İskelet- Kas sistemi ve Egzersiz
|
|
- Süleyman Özoğuz
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KONU 3 İskelet- Kas sistemi ve Egzersiz 1
2 İnsan vücudu, ağırlığının yüzde sini oluşturan 400 den fazla iskelet kasından oluşur. İskelet kasının fonksiyonları; 1. Hareket, 2. Korunma, 3. Isı meydana getirme soğuk stres periyotları sırasında ısı üretimi 4. Mekanik iş 2
3 İskelet kası Kalp kası Düz kas Çizgili kaslar irademiz kontrolündedirler, iskelete bağlı oldukları için ve iskeleti hareket ettirdikleri için iskelet kasları olarak ta adlandırılır( m. Deltoid, m.pektoralis major, m.biceps brachii). Kalp kası iskelet kası ile bazı karakteristik özellikleri paylaşır ama düz kas gibi istem dışı çalışır. Kalple ilgili kaslar kendi kendini kontrol eder. Düz kaslar aynı zamanda irade dışı kaslar olarak ta adlandırılır. Çünkü direkt bilincimizin kontrolünde değildir. Çoğu kan damarı duvarlarında ve genişleyerek yada daralarak kan akışının düzenlenmesine müsaade eder. Bir çok iç organ duvarında da bulunur ve onların büzülmesine ve genişlemesine izin vererek, sindirim boyunca yiyeceğin hareket etmesine, idrarı çıkarmaya, çocuk doğurmaya yardımcı olur. 3
4 İskelet kasında 3 çeşit bağ dokusu vardır. Tüm kası saran en dıştaki tabakaya epimisyum adı verilir. İç kısımlarda perimisyum adını alan doku kas liflerinin bireysel bağlarını çevreler. Bunlara da fasikül adı verilir. Fasikül içindeki her bir kas lifi de endomisyum adı verilen bağ dokusu ile çevrilidir. Kemik Tendon Epimisyum Endomisyum Kas Perimisyum Fibril Fasikül Myofibril 4
5 Epimisyum Perimisyum Kan hücresi Kemik Kas fibrilleri arasında endomisyum Nuclei sarkolemma Sarkoplazma Tendon Kas Fasikül endomisyum Tek bir kas fibrili 5
6 Kas hücresini çevreleyen hücre zarına sarkolemma adı verilir. Sarkolemma nın altında hücre proteinlerini, organelleri ve miyofibrilleri içeren sarkoplazma bulunur. Miyofibriller, kasılma proteinlerini içeren sayısız ipliksi şekillerdir. Genelde miyofibriller iki tür protein liflerinden oluşur: (1) miyozin adındaki proteinden oluşan lifler, (2) aktin adındaki proteinden oluşan lifler. Bu iki protein liflerinin oluşumu iskelet kasına çizgili yapısını verir. Aktin proteinine bağlı diğer iki protein, troponin ve tropomyosin dir. Bu proteinler kas a çok az katkıda bulunurlar, fakat kasılması sırasında çok önemlidirler. 6
7 Aktin flamanı, aktin molekülü, tropomiyozin ve troponinden oluşur. Dinlenmede aktin in aktif kısımları tropomiyozin tarafından sarılır. troponin aktin tropomiyozin 7
8 Miyozin molekülü Miyozin flamanı Başı Kuyruğu 8
9 Aktin-Miyozin Flamanı Z zonu aktin troponin tropomiyozin Myozin başı Myozin kuyruğu Aktin Myozin 9
10 Sarkomer, aktin ve miyozinler myozin A H z I Aktin Z I bandı Aktin,troponin,tropomyozin Myozin Z disk 10
11 İskelet kasının elektron mikroskobunda görünümü 11
12 Sarkomer 12
13 13
14 BİR MOTÖR ÜNİTE Her bir iskelet kası hücresi sinir hücresinden gelen sinir lifi dallarına bağlıdır. Bu sinir hücrelerin motor nöron adı verilir ve bunlar omurilikten dışarı doğru uzanırlar. Motor nöronlara ve uyardığı bütün kas liflerine motor ünite adı verilir. Motor nöronlardan gelen uyarı kasılma eylemini başlatır. Motor nöronları ve kas hücresinin buluştuğu yere nöromüsküler plak denir. Bu eklemde sarkolemma motor son plak denen bir cep oluşturur 14
15 SARKOPLAZMA: Kas hücresi sitoplazmasına SARKOPLAZMA denir. Sarkoplazma da Potasyum(K), magnezyum(mg), sodyum(na), kalsiyum(ca) gibi elektrolitler, myozin, aktin, troponin, ATP, fosfokreatin, glikojen, fosfolipid, myoglobin gibi çeşitli enzimler bulunur. SARKOPLAZMİK RETİKULUM: Kas kasılmasında önemli rol oynayan özel bir yapı olup myofibriller arasında uzunlamasına tüblerden oluşur. Sarkoplazmik retikulum Ca depo eder ve salıverir. TRANSFERS TÜBLER: Sarkolemmalar içe doğru bükülerek membranlar seti halinde kas fibrillerinin bir tarafından diğer tarafına enine olarak tübüler sistem oluştururlar. Bunlar miyofibrillere dik seyrederler. Aksiyon potansiyeli T tübleri sistemi yolu ile kas fibrillerinin içlerine doğru yayılmakta ve bu akım kası kasılmaya sevk etmektedir. İmplusların fibrilin iç tarafına iletimi fibril 2 de, fibril 1 e oranla daha süratlidir. 15
16 Kas kasılma mekanizması Motor nöron T tubü Sarkoplazmik retikulum Asetil kolin reseptörü Sarkolemma Asetil kolin Kas fibrili Kalsiyum Aktin Troponin Ca2 Tropomyozin Aktif kısım Myozin başı 16
17 İstirahatte ve kasılmada aktin-miyozin filamanlarının boyundaki yapısal değişim Z Zone H Zone I band A band Z Zone İstirahat: Sarkomer uzun=4,0um aktin myozin Kasılmada;Saorkomer uzunl=2,7um 17
18 Çapraz köprülerin hareketi sırasında aktin ve miyozinlerin relatif pozisyonları. Aktin Tropomyozin Troponin Aktin Çapraz köpriler Myozin Çapraz Köprü 1 Çapraz köprü 2 İnce flamaent aktin molekülü Kalın flament Hareket Köprü 1 kasılma Köprü 2 kasılma 18
19 Duyu sinirleri İskelet kasını çalıştıran merkezi sinir sistemi motör nöronları, kas çalışmasının amaca uygunluğunu kontrol edebilmek ve yönlendirebilmek için kasların uzunluk ve gerim değişiklikleri hakkında bilgi almak zorundadır. Merkezi sinir sistemine bu bilgileri kaslarda bulunan bazı duyu organları proprioreseptörler sağlar. Bunlar : a) Kas iğciği b) Golgi Tendon organlarıdır. 19
20 Kas Tonusu Kasların istirahat koşullarında dahi istem dışı muayyen bir gerginliği vardır. Buna kas tonusu denir. (Önkolu hafif bükülü olarak ve gevşek bir şekilde bir masa üzerine koyduğumuzda kol kaslarımızın hafif gergin olduğu görülür). Kaslara gelen efferent ve afferent duyu sinirlerin kesilmesi ile tonus kaybolur. Bu gözlem, tonus oluşmasına sebep olan mekanizmanın özel bir refleks olduğunu ortaya çıkarır. Bu kas iğciği refleksidir. Kas iğciği kasın kasılma durumu ve derecesi hakkında devamlı arka köklerle medulla spinalise afferent impulslar taşır. Buradan kasa efferent uyarılar ile kasta devamlı gerginlik meydana getirir. 20
21 21
22 THE MOTOR UNIT 22
23 Kas iğciği çizgili, ince liflerden oluşmuş, kas fibrilleri arasında uzunluğuna yer almış olup bağ dokusundan bir kılıf ile örtülüdür. Bu liflerde afferent sinirler sonlanır. Fibrillerin orta kısmı proprioreseptör ödevini görür ve kasılmaz, uçları ise kasılır. Uç kısımlar gama efferent motor sinirler yolu ile uyarılır. Kas iğciğinin orta yeri duysal uyaranı alan yerdir ve iki tip duysal sinir (tip1 ve tip2) ile sinirlenir. Kas iğciğinin gerilmesi, kendisinden çıkan duysal siniri uyarır. Kas fibrili Periferik sinirler (Motor ve duysal sinir Fibrilleri) Duysal nöron kas iğciği Gama motör Sonlanması Kemik Kas iğciği İskelet kası Alfa motör sonlanması Tendon Golgi tendon organı Duysal nöron Tendon Golgi tendon organı 23
24 Duyu sinirleri 24
25 Kas İğciği Görevi; aktif veya pasif bir şekilde kasta meydana gelen gerim ve değişmelerden merkezi sinir sitemini haberdar etmek ve özel reflekslerin meydana gelmesine yardımcı olmak. Kas iğciğinden doğan duysal uyaranlara göre, kasa gönderilen motör uyaranlarda değişir. Böylece amaca uygun hareket sağlanır. Kas iğciği düşük şiddetteki uyaranlarla uyarılan bir reseptördür. Bu duyarlılık kendisinin ağırlıkları ayırt etme özelliğini de gösterir. Bu duyarlılık sayesinde insanların hareketleri mükemmel olur. Özel refleks, bir kasa yapılan uyarma sonucu meydana gelen aktivitenin gene aynı kasta görülmesidir. İnsanların bütün istemli hareketleri özel refleksler sayesinde düzenlenir. 25
26 a) Bir kasın gerilmesi ile içindeki kas iğciği uyarılır. b) Bu afferent uyaran medulla spinalise, oradan ön kök motör nöronlara gider, c) Oradan da motör sinirlerle aynı kasa geri döner ve duruma göre değişik miktarda motör ünite uyarılarak o kas harekete sevk edilir veya hareketi inhibe edilir. Bu özel bir reflekstir. Kas iğciğinden doğan proprioseptif uyaranlar ve refleksler sayesinde farkına varılmadan hareketlerimiz bir amaç doğrultusunda kontrollü bir şekilde yapılabilir. Medulla spinalis Motör sinir Duysal sinir Kas fibrili Kas iğciği 26
27 Kas iğciği Kas iğciğinden doğan duysal uyaranlara göre kasa gönderilen motör uyaranlarda değişir. Böylece amaca uygun bir hareket sağanmış olur. Kas iğciğinin uyarılabilmesi yüksektir. Düşük şiddetteki uyaranlarla uyarılabilen reseptördür. Bu duyarlılık kendisinin ağırlıkları ayırt etme özelliğini de gösterir. Kas iğciği 200 gr. ile 201 gr.lık ağırlıkları ayırt edebilir. Bu duyarlılık sayesinde insanların hareketleri mükemmel ve dakik olur. Kas iğciği özel reflekslerde önemli rol oynar. İnsanların tüm istemli hareketleri özel refleksler sayesinde düzenlenir. 27
28 Golgi tendon organı tendonun kasa yakın yerinde, tendonun fibrilleri arasında bulunur. Kasın kasılması veya kasın geriminin artması sırasında kas tendonuna uygulanan gerginliği kontrol eder. Kas kasılıp kısaldığında tendon gerilir, golgi tendon organı uyarılır ve buradan çıkan afferent impulslar merkezi sinir sistemine gelerek oradan kasın refleks gevşemesine neden olurlar. Kas iğciğinden doğan afferent impulslar kasın kasılmasına neden oldukları halde (kasılmayı kolaylaştırıcı etki), kasta kasılma çok kuvvetli olduğu zaman golgi tendon organından çıkan afferentler bağlı bulundukları kasın gevşemesine neden olur ve bağlı dokuların korunmasını sağlarlar. Golgi tendon organı Medulla spinalis KAS Alfa motör nöron İnhibitor internöron Tendon Tendon organdan duysal sinire 28
29 Motor kortex Pons Medulla oblongata Duysal kortex Talamus Cerebellum Kinestetik reseptör Golgi Tendon oraganı Kas iğciği ve golgi tendon organı amaca uygun birbirleriyle beraber çalışmaktadırlar. Her iki organdan da doğan impulslar bilinç dışı meydana gelirler ve medulla spinalise serebelluma ve serebruma giderek kassal aktivitenin durumu hakkında devamlı bilgi taşırlar ve kasın otomatik kontrolünde yardımcı olurlar Kas iğciği 29
30 Örneğin; bilek güreşinde golgi tendon organının inhibisyon gücü kasılma gücünü aştığı zaman birey mağlup olur, ama kas ve tendonu korunmuş olur. 30
31 Kas lifi tiplerinin sınıflandırılması Sistem 1 Slow-twitch Fast-twitch Fast-twitch b Sistem 2 Tip I Tip IIa Tip IIb Sistem 3 SO FOG FG Yavaş kasılan Hızlı kasılan Hızlı kasılan Oksidatif oksidatif-glikolitik glikolitik Özellikler Oksidatif kapasite Yüksek Orta Düşük Glikolitik kapasite Düşük Yüksek En yüksek Kasılma hızı Yavaş Hızlı Hızlı Yorgunluk dayanıklılığı Yüksek Orta Düşük Motor birim gücü Düşük Yüksek Yüksek 31
32 Kas Lifi Tiplerinin Yapısal ve İşlevsel Özellikleri Lif Tipi Karakteristik özellikler ST FTa FTb Motor siniri başına lifler Motor nöron ölçüsü Küçük Geniş Geniş Sinir davranış hızı Yavaş Hızlı Hızlı Kasılma hızı Miyozin ATP ase tipi Yavaş Hızlı Hızlı Motor ünite gücü Düşük Yüksek Yüksek Aerobik kapasite Yüksek Orta Düşük Anaerobik kapasite Düşük Yüksek Yüksek 32
33 FIBER TYPES AND TRAINING Transitional Fiber Types I IC IIC IIAC IIA IIAB IIB Changes Shown With Extreme Distance Training Typical Change With Training 33
34 ST ve FT kas liflerinin özellikleri erken yaşlarda(yaşamın ilk birkaç yılı) içinde ortaya çıkar, Aynı yumurta ikizleriyle yapılan çalışmalar göstermiştir ki kas lifi bileşimi çoğu kısımlar için genetik olarak belirlenmiştir ve çocukluktan orta yaşa kadar çok az değişir. Atalarımızdan miras aldığımız genler, bireysel kas liflerimizi belirler. Sinir sistemi gelişiminden sonra, kas liflerimiz, onları uyaran nöron tiplerine göre farklılaşır. Kasın hareketsizliğinde FTa ve FTb liflerinin yüzdesinde çok az bir değişik olmaktadır. Yaşlı erkek ve kadınlar üzerindeki incelemelere göre yaşlanma ST ve FT liflerinin dağılımında değişiklikle sonuçlanabilir. Yaşlandıkça kaslarımız, içinde ST liflerinin yüzdesinin artmasıyla sonuçlanan FT motor ünitelerini kaybetmeye eğilimlidir. 34
35 Kas Liflerinin Belirlenmesi Kas iğne biopsisi 35
36 FTa, FTb ve FTc lifleri boyunca farklılıklar pek anlaşılmaz fakat FTa liflerinin daha sık kasıldığına inanılır. Sadece ST lifleri FTa liflerinden daha fazla sıklıkla kullanılır. FTc lifleri en az sıklıkta kullanılandır. Ortalama olarak çoğu kaslar %50 ST lifleri ve %25 FTa liflerinden %25 daha çok FTb lifleri bir miktar FTc lifleridir, FTc lifleri kasın sadece %1 yada %3'ünü oluşturur. 36
37 Kas Fibril tipleri 37
38 Sarkoplazmik Retikulum FT lifleri ST liflerinden daha çok gelişmiş sarkoplazmik retikuluma sahiptir. Böylece FT lifleri uyarıldığında kas hücresinin içine daha fazla kalsiyum girer ve daha hızlı hareketi oluşur. FT ve ST lifleri tarafından üretilen kuvvetin miktarı aynı olmasına rağmen, FT lifinin hesaplanmış gücü ST lifinden daha büyüktür. Bu, bacak kaslarında FT liflerinin yüksek oranda olan bireylerin neden daha iyi kısa mesafe koşucusu olmaya yöneldiğini kısmen açıklayabilir. 38
39 Motor Üniteler ST motor ünitesi içindeki motor nöron, küçük vücut hücresine sahiptir ve 10'dan 180 kas lifine kadar küme içerir. FT motor birimi içinde olan motor nöron, daha geniş vücut hücresine ve daha fazla akson'a sahiptir, 300'den 800'e kadar kas lifi içerir. Tek bir ST nöronunun lifleri uyarıldığı zaman, tek bir FT motor nörona göre daha az kas lifleri uyarılır. FT motor lifleri daha hızlı gerilme noktasına ulaşır ve topluca ST liflerinin yaptığından daha fazla kuvvet üretir. ST ve FT motor birimleri arasındaki kuvvet gelişimindeki farklılık, her lif tarafından üretilen kuvvetle değil, motor ünitesi başına düşen kas lifleri sayısına bağlıdır. 39
40 Lif Tiplerinin Dağılımı ST ve FT liflerinin yüzdeleri, vücudun bütün kaslarında aynı değildir. Genel olarak bir kişinin kol ve bacak kasları benzer lif bileşimlerine sahiptir. Örneğin; soleus kası, hemen hemen tamamiyle ST liflerinden oluşmuştur. 40
41 Kas lifi dağılımının performans sporunda önemi varmıdır? Dünya şampiyonu olan maratoncuların Gastroknemius kaslarında %93-99 arasında ST liflerine sahip olduğu belirtilmiştir. Bununla beraber dünya klasmanındaki sprinterlerin kasların içinde sadece %25 civarında ST lifleri vardır. Kısa ve uzun mesafe koşucularının kaslarının lif kompozisyonları belirgin bir şekilde farklı olmasına rağmen, kas lifi tipinin hakimiyeti baz alınarak, kısa ve uzun mesafe koşucu şampiyonlarını seçebileceğimizi düşünmek biraz riskli olabilir. 41
42 Bay ve bayan sporcularda üç kas grubunda ST yüzdeleri Sporcu grupları Omuz Kalf Uyluk (Deltoid) (Gastrocnemius) (Vastus lateralis) Uzun mesafeciler %79(M) %69(F) Kanocular %71(M) Triathlets %60(M) %59(M) %63(M) Yüzücüler Sprinterler %67(M) %69(F) %24(M) %27(F) Bisikletçiler %57(M) %51(F) Ağırlık kaldırma %53(M) %44(M Atmalar %38(M) Sporcu olmayanlar %47(M) %46(F) 42
43 ST Lifleri Genel olarak ST kas lifleri yüksek aerobik dayanıklılığı olan fibrillerdir. ST lifleri, yağ ve karbonhidrat oksidasyonundan ATP üretiminde verimlidir. Kas kaslma ve gevşemesi için ihtiyaç duyulan enerji üretimi için ATP gereklidir. Oksidasyon olduğu sürece, ST lifleri ATP üretmeye devam eder. Bu sebeple ST lifleri yüksek aerobik dayanıklılığına sahiptir. Bu yüzden, dayanıklılık gerektiren hareketler boyunca (maraton koşusu) ve kas gücü ihtiyacının düşük olduğu daha çok günlük aktiviteler süresince (yürüyüş) daha sık kullanılan fibril lerdir. 43
44 FT Lifleri FT kas lifleri nispeten daha düşük aerobik dayanıklılığa sahiptir. FT lifleri anaerobik ortama, ST liflerinden daha uygundur. FTa motor üniteleri, ST motor ünitelerinden oldukça fazla kuvvet meydana getirir. Ama, sınırlı dayanıklılıkları yüzünden daha çabuk yorulurlar. Böylece FTa lifleri kasılma boyunca, yüksek şiddetli dayanıklılık olayları boyunca kullanılır. Örneğin bir mil koşusu ve 400 m. yüzme gibi. FTb lifleri, yüksek patlayıcı olaylarda kullanılır(100m. koşu, 50m. Yüzme gibi) 44
45 Birçok iskelet kasları ST ve FT liflerinin her ikisini de içerir. Her fibril tipi, farklı ATP ase lara sahiptir. FT liflerinin içindeki ATP ase kas kasılmasında daha çabuk harekete geçer, ST liflerinin içindeki ATP ase dan daha çabuk enerji sağlar. FT lifleri daha yüksek şiddetteki kas kasılması için ihtiyaç duyulan kalsiyum dağıtımını sağlayan zengin bir sarkoplazmik retikulum a sahiptir. FT motor ünitelerini sağlayan motor nöronları daha çoktur Böylece FT motor üniteleri kısaltmak için daha çok life sahiptir ve ST motor ünitelerinden daha fazla kuvvet üretebilir. ST lifleri yüksek aerobik dayanıklılığa sahiptir ve yüksek derecede dayanıklılık gerektiren aktivitelere daha uygundur. FT lifleri anaerobik aktiviteler için daha uygundur. FT lifleri patlayıcı güç gerektiren ativitelerde kullanılır. 45
46 Motor üniteler ve Kasın büyüklüğü 1. Daha fazla motor birimi harekete geçtiğinde daha fazla güç üretilebilir. 2. FT motor üniteleri, ST motor ünitelerinden daha fazla güç üretir. Çünkü her bir FT biriminde, ST biriminkinden daha fazla kas lifi vardır. 3. Aynı şekilde büyük kaslar (daha fazla kas lifine sahiptir) küçük kaslardan daha fazla kuvvet üretir. 46
47 Kas fibril tipleri Yavaş kasılan oksidatif Hızlı kasılan oksidatif glikolitik Hızlı kasılan glikolitik %100 Yorgunluk eğrisi %100 % dk dk dk msec 10 msec 10 msec 47
48 Motor üniteleri hep yada hiç cevapları verir. Aktivite içindeyken uyarılmış birimler için motor sinir dürtüsü, eşikle buluşmalı veya onu bir miktar geçmeli. Bunlar olurken motor ünitesi içindeki bütün kas lifleri maksimum olarak hareket eder. Eğer eşik ile buluşmamışsa birim içindeki lifler hareket etmez. Daha çok motor üniteleri ve kas lifleri hareket ettirilerek daha fazla kuvvet üretilir. Düşük yoğunluktaki aktivitelerde çoğu kas gücü ST lifleri tarafından üretilir.yoğunluk arttıkça FTa lifleri ve yüksek yoğunluklarda FTb lifleri harekete geçer. Kasılmanın aynı örneği uzun süreli hareketler boyunca izlenir. 48
49 Farklı spor disiplinlerinde kas fibril kompozsiyonu ve MaxVO2 (Berg U et allmed.sci.in sp.1978) Kas fibril kompozisyonu % ST fibrilleri Maksimal oksijen kullanımı ml.kg.dk Mukavemet kayağı Uzun mesafe koşular Kano Antrenmanlı kişiler. Yüzme Antrenmanlı öğrenciler Ağırlık kaldırma Alp disiplini kayak Güreş Buz hokeyi m koşu 49
50 Tüm vücutta otopsi den elde edilen farklı kas gruplarındaki insan Yavaş kasılan fibril ortalama yüzde değerleri Yavaş Kasılan Fibril yüzdesi(%) Vastus lateralis Triceps Rectus Femoris Brachioradialis Pectoralis major Biceps brachii Gastrocnemius Sartorius Vastus medialis Latissumus dorsi Deltoid Biceps femoris Tibialis anterior Yavaş Kasılan Fibril yüzdesi (%) Soleus 50
51 Kasların kullanımı Motor ünitenin içindeki tüm lifler harekete aynı anda iştirak eder ve bir hareketi yerine getirmek için istenilen kuvveti sağlamada değişik kas tipleri bu aşamalara katılır. Vücutta bulunan 600 ün üstündeki iskelet kaslarının geniş çapta ölçüsü ve görünümü değişir. Her koordineli hareket kas kuvvetinin uygulanmasını sağlar. Bunun sağlanmasında etkili olan kas çeşitleri şunlardır; Agonist ; İlk, ana hareketi yaptıran kaslar; Antogonist; agonist kaslara karşı koyan kaslar. Sinerjist, bu ilk kaslara (agonist) eşlik eden kaslar. 51
52 Kas kasılma ve hareket tipleri Kas hareketini üç şekilde gruplandırabiliriz; İzometrik Eksantrik, Konsantrik, İzokinetik (iso=aynı, kinetik=hareket) Tetanik, 52
53 Konsantrik Biceps Brachii (Agonist) Biceps brachii(agonist) Statik Barchialis(agonist) Triceps brachi (antagonist) Eksantrik 53
54 Statik ( İzometrik ) Hareket Kaslar hareket etmeden de kasılırlar. Bu şekildeki kasılmalarda kas kuvvet üretir ama kasın uzunluğu ve eklem açısı değişmez. Bu harekete statik yada izometrik kasılma denir. Statik hareket; kasın ürettiği kuvvetten daha ağır bir nesneyi kaldırmaya çalıştığımızda ve bu hareketi dirseği hareket ettirerek sabit tuttuğunuzda statik hareket sağlanır. Statik harekette miyozin çapraz köprüleri kuvveti şekillendirir, tekrar kullanıma dönüştürür ama aktin flamanların hareket etmesi çok daha etkilidir. Aktin flamanları normal pozisyonlarında kalırlar dolayısıyla kısalma oluşmaz. Kastaki motor ünite sayısı, direncin üstesinden gelmek için yeterli kuvvet üretebilmeye katkıda bulunabilirse statik hareket dinamik hareket olur. 54
55 Konsantrik Hareket Kasın temel hareketi, kısalması konsantrik olarak bilinir. Bu tip kas hareketi ile daha çok karşılaşırız. Konsantrik harekette aktin filamanlar birbirinin içine doğru çekilir. Eklem hareketi üretildiği için konsantrik hareketler dinamik hareketler olarak nitelendirilir. 55
56 Eksantrik Hareket Kaslar uzama halindeyken bile güç sarfedebilir. Bu harekete ekzantrik hareket denir. Eklem hareketi oluştuğu için aynı zamanda dinamik harekettir. Ağırlığı indirmek için dirseğimizi hareket ettirdiğimizde Biseps Brachii lerin hareketi eksantrik hareket için bir örnektir. Bu durumda aktin flamanlar sarkomer in merkezinden daha uzağa çekilir ve kasları uzatır. 56
57 Tetanik kasılma Tek kasılmalara oranla daha kuvvetli,uzun süreli, ekonomik ve daha fazla iş yapılan kasılma şeklidir. Tek kasılmalar ani gelip geçen bir kasılma şeklidir. Özel refleksler ve kalp çalışmasında görülür. Fakat istemli hareketlerimiz genellikle devamlı yani tetanik kasılmalar şeklinde kendini gösterir Kasa gelen tek bir uyarımın meydana getirdiği kasılma bitmeden arka arkaya sık uyaranlar verilirse kas gevşeyemez ve devamlı kasılır. Tetanik kasılmanın meydana geldiği en düşük uyaran frekansına kritik frekans denir. 57
58 Kramp Lokal bir kas spazmdır. Kasta meydana gelen bazı anormallikler(üşüme, kan akımında azalma, ağır antrenman vb) lokal olarak bazı duysal reseptörleri uyarır ve ağrıya neden olur. Bu duysal impulslar medulla spinalise taşınır ve bu yolla kasta refleks bir kasılma görülür. Bu kasılma duysal reseptörleri daha da uyararak aynı refleks yoldan kasta daha şiddetli bir kasılmaya sebep olur. Başlangıçta zayıf olan hassasiyet giderek artar ve daha şiddetli kasılmalara sebep olur ve kasılmalar krampa dönüşür. Kramplı kas istemli olarak gevşetilemez. Kramplı kastan yüksek frekanslı aksiyon potansiyelleri alınır. Kramp ağrısı kastaki aşırı aktiviteye oranla gelen enerji verici maddeler yetersiz kalmakta ve nispi kanlanma azalmakta ve metabolitler birikmektedir. Dehidratasyon, fazla tuz kaybı, elektrolit dengesizleri krampa zemin hazırlar. Motor sinir sistem hastalıklarında efora bağlı kramplar görülebilir. Yaralanmalar,ısıda değişiklikler,sıkı giyim, yorgunluk krampa sebep olabilir. 58
59 Kas kuvvetini tayin eden faktörler Kas fibrillerinin düzeni Yorgunluk Isı Enerji maddeleri depoları Antrenman durumu İşten sonra toparlanma yeteneği 59
60 Eklemin Açısı
61 Kuvvet ve direnç antrenmanları sonrası dolaşım ve kas sistemindeki değişiklikler Antrenman öncesi kapillarizasyon 8-12 hf lık antr sonrası kapillarizasyon 61
62 Kas kuvvetinin gelişmesi aşağıda birbirini takip eden faktörlere bağlıdır. - Harekete geçen motor birimlerinin sayısı. - Harekete geçen motor birimlerinin tipi. - Kasın büyüklüğü. - Kasın harekete başlarkenki uzunluğu. - Eklemin açısı. - Kasların hareket hızı. 62
63 Kas Yorgunluğu Kısa dönem yüksek oranlı egzersiz veya aşırı egzersiz kas gücü üretiminde düşüşe neden olur. Bu düşüş yorgunluk olarak bilinir. Özellikle, kassal yorgunluk, maksimum kas çalışma gücündeki azalma olarak tanımlanabilir ve iş yapabilmek için gereken yeteneğin azalması olarak karakterize edilir. 63
64 Aktin,myozin ve Z disklerinin maraton yarışından önceki görünümü Maraton yarışından hemen sonra kas örneği Bir maraton sporundan sonra görülen kas fibril hasarının elektron mikroskopu ile tesbiti. 64
65 Antrenman durumu Şekil a) iki sene spor yapmamış birinin egzersiz öncesi ve sonrası bacak kasının enine kesitinin mikroskopik görünüşü, Şekil b) 6 haftalık dinamik kuvvet antrenmanı sonrası görünümü. Antrenman sonrası anlamlı bir şekilde görülen hipertrofi 65
66 İşten sonra toparlanma yeteneği Toparlanma fazı oksijen sistemi, karbondioksit ve diğer metabolitlerin dokudan alınıp uzaklaştırılmasına, enerji verici maddelerin ve kas işi esnasında sarf edilen mineral ve diğer elemanların temine bağlıdır. Dolaşım bu maddeleri çalışan kasa getirip götürmeye uygun olmalıdır. Kasılma ve gevşeme esnasında kastan geçen kan akımı fazla olduğunda kasın toparlanması daha süratle olur. Kısa fakat seyrek dinlenme periyotları uzun seyrek dinlenme periyotlarına oranla kas çalışmasını daha verimli yapar. Kol fleksör kasını bitkin hale getirinceye kadar çalışmasından sonra kuvvetin %69 u 30 saniye sonra tekrar kazanılır. 2.5 dakika dinlenmeden sonra ise daha fazla kazanılan kuvvet % dk. dan sonra %18 dir dakika dan sonra ise kuvvetin %95 i tekrar kazanılır. Bu değer 30 saniye istirahatten sonra kazanılandan ancak %26 daha fazladır. 66
67 Kuvvetin Üretimi Kasın kuvvet yeteneğinin yansıması, kasın ürettiği kuvvet yeteneğiyle aynıdır. Eğer 150 kg'lik bench press için kuvvetiniz varsa bu 150 kg'ın üstesinden gelebilmek için kaslarımız kuvvet üretmeye de yeterlidir. 67
KAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ
KAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ KAS DOKUSU TİPLERİ İSKELET KASI İskelet Kasının Yapısı Kas Proteinleri Kas Kontraksiyonu KASILMA TİPLERİ KASIN ENERJİ METABOLİZMASI İskelet Kası Çizgili kastır. İstemli çalışır.
Detaylıİnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas
Kas Fizyolojisi İnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas Vücudun yaklaşık,%40 ı çizgili kas, %10 u düz kas kastan oluşmaktadır. Kas hücreleri kasılma (kontraksiyon) yeteneğine
DetaylıKas Uzunluğu - Kuvvet İlişkisi
% Maksimal Gerim Kas Uzunluğu - Kuvvet İlişkisi Uzunluk Sarkomer boyu istirahat koşullarında 2 mm (mikron mikro metre) kadardır Kas Fibrili Uzunluğu ve Kuvvet Üretimi Sarkomerlerin boyu, dolayısıyla da
DetaylıKAS Klinik Önem. Doç.Dr.Vatan KAVAK
KAS Klinik Önem Doç.Dr.Vatan KAVAK Hareket sisteminin temelini kaslar oluşturur. İnsan vücudunda 650 civarında kas bulunur. Kasların toplam ağırlığı bireyden bireye değişmekle birlikte, tüm vücut ağırlığının
DetaylıEGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI
EGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI Prof. Dr. F ÖZYENER EGZERSİZ SIRASINDAKİ DAYANIKLILIĞIMIZ VE SÜRATİMİZ BÜYÜK ORANDA KASLARIMIZIN ENERJİ VE GÜÇ ÜRETEBİLME YETENEĞİNE BAĞLIDIR. Kas Hücresi Sarkotübüler
Detaylı16.10.2015. Outline (İzlence) Fitness. Vücut geliştirme (Body Building)
Doç.Dr. M.Emin KAFKAS İnönü Üniversitesi Malatya/2015 Fitness Fit -ness Vücut geliştirme (Body Building) 1. Hafta Kas, Kas Çeşitleri, Kasların Yapısı 8. Hafta Orta Düzey İçin Fitness ve Beslenme 9. Hafta
DetaylıHACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ SBA/ANR ANTRENMAN BİLİMİ KUVVET DERS SORUMLUSU ÇINAR YAZICI
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ 2016-2017 SBA/ANR 301-01 ANTRENMAN BİLİMİ KUVVET DERS SORUMLUSU ÇINAR YAZICI Kuvvet Nedir? İçsel ve dışsal direnmeleri aşmayı sağlayan, sinir-kas yeteneği
DetaylıUzm. Fzt. Kağan Yücel - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Gör. Egzersize Giriş ve Egzersiz Fizyolojisi
Uzm. Fzt. Kağan Yücel - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Gör. Egzersize Giriş ve Egzersiz Fizyolojisi Hareket sisteminin temel yapı taşları iskelet ve kaslardır. Kaslar; çizgili kaslar ve düz kaslardan oluşur. Kalp
Detaylıİskelet kasının fonksiyonel özellikleri, kas lif tipleri. Kas duyu organları ve hareketin kontrolü. Doç.Dr. Mitat KOZ
İskelet kasının fonksiyonel özellikleri, kas lif tipleri. Kas duyu organları ve hareketin kontrolü. Doç.Dr. Mitat KOZ Kas Tipleri Düz kas Kalp kası İskelet kası-istemli kas-çizgili kas İskelet Kası İskelete
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
KAS FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Uyarılabilen dokular herhangi bir uyarıya karşı hücre zarlarının elektriksel özelliğini değiştirerek aksiyon potansiyeli oluşturup, iletebilme özelliği göstermektedir.
DetaylıKASLAR VE EGZERSİZ PROF. DR. ERDAL ZORBA
KASLAR VE EGZERSİZ PROF. DR. ERDAL ZORBA KASLAR Kasılma ve gevşeme yeteneğine sahip olan kaslar organizmada (217 çift civarında) vücut ağırlığının ının %40-45 ini oluştururlar. Organizmadaa 3 tür kas tipi
DetaylıKas Dokusu Çeşitleri. 3 tip kas dokusu. Düz kaslar Kalp kası Çizgili iskelet kası
1 Kas Dokusu Çeşitleri 3 tip kas dokusu Düz kaslar Kalp kası Çizgili iskelet kası 2 Düz Kaslar İç organların ve damarların duvarlarında bulunur Otonom sinir sistemi tarafından innerve edilir, istem dışı
Detaylılamlığı, rler; ligamentler(bağlar lar) ve kaslar
Eklemin Stabilitesi, Sağlaml lamlığı, Eklem Hareketlerini Kısıtlayan Faktörler rler; Bir eklemin stabilitesi 3 önemli faktöre bağlıdır; Eklem Yüzeyi, ligamentler(bağlar lar) ve kaslar Eklem Yüzeyi: Eklem
Detaylıİskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ
İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki
Detaylıskelet sistemi tek ba ına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir hareket için gerekli kuvvet kaslar tarafından sa lanır. Kas dokusu vücutta oldukça
skelet sistemi tek ba ına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir hareket için gerekli kuvvet kaslar tarafından sa lanır. Kas dokusu vücutta oldukça fazla bulunur. Sadece iskelet kasları toplam a ırlı ın
DetaylıProf. Dr. Taner Dağcı
Prof. Dr. Taner Dağcı Kas Tipleri Kalp kası Düz kas İskelet kası Kemiklere tutunurlar. İstemli hareketi sağlarlar. Vücuda destek sağlarlar. Zıt çalışan gruplar (antagonist). Birlikte çalışan gruplar (agonist).
DetaylıKİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK
KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 1 Hareketi sağlayan effektör organ kastır. Kaslar 3 ana grupta incelenir: 1)Çizgili kaslar (iskelet kası): Vücut ağırlığının yaklaşık %40-45 ini oluşturur. 2)Düz kaslar:
DetaylıEGZERSİZ FİZYOLOJİSİNDE TEMEL KAVRAMLAR
EGZERSİZ FİZYOLOJİSİNDE TEMEL KAVRAMLAR FİZYOLOJİ İNSAN VÜCUDUNU OLUŞTURAN SİSTEMLER NASIL ÇALIŞIYOR? ANATOMİ MOLEKÜLER BİYOLOJİ BİYOFİZİK BİYOKİMYA EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ EGZERSİZ ESNASINDA SİSTEMLER NASIL
DetaylıKAS DOKUSU. Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU
KAS DOKUSU Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU 1 Kas dokusu, kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürerek hareketi sağlayan bir dokudur. Toplam vücut ağırlığının Yenidoğanda % 25 Genç erişkin dönemde % 40 ve yaşlılık
DetaylıMETABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS
METABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS Aerobik Antrenmanlar Sonucu Kasta Oluşan Adaptasyonlar Miyoglobin Miktarında oluşan Değişiklikler Hayvan deneylerinden elde edilen sonuçlar dayanıklılık antrenmanları
DetaylıKAS DOKUSU. Kontraksiyon özelliği gelişmiş hücrelerden oluşur Kas hücresi : Fibra muskularis = Kas teli = Kas iplikleri
KAS DOKUSU Kontraksiyon özelliği gelişmiş hücrelerden oluşur Kas hücresi : Fibra muskularis = Kas teli = Kas iplikleri Kasın Fonksiyonu Hareket Solunum Vücut ısısının üretimi İletişim Organların kontraksiyonu
DetaylıMaksimal kuvvet: Nöromuküler sistemde harekete katılan kasların istemli ve yavaşça kasılmasıyla üretebildiği azami kuvvet olarak tanımlanır.
Maksimal kuvvet: Nöromuküler sistemde harekete katılan kasların istemli ve yavaşça kasılmasıyla üretebildiği azami kuvvet olarak tanımlanır. Maksimal kuvvette, Yaş, Cinsiyet, Genetik özelliklerle birlikte
DetaylıKASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER. Kasların regenerasyon yeteneği yok denecek kadar azdır. Hasar gören kas dokusunun yerini bağ dokusu doldurur.
KASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER Canlılığın belirtisi olarak kabul edilen hareket canlıların sabit yer veya cisimlere göre yer ve durumunu değiştirmesidir. İnsanlarda hareket bir sistemin işlevidir. Bu işlevi
DetaylıSPOR FİZYOLOJİSİ. Doç. Dr. Gülbin RUDARLI NALÇAKAN
SPOR FİZYOLOJİSİ Doç. Dr. Gülbin RUDARLI NALÇAKAN Ege Üniversitesi- Spor Bilimleri Fakültesi Antrenörlük Eğitimi Bölümü Spor Sağlık Bilimleri Anabilim Dalı TVF EĞİTİM KURULU ÜYESİ gulbin.nalcakan@ege.edu.tr
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 40 HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ KAS KASILMASI VE GEVŞEMESİ
11. SINIF KONU ANLATIMI 40 HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ KAS KASILMASI VE GEVŞEMESİ HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ Huxley in kayan iplikler modeline göre çizgili kasın kasılması Bu modele göre kasılma aktin
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ-1. Doç.Dr. Mitat KOZ
KAS FİZYOLOJİSİ-1 Doç.Dr. Mitat KOZ Kas dokusunun genel özellikleri Hareket Postürün sağlanması Isı üretimi Kasların ortak özellikleri... Kontraktilite-kasılabilme Eksitabilite-uyarılabilme Estensibilite-uzayabilme-gerilebilme
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ
11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ KAS SİSTEMİ Hayvanların çoğunda hareket, özelleşmiş kas hücrelerinin kasılmasıyla meydana gelir. Kaslar, vücudun şeklinin korunmasında
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ. Yrd. Doç.Dr. Aslı AYKAÇ YDU Tıp Fakültesi Biyofizik AD
KAS FİZYOLOJİSİ Yrd. Doç.Dr. Aslı AYKAÇ YDU Tıp Fakültesi Biyofizik AD Kas Doku Vücut ağırlığının yarısı Üç tip kas vardır: Kalp kası İskelet kası Düz kas İskelet kası Kalp kası Düz kaslar İstemli kontrol
DetaylıKuvvet Antrenmanları. Prof. Dr. Muzaffer. ÇOLAKOĞLU
Kuvvet Antrenmanları Prof. Dr. Muzaffer. ÇOLAKOĞLU Progresif yüklenme Performans gelişimi için daha önce adapte olunmuş (alışık) yükten biraz fazla bir yük uygulanmalı Bu yeni yüke adaptasyon gelişince
DetaylıBaşkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ. Düz Kas. Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ İ İ İ Düz Kas Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.net net Düz Kas Kalp kası İskelet kl kası Düz kas Düz Kas Düz
DetaylıKAS FĐZYOLOJĐSĐ. Doç.Dr.Nesrin Zeynep Ertan
KAS FĐZYOLOJĐSĐ Doç.Dr.Nesrin Zeynep Ertan < Temel özellikleri Đskelet kası: Đstemli kontrol edilir Çizgili görünümdedir. Çok çekirdekli hücrelerdir. Kalp kası: Đstemsiz kontrol edilir. Çizgili görünümdedir.
DetaylıEsneklik. Bir eklemin ya da bir dizi eklemin tüm hareket genişliğinde hareket edebilme yeteneğidir
ESNEKLİK 1 ESNEKLİK Hareketleri büyük bir genlikte uygulama yetisi Hareketlilik olarak da bilinmektedir Bir sporcunun becerileri büyük açılarda ve kolay olarak gerçekleştirmesinde önde gelen temel gerekliliktir
DetaylıENERJİ KULLANIMI VE BESİN MADDELERİ
ENERJİ KULLANIMI VE BESİN MADDELERİ ENERJININ SÜREKLILIĞI Egzersizin özelliğine bağlıdır 100 m ATP-CP Maraton aerobik sistem 400-800 m laktik asit sistemi 1500 m ATP-CP, laktik asit sistem ve aerobik sistem
Detaylı!10 saniye ile 2 dakika arasında süren şiddetli eforlarda enerjinin büyük bölümü bu sistemden karşılanır.
EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ Prof. Dr. Dr. Rüştü Güner Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı AKTARILACAK KONULAR Egzersizde Enerji Metabolizması Egzersizde Kassal Uyumlar Egzersiz Sonrası
DetaylıKUVVET ANTRENMANLARININ PROGRAMLANMASI
KUVVET ANTRENMANLARININ PROGRAMLANMASI Özel olma ilkesi Kuvvet için yüksek şiddet düşük tekrar Dayanıklılık için düşük şiddet yüksek tekrar Hareketin hızı ve genişliği de önemli 2 Aşırı Yüklenme İlkesi
DetaylıESNEKLİK GELİŞTİRME VE PROGRAMLAMA
ESNEKLİK GELİŞTİRME VE PROGRAMLAMA 1 ESNEKLİK Tanımlar Esneklik Bir eklem ya da bir dizi eklemin kendi hareket genişliğinde tamamen hareket edebilmesi Ya da bir eklemin ya da eklem dizisinin hareket genişliği
DetaylıKAS Dicle Aras
KAS Dicle Aras Kas, düz, iskelet ve kalp kası, iskelet kaslarının mikroskobik yapısı, uyarılması, iskelet kaslarının isimlendirilmesi ve hareketleri ve beslenmeleri 3.9.2015 1 Kas Kas bilim myoglia (muskulus
Detaylıİskelet Kası Fizyolojisi. Prof. Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU
İskelet Kası Fizyolojisi Prof. Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU Kas Sistemi KAS TÜRLERİ Çizgili kaslar (istemli çalışırlar) Kalp kası (miyokard - istemsiz çalışan tek çizgili kas) Düz kaslar Düz kaslar ve miyokard
DetaylıKAS SİSTEMİ VE KAS FİZYOLOJİSİ. Doç.Dr. Mitat KOZ
KAS SİSTEMİ VE KAS FİZYOLOJİSİ Doç.Dr. Mitat KOZ Kas Tipleri Düz kas Kalp kası İskelet kası-istemli kas-çizgili kas Kas dokusunun genel özellikleri Hareket Postürün sağlanması Isı üretimi Kasların ortak
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ ve EMG
KAS FİZYOLOJİSİ ve EMG 1 İskelet kası (%40) Kalp kası Düz kas (%10) Kalp kası Çizgili kaslar Düz kaslar: Damarların içinde, miyofilamentler düzenli değildir 2 1 İskelet Kasları Beyaz kaslar (rengi glikojenden)
Detaylı2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar)
Düz kaslar 2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar) UYARILMALARI: Düz kaslar tiplerine göre farklı uyarılır
DetaylıİSKELET KASI FİZYOLOJİSİ. Doç.Dr.Fadıl ÖZYENER Fizyoloji AD
İSKELET KASI FİZYOLOJİSİ Doç.Dr.Fadıl ÖZYENER Fizyoloji AD Tartışma konuları Kasılmada kayan filamentler kuramı İskelet kasında kasılma mekaniği Kas gücü ve etkileyen unsurlar Kas lifi tipleri Kasılma
DetaylıAntrenman Metodunun, antrene sporcular ile antrene olmayan sporcular üzerindeki etkilerinin vital kapasite, ses ve ışık reaksiyon zamanlarının hangi
GİRİŞ ve AMAÇ Günümüzde iyi bir sıçramaya ve yüksek bir sıçrama kuvvetine gereksinim duymayan sporcu ya da spor dalı neredeyse yok denecek kadar azdır. Çağımızın popüler sporlarından olan futbol, basketbol,
DetaylıVÜCUDUMUZDA SISTEMLER. Destek ve Hareket
VÜCUDUMUZDA SISTEMLER Destek ve Hareket DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ Vücudun hareket etmesini sağlamak Vücutta bulunan organlara destek sağlamak Destek ve Hareket Sistemi İskelet Sistemi Kaslar Kemikler Eklemler
DetaylıSALI: Antr. 12 * Düşük Şiddet * Isınma
SALI: 18.07.2017 Antr. 12 * Düşük Şiddet - Maksimal kalp atımının (HRmax) 130-135 ile 5 dk yavaş koşu (+1 km) * Isınma - 15 dk kapsamlı ısınma, hareketlilik ve germe egzersizleri *Kuvvet - Her 30 sn. çalışmaların
DetaylıFitnes kursu. Spor anatomisi-2. YDÜ BESYO Prof. Dr. Şahin Ahmedov
Fitnes kursu. Spor anatomisi-2 YDÜ BESYO Prof. Dr. Şahin Ahmedov shahmedov@yahoo.com İskelet sistemi - 206 kemik Eksen iskelet (sarı) 80 kemik Apendikular iskelet (mavi) 126 kemik Görevleri Koruma Harekete
DetaylıKas ve Beden Hareketlerinin Denetimi
Konu 4 Kas ve Beden Hareketlerinin Denetimi Aslı Sade Memişoğlu Konular 1. Yapı 2. Kas kasılma moleküler mekanizması 3. Tek lif kasılması 4. İskelet kası enerji metabolizması 5. İskelet kas lifleri 6.
DetaylıANTRENMAN BİLGİSİ. Kuvvet ve Kuvvet Antrenmanı. Doç.Dr. Ertuğrul GELEN. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu
ANTRENMAN BİLGİSİ Kuvvet ve Kuvvet Antrenmanı SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu KUVVET ANTRENMANI YÖNTEMLERİ Kuvvet antrenman yöntemleri temelde iki grup altında toparlanabilir: (serbest
DetaylıStrese Adaptasyon Modeli Kuvvet ve Güç Gelişimi Antrenmanlarının Fizyolojik Temelleri. Progresif Yüklenme. Kuvvet (F) Kassal Güç (P)
Kuvvet ve Güç Gelişimi Antrenmanlarının Fizyolojik Temelleri Progresif Yüklenme Performans gelişimi için daha adapte olunmuş (alışık) yükten biraz fazla bir yük uygulanmalı Bu yeni yüke adaptasyon gelişince
DetaylıBaşkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı REFLEKSLER. Dr. Sinan CANAN
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı REFLEKSLER Dr. Sinan CANAN scanan@baskent.edu.tr Bu Bölümde: Sinirsel refleksler: Tipleri ve yolları Otonom refleks yolları ve işlevleri İskelet
DetaylıYüzmenin Faydaları \ Kas-İskelet Sistemi \ Kas-İskelet Sistemi YÜZMENİN KAS-İSKELET SİSTEMLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ
Yüzmenin Faydaları \ Kas-İskelet Sistemi \ Kas-İskelet Sistemi YÜZMENİN KAS-İSKELET SİSTEMLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ Kas gerilebilme ve kasılabilme yeteneğine sahip liflerden oluşur. Kas dokusu üçe ayrılır.
DetaylıKUVVET ANTRENMANLARI VE FİZYOLOJİSİ
PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKULTESI KUVVET ANTRENMANLARI VE FİZYOLOJİSİ Utku ALEMDAROĞLU Kuvvet Nedir? İçsel ve dışsal direnmeleri aşmayı sağlayan,sinirkas yeteneği olarak tanımlanabilir (Bompa,T.)
DetaylıKalp Fonksiyonları KALP FİZYOLOJİSİ. Kalp Fonksiyonları. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Dolaşım Sistemleri
KALP FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Seçgin SÖYÜNCÜ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD 2009 Kalp Fonksiyonları Kan damarları yoluyla oksijeni ve barsaklarda emilen besin maddelerini dokulara iletir
DetaylıSürat ve Antrenman Yöntemleri
Sürat ve Antrenman Yöntemleri SBA302 ANTRENMAN BİLİMİ II Dr. Alper Aşçı Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu Kondisyonel Özellikler: Kuvvet Dayanıklılık Sürat Hareketlilik Koordinasyon
DetaylıYaşlılarda düzenli fiziksel aktivite
Düzenli fiziksel aktivite ile kazanılmak istenen yaşam kalitesi artışı özellikle yaşlı nüfusta önemli görülmektedir. Bu kısımda yaşlılar için egzersiz programı oluşturulurken nelere dikkat edilmesi gerektiği
Detaylıİskelet Kasının Gerimi (tonus)
İskelet Kasının Gerimi (tonus) Gerim bir nesne üzerine etki eden kuvvettir. Bir motor ünitedeki kas fibrili hep-yada-hiç prensibi ile kasılır. Tüm kas motor ünitelerin sırayla devreye girmesi nedeniyle
DetaylıFizyoloji PSİ 123 Hafta Haft 9 a
Fizyoloji PSİ 123 Hafta 9 Serebrum Bazal Çekirdekler Orta Beyin (Mezensefalon) Beyin sapının üzerinde, beyincik ve ara beyin arasında kalan bölüm Farklı duyu bilgilerini alarak bütünleştirir ve kortekse
Detaylı1.FİZYOTERAPİ ZİRVESİ SEMİNER GÜNLERİ
1.FİZYOTERAPİ ZİRVESİ SEMİNER GÜNLERİ DİRENÇLİ EGZERSİZ İLE VİBRASYON EGZERSİZİNİN ALT EKSTREMİTE KAS KUVVETİ ÜZERİNE ETKİSİNİN KARŞILAŞTIRILMASI DANIŞMAN: PROF.ALİ CIMBIZ FZT.ESRA BAYRAMOĞLU 1.GİRİŞ VE
DetaylıKASLAR İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ GÜZ YARIYILI SPOR SAKATLIKLARI VE SONRASI PERFORMANS YAPILANMASI. Prof. Dr.
KASLAR İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ 2018-2019 GÜZ YARIYILI SPOR SAKATLIKLARI VE SONRASI PERFORMANS YAPILANMASI Prof. Dr. Bilsen SİRMEN,Fzt Kaslar Vücudumuzda 3 tip kas vardır: Düz kaslar: İç organların
DetaylıKassal Kasılma Tipleri
Kassal Kasılma Tipleri İzometrik Kasılma Kassal gerim istirahate göre artar, Kasın boyu hafifçe kısalır, Bu kısalma tendonun gerimini arttırır, Ancak, kassal kısalma sonunda eklemde oluşması gereken hareket
DetaylıDESTEK VE HAREKET SİSTEMİ
DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ İnsan iskeleti ;Baş-Gövde-Üyeler olmak üzere 3 bölümde incelenir. Baş: kafatası ve yüz iskeleti Gövde: Omurga, göğüs kemiği, kaburgalar, omuz ve kalça kemeri Üyeler: Kollar, bacaklar
Detaylı(Workout) Direnç Antrenmanları - Akut antrenman. Bir akut antrenmanda bulunan değişkenler; Hareketlerin belirlenmesi, Hareketlerin düzenlenmesi,
Direnç Antrenmanları - Akut antrenman (Workout) Bir akut antrenmanda bulunan değişkenler; Hareketlerin belirlenmesi, Hareketlerin düzenlenmesi, Direncin ve tekrarların belirlenmesi, Her hareket için set
DetaylıHücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!
HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü
Detaylı2- Bütün Kasın Kasılması
2- Bütün Kasın Kasılması Madde 1. Giriş Bir kas içinde gelişebilen kas gerilme düzeyinde geniş bir değişme vardır. Madde 2. Amaçlar Tek bir kas kasılmasının bileşen parçalarını incelemek. Kas gerilmesi
DetaylıKaslar, canlı organizmada hareket sistemini meydana getiren yapılardandır. Kasların en önemli özellikleri uzayıp kısalma yeteneğine sahip olmalarıdır.
KAS SİSTEMLERİ Kaslar, canlı organizmada hareket sistemini meydana getiren yapılardandır. Kasların en önemli özellikleri uzayıp kısalma yeteneğine sahip olmalarıdır. Kas Dokusunun Karakteristikleri: 1.
DetaylıERGENLİK DÖNEMİNDEKİ SPORCULARDA ÖZELLİKLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ
ERGENLİK DÖNEMİNDEKİ SPORCULARDA KOORDİNASYON, ESNEKLİK VE KUVVET ÖZELLİKLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ TANER ATİK ERGENLİK DÖNEMİ Ergenlik dönemi, biyolojik, psikolojik, zihinsel ve sosyal açıdan bir gelişmenin
DetaylıSPORCULAR İÇİN TEMEL BESLENME İLKELERİ
SPORCU BESLENMESİ SPORCULAR İÇİN TEMEL BESLENME İLKELERİ Yeterli ve dengeli beslenmenin bir sporcunun başarısını garanti etmediği, ancak yetersiz ve dengesiz beslenmenin bazı sağlık problemlerine ve performans
DetaylıAnatomik Sistemler. Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri
Anatomik Sistemler Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri Anatomik Sistem İskelet Sistemi İskeletin Görevleri Vücuda şekil verir. Vücuda destek sağlar. Göğüs kafes ve kafatası kemikleri
DetaylıBüyümekte olan bir çocuk için ATP nin anaerobik yolla üretimi oldukça önemlidir çünkü
1 Büyümekte olan bir çocuk için ATP nin anaerobik yolla üretimi oldukça önemlidir çünkü Çocukların çoğu hareketi uzun süreli orta düzeyde aktivitelerden çok; kısa süreli patlayıcı aktiviteleri içermektedir
Detaylı3- Destek ve Hareket Sisteminin (Kasların) Çalışması :
KAS SİSTEMİ İskelet sistemindeki kemiklerin üzerini örten, iç organların yapısına katılarak vücudun ve iç organların hareket etmesini sağlayan kasların oluşturduğu sisteme kas sistemi denir. a) Kasların
DetaylıBirkaç saniye ile birkaç dakika arasında süren yüksek şiddetli kas aktiviteleri için performans göstergesi
1 Birkaç saniye ile birkaç dakika arasında süren yüksek şiddetli kas aktiviteleri için performans göstergesi Anaerobik Güç Maksimal bir egzersiz sırasında birim zamanda oluşturulabilen maksimal enerji
DetaylıBÖLÜM 5 KASLAR. 5.1 Giriş
BÖLÜM 5 KASLAR 5.1 Giriş Kas sistemi; kalbi oluşturan kalp kası, iç organların boşluklarında uzanan düz (çizgili olmayan veya istemsiz) kaslar ve iskelete tendonlar yardımıyla bağlanan iskelet (çizgili
DetaylıDolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü. Prof.Dr.Mitat KOZ
Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü Prof.Dr.Mitat KOZ DOLAŞIMIN SİNİRSEL KONTROLÜ Doku kan akımının her dokuda ayrı ayrı ayarlanmasında lokal doku kan akımı kontrol mekanizmaları
DetaylıBirim Antrenman. Dr. Alper AŞÇI. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi
Birim Antrenman Dr. Alper AŞÇI Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Performans Çevre koşulları ve bireysel özelliklerden kaynaklanan motor boyuttaki gözlenebilir ve kalıcı davranış değişikliği
DetaylıKASSAL KUVVET VE DAYANIKLILIK
KASSAL KUVVET VE DAYANIKLILIK Kuvvet Fizyolojik yaklaşım: Kas kasılması sırasında ortaya çıkan gerilim Bir kasın veya kas grubunun bir dirence karşı koyabilmesi 2 Kuvvet Fizikte kuvvet Cisimlerin şekillerini
DetaylıSPKD-UKSCA AKREDİTE KUVVET KONDİSYON UZMANLIĞI SINAVI ÖRNEK SORULARI
SPKD-UKSCA AKREDİTE KUVVET KONDİSYON UZMANLIĞI SINAVI ÖRNEK SORULARI SCAT-SCS 1. Liseli bayan bir futbol orta saha oyuncusuna antrenman durumunu tespit etmek için bir test bataryası uygulanıyor. Sonuçlar
DetaylıKUVVET ANTRENMANI YÖNTEMLERİ
KUVVET ANTRENMANI YÖNTEMLERİ SBR 214 FITNES: KUVVET Dr. Alper Aşçı Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu Performans Çevre koşulları ve bireysel özelliklerden kaynaklanan motor
DetaylıEGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ
EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ 3 farklı enerji sistemi Acil enerji sistemi Kısa süreli enerji sistemi Uzun süreli enerji sistemi Acil enerji ATP -------------> ADP Creatine + ADP ------------>
DetaylıEGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ
EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ 3 farklı enerji sistemi Acil enerji sistemi Kısa süreli enerji sistemi Uzun süreli enerji sistemi Acil enerji ATP -------------> ADP Creatine + ADP ------------>
DetaylıFizyolojik Yaklaşım. Kas kasılması sırasında ortaya çıkan gerilim Bir kasın veya kas grubunun bir dirence karşı koyabilmesi
Fizyolojik Yaklaşım Kas kasılması sırasında ortaya çıkan gerilim Bir kasın veya kas grubunun bir dirence karşı koyabilmesi 2 3 Fizikte kuvvet Cisimlerin şekillerini konumlarını ve harekelerini değiştiren
DetaylıSİNİR R S İSTEMİ EGZE Z RS R İZ
SİNİR SİSTEMİ VE EGZERSİZ Sinir sistemi; hareket etme, konuşma ve vücudumuzdaki milyonlarca hücrenin koordineli bir şekilde çalışmasını sağlayan iç haberleşme yoludur. Bu nedenle, sinir sistemi hemostasizin
DetaylıEGZERSİZ VE TOPARLANMA SÜRECİ
EGZERSİZ VE TOPARLANMA SÜRECİ 1 Oksijen Borçlanması (Egzersiz Sonrası Fazla Oksijen Tüketimi) Toparlanma sırasındaki enerji ihtiyacı, egzersiz sırasındaki enerji ihtiyacından daha azdır Toparlanma sırasında
Detaylıİnsanda Destek ve Hareket Sistemi
İnsanda Destek ve Hareket Sistemi A. HAYVANLARDA DESTEK VE HAREKET Canlı vücuduna desteklik görevi yapan, vücudun çeşitli kısımlarını koruyan ve hareketi sağlayan sisteme destek ve hareket sistemi denir.
DetaylıEGZERSİZ SONRASI TOPARLAMA
EGZERSİZ SONRASI TOPARLAMA Normale dönüş-performans ilişkisi Ne kadar hızlı? Egzersiz sonu toparlanmanın amacı... Tüm vücudu ve kasları dinlendirmek, egzersiz öncesi şartları yeniden hazırlamaktır. Kısa
DetaylıKas ve Beden Hareketlerinin Denetimi
Konu 4 Kas ve Beden Hareketlerinin Denetimi Yrd. Doç. Dr. Aslı Sade Memişoğlu Konular A. İskelet kası 1. Yapı 2. Kas kasılma moleküler mekanizması 3. Tek lif kasılması 4. İskelet kası enerji metabolizması
DetaylıÇOCUKLARDA FİZİKSEL AKTİVİTE VE FİZİKSEL UYGUNLUK PROF. DR. ERDAL ZORBA
ÇOCUKLARDA FİZİKSEL AKTİVİTE VE FİZİKSEL UYGUNLUK PROF. DR. ERDAL ZORBA Vücut Kompozisyonu Çocukluk ve gençlik dönemi boyunca beden kompozisyonu sürekli değişkenlik göstermektedir. Bu değişimler; kemik
DetaylıPROPRİOSEPTİF NÖROMÜSKÜLER FASİLİTASYON (PNF)
PROPRİOSEPTİF NÖROMÜSKÜLER FASİLİTASYON (PNF) TEMEL PRENSİPLER Proprioseptörlerin uyarılması ile nöromüsküler mekanizmanın cevaplarını kolaylaştırmak Amaç: el temasları, görsel ve sözel uyarılar yoluyla
DetaylıKuvvet. Dr. Murat Çilli Sakarya Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Antrenörlük Eğitimi Bölümü
Kuvvet Dr. Murat Çilli Sakarya Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Antrenörlük Eğitimi Bölümü Referanslar: Bompa, Dick, Dündar, Fox, Harre, Letzelter, Matveyev Hazir T. Aşçı A. Kas Kuvveti Hollman
DetaylıBiçimsel ve yapısal olarak iki tip kas vardır.
Sporda Performans Kontrolü Bütünlüğü Sporcunun Doping Yaptığı Nasıl Saptanır Spor Sakatlıkları ve Tedavi Yolları Yaralanmalarda Soğuk Uygulama Sporda Dayanıklılık Antrenmanı Spor ve Sağlıklı Yaşam Spor
DetaylıKARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK
KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK Uzun süreli immobilizasyon sonucu: - Nitrojen ve protein dengesi bozulur. - İskelet kasının kitlesi, kasılma kuvveti ve etkinliği azalır. - İskelet kaslarında
DetaylıEGZERSİZ FİZYOLOJİSİ. İskelet Kası Prof.Dr.Çiğdem ALTINSAAT
EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ İskelet Kası Prof.Dr.Çiğdem ALTINSAAT Uyarılabilen dokular herhangi bir uyarıya karşı hücre zarlarının elektriksel özelliğini değiştirerek aksiyon potansiyeli oluşturup, iletebilme
DetaylıBÜYÜME. Vücudun ya da vücut bölümlerinin boyut olarak artması Yaşamın ilk 20 yılında görülen en önemli biyolojik süreçtir.
BÜYÜME Vücudun ya da vücut bölümlerinin boyut olarak artması Yaşamın ilk 20 yılında görülen en önemli biyolojik süreçtir. 2 BÜYÜME Örneğin doku büyümesi gerçekleşerek vücut ağırlığı ve boy uzunluğunda
DetaylıMOTOR ÖĞRENMENİN FİZYOLOJİK BOYUTLARI
MOTOR ÖĞRENMENİN FİZYOLOJİK BOYUTLARI - Canlıların performans bütünlüğü motorik kavramı altında incelenir. -Bilindiği gibi biyolojik ve mekanik faktörlerin etkisiyle iç süreçlerle gelişen eylemler motorik
DetaylıKuvvet Türlerine Yönelik Antrenman Yöntemleri
Kuvvet Türlerine Yönelik Antrenman Yöntemleri Futbol da Kuvvet Semineri 22-23 Mayıs 2004 Ankara Dr. Alper Aşçı Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu Kuvvet Türleri 1- Maksimum
DetaylıFUTBOLDA KUVVET ANTRENMANLARI VE PLYOMETRİK ANTRENMANLAR. Doç.Dr. Güven ERDİL TFF Futbol Gelişim Direktörü
FUTBOLDA KUVVET ANTRENMANLARI VE PLYOMETRİK ANTRENMANLAR Doç.Dr. Güven ERDİL TFF Futbol Gelişim Direktörü FUTBOLDA KUVVET 1- Kuvvetin Genel Tanımlanması 2- Futbolda kuvvet neden önemlidir? 3- Kuvvet Konusunda
DetaylıSürat Antrenmanı. Dr.Ali KIZILET
Sürat Antrenmanı Bu antrenmanlar sürat ve çabukluk çeviklik gelişimi için antrenörler için temel kaynaktır.özel bir sürat antrenmanını takiben gevşeme egzersizleri her zaman kullanılmalıdır. Sürat antrenmanları
DetaylıTFD Nörolojik Fizyoterapi Grubu Bülteni
TFD Nörolojik Fizyoterapi Grubu Bülteni Cilt/Vol:3 Sayı/Issue:2 Şubat/February 2016 www.norofzt.org VİBRASYON UYGULAMALARININ FİZYOTERAPİDE KULLANIMI Vibrasyon, salınım şeklindeki hareketlerle karakterize
DetaylıMOTOR PROTEİNLER. Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR
MOTOR PROTEİNLER Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR Hücre iskeleti, Hücre şeklini ve sitoplazmanın organizasyonunu belirleyen bir yapı iskelesi görevi yapar. Hücre hareketlerinin gerçekleşmesinden sorumludur.
DetaylıTüm canlıların yaşamlarını sürdürebilmek için, iç ve dış ortamdaki değişiklikleri fark edip bunlara karşı tepki göstermesi, aynı zamanda iç ortamını
Tüm canlıların yaşamlarını sürdürebilmek için, iç ve dış ortamdaki değişiklikleri fark edip bunlara karşı tepki göstermesi, aynı zamanda iç ortamını da değişmeyecek şekilde tutmaları gerekmektedir. Ancak
DetaylıPROF. DR. ERDAL ZORBA
PROF. DR. ERDAL ZORBA Vücut Kompozisyonu Çocukluk ve gençlik dönemi boyunca beden kompozisyonu sürekli değişkenlik göstermektedir. Bu değişimler, kemik mineral yoğunluğundaki artış, beden suyundaki değişimler,
Detaylı