ESKİŞEHİR RAYLI SİSTEMLER KÜMELENMESİ DERNEĞİ (RSKD) İHTİYAÇ ANALİZİ VE STRATEJİK YOL HARİTASININ ÇIKARTILMASI ÇALIŞMA SONUÇLARI PAYLAŞIM ÇALIŞTAYI

Transkript

1 ESKİŞEHİR RAYLI SİSTEMLER KÜMELENMESİ DERNEĞİ (RSKD) İHTİYAÇ ANALİZİ VE STRATEJİK YOL HARİTASININ ÇIKARTILMASI ÇALIŞMA SONUÇLARI PAYLAŞIM ÇALIŞTAYI ESKİŞEHİR 6 HAZİRAN 2 014

2 Çalıştay Gündemi 13:30-13:45 Açılış 13:45-14:30 Küme İhtiyaç Analizi Rapor Sunumu Dünyada ve Türkiye de Sektörün Durumu Küme ile İlgili Bulgular Eğitim ve Danışmanlık İhtiyaçları 14:30-14:45 Firma Raporları - Görüşler 14:45-15:00 Küme GZFT Analizi ve Stratejik Gelişim Önerileri 15:00-15:30 Çalışma Gruplarının Belirlenmesi 15:30-16:15 Çalışma Grupları Eylem Planı Oluşturma - Grup Çalışması 16:15-16:45 Grup Çalışması Sunumları 16:45-17:00 Anket, Görüş, Öneriler ve Kapanış

3 RSKD Küme İhtiyaç Analizi Rapor Sunumu

4 Rapor Kapsamı - I Sektör Tanım ve Kapsamı Dünyada Raylı Ulaşım Sektörü İyi Uygulama Örneği Shift2Rail İnisiyatifi Raylı Sistemler Stratejilerinde Yeni Yaklaşımlar Türkiye de Raylı Sistemler Türkiye Raylı Sistem Politika ve Stratejileri Raylı Araç Üretiminde Ar-Ge ve Yenileşim

5 Rapor Kapsamı - II RSKD Kümesi Bulguları Genel Veriler Yenileşim ve Rekabet Yetkinlik Düzeyi Büyüme Stratejileri ve Pazar Analizi Firma Konumlandırması Eğitim ve Danışmanlık İhtiyaçları RSKD Kümesi GZFT Analizi Stratejik Gelişim Önerileri

6 Dünyada Raylı Ulaşım Sistemleri M A H M U T K İ P E R T T G V D A N I Ş M A N I 1 3 : : 0 0

7 Raylı Sistemler Raylı ulaşım sistemleri en geniş anlamıyla sabit bir yola (ize, raya vb.) bağımlı olarak hareket ederek yük ve yolcu taşıyan tek ya da birleşik araçlarla, bunların yardımcı tesislerinden oluşan sistemler olarak tanımlanabilirler. bu tanımın içinde zeminde, zemin altında ya da üstünde giden raylı sistemler de yer almaktadır. Diğer bir tanımla, demiryolları tedarik sanayi grupları; vagonların, lokomotiflerin, elektrifikasyonun, sinyalizasyonun, telekomünikasyonun ve izleme ekipmanlarının, vagon ve lokomotiflerin üreticileridir; kapsama demiryolları hat üreticileri, kumanda komut ve telekomünikasyon sistemleri tedarikçileri, altyapının, vagonların ve lokomotiflerin bakımını temin eden firmalar, ve demiryolu tedarik zincirindeki diğer işletmeler girer. Raporun konusu olan Raylı Sistem Taşıtları/Araçları İmalat Sanayi ise çeken-çekilen demiryolu araçlarının yapımını ve bu araçların bakım dışında kalan planlı onarımları ile hasar onarımlarını kapsamaktadır. ISIC Rev ve GTİP 86 (GTİP 8601, 8602, 8603, 8604, 8605, 8606) ve GTİP 8709 kapsamına giren mallar

8 Raylı Sistemler Sınıflandırması A. Raylı sistemlerin Altyapısı (infrastructure)) Hat ekipmanları, mekanik komponentler ve soğutma sistemleridir. Tedarikçileri: Raylı sistem altyapı ekipmanları, komponent ve sistem sağlayıcılarıdır. B. Raylı sistem Araçları (rolling stock) B.1. Çeken Taşıtlar- Lokomotif Dizel Lokomotifler Elektrikli Lokomotifler Motorlu ve Elektrikli Trenlerdir. B.2.Çekilen Taşıtlar -Vagon Yolcu Vagonları, Metro ve Hafif Raylı Sistem araçları Yük Vagonlarıdır. Tedarikçileri: Raylı araç ve komponentleri sağlayıcılarıdır. C.Akıllı sistemler (ITS rail control) Tedarikçileri: Bilişim tabanlı çözüm sağlayıcılarıdır. D. Servisler / Hizmetler

9 Raylı Sistem Araçları Değer Zinciri

10 Dünya Raylı Sistemler Pazarı Ürün bazında demiryolu araçları, raylı sistemler pazarının yaklaşık 1/3 ünü oluşturmaktadır. Bu pazardan; hızlı tren araçları %30, taşıma vagonları %28, lokomotifler %26, metro ve hafif raylı sistem araçları ise %16 lık bir pay almaktadır. UNIFE tarafından 2012 yılında yapılan Dünya Raylı Sistemler Pazar Araştırması raporuna göre; yıllık toplam pazar büyüklüğü yılları için 146 milyar Avro değerinde olup yıllarına göre %3,4 büyüme gerçekleşmiştir. Hizmetler ve araçlar (rolling stock) pazarı toplam pazarın %71 i dir. Aynı rapora göre raylı sistemler pazarının önümüzdeki altı yıl için yıllık büyüme hızının %2,6 olması ve 2017 yılında 170 milyar Avro büyüklüğe ulaşması tahmin edilmektedir.

11 Dünya Raylı Sistemler Pazarı yılları arasında pazar artışının yeni gelişen Latin Amerika (Brezilya), Orta Doğu ve Afrika pazarlarında daha yüksek olması beklenmektedir. Yük taşıma vagonları pazarında ABD nin büyük bir pazar payı bulunurken, yolcu vagonlarında AB ve ardından da Asya en büyük pazar paylarına sahiptirler. Hafif raylı sistemler segmentinde ise Avrupa 170 sistem ve 7900 millik yol uzunluğu ile başı çekmektedir. Hafif raylı sistemlerde 2015 de pazar büyüklüğünün 7.5 milyar ABD Doları na ulaşması beklenmektedir. Hızlı gelişmeler şehirlerarası hızlı tren segmentinde gözlenmektedir da hızlı tren ray uzunluğu toplam mil olarak verilmektedir. Bunun mili Japonya ve mili de Fransa dadır. Hızlı tren araç setinin de %70 i Batı Avrupa da ve çoğu Japonya da olmak üzere %30 u da Asya bölgesindedir sonuna kadar %70 lik dramatik bir artışla dünyadaki hızlı tren araç seti sayısının 3725 e ulaşacağı (2008 yılı rakamı 2200) ve bu gelişmede Çin, İspanya, Fransa, Japonya, Türkiye, Almanya, İtalya, Polonya, Portekiz, ABD, İsveç, Rusya, Suudi Arabistan, Brezilya, Hindistan, Güney Kore gibi ülkelerin bu konudaki projelerinin etkili olacağı açıklanmaktadır. Tüm bu projelerin 2025 e kadar bitmesi ile hızlı tren hat uzunluğunun mili geçeceği öngörülmektedir.

12 Demiryolu Yatırımlarına Örnekler

13 İhracatçı ilk 20 Ülke (GTIP 86) Dünya toplam ihracatı 2013 yılı değeri 40 Milyar ABD Doları (Türkiye 183 M $) Kaynak: ITC calculations based on UN COMTRADE statistics.

14 İthalatçı ilk 20 Ülke (GTIP 86) Dünya toplam ithalatı 2013 yılı değeri 33.3 Milyar ABD Doları (Türkiye 584 M $) Kaynak: ITC calculations based on UN COMTRADE statistics.

15 Büyük Üreticiler Kanada dan Bombardier, Fransa dan Alstom ve Almanya dan Siemens şirketleri 90 lı yıllarda öne çıkmaya başlayan ve küresel pazardan önemli pay alan üç oyuncu olmuşlardır. Ardından GE ve bazı Japon rakiplerde alanda görülmeye başlamış ve devamında daha küçük bazı rakiplerin de küresel pazarda isimleri duyulmaya başlanmıştır. Bunlardan bazıları şunlardır; Ansaldo-Breda (İtalya), CAF (Construcciones Auxiliar de Ferrocarriles) ve Talgo (İspanya) lerden sonra Rus Transmashholding (TMD) ve özellikle de Çin den China South Locomotive & Rolling Stock Corporation (CSR) ve China North Locomotive & Rolling Stock Corporation (CNR) şirketlerinin de devletin kurucu rolü ve büyük destekleriyle devreye girmesiyle tabloda önemli değişiklikler olmuştur. CSR firması yakın zamanda ciro bazında dünyanın en büyük 2. şirketi olmayı başarmıştır. Ancak siparişlerin yaklaşık %60 ı Çin Demiryolları Bakanlığı ndan gelmektedir. CSR ve CNR firmaları ortaklaşa geçmiş yıllarda Çin Yıldızı isimli hızlı treni tamamiyle Çin teknolojisi ile üretmeyi denemiş ancak bazı sorunlar ve Çin hükümetinin çok acele etmesi nedeniyle CSR Bombardier ve Kawasaki ile, CNR de Alstom ve Siemens ile konsorsiyumlar kurmuştur. ABD den Elektro-Motive Diesel (EMD) firması da dizel ve elektrikli lokomotif üretiminde belli bir pazar payını yakalamayı başarmıştır.

16 AB Raylı Sistemler Politikaları Tek Avrupa Taşımacılık Alanına ilişkin Yol Haritası Rekabetçi ve Kaynak Etkin bir Taşımacılık Sistemine Doğru (Mart 2011) isimli Beyaz Kitap, 2050 yılına kadar AB genelinde rekabetçi ve kaynak etkin bir taşımacılığın temin edilmesini ve AB nin küresel taahhütleri çerçevesinde sektörden kaynaklanan sera gazı emisyonlarının azaltılmasını öngörmektedir. Ana İlkeler: Ulaştırmanın petrole bağımlılığı kırılırken verimliliğinden ve dolaşım rahatlığından taviz verilmemesi, Bunun için daha büyük hacimli yüklerin ve daha fazla sayıda yolcunun beraberce en etkin taşıma türleri (kombinasyonu çok modlu) ile taşınabileceği yeni ulaşım modellerinin ortaya çıkması, Bireysel ulaşımın tercihen çevre dostu araçlarla gerçekleştirilmesi, Enerji kullanımını en uygun düzeye getiren özel yük koridorlarının oluşturulması, Ulaştırmadaki engellerin kaldırılması, Ulaştırma altyapıları için yeni finansman yöntemlerinin bulunması, Kirleten öder ilkesinin daha geniş ölçekte uygulanmasının sağlanması 2030 itibariyle mevcut yüksek hızlı demiryolu ağı uzunluğunun üç katına çıkarılması hedeflenmektedir.

17 Demiryolu Taşımacılığı

18 Demiryolu Taşımacılığı Karşılaştırma Türkiye de kilometrekare yüz ölçüm başına 12 km demiryolu ağı düşerken, Almanya da 117 km, İtalya da 56 km, Avusturya da 65, İngiltere de 65 km demiryolu hattı bulunmaktadır yılını yolcu-km bazında değerlendirdiğimizde; Türkiye de demiryolunun aldığı pay % 2,3 iken, İngiltere de %7,4, Almanya da % 8, ve Fransa da % 10 olmuştur yılında ton-km de ise; Türkiye de % 4,7 iken, İngiltere de % 11,2, Almanya da %24,5 ve Fransa da % 13,5 olmuştur.

19 AB Raylı Sistemler Örgütlenmesi AB de raylı sistemlerle ilgili bir çok şemsiye örgüt oluşturulmuştur. Bunlardan öne çıkanlar şunlardır; European Railway Agency (ERA) Programme Union of European Railway Industry (UNIFE) Community of European Railway and Infrastructure Companies (CER) European Freight and Logistics Leaders Forum (F&L) European Rail Infrastructure Managers (EIM) European Passenger Train and Traction Operating Lessors Association (EPTTOLA) European Rail Freight Association (ERFA) European Rail Research Advisory Council (ERRAC)

20 AB Raylı Sistem Kümeleri - Örnekler i-trans : Kuzey Fransa BTS : Verbund Initiative Bahntechnik Sachsen Almanya CNA : Cluster Bahntechnik Bavaria Almanya TSB : Innovationsagentur Berlin GmbH Geschäftsbereich Verkehr und Mobilität - Almanya RTCA : Railway Technology Cluster Austria Avusturya Railgrup : Rail Industry Cluster of Catalonia İspanya Rail Alliance : West Midlands İngiltere Southern Railway Cluster Polonya DITECFER : Distretto per le Tecnologie Ferroviarie - İtalya

21 İyi Uygulama Örneği i-trans Kuzey Fransa bölgesinde Fransa da üretilen raylı sistem araçlarının %40 ı, otomotiv araçlarının %30 u üretilmektedir. Lojistik bakımından da Paris bölgesinin ardından 2. önemli bölgedir. Bölgede bu üç sektörde kişinin istihdam edilmektedir. i-trans kümesinin 22 büyük işletme, 55 KOBİ, 24 araştırma kurumu ve üniversiteler ile 12 farklı alanlardan kuruluşlar olmak üzere toplam 113 üyesi bulunmaktadır. Küme Fransa daki dünya çapında rekabetçi 18 kümeden biri olarak tescil edilmiştir. Yapı kendini geleceğin sürdürülebilir ulaşımı için inovasyon ağyapısı olarak tanımlamaktadır.

22 İyi Uygulama Örneği i-trans Kümenin misyonu; raylı sistemler alanında sürdürülebilir ulaşım ve ileri rekabetçilik çerçevesinde inovasyonu esas alan uluslararası rekabetçi çalışmalar yapmak şeklinde tanımlanmıştır. Küme bünyesinde 345 milyon Avro bütçeli 145 Ar-Ge projesi gerçekleştirilmiş ve projelerde 400 katılımcı yer almıştır. Küme tarafından 2000 öğrenciye eğitimler sağlanmıştır. Ar-Ge çalışmalarında özellikle biyoplastik, kompozit, raylı sistem altyapıları, yüksek hızlı trenler için güç kaynakları, enerji depolama gibi konulara ağırlık verildiği anlaşılmaktadır. Araştırma, Teknoloji Geliştirme ve İnovasyon süreçleri için şu 3 alan öncelikli olarak belirlenmiştir; Eko-Entegrasyon Enerji yönetimi ve optimizasyonu Gürültü ve titreşim azatlımı Karbon ayak izi azatlımı Güvenlik, Emniyet ve Güvenilirlik Güvenlik ve emniyet uygulamaları Raylı sistem kapasite geliştirme Mevcudiyet ve bakım sistemleri Endüstri Verimli ve esnek üretim Yeni organizasyon ve iş inovasyon modelleri

23 Geleceğin Ortak Raylı Sistemler Teknoloji İnisiyatifi - SHIFT²RAIL SHIFT²RAIL AB nin ulaşım politikasını ve AB 2020 Stratejisinde yer alan ulaşım temel amaçlarını karşılamak üzere; yeni ve ileri teknolojilerin, raylı sistemlerle ilgili inovatif çözümlerin hızlandırılması ve entegrasyonu hedefli ve araştırma ve inovasyon odaklı, pazar güdülü çözümler sağlamak üzere bu konuda ilk Avrupa girişim olarak tanımlanmaktadır. Bu girişimle ilgili Konsey Regülasyon tasarısı 16 Aralık 2013 tarihinde sunulmuştur. Öneride çok yıllı bütçe olarak 450 milyon Avro AB kaynaklarından ve 470 milyon Avro da özel sektörden gelmek üzere 920 milyon Avro bütçe öngörüldüğü belirtilmektedir. SHIFT²RAIL aşağıda sayılan temel hususları sağlamak üzere raylı sistemler alanına yönelik araştırma ve inovasyon amaçlı çalışmalar için ortak yatırımlar yapılmasını hedeflemektedir; Hem yolcu ve hem de yük taşımacılığında raylı sistemlere olan talebi geliştirmek ve Avrupa Komisyonu 2011 Ulaşım Beyaz Kitabı stratejisini gerçekleştirmek Avrupa raylı sistemler endüstrisinin -Asya şirketlerinin sert rekabetini de dikkate alacak şekilde- dünyadaki rekabet gücünü artırmak. Avrupa da yüksek kalitede ve sürdürülebilir iş olanakları yaratmak.

24 Geleceğin Ortak Raylı Sistemler Teknoloji İnisiyatifi - SHIFT²RAIL Girişimin mutabakat zaptında (MoU) UNIFE koordinasyonunda 25 önemli bu alandaki kuruluşun imzası bulunmaktadır. Ayrıca 40 şirket ve 30 üniversite ve araştırma kuruluşu da kuruluş fazında destekleyici olarak yer almışlardır. Açık çağrılar şeklinde olacağı belirtilen ortak ve bireysel proje yapılanmalarında farklı katılımcılarında projelerde yer alabileceği düşünülmektedir. Bu girişimden şu ana beş İnovasyon Programı nı yürütmesinin beklendiği açıklanmaktadır: IP1- Maliyet Etkin ve Güvenilir Yüksek Kapasiteli Trenler IP2- İleri Trafik Yönetim ve Kontrol Sistemleri IP3- Maliyet Etkin ve Güvenilir Yüksek Kapasiteli Altyapı IP4- Raylı Sistemler Servislerine İlgiyi Artıracak IT Çözümleri IP5- Sürdürülebilir ve İlgi Çekici Avrupa Yük Taşıma Teknolojileri Bu girişimin 2014 ortalarında Avrupa Parlamentosu nda ve Bakanlar Konseyi nde onaylanacağı ve 2015 den itibaren çağrılara çıkarak Ar-Ge faalitelerine başlayacağı öngörülmektedir.

25 Raylı Sistem Stratejilerinde Yeni Yaklaşımlar Yeni politikalar ve uygulamalar arasında serbestleştirme (liberalization), uyumlaştırma (harmonization), yasal-kurumsal serbestleştirme (deregulation), özelleştirme ve ülkelerarası kesintisiz taşıma için karşılıklı işletilebilirlik (interoperability) sayılabilmektedir. Raylı sistemler ile ilgili küresel pazarda önümüzdeki 10 yılda ürün bazında her segmentte her yıl %3 e yakın bir büyüme ; Ortadoğu ve Afrika pazarında ise %10 civarında büyüme öngörülmektedir. Öne çıkan Ar-Ge Proje konuları: Taşıt Araçları: Tramway-Tren PRM erişilebilirliği ve tren platform arayüzü Yolcu sayım cihaz güvenliği Yangın güvenliği Vandalismden koruyucu malzeme Hafif alaşım Gürültü azatlımı Bakım optimizasyonu Kolay operasyon ve bakım için Harmonize diyagnoz data aktarımı Altyapı Projeleri: İstasyon tasarımı ve tren/platform arayüzü Platform uzaktan gözleme Sistemler arası haberleşme Operatör ve modlar arası haberleşme Rota bulucu Şehirde pilot sistemi E-Bilet Mobil telefon ve www. Sistemleri ile bilet satışı Sosyo ekonomik çalışmalar Talep araştırması Demografi Davranışsal zaman yönetimi

26 Türkiye de Raylı Ulaşım Sistemleri T Ü L A Y A K A R S O Y A L T A Y T T G V D A N I Ş M A N I 1 4 : : 1 5

27 Türkiye de Taşımacılığın Dağılımı (%)

28 Dünden Bugüne

29 Türkiye de Taşıma Payları Açısından Varolan ve Hedeflenen Durum

30 Türkiye deki Var olan ve Planlanan Demiryolları Ağları 2023 Yılına kadar yapılacak hatların Km'si yüksek hızlı ulaşım için, Km si hızlı tren için, Km si konvansiyonel demiryoludur.

31 Demiryollarının Avrupa ve Asya Bağlantıları Kaynak: Yalçın Eyigün, Türkiye nin Raylı Taşıma Vizyonu, Sunum, Haziran 2013

32 Türkiye nin Kentsel Demiryolu Projeleri

33 2023 Yılına Kadar Türkiye nin Raylı Taşıt İhtiyacı Kaynak: TCDD, Bakan Sunumu ve bir önceki tablodan uyarlanmıştır.

34 Türkiye Raylı Sistem Politika ve Stratejileri Onuncu Kalkınma Planında Demiryollarının serbestleştirilmesi ve AB ile kesintisiz ve uyumlu demiryolu ulaşımının sağlanması hususları belirtilmektedir Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanun çerçevesinde TCDD nin yeniden yapılandırılması tamamlanacak, demiryolu yük ve yolcu taşımacılığı özel demiryolu işletmelerine açılacaktır. TCDD şebekesi yenileme ve bakım-onarım hizmetlerinin özel kesim eliyle yürütülmesi esas olacaktır. TCDD nin kamu üzerindeki mali yükü sürdürülebilir bir seviyeye çekilecektir Avrupa ile kesintisiz ve uyumlu demiryolu ulaşımının sağlanmasına yönelik teknik ve idari karşılıklı işletebilirlilik düzenlemelerine uyum sağlanacaktır.

35 Türkiye Raylı Sistem Politika ve Stratejileri TÜBİTAK ın Stratejik Amaçlar ve Stratejiler dokümanında Demiryolu sektöründe platformlar oluşturulması ve özel sektörün rolü vurgulanmaktadır. Elektronik Haberleşme Sektörü kapsamındaki Sinyalizasyon ve Elektrifikasyon konuları da ele alınmaktadır. Demiryolu sektöründe, yerli sanayinin güçlendirilmesine odaklı ve tüm sektör paydaşlarını kapsayan ortak akıl toplantıları/teknoloji platformlarının yaygınlaştırılması ve ulusal kaynaklarla desteklenmesi planlanan alanlar hususunda özel sektör kuruluşlarının bilgilendirilmesi; Elektronik Haberleşme sektöründe faaliyet gösteren özel sektörün Ar-Ge ve yenilik çalışmalarında ihtiyaç duyabileceği mevcut teşvik ve desteklerin tanıtılması ve sektöre yol gösterilmesi hususunda rapor hazırlanması; Türkiye Ulaştırma Araştırma Merkezi nin oluşturulmasına yönelik olarak yapılabilirlik etüdü çalışmasının yapılması.

36 Türkiye Raylı Sistem Politika ve Stratejileri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nın KENTGES strateji belgesinde, kent içi taşımacılıkta ilgili stratejilerin gerçekleşmesi için metro, hafif raylı sistemler, monoray ve diğer kent içi demiryolu taşımacılığın yaygınlaştırılmasından söz edilmektedir. STRATEJİ 5.4: Kentsel ulaşım planlarında, ulaşılabilirlik, güvenlik, konfor, güvenilirlik, süreklilik, maliyet ve etkinlik ilkeleri gözetilecektir. STRATEJİ 5.5: Kentsel ulaşım sisteminde hareket kısıtlılığı olanların ihtiyaçlarını da dikkate alan yaya ve taşıt ulaşım bütünlüğüne yönelik standart ve tasarım projelerinin hazırlanması ve uygulanması sağlanacaktır.

37 Türkiye Raylı Sistem Politika ve Stratejileri 1 Mayıs 2013 tarih ve 6461 sayılı Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanun ile; Türkiye de demiryolu altyapı işletmeciliğini ve tren işletmeciliğini tekel olarak sürdüren bir devlet kuruluşu olan TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğü ne dönüştürülerek; Altyapı İşletmecisi (TCDD) Tren İşletmeci (Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş.) olarak yeniden yapılandırılmıştır. 655 Sayılı KHK ile Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Bu yasa ile birlikte raylı sistemlerin üretiminde özel sektör giderek artan bir paya sahip olmaktadır.

38 Türkiye Raylı Sistem Politika ve Stratejileri Milli Tren projesi kapsamında üretilecek araçların en az %51 yerlilik oranıyla üretilmesi, yerlileştirme çalışmaları sonucunda bu oranın %85 e kadar çıkarılmasının hedeflenmesi de aynı önemde bir karar olarak karşımıza çıkmaktadır. Milli Tren projesi Paydaşları:

39 Raylı Araç Üretiminde Ar-Ge ve Yenileşim Konularu Tren kazalarında vagonların katlanmalarının yönlendirilebildiği teknolojilerin geliştirilmesi/uygulanması, Raylı sistemlerde ve yüksek hız trenlerinde dingil yükünü azaltacak yüksek dayanımlı, hafif kompozit malzemelerin geliştirilmesi/uygulanması, Daha hafif araçlar üretmek için gerekli teknolojik çalışmaların yanı sıra dağıtılmış güç ile ilgili AR-GE çalışmalarının yapılması, Raylı taşımacılıkta tekerlek ömrünü artıracak ileri ray ve tekerlek malzemelerinin geliştirilmesi/uygulanması, AC tahrik sisteminin geliştirilmesi/uygulanması, Radial steering bogie lerin uygulanması, Çift kabinli, çoklu kumandalı lokomotiflerin teknolojilerinin geliştirilmesi/ uygulanması, Çevreye saygılı malzeme ve ekipmanların araştırılması, geliştirilmesi/uygulanması, Engelli yolcular için gerekli ekipmanların araştırılması, geliştirilmesi/uygulanması, Ses ve titreşim kaynaklarının azaltılması, enerji sarfiyatının azaltılması, Konteyner ve piggy-back sistem teknolojilerinin geliştirilmesi/uygulanması, Kompozitler, ray ve tekerlek malzemeleri, akıllı/uzman sistem teknolojileri

40 Raylı Sistemlerle İlgili Standartlar Demiryolları raylı taşıt sistemlerinde 1000 e yakın standart olduğu söylenmektedir. Türkiye deki raylı taşıtların tedarikçilerinde yoğun olarak; TS EN ISO 9001: Kalite Yönetim Sistemi TS 18001: OHSAS İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi TS EN ISO 14001: Çevre Yönetim Sistemi TS EN 16001: Enerji Yönetim Sistemi TS EN ISO /IEC17024 Kaynak personeli belgelendirme akreditasyonu (TURKAK) EN (CL 1): Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin Kaynak Standardı EN ISO Uygunluk belgelerinin kullanıldığı görülmektedir.

41 Türkiye GTİP 86 Ticaret Verileri 2013 YILI 86- Demiryolları ve Benzeri Hatlara ait Taşıtlar ve Malzemeler ve Bunların Aksam ve Parçaları; Her Türlü Mekanik (Elektromekanik Olanlar Dahil) Trafik Sinyalizasyon Cihazları ABD Doları $/ Milyon İhracat Değeri ,78 İthalat Değeri ,74

42 Türkiye nin İhracat Yaptığı Ülkeler Kaynak : ITC, UN COMTRADE istatistiklerine dayanılarak hesaplanmıştır.

43 Türkiye nin İthalat Yaptığı Ülkeler Kaynak : ITC, UN COMTRADE istatistiklerine dayanılarak hesaplanmıştır.

44 Türkiye nin AB-28 Ülkesi ile İlişkileri İthalat Değeri (1000 Avro) İthalat Miktarı (1000 kg) İthracat Değeri (1000 Avro) İthracat Miktarı (1000 kg) Kaynak: ITC, GTİP 86 ürün kodu

45 İç Pazar Öngörüsü

46 Raylı Sistemler Bölgesi Eskişehir Ulaşım Araçları Üretim Kümesi Bileşenleri Kaynak: The Perdue Center for Regional Development, Cluster Definition, 2012

47 ESKİŞEHİR RSKD Küme Göstergeleri D E N İ Z B A Y H A N T T G V P R O J E Y Ö N E T İ C İ S İ 1 4 : : 3 0

48 Firma Büyüklükleri

49 Firma Faaliyet Yılları

50 Ortaklık Yapıları

51 İnsan Kaynakları Dağılımı

52 İnsan Kaynakları Yönetim Sistemi

53 İleri Teknoloji Kullanımı

54 Bilgi Teknolojileri Kullanımı

55 Sistem Belgeleri

56 Kapasite Kullanım Oranları RSKD Takım firmalarının üç yıllık ortalama kapasite kullanım oranları %78 olup Türkiye sektör ortalamasından yüksektir. Ancak firmaların %70 i tek vardiya çalışmaktadır. Ulaşım araçları imalatı yılları ortalama kapasite kullanım oranı %73,8 dir.

57 Ciro Değişim Oranları 2011, 2012 ve 2013 yılları için ortalama ciro artışı 16 firma verisi için sırasıyla %24, %22 ve %18 olmuştur.

58 Maliyet Bileşenleri Dağılımı

59 ESKİŞEHİR RSKD Kümesi Yenileşim ve Rekabet Yetkinlik Düzeyi

60 Rekabetçilik Düzeyleri

61 Rekabetçilik Ortalaması

62 Rekabet Gücü Faktörleri

63 Firmalar Yenileşim Yetkinlik Düzeyi

64 Firmalar Yenileşim Yetkinlik Düzeyi

65 Firmalar Yenileşim Yetkinlik Düzeyi Yenileşim Puanı 1,64 Yenileşim seviyesi 2 (basamak aralığı: 1,5 2,25) Kuruluş Yenileşim Sistemi kapsamında bazı çalışmalar yapmıştır ancak daha yapılması gereken işler vardır.

66 Yenileşim Faaliyetleri

67 Yenileşim Yapılanması Ar-Ge Çalışan Oranı Mühendis Oranı

68 Destek Kullanımı

69 Fikri Mülkiyet Verileri

70 İşbirlikleri Dağılımı

71 İşbirlikleri Niteliği

72 ESKİŞEHİR RSKD Kümesi Büyüme Stratejileri ve Pazar Analizi

73 Müşteri ve Ürün Çeşitliliği

74 Firmaların İhracat Performansı Firmaların %60 ı kendi markası ile, %10 u müşterinin markası ile, diğerleri de her iki şekilde ihracat yapmaktadırlar. İhracat ortalaması %30 lar civarındadır.

75 Mevcut İhracat Pazarları

76 Satış /Pazarlama Gider Oranı Satış&Pazarlama Giderlerinin / TSH ortalama %2,5. Ortalama satış-pazarlama personel istihdam oranı 14 firma için %5 dir. Yabancı dil bilen personel istihdam oranı %12 civarındadır.

77 Yurtdışı Pazar Problemleri

78 Hedef Dış Pazarlar

79 Eğitim ve Danışmanlık İhtiyaçları

80 Öne Çıkan Başlıklar Araştırma, Teknoloji Geliştirme ve Yenileşim ile İlgili Temel Kavramlar Yeni Ürün ve Üretim Süreci Geliştirme Organizasyonel Yenileşim, Pazar Yenileşimi Proje Yönetimi Fikri ve Sınaî Mülkiyet Hakları Finansman Kaynaklarına Erişim ve Proje Başvurusu Hazırlama Çağdaş Yönetim Yaklaşımları İş Stratejileri, Büyüme ve Rekabetçilik Yol Haritası Bilgisayar Destekli Tasarım ve Üretim Verimlilik Artırma Teknikleri Akreditasyon ve Belgelendirme Pazar Tahmini, Pazar Analizi Pazara Yönelik Stratejik Planlama ve İhracat Planı Oluşturma Pazarlama Araştırması Bilgi Kaynakları ve Uluslararası Ticari İstihbarat Marka Yönetimi, Tanıtım, Reklam ve Halkla İlişkiler Sözleşme Yapma Yöntemleri İhracat Teşvikleri ve Destek Programları

81 Eğitim ve Danışmanlık Önceliklendirme ATGİ Süreçleri ve Yönetimi Araştırma, Teknoloji Geliştirme ve Yenileşim ile İlgili Temel Kavramlar Yeni Ürün Geliştirme Süreci Süreç İyileştirme Proje Yönetimi Finansman Kaynaklarına Erişim ve Proje Başvurusu Hazırlama Eğitim/danışmanlık konu başlıklarından katılmak istediklerinizi işaretleyiniz.

82 Firma Geri Bildirim Raporları GÖRÜŞLERİNİZİ BEKLİYORUZ 1 4 : : 4 5

83 ESKİŞEHİR RSKD KÜMESİ GZFT ANALİZİ 1 4 : : 0 0

84 Güçlü Yönler G1 Küme firmalarının müşteri odaklılığı, G2 Küme firmalarının müşteriye özel üretim, tasarım yapabilme yetkinliği, G3 Temel ana müşteri (TÜLOMSAŞ ın) küme bünyesinde olması, G4 Küme firmalarının yüksek müşteri memnuniyeti ve belli bir ölçüde çözüm ortaklığı yapabilme becerisi, G5 Çalışılan alanlarda teknik/teknolojik yetkinlik, G6 Nitelikli satış sonrası hizmet, G7 Nitelikli insan kaynağı ve ileri sektör bilgi ve tecrübesi, G8 Küme firmalarının üretim konularında ulusal ve küresel büyük bazı ana sanayi firmalarının onaylı ana/alt tedarikçi konumunda olması, G9 Güçlü liderlik ve hızlı karar alabilme ve uygulayabilme yetenekleri, G10 Çalıştığı konularda firma bilinirliği, G11 Esnek üretim/esnek otomasyon süreçleri için yetkin ve çeşitlendirilmiş üretim altyapısı, G12 İleri Üretim ve Tasarım Sistemleri kapsamında kritik bazı altyapıların varlığı, G13 Kritik bazı test/analiz altyapısının varlığı, G14 Belirli bir yetkinlikte Kalite Yönetim Sisteminin varlığı, G15 Çalışılan konu ile ilgili kritik sertifikalara sahip olunması G16 Yeni programlarla birlikte güçlü ana sanayii firmalarının oluşması ve gelişmesi G17 Kümenin otomotiv sektörünün konuşlandığı coğrafyaya çok yakın olması G18 Raylı Sistemler Araştırma ve Test Merkezi-Uraysim in Eskişehir de kurulmuş olması

85 Zayıf Yönler Z1- Küme firmalarında risk yönetiminin zayıf olması, Z2- Tanıtım pazarlama sistemlerindeki yetersizlikler, Z3 Finansmanda zayıflıklar, Z4 Kurumsallaşmada zafiyetler, Z5 Değişik yurt içi ve dışı Ar-Ge işbirliği projelerinde/platformlarında yer alma konusunda zafiyetler, Z6 Ulusal Ar-Ge desteklerinden yaygın olarak yararlanabilme çabalarında ve bu amaçlı proje yönetim sistemlerinde eksiklikler, Z7 Firma yetkinliklerine uygun fikri haklar stratejileri eksikliği, Z8 Hedeflerin henüz sistematik, planlanmış süreçler haline dönüşmemiş olması Z9 Uluslar arası desteklerden yararlanma ve işbirliği ağyapılarında yer alma konusunda strateji eksikliği, Z10 Rakiplerle kıyaslama stratejilerinde ve sistemlerinde zayıflıklar, Z11 Müşteri takip ve performans değerlendirme sistem kurgularında eksiklikler, Z12 Organizasyon ve yönetim anlayışının günümüzün yeni yaklaşımlarına uyumsuzluğu Z13 Türkiye deki test merkezlerinin, uluslararası düzeyde belge veren ve onaylayan kurumların eksikliği Z14 Özel sektörde yerli menşeli ana firmaların azlığı Z15 Kamu menşeli ana firmaların ihale konununa tabi olması nedeniyle tedarikçi OEM ilişkilerinde görülen zafiyetler Z16 Küme bünyesindeki firmalar arası ilişkilerin zayıflığı

86 Fırsatlar F1 Türkiyenin de içinde bulunduğu yakın coğrafyada uluslararası büyük projelerin ve pazarın mevcudiyeti, F2 Raylı sistemler konusunda sayısı artan Milli Projeler, F3 Eskişehir in bu sektördeki stratejik pozisyonu ve önemi, F4 Firmaların çalışma konuları ve yetkinliği ile yeni alan, müşteri ve ürün potansiyelinin oldukça yüksek olması, F5 Ana sanayi firmalarındaki üretim artışına paralel yurt dışı satışlarda artış olasılığı, F6 Raylı sistemler alanında yurt içinde yaşanması beklenen pazar genişlemesi, F7 Yerli raylı sistem üretimine dönük olarak devlet desteği, F8 Firmaların kritik ürünlere özgü yerlileştirme ve üretilebilirlik çözümleri vb. nitelikleri nedeniyle düşük fiyata dayalı rekabetten, yüksek katma değerli üretime doğru evrimle potansiyellerinin yüksekliği, F9 Çalışma konularında sürekli yükseliş eğiliminde olan ihracat potansiyelinin varlığı.

87 Tehditler T1 Merdiven altı üretim, T2 Malzeme fiyatlarındaki dalgalanmalar, T3 Faaliyet alanlarında ana müşterilerin artan fiyat baskısı, T4 Küresel ekonomik krizlerin taşımacılık sektörünü olumsuz etkilemesi T5 Pazara yeni giren rakipler (Büyük uluslararası projelerden dışlanmak) T6- Teknolojideki hızlı değişime uyum sağlayamamak.

88

89 Çalışma Gruplarının ve Katılımcıların Belirlenmesi M A H M U T K I P E R T T G V D A N I Ş M A N I 1 5 : : 3 0

90 Küme Organizasyon Şeması YÖNETİM KURULU BAŞKAN BAŞKAN YARD. BAŞKAN YARD. ÜYE ÜYE ÜYE ÜYE DENETİM KURULU ÇALIŞMA GRUBU ÇALIŞMA GRUBU ÇALIŞMA GRUBU ÇALIŞMA GRUBU ÇALIŞMA GRUBU KOORDİNATÖR PAYDAŞ KURULUŞLAR (ESO, URAYSİM, ÜNİVERSİTELER VB.)

91 Çalışma Grupları Esaslar Kurulması planlanan çalışma grupları Yönetim Kurulu na bağlı olarak çalışır ve her bir çalışma grubunun koordinasyonu için bir Yönetim Kurulu üyesi belirlenir. Çalışma grupları, grubun konusuna hakim, o konuyla ilgili en az 4 üyeden oluşur. Üyeler firma çalışanlarından olabilir. Daha sonra çalışma grupları belirleyecekleri paydaş kuruluşlarından da kendi gruplarına üye alabilirler. Her çalışma grubu periyodik toplantılarda projelerini belirler, proje hedefleri, proje zamanlaması küme yönetimine sunulur ve yönetimin onayı ile proje için çalışmalara başlanır. Çalışma grupları periyodik olarak projeleri hakkında YK ya raporlamalarda bulunurlar. Küme Koordinatörü (atanması önerilir) bütün bu çalışma gruplarının düzgün çalışması, birbirleri ile iletişim halinde olması, toplantılarının organize edilmesi vb. gibi organizasyon görevlerini yerine getirir ve Yönetim Kurulu na genel durum hakkında raporlamada bulunur. Çalışma gruplarının bugünkü Çalıştayda belirlenmesi önerilir.

92 Çalışma Grup Önerileri İhale ve Müşteri Yönetim Sistemi Çalışma Grubu (Milli Tren ihalesinden pay alma çalışmaları bu grup altında yer alabilir) Teknoloji İzleme, Küme Teknolojik Yetkinlikleri ve İhtiyaçlar Çalışma Grubu (ihtisaslaşma, ortak lab/test merkezleri bu grup altında olabilir) Standartlar ve Sertifikasyon Çalışma Grubu Küme ve Küme Üyeleri Tanıtımı ve İşbirlikleri Çalışma Grubu(ortak tanıtım platformları, firma ziyaretleri, ulusal/uluslar arası küme işbirlikleri bu grup çalışmaları olabilir) Küme İş Modeli Çalışma Grubu (küme vizyonu, kümeden beklentiler, hizmetler, yeni katılımlar, çalışma mevzuatı vb. konular)