Viral hepatitler; dünyada ve ülkemizde en s k görülen

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Viral hepatitler; dünyada ve ülkemizde en s k görülen"

Transkript

1 Türk Aile Hek Derg 2007; 11(4): Derleme Review Akut Viral Hepatit A ACUTE VIRAL HEPATITIS A smail Hamdi Kara 1 Özet Bu derlemede ülkemizde en s k görülen enfeksiyon hastal klar ndan akut viral hepatit A tüm yönleri ile gözden geçirilmifltir. Anahtar sözcükler: Akut viral hepatit A, hepatit A epidemiyolojisi, hepatit A korunma. Summary In this review, acute viral hepatitis A, which is a frequent infectious disease in Turkey, is discussed in all its aspects. Key words: Acute viral hepatitis A, hepatitis A epidemiology, hepatitis A prophylaxis. Viral hepatitler; dünyada ve ülkemizde en s k görülen enfeksiyon hastal klar ndand r. En s k görülen etkenler hepatit A (HAV), hepatit B (HBV), hepatit C (HCV), hepatit D (HDV) ve hepatit E (HEV) virüsleridir. Hepatit A ve E bafll ca fekal-oral yoldan, di erleri perkütan yol ve cinsel temasla bulafl r. Enfeksiyonun ço u kez anikterik, sübklinik ya da asemptomatik seyretmesi yay l m nda bafll ca rolü oynar. Hastal k fülminan seyredebilir ve ölüme yol açabilir. Hepatit B, C ve D kronikleflebilir. Geçifl önlenebilir olup, Hepatit B ve A için koruyucu afl lar n varl önemlidir. Ulusal Sa l k 21 kapsam nda, 2010 y l na kadar, HBV tafl y c insidans n n en az %80 azalt lmas hedeflenmifltir. 1 Klinik Tan mlama Ani bafllayan sar l k, koyu renkli idrar, ifltahs zl k, halsizlik, bulant, sa üst kadran hassasiyeti, idrarda bilirubin art fl ve serum ALT düzeyinin yükselmesi öncelikle hepatit aç s ndan de erlendirilmeli, ancak hepatitlerin asemptomatik ve/veya anikterik seyredebilece i de unutulmamal - d r. Laboratuvar Tan Ölçütleri Viral hepatitlerin esas tan s için geçerli minimum teknik ELISA d r. Buna göre; farkl hepatit enfeksiyonlar n n saptanmas nda geçerli minimum parametreler flunlard r. 1 Hepatit A tan s için: Anti-HAV IgM ELISA pozitifli i Hepatit B tan s için: HBsAg ve/veya anti-hbc IgM ELISA pozitifli i Hepatit C tan s için: Anti-HCV pozitifli i ve tamamlay c testlerle (RIBA, HCV-PCR) do rulama. Hepatit D tan s için: HBsAg ve/veya anti-hbc IgM pozitifli i ile birlikte Anti-HDV ELISA pozitifli i Hepatit E tan s için: Anti-HEV IgM ELISA pozitifli i Vaka S n fland r lmas Olas Vaka Tan için gerekli laboratuvar ölçütleri araflt r lamam fl ya da tamamlanamam flsa; karaci er fonksiyon testlerinde baflka nedenlerle aç klanamayan anormal de ifliklikler var- 1) Dicle Üniversitesi T p Fakültesi Aile Hekimli i Anabilim Dalı, Aile Hekimli i Uzmanı, Doç. Dr Yay n haklar Türkiye Aile Hekimli i Uzmanl k Derne i (TAHUD)'a aittir. Her hakk sakl d r. Deomed Medikal Medya taraf ndan yay mlanmaktad r. Copyright 2007 Turkish Society of Family Practice. All rights reserved. Published by Deomed Medical Publishing, a division of Deomed Medical Media, Istanbul.

2 sa klini i ve bulafl yolu uyumlu tüm vakalar olas akut viral hepatit olarak bildirilmelidir. Kesin Vaka Hepatit A Klinik tan mlama ile uyumlu ve anti-hav IgM pozitif bulunan vaka veya Klinik tan mlama ile uyumlu ve laboratuvarca do rulanm fl bir A Hepatiti vakas yla epidemiyolojik olarak iliflkili vaka Hepatit B Klinik tan mlama ile uyumlu, anti-hbcigm ve/veya HBsAg pozitif vaka Hepatit C Klinik tan mlama ile uyumlu, tan için gerekli laboratuvar ölçütleri ile do rulanm fl vaka Klinik Örneklerin Al nmas Plazma Hasta kan antikoagülanl, tercihen vakumlu bir tüpe (Vacutainer TM ) al n r. Santrifüje edilerek 2-3 ml plazma k sm a z s zd rmaz kapakl bir tüpe al n r (asla a z pamuk veya flasterle kapat lm fl tüpe konmaz). Kan n al nmas ve serum/plazman n ayr lmas nda kan ve kan ürünleri ile ilgili evrensel güvenlik önlemleri uygulanmal d r! Saklama Koflullar Serum/Plazma <1 hafta saklama için +40C, daha uzun süreli saklama için -200C (IgG için) veya -850C (IgM ve IgG için) 1 Hepatit A Hepatit A virüsü (HAV) hepatovirus genusunda yer al r. HAV, yaklafl k nm çap nda, lineer pozitif polariteli ve RNA s tek sarmall, zarfs z bir virüstür. nsan hepatit A virüsünün en önemli rezervuar d r. Bununla beraber insan d fl rezervuarlar da varolabilir. Marmoset ve flempanzelerde deneysel enfeksiyon oluflturulmufltur. HAV, s ya di er picornavirüslerden daha dayan kl d r. Kurumufl formlar oda s s nda haftalarca enfektivitesini, -20 C de y llarca canl l n korur. Kaynatmakla 5 dakikada harap olurken, 60 C de saatte k sm inaktivasyona u rar. HAV tatl suda, kaynak suyunda, deniz suyunda, kayalarda, istiridyede günler ve aylarca canl kalabilir. Hepatit A virüsü (HAV) fekal-oral yolla bulaflan ve enfeksiyonlar çok yayg n olan bir virüstür. 2-5 Epidemiyoloji Hepatit A, Asya, Afrika ve Orta Güney Amerika da ço u geliflen ülkede (Senegal de %76.2, Belçika da %81.1, Taiwan da %88.7, srail de 95.3, Yugoslavya da %96.9) endemiktir. 6 Bu ülkelerdeki çocuklar n ço u asemptomatik enfeksiyon geçirerek, 5 yafl na kadar enfekte olurlar. Geliflmifl ülkelerde ise düflük endemisite kal b ( skandinav ülkeleri, Japonya, Avustralya ve baz Avrupa ülkeleri) görülür. Bu ülkelerde çocukluk ça nda anti-hav pozitifli i düflükken, yaflla birlikte artar. Geliflmifl ülkelerde HAV insidans n n azalmas ; yüksek kalitede su temini, el temizli inin iyi yap lmas ve insan at klar n n gerekli flekilde yok edilmesi ile aç klanmaktad r. 6 Hepatit A enfeksiyonu ülkemizde yafla ve yöreye göre de iflmek üzere %7.8 ile %87.5 oran nda (Tablo 1) görülür. Eriflkinlerde %90'larda olan anti-hav pozitifli i yafla ba l olarak giderek artar. 2,7-15 Risk Gruplar Genel olarak, konumlar nedeniyle, baz gruplar n hepatit A aç s ndan yüksek riskli olduklar kabul edilir. 4,16,17 1. E itim birliklerinde kalabal k koflullarda yaflayan ve özellikle altyap s yetersiz arazilerde e itime ç kan askeri personel. 2. Entellektüel yetenekleri bozulmufl, özel bak ma gereksinim gösteren hastalar bar nd ran kurumlarda, hastalar ve sa l k /bak m personeli. 3. Küçük çocuklar n gündüz b rak ld klar yuva ve krefllerde, personel ve çocuklar. 4. Kanalizasyon iflçileri. 5. Damar içi uyuflturucu ba ml lar. 178 Kara H Akut Viral Hepatit A

3 Tablo 1 Türkiye de viral hepatit A n n, di er akut viral hepatit enfeksiyonlar aras ndaki s kl 7-13 Çal flmac, Y l Kaynak No Yöre Yafl Grubu Viral Hepatit A S kl (%) Badur, stanbul Çocuk 25.6 S dal, stanbul Çocuk 66.0 K l ç, Kayseri Çocuk 97.3 Badur, stanbul Eriflkin 7.8 Ergönül, Ankara Eriflkin 38.8 Özgenç, zmir Eriflkin 21.0 Turgut, Diyarbak r Eriflkin 32.5 Dündar, Adana Eriflkin 99.9 Hastal k, l man ülkelerde sonbahar veya k fl n erken dönemlerinde pik yapar. Tropikal ve yar tropikal bölgelerde mevsimsel özellik daha az önemlidir. ABD ve Avrupa da mevsimsel özellikler gözlenmemifltir. Ülkemizde daha çok sonbahar ve k fl aylar nda görülür 9,15,16 6. Oral-anal seks iliflkilerinin yo un oldu u eflcinsel gruplar. 7. Hastal k insidans n n düflük oldu u ülkelerden, yüksek endemisite gösteren ülkelere seyahat edenler. Bulaflma Yollar Genel olarak 4 geçifl yolu tespit edilmifltir. 17,18 Kifliden Kifliye Geçifl genellikle aile içinde oldu u gibi, çok yak n temaslarla s n rl d r. Özellikle küçük çocuklarda aile içi bulafl m s kl kla olur. Bulaflman n yak n temasla olmas ve inkübasyon döneminin haftalarca sürmesi; hepatit A salg nlar - n n toplumda yavafl yay lmas na, pik düzeye aylar içinde ulaflmas na ve salg n n daha uzun sürede sona ermesine neden olmaktad r. 19 Besinler ve Su Yoluyla Bulaflma Özellikle geliflen ülkelerde kanalizasyon sistemlerinin yeterince düzenli olmamas ve su temininin uygun olmamas bu yolla bulafl m ön plana ç karmaktad r. Parenteral Bulaflma Yap lan çal flmalarda HAV n çok ender de olsa kan transfüzyonu ile geçebilece i gösterilmifltir. Genel olarak HAV n kanla; sar l n bafllamas ndan 25 gün, serolojik olarak saptanmas ndan gün ve sar l ktan 3-7 gün önce bulafl c oldu u kabul edilir. Prenatal Geçifl Viremik anne kan ile, plasenta ayr lmas s ras nda virüs fetal dolafl ma geçebilir ya da bebek enfeksiyonu anne d flk s ile temasla alabilir. 20,21 Di er Geçifl Yollar Bu yollar d fl nda; cinsel partnerler aras bulaflma (homoseksüellerde önemli), endemik bölgelere seyahatler, uyuflturucu ilaç kullan m gibi yollar, özellikle geliflmifl ve düflük endemisite gösteren ülkelerde önemlidir. 22,23 Klinik nkübasyon Dönemi Hepatit A n n inkübasyon dönemi gün aras nda de iflir; ortalama 28 gündür. 2,14 Erken semptomlar müphem ve nonspesifik oldu undan inkübasyon süresini saptamak zordur. Befl gün kadar süren preikterik dönemde atefl, bafla r s, ifltahs zl k, bulant, kusma ve kar n a r s görülebilir. 14 Sar l n bafllang c kesin bir belirleyici olarak al n rsa hastal n son dönemlerine dek fark edilmeyebilir. Hastal - n bafllang c için en önemli gösterge idrar renginin de iflmesidir. Viral hepatit A enfeksiyonunun klinik seyri, tipik ve atipik olmak üzere iki grupta incelenir. 2,18,24 Tipik Hepatit A Üç fiekilde Seyreder 1. Belirtisiz hepatit A: Tarama s ras nda anti-hav pozitifli i ile tan konulur. Türkiye Aile Hekimli i Dergisi Turkish Journal of Family Practice Cilt 11 Say

4 2. Subklinik hepatit A: Tarama s ras nda anti-hav pozitifli i yan nda, transaminaz yüksekli i de vard r. 3. Klinik hepatit A: Laboratuvar de erleri müspetli i yan nda, klinik belirtiler de mevcuttur. kteri bulunanlar ikterik, ikteri bulunmayanlar ise anikterik hepatit A olarak de- erlendirilir. Anikterik vakalar n, ikterik vakalara oran farkl epidemiyolojik çal flmalarda yafla ba l olmak üzere 12:1 ila 1:3.5 olarak bildirilmifltir. Hastalar n büyük bölümünde (%50-80) hepatomegali saptan r. Karaci er sert, kenarlar düzenli bazen hassas olabilir. Hastalar n %4-9 unda splenomegali ve lenfadenopati saptan r. 2,16,17 fiekil 1 de HAV enfeksiyonunun seyri görülmektedir. Atefl varsa, genellikle sar l n ilk bir kaç gününde normale döner. Hastal n bafllang c ndan 2-3 hafta sonra d flk rengi normalleflir ve bu hastal n rezolüsyonu için iyi bir iflarettir. Kafl nt, kolestaz n s k görülen bir belirtisidir. Tipik bir akut viral hepatit yafla göre de iflmek üzere, belirtilerin ortaya ç k fl ndan 1 ila 8 hafta kadar sonra klinik olarak iyileflir. Biyokimyasal düzelme 3-16 hafta, histolojik iyileflme ise 6-18 hafta sonra olur. Ortalama %7 civar nda gözlenen atipik seyir 3 flekilde tan mlanm flt r: Kolestatik, relapsing ve fulminan hepatit A. Ölüm oran dikkati çekecek bir ölçüde yafla ba l d r y llar nda Grönland adalar nda meydana gelen salg nda 4961 hastadan 17 si (%0.3) kaybedilmifl, 45 yafl üzerinde ölüm oran %2.1 olarak tespit edilmifltir. Ölen 17 vakan n 11 inin nedeni hepatik koma, 4 ünün serebral ve GIS kanamas, 2 sinin ise menenjit ve apandisit gibi komplikasyonlardan oldu u belirtilmifltir. 2,24-27 Tan Tan, anamnez, fizik muayene ve laboratuvar bulgular ile konulur. Anamnez ve fizik muayene bulgular, di er akut viral hepatitlerden farkl de ildir. Ancak salg n varsa tan kolaylafl r. fiekil 1 HAV enfeksiyonunun klinik ve laboratuvar bulgular n n seyri Kara H Akut Viral Hepatit A

5 Laboratuvar Bulgular Akut viral hepatitlerin laboratuvar de erlendirilmesi; genel laboratuvar bulgular, karaci er hasar ve virüse iliflkin göstergelerle yap l r. 1. Genel Laboratuvar Bulgular 11,24,28 Genel olarak tipik akut viral hepatitli hastada normal ya da hafifçe düflmüfl parçal lökosit say s ve nispeten lenfositoz vard r. Beyaz küre miktar /mm 3 ün üstünde ise hastal n daha ciddi bir formu olabilir. Nadiren agranülositoz, trombositopeni, pansitopeni, ya da aplastik anemi görülebilir. Herhangi bir kanama komplikasyonu olmaks z n minör p ht laflma bozukluklar ve fibrinojen düzeyinde azalma ortaya ç kabilir. P ht laflma faktörlerinde ileri derecede azalma fülminan hepatitin göstergesi olabilir. 2. Karaci er Hasar n n Neden Oldu u Bulgular Akut viral hepatitte serum bilirübinleri, aspartat aminotransferaz (AST), alanin aminotransferaz (ALT), alkalen fosfataz (ALP) ve γ-glutamil transferaz (γ-gt) de erleri yükselir. Bu parametreler aras nda akut viral hepatitle en uyumlu olanlar AST ve ALT deki yükselmelerdir. Bu iki enzimin yüksek de erleri hepatosellüler hasar n kantitatif ve duyarl birer göstergesidir. Transaminazlardaki art fl genellikle prodromal dönemle bafllar ve klinik belirtilerin bafllamas ndan 3-10 gün sonra doruk düzeylere eriflir. Serum ALT genellikle IU/lt düzeyindedir. Ancak ikterik enfeksiyonlarda IÜ/lt yi aflabilir. Alkalen fosfataz (ALP) genellikle orta derecede yüksektir. Yüksek seviyeleri genellikle hepatitle iliflkili kolestaz gösterir. Genel olarak ALP ve γ-gt düzeyleri normalin 2 kat n aflmaz, ancak özellikle kolestaz n varl ve derecesini saptamakta yard mc olurlar. 11,24,28 Tedavi Akut viral hepatitlerde özgül bir tedavi yoktur. Hastal k belirtileri bafllad ktan sonra enfeksiyonun seyrini de ifltirecek ilaç mevcut de ildir. Hastalar n büyük bölümü evinde istirahat ettirilip, belirli aral klarla ça r larak izlenir, hastaneye yat r lmalar gerekmez. Fülminan hepatit, koagülopati, ensefalopati, kar n a r s ya da kusma ile birlikte inatç bulant, bilirubin ya da transaminaz yüksek olanlar hastaneye yat r l rlar. Viral hepatitlerin akut döneminde duruma göre yatak istirahati önerilebilir. 4 Hastalar aç kalmayacak flekilde beslenmelidirler. Özel bir diyeti yoktur. Protrombin zaman (PTZ) AVH li hastalarda kolestaz ve fülminan seyir esnas nda olmak üzere iki nedenden dolay yükselir. Üç gün üst üste 10 mg K vitamini kas içine verilir. Kolestaza ba l ise PTZ k sal r. Fülminan hepatit olgular hastanede izlenmeli, tedavi hastan n durumuna göre planlanmal d r. 4,25,28 Korunma Genel Önlemler HAV esas olarak fekal-oral yolla bulafl r, virüsün yiyecek, su ve çevreyi kontamine etmesinin önlenmesi en önemli kontrol yöntemidir. Hijyenik yaflam, el y kama ve g da elleyicilerinin kontrolü hepatit A n n insandan insana aile içi, hastane içi ve toplum yay l m n önlemede önemlidir. 29 mmünizasyon Pasif ve aktif olmak üzere iki flekildedir. Pasif mmünizasyon mmün serum globulin (ISG), daha önceden hepatit A ya karfl immünite gelifltirmifl insanlardan elde edilir. ISG nin plazma yar ömrü gündür. Virüsle temastan 2 hafta önce ve 2 hafta sonra erken inkübasyon döneminde uyguland nda hepatit A enfeksiyonunun klinik tablosunun ortaya ç k fl n önler ya da hafif bir klinikle seyretmesini sa lar. ISG nin uygulanmas ndan sonra spesifik anti-hav nötralizan antikorlar; nötralization assay, radioimmunofocus inhibition veya radioimmunassay gibi yöntemlerle saptanabilir. Hepatit A bulafl m n n engellenmesi için ISG uygulanmas önerilenler: 1. Geliflmekte olan bölgelere 3 aydan daha k sa süre için seyahat edenler, 2. Hepatit A l kiflilerle ayn evi paylaflan ve seksüel iliflki kuranlar, 3. Krefl ve yuvalarda; personel, bak c, çocuk alt de ifltirenler, Türkiye Aile Hekimli i Dergisi Turkish Journal of Family Practice Cilt 11 Say

6 4. Okullarda salg n s ras nda, özellikle tuvalet temizleyenler dahil seronegatif kifliler, 5. Hastanelerde salg nlarda d flk ve enfekte hastalarla temasta olan kifliler, 6. Hepatit A l hastan n haz rlad yiyece i yiyenler ISG temas izleyen iki hafta içinde uygulan r. Hindistan da bir salg nda ISG uygulamas n n salg n azalt c ya da önleyici bir etkisinin olmad saptanm fl, gelecekteki salg nlarda da uygulanmas n n tavsiye edilmedi i belirtilmifltir. ISG in ola an dozu ml/kg intramüsküler tek dozdur, doza ba l olmak üzere % oranlar nda 2-6 ay koruyucudur. 2,30-32 Aktif mmünizasyon Enfeksiyöz virüs ya da bileflenlerinin insana verilerek aktif immün cevab n uyar lmas ile antikor üretimi oluflturulmaya çal fl l r. Günümüze kadar inaktif, atenüe ve kombine olmak üzere 7 tip afl gelifltirilmifltir. Hepatit A afl s n n afla daki risk gruplar na yap lmas önerilmektedir. 1. Geliflmekte olan bölgelere seyahat edenler: 3 aydan daha uzun ve süre için, s k s k seyahat edenler, Askeri ve diplomatik personel, 2. Ciddi seyredebilece inden dolay kronik karaci er hastal olanlar, 3. S k s k faktör VIII alan hemofili hastalar (afl SC yap lmal, afl lamadan önce kontrol yap labilir), 4. Uyuflturucu kullananlar, 5. Laboratuvarda direkt virusla temas olan personel, 6. Salg nlar s ras nda zihinsel özürlü kifliler, 7. Çocuk bak m merkezlerinde çal flan personel, 8. Homoseksüeller, 9. Hijyen uyumu zay f temizlik iflçileri ve g da elleyicileri. Antiepileptik valproat alan ve hepatit A geçiren 5 çocukta akut karaci er yetersizli i geliflmifl ve bir çocuk kaybedilmifltir. Bu nedenle valproat alan ve hepatit A ile karfl laflma riski bulunan seronegatif kifliler afl lanmal - d r. 2,31-33 naktif Afl lar naktif hepatit A afl s antikor üretiminin d fl nda, HAV spesifik T hücre proliferasyonunu ve gamma interferon üretimini de sa lar. Günümüze kadar lisans alm fl ve almak üzere bulunan 5 inaktif hepatit A afl s mevcuttur. Formalinle inaktive afl lar, viral kapsid antijenleri ve viral partiküller içerir. mmünojenik potansiyel kapsid antijenlerine ba l d r. Bunlardan ilk lisans alan afl Smith Kline Beecham Biologicals firmas taraf ndan ç kart lm flt r. Afl : Havrix 720 ELISA ünite/doz, 1440 ELISA ünite/doz fleklinde 1 ml lik preparatlar mevcuttur. Afl dozu olarak 1-15 yafl aras çocuklarda 720 ELISA ünitesi (EU), eriflkinlerde ise 1440 EU önerilmektedir. lk doz ve 2. doz aras nda 6 ay süre olmas önerilmektedir. Bir di er inaktif afl Pasteur Merieux firmas taraf ndan ç kart lm flt r: Avaxim 160 ELISA ünite/doz fleklinde 0.5 ml lik preparatlar mevcuttur. Afl 6 ay arayla iki doz fleklinde önerilmektedir. 2,31,34,35 Ülkemizde iki inaktif hepatit A afl s bulunmaktad r. lki; SmithKlineBeecham Biologicals n Havrix idir. kincisi; Pasteur Merieux nün Avaxim idir. Afl lar 6 ay aral kl iki dozda yap l r. naktif hepatit A afl lar 2-8 C de tutulmal, dondurulmamal, fl ktan korunmal, dilüe edilmemeli, di er afl larla ayn fl r ngada kar flt r larak verilmemelidir. Afl etkisi azalaca ndan dolay gluteal bölgeye verilmemeli, deltoid kasa yap lmal d r. Hemofili hastalar d fl nda sübkütan uygulama önerilmemektedir. 2,31,34,35 Kombine Afl Son y llarda SmithKlineBeecham Biologicals n hepatit A ve B afl lar n içeren kombine afl Twinrix ç km flt r. Yafllar aras ndaki sa l kl gönüllülerde yap lan çal flmada 0, 1, 6 aylarda yap lan afl n n 36. aydaki serokonversiyonlar HAV için %100 iken, HBV için %97 olarak tespit edilmifltir. Ayr ca 1-15 yafllarda çocuklardaki denemelerde de güvenli ve immünojenitesi yüksek bulunmufltur. 2,36, Kara H Akut Viral Hepatit A

7 Kaynaklar 1. T.C. Sa l k Bakanl -Bulafl c Hastal klar n hbar ve Bildirim Sistemi. Standart Tan, Sürveyans Ve Laboratuvar Rehberi tarihinde eriflilmifltir. 2. Akbulut A. HAV Enfeksiyonu. Viral Hepatit Kitab de. Ed. Bal k, Tekeli E. Ankara, VHSD, Gosert R, Dollenmaier G, Weitz M. Identification of active-site residues in protease 3C of hepatitis A virus by site-directed mutagenesis. Journal of Virology 1997; 71: Battegay MB, Gust ID, Feinstone SM. Hepatitis A virus. Principles and Practice of Infectious Diseases de. Ed. Mandell GL, Bennett JE, Dolin R. 4. bask. New York, Churchill Livingstone, 1995; Bidawid S, Farber JM, Sattar SA, Hayward S. Heat inactivation of hepatitis A virus in dairy foods. J Food Prot 2000; 63: Szmuness W, Dienstag JL, Purcell RH ve ark. The prevalance of antibody to hepatitis A antigen in various parts of the world: A plot study Am J Epidemiol 1977; 106: Badur S. Ülkemizde viral hepatitlerin durumu (Viral Hepatitle Savafl m Derne i Raporu). Viral Hepatit 94 de. stanbul, Ed. K l çturgay K. Nobel T p Kitabevleri; 1994; S dal M, O uz F, Okan F, Elçio lu N, Oraltay P. Akut viral hepatitli olgular n analizi. Klimik Derg 1990; 3: K l ç H, fiahin, Y ld r m MS, Koç AN, Ar nç H. HAV seroprevalans n n yafl ve mevsimsel analizi. Viral Hepatit Derg 1996; 2: Ergönül MÖ, Solak S, Tekeli E. Akut viral hepatitli hastalar n etyolojik da- l m. XXVII. Türk Mikrobiyoloji Kongresi May s 1996 Antalya. Program ve Özet Kitab ; Özgenç O, Bilgin E, Köse fi, Sivrel A. Akut viral hepatitlerin serolojik göstergelerle tan s. Enfeksiyon dergisi (Turkish Journal of Infection) 1992; 6: Turgut H, Turhano lu M, Ayd n K ve ark. Akut viral hepatit olgular n n etyolojik ve epidemiyolojik özellikleri. Enfeksiyon Dergisi (Turkish Journal of Infection) 1992; 6: Dündar H, Yaman A, Çetiner S, K l ç NB, Apan TZ. Kan donörlerinde ve random seçilmifl hasta örneklerinde muhtelif hepatit markerlerinin s kl. Türk Mikrobiyol Cem Derg 1994; 24: Ceyhan M. Hepatit A Afl s. Katk Pediatri Dergisi 1998; 19: Stewart DR, Morris TS, Purcell RH, Emerson SU. Detection of antibodies to the nonstructural 3C proteinase of hepatitis A. The Journal of Infectious Diseases 1997; 176: Babacan F, Över U. A hepatiti. Ed. K K l çturgay K. Viral Hepatit 94 de. stanbul, Nobel T p Kitabevleri, 1994; Poovorawan Y, Tieamboonlers A, Chumdermpadetsuk S, Glück R, Cryz SJ Jr. Control of hepatitis A outbreak by active immunization of high-risk susceptible subjects. The Journal of Infectious Diseases 1994; 169: Stapleton JT, Lemon SM. Hepatitis A and E. Infectious Diseases de. Ed. Hoeprich PD, Jordan MC, Ronald AR. 5. bask. Philadelphia, JB Lippincott Company 1994; Akbulut A, K l ç SS, Felek S, Akbulut H. The prevalence of hepatitis A in the Elaz Region. Turk J Med Sci 1996; 26: Michielsen PP, Van Damme P. Viral hepatitis and pregnancy. Acta Gastroenterol Belg 1999; 62: McDuffie RS Jr, Bader T. Fetal meconium peritonitis after maternal hepatitis A. Am J Obstet Gynecol 1999; 180: Asher LV, Binn LN, Mensing TL, Marchwicki RH, Vassell RA, Young GD. Pathogenesis of hepatitis A in orally inoculated owl monkeys (Autos trivirgatus). J Med Virol 1995; 47: Sundkvist T, Hamilton GR, Hourihan BM, Hart IJ. Outbreak of hepatitis A spread by contaminated drinking glasses in a public house. Commun Dis Public Health 2000; 3: Akbulut A, K l ço lu A, Felek S, Kalkan A, K l ç SS. Akut viral hepatit A olgular n n de erlendirilmesi. Viral Hepatit Derg 1998: Felek S. Karaci er ve safra yollar enfeksiyonlar. Sistemik Enfeksiyon Hastal klar Kitab nda. Ed. Felek S. 1. Bask. stanbul, Nobel T p Kitabevi. 1997; Ciocca M. Clinical course and consequences of hepatitis A infection. Vaccine 2000; 18: Skinhoj P, Mikkelsen F, Hollinger FB. Hepatitits A in Greenland: importance of specific antibody testing in epidemiologic surveillance. Am J Epidemiol 1977; 105: Hollinger FB, Ticehurst J. Hepatitits A virus. Fields Virology de. Ed. Fields BN, Knipe DM. 2. bask. Newyork Raven Press 1990; Bidawid S, Farber JM, Sattar SA. Contamination of foods by food handlers: experiments on hepatitis A virus transfer to food and its interruption. Appl Environ Microbiol 2000;66: Green MS, Cohen D, Lerman Y ve ark. Depression of the immune response to an inactivated hepatitis A vaccine administered concomitantly with immüne globulin. The Journal Infectious Diseases 1993; 168: Salisbury DM, Begg NT. Immunisation against infectious disease. Bicentenary edition (II. Edition) HMSO prited UK, 1996: Aszkenasy OM. A community outbreak of hepatitis A in a religious community in Indiana: failure of immune serum globulin to prevent the spread of infection. Epidemiol Infect 2000; 124: Fayad M, Choueiri R, Mikati M. Fatality from hepatitis A in a child taking valproate. J Child Neurol 2000; 15: Türkiye Aile Hekimli i Dergisi Turkish Journal of Family Practice Cilt 11 Say

8 34. Cederna JB, Klinzman D, Stableton JT. Hepatitis A virus-specific humoral and cellular immune responses following immunization with a formalininaktivated hepatitis A vaccine. Vaccine 1999; 18: Horng YC, Chang MH, Lee CY, Safary A, Andre FE, Chen DS. Safety and immunogenicity of hepatitis A vaccine in healthy children. Pediatr Infect Dis J 1993; 12: Tholen S. The first combined vaccine against hepatitis A and B: An overview. First World congress on vaccine and immunization. Istanbul, Turkey. April 26-30, Prevention of hepatitis A through active or passive immunization: Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Morb Mortal Wkly Rep 1999; 1: Gelifl tarihi: Kabul tarihi: letiflim adresi: Doç. Dr. smail Hamdi Kara Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimli i Anabilim Dalı Diyarbak r ihkara13@yahoo.com 184 Kara H Akut Viral Hepatit A

Viral Hepatitler. Hepatit A Virus. Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış. Hepatit Tipleri. Hepatit A Klinik Özellikler

Viral Hepatitler. Hepatit A Virus. Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış. Hepatit Tipleri. Hepatit A Klinik Özellikler Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış Viral Hepatitler İnfeksiyöz Viral hepatitler A NANB E Enterik yolla geçen Dr. Ömer Şentürk Serum B D C F, G, TTV,? diğerleri Parenteral yolla geçen Hepatit Tipleri A B

Detaylı

Hepatit B. HASTALIK Hepatit B nin etkeni nedir? Hepatit B hepatit B virüsü (HBV) ile meydana getirilen bir hastal kt r.

Hepatit B. HASTALIK Hepatit B nin etkeni nedir? Hepatit B hepatit B virüsü (HBV) ile meydana getirilen bir hastal kt r. Hepatit B HASTALIK Hepatit B nin etkeni nedir? Hepatit B hepatit B virüsü (HBV) ile meydana getirilen bir hastal kt r. HBV nas l yay l r? Hepatit B, hepatit B li kiflilerin kan veya vücut s v lar yoluyla

Detaylı

Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları

Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları HEPATİT B TESTLERİ Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları Hepatit B virüs enfeksiyonu insandan insana kan, semen, vücut salgıları ile kolay bulaşan yaygın görülen ve ülkemizde

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)

Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle /AIDS Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada /AIDS Dünya Sa l k Örgütü (DSÖ)/UNAIDS taraf ndan Aral k 2010 tarihinde

Detaylı

Ankara linde Hepatit B ve Hepatit C nfeksiyonu Seroprevalans

Ankara linde Hepatit B ve Hepatit C nfeksiyonu Seroprevalans Ankara linde Hepatit B ve Hepatit C nfeksiyonu Seroprevalans Birgül KAÇMAZ 1 1 Gazi Üniversitesi T p Fakültesi, Merkez Mikrobiyoloji Laboratuvar, ANKARA ÖZET Viral hepatitler gerek dünyada gerekse ülkemizde

Detaylı

Uz. Dr. Ali ASAN. Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

Uz. Dr. Ali ASAN. Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği Uz. Dr. Ali ASAN Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği 1 2 Tarihçe Enfeksiyöz A E Enterik geçiş Viral hepatit Serum NANB B D C Diğer HGV,TT

Detaylı

Hepatit A:Gözden Geçirme

Hepatit A:Gözden Geçirme Hepatit A:Gözden Geçirme Doç.Dr.Funda Şimşek SB Okmeydanı EAH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Hepatit Akademisi 2017-Bursa 27-32 nm çapında Sferik, zarfsız Picornaviridae ailesinden Hepatovirus

Detaylı

HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR

HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR Hepatit C nedir? Hepatit C virüsünün neden olduğu karaciğer hastalığıdır. Hepatit C hastalığı olarak bilinir ve %70 kronikleşir, siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri

Detaylı

Hepatit A. HASTALIK Hepatit A n n etkeni nedir? Hepatit A n n etkeni hepatit A virüsüdür (HAV).

Hepatit A. HASTALIK Hepatit A n n etkeni nedir? Hepatit A n n etkeni hepatit A virüsüdür (HAV). Hepatit A HASTALIK Hepatit A n n etkeni nedir? Hepatit A n n etkeni hepatit A virüsüdür (HAV). Hepatit A nas l yay l r? Hepatit A virüsü, hepatit A geçirmekte olan kiflilerin d flk s ile yay lmaktad r.

Detaylı

Sa l k Personelinde Afl lama

Sa l k Personelinde Afl lama Prof. Dr. Gaye USLUER Eskiflehir Osmangazi Üniversitesi T p Fakültesi, nfeksiyon Hastal klar ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal, ESK fieh R e-posta: gusluer@ogu.edu.tr S a l k personeli afl yla önlenebilir

Detaylı

Ankara Bölgesinde Sa l kl Bireylerde HAV, HBV, HCV Seropozitifli inin Yafl ve Cinsiyete Göre Da l m

Ankara Bölgesinde Sa l kl Bireylerde HAV, HBV, HCV Seropozitifli inin Yafl ve Cinsiyete Göre Da l m HAV, HBV, HCV Seropozitifli inin Yafl ve Cinsiyete Göre Da l m Halil KURT 1, smet BATTAL 2, Osman MEM KO LU 1, Ayflegül YEfi LKAYA 1, Emin TEKEL 1 1 Ankara Üniversitesi T p Fakültesi, Klinik Bakteriyoloji

Detaylı

ÖZET. Anahtar Kelimeler: Hepatit B virus, izole anti-hbc, donör. Nobel Med 2009; 5(Suppl 1): 17-21

ÖZET. Anahtar Kelimeler: Hepatit B virus, izole anti-hbc, donör. Nobel Med 2009; 5(Suppl 1): 17-21 Doç. Dr. Selçuk Kaya 1, 2, Dr. Hasan Kesbiç 1, Yrd. Doç. Dr. Güçhan Alano lu 2, Doç. Dr. Buket Cicio lu Ar do an 1, Yrd. Doç. Dr. Emel Sesli Çetin 1, Dr. Tekin Tafl 1, Doç. Dr. Mustafa Demirci 1 1 Süleyman

Detaylı

HEPATİT A MİKROBİYOLOJİ EPİDEMİYOLOJİ. Dr. Asım ÜLÇAY

HEPATİT A MİKROBİYOLOJİ EPİDEMİYOLOJİ. Dr. Asım ÜLÇAY HEPATİT A MİKROBİYOLOJİ EPİDEMİYOLOJİ Dr. Asım ÜLÇAY SUNUM PLANI Genel bilgi Mikrobiyoloji Genom yapısı Direnç-duyarlılık Risk faktörleri Epidemiyoloji HEPATİT A Primer hepatotrop virüsler Hepatit A virüs

Detaylı

Pnömokokal hastal klar

Pnömokokal hastal klar Pnömokokal hastal klar HASTALIK Pnömokokal hastal klar n etkeni nedir? Pnömokokal hastal klara Streptococcus pneumoniae ad verilen bir bakteri neden olur. Bu bakterinin 80 den fazla tipi vard r. Bunlar

Detaylı

Hatay Bölgesindeki Kan Donörlerinde HBV, HCV, HIV ve VDRL Seropozitifli i

Hatay Bölgesindeki Kan Donörlerinde HBV, HCV, HIV ve VDRL Seropozitifli i Hatay Bölgesindeki Kan Donörlerinde HBV, HCV, HIV ve VDRL Seropozitifli i Sabahattin OCAK 1, Nizami DURAN 2, Lütfü SAVAfi 1, Yusuf ÖNLEN 1, M. Ali D BEK 3 1 Mustafa Kemal Üniversitesi T p Fakültesi, nfeksiyon

Detaylı

ELAZIĞ İLİ 7-14 YAŞ ARASI ÇOCUKLARDA HEPATİT VİRÜSLERİ SEROPOZİTİFLİKLERİ

ELAZIĞ İLİ 7-14 YAŞ ARASI ÇOCUKLARDA HEPATİT VİRÜSLERİ SEROPOZİTİFLİKLERİ ELAZIĞ İLİ 7-14 YAŞ ARASI ÇOCUKLARDA HEPATİT VİRÜSLERİ SEROPOZİTİFLİKLERİ Hatice Handan AKBULUT*, İlhami ÇELİK**, Serdal GÜNGÖR***, Hakan AYDINOĞLU***, Yaşar DOĞAN*** * Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR

ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR GUATR NED R? Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Tiroid bezi Guatr Tiroid

Detaylı

Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu. Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa

Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu. Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa Olgu 24 yaşında erkek hasta 6. sınıf tıp öğrencisi Ortopedi polikliniğine başvurmuş Rutin

Detaylı

Hemflire ve Yard mc Sa l k Personelinde Hepatit B ve C Seroprevalans

Hemflire ve Yard mc Sa l k Personelinde Hepatit B ve C Seroprevalans Türk Aile Hek Derg 2007; 11(3): 115-119 Araflt rma Research Article Hemflire ve Yard mc Sa l k Personelinde Hepatit B ve C Seroprevalans PREVALENCE OF HEPATITIS B AND C IN HEALTH CARE WORKERS Özgür Erdem

Detaylı

Kahraman Marafl ta Difl Hekimleri ve Di er Difl Sa l Personeli Aras nda Hepatit B ve C Seroprevalans

Kahraman Marafl ta Difl Hekimleri ve Di er Difl Sa l Personeli Aras nda Hepatit B ve C Seroprevalans Di er Difl Sa l Personeli Aras nda Hepatit B ve C Seroprevalans Hasan UÇMAK 1, Ömer Faruk KÖKO LU 1, Mustafa ÇEL K 2, Nuretdin KUZHAN 1, Remzi TOPRAK 1 1 Kahraman Marafl Sütçü mam Üniversitesi T p Fakültesi,

Detaylı

Travmalı hastaya müdahale eden sağlık çalışanları, hasta kanı ve diğer vücut salgıları ile çalışma ortamında karşılaşma riski bulunan diğer sağlık

Travmalı hastaya müdahale eden sağlık çalışanları, hasta kanı ve diğer vücut salgıları ile çalışma ortamında karşılaşma riski bulunan diğer sağlık Doç. Dr. Onur POLAT Travmalı hastaya müdahale eden sağlık çalışanları, hasta kanı ve diğer vücut salgıları ile çalışma ortamında karşılaşma riski bulunan diğer sağlık personeli gibi hastalardan bulaşabilecek

Detaylı

Akut ve Kronik Hepatit B Aktivasyonunun Ayrımı. Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi

Akut ve Kronik Hepatit B Aktivasyonunun Ayrımı. Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Akut ve Kronik Hepatit B Aktivasyonunun Ayrımı Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Akut Hepatit B ve Kronik Hepatit Aktivasyonunun Ayrımı Neden AHB ve KHB-A karışır? Neden AHB ve KHB-A

Detaylı

Pratisyen hekimlerin hepatit B ve hepatit C hakk ndaki bilgi düzeyleri

Pratisyen hekimlerin hepatit B ve hepatit C hakk ndaki bilgi düzeyleri ÖZGÜN ARAfiTIRMA Pratisyen hekimlerin hepatit B ve hepatit C hakk ndaki bilgi düzeyleri Knowledge levels of general practitioners employed in Mersin province about hepatitis B and hepatitis C Erdinç NAYIR

Detaylı

Akut Viral Hepatit A ve B Olgular n n De erlendirilmesi

Akut Viral Hepatit A ve B Olgular n n De erlendirilmesi Akut Viral Hepatit A ve B Olgular n n De erlendirilmesi Alper EKER 1, Özlem TANSEL 1, Figen KULO LU 1, Filiz AKATA 1 1 Trakya Üniversitesi T p Fakültesi, Klinik Bakteriyoloji ve nfeksiyon Hastal klar Anabilim

Detaylı

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H

Detaylı

Ege Üniversitesi T p Fakültesinde Çal flan Hekim, Hemflire, Teknisyen ve ntörnlerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi, Tutum ve Davran fllar

Ege Üniversitesi T p Fakültesinde Çal flan Hekim, Hemflire, Teknisyen ve ntörnlerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi, Tutum ve Davran fllar Ege Üniversitesi T p Fakültesinde Çal flan Hekim, Hemflire, Teknisyen ve ntörnlerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi, Tutum ve Davran fllar Meltem IfiIKGÖZ TAfiBAKAN, Tansu YAMAZHAN, Güray ARSU, Hüsnü

Detaylı

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz? CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.

Detaylı

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi 03.05.2016 OLGU 38 yaşında evli kadın hasta İki haftadır olan bulantı, kusma, kaşıntı, halsizlik, ciltte ve gözlerde

Detaylı

Akut Hepatit B ve Kronik Hepatit B Reaktivasyonu Ayrımı. Dr. Şafak Kaya SBÜ Gazi Yaşargil SUAM Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Akut Hepatit B ve Kronik Hepatit B Reaktivasyonu Ayrımı. Dr. Şafak Kaya SBÜ Gazi Yaşargil SUAM Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Akut Hepatit B ve Kronik Hepatit B Reaktivasyonu Ayrımı Dr. Şafak Kaya SBÜ Gazi Yaşargil SUAM Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji HBV Neden Önemli? Dünyada yaklaşık 400 milyon kişi HBV ile

Detaylı

Diyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet

Diyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet Diyabet te Sağlık Önerileri Diyabet BR.HLİ.041 Diyabette Sağlık Önerileri Her sağlıklı birey gibi diyabetli birey de bireysel bakımını sağlamalı; diyabete bağlı gelişen özellikli durumlarda gereken uygulamaları

Detaylı

Çocuk ve Tüberküloz (Verem)

Çocuk ve Tüberküloz (Verem) TÜRK TORAKS DERNEĞİ EĞİTİM KİTAPLARI SERİSİ Çocuk ve Tüberküloz (Verem) Pediyatrik Akciğer Hastalıkları Çalışma Grubu TÜRK TORAKS DERNE E T M K TAPLARI SER S Türk Toraks Derne i yay n d r Türk Toraks Derne

Detaylı

Hepatit Hastalığı Gebelikten Etkilenir mi?

Hepatit Hastalığı Gebelikten Etkilenir mi? GEBELİKTE HEPATİT Gebelik ve hepatit Gebelik ve hepatit iki ayrı durumu anlatır. Birincisi gebelik sırasında ortaya çıkan akut hepatit tablosu, ikincisi ise kronik hepatit hastasının gebe kalmasıdır. Her

Detaylı

Gebelikte Viral Enfeksiyonlar

Gebelikte Viral Enfeksiyonlar Gebelikte Viral Enfeksiyonlar Prof. Dr. Sabahattin ALTUNYURT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Perinatoloji BD 2016 İzmir Gebelikte Viral Enfeksiyonlar Gebelikte geçirilen

Detaylı

Akut Hepatitler. Doç. Dr. Fehmi Tabak

Akut Hepatitler. Doç. Dr. Fehmi Tabak Tıp Eğitimi Etkinlikleri.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Hepato-Bilier Sistem ve Pankreas Hastal klar Sempozyum Dizisi No: 28 Ocak 2002; s. 43-55 Sürekli İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp

Detaylı

HIV/AIDS HASTALI INDA SON GEL fimeler

HIV/AIDS HASTALI INDA SON GEL fimeler /AIDS HASTALI INDA SON GEL fimeler Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) /AIDS hastal sadece eriflkinleri de il, bebek, çocuk, genç, yafll demeden rk, cinsiyet,

Detaylı

De iflik Serolojik Belirleyicilere Sahip Hastalarda HBV-DNA n n De erlendirilmesi

De iflik Serolojik Belirleyicilere Sahip Hastalarda HBV-DNA n n De erlendirilmesi De iflik Serolojik Belirleyicilere Sahip Hastalarda HBV-DNA n n De erlendirilmesi Hüseyin GÜDÜCÜO LU 1, Hamza BOZKURT 1, Görkem YAMAN 1, Nihat KUTLUAY 1, Mustafa BERKTAfi 1 1 Yüzüncü Y l Üniversitesi T

Detaylı

Prof. Dr. Haluk ERAKSOY İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Prof. Dr. Haluk ERAKSOY İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Haluk ERAKSOY İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı HCV İnfeksiyonu Akut hepatit C Kronik hepatit C HCV İnfeksiyonu Akut Viral

Detaylı

SAĞLIK PERSONELİ İÇİN BİLGİ NOTU

SAĞLIK PERSONELİ İÇİN BİLGİ NOTU SAĞLIK PERSONELİ İÇİN BİLGİ NOTU HEPATİT A Picornaviridea ailesi üyesi olan hepatit A virüsünün etken olduğu, karaciğerin akut bir enfeksiyonudur. Virüs diğer dokuları enfekte edebilirse de, klinik görünüm

Detaylı

VİRAL HEPATİTLE SAVAŞIM DERNEĞİ www.vhsd.org

VİRAL HEPATİTLE SAVAŞIM DERNEĞİ www.vhsd.org HAV ENFEKSİYONUNDAN KORUNMA VİRAL HEPATİTLE SAVAŞIM DERNEĞİ www.vhsd.org Doç. Dr Selma Tosun Viral Hepatitle Savaşım Derneği Yönetim Kurulu üyesi 3-4 Ekim 2009 Hepatit A virüsün iüü esas bulaş yolu fekal

Detaylı

TLERDE SEROLOJİK/MOLEK HANGİ İNCELEME?) SAPTANMASI

TLERDE SEROLOJİK/MOLEK HANGİ İNCELEME?) SAPTANMASI * VİRAL V HEPATİTLERDE TLERDE SEROLOJİK/MOLEK K/MOLEKÜLER LER TESTLER (NE ZAMANHANG HANGİ İNCELEME?) *VİRAL HEPATİTLERDE TLERDE İLAÇ DİRENCİNİN SAPTANMASI *DİAL ALİZ Z HASTALARININ HEPATİT T AÇISINDAN

Detaylı

GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL

GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Hasta Rehberi Say 7 GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Genç Yetiflkinlerde Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 7 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading

Detaylı

GEBELİK VE VİRAL HEPATİTLER. Uz. Dr. Funda Şimşek Okmeydanı Eğitim Hastanesi İnfeksiyon Hast. ve Kli. Mikr.Kliniği

GEBELİK VE VİRAL HEPATİTLER. Uz. Dr. Funda Şimşek Okmeydanı Eğitim Hastanesi İnfeksiyon Hast. ve Kli. Mikr.Kliniği GEBELİK VE VİRAL HEPATİTLER Uz. Dr. Funda Şimşek Okmeydanı Eğitim Hastanesi İnfeksiyon Hast. ve Kli. Mikr.Kliniği GEBELİK VE VİRAL HEPATİTLER Uz.Dr.Funda Şimşek SSK Okmeydanı Eğitim Hastanesi İnfeksiyon

Detaylı

Mardin Ýlinde Elektif Cerrahi Öncesi Tetkik Edilen Çocuklarda HBV, HCV ve HIV Seroprevalansý

Mardin Ýlinde Elektif Cerrahi Öncesi Tetkik Edilen Çocuklarda HBV, HCV ve HIV Seroprevalansý ARAªTIRMA Alicem Tekin 1 Bahattin Aydoðdu 2 1 Mardin Kadýn Doðum ve Çocuk Hastalýklarý Hastanesi, Týbbi Mikrobiyoloji laboratuarý, Mardin 2 Mardin Kadýn Doðum ve Çocuk Hastalýklarý Hastanesi, Çocuk Cerrahi

Detaylı

Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD.

Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. TÜRKİYE DE TÜBERKÜLOZUN DURUMU Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. DSÖ Küresel Tüberküloz Kontrolü 2010 Raporu Dünya için 3 büyük tehlikeden

Detaylı

TULAREMİ KONTROL ve KORUNMA. Dr. Kemalettin ÖZDEN

TULAREMİ KONTROL ve KORUNMA. Dr. Kemalettin ÖZDEN TULAREMİ KONTROL ve KORUNMA Dr. Kemalettin ÖZDEN Bulaş yolları Deri ve mukozal yol: İnfekte kene veya sinek gibi vektörlerin ısırmasıyla veya infekte hayvan dokuları, hayvan çıkartılarıyla (idrar, dışkı

Detaylı

Hepatit C virüs enfeksiyonunun laboratuar testleri:

Hepatit C virüs enfeksiyonunun laboratuar testleri: HEPATİT C TESTLERİ Hepatit C virüs enfeksiyonunun laboratuar testleri: * Anti HCV ve * HCV RNA PCR dır. Bu testler hepatit C hastası olup olmadığınızı, hepatit C taşıyıp taşımadığınızı, kronik hepatit

Detaylı

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 62

Detaylı

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,

Detaylı

Karaciğer laboratuvar. bulguları. Prof.Dr.Abdullah.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı. 5.Yarıyıl

Karaciğer laboratuvar. bulguları. Prof.Dr.Abdullah.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı. 5.Yarıyıl Karaciğer ve safra yolu hastalıklar klarında laboratuvar bulguları Prof.Dr.Abdullah.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı 5.Yarıyıl 2006-2007 2007 eğitim e yılıy Karaciğer ve safra yolu hastalıklarında

Detaylı

ERZURUM VE ÇEVRES NDE HEPAT T B V RUS NFEKS YONU SEROPREVALANSI THE SEROPREVALENCE OF HEPATITIS B VIRUS INFECTION IN ERZURUM AND ITS VICINITY

ERZURUM VE ÇEVRES NDE HEPAT T B V RUS NFEKS YONU SEROPREVALANSI THE SEROPREVALENCE OF HEPATITIS B VIRUS INFECTION IN ERZURUM AND ITS VICINITY nfeksiyon Dergisi (Turkish Journal of Infection) 2003; 17 (4): 389-393 ERZURUM VE ÇEVRES NDE HEPAT T B V RUS NFEKS YONU SEROPREVALANSI THE SEROPREVALENCE OF HEPATITIS B VIRUS INFECTION IN ERZURUM AND ITS

Detaylı

Viral Hepatitin Epidemiyolojisi ve Maliyet Analizi EPIDEMIOLOGY AND COST-ANALYSIS OF VIRAL HEPATITIS CASES. Summary

Viral Hepatitin Epidemiyolojisi ve Maliyet Analizi EPIDEMIOLOGY AND COST-ANALYSIS OF VIRAL HEPATITIS CASES. Summary Araflt rma Research Article Türk Aile Hek Derg 2006; 10(2): 64-70 Viral Hepatitin Epidemiyolojisi ve Maliyet Analizi EPIDEMIOLOGY AND COST-ANALYSIS OF VIRAL HEPATITIS CASES Selma Çivi 1, Kamile Marako

Detaylı

stanbul da Farkl Yafl Gruplar nda Hepatit E Seroprevalans n n Araflt r lmas #

stanbul da Farkl Yafl Gruplar nda Hepatit E Seroprevalans n n Araflt r lmas # stanbul da Farkl Yafl Gruplar nda Hepatit E Seroprevalans n n Araflt r lmas # Birol TOK, Derya ÖZTÜRK ENG N, Necla Ç ÇEKLER TOK, Asuman fiengöz NAN, Seyfi Çelik ÖZYÜREK, Pafla GÖKTAfi Haydarpafla Numune

Detaylı

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Kliniği

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Kliniği HEPATİT VEYA KARACİĞER TRANSPLANTASYONU SONRASI APLASTİK ANEMİ: KLİNİK ÖZELLİKLER VE TEDAVİ SONUÇLARI Özlem Tüfekçi 1, Hamiyet Hekimci Özdemir 2, Barış Malbora 3, Namık Yaşar Özbek 4, Neşe Yaralı 4, Arzu

Detaylı

SELÇUK ÜN VERS TES MERAM TIP FAKÜLTES ÇOCUK SA LI I VE HASTALIKLARI POL KL N NE BAfiVURAN ÇOCUK HASTALARDA HEPAT T B SIKLI I

SELÇUK ÜN VERS TES MERAM TIP FAKÜLTES ÇOCUK SA LI I VE HASTALIKLARI POL KL N NE BAfiVURAN ÇOCUK HASTALARDA HEPAT T B SIKLI I SELÇUK ÜN VERS TES MERAM TIP FAKÜLTES ÇOCUK SA LI I VE HASTALIKLARI POL KL N NE BAfiVURAN ÇOCUK HASTALARDA HEPAT T B SIKLI I Vesile Meltem ENERG N 1, fiefika ELMAS 2, Ahmet SERT 2 1 Selçuk Üniversitesi

Detaylı

Türk Toraks Derneği. Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr

Türk Toraks Derneği. Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr Türk Toraks Derneği Türk Toraks Derneği Cep Kitapları Serisi Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı www.toraks.org.tr Editörler HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Münevver Erdinç Ege Üniversitesi

Detaylı

HEPATİT A AŞISI. Prof Dr Nuran Salman Ġstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon ve Klinik Ġmmunoloji

HEPATİT A AŞISI. Prof Dr Nuran Salman Ġstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon ve Klinik Ġmmunoloji HEPATİT A AŞISI Prof Dr Nuran Salman Ġstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon ve Klinik Ġmmunoloji Hepatit A özellikleri : Enkubasyon ortalama 28 gün Gürültülü baģlangıç Koyu renkli idrar,kusma,bulantı,sarılık

Detaylı

HEPAT T: TANI VE YÖNET M

HEPAT T: TANI VE YÖNET M HEPAT T: TANI VE YÖNET M Doç. Dr. Ercüment Müngen GATA Haydarpafla E itim Hastanesi Kad n Hastal lar ve Do um Klini i, Üsküdar stanbul, Türkiye emungen@hatmail.com Hepatit, gebelerdeki ciddi karaci er

Detaylı

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL 2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU

Detaylı

Hepatit B Hasta Takibi Nasıl Yapılmalı?

Hepatit B Hasta Takibi Nasıl Yapılmalı? Hepatit B Hasta Takibi Nasıl Yapılmalı? Yrd. Doç. Dr. Kaya Süer Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Sunum Planı Giriş HBsAg Pozitifliği Kronik Hepatit

Detaylı

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6) over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda

Detaylı

Doç.Dr. Funda Şimşek. SBÜ Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Doç.Dr. Funda Şimşek. SBÜ Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Doç.Dr. Funda Şimşek SBÜ Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi HEPATİT AKADEMİSİ 19 Ocak 2018 SUNUM PLANI Akut HBV enfeksiyonu klinik Kronik HBV enfeksiyonu klinik Klinik tanımlar Doğal seyir Klinik

Detaylı

AKUT VİRAL HEPATİT TEDAVİSİNDE ORAL ANTİVİRALLERİN YERİ DOÇ.DR.MUSTAFA KEMAL ÇELEN DİCLE ÜNİVERSİTESİ SAPANCA

AKUT VİRAL HEPATİT TEDAVİSİNDE ORAL ANTİVİRALLERİN YERİ DOÇ.DR.MUSTAFA KEMAL ÇELEN DİCLE ÜNİVERSİTESİ SAPANCA AKUT VİRAL HEPATİT TEDAVİSİNDE ORAL ANTİVİRALLERİN YERİ DOÇ.DR.MUSTAFA KEMAL ÇELEN DİCLE ÜNİVERSİTESİ SAPANCA 07.09.2013 Viral Hepatitler Tarihsel Bakış İnfeksiyoz (Fekal oral bulaşan) A E Enterik yolla

Detaylı

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S

Detaylı

BALIK YAĞI MI BALIK MI?

BALIK YAĞI MI BALIK MI? BALIK YAĞI MI BALIK MI? Son yıllarda balık yağı ile ilgili kalp damar hastalıklarından tutun da romatizma, şizofreni, AIDS gibi hastalıklarda balık yağının kullanılmasının yararları üzerine çok sayıda

Detaylı

ANT -HEPAT T C V RÜSÜ (ANT -HCV) PREVALANSI VE ETK LEYEN FAKTÖRLER

ANT -HEPAT T C V RÜSÜ (ANT -HCV) PREVALANSI VE ETK LEYEN FAKTÖRLER nfeksiyon Dergisi (Turkish Journal of Infection) 2002; 16 (2): 133-140 ADANA L YARIKIRSAL ALANDA YAfiAYAN 10 YAfi VE ÜZER K fi LERDE HEPAT T B V RÜSÜ () VE ANT -HEPAT T C V RÜSÜ (ANT -HCV) PREVALANSI VE

Detaylı

Hemodiyaliz Hastalar nda HBsAg, Anti-HBs, Anti-HBc Total, Anti-HBc IgM, Anti-HCV ve Anti-HAV IgG S kl #

Hemodiyaliz Hastalar nda HBsAg, Anti-HBs, Anti-HBc Total, Anti-HBc IgM, Anti-HCV ve Anti-HAV IgG S kl # Hemodiyaliz Hastalar nda HBsAg, Anti-HBs, Anti-HBc Total, Anti-HBc IgM, Anti-HCV ve Anti-HAV IgG S kl # Ayten KADANALI 1, Suna P R MO LU 2, Kemalettin ÖZDEN 1 1 Atatürk Üniversitesi T p Fakültesi, Klinik

Detaylı

VİRAL HEPATİTLER. Dr. Selim Bozkurt. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

VİRAL HEPATİTLER. Dr. Selim Bozkurt. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı VİRAL HEPATİTLER Dr. Selim Bozkurt Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Sunum Planı Hepatit Hepatit A Hepatit B Hepatit C Mesleki Maruziyet Potansiyel olarak Hepatit

Detaylı

Gebelerde HBSAg, Anti-HBS ve Anti-HCV S kl

Gebelerde HBSAg, Anti-HBS ve Anti-HCV S kl Perinatoloji Dergisi 211;19(2):71-75 e-adres: http://www.perinataldergi.com/211195 doi:1.2399/prn.11.195 Gebelerde HBSAg, Anti-HBS ve Anti-HCV S kl Ebru nci Coflkun, Burcu Dinçgez, Refika Genç Koyucu,

Detaylı

HEPATİT A TANI, TEDAVİ, KORUNMA

HEPATİT A TANI, TEDAVİ, KORUNMA HEPATİT A TANI, TEDAVİ, KORUNMA Dr. Hüseyin TURGUT Pamukkale Ünv. Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları AD, Denizli 1 Sunum Planı I. TANI Klinik Tanı Biyokimyasal Tanı Serolojik

Detaylı

Çocuklarda Yabancı Cisim Aspirasyonu

Çocuklarda Yabancı Cisim Aspirasyonu TÜRK TORAKS DERNEĞİ EĞİTİM KİTAPLARI SERİSİ Çocuklarda Yabancı Cisim Aspirasyonu (Nefes Borusuna Yabancı Madde Kaçması) Nedir? Nasıl Korunmalı? Türk Toraks Derneği Çocuk Göğüs Hastalıkları Çalışma Grubu

Detaylı

Hart Walker, gövde deste i ve dengeli tekerlek sistemi sayesinde, geliflim düzeyi uygun olan çocuklar n, eller serbest flekilde yürümesini sa lar.

Hart Walker, gövde deste i ve dengeli tekerlek sistemi sayesinde, geliflim düzeyi uygun olan çocuklar n, eller serbest flekilde yürümesini sa lar. Cerebral palsi gibi hareket ve postüral kontrol bozukluklar na yol açan hastal klar olan çocuklar, hastal klar n n derecesine ba l olarak yürüme güçlü ü çekmekte veya hiç yürüyememektedir. Hart Walker,

Detaylı

Özel Konakta Viral Hepatitler: «Gebelik» Dr. Berivan Tunca Kızıltepe Devlet Hastanesi

Özel Konakta Viral Hepatitler: «Gebelik» Dr. Berivan Tunca Kızıltepe Devlet Hastanesi Özel Konakta Viral Hepatitler: «Gebelik» Dr. Berivan Tunca Kızıltepe Devlet Hastanesi 1 Gebelik & HBV Gebeler ve HBV infeksiyonu birkaç biçimde karşımıza çıkıyor; Kr. HBV infeksiyonlu kadın hamile kalabilir

Detaylı

HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI KİMLERE YAPILIR? HEPATİT B RİSKİ OLAN KİŞİLER

HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI KİMLERE YAPILIR? HEPATİT B RİSKİ OLAN KİŞİLER HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI Hepatit B aşısı bilinen en etkili aşılardan biridir. Hepati B aşısı inaktif ölü bir aşıdır, aşı içinde hastalık yapacak virus bulunmaz. Hepatit B aşısı 3 doz halinde yapılmalıdır.

Detaylı

4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari

4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari 4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari Mustafa CER T* I. G R fi Bu yaz da 1479 say l yasaya göre yafll l l k, malullük ve ölüm

Detaylı

Sosyal Riski azaltma Projesi Kapsamında Şartlı Nakit Transferi Uygulaması Genelgesi 2004 / 64

Sosyal Riski azaltma Projesi Kapsamında Şartlı Nakit Transferi Uygulaması Genelgesi 2004 / 64 Sosyal Riski azaltma Projesi Kapsamında Genelgesi 2004 / 64 Tarihi:03.05.2004 Sayısı:2004/64-1838 SAĞLIK BAKANLIĞI Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü ANKARA 03/05/2004 Sayı : B100ACS0140000-9216/1853

Detaylı

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Orta kolayl kta okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri

Detaylı

Mersin Üniversitesi T p Fakültesi Hastanesi Sa l k Personelinde HAV, HBV, HCV Seroprevalans ve Hepatit B Afl lamas

Mersin Üniversitesi T p Fakültesi Hastanesi Sa l k Personelinde HAV, HBV, HCV Seroprevalans ve Hepatit B Afl lamas Mersin Üniversitesi T p Fakültesi Hastanesi Sa l k Personelinde HAV, HBV, HCV Seroprevalans ve Hepatit B Afl lamas Gülden ERSÖZ 1, Elif fiah N 1, Özlem KANDEM R 1, Öner KURT 2, Nuran DEL AL O LU 3, Ali

Detaylı

Viral hepatitler. Dr. Hayati Demiraslan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Viral hepatitler. Dr. Hayati Demiraslan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Viral hepatitler Dr. Hayati Demiraslan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Sunum planı Tanım Klinik tablolar Etkenler Bulaş ve korunma Karaciğer nedir? Görevi? Kanı temizler (metabolizma)

Detaylı

4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI

4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI 4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI Resul KURT* I. G R fi Ülkemizde 4447 say l Kanunla, emeklilikte köklü reformlar yap lm fl, ancak 4447 say l yasan n emeklilikte kademeli

Detaylı

Hasta Rehberi Say 6. KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Kolay okunabilir rehber

Hasta Rehberi Say 6. KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Kolay okunabilir rehber Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Kolay okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü,

Detaylı

www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar

www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar Kazand ran Güç Mercedes-Benz orijinal ya lar arac n z üreten uzmanlar taraf ndan, gelifltirilmifltir. Mercedes-Benz in dilinden en iyi Mercedes-Benz

Detaylı

Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri

Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri HCV Kronik hepatit Siroz Hepatoselllüler karsinoma 08.06.2016 2 HCV viroloji Flaviviridae ailesi Hepacivirus genusunda

Detaylı

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlarda Tanı

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlarda Tanı Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlarda Tanı Deniz Gökengin Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar Gonore Klamidyal

Detaylı

VİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ

VİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ VİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ Doç. Dr. Koray Ergünay MD PhD Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Viroloji Ünitesi Viral Enfeksiyonlar... Klinik

Detaylı

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 142

Detaylı

ÖZET. Anahtar Kelimeler: HCV-HBV koinfeksiyonu, viral interferans Nobel Med 2010; 6(3): 34-38. Bulgular: De erlendirmeye al nan olgulardan 13'ü

ÖZET. Anahtar Kelimeler: HCV-HBV koinfeksiyonu, viral interferans Nobel Med 2010; 6(3): 34-38. Bulgular: De erlendirmeye al nan olgulardan 13'ü ÖZET Amaç: HCV-HBV koinfeksiyonlu olgularda viral replikasyon durumunun kesitsel de erlendirmesi ve koinfeksiyonlu olgularla kronik HBV infeksiyonlu olgular n HBV replikasyonu aç s ndan karfl laflt r lmas.

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Etkin madde: Her bir çiğneme tableti 725 mg (250 mg baza eşdeğer) Pirantel pamoat içerir.

KULLANMA TALİMATI. Etkin madde: Her bir çiğneme tableti 725 mg (250 mg baza eşdeğer) Pirantel pamoat içerir. KULLANMA TALİMATI KONTİL çiğneme tableti Ağızdan alınır. Etkin madde: Her bir çiğneme tableti 725 mg (250 mg baza eşdeğer) Pirantel pamoat içerir. Yardımcı maddeler: Sodyum siklamat, povidon K-30, sukroz,

Detaylı

Yar k rsal Alanda Yaflayan Kiflilerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi ve Tutumlar

Yar k rsal Alanda Yaflayan Kiflilerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi ve Tutumlar Yar k rsal Alanda Yaflayan Kiflilerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi ve Tutumlar Elçin YOLDAfiCAN 1, Serap BANAK 2 1 Çukurova Üniversitesi T p Fakültesi, Halk Sa l Anabilim Dal, 2 Adana l Sa l k Müdürlü

Detaylı

Çocuk Enfeksiyon Hastal klar Derne i Afl Takvimi Önerileri; 2009 Y l *

Çocuk Enfeksiyon Hastal klar Derne i Afl Takvimi Önerileri; 2009 Y l * 43 Çocuk Enfeksiyon Hastal klar Derne i Afl Takvimi Önerileri; 2009 Y l * Pediatric Infectious Diseases Society, Vaccination Recommendations; 2009 Haz rlayan:, Türkiye *: Çocuk Enfeksiyon Dergisi Afl Özel

Detaylı

VİRAL HEPATİTLERİN ÜLKEMİZDEKİ DEĞİŞEN EPİDEMİYOLOJİSİ

VİRAL HEPATİTLERİN ÜLKEMİZDEKİ DEĞİŞEN EPİDEMİYOLOJİSİ ANKEM Derg 213;27(Ek 2):128-134 VİRAL HEPATİTLERİN ÜLKEMİZDEKİ DEĞİŞEN EPİDEMİYOLOJİSİ Selma TOSUN İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği,

Detaylı

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENFOMA LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENF SİSTEMİ NEDİR? Lenf sistemi vücuttaki akkan dolaşım sistemidir. Lenf yolu damarlarındaki bağışıklık hücreleri,

Detaylı

ISPARTA İLİ SAĞLIK PERSONELİNDE HEPATİT B VİRUS SEROPOZİTİFLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI

ISPARTA İLİ SAĞLIK PERSONELİNDE HEPATİT B VİRUS SEROPOZİTİFLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI İnfeksiyon Dergisi (Turkish Journal of Infection) 2006; 20 (3): 183-187 ISPARTA İLİ SAĞLIK PERSONELİNDE HEPATİT B VİRUS SEROPOZİTİFLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI INVESTIGATION OF SEROPOSITIVITY OF HEPATITIS B VIRUS

Detaylı

Kent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi!

Kent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi! Kent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi! www.kenthospital.com Kent Hastanesi, hepimizden önce çocuklarımızın hastanesi! Çünkü, çocuklarımız, hepimizin geleceği! Kuruluşumuzdan bu yana

Detaylı

HEPATİT B EPİDEMİYOLOJİSİ. Prof. Dr. Tamer ŞANLIDAĞ Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD MANİSA

HEPATİT B EPİDEMİYOLOJİSİ. Prof. Dr. Tamer ŞANLIDAĞ Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD MANİSA HEPATİT B EPİDEMİYOLOJİSİ Prof. Dr. Tamer ŞANLIDAĞ Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD MANİSA HBV ilk salgın Lurman (1885) 1883, Bremen Tersane işçileri (n=1289) Çiçek aşısı (vezikül

Detaylı

Dr. Funda Şimşek SB Okmeydanı EAH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Dr. Funda Şimşek SB Okmeydanı EAH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dr. Funda Şimşek SB Okmeydanı EAH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Sunum Kapsamı HCV tanımı HCV enfeksiyonunun seyri Epidemiyoloji HCV genotiplerinin önemi, dağılımı Laboratuvarımızdaki

Detaylı

Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil Koruma)

Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil Koruma) .Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Kanama ve Tromboza E ilim Sempozyum Dizisi No: 36 Kas m 2003; s. 185-189 Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil

Detaylı

Hastaneye Baflvuran ve Risk Faktörü Olmayan Asemptomatik Adolesanlarda Anti-HCV Pozitifli i ve Eriflkin Kan Donörleri ile Karfl laflt r lmas

Hastaneye Baflvuran ve Risk Faktörü Olmayan Asemptomatik Adolesanlarda Anti-HCV Pozitifli i ve Eriflkin Kan Donörleri ile Karfl laflt r lmas Hastaneye Baflvuran ve Risk Faktörü Olmayan Asemptomatik Adolesanlarda Anti-HCV Pozitifli i ve Eriflkin Kan Donörleri ile Karfl laflt r lmas E. Mahir GÜLCAN 1, Nuran SA LIK 2, Rengin fi RANEC 2, Haydar

Detaylı

HEPATİT DELTA Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır

HEPATİT DELTA Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır HEPATİT DELTA Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır HDV 1700 nükleotidden oluşmaktadır Delta Ag S (22 kda) 195 aminoasit L (24 kda) 214 aminoasit Delta Ag ni 4 ayrı

Detaylı

Difl hekimleri; kan veya kanla kontamine olmufl

Difl hekimleri; kan veya kanla kontamine olmufl DERLEME/REVIEW Difl Hekimli inde Yaralanma ve Yaralanma Sonras Önlemler Exposure and Postexposure Management in Dentistry Dr. lknur ESEN 1, Dt. Da han ERBAZ 1, Dt. Selma KÜÇÜKKEBAPÇI 1 1 SB Ankara 75.

Detaylı

Viral Hepatitlerden Korunma

Viral Hepatitlerden Korunma Tıp Eğitimi Etkinlikleri.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Hepato-Bilier Sistem ve Pankreas Hastal klar Sempozyum Dizisi No: 28 Ocak 2002; s. 55-66 Sürekli İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp

Detaylı