Hemodiyaliz hastalarında tamamlayıcı tıp yöntemlerini kullanma durumu ve umutsuzluk düzeyi ile ilişkisi
|
|
- Şebnem Doğu
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Original Article Spatula DD. 2013; 3(3): Hemodiyaliz hastalarında tamamlayıcı tıp yöntemlerini kullanma durumu ve umutsuzluk düzeyi ile ilişkisi The relationship between hopelessness level and the use of complementary medicine methods in hemodialysis patients Zeynep Erdoğan 1, Sezgi Çınar 2, Saadet Şimşek 3 1 Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. 2 Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. 3 Türkmed Diyaliz Merkezi. ÖZET AMAÇ: Hemodiyaliz hastalarında tamamlayıcı tıp yöntemlerini kullanma durumu ve umutsuzluk düzeyi ile arasındaki ilişkiyi belirlemektir. GEREÇ ve YÖNTEM: Bu çalışma iki özel diyaliz merkezinde Nisan Haziran 2012 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Çalışmanın örneklemini basit rast gele yöntemle seçilen hastalar arasından çalışmaya katılmaya gönüllü olan, bilinci açık, 179 kronik hemodiyaliz hastası oluşturdu. Verilerin toplanmasında Hasta Tanılama Formu ve Beck Umutsuzluk Ölçeği kullanıldı. Verilerin analizinde; yüzdelik, ortalama, t testi, ANOVA ve ki-kare testleri kullanıldı. BULGULAR: Yaş ortalaması 53,97+ 13,96 yıl olan hastaların %57,5 i erkek olup, %78,8 i evli ve %39,7 si emeklidir. Hastaların %35,8 i tamamlayıcı tıp yöntemlerini kullandığı belirlendi. Tamamlayıcı tıp yöntemlerini kullanan hastalarını bitkisel ürünleri %85,5, bitkisel olmayan destekleri ve diyet takviyelerini %10, beden zihin müdahaleleri ve manüpülatif yöntemleri ise %46,9 oranında kullandıkları saptandı. Tamamlayıcı tıp yöntemi kullanımı açısından cinsiyet, medeni durum, maddi durum, yaş ve hemodiyaliz yılı arasında anlamlı fark bulunmazken (p>0,05); eğitim durumlarına göre anlamlı fark bulundu (p<0,05). Hemodiyaliz hastalarının umutsuzluk düzeyi puan ortalaması 7,59+4,85 dır. Tamamlayıcı tıp yöntemi kullanan ve kullanmayanlar arasında umutsuzluk düzeyi açısından anlamlı fark bulunmadı (p>0,05). SONUÇ: Hemodiyaliz hastalarının %35,8 inin tamamlayıcı tıp yöntemi kullandığı, umutsuzluk düzeyinin tamamlayıcı tıp yöntemi kullanımını etkilemediği bulundu. Anahtar kelimeler: Tamamlayıcı tıp, hemodiyaliz hastaları, umutsuzluk. SUMMARY AIM: The aim of this study was to determine the relationship between hopelessness level and using complementary medicine methods in hemodialysis patients. METHODS: This study was performed in two private dialysis centers between April 2011 and June The sample of this study composed 179 patients who selected simple randomly method, volunteered to participate and conscious. The data were collected using a questionnaire containing socio-demographic and related disease characteristics and Beck Hopelessness Scale. The data were evaluated using percentage, average, t test, ANOVA and chi-square tests. RESULTS: The mean age of patients was years and 57.5 % men and most of these patients were married (78.8%) and retired (39.7 %). It was found that 35.8 % of the hemodialysis patients used complementary medicine methods. It was observed that hemodialysis patients used herbal treatments (85.5 %), non-herbal supplements and diet supplement (10 %), and mind body and manipulative interventions (46.9%). While there was no relationship between socio-demographic characteristics and using complementary medicine methods (p>0.05), there was relationship between education level and using complementary medicine methods in hemodialysis patients (p<0.05). The average of total hopelessness score of patients was There was no statistically significant difference between patients using and patients not using complementary medicine methods according to hopelessness scores (p>0.05). CONCLUSION: It was found that 35.8 % of the hemodialysis patients used complementary medicine methods; the hopelessness levels did not affect using complementary medicine methods. Key words: Complementary medicine, hemodialysis patients, hopelessness. Corresponding Author: Zeynep Erdoğan, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Göztepe, İstanbul, Türkiye. zeynerdogan@hotmail.com Received July 13, 2013; accepted October 24, 2013 DOI /spatula Published online in ScopeMed ( Spatula DD. 2013; 3(3): Spatula DD 107
2 Hemodiyaliz hastalarında tamamlayıcı tedaviler GİRİŞ Kronik böbrek yetmezliği (KBY), glomerüler filtrasyon değerinde azalma sonucu böbreğin sıvısolüt dengesini ayarlama ve metabolik-endokrin fonksiyonlarında kronik ve ilerleyici bozulma hali olarak tanımlanabilir [1]. Kronik bir hastalık olan böbrek yetmezliğinde renal replasman tedavileri (RRT) uygulanmakta olup, en sık kullanılanı hemodiyaliz (HD) dir. Nefroloji Derneği Kayıtları na göre ülkemizde 2011 yılı itibariyle RRT hastası bulunup, % 81 i ( kişi) HD tedavisi almaktadır [2]. Kronik bir hastalık olan böbrek yetmezliğinde tedavi yöntemlerinden biri olan HD tedavisine bağımlı yaşama kişinin rol ve fonksiyonlarını olumsuz etkiler. Özellikle haftanın belirli günlerinde kliniğe gelme zorunluluğu, tedavinin ömür boyu sürmesi, bu nedenle yaşanan iş gücü kayıpları, aile bireylerine bağımlı olma, hastalığa bağlı fizyolojik, ekonomik ve ruhsal sorunları beraberinde getirmektedir. En sık karşılaşılan ruhsal sorunlar; anksiyete, depresyon, gelecek hakkında belirsizlik, sosyal yaşamın kısıtlanması, bağımsızlığını kaybetme düşüncesi, üzüntü ve umutsuzluktur [3, 4]. Geleceğe yönelik olumsuz beklentiler olarak tanımlanan umutsuzluk, depresif belirtilerin temel öğelerinden biri olup, intihar eğiliminin belirleyicisidir. KBY hastaları geleneksel tedavilerle yonetilmesi zor olan, yaşam kalitesini azaltan birçok rahatsızlık ve komplikasyon deneyimlerler. Günümüzde hastalıkların tanı, bakım ve tedavilerinde gözlenen hızlı gelişmelere paralel olarak hastaların kendi tedavilerinde daha fazla kontrol ve sorumluluk almak istemeleri, semptomları azaltıcı girişimlere ulaşma çabaları, sağlık ekibinin yeterli zaman ayıramayışı, güncel tedavilerin yüksek maliyeti, ruhsal olarak daha iyi hissetme, geleneksel tedavi yöntemlerinden doyum sağlayamama gibi durumlar Tamamlayıcı Tıp (TT) yöntemlerine olan ilgiyi artırmıştır [5-9]. KBY gibi kronik sağlık sorunu olan hastalar; hipertansiyon, uykusuzluk, depresyon, ankiyete, yorgunluk, ağrı, kas krampları, kaşıntı gibi bazı semptomları gidermek ve yaşam kalitelerini artırmak için TT yöntemlerini tercih etmektedirler [10-16]. TT insanoğlu var olduğu andan itibaren kullanılmasına rağmen 1990 lı yıllardan sonra dramatik olarak artış göstermiştir. TT yöntemi kullanımı; Amerika da % 42,1, Avustralya da % 48,2, Fransa da % 49,3, Çin de % 70 oranındadır [8, 9]. Ülkemizde kanserli hastalarda yapılan farklı çalışmalarda ise % 22,1 ile % 84,1 gibi değişen oranlarda TT yöntemi kullanılmaktadır [7,9,17,18]. Kronik böbrek yetmezliği (KBY) olan hastalarda ise TT yöntemi kullanımı % 25,2 ile % 57 arasında değişmektedir [19,20-22]. Ulusal Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Merkezi (NCCAM) TT i geleneksel tıbbın bir parçası olarak kabul edilmeyen ürünler, uygulamalar ve sağlık bakım sistemleri olarak tanımlamaktadır [23]. NCCAM bu tedavileri 4 kategoride toplamıştır: 1)Doğal ürünler (bitkiler, vitaminler, diyet takviyeleri), 2)Beden-zihin müdaheleleri (Mind- Body Medicine) (meditasyon, yoga, akupunktur), 3)Manüpülatif ve beden temelli tedaviler (şiropraktik manipülasyon ve masaj) 4)Diğer TT uygulamalarıdır (hareket terapileri ve enerji tedavileri (reiki, elektormagnetik tedaviler, qi gong, terapotik dokunma) [23]. Ülkemizde TT yöntemlerine olan ilginin artması ve halk arasında kullanımının yaygınlaşması sağlık profesyonellerinin bu alana yönelmesini zorunlu kılmıştır. Ayrıca TT yöntemi kullanımına ilişkin yapılan çalışmalarda hastaların çoğunluğunun hemşire ve doktorunu bilgilendirmediği bunun nedeninin de sağlık profesyonellerinin bu konuya karşı farklı tutumları olduğu bildirilmiştir [7, 9, 17]. Bu durumda TT yöntemi ile geleneksel tedaviler arasında etkileşimler nedeniyle istenmeyen durumlar ortaya çıkmaktadır. Böbrek yetmezliği olan hastalarda yanlış kullanılan TT yöntemleri rezidüel böbrek fonksiyonları için zararlı olabilmektedir. Bu yöntemler ayrıca nefrotoksik etki gösterip, glomeruler filtrasyon hızını azaltarak hemodinamiyi bozabilirler [10]. Bu nedenle hemşirelerden geleneksel tedavilerle birlikte TT yöntemi kullanımına ilişkin uygulamalarını geliştirmeleri, bu tedavilerle ilgili kanıt düzeyi yüksek olan bilimsel çalışmaları takip edip sonuçlarını kullanmaları ve sağlıklı/hasta bireyi doğru bir şekilde yönlendirmeleri beklenmektedir [17, 18]. Literatürde TT yöntemi kullanımı ve umutsuzlukla ilgili sınırlı çalışma olup bu çalışmalar da kanser hastalarında yapılmıştır [24, 25]. HD hastalarında TT yöntemi kullanımı ve umutsuzluk düzeyi arasındaki ilişkiyle ilgili herhangi bir çalışma bulunmamaktadır. Bu eksiklikten yola çıkarak planladığımız bu çalışma, hemodiyaliz hastalarında umutsuzluk düzeyi ve TT yöntemlerini kullanma arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapıldı. GEREÇ ve YÖNTEM Bu çalışma iki özel diyaliz merkezinde Nisan- Haziran 2012 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Çalışmanın örneklemini basit rast gele yöntemle seçilen hastalar arasından çalışmaya katılmaya gönüllü olan, bilinci açık, 179 kronik hemodiyaliz 108 Spatula DD
3 Erdoğan, Çınar, Şimşek hastası oluşturdu. Verilerin toplanmasında Hasta Tanılama Formu ve Beck Umutsuzluk Ölçeği kullanıldı. Araştırmacı tarafından hazırlanan Hasta Tanılama Formu sosyodemografik özellikler ve TT kullanımına ilişkin 16 soruyu içermektedir. Beck ve arkadaşları tarafından geliştirilen, Durak ve arkadaşları tarafından 1994 yılında geçerlilik ve güvenirliği yapılan umutsuzluk ölçeği, ergen ve yetişkin bireylerin geleceğe dönük beklentilerini ölçmektedir. Ölçek 20 maddeden oluşur ve maddeler 0-1 puanla puanlandırılır. Maddelerin seçenekleri Evet, Hayır şeklindedir. Ölçeğin puanlanmasında 11 maddenin (2, 4, 7, 9, 11, 12, 14, 16, 17, 18, 20) evet, 9 maddenin (1, 3, 5, 6, 8, 10, 13, 15, 19) hayır cevabı 1 puanla değerlendirilir. Ölçekten elde edilecek puan aralığı 0-20 arasındadır. Puan değerinin yüksekliği umutsuzluğun yüksek olduğunu gösterir [26]. Çalışmamızda Beck Umutsuzluk Ölçeği nin cronbach alfa değeri 0,84 olarak bulundu. Verilerin analizinde; t testi, ANOVA ve ki-kare testleri kullanıldı. Örneklem grubundaki hastalar aktif D vit, B12 ve folik asit, Fe tabletlerini tedavilerinde kullandıkları için bu vitamin ve destekler sorgulanmamıştır. Şekil 1: Hemodiyaliz hastalarının TT kullanma durumu BULGULAR Yaş ortalaması yıl olan hastaların % 57,5 i erkek, % 78,8 i evli, % 69,3 ünün maddi durumu orta düzeyde ve % 39,7 si emeklidir. Çalışmamızda HD hastalarının TT yöntemlerini kullanma durumu % 35,8 olarak bulundu (Şekil 1). TT yöntemi kullanımı açısından cinsiyet, medeni durum, maddi durum, yaş ve hemodiyaliz yılı arasında anlamlı fark bulunmazken (p>0,05); eğitim düzeyi arttıkça, TT yöntemi kullanma durumunun fazla olduğu görüldü (p<0,05). Hastaların kullandığı TT yöntemlerinin dağılımı Tablo 1 de gösterildi. Bitkisel destekleri % 85,5 oranında kullandıkları bulundu, en çok tercih edilen bitkisel desteklerin sarımsak (% 17,3), maydanoz (% 12,8) ve nane (% 9,5) olduğu saptandı. Bitkisel olmayan destekleri ve diyet takviyelerini ise % 10 oranında tercih ettikleri ve en çok arı sütü polen kullandıkları (% 6,1) belirlendi. Hastaların diğer TT yöntemlerinden beden zihin müdahaleleri ve manüpülatif yöntemleri ise % 46,9 oranında kullandıkları ve en çok duanın (% 21,2) tercih edildiği bulundu (Tablo 1). Tablo 1: Kullanılan Tamamlayıcı Tıp Yöntemi Türü (n=179) Bitkisel Destekler (%) Sarımsak 17,3 Isırgan 3,9 Keten tohumu 2,8 Maydanoz 12,8 Kekik 8,4 Karadut 3,9 Nane 9,5 Çörek otu 6,7 Kırmızıturp 5,6 Kara üzüm/çekirdeği 7,3 Yeşil çay 7,3 Toplam *85,5 Manüpilatif Yöntemler, Beden Zihin Müdaheleleri, Diğer (%) Dua 21,2 Nefes terapisi 1,7 Masaj 3,9 Müzik 14,5 Kaplıca 4,5 Biyoenerji-reiki 1,1 Toplam 46,9 Bitkisel olmayan destekler Diyet Takviyeleri (%) Koenzim Q10 1,7 Omega ,1 Magnezyum 1,1 Arı sütü-polen 6,1 Toplam 10,0 *Birden fazla seçenek işaretlendiği için yüzdeler yüksek çıkmıştır. TARTIŞMA Günümüzde kronik hastalıklarda TT yöntemi kullanımı gittikçe artış göstermiştir. Kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda TT yöntemi kullanımı % 25,2 ile % 57 arasında değişmektedir [19-22]. Çalışmamızda HD hastalarının TT yöntemi kullanma durumu % 35,8 olarak bulundu. HD hastalarının TT yöntemi kullanma durumuyla ilgili yapılan çalışmalarda, Akyol ve ark. kronik böbrek yetmezliği Spatula DD 109
4 Hemodiyaliz hastalarında tamamlayıcı tedaviler olan hastaların % 25,2 sinin; Nowack ve ark. % 57 sinin; Uçan ve ark. HD hastalarının % 49,4 ünün; Hess ve ark ise renal transplantasyon hastalarının % 11,8 oranında TT yöntemi kullandığını bildirmişlerdir. Çalışma bulgularımız hasta sayısı, çalışılan örneklem grubu ve coğrafik bölgesel farklılıklardan dolayı literatürle uyumluluk göstermemiştir. Tablo 2: TT Yöntemi Kullanımıyla İlgili Özellikler (n=64) TT yöntemi kullanma durumu Sayı (%) Evet Hayır TT yöntemi kullanımından sağlık personelinin haberdar olma durumu (n= 64) Evet 24 37,5 Hayır 40 62,5 Sağlık Personelinin Haberdar olmama nedeni Genel kanı yasak 1 1,6 Sorulmadığı için söylemedim 63 98,4 TT yöntemi kullanma nedenleri Yararlı olduğunu düşünüyorum 32 50,0 Kendimi iyi hissettiriyor 26 40,6 Tıbbi tedavimden fayda görmüyorum 2 3,0 Yan etkisi daha az 2 3,0 Vücut savunmamı artırıyor 2 3,0 TT yöntemi hakkında bilgiyi nereden aldığı Arkadaş 27 42,0 Sağlık personeli 13 20,0 Medya 15 24,0 İnternet 9 14,0 TT ile ilgili çalışmalar incelendiğinde, bu tedavileri daha çok kadınların, eğitim düzeyi sosyoekonomik düzeyi yüksek olanların tercih ettiği görülmüştür [8]. Kronik böbrek hastalarında sosyodemografik özelliklere göre TT yöntemi kullanımının incelendiği çalışmalarda, Akyol ve ark., kadınlarda, yaş arasındaki hastalarda, eğitim düzeyi yüksek olanlarda, ev hanımlarında, Nowack ve ark. kadınlarda, Kleshinski ve ark. [27] eğitim düzeyi yüksek olanlarda ve çalışanlarda, Hess ve ark. da kadınlarda ve genç yaşta olan hastalarda, Kara ise [28] evli olanlarda TT yöntemi kullanımının daha yaygın olduğunu bildirmişlerdir. Biçen ve ark. [29] ile Uçan ve ark. sosyodemografik özelliklerle TT yöntemi kullanımı arasında farklılık bulmamıştır. Çalışmamızda TT yöntemi kullanımı açısından cinsiyet, medeni durum, maddi durum, yaş ve hemodiyaliz yılı arasında anlamlı fark bulunmazken, eğitim düzeyi yüksek olan grupta TT in daha çok tercih edildiği saptanmıştır Bu sonuçlar literatürle uyumludur. Ülkemizde yapılan farklı hasta grubu çalışmalarında TT türlerinden en çok tercih edilenler bitkisel desteklerdir [17]. Bizim çalışmamızda da bitkisel destekler en çok kullanılan TT yöntemi türü olup, kullanan hasta oranı % 85,5 dir. En çok tercih edilen bitkisel desteklerin sarımsak (% 17,3), maydanoz (% 12,8) ve nane (% 9,5) olduğu saptandı. Akyol ve ark., bitkisel desteklerin % 16,8 oranında kullanıldığını, en çok tercih edilen bitkisel desteklerin sırasıyla sarımsak (%17,74), ıhlamur çayı (% 16,13) ve ada çayı (% 14,52) olduğunu, Uçan ve ark da bitkisel desteklerin en çok tercih edildiğini (% 31,2), Nowack ve ark. bitki çayları (% 50) ve meyve sularının (% 35) düzenli olarak tüketildiğini bildirmişlerdir. Böbrek yetmezliği olan hastalarda bitkisel ürün kullanımının değerlendirildiği çalışmalarda Kara ise HD hastalarının % 28,1 inin bitkisel ürün kullandığını, sarımsağın (% 53,3), ıhlamurun (% 46,7) ve ısırganın (% 40) tercih edildiğini, Biçen ve ark. kronik böbrek hastalarının % 37 oranında bitkisel destek kullandığını, en çok tercih edilenlerin sırasıyla internet üzerinden veya aktardan alınan hazır ürünler (pelinotu, altın otu, yoğurt otu) (% 19), ısırgan otu (% 19), maydanoz (% 13,5), limon ve sarımsak (% 9) olduğunu bildirmişlerdir. Çalışma bulgularımıza göre bitkisel destekler en çok tercih edilen TT yöntemi türü olup, kullanma oranı literatürden farklıdır. Bunun nedeni hastalarımızın birden fazla bitkisel destek kullanmaları olabilir. Tercih edilen bitkisel desteklerin ise literatürle uyumlu olduğu görülmüştür. Hastaların yarısının diğer TT yöntemlerinden beden zihin müdahaleleri ve manüpülatif yöntemleri kullandığı, en çok dua (% 21,2), müzik (% 14,5), kaplıca (% 4,5) ve masajı (% 3,9) tercih ettikleri belirlendi (Tablo 1). Uçan ve ark, HD hastalarının diğer kullandığı yöntemlerin şifalı içme suyu (% 14), hocaya gitme (% 7,2) ve hipnoz (% 4) olduğunu, Akyol ve ark. beden zihin müdahelelerinin (relaksasyon teknikleri, imgeleme ve dua) % 50,6, manüpülatif yöntemlerin % 32,6 oranında kullanıldığını, Hess ve ark. homeopati (% 42,9), Çin tıbbı (% 23,8), refleksoloji (% 4,8) ve reikinin (% 2,4) en çok tercih edildiğini bildirmişlerdir. Çalışma sonuçlarımız Akyol ve Uçan ın çalışmalarıyla paralellik gösterip, Hess ve ark. nın çalışmasıyla uyumlu değildir. Bunun nedeni, ülkemizde TT yöntemleri ve TT uygulayıcılarının çok yaygın olmaması, hastalarımızın bu yöntemlerden haberdar olmayışıdır. Bu nedenle en 110 Spatula DD
5 Erdoğan, Çınar, Şimşek çok tercih edilen yöntemler; yan etkisiz, minimal riske sahip ve tıbbi tedaviyle etkileşime girmediği için dua, müzik, kaplıca ve masajdır. Çalışmamızda hastaların % 50 si yararlı olduğu, % 40,6 sı kendini iyi hissettiği, % 3 ü tıbbı tedaviden fayda görmediği, % 3 ü vücut savunmasını artırdığı ve % 5 i yan etkisi geleneksel tedaviden daha az olduğu için bu yöntemleri kullanmaktadır. Akyol ve ark. TT yöntemi kullanım nedenlerini incelediğinde hastaların büyük çoğunluğunun hastalıklarını tedavi etmek (% 78,2) ve kendilerini fiziksel ve duygusal olarak iyi hissetmek için, Uçan ve ark. çaresizlik (% 45,1), tedavilerine ek yarar sağlama (% 32,2), maddi yetersizlik (% 17,8) ve tedaviden fayda göremedikleri (% 4,9) için kullandıklarını, Kara ise HD hastalarının, hastalığı tedavi etmek (% 81,3) ve sağlık sorunlarını önlemek (% 12,5) için bitkisel destekleri kullandıklarını ve % 37,5 inin fayda gördüğünü bildirmişlerdir. Çalışmamızda TT yöntemi kullanan hastaların % 62,5 i sağlık personeline bilgi vermediğini, büyük çoğunluğu (% 98,4) sağlık personeli sormadığı için söylemediğini belirtmektedir. Kara ve ark. hastaların tamamımın bitkisel destekleri tıbbi tedavileriyle birlikte aldıklarını ve % 87,5 inin doktorunu bilgilendirmediklerini, çünkü kendilerine bitki kullanıp kullanılmadığının sorulmadığı, Akyol ve ark. hastaların % 67,3 ünün nefrologlarına ve nefroloji hemşirelerine TT yöntemi kullanımıyla ilgili bilgi vermediklerini ve bir hastanın yan etki deneyimlediğini, Uçan ve ark hastaların % 87,1 inin, Biçen ve ark. % 78.4 oranında sağlık ekibine bilgi vermediğini bildirmişlerdir. Nowack ve ark. ise HD hastalarının yarısının, transplantasyon hastalarının ise %73 ünün TT yöntemi kullanımı hakkında hekimlerini haberdar ettiklerini, HD hastalarının TT yöntemi kullanımının riskleriyle ilgili farkındalıklarının transplant hastalarına göre düşük olduğunu bulmuştur. Nowack ın çalışmasında da hekimlere bilgi veren hasta sayısı az olmakla birlikte, sağlık personelini haberdar eden hasta sayısı, bizim çalışma grubumuzdakinden fazladır. Çalışmamız Türkiye de yapılan çalışmalarla paralel olup, Nowack ın çalışmasıyla farklılık göstermiştir. Bunun nedeni, ülkemizde TT yöntemleri ve yan etkileri hakkında sağlık personelinin yeterli bilgiye sahip olmaması, bu yöntemlere karşı temkinli olmaları, hastaya bu yöntemleri kullanıp kullanmadıklarını sormamaları, hastaları TT yöntemi kullanımıyla ilgili olarak iletişim konusunda cesaretlendirmemeleri ve TT yöntemi kullanımıyla ilgili kanıt temelli çalışmaların yetersizliğinden kaynaklanabilir. Hastaların TT yöntemleri hakkında nereden bilgi aldıkları incelendiğinde; % 42 si bu yöntemleri arkadaş ve aile çevresinden, % 24 i medyadan, % 14 ü internet ve % 20 si sağlık personelinden duyduklarını belirttiler. Akyol ve ark. bu yöntemleri böbrek yetmezliği olan diğer hastalardan (% 48,1), aile ve arkadaş çevresinden (% 26,9), internetten, televizyondan (% 19,2) ve sağlık personelinden (% 5,8), Biçen ve ark, komşu, akraba ve arkadaşlardan (% 67,6), medyadan (% 24,3), internetten (% 2,7) ve sağlık personelinden (% 2,7) Uçan ve ark. arkadaş (% 54,9), aile (% 19,3), sağlık ekibi (% 12,9) ve klinikteki diğer hastalardan (% 12,9), Kara ise hastaların büyük çoğunluğunun (% 84,4) aile ve arkadaş çevresinden, TV, radyo, internetten (% 9,4) ve aktardan (% 9,4) bilgi aldıklarını bildirmişlerdir. Bu sonuçlar çalışma bulgularımızı desteklemektedir. Çalışmamızda HD hastalarında TT yöntemi kullanımının umutsuzluk düzeyiyle ilişkili olup olmadığını incelediğimizde; hastalarımızın orta derecede umutsuzluk deneyimlediğini ve TT yöntemi kullanımının umutsuzluk düzeyinden etkilenmediğini saptadık. Literatürde umutsuzluk düzeyi ve TT yöntemi kullanımı arasında ilişkiyi gösteren sınırlı çalışma olup, bu çalışmalar da kanserli hastalarda yapılmıştır. Gross ve ark. over kanserli hastalarda umutsuzluk ve tamamlayıcı terapi kullanımını incelediği çalışmada masaj terapisi alan hastaların daha az umutsuzluk yaşadığını bildirmiştir. Malak ve ark. da kanserli hastalarda yaptıkları çalışmada total umutsuzluk skorunu 8,09 ± 2,59 saptamışlar, TT yöntemi kullanan ve kullanmayan hastalarla umutsuzluk puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulmamışlardır. Farklı hasta grubuyla çalışmamıza rağmen bulgularımız Malak ve ark. nın çalışmasıyla paralellik göstermiş olup, TT kullanımının umutsuzluk düzeyinden etkilenmediğini saptadık. SONUÇ ve ÖNERİLER Sonuç olarak; hemodiyaliz hastalarının % 35,8 inin TT yöntemlerini kullandığı, en çok tercih edilen yöntemlerin bitkisel destekler olduğu, eğitim düzeyinin TT yöntemi kullanma durumunu etkilediği, hastaların büyük çoğunluğunun sağlık personelinin bilgisi dışında bu yöntemleri kullandığı ve TT yöntemi kullanımının umutsuzluk düzeyinden etkilenmediği bulundu. Bu yöntemler geleneksel tedavilerle kullanıldığında toksik etkilere neden olabileceğinden, hastayla yapılan görüşmelerde hastanın almış olduğu tedavi, ilaç-bitki, ilaç-ilaç etkileşimleri göz önünde bulundurularak, TT yöntemlerinin sorgulanmasını önermekteyiz. Spatula DD 111
6 Hemodiyaliz hastalarında tamamlayıcı tedaviler KAYNAKLAR 1. (Erişim Tarihi: ) 2. (Erişim Tarihi: ). 3. Özer FG, Beydağ DT, Cengiz Ş, Kiper S. Hemodiyalize giren hastaların umutsuzluk düzeyleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi.2009;4(10): Tan M, Karabulutlu E, Okanlı A, Erdem N. Hemodiyaliz hastalarında sosyal destek ve umutsuzluk arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2005;8(2): Cassileth B. Evaluating complementary and alternative therapies for cancer patients. CA Cancer J Clin 1999; 4(9): Ernst E. Prevalence of use of complementary/alternative medicine: a systematic review. Bulletin of the World Health Organization. 2000; 78(2): Altun R, Özden A. Tamamlayıcı ve alternatif tıp. Güncel Gastroenteroloji. 2004;8(3): Barnes P, Powell-Griner E. Complementary and alternative medicine use among adults: United Sates. Advance Data. 2004; 343:(27): Araz A, Harlak H, Meşe G. Sağlık davranışları ve alternatif tedavi kullanımı. Kor Hek. 2007; 6(2): Kara B. Kronik böbrek yetmezliğine bitkisel ürünlerin etkisi. Gülhane Tıp Derg. 2006; 48: Tsay SL, Chen ML. Acupressure and quality of sleep in patients with end-stage renal disease-a randomized controlled trial. Int J Nurs Stud. 2003; (40): Tsay SL, Rong JR, Lin PF. Acupoints massage in improving the quality of sleep and quality of life in patients with end-stage renal disease. J Adv Nurs. 2003; 42(2): Cho YC, Tsay SL. The effect of acupressure with massage on fatigue and depression in patients with end-stage renal disease. J Nursing Research. 2004; 12(1): Tsay SL. Acupressure and fatigue in patients with endstage renal disease a randomized controlled trial. Int J Nurs Stud. 2004; 41: Kim KH, Lee MS, Choi SM, Ernst E. Acupuncture for treating uremic pruritus in patients with end-stage renal disease: a systematic review. J Pain Symptom Manage. 2010; 40(1): Kim KH, Kim TH, Kang JW, Sul JU, Lee MS, Kim JL, et al. Acupuncture for symptom mamagement in hemodialysis patients: a prospective, observational pilot study. The J Altern Complement Med. 2011;17(8) Kav S, Hanoğlu Z, Algıer L. Türkiye de kanserli hastalarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerinin kullanımı: literatür taraması. UHOD. 2008; 18(1): Turan N, Öztürk A, Kaya N. Hemşirelikte yeni bir sorumluluk alanı: tamamlayıcı terapi, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. (2010);3(1): Uçan Ö, Ovayolu N, Pehlivan S. Hemodiyaliz hastalarının alternatif yöntem kullanımına ilişkin bilgi ve uygulamaları. Sağlık ve Toplum Dergisi. 2007; (17): Nowack R, Bale C, Birnkammer F, Koch W, Sesler R, Birck R. Complementary and Alternative Medications Consumed by Renal Patients in Southern Germany. J Ren Nutr. 2009;19(3): Hess S, De Geest S, Halter K, Dickenmann M, Denhaerynck K. Prevalence and correlates of selected alternative and complementary medicine in adult renal transplant patients. Clin Transplant. 2009; 23(1): Akyol A, Yıldırım Y, Toker E, Yavuz B. The use of complementary and alternative medicine among chronic renal failure patients. J Clin Nurs. 2011; (20): (Erişim Tarihi: ). 24. Malak A, Karayurt Ö, Demir E, Yümer AS. Complementary and alternative medicine in cancer patients analysis of influencing factors in Turkey. Asian Pacific J Cancer Prev. 2009; (10): Gross AH, Cromwell J, Fonteyn M, Matulonis UA, Hayman LL. Hopelessness and complementary therapy use inpatients with ovarian cancer. Cancer Nursing. 2013; 36(4): (Erişim Tarihi: ). 27. Kleshinski J, Crews C, Fry E, Stewart B, Reinhart C, Tolliver J, Khuder S. A survey of herbal product use in a dialysis population in Northwest Ohio. J Ren Nutr. 2003; 13(2): Kara B. Herbal product use in a sample of Turkish patients undergoing haemodialysis. J Clin Nurs. 2009;(18): Biçen C, Erdem E, Kaya C, Karataş A, Elver Ö, Akpolat A. Kronik böbrek hastalarında bitkisel ürün kullanımı. Turk Neph Dial Transpl. 2012; 21(2): Spatula DD
Kalp Hastalarının Tamamlayıcı Tedavileri Kullanma Durumu
Original Article Spatula DD. 2012; 2(3):135-139 Kalp Hastalarının Tamamlayıcı Tedavileri Kullanma Durumu Use of Complementary Therapies in the Patients with Heart Disease Zeynep Erdoğan 1, Sıdıka Oğuz
DetaylıKronik Böbrek Hastalarında Bitkisel Ürün Kullanımı Herbal Product Use in Patients with Chronic Kidney Disease
doi: 0.5262/tndt.202.002.06 Özgün Araştırma/Original Investigation Kronik Böbrek Hastalarında Bitkisel Ürün Kullanımı Herbal Product Use in Patients with Chronic Kidney Disease Öz AMAÇ: Günümüzde hastalıkların
DetaylıHEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI
HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Burcu BAYRAK KAHRAMAN* Derya TÜLÜCE* Musa BALİ** Turgay ARINSOY** *Gazi Üniversitesi Sağlık
DetaylıArşiv Kaynak Tarama Dergisi
Arşiv Kaynak Tarama Dergisi Archives Medical Review Journal Kronik Böbrek Yetmezliğinde Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Yöntemlerinin Kullanımı Complementary and Alternative Medicine Methods in Chronic Renal
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Yabancı Dil: İngilizce. Uluslararası dergilerde yayınlanan makaleler
ÖZGEÇMİŞ Adı : Derya Soyadı: : Özcanlı Atik Doğum Yeri : ADANA-Kozan Doğum Tarihi : 01.03.1981 Medeni Hali : Evli Tel: 0534 970 1568 E-posta: deryaatik@osmaniye.edu.tr EĞİTİM DURUMU: Mezun Olduğu Üniversite:
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ
HEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ DERYA DUMAN EMRE ERDEM Prof.Dr. TEVFİK ECDER DİAVERUM GENEL MERKEZ ÖZEL MERZİFON DİYALİZ MERKEZİ GİRİŞ Son yıllarda önem
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ 22.10.2016 Gülay Turgay 1, Emre Tutal 2, Siren Sezer 3 1 Başkent Üniversitesi Sağlık
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR
HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR Feray Gökdoğan 1, Duygu Kes 2, Döndü Tuna 3, Gülay Turgay 4 1 British University of Nicosia, Hemşirelik Bölümü 2 Karabük
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Rabia SAĞLAM 2. Doğum Tarihi : 17. 10. 1984 3. Unvanı : Dr. Öğr. Üyesi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Atatürk Üniversitesi 2003-2007 Toplum
DetaylıTÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik
DetaylıHemşirelik Öğrencilerinin Bütüncül Tamamlayıcı ve Alternatif Tıbba Karşı Tutumları*
Özgün Araştırma / Original Investigation Hemşirelik Öğrencilerinin Bütüncül Tamamlayıcı ve Alternatif Tıbba Karşı Tutumları* Attitudes of Nursing Students Toward Holistic Complementary and Alternative
DetaylıPostmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi
Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal
DetaylıPrediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi
Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( )
HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK (2.0.20) Gülay Turgay, Emre Tutal 2, Siren Sezer Başkent Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Diyaliz Programı
DetaylıHEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ
HEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ Özlem Bulantekin Düzalan*, Sezgi Çınar Pakyüz** * Çankırı Karatekin Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu ** Celal Bayar Üniversitesi Manisa Sağlık
DetaylıKronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi
Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kaliteli yaşam; kişinin temel ihtiyaçlarını karşıladığı,
DetaylıHemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge
DetaylıSÜT ÇOCUKLARINDA UZUN SÜRELİ PERİTON DİYALİZİNİN SONUÇLARI
SÜT ÇOCUKLARINDA UZUN SÜRELİ PERİTON DİYALİZİNİN SONUÇLARI Gülseren PEHLİVAN, Nur CANPOLAT, Şennur ERKUT, Ayşe KESER, Salim ÇALIŞKAN, Lale SEVER İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı
Detaylıdaha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.
ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler
DetaylıÖZGEÇMİŞ ve ESERLER LİSTESİ UNVANI: Dr. Öğr. Üyesi
ÖZGEÇMİŞ ve ESERLER LİSTESİ 1. ADI SOYADI: Bahar (VARDAR) İNKAYA 2. E-MAIL: bahar_inkaya@yahoo.com.tr /binkaya@ybu.edu.tr 3. UNVANI: Dr. Öğr. Üyesi Derece Bölüm/Program Üniversite Öğretim Yılı Lisans Hemşirelik
DetaylıTürkiyede Kanserli Hastalarda Tamamlay c ve Alternatif Tedavi Yöntemlerinin Kullan m : Literatür Taramas
ULUSLARARASı HEMATOLOJI-ONKOLOJI DERGISI MAKALE / ARTICLE International Journal of Hematology and Oncology Türkiyede Kanserli Hastalarda Tamamlay c ve Alternatif Tedavi Yöntemlerinin Kullan m : Literatür
DetaylıHemodiyaliz Hastalarının Psikolojik Dayanıklılık Durumları ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi
Hemodiyaliz Hastalarının Psikolojik Dayanıklılık Durumları ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi Öğretim Görevlisi Emine DANE Acıbadem Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Sunum Akışı
DetaylıHEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ
HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ *Derya BaĢaran ** Özlem ġahin Altun *Diaverum Özel Merzifon Diyaliz Merkezi **Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Psikiyatri HemĢireliği AD GİRİŞ
DetaylıHS-003. Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı.
HS-003 Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı. İstanbul) Sezgi ÇINAR PAKYÜZ (Celal Bayar Üniversitesi, Manisa Sağlık Yüksekokulu,
DetaylıHastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti
Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal 14: 69-75/Mayıs 2013 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / RESEARCH STUDY Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti Afyon Kocatepe Üniversitesi, Ahmet Necdet Sezer Araştırma
DetaylıHemodiyaliz ve Periton Diyalizi Hastalarının Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Faktörler
Hemodiyaliz ve Periton Diyalizi Hastalarının Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Faktörler GİZEM ÖZBUDAK Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi İç Hastalıkları Hemşireliği ABD Yüksek Lisans Öğrencisi Kronik böbrek
DetaylıAstımda Alternatif Tedaviler
Bölüm 19 Astımda Alternatif Tedaviler Dr. Yusuf AKYÜZ ve Dr. Mustafa DİNÇ Genel Bilgi Astım, yaşam kalitesini düşüren, işgücü kaybına ve sağlık harcamalarının artmasına neden olan hava yollarının kronik
DetaylıABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV
ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:
ÖZET Amaç: Yapılan bu çalışma ile Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde görevli hemşirelerin zihinsel iş yüklerinin değerlendirilmesi ve zihinsel iş yükünün hemşirelerin sosyo-kültürel özelliklerine
DetaylıTAMAMLAYICI TERAPĠLERLE AVRUPA BĠRLĠĞĠ SATANDARTLARINDA HEMġĠRELĠK BAKIMINI GELĠġTĠRME (BestCARE)
TAMAMLAYICI TERAPĠLERLE AVRUPA BĠRLĠĞĠ SATANDARTLARINDA HEMġĠRELĠK BAKIMINI GELĠġTĠRME (BestCARE) Hemşirelik bakımı bireyi, fiziksel, zihinsel, duygusal ve ruhsal boyutlarıyla birlikte bir bütün olarak
DetaylıPERİTON DİYALİZ TEDAVİSİ BAKIM YÜKÜNÜ ARTIRMAKTA MIDIR?
PERİTON DİYALİZ TEDAVİSİ BAKIM YÜKÜNÜ ARTIRMAKTA MIDIR? Cennet Kılıçarslan 1, Filiz Karasu 2, SimgeBardak 1, Eda A. Üçkardeş 3, Didem Ovla 4, M. Esra Dölarslan 1, A. Jini Güneş 2, Cemal Kurt 2, Kenan Turgutalp
DetaylıHOŞGELDİNİZ. Diaverum
HOŞGELDİNİZ 1 HEMODİYALİZ HASTALARININ DİYALİZ KLİNİKLERİNDEN BEKLENTİLERİ Gizem AKYOL¹, Nergiz TEKYİĞİT¹,Ayşegül TEMİZKAN KIRKAYAK¹,Fatma KABAN²,Filiz AKDENİZ²,Tevfik ECDER²,Asiye AKYOL³ 1-Diaverum Özel
DetaylıDSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları)
DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları) Şermin Yalın Sapmaz Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı
DetaylıTHE INVESTIGATION OF INFLUENCE FACTORS ON SELF-CARE AGENCY AND OUALITY OF LIFE ON HEMODIALYSIS PATIENTS
Ege Tıp Dergisi (): 9-0, 00 HEMODİYALİZE GİREN HASTALARIN YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİLİ DEĞİŞKENLERİN İNCELENMESİ VE ÖZBAKIM GÜCÜ İLE BUNLAR THE INVESTIGATION OF INFLUENCE FACTORS ON SELF-CARE AGENCY AND
DetaylıHEMODİALİZ HASTALARINA VERİLEN DİYET VE SIVI EĞİTİMİNİN BAZI PARAMETRELERE ETKİSİ
HEMODİALİZ HASTALARINA VERİLEN DİYET VE SIVI EĞİTİMİNİN BAZI PARAMETRELERE ETKİSİ SELDA ARSLAN 1,FİGEN BEKAR TUNÇALP 2 1 Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü; 2 Selçuk Üniversitesi
DetaylıMelek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN. SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU. Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi
DİYABET HASTALARININ HASTALIK ALGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi Amaç: TURDEP-2
DetaylıYOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker****
YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi Yoğun Bakım Sorumlu
DetaylıDiyaliz tedavisinde ilk seçenek: Periton diyalizi. Neslihan SEYREK, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BD
Diyaliz tedavisinde ilk seçenek: Periton diyalizi Neslihan SEYREK, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BD KBY PREVALANSI Dünyada SDBY Prevalans ve Prevalans İnsidansı İnsidans USRDS 2009 Önümüzdeki
DetaylıANALYSIS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN LIFE SATISFACTION AND VALUE PREFERENCES OF THE INSTRUCTORS
VII. Uluslar ANALYSIS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN LIFE SATISFACTION AND VALUE PREFERENCES OF THE INSTRUCTORS gursoymeric10@gmail.com, ramazankaratay@gmail.com ÖZET incelenmesidir. Çal demo Anahtar Kelimeler:
DetaylıKANSER TEDAVİSİ SIRASINDA VERİLEN EĞİTİMİN YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ. Doç. Dr. Özgül Karayurt Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi
KANSER TEDAVİSİ SIRASINDA VERİLEN EĞİTİMİN YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ Doç. Dr. Özgül Karayurt Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi İçerik Yaşam kalitesi kavramı Kanser hastalarının bilgi gereksinimleri
DetaylıARAŞTIRMA. Anahtar Kelimeler: Yaşlı birey, tamamlayıcı tedaviler, kırsal kesim.
ARAŞTIRMA F.Ü.Sağ.Bil.Tıp Derg. 2013; 27 (1): 19-26 http://www.fusabil.org Tülay SAĞKAL 1 Sibel DEMİRAL 2 Hatice ODABAŞ 2 Eda ALTUNOK 2 1 Ege Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, İzmir,
DetaylıSağlık Hizmetlerinde Yeni Rakip: Hastalar ve İnternet
Sağlık Hizmetlerinde Yeni Rakip: Hastalar ve İnternet Elif Perihan ÖNCEL İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği Antalya - 2018 Z kuşağı İnternet ( Interconnected
DetaylıYrd. Doç. Dr. Ayda ÇELEBİOĞLU Proje Araştırmacısı
Yrd. Doç. Dr. Ayda ÇELEBİOĞLU Proje Araştırmacısı Proje kapsamında verilerin elde edileceği hastanede onkoloji hastaları ile çalışan tüm hemşireleri içine alan bir program yapılması kararlaştırıldı. Hemşirelerle
DetaylıÖzgün Araştırma/Original Investigation. Nazan KILIÇ AKÇA Dilek ARSLAN. doi: 10.5262/tndt.2015.1003.04
doi: 10.5262/tndt.2015.1003.04 Özgün Araştırma/Original Investigation Hemodiyaliz Tedavisi Alan 65 Yaş Altı Bireylerde Ağrı ve Baş Etme Yöntemleri Pain and Coping Methods of Individuals under 65 Years
DetaylıÖZGEÇMİŞ ve ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ ve ESERLER LİSTESİ Adı Soyadı: Bahar (VARDAR) İNKAYA Ünvanı: Yard. Doç. Dr. Derece Bölüm/Program Üniversite Öğretim Yılı Lisans Hemşirelik Abant İzzet Baysal Üniversitesi 2001-2002 Yüksek Lisans
DetaylıGEBELERİN BİTKİSEL ÜRÜN TÜKETİM VE SIKLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ
GEBELERİN BİTKİSEL ÜRÜN TÜKETİM VE SIKLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ Arş. Gör. Muteber Gizem KESER Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Bölümü Sunum Akışı TÜİK Doğum Verileri Çalışmanın Tanım
DetaylıRenal Replasman Tedavilerinde Maliyet Karşılaştırma. Hemş.Hatice Gönül TOPRAK Aydın Devlet Hastanesi Periton Diyalizi Ünitesi
Renal Replasman Tedavilerinde Maliyet Karşılaştırma Hemş.Hatice Gönül TOPRAK Aydın Devlet Hastanesi Periton Diyalizi Ünitesi RRT (Renal Replasman Tedaviler) NEDİR? Böbrek işlevleri vücut ihtiyaçlarına
DetaylıKoroner Arter Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Umutsuzluk
ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE 1 Koroner Arter Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Umutsuzluk Hopelessness and Healthy Life Style Behaviors In Patients With Coronary Artery Disorder
Detaylı[BİROL BAYTAN] BEYANI
Araştırma Destekleri/ Baş Araştırıcı 10. Ulusal Pediatrik Hematoloji Kongresi 3 6 Haziran 2015, Ankara [BİROL BAYTAN] BEYANI Sunumum ile ilgili çıkar çatışmam yoktur. Çalıştığı Firma (lar) Danışman Olduğu
DetaylıBİRİNCİ BASAMAKDA PSİKİYATRİ NURAY ATASOY ZKÜ TIP FAKÜLTESİ AD
BİRİNCİ BASAMAKDA PSİKİYATRİ NURAY ATASOY ZKÜ TIP FAKÜLTESİ AD Çalışmalarda birinci basamak sağlık kurumlarına başvuran hastalardaki psikiyatrik hastalık sıklığı, gerek değerlendirme ölçekleri kullanılarak
DetaylıBir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri
Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Didem Yüzügüllü, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Halk Sağlığı
DetaylıTAF Preventive Medicine Bulletin, 2008: 7(3)
Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2008; 7(3):23-236 Lisansüstü Eğitime Devam Eden Evli Kadınların Üreme Sağlığı Sorunları ve Etkileyen Faktörler [Reproductive Health Problems of Married Women
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Adı Soyadı: Zeynep Erdoğan. Doğum Tarihi: 09.02.1978. Yabancı Dil: İngilizce. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Adı Soyadı: Zeynep Erdoğan Doğum Tarihi: 09.02.1978 Yabancı Dil: İngilizce ÖĞRENİM DURUMU Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Y. Lisans Hemşirelik Doktora
DetaylıÇOCUKLARDA KRONİK BÖBREK HASTALIĞI Küçük yaş grubunda doğumda başlayabilen Kronik böbrek yetersizliği Son evre böbrek yetmezliği gelişimine neden olan
Türkiye Çocuklarda Kronik Böbrek Hastalığı Prevalansı Araştırması Chronic REnal Disease InChildren CREDIC Dr. Fatoş Yalçınkaya Çocuk Nefroloji Derneği ve Türk Nefroloji Derneği ortak projesi TÜBİTAK tarafından
Detaylıilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sciences 2003, 14 (2), 67-82 ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM ÖıÇEGiNiN ADAPTASYONU ÖZET Dilara ÖZER, Abdurrahman AKTOP
DetaylıDiyaliz Hastalarında Yaşam Kalitesi Belirleme Ve İyileştirme Stratejisi
Diyaliz Hastalarında Yaşam Kalitesi Belirleme Ve İyileştirme Stratejisi Dr. Kübra Kaynar Öğrenim Hedefleri Yaşam kalitesini tanımlar Sağlık ilişkili yaşam kalitesi açıklar Diyaliz ilişkili yaşam kalitesinin
DetaylıAttitudes of a Group of Family Physicians on Complementary and Alternative Treatments
Original Research Turkish Journal of Family Medicine & Primary Care www.tjfmpc.com Attitudes of a Group of Family Physicians on Complementary and Alternative Treatments Bir Grup Aile Hekiminin Tamamlayıcı
DetaylıÖzgün Araştırma/Original Investigation. Hava KURBUN 1 İlknur METIN AKTEN 2 ABSTRACT. doi: /tndt
doi: 10.5262/tndt.2018.3229 Özgün Araştırma/Original Investigation Hemodiyaliz Hastalarında Öz-Bakım Gücü ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Evaluating the Self-Care Ability and Quality of Life in
DetaylıBirgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA
Sağlık Çalışanlarının Çalışan Güvenliği Uygulamalarından Memnuniyetleri ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Hakkındaki Bilgi Düzeyleri (Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği) Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana
DetaylıAKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018
AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 Lösemiye bağlı Psikososyal Geç Etkiler Fiziksel Görünüm (Saç
DetaylıÜniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?
Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe
DetaylıBİTKİSEL ÜRÜNLERİN KULLANIMINDA ARKA PLAN Prof. Dr. Mine Sibel Gürün Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı
BİTKİSEL ÜRÜNLERİN KULLANIMINDA ARKA PLAN Prof. Dr. Mine Sibel Gürün Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Bitkilerin hastalıkların tedavisi veya hastalıklardan korunmak amacıyla
DetaylıPervin HORASAN Erciyes Üniversitesi Mehmet Kemal Dedeman Onkoloji Hastanesi
Bir Üniversiteye Bağlı Kanser Hastanesinde Çalışan Hemşire ve Doktorlar Arasındaki Empati Eğilimi ve Tükenmişlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye nin Ortasından Bir Örneklem Pervin HORASAN Erciyes
DetaylıKISA ÖZGEÇMİŞ. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Florence Nightingale Hemşirelik İstanbul Üniversitesi 1985
KISA ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Sezgi ÇINAR PAKYÜZ Ünvanı: Profesör Bölümü/Anabilim Dalı: Hemşirelik E-posta: sezcinar@hotmail.com Telefon: 0236 232 00 58/5815 Adres: Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık
DetaylıBariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi
Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi Selçuk Özdin 1, Aytül Karabekiroğlu 2, Arzu Alptekin Aker 2, Recep Bolat 2, Servet
DetaylıÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ
ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr
DetaylıMEME KANSERLİ KADINLARDA CİNSEL YAŞAM DEĞİŞİKLİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ
MEME KANSERLİ KADINLARDA CİNSEL YAŞAM DEĞİŞİKLİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ Aytül Yüntem Uzm. Hem.Nermin Güdüloğlu Uzm. Hem.Ayşegül İnce Uzm.Hem.Elif Akbal Prof. Dr.Haluk Onat Prof. Dr. Necdet
DetaylıYAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA TEMEL İNANÇLAR VE KAYGI İLE İLİŞKİSİ: ÖNÇALIŞMA
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA TEMEL İNANÇLAR VE KAYGI İLE İLİŞKİSİ: ÖNÇALIŞMA GİRİŞ: Yaygın anksiyete bozukluğu, birtakım olay ya da etkinliklerle ilgili olarak, bireyin denetlemekte zorlandığı,
DetaylıHemodiyaliz Hastalarında Öz Bakım Gücünün Yaşam Kalitesine Etkisinin Değerlendirilmesi - Hatice Alemdar, Sezgi Çınar Pakyüz
Hemodiyaliz Hastalarında Öz Bakım Gücünün Yaşam Kalitesine Etkisinin Değerlendirilmesi - Hatice Alemdar, Sezgi Çınar Pakyüz Uzm. Hem., Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi, Hemodiyaliz Ünitesi.
DetaylıBir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi
186 Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Filiz Kantek, Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Antalya,Türkiye, fkantek@akdeniz.edu.tr
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Lisans Hemşirelik Hemşirelik Bölümü Lisans Programı
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Hatice Dilek DOĞAN 2. Doğum Yeri. Afyonkarahisar/ Merkez 3. Unvanı: Dr. Öğr. Üyesi. 4. Öğrenim Durumu: Doktora Mezunu Derece Alan Üniversite Yıl Lisans lik Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
DetaylıGençlik Kamplarında Görev Yapan Liderlerin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi *
International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES) December 2016 : 2 (2) ISSN : 2548-9373 Doi : Field : Education Psychology Type : Research Article Recieved: 10.09.2016 - Corrected: 26.11.2016
DetaylıGERİATRİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA KOMORBİDİTE VE PERFORMANS SKORLAMALARININ PROGNOSTİK ÖNEMİ; TEK MERKEZ DENEYİMİ
GERİATRİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA KOMORBİDİTE VE PERFORMANS SKORLAMALARININ PROGNOSTİK ÖNEMİ; TEK MERKEZ DENEYİMİ Murat Tuğcu, Umut Kasapoğlu, Çağlar Ruhi, Başak Boynueğri, Özgür Can, Aysun Yakut, Gülizar
DetaylıDiyaliz Hastalarında Psikososyal Yaklaşım
Diyaliz Hastalarında Psikososyal Yaklaşım Yrd.Doç.Dr.Sevgi Nehir Türkmen Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği ABD Ulusal Böbrek Hastalıkları Diyaliz ve Transplantasyon
DetaylıJİNEKOLOJİK KANSERİ OLAN KADINLARIN BİLGİ GEREKSİNİMLERİ: LİTERATÜR İNCELEMESİ
JİNEKOLOJİK KANSERİ OLAN KADINLARIN BİLGİ GEREKSİNİMLERİ: LİTERATÜR İNCELEMESİ Teskereci G*., Arslan İ*. & Akman G** *Akdeniz Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi, Antalya ** Ondokuz Mayıs Üniversitesi Samsun
DetaylıMODALİTE SEÇİMİNDE HASTA EĞİTİMİNİN ROLÜ
Otomatik Manuel Kadavra Canlı MODALİTE SEÇİMİNDE HASTA EĞİTİMİNİN ROLÜ Evde Merkezde Uzm. Hem. Ayşegül KAHRAMAN Adnan Menderes Üniversitesi Diyaliz Eğitim Hemşiresi SDBY Türkiye prevalansı 5 yıllık sağkalım
Detaylıİnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi
İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D
DetaylıDr. İkbal İnanlı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği
Dr. İkbal İnanlı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği Giriş Tükenmişlik; işi gereği yoğun duygusal taleplere maruz kalan ve sürekli diğer insanlarla yüz yüze çalışmak durumunda olan kişilerde
DetaylıUzm.Dr., Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Manisa, Türkiye
Smyrna Tıp Dergisi 36 Smyrna Tıp Dergisi Araştırma Makalesi Afyonkarahisar İlinde Aile Hekimliği Sistemindeki Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyleri Burnout Levels of Health Workers in Family Medicine
DetaylıAİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ The Evaluation of Midwives and Nurses Communication Skills, Who Work in the Family Health Center
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA SOSYAL HİZMET GEREKSİNİMLERi VE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM DİYALİZ TEKNİKERİ SEMA KAYA
HEMODİYALİZ HASTALARINDA SOSYAL HİZMET GEREKSİNİMLERi VE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM DİYALİZ TEKNİKERİ SEMA KAYA Kronik böbrek yetmezliği; hastalarda ruhsal, psikososyal ve ekonomik sorunlara yol açması sosyal
DetaylıBitkisel Tedavi Neden Tercih Ediliyor? Why is Phytotherapy Preferred?
Ankara Med J, 2015, 15(2):48-58 DOI:10.17098/amj.05190 Bitkisel Tedavi Neden Tercih Ediliyor? Why is Phytotherapy Preferred? Gökhan Özçelik 1, Dilek Toprak 2 1 Sur 8 Nolu Aile Sağlığı Merkezi, Diyarbakır
DetaylıÇOCUKLARDA DİYALİZ. Prof. Dr. Mesiha Ekim. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi Bilim Dalı
ÇOCUKLARDA DİYALİZ Prof. Dr. Mesiha Ekim Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi Bilim Dalı Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi 19-23 Mayıs 2010 Antalya 2008 yılında ilk defa RRT
DetaylıÖZGEÇMİŞ. : Sağlık Bilimleri Fakültesi. : 0 212 414 15 00 Dahili: 40142 : 0 212 414 15 15 : asiyegul@istanbul.edu.tr
1. Adı Soyadı : Asiye Gül İletişim Bilgileri Adres Telefon Fax Mail 2. Doğum Tarihi : ÖZGEÇMİŞ : Sağlık Bilimleri Fakültesi 3. Unvanı : Yrd.Doç.Dr. 4. Öğrenim Durumu : : 0 212 414 15 00 Dahili: 40142 :
DetaylıSAPD (SÜREKLİ AYAKTAN PERİTON DİYALİZİ) HASTALARINDA YAŞAM KALİTESİ VE ÖZ BAKIM GÜCÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ
SAPD (SÜREKLİ AYAKTAN PERİTON DİYALİZİ) HASTALARINDA YAŞAM KALİTESİ VE ÖZ BAKIM GÜCÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ Elanur KARABULUTLU* Mehtap TAN ** Kabul Tarihi: 1..2004 ÖZET Araştırma SAPD hastalarının yaşam
DetaylıThe International New Issues In SOcial Sciences
Number: 4 pp: 89-95 Winter 2017 SINIRSIZ İYİLEŞMENİN ÖRGÜT PERFORMANSINA ETKİSİ: BİR UYGULAMA Okan AY 1 Giyesiddin NUROV 2 ÖZET Sınırsız iyileşme örgütsel süreçlerin hiç durmaksızın örgüt içi ve örgüt
DetaylıAyaktan Kemoterapi Ünitesinde Tedavi Alan Hastaların Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Uygulamalarına Başvurma Sıklığı ve Nedenleri*
Uğurluer ve ark. Van Tıp Dergisi: 14 (3):68-73, 2007 Ayaktan Kemoterapi Ünitesinde Tedavi Alan Hastaların Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Uygulamalarına Başvurma Sıklığı ve Nedenleri* Gamze Uğurluer**, Aktan
Detaylı14 KASIM 2015 - CUMARTESİ
ULSULARARASI KATILIMLI 2. ULUSAL İNTEGRATİF TIP KONGRESİ -KANITA DAYALI MULTİDİSİPLİNER BÜTÜNCÜL SAĞLIK- 14 KASIM 2015 - CUMARTESİ 08:00-09:00 Kayıt 1. Bölüm Oturum Başkanı: Prof.Dr. Hakan Yaman Açılış
DetaylıT.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ
T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ AnkilozanSpondilitli hastalarda sigara kullanımı ve radyografik progresyon arasındaki ilişkinin gözden
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA ÖĞRENME TARZLARI VE ETKİ EDEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ
HEMODİYALİZ HASTALARINDA ÖĞRENME TARZLARI VE ETKİ EDEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ Şengül Özdemir¹Esma Iravul¹,Ayşegül Temizkan Kırkayak¹,Fatma Kaban²,Filiz Akdeniz ²,Tevfik Ecder²,Asiye Akyol³ 1-Diaverum
DetaylıAĞRIİLE HUZUR EVİ OLUR MU? DR. FİLİZ ŞÜKRÜ DURUSOY
AĞRIİLE HUZUR EVİ OLUR MU? DR. FİLİZ ŞÜKRÜ DURUSOY GİRİŞ Yaşlılık Dünya Sağlık Örgütü tarafından 65 yaş ve üzeri dönem olarak tanımlamakta; Fiziksel görünüm, güç ve rol kaybı yaşanılan, yaşlılık dönemindeyeti
DetaylıKronik Böbrek Yetmezliği Nedeniyle Hemodiyaliz Uygulanan Hastalarda Akut Yorgunluk Sendromu ve Etkileyen Faktörler
ORİJİNAL ARAŞTIRMA Kronik Böbrek Yetmezliği Nedeniyle Hemodiyaliz Uygulanan Hastalarda Akut Yorgunluk Sendromu ve Etkileyen Faktörler Arife AZAK, a Sebahat ALTUNDAĞ DÜNDAR b a İç Hastalıkları Hemşirelği,
DetaylıSiirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK
Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK EYLÜL-2013 Bilgisayar, uzun ve çok karmaşık hesapları bile büyük bir hızla yapabilen, mantıksal (lojik) bağlantılara
DetaylıDoğumun Aktif Fazında Uygulanan Hidroterapinin, Doğum Süreci, Anne Memnuniyeti ve Doğum Sonrası Ebeveynlik Davranışı Üzerine Etkisi
Doğumun Aktif Fazında Uygulanan Hidroterapinin, Doğum Süreci, Anne Memnuniyeti ve Doğum Sonrası Ebeveynlik Davranışı Üzerine Etkisi EBE SEMRA TUNCAY* YRD. DOÇ DR. SENA KAPLAN ** DOÇ.DR. ÖZLEM MORALOĞLU
DetaylıMELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı
ATATÜRK SAGLIK MESLEK LİsESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ SON SINIF ÖGRENCİLERİNİN DİABETES MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı HAKKINDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Sibel KARA CA * ÖZET Bu araştırma İzmir
DetaylıHemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi
Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2010; 9(5):487-492 Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi [Healthy Life Style Behaviours of the Nurses and the
DetaylıDİYALİZ HASTALARINDA YAŞAM KALİTESİNİ NASIL DEĞERLENDİRELİM?
DİYALİZ HASTALARINDA YAŞAM KALİTESİNİ NASIL DEĞERLENDİRELİM? Dr İbrahim GÜNEY Konya Eğt. ve Arş Hastanesi Nefroloji Kliniği TND-2012 Kasım 1. Yaşam Kalitesi Nedir? 2. Yaşam Kalitesi Neden Önemlidir? 3.
Detaylı