Mesleksel Akciğer Hastalıkları. Prof. Dr. Y. İzzettin Barış

Transkript

1 Mesleksel Akciğer Hastalıkları Prof. Dr. Y. İzzettin Barış

2

3

4

5 ANTİMUAN (ST) Yanmayı ve alev almayı önler Kullanım alanları:plastik,boya, marley,muşamba yapımı,akü ıgaraları,kalıp,yatak yapımı,kablo kılıfları,vernik, yangın söndürücü,ilaç. Toksisite : Üst SYE ;Gİ. Deri hemolitik

6 Antimuan a bağlı hastalıklar Akut : Üst SY;göz :Gİ: Kronik :Deride ülserasyon Septum da perforasyon İlaç : KFT. Bozulma ; EKG değişiklikleri. Karsinogen : Akc. Mesane

7

8 SERT METAL (COBALT HASTALIĞI) Tungusten carbite +cobalt (+Ni,Cr) Kullanım alanları : Kesici aletlerin, takımların ağız kısmı yapımında Yaptığı Hst. Sert metal pnomokonyozu. Tungusten :Med.lenf bezle: metalik dansite

9 COBALT AKCİĞERİ Rinit, bronşit konjonktvit Reversibıl astma,hipersansibilite pnomonisi, fibrosis Reticulo-nodüler görüntüler. Subakut interstitiel pnomoni. Giant cell İnt.pnomoni, Pulm. HT Spontan Pnx,kistik görnüm,be

10

11 ARGON GAZI AR :Renksis,kokusuz inert gaz.o2 gibi suda erir Kullanım alanları : Basınç odaları,neon,flöresan ampulleri,bronş tümörlerinde laser gibi kullanılması, Ameliyatlar Cift cam : ısı izolasyonu Alevlerin söndürülmesi Argon Kaynağı. Toksisitesi : Kapalı yerde argon gazı solunması ile Argon ölümü

12

13

14 BAKIR BAKIR (Cu): Elektriği iyi iletir, alaşımları (Broz, pirinç ve sarı) KULLANIM Alanları : Pestisit olaarak üzüm bağlarında Boru ve bronz heykellerin yapımında Yaptığı hastalıklar : Hemolitik Anemi Gözde iritasyon, yabancı cisim Metal fume fever Wilson sirozu İntihar/Kaza ile içilmesi : Hemoliz,Hemorajik gastritis, MethHemg,Böbrek Yetmz. Dermatit.

15

16 BARYUM (BARİT =BaSO4 Kullanım Alanları : Petrol aranmasında: sondaj çamuru yapımında Bentonit ve Barit ile birlikte. Kimya, cam ve seramik sanayiinde ; Siyah kül üretiminde. Litfofen yapımında (= Siyah kül+çinko karışımı). Boya, kaucuk,mürekkep yapımında BaNO3,BaCl2 :Bapral karton,suluboya,duvar kağıdı ve fotoğrafcılıkta kullanılır.. Barit dolgu maddesi olarak:oyun kağıdı,linelyum,muşamba, boya yapımında. Beyazlatılmış Barit Sulfürik asit ile beyaz, kurşun boya imali

17 Barit in Sağlık Üzerinde Etkisi Baritosis :Astmatik belirtiler Beniğn Pneumoconiosis

18 Baritosis e bağlı Akciğer filmi Akciğer filmi koyulacak, Belçikalıların kitabında var

19 Bentonit Bentonite, montmorillonite ve Fuller Earth (dolgun toprağı) henüz tarifleri tam olarak yapılmamış, iyi kristalize olmamış, nonfibröz sodyum,potasyum,alüminyum ve magnezyum amorf SİLİKATLARIDIR Kullanım alanları : petrol sondaj çamuru Gıda zehirlenmesinde barsakların toksinlerden arındırılması amacıyla absorbent olarak da kullanılıyor. Pestisitleriin içinde katkı maddesi olarak,seramik, inşaat ve kimya endüstrisinde

20 Bentonit&e Bağlı Hastalıklar Yuvarlak opasiteler şeklinde beniğn pnomokonyosis???

21 BERYLLOSİS Sarkoidosis e klinik, radyolojik ve patolojik olarak çok benzeyen ve kolay atlanan bir hastalıktır. Çok hafif,,fakat sert,parlak çelik gibi Esnek bir mineraldir. Doğada Beryl (Be-Al Silikat),Emerald (Zümrüt taşı) Gemstone ve Aquamarina şeklinde kıymetli taş olarak bulunur. Bakır, Nikel ve Alüminyumla alaşımları vardır.

22 Beryllium un Özellikleri Atom ağırlığı düşük (9) : Çok hafif Sert,parlak, çelik gibi esnek Kimyasal özellikleri Al. Ve Mn gibi. Doğada ; Beryl (Be-Al Silicate),Bertrandite (4 Be 0.2 Si02.H20),Emerald (Zümrüt taşı),gemstone Aquamarine (değerli taş). Cr ile birlikte olunca yeşil

23 Kullanım Alanları Alaşımların yapılması : Be+Cu ; Be+Ni ; Be+ Al. En çok Be + CU :Çok sert, paslanmaz,non magnetik, spark yapmaz,gergin, Cu gibi elektrik geçiren alaşımların yapımı. Uzay, nükleer enerji endüstrüsü Flöresans ampul (eskiden), TV tüpü yapımı.

24 KULLANIM ALANLARI Çelikten daha esnek olduğundan,uzay uydularında, iletişim uydularında nükleer santrallarda, yüksek gerilim elektrik hatlarında ve eskiden flöresans ampullerin yapımında kullanılıyordu. Sarkoidosis e çok benzer klininiği vardır.

25 Beryllosis Hastalığı Akut Formu : Sol Y,Trakeitis,pnomoni Dispne, hemoptezi,taşikardi, pnomoni tablosu. Deride,eritem, nodül,granülom,papül Kronik form : Akciğer,deri, dalak, KC, lenf bezi tutulumu. Çomaklaşma Hasta iyi, akciğer filmi çok kötü.

26 Hasta sunumu : Hikaye, film, lab tetktiki. Pataloji raporu 52 yaşında, I.Yenice. Hiç sigara içmemiş.25 yıl Rabat Bakır fabrikasında menejerlik yapmış. Cu,Fe,Al.Be 7 Yıldanberi öksürük, nefes darlığı var. Filmlerinde Bil. Hiler Lab. Evre 1,2,3 S. İle uyumlu değişmeler. Peribronşial kalınlaşma, lineer opasiteler, kenarları düzensiz 7-10 mm nodüller,bilateral hiler lap,buzlu cam görünümü. F.Testleri. Restriktif SF Tüberküloz, Bronş astması, sarcoidosis, Intersittiel Akc.Hst. (Collegen vascu, EAA)

27

28 Beryllosis Tanısı Akciğer biyopsisinde bile tanı zor. Sarcoidosis ve beryllosisin her ikisinde de nonkazeifiye granülomalar vardır. Patolojisi iki grup : Grup I. Az veya çok sellüler ( histiositik, plazmositik, dev hücre) infiltrasyonu. Bu grubun A tipinde granüloma vardır, B tipinde granüloma yoktur. Grup II. Sellüler infiltrayon az olmasına karşı granülomalar vardır. Bu grubu sarkoidosisten ayırt etmek çok zordur.

29 Beryllosis de Lab testleri IgA, IgG ve sedimentasyonda artış. Hyperuricemia, hyperürinüria. hipercalcemia, hypercalcinuria. Bronkoalveoler lavajda lenfosit hakimiyeti, T helper/t supressor oranında yükselme. Lenfosit proliferasyon testi : 20 ml. Taze kan.>> lenfositlerin izolasyonu >> 3 H Thymidine ile inkübasyonh, BE SO4 ilavesi ile stimülasyon indeksine bakılır. Bu test Berilylosis için sensitivetisi ve spesifitesi % 100. dür.

30 Akciğer Dokusunda Histopatolojik inceleme. I Periferik kesitlerde kistik değişikler, fokal düz kas proliferasyonu, intersititiumda özellikle peribronşial yerleşimli lenfoit foliküller, birkaç dev hücre,epiteloid histiositlerden oluşan belli belirsiz granülomalar, dev hücreler ve alveoler boşluklar içerisinde oksalat kristalleri, bazı alveollerde histiositler,yer yer Mason polipleri tarzında organizasyon,bazı alveollerde ossifikasyon ve kalsifikasyon izlenmektedir. Tanı. Kronik intersititiel akciğer hastalığı. EAA veya Kollegen vasküler hastalıklar ayırıcı tanıya alınmalıdır.

31

32 Fiberoptik Bronkoskopi Endoskopik görünüm. Endobronşial tutulum yok Biyopsi sonuçları.non diagnostik BAL tetkiki.lenfosit hakimiyeti var

33 Akciğer Fonksiyon Testleri FVC 3.61 lt.( %77) :FEV lt (%83) FEV1/FVC % 86 (%78).BD.yanıt yok. VC lt ( % 74) IC lt DLCO ml/mmhg/min 19.7 (%62) DL.Adj 19.7 (%62) DLCO/VA.ml/mHg/min/L 4.16 (%96) DL/VA adj.ml/mmhg/min/l 4.16 (%96) VA Lt 4.74 ( %65)

34 Akciğer Dokusunda Berylium yönünden mineralojik inceleme John Denton, Patholgy Research Fellow ; Department of Laboratory Medicine. Stopford Building. University of Manchester M13 9PT UK İbrahim Yenice nin akciğer dokusunda Beryllium olup olmadığını anlamak için mineralogical analiz yapmıştır. Did two types of analysis. 1) I inductively coupled plasma mass spectroscopy ICR MS. The sample was a small piece of tissue that was dissolved in acid and analysed by the technique. The result no more beryllium that wold expected in a normal lung control So unless the tissue was not representative of the whole it can be assumed that there is no berryllium above normal. We will send the block this week.hapy to any more analysis if need. Sory if result is not as expected. 2) Laser inductively coupled plasma mass spectroscopy. LA-ICP-MSA technique that passes and ultraviolet laser across. The surfaece of block resulting in the ablation of minute amont of tissue. This volume of debris put through degree Kevin Plasma and than analysed. The result was that there was no beryllium above that expected in normal lung. Sonuç mineralojik yönden negatif. Yukarıdaki rapor üzerine Paul Bishop 10 ÜylülSept.2007 tarihinde şu kısa yorumu yapmıştır Thank you very much. The results are as I wqould wanted, in that histology doeus not show the granulomata typical of chronic bryllium toxicity. I expect to fly Turkey on 20 th Sept. So I would like to take the blocks back with me than.

35 Akciğer Dokusunda Histopatolojik inceleme. I Periferik kesitlerde kistik değişikler, fokal düz kas proliferasyonu, intersititiumda özellikle peribronşial yerleşimli lenfoit foliküller, birkaç dev hücre,epiteloid histiositlerden oluşan belli belirsiz granülomalar, dev hücreler ve alveoler boşluklar içerisinde oksalat kristalleri, bazı alveollerde histiositler,yer yer Mason polipleri tarzında organizasyon,bazı alveollerde ossifikasyon ve kalsifikasyon izlenmektedir. Tanı. Kronik intersititiel akciğer hastalığı. EAA veya Kollegen vasküler hastalıklar ayırıcı tanıya alınmalıdır.

36

37 Beryllosis ve Sarkoidosis Sarkoidosis tanısı alıpta meslek hikayesi + olan 536 hastanın -84. ünde muhtemelenr Beryllosis -34.ünde kesin Beryllosis tanısı konmuştur. Hastaların çoğu diş teknisyeniydi.

38 BERYLLOSİS VS SARKOİDOSİS S. lenf bezi ve parotis tutulu var.b(-) S. Göz, kemik tutulumu +,B (-) S. Kveim testi +, B (-) B. kesin tanı lenfosit proliferasyon testi +, S - B. Akc Ca. insidansı yüksektir. B. de çevresel etkileşim gösterildi. B. Ömür boyu steroid kullanımı gerek

39 Gümüş fabrikası üç resim Resmi tıkla, düzeni aç ve kopyalayı tıkla, hepsini kapat. Kendi dosyanı aç,ilgili yere gel,tıkla, düzeni seç,yapıştırı tıkla

40 BRON (BOR) MADENİ Kullanım Alanları :Kozmetik, deterjan endüstrisü, emaye eşyaların parlatılması, yangınlarda alevin söndürülmesi,,havuzlarda ph aşyarlanması Fungiside,Herbicide sınıfı ilaçların yapımı,elektrik kaynağı elektrotunun yapımı, cam yünü yapımı, pencere camına sır eklenmesi, tıpta yüzeyel antiseptik. Boyacı, cam işçisi, kaynakçı, sabun üreticisi

41

42 BOR TOKSİSİTESİ Üst SY ve gözde irritasyon :SSS,Epil. depresyon, Gİ belirtileri, deride soyulma, proteinüri, hematürü,kby. Gonatlarda toksik etki.sperm sayı ve motilitesinde azalma

43 KADMIUM (CD) CD, yumuşak,gümüş gibi beyaz rente,elektropositif olduğu için endüstride çok kullanılıyor. Kullanım yerleri :Elektropolating denilen, elektrikle kaplama (kromaj);çeliklerin paslanmasını,aşınmasını engelleyen malzemelerin kaplanması :oto,gemi,motor mil yataklarının yapımı; kuyumculuk,lehim kaynak işleri. Cd SO4,Lastik, mürekkep,boya tekstil, seramik,plastik üretiminde stabilizer,pil

44 CD ile Temas Yolları Pb,Cu,Zn cevher üretim,arıtılması sırasında inhalasyon. Pil yapımı,boya,plastik sanayii. İtfaiye, kaynakçılar. Soluma Çevresel etkileşim : Zn üreten fabrika çevresinde,akü işçilerinde Sigara içenler

45 CD. VÜCUDA GİRİŞ Solunum, sindirim, deri ile kana geçer Hb ile birleşir. Birikim : Böbrek (İdrarla atılır) nefrotoksiktır., KC,Pankreas. Biolojik ömrü 8-30 yıl. Akut zehirlenme : Metal fume fever Akciğer fibrosisi,akut Böbrek yetm. Renal yetmezlik,fanconi S. İtai-İtai Hst:Zn atıklarını sulamada kullananlarda, kadınlarda, osteoporoz

46 CİVA (Hg) Kullanım alanları : Termometre, barometre,flöresan lambaları,ayna, amalgam (Hg+Kalay+CU+CD) Etkileşim. Hg buharı solunması ile (diş eti,ağız mukozası hst,pulmoner, kardiak ödem),akut tübüler nekroz. Bedene giriş :Hg buharı solunması (pulm+kardiaködem),.akut tübüler nekroz

47

48 Civa Toksisitesi SSS:Titreme, konuşma zorluğu,parkinson hst,alzhiemer hst MS,otizm Civa maden ocağında, akut, kronik silocosis +KOAH (Sızma/Konya olayı Quartz inh:silicosis +KOAH (%60) İzabe atelyesinde 11/27 kronik Hg toksisitesi.

49

50 ÇİNKO (Zn) Zn çevheri Cd,Fe,Pb ve As ile birlikte Kullanım alanları :Kuyumculuk,korozyandan korunma,demirin O2 ile ısıtılarak çelik,pirinçi,gümüş alaşım yapımı ;pirinçi,nikel,gümüş ile alaşım Sulu boya, pigment, lastik sanayii,ilaç ZnCl deodorant,orman ürünleri koruyucu.znso4 saat akrep,yelkovan yapımı alaşımlarda,oto,galvanez sanayii.

51 Çinko Toksisitesi Akut Zehirlenme : Metal fume fever Üst solunum yolları irritasyonu Gözde kanlanma, konjonktivit Sindirim sisteminde :Bulantı,kusma vs Kronik zehirlenmede : Baş ağrısı,deri lezyonları

52 ARSENİK Kullanım alanları: İnsektisit,pestisit,herbisit Katkı maddesi :İlaç, oto sanayii. Elektronik ve cam sanayii. Duvar kağıdı,pigment yapımı Toksisite : Akut (As.li su,fowler sol, ile intihar) :Karın ağrısı,ishal,ta düşmesi,şok.kronik :Deri, sol-gi sistem,kan hst, SSS,Kadın/doğum,DM

53

54

55

56

57

58

59 Numune No Arsenik (mg/l) Siyanür (mg/l) Kut 70 0,136 Kut 71 0,036 Kut 72 < 0,01 Kut 73 < 0,01 Kut 74 0,013 Kut 75 < 0,01 Kut 76 0,019 Kut 77 0,017 Kut 78 0,019 Kut 79 0,012 Kut Kut 81 0,030 Kut 82 0,152 Kut Kut 84 0,336 Kut 85 < 0,01 Kut 86 8,96 Hastalıklı pınar 3 Kut 87 8,57 HP.4 < 0,05 Kut 88 4,50 HP.1/2 < 0,05

60

61

62

63

64

65 KAYNAKÇILIK ELEKTROTLAR : Argon gaz çubuğu:al,bronz, çelik Kaynağı için. Döküm elektrotu : Çubukta asbest var. Krom kaynağı çubugu Bronz kaynağı çubuğu. Ortama yaylım :Fe,Mn,Ni,Fluorit Ozon, Al.Oksit, NO,Cd

66 Kaynakçıların hastalıkları Fe Oksit. Siderosis (Benign pnomokonyoz) Manganez : Nörotoksik,pnomoni CD oksit : Akut akciğer zedelenmesi ZnO2 : Metal fume fever Cr : Akciğer Ca. Ni :Akciğer Ca, Allerji,mesleksel astma Fluoride :Deride irritasyon, kemikte birikim. Gazlar : Ozon NOx,CO :x-ray,ultraviole,elektrik,gürültü,ergonomik stres. (myalji)

67 Kaynakçıların Hastalıkları ÖZET Mesleksel astma Photokeratitis Metal Fume fever Üst.Sol.Yolu İrritasyonu Kas, iskelet travması Termal yanık ve elektrik çarpmaları Siderosis Akciğer Kanseri

68

69

70

71

72

73 KROM Görülen Hastalıklar : Sinüsitis Nazal Septum perforasyonu Deride allerjik,irritan ülserler Alt solunum yollarında irritasyon, buna bağlı bronşit, astma Akciğer kanseri

74

75

76

77

78 KURŞUN (Pb) Kullanım alanları, mesleksel- Çevresel etkileşim Krşun çevherinin ve kurşunlu malzemelerin arıtılması. Kurşun içeren eski malzemelerin eritilmesi. Kurşun içeren atıkların küllerin ve diğer malzemelerin taşınması, yüklenmesi, boşaltılması Kurşun rafinerisi Kurşunlu boyaların üretilmesi,kurşun kaplaması. Kurşun içeren, cam kristal,emaye,seramik yapımı Kurşunlu boyaların püskürtülmesi. PbO.nun,boya,akü ve plastik madde yapımında kullanılması

79

80

81 Kurşun Nerelerde Bulunur? Eski evlerin odalarındaki boyalar Oyuncaklar İthal sekerler Tozlar,toprak Su Makyaj malzemeleri

82 Kurşun Zehirlenmesi Akut Zehirlenme:Akut karın, ensefalapati,hemoliz., akut Renal Yetmezlik. Kronik zehirlenme :Yorgunluk, asteni,artralji,myaljianemi, periferik nöropati,davranış bozuklukları, ensefalopati,nöropati, Gut,KRenal Yet Baş ağrısı, bellek kusuru,bulantı,kusma,deliryum, epilepsi, koma

83 Kuyumculuk Kaynak Lehim Altın ayarı Elektroliz

84

85

86 MANGANEZ (Mn) Yer kabuğunda bol miktarda ver Ticarette MnO2 şeklinde kullanılr Kullanım yerleri :Ferromanganez çelik üretimi,kuru pil,kibrit yapımı,siyah boya, pesticide yapımı. Manganeztircarbanyl (MMT) kurşunsuz benzinin oktan arttrıcısı Elektronik sanayii.

87 Manganezin ortama yayılışı Mn. Arıtım tesisleri,maden ocakları Çelik üretimi fırınları,çelik kasa yapımı Rulman, demirli alaşım Manganez içeren yakıtlarından Bedene giriş sol /sindirim kanalıyla

88 Mn. Toksisitesi Akut Zehirlenme. Metal fume fever Kronik toksisite : Genel belirtiler :iştahsızlık,yorgunluk,apati,baş ağrısı. Konuşma bozukluğu, maske yüzü girmesi hipersalivasyon,manganez deliliği, Parkinson a benzer klinik,pnomoni Anemi, lökopeni