Zor Zor Havayolu Tanım ve Algoritması

Transkript

1 Zor Zor Havayolu Tanım ve Algoritması

2 Sunum planı Zor havayolu tanımı Zor hava yolu tarihçesi American Society of Anesthesiologists (ASA) zor havayolu algoritması Difficult Airway Society (DAS) zor havayolu algoritmaları

3 Zor hava yolu tanımı; Klasik eğitim almış bir anestezistin; yüz maskesi ile üst havayolunun ventilasyonunda ve/ veya trakeal entübasyonda zorlukla karşılaşmasıdır.

4 Zor havayolunun temel komponentleri Zor maske ventilasyonu Zor SupraGlottik Airway (SGA) yerleştirilmesi Zor laringoskopi Zor trakeal entübasyon Başarısız trakeal entübasyon

5 İnsidans Zor maske ventilasyonu insidansı % Zor laringoskopi insidansı (cormack lehan 3-4) % Zor trakeal entübasyon insidansı % Hem zor maske ventilasyonu hem de zor trakeal entübasyon insidansı ise 10,000 hastada olarak bildirilmiş

6 Zor maske veya SGA ventilasyonu ; Bir anestezistin yeterli ventilasyonu sağlamasının imkansız olması, Zor maske veya SGA ventilasyonu belirtileri; Oksijen saturasyonunun %92 nin üstünde tutulamaması, Yetersiz karbondioksit ekshalasyonu ya da yokluğu Hipoksi veya hiperkarbiye bağlı hemodinamik değişiklikler olması

7 Zor maske veya SGA ventilasyonu ; Yüz maskesi çevresinden büyük gaz kaçağı olması, Göğüs hareketlerinin gözlenememesi, Hastaya yeterli tidal volüm sağlanamaması ve iki elle maske ventilasyonu ihtiyacının olması

8 Zor SGA yerleştirilmesi Trakeal patoloji olsun ya da olmasın SGA yerleştirebilmek için çoklu denemeler gerekmesi

9 Zor laringoskopi Klasik laringoskopi ile; birden fazla deneme sonrası vokal kordlardan herhangi bir bölümünün görülememesidir.

10 Zor trakeal entübasyon Trakeal patoloji olsun ya da olmasın entübasyon için birden fazla deneme gerekmesi Trakeal tüpün doğru yerleştirilmesi için üçten daha fazla girişime gereksinim duyulmuşsa Trakeal tüpün doğru yerleştirilmesi için 10 dakikadan çok zamana gereksinim olmuşsa, Direkt laringoskopi yapılamıyorsa, Yardımcı alet kullanmak zorunda kalınıyorsa

11 Zor entübasyon için basitleştirilmiş risk skoru Risk faktörü sayısı Zor entübasyon insidansı %2 2 %4 3 %8 4 %17 Risk faktörleri Üst ön dişlerin uzun olması Zor entübasyon hikayesi Mallampati >2 Ağız açıklığı <4cm

12 Başarısız trakeal entübasyon Trakeal patoloji olsun ya da olmasın birden fazla deneme sonrası trakeal tüpün yerleştirilememesi.

13 1993. Practice guidelines for management of the difficult airway. a report by the American Society of Anesthesiologists task force on management of the difficult airway The unanticipated difficult airway with recommendations for management - CANADIAN revised ASA difficult airway algorithm Difficult airway society guidelines for management of the unanticipated difficult intubation Validation of ASA difficult airway algorithm Algoritmaların tarihçesi SIAARTI Guidelines Recommendations for airway control and difficult airway managemen SIAARTI Guidelines Recommendations for airway control and difficult airway management in paediatric patients ITALİAN Do videolaryngoscopes have a new role in the SIAARTI difficult airway management algorithm? Caldırolı and Cortellazzı algorıthm (A new difficult airway management algorithm based upon the El Ganzouri Risk Index and GlideScope videolaryngoscope. A new look for intubation) Algorithm for difficult airway management, modified for modern optical devices (Airtraq laryngoscope; LMA CTrach ) Difficult Airway Society Guidelines for the management of tracheal extubation Development of a guideline for the management of the unanticipated difficult airway in pediatric practice Practice Guidelines for Management of the Difficult Airway An Updated Report by the American Society of Anesthesiologists Task Force on Management of the Difficult Airway Obstetric Anaesthetists Association and Difficult Airway Society guidelines for the management of difficult and failed tracheal intubation in obstetrics Difficult Airway Society 2015 guidelines for management of unanticipated difficult intubation in adults

14 ZOR HAVAYOLU ALGORITMALARı ENTÜBASYON 2015 EKSTÜBASYON 2012 PEDİATRİK 2012 OBSTETRİK 2015

15 Zor havayolu algoritmlarının amacı: Zor havayolu yönetimini kolaylaştırmak ve zor havayolu ile ilişkili istenmeyen sonuçların engellenmesidir.

16 Günümüzde zor havayoluna bağlı ciddi beyin hasarı veya ölüm oranı 1: dir

17 American Society of Anesthesiologists: Practice guidelines for management of the difficult airway: An updated report. Anesthesiology 2003; 98:

18

19

20 Maske veya SGA(LMA;ILMA, larengeal tüp) anestezisi ile cerrahi, lokal anestezi infiltrasyonu, veya rejyonel sinir bloğu Cerrahi ya da perkütanöz hava yolu, jet ventilasyon ve retrograd entübasyon,

21

22 Video laringoskopi, alternatif laringoskop bleydleri.sga (LMA;ILMA), Fiberoptik entübasyon,entübas yon stilesi, Tüp değiştiriciler, ışıklı stileler,kör oral yada nazal entübasyon Acil noninvaziv havayolu ventilasyonu bir SGA kullanımından ibarettir Acil noninvaziv havayolu ventilasyonu (e) Cerrahinin iptali veya uyanık entübasyon için hastanın tekrar hazırlanmasını içerir

23

24 MASKE VENTİLASYONU YETERSİZ SGA düşün- dene SGA yeterli* Acil devam yolu SGA YETERSİZ / UYGUN DEĞİL Acil olmayan devam yolu Ventilasyon YETERSİZ, Entübasyon BAŞARISIZ Yardım çağır Acil noninvaziv havayolu girişimi (e) Acil invaziv havayolu girişimi (b)* Ventilasyon başarılı Ventilasyon BAŞARISIZ İnvaziv havayolu girişimi (b)* Diğer seçeneklerin uygulanabilirliğini düşün (a) Hastayı uyandır (d) Acil invaziv havayolu girişimi (b)*

25

26 PLAN A: Maske ventilesyonu ve Trakeal entübasyon Baş ve boyun pozisyonun optimize edin Preoksijenasyon Yeterli nöromuskuler blokaj Direk/Video laringoskopi (maksimum 3+1 deneme) Buji kulanılabilir Krikoid bası kaldırılır Anestezi ve oksijenasyonun devamı sağlanır Entübasyon başarısız PLAN B:Oksijenasyonun sürdürülmesi: SGA ekle 2.Jenerasyon cihazlar önerilir Cihazı veya boyutunu değiştir (maksimum 3 deneme) Oksijenasyon ve ventilasyonu sağla SGA ventilasyonu başarısız PLAN C: Maske ventilasyonu Maske ventilasyonu imkansız ve ve hasta hasta paralitikse Maske ventilasyonu son son kez kez denenir İki kişi tekniği ve yardımcı kullanılır PLAN D: Boyun ön kısmından acilen giriş Skalpel ile krikotiroidektomi Entübasyon ve oksijenasyon başarısız başarılı Eğer zor ise Yardım çağır Kapnografi ile trakeal entübasyonu doğrula DUR VE DÜŞÜN Seçenekler (fayda ve riskleri analiz et) 1.Hastayı uyandır 2.SGA yoluyla entübe et 3.SGA ile devam et 4.Trakeostomi yada krikotiroidektomi Hastayı uyandır Postoperatif bakım ve izlem Acil havayolu planı oluştur Komplikasyonlar için izlem Havayolu uyarı formu düzenle Hastaya yazılı sözlü açıklama yap Yazılanı raporlayarak lokal ve aile hekimliği veritabanına gönder

27 PLAN A: Maske ventilesyonu ve trakeal entübasyon 1. Baş ve boyun pozisyonun optimize edin 2. Yeterli nöromuskuler blokaj 3. Direk/Videolaringoskopi (maksimum 3+1 deneme) 4. Buji kulanılabilir 5. Krikoid bası kaldırılır 6. Anestezi ve oksijenasyonun devamı sağlanır başarılı Kapnografi ile trakeal entübasyonu doğrula Entübasyon başarısız

28 PLAN B:Oksijenasyonun sürdürülmesi: SGA ekle 2.Jenerasyon cihazlar önerilir Cihazı veya boyutunu değiştir (maksimum 3 deneme) Oksijenasyon ve ventilasyonu sağla başarılı DUR VE DÜŞÜN Seçenekler (fayda ve riskleri analiz et) 1.Hastayı uyandır 2.SGA yoluyla entübe et 3.SGA ile devam et 4.Trakeostomi ya da krikotiroidektomi SGA ventilasyonu başarısız

29 PLAN C: Maske ventilasyonu Maske ventilasyonu imkansız ve hasta paralitikse Maske ventilasyonu son kez denenir İki kişi tekniği ve yardımcı kullanılır Entübasyon ve oksijenasyon başarısız başarılı Hastayı uyandır Postoperatif bakım ve izlem Acil havayolu planı oluştur Komplikasyonlar için izlem Havayolu uyarı formu düzenle Hastaya yazılı sözlü açıklama yap Yazılanı raporlayarak lokal veritabanına ve aile hekimine gönder

30 Anestezi altında, paralize hastada entübasyon ve oksijenasyon başarısız Yardım İsteyin %100 Oksijen ver. Oksijenize ve entübe edemediğini duyur PLAN D: Boyun ön kısmından acilen giriş Skalpel ile krikotiroidektomi

31 Skalpel ile krikotiroidektomi Üst hava yolundan oksijen vermeye devam edin Kas gevşemesinden emin olun Boyunu genişletmek için hastaya pozisyon verin

32

33 DAS EKSTÜBASYON REHBERLERİ TEMEL ALGORİTMA TAM RİSK ALGORİTMASI DÜŞÜK RİSK ALGORİTMASI

34 BASAMAK 1 Ekstübasyonu planla BASAMAK 2 Ekstübasyon için hazırla BASAMAK 3 Ekstübasyonu uyguyla DAS EKSTÜBASYON REHBERLERİ PLAN Havayolu ve genel risk faktörlerini belirle HAZIRLIK Hasta ve diğer faktörleri optimize edin DÜŞÜK RİSK Gece açlığı var Havayolu komplike değil Genel risk faktörleri yok DÜŞÜK RİSK ALGORİTMASI Uyanık ekstübasyon uygula Genel Havayolu risk faktörleri risk faktörleri %100 0ksijen Kardiyovasküler Bilinene ile preoksijenize zor havayolu et Aspiratorü Respiratuar Havayolunda hazırla bozulma Isırma blokajı Nörolojik (travma,ödem) yap, uygun pozisyon ver Nöromusküler blokajı antagonize et Metabolik Kısıtlı havayolu geçişi Yeterli spontan solunumu doğrula Uyanana Özel Obezite kadar cerrahi bekle(göz gereksinim açma/emre itaat) Kafı indir Özel Aspirasyon tüpü tıbbi çek gereksinim riski %100 0ksijen ver Solunumun TAM yeterliliğini RİSK ve havayolu açıklığını kontrol et Ek oksijen vermeye devam et Oksijenlenme aşikar değil Tekrar entübasyonu zor olacak ve/veya genel risk faktörleri mevcut TAM RİSK ALGORİTMASI BASAMAK 4 Ekstübasyon sonrası bakım DERLENME/ TAKİP/YBÜ Cerrahi ve tıbbi bakım Ekip/ekipman/ güvenli transfer Devir/ iletişim/dökümantasyon Oksijen ve havayolu idamesi Gözlem ve monitorizasyon

35 Eve götüreceğimiz mesajlar 1.Algoritmasız kalmayın ve güncel algoritmaları mutlaka çalışma alanınızda bulundurun 2.Alternatif havayolu cihazlarının kullanımında deneyim kazanın 3.İnvaziv havayolu girişiminde deneyim kazanın

36 KAYNAKLAR o Practice Guidelines for Management of the Difficult Airway An Updated Report by the American Society of Anesthesiologists Task Force on Management of the Difficult Airway 2013 o Difficult Airway Society 2015 guidelines for management of unanticipated difficult intubation in adults o Difficult Airway Society Guidelines for the management of tracheal extubation 2012 o Paul G.Barash. 7.th.ed. Clinical anesthesia Chapter: 27.airway management pp o Lange Clinical anesthesiology 5th.Edition.section 5 Chapter 54 Anesthetic complications pp o Zdravka Zafirova and Avery Tungbarash.The Difficult Airway: Definitions and Algorithms.Chapter: Difficult Airway.pp 1-10 o