Evaluation of the middle school students understanding level of basic system concepts

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Evaluation of the middle school students understanding level of basic system concepts"

Transkript

1 Elementary Education Online, 8(3), , lköretim Online, 8(3), , [Online]: Evaluation of the middle school students understanding level of basic system concepts Hasret NUHO+LU 1 ABSTRACT. System dynamics is a well formulated methodology for analyzing a system that includes cause-effect relationships, their underlying logic, time delays, and feedback loops. The method initially emerged in the business and industrial applications, but now it is increasingly being used in many other disciplines. Having been inspired by successful policy changes in many fields, the system dynamics researchers targeted to apply the system dynamics approach in the educational field too. The first aim of this study is to teach system concepts such as stocks, flows and causal relationships to secondary school students and to evaluate the competence of the students understanding capacity depending on their grade level. Another aim of this study is to determine the problems encountered by middle school students in learning system components. The system components were taught in six lesson hours by using four different scenarios. For each scenario, students modeled the system explained in the story using Stella software, and tested their models. In this study, a non-experimental quantitative research design was applied. The data were based on unstructured interviews and observations of the researcher. The conclusion of the study is that components of system dynamics can be communicated to middle school students in six lesson hours. Key words: System thinking, System dynamics, Stella software, teaching and learning methods SUMMARY Purpose and significance: System Dynamics is a well formulated methodology for analyzing a system that includes cause-effect relationships, time delays, and feedback loops. Historically the methodology firstly emerged in the business and industry world (Forrester 1961), but now educational research areas are also affected like many other disciplines. Having been inspired by successful policy changes in many fields, system dynamics researchers targeted to apply the system dynamics approach in the educational field too. The aim of the study is to teach system concepts such as stock, flow and cause-effect relationship in an introductory lesson of six hours and to evaluate students understanding level in middle school. In the introductory lesson 4 different scenarios were taught to the students. First three scenarios contain basic stock and flow relationships without any causal relation. The fourth scenario contains cause-effect relationship. Modeling competence of the students was examined by grade level. There is a remarkable increase in the interest and understanding level of the students in the lessons that use system dynamics approach. Another aim of this study is to determine the problems encountered when teaching system dynamics. Method: In this study, a non-experimental quantitative research design was applied. This research practice is called survey modeling (Cohen, Manion, and Morrison, 2000). It is used as an unstructured interviews and observations while collecting data from sample. 1 Gazi Üniversitesi, Eitim Bilimleri Enstitüsü, Fen Eitimi ABD, Ankara hasret.nuhoglu@gmail.com

2 The sample of this research is 30 students studying in the middle school in the fall semester of The number of students at each of the three grade levels is 10. The data was collected by the researcher in six hours of introductory lessons and two hours of interviews with 30 middle school students in computer laboratory. Firstly, system dynamics approach was introduced to students. Then basic system concepts (stocks, flows, cause-effect relationship) were taught with different four scenarios. Students learned system components while they built several system models related to the scenarios using Stella software. Students saved their models in computer step by step by the instruction of the researcher. The saved data and models were evaluated by the researcher according to six criteria: understanding scenarios, determining stocks and flows, establishing mathematical equations, graphing and interpreting graphics. These criteria were summarized with respect to grade levels. The data was analyzed with descriptive statistics. Results of statistical analysis were supported by student interviews about the course. Results: This study shows that middle school students are able to learn basic system components in six hours. Although students did not know modeling with Stella program before, they learned the program easily in six hours. In introductory lesson, students were presented with four scenarios. First three scenarios contained stock-flow relationship without any feedback. The last scenario included cause and effect relationship with feedback in itself. In the last scenario students struggled hard to determine cause and effect relationship and to find out the converter variables. In the first three basic scenarios, they determined stock and flows pretty easily. It was observed that modeling competence of students increased in proportion with grade level. Discussion and conclusion: Students learned basic system components in six lesson hours with four different scenarios. They had some difficulties about complex scenarios containing cause and effects relationships, although they could easily determine the stock and flow variables in a system. The reason of these results might be related to mathematical equations. Students not knowing mathematical relations between concepts cannot easily test the model. Knowing mathematical relations may be important for testing models. Students should be trained with various scenarios that contain feedback loops, in order to learn systems thinking meaningfully and completely. 867

3 'lkö*retim Ö*rencilerinin, Sistem Kuram-n-n Temel Elemanlar-n- Anlama Düzeylerinin De*erlendirilmesi Hasret NUHO+LU 2 ÖZ. Sistemlerin zamanla nasgl deihtiini anlamak için kullanglan bir yöntem olan sistem dinamii, eitim dghg alanlarda uzun süreden beri uygulanmaktadgr. Sistem dinamii çalghmalarg mühendislik, ihletme yönetimi, ekonomi ve fizik, kimya, biyoloji gibi temel bilim alanlargnda önemli gelihmelere sebep olmuhtur. Bu gelihmelerden etkilenen arahtgrmacglar eitimin kalitesini artgrmak amacgyla sistem dinamii yaklahgmgng eitim alanlargna da uygulamaya bahlamghlardgr. Bu çalghmangn bir amacg, sistem dinamii yaklahgmgng kgsaca tangtarak sistemin temel elemanlargng örnek senaryolar ve STELLA programg yardgmgyla anlatmaktgr. ÇalGHmanGn dier bir amacg ilköretim örencilerinin sistem dinamii yaklahgmgngn temelini oluhturan stok, akgh, sebep-sonuç ilihkisi gibi kavramlarg 6 saatlik bir tangtgm dersi ile ne derece anlayabildiklerini görebilmektir. Bu arahtgrmada, örencilerin sistemin elemanlargng tangmaya yönelik 4 farklg senaryo üzerinde bir sistemi nasgl modelledikleri gözlemlenerek, modelleme becerilerinin sgngf düzeylerine göre arttgg tespit edilmihtir. AyrGca bu çalghma, örencilerin sistemin elemanlargng senaryolar üzerinde örenirken karhglahtgklarg sorunlarg göz önünde bulundurarak öneriler getirmektedir. Anahtar Sözcükler: Sistem dühüncesi, Sistem dinamii,, STELLA programg, öretim ve örenme yöntemi G'R'2 Sistemlerin zamanla nasgl deihtiini anlamak için kullanglan disiplinler arasg bir metodoloji olan sistem dinamii, eitim dghg alanlarda uzun süreden beri uygulanmaktadgr. Sistem dinamii çalghmalarg mühendislik, ihletme yönetimi, ekonomi ve fizik, kimya, biyoloji gibi temel bilim alanlargnda önemli gelihmelere sebep olmuhtur (Sterman, 2000). Bu gelihmelerden etkilenen arahtgrmacglar eitimin kalitesini artgrmak amacgyla sistem dinamii yaklahgmgng eitim alanlargna da uygulamaya bahlamghlardgr. Sistem dinamiine dayalg ilk eitim bilimi çalghmalarg (Forrester, 1996), bu sahada da ciddi sonuçlar elde edilmesinin mümkün olduunu göstermektedir. Sistem dinamii yaklahgmgngn uygulandgg okullarda, örenciler okul dghg zamanlarda bile dersleriyle ilgili gönüllü projeler yürütmühler, zaman zaman kendi velilerini de ders projelerine katacak kadar müfredata ilgi duyar hale gelmihlerdir. Sistem dinamii yaklahgmg dört temel özellik üzerinde odaklanmghtgr. Bunlardan ilki, bütün dinamik davranghlargn, akghlar ile bunlargn toplandgg stoklarla temsil edilebilmesidir. Örnein bir su havuzu sisteminde, havuz stok, havuzu dolduran veya bohaltan musluklar akghtgr. kinci temel özellik, sistemdeki stok ve akghlargn geribesleme döngüleri içinde olmasgdgr. Geribesleme, sebep-sonuç ilihkilerinin ilk çgktgg kaynaa geri dönmesidir. Üçüncü temel özellie göre herhangi bir sistemdeki sebep-sonuç ilihkileri, dorusal olmayan biçimlerde birlehir. Yani, sistemin stoklarg hakkgndaki geri besleme ilihkileri, stoklarg kendileriyle doru orantglg olmayan Hekilde etkiler. Son temel özellik ise, sistemin doasgnda olan ve birbiriyle etkilehim içindeki akghlar, geribesleme döngülerinin ve dorusal olmayan ilihkilerin oluhturduu agn dinamik davranghgngn analitik olarak çözülememesidir. Bu nedenle karmahgk sistemlerin dinamik davranghgng ortaya çgkarmak için bilgisayar simülasyonu zorunludur (Sterman, 2000; Barlas 2002). Sistem dinamii, bilgisayar simülasyonu vasgtasgyla gerçein zihinsel modelleri hakkgnda varsaygmlarg test etmek için örencilere bir geri besleme kaynag salar. Bilgisayar simülasyonu bilgisayarda uygulanan saygsal hesaplamalar vasgtasgyla sistem davranghgngn adgm adgm ortaya çgkarglmasgdgr. Bir sistem dinamii modeli sistemin yapgsgng temsil eder. Bu modelin simülasyon temsili oluhturulduunda ve bahlanggç HartlarG salandggnda bir gerçek dünyadaki deihkenlerin davranghgng simüle edebilir. yi bir model gerçek dünyangn tümünü deil, bazg yönlerini taklit etmeye tehebbüs eder. Gerçek dünya zamanda geri dönmeye ve bir Heyleri deihtirmeye izin 2 Gazi Üniversitesi, Eitim Bilimleri Enstitüsü, Fen Eitimi ABD, Ankara hasret.nuhoglu@gmail.com 868

4 vermezken, simülasyon örencilere sistemin yapgsgng deihtirme ve pek çok farklg kohulda sistemin davranghgng analiz etme gücü verir. Bilgisayar simülasyonu sadece örencilerin gerçek yahamg gözlemlemesini zorlayan sistemleri modellemek için yararlg deildir ayng zamanda gerçek deneylerle birlehtiinde örenme sürecinde de çok etkilidir (Forrester, 1995; Martin, 1997a; Sterman, 2000). Sistem dinamii yaklahgmg kullanglarak mikro-dünya (microworld) olarak adlandgrglan simülasyon ortamlarg oluhturulur. Bu ortamg kullanan örenciler, gerçek dünyangn yerine bu model üzerinde deneyler yaparlar. Deneyler bilgisayar kullanglarak yapgldggndan, çok saygda alternatif senaryo farklg parametreler kullanglarak test edilebilir. Böylece örenci, farklg kohullarda, sistem dinamii yaklahgmgngn nasgl ihlediini yahayarak örenir. Örenci bahka türlü görme imkang bulamayacag deneyleri bu mikro dünya ortamgnda gözlemleyebilir. Bilgisayar ortamgnda simülasyon deneyleri, Powersim (1999), Vensim (1999), STELLA (2000), ithink (2000), Extend (2000) gibi çehitli yazglgmlar vasgtasgyla yapglgr (Martin, 1997a; Alessi, 2000). lköretim örencileri için genellikle STELLA (System Thinking Educational Learning Laboratory with Animation) programg önerilir (Brown, 1992; Forrester, 1996). Stella, sistemdeki deihkenlerin nicel etkilehimlerini gözlemlemeyi, sistemin çatgsgng ve grafiksel arayüzünü kolay anlamayg salayan, stok (stock), akgh (flow), ara deihken (dönühtürücü= converter) ve balaygcg (connector) elemanlargndan oluhan bir simülasyon gelihtirme ve icra programgdgr (Martin, 1997a). Grafiksel arayüz kullanglarak fizik, kimya, biyoloji ve sosyal bilimlere ait sistemler tangmlanabilir ve analiz edilebilir. STELLA program- ile model olu4turma STELLA programgngn model oluhturma bölümü 4 elemandan meydana gelir. Bunlar: stok, akgh, ara deihken ve balaygcgdgr. STOK: Sistemin mevcut durumunu gösteren birikimli deihkenlere verilen isimdir. Bir küvet sistemini dühünelim. Küvete bir musluktan suyun geldiini ve küvetin altgndaki delikten suyun bohaldggng hayal edelim. Bu sistemin herhangi bir andaki resmini çekersek sistemin mevcut durumunu görebiliriz. Küvet sisteminin bir andaki mevcut durumu küvetteki su miktargdgr, yani suyun stokudur. AKI2: AkGH, stokun deihim hgzgdgr. Küvet örneinde akgh suyun musluk vasgtasgyla küvete girmesi veya kanal vasgtasgyla küvetten çgkmasgdgr. Birim zamanda giren veya çgkan su miktarg, akgh deihkenlerini oluhturur. Stok ve akgh arasgndaki fark nedir? Stoklar birikimlerdir. Sistemin herhangi bir andaki mevcut durumunu ortaya koyar. Eer küvetin resmini çekerseniz su seviyesini kolaylgkla görebilirsiniz. Suyun birikmih hacmi stoktur. Stok herhangi bir anda sistemin HartlarGnG tangmlar. Stok birdenbire deihiklik göstermez, stoktaki deihim zamanla dereceli bir Hekilde gerçeklehir. AkGH birim zamandaki deihim miktarg veya bahka bir deyihle deihimin hgzg demektir. Musluktaki su küvete doru akar veya su deliklerden dgharg bohalgr. AkGH stoku artgrgr veya azaltgr. Zamanla deihen tüm sistemler sadece stok ve akgh kullanglarak modellenebilir (Martin, 1997b; Barlas 2002). ARA DE7'2KEN (DÖNÜ2TÜRÜCÜ): Ara deihkenler, aslgnda akghgn bir parçasgdgr. Fakat modeli daha anlahglgr kglmak için, gerçek dünyada birbirinden farklg anlamlarla tangmlanan öeleri, tek bir akgh deihkeni içinde toplamak yerine birbirinden ayrg deihkenler olarak tangmlamak daha elverihlidir. Veri girdisini almak, deihkenler arasgndaki çok karmahgk denklemleri parçalara aygrgp basitlehtirmek ve bazg çgktg deihkenleri tangmlamak için kullanglgr. Küvet örneinde suyun akghgng kontrol eden vanangn çapg, giren suyun basgncg gibi deihkenler ara deihkenler olarak tangmlanabilir. Bu ara deihkenler, içeri su akghgng yani birim zamanda musluktan küvete giren su miktargng belirleyecek bir fonksiyonun parçalargdgr. gösterir. BA7LAYICI: AkGHlarGn veya ara deihkenlerin arasgndaki sebep sonuç ilihkilerini 869

5 STELLA programgna ait temel öelerin nasgl bir ilihki içinde olduu Uekil 1 de gösterilmektedir (Martin, 1997a). Uekil 1 de STELLA programgnda yer alan temel ve yardgmcg elemanlar gösterilmektedir. Temel elemanlar ile sistem modellenir, yardgmcg elemanlar ile modelle ilgili ayrgntglg bilgilere ulahglgr (model çgktgsgng grafikle veya tablo ile ifade etmek gibi). Araçlar ise modelimizi silmek veya iharetlemek için kullanglgr. 2ekil 1. STELLA elemanlargngn gösterimi Uekil 2 de STELLA programg ile sistem elemanlargngn nasgl çizildii gösterilmektedir. Uekiller ekrana sürüklenir sonra da isimleri yazglgr. 2ekil 2. STELLA ile model oluhturma STELLA program- ile modeli test etme STELLA programgngn modeli test etme bölümünde gelihtirilen modelin matematiksel ehitlikleri yazglgr ve modelin doru bir Hekilde gelihtirilip gelihtirilmedii test edilir. AyrGca modelin grafii çizilerek model hakkgnda daha fazla bilgi edinilir. STELLA programgnda modelleme yaptgktan sonra örenci sol üst köhedeki iharetini deihtirir ve iharet olduunda her bir sistem elemangngn üzerinde bir soru ihareti belirir. Bu iharet sisteme matematiksel ehitliklerin ilave edilmesini istemektedir. Her bir elemangn üzerine iki defa tgklandggnda karhgmgza ehitlikleri yazmamgzg salayacak bir pencere açglgr. AHaGdaki 870

6 pencerede A ve B gibi iki ara deihkenin matematiksel bagntgsg örnek olarak gösterilmektedir. Her bir kavram için bu pencere açglmaktadgr. Uekil 3 te kavramlar arasgndaki matematiksel denklemlerin nasgl yazgldgg gösterilmihtir. 2ekil 3. STELLA ile matematiksel denklemleri yerlehtirme Modelin matematiksel denklemleri de hazgrlandgktan sonra, sistemle ilgili grafik elde edilebilir. Grafii çizebilmek için STELLA programgnda butonuna basmak yeterlidir. Grafik ekrana çgktgktan sonra üzerine iki defa tgklandggnda seçmek istenilen parametreleri belirtmek için bir sayfa açglgr. Parametreleri seçtikten sonra modelin grafii çizilir daha sonra örenci bu grafikleri yorumlayarak gelihtirdii modeli ayrgntglg bir Hekilde inceler ve doruluunu test eder. Amaç Bu çalghmangn amacg, ilköretim örencilerinin sistem dinamii yaklahgmgngn temelini oluhturan stok, akgh, geribesleme gibi elemanlarg 6 saatlik bir tangtgm dersi ile ne derece anlayabildiklerini görebilmektir. Bu amaçla, örencilerin sistemin elemanlargng tangmaya yönelik 4 farklg senaryo üzerinde bir sistemi nasgl modelledikleri gözlemlenerek modelleme becerileri sgngf düzeylerine göre tespit edilmihtir. AyrGca bu çalghma ile, sistemin elemanlargng senaryolar üzerinde örenirken örencilerin karhglahtgklarg sorunlarg tespit etmek hedeflenmihtir. YÖNTEM Ara4t-rman-n Modeli AraHtGrma deneysel olmayan nicel arahtgrma tasargmgna sahiptir. AraHtGrma yapglgh yöntemine göre tarama modelindedir (Cohen, Manion ve Morrison, 2000). AraHtGrmada, örneklemden verilerin toplanmasg bakgmgndan gözlem ve yapglandgrglmamgh görühme tekniklerinden yararlanglmghtgr (Karasar, 2002). Ara4t-rman-n Örneklemi AraHtGrmanGn örneklemini, ilköretim altgncg, yedinci ve sekizinci sgngflargnda örenim gören 30 örenci oluhturmaktadgr. ÇalGHma grubundaki örenciler, bir ilköretim okulundan rastgele seçilerek oluhturulmuhtur. Ara4t-rman-n uygulama basamaklar- AraHtGrma verileri, 30 örencinin katgldgg örenci grubu ile bir bilgisayar laboratuvargnda 6 saat uygulama, 2 saat örencilerle görühmeler yapglarak elde edilmihtir. 871

7 1. AraHtGrma kapsamgnda örencilere ilk önce sistem dinamii ve sistem dühüncesi tangtglmghtgr. 2. Sistemin elemanlarg (stok-akgh ve sebep sonuç ilihkileri) örnekler ile açgklanmghtgr (Örnek: Bir ormanda yahayan tavhan saygsg stokken, doumlar içeriye akgh, ölümler dghargya akghtgr). 3. Örencilere stella programg tangtglmgh ve bu program ile dinamik bir sistemin nasgl modellenecei hakkgnda bilgi verilmihtir. 4. Örenciler iki kihilik gruplara ayrglmghtgr. Örencilerin çalghma arkadahlargng seçmelerine izin verilmihtir. 5. ÇalGHmanGn ilk kgsmgnda örencilere senaryonun içerii hakkgnda bilgi verilmihtir. Daha sonra, örencilere senaryoyla ilgili sorular sorularak, senaryoyu ne derecede anladgklarg arahtgrmacg tarafgndan izlenmihtir. 6. Senaryonun örenciler tarafgndan anlahglmasgndan sonra, her örenci senaryo ile ilgili modelini stella programg yardgmgyla oluhturmaya bahlamghtgr. 7. Stella programgng örenen örenciler, daha sonra grup arkadahg ile birlikte, dört farklg senaryo üzerinde, modellerini gelihtirmihlerdir. Her bir senaryoda ayng çalghma süreci izlenmihtir. 8. Örenciler gelihtirdikleri modelleri, ahama ahama bilgisayarlargna kaydetmihlerdir. 9. Ders bitiminde örenciler arasgndan rastgele seçilmih 15 örenci ile yapglandgrglmamgh görühmeler yapglmghtgr. 10. Ders sonunda örencilerin oluhturduklarg modeller ve çizdikleri grafikler arahtgrmacg tarafgndan incelenerek sgngf düzeylerine göre deerlendirilmihtir. AraHtGrma sürecinde gözlemler, model kaygtlarg ve görühmelerle elde edilen veriler 6 kriter ile ifade edilmihtir. Bu kriterler HunlardGr: Senaryoyu anlama: Örencinin senaryoda neden bahsedildiini ve soruda ne istendiini anlama derecesini ölçmektedir. Bu kriterle ilgili veriler nitel gözlem yoluyla elde edilmihtir. Örencilere modelleme esnasgnda senaryoda neden bahsedildii ve onlardan senaryoyla ilgili ne istendii sözlü olarak sorulmuh, örencilerden algnan cevaplar arahtgrmacg tarafgndan kaydedilmihtir. Stok deikenlerini belirleme: Örencinin sistemdeki stok deihkenlerini doru belirleme derecesini ölçmektedir. Bu ölçütle ilgili veriler örenci model kaygtlargndan elde edilmihtir. Ders esnasgnda adgm adgm kaydedilen modeller daha sonra arahtgrmacg tarafgndan incelenerek sgngf düzeylerine göre deerlendirilmihtir. Ak deikenlerini belirleme: Örencinin sistemdeki içeri ve dgharg akghlarg doru belirleme derecesi ölçülmektedir. Bu ölçütlerle ilgili veriler örenci model kaygtlargndan elde edilmihtir. Saysal parametreleri yerletirme: Örencinin senaryo ile ilgili soruda verilen saygsal parametreleri model üzerinde doru yerlehtirebilme derecesi ölçülmektedir. Bu ölçütlerle ilgili veriler örenci model kaygtlargndan elde edilmihtir. Grafik çizme: Örencinin gelihtirdii modelin grafiini doru çizebilme derecesi ölçülmektedir. Bu ölçütle ilgili veriler örenci model kaygtlargndan elde edilmihtir. Grafii yorumlama: örencinin çizdii grafiin ne anlama geldiini yorumlayabilme derecesi ölçülmektedir. Bu ölçütle ilgili veriler örencilerle model bitiminde görühmeler yapglarak elde edilmihtir. AHaGda her bir senaryo için Hu bilgilere yer verilmihtir: 1. Örencilere sunulan her bir senaryonun içerii ve senaryo ile ilgili soru, 2. Örencilerin ders bitiminde ulahmasg gereken senaryonun doru modeli, saygsal parametreleri ve grafii, 872

8 3. Örencilerden gözlemler ve model kaygtlarg ile elde edilen verilerin sgngf seviyelerine göre deerlendirilerek oluhturulan tablo. Bu tablolarda her bir ölçüt için doru, yanlgh ve kgsmen doru cevaplayan örenci sayglarg yer almaktadgr. Ara4t-rmac-n-n Rolü Sistem dinamiini, sistem ve sistemin elemanlargng örneklerle açgklayan arahtgrmacg, stella programgngn nasgl kullangldgg hakkgnda bilgi verdikten sonra, örencilerin grup arkadahlarg ile birlikte çalghmalargna olanak salamghtgr. Modelleme esnasgnda örencileri gözlemlemih ve gözlemlerden elde ettii sonuçlarg model kaygtlarg ile birlehtirerek, örencilerin modelleme becerilerini altg ölçütü (senaryoyu anlama, stok deihkenlerini belirleme, akgh deihkenlerini belirleme, saygsal parametreleri yerlehtirme, grafik çizme ve grafii yorumlama) göz önünde bulundurarak deerlendirmihtir. Ara4t-rmada kullan-lan ölçme arac- AraHtGrma kapsamgnda örencilerden elde edilen veriler, arahtgrmacg tarafgndan hazgrlanan gözlem formuna modelleme esnasgnda algnan notlar yoluyla deerlendirilmihtir. AyrGca yapglandgrglmamgh görühmelerde, örencilere derste yapglan uygulama ile ilgili sorulan açgk uçlu sorulara verilen cevaplar, arahtgrmacg tarafgndan kaydedilmihtir. BULGULAR 1. Stok ve ak-4- belirleme Bu uygulamangn amacg, ilköretim örencilerinin bir sistemin temelini oluhturan stok ve akghlarg ne ölçüde doru bulabildiklerini tespit etmektir. Örencilerin stok ve akghg belirleme becerileri, dört farklg senaryodan elde edilen örenci cevaplarg sgngf düzeyleri göz önünde bulundurularak deerlendirilmihtir. SENARYO 1 lk senaryo sistem dinamiinin temel senaryolargndan biri olan küvet senaryosudur. Örencilere küvetteki su miktargngn deihip deihmedii sorulmuhtur. Eer deihiyorsa, deihimin zaman içinde nasgl gerçekleheceini bulmalarg istenmihtir (Uekil 4). Örencilerin bulmalarg gereken doru model ve bu modele göre küvetteki su miktargngn zamanla deihim grafii Uekil 5 te gösterilmektedir. Küvet senaryosu SORU: çerisinde 100 ml su bulunan bir küvet dühünelim. Musluu açtggngzda küvete dakikada 100 ml su giriyor, fakat küvetin altgndaki delikten dakikada 25 ml su dghargya bohalgyor. Küvetteki su miktarg deihir mi? 2ekil 4. Küvet senaryosu Senaryonun Modeli Senaryonun Grafi*i küv etteki su miktari küv ete giren su küv ettenbosalan su Küvetteki su miktarg Küvete giren su Küvetten bohalan su 2ekil 5. Küvet senaryosunun modeli, saygsal parametre tablosu ve deihim grafii 873

9 Ö*renci cevaplar- Örencilerin bir ders saati boyunca gelihtirdikleri küvet senaryosunun modeli, modelin saygsal parametreleri ve grafik kaygtlargndan elde edilen sonuçlar Tablo 1 de gösterilmektedir. Senaryo 1 Küvet örne*i Tablo 1. SGnGf düzeylerine göre doru yangtlayan örencilerin saygsg (Senaryo 1) 6. sgngf 7. sgngf 8. sgngf D Y K D Y K D Y K Senaryoyu anlama Stoku belirleme AkGHlarG belirleme SayGsal parametreleri yerlehtirme Grafik çizme Grafii yorumlama D: Doru cevap Y: YanlGH cevap K: KGsmen doru cevap Tablo 1 incelendiinde, uygulamaya katglan tüm örencilerin küvet senaryosunda neden bahsedildiini ve soruda neyin istendiini anladgklarg görülmektedir. Buna ramen senaryoyu anlamaktan modelin grafiini yorumlamaya kadar geçen süreçte, doru yangtlargn saygsgngn giderek azaldgg dikkat çekmektedir. Fakat her bir kritere verilen doru cevaplar sgngf düzeyi arttgkça artgh göstermektedir. 6. sgngflarda stoku doru belirleyen örenci saygsg 8 iken doru grafii çizip, doru bir Hekilde yorumlayabilen örenci saygsg 4 e dühmühtür. Dier sgngflarda da benzer dühüh görülmektedir. Stok ve akghlargn her ikisini de doru belirleyen örenciler, genellikle saygsal parametreleri de doru bir Hekilde yerlehtirmihler, grafikleri de doru çizmihlerdir. Küvet senaryosunda altgncg sgngftaki 2 örenci stoku yanlgh belirlerken dier örenciler küvetteki su miktarg olan stoku doru tespit etmihlerdir. StoklarG doru belirlemede gösterilen baharg, içeriye ve dghargya akghlarg belirlemede azalmghtgr. SayGsal parametreleri yerlehtirmede sekizinci sgngftaki örenciler daha baharglg olmuhtur. AltG örenci parametreleri doru yerlehtirmih, dört örenci de stok ve akghlardan oluhan üç parametreyi kgsmen doru yerlehtirmihlerdir. Küvet modelinde saygsal parametreleri yerlehtiremeyen örenciler grafik çizme ve çizilen grafikleri yorumlamada bahargsgz olmuhlardgr. Örencilerin model oluhtururken yaptgklarg yanlghlar örencilerle birlikte tartghglarak düzeltmeler yapglmgh ve sonra dier senaryolar üzerinde çalghglmghtgr. Örenciler modeli doru bir Hekilde oluhturduktan sonra, modeldeki saygsal parametreleri deihtirerek farklg grafikler çizmihlerdir. Bu ahamada, artgk grafiin nasgl çgkacagng grafii çizmeden önce tahmin etmeleri istendiinde örencilerin büyük çounluunun grafii doru tahmin ettii tespit edilmihtir. SENARYO 2 kinci senaryo kokarca senaryosudur. Örencilerden bir ormandaki kokarca saygsgngn 10 ygl içinde nasgl deiheceini bulmalarg istenmihtir (Uekil 6). Örencilerin bulmalarg gereken doru model ve modelin saygsal parametreleri ile kokarca saygsgngn zamanla deihim grafii Uekil 7 de gösterilmektedir. Kokarca Senaryosu 500 kokarca iki tren yolunun kesihim noktasgngn yakgngnda bir ormanda yahamaktadgr. Her ygl 100 yavru kokarca domaktadgr. Orman anayola yakgn olduundan her ygl 120 kokarca ölmektedir. 10 ygl içinde kaç tane kokarca ormanda yahayacaktgr? 2ekil 6. Kokarca senaryosu 874

10 Senaryo Modeli Senaryonun Grafi*i kokarca nüf usu dogumlar ölümler Kokarca nüfusu Doumlar Ölümler 2ekil 7. Kokarca senaryosunun modeli, saygsal parametre tablosu ve deihim grafii Ö*renci cevaplar- Örencilerin bir ders saati boyunca gelihtirdikleri kokarca senaryosunun modeli, modelin saygsal parametreleri ve grafik kaygtlargndan elde edilen sonuçlargn deerlendirmesi Tablo 2 de gösterilmektedir. Senaryo 2 Kokarca örne*i Tablo 2. SGnGf düzeylerine göre doru yangtlayan örencilerin saygsg (Senaryo 2) 6. sgngf 7. sgngf 8. sgngf D Y K D Y K D Y K Senaryoyu anlama Stoku belirleme AkGHlarG belirleme SayGsal parametreleri yerlehtirme Grafik çizme Grafii yorumlama D: Doru cevap Y: YanlGH cevap K: KGsmen doru cevap Kokarca senaryosunda örenciler küvet senaryosuna göre stok ve akghg belirlemede daha baharglg olmuhlardgr. SayGsal parametreleri modelde yerlehtiren örencilerin saygsg küvet senaryosuna göre artgh göstermektedir. Sekizinci sgngftaki örencilerden iki örencinin grafii kgsmen doru çizmesi dghgnda model doru oluhturulmuhtur. Modelde saygsal parametreleri yanlgh yerlehtiren örenciler modelin grafiini yanlgh çizdiklerinden grafii de yanlgh yorumlamghlardgr. Örencilerin kokarca modelini oluhturmasg sgngf düzeyleri arttgkça artgh göstermektedir. SENARYO 3 Üçüncü senaryo göknar aacg senaryosudur. Örencilerden bir ormandaki göknar aacg saygsgngn 12 ygl içinde nasgl deiheceini bulmalarg istenmihtir (Uekil 8). Örencilerin bulmalarg gereken doru model ve modelin saygsal parametreleri ile kokarca saygsgngn zamanla deihim grafii Hekil 9 de gösterilmektedir. Göknar a*ac- senaryosu Bugün yaklahgk 5 milyon göknar aacg Dou Karadeniz ormanlargnda yayglmghtgr. Bir kereste Hirketi her ygl yaklahgk 100 bin aaç kesmektedir. OrmanGn tamamen yok edilebileceinden kaygglanan çevreci bir grup mümkün olduunca yeni pek çok göknar aacg yetihtirmek için urahgr. YaklaHGk olarak her ygl 5 bin aaç yetihtirebilirler. 12 ygl içinde Dou Karadeniz ormanlargnda kaç tane göknar aacg olabilecek? Uekil 8. Göknar aacg senaryosu 875

11 Senaryo Modeli Senaryonun Grafi*i göknar agaci yetistirme Göknar aacg saygsg kesme YetiHtirme Kesme ekil 9. Göknar aacg senaryosunun modeli, saygsal parametre tablosu ve grafii Ö*renci Cevaplar- Örencilerin bir ders saati boyunca gelihtirdikleri göknar aacg senaryosunun modeli, modelin saygsal parametreleri ve grafik kaygtlargndan elde edilen sonuçlar Tablo 3 te gösterilmektedir. Tablo 3. SGnGf düzeylerine göre doru yangtlayan örencilerin saygsg (Senaryo 3) Senaryo 3 Göknar a*acörne*i 6. sgngf 7. sgngf 8. sgngf D Y K D Y K D Y K Senaryoyu anlama Stoku belirleme AkGHlarG belirleme SayGsal parametreleri yerlehtirme Grafik çizme Grafii yorumlama Örenciler göknar aacg modelinde stok ve akghlarg doru bir Hekilde tespit etmelerine ramen saygsal parametreleri yerlehtirmede önceki senaryolara göre daha az baharglg olmuhlardgr. Göknar aacg senaryosunda örenciler saygsal parametreleri yerlehtirirken sayglar biraz büyük olduu için sgfgrlarg eksik yazarak yanlgh grafikler elde etmihlerdir. Daha sonraki adgmlarda örenciler yanlghlargng düzelterek doru grafikleri elde etmihlerdir. Örencilerin üçüncü senaryoda modeli dier senaryolara göre daha doru yapmalarg beklenirken saygsal parametreleri yerlehtirmede büyük sayglargn olmasgndan dolayg model üzerinde birden çok deihiklikler yaparak grafiklerini elde etmihlerdir. Bu seviyede örenciler sistemin temel elemanlarg olan stok ve akghlarg doru tespit etmeyi örenmihlerdir. SayGsal parametreleri modelde yerlehtirme noktasgnda da sgkgntglargng fark edip daha dikkatli olmaya çalghmghlardgr. 2. Geri Besleme ve Sebep- sonuç ili4kilerini gösterme Buraya kadar yapglan uygulamalargn hiçbirinde geri-besleme ve sebep-sonuç ilihkisi bulunmamaktadgr. Bu uygulamada örencilerin sistemin temel elemanlargndan geri besleme ve sebep-sonuç ilihkilerini anlayabilme becerileri deerlendirilmektedir. Senaryo iki adgmdan oluhmaktadgr. lk adgmda sistemin nelerden oluhtuu tespit edilirken ikinci adgmda sistemi etkileyen elemanlar ve bu elemanlargn birbirleriyle ilihkileri belirlenmektedir. 876

12 SENARYO 4 Dördüncü senaryo Hehir nüfusu senaryosudur. Örencilerden ilk önce bir Hehir nüfusuna sürekli insan ilave edildiinde nüfusun nasgl deihecei sonra da nüfusun belli bir oranda arttggnda nasgl deiheceini bulmalarg istenmihtir (Uekil 10). Örencilerin bulmalarg gereken doru model ve modelin saygsal parametreleri ile nüfusun zamanla deihim grafikleri Uekil 11 ve Uekil 12 de gösterilmektedir. 2ehir Nüfusu Senaryosu Ad-m 1: Bir Hehrin nüfusu 5 milyon olsun. Uehir nüfusuna her ygl kihi eklediimizde sizce nüfus nasgl deihir? Ad-m 2: Uimdi de nüfusun her ygl 1% orangnda arttgg duruma bakalgm. lk nüfusu 100,000 algrsak bakalgm grafiimiz nasgl deihecek? Senaryo modeli Ad-m 1 2ekil 10. Uehir nüfusu senaryosu sehrin nüf usu nüfus artisi Uehrin nüfusu Nüfus artghg Ad-m 2 2ekil 11. Uehir nüfusu senaryosunun modeli, saygsal parametre tablosu ve grafii- 1. adgm nüf us artis nüfus artis orani Nüfus ArtGH ArtGH orang nüfus*nüfus artgh orang ekil 12 Uehir nüfusu senaryosunun modeli, saygsal parametre tablosu ve grafii- 2. adgm 877

13 Ö*renci cevaplar- Örencilerin bir ders saati boyunca gelihtirdikleri Hehir nüfusu senaryosunun modeli, modelin saygsal parametreleri ve grafik kaygtlargndan elde edilen sonuçlar Tablo 4 te gösterilmektedir. Bu senaryoda dier senaryodan farklg olarak örenci verilerini deerlendirirken üç kriter daha eklenmihtir. Bu kriterler: ara deihkenleri belirleme, kavramlar arasgndaki sebep-sonuç ilihkilerini belirleme ve modeli oluhturmadgr. Senaryo 4 2ehir nüfusu örne*i Tablo 4. SGnGf düzeylerine göre doru yangtlayan örencilerin saygsg (Senaryo 4) 6. sgngf 7. sgngf 8. sgngf D Y K D Y K D Y K Senaryoyu anlama Stoku belirleme AkGHlarG belirleme Ara deihkenleri belirleme Kavramlar arasgndaki ilihkileri belirleme Modeli oluhturma SayGsal parametreleri yerlehtirme Grafik çizme Grafii yorumlama Bu senaryoda ilk önce örencilerden Hehir nüfusunun artmasgna yönelik bir stok akgh diyagramg oluhturmalarg, daha sonra nüfusun her ygl belli oranda artmasg ile nüfusun nasgl deiheceini örencilerin tahmin etmesi istenmihtir. lk üç senaryoda, stok ve akghlarg tespit etmeyi örenen örenciler, bu senaryoda stok ve akghlarg doru belirlemihlerdir. Fakat bu senaryoda ara deihkenlerin ortaya çgkmasg ve kavramlar arasgndaki ilihkilerin belirlenmesi gibi sistemin yeni elemanlarg devreye girmihtir. Örenci yangtlargngn (Tablo 4) deerlendirmesi: Stok ve akghlarg doru belirleyen örenciler ara deihkenin ne olacagna karar vermede yanlghlgklar yapmghlardgr. Tüm sgngflardan toplam 30 örenci stok ve akghlarg doru belirlemih, ancak örencilerin yargsg ara deihkeni doru tespit etmihtir. Ara deihkeni doru tespit eden örenciler de ara deihken ile stok ve akgh arasgndaki ilihkinin nasgl olacagng tahmin etmede daha az baharglg olmuhlardgr. Bu senaryoda modelin saygsal parametrelerini yerlehtirme ve matematiksel ilihkileri tangmlamada örenciler bahargsgz olmuhlardgr. Önceki senaryolardan farklg olarak burada, sadece saygsal parametreleri yerlehtirmek bu modeli kurmak için yeterli deildir. Burada deihkenlerin arasgndaki matematiksel ilihkilerin ( artgh = nüfus artgh orang * nüfus ilihkisi) de tangmlanmgh olmasg gerekmektedir. Bu deihkenin sürece katglmasgndan dolayg, örencilerin bu kriterdeki baharg seviyesi dühmühtür. Örencilerin modelleri kontrol edildikten sonra örencilerle birlikte düzeltmeler yapglmghtgr. Ö*renci Görü4leri Bu kgsgmda tangtgm ve tüm senaryolargn uygulandgg ders bittikten sonra, uygulamaya katglan örencilerden rastgele seçilen bir grup örenci ile yapglan yapglandgrglmamgh görühmelerden elde edilen sonuçlar ve örenci görühleri sunulmaktadgr: 878

14 Örencilerle yapglan görühmelerden elde edilen sonuçlar birkaç kategoride incelenmihtir: örencilerin sistem dinamiini örenmeye yönelik ilgilerindeki deihiklik, sistem dinamiini uygulamada karhglahglan sorunlar, sistem dinamii yaklahgmgngn örencilere kazandgrdgklarg. Örenmeye yönelik ilgide deiiklik: Öncelikle örenciler bilgisayar ortamgnda çalghmayg çok sevdiklerini, bilgileri yeni bir öretim yöntemi ile örenmenin dikkatlerini çektiini ifade etmihlerdir. Örenciler sistem dinamiini örenmeye yönelik ilgilerinde olumlu yönde bir ilerleme olduunu fark ettiklerini dile getirmihlerdir. Örenci görühlerinden bazglarg: bilgisayar ortamnda çalmak çok houma gitti. Dier derslerden farkl bir ders olduu için çok dikkatimi çekti daha önce bilgisayarda modelleme nasl yapacam bilemiyordum yeni bir ey örenmek çok houma gitti Uygulamada karlalan sorunlar: Sistem dinamiinin temel senaryolargndan biri olan küvet örneinin mantggng iyi örenen örenciler bir sistemdeki stok ve akghlarg belirlemede fazla zorlanmamghlardgr. Örencilerin en çok zorlandgklarg nokta ara deihkenlerin tespiti ve aralargndaki sebep sonuç ilihkisini bulmak olmuhtur. Örenciler ilk iki modeli oluhturduktan sonra saygsal parametreleri model üzerinde doru bir Hekilde yerlehtirmihlerdir, sadece üçüncü senaryonun (göknar aacg modeli) saygsal parametreleri büyük sayglardan oluhtuu için birkaç defa tekrarlamak zorunda kalmghlardgr. Modelini yanlgh kuran bazg örenciler model üzerinde deihiklikler yapmaktan sgkglgrken, bazg örenciler ise sürekli model üzerinde deihiklik yapmangn bulmaca çözmek gibi zevkli olduunu belirtmihlerdir. Örenci görühleri: en çok zorlandm nokta stok ve ak belirledikten sonra ara deikenlerin neler olacana karar vermek oldu. Ayrca kavramlar arasndaki ilikileri bazen ters yönlü yaptm için çizdiim grafik yanl çkt. Bu yönlerin de önemli olduunu anladm matematiksel eitlikleri yazmakta zorlandm. $lk üç senaryoda matematiksel eitlikleri yazmak kolayd ama en son yaptmz senaryoda durum biraz zorlat. Daha sonra modeli öretmenimiz ile birlikte yaptktan sonra bu kadar zor olmadn gördüm ilk bata stoklar aklar stella programnda çizerken çok zorlandm. Sürekli silip yeniden yapmaktan biraz skldm, ama örendikten sonra çok zevk aldm. Doru yapmaya balaynca kendime güvenim artt Sistem dinamii yaklamnn örencilere kazandrdklar: Örenciler bilgisayar ortamgnda modelleme yapmayg örendiler. Örenciler stella programgng önceden hiç bilmedikleri halde kgsa bir zamanda örendiklerini ve stella ile model oluhturmangn çok zevkli ve öretici bir etkinlik olduunu dühündüklerini ifade etmihlerdir. AyrGca bir sistemin gelecekteki davranghgngn ne olacagng dühünmek ve bununla ilgili tahminlerde bulunmak örencilere farklg bir bakgh açgsg kazandgrmghtgr. Örenci görühleri: senaryolardaki örneklere göre mesela 10 yl sonra kokarcalarn saysnn ne kadar olacan gerçekten merakla hesapladm. Gelecek hakknda tahminler yapmak çok elenceli ehir nüfusunun sürekli yeni göçler aldnda bu kadar büyüyeceini tahmin edemezdim, çok artc... TARTI2MA Sistem dinamii yaklahgmg 1960 lg ygllardan sonra eitim alangnda uygulanmaya bahlamgh ve uygulandgg okullarda örenciler, okul dghg zamanlarda bile dersleriyle ilgili gönüllü projeler yürüterek derse ilgi duyar hale gelmihlerdir. Fakat uygulaygcg öretmenler, sistem dinamiinin kurallargna odaklangrken, uygulamaya yönelik pratik ilkeleri ihmal ettikleri için sistem dinamii yaklahgmgngn ilk ygllardaki uygulamalargngn istenilen düzeye gelmedii gözlenmihtir (Forrester, 879

15 1996). Daha sonra öretmenler daha çok uygulama gelihtirmeye odaklanmghlardgr. Forrester ve ekibinin bir eitim projesi kapsamgnda öretmenler için hazgrladgg yol haritalargnda (road maps) da derslerde uygulanmasgna yönelik farklg konulardaki örnekler mevcuttur (Road Maps, 2005). lköretimden üniversite örenime kadar pek çok alanda sistem dinamii ile ilgili çalghmalar mevcuttur. Örnein; Al Powers, kimya sgngfgnda sistem dinamiinin uygulandgg bir laboratuvar çalghmasgna katglan bir örencinin görühlerini Hu Hekilde rapor etmihtir (Forrester, 1996): arkadalarmla birlikte, grafikler ve simülasyonlar kullanarak gerçek hayattaki uygulamalar görebildik. Dier snftaki arkadalarma kavramlar açklarken buldum kendimi. Çizilen grafikler de çok faydal oldu. Babamla birlikte bu grafikleri tartarak deiikliklerin sebeplerini konuarak çok zaman harcadk. Bu benim için güzel bir laboratuar çalmasyd.. Kimya sgngfgnda yapglan laboratuar çalghmasgndan elde edilen örenci görühleri bu çalghmada elde edilen örenci görühleriyle paralellik göstermektedir. Her iki gruptaki örenciler de yeni bilgileri farklg bir yaklahgmla örenmenin onlarg örenmeye motive ettiini ifade etmihlerdir. Sistem dinamii yaklahgmgngn örenciler ve öretmenler üzerinde olumlu etkileri yangnda, uygulamada bazg sgkgntglargn yahandgg da arahtgrmacglar tarafgndan rapor edilmektedir. Örenciler genellikle stok ve akghg karghtgrmaya yönelirler (Forrester, 1992). Örenciler ayng zamanda akgh ile sebep-sonuç ilihkisini karghtgrgrlar. Gerçei yansgtan modeller yerine gereksiz bir Hekilde soyut ve karmahgk modeller oluhturabilirler. Kendi modellerini gelihtirmek yerine ders kitaplargndaki modelleri veya öretmenin oluhturduu modelleri uyarlayabilirler. Öretmenlerin yaptgg en önemli hata örencilerin birkaç hafta içinde karmahgk bir model (birden fazla stok, akgh ve sebep sonuç ilihkilerinin olduu bir model) oluhturabileceklerini dühünmesidir (Alessi, 2005). Bu çalghmada elde edilen sonuçlar, Alessi (2005) nin bazg tespitleriyle paralellik göstermektedir. Bu çalghmada da bazg örenciler, sistemde olmayan ara deihkenleri modele ilave ederek, daha soyut ve anlamsgz modeller kurmaya çalghmghlardgr. lköretim örencileri bu çalghmada, stok, akgh ve sebep-sonuç ilihkilerini örenmihlerdir. Örenciler stoklarg daha kolay tespit ederken, ilk senaryolarda içeriye ve dghargya akghlarg karghtgrmalargna ramen, dier senaryolarda saygsal parametreleri yerlehtirmede ve dolaygsgyla modelin grafiini çizmede hatalar yapghlardgr. SayGsal parametreleri yerlehtirmede sekizinci sgngftaki örenciler daha baharglg olmuhlardgr. Sebep-sonuç ilihkilerinin, ara deihkenlerin ilave edildii son senaryoyu önceki senaryolara göre daha zor modellemihlerdir. Örenciler kgsa sürede bir sistemdeki stoklarg ve akghlarg belirlemeyi örenirken birden fazla ara deihkenin ilave edildii daha karmahgk modelleri örenirken daha fazla zamana ihtiyaçlarg olabilir. Bu çalghma, birden fazla sebep-sonuç ilihkisi ve geri besleme döngüleri içeren senaryolarla zenginlehtirilebilir. Cruz ve arkadahlarg (2007), Kolombiya da lise örencileri ile sistem dinamiklerinin uygulandgg bir deneysel uygulama yaptglar. Her bir lisede deneysel çalghma öncesi öretmenler için üç saatlik eitim verdiler. Stok ve akghg göstermek için küvet örneini kullanarak geri besleme döngülerini örettiler. Sistemin davranghgngn etkilerini bir fizik oyunu olan enfeksiyon oyunu (The Infection Game) ile gösterdiler. Oyundan sonra Sterman (2000) Gn difüzyon modeli üzerinde tartghmalar yaptglar. Öretmenler çok dikkatli ve hevesliydiler. Örencilerini motive etmek ve eitim metotlargng gelihtirmek için yeni yollar bulmak istediler. Sistem dinamiini örendikçe ve oyunda deneyim sahibi oldukça sistem dinamii araçlargngn nasgl kullangldggng örenmek için daha hevesli oldular. Cruz ve arkadahlargngn lise örencilerine 3 saatte örettikleri sistem dinamii tangtgm dersi, bu çalghmada ilköretim örencilerine 6 ders saatinde öretilmihtir. Lise ve ilköretim örencileri arasgnda örenme süreci bakgmgndan farklglgklar olabilir. Her iki çalghmada da sistemin stok, akgh, sebep-sonuç ilihkisi gibi temel özellikleri benzer senaryolarla öretilmihtir. Sweeney ve Sterman (2000), çalghmalargnda üniversite örencilerinin temel sistemli dühünme yeteneklerini kehfetmek için küvet senaryosundan yararlanmghlardgr. Örencilerden bir küvette biriken suyun nasgl deiheceini tahmin etmeleri ve küvetteki su miktargngn grafiini çizmeleri istenmihtir. Sonuçlar, örencilerin pek çounun bu grafii yanlgh çizdiini göstermihtir. Örenci hatalargngn çounun sistematik ve sadece hesaplama hatalarg deil temel prensiplerin ihlalinden kaynaklanan hatalar olduu tespit edilmihtir. Bu çalghmada ise, örenciler küvet senaryosu üzerinde çalgharak sistemin davrangh grafiini Stella programg yardgmgyla çizmihlerdir. 880

16 Sistemin davranghgndaki temel mantgg anlamayan örenciler, Stella yardgmgyla çizdikleri grafiklerin doruluuna karar verememihlerdir. SONUÇ VE ÖNER'LER 1. Örenciler sistem dinamii yaklahgmgngn temelini oluhturan sistem kuramgngn stok-akgh, sebepsonuç ilihkisi gibi elemanlargng 6 ders saatinde 4 farklg senaryo üzerinde örenmihlerdir. Bu çalghmadaki senaryolar oldukça basit düzeydedir. lköretim örencilerinin sistem kuramgngn temel elemanlargng örenmeleri için 6 ders saati yeterli olmasgna ramen, çalghmangn kapsamgna, örencilerin ilgi ve ihtiyaçlargna göre bu süre artgrglabilir. AyrGca çalghma karmahgk senaryolargn ilave edilmesiyle zenginlehtirilebilir. 2. Göknar senaryosunda saygsal parametrelerin deerleri büyük sayglar olduundan örenciler modelin grafiini çizmede sorunlar yahadgklarg için senaryolarda küçük sayglargn kullanglmasg tavsiye edilebilir. 3. Örenciler bir sistemdeki kavramlargn neler olacagng tespit etmekte nispeten baharglg olmalargna ramen, bu kavramlargn arasgndaki ilihkileri belirlemede daha az baharglgdgrlar. Kavramlar arasgndaki ilihkileri belirlemede, yedinci ve sekizinci sgngftaki örencilerin altgncg sgngftaki örencilere göre daha baharglg olduu sonucuna ulahglmghtgr. Kavramlar arasgndaki sebep sonuç ilihkilerinin daha iyi kavranmasg için, bu ilihkilerin yer aldgg senaryolarla çalghma saygsg ve süresi artgrglabilir. 4. Örencilerin bizzat kendilerinin katgldgg etkinliklerde daha istekli çalghtgklarg eitimciler tarafgndan savunulan bir görühtür (Martin, 1997a). Sistem dinamii yaklahgmg ile örenciler, bir sistemi bütün olarak ele algp sistemi arkadahlarg ile fikir alghverihinde bulunarak kendileri modellerler. Modeli örendikleri bilgiler üzerinde inha etmek, model üzerinde düzeltmeler yaparak yeni bir model gelihtirmek örencilerin derse yönelik olumlu duygu ve dühünceler gelihtirmelerine yardgmcg olur. Örencilerle yapglan görühmelerden elde edilen sonuçlara göre, örenciler senaryolar üzerinde bir sistemi modellemekten zevk aldgklarg gözlemlenmihtir. 5. Bilgiye teknoloji ile ulahglan günümüzde örencilere derste teknolojik imkanlar sunmak hem örencilerin ilgisini çekebilir hem de daha etkili bir örenme salayabilir. Fakat bilgisayargn tek bahgna örencilerin ilgisini çekmesi ve örencilere yeni yetenekler kazandgrmasg mümkün deildir. Bilgisayar destekli öretimin baharglg olmasg için, stella ile sistem modelleri üretmek gibi örencilerin çok boyutlu bir Hekilde yeteneklerini kullanmasgng salayan yaklahgmlar kullanglabilir. 6. AraHtGrma kapsamgnda elde edilen veriler, örencilerin sistemin elemanlargng tespit etme becerilerinin sgngf düzeyine göre arttggng göstermektedir. Bu durum sgngf seviyesi arttgkça örencilerin hem zihinsel hem de algglama becerilerinin artmasgyla açgklanabilir. Ara4t-rmac-lar için notlar: 1. Bu çalghma farklg öretim kademelerinde uygulanarak örencilerin sistemin temel elemanlargng örenebilme becerileri hakkgnda bilgi sahibi olup, karhglahtgrmalar yapglabilir. 2. Senaryolar uygulama yapglan sgngf düzeylerine göre basitlehtirilebilir. Özellikle sebep-sonuç ilihkilerinin ilave edildii senaryo saygsg artgrglabilir. 3. Sistem dinamii yaklahgmgngn fen ve teknoloji dersinin yang sgra dier derslerde de ne derece etkili olduu farklg konularda modelleme yapglarak arahtgrglabilir. KAYNAKLAR Alessi, S. M. (2000). Designing Educational Support in System-Dynamics-Based Interactive Learning Environments. Simulation&Gaming. 31(2),

17 Alessi, S. (2005). The Application of System Dynamics Modeling in Elementary and Secondary School Curricula. arlas/alessi.htm EriHim tarihi: Mart, 2006 Barlas, Y. (2002). System Dynamics: Systemic Feedback Modeling for Policy Analysis in Knowledge for Sustainable Development - An Insight into the Encyclopedia of Life Support Systems, UNESCO Publishing-Eolss Publishers, Paris, France, Oxford, UK. Brown, G. S. (1992). Improving Education in Public Schools: Innovative Teachers to the Rescue. System Dynamics Review, 8(1), Cohen, L., Manion, L., Morrison, K. (2000). Research Methods in Education, 5 th Edition, Routledge/ Falmer, Taylor&Francis Group, London. Cruz M., González M. T., Restrepo M. P., ve Zuluaga M. L. (2007). Colombian Classroom Experiments: A Preliminary Report. CLE Newsletters, 16(1). Forrester, J. W. (1992). Road Map 1: System Dynamics and Learner-Centered-Learning in Kindergarten through 12th Grade Education. MIT System Dynamics in Education Project. Forrester, J. W. (1995). Road Map 1: Counterintuitive Behaviour of Social Systems. MIT System Dynamics in Education Project. Forrester, J. W. (1996). Road Map 1: System Dynamics and K-12 Teachers. MIT System Dynamics in Education Project. Hopkins, P. L. (1992). Simulating Hamlet in the Classroom. System Dynamics Review, 8(1), Karasar, N. (2002). Bilimsel Aratrma Yöntemi. AnG YayGncGlGk, 11. BaskG, Ankara. Lyneis D. A. (2000). Bringing system dynamics to a school near you suggestions for introducing and sustaining system dynamics in K-12 education. International System Dynamics Society Conference Bergen, Norway. Martin, L. A. (1997a). Road Map 2: The First Step. MIT System Dynamics in Education Project. Martin, L. A. (1997b). Road Map 2: Beginner Modelling Exercise. MIT System Dynamics in Education Project. Ossimitz, G. (2000). Teaching System Dynamics and Systems Thinking in Austria and Germany. System Dynamics Conference in Bergen, Norway. Road Maps, (2005). Sterman, J. D., (2000). Business Dnamics: Systems Thinking and Modelling for a Complex World. Boston, MA: Irwin McGraw- Hill. Sweeney L. B; Sterman, J. D., (2000). Bathtub Dynamics: Initial Results of a Systems Thinking Inventory. System Dynamics Review; 16(4),

Hacer ÖZYURT¹, Özcan ÖZYURT 2, Hasan KARAL 3

Hacer ÖZYURT¹, Özcan ÖZYURT 2, Hasan KARAL 3 999 PERMÜTASYON- - E- Hacer ÖZYURT¹, Özcan ÖZYURT 2, Hasan KARAL 3 1 hacerozyurt@ktu.edu.tr 2 oozyurt@ktu.edu.tr 3 Yrd.Doç.Dr. hasankaral@ktu.edu.tr Özet: - - de - Anahtar kelimeler: e- Abstract: Conducted

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results: ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve

Detaylı

İŞLETMELERDE KURUMSAL İMAJ VE OLUŞUMUNDAKİ ANA ETKENLER

İŞLETMELERDE KURUMSAL İMAJ VE OLUŞUMUNDAKİ ANA ETKENLER ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ HALKLA İLİŞKİLER VE TANITIM ANA BİLİM DALI İŞLETMELERDE KURUMSAL İMAJ VE OLUŞUMUNDAKİ ANA ETKENLER BİR ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ: SHERATON ANKARA HOTEL & TOWERS

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ Duygu ÖZÇALIK GAYRİMENKUL GELİŞTİRME VE YÖNETİMİ ANABİLİM DALI ANKARA 2018 Her hakkı saklıdır

Detaylı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS 507004092007 MAKİNA PROJESİ II Zorunlu 4 7 4

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS 507004092007 MAKİNA PROJESİ II Zorunlu 4 7 4 Ders Öğretim Planı Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS 507004092007 MAKİNA PROJESİ II Zorunlu 4 7 4 Dersin Seviyesi Lisans Dersin Amacı Dersin amacı Makina Mühendisliği bölümü Lisans öğrencilerine

Detaylı

DERS PLANI VE AKTS FORMU

DERS PLANI VE AKTS FORMU DERS PLANI VE AKTS FORMU DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl Saat (T-U) Kredi AKTS TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ VE SORUNLARI 3+0 3 6 Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Dersin Koordinatörü Türkçe Doktora Seçmeli

Detaylı

Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE

Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Evliya Çelebi Yerleşkesi (3100) KÜTAHYA Doğum Yeri ve Yılı: Isparta/Yalvaç Cep Telefonu: Telefon:765031-58 E-posta:

Detaylı

Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2, Temmuz 2011

Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2, Temmuz 2011 ÖZET Bayram ARICI * Anahtar Kelimeler: Yazma ABSTRACT Second level primary school students' language skills in the development of writing skills needed in the first place. Primary education, sixth, seventh

Detaylı

LEARNING GOALS Human Rights Lessons

LEARNING GOALS Human Rights Lessons This project is co-financed by the European Union and the Republic of Turkey Benim için İnsan Hakları Human Rights for Me LEARNING GOALS Human Rights Lessons Anton Senf May 2014 This project is co-financed

Detaylı

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir. ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler

Detaylı

Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar. (Özet)

Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar. (Özet) 4 Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar (Özet) Günümüzde, teknolojinin gelişmesi ile yüz tanımaya dayalı bir çok yöntem artık uygulama alanı bulabilmekte ve gittikçe de önem kazanmaktadır. Bir çok farklı uygulama

Detaylı

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT The purpose of the study is to investigate the impact of autonomous learning on graduate students

Detaylı

EĞİTİM Doktora Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara 1997 2005 Eğitim Fakültesi, Bilgisayar Öğretimi ve Teknolojileri Bölümü

EĞİTİM Doktora Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara 1997 2005 Eğitim Fakültesi, Bilgisayar Öğretimi ve Teknolojileri Bölümü HAKKIMDA Dr. Erhan Şengel, yüksek lisans eğitimi yıllarında başlamış olduğu öğretim teknolojileri ile ilgili çalışmalarına 1994 yılından beri devam etmektedir. Online eğitim, Bilgisayar Destekli Eğitim,

Detaylı

U.D.E.K. Ishik Universitesi Erbil/ Irak, basar.batur@ishik.edu.iq ÖZET ABSTRACT

U.D.E.K. Ishik Universitesi Erbil/ Irak, basar.batur@ishik.edu.iq ÖZET ABSTRACT Yabanc klar Ishik Universitesi Erbil/ Irak, basar.batur@ishik.edu.iq ÖZET ABSTRACT Problems of teaching Turkish as a foreign language are showed up with the recent teaching experiences in different places

Detaylı

MATEMATİK BÖLÜMÜ BÖLÜM KODU:3201

MATEMATİK BÖLÜMÜ BÖLÜM KODU:3201 BÖLÜM KODU:01 011-01 01.Yarıyıl Dersleri 0.Yarıyıl Dersleri MTK 101 Analiz I Analysis I 4 1 5 6 MTK 10 Analiz II Analysis II 4 1 5 6 MTK 11 Lineer Cebir I Linear Algebra I 1 4 MTK 1 Lineer Cebir II Linear

Detaylı

A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE STRESSFULL PERSONALITY AND WORK ACCIDENTS

A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE STRESSFULL PERSONALITY AND WORK ACCIDENTS tesi Sosyal Bilimler Dergisi 6 31 Bahar 2017/1 s.471-482 Asena Deniz ERSOY 1 Osman BAYRAKTAR 2 ÖZ A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE STRESSFULL PERSONALITY AND WORK ACCIDENTS ABSTRACT Expressed

Detaylı

Öğrenciler analiz programları hakkında bilgi sahibi olurlar

Öğrenciler analiz programları hakkında bilgi sahibi olurlar Ders Öğretim Planı Dersin Kodu 0000 Dersin Seviyesi Lisans Dersin Adı Bilgisayar Destekli Tasarım ve İmalat Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS Seçmeli Dersin Amacı İmalat amaçlı bir endüstriyel tasarımda, tasarım

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Celal Deha DOĞAN. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı- Doktora

Yrd. Doç. Dr. Celal Deha DOĞAN. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı- Doktora Yrd. Doç. Dr. Celal Deha DOĞAN Öğrenim Durumu Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı- Doktora- 2005-2011 Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ölçme ve

Detaylı

ELECTROCHEMICAL TECHNOLOGIES & APPLICATIONS-I

ELECTROCHEMICAL TECHNOLOGIES & APPLICATIONS-I ELECTROCHEMICAL TECHNOLOGIES & APPLICATIONS-I Program/Department: Chemical Engineering Type: Selective Level: Undergraduate Semester: 7 Credits: 3 ECTS credits (workload based): 5 Theoretical Credits:

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Y. Lisans Matematik Eğitimi University of Warwick 2010 Y. Lisans Matematik Eğitimi University of Cambridge 2012

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Y. Lisans Matematik Eğitimi University of Warwick 2010 Y. Lisans Matematik Eğitimi University of Cambridge 2012 ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Gülay BOZKURT İletişim Bilgileri: Adres: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Oda No: 403 Odunpazarı/Eskişehir Telefon: 0(222) 2293123 1676 email: gbozkurt@ogu.edu.tr

Detaylı

A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES

A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES by Didem Öztürk B.S., Geodesy and Photogrammetry Department Yildiz Technical University, 2005 Submitted to the Kandilli Observatory and Earthquake

Detaylı

Matematik Eğitimi ABD. Mesleki Deneyim: Indiana University, School of Education, Curriculum and

Matematik Eğitimi ABD. Mesleki Deneyim: Indiana University, School of Education, Curriculum and Adı soyadı Belma Türker Biber Lisans Y. Lisans Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Matematik Bölümü. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik ABD. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri

Detaylı

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department 71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Detaylı

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ALANI THE INFORMATION TECHNOLOGIES DEPARTMENT

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ALANI THE INFORMATION TECHNOLOGIES DEPARTMENT BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ALANI THE INFORMATION TECHNOLOGIES DEPARTMENT Bilişim Teknolojileri Alanı THE INFORMATION TECHNOLOGIES DEPARTMENT Mesleki ortaöğretim kurumlarında eğitim verilen alanlardan birisidir.

Detaylı

Sistem Modelleme ve Simülasyon (SE 360) Ders Detayları

Sistem Modelleme ve Simülasyon (SE 360) Ders Detayları Sistem Modelleme ve Simülasyon (SE 360) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Saati Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Sistem Modelleme ve Simülasyon SE 360 Her İkisi 3 0 0 3 5 Ön Koşul

Detaylı

A Comparative Analysis of Elementary Mathematics Teachers Examination Questions And SBS Mathematics Questions According To Bloom s Taxonomy

A Comparative Analysis of Elementary Mathematics Teachers Examination Questions And SBS Mathematics Questions According To Bloom s Taxonomy Erzincan University Journal of Education Faculty Skin-Number: 14-2 Years:2012 A Comparative Analysis of Elementary Mathematics Teachers Examination Questions And SBS Mathematics Questions According To

Detaylı

U.D.E.K. Üniversite Düzeyinde Etkisi. M Hëna e Plotë Bedër Universitesi. ÖZET

U.D.E.K. Üniversite Düzeyinde Etkisi. M Hëna e Plotë Bedër Universitesi. ÖZET U.D.E.K Üniversite Düzeyinde Etkisi M Hëna e Plotë Bedër Universitesi mehmetarslantas1907@hotmail.com ÖZET Türk dizilerine ilginin far Buna paralel olarak duyan genç izleyiciler Arnavutça- ABSTRACT The

Detaylı

Unlike analytical solutions, numerical methods have an error range. In addition to this

Unlike analytical solutions, numerical methods have an error range. In addition to this ERROR Unlike analytical solutions, numerical methods have an error range. In addition to this input data may have errors. There are 5 basis source of error: The Source of Error 1. Measuring Errors Data

Detaylı

SCB SANATTA YETERLİK DERS İÇERİKLERİ

SCB SANATTA YETERLİK DERS İÇERİKLERİ SCB SANATTA YETERLİK DERS İÇERİKLERİ Enstitü: Anasanat adı: Program adı: GÜZEL SANATLAR SERAMİK VE CAM SERAMİK TASARIMI BAHAR DEMİ Zorunlu Dersler ve Ders Programı ADI İNGİLİZCE ADI T* U* AKTS SCB 600

Detaylı

Educational On-line Programmes for Teachers and Students

Educational On-line Programmes for Teachers and Students Educational On-line Programmes for Teachers and Students Hamit İVGİN - İstanbul Provincial Directorate of National Education ICT Coordinator & Fatih Project Coordinator in İstanbul Kasım 2014 - İSTANBUL

Detaylı

1 9 1 4 1 0 1 6 1 9 1 1-2012

1 9 1 4 1 0 1 6 1 9 1 1-2012 1 3 1 4 1 9 1 1 1 2 1 9 1 4 1 1 1 2 1 9 1 7 1 4 1 9 1 4 1 7 1 1 1 8 1 9 1 0 1 4 1 9 1 7 1 1 1 7 1 9 1 8 1 7 1 8 1 2 1 9 1 9 1 8 1 2 1 9 1 0 1 2 1 4 1 1 1 6 1 1 1 9 1 9 1 8 1 8 1 8 1 1 1 9 1 8 1 7 1 9 1

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. OrtaöğretimMatematikEğitimi BoğaziciÜniversitesi 2007

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. OrtaöğretimMatematikEğitimi BoğaziciÜniversitesi 2007 ÖZGEÇMİŞ 1. AdıSoyadı: Rukiye Didem Taylan 2. DoğumTarihi: 25 Temmuz 1984 3. Unvanı: Yrd. Doç. Dr. 4. ÖgrenimDurumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans OrtaöğretimMatematikEğitimi BoğaziciÜniversitesi 2007

Detaylı

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT 17.12.2014

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT 17.12.2014 AYHAN KARAMAN ÖZGEÇMİŞ YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT 17.12.2014 Adres : Sinop Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü 57000 SİNOP Telefon : 3682715526-2079 E-posta : akaraman@sinop.edu.tr

Detaylı

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ * Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayý: 1, Yýl: 8, Haziran 2008 KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE

Detaylı

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER Offered by: Bilgisayar Mühendisliği Course Title: COMPUTER PROGRAMMING Course Org. Title: COMPUTER PROGRAMMING Course Level: Course Code: CME 0 Language of Instruction: İngilizce Form Submitting/Renewal

Detaylı

Principles of Atatürk & History of the Turkish Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi I revolution I

Principles of Atatürk & History of the Turkish Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi I revolution I I I. YIL HAFTALIK DERS SAATI FBÖ 101 Z Genel Fizik I General Physics I (4+0) -4 6 FBÖ 151 Z Genel Fizik Lab. I General Physics Lab. I (0+2) -1 2 FBÖ 103 Z Genel Kimya I General Chemistry I (4+0) -4 6 FBÖ

Detaylı

Öğrencilere bilgisayar destekli titreşim analizi yeteğinin kazandırılması

Öğrencilere bilgisayar destekli titreşim analizi yeteğinin kazandırılması Ders Öğretim Planı Dersin Kodu 50700 4222007 Dersin Seviyesi Lisans Dersin Adı BİLGİSAYAR DESTEKLİ TİTREŞİM SİMÜLASYONU Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS Seçmeli 4 8 3 Dersin Amacı Öğrencilere bilgisayar destekli

Detaylı

GAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İLKÖĞRETİM ANABİLİM DALI FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ BİLİM DALI

GAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İLKÖĞRETİM ANABİLİM DALI FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ BİLİM DALI GAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İLKÖĞRETİM ANABİLİM DALI FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ BİLİM DALI İLKÖĞRETİM FEN VE TEKNOLOJİ DERSİNDE SİSTEM DİNAMİĞİ YAKLAŞIMININ TUTUMA, BAŞARIYA VE FARKLI BECERİLERE

Detaylı

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ Danışman Doç. Dr. Tufan BAL YÜKSEK LİSANS TEZİ TARIM EKONOMİSİ ANABİLİM DALI ISPARTA - 2016 2016 [] TEZ

Detaylı

First Stage of an Automated Content-Based Citation Analysis Study: Detection of Citation Sentences

First Stage of an Automated Content-Based Citation Analysis Study: Detection of Citation Sentences First Stage of an Automated Content-Based Citation Analysis Study: Detection of Citation Sentences Zehra Taşkın, Umut Al & Umut Sezen {ztaskin, umutal, u.sezen}@hacettepe.edu.tr - 1 Plan Need for content-based

Detaylı

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN:

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN: UZAKTAN EĞİTİM DERSLERİNDE YILİÇİ ETKİNLİKLERİNİN ARTTIRILMASININ AKADEMİK BAŞARIYA ETKİLERİ Öğr. Gör. Dr. Serdar Solak Kocaeli Üniversitesi serdars@kocaeli.edu.tr Yrd. Doç. Dr. Umut Altınışık Kocaeli

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI Arş.Gör. Duygu GÜR ERDOĞAN Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi dgur@sakarya.edu.tr Arş.Gör. Demet

Detaylı

HÜRRİYET GAZETESİ: 1948-1953 DÖNEMİNİN YAYIN POLİTİKASI

HÜRRİYET GAZETESİ: 1948-1953 DÖNEMİNİN YAYIN POLİTİKASI T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ GAZETECİLİK ANABİLİM DALI HÜRRİYET GAZETESİ: 1948-1953 DÖNEMİNİN YAYIN POLİTİKASI Doktora Tezi Selda Bulut Tez Danışmanı Prof.Dr.Korkmaz Alemdar Ankara-2007

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSİNDE YAŞANAN SORUNLARA YÖNELİK ÖĞRETMEN ADAYI VE ÖĞRETİM ELEMANI GÖRÜŞLERİ

ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSİNDE YAŞANAN SORUNLARA YÖNELİK ÖĞRETMEN ADAYI VE ÖĞRETİM ELEMANI GÖRÜŞLERİ Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı: 25, Sayfa 159-178, 2008 ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSİNDE YAŞANAN SORUNLARA YÖNELİK ÖĞRETMEN ADAYI VE ÖĞRETİM ELEMANI GÖRÜŞLERİ Özcan Özgür

Detaylı

T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ KOORDİNASYON BİRİMİ

T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ KOORDİNASYON BİRİMİ T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ KOORDİNASYON BİRİMİ PROJE BAŞLIĞI Mühendislik Problemlerinin Bilgisayar Destekli Çözümleri Proje No:2013-2-FMBP-73 Proje Türü ÖNAP SONUÇ

Detaylı

İlkokullarda Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Oyun Ve Fiziki Etkinlikler Dersi İle İlgili Görüş Ve Uygulamaları

İlkokullarda Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Oyun Ve Fiziki Etkinlikler Dersi İle İlgili Görüş Ve Uygulamaları İlkokullarda Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Oyun Ve Fiziki Etkinlikler Dersi İle İlgili Görüş Ve Uygulamaları Uğur ŞENTÜRK, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Çanakkale,

Detaylı

PROFESSIONAL DEVELOPMENT POLICY OPTIONS

PROFESSIONAL DEVELOPMENT POLICY OPTIONS PROFESSIONAL DEVELOPMENT POLICY OPTIONS INTRODUCTION AND POLICY EXPLORATION IN RELATION TO PROFESSIONAL DEVELOPMENT FOR VET TEACHERS AND TRAINERS IN TURKEY JULIAN STANLEY, ETF ISTANBUL, FEBRUARY 2016 INTRODUCE

Detaylı

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER. Course Code: IND 4912

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER. Course Code: IND 4912 Offered by: Endüstri Mühendisliği Course Title: PRINCIPLES OF SUSTAINABILITY Course Org. Title: PRINCIPLES OF SUSTAINABILITY Course Level: Lisans Course Code: IND 9 Language of Instruction: İngilizce Form

Detaylı

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇÖZÜNME İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR HAKKINDAKİ BİLGİLERİNİN İNCELENMESİ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇÖZÜNME İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR HAKKINDAKİ BİLGİLERİNİN İNCELENMESİ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇÖZÜNME İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR HAKKINDAKİ BİLGİLERİNİN İNCELENMESİ Filiz Kara Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü, Samsun, Türkiye filiz.kara@omu.edu.tr

Detaylı

Kimya Mühendisliğinde Uygulamalı Matematik

Kimya Mühendisliğinde Uygulamalı Matematik Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı Kimya Mühendisliğinde Uygulamalı Matematik DERS BİLGİ FORMU DERS BİLGİLERİ Dersin Adı Kodu Yarıyıl Kimya Mühendisliğinde Uygulamalı Matematik T

Detaylı

DERS BİLGİLERİ Haftalık Dersin Adı Kodu Yıl Yarıyıl TUL Saati Kredi AKTS

DERS BİLGİLERİ Haftalık Dersin Adı Kodu Yıl Yarıyıl TUL Saati Kredi AKTS DERS BİLGİLERİ Haftalık Dersin Adı Kodu Yıl Yarıyıl TUL Saati Kredi AKTS Temel Bilgisayar Bilimleri 0009 0509 1.Yıl Yaz +0+ x 4 Bölümü Dersin Seviyesi Ders Dili Ders Türü Öğretim Sistemi Dersin Ön Koşulu

Detaylı

Available online at

Available online at Available online at www.sciencedirect.com Procedia - Social and Behavioral Sciences 55 ( 2012 ) 1079 1088 *English Instructor, Abant Izzet Baysal University, Golkoy Campus, 14100, Bolu, Turkey (karakis_o@ibu.edu.tr)

Detaylı

ÖĞRENCİLERİNİN SINAV NOTLARI DAĞILIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİ ÖRNEĞİ

ÖĞRENCİLERİNİN SINAV NOTLARI DAĞILIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİ ÖRNEĞİ ÖĞRENCİLERİNİN SINAV NOTLARI DAĞILIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİ ÖRNEĞİ Barış Yılmaz Celal Bayar Üniversitesi, Manisa baris.yilmaz@bayar.edu.tr Tamer Yılmaz, Celal Bayar Üniversitesi,

Detaylı

İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanlığı na

İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanlığı na 15/05/2016 İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanlığı na İnşaat Mühendisliği Bölümü İngilizce ve Türkçe Lisans Programlarının Program Çıktıları hakkında 04-14 Mayıs 2016 tarihleri arasında sadece mezun durumunda

Detaylı

Dersin Adı D. Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS. HERBOLOJİ 0622510 Güz 1+2 2 3

Dersin Adı D. Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS. HERBOLOJİ 0622510 Güz 1+2 2 3 Dersin Adı D. Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS HERBOLOJİ 0622510 Güz 1+2 2 3 Ön Koşul Dersler - Dersin Dili Dersin Türü Dersin Koordinatörleri Dersi Veren Türkçe Zorunlu Dersin Yardımcıları - Dersin Amacı

Detaylı

INDIVIDUAL COURSE DESCRIPTION

INDIVIDUAL COURSE DESCRIPTION INDIVIDUAL COURSE DESCRIPTION Course Unit Title INTERNATIONAL TRADE I Course Unit Code 821 Type of Course Unit (Compulsory, Optional) Level of Course Unit (Short Cyle, First Cycle, Second Cycle, Third

Detaylı

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER. Course Code: IND 3915

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER. Course Code: IND 3915 Offered by: Endüstri Mühendisliği Course Title: FORECASTING AND TIME SERIES ANALYSIS Course Org. Title: FORECASTING AND TIME SERIES ANALYSIS Course Level: Lisans Course Code: IND 95 Language of Instruction:

Detaylı

DERS BİLGİ FORMU DERS BİLGİLERİ. Türü Zorunlu/ Seçmeli DERS PLANI

DERS BİLGİ FORMU DERS BİLGİLERİ. Türü Zorunlu/ Seçmeli DERS PLANI EK1 DERS BİLGİ FORMU ENSTİTÜ/FAKÜLTE/YÜKSEKOKUL ve PROGRAM: MÜHENDİSLİK PROJE YÖNETİMİ Ön Koşul Dersleri Ders Sorumluları Ders Sorumlu Yardımcıları Dersin Amacı Dersin Öğrenme Çıktıları DERS BİLGİLERİ

Detaylı

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER. Course Code: CME 4002

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER. Course Code: CME 4002 Offered by: Bilgisayar Mühendisliği Course Title: SENIOR PROJECT Course Org. Title: SENIOR PROJECT Course Level: Lisans Course Code: CME 4002 Language of Instruction: İngilizce Form Submitting/Renewal

Detaylı

Isıtma hesapları Soğutma Hesapları Isıl yük hesabı Dağıtım sistemi hesabı Boyutlandırma Tasarım ilkeleri Standartlar

Isıtma hesapları Soğutma Hesapları Isıl yük hesabı Dağıtım sistemi hesabı Boyutlandırma Tasarım ilkeleri Standartlar Ders Öğretim Planı Dersin Kodu 507004602007 Dersin Seviyesi Lisans Dersin Adı BİLGİSAYAR DESTEKLİ TESİSAT Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS Seçmeli 4 8 3 Dersin Amacı Dersin amacı, öğrenciye Isıtma hesaplarını,

Detaylı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı X, Y, Z KUŞAĞI TÜKETİCİLERİNİN YENİDEN SATIN ALMA KARARI ÜZERİNDE ALGILANAN MARKA DENKLİĞİ ÖĞELERİNİN ETKİ DÜZEYİ FARKLILIKLARININ

Detaylı

İTÜ DERS KATALOG FORMU (COURSE CATALOGUE FORM)

İTÜ DERS KATALOG FORMU (COURSE CATALOGUE FORM) Dersin Adı Havayolu İşletmeciliği İTÜ DERS KATALOG FORMU (COURSE CATALOGUE FORM) Course Name Airline Management Ders Uygulaması, Saat/Hafta (Course Implementation, Hours/Week) Kodu Yarıyılı Kredisi AKTS

Detaylı

Learning Preferences of English Teacher Certificates Program Student s

Learning Preferences of English Teacher Certificates Program Student s Elementary Education Online, 8(2), 520-533, 2009. lköretim Online, 8(2), 520-533, 2009. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr Learning Preferences of English Teacher Certificates Program Student s

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ (İNGİLİZCE) BÖLÜMÜ DERS PROGRAMINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ (İNGİLİZCE) BÖLÜMÜ DERS PROGRAMINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER BİRİNCİ SINIF GÜZ YARIYILI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ (İNGİLİZCE) BÖLÜMÜ DERS PROGRAMINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER DEĞİŞİKLİK FORMU COM101 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA

Detaylı

DETERMINING THE CURRENT AND FUTURE OPINIONS OF THE STUDENTS IN SECONDARY EDUCATION ON NANOBIOTECHNOLOGY *

DETERMINING THE CURRENT AND FUTURE OPINIONS OF THE STUDENTS IN SECONDARY EDUCATION ON NANOBIOTECHNOLOGY * * DETERMINING THE CURRENT AND FUTURE OPINIONS OF THE STUDENTS IN SECONDARY EDUCATION ON NANOBIOTECHNOLOGY * KARATAY yunussevis1907@hotmail.com, fatihdogan@comu.edu.tr, ramazankaratay@gmail.com ÖZET i (n=273)

Detaylı

BEDEN EGITIMI ÖGRETMENI ADAYLARıNIN SINIF ORGANIZASYONU VE DERS ZAMANI KULLANIMI DAVRANıŞLARlNIN ANALIzI

BEDEN EGITIMI ÖGRETMENI ADAYLARıNIN SINIF ORGANIZASYONU VE DERS ZAMANI KULLANIMI DAVRANıŞLARlNIN ANALIzI Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004, 15 (4), 207-218 BEDEN EGITIMI ÖGRETMENI ADAYLARıNIN SINIF ORGANIZASYONU VE DERS ZAMANI KULLANIMI DAVRANıŞLARlNIN ANALIzI Şeref ÇiÇEK, Levent M.

Detaylı

I.YIL HAFTALIK DERS AKTS

I.YIL HAFTALIK DERS AKTS I.YIL SOS 101 Z Sosyal Bilgilerin Temelleri Basics of Social Sciences 2-0-2 4 I SOS 103 Z Sosyal Psikoloji Social Psychology 2-0-2 4 SOS 105 Z Arkeoloji Archeology SOS 107 Z Sosyoloji Sociology SOS 109

Detaylı

ÖZET YENİ İLKÖĞRETİM II. KADEME MATEMATİK ÖĞRETİM PROGRAMININ İSTATİSTİK BOYUTUNUN İNCELENMESİ. Yunus KAYNAR

ÖZET YENİ İLKÖĞRETİM II. KADEME MATEMATİK ÖĞRETİM PROGRAMININ İSTATİSTİK BOYUTUNUN İNCELENMESİ. Yunus KAYNAR ÖZET YENİ İLKÖĞRETİM II. KADEME MATEMATİK ÖĞRETİM PROGRAMININ İSTATİSTİK BOYUTUNUN İNCELENMESİ Yunus KAYNAR AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ANA BİLİM DALI Ağustos

Detaylı

Sevgül Çalış EĞİTİM. Doktora: Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya (Organik Kimya),

Sevgül Çalış EĞİTİM. Doktora: Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya (Organik Kimya), Sevgül Çalış Tel: +90 (224) 2942293 e-mail: scalis@uludag.edu.tr Bulgaristan da doğdu. 1986 yılında Anadolu Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümünden mezun oldu. Yüksek lisansını Anadolu Üniversitesi

Detaylı

READING 1 3 0 3 5 WRITING 1 3 0 3 5 ORAL COMMUNICATIO N SKILLS 3 0 3 5 BASIC INFORMATION TECHNOLOGIES 3 0 3 3 INTRODUCTION TO EDUCATION 3 0 3 3

READING 1 3 0 3 5 WRITING 1 3 0 3 5 ORAL COMMUNICATIO N SKILLS 3 0 3 5 BASIC INFORMATION TECHNOLOGIES 3 0 3 3 INTRODUCTION TO EDUCATION 3 0 3 3 1 FLE103 İLERİ DİNLEME 1 LISTENING 1 3 0 3 5 1 FLE105 İLERİ OKUMA 1 READING 1 3 0 3 5 1 FLE107 İLERİ YAZMA 1 WRITING 1 3 0 3 5 1 FLE109 SÖZLÜ İLETİŞİM BECERİLERİ ORAL COMMUNICATIO N SKILLS 3 0 3 5 1 TBT101

Detaylı

T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı

T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı ĠLKÖĞRETĠM 4. SINIF DĠN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BĠLGĠSĠ DERSĠ ÜNĠTELERĠNĠN AKTĠF ÖĞRENME YÖNTEMLERĠNE GÖRE ĠġLENĠġĠ CoĢkun

Detaylı

OKUL DENEYİMİ I, II ve ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSLERİNİN UYGULAMA ÖĞRETMENLERİ ve ÖĞRETMEN ADAYLARI TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİNİN İNCELENMESİ

OKUL DENEYİMİ I, II ve ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSLERİNİN UYGULAMA ÖĞRETMENLERİ ve ÖĞRETMEN ADAYLARI TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİNİN İNCELENMESİ 69 OKUL DENEYİMİ I, II ve ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSLERİNİN UYGULAMA ÖĞRETMENLERİ ve ÖĞRETMEN ADAYLARI TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİNİN İNCELENMESİ AN INVESTIGATON OF PRACTICE TEACHERS AND TEACHER CANTIDATES

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Recep Serkan Arık

Yrd. Doç. Dr. Recep Serkan Arık Yrd. Doç. Dr. Recep Serkan Arık Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Ana Bilim Dalı Evliya Çelebi Yerleşkesi (43100) KÜTAHYA Cep Telefonu: Telefon:

Detaylı

Argumentative Essay Nasıl Yazılır?

Argumentative Essay Nasıl Yazılır? Argumentative Essay Nasıl Yazılır? Hüseyin Demirtaş Dersimiz: o Argumentative Essay o Format o Thesis o Örnek yazı Military service Outline Many countries have a professional army yet there is compulsory

Detaylı

MESLEK YÜKSEKOKULLARINA SINAVLI VE SINAVSIZ GEÇİŞ SİSTEMİ İLE YERLEŞEN ÖĞRENCİLERİN PERFORMANSLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

MESLEK YÜKSEKOKULLARINA SINAVLI VE SINAVSIZ GEÇİŞ SİSTEMİ İLE YERLEŞEN ÖĞRENCİLERİN PERFORMANSLARININ KARŞILAŞTIRILMASI MESLEK YÜKSEKOKULLARINA SINAVLI VE SINAVSIZ GEÇİŞ SİSTEMİ İLE YERLEŞEN ÖĞRENCİLERİN PERFORMANSLARININ KARŞILAŞTIRILMASI PERFORMANCE COMPARASION OF VOCATIONAL SCHOOL STUDENTS ENROLLED VIA ENTRY EXAM AND

Detaylı

Doç.Dr. ESİN ACAR. Eğitim Bilgileri. Buca Eğitim Fakültesi Lisans Dokuz Eylül Üniversitesi

Doç.Dr. ESİN ACAR. Eğitim Bilgileri. Buca Eğitim Fakültesi Lisans Dokuz Eylül Üniversitesi Doç.Dr. ESİN ACAR Temel Eğitim Bölümü Sınıf Eğitimi Anabilim Dalı Eğitim Bilgileri 1992-1996 Lisans Dokuz Eylül Üniversitesi Buca İlköğretim Bölümü 2001-2002 Yüksek LisansUniversity Of Missouri-columbia

Detaylı

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER. Course Code: END 3604

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER. Course Code: END 3604 Offered by: Endüstri Mühendisliği Course Title: ENGINEERING ECONOMICS Course Org. Title: MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ Course Level: Lisans Course Code: END 360 Language of Instruction: Türkçe Form Submitting/Renewal

Detaylı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr

Detaylı

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER. Course Code: END 3933

DOKUZ EYLUL UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING OFFICE OF THE DEAN COURSE / MODULE / BLOCK DETAILS ACADEMIC YEAR / SEMESTER. Course Code: END 3933 Offered by: Endüstri Mühendisliği Course Title: CONTROL SYSTEMS TECHNOLOGY Course Org. Title: KONTROL SİSTEMİ TEKNOLOJİLERİ Course Level: Lisans Course Code: END 9 Language of Instruction: Türkçe Form

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI YAZ OKULU EŞDEĞER YAPILACAK DERSLER FAKÜLTE : İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ BÖLÜM : İKTİSAT

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI YAZ OKULU EŞDEĞER YAPILACAK DERSLER FAKÜLTE : İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ BÖLÜM : İKTİSAT 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI YAZ OKULU FAKÜLTE : BÖLÜM : İKTİSAT Dersin Açıldığı Dersin Dersin 1301001322002-1501001152002 COMPUTER COURSE FEN BİYOLOJİ 402001732012 COMPUTER 11320201E11563- GLOBAL MARKETING

Detaylı

Uzaktan Eğitim ve E-Öğrenme (ISE 424) Ders Detayları

Uzaktan Eğitim ve E-Öğrenme (ISE 424) Ders Detayları Uzaktan Eğitim ve E-Öğrenme (ISE 424) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Uzaktan Eğitim ve E-Öğrenme ISE 424 Bahar 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

SPOR TÜKETIMINDE PAZARLAMA BILEŞENLERI: ÖLÇEK GELIŞTIRME

SPOR TÜKETIMINDE PAZARLAMA BILEŞENLERI: ÖLÇEK GELIŞTIRME Spor Bilinileri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sdences 20041 15 (4)1219-232 SPOR TÜKETIMINDE PAZARLAMA BILEŞENLERI: ÖLÇEK GELIŞTIRME Hasan Biral YALÇIN*, Bekir YÜKTAŞIR*, Zafer DO~RU** Abant Izzet Baysal

Detaylı

Mekanik Sistem Tasarımı (ME 403) Ders Detayları

Mekanik Sistem Tasarımı (ME 403) Ders Detayları Mekanik Sistem Tasarımı (ME 403) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Mekanik Sistem Tasarımı ME 403 Güz 3 0 0 3 8 Ön Koşul Ders(ler)i ME 306 Dersin

Detaylı

THE SKILLS TRAINING RAN IN ENTERPRISES

THE SKILLS TRAINING RAN IN ENTERPRISES THE SKILLS TRAINING RAN IN ENTERPRISES Türkiye de işletmelerde beceri eğitimi uygulaması 3308 sayılı Mesleki ve Teknik Eğitim Kanunu ile yapılmaktadır. The skills training program offered in turkey are

Detaylı

Dersin Türü (Course Type) Zorunlu (Compulsory)[Χ] Seçmeli (Elective) [ ]

Dersin Türü (Course Type) Zorunlu (Compulsory)[Χ] Seçmeli (Elective) [ ] Programın Adı (Program Name) Kodu (Course Code) CS 102 Molecüler Biyoloji ve Genetik (Molecular Biology and Genetics) Adı (Course Name) Türü (Course Type) Zorunlu (Compulsory)[Χ] Seçmeli (Elective) [ ]

Detaylı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS. BUHAR KAZANLARI Seçmeli 4 7 3

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS. BUHAR KAZANLARI Seçmeli 4 7 3 Ders Öğretim Planı Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS 507004472007 BUHAR KAZANLARI Seçmeli 4 7 3 Dersin Seviyesi Lisans Dersin Amacı Bu dersin amacı, öğrencilerin buhar kazanları ile ilgili

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ A. KİMLİK BİLGİLERİ

ÖZGEÇMİŞ A. KİMLİK BİLGİLERİ ÖZGEÇMİŞ A. KİMLİK BİLGİLERİ Adı Soyadı: Tohit GÜNEŞ Doğum Yeri: Iğdır Yabancı Dil: İngilizce, Almanca Uzmanlık Alanları: Bitki Fizyolojisi, Fen Eğitimi B. ADRESLERİ VE TELEFON NUMARALARI İş: OMÜ. Eğitim

Detaylı

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Haziran 2017 Cilt:6 Özel Sayı:1 Makale No: 17 ISSN:

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Haziran 2017 Cilt:6 Özel Sayı:1 Makale No: 17 ISSN: İŞBİRLİKLİ ÖĞRENME YÖNTEMİNE DAYALI PROJE DESTEKLİ ETKİNLİKLERİN ÖĞRENCİLERİN FİZİK DERSİNE YÖNELİK ETKİSİ Öğr. Gör. Dr. Canel Eke Akdeniz Üniversitesi ceke@akdeniz.edu.tr Prof. Dr. Selma Moğol Gazi Üniversitesi

Detaylı

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-ELEKTRIK-ELEKTRONIK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DERS BİLGİLERİ. Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl. Doç. Dr. Nedim Tutkun

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-ELEKTRIK-ELEKTRONIK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DERS BİLGİLERİ. Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl. Doç. Dr. Nedim Tutkun ENSTİTÜ/FAKÜLTE/YÜKSEKOKUL ve PROGRAM: MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-ELEKTRIK-ELEKTRONIK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DERS BİLGİLERİ Adı Kodu Dili Türü Yarıyıl T+U Saati Kredi AKTS Olasılık ve İstatistik EEM284 Türkçe

Detaylı

İLKÖĞRETİM İKİNCİ KADEME ÖĞRETMENLERİNİN YAZILI SINAVLARINDA NOKTALAMA KURALLARINA UYMA DÜZEYLERİ: ERDEMLİ İLÇESİ ÖRNEKLEMİ

İLKÖĞRETİM İKİNCİ KADEME ÖĞRETMENLERİNİN YAZILI SINAVLARINDA NOKTALAMA KURALLARINA UYMA DÜZEYLERİ: ERDEMLİ İLÇESİ ÖRNEKLEMİ İLKÖĞRETİM İKİNCİ KADEME ÖĞRETMENLERİNİN YAZILI SINAVLARINDA NOKTALAMA KURALLARINA UYMA DÜZEYLERİ: ERDEMLİ İLÇESİ ÖRNEKLEMİ Özet İsmail Yavuz ÖZTÜRK* Yazıda anlatıma açıklık getirmek, cümlelerin yapısını

Detaylı

Uzaktan Eğitim ve E-Öğrenme (ISE 424) Ders Detayları

Uzaktan Eğitim ve E-Öğrenme (ISE 424) Ders Detayları Uzaktan Eğitim ve E-Öğrenme (ISE 424) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Uzaktan Eğitim ve E-Öğrenme ISE 424 Bahar 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

T. C. MALTEPE ÜNİVERSİTESİ GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ ÇİZGİ FİLM ANİMASYON LİSANS PROGRAMI Güz Yarıyılı

T. C. MALTEPE ÜNİVERSİTESİ GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ ÇİZGİ FİLM ANİMASYON LİSANS PROGRAMI Güz Yarıyılı T. C. MALTEPE ÜNİVERSİTESİ GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ ÇİZGİ FİLM ANİMASYON LİSANS PROGRAMI 2010-2011 Güz Yarıyılı Dersin adı Çizgi Filmde Bilgisayar Uygulamaları Dersin Kodu ÇFA 217 AKTS Kredisi 3 2. yıl

Detaylı

Matematiksel Analiz (MATH101T) Ders Detayları

Matematiksel Analiz (MATH101T) Ders Detayları Matematiksel Analiz (MATH101T) Ders Detayları Ders Adı Matematiksel Analiz Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati MATH101T Güz 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM YILINDAN İTİBAREN GEÇERLİ OLACAK NEVŞEHİR ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İKTİSAT-İ.Ö

2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM YILINDAN İTİBAREN GEÇERLİ OLACAK NEVŞEHİR ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İKTİSAT-İ.Ö I. YIL YY KODU Z/S DERSİN ADI DERSİN İNGİLİZCE ADI HAFTALIK DERS SAATI ECTS KREDİSİ İKTİÖ-101 Z Davranış Bilimleri Introduction to Behavioral Sciences 3+0-3 3 İKTİÖ-103 Z Genel Muhasebe-I Financial Accounting

Detaylı

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ

Detaylı

KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİEĞİTİM FAKÜLTESİ SINIF ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI 2013 2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI LİSANS PROGRAMI ÖĞRETİM PLANI.

KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİEĞİTİM FAKÜLTESİ SINIF ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI 2013 2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI LİSANS PROGRAMI ÖĞRETİM PLANI. I. YARIYIL KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİEĞİTİM FAKÜLTESİ SINIF ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI 2013 2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI LİSANS PROGRAMI ÖĞRETİM PLANI 0801101 Temel Matematik I 2+0 General Mathematics I 6 0801102 Genel

Detaylı

17 Ege Eğitim Dergisi 2004 (5): 17-23

17 Ege Eğitim Dergisi 2004 (5): 17-23 Ege Eğitim Dergisi 2004 (5) : 17-23 ZİHİNDEN TOPLAMA VE ÇIKARMA İŞLEMLERİNDE KULLANILAN YÖNTEMLERİN İLKÖĞRETİM 1. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARI DÜZEYİNE ETKİSİ (The Effect Of Methods Used In Mental Addition

Detaylı

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Orjinal Adı: CALCULUS II. Dersin Kodu: MAT 1002

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Orjinal Adı: CALCULUS II. Dersin Kodu: MAT 1002 Dersi Veren Birim: Mühendislik Fakültesi Dersin Türkçe Adı: MATEMATİK II Dersin Orjinal Adı: CALCULUS II Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin Kodu: MAT 100 Dersin Öğretim

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Unvan Alan Kurum Yıl Prof. Dr. Doç. Dr. Yrd. Doç. Dr. Görev Kurum Yıl

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Unvan Alan Kurum Yıl Prof. Dr. Doç. Dr. Yrd. Doç. Dr. Görev Kurum Yıl Arş. Gör. Dr. Çiğdem APAYDIN ÖZGEÇMİŞ Adres Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Dumlupınar Bulvarı, Kampus, 07058/ Antalya E-posta cigdemapaydin@akdeniz.edu.tr Telefon 0 242-310 2077 Faks 0 242-2261953

Detaylı