Dünyada ve Türkiye de Bakır

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Dünyada ve Türkiye de Bakır"

Levent Memiş
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Dünyada ve Türkiye de Bakır Selçuk Harput ODTÜ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 50. Yıl Sempozyumu

2 4.5 4 Ag Cu ELEMENTLERİN ISIL İLETKENLİKLERİ (W/cm⁰K) Isıl İletkenlik Sıralamasında 2 ci 3.5 Au Al Ca Be 2 W 1.5 Mg Rh Si Ir Na Mo C Ru Zn K Co Cd Cr Ni Os Li In Fe 1 Pd Pt Sn Ge Rb Db Ta Th Nb Tc Ag Cu Au Al Ca Be W Mg Rh Si Ir Na Mo C Ru Zn K Co Cd Cr Ni Os Li In Fe Pd Pt Sn Ge Rb Db Ta Th Nb Tc

3 ELEMENTLERİN ELEKTRİK İLETKENLİĞİ (IACS) Elektrik İletkenliği Sıralamasında 2 ci

5 İLETKENLİK/YOĞUNLUK (s/10³.m²/ω.kg) Al Mg Cu

6 Cu: Ø5,0mm Al: Ø6,3mm Aynı Direnç Bakır Alüminyum Ağırlık 1,0 kg 0,48 kg Çap 5,0 mm 6,3 mm Uzunluk 5,70 m 5,70 m El. Direnci 0,871 Ω/km 0,871 Ω/km Metal Maliyeti 5,6 US$ (2015) 0,74 US$ (2015) Alüminyum: Daha Hafif ve Ucuz İletken İletken Olarak Alüminyum Kullanıldığında: Aynı Akım, Aynı Uzaklığa, Aynı Kayıpla Taşınırsa Metal Fiyatında %86,8 Düşme Olur İletken Ağırlığında %52,0 Düşme Olur İletken Çapında %26 Yükselme Olur.

7 DİZAYNCILARIN ÖNCELİĞİ Ağırlığın azaltılması ise, ideal çözüm: ALÜMİNYUM (Otomotiv, ulaşım, inşaat, YG enerji nakli, mekanik v.b.) Hacmin küçültülmesi ise, öncelikli çözüm: BAKIR (Mini cihazlar, tıbbi cihazlar, Bilgisayar teknolojileri, Audio sistemler v.b.)

8 ALÜMİNYUM İLETKEN OLARAK KULLANILIYOR MU? 100 kg Alüminyumun Bakır eşdeğeri: 208kg 2011 yılında iletken olarak kullanılan 7,5 Milyon ton Alüminyumun Bakır eşdeğeri: 15,6 Milyon ton 2011 yılında 15,6 Milyon ton bakır iletken pazarı Alüminyum tarafından kapatılmıştır. (İLETKEN PAZARININ YARISINDAN FAZLASI) Bakırdan Alüminyuma Dönüşüm Hızı: 2004 te: %0, de: %1,7

9 Cu Al FİYAT FARKLARI BAKIR 5591 US$/ton 2015 FİYATI İLE FARK 4042 US$/ton ALÜMİNYUM 1549 US$/ton

10 Kaynak: Amit Agarwall, WSJ India BUGÜNKÜ KİŞİ BAŞI KULLANIMA GÖRE: BAKIR YATAKLARININ 51 YIL, ALÜMİNYUM YATAKLARININ 1017 YIL, ÖMRÜ KALDI GELECEĞİN İLETKENİ: ALÜMİNYUM

11 Alüminyum İletkenlerin Engelleri 1- Daha düşük kopma ve esneme dayanımı 2- Al Oksit tabakasının %100 yalıtkan olması 3- Isıl genleşme katsayısının farklılığı 4- Galvanik korozyona karşı düşük direnç 5- Basınç altında gevşeme ve ezilmeye karşı zayıflık DÜNYADA OLDUĞU GİBİ, TÜRKİYE DE DE ÜNİVERSİTELER VE AR-GE KURULUŞLARI BU ENGELLERİ AZALTMAYA VEYA ORTADAN KALDIRMAYA ÇALIŞMALIDIR

12 DÜNYA BAKIR REZERVLERİ VE BAKIR MADENCİLİĞİ 2014

13 İŞLETİLEN YATAKLARDAKİ TOPLAM BAKIR REZERVLERİ

14 ,000 DÜNYA BAKIR ÜRETİMİ VE TRENDLER ,000 TOPLAM BAKIR VE BAKIR ALAŞIMLARI TOPLAM RAFİNE BAKIR ,000 20, ,000 10,000 5,000 -

DÜNYA RAFİNE BAKIR ÜRETİMİ VE TRENDLER 35,000 30,000 2032 Tahmini Toplam Rafine Bakır Üretimi: 30.363.

15 DÜNYA RAFİNE BAKIR ÜRETİMİ VE TRENDLER 35,000 30, Tahmini Toplam Rafine Bakır Üretimi: ton 25, Toplam Rafine Bakır Üretimi: ton 20,000 15,000 HURDADAN 10,000 5,000 CEVHERDEN -

11,817 12,628 13,425 14,032 14,576 14,793 15,638 15,354 15,272 15,918 16,572 17,291 17,903 18,199 18,241 18,987 19,600 20,186 21,043 22,479 22,820 22,428 25,000 BAKIRDA

16 11,817 12,628 13,425 14,032 14,576 14,793 15,638 15,354 15,272 15,918 16,572 17,291 17,903 18,199 18,241 18,987 19,600 20,186 21,043 22,479 22,820 22,428 25,000 BAKIRDA ÜRETİM FİYAT İLİŞKİSİ 20,000 15,000 10,000 5,000 LME - Cu

17 BAKIRDA MALİYET FİYAT İLİŞKİSİ KAZANÇ

BAKIR TÜKETİMİNİN YÖNLENDİRİCİSİ: ÇİN 1999 2013 BAKIR

18 BAKIR TÜKETİMİNİN YÖNLENDİRİCİSİ: ÇİN BAKIR TÜKETİMİNDE ÇİN DEKİ ARTIŞ : %500 DÜNYADAKİ ARTIŞ : % 44

19 KİŞİ BAŞI BAKIR TÜKETİMİ 2014 YILINDA Dünya Bakır Tüketimi (kg/kişi) Türkiye 5,15 Gelişmiş Ülkeler 10,0 12,0 Dünya Ortalaması 3,71 Dünya Bakır Tüketimi 1960: ton 2014: ton TÜRKİYE DEKİ ARTIŞ TRENDİ DEVAM EDECEKTİR

20 BAKIR KULLANIMININ SEKTÖREL DAĞILIMI 2014 Altyapı 15% Ekipman 31% Taşımacılık 12% Sanayi 12% İnşaat 30%

21 DÜNYA BAKIR ÜRETİMİNDE İLK 20 ÜLKE ŞİLİ, DÜNYA BAKIR ÜRETİMİNİN 1/3 ÜNÜ GERÇEKLEŞTİRMEKTEDİR

22 DÜNYADA ÜRETİLEN BAKIRIN %70 İ ELEKTRİK İLETKENİ OLARAK KULLANILMAKTADIR

23 DÜNYA KABLO SEKTÖRÜ

24 TÜRKİYE KABLO SEKTÖRÜ

25 Türkiye de Cevherden Bakır Üretiminde Kurulu Kapasite Ergani Bakır : t/y (1995 Öncesi) Murgul Bakır : t/y (1996 Öncesi) KBI (Şimdi Etibakır) : t/y (2005 Öncesi) Etibakır : t/y (Halen Aktif) Toplam: 1996 dan Önce : ton/yıl Şimdi (2016) : ton/yıl 2017 : ton/yıl

26 Türkiye de Cevherden Bakır Üretimi 2015: TON ETİBANK + MURGUL + KBİ MURGUL + KBİ ETİBAKIR

27 Türkiye Bakır Üretim Tüketim Değerleri

28 Export / Import (tons) Turkish Export and Import of Copper and Copper Alloys by Product Type Sum of Export (ton) Sum of Import (ton) Anode, Blister Bar, Rod, Profile Billet Cathode Cemented Copper Fastener Fittings Master Alloy Other Plate, Strip, Foil Powder Scrap Tube Wire Wire Rod

29 Türkiye de Bakır Sektörünün Durumu Türkiye de Yıllık Bakır Kullanımı: Toplam Yıllık Bakır Kullanımı: Türkiye Bakır İşleme Kapasitesi: Yıllık Kapasite Fazlası: 5,15 kg/kişi ton ton ton KURULU KAPASİTEYİ DOLDURABİLMEK İÇİN YILDA EN AZ TON İHRACAT YAPILABİLMELİDİR YENİ YATIRIMLARDA MEVCUT KAPASİTENİN ARTIRILMASI DEĞİL, KATMA DEĞERİ YÜKSEK ÜRÜNLER HEDEFLENMELİDİR

30 İHRACAT İÇİN; DÜNYANIN KABUL GÖRECEĞİ KALİTE SEVİYESİNİ SÜRDÜRMEK, YENİ TEKNOLOJİLERE UYGUN ÜRÜN GELİŞTİRMEK, DAHA DÜŞÜK MALİYETLE ÜRÜN ELDE EDEBİLMEK, KATMA DEĞERİ YÜKSEK ÜRÜNLER ÜRETMEK. AYRICA, İTHAL EDİLEN KALEMLERİN İÇ PİYASADA ÜRETİMİNİ SAĞLAMAK ÖZETLE, AR-GE YAPMAK GEREKİYOR.

31 50 TL/kg TL/kg Çıplak Tel 800 $/ton %27 Nikel Kaplı Tel $/ton

32 TEŞEKKÜRLER

Benzer belgeler

MMT113 Endüstriyel Malzemeler 5 Metaller, Bakır ve Magnezyum. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı

MMT113 Endüstriyel Malzemeler 5 Metaller, Bakır ve Magnezyum Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Cu Copper 29 Bakır 2 Dünyada madenden bakır üretimi, Milyon ton Yıl Dünyada madenden bakır