DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013

Transkript

1 > DÜBAM DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI

2

3 DÜBAM DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 Genel Yayın Yönetmeni Akif EMRE Yayın Koordinatörü Aynur ERDOĞAN DÜBAM Yayınları Küresel İletişim Merkezi Barbaros Bulvarı, Balmumcu / Beşiktaş Tel: (0212)

4 > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI 4

5 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 < SUNUŞ Bu dosya Dünya Bülteni nin 2013 ün muhasebesine dair yayınladığı yazılardan oluşmaktadır. Dosyanın ilk yazısı Türkiye de 2013 e damgasını vuran olayları olabildiğince geniş bir şekilde ele alıyor. Yine bu kapsamda Türkiye nin yasama kurumu TBMM de meydana gelen gelişmeler madde madde bir araya getirilerek takibi kolay bir hale getirildi. Türkiye ekonomisinde yapılan yenilikler, düzenlemeler, gelişmeler vs. ise diğer yazının konusunu oluşturuyor. Arkadaşımız Çiğdem Aktı nın yılın her ayında dünyada olup biteni derlediği yazı da dosyada yer alıyor. Dünya Bülteni nin Kuala Lumpur dan yazan değerli kalemi Mehmet Özay ın yazısı Güneydoğu Asya nın 2013 ünde olan biteni hem derliyor hem de değerlendiriyor. Brüksel den yazan Sinan Özdemir in gündeminde ise Avrupa Birliği nin 2013 karnesi var. Ve böylece 2013 e dair başvuru kaynağı niteliği taşıyan bu dosya ortaya çıktı. DÜBAM 5

6 > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI 6

7 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 < İÇİNDEKİLER Türkiye de 2013 e damgasını vuran olaylar te TBMM te Türkiye ekonomisi...39 Dünyada 2013 yılı böyle geçti Biterken Güneydoğu Asya...81 Avrupa için bilanço zamanı

8 > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI Türkiye de ilk kez kuvvet komutanları darbe girişiminden mahkum oldu. Kamuda başörtüsü yasağı kalktı. Çözüm Süreci hızlandı. Öcalan la görüşmeler başladı. Gezi de başlayan olayla uzun sürü ülke gündemini meşgul etti. Son olarak 17 Aralık operasyonları yıla damgasını vurdu 8

9 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 < Türkiye de 2013 e damgasını vuran olaylar 2013 yılı Türkiye için çok hareketli bir yıl oldu. Yıllardır devam eden Ergenekon ve Balyoz davaları karara bağlandı. Birçok sanığa çeşitli oranlarda hapis cezası verildi. 12 Eylül ile ilgili Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya nın yargılandığı dava ise devam ediyor. İlk defa eski bir genelkurmay başkanı çok sayıda emekli ve muvazzaf subaylarla birlikte mahkum oldu. 28 Şubat ta hükümete yönelik darbe girişimi ile ilgili de dava açıldı. Birçok operasyon yapıldı ve 103 kişi tutuklandı fakat her duruşmada birkaç kişi tahliye edildi. Geçtiğimiz günlerde görülen duruşmada ise kalan son sanıklar da tahliye edildi böylece davada tutuklu sanık kalmamış oldu teki önemli gelişmelerden birisi ise Danıştay ın avukatların başı açık olarak duruşmalara girmesini öngören yönetmeliğin ilgili maddesini iptal etmesiydi. Böylece avukatlar duruşmalara başörtüleri ile katılmaya başladı. Öte yandan Türkçe dışında dil konuşan kişilere mahkemede anadilinde savunma hakkı verildi te çözüm süreci sebebiyle çatışmalarda ölen asker haberi gelmedi fakat ülke genelinde çok sayıda bombalı saldırı gerçekleşti. Cilvegözü Sınır Kapısı ve Reyhanlı ilçe merkezindeki patlamalar ise bunların en önemlileriydi Demokratikleşme paketi ile kamuda çalışan kadın memurların başörtülü çalışmasına imkan tanındı ve ilkokullarda her sabah okutulan öğrenci andı kaldırıldı. Asya ve Avrupa yı denizaltından birbirine tünelle bağlayan Marmaray projesi tamamlanarak hizmete açıldı. Yılın son ayını ise gündemi dershane tartışmaları ve 17 Aralık ta yapılan yolsuzluk operasyonu meşgul etti. Hükümetin dershaneleri kapatarak özel okul veya akşam lisesine dönüştürmek istemesi Fethullah Gülen cemaatinin büyük tepkisini çekti. 17 Aralık ta ise İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen 3 ayrı soruşturmada, aralarında işadamları, bürokrat ve memurların da bulunduğu çok sayıda kişiye yönelik kara para aklama, altın kaçakçılığı ve kamu görevlilerine rüşvet iddiasıyla operasyon düzenlendi. Hükümet bu operasyonun uluslar arası bir tezgah ve hükümete yönelik bir komplo olduğunu savunurken Gülen cemaati ile dershane meselesinden sonra yeniden karşı karşıya geldi. Hükümetin emniyette yaptığı düzenlemeler cemaatin büyük tepkisini 9

10 çekti yılında Türkiye de meydana gelen önemli olaylar şu şekilde: Ocak 2013 ün önemli gelişmeleri şöyle: 1 Ocak: - Malatya Cumhuriyet Başsavcılığı, Suriye tarafından 22 Haziran 2012 de düşürülen Türk askeri uçağında can veren Hava Pilot Teğmen Hasan Hüseyin Aksoy un ailesinin yaptığı suç duyurusu üzerine soruşturma başlattı. 2 Ocak: - Eğitim-Bir-Sen yurt genelinde düzenlediği sivil itaatsizlik eylemi kapsamında bazı öğretmenler serbest kıyafetleriyle derse girdi. KARADAYI 28 ŞUBAT TAN SERBEST 3 Ocak: - Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının yürüttüğü 28 Şubat soruşturması kapsamında, savcılık sorgusunun ardından tutuklama istemiyle mahkemeye sevk edilen, eski Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. ÖCALAN LA GÖRÜŞMELER BAŞLADI - BDP Batman Milletvekili Ayla Akat ile Mardin Bağımsız Milletvekili Ahmet Türk, İmralı da hükümlü olan Abdullah Öcalan ile görüştü. 7 Ocak: > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI 10 - Balyoz Planı davasına ilişkin kararını 21 Eylül 2012 de açıklayan İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, gerekçeli kararının yazımını da bitirdi. Mahkemenin bin 435 sayfadan oluşan gerekçeli kararında, Tüm dijital belgelerin gerçek olduğu kanaatine varıldığı için bilirkişi heyeti oluşturulmadığı belirtildi. Kararda, Çetin Doğan liderliğindeki cunta yapılanması, darbe harekatını, ellerinde olmayan nedenlerle tamamlayamadı denildi Şubat soruşturması kapsamında tutuklu bulunan emekli Orgeneral Çevik Bir, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının eski Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Eşref Bitlis in ölümüne ilişkin yürüttüğü soruşturma kapsamında tanık sıfatıyla ifade verdi. 8 Ocak: - Ege Denizi nde meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki deprem, Ege ve Marmara da geniş

11 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 < bölgede hissedildi. Vatandaşlar arasında paniğe neden olan depremde, can ve mal kaybı olmadı. PARİS CİNAYETLERİ 16 Ocak: - Paris te öldürülen Sakine Cansız, Fidan Doğan ve Leyla Söylemez in cenazeleri, THY nin tarifeli seferiyle Diyarbakır a getirildi. - Mardin 1. Ağır Ceza Mahkemesi, 2002 yılında 13 yaşındaki N.Ç nin, iki kadın tarafından para karşılığı erkeklere pazarlandığı gerekçesiyle aralarında devlet memurlarının da bulunduğu 26 kişi ve küçük kızı pazarladıkları öne sürülen 2 kadın hakkında açılan davada, Yargıtay ın kısmi bozma kararı üzerine yeniden karar verdi. Yerel Mahkeme, 26 sanıktan 25 ini 7 ile 9 yıl arasında değişen oranlarda hapis cezasına çarptırdı. - Dünyaca ünlü Türk ressam Burhan Doğançay (84), İstanbul da tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. MEHMET ALİ BİRAND HAYATINI KAYBETTİ 17 Ocak: - Usta gazeteci-yazar Mehmet Ali Birand, 72 yaşında tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. - Anayasa Mahkemesi, MİT mensupları veya bazı kamu görevlileri hakkındaki ceza soruşturmalarını başbakan izni şartını yeniden düzenleyen 6278 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun un iptal istemini reddetti. 18 Ocak - Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesi, Zirve Yayınevinde biri Alman uyruklu 3 kişinin boğazının kesilerek öldürülmesine ilişkin dava kapsamında, emekli Orgeneral Hurşit Tolon un da aralarında bulunduğu 4 kişinin tutuklanmasına karar verdi. 15 AVUKAT ÖRGÜTTEN TUTUKLANDI - İstanbul, İzmir ve Ankara nın da aralarında bulunduğu 7 ilde eş zamanlı olarak düzenlenen DHKP-C ye yönelik operasyonlarda, Halkın Hukuk Bürosu ve Çağdaş Hukukçular Derneğine bağlı 15 i avukat 85 kişi gözaltına alındı. 19 Ocak: 11

12 - Akademisyen Prof. Dr. Toktamış Ateş (69), bir süredir tedavi gördüğü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinde organ yetmezliği nedeniyle hayatını kaybetti. 21 Ocak: - Türk Kızılayı Genel Başkan Başdanışmanı Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara (71), İstanbul da tedavi gördüğü hastanede vefat etti. - DHKP-C ye yönelik operasyonda gözaltına alınan ve tutuklanma istemiyle hakimliğe sevk edilen şüpheli 9 avukat, silahlı terör örgütüne üye olma suçundan tutuklandı. - Ölümü, Çaresizlik, son duyduğum azap olacak, ecelin parmakları nabzıma değdiğinde... dizeleriyle anlatan usta yazar İsmet Kür, 96 yaşında İstanbul da hayatını kaybetti. 22 Ocak: - Galatasaray Üniversitesinin Ortaköy deki 142 yıllık tarihi binasında çıkan yangın itfaiyenin yaklaşık 4,5 saat süren müdahalesinin ardından söndürüldü 24 Ocak: - Bakanlar Kurulu üyelerinde değişiklik yapıldı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın görüşmesinin ardından yapılan yazılı açıklamayla duyurulan değişiklikle, İçişleri Bakanlığına AK Parti Mardin Milletvekili Muammer Güler, Kültür ve Turizm Bakanlığına AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve AK Parti Adana Milletvekili Ömer Çelik, Milli Eğitim Bakanlığına AK Parti Eskişehir Milletvekili Nabi Avcı, Sağlık Bakanlığına da AK Parti Edirne Milletvekili Mehmet Müezzinoğlu getirildi. - Mısır Çarşısında 7 kişinin öldüğü, 127 kişinin yaralandığı patlamaya ilişkin davaya bakan İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi, tutuksuz yargılanan sosyolog Pınar Selek in ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme, Selek hakkında yakalama kararı da çıkardı. > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI 12 - Danıştay 8. Dairesi, Türkiye Barolar Birliğinin meslek kurallarında yer alan avukatların başları açık görev yapacaklarına ilişkin düzenlemenin yürütmesini durdurdu. Kararın ardından Avukat Şule Dağlı Gökkılıç, ilk kez başörtülü olarak, 25 Ocak ta Kadıköy 2. Asliye Ceza Mahkemesindeki bir davaya görevli avukat olarak katıldı. 31 Ocak: - Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen, belediye bünyesinde yapılan bazı ihalelere fesat karıştırıldığı ve kamu zararına neden olunduğu şikayeti üzeri-

13 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 < ne başlatılan soruşturma kapsamında ifade verdi. Şubat 2013 ABD ELÇİLİĞİNE BOMBALI SALDIRI 1 Şubat: - ABD nin Ankara Büyükelçiliği canlı bombanın hedefi oldu. - Otoyol ve köprü geçişlerinde kullanılan Kartlı Geçiş Sistemi (KGS) yerine Hızlı Geçiş Sistemi ne (HGS) geçildi. KGS ye göre yüzde 20 daha ucuza geçiş yapma imkanı sağlayan HGS, bugünden itibaren kullanılmaya başlandı. SARAI SIERRA CİNAYETİ 2 Şubat: - Türkiye ye 12 Ocak ta gelen ve 24 Ocak ta kayıp başvurusunda bulunulan, amatör fotoğrafçı ABD li Sarai Sierra nın (33), Sarayburnu sur kalıntılarında cesedi bulundu. 5 Şubat: - Türkiye nin NATO dan talep ettiği patriot hava savunma sisteminin bir bölümünün Gaziantep e nakli tamamlanarak, sistem devreye girdi Cumhurbaşkanı Turgut Özal ın oğlu Ahmet Özal, babasına ait saç örneğini, Özal ın ölümüne ilişkin soruşturma yürüten Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına tutanak karşılığı verdiğini bildirdi. CİLVEGÖZÜ PATLAMALARI 11 Şubat: - Cilvegözü Sınır Kapısı nda bomba yüklü araç patlatıldı. Patlamada 3 ü Türk 10 u Suriyeli 13 kişi hayatını kaybetti, 13 ü ağır 28 kişi yaralandı. Ağır yaralı 1 Türk ün daha sonra tedavi gördüğü hastanede vefat etmesiyle olayda 4 ü Türk 14 kişi hayatını kaybetmiş oldu. 12 Şubat: - Mersin in Tarsus ilçesinde, sivil eğitim uçağının düşmesi sonucu uçak pilotu Murat Can öldü, öğrenci pilot adayı yaralandı. 15 Şubat: - Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesi, KESK üye ve yöneticisi 72 kişi hakkında, terör 13

14 örgütü üyesi olmak suçlamasıyla açılan davada, 28 tutuklu sanıktan 6 sının tahliyelerine karar verdi. 17 Şubat - Türkiye nin ilk yerli araştırma gemisi TÜBİTAK Marmara Araştırma Gemisi denize indirildi. 18 Şubat: - Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının, Bitlis in 1993 teki ölümüne ilişkin yürüttüğü soruşturmada zaman aşımı süresi bugün doldu. Ancak henüz zaman aşımı nedeniyle kovuşturmaya yer olmadığına dair bir karar yazmayan savcılık, AİHM nin bazı kararları çerçevesinde zaman aşımının uygulanmamasının mümkün olup olmadığını değerlendiriyor. 21 Şubat: - Ankara Cumhuriyet Başsavcılığ nın yürüttüğü 28 Şubat soruşturması kapsamında tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edilen emekli Orgeneral Şükrü Sarıışık, tutuklandı, emekli Korgeneral Doğan Temel, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı Eylül 1980 de gözaltında alındıktan sonra kaybolan oğlu Cemil Kırbayır ın bulunması için yıllardır mücadele eden ve kayıp yakınlarının sembolü olan Berfo Ana olarak tanınan Berfo Kırbayır, 105 yaşında İstanbul daki evinde vefat etti. - Ergenekon davasının tutuklu sanıklarından Sedat Peker, aynı davada gizli tanık olarak yer alan Poyraz ı tehdit ettiği iddiasıyla tutuklu yargılandığı davanın ilk duruşmasında tahliye edildi. 22 Şubat: - İhlas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Enver Ören (74), bir süredir yoğun bakımda tedavi gördüğü Şişli Memorial Hastanesinde vefat etti. > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI 14 İMRALI TUTANAKLARI SIZDIRILDI 28 Şubat: - Çözüm sürecine ilişkin İmralı adasında Abdullah Öcalan ile yapılan görüşmelerin tutanakları bir gazetede yer aldı. Mart 2013 ün önemli gelişmeleri şöyle: 3 Mart:

15 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 < - Gerçek adı Müslüm Akbaş olan ve seslendirdiği arabesk müzik eserleriyle hayranlarınca Müslüm Baba diye anılan sanatçı Müslüm Gürses (60), geçirdiği by-pass ameliyatının ardından 4 aydır yoğun bakımda bulunduğu hastanede hayatını kaybetti. 4 Mart: - Türk-Yunan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi nin 2. toplantısı İstanbul da yapıldı. - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da Samaras ile İstanbul Ofisinde görüştü. Erdoğan, görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, Kıbrıs taki sıkıntıları da aşalım ve bu sorunu artık tarihe gömelim istiyoruz dedi. 10 Mart: - Almanya da Stuttgart yakınlarında bulunan Backnang kentindeki bir apartmanda sabaha karşı çıkan yangında 8 Türk vatandaşı öldü. - Tiyatro ve sinema sanatçısı Metin Serezli, 79 yaşında İstanbul da hayatını kaybetti. 11 Mart: - Cilvegözü Sınır Kapısı ndaki patlamayla ilgili olarak gözaltına alınan 5 zanlı, Adana Cumhuriyet Başsavcılığında ifadelerinin alınmasından sonra sevk edildikleri mahkemece tutuklandı. 13 Mart: - PKK tarafından çeşitli tarihlerde kaçırılan 8 kamu görevlisi, serbest bırakıldı. 16 Mart: - Adana İl Jandarma Komutanlığı tarafından Adana, Mersin ve Gaziantep te yapılan operasyonda, PKK ya ait uyuşturucunun satışı, adam öldürme, haraç, devleti zarara uğratma ve silahlı saldırı gibi suçları işlediği iddia edilen çetenin liderinin de aralarında bulunduğu 37 kişi gözaltına alındı. Bu operasyonla toplam 17 faili meçhul olayın aydınlatıldığı bildirildi. 19 Mart: - AK Parti Genel Merkezine ve Adalet Bakanlığı binasına akşam saatlerinde silahlı saldırı düzenlendi. - CHP den istifa eden Adıyaman milletvekili Salih Fırat, AK Parti ye katıldı. 15

16 ÖCALAN IN SINIRDIŞINA ÇEKİLİN MESAJI OKUNDU 21 Mart: - Diyarbakır da Nevruz kutlamaları kapsamında Abdullah Öcalan ın mesajı Türkçe ve Kürtçe okundu. Mesajda, PKK üyelerinin ülkeyi terk etmesi çağrısında bulunuldu. 22 Mart: - Başbakanlık, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu nun Başbakan Recep Tayyip Erdoğan la yaptığı telefon görüşmesinde Mavi Marmara baskını sebebiyle Türk halkından özür dilediğini, tazminat ödemeyi ve Gazze dahil Filistin topraklarına sivil halkın kullanacağı malların girişine ilişkin kısıtlamaları kaldırmayı kabul ettiğini bildirdi. - İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Turan Çolakkadı, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ve bazı MİT görevlileri hakkındaki soruşturmada, kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiğini bildirdi. 28 Mart: - Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, Gökçeada da Rum azınlık okulunun açılması talebinin onaylandığını bildirdi. 29 Mart: - İstanbul 8. Ağır Ceza Mahkemesi, işadamı Cem Uzan a nitelikli zimmet suçundan 18 yıl 5 ay 20 gün hapis ve 4 milyar 404 milyon 721 bin lira adli para cezası verdi. Nisan 2013: 1 Nisan - 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal ın ölümüne ilişkin soruşturmayı yürüten Cumhuriyet Savcısı Kemal Çetin, Özal ın oğlu Ahmet Özal ın bilgisine başvurdu. Ahmet Özal, Bazı eksik bilgiler var, savcı onu sordu. Bazı şeylerin bilgilerini verdim dedi. > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI 16 AKİL ADAMLAR HEYETİ KURULDU 3 Nisan: - Başbakanlık, çözüm süreci nde aktif rol üstlenecek 63 kişilik Akil İnsanlar Heyeti ni belirledi. 19 Nisan: - Genelkurmay Askeri Mahkemesi, Hakkari Çukurca da 2009 yılında el yapımı

17 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 < patlayıcının infilakı sonucu 7 askerin şehit olmasına ilişkin davada, Tuğgeneral Zeki Es i bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve 2 kişinin yaralanmasına neden olma suçundan 6 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırdı. 20 Nisan: - Eski başbakanlardan Adnan Menderes in de avukatlığını yapan Burhan Apaydın, 89 yaşında İstanbul da vefat etti. 22 Nisan: - İsrail in Mavi Marmara saldırısıyla ilgili Türkiye den özür dilemesinin ardından, tazminat konusunda görüşmelerde bulunmak üzere İsrail den bir heyet Ankara ya geldi. 29 Nisan: - Susurluk davasından hükümlü eski İçişleri Bakanı Mehmet Ağar, tahliye edildi. Mayıs 2013: 1 Mayıs: - 1 Mayıs Emek ve Dayanışma gününde İstanbul savaş alanına döndü. Bazı sendika ve sivil toplum örgütlerinin Taksim Meydanında kutlama yapmasına, meydandaki inşaat çalışmaları gerekçe gösterilerek izin verilmedi. Taksim e çıkmaya çalışan gruplara, polis tazyikli su ve biber gazıyla müdahale etti. Göstericiler polise taş ve şişe atarak karşılık verdi. 22 bin polisin görev yaptığı olaylarda, aralarında CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin ve bazı polislerin de bulunduğu çok sayıda kişi yaralandı, 72 kişi gözaltına alındı. REYHANLI PATLAMALARI 11 Mayıs: - Hatay ın Reyhanlı ilçesinde belediye ve postane binası önünde bomba yüklü iki araç, 5 dakika arayla patlatıldı. Patlamada 52 kişi hayatını kaybetti, 53 kişi yaralandı. 452 iş yeri, 62 araç, 11 kamu binası ve 293 konutta hasar oluştu. 13 Mayıs: - 5 inci Ana Jet Üs Komutanlığına ait F-16/C uçağı, Amanos dağları bölgesinde düştü, pilot üsteğmen Hamza Gümüşsoy can verdi. 15 Mayıs: - Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Hrant Dink cinayeti davasında, sanıkların silahlı terör örgütü 17

18 değil suç işlemek amacıyla oluşturulan örgüt üyesi olduklarına karar verdi. 16 Mayıs: - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ABD yi ziyaret etti. Beyaz Saray da askeri törenle karşılanan Erdoğan, ABD Başkanı Barack Obama ile basın toplantısı düzenledi. 23 Mayıs: - Eski Olağanüstü Hal (OHAL) Bölge ve İstanbul Valisi Hayri Kozakçıoğlu, Sarıyer deki evinde ölü bulundu. GEZİ OLAYLARI BAŞLADI 27 Mayıs: - İstanbul Büyükşehir Belediyesinin Taksim de yayalaştırma çalışmaları kapsamında ağaçları sökmesi üzerine bazı kişilerin başlattığı eylem, ülke gündemini uzun süre işgal edecek olayların başlamasına neden oldu. Gezi olayları başladı. 1 Haziran: - Eylemcilerden 27 yaşındaki kaynak işçisi Ethem Sarısülük, Kızılay Güvenpark taki gösteriler sırasında polisin açtığı ateş sonucu kafasından kurşunla vuruldu. Ağır yaralanan Sarısülük, hastaneye kaldırıldı. 2 Haziran: - Bezmi Alem Valide Sultan Camisi nde bulunan gönüllü doktor ve hemşirelerce müdahale edildi. Müdahale sırasında camiye ayakkabıyla girildiği ve içki içildiği iddiaları ortaya atıldı. - İçişleri Bakanı Muammer Güler, Taksim Gezi Parkı ile ilgili 28 Mayıs tan bugüne kadar 67 ilde yapılan 235 eylemde bin 730 kişinin gözaltına alındığını açıkladı. 3 Haziran: > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI 18 - Türkiye genelinde devam eden gösterilerde ikinci ölüm ise Hatay da yaşandı. 14 Haziran: - Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesi, 75 i tutuklu, 103 sanığı bulunan 28 Şubat davasında, MHP İstanbul Milletvekili Engin Alan ve emekli Orgeneral Erdal Ceylanoğlu nun da arasında bulunduğu 37 kişinin tahliyesine karar verdi. 15 Haziran:

19 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 < - Taksim Gezi Parkı polisin müdahalesiyle boşaltıldı. MİLLİ İRADEYE SAYGI MİTİNGLERİ 16 Haziran: - AK Parti nin Milli İdareye Saygı mitinglerinin ikincisi İstanbul Kazlıçeşme Meydanı nda düzenlendi. Uluslararası medyanın Gezi Parkı protestolarını canlı yayınlamasını eleştiren Başbakan Erdoğan, Uluslararası medya bunu da gizleyin olur mu dedi. Uluslararası yayın kuruluşu CNN nin, resmi internet sitesinde Kazlıçeşme deki Milli İradeye Saygı mitinginden yüz binlerin yer aldığı bir kareyi Türkiye de hükümet karşıtı gösteriler başlıklı fotoğraf galerisinde yer vermesi büyük tepki topladı. 28 Haziran: - Lice ilçesinde karakol yapımına tepki gösteren çevre köylerden BDP li grup ile güvenlik güçleri arasında çıkan arbedede 1 kişi öldü, 9 kişi yaralandı. - Trabzon un Ayasofya Mahallesi nde bulunan ve uzun süre müze olarak kullanılan Ayasofya, 52 yıl aradan sonra tekrar cami olarak hizmet vermeye başladı. Temmuz Temmuz: -Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, Seviye Belirleme Sınavı nın (SBS) kalkacağını, dershanelerin kapatılacağını açıkladı. 19 Temmuz: - Devrimci Karargah Örgütü davasında tutuklu yargılanan eski Emniyet Müdürü Hanefi Avcı, 15 yıl 3 ay 20 gün hapis cezasına çarptırıldı. 22 Temmuz: -İstanbul 6. İdare Mahkemesinin, Taksim Gezi Parkı na Topçu Kışlası yapılmasına ilişkin davada verdiği yürütmeyi durdurma kararı, Kültür ve Turizm Bakanlığının itirazı üzerine Bölge İdare Mahkemesince oybirliği ile kaldırıldı. OKULLARDA KIYAFET SERBEST 25 Temmuz: -MEB, öğrencilerin kılık kıyafet yönetmeliğinde değişiklik yaptı. Milli Eğitim Bakanlığı, okullardaki serbest kıyafet uygulamasında, velilerin yüzde 50 sinden fazlasının 19

20 muvaffakatı alınarak okul kıyafetlerinin belirlenmesini kararlaştırdı. 27 Temmuz: -Somali nin başkenti Mogadişu da Türk Büyükelçiliğinin ek binasına düzenlenen bombalı saldırıda Amasya Emniyet Müdürlüğünde görevli özel harekat polisi Sinan Yılmaz can verdi, 3 polis memuru yaralandı. 30 Temmuz: -Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel e Bizim nazarımızda onbaşısın diyen BDP Genel Başkanı Demirtaş ın tazminat ödemesine hükmetti. 31 Temmuz: -Askeri darbelere zemin hazırladığı iddia edilen Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu nun 35. maddesindeki değişikliğin de yer aldığı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Ağustos Ağustos: -İngiltere nin en önemli üniversitelerinden biri olan Cambridge de yapımına başlanacak camiye ekonomik destek sağlamak için Türkiye ye gelen Cambridge Cami Projesi heyeti ve heyette yer alan İngiliz sanatçı Yusuf İslam, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, TBMM Başkanı Cemil Çiçek ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile görüştü. -Yazar, şair ve edebiyatçı Mustafa Miyasoğlu (67) tedavi gördüğü hastanede vefat etti. ERGENEKON DA KARAR AÇIKLANDI 5 Ağustos: > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI 20 -Ergenekon davasında karar açıklandı. Silivri Ceza İnfaz Kurumları Yerleşkesi içerisinde oluşturulan salonda görülen 321. duruşmada, 6 yıl 2 ay süren Ergenekon Davası nda karar çıktı. -Emekli Büyükelçi İnal Batu (77) öldü. RABİA GÖSTERİLERİ 14 Ağustos:

21 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 < -Yurt genelinde sivil toplum örgütü temsilcileri ve vatandaşlar, Mısır da darbe karşıtlarına yönelik katliamı protesto etti. 15 Ağustos: -Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, katıldığı Uluslararası Hacı Bektaş-ı Veli Anma Kültür ve Sanat Etkinlikleri ndeki konuşmasının ardından kürsüden inerek protokoldeki yerine geçerken Hüseyin Satı isimli bir kişinin saldırı girişimine maruz kaldı. 30 Ağustos: -Zafer Bayramı Resepsiyonu na ilk kez Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, ev sahipliği yaptı. Köşk teki resepsiyona muhalefet liderleri Kemal Kılıçdaroğlu ve Devlet Bahçeli katılmadı. Eylül Eylül: -Anadolu Ajansı Kürtçe haber yayına başladı 9 Eylül: -Alkollü içkilerin saatleri arasında perakende satışının yapılamayacağına ilişkin düzenleme yürürlüğe girdi. -CHP Genel Başkan Yardımcısı Faruk Loğoğlu ve İstanbul Milletvekili Osman Korutürk, Mısır makamlarının daveti üzerine 2 günlük ziyaret için bu ülkeye gitti. 10 Eylül: -Hatay ın Armutlu Mahallesi nde düzenlenen protestolara katılan Ahmet Atakan (22), bir binanın çatısından düşerek hayatını kaybetti. -Diyarbakır da tarihi Surp Giragos Ermeni Kilisesi nde Kilise İsmi ayini düzenlendi. 13 Eylül: -Darphanede 8 Temmuz da başlayan grev sona erdi. 16 Eylül: -Çanakkale nin Gökçeada ilçesinde 1951 de kurulan ve 1964 te kurucusunun isteğiyle kapatılan Özel Gökçeada Rum İlkokulunda, yarım asır sonra yeniden ders zili çaldı. SURİYE YE AİT HELİKOPTER DÜŞÜRÜLDÜ 21

22 -Suriye ye yönelik angajman kuralları uygulandı. Sınır ihlali yapan M-17 tipi Suriye helikopteri TSK tarafından düşürüldü. 18 Eylül: -Yükseköğretime Geçiş Sınavı nda (YGS) Vahide Yalçın adlı kızdan başörtüsünü çıkartmasını istedikleri öne sürülen 3 kişinin görevi kötüye kullanmak suçundan yargılanmasına başlandı. 20 Eylül: -Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığına ortam dinleme cihazı adı verilen ve kamuoyunda böcek olarak tabir edilen cihazların yerleştirildiği iddiası üzerine yapılan operasyonda bazı bürokratlar ile böcekleri yerleştirdiği öne sürülen Fatma A. ve Azime D. nin de aralarında bulunduğu 12 kişi gözaltına alındı. 18 PKK LI FİRAR ETTİ 25 Eylül: -Bingöl M Tipi Ceza İnfaz Kurumundan aralarında PKK mensuplarının da bulunduğu 18 tutuklu ve hükümlü tünel kazarak firar etti. 27 Eylül: -28 Şubat davasında mağdur-müşteki sıfatıyla 27 Eylül de İstanbul da ifade veren eski Fazilet Partisi Milletvekili Merve Kavakçı, dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel den şikayetçi oldu. -Sinema ve tiyatro sanatçısı Tuncel Kurtiz (77), öldü. 28 Eylül: - Şu Çılgın Türkler kitabının yazarı Turgut Özakman (89), tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI 22 -Ankara nın Elmadağ ilçesinde bulunan roket fabrikasında atık malzemelerin imhası sırasında meydana gelen patlamada 2 si ağır 4 kişi yaralandı. DEMOKRATİKLEŞME PAKETİ AÇIKLANDI 30 Eylül: -Demokratikleşme Paketi açıklandı -Maltepe de protesto eylemi yapan gruptakilere silahla ateş edilmesi sonucu 1 kişi öldü

23 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 < 4 kişi yaralandı. Ekim Ekim: -Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, Vakıflar Meclisi nin oybirliğiyle Mor Gabriel Manastırına ait arazinin iadesi yönünde karar verdiğini, bundan sonraki süreçte vakfın tapudan söz konusu 12 parselin tescilini yaptırabileceğini açıkladı. KAMUDA BAŞÖRTÜSÜ SERBEST 8 Ekim: -Kamuda başörtüsü serbest oldu, öğrenci andı kalktı. -Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Hamas Siyasi Büro Şefi Halid Meşal ile görüştü. 9 Ekim: -ABD de çeşitli üniversitelerde öğretim üyesi olarak görev yapan ve 27 yaşında Türkiye nin en genç ikinci profesörü unvanına sahip olan Prof. Nurettin Uzunoğlu (74) İstanbul da tedavi gördüğü hastanede vefat etti. TÜRKİYE DE DARBE GİRİŞİMİNE İLK CEZALAR 10 Ekim: - Balyoz Davası nda Yargıtay kararını verdi. Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Balyoz Planı Davası nda, aralarında emekli orgeneraller Çetin Doğan, Halil İbrahim Fırtına, Ergin Saygun, Engin Alan, Bilgin Balanlı ve emekli Oramiral Özden Örnek in de bulunduğu 237 sanık hakkındaki mahkumiyet hükümlerini onadı. -MHP li Fethiye Belediye Başkanı Behçet Saatcı, kesin ihraç istemiyle tedbirli olarak disiplin kuruluna sevk edildi. LÜBNAN DAKİ REHİN TÜRK PİLOTLAR SERBEST 19 Ekim: -Lübnan da serbest bırakılan Türk pilotlar Murat Akpınar ile Murat Ağca İstanbul a geldi ve sevdikleriyle kucaklaştı. Pilotlar, İstanbul da Başbakan Erdoğan ile aileleri tarafından karşılandı. 23 Ekim: -TBMM de başörtülü milletvekiline yeşil ışık yakıldı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 23

24 Herhangi bir içtüzük değişikliğine gerek yok. Şartlar buna müsaittir ve başörtülü olarak milletin seçtiği vekiller parlamentoda görev ifa edebilirler. AK Parti olarak da bu konuda tavrımız çok açıktır, nettir. Başından beri destekliyoruz, desteklemeye de devam edeceğiz dedi. -Hrant Dink cinayeti davasında hakkında yakalama kararı çıkartılan sanıklardan Erhan Tuncel İstanbul da yakalandı. 25 Ekim: -Askerlik süresinin 1 Ocak 2014 ten itibaren geçerli olmak üzere, silah altındaki yükümlüleri de kapsayacak şekilde, erbaş ve erler için 15 aydan 12 aya indirilmesine dair karar Resmi Gazete de yayımlandı. -12 Eylül Davası nda Cumhuriyet Savcısı, sanıklar Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya nın, TCK nın devlet kuvvetleri aleyhine cürümler başlıklı 146. maddesi uyarınca ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılmalarını istedi. KÖŞK TEN AHMET KAYA YA ÖDÜL 28 Ekim: -Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, müzik alanında Ahmet Kaya ya verildi. MARMARAY AÇILDI 29 Ekim: -Marmaray, Pekin ile Londra yı birleştirdi. Asya ile Avrupa arasında, denizin altından kesintisiz demiryolu ulaşımını sağlayacak, dünyanın alanındaki önemli projelerinden Marmaray törenle açıldı. 31 Ekim: > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI 24 -Türkiye yi Eurovision da Kürtçe şarkıyla temsil etmek isteyen Diyarbakır Kültür Turizm ve Musiki Derneği, TRT Genel Müdürlüğüne başvurdu. 4 Kasım: -Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, ceza infaz kurumları ile denetimli serbestlik müdürlüklerinde görev yapan personelden isteyenlerin, başörtüsü takarak çalışabileceğini, bununla birlikte resmi üniforma giyen personelin başörtüsünün, üniformaya uyumlu olacağını ve kapalı ortamlar dışında başörtüsü üzerine kep

25 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE 2013 < takılacağını bildirdi. 7 Kasım: -Diyarbakır da valilik binası yakınında yer alan Ne Mutlu Türküm Diyene yazısı bulunan tabelanın kaldırılması bazı sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlarca memnuniyetle karşılandı. DİYARBAKIR DA TARİHİ BULUŞMA 16 Kasım: -Başbakan Erdoğan, Diyarbakır a gitti. Başbakan Erdoğan ın davetiyle Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesud Barzani ve Kürt sanatçı Şivan Perwer Habur Sınır Kapısı üzerinden Türkiye ye giriş yaptı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani ile bir araya geldi. 18 Kasım: -Tiyatro sanatçısı Nejat Uygur (86), bir süredir tedavi gördüğü hastanede öldü. -Gazeteci, yazar ve araştırmacı Aytunç Altındal (68), kanser hastalığı sonucu vefat etti. KIRMIZI HALI DÖNEMİ BİTTİ 22 Kasım: Başbakanlık genelgesiyle karşılama ve uğurlama törenleri ile temel atma, açılış ve benzeri törenlerde kırmızı halı serilmesi uygulamasına son verildi. 30 Kasım: -CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, ABD ye gitti Aralık Aralık: -İçişleri Bakanlığı, günübirlik kiraya verilen evler ve apart dairelerin kayıt altına alınıp vergiye tabi tutulmasını amaçlayan genelgeyi valiliklere gönderdi. 5 Aralık: -CHP Milletvekili Balbay tahliye edildi. 10 Aralık: -F klavye kullanımına ilişkin Başbakanlık genelgesi Resmi Gazete de yayımlanarak 25

26 yürürlüğe girdi. Kamu kurum ve kuruluşlarınca alım süreci başlatılmış olanlar dışında temin edilecek tüm bilgisayarların F klavyeli olması ve halen kullanımda olanların da 2017 yılı sonuna kadar F klavyeye dönüştürülmesi sağlanacak. 12 Aralık: -28 Şubat dönemine ilişkin 103 sanığın yargılandığı davanın Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesindeki 48 inci duruşması yapıldı. Savunmasını yapan dönemin Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı, 28 Şubat süreci, bazı çevrelerce söylendiği gibi bir darbe süreci asla değildir dedi. 14 Aralık: -27 Mayıs darbesi döneminde Demokrat Partililerin (DP) yargılandığı Yassıada nın adı Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak değiştirildi. -28 Şubat davası sanığı emekli orgeneral Teoman Koman (77), tedavi gördüğü GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesinde hayatını kaybetti. 16 Aralık: -Diyarbakır 5. ve 6. Ağır Ceza Mahkemesi, BDP li tutuklu milletvekilleri Selma Irmak (Şırnak), Faysal Sarıyıldız (Şırnak), İbrahim Ayhan (Şanlıurfa), Gülser Yıldırım (Mardin) ve Kemal Aktaş ın (Van) tahliye istemini reddetti. 17 ARALIK OPERASYONLARI 17 Aralık: -İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen 3 ayrı soruşturmada, aralarında iş adamları, bürokrat ve memurların da bulunduğu çok sayıda kişiye yönelik kara para aklama, altın kaçakçılığı ve kamu görevlilerine rüşvet iddiasıyla operasyon düzenlendi. > DÜNYA BÜLTENİ ARAŞTIRMA MASASI 26 -Ankara nın Gölbaşı ilçesinde görev uçuşu gerçekleştiren askeri helikopter, yüksek gerilim hattı tellerine takılarak düştü. Helikopterde bulunan Kara Pilot Binbaşı Ahmet Duman, Kara Pilot Üsteğmen Emre Acar, Teknisyen Kıdemli Başçavuş Erdinç Salkım ve Teknisyen Başçavuş Hüseyin Uluçeşme can verdi. AK PARTİ DEN İSTİFALAR - İstanbul Milletvekili Hakan Şükür istifa etti. Şükür den Ertuğrul Günay, İdris Bal, Erdal Kalkan, İdris Naim Şahin ve Hami Yıldırım da Ak Parti den istifa etti.