Kitabın Türkçe Çevirisine Ön Söz

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Kitabın Türkçe Çevirisine Ön Söz"

Aysun Sezgin
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Ön Söz Belli bir uygulamayı destekleyen kanıt nedir? Kanıt, sağlam bir araştırmaya dayalı mı? Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencileri desteklemek ve eğitmek için en iyi yolları düşünüyorsak bu soruları kendimize sormamız gerekir. Eğitimde destekleyici kanıtları yeterince dikkate almadan program, materyal veya uygulama seçmek için sıklıkla ikna ediliriz. Sonuçta neler yapılabileceği konusunda anlaşmazlıklar ortaya çıkar. Çünkü kanıt olmadan bir kişinin düşüncesi diğerininki kadar iyidir. Ne mutlu ki, artık üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerde kullanılan birçok yaygın uygulamayı ele alan bir yayına sahibiz. Yazarlar, üstün zekâlılar ve yetenekliler eğitimi alanındaki bir grup uzmanın yardımıyla, bu öğrencilere yararlı olan birçok uygulamayı belirleme gibi önemli bir görevi üstlendiler ve bu uygulamaları bilgilendiren araştırma analizlerini ortaya koydular. Bu yeterince zor bir iştir. Fakat araştırmaları herkesin anlayabileceği şekilde özetlemeyi başardılar. Böylece araştırma sonuçlarından üstün zekâlı ve yetenekli öğrencileri en iyi şekilde nasıl destekleyecekleri konusunda kararlar vermede herkesin faydalanabileceği bir ürün ortaya çıkmış oldu. Belli bir uygulamadaki kanıt yeterince inandırıcı mı? Çocuklarımızın faydalanması için sunulan bu uygulamayla ilgili yeterince bilgiye sahip miyiz? Destekleyen araştırma güçlü ve saygın bir araştırma mı? Daha fazla bilgi için neye ihtiyacım var? Bu soruları kendinize sorun. Bu kitap, bu gibi tartışmalar için faydalı bir başlangıç noktasıdır. Ayrıca üstün zekâlı ve yetenekli öğrenciler için daha iyi ve daha etkili programlar şekillendirmemiz için bizlere yardımcı olacaktır. Pat O Connell Ross ABD Eğitim Bakanlığı xi

3 Kitabın Türkçe Çevirisine Ön Söz Türkiye de üstün yeteneklilerin eğitimi yeterince paradoksal bir görüntü ortaya koymaktadır. Uygulamada varız ancak bilimde yokuz. Oysa çoğu ülkede önce bir alanın bilimi gelişir daha sonra uygulamaları. Sanırım biz bu alanda tersinden mesafe kat etmişiz. Eğer bir alanın uygulamaları bilimsel kanıtlardan yoksun ise söz konusu alanda zamanla uygulama enflasyonu ve kirlenmesi de yaşanması pek doğal bir sonuç olacaktır. Çünkü bilim bir alanın temizlik süzgeci gibi doğruyu ve yanlışı birbirlerinden ayırt eder. Üstün yeteneklilerin eğitimi alanında bilimsel kanıtlara dayalı uygulamaların incelendiği bu kitap yalnızca Türkiye için değil dünya için de büyük bir kazançtır; çünkü kitapta doğrular ve yanlışlar bireysel inanışlar ile değil bilimsel kanıtlar ile ortaya konmaktadır. Bu alanda pek çok yanlış inanış ve tutum bulunmaktadır. Örneğin üstün yetenekli öğrencilerin okula erken başlamaları, erken okuma eğitimi almaları gibi pek çok konuda toplum genelinde o kadar yanlış algılar oluşmuş ki, bunları bir çırpıda zihinlerden silmek mümkün değildir. Bu tür yanlış inanışlar çocuğun gelecek yaşamında büyük izler bırakmaktadır. Örneğin bugüne dek görüştüğüm pek çok ebeveyn 3 yaşında okumaya çalışan çocuğunu okula başladığında sıkılır düşüncesi nedeniyle kitaplardan uzaklaştırmışlardır. Çocuğundan kitap saklayan ebeveynler ile de xiii

4 xiv ÜSTÜN ZEKÂLILAR EĞİTİMİNDE EN İYİ UYGULAMALAR karşılaştım! Çocuğa merak etme, düşünme, öğrenme, demek gibi bir şey. Peki, bu tür yanlış inanışlar nerelerden ortaya çıkmaktadır. Yanıtım çok keskin olacak: Uzmanlar ve eğitimciler. Ancak bunlar üstün yeteneklilerin eğimi alanındaki kişiler değil, başka alanlarda uzmanlıkları olan kişiler. Öyleyse bu kitabın öncelikli okuyucu kitlesini bu kişiler oluşturmalı. Üstün yeteneklilerin eğitimi alanında dünya genelinde pek çok uygulama örneği bulunmaktadır. Kitabın yazarları bu uygulamaları bilimsel titizlikle belirli bir sistem içinde inceleyerek 29 unu seçip bilimsel dayanakları ve eğitimsel uygulamaları ile tartışmışlardır. Kitabın Türkçeye kazandırılması ise Türkiye de üstün yeteneklilerin eğitimi alanı için büyük bir değerdir. Bu alandaki Türkçe kitap sayısı sanırım bir elin parmak sayısını geçmez. Ama damlaya damlaya göl olacaktır! Eğer her birimiz bir damla bırakırsak. Büyük bir çalışma içine girerek bu eseri Türk okuyucularına kazandıran yazarları kutluyorum. Ayrıca bu kitaba önsöz yazmamı isteyerek beni onurlandıran editörler Üzeyir Ogurlu ya ve Fatih Kaya ya çok teşekkür ediyorum. Uğur Sak 14 Temmuz 2014 A.C. SM.

5 Teşekkür Bu proje kapsamında aldığımız yardımlardan dolayı şanslıydık. Söze ABD Eğitim Bakanlığı Javits Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrenciler programından aldığımız maddi destekle başlamamız gerek. Pat O Connell Ross liderliğinde yetenek geliştirme için kanıt temelli uygulamaları içeren bir kitap basımı önemli bir girişim olarak görüldü. Bu kitaba önsöz yazarak bizi onurlandıran Pat a teşekkür ediyoruz. Proje için Washington da bir araya gelen komisyon üyelerine çok şey borçluyuz. Projeyi şekillendirmek ve daha ayrıntılı incelemeye alınması gereken uygulama önerilerini sunmak için projenin başlangıcında yüz yüze ve yoğun çalışmalarda bulundular. Bu gerçekten zor bir işti ve özverileriyle bu işin üstesinden geldiler. Bize yardımlarını esirgemeyen komisyon üyelerimiz: Phyllis Aldrich, Saratoga Warren Board of Cooperative Educational Services (BOCES); Joan Becker, Massachusetts Üniversitesi, Boston; Laurence J. Coleman, Tennessee Üniversitesi; Peggy Dettmer, Kansas State Üniversitesi; Bessie Duncan, Detroit Devlet Okulu, Emeritus; Evie Hiatt, Texas Eğitim Bakanlığı; Scott Hunsaker, Utah State Üniversitesi; James Kulik, Michigan Üniversitesi; Rosa Perez, City Okulları, San Diego, CA; Joyce VanTassel-Baska, xv

6 xvi ÜSTÜN ZEKÂLILAR EĞİTİMİNDE EN İYİ UYGULAMALAR College of William and Mary ve 1980 lerde genel eğitim için bu türde bir proje hazırlayan Herbert J. Walberg, Illinois Üniversitesi, Chicago. Komisyon üyeleri yazıların gözden geçirilmesinde de yardım etti. Değeri ölçülemez içgörülerinden dolayı onlara ve adlarını saymadığımız diğer eleştirmenlere teşekkür ediyoruz. Kitap bölümlerinin taslak çalışmasında ve düzenlenmesinde birçok meslektaşımızdan ve öğrencilerden aldığımız destek bizi mutlu etti. Onlara teşekkürlerimizi sunuyoruz: Andrea Newman, Rebecca Leib, ve F. Gillian Rejskind (4. Bölüm); Katie Boisvert (10. Bölüm); Andrea Newman (12. Bölüm); Rola Helou (15. Bölüm); Jeff Powell ve Lisa Linders (20. Bölüm); Jan Ellsworth (22. ve 27. Bölüm); Rebecca Leib (23. Bölüm) ve Yuan Jin-Hong (26. Bölüm). Bu kitaba çok değerli katkı ve önerileri oldu. Asistanlık ve büro yardımlarından dolayı üniversitelerimize de teşekkür etmemiz gerekiyor. Bu katkılar çok değerliydi ve projenin sekteye uğrayabileceği durumlarda ilerlemesini sağladı. Arkansas Üniversitesi Üstün Zekâlılar Eğitim Merkezi öğrenci ve personelinden bazı referans kaynaklarını bulmak, taslakları düzenlemek ve gerekli hizmeti sağlamak için defalarca yardım istedik. Gwen Millen ve Benjamin Hardy e kaynakça araştırmalarından dolayı; Lorna Bryant a yazılara yönelik akıl dolu fikirlerinden dolayı; Tommie Anthony ve Alicia Cotabish e anahtar materyaller için verdikleri maddi destekten dolayı özellikle teşekkür ediyoruz. Paulette Edison ve Cynthia Jackson a geçen yıl kritik zamanlarda verdikleri desteklerinden dolayı minnettarız. Meslektaşlarımızdan Jan Ellsworth, Corliss McCallister ve Betty Wood a belli araştırma alanlarındaki katkılarından dolayı teşekkür ediyoruz. McGill Üniversitesi öğrencileri Katie Boisvert, Rola Helou, Yuan Jin-Hong, Rebecca Leib, Lisa Linders, Andrea Newman ve Jeff Powell de projeye destek verdiler. Recommended Practices in Gifted Education: A Critical Analysis projesinde olduğu gibi bu projede de meslektaşımız F. Gillian Rejskind ın yardımlarından dolayı kendimizi şanslı olarak görüyoruz. Zalman Usiskin in, matematikle ilgili kanıt temelli uygulamalar konusunda ciddi yardımları oldu. Purdue Üniversitesi Üstün Zekâlılar Eğitimi Kaynaklar Enstitüsü ve Bilgi Hizmetleri ofisindeki üstün zekâlılar alanında çalışan meslektaşlarımıza destek ve katkılarından dolayı minnettarız. Mary Lou Mattes, bizim Purdue yazarımıza anahtar okumaların transfer edilmesinde devreye girdi. Yazarlardan Enersen ve Robinson üstün zekâlılar eğitiminde uzmanlık eğitimine John Feldhusen tarafından başlatılmış ve Sidney Moon tarafından devam ettirilmiş iki mezun kızımız. İlişkiler, yaşam boyu süren mesleki yaşamı güçlendirir. İkimize yol gösteren ve üçümüzün de arkadaşı olan coşkulu destekleyicimiz John Feldhusen e ayrıca teşekkür ediyoruz. Son olarak Linda Fiddler in, Pulaski Okul Bölgesi ve Arkansas Üniversitesi, Little Rock, Üstün Zekâlılar Eğitim Merkezi eski çalışanlarından, enerjik ve akıl dolu yazım yönetimi olmadan bu kitap kolayca ortaya çıkmazdı. O, okul bölgesinde eski ikinci dil sanatları koordinatörü olarak çok uzak mesafeden uçları birleştirecek bir

7 TEŞEKKÜR xvii virgül koyma yeteneğine sahip birisi. Onun yazı hazırlama konusundaki korkusuz bilgisayar uzmanlığı yıllarca hazırlanması sürecek işler için dayanak noktası oldu. Herhangi bir kusur varsa bizden kaynaklanmıştır. Kanıt temelli uygulamaların bize anlatacağı hikâye yi sizlere sunduğumuzu umuyoruz.