Kuvvet ve Kuvvet Antrenmanı. Doç.Dr. Ertuğrul GELEN. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu ANTRENMAN BİLGİSİ Kuvvet ve Kuvvet Antrenmanı SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu KUVVET ANTRENMANI YÖNTEMLERİ Kuvvet antrenman yöntemleri temelde iki grup altında toparlanabilir: (serbest

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.

Detaylı

GENEL ANTRENMAN BİLGİSİ

GENEL ANTRENMAN BİLGİSİ HİTİT ÜNİVERİSTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEK OKULU ANTRENÖRLÜK BÖLÜMÜ GENEL ANTRENMAN BİLGİSİ ANTRENMAN DURUMLARI ANTRENMAN DURUMLARI I-FORM(PEAKING) Sporcunun bir sezon içerisinde yakaladığı en iyi

Detaylı

Dr. M. Emin KAFKAS İnönü Üniversitesi Antrenörlük Eğitimi Bölümü 2015/Malatya

Dr. M. Emin KAFKAS İnönü Üniversitesi Antrenörlük Eğitimi Bölümü 2015/Malatya Dr. M. Emin KAFKAS İnönü Üniversitesi Antrenörlük Eğitimi Bölümü 2015/Malatya Outline (İzlence) 1. Hafta Biyokimya Nedir? Organizmadaki Organik Bileşiklerin Yapısı. 2. Hafta Enerji Sistemleri 3. Hafta

Detaylı

«uzun süreli spor çalışmaları sırasında organizmanın yorgunluğa karşı gösterdiği yüksek direnç yeteneği»

«uzun süreli spor çalışmaları sırasında organizmanın yorgunluğa karşı gösterdiği yüksek direnç yeteneği» 1 «uzun süreli spor çalışmaları sırasında organizmanın yorgunluğa karşı gösterdiği yüksek direnç yeteneği» «sporcunun psiko-fiziki yorgunluğa karşı direnç yeteneği» 2 Dayanıklılık antrenmanlarının temel

Detaylı

Dağcılık ve Antreman

Dağcılık ve Antreman Dağcılık ve Antreman Dağcılık ve Spor nedir? Antrenman nedir? Antrenman Dağcılık ve Tırmanış spor mudur? Spor belli kurallara ve tekniklere uyularak yapılan, bedensel gelişmeye yararlı, eğlenmek ve yarışmak

Detaylı

VÜCUT KOMPOSİZYONU 1

VÜCUT KOMPOSİZYONU 1 1 VÜCUT KOMPOSİZYONU VÜCUT KOMPOSİZYONU Vücuttaki tüm doku, hücre, molekül ve atom bileşenlerinin miktarını ifade eder Tıp, beslenme, egzersiz bilimleri, büyüme ve gelişme, yaşlanma, fiziksel iş kapasitesi,

Detaylı

Orta-Uzun Mesafe Koşularında VO2 Maks/Koşu Ekonomisi/Laktat Ölçümleri ve Antrenman Çıkarımlar

Orta-Uzun Mesafe Koşularında VO2 Maks/Koşu Ekonomisi/Laktat Ölçümleri ve Antrenman Çıkarımlar Orta-Uzun Mesafe Koşularında VO2 Maks/Koşu Ekonomisi/Laktat Ölçümleri ve Antrenman Çıkarımlar Prof. Dr. Muzaffer Çolakoğlu Ege Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Yrd. Doç. Dr. Tahir Hazır

Detaylı

Sportif performansın önemli unsurları.

Sportif performansın önemli unsurları. Sportif performansın önemli unsurları. Kondisyonel yetenekler Teknik Motor beceriler Psikolojik yetenekler Çearesel koşullar (yetenek,sağlık, malzeme,tesis...) Sportif performans Taktik, bilişsel yetenekler

Detaylı

2. Kanun- Enerji dönüşümü sırasında bir miktar kullanılabilir kullanılamayan enerji ısı olarak kaybolur.

2. Kanun- Enerji dönüşümü sırasında bir miktar kullanılabilir kullanılamayan enerji ısı olarak kaybolur. Enerji Dönüşümleri Enerji Enerji; bir maddeyi taşıma veya değiştirme kapasitesi anlamına gelir. Enerji : Enerji bir formdan diğerine dönüştürülebilir. Kimyasal enerji ;moleküllerinin kimyasal bağlarının

Detaylı

Çocuk ve adolesanlarla çalışma

Çocuk ve adolesanlarla çalışma Çocuk ve adolesanlarla çalışma Çocuklarda çalışma(antrenman) çocuğun kuvvetini, anaerobik ve aerobik kapasitesini iyileştirebilir. Ancak çocuklar yetişkinlerin küçük birer kopyası (minyatürü) değildir.

Detaylı

ENERJİ METABOLİZMASI

ENERJİ METABOLİZMASI ENERJİ METABOLİZMASI Soluduğumuz hava, yediğimiz ve içtiğimiz besinler vücudumuz tarafından işlenir, kullanılır ve ihtiyaç duyduğumuz enerjiye dönüştürülür. Gün içinde yapılan fiziksel aktiviteler kalp

Detaylı

YÜKSEKOKULU MÜDÜRLÜĞÜ SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ MÜFREDATI 1. YIL YARIYIL D.KODU DERSİN ADI ZOR/SEÇ

YÜKSEKOKULU MÜDÜRLÜĞÜ SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ MÜFREDATI 1. YIL YARIYIL D.KODU DERSİN ADI ZOR/SEÇ 1. YIL 1. YARIYIL BSE 111 Türkçe 1. Yazılı Anlatım Zorunlu 2 0 2 2 8010131 Yabancı Dil 1 Zorunlu 3 0 3 3 SYB 101 Spor Bilimine Giriş Zorunlu 3 0 3 4 SYB 103 Yönetim Bilimi Zorunlu 3 0 3 5 SYB 105 Genel

Detaylı

Sporcunun kendisini en yüksek hızda bir yerden bir yere hareket ettirebilme yeteneği

Sporcunun kendisini en yüksek hızda bir yerden bir yere hareket ettirebilme yeteneği 1 Sporcunun kendisini en yüksek hızda bir yerden bir yere hareket ettirebilme yeteneği Hareketlerin mümkün olduğunca yüksek bir hızda uygulanma yeteneği 2 Mekanik bakış açısına göre mesafe ile zaman arasındaki

Detaylı

16.10.2015. Outline (İzlence) Fitness. Vücut geliştirme (Body Building)

16.10.2015. Outline (İzlence) Fitness. Vücut geliştirme (Body Building) Doç.Dr. M.Emin KAFKAS İnönü Üniversitesi Malatya/2015 Fitness Fit -ness Vücut geliştirme (Body Building) 1. Hafta Kas, Kas Çeşitleri, Kasların Yapısı 8. Hafta Orta Düzey İçin Fitness ve Beslenme 9. Hafta

Detaylı

İNSAN ANATOMİSİ ve KİNESYOLOJİ

İNSAN ANATOMİSİ ve KİNESYOLOJİ İNSAN ANATOMİSİ ve KİNESYOLOJİ Sportif Hareketlerin Anatomisi Antrenörlük Eğitimi Bölümü -2013 Eğitim-Öğretim Yılı Güz Dönemi 13. hafta Su Sporları Tüm su sporları, yüksek düzeyde güç, kuvvet ve dayanıklılık

Detaylı

SPORDA ERGOJENİK YARDIM. (Sporda Beslenme ve Ergojenik Yardım)

SPORDA ERGOJENİK YARDIM. (Sporda Beslenme ve Ergojenik Yardım) SPORDA ERGOJENİK YARDIM (Sporda Beslenme ve Ergojenik Yardım) Günlük Beslenme Oranları ERGOJENİK YARDIM NEDİR? Fiziksel performansı arttırmak için sporcular tarafından kullanılan değişik yöntem, araç ya

Detaylı

Günde kaç saat, haftada kaç gün egzersiz yapılmalı?

Günde kaç saat, haftada kaç gün egzersiz yapılmalı? Başarılı bir kilo verme ve daha da önemlisi bu kiloyu korumada en önemli anahtar egzersizdir. Kilo verdikten sonra egzersiz yapmayı bırakanlar yeniden kilo alırken, egzersize devam edenlerde bu ihtimal

Detaylı

Sürat Antrenmanı. Dr.Ali KIZILET

Sürat Antrenmanı. Dr.Ali KIZILET Sürat Antrenmanı Bu antrenmanlar sürat ve çabukluk çeviklik gelişimi için antrenörler için temel kaynaktır.özel bir sürat antrenmanını takiben gevşeme egzersizleri her zaman kullanılmalıdır. Sürat antrenmanları

Detaylı

TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi

TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi 1. Termometre Çimlenen bezelye tohumlar Termos Çimlenen bezelye tohumları oksijenli solunum yaptığına göre yukarıdaki düzenekle ilgili, I. Termostaki oksijen miktarı azalır. II. Termometredeki sıcaklık

Detaylı

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi 1 Verim Arzının Zaman İçinde Değişimi Verim Arzının dış görünümü olan iş verimi işin tekrarlanması

Detaylı

Kas Dokusu Çeşitleri. 3 tip kas dokusu. Düz kaslar Kalp kası Çizgili iskelet kası

Kas Dokusu Çeşitleri. 3 tip kas dokusu. Düz kaslar Kalp kası Çizgili iskelet kası 1 Kas Dokusu Çeşitleri 3 tip kas dokusu Düz kaslar Kalp kası Çizgili iskelet kası 2 Düz Kaslar İç organların ve damarların duvarlarında bulunur Otonom sinir sistemi tarafından innerve edilir, istem dışı

Detaylı

FTR 210 EGZERSİZ FİZYOLOJISI. Kan damarları yoluyla oksijeni ve barsaklarda emilen besin maddelerini dokulara iletir

FTR 210 EGZERSİZ FİZYOLOJISI. Kan damarları yoluyla oksijeni ve barsaklarda emilen besin maddelerini dokulara iletir FTR 210 EGZERSİZ FİZYOLOJISI Dolaşım sistemi Kan damarları yoluyla oksijeni ve barsaklarda emilen besin maddelerini dokulara iletir Metabolizma sonucu oluşan artık maddeler ve CO 2 nin dokulardan uzaklaştırılmasında

Detaylı

Spor alanında beslenme ile ilgili bilgileri bu ünite kapsamında sizlere vereceğiz. Ünite içeriğinde yer alan teorik bilgi ve sizlerin

Spor alanında beslenme ile ilgili bilgileri bu ünite kapsamında sizlere vereceğiz. Ünite içeriğinde yer alan teorik bilgi ve sizlerin 1 Giriş Spor alanında beslenme ile ilgili bilgileri bu ünite kapsamında sizlere vereceğiz. Ünite içeriğinde yer alan teorik bilgi ve sizlerin tamamlayacağı yazılı, sözlü ve uygulamalı görevler beslenme,

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ

11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ 11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ KAS SİSTEMİ Hayvanların çoğunda hareket, özelleşmiş kas hücrelerinin kasılmasıyla meydana gelir. Kaslar, vücudun şeklinin korunmasında

Detaylı