DSP DONANIMI. Pek çok DSP için temel elemanlar aşağıdaki gibidir.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DSP DONANIMI. Pek çok DSP için temel elemanlar aşağıdaki gibidir."

Transkript

1 DSP DONANIMI Pek çok DSP için temel elemanlar aşağıdaki gibidir. Çarpıcı yada çarpıcı- toplayıcı (MPY/MAC) Aritmetik lojik birim (ALU) Öteleyici (SHIFTER) Adres üreteci (AG) Komut yada program sıralayıcı

2 Çarpıcılar Bir DSP çarpıcısı 2 adet b-bitlik sayının çarpımını tek bir saat peryodunda gerçekleştirir. Đşaretli, işaretsiz yada karışık modda çarpım işlemleri gerçekleştirebilmeli ve yuvarlatma yapabilmelidir. Çarpıcılardan beklenen özellikler Hız Bellek erişim sürelerinde işlem tamamlama Giriş formatları Đkiye tümleyen yada işaretsiz Kesirli yada tamsayı Karışık mod Đşaretli Đşaretsiz Çıkış formatları Sağa ötelenmiş (tamsayı) Sola Ötelenmiş (kesirli) Genişletilmiş yada çift hassasiyet

3 Đkinin tümleyeni çarpımındaki fazla bit Đki tane b bitlik işaretli sayının çarpımı yalnızca 2b+1 bir gerektirir Örnek +2, -3 çarpılsın işaret işaret Oysa iki tane b+1 bitlik ( b bit +işaret) ikinin tümleyeni sayının çarpımı fazladan bir bit getirerek 2(b+1) bir verir. Bu yalnızca Negatif tam ölçekte geçerlidir. Bunun dışında bütün çarpım sonuçları 1 bit sağa ötelenir.

4 Çarpıcı çıkışındaki yapılar

5 Çarpıcı Yapıları 4 portlu çarpıcı 3 portlu çarpıcı Giriş ve çıkışları çoğullanmış çarpıcı (oratk veri yolu üzerinde

6 Genel çarpıcı yapısı

7 Đşaret kontrolu ve Karışık modlar X ve Y girişlerinin formatına göre 4 değişik durum olabilir bunlar; X Y Sonuç Đşaretli Đşaretli Đşaretli Đşaretsiz Đşaretli işaretsiz Đşaretsiz Đşaretsiz Đşaretli (karışık mod) Đşaretsiz işaretli Đşaretli (karışık mod)

8 Yuvarlatma Eğer çarpıcı çıkışında yalnızca en yüksek ağırlıklı kısım tutulacaksa yuvarlatma yapılır. Pipelined Çarpıcılar Bu tür çarpıcılarda, sonucun formatlanması, ötelenmesi, yuvarlatılması gibi işlemler çarpım işlemiyle aynı anda yapılır Çarpıcı-Toplayıcılar Bir çarpıcı ile birleştirilmiş toplayıcı b( n) x( n k) gibi işlemler gerektiren sayısal işaret işleme uygulamalarında oldukça yararlıdır.

9 Bir çarpıcı-toplayıcıdan beklenen özellikler Tek saat çevriminde çarpma ve toplam işlemini gerçeklemesi Toplama sırasındaki bit genişlemesini koruyabilmek için 2b bit dışında extra bitlere sahip olması Oluşmadan önce taşma algılama Doyum aritmetiği Yansız yuvarlatma

10 Şekilde, tekrarlanan MAC işlemlerin yapısı ve bit genişlemesi görülmektedir Şekildeki geri besleme yolu r(n+1)=x(n+1)*y(n+1) ±r(n) biçiminde hesaplama sağlar

11 Şekilde Çarpıcı-Toplayıcı çıkışı M genişletme biti ile genişletilmiştir böylece 2 M adet MAC işlemi herhangi bir taşma olmaksızın gerçekleştirilebilir. Örneğin 32 bitlik çarpıcılı 40 Bitlik bir MAC 256 adet çarpmatoplama işlemini taşma olmaksızın gerçekleştirilebilir. MAC çıkışı doyma kontrolu sağlayarak sonucu veri yolu genişliğine getirmelidir. Çarpım sonuç kayıtçısı Ex, MSW ve LSW olmak üzere üç kısımdan oluşur. Eğer yuvarlatma yapılacaksa, LSW yok edilerek onun yerine MSW ye 1 eklenir yada eklenmez (yuvarlatma kuralına göre).

12 Çıkıştaki öteleyici, ikinin tümleyeni çarpma işlemindeki fazladan işaret bitini sola kaydırarak yok eder. Yada sağa kaydırma işlemi ile BFP ayarlaması yapılabilir

13 ALU Sayısal işaret işleyicilerde ALU, genel bir mikroişlemcideki özelliklere benzer özellikler gösterir. Ancak Çift erişimli kayıtçılar, tek saat çevriminde işlemler gibi özellikler ayırt edicidir. Bir DSP ALU dan beklenen özellikler aşağıdaki gibi olabilir. Yeterli doğruluk ve yüksek hassasiyetli hesaplamalar için zincirlenebilirlik Toplama, çıkarma, eldeli toplama ve çıkarma, mutlak değer Mantıksal fonksiyonlar Đşlem bayrakları DSP ALU işlem bayrakların farkı diğer birimler tarafından farklı yollarda kullanılabilmesidir. Etkin veri aktarımı ve hesabı

14 Yeterli kayıtçı miktarı Đçerik değiştirme için çift kayıtçı kümesi Ara sonuçlara ulaşabilmek veya saklayabilmek için kayıtçı kümesi Yeterli geri besleme yolları, öteleyici ile etkin bağlantı Bölme yeteneği Doyma kontrol yapısı Esnek iç veri yolları Geri besleme Diğer birimler arasında doğrudan erişim

15 Çift portlu kayıtçılar kullanılarak veri transferi ve aritmetik işlemler aynı saat çevriminde gerçekleştirebilir.

16 Tipik DSP ALU Mimarisi

17 Öteleyiciler ve Ölçekleme Bir DSP Öteleyicisi, Üst ve Alt taşmayı engellemek için sayıları ölçeklendirir. Sabit ve Kayan nokta arasında dönüşümler gerçekleştirir. Genel amaçlı işlemcilerde hersaat çevriminde bir bit öteleme varken, DSP Öteleyicileri N bit öteleme özelliğine sahiptir.

18 DSP lerde Öteleme işlemi (Barrel Shifter) Daha geniş bir kelimeden R bitlik bir kelimeye öteleme

19 Alternatif bir yapı D girişi A yada B çıkış alanında herhangi bir yere yerleştirilmiş

20 Temel Kaydırma Đşlemleri N bir aritmetik ve mantıksal kaydırma Ölçekleme Normalizayson Denormalizasyon Otomatik blok kayan nokta Aritmetik kaydırma Aritmetik kaydırma sayıları işaretlerini koruyarak kaydırır. Mantıksal kaydırma işaretsiz verile üzerindeki ötelemelerdir.

21 Aritmetik Mantıksal Başlangıç S A B C D E F G A B C D E F G H Sağa kaydırma ½ ölçekleme S S A B C D E F CARRY G CARRY 0 A B C D E F G H Giren işaret Sıfır Dolduma Sola kaydırma 2 ölçekleme s A B C D E F G 0 A A B C D E F G 0 A S Taşma bayrağını aktif yapar Sıfır Dolduma Sıfır Dolduma

22 Normalizasyon işlemi bir mantıs ve üstel üreterek sabit noktadan kayan noktaya dönüşümdür Denormalizasyon işlemi, Normalizasyon işleminin tersidir. Kayan noktadan sabit noktaya dönüşümdür

23 BLOK KAYAN NOKTA

24 Örnek Öteleyici

25 Veri Adres Üreteci Bir veri adres üreteci, okunacak ve yazılacak veri ve katsayılar için bellekteki yerleri belirten bir yada daha fazla kayıtçı içerir. Veri adres üreteçleri DSP algoritmalarında gerekli esnek ve hızlı adreslemeyi sağlayabilmelidir. Bir DAG bu amaçla, kendi içerisinde bir ALU içerir.

26 DAG dan beklenen özellikler AND, OR, XOR gibi işlemleri gerçekleyebilme Otomatik adres modifikasyonu Doğrusal ve değişken artımlı adresleme Dairesel tamponlar Y=Y+M ; IF (Y+M) END THEN Y=BEGIN+(Y+M-END); Burada M bir artım değeridir. BEGIN ve END ise tablo sınırlarıdır. Bit terslemeli adresleme

27 Belirtilen özellikleri sağlayacak veri adres üreteci örneği

28 Program sıralayıcı Yeterli yığıt boyutu Kesme öncelikleri Doğrudan adresleme Yığıt sınırlarının ayarlanabilmesi Sıfır başlatıcılı şartlı atlama Basit sıralayıcı kontrol yapıları A then B, if W then A else B, while W do A

29 Adres üretimi

30

SONLU KELĐME UZUNLUKLU ARĐTMETĐK

SONLU KELĐME UZUNLUKLU ARĐTMETĐK SONLU KELĐME UZUNLUKLU ARĐTMETĐK Sonlu kelime uzunluğu sabit yada kayan noktalı herhangi bir hesaplamada artarak büyüyen gürültüye neden olur. Gerçekleştirilecek uygulama ve gerekli algoritmalar kullanılacak

Detaylı

Bit, Byte ve Integer. BIL-304: Bilgisayar Mimarisi. Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr. Fatih Gökçe

Bit, Byte ve Integer. BIL-304: Bilgisayar Mimarisi. Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr. Fatih Gökçe Bit, Byte ve Integer BIL-304: Bilgisayar Mimarisi Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr. Fatih Gökçe Ders kitabına ait sunum dosyalarından adapte edilmiştir: http://csapp.cs.cmu.edu/ Adapted from slides

Detaylı

BILGISAYAR ARITMETIGI

BILGISAYAR ARITMETIGI 1 BILGISAYAR ARITMETIGI Sayısal bilgisayarlarda hesaplama problemlerinin sonuçlandırılması için verileri işleyen aritmetik buyruklar vardır. Bu buyruklar aritmetik hesaplamaları yaparlar ve bilgisayar

Detaylı

Bölüm 4 Aritmetik Devreler

Bölüm 4 Aritmetik Devreler Bölüm 4 Aritmetik Devreler DENEY 4- Aritmetik Lojik Ünite Devresi DENEYİN AMACI. Aritmetik lojik birimin (ALU) işlevlerini ve uygulamalarını anlamak. 2. 748 ALU tümdevresi ile aritmetik ve lojik işlemler

Detaylı

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. İşlenenin Yeri. Örnek MİB Buyruk Yapısı. İvedi Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Bellek. Kütükler.

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. İşlenenin Yeri. Örnek MİB Buyruk Yapısı. İvedi Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Bellek. Kütükler. Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü http://ninova.itu.edu.tr/tr/dersler/bilgisayar-bilisim-fakultesi/0/blg-/ Getirme Çevrimi Yürütme Çevrimi Çözme İşlenen Yürütme

Detaylı

Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. 2. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri 2. SAYI SĐSTEMLERĐ VE KODLAR

Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. 2. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri 2. SAYI SĐSTEMLERĐ VE KODLAR .1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. SAYI SĐSTEMLERĐ VE KODLAR Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri.1.1. Sayı Sistemi Günlük yaşantımızda

Detaylı

BLM1011 Bilgisayar Bilimlerine Giriş I

BLM1011 Bilgisayar Bilimlerine Giriş I BLM1011 Bilgisayar Bilimlerine Giriş I by Z. Cihan TAYŞİ İçerik Sayı sistemleri Binary, Octal, Decimal, Hexadecimal Operatörler Aritmetik operatörler Mantıksal (Logic) operatörler Bitwise operatörler Yıldız

Detaylı

İKİLİ SAYILAR VE ARİTMETİK İŞLEMLER

İKİLİ SAYILAR VE ARİTMETİK İŞLEMLER İKİLİ SAYILAR VE ARİTMETİK İŞLEMLER DENEY 3 GİRİŞ Bu deneyde kurulacak devreler ile işaretsiz ve işaretli ikili sayılar üzerinde aritmetik işlemler yapılacak; işaret, elde, borç, taşma kavramları incelenecektir.

Detaylı

Sayı sistemleri-hesaplamalar. Sakarya Üniversitesi

Sayı sistemleri-hesaplamalar. Sakarya Üniversitesi Sayı sistemleri-hesaplamalar Sakarya Üniversitesi Sayı Sistemleri - Hesaplamalar Tüm sayı sistemlerinde sayılarda işaret kullanılabilir. Yani pozitif ve negatif sayılarla hesaplama yapılabilir. Bu gerçek

Detaylı

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Örnek MİB ile Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Doğal Adresleme. İvedi Adresleme

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Örnek MİB ile Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Doğal Adresleme. İvedi Adresleme Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Yrd. Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü www.cs.itu.edu.tr/~gunduz/courses/mikroisl/ İşlenenin nerde olacağını belirtmek için kullanılır. Buyruk çözme aşamasında adresleme

Detaylı

Her bir kapının girişine sinyal verilmesi zamanı ile çıkışın alınması zamanı arasında çok kısa da olsa fark bulunmaktadır -> kapı gecikmesi

Her bir kapının girişine sinyal verilmesi zamanı ile çıkışın alınması zamanı arasında çok kısa da olsa fark bulunmaktadır -> kapı gecikmesi Kapılardaki gecikme Her bir kapının girişine sinyal verilmesi zamanı ile çıkışın alınması zamanı arasında çok kısa da olsa fark bulunmaktadır -> kapı gecikmesi Kapılardaki gecikme miktarının hesaplanması

Detaylı

Bir işaretli büyüklük sayısında en soldaki basamak bir işaret içerir. Diğer basamaklarda ise sayısal değerin büyüklüğü (mutlak değeri) gösterilir.

Bir işaretli büyüklük sayısında en soldaki basamak bir işaret içerir. Diğer basamaklarda ise sayısal değerin büyüklüğü (mutlak değeri) gösterilir. İşaretli Tamsayı Gösterimi 1. İşaretli Büyüklük Bir işaretli büyüklük sayısında en soldaki basamak bir işaret içerir. Diğer basamaklarda ise sayısal değerin büyüklüğü (mutlak değeri) gösterilir. Örnek

Detaylı

Özet DERS 5. Şu ana kadar bilmeniz gerekenler... İşaretsiz Çarpma. Bayraklardaki Durumlar. İşaretli Çarpma

Özet DERS 5. Şu ana kadar bilmeniz gerekenler... İşaretsiz Çarpma. Bayraklardaki Durumlar. İşaretli Çarpma Özet DERS 5 Çarpma, Bölme ve Dallanmalar Öğr. Gör. Eren ERENER AİBÜ/DMYO Neredeyiz Çarpma Bölme Karşılaştırma Jump komutları Şu ana kadar bilmeniz gerekenler... İşaretsiz Çarpma Kaydediciler ve bellek

Detaylı

MAK 210 SAYISAL ANALİZ

MAK 210 SAYISAL ANALİZ MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 2- HATA VE HATA KAYNAKLARI Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ 1 GİRİŞ Bir denklemin veya problemin çözümünde kullanılan sayısal yöntem belli bir giriş verisini işleme tabi tutarak sayısal

Detaylı

Deney 7: Aritmetik ve Lojik İşlem Birimi(ALU)

Deney 7: Aritmetik ve Lojik İşlem Birimi(ALU) Deney 7: Aritmetik ve Lojik İşlem Birimi(ALU) 4 bitlik bir ALU yu incelemek (74LS181) Kullanılan Elemanlar 1x74LS181 ALU Entegresi, 4 x switch, 4 x 4.7 kohm 4 x 330 ohm, 4 x Led Giriş Tipik olarak, bir

Detaylı

Deney 8: ALU da Aritmetik Fonksiyonlar

Deney 8: ALU da Aritmetik Fonksiyonlar Deney 8: ALU da Aritmetik Fonksiyonlar ALU da Aritmetik Fonksiyonlar Kullanılan Elemanlar 1x74LS181 ALU Entegresi, 4 x switch, 4 x 4.7 kohm 4 x 330 ohm, 4 x Led Giriş (Deney-7) Tipik olarak, bir ALU, birkaç

Detaylı

Bölüm 7. İfadeler ve atamalar ISBN

Bölüm 7. İfadeler ve atamalar ISBN Bölüm 7 İfadeler ve atamalar ISBN 0-321-49362-1 7. Bölüm konuları Giriş Aritmetik ifadeler Çok anlamlı (overloaded) operatörler Tip dönüşümleri (conversions) İlişkisel ve Boolean İfadeler Kısa-devre hesaplama

Detaylı

TBİL-405 Mikroişlemci Sistemleri Bölüm 2 1- % %01010 işleminin sonucu hangisidir? % %11000 %10001 %10101 %00011

TBİL-405 Mikroişlemci Sistemleri Bölüm 2 1- % %01010 işleminin sonucu hangisidir? % %11000 %10001 %10101 %00011 TBİL-405 Mikroişlemci Sistemleri Bölüm 2 1- %11010 - %01010 işleminin sonucu hangisidir? % 10000 %11000 %10001 %10101 %00011 2- %0101 1100 sayısının 1 e tümleyeni hangisidir? % 1010 0111 %11010 0011 %1010

Detaylı

VLSI YA GEÇĐŞ Bilgisayarların çok kısa tarihi

VLSI YA GEÇĐŞ Bilgisayarların çok kısa tarihi VLSI YA GEÇĐŞ Bilgisayarların çok kısa tarihi Đlk Kuşak (1945-1955) 1930 lu yılların sonunda, Harvard üniversitesinde, Howard Aiken tarafından Harvard mimarisi geliştirildi, 1944 de Mark 1çalışır durumdaydı.

Detaylı

KASIRGA -4 Buyruk Tasarımı Belgesi. 30.04.2008 Ankara

KASIRGA -4 Buyruk Tasarımı Belgesi. 30.04.2008 Ankara KASIRGA -4 Buyruk Tasarımı Belgesi 30.04.2008 Ankara 1 İŞLEMLER 00000000 SYSCALL 00000001 HLT 00000010 DEBUG 00000011 CONTINUE S-TİPİ 00000100 NOP 00000101 IN 00000110 OUT 00000111 BRET 00001000 ADD 00001001

Detaylı

Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. 2. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri

Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. 2. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri 2. SAYI SİSTEMLERİ VE KODLAR Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri 2. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri 2.1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri 2.1.1. Ondalık Sayı Sistemi Günlük

Detaylı

Algoritmalar ve Programlama. DERS - 2 Yrd. Doç. Dr. Ahmet SERBES

Algoritmalar ve Programlama. DERS - 2 Yrd. Doç. Dr. Ahmet SERBES Algoritmalar ve Programlama DERS - 2 Yrd. Doç. Dr. Ahmet SERBES Programlama Bilgisayara ne yapması gerektiğini, yani onunla konuşmamızı sağlayan dil. Tüm yazılımlar programlama dilleri ile yazılır. 1.

Detaylı

BM-311 Bilgisayar Mimarisi

BM-311 Bilgisayar Mimarisi BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Adresleme modları Pentium ve PowerPC adresleme modları Komut formatları 1 Adresleme modları

Detaylı

Bit, Byte ve Integer. BIL-304: Bilgisayar Mimarisi. Dersi veren öğretim üyesi: Dr. Öğr. Üyesi Fatih Gökçe

Bit, Byte ve Integer. BIL-304: Bilgisayar Mimarisi. Dersi veren öğretim üyesi: Dr. Öğr. Üyesi Fatih Gökçe Bit, Byte ve Integer BIL-304: Bilgisayar Mimarisi Dersi veren öğretim üyesi: Dr. Öğr. Üyesi Fatih Gökçe Ders kitabına ait sunum dosyalarından adapte edilmiştir: http://csapp.cs.cmu.edu/ Adapted from slides

Detaylı

PASCAL PROGRAMLAMA DİLİ YAPISI

PASCAL PROGRAMLAMA DİLİ YAPISI BÖLÜM 3 PASCAL PROGRAMLAMA DİLİ YAPISI 3.1. Giriş Bir Pascal programı en genel anlamda üç ayrı kısımdan oluşmuştur. Bu kısımlar bulunmaları gereken sıraya göre aşağıda verilmiştir. Program Başlığı; Tanımlama

Detaylı

Bit, Byte ve Integer. BIL-304: Bilgisayar Mimarisi. Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr. Fatih Gökçe

Bit, Byte ve Integer. BIL-304: Bilgisayar Mimarisi. Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr. Fatih Gökçe Bit, Byte ve Integer BIL-304: Bilgisayar Mimarisi Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr. Fatih Gökçe Ders kitabına ait sunum dosyalarından adapte edilmiştir: http://csapp.cs.cmu.edu/ Adapted from slides

Detaylı

KASIRGA 4. GELİŞME RAPORU

KASIRGA 4. GELİŞME RAPORU KASIRGA 4. GELİŞME RAPORU 14.07.2008 Ankara İçindekiler İçindekiler... 2 Giriş... 3 Kasırga Birimleri... 3 Program Sayacı Birimi... 3 Bellek Birimi... 3 Yönlendirme Birimi... 4 Denetim Birimi... 4 İşlem

Detaylı

SAYI SİSTEMLERİ. 1. Sayı Sistemleri. Sayı Sistemlerinde Rakamlar

SAYI SİSTEMLERİ. 1. Sayı Sistemleri. Sayı Sistemlerinde Rakamlar SAYI SİSTEMLERİ 1. Sayı Sistemleri Sayı sistemleri; saymak, ölçmek gibi genel anlamda büyüklüklerin ifade edilmesi amacıyla kullanılan sistemler olarak tanımlanmaktadır. Temel olarak 4 sayı sistemi mevcuttur:

Detaylı

Bahar Dönemi. Öğr.Gör. Vedat MARTTİN

Bahar Dönemi. Öğr.Gör. Vedat MARTTİN Bahar Dönemi Öğr.Gör. Vedat MARTTİN 8086/8088 MİKROİŞLEMCİSİ İÇ MİMARİSİ Şekilde x86 ailesinin 16-bit çekirdek mimarisinin basitleştirilmiş bir gösterimi verilmiştir. Mikroişlemci temel iki ayrı çalışma

Detaylı

Bit, Byte ve Integer. BIL-304: Bilgisayar Mimarisi. Dersi veren öğretim üyesi: Dr. Öğr. Üyesi Fatih Gökçe

Bit, Byte ve Integer. BIL-304: Bilgisayar Mimarisi. Dersi veren öğretim üyesi: Dr. Öğr. Üyesi Fatih Gökçe Bit, Byte ve Integer BIL-304: Bilgisayar Mimarisi Dersi veren öğretim üyesi: Dr. Öğr. Üyesi Fatih Gökçe Ders kitabına ait sunum dosyalarından adapte edilmiştir: http://csapp.cs.cmu.edu/ Adapted from slides

Detaylı

K uark projesi. Temel Özellikler :

K uark projesi. Temel Özellikler : K uark projesi Temel Özellikler : Kuark işlemcisi 16 bit kelime uzunluğuna sahip bir işlemcidir. Veri ve komut belleği aynıdır ve en fazla 4 Gigabyte bellek adresleyebilir. İşlemcimiz paralel çalışabilecek

Detaylı

Giriş MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Elektronik Öncesi Kuşak. Bilgisayar Tarihi. Elektronik Kuşak. Elektronik Kuşak. Bilgisayar teknolojisindeki gelişme

Giriş MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Elektronik Öncesi Kuşak. Bilgisayar Tarihi. Elektronik Kuşak. Elektronik Kuşak. Bilgisayar teknolojisindeki gelişme Giriş MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Bilgisayar teknolojisindeki gelişme Elektronik öncesi kuşak Elektronik kuşak Mikroişlemci kuşağı Yrd. Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü 1 Bilgisayar Tarihi Elektronik Öncesi Kuşak

Detaylı

Temel Mikroişlemci Tabanlı Bir Sisteme Hata Enjekte Etme Yöntemi Geliştirilmesi. Buse Ustaoğlu Berna Örs Yalçın

Temel Mikroişlemci Tabanlı Bir Sisteme Hata Enjekte Etme Yöntemi Geliştirilmesi. Buse Ustaoğlu Berna Örs Yalçın Temel Mikroişlemci Tabanlı Bir Sisteme Hata Enjekte Etme Yöntemi Geliştirilmesi Buse Ustaoğlu Berna Örs Yalçın İçerik Giriş Çalişmanın Amacı Mikroişlemciye Hata Enjekte Etme Adımları Hata Üreteci Devresi

Detaylı

BÖLÜM 2 SAYI SĐSTEMLERĐ (NUMBER SYSTEMS)

BÖLÜM 2 SAYI SĐSTEMLERĐ (NUMBER SYSTEMS) BÖLÜM 2 SAYI SĐSTEMLERĐ (NUMBER SYSTEMS) Giriş Sayma ve sayı kavramının yeryüzünde ilk olarak nerede ve ne zaman doğduğu bilinmemekle beraber, bazı buluntular Sümer lerin saymayı bildiklerini ve bugün

Detaylı

T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ

T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Mustafa Hikmet Bilgehan UÇAR 6. HAFTA BİLEŞİK MANTIK DEVRELERİ (COMBINATIONAL LOGIC) Aritmetik İşlem Devreleri

Detaylı

SAYISAL DEVRELER. İTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümündeki donanım derslerinin bağlantıları

SAYISAL DEVRELER. İTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümündeki donanım derslerinin bağlantıları SAYISAL DEVRELER Doç.Dr. Feza BUZLUCA İstanbul Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Sayısal Devreler Ders Notlarının Creative Commons lisansı Feza BUZLUCA ya aittir. Lisans: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/

Detaylı

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Bilgisayar Organizasyonu BIL

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Bilgisayar Organizasyonu BIL DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS Bilgisayar Organizasyonu BIL321 5 3+2 4 5 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Zorunlu / Yüz Yüze

Detaylı

Sayılar Teorisi SAYILAR TEORİSİ VE SAYILAR

Sayılar Teorisi SAYILAR TEORİSİ VE SAYILAR Sayılar Teorisi SAYILAR TEORİSİ VE SAYILAR Sayılar; insanların ilk çağlardan beri ihtiyaç duyduğu bir gereksinim olmuştur; sayılar teorisi de matematiğin en eski alanlarından birisidir. Sayılar teorisi,

Detaylı

DERS 3 MİKROİŞLEMCİ SİSTEM MİMARİSİ. İçerik

DERS 3 MİKROİŞLEMCİ SİSTEM MİMARİSİ. İçerik DERS 3 MİKROİŞLEMCİ SİSTEM MİMARİSİ İçerik Mikroişlemci Sistem Mimarisi Mikroişlemcinin yürüttüğü işlemler Mikroişlemci Yol (Bus) Yapısı Mikroişlemci İç Veri İşlemleri Çevresel Cihazlarca Yürütülen İşlemler

Detaylı

Nesne Yönelimli Programlama

Nesne Yönelimli Programlama 1 Nesne Yönelimli Programlama Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Not: Bu dersin sunumları, Java Programlama Dili ve Yazılım Tasarımı, Altuğ B. Altıntaş, Papatya

Detaylı

İşlem Buyrukları MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları

İşlem Buyrukları MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları MİKROİŞLMCİ SİSTMLRİ Yrd. Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü www.cs.itu.edu.tr/~gunduz/courses/mikroisl/ Silme: Akümülatörün, yardımcı kütüğün, bir bellek gözünün içeriği veya durum kütüğü içindeki bayraklar

Detaylı

MEB YÖK MESLEK YÜKSEKOKULLARI PROGRAM GELİŞTİRME PROJESİ. 1. Tipik bir mikrobilgisayar sistemin yapısı ve çalışması hakkında bilgi sahibi olabilme

MEB YÖK MESLEK YÜKSEKOKULLARI PROGRAM GELİŞTİRME PROJESİ. 1. Tipik bir mikrobilgisayar sistemin yapısı ve çalışması hakkında bilgi sahibi olabilme PROGRAMIN ADI DERSIN KODU VE ADI DERSIN ISLENECEGI DÖNEM HAFTALIK DERS SAATİ DERSİN SÜRESİ ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK MİK.İŞLEMCİLER/MİK.DENETLEYİCİLER-1 2. Yıl, III. Yarıyıl (Güz) 4 (Teori: 3, Uygulama: 1,

Detaylı

Elektroniğe Giriş 1.1

Elektroniğe Giriş 1.1 İTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümündeki donanım derslerinin bağlantıları Sayısal devreler bölümdeki diğer donanım dersinin temelini oluşturmaktadır. Elektroniğe Giriş SAYISAL DEVRELER Sayısal Elektronik

Detaylı

ÜNİTE 1: TEMEL KAVRAMLAR

ÜNİTE 1: TEMEL KAVRAMLAR MATEMATİK ÜNİTE : TEMEL KAVRAMLAR Temel Kavramlar ADF 0 RAKAM Sayı oluşturmak için kullanılan sembollere... denir. 0 luk sayma düzenindeki rakamlar 0,,,... 8 ve 9 olup 0 tanedir. örnek a, b, c sıfırdan

Detaylı

Komutların Yürütülmesi

Komutların Yürütülmesi Komutların Yürütülmesi Bilgisayar Bileşenleri: Genel Görünüm Program Sayacı Komut kaydedicisi Bellek Adres Kaydedicisi Ara Bellek kaydedicisi G/Ç Adres Kaydedicisi G/Ç ara bellek kaydedicisi 1 Sistem Yolu

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Caner ÖZCAN

Yrd. Doç. Dr. Caner ÖZCAN Yrd. Doç. Dr. Caner ÖZCAN İkilik Sayı Sistemi İkilik sayı sisteminde 0 lar ve 1 ler bulunur. Bilgisayar sistemleri yalnızca ikilik sayı sistemini kullanır. ( d 4 d 3 d 2 d 1 d 0 ) 2 = ( d 0. 2 0 ) + (

Detaylı

BILGISAYAR ARITMETIGI

BILGISAYAR ARITMETIGI 1 BILGISAYAR ARITMETIGI BÖLME ALGORİTMALARI Bölme işlemi aşağıdaki şekilde sayısal olarak gösterilmektedir. Bölen B 5 bit, bölünen A 10 bittir. Bölünenin önemli 5 biti bölenle karşılaştırılır. Bu 5 bit

Detaylı

TAM SAYILAR. Tam Sayılarda Dört İşlem

TAM SAYILAR. Tam Sayılarda Dört İşlem TAM SAYILAR Tam Sayılarda Dört İşlem Pozitif ve negatif tam sayılar konu anlatımı ve örnekler içermektedir. Tam sayılarda dört işlem ve bu konuyla ilgili örnek soru çözümleri bulunmaktadır. Grup_09 29.11.2011

Detaylı

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı 8.Hafta

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı 8.Hafta SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Bilgisayar ve Bilişim Bilimleri Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı 8.Hafta Doç.Dr. Ahmet Turan ÖZCERİT Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ Yrd.Doç.Dr.

Detaylı

EGE ÜNİVERSİTESİ EGE MYO MEKATRONİK PROGRAMI

EGE ÜNİVERSİTESİ EGE MYO MEKATRONİK PROGRAMI EGE ÜNİVERSİTESİ EGE MYO MEKATRONİK PROGRAMI 23.02.2015 Yrd.Doç.Dr. Dilşad Engin PLC Ders Notları 2 PROGRAMLANABİLİR DENETLEYİCİLER NÜMERİK İŞLEME 23.02.2015 Yrd.Doç.Dr. Dilşad Engin PLC Ders Notları 3

Detaylı

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LOJİK DEVRELERİ LABORATUVARI DENEY RAPORU

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LOJİK DEVRELERİ LABORATUVARI DENEY RAPORU İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LOJİK DEVRELERİ LABORATUVARI DENEY RAPORU DENEYİN ADI : BELLEKLE TASARIM Seri Aritmetik Lojik Birim II (9.2) RAPORU HAZIRLAYAN : BEYCAN KAHRAMAN

Detaylı

DENEY 3a- Yarım Toplayıcı ve Tam Toplayıcı Devresi

DENEY 3a- Yarım Toplayıcı ve Tam Toplayıcı Devresi DENEY 3a- Yarım Toplayıcı ve Tam Toplayıcı Devresi DENEYİN AMACI 1. Aritmetik birimdeki yarım ve tam toplayıcıların karakteristiklerini anlamak. GENEL BİLGİLER Toplama devreleri, Yarım Toplayıcı (YT) ve

Detaylı

SAYISAL ELEKTRONİK. Ege Ü. Ege MYO Mekatronik Programı

SAYISAL ELEKTRONİK. Ege Ü. Ege MYO Mekatronik Programı SAYISAL ELEKTRONİK Ege Ü. Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 2 Sayı Sistemleri İkilik, Onaltılık ve İKO Sayılar İkilik Sayı Sistemi 3 Çoğu dijital sistemler 8, 16, 32, ve 64 bit gibi, 2 nin çift kuvvetleri

Detaylı

TAM SAYILARLA TOPLAMA ÇIKARMA

TAM SAYILARLA TOPLAMA ÇIKARMA 7. Kazanım Tam sayılarla toplama çıkarma işlemlerini yapar. SINIF MATEMATİK tam SAYILAR TAM SAYILARLA TOPLAMA ÇIKARMA ( + 6) + ( + ) ( + 8) ( ) + ( ) ( 9) 8 Aynı işaretli sayılarda toplama yapılırken,

Detaylı

Buna göre, eşitliği yazılabilir. sayılara rasyonel sayılar denir ve Q ile gösterilir. , -, 2 2 = 1. sayıdır. 2, 3, 5 birer irrasyonel sayıdır.

Buna göre, eşitliği yazılabilir. sayılara rasyonel sayılar denir ve Q ile gösterilir. , -, 2 2 = 1. sayıdır. 2, 3, 5 birer irrasyonel sayıdır. TEMEL KAVRAMLAR RAKAM Bir çokluk belirtmek için kullanılan sembollere rakam denir. 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 sembolleri birer rakamdır. 2. TAMSAYILAR KÜMESİ Z = {..., -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, 4,... }

Detaylı

3.3. İki Tabanlı Sayı Sisteminde Dört İşlem

3.3. İki Tabanlı Sayı Sisteminde Dört İşlem 3.3. İki Tabanlı Sayı Sisteminde Dört İşlem A + B = 2 0 2 1 (Elde) A * B = Sonuç A B = 2 0 2 1 (Borç) A / B = Sonuç 0 + 0 = 0 0 0 * 0 = 0 0 0 = 0 0 0 / 0 = 0 0 + 1 = 1 0 0 * 1 = 0 0 1 = 1 1 0 / 1 = 0 1

Detaylı

Konular MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Giriş. Bilgisayar Tarihi. Elektronik Kuşak. Elektronik Öncesi Kuşak

Konular MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Giriş. Bilgisayar Tarihi. Elektronik Kuşak. Elektronik Öncesi Kuşak Konular MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Giriş: Bilgisayar Tarihi Mikroişlemci Temelli Sistemler Sayı Sistemleri Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü http://ninova.itu.edu.tr/tr/dersler/bilgisayar-bilisim-fakultesi/30/blg-212/

Detaylı

mikroc Dili ile Mikrodenetleyici Programlama Ders Notları

mikroc Dili ile Mikrodenetleyici Programlama Ders Notları 4. Operatörler İfade içerisindeki değişken ve diğer ifadelere uygulandığında yeni değerlerin elde edilmesini sağlayan ve kendilerine özel sembolik gösterimleri olan sözdizimleridir. mikroc derleyicisi

Detaylı

Bölüm 5: ARITMETIK VE MANTIK IŞLEM YAPAN KOMUTLAR

Bölüm 5: ARITMETIK VE MANTIK IŞLEM YAPAN KOMUTLAR Bölüm 5: ARITMETIK VE MANTIK IŞLEM YAPAN KOMUTLAR Toplama (Addition) Toplama (ADD) belirtilen iki yazaç veya yazaç ile belleğin içeriğini toplar ve kullanılan adresleme moduna göre sonucu belirtilen yazaca

Detaylı

Elektronik sistemlerde dört farklı sayı sistemi kullanılır. Bunlar;

Elektronik sistemlerde dört farklı sayı sistemi kullanılır. Bunlar; I. SAYI SİSTEMLERİ Elektronik sistemlerde dört farklı sayı sistemi kullanılır. Bunlar; i) İkili(Binary) Sayı Sistemi ii) Onlu(Decimal) Sayı Sistemi iii) Onaltılı(Heksadecimal) Sayı Sistemi iv) Sekizli(Oktal)

Detaylı

Dr. Feza BUZLUCA İstanbul Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

Dr. Feza BUZLUCA İstanbul Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 1 BİLGİSAYAR MİMARİSİ Dr. Feza BUZLUCA İstanbul Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü http:// http:// Ders Notlarının Creative Commons lisansı Feza BUZLUCA ya aittir. Lisans: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Caner ÖZCAN

Yrd. Doç. Dr. Caner ÖZCAN Yrd. Doç. Dr. Caner ÖZCAN İkilik Sayı Sistemi İkilik sayı sisteminde 0 lar ve 1 ler bulunur. Bilgisayar sistemleri yalnızca ikilik sayı sistemini kullanır. ( d 4 d 3 d 2 d 1 d 0 ) 2 = ( d 0. 2 0 ) + (

Detaylı

Bahar Dönemi. Öğr.Gör. Vedat MARTTİN

Bahar Dönemi. Öğr.Gör. Vedat MARTTİN Bahar Dönemi Öğr.Gör. Vedat MARTTİN Merkezi İşlemci Biriminde İletişim Yolları Mikroişlemcide işlenmesi gereken komutları taşıyan hatlar yanında, işlenecek verileri taşıyan hatlar ve kesme işlemlerini

Detaylı

KMU MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ SAYISAL DEVRELER II LABORATUVARI DENEY 1 TOPLAYICILAR - ÇIKARICILAR

KMU MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ SAYISAL DEVRELER II LABORATUVARI DENEY 1 TOPLAYICILAR - ÇIKARICILAR KMU MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ SAYISAL DEVRELER II LABORATUVARI DENEY 1 TOPLAYICILAR - ÇIKARICILAR DENEY 1: TOPLAYICILAR- ÇIKARICILAR Deneyin Amaçları Kombinasyonel lojik devrelerden

Detaylı

BMT 101 Algoritma ve Programlama I 6. Hafta. Yük. Müh. Köksal Gündoğdu 1

BMT 101 Algoritma ve Programlama I 6. Hafta. Yük. Müh. Köksal Gündoğdu 1 BMT 101 Algoritma ve Programlama I 6. Hafta Yük. Müh. Köksal Gündoğdu 1 C++ Veri Tipleri Yük. Müh. Köksal Gündoğdu 2 Veri Tipleri Tam sayı ve Ondalık sayı veri tipleri Veri Tipi Alt Sınıf Üst Sınıf Duyarlı

Detaylı

İçerik. Java da İşleçler, İşleçler. Aritmetik İşleçler - 1. Aritmetik İşleçler - 2. Geçen ders: Bu ders: BS-515 Nesneye Yönelik Programlama

İçerik. Java da İşleçler, İşleçler. Aritmetik İşleçler - 1. Aritmetik İşleçler - 2. Geçen ders: Bu ders: BS-515 Nesneye Yönelik Programlama İçerik Java da İşleçler, Kontrol Akış ve Döngü Deyimleri Geçen ders: Nesne ve Sınıf Kavramları Nesne ve Sınıf ın Java da gerçekleştirilmesi Bu ders: Java da işleçler ( operators ) Java da kontrol-akış

Detaylı

BM-311 Bilgisayar Mimarisi

BM-311 Bilgisayar Mimarisi 1 BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Operand türleri Assembly dili 2 İşlemcinin yapacağı iş makine komutlarıyla belirlenir. İşlemcinin

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ Bölüm 1 KÜMELER Bölüm 2 SAYILAR

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ Bölüm 1 KÜMELER Bölüm 2 SAYILAR İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 KÜMELER 11 1.1. Küme 12 1.2. Kümelerin Gösterimi 13 1.3. Boş Küme 13 1.4. Denk Küme 13 1.5. Eşit Kümeler 13 1.6. Alt Küme 13 1.7. Alt Küme Sayısı 14 1.8. Öz Alt Küme 16 1.9.

Detaylı

Floating Point (Kayan Noktalı Sayılar)

Floating Point (Kayan Noktalı Sayılar) Süleyman Demirel Üniversitesi / Mühendislik Fak. / Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Floating Point (Kayan Noktalı Sayılar) BIL-304: Bilgisayar Mimarisi Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr. Fatih Gökçe

Detaylı

SAYI SİSTEMLERİ ve BOOLE CEBİRİ 1+1=1 ÖĞR.GÖR. GÜNAY TEMÜR - TEKNOLOJİ F. / BİLGİSAYAR MÜH.

SAYI SİSTEMLERİ ve BOOLE CEBİRİ 1+1=1 ÖĞR.GÖR. GÜNAY TEMÜR - TEKNOLOJİ F. / BİLGİSAYAR MÜH. SAYI SİSTEMLERİ ve BOOLE CEBİRİ 1+1=1 Ders Konusu 1854 yılında George Boole tarafından özellikle lojik devrelerde kullanılmak üzere ortaya konulmuş bir matematiksel sistemdir. İkilik Sayı Sistemi Çoğu

Detaylı

Java da İşleçler, Ders #3 (4 Kasım 2009)

Java da İşleçler, Ders #3 (4 Kasım 2009) Java da İşleçler, Kontrol Akış ve Döngü Deyimleri BS-515 Nesneye Yönelik Programlama Ders #3 (4 Kasım 2009) İçerikç Geçen ders: Nesne ve Sınıf Kavramları Nesne ve Sınıf ın Java da gerçekleştirilmesi Bu

Detaylı

ASAL SAYILAR - TAM BÖLENLER - FAKTÖRİYEL Test -1

ASAL SAYILAR - TAM BÖLENLER - FAKTÖRİYEL Test -1 ASAL SAYILAR - TAM BÖLENLER - FAKTÖRİYEL Test -1 1. ve y aralarında asal iki doğal sayıdır. 7 y 11 olduğuna göre, y farkı 5. 364 sayısının en büyük asal böleni A) 3 B) 7 C) 11 D) 13 E) 17 A) B) 3 C) 4

Detaylı

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi JAVA PROGRAMLAMA Öğr. Gör. Utku SOBUTAY İÇERİK 2 Java Veri Tipleri ve Özelilkleri Değişken Tanımlama Kuralları Değişken Veri Tipi Değiştirme (Type Casting) Örnek Kodlar Java Veri Tipleri ve Özelilkleri

Detaylı

C# Yazım Kuralları ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II 1 FEHİM KÖYLÜ

C# Yazım Kuralları ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II 1 FEHİM KÖYLÜ C# Yazım Kuralları 1 İçindekiler C# Yazım Kuralları Veritipleri Değişkenler Operatörler Sınıflar Nesneler, Özellik, Metot ve Olay Bileşenler 2 C# yazım kuralları Deyimlerde büyük küçük harf yazıma uyulmalı

Detaylı

Bilg.Mimarisi-I 4.HAFTA VERI AKTARIMI VE ISLEME. Bilgisayar buyrukları 3 kategoride sınıflandırılabilir.

Bilg.Mimarisi-I 4.HAFTA VERI AKTARIMI VE ISLEME. Bilgisayar buyrukları 3 kategoride sınıflandırılabilir. 1 VERI AKTARIMI VE ISLEME Bilgisayar buyrukları 3 kategoride sınıflandırılabilir. 1. Veri aktarım buyrukları 2. Veri işleme buyrukları 3. Program denetim buyrukları 1. Veri Aktarım Buyrukları Veri aktarım

Detaylı

DENEY 4: TOPLAYICILAR, ÇIKARICILAR VE KARŞILAŞTIRICILAR

DENEY 4: TOPLAYICILAR, ÇIKARICILAR VE KARŞILAŞTIRICILAR DENEY 4: TOPLAYICILAR, ÇIKARICILAR VE KARŞILAŞTIRICILAR 1 Amaç Toplayıcı ve çıkarıcı devreleri kurmak ve denemek. Büyüklük karşılaştırıcı devreleri kurmak ve denemek. 2 Kullanılan Malzemeler 7404 Altılı

Detaylı

MANTIK DEVRELERİ HALL, 2002) (SAYISAL TASARIM, ÇEVİRİ, LITERATUR YAYINCILIK) DIGITAL DESIGN PRICIPLES & PRACTICES (3. EDITION, PRENTICE HALL, 2001)

MANTIK DEVRELERİ HALL, 2002) (SAYISAL TASARIM, ÇEVİRİ, LITERATUR YAYINCILIK) DIGITAL DESIGN PRICIPLES & PRACTICES (3. EDITION, PRENTICE HALL, 2001) MANTIK DEVRELERİ DERSİN AMACI: SAYISAL LOJİK DEVRELERE İLİŞKİN KAPSAMLI BİLGİ SUNMAK. DERSİ ALAN ÖĞRENCİLER KOMBİNASYONEL DEVRE, ARDIŞIL DEVRE VE ALGORİTMİK DURUM MAKİNALARI TASARLAYACAK VE ÇÖZÜMLEMESİNİ

Detaylı

Bölüm 3 Toplama ve Çıkarma Devreleri

Bölüm 3 Toplama ve Çıkarma Devreleri Bölüm 3 Toplama ve Çıkarma Devreleri DENEY 3- Yarım ve Tam Toplayıcı Devreler DENEYİN AMACI. Aritmetik birimdeki yarım ve tam toplayıcıların karakteristiklerini anlamak. 2. Temel kapılar ve IC kullanarak

Detaylı

SAYILAR DOĞAL VE TAM SAYILAR

SAYILAR DOĞAL VE TAM SAYILAR 1 SAYILAR DOĞAL VE TAM SAYILAR RAKAM: Sayıları ifade etmek için kullandığımız 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 sembollerinden her birine rakam denir. Soru: a ve b farklı rakamlar olmak üzere a + b nin alabileceği

Detaylı

Algoritma Geliştirme ve Veri Yapıları 3 Veri Yapıları. Mustafa Kemal Üniversitesi

Algoritma Geliştirme ve Veri Yapıları 3 Veri Yapıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Algoritma Geliştirme ve Veri Yapıları 3 Veri Yapıları Veri yapısı, bilginin anlamlı sırada bellekte veya disk, çubuk bellek gibi saklama birimlerinde tutulması veya saklanması şeklini gösterir. Bilgisayar

Detaylı

LOJİK DEVRELER-I IV. HAFTA DENEY FÖYÜ

LOJİK DEVRELER-I IV. HAFTA DENEY FÖYÜ LOJİK DEVRELER-I IV. HAFTA DENEY FÖYÜ 4 Bitlik İki Sayının Tam Toplayıcı Entegresi ile Toplama Ve Çıkarma İşlemlerinin Yapılması Ve Sonucu Segment Display'de Gösteren Devrenin Tasarlanması Deneyin Amacı:

Detaylı

BBM 231 Yazmaçların Aktarımı Seviyesinde Tasarım! Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Müh. Bölümü

BBM 231 Yazmaçların Aktarımı Seviyesinde Tasarım! Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Müh. Bölümü BBM 231 Yazmaçların Aktarımı Seviyesinde Tasarım! Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Müh. Bölümü Bu derste! Büyük, karmaşık sayısal sistemlerin tasarımı ele alınacaktır. ASM ve ASMD çizgeleri Tasarım Örnekleri

Detaylı

BLM-111 PROGRAMLAMA DİLLERİ I. Ders-8 Değişken Tipleri ve Temel Giriş/Çıkış İşlemleri

BLM-111 PROGRAMLAMA DİLLERİ I. Ders-8 Değişken Tipleri ve Temel Giriş/Çıkış İşlemleri BLM-111 PROGRAMLAMA DİLLERİ I Ders-8 Değişken Tipleri ve Temel Giriş/Çıkış İşlemleri Yrd. Doç. Dr. Ümit ATİLA umitatila@karabuk.edu.tr http://web.karabuk.edu.tr/umitatilla/ Temel Veri Tipleri C dilinde

Detaylı

Bilgisayarların Gelişimi

Bilgisayarların Gelişimi Bilgisayarların Gelişimi Joseph Jacquard (1810) Bilgisayar tabanlı halı dokuma makinesi Delikli Kart (Punch Card) Algoritma ve Programlama 6 Bilgisayar Sistemi 1. Donanım fiziksel aygıtlardır. 2. Yazılım

Detaylı

Çalışma Açısından Bilgisayarlar

Çalışma Açısından Bilgisayarlar Çalışma Açısından Bilgisayarlar Ölçme sistemi ile hesaplama sistemi birbiriyle ilgili olmasına rağmen aynı değillerdir. Suyun sıcaklığı ve gürültünün şiddeti ile evdeki lambaların ölçülmesi aynı değillerdir.

Detaylı

Bu derste! BBM 231 Yazmaçların Aktarımı Seviyesinde Tasarım! Yazmaç Aktarımı Düzeyi! Büyük Sayısal Sistemler! 12/25/12

Bu derste! BBM 231 Yazmaçların Aktarımı Seviyesinde Tasarım! Yazmaç Aktarımı Düzeyi! Büyük Sayısal Sistemler! 12/25/12 BBM 231 Yazmaçların Aktarımı Seviyesinde Tasarım! Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Müh. Bölümü Bu derste! Büyük, karmaşık sayısal sistemlerin tasarımı ele alınacaktır. ASM ve ASMD çizgeleri Tasarım Örnekleri

Detaylı

1. Bölüm Sayı Sistemleri

1. Bölüm Sayı Sistemleri 1. Bölüm Sayı Sistemleri Algoritma ve Programlamaya Giriş Dr. Serkan DİŞLİTAŞ 1.1. Sayı Sistemleri Sayı sistemleri; saymak, ölçmek gibi genel anlamda büyüklüklerin ifade edilmesi amacıyla kullanılan sistemler

Detaylı

SAYILAR SAYI KÜMELERİ

SAYILAR SAYI KÜMELERİ SAYILAR SAYI KÜMELERİ 1.Sayma Sayıları Kümesi: S=N =1,2,3,... 2. Doğal Sayılar Kümesi : N=0,1,2,... 3. Tamsayılar Kümesi : Z=..., 2, 1,0,1,2,... Sıfırın sağında bulunan 1,2,3,. tamsayılarına pozitif tamsayılar

Detaylı

SAYILAR SAYI KÜMELERİ

SAYILAR SAYI KÜMELERİ 1 SAYILAR SAYI KÜMELERİ 1.Sayma Sayıları Kümesi: S=N =1,2,3,... 2. Doğal Sayılar Kümesi : N=0,1,2,... 3. Tamsayılar Kümesi : Z=..., 2, 1,0,1,2,... Sıfırın sağında bulunan 1,2,3,. tamsayılarına pozitif

Detaylı

BM-311 Bilgisayar Mimarisi

BM-311 Bilgisayar Mimarisi 1 BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Bilgisayar Bileşenleri Bilgisayarın Fonksiyonu Instruction Cycle Kesmeler (Interrupt lar)

Detaylı

DENİZ HARP OKULU BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ

DENİZ HARP OKULU BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ DENİZ HARP OKULU BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ Dersin Adı Kodu Sınıf/Y.Y. Ders Saati (T+U+L) Kredi AKTS Bilgisayar Organizasyonu ve Mimarisi BİM-312 3/I 3+0+0 3 4 Dersin

Detaylı

BLGM BÖLÜM. Problem Çözme Kavramları (Algoritma ve Akış Şemaları)

BLGM BÖLÜM. Problem Çözme Kavramları (Algoritma ve Akış Şemaları) BLGM108 1. BÖLÜM Problem Çözme Kavramları (Algoritma ve Akış Şemaları) 1 Yazılım Geliştirme Adımları 1. Gereksinimlerin belirlenmesi Problemin ne olduğunu anlama: sorunu çözmek için ne gereklidir, çözüm

Detaylı

Merkezi İşlem Birimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. MİB Yapısı. MİB in İç Yapısı. MİB Altbirimleri. MİB in İç Yapısı

Merkezi İşlem Birimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. MİB Yapısı. MİB in İç Yapısı. MİB Altbirimleri. MİB in İç Yapısı Merkezi İşlem Birimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü http://ninova.itu.edu.tr/tr/dersler/bilgisayar-bilisim-fakultesi/0/blg-1/ Merkezi İşlem Birimi (MİB): Bilgisayarın temel birimi

Detaylı

LOJİK DEVRELER-I IV. HAFTA DENEY FÖYÜ

LOJİK DEVRELER-I IV. HAFTA DENEY FÖYÜ LOJİK DEVRELER-I IV. HAFTA DENEY FÖYÜ 4 Bitlik İki Sayının Tam Toplayıcı Entegresi ile Toplama Ve Çıkarma İşlemlerinin Yapılması Ve Sonucu Segment Display'de Gösteren Devrenin Tasarlanması Deneyin Amacı:

Detaylı

Algoritma ve Akış Diyagramları

Algoritma ve Akış Diyagramları Algoritma ve Akış Diyagramları Bir problemin çözümüne ulaşabilmek için izlenecek ardışık mantık ve işlem dizisine ALGORİTMA, algoritmanın çizimsel gösterimine ise AKIŞ DİYAGRAMI adı verilir 1 Akış diyagramları

Detaylı

BLM221 MANTIK DEVRELERİ

BLM221 MANTIK DEVRELERİ 1. HAFTA BLM221 MANTIK DEVRELERİ Prof. Dr. Mehmet Akbaba mehmetakbaba@karabuk.edu.tr KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Temel Kavramlar Sayı Sistemlerinin İncelenmesi

Detaylı

Bil101 Bilgisayar Yazılımı I. M. Erdem ÇORAPÇIOĞLU Bilgisayar Yüksek Mühendisi

Bil101 Bilgisayar Yazılımı I. M. Erdem ÇORAPÇIOĞLU Bilgisayar Yüksek Mühendisi Bil101 Bilgisayar Yazılımı I Bilgisayar Yüksek Mühendisi Kullanıcıdan aldığı veri ya da bilgilerle kullanıcının isteği doğrultusunda işlem ve karşılaştırmalar yapabilen, veri ya da bilgileri sabit disk,

Detaylı

2. SAYI SİSTEMLERİ VE KODLAR

2. SAYI SİSTEMLERİ VE KODLAR 2. SAYI SİSTEMLERİ VE KODLAR 2.1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri 2.1.1. Ondalık Sayı Sistemi Günlük yaşantımızda kullandığımız sayı sistemi ondalık (decimal) sayı sistemidir. Ayrıca 10 tabanlı sistem olarak

Detaylı

BM-311 Bilgisayar Mimarisi. Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

BM-311 Bilgisayar Mimarisi. Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Bilgisayar Bileşenleri Bilgisayarın Fonksiyonu Instruction Cycle Kesmeler (Interrupt lar) Bus

Detaylı

BİLGİSAYAR MİMARİSİ. Bilgisayar Bileşenleri Ve Programların Yürütülmesi. Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü

BİLGİSAYAR MİMARİSİ. Bilgisayar Bileşenleri Ve Programların Yürütülmesi. Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü BİLGİSAYAR MİMARİSİ Bilgisayar Bileşenleri Ve Programların Yürütülmesi Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü Program Kavramı Bilgisayardan istenilen işlerin gerçekleştirilebilmesi için gereken işlem dizisi

Detaylı