EKONOMİ (İKTİSAT) BİLİMİ
|
|
- Nazar Kızılkaya
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 EKONOMİ (İKTİSAT) BİLİMİ Ekonomi, bir bilim dalı olarak kaynakların sınırlı, buna karşılık insanoğlunun ihtiyaçlarının sonsuz olması nedeniyle çeşitli sorulara yanıt arayan bir bilim dalı olarak ortaya çıkmış ve gelişme göstermiştir. Buradan hareketle ekonomi bilimi kısıtlı kaynaklarla hangi mal ve hizmetin, ne kadar, nasıl ve kim için üretileceği gibi sorulara yanıt bulmaya çalışan bir bilim dalı olarak da tanımlanabilir. EKONOMİNİN 3 TEMEL SORUNU Ekonomi biliminin tanımından da anlaşılabileceği gibi ekonominin 3 temel sorunu şunlardır: 1- Hangi mal ve hizmet, ne kadar üretilecek? 2- Nasıl üretilecek (üretimde kullanılacak metot)? 3- Kim için üretilecek (üretilen ürünün bireyler arasında nasıl paylaşılacağı)? 1
2 MİKRO ve MAKRO EKONOMİ AYRIMI Ekonomi bilimi çeşitli sorulara yönelik cevapları Mikro ve Makro İktisat (Ekonomi) başlıkları altında inceler. Mikro Ekonomi: Tüketicilerin ve firmaların ekonomik davranışlarını, piyasa türlerini, piyasaların işleyiş mekanizmasını ve farklı piyasa koşullarında firma dengesini inceler. Makro Ekonomi: Ülke ve dünya ekonomisini ilgilendiren istihdam, büyüme, enflasyon, kamu dengesi, dış ticaret, ödemeler dengesi gibi konuları inceler. Örneğin mikro ekonomi sadece bir firmanın arzını, bir malın fiyatını, bir tüketicinin talebini vb., makro ekonomi ise ülkedeki toplam arzı, bütün malların fiyatlarını içeren fiyatlar genel düzeyini, toplam talebi vb. ele alır. EKONOMİNİN TEMEL KAVRAMLARI İnsanoğlu ilkel kavim yaşantısı içinde temel ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak çeşitli malları temin etme mücadelesine giriştiğinden bu yana ekonomi kavramı ile özdeşleşmiştir. İlkel kavim yaşantısı içinde ihtiyaçların karşılanmasına yönelik olarak trampa ekonomisi dediğimiz, malın malla takas edildiği bir mübadele şekline bağlı olarak çeşitli malları temin etmeye çalışmıştır. Bu nedenle, insanoğlunun ekonomi ile bağlantılı olarak ilk tanıştığı kavramlar ihtiyaç, fayda, değer ve fiyat gibi kavramlardır. İhtiyaç: Karşılanmadığı zaman acı ve üzüntü, karşılandığında ise mutluluk (haz) veren bir duygudur. İnsanın hayatta kalabilmesi için mutlaka karşılanması gereken ihtiyaçlara (nefes alma, gıda, giyinme, barınma, savunma vb.) hayatî, biyolojik veya zorunlu ihtiyaçlar, bunun dışındakilere kültürel ve sosyal ihtiyaçlar denir. İnsanların gereksinim duyduğu herşey ihtiyaç kabul edilir. Örneğin 2
3 düşük gelirli bir aile için ekmek ihtiyaç sayılırken, yüksek gelirli bir aile için havyar bir ihtiyaç olabilmektedir. Fayda: Mal ve hizmetlerin bir ihtiyacı giderebilme derecesidir. Tüketici herhangi bir malı kullandığında bundan bir tatmin elde eder. Tüketicinin elde ettiği bu tatmine fayda denir. Örneğin vücudumuzun temel ihtiyaçlarını karşılama özelliğine sahip su faydalıdır. Fayda başka bir açıdan, herhangi bir iihtiyacı giderebilme yeteneği ise, her tüketicinin aynı maldan elde ettiği fayda farklılık gösterebilir. Değer: Mal ve hizmetlere verilen öneme değer denir. Birey ve/veya toplum, bir mal veya hizmetin değerini, o mal ve hizmetin sağladığı fayda, o mal ve hizmetin yeryüzünde bol veya kıt olması ve o mal ve hizmetin kalitesine bağlı olarak tayin eder. Eğer bir malın değeri salt sağladığı fayda ile ölçülebiliyor olsaydı, suyun elmeastan daha değerli olması gerekirdi. Ancak insanoğlu değeri belirlerken, bir mal ve hizmete tüketiciler ne kadar sınırlı ölçüde ulaşabiliyorsa ise, o derece değer vermektedir. Fiyat: Bir mal veya hizmetin değerinin parasal ifadesine fiyat denir. Herhangi bir mal veya hizmetin değeri, o ekonomide geçerli olan ortak değer ölçüsü ile parasallaştırılarak fiyata dönüştürülür. Bu ortak değer ölçüsünün mutlaka bugünkü anlamda kağıt ve madenî para olması şart değildir. İlkel kavim yaşantısı içinde para niyetine kullanılmış tarımsal ürünler, metal parçaları, kolyeler ile altın ve gümüş paralar da ortak değer ölçüsü olarak kullanılmıştır. Bir ulusal ekonomide onbinlerce mal ve hizmetin değeri, ortak değer ölçüsü ile fiyata dönüştürüldükten sonra ortaya çıkan fiyat topluluğuna fiyatlar genel seviyesi veya fiyatlar genel düzeyi denilmektedir. Mal ve Hizmet: İhtiyaçları temin özelliğine sahip herşeye mal ve hizmet denir. Ekmek, ayakkabı, masa, sandalye vb. birer mal iken, doktorun hastayı muayene etmesi, kuaförün saç kesmesi vb. birer hizmettir. 3
4 Tüketim: Mal ve hizmetlerin insan ihtiyaçlarını doğrudan doğruya giderecek şekilde kullanılmasına tüketim denir. Üretim: İnsan ihtiyaçlarını gidermekte kullanılacak mal ve hizmetlerin elde edilmesine üretim denir. Üretim Faktörleri: İnsanın üretim yapmak için kullanmak zorunda olduğu herşey üretken kaynaklar veya üretim faktörleri olarak adlandırılır. Bu üretim faktörleri üretimi gerçekleştirmek için kullanılan Doğal kaynaklar (hammadde ve toprak), emek, sermaye ve girişimdir. Doğal kaynaklar, ülkenin zenginliğini ifade eden yeraltı ve yerüstü zenginliğidir. Tarım, taş ve toprağa dayalı sanayi vb. alanlarda hammadde olma, mal ve hizmet üretimi için kurulacak tesisin inşası için gerekli olan arazi anlamında gayrimenkul olma özelliği ile karşımıza çıkmaktadır. Emek, mal ve hizmet üretimi için kullanılan fizikî ve zihnî kabiliyeti kapsar. Bir ulusal ekonomide istihdam edilen işgücünü temsil eder. En vasıfsız işgücünden en tepe yöneticiye kadar üretimde görev alan her birey emek faktörü içinde yer alır. Sermaye, insanlar tarafından üretilen üretim araçlarının tümüne denir. Bir başka deyişle bir ulusal ekonomide mal ve hizmetlerin üretilmesi, üretilikten sonra tüketim merkezlerine taaşınması ve tüketilmesi için kullanılan tüm alt ve üst yapı unsurlarıdır. Binalar, demirbaşlar, yollar, köprüler, barajlar, fabrikalar, taşıt araçları, içme suyu veya doğal gaz sistemleri, yani yeraltı ve yerüstünde bulunan tüm fizikî unsurlar sermaye üretim faktörü kapsamına girer ve tüm bu değerlerin toplamı Millî Serveti temsil eder. 4
5 Girişim ise, diğer üç üretim faktörünü piyasalarından temin eden, mal ve hizmet üretimini organize eden faktördür. Mal ve hizmet üretiminin gerçekleşmesi için yatırım yapan ve birikimlerini kaybatme riskini göze alarak mal ve hizmet üretiminde görev alan üretim faktörüdür. Bir nevi orkestra şefidir. Üretim faktörleri GSMH nin yaratılmasınasağladıkları katkı nedeniyle Milli Gelirden bir pay alırlar. Milli Gelirden doğal kaynakların aldığı paya rant, emeğin aldığı paya ücret, sermayenin aldığı paya faiz ve girişimin aldığı paya ise kâr denir. Kıtlık, Seçim ve Alternatif Maliyet: Bir ekonomide insanların ihtiyaçlarını karşılayacak olan mal ve hizmetleri üretebilecek kaynakların bulunmaması durumuna kıtlık denir. Burada bahsedilen kıtlık mutlak değil, nisbî bir kıtlıktır. Örneğin bir mal az olabilir, ama eğer insanların sözkonusu mala ihtiyaçları yoksa veya malın mevcut miktarından az ihtiyaç varsa o malın kıt olduğu söylenemez. Aksine bir mal bol miktarda olduğu halde, insanların sözkonusu mala ihtiyaçları o malın mevcut miktarından daha fazlaysa sözkonusu mal kıttır. Kıtlık Seçim Alternatif Maliyet (Fırsat Maliyeti) İhtiyaçların sınırsız, kaynakların ise nisbî kıtlığı, insanları seçim yapmaya zorlar. Dolayısıyla bir ihtiyaç karşılandığında, bir diğer ihtiyacın karşılanmasından vazgeçilmiş olunmaktadır. Birşeyi elde etmek için vazgeçilmek zorunda kalınan şeye Alternatif Maliyet (Fırsat Maliyeti) denir. Tüketim açısından bakıldığında okula gitmek ile sinemaya gitmek arasında bir seçim yapmak. Üretim açısından bakıldığında ise otomobil üretmekle bilgisayar üretmek arasında tercih yapmak örnek olarak verilebilir. 5
6 Üretim Olanakları Eğrisi: Üretim olanakları eğrisi, üretim faktörlerinin miktarı ve teknoloji sabitken. Bir toplumun üretebileceği ve üretemeyeceği mal demetlerini ayıran bir sınır çizgisidir. bilgisayar Miktarı 2000 A C D 1000 B Otomobil miktarı Üretim Olanakları Eğrisi Eğrinin sağındaki noktalar üretilemeyecek mal demetlerini, solundaki noktalar ise kaynakların tam kullanılamadığını veya kötü kullanıldığını gösterir. Bu durumda bu eğri üzerinde yukarıdaki veya aşağıdaki bir noktanın tercihi, Fırsat maliyeti olarak değerlendirilebilir. Örneğin şekil 1 de görüldüğü gibi A noktasında 2000 adet bilgisayar, 5000 adet otomobil üretilmektedir. Ancak firma B noktasında otomobil üretimini 5000 adetten 7000 adete çıkardığında, firmanın fırsat maliyeti 1000 adet bilgisayar üretiminden vazgeçmek olmaktadır. Üretim olanakları eğrisi orjine göre içbükeydir. Bu, malın üretimi artırıldıkça fırsat maliyetinin yükselmesi anlamına gelmektedir. 6
7 İKTİSADÎ DÜŞÜNCENİN EVRİMİNE GENEL BAKIŞ İnsanoğlu, değer kavramıyla tanışmasından ve malların değerini tartışmasından itibaren, yani MÖ 3000 li yıllardan itibaren trampa (takas) ekonomisinin yarattığı sorunlardan kurtulabilmek için, tarımsal ürünleri veya ilkel kabile yaşantısı içinde en fazla değer verilen nesneleri (metal parçaları, ortası delik taşlar, deniz hayvanlarının kabuklarından oluşan kolyeleri, hayvan boynuzlarını) para niyetine kullanarak mübadele sistemini oluşturmaya çalışmıştır. Tarımsal ürünleri para niyetine kullanmak, değerini ve miktarını kontrol altında tutmak ve kavimlerarası ticarette geçerlilik anlamında pek çok sorunu beraberinde taşımaktaydı. Bu nedenle, MÖ 2000 li yıllardan itibaren altın ve gümüş madenlerin karışımından elde edilen elektrumdan yapılma paraların işlem gördüğü bir mübadele sistemi devrimsel bir değişikliğin başlangıcı olarak nitelendirilebilir. İktisadî düşüncenin felsefî kaynağının çıkış noktası ilkçağlarda Eski Yunan düşüncesidir. Fakat iktisadî düşüncenin ve dolayısıyla iktisat biliminin gelişmesine katkısı pek fazla değildir. İktisat bilimiyle ilgili daha çok iktisadî hayatın kolayca düşündürebileceği basit bilgi ürünleridir. Ortaçağda fikir hareketlerine daha çok din adamları hâkim olmuştur. Bu çağda feodalitenin geçerli olduğu köy ekonomisi, XI, yy dan itibaren şehir hayatına dönüşmüş, şehirlerde pazarlar kurulmaya başlamış, fakat bu kolay olmamış, zenginleşmeye karşı din adamlarının müdahalesi ile karşılaşılmıştır. XV. yy da coğrafî keşiflerle yeni keşfedilen yerlerden (Amerika) getirilen altın gibi değerli madenler fiyatları yükseltmiş, ticarî kapitali büyütmüş, ticaret önem kazanmıştır. Ticarî kapitalizmin teorisi ve ideolojisi olan merkantilizm paraya ve ticarete büyük önem vermiştir. Merkantilistlere göre bir ülkenin zenginliği elinde tuttuğu değerli maden miktarın bağlıdır. Bunun için de mümkün olduğunca çok ihracat, az ithalat yapmak gerekir. Dolayısıyla ülkelerin çıkarları çatışacağı için devlet müdahale etmeli ve dış ticarete koruma getirmelidir. İktisadî düşünce tarihinde bütünlüğe sahip, sistemli ilk düşünce fizyokrasidir. Fikir babası Dr. Quesnay dır. Merkantilistlerin aksine ticaret ve sanayinin kır sektörler olduğunu söylerler. Bu sektörlerin yararını reddetmemekle beraber asıl olan topraktır. Çünkü artık yaratmaktadır. Fizyokratlara göre Tanrısal bir doğal dü- 7
8 zen vardır. Bunun için devlet ekonomik ve sosyal hayata minimum ölçüde müdahale etmelidir. 18. yy ın sonlarında Sanayi Devrimi ile beraber Klâsik İktisat Okulu ortaya çıkmıştır. Klâsikler de doğal düzene inanırlar, fakat bu Tanrısal değil, bireylerin çıkarlarını maksimize etmeye çalışmalarının sonucudur. Çünkü her birey rasyonel davranarak kendisi için en yüksek faydayı elde etmeye çalışırlar. Buna homo economicus denir. Böylece bütün toplumun çıkarı maksimize olur. Tam rekabet piyasasını savunurlar. Piyasa homo economicusun sonucunda ortaya çıkan görünmeyen el mekanizması sayesinde otomatik olarak kendiliğinden dengeye gelir. Bunun için de devlet müdahalesine gerek yoktur. A. Smith, R. Malthus, D. RicardoJ. S. Mill, J. B. Say en önemli Klâsik iktisatçılardandır. 1. Dünya Savaşı ndan sonra 1929 yılında ortaya çıkan Büyük Buhran sonucunda Keynezyen İktisat ortaya çıkmıştır. J. M. Keynes 1936 yılında yayınlanan İstihdam, Faiz ve Paranın Genel Teorisi kitabı ile Klâsik İktisat düşüncesinin geçersiz olduğunu ileri sürmüştür. Keynes e göre esas olan eksik istihdamdır. Otomatik dengeyi reddeder. Bunalımın nedeni talep yetersizliğidir, bunun için de devlet para ve özellikle de maliye politikalarıyla ekonomiye müdahale etmelidir. İKTİSADÎ SİSTEMLER Toplumu oluşturan bireylerin yetenekleri ve aldıkları eğitim ölçüsünde mal ve hizmet üretiminde görev almaları sonucunda oluşan sosyal organizasyona İktisadî Sistem (Ekonomik Sistem) denir. Bugüne kadar uygulamaya geçmiş 2 ekonomik sistem; kapitalist ve kollektivist (sosyalist) ekonomik sistem bulunmaktadır. İktisadî sistem, ulusal ekonomide gereksinimlerle üretim arasında dengeyi en etkin şekilde sağladığı savunulan bir mekanizmanın bütünüdür. İktisadî sistemleri kapalı ekonomi sistemleri ve mübadele ekonomisi (açık ekonomi) sistemleri olarak da 2 grupta toplamak mümkündür. Kapalı ekonomi sisteminde üreticiler sadece kendi gereksinimleri için üretimde bulunurlar. Gereksinimler basit olduğundan üretim tekniği de ilkeldir. Mübadele ekonomisi sisteminde ise her birey kendi gereksinmesinden çoğunu üretip bu 8
9 fazlayı diğer gereksinmelerini üretemediği mallarla mübadele eder. Bu sonucu yaratan, işbölümü ve uzmanlaşmadır. Kapitalist Sistem: Özel mülkiyete ve piyasa ekonomisine yer veren, özel teşebbüsün olduğu bir sistemdir. Felsefî temeli liberalizme (bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler - laissez-faire, laissez-passer) dayanır. Kaynakların dağılımı sorununu çözmek için başvurulan yol fiyat mekanizmasıdır. Kapitalizmin 3 aşaması vardır: 1. Ön Kapitalizm (Pre- Kapitalizm) (Merkantilizm) 2. Liberal Kapitalizm (Rekabetçi Kapitalizm) (Sanayi Kapitalizmi) 3. Müdahaleci Kapitalizm (20. yy, Kapitalizmi) Sosyalist Sistem: Kapitalist sistemdeki gibi özel mülkiyetin, piyasa ekonomisinin, özel teşebbüsün olmadığı bir sistemdir. Fiyatları devlet belirler. Üretimin hangi yönde olacağına da devlet karar verir. Yani merkezî plânlama bulunmaktadır. Toplumcu düşünce vardır. Birey 2. plânda kalır. Miras hakkı yoktur. Üretim araçlarının mülkiyeti devlete aittir. İktisadî Sistemler Sosyalizm Kapitalizm Araçlar Merkezî Plânlama Piyasa Kapitalizmi Üretim Araçlarının Mülkiyeti Devlet Özel Sektör (bireyler) 9
10 FİYAT MEKANİZMASI Fiyat; kapitalist sistemde, piyasa ekonomisi çerçevesinde S ve D e göre oluştuğu için analizlerimiz daima bu sistem doğrultusundadır. Piyasa Ekonomisi: Üretici ve tüketicilerin S ve D koşullarına bağlı olarak ekonomik kararlara uygun kaynak dağılımının gerçekleştiği ekonomik yapıdır. Piyasa: Bir mal veya Q faktörünün alıcı ve satıcılarının alım-satım konusunda birbirleriyle ilişki kurdukları, yani S ve D in karşı karşıya geldiği yerdir. Piyasa fiziksel bir mekân (Pazar yerleri) olabileceği gibi, iletişimin (tel., fax, internet...) gelişmesi nedeniyle S ve D arasında uzaktan yapılan bir alışveriş ortamı da (borsa) olabilir. Piyasa Dengesi: Bir malın S ve D edilen miktarlarının birbirine eşit olmasına denir. S = D Bir başka deyişle piyasanın dengede olması için satıcıların satmak istedikleri veya satmayı plânladıkları miktarın fiilen sattıkları miktara ya da alıcıların satın almak istedikleri veya satın almayı plânladıkları miktarın fiilen satın aldıkları miktara eşit olmasıdır. Tüketici Dengesi: Tüketicinin amacı, max. fayda sağlamaktır. Tüketicinin belli şartlar altında m/h kullanımıyla ulaşabileceği en yüksek (max.) faydayı elde etmesine tüketici dengesi denir. Üretici Dengesi (Firma Dengesi): Bir ürünün satışından elde edilen gelir ile o ürünün Q maliyeti arasındaki farka kâr denir. Firmanın amacı, max. kâr sağlamaktır. Firmanın kârını max. yapmasına da üretici (firma) dengesi denir. 10
11 Mal ve Faktör Piyasaları: Üretim faktörlerinin sahipleri ile bunları satın alarak üretim yapan üreticilerin karşı karşıya geldikleri piyasalara faktör piyasaları, üreticiler ile m/h i satın alan tüketicilerin karşı karşıya geldikleri piyasalara ise mal piyasaları denir. değeridir. Fiyat: Bir m/h veya üretim faktörünün 1 biriminin mübadele (el değiştirme) Mal ve Faktör Piyasalarında Fiyatın Oluşması Mal ve faktör piyasalarında alıcı ve satıcıların karşı karşıya gelmesiyle mal ve Q faktörlerinin fiyatları piyasada oluşur. m/h alımı için gelir S m/h satış geliri D Mal Piyasası Hanehalkı m/h D i m/h S ı Firmalar (Tüketici) (Üretici) (Q fkt.sahibi) Q fak. S ı Q fak D i Faktör Piyasası Q fkt. Gelir D i Q faktörü geliri S ı Mal ve Faktör Piyasalarında Fiyatın Oluşması İç halkada m/h, Q fkt, dış halkada ise gelir (Gelir-Harcama) akımı vardır. Q faktörlerinin sahipleri (tüketici) (hanehalkı), sahip oldukları Q faktörlerini (doğal kaynak, emek, sermaye ve girişim) firmalara (üreticilere) arz ederler. Firmalar bu üretim faktörlerini kullanarak m/h üretirler ve hanehalkına (w, i, rant, kâr) şeklinde ödeme yaparlar. Hanehalkı (tüketici), elde ettikleri bu gelirle mal piyasasından m/h satın alırlar yani bu geliri tekrar üreticilere aktarmış olurlar. Böylece bir yandan mal ve faktör piyasalarında P lar oluşurken, bir yandan da piyasada para akımı olur. Bu akıma GELİR - HARCAMA AKIMI denir. 11
12 MAL PİYASASI TALEP TALEP NEDİR? Bir tüketicinin belli bir zamanda, değişik fiyat seviyelerinde, bir maldan satın almak istediği miktara talep denir. BİREYSEL TALEP Sadece bir tüketicinin m/h lere olan talebine bireysel talep denir. X Malının Bireysel Talep Tablosu Fiyat (P) D Edilen Miktar (Q) Satış Değeri (Toplam Hasıla) (=P x Q) * Bir malın fiyatı ve talebi arasındaki ilişkiyi gösteren tabloya Bireysel Talep Tablosu denir. Tablonun Yorumu: X malının P ı düşerse talep miktarı artar. Bu durumda satış değeri bir noktaya kadar artar, sonra azalır. Üretici, P=300 e düştüğünde max. geliri (=9000) elde eder. Yani üretici dengesine * ulaşmış olur. Bu noktadan düşük fiyata sattığı takdirde zarar eder. 12
13 P D A B C Q Bireysel Talep Eğrisi PİYASA TALEBİ (TOPLAM TALEP) Piyasadaki bütün tüketicilerin değişik fiyat düzeylerinden satın aldıkları mal miktarlarının toplamına, yani bireysel talep eğrilerinin yatay toplamına piyasa (toplam talep) talebi denir. X Malının Piyasa Talebi Tablosu Fiyat (P) Talep Edilen Miktar (Q) Piyasa Talebi (Toplam Talep) (A+B) Tüketici A Tüketici B
14 P D q Tüketici A nın Talebi P D Q Tüketici B nin Talebi P D Q Piyasa Talep Eğrisi (Tüketici A+B nin D Toplamı) Piyasa Talep Eğrisi 14
15 TALEBİ ETKİLEYEN (DEĞİŞTİREN) FAKTÖRLER 1. Malın Kendi Fiyatı : En önemli faktördür. Malın fiyatı düşerse, talebi artar. 2. Tamamlayıcı Malların Fiyatları : Birlikte kullanılan, bunun için de birinin fiyatı arttığında diğerinin fiyatı aynı olduğu halde D inin azaldığı mallara denir. Örnek : otomobil benzin, şeker çay Benzin P ı artarsa otomobil D i düşer. 3. Rakip (İkâme) Malların Fiyatları : Birbirlerinin yerine kullanılabilen, bunun için de birinin fiyatı arttığında, diğerinin D nin arttığı mallara denir. Örnek : pirinç bulgur, zeytinyağı ayçiçekyağı Pirinç fiyatı artarsa bulgur talebi artar. Rakip mallardan birinin fiyatı arttığında, diğerinin fiyatı düşmediği halde düşmüş gibi görünerek talebi artar. Buna İkâme Etkisi denir. 4. Tüketicinin Gelirinin Değişmesi : Tüketicinin geliri arttığında mal talebi artar. Malın fiyatı sabitken tüketicinin geliri artarsa normal mal talebi artar (D eğrisi sağa kayar), düşük mal talebi ise azalar (D eğrisi sola kayar). Malın fiyatı düştüğü zaman tüketici geliri aslında nominal (parasal) olarak aynı olduğu halde reel olarak (reel gelir) artar. Buna Gelir Etkisi denir. 5. Zevklerin (Tercihlerin) Değişmesi : Zevk ve tercihlerin değişmesi mal talebini etkiler. Örnek : Moda olan malların talebi artar. 6. P ve Y ile İlgili Beklentiler : Tüketiciler yakın bir gelecekte P ların veya Y lerinin artacağını bekliyorlarsa taleplerini bugünden artırırlar. 15
16 TALEP KANUNU ve TALEP EĞRİSİ Diğer malların P ları, tüketicinin Y i, zevkleri vd. değikenler SABİTken (ceteris paribus : diğer şartlar aynı (sabit) kalmak koşuluyla; bir malın talebindeki değişmeyi, sadece o malın fiyatındaki değişmeye bağlayan kanuna yani malın P ı ve D i arasındaki ters yönlü ilişkiyi gösteren kanuna talep kanunu, bu ilişkiyi gösteren eğriye/doğruya da talep eğrisi/talep doğrusu denir. D = f ( P, Tp, Rp, Y, Z ) iken P D ARZ ARZ NEDİR? Bir üreticinin (firmanın), belli bir zamanda, değişik fiyat seviyelerinde, bir maldan satmak istediği miktara arz denir. FİRMA ARZ EĞRİSİ Bir malı üreten firmalardan herbirinin ayrı bir arz eğrisi vardır. Buna firma arz eğrisi denir. Firmanın Talep Tablosu Fiyat (P) Miktar (Q)
17 P S Q Firmanın Arz Eğrisi X malının P ise S edilen miktar. ENDÜSTRİ ARZ EĞRİSİ Aynı malı üreten bütün firmaların oluşturduğu topluluğa endüstri denir. Bir endüstriyi meydana getiren bütün firmaların, belli bir zamanda, her fiyat seviyesinde satmak istediği mal miktarlarının toplamına endüstri arzı denir. Bunu gösteren eğriye ise YANİ firma arz eğrilerinin yatay toplamına endüstri arz eğrisi denir. X Malının Endüstri Arzı Tablosu Fiyat (P) S Edilen Miktar (Q) Endüstri Arzı (A+B) Firma A Firma B
18 P S Q Firma A nın S ı P S Q Firma B nin S ı P S Q Endüstri Arz Eğrisi (Firma A+B nin S ları Toplamı) Endüstri Arz Eğrisi 18
19 ARZI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 1. Malın Kendi P ı : Malın P S Doğru orantı vardır. 2. Diğer Malların Fiyatları : Firmaların amacı kârlarını maximum yapmak olduğu için başka malların fiyatlarındaki yükselme nedeniyle ürettiği maldan vazgeçerek fiyatı yükselen malı üretmeye başlayabilir. Örnek buğday üreten bir çiftçinin pamuk fiyatlarının artması nedeniyle buğdaydan vazgeçerek pamuk üretmeye başlaması gibi. 3. Maliyetlerin Değişmesi : Kâr, satış geliri ve maliyet arasındaki fark olduğuna göre, maliyetlerin artması arzın azalmasına neden olmaktadır. Üretimde kullanılan her türlü kaynağın, üretim faktörünün fiyatının artması, vergilerin artması maliyetleri artırır, bu nedenle de arz azalır. Örneğin işçi ücretlerinin artması, işverenin üretim maliyetinin artmasına ve dolayısıyla arzın düşmesine neden olur. 4. Teknolojik Gelişmeler : Üretim teknolojisinin gelişmesi arzı olumlu etkiler, yani arz artar. Zira yeni teknolojiler bulundukça emeğin verimi artar. Böylece maliyetler düştüğü için arz miktarı artar. Örnek gömlekelerin kol manşetlerini, düğmelerini otomatik olarak, kendisi diken makinaların geliştirilmesiyle daha fazla gömlek üretilmiş olur. 5. Diğer Değişkenler : Bir sektörde grev kararının alınması, doğal afetler, özellikle tarım ürünlerinin arzını etkilemesi bakımından hava koşulları, kârlı görülen bir sektöre (endüstriye) yeni firmaların girmesi, yeni hammadde kaynaklarının keşfi veya mevcut kaynakların tükenmesi arzı etkiler. 19
20 ARZ KANUNU ve ARZ EĞRİSİ Diğer değişkenler sabitken (ceteris paribus); bir malın S ındaki değişmeyi sadece o malın P ındaki değişmelere bağlayan kanuna, YANİ malın P ı ve S ı arasındaki doğru yönlü ilişkiyi gösteren kanuna Arz Kanunu, bu ilişkiyi gösteren eğriye/doğruya da Arz Eğrisi / Doğrusu denir. S = f (P, D p, C, T, W) iken P S P S PİYASA DENGESİNİN (ARZ - TALEP DENGESİ) SAĞLANMASI (PİYASADA FİYATIN OLUŞMASI) S ve D edilen miktarın birbirine eşit olması durumuna S-D dengesi (piyasa dengesi) denir. S = D Bu eşitliği sağlayan ve değişme eğilimi göstermeyen P seviyesine denge P (P 1 ), bu eşitliği sağlayan ve değişme eğilimi göstermeyen Q seviyesine ise denge Q (Q 1 ) denir. S ve D in eşitlendiği ve denge P ile denge Q ın oluştuğu noktaya Denge noktası (E) denir. Belli bir fiyattan S edilen miktarın aynı fiyattan talep edilen miktarı aşması durumunda ortaya çıkan fazlaya Arz Fazlası denir. Yine belli bir fiyattan D edilen mal miktarının S edilen mal miktarını aşması durumunda ortaya çıkan fazlaya ise Talep Fazlası denir. 20
21 P 100 A S fazlası B S 50=P 1 E 25 M D fazlası N D 0 20 Q 1 =60 80 Q Piyasa Dengesi ve Arz - Talep Fazlası AB : S fazlası MN : D fazlası E : Denge noktası P = 100 TL iken S = 80, D = 20 dur. Yani S edilen malın 20 birimi alıcı bulurken 60 birimi satılamamaktadır. Bu 60 birim (AB) Arz Fazlasıdır. Üreticiler ellerinde kalan bu malı satmak için birbirleriyle rekabet edecekleri için fiyatlar düşmeye başlar. Fiyatlar düştükçe D artarken, S azalır ve E noktasında S=D sağlanarak piyasa dengeye gelir. Böylece piyasada P oluşur. İlk fiyatın 100 değil P = 25 olması halinde S = 20, D = 80 dir. Yani talebin karşılanması için 60 birim daha mal arzı gerekmektedir. Bu 60 birim (MN) Talep Fazlasıdır. Çünkü bu fiyattan (% 25 TL) piyasaya çıkan tüm mal (20 birim) alıcı bulmakta, hatta satıcıların bir kısmı (60 kişi) da elleri boş dönmektedir. Piyasada belli bir fiyattan mal bulamayan alıcıların varlığı, fiyatların yükselmesine neden olur (mal kıt olduğu için P artar). Fiyatın yükselmesiyle arz artarken, talep azalmaya başlar. Bu düşme ve yükselme 2 eğri arasındaki yatay uzaklık giderek küçülüp P = 50 olduğu, yani 2 eğrinin birbirini kestiği noktaya kadar devam eder. İki eğri kesiştiğinde belli bir fiyattan (P = 50), alıcıların satın almak istedikleri miktar ile satıcıların satmak istedikleri miktarın birbirine eşit olması demektir (S=D). 21
İktisada Giriş I. 31 Ekim 2016
İktisada Giriş I 31 Ekim 2016 Talep, Arz ve Piyasa Dengesi Fiyat ile talep edilen miktar arasındaki ilişkiye Talep Kanunu adı verilir. Bir malın satıcısı tek alıcının değil, o malı almak isteyen
DetaylıY R D. D O Ç. D R. M A H M U T M. B A Y R A M O Ğ L U
GENEL EKONOMİ Y R D. D O Ç. D R. M A H M U T M. B A Y R A M O Ğ L U İktisat Ekonomi İktisat;Arapça kökenli kasıtlı, bilinçli, ılımlı hareket Günlük dilde Türkçeye tutumluluk olarak geçmiş Ekonomi; eski
DetaylıGenel Ekonomi Dersi. Dr. Osman Orkan Özer
Genel Ekonomi Dersi Dr. Osman Orkan Özer 1. Ekonomi nin Konusu ve Ekonomik Düşüncenin Gelişimi 1.1. Ekonominin Tanımı 1.2. Pozitif Ekonomi-Normatif Ekonomi 1.3.Mikro Ekonomi-Makro Ekonomi 1.5. Ekonomik
DetaylıTEMEL EKONOMİ 1. GİRİŞ
1 TEMEL EKONOMİ 1. GİRİŞ 1. GİRİŞ Eknmi Nedir? Üretim lanakları eğrisi Eknminin ilgilendiği temel srular Eknmi plitikasının temel hedefleri Eknmik sistemler Bir ssyal bilim larak eknminin başlangıcı 2
DetaylıEkonomi. Doç.Dr.Tufan BAL. 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat
Ekonomi 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 Fiyat Mekanizması:Talep,
Detaylıİktisada Giriş I. 17 Ekim 2016 II. Hafta
İktisada Giriş I 17 Ekim 2016 II. Hafta Ekonomilerdeki Temel Sorunlar İktisat Biliminin ortaya çıkış nedeni kıtlıkla savaştır. Tam kullanım sorunu: Tam istihdam Eksik İstihdam Etkin kullanım sorunu: Hangi
DetaylıI. Piyasa ve Piyasa Çeşitleri
DERS NOTU 02 PİYASA TALEP VE ARZ KAVRAMLARI PİYASA DENGESİ Bugünki dersin işleniş planı: I. Piyasa ve Piyasa Çeşitleri... 1 1. Mal ve hizmet piyasaları... 1 2. Faktör Piyasaları... 2 II. Talep Kavramı...
DetaylıFİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ
FİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ Bu bölümde Fiyatlar genel düzeyi (Fgd) ile MG dengesi arasındaki ilişkiler incelenecek. Mg dengesi; Toplam talep ile toplam arzın kesiştiği noktada bulunacaktır.
Detaylıİktisat Nedir? En genel haliyle İktisat bir tercihler bilimidir.
Giriş ve Kavramlar İktisat Nedir? İktisat insan davranışlarının iktisadi yönünü inceler En genel haliyle İktisat bir tercihler bilimidir. İktisat esas olarak insanın mal ve hizmetlerin üretim, değişim
DetaylıBölüm 4 ve Bölüm 5. Not: Bir önceki derste Fiyat, Piyasa kavramları açıklanmıştı. Derste notlar alınmıştı. Sunum olarak hazırlanmadı.
Bölüm 4 ve Bölüm 5 Not: Bir önceki derste Fiyat, Piyasa kavramları açıklanmıştı. Derste notlar alınmıştı. Sunum olarak hazırlanmadı. Talep Piyasada satıcıların faaliyetleri arzı, alıcıların faaliyetleri
DetaylıDR. Caner Ekizceleroğlu
DR. Caner Ekizceleroğlu Ticaret Üretilen mal ve hizmetlerin belirli bir ücret karşılığı son kullanıcılara ulaştırılmasını sağlayan alım satım faaliyetlerinin tümü olarak tanımlayabiliriz. Dış Ticaret BİR
Detaylıiktisaoa GiRiş 7. Ürettiği mala ilişkin talebin fiyat esnekliği değeri bire eşit olan bir firma, söz konusu
2009 BS 3204-1. şağıdakilerden hangisi dayanıksız mal veya hizmet grubu içerisinde ~ almaz? iktiso GiRiş 5. Gelirdeki bir artış karşısında talebi azalan mallara ne ad verili r? ) Benzin B) Mum C) Ekmek
DetaylıY R D. D O Ç. D R. M A H M U T M. B A Y R A M O Ğ L U
GENEL EKONOMİ Y R D. D O Ç. D R. M A H M U T M. B A Y R A M O Ğ L U İktisat Ekonomi İktisat;Arapça kökenli kasıtlı, bilinçli, ılımlı hareket Günlük dilde Türkçeye tutumluluk olarak geçmiş Ekonomi; eski
DetaylıÜnite 3. Ana Ekonomik Sorunlar Ve Ekonomik Düzen. Büro Yönetimleri Ve Yönetim Asistanlığı Önlisans Programaı EKONOMİ. Ögr. Öğr.
Ana Ekonomik Sorunlar Ve Ekonomik Düzen Ünite 3 Büro Yönetimleri Ve Yönetim Asistanlığı Önlisans Programaı EKONOMİ Ögr. Öğr. Sinan EMİRZEOĞLU 1 Ünite 3 EKONOMI Ögr. Öğr. Sinan EMİRZEOĞLU İçindekiler 3.1.
DetaylıTalep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından
3.Ders Talep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından önemli unsurlardır. Spor endüstrisi içerisinde yer
DetaylıMAN509T.01 YÖNETİM EKONOMİSİ
IŞIK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI MAN509T.01 YÖNETİM EKONOMİSİ PROF. DR. SUAT TEKER 1 ÇALIŞMA SORULARI 1. Üretim faktörleri nelerdir, tanımlayabilir misiniz? 2. Mikroiktisat
DetaylıTARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU
TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU Dış ticaretin amacı piyasadaki ihtiyacın karşılanmasıdır. Temel neden uluslararası mal hareketliliği değil, ülkenin denge arayışıdır. Ülkedeki ürün yetersizliği
DetaylıMakro İktisat II Örnek Sorular. 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120
Makro İktisat II Örnek Sorular 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120 Tüketim harcamaları = 85 İhracat = 6 İthalat = 4 Hükümet harcamaları = 14 Dolaylı vergiler = 12
Detaylı1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 13 1.1.İktisadın Konusu ve Kapsamı 14 1.2. İktisadın Bölümleri 15 1.2.1.Mikro ve Makro İktisat 15 1.2.2. Pozitif İktisat ve Normatif İktisat
DetaylıİKTİSADA GİRİŞ I. Yrd. Doç. Dr. Yeşim ALİEFENDİOĞLU A.Ü. Uygulamalı Bilimler Fakültesi Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Bölümü
İKTİSADA GİRİŞ I Yrd. Doç. Dr. Yeşim ALİEFENDİOĞLU A.Ü. Uygulamalı Bilimler Fakültesi Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Bölümü İhtiyaç: Giderildiği zaman bireylere mutluluk veren ve bireylerin haz duymasını
DetaylıSORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA
SORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA Problem 1 (KMS-2001) Kısa dönem toplam arz eğrisinin pozitif eğimli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Detaylı2018/1. Dönem Deneme Sınavı.
1. Aşağıdakilerden hangisi mikro ekonominin konuları arasında yer almamaktadır? A) Tüketici maksimizasyonu B) Faktör piyasası C) Firma maliyetleri D) İşsizlik E) Üretici dengesi 2. Firmanın üretim miktarı
DetaylıEkonomi II. 13.Bölüm:Makroekonomiye Genel Bir Bakış Doç.Dr.Tufan BAL
Ekonomi II 13.Bölüm:Makroekonomiye Genel Bir Bakış Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 13.1.Makroekonomi Nedir?
DetaylıÜNİTE:1. İktisadın Temel Kavramlarına Giriş ÜNİTE:2. Arz, Talep ve Piyasa Dengesi ÜNİTE:3. Talep ve Arz Esneklikleri ve Uygulamaları ÜNİTE:4
ÜNİTE:1 İktisadın Temel Kavramlarına Giriş ÜNİTE:2 Arz, Talep ve Piyasa Dengesi ÜNİTE:3 Talep ve Arz Esneklikleri ve Uygulamaları ÜNİTE:4 Tüketici ve Üretici Tercihlerinin Temelleri ÜNİTE:5 Üretim ve Maliyet
DetaylıULUSLARARASI İKTİSAT Yrd.Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü
ULUSLARARASI İKTİSAT Yrd.Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü Dilek Seymen Giriş ve Temel Kavramlar Ülkeler niçin ticaret yaparlar? İktisadın alt bölümleri ve bunlar arasında dış ticaretin yeri
DetaylıİÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ... v İÇİNDEKİLER... vi GENEL EKONOMİ 1. Ekonominin Tanımı ve Kapsamı... 1 1.1. Ekonomide Kıtlık ve Tercih... 1 1.2.
İÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ... v İÇİNDEKİLER... vi GENEL EKONOMİ 1. Ekonominin Tanımı ve Kapsamı... 1 1.1. Ekonomide Kıtlık ve Tercih... 1 1.2. Ekonominin Tanımı... 3 1.3. Ekonomi Biliminde Yöntem... 4 1.4.
Detaylı4)Yukarıdaki 3 temel varsayım altında ekonomi daima tam istihdamdadır ve fiyatlar genel seviyesi istikrarlıdır.
KLASİK İKTİSAT OKULU Klasik iktisadın felsefi temelini «doğal düzen» ve «faydacı felsefe» oluşturur. Klasik iktisadın temel ilkeleri şu şekilde özetlenebilir: 1) Piyasada tam rekabet koşulları geçerlidir
DetaylıDersin Kaynakları. Ġktisat I. Ekonomi... Kıtlık...
1 Dersin Kaynakları Ġktisat I Doç.Dr. Erdal GÜMÜġ Herhangi bir İktisada Giriş ya da İktisat I ya da Ekonomi Bilimine Giriş ya da Ekonominin Temelleri adlı ders kitabı Bazı öneriler Besim Üstünel Ekonominin
Detaylı1 MAKRO EKONOMİNİN DOĞUŞU
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 MAKRO EKONOMİNİN DOĞUŞU ve TEMEL KAVRAMLAR 11 1.1.Makro Ekonominin Doğuşu 12 1.1.1.Makro Ekonominin Doğuş Süreci 12 1.1.2.Mikro ve Makro Ekonomi Ayrımı 15 1.1.3.Makro Analiz
DetaylıSAY 203 MİKRO İKTİSAT
SAY 203 MİKRO İKTİSAT Piyasa Dengesi YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN SAY 203 MİKRO İKTİSAT - YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN 1 PİYASA DENGESİ Bu bölümde piyasa kavramı, piyasa türleri ve piyasa mekanizmasının işleyişi
Detaylı2.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ
CEVAP ANAHTARI 1.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ 1.(e) 2.(d) 3.(a) 4.(c) 5.(e) 6.(d) 7.(e) 8.(d) 9.(b) 10.(e) 11.(a) 12.(b) 13.(a) 14.(c) 15.(c) 16.(e) 17.(e) 18.(b) 19.(d) 20.(a) 1.BÖLÜM BOŞLUK DOLDURMA 1. gereksinme
Detaylı4. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN
4. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM Yazan SAYIN SAN SAN / İKTİSADİ MATEMATİK / 2 B.3.2. Taban Fiyat Uygulaması Devletin bir malın piyasasında oluşan denge fiyatına müdahalesi,
Detaylı3. Keynesyen Makro İktisat Teorisi nin Bazı Özellikleri ve Klasik Makro İktisat Teorisi İle Karşılaştırılması
BOCUTOĞLU 109 yemek pişirirken yağı, salçayı, soğanı, eti, sebzeyi, suyu aynı anda tencereye doldurmaz; birinci adımda yağı ve salçayı hafifçe kızartır, ikinci adımda soğanı ve eti ilave ederek pişirmeye
DetaylıİKTİSADÎ DÜŞÜNCENİN EVRİMİ (Başlangıcından Neoklasiklere) (İktisada Giriş I dersi için yardımcı kısa notlar)
İKTİSADÎ DÜŞÜNCENİN EVRİMİ (Başlangıcından Neoklasiklere) (İktisada Giriş I dersi için yardımcı kısa notlar) Merkantilizm: 15. ve 16. yüzyıllardaki coğrafî keşiflerde birlikte Avrupa ülkeleri dünyaya açılmaya
DetaylıEkonomi Dersi (BSU 105) Doç. Dr. Türkmen Göksel e-posta: Ankara Üniversitesi / Siyasal Bilgiler Fakültesi / İktisat Bölümü
1 Ekonomi Dersi (BSU 105) Doç. Dr. Türkmen Göksel e-posta: tgoksel@ankara.edu.tr Ankara Üniversitesi / Siyasal Bilgiler Fakültesi / İktisat Bölümü Ekonomi dersi 2 kısımdan oluşacak: Mikroiktisat Makroiktisat
DetaylıSAY 203 MİKRO İKTİSAT
SAY 203 MİKRO İKTİSAT YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN 1 Ders Planı Kıtlık, Tercih ve Piyasa Sistemi Arz Talep Analizi Tüketici Dengesi Üretici Dengesi Maliyet Teorisi Piyasalar Tam Rekabet Piyasası Tekel Piyasası
Detaylıİçindekiler kısa tablosu
İçindekiler kısa tablosu Önsöz x Rehberli Tur xii Kutulanmış Malzeme xiv Yazarlar Hakkında xx BİRİNCİ KISIM Giriş 1 İktisat ve ekonomi 2 2 Ekonomik analiz araçları 22 3 Arz, talep ve piyasa 42 İKİNCİ KISIM
Detaylı2009 VS 4200-1. Gayri Safi Yurt içi Hasıla hangi nitelikte bir değişkendir? ) Dışsal değişken B) Stok değişken C) Model değişken D) kım değişken E) içsel değişken iktist TEORisi 5. Kısa dönemde tam rekabet
DetaylıMAKRO İKTİSAT KONUYA İLİŞKİN SORU ÖRNEKLERİ(KARMA)
MAKRO İKTİSAT KONUYA İLİŞKİN SORU ÖRNEKLERİ(KARMA) 1- Bir ekonomide işsizlik ve istihdamdaki değişimler iktisatta hangi alan içinde incelenmektedir? a) Mikro b) Makro c) Para d) Yatırım e) Milli Gelir
DetaylıEkonomi Nedir? Doç.Dr.Tufan BAL. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından. faydalanılmıştır.
Ekonomi Nedir? Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 Ekonomi(=İktisat)Nedir? İktisat; Arapça kökenli bir kelimedir.
Detaylı1 TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR
ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER III Bölüm 1 TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR 11 1.1. İktisat Biliminin Temel Kavramları 12 1.1.1.İhtiyaç, Mal ve Fayda 12 1.1.2.İktisadi Faaliyetler 14 1.1.3.Üretim Faktörleri 18 1.1.4.Bölüşüm
Detaylı1. Devletin Piyasaya Müdahalesi ve Fiyat Kontrolleri
DERS NOTU 03 ARZ VE TALEP UYGULAMALARI Bugünki dersin işleniş planı: 1. Devletin Piyasaya Müdahalesi ve Fiyat Kontrolleri... 1 A. Tavan Fiyat Uygulaması... 2 1. Kira Kontrolü... 3 B. Taban Fiyat Uygulaması...
DetaylıDevlet fiyat kontrolü ederek piyasaya müdahale edebilir. Bunun en temel 2 yolu vardır:
32 Bölüm 5. Devletin Fiyat Kontrolü Devlet fiyat kontrolü ederek piyasaya müdahale edebilir. Bunun en temel 2 yolu vardır: 1- Tavan Fiyat 2- Taban Fiyat Tavan fiyat bir mal veya hizmet için devletçe belirlenen
Detaylı1. Temel Kavramlar ve Tüketici Davranışı. 2. Arz,Talep ve Esneklik. 3. Üretim,Maliyetler ve Firma Davranışı. 4. Mal ve Faktör Piyasaları
1. Temel Kavramlar ve Tüketici Davranışı 2. Arz,Talep ve Esneklik 3. Üretim,Maliyetler ve Firma Davranışı 4. Mal ve Faktör Piyasaları 5. Makroekonominin Kapsamı ve Temel Makroekonomik Değişkenler 1 6.
DetaylıULUSLARARASI ĐKTĐSAT. Yrd.Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.ĐĐBF Đktisat Bölümü
ULUSLARARASI ĐKTĐSAT Yrd.Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.ĐĐBF Đktisat Bölümü Giriş ve Temel Kavramlar Ülkeler niçin ticaret yaparlar? Đktisadın alt bölümleri ve bunlar arasında dış ticaretin yeri Reel-pür-soyut
DetaylıİÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR...
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR... 1 1.1. EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER... 3 1.1.1. Romalıların Ekonomik Düşünceleri... 3 1.1.2. Orta Çağ da Ekonomik Düşünceler...
Detaylıİşletme - Ders 1. Temel Ekonomik Kavramlar
İşletme - Ders 1 Temel Ekonomik Kavramlar 1.1. İhtiyaç İhtiyaç, herhangi bir şeye duyulan istektir. İhtiyaç hissi tatmin edildiği zaman haz, aksi durumda ise elem duyarız. İhtiyaçlarımız zaman boyunca
DetaylıTOPLAM TALEP VE TOPLAM ARZ: AD-AS MODELİ
TOLAM TALE VE TOLAM ARZ: AD-AS MODELİ AD-AS IS LM ve IS LM B modellerinde fiyatlar genel düzeyinin sabit olduğu varsayılırken, bu analizde fiyatlar genel düzeyi () ile reel milli gelir (Y) arasındaki ilişkiler
DetaylıFİYAT MEKANİZMASI: TALEP, ARZ VE FİYAT
FİYAT MEKANİZMASI: TALEP, ARZ VE FİYAT TALEP Bir ekonomide bütün tüketicilerin belli bir zaman içinde satın almayı planladıkları mal veya hizmet miktarına talep edilen miktar denir. Bu tanımda, belirli
DetaylıTAM REKABET PİYASASINDA DENGE FİYATININ OLUŞUMU (KISMÎ DENGE)
Ünite 10: TAM REKABET PİYASASINDA DENGE FİYATININ OLUŞUMU (KISMÎ DENGE) Tam rekabetçi bir piyasada halen çalışmakta olan firmalar kısa dönemde normal kârın üzerinde kâr elde ediyorlarsa piyasaya yeni firmalar
DetaylıM2 Para Tanımı: M1+Vadeli ticari ve tasarruf mevduatları (resmi mevduatlar hariç)
PARA ARZI Dar tanımlı para arzı dolaşımdaki nakit ile bankacılık sisteminde vadesiz mevduatların toplamından oluşmakta, geniş tanımlı para arzı ise bu toplama bankacılık sistemindeki vadeli mevduatların
DetaylıBÖLÜM FAİZ ORANI-MİLLİ GELİR DENGESİ. Bu bölümde, milli gelir ile faiz oranı arasındaki ilişkiler incelenecektir.
BÖLÜM FAİZ ORANI-MİLLİ GELİR DENGESİ Bu bölümde, milli gelir ile faiz oranı arasındaki ilişkiler incelenecektir. IS-LM modeli ; J.M.KEYNES tarafından ortaya atılmıştır. Buna göre ekonomide; 1. MAL PİYASASI
DetaylıTARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU
TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU Dış ticaretin amacı piyasadaki ihtiyacın karşılanmasıdır. Temel neden uluslararası mal hareketliliği değil, ülkenin denge arayışıdır. Ülkedeki ürün yetersizliği
DetaylıBÖLÜM 9. Ekonomik Dalgalanmalara Giriş
BÖLÜM 9 Ekonomik Dalgalanmalara Giriş Çıktı ve istihdamdaki kısa dönemli dalgalanmalara iş çevrimleri diyoruz Bu bölümde ekonomik dalgalanmaları açıklamaya çalışıyoruz ve nasıl kontrol edilebileceklerini
DetaylıDersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır)
Dersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır) Bir Bilim Dalı Olarak Uluslararası İktisadın Konusu ve Kapsamı Uluslararası
DetaylıEkonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 5.Bölüm: Devletin Fiyat Kontrolü
Ekonomi I 5.Bölüm: Devletin Fiyat Kontrolü Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 5.1.Tavan Fiyat Devlet bazen piyasalara
DetaylıIS-LM MODELİNİN UYGULANMASI
IS-LM MODELİNİN UYGULANMASI IS ve LM eğrilerinin kesiştiği nokta milli geliri belirliyor. Birinin kayması kısa dönem dengeyi değiştiriyordu. Maliye politikası Hükümet harcamaları artışı IS eğrisi sağa
DetaylıİKT 207: Mikro iktisat. Faktör Piyasaları
İKT 207: Mikro iktisat Faktör Piyasaları Tartışılacak Konular Tam Rekabetçi Faktör Piyasaları Tam Rekabetçi Faktör Piyasalarında Denge Monopson Gücünün Olduğu Faktör Piyasaları Monopol Gücünün Olduğu Faktör
Detaylı2001 KPSS 1. Aşağıdakilerden hangisi A malının talep eğrisinin sola doğru kaymasına neden olur?
2001 KPSS 1. Aşağıdakilerden hangisi A malının talep eğrisinin sola doğru kaymasına neden olur? A) A malını tüketen insanların sayısının artmasına yol açan bir nüfus artışı B) A normal bir mal ise, tüketici
Detaylıİktisada Giriş I. 17 Ekim 2016 II. Hafta
İktisada Giriş I 17 Ekim 2016 II. Hafta Ordinalist Yaklaşım Fayda ölçülemez ancak kayıtsızlık eğrileri ve bütçe doğrusu yardımı ile sıralanabilir. Farksızlık eğrisi tüketiciye aynı fayda düzeyini sağlayan
DetaylıDoç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü
ULUSLARARASI İKTİSAT Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü Giriş ve Temel Kavramlar Ülkeler niçin ticaret yaparlar? Đktisadın alt bölümleri ve bunlar arasında dış ticaretin yeri Reel-pür-soyut ticaret
DetaylıDers İçeriği (2. Hafta)
2. Ekonominin Temel Kavramları 2.1. İhtiyaç 2.2. Mal. 2.3. Hizmet 2.5. Fayda ve Değer 2.5. Servet 2.6. Gelir 2.7.Tüketim ve Tüketim Harcamaları 2.8. İşletme 2.9. Üretim 2.10. Üretim Faktörleri 2.10.1.
DetaylıGENEL EKONOMİ DERS NOTLARI
GENEL EKONOMİ DERS NOTLARI 1. BÖLÜM Öğr. Gör. Hakan ERYÜZLÜ İktisadın cevap bulmaya çalıştığı temel amaçlarını aşağıdaki sorular ile özetleyebiliriz; Hangi mallar/hizmetler ne miktarda üretilmelidir? Hangi
DetaylıSağlık Hizmetlerinde Pazarlamaya Neden İhtiyaç Duyulmaktadır?
Sağlık Hizmetlerinde Pazarlamaya Neden İhtiyaç Duyulmaktadır? Alvin Toffler in endüstrinin gelişmesi yaklaşımı Pazarlama nedir? Kullanımı neden önemlidir? Pazarlama olanaklarının kullanımı, eğitim ve geliştirme
DetaylıFinansal Piyasa Dinamikleri. Yekta NAZLI ynazli@yahoo.com
Finansal Piyasa Dinamikleri Yekta NAZLI ynazli@yahoo.com Neleri İşleyeceğiz? Finansal Sistemin Resmi Makro Göstergeler ve Yorumlanması Para ve Maliye Politikaları Merkez Bankası ve Piyasalar Finansal Piyasalardaki
Detaylı1. Devletin Piyasaya Müdahalesi ve Fiyat Kontrolleri
DERS NOTU 03 ARZ VE TALEP UYGULAMALARI Bugünki dersin işleniş planı: 1. Devletin Piyasaya Müdahalesi ve Fiyat Kontrolleri... 1 A. Tavan Fiyat Uygulaması... 2 1. Kira Kontrolü... 3 B. Taban Fiyat Uygulaması...
DetaylıİÇİNDEKİLER. Önsöz... iii. KİTABIN KULLANIMINA İLİŞKİN BAZI NOTLAR ve KURUM SINAVLARINA İLİŞKİN UYARILAR... 1 BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSATIN TEMELLERİ
İÇİNDEKİLER Önsöz... iii KİTABIN KULLANIMINA İLİŞKİN BAZI NOTLAR ve KURUM SINAVLARINA İLİŞKİN UYARILAR... 1 BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSATIN TEMELLERİ 1. İKTİSATIN TEMELLERİ... 9 1.1. İKTİSADIN TANIMI... 9 1.2.
DetaylıMAKROEKONOMİ - 2. HAFTA
MAKROEKONOMİ - 2. HAFTA Ekonomik Faaliyetlerin Döngüsü Mal ve Hizmetler C HANEHALKLARI Tüketim Harcamaları Faktör Ödemeleri B A FİRMALAR Üretim Faktörleri GSYH ÖLÇME YÖNTEMLERI Üretim Yöntemi: Firmaların
DetaylıİKTİSADA GİRİŞ - 1. Ünite 4: Tüketici ve Üretici Tercihlerinin Temelleri.
Giriş Temel ekonomik birimler olan tüketici ve üretici için benzer kavram ve kurallar kullanılır. Tüketici için fayda ve fiyat kavramları önemli iken üretici için hasıla kâr ve maliyet kavramları önemlidir.
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. 1.DERS Şubat 2013
TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1.DERS Şubat 2013 DERS PLANI 1. hafta Ders planının gözden geçirilmesi, Türkiye nin dünyadaki yeri bazı
DetaylıEditörler Yrd.Doç.Dr. Bülent Altay & Yrd.Doç.Dr. Temur Kurtaslan GENEL EKONOMİ
Editörler Yrd.Doç.Dr. Bülent Altay & Yrd.Doç.Dr. Temur Kurtaslan GENEL EKONOMİ Yazarlar Yrd.Doç.Dr. Bülent Altay Yrd.Doç.Dr. Gülay Hız Yrd.Doç.Dr. Musa Türkoğlu Yrd.Doç.Dr. Oktay Aktürk Yrd.Doç.Dr. Temur
DetaylıDoç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü
ULUSLARARASI İKTİSAT Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü Uluslararası Đktisat Uluslararası Ticaret Açık Ekonomi Mikro Đktisadı Uluslararası Para (Finans) (Ödemeler Bilançosu, Döviz Piyasası vb.)
DetaylıDolaysız ölçme. Dolaylı ölçme. Toplam üretim yaklaşımı. Toplam harcama yaklaşımı Toplam gelir yaklaşımı
Dolaysız ölçme Toplam üretim yaklaşımı Dolaylı ölçme Toplam harcama yaklaşımı Toplam gelir yaklaşımı DOLAYSIZ ÖLÇME: Toplam Üretim Yaklaşımı Bir ülkenin sınırları içinde belirli bir yılda üretilen nihai
DetaylıDoç.Dr. Yaşar SARI 36
Doç.Dr. Yaşar SARI Genel Ekonomi 106 Talep Esnekliği ile Tüketici Harcamaları Arasındaki İlişki: Firmalar mallarına olan talebin esnekliğini özellikle fiyat politikaları açısından bilmek durumundadır.
DetaylıKAPİTALİZM, PİYASA BAŞARISIZLIĞI VE SAĞLIK HİZMETLERİ SUNUMU. Gülbiye Yenimahalleli Yaşar
KAPİTALİZM, PİYASA BAŞARISIZLIĞI VE SAĞLIK HİZMETLERİ SUNUMU Gülbiye Yenimahalleli Yaşar Kapitalizmin temel özellikleri: Özel mülkiyet Teşebbüs ve seçim özgürlüğü Kişisel çıkar Rekabet Piyasa mekanizması
Detaylı11.10.2015. Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher Ohlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri. Heckscher Ohlin Modelinden Çıkartılan Teoremler
Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher hlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri Karşılaştırmalı üstünlükler teorisi uluslararası emek verimliliğindeki farklılıkların nedeni üzerinde durmamaktadır. Bu açığı
DetaylıIS-LM-BP Grafikleri. B. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği:
IS-LM-BP Grafikleri B. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği: B.1. Sabit kur rejimi ve sınırsız sermaye hareketliliği durumunda para politikasının etkinliğini
DetaylıIS-LM-BP Grafikleri. A. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği:
IS-LM-BP Grafikleri A. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği: A.1. Sabit kur rejimi, sınırlı sermaye hareketliliği ve BP nin eğimi, LM in eğiminden düşükken
DetaylıMAKROİKTİSAT BÖLÜM 1: MAKROEKONOMİYE GENEL BİR BAKIŞ. Mikro kelimesi küçük, Makro kelimesi ise büyük anlamına gelmektedir.
68 MAKROİKTİSAT BÖLÜM 1: MAKROEKONOMİYE GENEL BİR BAKIŞ Mikro kelimesi küçük, Makro kelimesi ise büyük anlamına gelmektedir. Mikroiktisat küçük ekonomik birimler (hanehalkı, firmalar ve piyasalar) ile
DetaylıÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... XI BİRİNCİ BÖLÜM MAKRO İKTİSADA GİRİŞ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... XI BİRİNCİ BÖLÜM MAKRO İKTİSADA GİRİŞ 1.Makro İktisat Nedir?...1 2. Makro İktisat Ne İle Uğraşır?... 4 3. Başlıca Makro İktisat Okulları...5 3.1.Klasik Makro İktisat
DetaylıN VE PARA ARZININ ÖZELL
PARANIN MAKRO EKONOMİDEKİ ROLÜ 1-PARA TALEBİ, PARA ARZI VE FAİZ HADDİ (KEYNESYEN FAİZ TEORİSİ) Klasik ve neoklasik ekonomistlerce öne sürülen faiz teorisinde, faiz haddi, tasarruf arzı ve yatırım talebinin
Detaylı[AI= Aggregate Income (Toplam Gelir); AE: Aggregate Expenditure (Toplam Harcama)]
88 BÖLÜM 5: TOPLAM GELİR-TOPLAM HARCAMA MODELİ (KEYNESYEN MODEL) Bölüm 4 te Toplam Talep-Toplam Arz modelini (AD-AS modeli) inceledik. Bölüm 5 te ise Toplam Gelir-Toplam Harcama modelini (AI-AE modeli)
DetaylıDURGUNLUK VE MALİYE POLİTİKASI
1 DURGUNLUK VE MALİYE POLİTİKASI Durgunluk Tanımı Toplam arz ile toplam talep arasındaki dengesizlik talep eksikliği şeklinde ortaya çıkmakta, toplam talebin uyardığı üretim düzeyinin o ekonominin üretim
Detaylı2016 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI EKONOMİ
SORU 1: Aşağıdakilerden hangisi/hangileri tüm dünyada görülen artan işsizlik oranını açıklamaktadır? I. İşsizlik yardımı miktarının arttırılması II. Sendikalaşma oranında azalma III. İşgücü piyasında etkin
DetaylıBir ülkenin sınırları içinde belirli bir yılda üretilen nihai malların ve hizmetlerin, üretildikleri yılın piyasa fiyatları üzerinden değerine
Bir ülkenin sınırları içinde belirli bir yılda üretilen nihai malların ve hizmetlerin, üretildikleri yılın piyasa fiyatları üzerinden değerine nominal gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) denir. Sadece ekmek
DetaylıMEDYA EKONOMİSİ VE İŞLETMECİLİĞİ
Medya Ekonomisi Kavram ve Gelişimi Ünite 1 Medya ve İletişim Önlisans Programı MEDYA EKONOMİSİ VE İŞLETMECİLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Nurhayat YOLOĞLU 1 Ünite 1 MEDYA EKONOMİSİ KAVRAM VE GELİŞİMİ Yrd. Doç. Dr.
DetaylıARZ, TALEP VE TAM REKABET PİYASASINDA DENGE BÖLÜM 7
ARZ, TALEP VE TAM REKABET PİYASASINDA DENGE BÖLÜM 7 TALEP Herhangi bir maldan belirli bir sürede ve farklı fiyatlar karşısında satın alınmak istenen miktardır. Talepten söz edebilmek için tüketici isteklerinin
DetaylıMikro Final. ĐKTĐSAT BÖLÜMÜ MĐKROĐKTĐSAT 1 FĐNAL-SINAVI SORULARI Saat: 10:45
MERSĐN ÜNĐVERSĐTESĐ ĐKTĐSADĐ VE ĐDARĐ BĐLĐMLER FAKÜLTESĐ ĐKTĐSAT BÖLÜMÜ MĐKROĐKTĐSAT 1 FĐNAL-SINAVI SORULARI 21.01.2011 Saat: 10:45 Mikro1 2010 Final Çoktan Seçmeli Sorular Sorunun yanıtı olan veya cümleyi
DetaylıSORU SETİ 7 IS-LM MODELİ
SORU SETİ 7 IS-LM MODELİ Problem 1 (KMS-2001) Marjinal tüketim eğiliminin düşük olması aşağıdakilerden hangisini gösterir? A) LM eğrisinin göreli olarak yatık olduğunu B) LM eğrisinin göreli olarak dik
DetaylıGSMH (Gayri Safi Milli Hasıla) GSYH (Gayri Safi Yutiçi Hasıla) GSMH = GSYH ± NDAFG
GSMH (Gayri Safi Milli Hasıla) GSYH (Gayri Safi Yutiçi Hasıla) GSMH = GSYH ± NDAFG 2 = Çifte hesaplama sorunu NİHAÎ mal ve hizmetlerin fiyatlarının toplamı. Hammadde, ara ve yatırım mallarının fiyatları
Detaylı1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 9 1.1.İktisadın Konusu ve Kapsamı 10 1.2. İktisadın Bölümleri 11 1.2.1.Mikro ve Makro İktisat 11 1.2.2. Pozitif İktisat ve Normatif İktisat
DetaylıA İKTİSAT KPSS-AB-PS/2007
1. Büyüme Kutupları nın, altyapı yatırımları ve dışsal ekonomiler yoluyla yaratacağı etkiler nedeniyle kalkınmanın önünde bir engel olduğunu belirten iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) F. Perroux
DetaylıIS LM MODELİ ÇALIŞMA SORULARI
IS LM MODELİ ÇALIŞMA SORULARI Soru KPSS 2001 Otonom tüketim harcamalarının artması aşağıdakilerin hangisine neden olur? a) Denge üretim düzeyinin artmasına, LM eğrisinin sağa doğru kaymasına b) Denge üretim
DetaylıİKT101U İKTİSADA GİRİŞ
İKT101U İKTİSADA GİRİŞ KISA ÖZET KOLAYAOF DİKKAT Burada ilk 4 sahife gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com Kolayaof.com 0 362 2338723 Sayfa 2 İçindekiler 1. Temel Kavramlar
DetaylıA İKTİSAT KPSS-AB-PS / 2008 5. Mikroiktisadi analizde, esas olarak reel ücretlerin dikkate alınmasının en önemli nedeni aşağıdakilerden
1. Her arz kendi talebini yaratır. şeklindeki Say Yasasını aşağıdaki iktisatçılardan hangisi kabul etmiştir? A İKTİSAT 5. Mikroiktisadi analizde, esas olarak reel ücretlerin dikkate alınmasının en önemli
Detaylı8.1 KLASİK (NEOKLASİK) MODEL Temel Varsayımlar: Rasyonellik; Para hayali yoktur; Piyasalar sürekli temizlenir.
1 BÖLÜM 8: HASILA VE FİYAT DÜZEYİ: ALTERNATİF MAKRO MODELLER Bu bölümde AD ve farklı AS eğrileri birlikte ele alınarak farklı makro modellerde P ve Y düzeylerinin nasıl belirlendiği incelenecektir. 8.1
DetaylıEkonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 2.Bölüm: Piyasa Ekonomisine Genel Bir Bakış
Ekonomi I 2.Bölüm: Piyasa Ekonomisine Genel Bir Bakış Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 Piyasa Ekonomisinin
DetaylıDoç.Dr.Gülbiye Y. YAŞAR
Doç.Dr.Gülbiye Y. YAŞAR Nominal Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Bir ülkenin sınırları içinde belirli bir yılda üretilen nihai malların ve hizmetlerin, üretildikleri yılın piyasa fiyatları üzerinden değerine
Detaylı2009 S 4200-1. Değeri zamanın belirli bir anında ölçülen değişkene ne ad verilir? ) Stok değişken B) içsel değişken C) kım değişken D) Dışsal değişken E) Fonksiyonel değişken iktist TEORisi 5. Yatay eksende
DetaylıGenel Ekonomi Ders Kodu: 1008 Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Prof. Dr. Kerem Alkin
Lisanslama Sınavları Çalışma Kitapları Genel Ekonomi Ders Kodu: 1008 Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Prof. Dr. Kerem Alkin Bu kitabın tüm yayın hakları Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim
Detaylı