Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint. Vehbi Kadri KAMER * ÖZET

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint. Vehbi Kadri KAMER * ÖZET"

Transkript

1 Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler ile İlgili Sosyolojik Teoriler Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint * ÖZET Suça sürüklenen çocuk konusu; sadece az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerin sorunu olmayıp, gelişmiş ülkelerinde karşı karşıya olduğu önemli problemlerin başında gelmektedir. Özellikle 20 inci yüzyılın son çeyreği ile hız kazanan Dünyadaki küreselleşme olgusu ile çocuk suçluluğu farklı bir boyut kazanmıştır. Çocuk suçluluğu yetişkin suçluluğundan, suça neden olan etkenler ile rehabilitasyon süreci bakımından farklılık göstermektedir. Bu kapsamda rehabilitasyon süreci, uzun ve çok kurumlu bir yaklaşımı gerektirmektedir. Bu konunun diğer önemli yönü, çocukların bulunduğu yaş grubuna ve suç türüne göre ayrı çalışmalar yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu önemli konuda, çocuk suçluluğunun nedenlerinin tespit edilmesi öncelik arz etmektedir. Bu kapsamda sosyolojik teoriler ile psikolojik ve sosyolojik faktörlerin bilinmesi önem taşımaktadır. Makalede çocukların suça sürüklenmesi konusunda geliştirilen sosyolojik teoriler incelenmiştir. Konuya tarihsel açıdan bakıldığında; suç ve çocuk suçluluğu konusunda ilk sosyolojik teorinin, E. Durkheim tarafından oluşturulduğu görülmektedir. Kısaca Yapısal Fonksiyonalist Teori isimlendirilen bu Teoride suçun açıklanmasında hareket noktası birey değil, grup ve organizasyon olarak belirlenmiştir. Suç konusundaki diğer teori, Gerilim Teorisi dir. Bu Teoride Merton, Durkheim in Teorisini geliştirerek, hedeflere ulaşmak için meşru yollar yerine gayri meşru yolların kullanılmasının suça neden olacağını ifade etmiştir. Alt Kültür Teorisi olarak ifade edilen üçüncü teoride, aynı ihtiyaçları karşılamak için bir araya gelen ve aynı değerleri taşıyan alt kültür gruplarında suçun öğrenildiği kabul edilmiştir. Dördüncü teori olan Ayırıcı Fırsatlar Teorisinde, alt kültür yapılarının diğer yapılardan daha az olanaklara sahip olduğu, ayrıca bu yapıların fırsatlar bakımından da eşitsiz olduğu, bu durumların suça neden olduğu belirlenmiştir. Son teori olan Etiketleme Teorisi ile suçlu olma sürecinin bireyin etiketlenmesi ile başlayacağı ifade edilmiştir. Anahtar Sözcükler: Suça sürüklenen çocuk, suç, suç teorileri, çocuk suçluluğu. * Daire Başkanı, Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, vehbikadrikamer@gmail.com

2 Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler ile İlgili Sosyolojik Teoriler ABSTRACT The subject of juvenile offender is not only problem for developing or not fully developed countries but also first order of importance among problems for developed countries. With the globalisation fact, which has picked up by the last quarter of 20th century, juvenile offending has taken on a different dimension. The difference between juvenile offending and adult offending depending on rehabilitation process and reasons is different since this process requires a long and multi-institutional approach. Another important aspect of this topic is that studies depending on types of crimes and juvenile age groups are required. 220 On this important topic, knowing of reasons of juvenile offending takes priority. Within this context, knowing of sociological theories, psychological and sociological factors is critically important. In the article sociological theories which are developed on juvenile offending are examined. When the subject is examined from historical perspective, it is seen that the first sociological theory on crime and juvenile offending is developed by E. Durkheim. Group and organization, not individual, is the starting point in explanation of crime in this theory, which is called Structural functionalist theory shortly. Other theory on crime is Tension Theory. In this theory, Merton, by developing Theory of Durkheim, states that using illegal ways instead of legal ways for reaching goals causes crimes. In the third theory, which is stated as Subculture Theory, it is accepted that crime is learned in subculture groups which have same values and which come together for satisfying same needs. In the fourth theory, which is Differential Opportunities Theory it is stated that subculture structures have less opportunities than other structures and also these structures are not equal on opportunities, these conditions cause crime. With the last theory, which is Labeling Theory, it is stated that process of being offender for the individual starts with labeling of the individual. Keywords: Juvenile offender, crime, crime theories, juvenile offending. GİRİŞ Günümüzde; teknolojik alandaki gelişmeler, ekonomik ve sosyal alanda görülen değişimler, toplumlara ve bu kapsamda çocukları etkilemektedir. Bu değişim ve gelişimlere ilave olarak, yazılı ve görsel yayınların toplum ve çocuklar üzerindeki tesiri tartışılmazdır. Bu koşullarda ülkelerin geleceği olan çocukların; eğitim, spor, sosyal sorumluluk projeleri gibi çalışmalarla anılmasına rağmen, Dünyada suça sürüklenen çocuk olgusu, gittikçe önem kazanan, üzerinde psikoloji, sosyoloji, kriminoloji, sosyal hizmetler gibi farklı disiplinlerin çalıştığı bir alan haline gelmiştir. Bu konunun farklı öneme sahip

3 Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint olması, öncelikle çocukların yetişkinlerden farklı suç işleme nedenlerine sahip olması, ayrıca bu nedenleri ortadan kaldırmak için suç işleyen yetişkinlere göre çocuklarla daha uzun süre çalışılması, çok sayıda farklı kurumun işbirliğini gerektirmesinden kaynaklanmaktadır. İngiltere de yapılan bir araştırmada 2010/2011 dönemimde 18 yaşın altında; çocuğun ceza infaz kurumlarında bulunduğu, çocuğun suç işlediği belirtilerek 2007/2008 döneminde çocukların işlediği suçun maliyetinin 4 milyar sterlin olduğu belirtilmiştir. 1 Bu Ülkede, 2012 yılı itibariyle çocukların si ceza infaz kurumlarında, 261 i güvenli eğitim evlerinde, 158 i mahalli idareler tarafından yönetilen güvenli çocuk evlerinde bulunmaktadır. 2 Amerika Birleşik Devletlerinde, 2009 yılında değişik suçlardan yakalanan çocuk sayısı 2000 yılına göre % 17 oranında azalarak olarak gerçekleşmiştir. Bu Ülkede çocuklar tarafından işlenen suçlar iki katalog halinde sınıflandırılmıştır. Bu kataloglardan biri; adam öldürme, ırza geçme gasp ve kasten yaralama gibi şiddet içeren suçlardan oluşmaktadır. Bu suçların sayısı dır. Diğer katalog; hırsızlık, evden hısızlık, araç hırsızlığı, kasten yangın çıkarma gibi mala karşı suçlardır. Bu suçların sayısı dır. Bu suçların dışında kalan suçlar ise sınıflandırılmamış suçlar kategorisine girmektedir. 3 Yine bu Ülkede 2009 yılı itibariyle; çocuk, ceza infaz kurumunda bulunmaktadır. 4 Mükerrer suça sürüklenen çocuklar hakkında Amerika Birleşik Devletlerinin Oregon Eyaletinde yapılan bir araştırmada; bu Eyalette çocuğun bulunduğu, bu çocukların % 96 sının suç işlemediği, çocuğun suç işlediği, suç işleyen çocuklar Youth Crime in England and Wales, pdf, (Erişim 24 Ekim 2012). 2 BERMAN, Gavin, Prison Population Statistics, com.tr/url?sa= t&rct =j&q=&esrc=s&source=web&cd=238&ved=0cfqqfjahooyb&url=http%3a%2f%2fw ww.parliament.uk%2fbriefing-papers %2FS N pdf&ei= 9euHUPOAD4jOtAaxp4 GQCg&usg=AFQjCNHbGgTGb 1ZxvE3w_n YWbjNzHQ74qQ, (Erişim 24 Ekim 2012). 3 PUZZANCHERA, Charles, ADAMS, Benjamin, Juvenile Arrests 2009, U.S. Department of Justice Office of Justice Programs Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention, ojjdp.gov/pubs/ pdf, (Erişim 24 Ekim 2012). 4 MELİSSA Sickmund, Juveniles in Corrections, U.S. Department of Justice Office of Justice Programs Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention, / pdffiles1/ojjdp/ pdf, (Erişim tarihi: 24 Ekim 2012).

4 Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler ile İlgili Sosyolojik Teoriler arasında çocuğun mükerrer suç işlediği anlaşılmıştır. 5 Avustralya da yapılan bir araştırmada; ülke nufusu içinde ceza infaz kurumunda bulunan çocuk sayısının, Amerika birleşik Devletlerinde 295, Avustralya da 31, İngiltere de 23, Fransa da 6, İspanya da 2 ve Finlandiya da 0.2 olduğu belirlenmiştir. 6 Sadece İngiltere ve Amerika Birleşik Devletlerindeki rakamlar suça sürüklenen çocuk konusunun önemini göstermektedir. Suça sürüklenen çocuklar ile ilgili; suç işleme nedenleri, bu nedenlerin ortadan kaldırılması konusunda yapılması gereken çalışmalar, bu çocukların rehabilitasyonu, risk ve ihtiyaçlarının değerlendirilmesi gibi konular başta olmak üzere sayısız kitap yazılabilecek geniş bir alan bulunmasına rağmen, bu makalede sadece Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler İle İlgili Sosyolojik Teoriler incelenmiştir. I. SUÇ VE SAPMA 222 Bir ceza hukuku kavramı olan suçun tanımı, suça yüklenen anlamın tarihsel süreç içinde farklılaşması nedeniyle değişmiştir. 18 inci yüzyılın sonlarında Klasik Okulun etkisi ile suç, suçu işleyenden bağımsız olarak ele alınmış, suç işleyen kişinin irade serbestîsi üzerinde durulmuştur. 19 uncu yüzyılda Pozitivist Okulun çalışmalarında suç işleyen kişinin irade serbestîsi kabul edilmeyerek toplumsal sorumluluk ilkesi kabul edilmiştir inci yüzyıla gelindiğinde suçun nedenleri üzerinde yoğunlaşılmış; bir grup suçu, kişinin ruhsal yapısındaki gerilimlerin dışavurumu olarak; bir başka grup da bireyin içinde yaşadığı ortamın sonucu olarak değerlendirmiştir. İkinci Dünya Savaşı ndan sonra ise bütün Dünya da, ama özellikle Amerika'da, sosyologlar, suç üzerine eğilmiş, suçu, bireyin içinde sosyalleştiği veya fiilen faaliyette bulunduğu sosyal ortama bağlamışlar, böylece aile yapısı, suçlu grupların etkisi, kültür değerlerinin rolü, suç organizasyonları gibi konular gündeme gelmiştir. 1960'lardan sonra suç sosyolojisi, yerini geniş ölçüde sapma 5 JJIS Steering Committee, Recidivism Charts and Trends (2005), (Erişim Tarihi: 31 Ekim 2012). 6 MURPHY, Peter, Review of Effective Practice in Juvenile Justice, Ocak, 2010, s CANAY, H. Dilara Ağaoğlu, Kadın Suçluluğu Feminist Bakış Açısından Kavramsal Bir İnceleme, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku (Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi) Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2004, s.15.

5 Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint sosyolojisine bırakmıştır. 8 Hukuksal bakımdan suç, devletin hukuk düzeni içinde kendisine netice ve yaptırım olarak ceza konulmuş eylemdir. Suç sayılan bu eylem, ceza yasasının ihlali değil, ceza yasası ile korunan kuralların ihlal edilmesidir. Suçun unsurları ve koşulları göz önünde tutulduğunda suçun ; isnat yeteneğine sahip bir kişinin kusurlu iradesinin yarattığı icrai ve ihmali bir hareketin meydana getirdiği, kanunda yazılı tipe uygun, hukuka aykırı ve yaptırım olarak bir cezanın uygulanmasını gerektiren bir eylemdir. 9 Bu kapsamda üzerinde durulması gereken bir diğer kavram sapma dır. Sapma kavramı, suç kavramından daha belirsiz ve daha geniştir. Sosyologlar, emniyet kuvvetleri, psikiyatrlar, sosyal hizmet görevlileri, normalliğin sınırları dışında kabul ettikleri her türlü davranışı sapma olarak nitelendirmektedir. Sosyoloji alanında ise, toplumda kültürün belirlediği örf, adet, gelenek görenek ve hukuk kurallarına uymayan davranışlar, sapmış davranışlar olarak nitelendirilirler. 10 II. ÇOCUK SUÇLULUĞU Suçluluk üzerine yapılan tanımlamalar, temelde çocuk suçluluğunu da kapsamaktadır. Ancak çocuk suçluluğu kavramı, bu genel tanımlamaları yaş faktörü ile diğer bir ifadeyle onsekiz yaş ile sınırlandırmaktadır. Ülkemizin hukuk sisteminde ise, çocuk suçluluğu on sekiz yaşından küçük kişilerin bir hukuki normu ihlal etmesi olarak tanımlanmaktadır. Hukuksal açıdan çocuk suçluluğu, ergin olmayan kişilerin kanunlara karşı çıkmaları veya suç teşkil eden bir eylemi işlemiş olmaları anlamına gelmektedir DÖNMEZER, Sulhi, Kriminoloji, Beta Yayınları, 8. Baskı, İstanbul, 1994, s. 5-6, aktaran, CANAY, a.g.e, s BALO, Yusuf Solmaz, Suç Mağduru Ve Suç Faili Olan Çocuklar Açısından Çocuk Suçluluğu Ve Çocuk Mahkemeleri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul, 1995, aktaran, YAĞBASAN, Yusuf, Çocuk Suçluluğunun Toplumsal Nedenleri Ve Cezai Sorumluluğu, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Yayınlanmamıştır, Kırıkkale, 2010, s CANAY, a.g.e, s ÖZSEVER, Atilla, Türkiye de Çocuk Suçluluğu, Adalet Dergisi, Sayı:3 4, Ankara, 1979, s. 243, aktaran, GÜNEY, Hami, Sosyolojik Açıdan Çocuk Suçluluğu ve Nedenleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, s.17.

6 Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler ile İlgili Sosyolojik Teoriler Çocuk suçluluğunun nedenleri ile ilgili yaklaşımlar genel olarak; biyolojik, psikolojik ve sosyolojik yaklaşımlar olmak üzere üç grupta toplanmaktadır. Biyolojik yaklaşımlar, yasaları ihlal eden çocukların suç işleme nedenlerini biyolojik özelliklerle ilişkilendirirken, psikolojik yaklaşımlar, temelde sapmanın bireyin psikolojik patolojisi ile sosyolojik teoriler ise sosyal yapı ile açıklamaya çalışmaktadır. 12 III. SUÇ TEORİLERİ Suç olgusunun açıklanması için çok sayıda çalışma yapılmış, çalışmalar sonucunda psikolojik ve sosyolojik teoriler geliştirilmiştir. 13 Bu teoriler arasında, çocuk suçluluğu ile ilgili sosyolojik teoriler açıklanacaktır. A. Yapısal Fonksiyonalist Teori Kriminolojiye önemli katkılar sağlayan ve sosyoloji biliminin kurucuları arasında bulunan E. Durkheim, insan davranışının ve bu kapsamda insanın kötü davranışının temelinde bireyin bulunmadığını, grup ve organizasyonun bulunduğunu ileri sürmektedir Sözlük anlamı normsuzluk ve kuralsızlık olan anomi kavramı; Durkheim tarafından ilk kez Toplumsal İş Bölümü isimli kitabında kullanılmış ve daha sonra 1897 yılında yazdığı İntihar isimli eseriyle, bu ifade toplumdaki suç oranlarındaki değişimi açıklamak için kullanılan bir kavrama dönüştürülmüştür. 15 Durkheim; suçun açıklanmasında bireyi değil grup ve organizasyonun temel alınması gerektiğini, toplumdaki farlılıkların suçu teşvik ettiğini, bir davranışın suç olup olmadığının değerlendirilmesinin mevcut normlara göre yapıldığını, 12 ERDOĞDU, M. Yüksel, Suça Yönlendirilen ve Yönlendirilmeyen Çocukların Aile Özellikleri İle Saldırganlık Davranışlarının Karşılaştırılması, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 2005, s. 106, Erişim Tarihi: 26 Ekim AVCI, Müjdat, Çocuk Suçluluğunun Toplumsal Nedenleri (Erzurum İli Örneği), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Doktora Tezi, yayımlanmamıştır, Erzurum, 2009, s ADLER, Freda, G.O.W Mueller, W.S Laufer, Crimininology, Mc-Hill Inc, Newyork, 1991, aktaran, İÇLİ Tülün Gülşen, Kriminoloji, Dördüncü Baskı, Bizim Büro Basımevi, Ankara, 2001, s DOLU, Osman, Suç Teorileri Teori, Araştırma ve Uygulamada Kriminoloji, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2010, s.298.

7 Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint suçun bir bakıma fonksiyonel 16 ve toplumsal değişmeyi hazırlayıcı bir özelliğe sahip olduğunu değerlendirmektedir. 17 Durkheim, suç fenomeninin tüm toplumlarda her zaman var olacağını ve belirli bir fonksiyonu yerine getirdiğini savunmakta, yapısal fonksiyonalistler suçu bireyin biyolojik, psikolojik yapılarına göre değil sosyal yapının işleyişine göre açıklamaktadırlar. 18 Suçun kaçınılmazlığını toplumsal farklılıklara bağlı olduğunu kabul eden Durkheim, insanların birbirinden çok farklı olduğunu, ihtiyaçlarını ve isteklerini karşılamak için farklı metotlar ve davranış biçimleri kullandıklarını, bunlarında bazılarının suça neden olduğunu ileri sürmüştür. 19 Diğer bir ifade ile biyolojik, psikolojik ve sosyal açıdan birbirinden farklı özelliklere sahip insanların, toplumun ortak değerlerine aynı oranda uyması zor olacağından, bazılarının sergilediği davranışların toplum tarafından sapkın ya da suçlu davranış olarak kabul edilmesi söz konusu olmaktadır. 20 Anomi, bir toplumun gelişimi ve üretkenliği ile ilgili toplumsal koşullar ve kişisel fırsatlar arasındaki tutarsızlığa vurgu yapmakla beraber, suç ve çocuk suçluluğunun açıklanmasında anominin başlıca varsayımı, yasal ekonomik aktivitelerle ilgili olarak kendilerini dezavantajlı durumda bulan çok sayıda insanın, yasadışı aktivitelere ve çocuk suçluluğuna motive olmuş bireyler olarak görülmesidir Durkheim sonuç olarak, suçluluğu normal bir olgu kabul ederek toplumsal yaşamın bulunduğu her yerde her çeşit suçun da olabileceğini savunmakta, suçu normal bir edim olarak değerlendirmenin yanında aynı zamanda fonksiyonel bir olgu olarak da görmektedir. Ona göre, toplumlar kendi iç ve dış dinamiklerine göre bir değişim hızına sahiptirler. Değişim ise, değerler 16 BAL, Hüseyin, Çocuk Suçluluğu, Fakülte Kitapevi, Isparta, 2004, s. 9, aktaran Avcı, a.g.e, s DURKHEİM, Emile, Sosyolojik Metodun Kuralları, (Çev.: Enver Aytekin), 2. Basım, Sosyal Yayınlar, İstanbul, 1994, s. 118, aktaran AVCI, a.g.e, s KORKMAZ, Abdullah, KOCADAS, Bekir, Toplumsal Sapma, İstanbul, 2006, s.132, aktaran, KILIÇ, Yavuz, Selim, Çocuk Suçluluğuna Sebep Olan Sosyo-Ekonomik Faktörler, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Malatya, 2007, s SIEGEL, Larry J., Criminology, West Pub. Comp, St Paul, 1989, aktaran, İÇLİ, a.g.e, s AVCI, a.g.e, s SHOEMAKER, D. J., Thories of Deliquency: An Examination of Explanations of Deliquent Behavior, Oxford Üniversity Press, Newyork,1990, s , aktaran, AYAN, Sezen, Suçlu Kim Türkiye de Çocuk Suçluluğu, Ankara, Ütopya Yayınevi, 2011, s.22.

8 Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler ile İlgili Sosyolojik Teoriler sisteminde kopukluğun yaşanmasına yol açmakta ve bu da suçlu ya da sapkın davranışların ortaya çıkmasına zemin hazırlamaktadır. 22 B. Gerilim Teorisi Merton, anomi kavramını kullanılarak, anti-sosyal davranışları ve suçu açıklamaya çalışmıştır. Merton Sosyal Yapı ve Anomi isimli makalesinde; a. Bazı kültür/milletlerde diğerlerine kıyasla neden daha yüksek suç oranı görüldüğü, b. Aynı kültürdeki/toplumdaki bazı grupların diğerlerine kıyasla neden daha yüksek suç oranına sahip olduğu, sorularına cevap aramıştır. Sonuçta Merton; suça ilişkin makro seviyedeki anomi ve mikro seviyedeki gerilim teorileri ile iki bölümden oluşan bir model oluşturmuştur Merton, Durkheim in anomi kavramını, kabul edilmiş normlar, toplumsal gerçeklikle çatıştığı zaman bireyin davranışlarında oluşan gerilime göndermede bulunacak şekilde değiştirmiştir. 24 Diğer bir ifadeyle Merton, anomiyi toplumca benimsenen amaçlarla, bu amaçları gerçekleştirecek yollar arasındaki uyuşmazlık olarak tanımlamıştır. 25 Merton un Gerilim Teorisinin temelini toplumsal hedefler ile onları gerçekleştirmek için gerekli olan vasıtalar arasındaki tutarsızlık ve gerginlikler oluşturmaktadır. Bu Teori, toplum hayatındaki çatışmalar üzerine kurulmuştur. Robert Merton, gizli ve açık fonksiyon kavramlarını Gerilim Teorisine ekleyerek, bu Teoriyi geliştirmeye çalışmıştır. Bu kapsamda açık fonksiyon bir sistemin içinde bulunanlar tarafından arzulanan ve bilinen fonksiyonlardır. Gizli fonksiyonlar ise sistemin içinde bulunanlar tarafından ne bilinen nede arzulanan fonksiyonlardır AVCI, a.g.e, s DOLU, Osman, a.g.e, s GİDDENS, Anthony, Sosyoloji, (Y.H.: H. Özel C. Güzel), Ayraç Yayınevi, Ankara, 2000, s.187, aktaran, AVCI, a.g.e, s ÖZKALP, Enver, Sosyolojiye Giriş, 13. Baskı, Ekin Kitapevi Yayınları, Bursa, 2005, s. 429, aktaran, AVCI, a.g.e, s ÖZKALP, Enver, Davranış Bilimlerine Giriş, Eskişehir, 2001, s. 32, aktaran, KILIÇ, a.g.e, s.52.

9 Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint Sistematik bir yaklaşımla Merton, sapmış davranışın sosyo- kültürel nitelikleri üzerinde çalışmıştır. Ona göre, toplumun sosyo-kültürel yapısında iki önemli unsur yer almaktadır. Bunlardan birincisi, kültür tarafından tayin edilen ve bu surette o kültürün bütün mensupları tarafından meşru olarak kabul edilen arzular, hedefler ve amaçlardır. İkincisi, kültürün tayin ettiği amaçlara ulaşmak için izlenecek yollardır. Belirli bir toplumda bunlar kurumlar ile örf ve adettir. Bu iki unsur arasında denge bulunmaktadır. Bu unsurlardan birinin diğerinden daha çok önem taşıması halinde toplumda denge bozulmakta ve anomi başlamaktadır. 27 Merton a göre; sınıflı toplumlarda yukarıya doğru ulaşma imkanları eşit bir şekilde dağılmamıştır. Alt sınıfın az sayıda üyesi yukarıya ulaşabilmektedir. Amaçlar ve yollar arası uyuşmazlık, gerilime yol açan hayal kırıklığının gelişmesine neden olmaktadır. Bu bakış açısından sosyal yapı, suç problemlerinin kaynağını teşkil etmektedir. Gerilim Teorisine göre, insanlar kanunlara uymaktadır ancak büyük baskılar altında suça başvurmaktadır. 28 Merton ın Teorisi sonuç olarak, suçlu bireyi ve suçluluğa neden olduğunu düşündüğü toplumsal yapıyı ele alması bakımından yararlı olmuştur. Ancak toplumda sadece, alt sınıf çocuklarının ya da yetişkinlerinin suç işlediğini ifade etmesi kuramın bir eksikliği olarak kabul edilmektedir. Bir diğer nokta ise, bu Teorinin toplumdaki çocuk ve yetişkin suçluluğunun bazılarını (zimmete para geçirme, vergi kaçakçılığı, sahtekârlık vb.) açıklayabilse de, bütün suçları açıklayabilecek bir kapsayıcılığa sahip olmadığından yetersiz olduğu değerlendirilmektedir C. Ayırıcı Birleşimler Teorisi Amerikan sosyologu Edwin H. Sutherland ın tarafından oluşturulan bu Teoride, suçluluk bireysel özelliklerden ve sosyo-ekonomik durumdan kaynaklanmamaktadır. Suç herhangi bir kültürde herhangi bir bireyi etkileyecek öğrenme sürecinin bir sonucudur MERTON, Robert K., Social Theory And Social Structure, The Free Press, New York, 1968, s , aktaran, İÇLİ, a.g.e, s ADLER ve diğerleri, a.g.e, s.112, aktaran, İÇLİ, a.g.e, s AVCI, a.g.e, s SIEGEL, a.g.e, s.193, aktaran, İÇLİ, a.g.e, s.101.

10 Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler ile İlgili Sosyolojik Teoriler Sutherland bu Teorisinde, Chicago Okulunun ekolojik ve kültürel dönüşüm, sembolik etkileşimcilik ve kültür çatışması yaklaşımlarından yararlanmıştır. Suç öğrenilen bir davranıştır ve kişiler, suçu, tanımlayan davranışların ihlal edilmesi yönündeki düşünceleri, kanunlara uyulması yönündeki düşüncelerinden daha ağır bastığı zamanlarda işlemektedirler. Ayrıca suçun işlenmesi, suçun işlenmesine dair tekniklerin öğrenilmesi ile gerçekleşmektedir. 31 Bu Teorinin esasını, suçluluğun öğrenildiği ve bu öğrenme durumunun ayırıcı birleşimler sonucu gerçekleştiğidir. Bu kapsamda Sutherland dokuz ilke ortaya koymuştur. Bunlar; 32 a. Suç davranışı öğrenilmektedir. b. Suç davranışı; bir iletişim süreci içerisinde, diğer bireylerle etkileşim sonucunda öğrenilmektedir. c. Öğrenilen suç davranışının temel kısmı, samimi kişisel gruplar içinde gerçekleşmektedir. 228 d. Suç davranışı öğrenilirken, öğrenme suç işleme tekniklerini de kapsamaktadır. e. Motivasyon ve dürtüler, kanunların uygun ve uygun olmayan gibi tanımlamalarıyla birlikte öğrenilmektedir. f. Bir çocuk veya genç, kanunları ihlal etmenin uygun olmadığını tanımlamalarının tersine, kanunları ihlal etmenin uygun olduğu tanımlamalarının aşırılığı yüzünden suçlu olmaktadır. Bu ayırıcı birleşim ilkesidir. g. Ayırıcı birleşimler; sıklık, süreklilik, öncelik ve yoğunluk içinde değişebilmektedir. Bu, suçlu ve aynı zamanda suçlu olmayan davranışla ilişkilerin (birleşmelerin) bu açılardan değişebileceği anlamına gelmektedir. h. Suçlu ve suçlu olamayan modeller aracılığı ile suçlu davranışı öğrenme süreci, diğer öğrenme süreci mekanizmaların hepsini içermektedir. 31 DEMİRBAS, Timur, Kriminoloji, Seçkin Yayınları, Ankara, 2005, s.139, aktaran, KILIÇ, a.g.e, s AYAN, a.g.e, s.28.

11 Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint i. Suçlu davranış, genel ihtiyaç ve değerlerin bir ifadesi iken genel ihtiyaç ve değerler tarafından açıklanamaz, çünkü suçlu olmayan davranış da benzer ihtiyaç ve değerlerin bir ifadesidir. Bu kapsamda; Amerikan şehirlerinin bazı bölgelerindeki suç ve çocuk suçluluğu oranının yüksek olmasının nedeni, bu bölgelerde kanuna karşı gelmenin bir örf ve adet haline gelmiş olması ve bunun herhangi bir örf ve adet gibi öğrenilmesidir. Çünkü dış görünüşteki bozulma, kalabalık nüfus, fakirlik gibi özelliklerin bulunduğu bölgelerde kanunsuz hareket bir örf olarak işlev görmektedir. Ayrıca büyük suçluların, çevrede yüksek saygınlıklarının olmasının yanında suç tekniği, standart suçlu davranışı ve suçlu normları da yaşlıdan gence intikal ettirilmektedir. 33 Sutherland kültür çatışması, aile sosyal kurumlar ve sosyal yapı ile çocuk ve yetişkin suçluluğu arasındaki ilişkiyi araştırmıştır. Özellikle çocuk suçluluğuaile ilişkisini incelerken, ailedeki bazı özelliklere önem vermiştir. Bunlar arasında ailede başka suçlu kimselerin bulunması, tek çocuk olma, yetersiz ebeveyn kontrolü, ihmal, parçalanmış aile, işsizlik, geçim sıkıntısı gibi ekonomik baskılar sayılabilir D. Alt Kültür Teorisi Alt kültür, dominant kültür içerisinde kendi normlarına, değerlerine ve inanç sistemine sahip bir alt alan olarak tanımlanmaktadır. Alt Kültür Teorisi, Amerika Birleşik Devletlerinde kentleşmenin en yoğun olduğu ve şehir yaşamanın giderek kötüleştiği 1950 lerde, çocuk suçluluğunun alt sınıfın bir problemi olarak algılanması sonucu gelişmeye başlamıştır. 35 Alt Kültür Teorisi White ve Cohen e aittir. Cohen, suç alt kültürünün alternatif bir statü kaynağı oluşturarak şiddeti yaygınlaştırdığını, çocukların okuldaki başarısızlıklarının ve statü engellemelerinin onları suça ittiğini belirtmiştir. Bu Teori, bireylerin ait olduğu suçlu grup değerlerini öğrenerek suç 33 SARAN, Nephan, İstanbul Şehrinde Polisle İlgisi Olan Onsekiz Yasından Küçük Çocukların Sosyo- Kültürel Özellikleri Hakkında Bir Araştırma, Taş Matbaası, İstanbul, 1968, s.26-28, aktaran, AVCI, a.g.e, s SUTHERLAND, Edwin H., White Collar Crime, Holt Rinehart And Winston Inc., New York, 1961, s , aktaran, İÇLİ, a.g.e., s AYAN, a.g.e., s.24.

12 Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler ile İlgili Sosyolojik Teoriler işlemeye yöneldikleri tezini savunmaktadır. Suçluluk bakımından iki önemli sosyalleşme şekli vardır. İlki, bulunduğu sınıfa bağlılık yani sınıf özellikli sosyalleşme; diğeri ise, bulunduğu sosyal sınıf içinde çıkan kültür çatışması neticesinde suça iten diğer kültür alanı içinde sosyalleşmedir inci yüzyılın başından itibaren suçlu alt kültürleri ve çetelere ilişkin ortaya atılan bu Teori; yapıları çoğunlukla alt sosyal sınıflarda yoğunlaşan bir sorun olarak görmüş, açıklamalarını da bu çerçevede geliştirmişlerdir. Chicago Okul geleneğinde; suçlu alt kültürleri bireylerin suç işlemelerini kolaylaştıran ve bu yönüyle bireyleri suça çeken bir mantık çerçevesinde düşünülmüşken, 1950 lerden itibaren bu Teori giderek bireylerin içinde yaşadığı ortamın bu kimseleri suça ittiği gibi bir anlayışın hakim olduğu görülmektedir Alt Kültür Teorisi genel olarak değerlendirildiğinde; suçun sebebi olarak toplumu oluşturan gruplar arasında bir veya birden fazla grubun, kendisini toplumun geri kalan kesiminden soyutlayarak ve o kültür ve değerler sisteminden koparak yeni değerler sistemi geliştirmelerini ve bunun neticesinde doğan kültürün toplumun genelinin üstün saydığı ve uyguladığı kültürü, normları ve değerleri ile çatıştığı görülmektedir. 38 E. Ayrıcı Fırsat Teorisi Teori, çocuk suçlu alt kültürlerinin kentin alt sınıflarında ortaya çıkış şekli, devam ediş süreci, alt kültürlere katılma ve alt kültürlerin biçimlerini açıklamak amacıyla Richart A. Cloward ve Lloyd E. Ohlin in Delinquent and Opportunity adlı çalışmalarıyla ortaya konulmuştur. Teori alt sınıftaki gençlerin, eğitim, zenginlik ve statü elde etmek için fırsatlarının engellendiği ve bu nedenle onlarında söz konusu fırsatlara ulaşmada yasal olmayan araçlara başvurduğu varsayımına dayanmaktadır. 39 Kısaca bu iki düşünür, toplumdaki alt kültür yapılarının diğer sınıf ya da yapılardan daha az imkânlara sahip olduklarını ya da fırsatlar açısından bir eşitsizliğin söz konusu olduğunu, suçluluğun da bu eşitsizliğin ürünü 36 DEMİRTAŞ, a.g.e, s.135, aktaran, KILIÇ, a.g.e, s DOLU, a.g.e, s A.g.e, s AYHAN, a.g.e, s.26.

13 Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint olarak ortaya çıktığını savunmaktadırlar. 40 Ayırıcı Fırsat Teorisine göre, sosyal yapıda sadece geleneksel fırsatlar değil, yasal olmayan fırsatlarda eşit dağıtılmamıştır. Bu konu, anılan Teorinin temelini oluşturmaktadır. 41 Bu kapsamda yasal fırsatların engellenmesi halinde üç tür alt kültür ortaya çıkacaktır. Bunlar 42 ; a. Temel motivasyonu yasal olmayan yollardan maddi kazanç elde etmek olan suçlu alt kültürü, b. Şiddet eksenli bir ün kazanma motivasyonu ile hareket eden kavgacı bireylerden oluşan çatışma alt kültürü, c. İçinde yaşadıkları ailelerinden, toplumdan ve hayatın zorluklarından kaçmaya veya uçarak kurtulmaya çalışan geri çekilme alt kültürü dür F. Etiketleme Teorisi Etiketleme Teorisi ; bireylerinin etiketlenmelerinin onların suç işleme süreçleri üzerinde etkili olduğu varsayımı üzerine oturmaktadır. Bu Teoriye göre suçlu olma süreci bireyin; etiketlenmesi, dışlanması ve şikâyet edilen özelliklerinin pekiştirilmesi şeklinde işlemektedir. 43 Damgalama Perspektifi veya Damgalama Yaklaşımı olarak adlandırılan bu Teori, Klasik Okul düşünceleri çerçevesinde şekillenen cezalandırıcı adalet yaklaşımını sorunlu bularak, ceza adalet sisteminin bireyleri cezalandırırken damgaladığını ve dolayısı ile kanunlara saygılı toplumun bu kişileri kaybettiğini iddia etmektedir. Diğer ifade ile, suç işleyerek toplumdan belli noktalardan ayrılan suçluların, ceza adalet sistemi tarafından suçlu damgasının vurulması ile bu ayrışmanın daha da artacağı ve derinleşeceği, bununda daha sonra bu kişilerin yeniden suç işlemelerine neden olacağını öngörmektedir Etiketleme teorisyenleri, suçun sosyal etkileşimin bir sonucu olduğunu göstermeye çalışmışlardır. Bu teorisyenlere göre insanları; öğretmenleri, polis, komşuları, ebeveynleri ve arkadaşları tarafından yukarıda açıklandığı şekilde etiketledikleri için sapmış ve suçlu olmaktadırlar. Etiketleme ekolü 40 AVCI, a.g.e, s İÇLİ, a.g.e, s DOLU, a.g.e, s BAL, a.g.e, s.21, aktaran, KILIÇ, a.g.e, s DOLU, a.g.e, s.380,

14 Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler ile İlgili Sosyolojik Teoriler mensupları, yetişkin suçlu, çocuk suçlu gibi etiketlerin negatif olduğunu ve kullanıldığı kişiye zarar verdiğini kabul etmektedir. 45 Bu Teoriye göre; çocuk suçluluğunun başlangıcında pek çok faktör birlikte rol oynamaktadır. Ancak bu faktörler göreceli olarak önemsiz olup, suçluluğun tekrarlanmasında başlıca faktör, bir suçlu olarak resmen etiketlenmiş olmaktır. Suçlu davranışın tekrarı, formel etiketlerden etkilenmektedir. Çünkü böyle etiketler, çocuğun kendisini bir suçlu olarak görmeye ve öyle davranmaya başladığı andan itibaren, eninde sonunda kendisi hakkında düşüncelerini değiştirmektedir. Suçlunun kendisi hakkındaki suçlu imajı, suç eyleminden önce değil, suç eyleminden sonra ortaya çıkmaktadır. Suçlu etiketinin resmen uygulanması; resmi kurumların normları yanında suçlunun yaşı, cinsiyeti ve sosyal durumuna bağlıdır Bu kuramın bir temsilcisi olan Lemert, bu konuda; birincil sapma ve ikincil sapma şeklinde ayırım yapmıştır. Ona göre, bireyin ilk norm ihlali olarak görülen birincil sapma, geçici bir durumu betimlemektedir. Bu normsal ihlal, bireyin suçlu bir kimlik kazanmasını sağlayan bir sapma olarak görülmemektedir. Bireyin gerçekten suçlu bir kişiliğe dönüşmesi, ikincil sapma ile oluşmaktadır. Çünkü ikincil sapmada, bireyin sosyal normlara olan tepkisi pekişmektedir. Stigmatize olan birey, alt-kültür gruplarıyla iletişime girerek, suçlu kültür etrafında yeniden sosyalleşmektedir. Ona göre gerçek suçluluk, aslında bu yeni sosyalleşme biçimiyle ortaya çıkmaktadır. 47 G. Sosyal Kontrol Teorisi Sosyal Kontrol Teorileri, genel olarak bireyin kendi kendini veya harici sistemlerin bireyi kontrol altına tutması ile suçlu davranışın (bireyin suç işlemesinin) önlenebileceğini savunulmaktadır. 48 Birbirinden farklı kontrol teorilerinin ortak varsayımları 49 ; 45 SIEGEL, a.g.e, s.202, aktaran, İÇLİ, a.g.e, s HUNTER, R. D., DANZKER, M. L., Crime and Crimininality: Causes and Consequences, Criminal Justice Press, Monsey, New York, 2005, s , aktaran, AYHAN, a.g.e, s İÇLİ, Gülşen Tülin, a.g.e, s.519, aktaran, KILIÇ, a.g.e, s SHOMAKER, Donald J. Thories of Deliquency: An Examination of Explanations of Deliquent Behavior, Newyork Oxford, Fourth Edition, Oxford Üniversity Press, New York NY, 2000, s , aktaran, DOLU, a.g.e, s SHOMAKER, a.g.e, Fourth Edition, New York NY, s.160, aktaran, DOLU, a.g.e,264.

15 Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint a. Suç davranışının önlenmesi için bireyin kontrol altında bulundurulması gerekmektedir. b. İnsanların suç işlemesi beklenen bir durumdur. c. Suç işlenmesinin nedeni; kontrol mekanizmalarının iyi işlememesi veya zayıf olması ya da bulunmamasıdır. d. Doğru ve yanlışların neler olduğu, uyulması gereken kurallara, normlara ve kurallara ilişkin toplumsal uzlaşı ve fikir birliği bulunmaktadır. Sosyal Kontrol Teorilerindeki temel yaklaşım, kontrol edici güçlerin yokluğu ya da yetersizliği durumunda çocukların suç işlediğidir. Çocuk suçluluğu; kontrol mekanizmalarının yokluğu veya çalışmaması durumunda ortaya çıkan eksikliğin bir sonucudur. Sosyal kontrolün; kişisel kontrol ve sosyal kontrol olmak üzere başlıca iki çeşidi bulunmaktadır. Kişisel kontrol sistemleri, bireysel faktörleri, özellikle psikolojik alanları içermektedir. Sosyal kontrol sistemleri ; aile ve okul gibi temel sosyal kurumlara bağlanmaları kapsamaktadır. Bağlanmalar çeşitli şekillerde ölçülmekte, fakat tipik olarak duygusal (anne, baba ve çocuk arasındaki şevkatin miktarı) ve davranışsal (okuldaki notlar) olarak kavramsallaştırılmaktadır Sosyal Bağlantı Teorisi olarak da isimlendirilen bu Teori ile ilgili olarak Nye çocuk suçluluğunun öğrenme süreci sonunda ortaya çıktığını ifade etmiş, ayrıca bunun kontrol eksikliğinden de kaynaklanabileceğini değerlendirmiştir. Nye göre sosyal kontrol, sosyalizasyon sürecinden kaynaklanmaktadır. Bu süreç yoluyla birey, kendi doğru-yanlış bilinci geliştirmektedir. Bu Nye in ifadesiyle, İçselleştirilmiş Kontroldür. Birey dolaylı olarak sevgi, şevkat bağlarının olduğu (ebebevinler gibi) kişiler tarafından kontrol edilmektedir. Bunlara ek olarak Nye bireylere davranışlarını kontrol eden ve uymazlarsa onları cezalandırılan doğrudan kontrol olduğunu da ifade etmektedir. 51 Bir başka açıdan Sosyal Kontrol Teorisi; suç olgusunu, bireylerin toplumsal değer ve normlara olan bağlılık düzeyleri açısından ele almaktadır. Bu Teoriye göre bireylerin; aile, okul ve arkadaş gibi geleneksel kurum veya unsurlara 50 AYAN, a.g.e, s KROHN, Marvin, Control and Deterrence Teories, Criminology, Jadsworth Pub. Com., Beimont, 1991, s.301, aktaran, İÇLİ, Gülşen Tülin, a.g.e, s.111.

16 Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler ile İlgili Sosyolojik Teoriler bağlılık düzeylerinin güçlü olması, suçlulukta engelleyici bir işlevi görmektedir. Benzer biçimde; söz konusu geleneksel kurumlara olan bağlılık düzeylerinin zayıflılığı ölçüsünde de, bireylerin suç işleme olasılıkları artmaktadır. Çocukların anne, baba, kardeş ve arkadaşı ile olan bağının zayıflaması, onlara duyduğu saygının azalması suç işleme oranını arttırmaktadır. 52 SONUÇ İnsanlık tarihi kadar eskiye dayanan, Dünyanın her yerinde her zaman görülen suç olgusu üzerindeki çalışmalar uzun bir geçmişe sahip olmasına rağmen, bu konu üzerindeki teorik ve ampirik yani deneye ve gözleme dayalı çalışmaların tarihi yenidir. Bu kapsamda suç olgusu ; mikro, mezzo ve makro düzeyde incelenmesi ve değerlendirilmesi gereken bir konudur. Diğer yandan suç olgusu sadece hukukçuların değil, başta kriminologlar, sosyologlar, psikologlar, sosyal bilimciler olmak üzere çok farklı disipline mensup uzmanların üzerinde çalışması gereken, sürekli değişen dinamik bir konudur. 234 Üzerinde durulması gereken bir konuda suçun maliyetidir. İngiltere de yapılan bir araştırmada ortalama olarak maliyetlerin; araç hırsızlığı suçunda sterlin, evden hırsızlık suçunda sterlin, mala zarar verme suçunda 500 sterlin, adam öldürme suçunda sterlin ve kişilere karşı şiddet suçunda sterlin olduğu belirlenmiştir yılları arasında suçun bu Ülkeye maliyetinin 60 milyar sterlin olduğu tespit edilmiştir. 53 Bu çerçeve içinde, çocuk suçluluğu ile ilgili çalışmalar, çocuk haklarındaki gelişmelere paralel olarak 20 inci yüzyılın ilk yarısından itibaren ilerleme kaydedilmeye başlamıştır. Bu noktada; Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 20 Kasım 1898 tarihinde kabul edilen Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi çocuk haklarının korunması bakımından dönüm noktası olmuştur. Yine bu kapsamda; Çocuk Haklarının Kullanılmasına Dair Avrupa Sözleşmesi, Özgürlüğünden Yoksun Bırakılan Çocukların Korunması Hakkında Birleşmiş Milletler Kuralları, Çocuk Suçluluğunun Önlenmesi Hakkında Birleşmiş Milletler Yönlendirici İlkeleri 54 başta olmak 52 BAL, a.g.e, aktaran, AVCI, a.g.e, s BRAND, Sam, PRİCE, Richard, Home Office Research Study 217 The Economic And Social Costs Of Crime, Londra, 2000, s ASLAN, M. Yasin, Çocuk Suçluluğu Hakkında Uluslararası ve Ulusal Hukuk Düzenlemeleri, Ankara Barosu Dergisi, Yıl:66, Sayı: 4, Ankara, 2008, s.96.

17 Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint üzere çok sayıda uluslararası sözleşme hazırlanmıştır. Ulusal alanda ülkeler, suça sürüklenen çocuklar ile ilgili soruşturma, yargılama ve infaz usullerini düzenleyen özel kanunlar çıkarmışlardır. Bu belgelerin hazırlanmasında temel amaç, çocukların yetişkinlerden ayrı bir sistem içinde rehabilitasyon süreçlerinin sürdürülerek, yüksek yararlarının gözetilmesi, korunması ve yeniden suça yönelmemesi için bütün tedbirlerin alınmasıdır. Çocuk suçluluğu; psikolojik ve sosyolojik açıdan ele alınması gereken çok yönlü bir olgudur. Bu anlamda çocukları suça sürükleyen bireysel yani psikolojik durum, madde bağımlılığı, eğitim düzeyi, ekonomik durum ve çevresel yani suç işlenen yerde yaşama, suç işleyen arkadaş grubuna sahip olma gibi nedenlerin bilinmesi gerekmektedir. Bu nedenlerin belirlenmesinden sonra bireysel ihtiyaç değerlendirilmesi yapılması, diğer bir ifade ile suça sürüklenen çocuğun sahip olduğu bireysel ve çevresel suç işleme nedenlerinin ortadan kaldırılması için çocuğun ihtiyaçlarının değerlendirilip bu ihtiyaçları karşılayan bireysel plan hazırlanması gerekmektedir. Bu bireysel plan, bu konuda özel eğitim almış sosyal çalışmacı, psikolog gibi uzmanlar tarafından uygulanması, çocuğun gösterdiği gelişime bağlı olarak belirli aralıklarla revize edilmesi sağlanmalıdır. 235

18 Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler ile İlgili Sosyolojik Teoriler KAYNAKÇA 236 ADLER, Freda, G.O.W Mueller, W.S Laufer, Crimininology, Mc-Hill Inc, Newyork, ASLAN, M.Yasin, Çocuk Suçluluğu Hakkında Uluslararası ve Ulusal Hukuk Düzenlemeleri, Ankara Barosu Dergisi, Yıl:66, Sayı: 4, Ankara, AVCI, Müjdat, Çocuk Suçluluğunun Toplumsal Nedenleri (Erzurum İli Örneği), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Doktora Tezi, yayımlanmamıştır, Erzurum, BAL, Hüseyin, Çocuk Suçluluğu, Fakülte Kitapevi, Isparta, BALO, Yusuf Solmaz, Suç Mağduru Ve Suç Faili Olan Çocuklar Açısından Çocuk Suçluluğu Ve Çocuk Mahkemeleri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul, BERMAN, Gavin, Prison Population Statistics, google. com.tr/url?sa=t&rct=j&q= &esrc=s&source=web&cd=238& ved=0cfqqfj AHOOYB&url=http%3A%2F%2Fwww.parliament. uk%2fbriefing-papers %2FS N pdf&ei= 9euHUPOAD4jOtAaxp4 GQCg&usg=AFQjCNHbGgTGb 1ZxvE3w_n YWbjNzHQ74qQ, (Erişim 24 Ekim 2012). BRAND, Sam, PRİCE, Richard, Home Office Research Study 217 The Economic And Social Costs Of Crime, Londra, CANAY, H. Dilara AĞAOĞLU, Kadın Suçluluğu Feminist Bakış Açısından Kavramsal Bir İnceleme, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku (Hukuk Felsefesi Ve Sosyolojisi) Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, DEMİRBAS, Timur, Kriminoloji, Seçkin Yayınları, Ankara, DOLU, Osman, Suç Teorileri Teori, Araştırma ve Uygulamada Kriminoloji, Seçkin Yayınevi, Ankara, DÖNMEZER, Sulhi, Kriminoloji, Beta Yayınları, 8. Baskı, İstanbul, ERDOĞDU, M. Yüksel, Suça Yönlendirilen Ve Yönlendirilmeyen Çocukların Aile Özellikleri İle Saldırganlık Davranışlarının Karşılaştırılması, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 2005.

19 Factors Causing Juvenile Offending from a Sociological Viewpoint GANDER, Mary J. Gardiner, Harry W., Çocuk ve Ergen Gelisimi, (Y.H.: Bekir Onur), 4. Baskı, İmge Kitabevi, Ankara, GİDDENS, Anthony, Sosyoloji, (Y.H.: H. Özel C. Güzel), Ayraç Yayınevi, Ankara, HUNTER, R. D., DANZKER, M. L., Crime and Crimininality: Causes and Consequences, Criminal Justice Press, Monsey, New York, KORKMAZ, Abdullah, KOCADAS, Bekir, Toplumsal Sapma, İstanbul, KROHN, Marvin, Control and Deterrence Teories, Criminology, Jadsworth Pub. Com., Beimont, MELİSSA Sickmund, Juveniles in Corrections, U.S. Department of Justice Office of Justice Programs Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention, /pdffiles1/ojjdp/ pdf, (Erişim 24 Ekim 2012). MERTON, Robert K., Social Theory And Social Structure, The Free Press, New York, Office of Justice Programs Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention, (Erişim 24 Ekim 2012). ÖZKALP, Enver, Davranış Bilimlerine Giriş, Eskişehir, ÖZKALP, Enver, Sosyolojiye Giriş, 13. Baskı, Ekin Kitapevi Yayınları, Bursa, ÖZSEVER, Atilla, Türkiye de Çocuk Suçluluğu, Adalet Dergisi, Sayı:3 4, Ankara, SARAN, Nephan, İstanbul Şehrinde Polisle İlgisi Olan Onsekiz Yasından Küçük Çocukların Sosyo-Kültürel Özellikleri Hakkında Bir Araştırma, İstanbul, Tas Matbaası, SHOEMAKER, D. J., Thories of Deliquency: An Examination of Explanations of Deliquent Behavior, Oxford Üniversity Press, Newyork, SHOMAKER, Donald J. Thories of Deliquency: An Examination of Explanations of Deliquent Behavior, Newyork Oxford, Fourth Edition, Oxford Üniversity Press, Newyork,

20 Çocukların Suça Sürüklenmesine Neden Olan Faktörler ile İlgili Sosyolojik Teoriler SIEGEL, Larry J., Criminology, West Pub. Comp, St Paul, SUTHERLAND, Edwin H., White Collar Crime, Holt Rinehart And Winston Inc., New York, YAĞBASAN, Yusuf, Çocuk Suçluluğunun Toplumsal Nedenleri Ve Cezai Sorumluluğu, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Yayınlanmamıştır, Kırıkkale, Youth Crime in England and Wales, factsheet-youthoffending.pdf, (Erişim 24 Ekim 2012). 238

İçindekiler Teşekkür 7 Tablolar ve Grafikler Listesi 15 GİRİŞ 19 BİRİNCİ BÖLÜM SAPMA, SUÇ VE KRİMİNOLOJİ KAVRAMLARI I. SAPMA, SUÇ VE KRİMİNOLOJİ

İçindekiler Teşekkür 7 Tablolar ve Grafikler Listesi 15 GİRİŞ 19 BİRİNCİ BÖLÜM SAPMA, SUÇ VE KRİMİNOLOJİ KAVRAMLARI I. SAPMA, SUÇ VE KRİMİNOLOJİ İçindekiler Teşekkür 7 Tablolar ve Grafikler Listesi 15 GİRİŞ 19 BİRİNCİ BÖLÜM SAPMA, SUÇ VE KRİMİNOLOJİ KAVRAMLARI I. SAPMA, SUÇ VE KRİMİNOLOJİ KAVRAMLARI 21 A. Sapma (Deviance) 21 B. Suç (Crime) 23 C.

Detaylı

KRİMİNOLOJİ -2- Nisan 2016, Damgalama Teorisi. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

KRİMİNOLOJİ -2- Nisan 2016, Damgalama Teorisi. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİ -2- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com Nisan 2016, Damgalama Teorisi İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DAMGALAMA (ETİKETLEME) TEORİSİ Sosyal gruplar, ihlal edilmesi durumunda

Detaylı

KRİMİNOLOJİ Nisan 2015 Sosyal (Bağ) Kontrol Teorisi. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

KRİMİNOLOJİ Nisan 2015 Sosyal (Bağ) Kontrol Teorisi. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİ -2- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com 2 Nisan 2015 Sosyal (Bağ) Kontrol Teorisi İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ Teori Temel kavramlar Temel önermeler Ampirik geçerlilik

Detaylı

KRİMİNOLOJİ Mayıs 2015 Gelişimsel Teoriler. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

KRİMİNOLOJİ Mayıs 2015 Gelişimsel Teoriler. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİ -2- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com 21 Mayıs 2015 Gelişimsel Teoriler İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ GELİŞİMSEL YAŞAM BOYU TEORİLERİ Geleneksel olarak kriminolojideki

Detaylı

ÜNİTE:1. Sosyolojiye Giriş ve Yöntemi ÜNİTE:2. Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi ve Kuramsal Yaklaşımlar ÜNİTE:3. Kültür ve Kültürel Değişme ÜNİTE:4

ÜNİTE:1. Sosyolojiye Giriş ve Yöntemi ÜNİTE:2. Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi ve Kuramsal Yaklaşımlar ÜNİTE:3. Kültür ve Kültürel Değişme ÜNİTE:4 ÜNİTE:1 Sosyolojiye Giriş ve Yöntemi ÜNİTE:2 Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi ve Kuramsal Yaklaşımlar ÜNİTE:3 Kültür ve Kültürel Değişme ÜNİTE:4 Aile ve Toplumsal Gruplar ÜNİTE:5 1 Küreselleşme ve Ekonomi

Detaylı

1 SOSYOLOJİNİN DÜNYADA VE TÜRKİYE DE GELİŞİMİ

1 SOSYOLOJİNİN DÜNYADA VE TÜRKİYE DE GELİŞİMİ ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER III Bölüm 1 SOSYOLOJİNİN DÜNYADA VE TÜRKİYE DE GELİŞİMİ 15 1.1. Sosyolojinin Tanımı 16 1.2. Sosyolojinin Alanı, Konusu, Amacı ve Sınırları 17 1.3. Sosyolojinin Alt Disiplinleri 18 1.4.

Detaylı

Öğretmenlik Meslek Etiği. Sunu-2

Öğretmenlik Meslek Etiği. Sunu-2 Öğretmenlik Meslek Etiği Sunu-2 Tanım: Etik Etik; İnsanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerin temelini oluşturan değerleri, normları, kuralları, doğru-yanlış ya da iyi-kötü gibi ahlaksal açıdan

Detaylı

Kriminoloji (LAW 421) Ders Detayları

Kriminoloji (LAW 421) Ders Detayları Kriminoloji (LAW 421) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Kriminoloji LAW 421 Güz 3 0 0 3 4 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin Türü Dersin

Detaylı

Şiddetin Psikolojisi Bahar Dönemi Adli Psikoloji Doktora Programı. Şiddetin çevresel kökenleri

Şiddetin Psikolojisi Bahar Dönemi Adli Psikoloji Doktora Programı. Şiddetin çevresel kökenleri Şiddetin Psikolojisi 2015-2016 Bahar Dönemi Adli Psikoloji Doktora Programı Şiddetin çevresel kökenleri Aile Özellikleri Eğitim Durumu ve Gelir Problem davranış Arkadaş seçimi Etkisiz ya da fiziksel disiplin

Detaylı

Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul.

Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul. KİTAP TANITIM VE DEĞERLENDİRMESİ Devrim ERTÜRK Araş. Gör., Mardin Artuklu Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü. Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul. Beden konusu, Klasik

Detaylı

Sağlık Personeline Karşı İşlenen Suçlar. Dt. Evin Toker

Sağlık Personeline Karşı İşlenen Suçlar. Dt. Evin Toker Sağlık Personeline Karşı İşlenen Suçlar Dt. Evin Toker dtevintoker@gmail.com Şiddet Nedir? Dünya Sağlık Örgütü (WHO) şiddeti; fiziksel güç veya iktidarın kasıtlı bir tehdit veya gerçeklik biçiminde bir

Detaylı

Adli Psikoloji ve Denetimli Serbestlik Denetimli Serbestlik Psikologlar

Adli Psikoloji ve Denetimli Serbestlik Denetimli Serbestlik Psikologlar Adli Psikoloji ve Denetimli Serbestlik Adli psikoloji, psikologların görev alabileceği ve topluma hizmette çok öneme sahip bir alandır. Çünkü suç durumlarında, gerek suçlular gerek mağdurlar açısından

Detaylı

Türkiye de Çocukların Terör Suçluluğu. Dr. Yusuf Solmaz BALO

Türkiye de Çocukların Terör Suçluluğu. Dr. Yusuf Solmaz BALO Türkiye de Çocukların Terör Suçluluğu Dr. Yusuf Solmaz BALO Anlatım planı Terör gerçekliği Güvenlik ihtiyacı Bu ihtiyacın Ceza Hukuku alanında karşılanması Ceza Kanunları (TCK, TMK) Yeni suç tipleri Mevcut

Detaylı

HALKLA İLİŞKİLERE GİRİŞ

HALKLA İLİŞKİLERE GİRİŞ HALKLA İLİŞKİLERE GİRİŞ sıradan olmakla özel olmak arasındaki farktır. HALKLA İLİŞKİLERE GİRİŞ MİLLETİN SEVGİSİ EN BÜYÜK SEVGİDİR ATATÜRK ELDE ETMEYİ DÜŞÜNDÜKLERİMİZİN İÇİNDE HİÇ BİR ŞEY, BİZE HALKIN SEVGİSİ

Detaylı

KRİMİNOLOJİ -I- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com. 27 Kasım 2014 Suçun Ölçümü İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

KRİMİNOLOJİ -I- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com. 27 Kasım 2014 Suçun Ölçümü İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİ -I- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com 27 Kasım 2014 Suçun Ölçümü İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİNİN TARİHÇESİ Doğaüstü Güçlere Dayalı Perspektif Klasik Okul

Detaylı

KRİMİNOLOJİ -I- 15 Ekim 2015 Kriminolojiye Giriş. Yrd.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

KRİMİNOLOJİ -I- 15 Ekim 2015 Kriminolojiye Giriş. Yrd.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİ -I- Yrd.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com 15 Ekim 2015 Kriminolojiye Giriş İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ Genel Bilgi E-posta adresi: tuba.topcuoglu@gmail.com Haftalık

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM I: GERONTOLOJİ: YAŞLILIK BİLİMİ...1

İÇİNDEKİLER BÖLÜM I: GERONTOLOJİ: YAŞLILIK BİLİMİ...1 İÇİNDEKİLER BÖLÜM I: GERONTOLOJİ: YAŞLILIK BİLİMİ...1 Yaşlılık ve Yaşlanma...7 Gerontoloji...11 Gerontoloji Tarihi...12 Diğer Bilim Dallarıyla Ortak Çalışmalar...16 Sosyal Gerontoloji...20 Sosyal Gerontoloji

Detaylı

1. Sosyolojiye Giriş, Gelişim Süreci ve Kuramsal Yaklaşımlar. 2. Kültür, Toplumsal Değişme ve Tabakalaşma. 3. Aile. 4. Ekonomi, Teknoloji ve Çevre

1. Sosyolojiye Giriş, Gelişim Süreci ve Kuramsal Yaklaşımlar. 2. Kültür, Toplumsal Değişme ve Tabakalaşma. 3. Aile. 4. Ekonomi, Teknoloji ve Çevre 1. Sosyolojiye Giriş, Gelişim Süreci ve Kuramsal Yaklaşımlar 2. Kültür, Toplumsal Değişme ve Tabakalaşma 3. Aile 4. Ekonomi, Teknoloji ve Çevre 5. Psikolojiye Giriş 1 6. Duyum ve Algı 7. Güdüler ve Duygular

Detaylı

TÜRKİYE NİN TOPLUMSAL YAPISI

TÜRKİYE NİN TOPLUMSAL YAPISI TÜRKİYE NİN TOPLUMSAL YAPISI KISA ÖZET KOLAYAOF 2 Kolayaof.com 0 362 2338723 Sayfa 2 1. Ünite Toplumsal Yapıyı Açıklayan Kavram ve Kuramlar TOPLUMSAL YAPI KAVRAMI Toplum, insanları etkileyen gerçek ilişkiler

Detaylı

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ Ders Sorumlusu: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ SHO 339 SEÇMELİ II: ÇOCUK KORUMA VE BAKIM SİSTEMLERİ DERSİ ANAHATTI VE HAFTALIK PLANI 2011-2012 GÜZ Prof. Dr. Kasım Karataş Dersin

Detaylı

EĞİTİM YÖNETİMİ BİLİM DALI TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ

EĞİTİM YÖNETİMİ BİLİM DALI TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ EĞİTİM YÖNETİMİ BİLİM DALI TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Bu ders kapsamında Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme Alanında kullanılan nicel ve nitel araştırma

Detaylı

Toros Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Sağlık Yönetimi - 2. sınıf

Toros Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Sağlık Yönetimi - 2. sınıf Toros Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Sağlık Yönetimi - 2. sınıf SAĞLIK YÖNETİMİ II AKTS Kredisi 5 Hasta hakları, sorumlulukları, Sağlık İşletmelerinde Pazarlama Yönetimi Hasta ve Çalışan Güvenliği

Detaylı

KRİMİNOLOJİ -I- 18 Aralık 2014 Suçun Ölçümü 3. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

KRİMİNOLOJİ -I- 18 Aralık 2014 Suçun Ölçümü 3. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİ -I- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com 18 Aralık 2014 Suçun Ölçümü 3 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ SUÇUN ÖLÇÜMÜNDE KAYNAKLAR Resmi suç istatistikleri: Polis istatistikleri

Detaylı

KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELEDE ULUSLARARASI BELGELER VE KORUMA MEKANİZMALARI

KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELEDE ULUSLARARASI BELGELER VE KORUMA MEKANİZMALARI KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELEDE ULUSLARARASI BELGELER VE KORUMA MEKANİZMALARI Uluslararası Arka Plan Uluslararası Arka Plan Birleşmiş Milletler - CEDAW Avrupa Konseyi - Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi

Detaylı

GRP 406 MESLEK ETİĞİ VE YASAL KONULAR. Doç. Dr. İlhan YALÇIN

GRP 406 MESLEK ETİĞİ VE YASAL KONULAR. Doç. Dr. İlhan YALÇIN GRP 406 MESLEK ETİĞİ VE YASAL KONULAR Doç. Dr. İlhan YALÇIN SUNU PLANI Toplumsal Yaşamı Düzenleyen Kurallar Ahlak Etik Hukuk Meslek ve Etik İlişkisi Toplumsal yaşamımızı düzenleyen kurallar nelerdir? DOĞA

Detaylı

DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ

DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ DAVRANIŞIN TANIMI Davranış Kavramı, öncelikle insan veya hayvanın tek tek veya toplu olarak gösterdiği faaliyetler olarak tanımlanabilir. En genel anlamda davranış, insanların

Detaylı

Çocuğa özgüadlialanı ifade eden çocuk adalet sisteminin temel fikir ve amacı; adaletmekanizması ile bir şekilde karşı karşıya gelen çocukların, özel

Çocuğa özgüadlialanı ifade eden çocuk adalet sisteminin temel fikir ve amacı; adaletmekanizması ile bir şekilde karşı karşıya gelen çocukların, özel Çocuğa özgüadlialanı ifade eden çocuk adalet sisteminin temel fikir ve amacı; adaletmekanizması ile bir şekilde karşı karşıya gelen çocukların, özel durumlarına uygun muameleye tabii tutulmaları, her durumda

Detaylı

9. HAFTA PFS102 SINIF YÖNETİMİ. Yrd. Doç. Dr. Ali Çağatay KILINÇ. cagataykilinc@karabuk.edu.tr

9. HAFTA PFS102 SINIF YÖNETİMİ. Yrd. Doç. Dr. Ali Çağatay KILINÇ. cagataykilinc@karabuk.edu.tr 9. HAFTA PFS102 Yrd. Doç. Dr. Ali Çağatay KILINÇ cagataykilinc@karabuk.edu.tr Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 2 İÇİNDEKİLER MOTİVASYON Motivasyon Teorileri Kapsam Teorileri

Detaylı

KRİMİNOLOJİ -I- 17 Aralık 2015 Kriminolojide Araştırma Teknikleri. Yrd.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com

KRİMİNOLOJİ -I- 17 Aralık 2015 Kriminolojide Araştırma Teknikleri. Yrd.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com KRİMİNOLOJİ -I- Yrd.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com 17 Aralık 2015 Kriminolojide Araştırma Teknikleri İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ SUÇUN ÖLÇÜMÜNDE KAYNAKLAR Resmi suç istatistikleri:

Detaylı

Sosyoloji. Konular ve Sorunlar

Sosyoloji. Konular ve Sorunlar Sosyoloji Konular ve Sorunlar Ontoloji (Varlık) Felsefe Aksiyoloji (Değer) Epistemoloji (Bilgi) 2 Felsefe Aksiyoloji (Değer) Etik Estetik Hukuk Felsefesi 3 Bilim (Olgular) Deney Gözlem Felsefe Düşünme

Detaylı

Sosyal Bilimler Enstitüsü. Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi (Yüksek lisans,tezli) 1. Yarı Yıl

Sosyal Bilimler Enstitüsü. Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi (Yüksek lisans,tezli) 1. Yarı Yıl Sosyal Bilimler Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi (Yüksek lisans,tezli) 1. Yarı Yıl BES505 Spor Bilimlerinde Araştırma Teknikleri K:(3,0)3 ECTS:8 Bilimsel araştırma niteliği ve tanımı özellikleri,

Detaylı

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... iii GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM SOSYOLOJİYE GİRİŞ

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... iii GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM SOSYOLOJİYE GİRİŞ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... iii GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM SOSYOLOJİYE GİRİŞ 1. Sosyoloji Nedir... 3 2. Sosyolojinin Tanımı ve Konusu... 6 3. Sosyolojinin Temel Kavramları... 9 4. Sosyolojinin Alt Dalları... 14

Detaylı

KRİMİNOLOJİ -I- 11 Aralık 2014 Suçun Ölçümü 2. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

KRİMİNOLOJİ -I- 11 Aralık 2014 Suçun Ölçümü 2. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİ -I- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com 11 Aralık 2014 Suçun Ölçümü 2 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ SUÇUN ÖLÇÜMÜNDE KAYNAKLAR Resmi suç istatistikleri: Polis istatistikleri

Detaylı

HUKUK VE ADALET DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI (Ortaokul 6, 7 veya 8. Sınıf)

HUKUK VE ADALET DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI (Ortaokul 6, 7 veya 8. Sınıf) Temel Eğitim Genel Müdürlüğü HUKUK VE ADALET DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI (Ortaokul 6, 7 veya 8. Sınıf) Ankara - 2017 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Temel Eğitim Genel Müdürlüğü HUKUK VE ADALET DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

Detaylı

ORGANİZASYONLARDA ÇEVREYE UYUM ve DEĞİŞİMLE İLGİLİ YAKLAŞIMLAR

ORGANİZASYONLARDA ÇEVREYE UYUM ve DEĞİŞİMLE İLGİLİ YAKLAŞIMLAR ORGANİZASYONLARDA ÇEVREYE UYUM ve DEĞİŞİMLE İLGİLİ YAKLAŞIMLAR Yönetim düşünce ve yaklaşımlarını üç genel gruplama ve bakış açısı içinde incelemek mümkündür: -Postmodernizm bakış açısının gelişmesi -Yönetim

Detaylı

KRONOLOJİK YAŞ NEDİR?

KRONOLOJİK YAŞ NEDİR? Yaşlılık YAŞ NEDİR? Yaş;Kronolojik ve Biyolojik yaş olarak iki biçimde açıklanmaktadır. İnsan yaşamının, doğumdan içinde bulunulan ana kadar olan bütün dönemlerini kapsayan süreci kronolojik yaş ; içinde

Detaylı

TÜRK CEZA HUKUKUNDA AKIL HASTALIĞI

TÜRK CEZA HUKUKUNDA AKIL HASTALIĞI Dr. Öğretim Üyesi Sinan BAYINDIR Pîrî Reis Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi TÜRK CEZA HUKUKUNDA AKIL HASTALIĞI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...

Detaylı

Ders Planı - AKTS Kredileri: 2. Yarıyıl Ders Planı Kodu Ders Z/S T+U Saat Kredi AKTS K / KÇS.604 Kent Kuramları Zorunlu

Ders Planı - AKTS Kredileri: 2. Yarıyıl Ders Planı Kodu Ders Z/S T+U Saat Kredi AKTS K / KÇS.604 Kent Kuramları Zorunlu Ders Planı - AKTS Kredileri: 2. Yarıyıl Ders Planı Kodu Ders Z/S T+U Saat Kredi AKTS K / KÇS.604 Kent Kuramları Zorunlu 3+0 3 15 AKTS Kredisi Toplam 15 DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl Z/S T+U Saat Kredi

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 : DAVRANIŞ BİLİMLERİ VE YÖNETİM SÜRECİ YÖNETİM

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 : DAVRANIŞ BİLİMLERİ VE YÖNETİM SÜRECİ YÖNETİM İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 : DAVRANIŞ BİLİMLERİ VE YÖNETİM SÜRECİ YÖNETİM SÜRECİ... 1 Klasik Yönetim Anlayışı (1900-1930) İKTİSAT... 2 Neo-Klasik Yönetim Anlayışı (1930-1960) İNSAN... 2 Modern Yönetim Yaklaşımları

Detaylı

Hukuk Sosyolojisi Açısından Hukuk

Hukuk Sosyolojisi Açısından Hukuk Hukuk Sosyolojisi Açısından Hukuk Kavramlar 1. Toplumsal olgu 2. Norm 3. Yürürlük 4. Etkinlik 5. Geçerlilik 2 Hukuk Hukuk sosyolojisi açısından ETKİNLİK kriteri ile ele alınır. Böylece; 1. Pozitif hukuk

Detaylı

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM Yaşlıların Psiko-Sosyal Özellikleri İnsanın yaşlılığında nasıl olacağı ya da nasıl yaşlanacağı; yaşadığı coğrafyaya, kalıtsal özelliklere, Psiko-sosyal ve Sosyo-ekonomik şartlara,

Detaylı

SPOR HUKUKU 1.Ders. Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER

SPOR HUKUKU 1.Ders. Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER SPOR HUKUKU 1.Ders Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER SPOR KAVRAMI Spor; bireysel ya da takım halinde yapılabilen, belirli kuralları ve teknikleri olan; oyunlar, hareketler ve yarışmalar vasıtasıyla; fiziksel, zihinsel,

Detaylı

Eğitim Tarihleri: 5-6/ 11 /2016 ve / 11 /2016 (2 hafta Cumartesi ve Pazar toplam: 32 saat) Eğitim Ücreti: 400 TL + KDV (Öğrencilere %25 indirim

Eğitim Tarihleri: 5-6/ 11 /2016 ve / 11 /2016 (2 hafta Cumartesi ve Pazar toplam: 32 saat) Eğitim Ücreti: 400 TL + KDV (Öğrencilere %25 indirim Eğitim Tarihleri: 5-6/ 11 /2016 ve 12-13 / 11 /2016 (2 hafta Cumartesi ve Pazar toplam: 32 saat) Eğitim Ücreti: 400 TL + KDV (Öğrencilere %25 indirim uygulanmaktadır.) Katılımcı Sayısı: 50 kişi ile sınırlıdır.

Detaylı

Dijital Vatandaşlık. Bilgi Toplumu

Dijital Vatandaşlık. Bilgi Toplumu Dijital Vatandaşlık Bilgi teknolojilerinin hızlı gelişmesiyle bütün dünyayı saran bir iletişim ağı kurulmuştur, bu küresel iletişim ağı bilimsel araştırmaların, üretkenliğin, kültürel değişmelerin, global

Detaylı

Uluslararası Hukuk I (IR301) Ders Detayları

Uluslararası Hukuk I (IR301) Ders Detayları Uluslararası Hukuk I (IR301) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Saati Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Uluslararası Hukuk I IR301 Güz 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i yok Dersin Dili

Detaylı

(THE SITUATION OF VALUE ADDED TAX IN THE WORLD IN THE LIGHT OF OECD DATA)

(THE SITUATION OF VALUE ADDED TAX IN THE WORLD IN THE LIGHT OF OECD DATA) H OECD VERİLERİ IŞIĞINDA DÜNYADA KATMA DEĞER VERGİSİNİN DURUMU * (THE SITUATION OF VALUE ADDED TAX IN THE WORLD IN THE LIGHT OF OECD DATA) Yusuf ARTAR (Vergi Müfettişi/Tax Inspector) ÖZ Dünyada ilk olarak

Detaylı

25.03.2010. Açık Sistem Öğeleri

25.03.2010. Açık Sistem Öğeleri Eğitim insanların mükemmelleştirilmesidir (Kant). İyi yaşama imkanı sunan etkinliklerin tümüdür (Spencer). Fizik ik ve sosyal faktörlarin insan üzerinde meydana getirdiği tesirlerdir (Durkheim). Bireyin

Detaylı

TOPLUMSAL DEĞİŞME SÜRECİNDE ÇOCUK SUÇLULUĞUNDA YENİ BOYUTLAR. Özkan YILDIZ

TOPLUMSAL DEĞİŞME SÜRECİNDE ÇOCUK SUÇLULUĞUNDA YENİ BOYUTLAR. Özkan YILDIZ SOSYOLOJİ DERNEĞİ TOPLUMSAL DEĞİŞME SÜRECİNDE ÇOCUK SUÇLULUĞUNDA YENİ BOYUTLAR Özkan YILDIZ VI. Ulusal Sosyoloji Kongresi, Ekim 2009, Toplumsal Dönüşümler ve Sosyolojik Yaklaşımlar, Adnan Menderes Üniversitesi,

Detaylı

İŞLETME YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONDA TEMEL KAVRAMLAR

İŞLETME YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONDA TEMEL KAVRAMLAR İŞLETME YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONDA TEMEL KAVRAMLAR Dr. M. Savaş Turhan, Çukurova Üniversitesi, İşletme Bölümü İşletme 2 Belli bir ortamda, dış çevresinden aldığı girdileri belirli bilgi, teknoloji ve süreçleri

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz... v İçindekiler... ix Tablolar Listesi... xv Şekiller Listesi... xv BİRİNCİ BÖLÜM SOSYOLOJİ VE TURİZM SOSYOLOJİSİ

İÇİNDEKİLER. Önsöz... v İçindekiler... ix Tablolar Listesi... xv Şekiller Listesi... xv BİRİNCİ BÖLÜM SOSYOLOJİ VE TURİZM SOSYOLOJİSİ İÇİNDEKİLER Önsöz... v İçindekiler... ix Tablolar Listesi... xv Şekiller Listesi... xv BİRİNCİ BÖLÜM SOSYOLOJİ VE TURİZM SOSYOLOJİSİ SOSYOLOJİNİN TANIMI VE KONUSU... 1 SOSYOLOJİNİN GENEL AMAÇLARI... 3

Detaylı

YÖNETİMDE SİSTEM YAKLAŞIMI

YÖNETİMDE SİSTEM YAKLAŞIMI YÖNETİMDE SİSTEM YAKLAŞIMI Sistem yaklaşımı veya sistem analizi diye adlandırılan bu yaklaşım biyolog olan Ludwig Van Bertalanffy tarafından ortaya atılan ve modern yönetim teorisinin felsefe temelini

Detaylı

içindekiler BÖLÜM 1 GİRİŞ 1 B Ö L Ü M 2 PUBERTE, SAĞLIK VE BİYOLOJİK TEMELLER 49 B Ö L Ü M 3 BEYİN VE BİLİŞSEL GELİŞİM 86

içindekiler BÖLÜM 1 GİRİŞ 1 B Ö L Ü M 2 PUBERTE, SAĞLIK VE BİYOLOJİK TEMELLER 49 B Ö L Ü M 3 BEYİN VE BİLİŞSEL GELİŞİM 86 içindekiler BÖLÜM 1 GİRİŞ 1 Tarihsel Bakış Açısı 3 Erken Tarih 3 Yirminci ve Yirmi Birinci Yüzyıllar 3 Ergenliğe İlişkin Kalıpyargılar 6 Ergenliğe Pozitif Bir Bakış Açısı 7 Amerika Birleşik Devletleri

Detaylı

ULUSLARARASI KIBRIS ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ HUKUK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

ULUSLARARASI KIBRIS ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ HUKUK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI ULUSLARARASI KIBRIS ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ HUKUK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Hukuk Yüksek Lisans: Tezli Program Ders Kodu Ders Adı Kredi HUK 500 Tez Kredisiz HUK 590 Seminer

Detaylı

2014/2015 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ KRİMİNOLOJİ SEMİNAR ÇALIŞMASI KONU BAŞLIKLARI ÖĞRENCİNİN ADI VE SOYADI

2014/2015 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ KRİMİNOLOJİ SEMİNAR ÇALIŞMASI KONU BAŞLIKLARI ÖĞRENCİNİN ADI VE SOYADI 2014/2015 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ KRİMİNOLOJİ SEMİNAR ÇALIŞMASI KONU BAŞLIKLARI KONU 1. Antik çağlarda suç anlayışı 2. Suç kavramının Ortaçağ dönemi 3. Suç kavramının Rönesans ve İnsancılık anlayışı

Detaylı

Adli Psikolojiye Bakış ve Trafik Psikolojisi

Adli Psikolojiye Bakış ve Trafik Psikolojisi Adli Psikolojiye Bakış ve Trafik Psikolojisi Prof. Dr. Nebi Sümer Orta Doğu Teknik Üniversitesi Adli Psikoloji Günleri Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi 21-22 Mart 2014 Gündem Türkiye nin trafik güvenliği

Detaylı

1.Yönetim ve Yönetim Bilimi. 2.Planlama. 3.Örgütleme. 4.Yöneltme. 5.Denetim. 6.Klasik Yönetim. 7.Neo-Klasik Yönetim. 8.Sistem ve Durumsallık Yaklaşımı

1.Yönetim ve Yönetim Bilimi. 2.Planlama. 3.Örgütleme. 4.Yöneltme. 5.Denetim. 6.Klasik Yönetim. 7.Neo-Klasik Yönetim. 8.Sistem ve Durumsallık Yaklaşımı 1.Yönetim ve Yönetim Bilimi 2.Planlama 3.Örgütleme 4.Yöneltme 5.Denetim 1 6.Klasik Yönetim 7.Neo-Klasik Yönetim 8.Sistem ve Durumsallık Yaklaşımı 0888 228 22 22 WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 1 Dersin Adı :

Detaylı

Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu TATİLDE ÇOCUKLA BİRLİKTE OLMAK

Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu TATİLDE ÇOCUKLA BİRLİKTE OLMAK PDR BÜLTENİ Bülten Tarihi: Ocak 2017 Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu TATİLDE ÇOCUKLA BİRLİKTE OLMAK Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu Psikolojik

Detaylı

BEYKENT ÜNİVERSİTESİ - DERS İZLENCESİ - Sürüm 2

BEYKENT ÜNİVERSİTESİ - DERS İZLENCESİ - Sürüm 2 BEYKENT ÜNİVERSİTESİ - DERS İZLENCESİ - Sürüm 2 Ders Kodu Teorik Uygulama Lab. MESLEKİ ORYANTASYON VE SOSYOLOJİYE GİRİŞ Ulusal Kredi Öğretim planındaki AKTS 312000000001199 2 0 0 2 4 Ön Koşullar : c) Yok:

Detaylı

İLTİCA HAKKI NEDİR? 13 Ağustos 1993 tarihli Fransız Ana yasa mahkemesinin kararı uyarınca iltica hakkinin anayasal değeri su şekilde açıklanmıştır:

İLTİCA HAKKI NEDİR? 13 Ağustos 1993 tarihli Fransız Ana yasa mahkemesinin kararı uyarınca iltica hakkinin anayasal değeri su şekilde açıklanmıştır: İLTİCA HAKKI NEDİR? 27 Ekim 1946 tarihli Fransız Ana yasasının önsözü uyarınca özgürlük uğruna yaptığı hareket sebebiyle zulme uğrayan her kişi Cumhuriyet in sınırlarında iltica hakkına başvurabilir. 13

Detaylı

M. Gözde ATASAYAN. Kamu Hizmetlerinin Süreklilik ve Düzenlilik İlkesi

M. Gözde ATASAYAN. Kamu Hizmetlerinin Süreklilik ve Düzenlilik İlkesi M. Gözde ATASAYAN Kamu Hizmetlerinin Süreklilik ve Düzenlilik İlkesi İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... XI KISALTMALAR...XXI GİRİŞ...1 A. «KAMU HİZMETİ» KAVRAMI...1 1. Kamu Hizmetinin Klasik Tanımı...1

Detaylı

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü Bölüm/Program Dersi DERS TANIM BİLGİLERİ Dersin Adı Sosyal Hizmet Mevzuatı Dersin Kodu Teori Uygulama Laboratuvar AKTS

Detaylı

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ DORA KİTABEVİ, EYLÜL 2018, 302 SAYFA

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ DORA KİTABEVİ, EYLÜL 2018, 302 SAYFA ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ DORA KİTABEVİ, EYLÜL 2018, 302 SAYFA KİTABIN YAZARLARI Prof. Dr. AŞKIN KESER Lisans, yüksek lisans ve doktorasını Uludağ Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü nde

Detaylı

1. Ceza Hukukunun İşlevi, Kaynakları ve Temel İlkeleri. 2. Suçun Yapısal Unsurları. 3. Hukuka Aykırılık Unsuru

1. Ceza Hukukunun İşlevi, Kaynakları ve Temel İlkeleri. 2. Suçun Yapısal Unsurları. 3. Hukuka Aykırılık Unsuru 1. Ceza Hukukunun İşlevi, Kaynakları ve Temel İlkeleri 2. Suçun Yapısal Unsurları 3. Hukuka Aykırılık Unsuru 4. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran ve Azaltan Nedenler 5. Suçun Özel Görünüm Biçimleri 1 6. Yatırım

Detaylı

Maliye Anabilim Dalı- Tezli Yüksek Lisans (Sak.Üni.Ort) Programı Ders İçerikleri

Maliye Anabilim Dalı- Tezli Yüksek Lisans (Sak.Üni.Ort) Programı Ders İçerikleri Maliye Anabilim Dalı- Tezli Yüksek Lisans (Sak.Üni.Ort) Programı Ders İçerikleri Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri MLY733 1 3 + 0 6 Araştırma yöntemlerindeki farklı anlayışları, yaygın olarak kullanılan

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ Bölüm 1 KRİZ YÖNETİMİ 11

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ Bölüm 1 KRİZ YÖNETİMİ 11 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 KRİZ YÖNETİMİ 11 1.1.Krizin Tanımı ve Özellikleri 13 1.2.Kriz Dönemleri 15 1.2.1.Krizin Gelişme Dönemi 15 1.2.1.1. İç ve Dış Değişiklikleri Fark Etmeme ( Körlük) 15 1.2.1.2.

Detaylı

KRİMİNOLOJİ -I- Yrd.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU 10 Aralık 2015 Suçun Ölçümü 2 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

KRİMİNOLOJİ -I- Yrd.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU 10 Aralık 2015 Suçun Ölçümü 2 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİ -I- Yrd.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com 10 Aralık 2015 Suçun Ölçümü 2 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ SUÇUN ÖLÇÜMÜNDE KAYNAKLAR Resmi suç istatistikleri: Polis istatistikleri

Detaylı

KRİMİNOLOJİ -I- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU 6 Kasım 2014 Kriminolojide Pozitivist Okul İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

KRİMİNOLOJİ -I- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU 6 Kasım 2014 Kriminolojide Pozitivist Okul İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİ -I- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com 6 Kasım 2014 Kriminolojide Pozitivist Okul İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİNİN TARİHÇESİ Doğaüstü Güçlere Dayalı Perspektif

Detaylı

1 YÖNETİM VE ORGANİZASYONLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

1 YÖNETİM VE ORGANİZASYONLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER III Bölüm 1 YÖNETİM VE ORGANİZASYONLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 11 1.1.Yönetim Kavramı 12 1.1.1Yönetim Kavramının Kapsam ve Önemi 13 1.1.2. Yönetimin Tanımı 15 1.1.3. Yönetim Faaliyetinin

Detaylı

TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ. 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri

TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ. 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ Mehmet Uçum 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri a. Tartışmanın Arka Planı Ülkemizde, hükümet biçimi olarak başkanlık sistemi tartışması yeni

Detaylı

Prof.Dr. Hamide Zafer Yayın Listesi. Kitaplar

Prof.Dr. Hamide Zafer Yayın Listesi. Kitaplar Prof.Dr. Hamide Zafer Yayın Listesi Kitaplar Zafer, H., Basın Özgürlüğü ve Basılmış Eserlerin Toplatılması, Dağıtımının Engellenmesi ve Basın Kurumunun Kapatılması, MÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul

Detaylı

SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ SUÇU BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ

SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ SUÇU BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ Rahime ERBAŞ İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi TÜRK HUKUKUNDA VE KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ SUÇU BİLDİRME

Detaylı

Maliye Anabilim Dalı- Tezli Yüksek Lisans Programı Ders İçerikleri

Maliye Anabilim Dalı- Tezli Yüksek Lisans Programı Ders İçerikleri Maliye Anabilim Dalı- Tezli Yüksek Lisans Programı Ders İçerikleri Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri MLY733 1 3 + 0 6 Araştırma yöntemlerindeki farklı anlayışları, yaygın olarak kullanılan araştırma

Detaylı

Bölüm 1. İnsan Kaynakları Yönetimine Kavramsal Bakış

Bölüm 1. İnsan Kaynakları Yönetimine Kavramsal Bakış Bölüm 1 İnsan Kaynakları Yönetimine Kavramsal Bakış İnsan Kaynakları Yönetimi İnsan nedir? Kaynak nedir? Yönetim nedir? İnsan Nedir? İnsanı Tanımlamanın Zorluğu Filozofların insan tanımları Diderot un

Detaylı

KRİMİNOLOJİ -I- 25 Aralık 2014 Kriminolojide Araştırma Teknikleri. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU

KRİMİNOLOJİ -I- 25 Aralık 2014 Kriminolojide Araştırma Teknikleri. Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU KRİMİNOLOJİ -I- Yar.Doç.Dr. Tuba TOPÇUOĞLU tuba.topcuoglu@gmail.com 25 Aralık 2014 Kriminolojide Araştırma Teknikleri İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KRİMİNOLOJİDE KULLANILAN ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ

Detaylı

Ali Kemal Yıldız Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi alikemal.yildiz@bahcesehir.edu.tr

Ali Kemal Yıldız Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi alikemal.yildiz@bahcesehir.edu.tr Ali Kemal Yıldız Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi alikemal.yildiz@bahcesehir.edu.tr ANAYASAL KURALLAR Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir (Ay. m. 56/1). Çevreyi geliştirmek,

Detaylı

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ. Motivasyon Motivasyon Teorileri - 3 YRD.DOÇ.DR. ÖZGÜR GÜLDÜ

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ. Motivasyon Motivasyon Teorileri - 3 YRD.DOÇ.DR. ÖZGÜR GÜLDÜ ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ Motivasyon Motivasyon Teorileri - 3 YRD.DOÇ.DR. ÖZGÜR GÜLDÜ Motivasyon Kuramları Alfender in ERG Teorisi Clayton Alfender e göre, Maslow un kuramı gerçek hayata uygun değildir. Ona göre,

Detaylı

Prof.Dr.Muhittin TAYFUR Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü

Prof.Dr.Muhittin TAYFUR Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü Prof.Dr.Muhittin TAYFUR Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü İyi ve kötü, yanlış ve doğru kavramlarını tanımlar, Etik bilincini geliştirmeye ve insanları aydınlatmaya

Detaylı

Editörler Prof.Dr. Ahmet Onay / Prof.Dr. Nazmi Avcı DİN SOSYOLOJİSİ

Editörler Prof.Dr. Ahmet Onay / Prof.Dr. Nazmi Avcı DİN SOSYOLOJİSİ Editörler Prof.Dr. Ahmet Onay / Prof.Dr. Nazmi Avcı DİN SOSYOLOJİSİ Yazarlar Prof.Dr. Ahmet Onay Doç.Dr. Fahri Çaki Doç.Dr. İbrahim Mazman Yrd.Doç.Dr. Ali Babahan Yrd.Doç.Dr. Arif Olgun Közleme Yrd.Doç.Dr.

Detaylı

TOPLUM TANILAMA SÜRECİ. Prof. Dr. Ayfer TEZEL

TOPLUM TANILAMA SÜRECİ. Prof. Dr. Ayfer TEZEL TOPLUM TANILAMA SÜRECİ Prof. Dr. Ayfer TEZEL TOPLUMUN TANIMI A.Ü.AHE 402 Halk Sağlığı Hemşireliği Aynı toprak parçası üzerinde bir arada yaşayan ve temel çıkarlarını sağlamak için iş birliği yapan insanların

Detaylı

YAZILI BASINDA CİNSEL SUÇLAR: 2006 2008 YILLARI ARASINDA HÜRRİYET VE TAKVİM GAZETELERİNDE YAYINLANAN CİNSEL SUÇ İÇERİKLİ HABERLERİN İÇERİK ANALİZİ

YAZILI BASINDA CİNSEL SUÇLAR: 2006 2008 YILLARI ARASINDA HÜRRİYET VE TAKVİM GAZETELERİNDE YAYINLANAN CİNSEL SUÇ İÇERİKLİ HABERLERİN İÇERİK ANALİZİ T.C. KARA HARP OKULU SAVUNMA BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ GÜVENLİK BİLİMLERİ ANABİLİM DALI YAZILI BASINDA CİNSEL SUÇLAR: 2006 2008 YILLARI ARASINDA HÜRRİYET VE TAKVİM GAZETELERİNDE YAYINLANAN CİNSEL SUÇ İÇERİKLİ

Detaylı

Emre Can BASA MÜKELLEFLERİN ÖZEL İŞLERİNİ YAPMA SUÇU

Emre Can BASA MÜKELLEFLERİN ÖZEL İŞLERİNİ YAPMA SUÇU Emre Can BASA MÜKELLEFLERİN ÖZEL İŞLERİNİ YAPMA SUÇU İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER...VII KISALTMALAR LİSTESİ...XIII GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM MÜKELLEFLERİN ÖZEL İŞLERİNİ YAPMA SUÇUNA İLİŞKİN BAZI TEMEL

Detaylı

ÇOCUK YETİŞTİRME VE ANNE BABA TUTUMLARI EĞİTİMİ

ÇOCUK YETİŞTİRME VE ANNE BABA TUTUMLARI EĞİTİMİ ÇOCUK YETİŞTİRME VE ANNE BABA TUTUMLARI EĞİTİMİ Eğitmen Kadrosu: Prof. Dr. Faruk Aşıcıoğlu Doç. Dr. Neylan Ziyalar Doç. Dr. Erdinç Öztürk Yrd. Doç. Dr. Zeynep Belma Gölge Eğitim tarihi 23 Ekim 2016 (8

Detaylı

Doç. Dr. Tülin ŞENER

Doç. Dr. Tülin ŞENER Doç. Dr. Tülin ŞENER AHLAK GELİŞİMİ Bireyde var olan değerler sistemi, gelişimsel bir süreç içinde ortaya çıkmaktadır. Bu sürece AHLAK GELİŞİMİ denir. Toplumun kendinden beklenen fonksiyonları yerine getirebilmesi

Detaylı

Araştırma Sorununun Tanımlanması Denence/Hipotez Kurma. BBY606 Araştırma Yöntemleri Güleda Doğan

Araştırma Sorununun Tanımlanması Denence/Hipotez Kurma. BBY606 Araştırma Yöntemleri Güleda Doğan Araştırma Sorununun Tanımlanması Denence/Hipotez Kurma BBY606 Araştırma Yöntemleri Güleda Doğan Ders İçeriği Konu seçme Konuyu daraltma Araştırma sorusu İyi ve kötü araştırma soruları Bağımlı/bağımsız

Detaylı

Türkiye de Meydana Gelen Suçların Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile İncelenmesi

Türkiye de Meydana Gelen Suçların Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile İncelenmesi hkm Jeodezi, Jeoinformasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi 2011/1 Sayı 104 www.hkmo.org.tr Türkiye de Meydana Gelen Suçların Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile İncelenmesi Tarık TÜRK 1 Özet: Toplum biliminin

Detaylı

Öğrenme nedir? Büyüme ve yaşa atfedilmeyecek yaşantılar sonucunda davranış ve tutumlarda meydana gelen nispeten kalıcı etkisi uzun süre

Öğrenme nedir? Büyüme ve yaşa atfedilmeyecek yaşantılar sonucunda davranış ve tutumlarda meydana gelen nispeten kalıcı etkisi uzun süre Öğrenme nedir? Büyüme ve yaşa atfedilmeyecek yaşantılar sonucunda davranış ve tutumlarda meydana gelen nispeten kalıcı etkisi uzun süre değişimlerdir. Öğrenmede değişen ne???? İnsan ve hayvan arasında

Detaylı

Editörler Prof. Dr. Zahir Kızmaz / Prof. Dr. Hayati Beşirli DEĞİŞİM SOSYOLOJİSİ

Editörler Prof. Dr. Zahir Kızmaz / Prof. Dr. Hayati Beşirli DEĞİŞİM SOSYOLOJİSİ Editörler Prof. Dr. Zahir Kızmaz / Prof. Dr. Hayati Beşirli DEĞİŞİM SOSYOLOJİSİ Yazarlar Prof.Dr. Hayati Beşirli Prof.Dr. Zahir Kızmaz Doç.Dr. Beyhan Zabun Doç.Dr. Celalettin Yanık Doç.Dr. İbrahim Akkaş

Detaylı

DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN TEMEL KAVRAMLARI

DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN TEMEL KAVRAMLARI 1 DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN TEMEL KAVRAMLARI Örgütte faaliyette bulunan insan davranışlarının anlaşılması ve hatta önceden tahmin edilebilmesi her zaman üzerinde durulan bir konu olmuştur. Davranış bilimlerinin

Detaylı

ÜNİTE:1. Sosyal Psikoloji Nedir? ÜNİTE:2. Sosyal Algı: İzlenim Oluşturma ÜNİTE:3. Sosyal Biliş ÜNİTE:4. Sosyal Etki ve Sosyal Güç ÜNİTE:5

ÜNİTE:1. Sosyal Psikoloji Nedir? ÜNİTE:2. Sosyal Algı: İzlenim Oluşturma ÜNİTE:3. Sosyal Biliş ÜNİTE:4. Sosyal Etki ve Sosyal Güç ÜNİTE:5 ÜNİTE:1 Sosyal Psikoloji Nedir? ÜNİTE:2 Sosyal Algı: İzlenim Oluşturma ÜNİTE:3 Sosyal Biliş ÜNİTE:4 Sosyal Etki ve Sosyal Güç ÜNİTE:5 1 Tutum ve Tutum Değişimi ÜNİTE:6 Kişilerarası Çekicilik ve Yakın İlişkiler

Detaylı

İçindekiler. Birinci Bölüm. Turizm, Turist Kavramları, Genel Anlamda Eğilim ve Beklentileri

İçindekiler. Birinci Bölüm. Turizm, Turist Kavramları, Genel Anlamda Eğilim ve Beklentileri İçindekiler Birinci Bölüm Turizm, Turist Kavramları, Genel Anlamda Eğilim ve Beklentileri 1.1. TURİZM KAVRAMLARI... 1 1.1.1. Turizmin Tanımı... 2 1.1.2. Turizm Olayının Yapısal Özellikleri... 4 1.2. TURİSTİN

Detaylı

1-ÜNİTE SUÇ SOSYOLOJİSİ A) Suç ve Sapma Teorileri 1) GİRİŞ İlk ortaya çıkışlarından günümüze, devletlerin en azından iki temel fonksiyonu icra

1-ÜNİTE SUÇ SOSYOLOJİSİ A) Suç ve Sapma Teorileri 1) GİRİŞ İlk ortaya çıkışlarından günümüze, devletlerin en azından iki temel fonksiyonu icra 1-ÜNİTE SUÇ SOSYOLOJİSİ A) Suç ve Sapma Teorileri 1) GİRİŞ İlk ortaya çıkışlarından günümüze, devletlerin en azından iki temel fonksiyonu icra etmelerinin beklendiğini söyleyebiliriz: (1) güvenlik, (2)

Detaylı

1.ÇAĞDAŞ EĞİTİM SİSTEMİNDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİ VE REHBERLİK. Abdullah ATLİ

1.ÇAĞDAŞ EĞİTİM SİSTEMİNDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİ VE REHBERLİK. Abdullah ATLİ 1.ÇAĞDAŞ EĞİTİM SİSTEMİNDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİ VE REHBERLİK Geleneksel eğitim anlayışı bireyi tüm yönleri ile gelişimini sağlama konusunda sorunlar yaşanmasına neden olmuştur. Tüm bu anlayış ve

Detaylı

I. DÖNEM SEÇMELİ DERSLER Kodu Dersin adı Teorik saat

I. DÖNEM SEÇMELİ DERSLER Kodu Dersin adı Teorik saat SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SPOR YÖNETİCİLİĞİ ANABİLİM DALI DOKTORA BİLİMSEL HAZIRLIK PROGRAMI ZORUNLU DERSLER adı Teorik Pratik Kredi 1. Dönem SYÖ 501 Spor Tesisleri Planlaması ve İşletmeciliği 3 0 3 SYÖ

Detaylı

kişinin örgütte kendini anlamlandırmasına fırsat veren ve onun inanış, düşünüş ve davranış biçimini belirleyen normlar ve değerler

kişinin örgütte kendini anlamlandırmasına fırsat veren ve onun inanış, düşünüş ve davranış biçimini belirleyen normlar ve değerler 1 Örgüt Kültürü Örgüt Kültürü kişinin örgütte kendini anlamlandırmasına fırsat veren ve onun inanış, düşünüş ve davranış biçimini belirleyen normlar ve değerler bütünüdür. 2 Örgüt kültürü, temel grupsal

Detaylı

Eğitim Sosyolojisi. YAZAR Prof. Dr. Hikmet Yıldırım CELKAN

Eğitim Sosyolojisi. YAZAR Prof. Dr. Hikmet Yıldırım CELKAN Eğitim Sosyolojisi YAZAR Prof. Dr. Hikmet Yıldırım CELKAN ISBN: 978-605-2132-61-6 Kapak Bülent POLAT Mizanpaj Burhan MADEN Redaksiyon Muhammet ÖZCAN Baskı ve Cilt: Tarcan Matbaacılık Zübeyde Hanım Mahallesi,

Detaylı

MANİSA AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR İL MÜDÜRLÜĞÜ. Melek Arslan Serdaroğlu Sosyal Hizmet Uzmanı

MANİSA AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR İL MÜDÜRLÜĞÜ. Melek Arslan Serdaroğlu Sosyal Hizmet Uzmanı MANİSA AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR İL MÜDÜRLÜĞÜ Melek Arslan Serdaroğlu Sosyal Hizmet Uzmanı 80.YIL ÇOCUK VE GENÇLİK MERKEZİ 26.12.2003 tarihli Genel Müdürlük Onayı ile hizmete başlamıştır. Gündüzlü Kuruluştur.

Detaylı

Kamu Yönetimi Bölümü Ders Tanımları

Kamu Yönetimi Bölümü Ders Tanımları Kamu Yönetimi Bölümü Ders Tanımları PA 101 Kamu Yönetimine Giriş (3,0,0,3,5) Kamu yönetimine ilişkin kavramsal altyapı, yönetim alanında geliştirilmiş teori ve uygulamaların analiz edilmesi, yönetim biliminin

Detaylı

Ceza Hukuku Özel Hükümler (LAW 307) Ders Detayları

Ceza Hukuku Özel Hükümler (LAW 307) Ders Detayları Ceza Hukuku Özel Hükümler (LAW 307) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Ceza Hukuku Özel Hükümler LAW 307 Güz 3 2 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin

Detaylı

İçindekiler. Değişim. Toplumsal Değişim. Değişim Eğitim ilişkisi. Çok kültürlülük. Çok kültürlü eğitim. Çok kültürlü eğitim ilkeleri

İçindekiler. Değişim. Toplumsal Değişim. Değişim Eğitim ilişkisi. Çok kültürlülük. Çok kültürlü eğitim. Çok kültürlü eğitim ilkeleri İçindekiler Değişim Toplumsal Değişim Değişim Eğitim ilişkisi Çok kültürlülük Çok kültürlü eğitim Çok kültürlü eğitim ilkeleri Değişim Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde; bir zaman dilimi içindeki değişikliklerin

Detaylı

Kadına YÖNELİK ŞİDDET ve Ev İçİ Şİddetİn Mücadeleye İlİşkİn. Sözleşmesi. İstanbul. Sözleşmesİ. Korkudan uzak Şİddetten uzak

Kadına YÖNELİK ŞİDDET ve Ev İçİ Şİddetİn Mücadeleye İlİşkİn. Sözleşmesi. İstanbul. Sözleşmesİ. Korkudan uzak Şİddetten uzak Kadına YÖNELİK ŞİDDET ve Ev İçİ Şİddetİn Önlenmesİ ve Bunlarla Mücadeleye İlİşkİn Avrupa Konseyİ Sözleşmesİ İstanbul Sözleşmesi Korkudan uzak Şİddetten uzak BU SÖZLEŞMENİN AMACI Avrupa Konseyi nin, kadınlara

Detaylı