Vergi Ýncelemelerinde

Transkript

1 Vergi Ýncelemelerinde Sirküler 2011/24 Ýstanbul, Vergi Ýncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar 1) Genel Bilgi: 01 Aðustos 2010 tarihli Resmi Gazete'de yayýmlanmýþ olan 6009 sayýlý "Gelir Vergisi Kanunu ile Bazý Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanun" ile vergi incelemelerinde uyulacak esaslar konusunda yeni düzenlemeler yapýlmýþtýr. Öte yandan, Maliye Bakanlýðý tarafýndan hazýrlanan "Vergi Ýncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkýnda Yönetmelik" 3 Aralýk 2010 tarihli Resmi Gazete'de yayýmlanarak, 1 Ocak 2011 tarihinde yürürlüðe girmiþtir. 2) Yapýlmýþ Olan Düzenlemeler: a) Vergi Ýnceleme ve Denetim Koordinasyon Kurulu: Bilindiði üzere Türkiye'de vergi denetimi; - Doðrudan Maliye Bakaný'na baðlý Hesap Uzmanlarý ve Hesap Uzman Yardýmcýlarý, - Yine doðrudan Maliye Bakaný'na baðlý Maliye Müfettiþleri ve Maliye Müfettiþ Yardýmcýlarý, - Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý içerisinde yapýlandýrýlan Gelirler Kontrolörleri ve Gelirler Kontrolör Yardýmcýlarý'ndan

2 oluþan merkezi denetim elemanlarý ile - Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý'nýn taþra teþkilatýnda görevli bulunan Vergi Denetmenleri ve Vergi Denetmen Yardýmcýlarý tarafýndan olmak üzere, dört ayrý birim tarafýndan yürütülmektedir. Ayrýca, Gelirler Genel Müdürlüðünün merkez ve taþra teþkilatýnda müdür kadrolarýnda görev yapanlar, vergi dairesi müdürleri ile Mal Memuru (Defterdar) vergi inceleme yetkisine sahiptir. Ýnceleme birimlerinin çokluðu kadar, inceleme elemanlarýnýn iþe alýnma, eðitim, ücret, görev tanýmlarýndaki, terfi sistemlerinde inceleme elemanlarýnýn baðlý olduklarý örgütlerin kuruluþ yapýlarýndaki farklýlýklar; mükelleflerin aleyhine olarak doðrudan doð incelemelerine yansýyabilmektedir. Ýncelemede olan mükelleflerin bir baþka inceleme birimi tarafýndan "incelemeye alýnmak" üzere çaðrýlmasý ya da henüz incelenmiþken çok kýsa bir süre içerisinde herhangi bir gerekçe olmadan bir diðer inceleme birimi tarafýndan yeniden incelemeye alýnmasý, bazý yýllarýn bir birimde bazý yýllarýn bir baþka birimde ayný anda incelenmesi sýk, sýk karþýlaþýlabilen durumlardýr Denetim birimlerinin çokluðu ve aralarýndaki iletiþimsizlik sorunlarýnýn temel çözümü, denetim birimlerinin birleþtirilmesi olmakla birlikte; bu yapý çeþitli nedenlerle kurulamadýðý için ara bir çözüme gidilmiþ; 6009 Sayýlý Kanun'un 26. maddesiyle Maliye Baka Teþkilat ve Görevleri Hakkýnda Kanun Hükmünde Kararname'ye 33/B maddesi eklenerek; "Vergi Ýnceleme ve Denetim Koordinasyon Kurulu" oluþturulmuþtur. Kurulun oluþturulma amacý; - Vergi inceleme birimleri arasýnda koordinasyonu saðlamak, - Bilgi akýþýný ve uygulama birliðini temin etmek, - Yýllýk vergi inceleme ve denetim planýný hazýrlamak ve - Uygulamayý izlemektir. b) Vergi Ýncelemelerinde Uyulacak Esaslarda Yapýlan Deðiþiklikler: 6009 sayýlý Kanun'un 9. maddesi ile vergi incelemelerinde uyulacak esaslarýn yer aldýðý Vergi Usul Kanunu (VUK)'nun 140. maddesinde aþaðýdaki deðiþiklikler yapýlmaktadýr.

3 i) Yapýlan vergi incelemesine baþlanýldýðý hususunun bir tutanaða baðlanmasý ve bir örneðinin, nezdinde vergi incelemesi ya mükellefe verilmesi zorunluluðu getirilmektedir. ii) Vergi inceleme elemanlarý tarafýndan vergi kanunlarýyla ilgili kararname, tüzük, yönetmelik, genel teblið ve sirkülerlere ayký vergi inceleme raporu düzenlenemeyeceði hükmü getirilmektedir. iii) Vergi incelemeleri için azami süreler belirlenerek, tam incelemelerin bir yýl, sýnýrlý incelemelerin altý ay içerisinde bitirilmesi zorunluluðu getirilmektedir. iv) Vergi inceleme elemanlarý tarafýndan düzenlenen raporlarýn, vergi kanunlarý ile bunlara iliþkin kararname, tüzük, yönetmeli genel teblið, sirküler ve özelgelere uygunluðu yönünden "Rapor Deðerlendirme Komisyonlarý" tarafýndan deðerlendirileceðine iliþ düzenleme yapýlmaktadýr. c) Ýncelenecek Mükelleflerin Seçimi: 6009 Sayýlý Kanun'un 26. maddesiyle Maliye Bakanlýðý'nýn Teþkilat ve Görevleri Hakkýnda Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen 33/B maddesi uyarýnca; - Vergi incelemesine tabi tutulacak sektörler ve mükellefler Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý'nýn risk analiz sistemi üzerinden yapýlan analizler de dikkate alýnarak hazýrlanacak yýllýk vergi inceleme ve denetim planýnda belirlenecektir. - Maliye Bakanlýðý'nca çýkarýlacak yönetmelik ile vergi incelemelerinin kapsamý, vergi incelemesine tabi tutulma bakýmýndan birinci sýnýf tüccarlarýn yýllýk iþ hacimleri, aktif ve öz sermaye büyüklükleri esas alýnarak gruplara ayrýlmasý ve yapýlacak bu gr baðlý olarak vergi incelemesine alýnma bakýmýndan asgari süreler getirilecektir. d) Vergi Ýncelemelerinde Ýnceleme Elemanlarýnýn Uyacaklarý Esaslardaki Deðiþiklikler: VUK'nun 140. maddesinde vergi incelemesi yapanlarýn, inceleme sýrasýnda uymalarý gereken esaslar aþaðýdaki gibidir; - Ýncelemeye baþlanmadan önce incelemenin konusunun açýk olarak izah edilmelidir. - Ýnceleme genel kural olarak resmi çalýþma saatleri içinde yapýlmalýdýr. - Ýnceleme bitince incelemenin yapýldýðýný gösteren bir belge, nezdinde inceleme yapýlana verilmelidir.

4 i) Ýncelemeye Baþlama Tutanaðý: 6009 Sayýlý Kanun'un 9. maddesi ile VUK'un 140. maddesinin birinci fýkrasýna eklenen (2) numaralý bent ile yukarýda sayýlan esaslara incelemeye baþlama tutanaðý düzenleme zorunluluðu ilave edilmiþtir. Bu düzenleme uyarýnca, vergi inceleme elemanla incelemeye baþlamadan önce, vergi incelemesine baþlanýldýðýný, tutanakla tespit ederek, tutanaðýn bir örneðini mükellefe verm zorundadýrlar. ii) Ýncelemelerde Vergi Kanunlarýyla Ýlgili Kararname, Tüzük, Yönetmelik, Genel Teblið Ve Sirkülerlere Aykýrý Vergi Ýncelem Raporu Düzenlenemeyecektir: 6009 Sayýlý Kanun'un 9. maddesi ile Vergi Usul Kanunu'nun 140. maddesinin birinci fýkrasýna eklenen (5) numaralý bent uyarýnca, vergi inceleme elemanlarý tarafýndan vergi kanunlarýyla ilgili kararname, tüzük, yönetmelik, genel teblið ve sirkülerlere aykýrý vergi inceleme raporu düzenlenemeyecektir. Ýncelemeler sýrasýnda vergi inceleme elemanlarýnýn söz konusu tebliðlerde yer alan ifadelerin kendilerini baðlamadýðýný beya ederek bu konular hakkýnda rapor düzenlemeleridir. Aslýnda, mevcut durumda, Ýnceleme elemanlarýnýn karþýlaþtýklarý ve huk aykýrý gördükleri teblið, sirküler ve özelgelerde belirtilmiþ olan hususlarý bir görüþ önerme raporu ile gelir idaresine gönderip; son göre iþlem yapýlmasý imkâný vardýr. Ancak, bu yol pek az inceleme elamanýnca kullanýlmaktadýr. Vergi inceleme elemanlarýn incelemelerini kanun hükümlerini esas alarak yaptýklarý bir gerçektir. Ne var ki mükelleflerin idare tarafýndan çýkarýlan tebliðler doðrultusunda hareket etmeleri karþýsýnda idarenin bir baþka birimince cezalandýrýlmalarý devlete karþý güveni büyük ölçüde zedelemektedir. Mükellefin gözünde durumun algýlanýþý, idarenin görüþüne göre hareket edenlerin yine idare tarafýndan cezala yönündedir. Ýkincil yasal düzenlemelerin amacý bizatihi vatandaþlara kanunu ve kanunun uygulanýþ tarzýný izah etmektir. Eðer ki ikincil mevzuatta kanuna aykýrý bir yön varsa, bunu önce idarenin fark etmesi ve gerekli deðiþiklikleri yapmasý, bu süre içerisinde mevc düzenlemelere göre hareket edenleri de cezalandýrmamasý gerekir. Kabul etmek gerekir ki hukuki belirsizlik de en az hukuksuzluk kadar sakýncalýdýr. iii) Ýncelemelerde Süre Sýnýrý: 6009 Sayýlý Kanun'un 9. maddesiyle Vergi Usul Kanunu'nun 140. maddesinin birinci fýkrasýna eklenen (6) numaralý bent hükmü ile vergi incelemeleri için azami süreler belirlenerek, tam incelemelerin bir yýl, sýnýrlý incelemelerin altý ay içerisinde bitirilmesi esasý getirilmektedir. Mükellef haklarý açýsýndan olumlu bir düzenleme olmakla birlikte süre aþýmýna iliþkin bir yaptýrým öngörülmemektedir. Ayrýca belirlenen sürelerde bitirilememesi halinde ilave süre tanýnmasý da imkân dâhilindedir. Ýþ yoðunluðu veya incelemenin boyutu dolayýsýyla incelemelerinin öngörülen süreden uzun sürmesi elbette anlaþýlabilir bir gerekçedir ancak mükellefin haklarý da göze süresinde bitirilemeyen incelemeler sonrasýnda düzenlenecek raporlara istinaden yapýlacak tarhiyatlarda süre aþýmýna iliþkin olarak gecikme faizi hesaplanmamasý da pek tabii düzenlenebilirdi. Eðer ki yaptýrýmý belirlenmiþ bir zorunluluk getirilmeyecekse

5 sadece öngörüden ibaret bir düzenlemenin yasa ile yapýlmasýnýn gerekliliðini açýklayabilmek güçtür. Diðer taraftan mükelleflerin süresi ile ilgili olarak sýkýntýsýný çektikleri esas konu iade incelemelerinin uzun sürmesidir. Ýade incelemelerinin süresine iliþkin olarak ise hiçbir belirleme yapýlmamýþtýr. Düzenlemenin yürürlük tarihi 1 Ocak 2011'dir. iv) Ýnceleme Raporlarýnýn Deðerlendirilmesi: 6009 Sayýlý Kanun'un 9. maddesiyle Vergi Usul Kanunu'nun 140. maddesinin birinci fýkrasýna eklenen (6) numaralý bent ile getirilen bir düzenleme de, vergi inceleme raporlarýnýn deðerlendirileceði komisyonlarýn kurulmasýna iliþkindir. Buna göre merke denetim elemanlarý tarafýndan düzenlenen raporlar, vergi kanunlarý ile bunlara iliþkin kararname, tüzük, yönetmelik, genel teblið sirküler ve özelgelere uygunluðu yönünden rapor deðerlendirme komisyonlarý tarafýndan deðerlendirilecektir. Vergi inceleme raporlarýnýn ön okuma sonrasý uygulamaya konulmasý; eleþtirilen hususlarýn yasal mevzuata uygunluðunun kontrol edilmesi halihazýrda bazý denetim birimlerinde uygulanmaktadýr. Yapýlan düzenleme ile mevcut uygulamanýn kapsamý geniþletilerek, tüm denetim birimlerinde uygulanmasý ve yasal bir zorunluluk haline getirilmesi amaçlanmaktadýr.yeni düzenlemeye göre; maliye müfettiþleri, hesap uzmanlarý ve gelirler kontrolörleri tarafýndan düzenlenen vergi inceleme raporlarý birimin kendi içerisinde en az üç kiþiden oluþturacaklarý rapor deðerlendirme komisyonlarý tarafýndan okunacak ve deðerlendirilecektir. Vergi denetmenleri ile vergi dairesi müdürleri tarafýndan düzenlenecek vergi inceleme raporlarý da Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý merkez ve taþra birimlerinde oluþturulacak rapor deðerlendirme komisyonlarý tarafýndan deðerlendirilecektir Maliye Bakanlýðý'nca belirlenecek belli tutarý aþan inceleme raporlarý ise doðrudan ''Merkezi Rapor Deðerlendirme Komisyonu'' tarafýndan deðerlendirilecektir. Ayrýca, raporu düzenleyen maliye müfettiþi, hesap uzmaný ya da gelirler kontrolörü ile ilgili komisyon arasýnda uyuþmazlýk oluþmasý halinde uyuþmazlýða konu vergi inceleme raporlarý da üst deðerlendirme mercii olara Merkezi Rapor Deðerlendirme Komisyonu tarafýndan gözden geçirilecektir. Merkezi Rapor Deðerlendirme Komisyonu, Maliye Teftiþ Kurulu Baþkanlýðý, Hesap Uzmanlarý Kurulu Baþkanlýðý ve Gelirler Kontrolörleri Baþkanlýðý bünyesinde oluþturulan rapor deðerlendirme komisyonlarýnýn üyeleri arasýndan görevlendirilecek üçer toplam dokuz kiþiden oluþacaktýr. Vergi denetmenleri ile vergi dairesi müdürleri tarafýndan düzenlenen raporlar için üst deðerlendirme mercii öngörülmemiþtir. Bir diðer komisyon da Merkezi Rapor Deðerlendirme Komisyonu ile diðer rapor okuma komisyonlarýndaki deðerlendirmelerde özelgeye aykýrý bir eleþtirinin tespit edilmesi halinde, nihai kararýn verilmesi için kurulmaktadýr. Bu komisyon da, Merkezi Rapor Deðerlendirme Komisyonu'ndan üç üye ile sirküler ve özelgelerin verilmesi ile ilgili olarak oluþturulan komisyondan iki üyenin katýlýmýyla oluþacaktýr. Bu komisyonca verilen kararlar, ilgili rapor deðerlendirme komisyonu ile inceleme elemanýný baðlayaca 3) Yönetmelik: a) Vergi Ýnceleme Görevinin Verilmesi:

6 Vergi Usul Kanunu'nun 135. maddesinde vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar sayýlmýþtýr. Vergi incelemeleri ise inceleme yapmaya yetkili olanlar tarafýndan, ödenmesi gereken vergilerin doðruluðunu araþtýrmak, tespit etmek ve saðlamak amacýyla yapýlan faaliyeti ifade etmektedir. Vergi inceleme görevi yazý ile verilmektedir. Ýnceleme görevi yazýlarýnda; nezdinde inceleme yapýlacak kiþilere veya konulara iliþkin bilgilere, incelemenin kapsamýna ve süresine iliþkin hususlara yer verilir. Ýnceleme ve denetim birimleri, tam veya sýnýrlý olarak vermiþ olduklarý incelemenin mahiyetini deðiþtirmeye yetkilidir. Bu durumda, incelemenin mahiyetinin deðiþtirilme nedeni vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafýndan nezdinde inceleme yapýlana bildirilir. Tam inceleme; bir mükellef hakkýnda, bir vergi türü itibariyle bir veya birden fazla vergilendirme dönemine iliþkin her türlü iþ ve iþlemlerinin bütün matrah unsurlarýný içerecek þekilde yapýlan vergi incelemesini, sýnýrlý inceleme ise tam inceleme dýþýnda ka vergi incelemelerini ifade etmektedir. b) Ýncelemeye Baþlama: Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren en geç 30 gün içinde incelemeye baþlarlar. Vergi incelemesine, incelemeye tabi olan nezdinde tanzim olunacak "Ýncelemeye Baþlama Tutanaðý" ile baþlanýr. Düzenlenen tutanaðýn bir örneði nezdinde inceleme yapýlana teslim edilir. Ýnceleme elemaný tarafýndan tutanaðýn bir örneði baðlý bulunduð bir örneði ise mükellefin baðlý olduðu vergi dairesine gönderilir. Ýncelemeye baþlama tarihi, mükellefin tutanaðý imzaladýðý tarih; tutanakta mükellefin imzasýnýn bulunmamasý halinde ise tutan vergi dairesi kayýtlarýna intikal ettiði tarihtir. Bu durumda incelemeye baþlama tutanaðýnýn bir örneði ayrýca mükellefin bilinen adresine vergi dairesince gönderilir. Ýncelemeye baþlama tutanaðýnda aþaðýda yazýlý hususlara yer verilir; a. Nezdinde inceleme yapýlanýn kimlik bilgileri, unvaný, adresi ve faaliyet konusu, b. Ýncelemenin türü (tam/sýnýrlý inceleme, vergi türü),

7 c. Ýncelemeye alýnma gerekçesi, d. Ýnceleme dönemleri, e. Ýnceleme dairede yapýlacaksa buna iliþkin nezdinde inceleme yapýlanýn muvafakati, f. Tutanaðýn tanzim yeri ve tarihi, inceleme elemanýnýn ve hazýr bulunmasý halinde mükellefin imzasý. Ölüm, gaiplik, iþin veya memleketin terki gibi nedenlerle, nezdinde inceleme yapýlacak olanla temas kurulamamasý veya ilgili ile temas kurulmasýna raðmen verilen sürede defter ve belgenin ibraz edilmemesi, incelemeye baþlama tutanaðýnýn imzadan imtina edilmesi gibi hallerde; inceleme, ilgilinin vergi dairesindeki dosyasýnda yer alan belgeler, veri ambarýndan ve diðer kaynaklardan elde edilen her türlü bilgi ve belgeler ile varsa Gelir Ýdaresi Baþkanlýðýnýn risk analizi sonuçlarýna dayalý olarak y Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, nezdinde inceleme yaptýklarý mükellefleri, incelemeyle ilgili hak ve yükümlülükleri hakkýnda bilgilendirir ve bu bilgilere eriþim yollarýný gösterirler. c) Defter Ve Belgelerin Alýnmasý: Mükelleflerin defter ve belgeleri yazýlý olarak istenir ve tutanakla teslim alýnýr. Yazýda ibraz edilecek defter ve belgeler ile ibraz süresi, yeri ve ibraz edilmemesi halinde uygulanacak müeyyidelere yer verilir. Mükellefin yazýya gerek kalmaksýzýn defter ve belgelerini ibrazý üzerine, defter ve belgeler tutanak düzenlenmek suretiyle de alýnabilir. Tutanakta, teslim alýnan defter ve belgelerin mahiyeti ile teslim eden ve alan kiþilerin kimlik bilgileri ve imzalarýna yer verilir. Mükellefler, Bakanlýðýn elektronik olarak tutulmasýna izin verdiði defter ve belgeleri elektronik ortamda ibraz edebilirler. d) Kimlik Ýbrazý:

8 Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, incelemeye baþlamadan önce memuriyet sýfatlarýný belirterek, vergi incelemesi yapmaya yetkili olduklarýna dair kimliði nezdinde inceleme yapýlana ve diðer ilgililere gösterirler. e) Ýncelemenin Yapýlacaðý Yer: Vergi incelemeleri esas itibariyle incelemeye tabi olanýn iþ yerinde yapýlýr. Ýþ yerinin müsait olmamasý, ölüm, iþin terk edilmesi zaruri sebeplerle incelemenin iþ yerinde yapýlmasý imkânsýz olur veya mükellef ve vergi sorumlularý isterlerse inceleme dairede yapýlabilir. Bu takdirde incelemeye tabi olanýn defter ve belgelerini daireye getirmesi kendisinden yazýlý olarak istenilir. Ýncelemenin dairede yapýlmasý halinde istenilen defter veya belgeleri belli edilen zamanda mazeretsiz olarak getirmeyenler, bunlarý ibraz etmemiþ sayýlýrlar. Haklý bir mazeret gösterenlere, defter ve belgelerini daireye getirmeleri için uygun bir süre veril f) Çalýþma Saatleri Vergi incelemesinin mükellefin iþyerinde yapýlmasý halinde, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, nezdinde inceleme yapýlanýn izni olmaksýzýn resmi çalýþma saatleri dýþýnda inceleme yapamazlar. Tutanak düzenlenmesi ve inceleme ile ilgili emniyet tedbirlerinin alýnmasý gerektiði hallerde, bu iþlemler resmi çalýþma saatleri dýþýnda da yapýlabilir. Bu hallerde, iþyerindeki faaliyetlerin sekteye uðratýlmamasý için gerekli tedbirler alýnýr. g) Ýnceleme Tutanaklarý: Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme esnasýnda gerekli görülen hallerde, vergilendirme ile ilgili olaylarý ve hesap durumlarýný ayrýca tutanaklar ile tespit ve tevsik edebilirler. Ýlgililerin itiraz ve mülahazalarý varsa bunlar da tutanaða geçirilir. Düzenlenen tutanaklarýn birer nüshasýnýn mükellefe veya nezdinde inceleme yapýlan kimseye verilmesi zorunludur. Vergi incelemesi ile ilgili düzenlenecek tutanaklarda aþaðýdaki bilgiler yer alýr: a. Tutanaðýn düzenlendiði yer ve tarih,

9 b. Ýlgililerin adý, soyadý ve unvanlarý, vergi kimlik numaralarý ile imzalarý, c. Vergilendirme ile ilgili olaylar ve/veya hesap durumlarý, d. Varsa, ilgililerin itiraz ve mülahazalarý, e. Tutanakta belirtilen hususlarýn ilgililer tarafýndan okunduðunu ve doðruluðunun anlaþýldýðýný belirten ifade, f. Nezdinde inceleme yapýlan mükellefe tutanakta yer alan hususlarýn vergi kanunlarý karþýsýnda yapýlmasý muhtemel tarhiy bakýmýndan ispatlama vasýtasý olduðunun, tutanaðýn düzenlenmesinden önce mükellefe bildirildiði hususu. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, ilgilileri tutanaklarý imzalamalarý için zorlayamazlar. Ýlgililer tutanaklarý imzalamaktan çekindikleri takdirde tutanakta bahis konusu edilen olaylar ve hesap durumlarýný ihtiva eden defter ve vesikalar, nezdinde inceleme yapýlandan rýzasýna bakýlmaksýzýn alýnýr ve inceleme neticesinde tarh edilen vergiler ve kesilen cezalar kesinleþinceye kadar geri verilmez. Ýlgililer her zaman bu tutanaklarý imzalayarak defter ve vesikalarý geri alabilirler. Suç delili olan defter ve vesikalar mükellefin rýzasýna bakýlmaksýzýn alýkonulur. Alýkonulan defter ve vesikalar yazý ile mükellefin baðlý bulunduðu vergi dairesine gönderilerek muhafazasý saðlanýr. Vergi daire kendisine gönderilen defter ve vesikalarýn muhafaza ve korunmasý için gerekli tedbirleri alýr. h) Raporlarýn Mevzuata Uygun Olmasý: Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, vergi kanunlarýyla ilgili kararname, tüzük, yönetmelik, genel teblið ve sirkülere aykýrý vergi inceleme raporu düzenleyemezler. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme sýrasýnda, vergi kanunlarýyla ilgili kararname, tüzük, yönetmelik, genel teblið ve sirkülerin vergi kanunlarýna aykýrý olduðu kanaatine varýrlarsa, bu hususu baðlý olduklarý inceleme ve denetim birimleri aracýlýðýyla Gelir Ýdaresi Baþkanlýðýna bir rapor ile bildirirler. Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý, en geç yirmi iþ günü içerisinde görüþün denetim birimine yazýlý olarak bildirir. i) Vergi Ýnceleme Raporlarýnýn Düzenlenmesi:

10 Vergi inceleme raporlarý, vergi türü ve dönemi itibariyle ayrý ayrý düzenlenir. Vergilendirme dönemi bir yýldan daha kýsa olan vergilere iliþkin vergi inceleme raporlarý, her bir döneme iliþkin matrah ve/veya vergi farklarý ayrý ayrý gösterilmek suretiyle ve takvim yýlý aþýlmamak koþuluyla tek bir rapor olarak düzenlenebilir. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca kendilerine verilmiþ vergi inceleme görevleri ile ilgili olarak tespit edilen ve birden fazla vergi türünde vergi ziyaýna sebebiyet veren hususlara iliþkin raporlar ayrý ayrý düzenlenir. Tarhiyat önerisi içeren vergi inceleme raporlarý; giriþ, usul incelemeleri, hesap incelemeleri, eleþtirilen hususlar ile sonuç bölümlerinden oluþur. Mükellefin inceleme esnasýnda ileri sürdüðü hususlar ve buna iliþkin deðerlendirmelere raporun "eleþtirilen hususlar" bölümünde yer verilir. Mükellef hakkýnda tarh edilmesi önerilen vergi ve ceza tutarlarý, herhangi bir tereddüde yer vermeyecek açýklýkta ve anlaþýlýr bir þekilde vergi inceleme raporlarýnýn sonuç bölümünde gösterilir. j) Defter Ve Belgelerin Ýadesi: Vergi inceleme raporlarýnýn, rapor deðerlendirme komisyonlarýna intikal ettiði tarih incelemenin tamamlandýðý tarih olarak kabu edilir. Vergi incelemesi tamamlandýktan sonra nezdinde inceleme yapýlanýn defter ve belgeleri 15 gün içerisinde bir tutanak ile iade edilir. Sirkülerimizin "Ýnceleme tutanaklarý" baþlýklý bölümünün 3 ve 4. paragraflarýnda hükümler saklýdýr. k) Ýnceleme Süresi: Ýncelemeler mümkün olan en kýsa sürede tamamlanýr. Ýncelemeye baþlanýldýðý tarihten itibaren, tam inceleme yapýlmasý hal fazla 1 yýl, sýnýrlý inceleme yapýlmasý halinde ise en fazla 6 ay içinde incelemenin bitirilmesi esastýr. Bu süreler içerisinde incelemenin bitirilemeyeceðinin anlaþýlmasý halinde, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, gerekçeli bir yazý ile baðlý olduklarý inceleme ve denetim biriminden, inceleme süresinin bitiminden en geç 10 gün önce, ek süre talep edebilirler. Ek süre talebi ilgili inceleme ve denetim birimi tarafýndan deðerlendirildikten sonra altý ayý geçmemek üzere ek süre verilebilir. Bu durumda, incelemenin bitirilememe nedeni ilgili inceleme ve denetim birimi tarafýndan nezdinde inceleme yapýlana yazýlý olarak bildirilir. Ýnceleme görevinin baþka bir inceleme elemanýna devredilmesi gerektiði hallerde, inceleme kalan süre içinde tamamlanýr. Sýný incelemenin sonradan ortaya çýkan durumlar nedeniyle tam incelemeye dönüþmesi halinde inceleme süresi, sýnýrlý incelemeye baþlanan tarih itibariyle hesaplanýr. Ek süre dâhil olmak üzere, süresinde herhangi bir kabul veya eleþtiri raporu düzenlenmemesi halinde durum, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafýndan gerekçeleri ile birlikte yazýlý olarak baðlý olduklarý inceleme ve denetim birimine bildirilir. Ýlgil inceleme ve denetim birimi, incelemeyi bitiremeyen inceleme elemaný hakkýnda disiplin hükümlerini uygulayabilir.

11 Ýnceleme, neticesi alýnmamýþ hesap dönemi de dahil olmak üzere, tarh zamanaþýmý süresi sonuna kadar her zaman yapýlabil Evvelce inceleme yapýlmýþ veya matrahýn re'sen takdir edilmiþ olmasý yeniden inceleme yapýlmasýna ve gerekirse tarhiyatýn ikmaline mani deðildir. Kurumlar Vergisi Kanununun 17. maddesi (tasfiye) ile 5604 sayýlý Malî Tatil Ýhdas Edilmesi Hakkýnda Kanun hükümleri saklýdý Yukarýda yapýlmýþ olan açýklamalara iliþkin herhangi bir tereddüdünüzün oluþmasý halinde lütfen bizimle temasa geçiniz. Saygýlarýmýzla, Elit Yeminli Mali Müþavirlik Anonim Þirketi B.Nahit Kitiþ Zafer Arýhan Yeminli Mali Müþavir Yeminli Mali Müþavir