Fotometrik büyüklükler, ölçümler ve lambalar. Prof. Dr. Önder Güler

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Fotometrik büyüklükler, ölçümler ve lambalar. Prof. Dr. Önder Güler"

Transkript

1 Fotometrik büyüklükler, ölçümler ve lambalar Prof. Dr. Önder Güler

2 IŞIK Göze etki eden özel bir enerji şekli olup dalga veya foton şeklinde yayıldığı kabul edilir. Eletromagnetik dalgalar dalga uzunluklarına göre sıralanacak olurlarsa elektromagnetik spektrum (tayf) elde edilir. Bu tayfın 380nm ile 780nm dalga uzunluklu kısmı ışık olarak adlandırılan bölgedir. Fotometri insan gözü tarafından algılanan optik radyasyonların (ışımanın) ölçümü ile ilgilenir.

3 Elektromanyetik spektrum (tayf) 1x10-5 1x10-3 1x10-1 1x10 1 1x10 3 1x10 5 1x10 7 1x10 9 1x10 11 nm Kozmik ışınlar Gamma ışınları Morötesi ışınlar Kızılötesi ışınlar Radyo dalgaları x ışınları Endüksiyonla ısıtma Işık Morötesi ışınlar Mor 410 Mavi 470 Yeşil 520 Sarı 590 Turuncu Kırmızı Kızıl ötesi ışınlar Işığın spektrumu (tayfı)

4 Gözün Spektral Duyarlığı veya Radyasyonların Görülebilme Faktörü Göz bütün radyasyonlara aynı derecede duyarlı değildir. Başka bir deyişle göz, eşit enerji akılı ancak farklı dalga boylu radyasyonları (renkleri) farklı katsayılarla değerlendirir. Bu özelliğe gözün spektral duyarlığı denir. M' V l V'(l) V(l) Uluslararası Aydınlatma Komisyonuna göre aydınlık ve karanlık görmede standart göze ait spektral duyarlık eğrileri. M K K' l

5 Işık Üretimi ile İlgili Bazı Kavramlar Spektral Enerji Akısı Yoğunluğu Işınlama yapan bir cismin birim yüzeyinden birim zamanda çıkan radyasyon enerjisinin birim dalga uzunluğu aralığına düşen kısmına spektral enerji akısı yoğunluğu denir ve p l ile gösterilir; birimi (W/m 2 m) dir; uygulamada bunun yerine (W/mm 2 m) veya (W/cm 2 m) birimleri de kullanılır. Enerji Akısı Yoğunluğu Işınlama yapan bir cismin birim yüzeyinden birim zamanda çıkan radyasyon enerjisine enerji akısı yoğunluğu denir ve f ile gösterilir. Birimi W/m 2 veya W/cm 2 dir Enerji Akısı Enerji akısı yoğunluğu S yüzeyi üzerinde ds'ye göre integre edilirse enerji akısı elde edilir. Enerji akısı birimi W'tır.

6 Işık akısı (lm) Işık kaynağından çıkan ve normal gözün gündüz görmesine ait spektral duyarlık eğrisine göre değerlendirilen enerji akısına denir. = K o F V l K o = enerji akısının fotometrik eşdeğeri F = enerji akısı (W) V l = gözün spektral duyarlığı veya radyosyanların görülebilme faktörü Etkinlik faktörü (e) Birim: lm/w Bir ışık kaynağından çıkan toplam ışık akısının kaynağın gücüne oranıdır. e = / P

7 Bazı ışık kaynaklarının ışık akıları Lamba tipi Güç (W) Işık akısı (lm) Bisiklet farı 3 30 Akkor telli lamba Kompakt fluoresan lamba Tüp flüoresan lamba Yüksek basınçlı civa buharlı lamba Yüksek basınçlı sodyum buharlı lamba Alçak basınçlı sodyum buharlı lamba Metal halojen lamba

8 Işık akısı ve renksel özellik ölçümleri; Işık akısı ölçümleri Ulbricht küresi ile yapılır. Laboratuar ortamında gerçekleştirilen ölçümlerdir. spektroradyometre

9 Işık akısı genel olarak düzgün yayılmaz; uzayın farklı doğrultularında yoğunluğu farklıdır. Bu durumu daha iyi anlayabilmek için uzay açı kavramına ihtiyaç vardır. Genel olarak bir ışık kaynağının toplam ışık akısı, uzayın muhtelif kısımlarına yayılan kısmi ışık akılarının toplamı olarak düşünülebilir. İçinden kısmi bir ışık akısı geçen koni veya piramit şeklindeki uzay parçasına uzay açı denir. Kısmi ışık akıları ve kısmi uzay açıları

10 Uzay açı R a Uzay açının tanımı S Bu küre parçasının alanının (S), R yarıçapının karesine bölümüne uzay açı denir S 2 R

11 Işık şiddeti: I a (candela=cd) Noktasal ışık kaynakları için tanımlanır ve doğrultuya bağlı bir büyüklüktür, sembolü I'dır. Noktasal bir ışık kaynağının herhangi bir a doğrultusundaki ortalama ışık şiddeti, I ort, bu doğrultudaki birim uzay açıdan çıkan ışık akısıdır N a R I a D a I a D D d lim a 0 D d a a D Noktasal bir ışık kaynağının a doğrultusundaki I a ışık şiddetinin tanımlanması.

12 Işık şiddeti değerine bazı örnekler Işık şiddeti (cd) Reflektörsüz bisiklet farı (herhangi bir doğrultuda) 2.5 Reflektörlü bisiklet farı (ışık hüzmesinin ortasında) 250 Reflektörlü akkor telli lamba (ışık hüzmesinin ortasında) El feneri (ışık hüzmesinin ortasında)

13 Fotometride SI (Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Komitesi) sistemindeki ana birim kandela dır. Diğer bütün fotometrik birimler kandela dan türetilmiştir. Bobin Porselen kap Toryumoksit tozu Toryumoksit kap Platin Toryumoksit boru Işık şiddeti birimi candela nın tanımına yarayan etalon siyah cisim. Kandela için 1979 dan önce şöyle bir tanım kabul edilmiştir; ışık şiddeti birimi kandela olup, platinin katılaşma sıcaklığında (2042 o K) bulunan siyah cismin 1 cm 2 lik delik yüzeyine dik doğrultuda doğurduğu ışık şiddetinin 60'da birine eşittir dan sonra ise referans kandela için şöyle bir tanım yapılmıştır; 540x10 12 Hz (555 nm) lik tek renkli radyasyon yayan bir ışık kaynağının belli bir doğrultudaki ışık şiddeti 1 sr lık uzay açı içinde 1/683 W dır.

14 Noktasallık tanımı Bir ışık kaynağı ancak yeter derecede büyük bir uzaklıktan, yani sınır uzaklığı veya kritik uzaklık adı verilen bir uzaklıktan veya bundan daha büyük bir uzaklıktan bakıldığı zaman noktasal kabul edilebilir. Sınır uzaklığı, % 1'den küçük hata ile ışık kaynağının en büyük boyutunun yaklaşık 10 katı ve % 1 ila % 2 arasındaki bir hata ile de 5 katı mertebesindedir. Doğru veya band şeklindeki ışık kaynaklarında, sınır uzaklığı, duruma göre daha küçük alınabilir. Projektörlerde ise, bu kural asla geçerli değildir. Orada sınır uzaklığı çok daha büyük olup, projektör delik çapının en az 100 katı mertebesindedir. Küresel ışık kaynakları ise, her uzaklıktan noktasal kabul edilebilecek özel bir duruma sahiptirler. Işık şiddeti kavramı noktasallık kavramına sıkı sıkıya bağlıdır. Çünkü ancak bu sayede ışık şiddetinin tanımı mümkündür. Noktasal olarak kabul edilemeyen bir ışık kaynağı için, yani sınır uzaklığından daha küçük uzaklıklar için ışık akısı tanımlanabilir; fakat ışık şiddeti tanımlanamaz

15 ışık dağılım eğrisi (polar fotometrik eğri) C düzlemleri Armatürden geçen düşey ekseni dönme ekseni olarak alan C düzlemlerindeki ışık dağılım eğrileri bu düzlemler içinde düşeyle açıları yapan ışık şiddeti vektörleriyle verilir.

16 Armatüre ait ışık şiddeti değerleri tablosu Armatüre ait ışık şiddeti değerleri tablosu I(C, ) cd/1000 lm

17 Aydınlatma Armatürleri Aydınlatma çözümlerinde ışık kaynaklarının yerleştirildiği armatürlerin kaliteleri ışık dağılımları ve verimleri önemli bir etkendir.

18 Işık şiddeti değerlerinin ölçümü Armatüre ait ışık şiddeti değerleri içi mat siyah boya ile boyanmış fotometri laboratuarında ganyofotometre yardımı ile ölçülür. Near Field Goniophtometer Far Field Goniophtometer

19 Tek aynalı Çift aynalı

20 Aydınlık düzeyi : E (lux) Ortalama aydınlık düzeyi birim yüzeye düşen ışık akısının dik bileşenidir D d a D E lim D S 0 D d DS d ds d M D S Dedektör tipi: Silikon foto diyod Aydınlık düzeyinin tanımı Aydınlık düzeyi ölçümleri lüksmetre ile gerçekleştirilir.

21 Aydınlık düzeyi değerine ait bazı örnekler Aydınlık düzeyi (lx) Bulutsuz bir yaz günüde öğle vakti Bulutsuz bir yaz gününde gölgede Parçalı bulutlu havada 5000 İyi aydınlatılmış ofiste 1000 Orta aydınlatılmış oturma odasında 100 Aydınlatılmış yol yüzeyinde 5-30 Açık bir akşam ay ışığında 0.25

22 Parıltı: L a (cd/m 2 ) Parıltı, en genel halde, yüzeyin belirli bir noktasına ve bakılan doğrultuya bağlıdır. Konunun kolay anlaşılması için, yüzeyin her noktasındaki parıltının eşit olduğu hali gözönüne alırsak, a doğrultusundaki parıltı, o doğrultuki görünen birim yüzeyden çıkan ışık şiddetidir Parıltı ölçümleri parıltı ölçer (lüminansmetre) ile gerçekleştirilir. DSn M DS a DIa G n Bir yüzeyin bir M noktasının a doğrultusundaki parıltısının tanımı.

23 Parıltı değerine ait bazı örnekler Parıltı (cd/m 2 ) Güneşin yüzeyi Şeffaf akkor telli lambanın flamanı Opal akkor telli lambanın balnu Fluoresan lamba Ayın yüzeyi 2500 Güneş ışınları altındaki kumsal lx altında beyaz kağıt (ρ=%80) lx altında griz kağıt (ρ=%40) lx altında siyah kağıt (ρ=%4) 5 Aydınlatılmış yol yüzeyi 0.5-2

24 Kosinüs Yasası D a DS S yüzeyinin aydınlık düzeyi E = E n cosa

25 Uzaklıklar Karesiyle Ters Orantı Yasası Noktasal bir ışık kaynağı herhangi bir α doğrultusunda I α ışık şiddetini doğuruyorsa, bu doğrultuya dik düzlemlerdeki aydınlık düzeyleri düzlemlerin kaynağa olan uzaklıklarının karesiyle ters orantılıdır. E n E n1 r 1 2 r 2 N r1 r a I a DSn1, En1 M1 Uzaklıklar karesiyle ters orantı yasasının çıkarılması. DS n, E n M DS, E

26 Noktasal Aydınlatma formülü a I E a M. cosa r n r 2 I a a M

27 Lambert Yasası Işık yayan bir yüzeyin parıltısı, her doğrultuda sabit ise bu yüzeye Lambert yasasına göre ışık yayan yüzey veya ideal dağıtıcı yüzey denir. L a = L = sabit Eğer bir cisim Lambert yasasına uygun ışık yayıyorsa mat görünüşlüdür. Siyah cisim, opal camlar, badanalar v.b. ideal dağıtıcı cisim olarak kabul edilebilir. Lambert yasasına uygun ışık yayan yüzeylerde (cisimlerde) φ= π.l.s Burada φ(lm) cinsinden yüzeyin yaydığı toplam ışık akısını, L Lambert yasasına göre yüzeyin sabit olan cd/m 2 cinsinden parıltısını ve S de m 2 cinsinden yüzeyin alanını gösterir.

28 Lambert yasasının daha iyi anlaşılması için bu yasaya uygun ışık yayan basit (temel) aydınlatma aygıtlarının ışık akıları ve ışık dağılım eğrileri Düzlem S I a = I o. cos a M a φ = π.i o I a I o Lambert yasasına uygun ışık yayan düzlemsel ışık kaynağının ışık dağılım eğrisi. Işık yayan ikincil düzlemlerin genel olarak yansıtma faktörü ρ < 1 olduğundan düzleme gelen φ ışık akısının φ ρ = ρφ kısmı yansır ve Lambert yasasına göre ışık yayar. Bundan dolayı φ ρ = ρ.φ = ρ. E. S = π. L. S ρ. E = π. L

29 Küre I a = I o =sabit r φ = 4 π.i o a I a Lambert yasasına uygun ışık yayan bir küresel ışık kaynağının ışık dağılım eğrisi. Yarı küre r a I a I a = I o /2 (1+cosa) φ = 2 π.i o I o Lambert yasasına uygun ışık yayan küresel bir ışık kaynağının ışık dağılım eğrisi.

30 Silindir d h I o I a = I o. sina φ = π 2.I o a I a Lambert yasasına uygun ışık yayan silindirik bir ışık kaynağının ışık dağılım eğrisi

31 Ömür Ekonomik ömür: İstatistiksel bakımdan değerlendirmeye yetecek sayıda lambadan oluşan bir aydınlatma tesisatında, 100 saat kullanımdan sonraki toplam ışık akısının lambaların kullanılamaz hale gelmesi ve ışık akılarının azalmasından dolayı yaklaşık %30 değer kaybetmesi için geçen süredir. Ortalama ömür: İstatistiksel bakımdan değerlendirmeye yetecek sayıda lambadan oluşan bir aydınlatma tesisatında, normal şartlarda lambaların %50 sinin kullanılamaz hale gelmesi için geçen süredir.

32 Renk sıcaklığı Birim: Kelvin ( K ) Eğer bir cisim, üzerine düşen değişik dalga boylarındaki radyasyonların hepsini yutabiliyorsa bu cisme siyah cisim denir ve siyah cismin spektral yutma faktörü teorik olarak 1 kabul edilir. Yutma faktörü 1 olan cisimler ise üzerlerine gelen ışığın tüm dalga boylarını yutarlar. Bu bağlamda renk sıcaklığı, siyah bir cisme ısı enerjisi verildiğinde önce ısınmaya başlayacak sonra sarımsı, sarı, sarı beyaz ve sonunda mavi beyaz bir ışık yayacaktır. Işık kaynaklarının ışık rengi, tayflarındaki ışınım yoğunluklarının farklı şekilde olmalarına bağlıdır. Bir cismin gerçek sıcaklığı yerine renk sıcaklığı adı verilen bir sıcaklık konduğu zaman o sıcaklıktaki siyah cisim gibi ışık yaydığı sıcaklığa renk sıcaklığı denir. Renk sıcaklığı ( K) Işık rengi < 3300 Sıcak (kırmızımsı beyaz) Orta sıcak (beyaz) >5300 Soğuk (mavimsi beyaz) Renk ölçer (Color meter)

33 Renksel geriverim endeksi (R a ) Işık kaynaklarının aydınlattıkları cisimlerin renklerini ayırt ettirebilme özelliklerine renksel geriverim endeksi denir. Değişik ışık kaynaklarının renksel karakteristiklerini karşılaştırabilmek için renksel geriverim indeksi (Color Rendering Index CRI) kullanılmaktadır. Bir referans kaynak ile çeşitli ışık kaynaklarının bu karakteristikleri ölçülebilmektedir. Bu ölçümlerde, spektrumu sürekli olan güneş referans alınmaktadır. Renksel geriverim R a ile gösterilir ve birimi yoktur. Bir ışık kaynağının renksel geriverim indeksi, maksimum olan 100 değerine sahipse (Ra=100), o kaynağın spektral dağılımları alınan referans kaynak ile aynı olduğu anlamına gelmektedir. Yani güneşin altında görünen renkler, renksel geriverim indeksi Ra=100 olan ışık kaynaklarında aynı şekilde algılanmaktadır DIN 5035 Normuna göre kategoriler Renksel geriverim 1A B A B

34 R a =90 R a =70 R a =50

35 Işık üretimi -Termik Işık Üretimi: En eski ve hala en yaygın kullanılan ışık üretim şeklidir. Sıvı ya da katılar yüksek sıcaklıkta kızgın duruma geçtikleri zaman akkor hale gelirler ve ışık yayarlar. Enkandesen lambalar da bu esasa göre ışık üretirler. Termik ışık üretiminde üretilen ışığın dalga spektrumu süreklidir. Bu sebeple termik ışık kaynaklarının renksel geriverim değerleri güneş ışığına çok yakındır. Günümüzde termik ışık üretim esasına göre ışık üreten kaynaklar içinde en yaygın kullanılanları enkandesen ve halojen lambalardır. Luminesan Işık Üretimi: Luminesan ışık üretiminde termik ışık üretiminde olduğu gibi cismin sıcaklığı önemli değildir. Atom ve moleküller uyarılmış durumdan temel duruma geçerken aldıkları enerjiyi ışınım olarak geri verirler. Bu durum iki katı elektrot arasındaki normalde yalıtkan halde bulunan gazın elektrik akımı ile iletken hale gelip, oluşan elektron akışının gaz atomlarını uyarması ya da iyonize etmesi ile gerçekleşir. Bir elektrottan diğerine akan elektronlar yollarına çıkan gaz atomları ile çarpışır. Bu durumda hareket halindeki elektronların hızına bağlı olarak üç farklı durum olabilir: 1. Elektronların hızı küçükse atoma çarpan elektronlar elastik olarak yansırlar ve ışıma meydana gelmez. Isı açığa çıkar. 2. Elektronların hızı atomları uyarmak için yeterli büyüklükte ise elektronlar atomları uyarır ve atomlar temel durumlarına geçerken ışıma olur. 3. Elektronların hızı atomları iyonize edecek kadar büyükse, atom iyonize olur ve ortamda yeni parçacıklar oluşur. Lüminesan ışık üretiminde termik ışık üretiminin aksine ışığın spektrumu sürekli değildir. Kullanılan gazların çeşidine ve kısmi basınçlarına göre belli dalga boylarında ışık yayarlar. Bu esasa göre çalışan lambalar, içindeki gazın basıncına göre yüksek basınçlı ya da alçak basınçlı olarak adlandırılır. Günümüzde kullanılan deşarj lambalarında genellikle civa ya da sodyum gazı kullanılmaktadır

36

37 Işık kaynaklarının gelişimi

38 Işık kaynakları

39 Bir akkor telli lamba, üç kısımdan oluşur: 1) Işık yayan tel, 2) Havası boşaltılmış veya dolgu gazı (asal gaz) doldurulmuş cam balon, 3) Işık yayan telden elektrik akımının geçmesini sağlayan başlık Bir akkor telli lambanın boyutları D (mm) çap ve L (mm) uzunluk olarak verilir.

40 Halojen Lambalar

41 Deşarj Lambalarının Çalıştırılması İçin Gerekli Araçlar Deşarj lambaları akkor telli veya karma ışık lambaları gibi doğrudan doğruya şebekeye bağlanmazlar. Bunlar, akım sınırlayıcı ve lambayı ateşleyici araçlara gereksinim gösterirler.

42 Fluoresan Lambalar

43 Kompakt Fluoresan Lambalar (KFL)

44 Yüksek Basınçlı Civa Buharlı Deşarj Lambaları

45 Metal Halojen Lambalar (Metal Halide Lambalar)

46

47 Alçak Basınçlı Sodyum Buharlı Deşarj Lambaları

48 Yüksek Basınçlı Sodyum Buharlı Deşarj Lambaları

49

50 Lamba tipi Lamba gücü (W) Işık akısı (lm) Etkinlik fak. (lm/w)* Yüksek basınçlı civa buharlı İçten ateşlemeli yüksek basınçlı sodyum buharlı Fluoresan kaplamalı elipsoidal yüksek basınçlı sodyum buharlı (dıştan ignitörlü) Şeffaf tüp yüksek basınçlı sodyum buharlı Alçak basınçlı sodyum buharlı Metal halojen lamba * Etkinlik faktörü balast kaybı dikkate alınarak hesaplanmıştır. ** Işık akısının %30 değer kaybettiği ana kadar geçen süre. Ekonomik ömür (saat)** Renksel geriverim (R a )

51 LED LED, ingilizce'de Light Emitting Diode kelimelerinin kısaltılmış halidir ve Işık Yayan Diyot anlamına gelir. LED ler elektrik enerjisini ışığa dönüştüren yarı iletken devre elemanlarıdır. LED (ışık yayan diyot) elektrolüminesan ışık üretimine dayanır. Elektrik enerjisinin doğrudan ışık enerjisine dönüştürülmesine dayanan bu proses 1920 lere dayanmakla beraber pratik anlamda 1960 larda ortaya atılmıştır. Bir p-n jonksiyon yarıiletkenin bir tarafına enjekte edilen elektron yüzeye yakın bir yerde sıkışır ve yarıiletkenin diğer tarafından enjekte edilen delikle birleşir ve ışık yayan bir foton oluşur.

52 LED in en önemli kısmı yarı iletken malzemeden oluşan ve ışık yayan LED çipidir. LED çipi noktasal bir ışık kaynağıdır ve kılıf içine yerleştirilmiş yansıtıcı eleman sayesinde ışığın belirli bir yöne doğru yayılması sağlanır. Uyarılmış elektronlar, uyarılmış durumdan normal duruma geçerken enerji açığa çıkmaktadır. Bu durum bir yarı iletkende gerçekleştiği zaman, uyarılan elektronlar bir miktar enerji açığa çıkaracaktır. Silikon da açığa çıkan bu enerji görülebilir ışık üretemezken, farklı bileşiklerde (örn. GaAs) bu mümkün olmaktadır. Üretilen ışığın dalga boyları, iletim bandı ve elektronların valans bandı arasındaki enerji boşluğuna bağlı olarak değişir. Bu durumda dalga boyu; hc / Eg = λ λ : dalga boyu h : Planck sabiti c : ışık hızı Eg : enerji boşluğu

53 LED lerin yaydığı ışık, LED çipi içerisindeki yarı iletken katkı maddeleri ile ilgilidir. LED in hangi renkte ışık yayması isteniyorsa galyum, arsenit, alüminyum, fosfat, indiyum, nitrit gibi kimyasal malzemelerden uygun oranda yarı iletken malzemeye katkı yapılır (GaAIAs, GaAs, GaAsP, GaP, InGaAIP, SiC, GaN). Böylece LED çipinin istenen dalga boyunda ışıma yapması sağlanır. Örneğin kırmızı renk (660nm) için GaAlAs, sarı renk (595nm) için InGaAIP, yeşil renk (565nm) için GaP, mavi renk (430nm) için GaN kullanılır. Malzeme/Oranlar Renk Tepe Dalga Boyu (nm) GaAs Kızıl Ötesi 950 AlGaAs Kırmızı 650 Ga0,6As0,4P Kırmızı 660 Ga0,35As0,65P Turuncu 632 Ga0,15As0,85P Sarı 590 GaP Yeşil 570 SiC Mavi 470 GaN Mavi 465

54 Bir LED aşağıdaki unsurlardan oluşur, LED chip (ışık yayan kısım) Işık dağılımına kumanda eden mercek veya cam Metal soğutucu LED chip i metal soğutucuya irtibatlayan tabaka Dış dare etkilerden koruyan gövde Enerji bağlantı uçları LED chip, bir ışık geçiren iletken film ile bir ışık yansıtan film arasına yerleştirilmiş p-n jonksiyon yarıiletkendir. Işık geçiren film çoğunlukla iletken camdır, ışık yansıtan film ise buharlaştırılarak kaplanmış metal, çoğunlukla alüminyumdur.

55 LED doğası gereği tek renklidir. İlk ticari LED ler kırmızı olmakla birlikte, günümüzde LED ışık kaynakları ile hemen hemen tüm renkler elde edilebilmektedir. LED lerin genel aydınlatma piyasasına önemli ölçüde girebilmeleri, beyaz ışığın yüksek etkinlik faktörleriyle üretimi sayesinde mümkün olmuştur. LED lerde beyaz ışığın eldesinde kullanılan yöntemler şu şekildedir - Kısa dalga boylarında ışıma yapan bir diyotun, kısa dalga boylarındaki ışınları absorbe edip bunları uzun dalga boylarına dönüştüren fosfor ile kaplanması: Bu yöntem günümüzde beyaz ışık eldesinde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. - Mor ötesi bölgede ışıma yapan bir diyot ile bir veya daha fazla fosfor tabakasının birleştirilmesi: Bu yöntemle mor ötesi ışık görünür bölgede ışığa dönüştürülür. - Farklı görünür dalga boylarında ışıma yapan en az 3 adet diyotun birleştirilmesi: Bu yöntemle elde edilen beyaz ışığın renk sıcaklığı, kullanılan renklerin oranına bağlıdır.

56

57 COB LED İngilizce chip on board kelimelerinin baş harflerinden oluşan paketlenmiş LED dizininin jenerik adıdır. Esas itibarı ile bir bord üzerine dizilmiş birden fazla LED yongasının paketlemiş adıdır. Power LED Aydınlatmada kullanılan yüksek ışık ihtiyaçlarını karşılamak üzere üretilmiş 0.5 W ve daha fazla elektrik tüketen LED ışık kaynakları powerled (güç LED leri) olarak adlandırılır. SMD LED İngilizce Surface Mount Device (yüzeye monte edilebilen eleman) kelimelerinin kısaltmasıdır.

58 Akım sınırlamalı besleme kaynakları Power Led lerin beslemesinde kullanılmaktadır. Power Led lerin güçleri genelde 0.5W, 1W, 2W,3W ve 5W olup, bunlar genelde 350mA, 700mA, 1050mA, 1400mA ve 1750mA LED sürücüler ( LED driver) ile beslenmektedir. Power Led's üretici firmaları ürünlerinin beslenmesinde mutlaka Akım sınırlamalı LED güç kaynaklarının kullanılmasını istemektedirler. Bunun ana nedeni, Power Led ler akım sınrlaması olmaz ise fazla akım çekerler, buda ısınmalarına ve LED's lerin tercih edilmesinin ana sebebi olan ömürlerinin uzunluğunu kısaltır.

59 Unlike traditional bulbs, light is emitted in one direction and heat goes out the other LED Junction

60

61 Thermal Losses Light output vs. increased junction temperature T j

62 LED Junction Temperature vs. Lifetime T j affects LED lifetime & long-term lumen maintenance Tj ( C) X X + 10 X + 20 L70 51,000 hrs 44,000 hrs 38,000 hrs

63 LED Electrical Design Goal: Control light output of LED system LED light output varies with current 250 Relative Intensity (%) Forward Current (ma)

64

65

66

67 IESNA LM-79-08: Approved Method: Electrical and Photometric Measurements of Solid State Lighting Products, (Standart yöntem: Katı hal aydınlatma ürünleri için elektriksel ve fotometrik ölçümler) 2008 yılında çıkan bu standart, LED ışık kaynaklı armatürlerin, LED ışık motorlarının (LED çip + soğutucu elemanları) ve kendinden balastlı LED lambaların fotometrik ve elektriksel ölçümlerini içermektedir. Toplam ışık akısı, etkinlik faktörü, renksel özellikleri, açısal ışık şiddeti ölçümleri için, küre-spektroradyometre, kürefotometre ve gonyofotometre yöntemleri açıklanmaktadır. LED çiplerinin ölçümünü kapsamaz. Konvansiyonel armatürler genel olarak bağıl fotometri ile ölçülürler. Etkinlik değeri belirlenmek istenen armatür ve ışık kaynağı bir arada ölçülerek armatür ışık akısı belirlenir. Daha sonra ışık kaynağı çıplak olarak ölçülür ve iki değer oranlanarak armatürün ışık çıktı oranı (LOR: Light Output Ratio) hesaplanabilir. LED armatürler için ışık kaynağı ve armatür gövdesini ayrı ölçmek mümkün değildir. Bunun en önemli sebebi LED lerin armatür içinde ve dışında sınır koşulları değiştiği için performanslarının değişmesidir. Bu sebeple LED ışık kaynağı kullanan armatürler için mutlak fotometri ölçümleri yapılmalıdır. Bu sebeple LM 79-08, LED armatürler için mutlak fotometri önermektedir. Ortam koşulları 25 C olarak standartlaştırılmıştır. Armatürün ölçülmesi için ısıl dengeye gelmesi beklenmelidir. Armatürün ısıl dengeye ulaştığını anlamak için 15 dakika aralıklarla elektriksel ölçüm alınmasını, bu ölçümler arasındaki fark binde beşten az olduğu takdirde armatürün ölçülmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Ayrıca farklı montaj şekillerinde armatürün ısıl dengesi değişeceği için, armatürü orijinal yanma pozisyonunda ölçülmesini önermektedir. En ideal ölçüm koşulları için şartlar sunan LM 79-80, LED lerin gerçek çalışma koşullarındaki performansları için bir yol önermemektedir.

68 IESNA LM-80-08: Approved Method: Lumen Maintenance Testing of LED Light Sources, (Standart yöntem: LED ışık kaynaklarının zamana bağlı ışık akısı ölçümleri) 2008 yılında çıkan IESNA LM-80-08, LED çipleri için (armatürleri içermemektedir) zamana bağlı ışık akısı düşümü ölçüm yöntemlerini içermektedir. Bu standarda göre LED ler; 55 C, 85 C ve üreticinin belirleyeceği bir paket sıcaklığında en az 6000 saat çalışır halde tutulmalıdır. LED leri belirli sıcaklık derecelerinde tutmak için sabit sıcaklık düzenekleri oluşturulmalıdır. Minimum her 1000 saatte bir, 25 C ortam sıcaklığında fotometrik ölçüm alınarak LED lerin ışık akılarındaki düşüş kayıt edilmelidir. Ölçüm sonuçları ile farklı sıcaklık derecelerindeki ışık akısı azalmalarının karakterize edilmesi amaçlanmaktadır. Minimum 6000, tercihen saat süren bu ölçümlerin sonundaki ışık akısı değerleri, ilk durumla karşılaştırılarak düşüş belirlenmelidir. LM sadece ölçülen süre için sonuçların verilmesine izin verir. LED ışık kaynaklarının performansı genel olarak; kullanım sıklığı, yardımcı komponent ve armatürlerin etkisi, ortam sıcaklığı, hava akışı ve yönelimlerine bağlı olarak değişmektedir. LM sadece kontrollü bir laboratuvar ortamında LED ışık kaynaklarının ışık akılarını koruma miktarı ölçümü için bir yol tanımlar. Ölçülen LED ışık kaynaklarının gerçek uygulamalardaki ve armatür içindeki performansı için bir tahmin öngörmez. Mutlak ölçülen çalışma saati dışındaki tahminler için bir ekstrapolasyon yöntemi önermez. LED in ömrü için, LM verilerinin belirli bir metot ile ekstrapolasyonu ise, IESNA TM Life Estimation Test Method standardı ile gerçekleştirilir.

69 IESNA TM 21-11: Life Estimation Test Method (Ömür öngörü test yöntemi) IES LM 80-08, Işık Kaynaklarının, İlk Durumdaki Işık Akılarını Koruma Yüzdesi Ölçümü standardı inorganik LED bazlı paketlerin, modüllerin ve çiplerin ilk durumdaki ışık akısı koruma yüzdelerinin ölçülmesini kapsar. LED lerin ışık akılarının düşme karakterini belirler. LED üreticileri, minimum 6000 saatlik ölçüm ile LED ışık kaynaklarının LM raporlarını sunmaktadır. LED lerin 6000 saat sonrasındaki ışık akılarını tahmin etmek için ise geçerli bir yöntem yoktur. LED lerin ışık akılarını koruma yüzdeleri, ilk ışık akılarının, kullanım ömrü boyunca ne kadar koruduklarını belirtir ve p koruma yüzdesi olmak üzere Lp ile belirtilir. Örneğin L 70 (saat olarak), LED in ilk ışık akısının %70 ine düştüğü zamanı gösterir. Bu zaman birçok değişkene bağlıdır (sıcaklık, sürme akımı, kullanılan malzeme vb.). LED lerin ışık akılarını koruma yüzdeleri, bu değişkenlerden dolayı, üreticiler arasında ve hatta aynı üretici için değişebilmektedir. TM 21-11, LM ölçümlerinden elde edilen veriler ile, uzun dönem performans tahmini yapmak için bir metot önerir. LM de belirtilen tüm test koşulları geçerlidir. Tavsiye edilen minimum numune sayısı 20 dir. 20 numune ile yapılan ölçümler ile, ölçüm süresinin (6000, saat vb.) maksimum 6 katına kadar projeksiyon yapılabilir arasındaki numune sayıları için, ölçüm süresinin 5.5 katına kadar projeksiyon yapılabilir. 10 taneden az numune sayısı için projeksiyon yapılmamalıdır. Önerilen metot, LM ile ölçülmüş verilere eğri-uydurma yöntemi ile, LED lerin ilk ışık akısının belirli miktara (genelde %70) düşene kadar geçen süreyi ve bu süre sonundaki ışık akısını tahmin eder. Ölçülen her numune için, önerilen yöntem ayrıca kullanılır. Ölçülen veriler, ilk ölçüm anında (0. Saat) %100 e karşı gelecek şekilde normalize edilir. Ölçülen bütün numunelerden elde edilen verilerin ortalaması kullanılır. D, ölçüm süresini göstermek üzere, en az 6000 saat (tercihen saat) ölçümün son 5000 saati kullanılır. İlk 1000 saatlik veri kullanılmaz saatten uzun ölçümlerde ölçüm süresinin son yarısı kullanılır. Örneğin saatlik bir ölçüm için, arasındaki veriler kullanılmalıdır. Işık akısı koruma zamanı Denklem 4 te verildiği gibi gösterilir. L p = (Dk) (4) p = İlk durumdaki ışık akısının korunan yüzdesi D = Toplam ölçüm zamanı nın 1000 e bölünerek en yakın tamsayıya tamamlanmış hali Örnek olarak, L 70 = (6k), 6000 saatlik ölçüm verisi için, ilk durumdaki ışık akısının %70 e düştüğü süre olarak söylenmelidir. Eğer ölçülen veri üzerinden hesaplanan ışık akısını koruma yüzdesi zamanı, ölçüm zamanının 6 katından fazla ise, TM 21 sonucu büyüktür işareti ile verilir. L 70 (6k) > saat (T = 55 C, I = 350 ma), 6000 saatlik ölçüm süresi sonunda, LED %70 ten fazla ışık akısını korumuştur. LED in %70 ışık akısını koruma zamanı, saatten fazladır olarak yorumlanmalıdır.

70 Saha ölçümleri İç aydınlatma ölçümleri -Aydınlık düzeyi ölçümleri: Ölçüm alanı genelde 1mx1m boyutunda gridlere bölünür. Her gridin ortasındaki aydınlık düzeyi değeri lüksmetre ile ölçülür. E ort HNS E i min i 1 oa Eort HNS U E * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * Ölçüm gridleri

71 Yol aydınlatması -Aydınlık düzeyi: lüksmetre ile ölçüm yapılır -Parıltı: Parıltı ölçer ile ölçüm yapılır. Hesap noktaları D/2 D 60m * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 60m w ş /2 * * * * * * * * * * d * * * * * * * * * * * * * * d/2 * * * * * * w ş N: boyuna doğrultudaki hesap noktaları sayısı eğer direkler arası mesafe; s 30m ise N = 10 eğer direkler arası mesafe; s > 30m ise D 3m olacak şekilde N belirlenir. Her bir şeritte enine doğrultudaki hesap çizgisi sayısı : 3 d: Enine doğrultuda hesap noktaları arasındaki mesafe: w ş / 3 Gözlemci konumu: Hesap alanındaki ilk armatürden 60m geride ve her şeridin ortasında bulunmaktadır. Hesap alanındaki toplam hesap noktası sayısı (HNS) : N x şerit sayısı x 3

72 Yol Aydınlatması tesisatlarında hesaplanacak parametreler Ortalama parıltı düzeyi, (Lort- cd/m 2 ) Tüm hesap noktalarında, gözlemci konumuna göre hesaplanmış parıltıların toplamının, hesaplanan nokta sayısına bölümü ile elde edilir. Her gözlemci konumu için ayrı ayrı hesaplanır. HNS Ortalama parıltı düzgünlüğü (U o ) Minimum yol parıltısının, ortalama yol parıltısına oranıdır. Her gözlemci konumu için ayrı ayrı hesaplanır. L i ort 1 L i HNS U o L L min o

73 Boyuna parıltı düzeyi düzgünlüğü, (U l ) Gözlemcinin bulunduğu her şeridin orta çizgisi boyunca hesaplanan minimum yol parıltısının, maksimum yol parıltısına oranıdır. Her bir yol şeridi için, ayrı ayrı hesaplanması gereklidir. U l L min L max

Fotometrik büyüklükler, ölçümler ve lambalar. Doç. Dr. Önder Güler

Fotometrik büyüklükler, ölçümler ve lambalar. Doç. Dr. Önder Güler Fotometrik büyüklükler, ölçümler ve lambalar Doç. Dr. Önder Güler IŞIK Göze etki eden özel bir enerji şekli olup dalga veya foton şeklinde yayıldığı kabul edilir. Eletromagnetik dalgalar dalga uzunluklarına

Detaylı

AYDINLATMA SİSTEMLERİ. İbrahim Kolancı Enerji Yöneticisi

AYDINLATMA SİSTEMLERİ. İbrahim Kolancı Enerji Yöneticisi AYDINLATMA SİSTEMLERİ İbrahim Kolancı Enerji Yöneticisi Işık Göze etki eden özel bir enerji şekli olup dalga veya foton şeklinde yayıldığı kabul edilir. Elektromanyetik dalgalar dalga uzunluklarına göre

Detaylı

LED LER VE AYDINLATMA

LED LER VE AYDINLATMA WIN FAZ II PANEL TÜYAP - BÜYÜKÇEKMECE LED LER VE AYDINLATMA 19 Mart 2011 Cumartesi Prof. Dr. Sermin ONAYGİL İTÜ Enerji Enstitüsü Giriş Aydınlatma: tüketilen toplam elektrik enerjisi içindeki payı - ~%20

Detaylı

PRATİKTE AYDINLATMA KAVRAMLARI VE TERİMLERİ

PRATİKTE AYDINLATMA KAVRAMLARI VE TERİMLERİ İSO ATMK - AGİD Sektör Toplantısı PRATİKTE AYDINLATMA KAVRAMLARI VE TERİMLERİ A.Kamuran TÜRKOĞLU, Kevork BENLİOĞLU, Tuba BASKAN 23.06.2011 1 İÇERİK 1. Işık Şiddeti - Kandela 2. Işık Akısı - Lümen 3. Aydınlık

Detaylı

ELK464 AYDINLATMA TEKNİĞİ

ELK464 AYDINLATMA TEKNİĞİ ELK464 AYDNLATMA TEKNİĞİ Fotometrik Büyüklükler Fotometrik Yasalar (Hafta) Yrd.Doç.Dr. Zehra ÇEKMEN Fotometrik Büyüklükler şık Akısı (Ф) Birimi Lümen (lm) Bir ışık kaynağının her doğrultuda verdiği toplam

Detaylı

Genel Aydınlatmada LED Teknolojileri

Genel Aydınlatmada LED Teknolojileri Genel Aydınlatmada LED Teknolojileri Prof. Dr. Aydınlatma Türk Milli Komitesi Başkanı İTÜ Enerji Enstitüsü, Enerji Planlaması ve Yönetimi A.B.D. Başkanı ISO AGİD Genişletilmiş Sektör Toplantısı LED Aydınlatmada

Detaylı

KATI HAL AYDINLATMA ÜRÜNLERİ ÖMÜR ÖLÇÜMÜ VE TAHMİNİ STANDARTLARI

KATI HAL AYDINLATMA ÜRÜNLERİ ÖMÜR ÖLÇÜMÜ VE TAHMİNİ STANDARTLARI KATI HAL AYDINLATMA ÜRÜNLERİ ÖMÜR ÖLÇÜMÜ VE TAHMİNİ STANDARTLARI Dr. M. Berker Yurtseven İstanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü 22 Eylül 2017 11. Ulusal Aydınlatma Kongresi Giriş LED lerin Gelişimi

Detaylı

LED Lİ AYDINLATMA ARMATÜRLERİ VE LAMBALARININ FOTOMETRİK TESTLERİ: BÜTÜNLEŞTİRME KÜRESİ ve GONYOFOTOMETRE

LED Lİ AYDINLATMA ARMATÜRLERİ VE LAMBALARININ FOTOMETRİK TESTLERİ: BÜTÜNLEŞTİRME KÜRESİ ve GONYOFOTOMETRE LED Lİ AYDINLATMA ARMATÜRLERİ VE LAMBALARININ FOTOMETRİK TESTLERİ: BÜTÜNLEŞTİRME KÜRESİ ve GONYOFOTOMETRE Burcu Suzan ALSAÇ VESTEL Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. burcu.alsac@vestel.com.tr ÖZET Aydınlatmanın

Detaylı

AYDINLATMA TEKNİĞİ, VERİMLİLİK, PLANLAMA VE YÖNETİM İLK OTURUM Prof. Dr. Sermin ONAYGIL

AYDINLATMA TEKNİĞİ, VERİMLİLİK, PLANLAMA VE YÖNETİM İLK OTURUM Prof. Dr. Sermin ONAYGIL AYDINLATMADA PLANLAMA VE YÖNETİMİN ÖNEMİ AYDINLATMA TEKNİĞİ, VERİMLİLİK, PLANLAMA VE YÖNETİM İLK OTURUM Prof. Dr. Sermin ONAYGIL İstanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü Enerji Planlaması ve Yönetimi

Detaylı

Azot kırmızımsı sarı renk, karbon yapay gün ışığı rengi sağlar.2000 V mertebesinde çalıştırılırlar. Elektronları 1-3 lm/w arasındadır.

Azot kırmızımsı sarı renk, karbon yapay gün ışığı rengi sağlar.2000 V mertebesinde çalıştırılırlar. Elektronları 1-3 lm/w arasındadır. A)Soğuk Elektrotlu Deşarj Lambaları,Işık Tüpleri Y.G de pozitif plazma üretim prensibiyle çalışırlar. İki çeşidi vardır. 1)Azotlu ve Karbondioksitli Işık Tüpleri (Moore Işık Tüpleri) Azot kırmızımsı sarı

Detaylı

AYDINLATMANIN TEMEL PRENSİPLERİ. Prof. Dr. Sermin Onaygil İTÜ Enerji Enstitüsü

AYDINLATMANIN TEMEL PRENSİPLERİ. Prof. Dr. Sermin Onaygil İTÜ Enerji Enstitüsü AYDINLATMANIN TEMEL PRENSİPLERİ Prof. Dr. Sermin Onaygil İTÜ Enerji Enstitüsü Işık nedir? IŞIKIK = ENERJİ Işık, görsel g duyarlılığ ığa a neden olabilen radyasyon enerjisi şeklinde tanımlanabilir. femtometre

Detaylı

Yol aydınlatmasının ekonomik ve sosyal faydaları şu şekilde sıralanabilir;

Yol aydınlatmasının ekonomik ve sosyal faydaları şu şekilde sıralanabilir; 25.4.216 Yol Aydınlatması Yol aydınlatmasının ekonomik ve sosyal faydaları şu şekilde sıralanabilir; Gece kazaları azalır, araçların güvenli bir şekilde seyahat etmeleri sağlanır, Geceleri güvenlikle ilgili

Detaylı

1.2. Renk Renk farklı dalga boylarındaki ışınımların insan beyninde yaptığı çağrışımlardır. Bir ışık demetinin rengini tayfsal özellikleri belirler.

1.2. Renk Renk farklı dalga boylarındaki ışınımların insan beyninde yaptığı çağrışımlardır. Bir ışık demetinin rengini tayfsal özellikleri belirler. IŞIK Kitabın bu bölümü, aydınlatma ve ışık kaynakları konuları için bir altyapı niteliğindedir. Bu bölümde ışık kavramıyla ilgili tanımlara, hesaplamalarda kullanacağımız bazı fotometrik yasalara ve yüzey

Detaylı

Doğal Aydınlatma: Yapma (Yapay) Aydınlatma: Bütünleşik Aydınlatma:

Doğal Aydınlatma: Yapma (Yapay) Aydınlatma: Bütünleşik Aydınlatma: AYDINLATMA Aydınlatma, bir işin yapılabilmesi için veya çevredeki her türlü nesneyi görebilmek için açık veya kapalı mekanlara ışık uygulamak, diğer bir deyişle yeterli aydınlık düzeyini sağlamaktır. AYDINLATMA

Detaylı

LED AYDINLATMA. 2. LED Aydınlatmanın Avantajları Nedir ve Aydınlatmada Neden Led Kullanılmalı?

LED AYDINLATMA. 2. LED Aydınlatmanın Avantajları Nedir ve Aydınlatmada Neden Led Kullanılmalı? LED AYDINLATMA 1. LED Nedir? 2. LED Aydınlatmanın Avantajları Nedir ve Aydınlatmada Neden Led Kullanılmalı? 3. LED Aydınlatma Uygulamaları 4. Örnek LED Aydınlatma Uygulaması ve Sağladığı LED NEDİR? LED,

Detaylı

Luxtra bir Asya Trafik A.Ş. markasıdır

Luxtra bir Asya Trafik A.Ş. markasıdır Luxtra bir Asya Trafik A.Ş. markasıdır. 2 2018 www.asyatrafik.com.tr ÜRÜN KATALOĞU 2018 Hakkımızda Luxtra LED li Aydınlatma Armatürleri; Türk mühendisler tarafından tasarlanıp, Türkiye de yüksek kalite

Detaylı

luxtra www.asyatrafik.com.tr Luxtra rkasıdır

luxtra www.asyatrafik.com.tr Luxtra rkasıdır luxtra 2 Luxtra bir Asy a Trafik Sinyali zas yon ma rkasıdır. 2014 www.asyatrafik.com.tr ÜRÜN KATALOĞU 2014 LUXTRA LED Aydınlatma Sistemleri Hakkımızda Luxtra LED li Aydınlatma Armatürleri; Türk mühendisler

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma YFU

Detaylı

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI LED Lİ AYDINLATMA SİSTEMLERİ -LED Nedir? -LED in Yapısı -LED li Aydınlatmanın Avantajları -LED li Sokak Aydınlatmalarına Örnekler -TEDAŞ LED Dönüşüm Projesi GEÇMİŞTEN

Detaylı

www.asyatrafik.com.tr

www.asyatrafik.com.tr 2 2016 www.asyatrafik.com.tr ÜRÜN KATALOĞU 2016 Hakkımızda Luxtra LED li Aydınlatma Armatürleri; Türk mühendisler tarafından tasarlanıp, Türkiye de yüksek kalite standartlarında üretilmektedir. Ürünlerimiz,

Detaylı

1. Diyot Çeşitleri ve Yapıları 1.1 Giriş 1.2 Zener Diyotlar 1.3 Işık Yayan Diyotlar (LED) 1.4 Fotodiyotlar. Konunun Özeti

1. Diyot Çeşitleri ve Yapıları 1.1 Giriş 1.2 Zener Diyotlar 1.3 Işık Yayan Diyotlar (LED) 1.4 Fotodiyotlar. Konunun Özeti Elektronik Devreler 1. Diyot Çeşitleri ve Yapıları 1.1 Giriş 1.2 Zener Diyotlar 1.3 Işık Yayan Diyotlar (LED) 1.4 Fotodiyotlar Konunun Özeti * Diyotlar yapım tekniğine bağlı olarak; Nokta temaslı diyotlar,

Detaylı

LED Teknolojileri ve Standartları

LED Teknolojileri ve Standartları LED Teknolojileri ve Standartları M. Berker YURTSEVEN ATMK Üyesi İTÜ Enerji Enstitüsü Odakule, 02.04.2012 İçerik Giriş Aydınlatma Amaçlı Kullanılan LED ler Uluslararası LED Aydınlatma Standartları LED

Detaylı

Süpermarket LED Aydınlatma Çözümleri

Süpermarket LED Aydınlatma Çözümleri Süpermarket LED Aydınlatma Çözümleri Maksimum enerji tasarrufu ve satışta pozitif etki LUXAR LED Ürünlerinin Avantajları Düşük Enerji Tüketimi Düşük Enerji Tüketimi - Yüksek Verim İçerdikleri son teknoloji

Detaylı

YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu

YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: E1 Blok Termodinamik Laboratuvarı Laboratuar

Detaylı

Yol sınıfları ve gerekli aydınlatma kalite büyüklükleri

Yol sınıfları ve gerekli aydınlatma kalite büyüklükleri Proje Lamba teknik şartnameleri Armatür teknik şartnameleri Yol sınıfları ve gerekli aydınlatma kalite büyüklükleri Bilgisayar tasarım programı Lamba Teknik Şartnamesi Ülkemizde şehir içi yol aydınlatmalarında

Detaylı

Işık Üretimi ELK462 AYDINLATMA TEKNİĞİ. Işık Üretimi ve Işık Kaynakları (Hafta-4) Yrd.Doç.Dr. Zehra ÇEKMEN

Işık Üretimi ELK462 AYDINLATMA TEKNİĞİ. Işık Üretimi ve Işık Kaynakları (Hafta-4) Yrd.Doç.Dr. Zehra ÇEKMEN ELK462 AYDINLATMA TEKNİĞİ Işık Üretimi ve Işık Kaynakları (Hafta-4) Yrd.Doç.Dr. Zehra ÇEKMEN Işık Üretimi Lambalarda ışık üretimi temel olarak Termik yolla Gazlar ve madeni buharlardaki deşarj sonucu oluşur

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma Luxar

Detaylı

Doç. Dr. Sabri KAYA Erciyes Üni. Müh. Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Bölümü. Ders içeriği

Doç. Dr. Sabri KAYA Erciyes Üni. Müh. Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Bölümü. Ders içeriği ANTENLER Doç. Dr. Sabri KAYA Erciyes Üni. Müh. Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Bölümü Ders içeriği BÖLÜM 1: Antenler BÖLÜM 2: Antenlerin Temel Parametreleri BÖLÜM 3: Lineer Tel Antenler BÖLÜM 4: Halka Antenler

Detaylı

Fotovoltaik Teknoloji

Fotovoltaik Teknoloji Fotovoltaik Teknoloji Bölüm 3: Güneş Enerjisi Güneşin Yapısı Güneş Işınımı Güneş Spektrumu Toplam Güneş Işınımı Güneş Işınımının Ölçülmesi Dr. Osman Turan Makine ve İmalat Mühendisliği Bilecik Şeyh Edebali

Detaylı

LED LERİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR

LED LERİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR 1 LEDNedir? Kısaca LED (Light emitting diodes) Işık yayan diyotlar anlamına gelir. Üzerinden akım geçtiğinde üretiminde kullanılan maddenin cinsine göre ışık yayan yarı iletkenlerdir. LED in hangi renkte

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMLI

12. SINIF KONU ANLATIMLI 12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Testin 1 in Çözümleri 1. B manyetik alanı sabit v hızıyla hareket ederken,

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma A101

Detaylı

LED PANEL ARMATÜRLERİN OFİS AYDINLATMASINDA RETROFİT AMAÇLI KULLANIMININ İNCELENMESİ

LED PANEL ARMATÜRLERİN OFİS AYDINLATMASINDA RETROFİT AMAÇLI KULLANIMININ İNCELENMESİ LED PANEL ARMATÜRLERİN OFİS AYDINLATMASINDA RETROFİT AMAÇLI KULLANIMININ İNCELENMESİ Emre ERKİN M. Berker YURTSEVEN Önder GÜLER Sermin ONAYGİL erkinem@itu.edu.tr byurtseven@itu.edu.tr onder.guler@itu.edu.tr

Detaylı

Aydınlatma Temelleri -2-1.10.2011 Orhun Bıçakçı OVEO İç Eğitim

Aydınlatma Temelleri -2-1.10.2011 Orhun Bıçakçı OVEO İç Eğitim Aydınlatma Temelleri -2-1.10.2011 Orhun Bıçakçı OVEO İç Eğitim İçerik-2 Aydınlatma birimleri Lumen Işık miktarı Diagramlar Candela Lux Örnekler Verim Örnek LED specsheet: CREE XP-E serisi Toplam EM Akı

Detaylı

AYDINLATMADA ENERJİ VERİMLİLİĞİ DERYA AYDEMİR

AYDINLATMADA ENERJİ VERİMLİLİĞİ DERYA AYDEMİR AYDINLATMADA ENERJİ VERİMLİLİĞİ DERYA AYDEMİR Binalarda Enerji Tüketim Noktaları 1- Isıtma sistemleri Yanma verimi Otomasyon 2- Soğutma sistemleri 3- Aydınlatma sistemleri 4- Reaktif güç kompanzasyonu

Detaylı

LED AYDINLATMA SİSTEMLERİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ. Ares Aybar Kıdemli Optik Tasarım Mühendisi Vestel LED Aydınlatma Ar-Ge Tasarım Grubu

LED AYDINLATMA SİSTEMLERİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ. Ares Aybar Kıdemli Optik Tasarım Mühendisi Vestel LED Aydınlatma Ar-Ge Tasarım Grubu LED AYDINLATMA SİSTEMLERİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ Ares Aybar Kıdemli Optik Tasarım Mühendisi Vestel LED Aydınlatma Ar-Ge Tasarım Grubu Tufandan Önce Wikipedia 2 LED Aydınlatma Sistemleri ve Enerji Verimliliği

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

BÖLÜM 2. FOTOVOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (PV)

BÖLÜM 2. FOTOVOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (PV) BÖLÜM 2. FOTOOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (P) Fotovoltaik Etki: Fotovoltaik etki birbirinden farklı iki malzemenin ortak temas bölgesinin (common junction) foton radyasyonu ile aydınlatılması durumunda

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

HID Ampuller. Master City CDO/CosmoPolis CPO MASTER CosmoPolis CPO-T White. 9 Ağustos Uygulama alanları:

HID Ampuller. Master City CDO/CosmoPolis CPO MASTER CosmoPolis CPO-T White. 9 Ağustos Uygulama alanları: MASTER CosmoPolis CPO-T White HID ler B A : Şeffaf tüplü seramik deşarj tüplü, yüksek verimli ve kompakt dış aydınlatma ampulü Özellikleri: Yüksek verimlilik ve düşük kayıplar ile çevre dostu. Bu sayede

Detaylı

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) I. BÖLÜM

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) I. BÖLÜM GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) I. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY Y. Doç. Dr. Nur BEKİROĞLU Y. Doç. Dr. Zehra YUMURTACI İ ç e r i k Genel bilgi ve çalışma ilkesi Güneş pili tipleri Güneş pilinin elektriksel

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+ 212 275 3588, Fax: + 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

MADDE VE IŞIK saydam maddeler yarı saydam maddeler saydam olmayan

MADDE VE IŞIK saydam maddeler yarı saydam maddeler saydam olmayan IŞIK Görme olayı ışıkla gerçekleşir. Cisme gelen ışık, cisimden yansıyarak göze gelirse cisim görünür. Ama bu cisim bir ışık kaynağı ise, hangi ortamda olursa olsun, çevresine ışık verdiğinden karanlıkta

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

OPTİK. Işık Nedir? Işık Kaynakları

OPTİK. Işık Nedir? Işık Kaynakları OPTİK Işık Nedir? Işığı yaptığı davranışlarla tanırız. Işık saydam ortamlarda yayılır. Işık foton denilen taneciklerden oluşur. Fotonların belirli bir dalga boyu vardır. Bazı fiziksel olaylarda tanecik,

Detaylı

ELK462 AYDINLATMA TEKNİĞİ

ELK462 AYDINLATMA TEKNİĞİ Kaynaklar ELK462 AYDINLATMA TEKNİĞİ Aydınlatma Tekniği, Muzaffer Özkaya, Turgut Tüfekçi, Birsen Yayınevi, 2011 Aydınlatmanın Amacı ve Konusu Işık ve Görme Olayı (Hafta1) Yrd.Doç.Dr. Zehra ÇEKMEN Ders Notları

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No., Istanbul-TURKEY - Tel.:+0 1, Fax: +0 1, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA Yapımcı LITPA Işıklık Adı /

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LITPA

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

T.C. ADALET BAKANLIĞI İSKENDERUN M TİPİ KAPALI VE AÇIK CEZA İNFAZ KURUMU İŞYURDU MÜDÜRLÜĞÜ

T.C. ADALET BAKANLIĞI İSKENDERUN M TİPİ KAPALI VE AÇIK CEZA İNFAZ KURUMU İŞYURDU MÜDÜRLÜĞÜ T.C. ADALET BAKANLIĞI İSKENDERUN M TİPİ KAPALI VE AÇIK CEZA İNFAZ KURUMU İŞYURDU MÜDÜRLÜĞÜ LED NEDİR? LED (Light emitting diodes) Işık yayan diyotlar anlamına gelir.üzerinden akım geçtiğinde üretiminde

Detaylı

Hazırlayan: Tugay ARSLAN

Hazırlayan: Tugay ARSLAN Hazırlayan: Tugay ARSLAN ELEKTRİKSEL TERİMLER Nikola Tesla Thomas Edison KONULAR VOLTAJ AKIM DİRENÇ GÜÇ KISA DEVRE AÇIK DEVRE AC DC VOLTAJ Gerilim ya da voltaj (elektrik potansiyeli farkı) elektronları

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

Işınım ile Isı Transferi Deneyi Föyü

Işınım ile Isı Transferi Deneyi Föyü Işınım ile Isı Transferi Deneyi Föyü 1. Giriş Işınımla (radyasyonla) ısı transferi ve ısıl ışınım terimleri, elektromanyetik dalgalar ya da fotonlar (kütlesi olmayan fakat enerjiye sahip parçacıklar) vasıtasıyla

Detaylı

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI

YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI YAPI FİZİĞİ UZMANLIK UYGULAMALARI San. ve Tic. A.Ş. Vefabayırı Sok. No.38, 34349 Istanbul-TURKEY - Tel.:+90 212 275 3588, Fax: +90 212 267 3962, e-mail: yfu@yfu.com GONYOFOTOMETRİK ÖLÇME RAPORU Firma LİTPA

Detaylı

Acil Aydınlatma Kullanım Kılavuzu

Acil Aydınlatma Kullanım Kılavuzu Acil Aydınlatma Kullanım Kılavuzu Acil Aydınlatma Sistemi Acil Aydınlatma Sistemi Şehir şebekesi veya benzeri bir dış elektrik beslemesinin arıza sebepli kesilmesi, yangın - deprem gibi sebeplerle bina

Detaylı

Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz.

Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz. Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz. Işık genellikle titreşen elektromanyetik dalga olarak düşünülür; bu suda ilerleyen dalgaya

Detaylı

1. AMAÇ Işınımla ısı transferi olayının tanıtılması, Stefan-Boltzman kanunun ve ters kare kanunun gösterilmesi.

1. AMAÇ Işınımla ısı transferi olayının tanıtılması, Stefan-Boltzman kanunun ve ters kare kanunun gösterilmesi. IŞINIMLA ISI TRANSFERİ 1. AMAÇ Işınımla ısı transferi olayının tanıtılması, Stefan-Boltzman kanunun ve ters kare kanunun gösterilmesi. 2. TEORİ ÖZETİ Elektromanyetik dalgalar şeklinde veya fotonlar vasıtasıyla

Detaylı

Elektromanyetik Radyasyon (Enerji) Nedir?

Elektromanyetik Radyasyon (Enerji) Nedir? Elektromanyetik Radyasyon (Enerji) Nedir? Atomlardan çeşitli şekillerde ortaya çıkan enerji türleri ve bunların yayılma şekilleri "elektromagnetik radyasyon" olarak adlandırılır. İçinde X ve γ ışınlarının

Detaylı

İÇİNDEKİLER LED LAMBALAR LED ARMATÜRLER LED ŞERİTLER GÜÇ KAYNAKLARI VE KONTROL ÜRÜNLERİ ENERJİ TASARRUFLU LAMBALAR GAZ DEŞARJLI LAMBALAR

İÇİNDEKİLER LED LAMBALAR LED ARMATÜRLER LED ŞERİTLER GÜÇ KAYNAKLARI VE KONTROL ÜRÜNLERİ ENERJİ TASARRUFLU LAMBALAR GAZ DEŞARJLI LAMBALAR SEMBOLLER Güç Gerilim Akım Duy Ömür Açma/Kapama Sayısı Lümen Değeri lşık Akısı Wat Başına Lümen Değeri Renk Sıcaklığı Renk Geriverim İndeksi İzolasyon Sınıfı IP Koruma Sınıfı % 0 lşıma İçin Geçen Süre

Detaylı

DENEY 2. IŞIK TAYFI VE PRİZMANIN ÇÖZÜNÜRLÜK GÜCÜ

DENEY 2. IŞIK TAYFI VE PRİZMANIN ÇÖZÜNÜRLÜK GÜCÜ DENEY 2. IŞIK TAYFI VE PRİZMANIN ÇÖZÜNÜRLÜK GÜCÜ Amaç: - Kırılma indisi ile dalgaboyu arasındaki ilişkiyi belirleme. - Cam prizmaların çözünürlük gücünü hesaplayabilme. Teori: Bir ortamın kırılma indisi,

Detaylı

OPTİK Işık Nedir? Işık Kaynakları Işık Nasıl Yayılır? Tam Gölge - Yarı Gölge güneş tutulması

OPTİK Işık Nedir? Işık Kaynakları Işık Nasıl Yayılır? Tam Gölge - Yarı Gölge güneş tutulması OPTİK Işık Nedir? Işığı yaptığı davranışlarla tanırız. Işık saydam ortamlarda yayılır. Işık foton denilen taneciklerden oluşur. Fotonların belirli bir dalga boyu vardır. Bazı fiziksel olaylarda tanecik,

Detaylı

Akaryakıt İstasyonları LED Aydınlatma Çözümleri

Akaryakıt İstasyonları LED Aydınlatma Çözümleri Akaryakıt İstasyonları LED Aydınlatma Çözümleri Maksimum enerji tasarrufu ve satışta pozitif etki Doğru Aydınlatma Doğru aydınlatma tekniği uygulanan satış alanlarında, ışık konforu, güvenlik hissi ve

Detaylı

LED LERİN İKİ DİRENÇ MODELİ İLE ISIL SİMÜLASYONU VE ÖLÇÜM İLE DOĞRULANMASI

LED LERİN İKİ DİRENÇ MODELİ İLE ISIL SİMÜLASYONU VE ÖLÇÜM İLE DOĞRULANMASI LED LERİN İKİ DİRENÇ MODELİ İLE ISIL SİMÜLASYONU VE ÖLÇÜM İLE DOĞRULANMASI M. Berker YURTSEVEN Sermin ONAYGİL Güven ÖĞÜŞ byurtseven@itu.edu.tr onaygil@itu.edu.tr ogusguven@hotmail.com İstanbul Teknik Üniversitesi

Detaylı

Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR)

Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik ışıma (ışık) bir enerji şeklidir. Işık, Elektrik (E) ve manyetik (H) alan bileşenlerine sahiptir. Light is a wave, made up of oscillating

Detaylı

BÖLÜM 7. ENSTRÜMENTAL ANALİZ YÖNTEMLERİ Doç.Dr. Ebru Şenel

BÖLÜM 7. ENSTRÜMENTAL ANALİZ YÖNTEMLERİ Doç.Dr. Ebru Şenel BÖLÜM 7. ENSTRÜMENTAL ANALİZ YÖNTEMLERİ 1. SPEKTROSKOPİ Bir örnekteki atom, molekül veya iyonların bir enerji düzeyinden diğerine geçişleri sırasında absorplanan veya yayılan elektromanyetik ışımanın,

Detaylı

MİKROYAPISAL GÖRÜNTÜLEME & TANI

MİKROYAPISAL GÖRÜNTÜLEME & TANI MİKROYAPISAL GÖRÜNTÜLEME & TANI IV. Hafta KOÜ METALURJİ & MALZEME MÜHENDİSLİĞİ Sensitometri Sensitometri olarak adlandırılan bilim dalı, fotografik katmanlar üzerine ışığın fiziksel ve kimyasal etkilerinin

Detaylı

AYDINLATMA UZMANLIĞI ENERJİ VERİMLİLİĞİ YARATAN ÇÖZÜMLER

AYDINLATMA UZMANLIĞI ENERJİ VERİMLİLİĞİ YARATAN ÇÖZÜMLER AYDINLATMA UZMANLIĞI ENERJİ VERİMLİLİĞİ YARATAN ÇÖZÜMLER Bugüne kadar geliştirdiğimiz ve sektöre sunduğumuz akıllı kontrol sistemleri ile entegre, inovatif aydınlatma çözümlerimiz, yüzlerce projede verimli,

Detaylı

12. ÜNİTE IŞIK KONULAR 1. IŞIK VE IŞIK KAYNAKLARI 7. IŞIK ŞİDDETİ, TAYİNİ VE AYDINLATMA BİRİMLERİ 9. ÖZET 10. DEĞERLENDİRME SORULARI

12. ÜNİTE IŞIK KONULAR 1. IŞIK VE IŞIK KAYNAKLARI 7. IŞIK ŞİDDETİ, TAYİNİ VE AYDINLATMA BİRİMLERİ 9. ÖZET 10. DEĞERLENDİRME SORULARI 12. ÜNİTE IŞIK KONULAR 1. IŞIK VE IŞIK KAYNAKLARI 2. Işık 3. Işık Nasıl Yayılır? 4. Tam Gölge ve Yarı Gölge 5. Güneş Tutulması 6. Ay Tutulması 7. IŞIK ŞİDDETİ, TAYİNİ VE AYDINLATMA BİRİMLERİ 8. Işık Şiddeti

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMLI

12. SINIF KONU ANLATIMLI 12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Etkinlik A nın Yanıtları 1. Elektromanyetik spektrum şekildeki gibidir.

Detaylı

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Ekim :27 - Son Güncelleme Cumartesi, 09 Ekim :53

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Ekim :27 - Son Güncelleme Cumartesi, 09 Ekim :53 Yazı İçerik Sıcaklık Nedir? Sıcaklığın Özellikleri Sıcaklığın Ölçülmesi Sıcaklık Değişimi Sıcaklık Birimleri Mutlak Sıcaklık Sıcaklık ve ısı Sıcaklık ıskalası Sıcaklık ölçülmesi Yeryüzünün Farklı Isınması

Detaylı

>> >> >> >> >> >> >> >> >> >> >> >>

>> >> >> >> >> >> >> >> >> >> >> >> LED'ler (Light Emitting Diode), adından da anlaşılabileceği gibi elektriksel enerjiyi ışık enerjisine dönüştüren yarı iletken diyotlardır. LED lere gelen elektrik akımı bildiğimiz ampuller gibi akkor hale

Detaylı

ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ

ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ Spektroskopiye Giriş Yrd. Doç. Dr. Gökçe MEREY SPEKTROSKOPİ Işın-madde etkileşmesini inceleyen bilim dalına spektroskopi denir. Spektroskopi, Bir örnekteki atom, molekül veya iyonların

Detaylı

GÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU

GÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU GÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU Güneş ışınımı değişik dalga boylarında yayılır. Yayılan bu dalga boylarının sıralı görünümü de güneş spektrumu olarak isimlendirilir. Tam olarak ifade edilecek olursa;

Detaylı

Akım ve Direnç. Bölüm 27. Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç

Akım ve Direnç. Bölüm 27. Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç Bölüm 27 Akım ve Direnç Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç Öğr. Gör. Dr. Mehmet Tarakçı http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ Elektrik Akımı Elektrik yüklerinin

Detaylı

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METOTLAR II DOĞRUSAL ISI İLETİMİ DENEYİ 1.Deneyin Adı: Doğrusal ısı iletimi deneyi..

Detaylı

KMB405 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I IŞINIMLA ISI İLETİMİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1

KMB405 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I IŞINIMLA ISI İLETİMİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 IŞINIMLA ISI İLETİMİ Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Isıl ışınımla gerçekleşen ısı transferinin gözlenmesi, ters kare ve Stefan- Boltzmann kanunlarının ispatlanması.

Detaylı

TS ISO /Haziran 2007

TS ISO /Haziran 2007 TS ISO 3864-1/Haziran 2007 1 Grafik semboller - Emniyet ile ilgili renk ve işaretler - Bölüm 1: İş yerleri ve halka açık alanlardaki emniyet işaretleri için tasarım prensipleri Giriş 2 Emniyet bilgisinin

Detaylı

IŞIK YAYAN DİYOTLAR LED IŞIK KAYNAKLARI. Dr. Cenk YAVUZ 05.11.2015

IŞIK YAYAN DİYOTLAR LED IŞIK KAYNAKLARI. Dr. Cenk YAVUZ 05.11.2015 IŞIK YAYAN DİYOTLAR LED IŞIK KAYNAKLARI Dr. Cenk YAVUZ 05.11.2015 LED İN BULUNUŞ ÖYKÜSÜ LED = LIGHT EMITTING DIODE TÜRKÇESİ IŞIK YAYAN DİYOT LED İN BULUNUŞ ÖYKÜSÜ HENRY ROUND LED E TEĞET GEÇEN ADAM LED

Detaylı

KIZILÖTESİ KULAKTAN SICAKLIK ÖLÇEN TERMOMETRELERİN KALİBRASYONU

KIZILÖTESİ KULAKTAN SICAKLIK ÖLÇEN TERMOMETRELERİN KALİBRASYONU 235 KIZILÖTESİ KULAKTAN SICAKLIK ÖLÇEN TERMOMETRELERİN KALİBRASYONU Kemal ÖZCAN Aliye KARTAL DOĞAN ÖZET Kızılötesi kulaktan sıcaklık ölçen termometreler sağlık sektöründe yaygın olarak kullanılmaktadır.

Detaylı

MALZEME BİLGİSİ DERS 6 DR. FATİH AY.

MALZEME BİLGİSİ DERS 6 DR. FATİH AY. MALZEME BİLGİSİ DERS 6 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA TEMEL KAVRAMLAR BİRİM HÜCRE METALLERDE KRİSTAL YAPILAR YOĞUNLUK HESAPLAMA BÖLÜM III KATILARDA KRİSTAL YAPILAR KRİSTAL

Detaylı

AYDINLATMANIN KONUSU

AYDINLATMANIN KONUSU 1 AYDINLATMANIN KONUSU Aydınlatma, pratik ya da estetik etkiyi elde etmek için ışığın bilinçli şekilde kullanılmasıdır. Aydınlatmada tasarımcının rolü, Işığı etkin şekilde kullanmak, Kontrol altına almaktır.

Detaylı

Elektrik ve Magnetizma

Elektrik ve Magnetizma Elektrik ve Magnetizma 1.1. Biot-Sawart yasası Üzerinden akım geçen, herhangi bir biçime sahip iletken bir tel tarafından bir P noktasında üretilen magnetik alan şiddeti H iletkeni oluşturan herbir parçanın

Detaylı

Sensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL

Sensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Optik Sensörler Üzerine düşen ışığa bağlı olarak üstünden geçen akımı değiştiren elemanlara optik eleman denir. Optik transdüserler ışık miktarındaki değişmeleri elektriksel

Detaylı

2014/1 FİYAT LİSTESİ

2014/1 FİYAT LİSTESİ 2014/1 FİYAT LİSTESİ SERTİFİKALARIMIZDAN BAZILARI İÇİNDEKİLER LED LAMBALAR LED ARMATÜRLER LED ŞERİTLER LED KONTROL ÜRÜNLERİ SABİT GERİLİM GÜÇ KAYNAKLARI NOKTA LEDLER ENERJİ TASARUFLU LAMBALAR SİMİT FLORESANLAR

Detaylı

LED Lİ YOL AYDINLATMASI İZMİR CUMHURİYET BULVARI PİLOT PROJESİ

LED Lİ YOL AYDINLATMASI İZMİR CUMHURİYET BULVARI PİLOT PROJESİ LED Lİ YOL AYDINLATMASI İZMİR CUMHURİYET BULVARI PİLOT PROJESİ Volkan TOKLU, Ayşe ELAGÖZ, Dilara ALTINOK, Ekrem YILDIRIM v.toklu@schreder.com, eayse@schreder.com, daltinok@schreder.com, ekrem.yildirim@gdzelektrik.com.tr

Detaylı

DENEY 1 DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ

DENEY 1 DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ DENEY 1 DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ 1.1. DENEYİN AMACI Bu deneyde diyotların akım-gerilim karakteristiği incelenecektir. Bir ölçü aleti ile (volt-ohm metre) diyodun ölçülmesi ve kontrol edilmesi (anot ve katot

Detaylı

Kompakt Gaz Deşarj Ampuller

Kompakt Gaz Deşarj Ampuller MASTER SDW-TG Mini White SON Kompakt Gaz Deşarj ler B A : Küçük, açık armatürlerde kullanılmak üzere MASTER Colour CDM-T ampullerin etrafında tasarlanmış yüksek verimli sıcak renkli deşarj ampuller Özellikleri:

Detaylı

AYDINLATMANIN KONUSU

AYDINLATMANIN KONUSU 1 AYDINLATMANIN KONUSU Aydınlatma, pratik ya da estetik etkiyi elde etmek için ışığın bilinçli şekilde kullanılmasıdır. Aydınlatmada tasarımcının rolü, Işığı etkin şekilde kullanmak, Kontrol altına almaktır.

Detaylı

DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ

DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Anabilim Dalı Elektronik I Dersi Laboratuvarı 1. Deneyin Amacı DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ Diyot çeşitlerinin

Detaylı

Bu bölümde Coulomb yasasının bir sonucu olarak ortaya çıkan Gauss yasasının kullanılmasıyla simetrili yük dağılımlarının elektrik alanlarının çok

Bu bölümde Coulomb yasasının bir sonucu olarak ortaya çıkan Gauss yasasının kullanılmasıyla simetrili yük dağılımlarının elektrik alanlarının çok Gauss Yasası Bu bölümde Coulomb yasasının bir sonucu olarak ortaya çıkan Gauss yasasının kullanılmasıyla simetrili yük dağılımlarının elektrik alanlarının çok daha kullanışlı bir şekilde nasıl hesaplanabileceği

Detaylı