Preselenmi Pamuklar n Standardizasyonuna li kin Tebli : (D Ticarette Standardizasyon 2001/20)

Transkript

1 Preselenmi Pamuklar n Standardizasyonuna li kin Tebli : (D Ticarette Standardizasyon 2001/20) tarih ve say l Resmi Gazete Madde 1-5/8/1953 tarihli ve 4/1283 say Bakanlar Kurulu Karar ile yürürlü e konulan Pamuklar n Kontrolüne Dair Tüzü ün 7 nci maddesinde yaz k sa elyafl (yerli), orta elyafl (upland) ve uzun elyafl pamuk gruplar n s f ve tipleri a daki gibi tespit edilmi ve adland lm r: a. sa Elyafl (Yerli) Pamuklar: Gossypium herbaceum L., Gossypium arboreum L. türüne giren pamuklar olup, elyaf uzunluklar mm. den k sad r. K sa elyafl (yerli) grubuna dahil pamuklar n tipleri ve tan mlar a daki gibi tespit edilmi tir: 1. Yerli 1: Kendi grubunun en yüksek beyaz renk ve parlakl gösterir, yabanc madde yok denecek kadar az ve ç rç rlama hatas bulunmayand r. 2) Yerli 2: Yerli 1 e nazaran biraz daha matla renkte, yabanc maddesi biraz daha fazla, çepel rengi kahverengiye dönü mü ve ç rç rlama hatas az oland r. 3. Yerli 3: Yerli 2 ye nazaran biraz daha matla ve grile mi renkte, yabanc maddesi siyahla ve ç rç rlama hatas oland r. a. Orta Elyafl (Upland) Pamuklar: Gossypium hirsutum L. türüne giren pamuklar olup, elyaf uzunluklar mm mm. aras ndad r. Orta elyafl (upland) grubuna dahil pamuklar n s flar ile bu s flara ait tiplerin adlar ve tan mlar a daki gibi tespit edilmi tir: 1. Beyaz S : Tipin do al rengini ihtiva eden parlakl k ve canl kta lekesizdir (beneksiz) 1.1) Standart Ekstra: En yüksek derecede beyaz renk ve parlakl k gösterir ve yabanc maddesi yok denecek kadar az, ç rç rlama hatas bulunmayan kusursuz 1.2) Standart 1: Ekstra s na girmeyen parlak beyaz renkte, yabanc maddesi ekstradan biraz fazla, ha ere tahribat ve ç rç rlama hatas bulunmayan 1.3) Standart 2: Standart 1 e nazaran biraz matla renkte, yabanc maddesi biraz fazla, rengi kahverengiye dönü mü, ha ere tahribat bulunmayan ve ç rç rlama hatas en az olan

2 1.4) Standart 3: Standart 2 ye nazaran biraz daha matla, aç k gri renkte, yabanc maddesi standart 2 den fazla ve siyahla, ç rç rlama hatas ve ha ere tahribat az olan 1.5) Standart 4: Standart 3 e nazaran daha fazla matla, biraz daha grile mi, yabanc maddesi standart 3 den fazla ve siyahla, ç rç rlama hatas ve ha ere tahribat olan, yeteri kadar olgunla mam pamuklar da ihtiva eden ve benekli kabul edilmeyecek kadar lekeleri bulunand r. 1.6) Standart 5: Standart 4 e nazaran rengi daha da matla ve grile mi, yabanc maddesi standart 4 e göre biraz daha fazla, hafif benekli s na girmeyecek derecede lekeleri bulunan 2. Hafif Benekli S : Beyaz s ftaki her tipteki pamuklar n, ya mur, toplama ve depolama artlar ndan dolay beneklenmi olan r 2.1) Standart 1: Beyaz standart 1 pamu un ya mur, toplama ve depolama artlar ndan dolay hafif beneklenmi olan r. 2.2) Standart 2: Beyaz standart 2 pamu un ya mur, toplama ve depolama artlar ndan dolay benek durumu ve büyüklükleri standart 1 den biraz fazla olan r. 2.3) Standart 3: Beyaz standart 3 pamu un ya mur, toplama ve depolama artlar ndan dolay benek durumu ve büyüklükleri standart 2 den biraz fazla olan r. 2.4) Standart 4: Beyaz standart 4 pamu un ya mur, toplama ve depolama artlar ndan dolay benek durumu ve büyüklükleri standart 3 den biraz fazla olan r. 2.5) Standart 5: Beyaz standart 5 pamu un ya mur, toplama ve depolama artlar ndan dolay benek durumu ve büyüklükleri standart 4 den biraz fazla olan r. 3. Renkli S : Ya mur ve k ra yemi veya a rutubetli olarak toplanm, depolarda uzun süre ve kötü artlarda muhafaza edilmesi sonucunda fermantasyona u ram kütlü pamuklar n ç rç rlanmas neticesinde çok hafif kahverengi, hafif kahverengi, kahverengi ve koyu kahverengiye dönü mü pamuklard r 3.1) Renkli 1: K ra, don etkisi ve fermantasyon nedeniyle rengi çok hafif kahverengiye dönü en ) Renkli 2: K ra, don etkisi ve fermantasyon nedeniyle rengi hafif kahverengiye dönü endir. 3.3) Renkli 3: K ra, don etkisi ve fermantasyon nedeniyle rengi kahverengiye dönü en 3.4) Renkli 4: K ra, don etkisi ve fermantasyon nedeniyle rengi koyu kahverengiye dönü en 1. Tip D S :

3 Beyaz, hafif benekli ve renkli s na girmeyen yabanc maddesi (toprak dahil) fazla, ya bula, preseli pamuk balyalar n yang n ve su bask na maruz kalm, çi itle beraber a dü en pamuklar n i lenmesinden meydana gelen 4.1) Tip D (Özürlü): Fazla miktarda yabanc madde ve toprak bulunan kütlü pamuklar n rç rlanmalar yla elde edilenler ile ç rç rlama esnas nda top ba lar nda biriken ya ve kopuk liflerden olu anlard r. 4.2) Tip D (Ku ba ): Ç rç rlama esnas nda çi itle beraber a dü en pamuklar n i lenmesi neticesinde elde edilendir. 4.3) Tip D (Avaryal ): Preseli pamuk balyalar n yang n ve su bask na maruz kalmas sonucu ortaya ç kan a. Uzun Elyafl Pamuklar: Gossypium barbadense L. türüne giren pamuklar olup, elyaf uzunluklar mm. ve daha uzundur. Uzun elyafl pamuk grubundan ülkemizde yeti tirilmekte olan türler (Sea Land, Delcerro. vb.) kendi isimleri ile 4 tipe ayr larak derecelendirilir. Madde 2- Pamuklar n Kontrolüne Dair Tüzü ün de ik 16 nc maddesinde yer alan linter pamuklar ile iplik imalat s ras nda meydana gelen lif döküntüsü pamuklar n s f ve tipleri a daki gibi tespit edilmi ve adland lm r a) Linter Pamuklar : Pamuk çi idinin üzerinde kalan liflerin linter makinalar nda kesilmesiyle elde edilen linter pamuklar n f ve tiplerinin tan mlar a daki gibi tespit edilmi tir: 1. A S : Pamuk çi idinin üzerinde kalan liflerin linter makinalar ile bir defa kesilmesi ile elde edilen pamuklard r 1.1) Linter (A-1): Pamuk çi idinin üzerinde kalan liflerin linter makinalar nda bir defa kesilmi olmas ile elde edilen rengi aç k (kirli beyaz), yabanc maddesi az, çok az k sa lif bulunan 1.2) Linter (A-2): Linter (A-1) in biraz daha koyu renkli ve daha fazla yabanc madde ve az k sa lif bulunan 1.3) Linter (A-3): Linter (A-2) den daha koyu renkli, daha fazla yabanc madde ve k sa lif bulunan pamuklard r 2. B S : Birinci kesimden sonra pamuk çi idinin üzerinde kalan liflerin ikinci defa kesimiyle elde edilen pamuklard r

4 2.1) Linter (B-1): Birinci kesimden sonra pamuk çi idinin üzerinde kalan liflerin ikinci defa kesimiyle elde edilen aç k kahverengi, k sa lif ihtiva etmeyen ve yabanc maddesi olan 2.2) Linter (B-2): Linter (B-1)'den yabanc maddesi daha fazla ve rengi daha koyu kahverengi olan pamuklard r 3. Tip D S : Linter A ve B s flar na girmeyen pamuklar ile yanm ve hasar görmü linter b) Lif Döküntüsü Pamuklar: rç rlama ve iplik imalat esnas nda elde edilen lif döküntüsü pamuklar n s flar a daki gibi tespit edilmi tir: 1. rç rlama lif döküntüleri: rç rlama esnas nda meydana gelen ya, mastar üstü-topba ve siklon tozu gibi lif döküntüsü pamuklar meydana geldikleri (elde edildikleri) yer itibariyle tiplendirilerek, temiz veya kirli olarak nitelendirilebilir. 2. plik imalat lif döküntüleri: plik imalat esnas nda elde edilen, vatka kenar, erit, fitil, halka, b çk, apka, davul, ince tarak, hallaç alt, hallaç tüyü, mahzen tozu, meydan döküntüsü, vigon tara ndan ç kan fitil skartas, büyük davul döküntüsü ve dokuma tezgah alt döküntüsü gibi lif döküntüsü pamuklar meydana geli ekline göre (mekan, makine, ürün) tiplendirilerek, temiz veya kirli olarak nitelendirilebilir Madde 3- Pamuklar n Ç rç rlanma, Preselenme ve Depolanmas n Denetimine Dair Tüzü ün 8 inci maddesi gere ince her ç rç r ve prese fabrikas rutubet ölçme aleti bulundurmak zorundad r. Rutubet ölçme aletlerinin kalibrasyon sertifikalar n her y l al nmas zorunludur. Rutubet ölçme aleti bulundurmayan ç rç r ve prese fabrikalar hakk nda kanuni i lem yap r Pamuklar n Kontrolüne Dair Tüzü ün 15 inci maddesi gere ince preselenmi pamuklar n rutubet oran % 8,5 i geçemez. Rutubet tayini için Etüv Metodu kullan r Madde 4- Pamuklar n Kontrolüne Dair Tüzü ün de ik 9 uncu maddesi gere ince pamuklar rç rlama ekline göre 3 gruba ayr r. a. Rollergin: Deri, kauçuk ve benzeri maddelerle kapl silindir eklinde ve dönen toplar (role) sistemiyle lifleri çi itlerinden ay ran toplu ç rç r makinalar nda ç rç rlanarak elde edilen b. Sawgin: Daire eklinde ve dönen testereler sistemiyle lifleri çi itlerinden ay ran testereli ç rç r makinalar nda ç rç rlanarak elde edilen c. Lintergin:

5 Pamuk çi idinin üzerinde kalan liflerin testereli linter makinalar yla ayr lmas sonucu elde edilen Madde 5- Pamuklar n Kontrolüne Dair Tüzü ün de ik 8 inci maddesi gere ince pamuklar n tip numuneleri, ç rç rlama ekli ve üretim bölgesi esas al narak a da gösterildi i ekilde tespit edilmi tir a) K sa Elyafl (yerli) grubu pamuklarda, orta elyafl (upland) grubu sawginle ç rç rlanm pamuklarda, uzun elyafl grubu pamuklarda, linter pamuklarda, lif döküntüsü pamuklarda, orta elyafl (upland) grubu rollergin renkli s ve tip d s pamuklarda tek bir tip numune haz rlan r ve (TÜRK YE) olarak adland r. b) Orta elyafl (upland) grubu rollerginle ç rç rlanm Ege tipi pamuklarda; 1) Ege üretim bölgesinde ( zmir, Menemen, Bergama, Manisa, Turgutlu, Salihli, Ala ehir, Bal kesir, Tire, Torbal, Söke, Ayd n, Nazilli, Denizli, Milas, Köyce iz, Ödemi ve Bursa kontrol merkezlerinde) tek bir tip numune haz rlan r ve (TÜRK YE-EGE), 2) Antalya, skenderun, Antakya, I r, Kahramanmara, Gaziantep, Adana, Mersin, Ceyhan, Osmaniye, Reyhanl, Nusaybin, Diyarbak r, anl urfa üretim bölgeleri ve kontrol merkezlerinde tek bir tip numune haz rlan r ve (TÜRK YE-EGE T ), 3) Di er üretim bölgeleri ve kontrol merkezlerinde bu tip numunelere uygun pamuklar da (TÜRK YE- EGE T ), olarak adland r. c) Orta elyafl (upland) grubu rollergin ile ç rç rlanm Çukurova tipi pamuklarda; 1) Adana, Mersin, Ceyhan ve Osmaniye üretim bölgeleri ve kontrol merkezlerinde tek bir tip numune haz rlan r ve (TÜRK YE-ÇUKUROVA), 2) Di er üretim bölgeleri ve kontrol merkezlerinde bu tip numunelere uygun pamuklar da (TÜRK YE- ÇUKUROVA), olarak adland r. Bu Tebli de belirtilen esaslara göre haz rlanan tip numune kutular talep olmas halinde ilgili kurum ve kurulu lara gönderilir Madde 6- Pamuklar n Kontrolüne Dair Tüzü ün De ik 11 inci maddesi gere ince Ege üretim bölgesi için zmir de, Çukurova üretim bölgesi için Adana da ve Güneydo u üretim bölgesi için de anl urfa da standart pamuk tip numune isti are kurullar kurulur Ticaret Müste arl bu Tebli in 5 inci maddesinde belirtilen standart pamuk tip numunelerinin aynen devam na, bölgesel olarak de tirilmesine veya bütün ülkeyi kapsayacak ekilde tespitine yukar da belirtilen isti are kurullar n görü lerini almak suretiyle karar verir Madde 7- Orta elyafl (upland) grubu pamuklar n s f ve tipleri itibariyle içerdi i yabanc madde oran ile HVI (High Volume Instruments) daki renk dereceleri a da gösterildi i gibi tespit edilmi tir Orta Elyafl Pamuklar n Renk Dereceleri ve Yabanc Madde Oranlar (*

6 f Tip Renk Derecesi Yabanc Madde Oran (%) Beyaz Rollergin Sawgin Standart Ekstra 11-1, 11-2, 11-3, ,1 Standart , 21-2, 21-3, ,2 0,1-1,8 Standart , 31-2, 31-3, ,6-6,6 1,2-2,4 Standart , 41-2, 41-3, ,5-7,7 1,8-3,2 Standart , 51-2, 51-3, ,6-9,0 2,4-4,0 Standart , 61-2, 61-3, ,5-10,5 2,9-5,3 Hafif Benekli Renkli Standart , 31-2, 31-3, ,6 1,2-2,4 Standart , 41-2, 41-3, ,5-7,7 1,8-3,2 Standart , 51-2, 51-3, ,6-9,0 2,4-4,0 Standart , 61-2, 61-3, ,5-10,5 2,9-5,3 Standart , 71-2, 71-3, ,8-12,8 4,3-6,9 Renkli ,6-5,6 1,2-2,4 Renkli ,5-6,7 1,8-3,2 Renkli ,4-7,8 2,4-4,0 Renkli ,3-9,3 2,9-5,3 (*) htiyari olarak uygulan r Yabanc madde, yaln z pamuk bitkisine ait yaprak, kabuk parçalar, çiçek veya sap k nt lar ile tozlard r. Bunlar n d ndaki di er maddeler yabanc madde say lmaz, mevcut olmas halinde parti red edilir Madde 8- Ticaret Müste arl n n tespit edece i artlara uygun firmalar tek balya kontrol sistemine uygun mal haz rlayarak kontrol talebinde bulunabilir. Tek balya kontrol sistemine göre haz rlanan balyalar n grup, s f ve tipleri d ndaki di er kalite kriterlerine ili kin uygulama usul ve esaslar D Ticaret Müste arl nca belirlenir Madde 9- Pamuklar n Kontrolüne Dair Tüzü ün De ik 28 inci maddesi gere ince preseli pamuklar n al m ve sat n bir örne i ekte yer alan kontrol belgesi ile yap lmas zorunludur Madde 10- Bu Tebli de yer alan hususlarla ilgili olarak uygulamaya yönelik önlemleri almaya ve gerekli düzenlemeleri yapmaya D Ticaret Müste arl (D Ticarette Standardizasyon Genel Müdürlü ü) yetkilidir Madde 11-13/3/1953 tarihli ve 8358 say Resmi Gazete de yay mlanan pamuk rutubetinin tespitine ait metod hakk ndaki bildiri, 10/9/1963 tarihli ve say Resmi Gazete de yay mlanan standart pamuk tip numunelerine ili kin bildiri, 10/9/1963 tarihli ve say Resmi Gazete de yay mlanan

7 pamuklar n grup, s f ve tiplerine ait bildiri ile bu bildiriye ilave edilen ve de iklik yapan 24/9/1964 tarihli ve say Resmi Gazete de yay mlanan pamuk lifi döküntüleri hakk nda bildiri, 10/02/1966 tarihli ve say Resmi Gazete de yay mlanan ampanya s n kald ld ve renkli s f hakk nda bildiri, 14/8/1981 tarihli ve say Resmi Gazete de yay mlanan ç rç rlama s ras nda elde olunan siklon tozlar hakk nda 81/4 say sirküler ve 9/9/1995 tarihli ve say Resmi Gazete de yay mlanan ç rç r ve prese fabrikalar nda rutubet ölçme aleti bulundurulmas na dair 95/1 say sirküler yürürlükten kald lm r Madde 12- Bu Tebli yay tarihinden 15 gün sonra yürürlü e girer Madde 13- Bu Tebli hükümlerini D Ticaret Müste arl n n ba bulundu u Bakan yürütür T.C BA BAKANLIK DI T CARET MÜSTE ARLI I Bu kontrol belgesi BÖLGE MÜDÜRLÜ Ü DTS Denetmenleri..Grup Ba kanl tarihine kadar geçerlidir. PRESELENM PAMUK KONTROL BELGES Kontrol tarihi ( Rakamla ) :.. Seri No : ( Yaz yla ) :... Belge No : Ticaret Ünvan : Ç rç r - Prese Fabrikas n Ticaret Sicil No : Adresi :.. Ad veya Ticaret Ünvan : Mal Sahibinin Ticaret Sicil No : Adresi :... PRESELENM PAMUK PART N Tip Numunesi :... Grubu :... Balya Adedi ( Rakamla ) :. ( Yaz yla ) :.... :... Balya Seri No :... Tipi :... rç rlama ekli :... Mahsul Y :... Brüt A rl ( Kg ) :. Kod ve Parti No :. Sondaj usulü ile yap lan kontrolda yukar da vas flar yaz preselenmi pamuk partisinin Pamuklar n Kontrolüne Dai Tüzük hükümlerine uygun oldu u görülmü ve bu kontrol belgesi verilmi tir. BU KONTROL BELGES Kontrolü Yapanlar ( Ka e - mza Mühür )

8 HRACATTA KULLANILMAZ