REKABET KURULU KARARI. Dosya Sayısı : (Özelleştirme) Karar Sayısı : 10-01/2-2 Karar Tarihi :

Transkript

1 Rekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI Dosya Sayısı : (Özelleştirme) Karar Sayısı : Karar Tarihi : A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI Üyeler : Mehmet Akif ERSİN, Doç. Dr. Mustafa ATEŞ, İsmail Hakkı KARAKELLE, Doç. Dr. Cevdet İlhan GÜNAY, Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR B. RAPORTÖRLER: Cengiz SOYSAL, Harun ULU, Harun GÜNDÜZ, Cemal Ökmen YÜCEL, S. Yersu ŞAHİN C. BİLDİRİMDE BULUNAN : Özelleştirme İdaresi Başkanlığı D. TARAFLAR : - Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş.) Ziya Gökalp Cad. No: Kurtuluş/Ankara - Çalık Enerji ve Sanayi Ticaret A.Ş. Ak Plaza Yaşam Cd. No:7 K:10 Söğütözü/Ankara - Kolin İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. Horasan Sok. No: Gaziosmanpaşa/Ankara - Limak İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. Hafta Sok. No: Gaziosmanpaşa/Ankara E. DOSYA KONUSU: Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş. nin % 100 oranındaki hissesinin blok olarak satış yöntemiyle özelleştirilmesi kapsamında söz konusu hisselerin Çalık Enerji ve Sanayi Ticaret A.Ş. veya Kolin İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. veya Limak İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından devralınması işlemine izin verilmesi talebi. F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına tarih ve 8053 sayı ile giren ve eksiklikleri en son tarih, 8900 sayı ile tamamlanan bildirim üzerine, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun un 7. maddesi ile 1998/4 sayılı Özelleştirme Yoluyla Devralmaların Hukuki Geçerlilik Kazanabilmeleri İçin Rekabet Kurumuna Yapılacak Ön Bildirimlerde ve İzin Başvurularında Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ in ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen tarih ve /ÖN-09-CS sayılı Özelleştirme Nihai İnceleme Raporu tarih ve REK /302 sayılı Başkanlık Önergesi ile sayılı Kurul toplantısında görüşülerek karara bağlanmıştır. G. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda bildirim konusu işlemin; sayılı Kanun ve 1998/4 sayılı Tebliğ kapsamında izne tabi olduğu, - Teklif sahiplerinden herhangi birisinin Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş. nin %100 oranındaki hissesini blok olarak devralmasının 4054 sayılı Kanun un 7. maddesi ve 1997/1 sayılı Tebliğ hükümleri uyarınca bir hakim durum yaratan veya mevcut hakim durumu güçlendiren ve böylece ilgili pazarlarda rekabetin önemli ölçüde azaltılması

2 sonucunu doğuran bir işlem olmadığı, dolayısıyla bildirim konusu işleme izin verilmesi gerektiği görüşü ifade edilmiştir H. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME H.1. Taraflar H.1.1. Devredilen: YEŞİLIRMAK Elektrik Dağıtım A.Ş. (YEŞİLIRMAK) YEŞİLIRMAK ın ana sözleşmesinin Sermaye başlıklı 6. maddesine göre sermayesinin tamamı TEDAŞ a ait olup, şirket hissedarı olarak da yalnızca TEDAŞ yer almaktadır. Ancak 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun gereğince hisselerinin %100 ü mevcut durumda Özelleştirme İdaresi Başkanlığı na aittir. Elektrik dağıtımı, perakende satışı ve perakende satış hizmeti faaliyetlerinde bulunan ve tamamı kamu mülkiyetinde bir iktisadi devlet teşekkülü olan TEDAŞ, tarih ve 2004/22 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) Kararı ile özelleştirme kapsam ve programına alınmıştır. YEŞİLIRMAK, TEDAŞ ın özelleştirilmesi kapsamında Samsun, Amasya, Çorum, Ordu, Sinop illerini kapsayan bölgedeki elektrik dağıtımı ve perakende hizmetlerini yerine getirmek için 2005 yılında TEDAŞ a bağlı bir ortaklık olarak kurulmuştur. YEŞİLIRMAK, ilgili faaliyetlerini 4046 sayılı Kanun çerçevesinde yürütmektedir. YEŞİLIRMAK ın 2008 yılı cirosu (.) TL olup, 2008 yılı elektrik satışı GWh olarak gerçekleşmiş olup perakende elektrik satışı ve hizmeti pazarında 2008 yılı payı yaklaşık olarak %2,97 dir. H.1.2. Teklif Sahipleri 1 H Çalık Enerji ve Sanayi Ticaret A.Ş. (ÇALIK) Elektrik enerjisi üretim tesisleri kurmak, elektrik enerjisi üretimi ve ticareti yapmak, doğal gaz ve petrol üretimi, iletimi, dağıtımı ve ticareti yapmak amacıyla kurulan ÇALIK ın, 2008 yılı itibarıyla konsolide cirosu (.) TL dir. Şirketin hissedarlık yapısına aşağıda yer verilmektedir: Tablo 1: ÇALIK ın Hissedarlık Yapısı Hisse Sahibi Hisse Oranı (%) Çalık Holding A.Ş. Gap Güneydoğu Tekstil Sanayi Ticaret A.Ş. Gap Pazarlama A.Ş. Gap İnşaat Yatırım Dış Ticaret A.Ş. Ahmet ÇALIK Mahmut ÇALIK Çiğdem ÇALIK TOPLAM 100 Çalık Holding A.Ş. nin (Çalık Holding) %99,9 una ise Ahmet ÇALIK sahiptir. Dolayısıyla bu hissedarlık yapılarından, ÇALIK ın, Ahmet ÇALIK ın kontrol ettiği Çalık Holding tarafından kontrol edildiği görülmektedir. Dosyadaki bilgilerden, ÇALIK ve onu kontrol eden Çalık Holding in elektrik üretim, dağıtım veya perakende pazarında herhangi bir faaliyetinin olmadığı anlaşılmıştır. Bunun yanında Çalık Holding in yapım ve lisans aşamasında olan ve toplam (.) MW kurulu güce sahip olması planlanan elektrik enerjisi üretim yatırımı bulunmaktadır. 1 Teklif sahipleri arasında Anadolu Doğal Gaz Dağıtım A.Ş. (ANADOLU DOĞAL GAZ) ve Cengiz Elektrik Toptan Satış A.Ş. (CENGİZ) de yer almakla birlikte, ilgili teşebbüslere gönderilen eksiklik yazıları henüz cevaplanmadığından, adı geçen teşebbüsler bu aşamada değerlendirmeye tabi tutulmamış olup, haklarındaki inceleme süreci devam etmektedir. 2

3 H Kolin İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. (KOLİN) 1977 yılında KOLİN İnşaat İmalat ve Ticaret A.Ş. unvanıyla kurulan şirket, ulaştırma projeleri, barajlar, sulama sistemleri, arıtma sistemleri, su nakil hatları, boru hatları yapımı, enerji, haberleşme, taşımacılık projeleri gibi geniş bir yelpazede mühendislik ve taahhüt alanında faaliyet göstermektedir. KOLİN ve bağlı ortaklıklarının 2008 yılı grup cirosu (.) TL dir. Şirketin hissedarlık yapısına aşağıda yer verilmektedir: Tablo 2: KOLİN in Hissedarlık Yapısı Hisse Sahibi Hisse Oranı (%) Kolsan A.Ş. Güzin KOLOĞLU Veysi Akın KOLOĞLU Mukadder KOLOĞLU Celal KOLOĞLU Naci KOLOĞLU Necla DOĞAN Tamer DOĞAN Şebnem DOĞAN Alper DOĞAN Mustafa Kemal KOLOĞLU Hayriye Deniz İSTEMİ Demet MOĞOLKOÇ TOPLAM 100, tarihi itibarıyla KOLİN in enerji ile ilgili alanlardaki bağlı ortaklıkları, faaliyet konuları ve KOLİN in bu ortaklıklardaki doğrudan sahiplik oranı aşağıda yer almaktadır: Tablo 3: KOLİN Bağlı Ortaklıkları, Faaliyet Konuları ve Doğrudan Sahiplik Oranı Bağlı Ortaklık Faaliyet Konusu Doğrudan Sahiplik Oranı (%) Akköy Enerji A.Ş. Enerji (elektrik üretimi ve ticareti) Esgaz Eskişehir Şehiriçi Doğalgaz Dağıtım Tic. ve Taah. A.Ş. Enerji İzmirgaz Şehiriçi Doğalgaz Dağıtım Tic. ve Taah. A.Ş. Enerji Truva Doğalgaz Enerji İlt. Loj. İnş. Eğt. Dan. İth. İhr. San. ve Enerji Tic. A.Ş. K-L Çimento Yatırımları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Enerji (proje aşamasında) Naturgaz Doğazgaz İth. İhr. San. ve Tic. A.Ş. Enerji Efes Doğalgaz İth. İhr. San. ve Tic. A.Ş. Enerji Hidrogen Enerji İth. İhr. ve Dağıtım A.Ş. Enerji Kolen Elektrik Enerjisi Üretim ve Tic. A.Ş. Enerji Teos Marina İşletme ve Ticaret A.Ş. Liman Işıksu Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş. Enerji ANC Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş. Enerji (proje aşamasında) KOLİN ile aynı grupta yer alan şirketlerin, elektrik dağıtım sektöründe herhangi bir faaliyeti bulunmamaktadır. Bununla birlikte elektrik üretim pazarındaki faaliyetlerine ilişkin bilgiye aşağıda yer verilmektedir: Tablo 4: KOLİN in Bulunduğu Gruba Ait Elektrik Üretim Yatırımları (2008) Yatırım Yakıt Tipi Kurulu Güç Satılan Elektrik (2008, MWh) Akköy I Hidroelektrik (.) (.) Yukarıda yer verilen bilgiler göz önüne alındığında KOLİN in elektrik üretim pazarındaki faaliyetleri ve pazar paylarına ilişkin özet tablo aşağıdadır: 3

4 Tablo 5: KOLİN in Elektrik Üretim Faaliyetleri ve Türkiye deki Pazar Payları Türkiye Satılan Elektrik (MWh) Kurulu Güç Türkiye Tüketim Miktarı (MWh) Kurulu Gücü Üretim Pazar Payı (%) Kurulu Güç Pazar Payı (%) KOLİN (.) (.) (.) (.) (.) (.) Bunun yanında KOLİN in yapım veya lisans aşamasında olan ya da faaliyette olmayan yaklaşık toplam (.) MW lık kurulu güce sahip elektrik üretim yatırımı bulunmaktadır. KOLİN ile aynı grupta yer alan ve Kolin ile iştirak ilişkisi içinde olan İzmirgaz Şehiriçi Doğalgaz Dağıtım Tic. ve Taah. A.Ş. ile Esgaz Eskişehir Şehiriçi Doğalgaz Dağıtım Tic. ve Taah. A.Ş. doğal gaz dağıtım faaliyeti gerçekleştirmektedir. H Limak İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. (LİMAK) LİMAK, hisselerinin % i Limak Holding tarafından kontrol edilen, Limak Şirketler Grubu na bağlı bir şirkettir yılında LİMAK ile inşaat faaliyetlerine başlayan Limak Şirketler Grubu daha sonraları turizm, enerji, çimento, teknoloji, havacılık ve gıda sektörlerinde de faaliyet göstermeye başlamıştır yılından sonra, baraj, sulama tesisleri, boru hatları, arıtma tesisleri, anahtar teslim fabrika ve yol/otoyol işlerini üstlenen ve 2008 yılı cirosu (.) TL olan LİMAK ın hissedarlık yapısına aşağıda yer verilmektedir: Tablo 6: LİMAK ın Hissedarlık Yapısı Hisse Sahibi Hisse Oranı (%) Limak Holding Nihat ÖZDEMİR Sezai BACAKSIZ Ebru ÖZDEMİR M. Serhan BACAKSIZ Batuhan ÖZDEMİR T. Serdar BACAKSIZ TOPLAM 100,00 LİMAK ı kontrol eden Limak Holding in hissedarlık yapısı ise aşağıda gösterilmektedir: Tablo 7: Limak Holding in Hissedarlık Yapısı Hisse Sahibi Hisse Oranı (%) Nihat ÖZDEMİR Sezai BACAKSIZ Ebru ÖZDEMİR M. Serhan BACAKSIZ Batuhan ÖZDEMİR T. Serdar BACAKSIZ TOPLAM 100,00 Limak Holding e bağlı grup şirketlerinin, elektrik dağıtım sektöründe herhangi bir faaliyeti bulunmamaktadır. Diğer yandan Limak Holding, Limak Enerji Grubu na bağlı şirketler aracılığıyla 1997 yılından bu yana elektrik üretim pazarında faaliyet göstermektedir. Limak Enerji Grubu nun elektrik üretim pazarında 2008 yılında elde ettiği ciro (.) TL dir. Limak Enerji Grubu na ait elektrik üretim şirketlerine ve bu şirketlerin faaliyetlerine aşağıda yer verilmektedir: 4

5 Tablo 8: Limak Holding Elektrik Üretim Faaliyetleri Grup Şirketi Yakıt Tipi Kurulu Güç Satılan Elektrik (2008, MWh) Limak Enerji Üretim Hidroelektrik (.) (.) Dağıtım Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Çal) Darenhes Elektrik Hidroelektrik (.) (.) Üretim A.Ş. (Seyrantepe) TOPLAM (.) (.) Yukarıda yer verilen bilgiler göz önüne alındığında Limak ve onu kontrol eden Limak Holding in elektrik üretim pazarındaki faaliyetleri ve pazar paylarına ilişkin özet tablo aşağıdadır: Tablo 9: Limak Holding in Elektrik Üretim Faaliyetleri ve Türkiye deki Pazar Payları Türkiye Satılan Elektrik (MWh) Kurulu Güç Türkiye Tüketim Miktarı (MWh) Kurulu Gücü Üretim Pazar Payı (%) Kurulu Güç Pazar Payı (%) Limak Holding (.) (.) (.) (.) (.) (.) Bunun yanında Limak Holding in yapım veya lisans aşamasında olan ya da faaliyette olmayan yaklaşık toplam (.) MW lık Kurulu güce sahip elektrik üretim yatırımı bulunmaktadır. H.2. Yapılan İşlem Dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesine ilişkin stratejinin ana hatlarının, esas itibarıyla tarih ve 2004/3 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile oluşturulan Elektrik Enerjisi Sektörü Reformu ve Özelleştirme Stratejisi Belgesi (Strateji Belgesi) ile belirlendiği görülmektedir. Strateji Belgesi ile Türkiye nin dağıtım şebekesi coğrafi yakınlık, yönetimsel yapı, enerji talebi ve diğer teknik/mali etkenler dikkate alınarak 21 dağıtım bölgesine bölünmüş ve bunlardan 20 sinin sahibi olan TEDAŞ, özelleştirme programına alınmıştır. Söz konusu 21 bölge aşağıda gösterilmektedir: Tablo 10: Dağıtım bölgeleri Bölge Dağıtım Şirketi İsmi Kapsanan İller 1 Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt, Şırnak 2 Vangölü Elektrik Dağıtım A.Ş Bitlis, Hakkari, Muş, Van 3 Aras Elektrik A.Ş. Erzurum, Ağrı, Ardahan, Bayburt, Erzincan, Iğdır, Kars 4 Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş. Trabzon, Artvin, Giresun, Gümüşhane, Rize 5 Fırat Elektrik Dağıtım A.Ş. Elazığ, Bingöl, Malatya, Tunceli 6 Çamlıbel Elektrik Dağıtım A.Ş. Sivas, Tokat, Yozgat 7 Toroslar Elektrik Dağıtım A.Ş. Adana, Gaziantep, Hatay, Mersin, Osmaniye, Kilis 8 Meram Elektrik Dağıtım A.Ş. Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Konya, Karaman. 9 Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş. Ankara, Kırıkkale, Zonguldak, Bartın, Karabük, Çankırı, Kastamonu 10 Akdeniz Elektrik A.Ş. Antalya, Burdur, Isparta İl sınırları 11 Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş. İzmir, Manisa 12 Uludağ Elektrik Dağıtım A.Ş. Balıkesir, Bursa, Çanakkale, Yalova 13 Trakya Elektrik Dağıtım A.Ş. Edirne, Kırklareli, Tekirdağ. 14 İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım A.Ş. İstanbul ili Anadolu Yakası. 15 Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş. Sakarya, Bolu, Düzce, Kocaeli. 16 Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş. Eskişehir, Afyon, Bilecik, Kütahya, Uşak 17 Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş. İstanbul ili Rumeli Yakası. 18 Kayseri ve Civarı Elektrik Dağıtım A.Ş. Kayseri 19 AYDEM Aydın, Denizli, Muğla 20 Göksu Elektrik Dağıtım A.Ş. Kahramanmaraş, Adıyaman 21 Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş. Samsun, Amasya, Çorum, Ordu, Sinop 5

6 İlerleyen süreçte Menderes Elektrik Dağıtım A.Ş. (MENDERES) 2008 yılında özelleştirme programından çıkarılmış ve bu bölge 1991 yılında başlayan süreç çerçevesinde AYDEM e devredilmiştir 2. Mevcut durumda özel sektör şirketleri tarafından işletilen dağıtım bölgeleri; işletme hakkı 1990 yılında Kayseri ve Civarı Elektrik Dağıtım A.Ş. ye devredilen Kayseri bölgesi, 2008 yılında AYDEM e devri gerçekleşen Aydın- Denizli-Muğla bölgesi, 2008 yılında özelleştirilmesi Kurulun tarih, 08-50/ ve 08-50/ sayılı kararları çerçevesinde gerçekleştirilen Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş. 3 (BAŞKENT) ve Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş. 4 dir (SAKARYA). Kurulun tarih, 08-69/ ve 08-69/ sayılı kararları çerçevesinde özelleştirilmesine izin verilen MERAM 5 ın ve Aras Elektrik Dağıtım A.Ş. 6 nin (ARAS) devir süreci ise mevcut durumda devam etmektedir. H.3. İlgili Pazar H.3.1. İlgili Ürün Pazarı Dosya kapsamında ilgili ürün pazarları, elektrik dağıtım hizmeti pazarı ve küçük ölçekli endüstriyel, ticari ve hane halkından oluşan tüketicilere yapılan perakende satışlar olarak belirlenmiştir. Bunun yanı sıra, değerlendirmede toptan satış ve ikili anlaşmalar kapsamında dağıtım şirketlerine yapılan satışlar ve doğal gaz dağıtım ve perakende faaliyetlerine ilişkin tespitlere de yer verilecek olmakla birlikte, bu aşamada bu faaliyetlere ilişkin nihai bir pazar tanımı yapılmasına gerek görülmemiştir. H.3.2. İlgili Coğrafi Pazar Dosyadaki bilgiler doğrultusunda, her iki ilgili ürün pazarı açısından da ilgili coğrafi pazar, Samsun - Amasya - Çorum - Ordu - Sinop illeri olarak kabul edilmiştir. H.4. Değerlendirme İlgili ürün pazarı olarak belirlenen dağıtım faaliyetlerinin bölgesel olarak doğal tekel niteliği taşıması nedeniyle YEŞİLIRMAK ın bu pazar açısından %100 pazar payına sahip olduğu dikkate alındığında, tek başına bu durum sebebiyle dahi bildirime konu devir işleminin alıcı taraf her kim olursa olsun Rekabet Kurulu iznine tabi olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Kaldı ki YEŞİLIRMAK ın 2008 yılı cirosu da (.) TL dir. Aşağıda dosya konusuna ilişkin değerlendirme yapılırken öncelikle dağıtım özelleştirmelerine ilişkin ön bildirim aşamasında oluşturulan Kurul kararında yer alan hukuki ayrıştırma konusuna değinilmiş, ardından yatay ve dikey bütünleşme açısından değerlendirmeler yapılmış ve sonrasında İhale Şartnamesinin 20. maddesine 7 ilişkin bir bölüme yer verilmiştir. Burada tekrar belirtmek gerekir ki, bildirim formundaki eksiklikleri giderilemeyen CENGİZ ve ANADOLU GAZ bu raporda değerlendirme kapsamına alınmamıştır. H.4.1. Hukuki Ayrıştırma Rekabet Kurulu TEDAŞ ın özelleştirilmesine ilişkin oluşturduğu tarihli Kurul Görüşünde, Geçiş döneminin sonuna kadar dağıtım faaliyetlerinin ve diğer elektrik piyasası faaliyetlerinin hukuki olarak ayrıştırılmasının Rekabet Kurulu nun nihai izin koşulu olduğu 2 Rekabet Kurulu nun tarih ve 08-32/ sayılı kararı. 3 Ankara, Kırıkkale, Zonguldak, Bartın, Karabük, Çankırı, Kastamonu illerini kapsayan bölge. 4 Sakarya, Bolu, Düzce, Kocaeli illerini kapsayan bölge. 5 Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Konya, Karaman illerini kapsayan bölge.meram özelleştirmesinde nihai karar, MERAM ın ALARKO ve CENGİZ ortak girişimi tarafından alınmasına ilişkin tarih ve 09-49/ sayılı Karardır. 6 Erzurum, Ağrı, Ardahan, Bayburt, Erzincan, Iğdır, Kars illerini kapsayan bölge 7 ÖYK kararının ardından yapılacak devir sözleşmelerinin en az %51 ini Teklif Sahibinin oluşturacağı anonim şirket ile yapılması durumunda Rekabet Kurulu onayının aranmasına ilişkin İhale Şartnamesinde yer alan hüküm. 6

7 hükmüne yer vermiştir. Nitekim dağıtım özelleştirmeleri kapsamında olmamakla birlikte, ayrı bir sürecin devamı niteliğindeki Aydın-Muğla-Denizli bölgesinin dağıtım faaliyetlerinin AYDEM tarafından devralınmasına ilişkin işlemde, AYDEM tarafından söz konusu hukuki ayrıştırmanın yapılacağına ilişkin taahhüt ile birlikte Kurul devre izin vermiştir. Bildirime konu işlem ise özelleştirme programı içinde gerçekleştirilmektedir ve konuya ilişkin Rekabet Kurulu görüşüne dayanılarak hazırlanan İhale Şartnamesinin 17. maddesi 8 uyarınca teklif sahipleri söz konusu ayrıştırmayı yapacaklarını taahhüt etmiş bulunmaktadırlar. Kaldı ki, 4628 sayılı Kanunda yapılan değişikliğin ardından dağıtım firmalarının 2013 ten itibaren üretim ve perakende faaliyetlerini ayrı tüzel kişilikler altında göstermeleri bir yükümlülük haline gelmiştir. Dolayısıyla Kurulun konuya ilişkin koşulunun yerine geldiği anlaşılmaktadır. H.4.2. Kanun un 7. Maddesi Kapsamında Değerlendirme Kanunun 7. maddesi kapsamında yapılacak değerlendirmede dikkate alınması gereken hususlardan biri, devam eden süreçte YEŞİLIRMAK, OSMANGAZİ ve ÇORUH olmak üzere üç bölge için aynı anda ihaleye çıkılması ve bazı teşebbüslerin birden fazla bölge için ÖYK ya sunulan teklif sahibi listesinde yer almasıdır. Söz konusu üç dağıtım bölgesinin, dağıtım firmalarınca yapılan satışlar bakımından paylarını ve bu bölgelere ilişkin olarak ÖYK ya bildirilmesi kararlaştırılan listede yer alan teklif sahiplerini gösteren tablo aşağıda yer almaktadır: Tablo 11: YEŞİLIRMAK, ÇORUH ve OSMANGAZİ Dağıtım Bölgelerinin, Dağıtım Firmaları Tarafından Yapılan Satışlar İçindeki Payları ve Sırasıyla Teklif Sahipleri Dağıtım Firmaları Tarafından İhalesi Yapılan Bu Bölgelere İlişkin ÖYK ya Bildirilen Yapılan Satışlar İçindeki Bölgeler Listede Yer Alan Teklif Sahipleri (Sırasıyla) Payları (2008, %) YEŞİLIRMAK 2,97 ÇORUH 1,66 OSMANGAZİ 3,69 - ÇALIK - Anadolu Doğal Gaz Dağıtım A.Ş., - Kolin İnşaat Turizm San. ve Tic. A.Ş. - CENGİZ - Limak İnşaat San. ve Tic. A.Ş. - AKSA - ÇALIK - CENGİZ - AYDEM - Eti Gümüş A.Ş. - AKSA - Sarar Ortak Girişim Grubu 9 - KCETAŞ Ayen Ortak Girişim Grubu - Kolin İnşaat Turizm San. ve Tic. A.Ş. - CENGİZ Devam etmekte olan dağıtım özelleştirmeleri sürecinde her bir devir işleminin 4054 sayılı Kanun un 7. maddesi kapsamında yatay ya da dikey bütünleşme bakımından hakim durum analizine tabi tutulacağı açıktır. Bunun yanında her yeni dağıtım özelleştirmesinde aday alıcıların özelliklerine göre yapılan değerlendirmelerin farklı yaklaşımları ve yönleri de beraberinde getirmesi kaçınılmazdır. Dolayısıyla aşağıda rekabetçi davranışların koordinasyonu riskine ve hakim duruma İlişkin yapılan değerlendirmelere yer verilmiştir. H Rekabetçi Davranışların Koordinasyonu Riskine İlişkin Değerlendirme 1997/1 sayılı Tebliğ kapsamında, bir ortak girişimin yoğunlaşma doğurucu sayılması için, söz konusu ortak girişimin taraflar arasındaki veya taraflarla ortak girişim arasındaki rekabeti sınırlayıcı amacı veya etkisi olmayan bir yapıya sahip olması gerektiği belirtilmektedir. Esas itibarıyla burada ifade edilen rekabeti sınırlayıcı amaç veya etkinin 8 İhale Şartnamesi Madde 17. Alıcının Taahhüdü: Alıcı, Ek 5 de sunulan, Rekabet Kurulu nun tarih ve 05-48/695-M sayılı Kararı nda belirtildiği şekilde tarihine kadar dağıtım faaliyetini ve diğer elektrik piyasası faaliyetlerini hukuken ayrıştıracağını kabul, beyan ve taahhüt eder. Rekabet Kurulu nun ve Kurul un bu konudaki yetkileri saklıdır. 9 Sarar Giyim Tekstil San. Tic. A.Ş. Sarar Büyük Mağacılık Ortak Girişim Grubu 7

8 belirlenmesinde, kurulan ortak girişim ile birlikte, kurucu teşebbüslerin kendi aralarında ya da kurucu teşebbüslerle ortak girişim arasında rekabetçi davranışların koordinasyonu riskinin doğup doğmadığı değerlendirilmektedir. Rekabetçi davranışların koordinasyonu riskinin bulunması, söz konusu ortaklığı 1997/1 sayılı Tebliğ kapsamında bir ortaklıktan çıkarmakta ve işlemin 4054 sayılı Kanunun 4. maddesi kapsamında değerlendirilmesini gerektirmektedir. YEŞİLIRMAK ın devrine ilişkin olarak teklif sahipleri arasında ortak kontrole tabi bir yapı bulunmamaktadır. Öte yandan, teklif sahiplerinin başka bölgelerdeki dağıtım faaliyetlerinde ya da elektrik piyasasının diğer alt ya da üst pazarlarında mevcut ortaklıkları da bu bakımdan değerlendirmeye alınmalıdır. Bununla birlikte; dosya kapsamında alıcı taraflar incelendiğinde, koordinasyon riski ya da yayılma etkisi doğuracak bir ortaklık bulunmadığı, dolayısıyla bu alanda ayrıntılı bir değerlendirmeye ihtiyaç bulunmadığı görülmektedir. H Hakim Duruma İlişkin Değerlendirme Dağıtım özelleştirmelerine ilişkin 4054 sayılı Kanun un 7. maddesi kapsamında yapılacak değerlendirmelerde öncelikle 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu nda yer alan pazar payı eşikleri ile teşebbüslere getirilen sınırlamalara değinmek gerekmektedir. Şöyle ki, 4628 sayılı Kanun ile gerçek ve tüzel kişilere sahip olacakları üretim kapasitesi bakımından %20 10 ve toptan satış şirketleriyle yapılacak satışlar bakımından ise %10 11 sınır getirilmektedir. Bununla birlikte, dağıtım faaliyetleri açısından üretim ve toptan satıştaki gibi bir sınırlama bulunmamaktadır. Bu sınırlamalar özellikle özelleştirme sürecinde rekabetçi bir piyasa yapısı oluşturmak adına önemli olmakla birlikte, 4054 sayılı Kanunun 7. maddesi kapsamında yapılacak değerlendirmede hakim durum yaratılması veya hakim durumun güçlendirilmesi yönünde yapılacak tespitler önem kazanmaktadır. Rekabet politikası açısından ise söz konusu devir işlemlerine ilişkin değerlendirmede piyasada etkinliğini artırma hedefi çerçevesinde, elektrik sektörünün özelliklerinden kaynaklanan ölçek ekonomisinin sağlayacağı etkinlik ile rekabetçi yapının getireceği etkinliği sağlamaya yönelik olarak devir işlemlerine getirilecek sınırlamalar arasında uygun dengeyi bulmak önem kazanmaktadır. Bu kapsamda söz konusu devirler açısından hakim durum analizinde yatay ve dikey yoğunlaşmaların değerlendirilmesi önem kazanmaktadır. Yatay ve dikey bütünleşme yönleriyle yapılacak hakim durum analizlerinin yanında, serbestleşmeye ilişkin geçiş döneminde olan elektrik piyasalarında, özelleştirmelerin, devirler sonrası rekabetçi yapıda teşebbüslerin üstleneceği rollerin belirlenmesi bakımından da önemli olduğu açıktır. Bu nedenle söz konusu devirler, sadece devrin gerçekleştiği elektrik dağıtım pazarı bakımından değil, bu pazarlarla rekabetçi yapıda etkileşim içinde olması beklenen doğalgaz pazarı bakımından da değerlendirmeyi gerekli kılmaktadır. Nitekim OSMANGAZİ, YEŞİLIRMAK ve ÇORUH özelleştirmeleri sürecinde alıcı tarafların belli olmasıyla ortaya çıkan yeni tartışma alanı, bir bölgede doğalgaz dağıtımı yapan teşebbüslerin aynı bölgedeki elektrik dağıtım faaliyetlerini devralmaları ile gerçekleşecek olan yakınsayan pazar bütünleşmesi durumudur. Şöyle ki, elektrik ve doğalgaz perakende pazarında faaliyet gösteren şirketler, özellikle dağıtım şirketleri, birbirlerinin pazarlarına girme konusunda potansiyel rakip konumudadırlar. Bu nedenle, yakınsayan pazar bütünleşmesi aslında rakipler arasında gerçekleşen yatay bir yoğunlaşmanın özel bir türünü oluşturmaktadır. 10 Herhangi bir gerçek kişinin ya da özel sektör tüzel kişisinin kontrol ettiği üretim şirketleri aracılığıyla sahip olacağı toplam elektrik enerjisi kurulu gücü, bir önceki yıla ait yayımlanmış Türkiye toplam elektrik enerjisi kurulu gücünün yüzde yirmisini geçemez. 11 Herhangi bir gerçek kişinin ya da özel sektör tüzel kişisinin kontrol ettiği toptan satış şirketleri aracılığıyla toptan satışını yapabilecekleri elektrik enerjisi miktarı, piyasada bir önceki yılda tüketilen toplam elektrik enerjisi miktarının yüzde onunu geçemez. 8

9 Bu nedenle, bu dosya kapsamında yapılan hakim durum analizinde yakınsayan pazar bütünleşmesine ilişkin değerlendirme ayrı bir başlık altında yapılmıştır. Bu kapsamda, aşağıda dağıtıma ilişkin özelleştirmelerde hakim durum analizi şu üç başlık altında incelenmiştir: - Yoğunlaşmaya (yatay) ilişkin değerlendirme - Dikey bütünleşmeye ilişkin değerlendirme - Yakınsayan pazarlar bakımından değerlendirme a. Yoğunlaşmaya İlişkin Değerlendirme Dağıtım Hizmeti Pazarı: Elektrik dağıtım hizmeti pazarı açısından bakıldığında YEŞİLIRMAK ın ve diğer dağıtım şirketlerinin doğal tekel konumunda olduğu ve özelleştirme işlemlerinin kamu tekelinin özel tekele devri niteliğinde olacağı, başka bir ifadeyle mevcut hakim durumun korunacağı görülmektedir. Bu bakımdan devir işleminin alıcı taraf her kim olursa olsun mevcut hakim durumun (tekelin) el değiştirmesi anlamına geleceği, dolayısıyla yeni bir hakim durum yaratılması ya da mevcut bir hakim durumun güçlendirilmesinin söz konusu olmayacağı görülmektedir. Perakende Satış Pazarı: Perakende satış hizmetleri bakımından da özellikle serbest olmayan tüketiciler açısından piyasada faaliyette olan perakende satış firmalarının bulunmadığı ve dağıtıcının perakende satış tarifesinin düzenlemeye tabi olduğu da dikkate alındığında, anılan özelleştirme işlemiyle düzenlenmiş bir alanın devrinin söz konusu olduğu söylenebilir. Dolayısıyla dağıtım bölgesini kim alırsa alsın geçiş dönemi sonuna kadar %100 pazar payına sahip olacağı dikkate alındığında, yatay yoğunlaşma bakımından mevcut hakim durumun güçlenmesinin söz konusu olmadığı görülmektedir. Hemen belirtmek gerekir ki, bu değerlendirme salt elektrik perakende faaliyetleri bakımından yatay yoğunlaşmanın değerlendirmesi şeklindedir. Daha önce de belirtildiği üzere, yatay yoğunlaşma bakımından bir başka başlık da yakınsayan pazarlar konusudur. Serbest olmayan tüketicilerin serbest tüketici limitlerinin sıfıra indirilmesiyle tamamen serbestleşeceği ve serbestleşmese bile perakende şirketlerinin faaliyetlere başlamasıyla bu alandaki dağıtım firmasının sahip olduğu fiili tekelin ortadan kalkacağı görülmektedir. Bu noktada dağıtım firmasının bölgede %100 olan pazar payının rekabetçi pazar yapısına geçişin etkin bir şekilde sağlanabilmesi halinde zamanla düşmesi beklenmektedir. Bu noktada yapılacak özelleştirmenin, alıcı tarafın özelliklerine göre giriş engeli yaratacak şekilde elektrik dağıtım firmasının hakim durumunu güçlendiren bir özellik taşımaması gerekmektedir ki, yatay yoğunlaşma bakımından bu konu yakınsayan pazara ilişkin bölümünde yeniden ele alınmıştır. İkili Anlaşmalar Pazarı: Dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesinin sadece şebeke hizmetlerinin devri yönüyle değil, toptan satış pazarının talep tarafında piyasanın oluşması yönüyle de ele alınması gerekmektedir. Mevcut durumda dağıtım firmaları bölgelerindeki serbest olmayan tüketicilerin münhasır tedarikçisi oldukları gibi, serbest tüketicilerin de büyük bölümüne satış yapmaktadır. Söz konusu yerleşik dağıtım firmalarını devralacak olan teşebbüs, dağıtıma ilişkin teknik faaliyetlerle birlikte perakende satış işini ve müşteri portföyünü de devralacaktır. Geçiş dönemi sonunda bütün tüketicilerin serbest tüketici statüsüne geçmesinin beklenmesi ve 2013 ten itibaren dağıtım firmalarının perakende faaliyetlerini ayrı tüzel kişilik altında sürdürecek olması, dağıtım bölgelerine yeni tedarikçilerin girerek rekabetçi bir baskı yaratmaları beklentisini beraberinde getirse de, dağıtım faaliyetleriyle birlikte müşteri bilgilerine sahip olmak ve tüketici gözünde bölgenin dağıtım firması konumunda olmak gibi hususlar söz konusu dağıtım şirketlerine rekabetçi avantaj sağlayacaktır. Bu nedenle, özelleştirmeye tabi olan dağıtım şirketlerini devralan teşebbüslerin ikili anlaşmalar piyasasının talep tarafından da pay almış olarak kabul edilmeleri gerektiği ve söz konusu devir işlemlerinin toptan satış pazarında alım gücü bakımından da yoğunlaşma 9

10 oluşturup oluşturmadığının dikkate alınması gerektiği düşünülmektedir. Bu kapsamda, daraltılmış pazar tanımı olan dağıtım şirketlerine yapılan toptan satışlar itibarıyla bakıldığında, Türkiye deki dağıtım şirketlerinin 2008 yılı itibarıyla yapmış oldukları alım ve satımlar aşağıdaki tabloda yer almaktadır: Tablo -12: Dağıtım şirketlerine ait alım-satım ve kayıp kaçaklara ilişkin veri (2008) Alınan Satılan Kayıp ve Kayıp ve Elektrik Elektrik Kaçak Kaçak Dağıtım Şirketi İsmi (GWh) (GWh) (GWh) Oranı (%) Alınan Elektrikteki Pay (%) Satılan Elektrikteki Pay (%) Bölge 1 Dicle Elektrik ,2 9,15 3,82 2 Vangölü Elektrik ,9 1,62 0,83 3 Aras Elektrik ,2 1,43 1,21 4 Çoruh Elektrik ,7 1,59 1,66 5 Fırat Elektrik ,5 1,50 1,57 6 Çamlıbel Elektrik ,8 1,44 1,53 7 Toroslar Elektrik ,9 9,58 10,18 8 Meram Elektrik ,4 4,01 4,29 9 Başkent Elektrik ,3 7,64 8,17 10 Akdeniz ,17 4,43 11 Gediz Elektrik ,3 9,29 10,15 12 Uludağ Elektrik ,31 8,01 13 Trakya Elektrik ,70 4,01 14 İstanbul A. Yakası ,6 5,96 6,35 15 Sakarya Elektrik ,3 5,87 6,41 16 Osmangazi Elektrik ,2 3,34 3,69 17 Boğaziçi Elektrik ,36 13,87 18 Kayseri Elektrik ,50 1,63 19 AYDEM ,2 2,50 2,79 20 Göksu Elektrik ,3 2,24 2,42 21 Yeşilırmak Elektrik ,1 2,80 2,97 TOPLAM ,00 100,00 Tablodan da görüleceği üzere, YEŞİLIRMAK ın bütün dağıtım şirketleri içindeki payı %2,97 dir. Değerlendirmeye tabi tutulan ÇALIK, KOLİN ve LİMAK ın halihazırda dağıtım faaliyeti bulunmadığı dikkate alındığında, olası devir işlemlerinin ikilili anlaşmalar piyasasında dağıtım firmalarına yapılan satışlar bakımından hakim durum yaratılması gibi bir sakınca doğurmayacağı değerlendirilmektedir. b. Dikey Bütünleşmeye İlişkin Değerlendirme Elektrik endüstrisinin serbestleşme sürecindeki yeniden yapılandırılmasında üretim, iletim, dağıtım ve perakende satış faaliyetlerinin ayrıştırılması öngörülmekle birlikte, üretim ve perakende satış faaliyetlerinin bütünleşmesinin engellenmediği görülmektedir. Dikey bütünleşme, sağlıklı işleyen rekabetçi bir piyasa yapısı açısından hem olumlu hem de olumsuz sonuçlar doğurabilecektir. Üretim ve perakende satış bütünleşmesinin sağlanmasıyla elde edilen olumlu sonuçlardan birinin, tüm tüketicilerin serbest olmasıyla uzun dönemli ikili anlaşmaların azalması ve üretim yatırımlarının cazibesini kaybetmesi riskini azaltmaya yönelik olarak üretim yatırımlarının teşvik edilmesi olduğu söylenebilir. Bunun yanında, spot piyasada oluşacak değişken fiyat seviyelerine karşı da dağıtım/perakende satış firmalarının üretim ile bütünleşik bir yapıya sahip olmasının avantaj yaratacağı ileri sürülebilir. Tüm tüketicilerin seçme hakkı kazanmasıyla, dikey bütünleşmenin bir risk olmaktan çıkacağı yönünde görüşler bulunsa da, serbest olmayan tüketicilerden oluşan münhasır bir müşteri portföyüyle özelleştirilen dağıtım firmaları açısından, dikey bütünleşmenin rekabetçi yapı açısından hiçbir risk taşımadığını söylemenin mümkün olmadığı düşünülmektedir. 10

11 Dağıtım bölgelerinde perakende satış faaliyetlerinde rekabetin oluşturulması açısından, dağıtım şirketlerinin aynı ekonomik bütünlük içindeki üretim şirketleriyle ikili anlaşmalar yapmaları, yüksek fiyatla alınan elektriğin maliyetinin tüketicilere yansıtılması riskini taşımaktadır. Bu nedenle, iyi işleyen bir ikili anlaşmalar piyasası sağlanabilmesi açısından dağıtım ve üretim şirketlerinin özelleştirme işlemleri, dikey bütünleşme yönüyle de ayrıntılı olarak ele alınmalı ve hem yapısal hem de davranışsal olarak rekabetçi bir toptan satış piyasası oluşturulması sağlanmalıdır. Şüphesiz, üretimperakende satış bütünleşmesi ile piyasada hakim durum yaratma riski, üretim ve/veya perakende satış seviyelerinde yoğunlaşmanın varlığı halinde ortaya çıkacaktır. Bu noktada, bir önceki bölümde dağıtım/perakende seviyesinin ele alınmış olmasından hareketle, aşağıda kısaca Türkiye üretim pazarına göz atılacaktır. Öncelikle belirtmek gerekir ki, elektrik piyasasında kurulu güç bakımından kamunun egemenliği söz konusudur. Türkiye de 2008 yılı itibarıyla kurulu gücün üretici kuruluşlara göre dağılımı aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir: Tablo -13: Türkiye nin Yakıt Cinslerine Göre Kurulu Gücü (2008, MW) Kuruluşlar Termik Hidroelektrik Jeotermal Rüzgar Kuruluş Toplamı Oran (%) EÜAŞ 8690, , ,8 48,2 EÜAŞ'IN Bağlı Ortaklık Ortaklıkları 3.834, ,0 9,2 Mobil Santraller 262,7 262,7 0,6 Otoprodüktör + Üretim Şirketleri + İHD ,4 2372,8 363,7 29, ,8 42,0 TOPLAM , ,4 325, ,2 Kaynakların Kurulu Güce Katkısı (%) 66,0 33,1 0,9 0,1 %100 Burada hemen belirtmek gerekir ki, EÜAŞ a ait santraller (%48,2) ve EÜAŞ ın bağlı ortaklıkları (%9,2) gibi üretimini yaptıkları elektriği anlaşmalar çerçevesinde devlete satan santraller dikkate alındığında, Türkiye kurulu gücünün yaklaşık %57,4 ünün kamu kuruluşu ve onlarla ilişkili şirketler tarafından işletildiği görülmektedir. Türkiye de 2008 yılı itibarıyla elektrik üretiminin üretici kuruluşlara göre dağılımı aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir: Tablo -14: Türkiye nin Yakıt Cinslerine Göre Elektrik Üretimi, Brüt Talebi (2008, GWh) Kuruluşlar Termik Hidroelektrik Jeotermal Rüzgar Kuruluş Toplamı Oran (%) EÜAŞ , , ,1 37,82 EÜAŞ'IN Bağlı Ortaklık Ortaklıkları , ,8 11,51 Mobil Santraller 330,5 330,5 0,17 Üretim Şirketleri , ,9 40,55 Otoprodüktörler+ İHD ,6 750, ,7 10,12 TOPLAM (Türkiye) , , ,9 İthalat 789,4 0,40 İhracat 1.122,2-0,57 BRÜT TALEP (Tüketim) ,2 100 İhalede teklif veren teşebbüslerin sahip olduğu kurulu güç, üretim miktarı ve pazar paylarına ilişkin tablo aşağıdadır: Tablo 15: Teklif Sahibi Teşebbüslerin Elektrik Satım, Kurulu Güç ve Üretim Pazar Payları (2008) Türkiye Satılan Elektrik (MWh) Kurulu Güç Türkiye Tüketim Miktarı (MWh) Kurulu Gücü Üretim Pazar Payı (%) Kurulu Güç Pazar Payı (%) ÇALIK (.) (.) KOLİN (.) (.) ,2 LİMAK (.) (.) 11

12 Bütün bu veriler göstermektedir ki, teklif sahibi teşebbüslerin sahip oldukları üretim kapasiteleri dikey bütünleşme açısından rekabetçi risk doğuracak büyüklükte değildir. Dikey bütünleşme konusu, dağıtım ve üretim özelleştirmelerinde izlenen strateji kapsamında daha sonra gerçekleşecek olan üretim özelleştirmeleri aşamasında daha detaylı değerlendirmeyi gerektirecek bir husus olarak görülmektedir. Bu çerçevede, ÇALIK, KOLİN ya da LİMAK tan herhangi birinin YEŞİLIRMAK ı devralmasının dikey bütünleşme açısından da hakim durum yaratılması ya da mevcut bir hakim durumun güçlendirilmesi bakımından bir sakınca doğurmadığı değerlendirilmektedir. c. Yakınsayan Pazarlara İlişkin Değerlendirme Bilindiği gibi Türkiye 21 elektrik, 60 doğalgaz dağıtım bölgesine ayrılmıştır. Doğalgaz bölgelerinin ihalesi büyük ölçüde tamamlanmış olup şu anda elektrik dağıtım bölgelerinin özelleştirilmesine devam edilmektedir. Bunun yanında belediyelerin elinde bulunan doğalgaz şirketleri için ihale süreci devam etmektedir. Bu noktada yakınsayan pazarlar olarak kabul edilebilecek olan elektrik ve doğal gaz perakende faaliyetlerinin çakışması ayrı bir değerlendirme konusu oluşturmaktadır. Bununla birlikte, mevcut dosya kapsamında alıcı tarafların ilgili elektrik dağıtım bölgesiyle çakışan bir bölgede doğal gaz dağıtım faaliyeti bulunmadığı dikkate alındığında 12, yakınsayan pazar bütünleşmesi bakımından bu dosya kapsamında bir sakınca bulunmadığı değerlendirilmektedir. H.4.3. İhale Şartnamesinin 20. Maddesi Kapsamında Değerlendirme YEŞİLIRMAK ın özelleştirilmesine ilişkin tarihli ihale şartnamesinin devir ve teslim başlıklı 20. maddesi ile, ihale sonucu ÖYK kararının ardından yapılacak devrin, en az %51 ini ihaleye teklif veren teklif sahibinin oluşturacağı şirket ile tamamlanması öngörülmektedir. Söz konusu hüküm şu şekildedir; İhale sonucunda ÖYK tarafından tüzel kişiye satışın yapılmasına karar verilmesi halinde, Teklif Sahibi nin talebi durumunda idarece belirlenecek süre içerisinde sermayesinin en az % 51 ini (elli bir) ihaleye teklif veren teklif sahibinin oluşturacağı bir anonim şirket kurulacak ve Hisse Satış Sözleşmesi bu surette kurulacak anonim şirket ile yapılacaktır. İhale sonucunda ÖYK tarafından Ortak Girişim Grubu na satışın yapılmasına karar verilmesi halinde, İdarece belirlenecek süre içinde, Ortak Girişim Grubu Beyannamesindeki pay oranları esas olmak üzere sermayesinin en az % 51 ini (ellibir) ihaleye telif veren Ortak Girişim Grubu üyelerinin oluşturacağı bir Anonim Şirket kurulacak ve Hisse Satış Sözleşmesi bu surette kurulacak anonim şirket ile yapılacaktır. İhale sonucunda Teklif Sahibi nin kuracağı ve sermayesinin en az % 51 ini (elli bir) Teklif Sahibi nin oluşturacağı anonim şirketteki diğer hissedarların Rekabet Kurulundan ve EPDK nezdinde Kurul dan İdare ce belirlenecek süre içinde izin ve onay alması ve İdareye başvurması gerekmektedir. Hiç şüphesiz, ihale şartnamesinin 20. maddesi ile teklif sahibine verilen hakkın kullanılması aşamasında en az % 51 i teklif sahibi tarafından oluşturulacak yeni tüzel kişideki diğer hisselerin farklı bir teşebbüse ait olması ve bir kontrol değişikliğinin söz konusu olması halinde, bu işlemin yeni bir devir işlemi olarak ele alınması ve 4054 sayılı Kanunun 7. maddesi kapsamında yapılacak değerlendirmeyle yeni oluşuma izin verilip verilmeyeceğinin değerlendirilmesi gerekecektir. Yeni kurulacak anonim şirketin hissedarları içinde teklif sahibi dışında rekabet hukuku çerçevesinde farklı bir teşebbüsün bulunmaması halinde ise söz konusu işlemin yeni bir devir işlemi olarak bildirilmesine gerek olmadığı, mezkûr bildirim kapsamında verilen kararın yeterli olduğu 12 ÖYK ya sunulacak teklif listesinde yer alan CENGİZ in YEŞİLIRMAK elektrik dağıtım bölgesinde yer alan Samsun ve ANADOLU DOĞAL GAZ ın YEŞİLIRMAK elektrik dağıtım bölgesinde yer alan Amasya ve Ordu (Ordu da AKSA faaliyet göstermektedir) illeri doğal gaz dağıtımını elinde bulundurduğu görülmektedir. Bu çakışmaya ilişkin ayrıntılı değerlendirmeye CENGİZ ve ANADOLU DOĞAL GAZ a ilişkin hazırlanacak olan rapor sonucunda yer verilecektir. 12

13 düşünülmektedir 13. Bu nedenle, bu özelleştirme kapsamında, ÖYK kararının ardından YEŞİLIRMAK hisselerini devralacak şirketin hisselerinin % 51 inin Teklif Sahibine ait olması ve kontrolün de Teklif Sahibine ait olması durumunda anılan durumun yeni bir işlem olarak nitelendirilemeyeceği; ancak devralacak yeni şirket içerisinde Teklif Sahibi dışında başka teşebbüslerin bulunması ve bunlarla ortak kontrole sahip olunması durumunda bu işleme ilişkin olarak bildirim yapılması gerektiği değerlendirilmektedir. I. SONUÇ Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 1. Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş. nin %100 oranındaki hissesinin blok olarak satış yöntemiyle özelleştirilmesi kapsamında söz konusu hisselerin Çalık Enerji ve Sanayi Ticaret A.Ş. veya Kolin İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. veya Limak İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından devralınması işleminin, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun un 7. maddesi ve 1998/4 sayılı Özelleştirme Yoluyla Devralmaların Hukuki Geçerlilik Kazanabilmeleri İçin Rekabet Kurumuna Yapılacak Ön Bildirimlerde ve İzin Başvurularında Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ kapsamında izne tabi olduğuna, 2. Adı geçen teklif sahiplerinden herhangi biri tarafından gerçekleştirilecek muhtemel devralma işlemi sonucunda aynı Kanun maddesinde belirtilen nitelikte hakim durum yaratılmasının veya mevcut hakim durumun güçlendirilmesinin ve böylece ilgili pazarda rekabetin önemli ölçüde azaltılmasının söz konusu olmadığına, bu nedenle bildirim konusu işleme izin verilmesinde sakınca bulunmadığına OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir. 13 Nitekim ADÜAŞ ın Zorlu Grubu na devri işleminde İhale Şartnamesi nde bulunan benzer hükümden dolayı kurulan yeni anonim şirketin devir sözleşmelerini imzalaması aşamasında yapılan bildirim kapsamında Kurul, işlemin 4054 sayılı Kanun ve 1997/1 sayılı Tebliğ kapsamında olmadığına karar vermiştir. 13