Sosyal Güvenlik Kurumunun Kapasitesinin Güçlendirilmesine Teknik Destek, Türkiye

Transkript

1 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Sosyal Güvenlik Kurumunun Kapasitesinin Güçlendirilmesine Teknik Destek, Türkiye Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir EuropeAid/126747/D/SV/TR Başlangıç Raporu

2 KISALTMALAR KO BBI ATK MFİB ABD AET AAD AB AP ABGS ABSGKO KKA EEP ILO İŞKUR MÇ YK AKSKOBS SKOBS ÇSGB SB MB ÜÜ MBUP PUB POY PEY YK SGKO KPS SGK SEM KDU TD EİA TL TDT ToR EE KDV Katılım Ortaklığı Bernard Brunhens International, Yüklenici, Konsorsiyum Lideri Avrupa Toplulukları Komisyonu Merkezi Finans ve İhale Birimi Türkiye Avrupa Birliği Delegasyonu Avrupa Ekonomik Topluluğu Avrupa Adalet Divanı Avrupa Birliği Avrupa Parlamentosu Avrupa Birliği Genel Sekreterliği AB Sosyal Güvenlik Koordinasyonu Kurumsal Kapasite Arttırma Entegre Eğitim Programı Uluslararası Çalışma Örgütü Türk İş Kurumu Mantıklı Çerçeve Yönetim Komitesi Avrupa Konseyi Sosyal Koruma ile ilgili Ortak Bilgi Sistemi Sosyal Koruma ile ilgili Ortak Bilgi Sistemi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (Türkiye) Sağlık Bakanlığı (Türkiye) Maliye Bakanlığı (Türkiye) AB Üye Ülkesi Müktesebatın Benimsenmesi için Ulusal Program Proje Uygulama Birimi Proje Ofisi Yöneticisi Proje Eğitim Yönetimi Yönlendirme Komitesi Sosyal Güvenliğin İkili ve AB düzeyinde koordinasyonu Kıdemli Program Sorumlusu Sosyal Güvenlik Kurumu Sosyal Eğitim Merkezi Kısa Dönem Uzman Teknik Destek Eğitim İhtiyaçları Analizi Takım Lideri Teknik Destek Takımı Şartname Eğitmenleri Eğitimi Katma Değer Vergisi 2

3 İçindekiler BAŞLANGIÇ RAPORU TASLAĞI İLE İLGİLİ YORUMLAR... ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 1. GİRİŞ ŞARTNAMENİN GÜNCELLENMESİ... ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 3. BAŞLANGIÇ EVRESİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR YÜKLENİCİNİN YAKLAŞIMI BİLEŞEN 1: EĞİTİM PROGRAMI Eğitim İhtiyaçları Analizi (EİA) Eğitim BİLEŞEN 2: FARKINDALIK ARTTIRMA Üç Farkındalık Arttırma Konferansı Destekleyici Faaliyetler İZLEME VE DEĞERLENDİRME İÇİN GÖSTERGELER LİSTESİ İLETİŞİM PLANI: RİSKLER VE TAHMİNLER PROJE ÇALIŞMA PLANI : ŞARTNAMEDE TANIMLANAN EĞİTİM İLE BAŞLANGIÇ RAPORUNDA ÖNERİLEN EĞİTİMİN KARŞILAŞTIRILMASI YASAL UYARI ANNEX 1:EĞİTİM İHTİYAÇLARI ANALİZİ VE EĞİTİM KONSEPTİ ANNEX 2: EĞİTİM İHTİYAÇLARI ANALİZİ ANKETİ ANNEX 3:İLETİŞİM PLANI ANNEX 4:İKİLİ ANLAŞMALAR

4 Başlangıç Raporu Taslağı İle İlgili Yorumlar Başlagıç Raporu Taslağı ile ilgili yorumlar PUB ve SGK dan alınan şekliyle başlangıç raporu taslağına çoktan eklenmiştir. MFİB den alınan yorumlar ise aşağıda belirtilmiştir. Alınan tüm yorumlar bu Nihai ve Üzerinde Anlaşılmış Başlangıç Raporuna yansıtılmıştır. AB-Türkiye işbirliği logosunun altında aşağıdaki metin yer almalıdır: Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. MFİB ve Faydalanıcı logolarının yerleri değiştirilmelidir. Kapak sayfası dışındaki sayfalara logo koymaya gerek yok. 4.sayfada yer alan ikinci paragrafın ilk cümlesi aşağıdaki gibi değiştirilmelidir: Proje kontratı 7 Ocak 2010 tarihinde imzalanmış ve Proje Açılış toplantısı 8 Ocak Cuma günü SGK da gerçekleştirilmiştir. 7.sayfanın 3.cümlesi aşağıdaki gibi değiştirilmelidir: Projenin tüm raporları PAO-MFİB başkanı Sn. Muhsin Altun un onayına tabidir. 30.sayfada, kısa dönem uzmanların çalışma günlerinin yer aldığı tablonun altına şu metin eklenmelidir çünkü kısa dönemli uzmanlar için öngörülen evde çalışma günlerinin oranı (%45) istisnai bir biçimde yüksektir: Bu günler belirticidir ve kısa dönemli uzmanların onaylanmaları sırasında gözden geçirmeye/değişikliğe tabi tutulacaklardır. Şartnamenin ek olarak Başlangıç Raporunda yer alması gerekli değildir. Raporun arka kapağında şu ibare bulunmalıdır: Bu baskının içeriği tamamen <yazarın/yüklenicinin/uygulayıcı tarafın adı> sorumluluğundadır ve hiçbir şekilde Avrupa Birliğinin görüşlerini yansıttığı varsayılamaz. 4

5 1. Giriş Bu rapor Türkiye Sosyal Güvenlik Kurumu nun (SGK) kapasitesinin güçlendirilmesi teknik destek projesinin Başlangıç Raporu dur ve Bernard Brunhes International (BBI) liderliğindeki konsorsiyumun Yükleniciler Ekibini temsilen Takım Lideri Sn. Gerry Fitzpatrick tarafından sunulmuştur. BBI konsorsiyumu dört kuruluştan meydana gelmiştir, BBI, AB de Gent Üniversitesi ve Ankara, Türkiye de ofisleri bulunan G&G ve Hifab. Proje kontratı 7 Ocak 2010 tarihinde imzalanmış ve Proje Açılış toplantısı 8 Ocak Cuma günü SGK da gerçekleştirilmiştir. Hem Takım Lideri hem de projenin ikinci kilit uzmanı ve aynı zamanda Eğitim Koordinatörü olan Sn. Harald Hauben, BBI dan gelen Finans ve Şirket temsilcileri ile birlikte açılış toplantısına katılmıştır. 4 Ocak 2010 tarihinden itibaren Konsorsiyum u temsil eden tam bir ekip Ankara da hazır bulunmuştur. Söz konusu ekipte BBI den Proje Yöneticisi Sn. Jan Spooren, Gent Üniversitesi nden Profesör Yves Jorens, BBI dan Finans Müdürü Sarah Vlastelic, BBI Proje Geliştirme Biriminden Sn. Denisa Meirosu, HiFab dan Sn. Esin Seitters ve Sn. Gözde Aysal ve G&G Danışmanlık tan Sn. Selma Gerçek ve Sn. H. Bülent Çakım yer almaktadır. O tarihte kontrat henüz imzalanmamış olsa da proje ekibi kontratın imzalanmasının ardından projeyi hızlı ve verimli bir şekilde başlatabilmek için MFİB, AB Delegasyonu ve SGK nın yanı sıra Konsorsiyum ortakları arasında toplantılara başlamıştır. Ayrıca, proje çerçevesinde yürütülecek olan eğitim faaliyetlerinde kullanılacak olan tesisleri görmek için SGK nın Eğitim Merkezi ne bir ziyaret gerçekleştirilmiştir. Projenin tüm ana paydaşları arasında iyi bir iş ilişkisinin kurulmasında yukarıda belirtilen başlangıç toplantıları çok başarılı olmuştur. Bu toplantılar sırasında hem proje konularına giriş yapılmış hem de tüm tarafların beklentileri ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmiştir. Projenin ve beklenen başarının önemi tüm ilgili taraflarca vurgulanmış ve tüm tarafların projeye kendilerince sağlanacak olan girdilerin önemini ve yüklenici firmanın yaklaşımının yanı sıra proje boyunca yürütülecek olan çalışmalarla ilgili bir iş planı sunmasından dolayı Başlangıç Raporu nun rolünü anlamalarına yardımcı olmuştur. Bu nedenle proje 8 Ocak 2010 tarihinde Açılış Toplantısı ile başlamıştır ve Takım Lideri bu tarihten itibaren proje faaliyetleri üzerinde çalışmaya başlamış ve Başlangıç Evresinde toplam 18 işgünü çalışmıştır. Projenin iki numaralı Kilit uzmanı ise 4 haftalık Başlangıç Evresinde, eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi ve uygulanacak olan eğitim programının geliştirilmesinde Takım Liderine destek vererek, 6 iş günü Ocak ve 5 iş günü de Şubat ayının başında olmak üzere toplam 11 iş günü çalışmıştır. 5

6 2. Proje Şartnamesinin (ToR) güncellenmesi Proje şartnamesi (ToR) 2006 yılında hazırlanmıştır ve bu nedenle de yazıldığı tarihten günümüze kadar gerçekleşen değişiklikleri gösterebilmek ve mevcut durumu yansıtmasını sağlamak için ayrıntılı bir şekilde gözden geçirilmesi gerekmektedir. Şartnamenin esaslarının ve ayrıntılarının geçerliliğini koruduğunu ve sadece ayrıntıların ufak bir bölümünde değişiklik yapılması gerektiğinin altını çizmek gerekir. Şartnamenin proje Yüklenicisi ve PUB tarafından yorumlanması sonucunda da öngörülen bir değişiklik olmadığı ortaya çıkmıştır fakat yüklenici Şartnamede belirtilenden daha fazla günde eğitim vermeyi önermektedir. Bunlar ayrıntılı iş planında gösterilmektedir ve incelendiğinde Yüklenicinin aslında öngörülmüş olan katılımcı sayısından daha fazla kişiye eğitim vereceği ve ayrıca seminer/çalıştay gibi bazı ek destek programları sağlayacağı görülmektedir. Şartnamenin hazırlanışından bu yana SGK tarafından gerçekleştirilen reform hemen hemen tamamlanmıştır. SGK tek başına Sosyal Sigortadan, Sağlık Sigortasından ve Primsiz Ödemelerden sorumlu olan bir kurumdur. Anladığımız kadarıyla bu süre boyunca bütünleştirme ile ilgili pek çok konuya değinilmiştir. Hala sonlandırılmamış olan bir belirli konu vardır, bu konularda da proje süresince Teknik Destek Takımı elinden geldiği ölçüde destek sağlayacaktır. Ayrıca 5510 numaralı kanun güncellenmiştir ve 5502 numaralı kanun da yürürlüğe sokulmuştur. AB Üyeliyi ile ilgili müzakere süreci Şartname hazırlandığından bu yana sürmektedir ve ÇSGB nin görev alanına düşen ilgili bölümler şunlardır: Fasıl 19: Sosyal Politika ve İstihdam ve Fasıl 2: İşçilerin hareket özgürlüğü. ÇSGB ayrıca rol alabileceği diğer yönetim politikası alanlarına da katkıda bulunmaktadır: Geçiş Politikası; İstatistikler; Yerleşme Hakkı ve Hizmet Sağlama Özgürlüğü; İşletme politikası ve endüstriyel politika; Bölgesel Politika; Hukuki ve Temel Haklar; Adalet, Özgürlük ve Güvenlik; Çevre; Malların ve İşçilerin Serbest Dolaşımı. ÇSGB nin doğrudan sorumluluğuna giren ve SGK yı da etkileyen alanlarda şimdiye kadar görülen ilerlemeler özetle aşağıdaki gibidir: 6

7 Fasıl 19 un izleme toplantısı Mart 2006 da gerçekleşmiştir ve Fasıl açılmıştır. Taslak eylem planı Ocak 2009 da sunulmuştur ve Avrupa Komisyonunun yorumları da Ağustos 2009 da alınmıştır. Aşağıdaki tablo ÇSGB için gelecekteki eylem ve ilgi alanlarını özetler: Fasıl 19: Sosyal Politika ve İstihdam Direktifler Eylemler İş Hukuku İş Sağlığı ve Güvenliği 3 5 İstihdam Politikası - 13 Sosyal Koruma Sosyal İçerme - 3 Kayıt dışı Çalışma Eşit Fırsatlar 6 12 Ayrım Karşıtlığı 2 6 Sosyal Diyalog Engelli Kişiler Avrupa Sosyal Fonu/Katılım Öncesi - 2 Mali Yardım Kurumsal Kapasite - 19 İşçilerin Serbest Dolaşımı ile ilgili olan Fasıl 2 için 2009 ilerleme raporunda bazı konular askıda kalmış olarak listelenmiştir. Bunlar genellikle Kamu İstihdam Hizmetlerinin kapasitesi ve sosyal güvenlik tasarılarının (temel olarak SGK) koordinasyonu için idari kapasitenin arttırılması ile alakalı konulardır. Özet olarak ilerleme kaydedilmektedir fakat değinilmesi gereken konular mevcuttur. Başlamakta olan proje pek çok açıdan sosyal güvenlik tasarılarının koordinasyonu için kapasitenin artırılması ile alakalı bazı konuların ele alınmasında yardımcı olacaktır. Dolayısıyla SGK bünyesinde gerçekleşen başarılı bir proje aynı zamanda bu bakımdan da katkı sağlayıcı olarak değerlendirilebilir. Sonuç olarak Şartnamenin temelinde yatan özellikler ve amaçlar değişmemiştir ve bu projenin çalışmalarının ilgisi ve önemi Avrupa Birliği üyeliği için müzakere sürecinde olumlu bir destek olarak görülebilir. 3. Başlangıç Evresinde yapılan çalışmalar Çalışmanın başından beri Yüklenici ile PUB arasındaki etkileşim son derece kuvvetlidir ve lojistik konulara vakit geçirmeden değinilmiştir. SGK, Takım Lideri ni ve asistanını ilk çalışma haftasında kullanılmak üzere merkez binasındaki 116 numaralı odaya yerleştirmiştir. PUB proje ekibinin günlük çalışmalarını kolaylaştırmak için ilave oda temin etmiştir numaralı oda 25 Ocak 2010 tarihinden itibaren proje ekibinin kullanımına sunulmuştur. Proje ekibi, proje süresince her iki odayı da kullanacaktır. PUB 13 Ocak 2010 dan başlamak kaydıyla 18 ve 25 Ocak 2010 tarihlerinde haftalık toplantılarını gerçekleştirmiştir. Bu toplantılarda proje faaliyetleri, öncelikleri ve yürütülmekte olan günlük çalışmalara değinilmiştir. Bir sonraki karara kadar haftalık toplantıların her Pazartesi yapılması kararlaştırılmış ve projenin Başlangıç Evresinin tatmin edici bir şekilde tamamlanmasının ardından haftalık olarak devam edebileceği ya da uygun görülmesi halinde iki haftada bir gerçekleştirilebileceği öngörülmüştür. 7

8 Yapılan tüm toplantıların tutanakları tutulmuştur ve gerek duyulduğunda ulaşılabilir durumdadır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcisi (ÇSGB) Sn. Celal Polat PUB a liderlik ve rehberlik etmiş ve ÇSGB de yürütülmüş olan projelerde edindiği değerli deneyimleriyle projenin bu önemli aşamasında SGK üyelerine destek vermiştir. ÇSGB temsilcisi Sn. Polat ın yapmış olduğu ayrıntılı sunum (ve destekleyici belgeler) ve kendisiyle yapılan görüşmeler proje ekibine Fasıl 2 ve Fasıl 19 ile ilgili gelişmeler ve müzakerenin mevcut durumuyla ilgili güncel bilgi sağlamıştır. Takım Lideri ve Proje Asistanı, Sn. Gözde Aysal (Hifab), proje ekibine dâhil edilecek kişilerin mülakatlarını 18 Ocak tarihinden önce tamamlamış ve iki mütercimtercüman, Sn. Arzu Burcu Tuner Dedeoğlu ve Sn Damla Ergüven (her ikisinin de ÇSGB de yürütülmüş olan bir Eşleştirme Projesi nden deneyimi bulunmaktadır) ve bir Proje Ofis Asistanı, Sn. Nurca Tuzcuoğlu da proje ekibine katılmıştır. Bu kişiler tam zamanlı proje personeli olarak görevlendirilmiştir ve proje boyunca kesintisiz olarak SGK binasındaki proje ofisinde Yüklenici için çalışacaklardır. 19 Ocak 2010 tarihinde MFİB den projenin uygulanmasından sorumlu sözleşme yöneticisi Sn. Ebubekir Sıddık Arslan ile SGK binasında bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantı tüm tarafların projeyle ilgili süreçleri ve prosedürleri anlamalarına yardımcı olmuş ve faturaların, zaman çizelgelerinin, raporların ve SGK aracılığıyla MFİB den talep edilecek olan her türlü onayın sunulmasıyla ilgili ortak bir anlayış benimsenmiştir. Yönlendirme Komitesi SGK tarafından kurulacaktır ve ilk toplantı Takım Liderinin ilk Ara Dönem Raporu nu sunmasından bir ya da iki hafta sonra Temmuz 2010 da yapılması öngörülmektedir. Projenin tüm raporları PAO-MFİB başkanı Sn. Muhsin Altun un onayına tabidir. Görünürlükle ilgili hususlar da görüşülmüştür. SGK nın 25 in üzerinde kuruma gönderdiği davetin üzerine 21 Ocak 2010 Perşembe günü Paydaş temsilcileriyle bir toplantı yapılmıştır. SGK Strateji Geliştirme Başkanlığı Başkanı ve aynı zamanda Kıdemli Program Görevlisi (SPO) Sn. Ahmet Açıkgöz ün açılış konuşmasının ardından Proje Koordinatörü Sn. Birsen Benli ve Takım Lideri birer sunum yapmıştır. AB ve Dış İlişkiler Dairesi Başkan Vekili Sn. Serdar Türkeri toplantıya başkanlık etmiştir. Katılımcılardan projeden beklentileri ve proje faaliyetlerine, özellikle eğitim programına olan ilgileri ile bu çalışmalara hangi düzeyde katılmak istedikleri konusunda görüş bildirmeleri istenmiştir. Projeyle belirli açılardan ilgilenen taraflar, kilit uzmanlar ve PUB temsilcileriyle birebir görüşme yapmak ve eğitimle ve diğer konularla ilgili ihtiyaçlarını daha ayrıntılı tartışmak üzere 26 Ocak Salı günü SGK binasındaki proje ofisine davet edilmişlerdir. Diğerleri de projeyle bağlantılı olarak ilgi alanlarını ve ihtiyaçlarını telefonla bildirmiştir. Bu görüşmelerden elde edilen bilgiler Başlangıç Raporuna dâhil edilen eğitim planının ayrıntılarına eklenmiştir. Proje ekipmanlarının satın alınması için KDV muafiyet belgesinin alınması beklenmektedir. Proje ekibinin tüm üyeleri kendi dizüstü bilgisayarlarını kullanmaktadır ve yazıcı olarak da SGK nın geçici olarak erişim sağladığı bir yazıcı ile G&G nin yine geçici olarak getirdiği yazıcılar kullanılmaktadır. Ayrıca G&G Paydaşlarla yapılan toplantıda hem basılı malzemenin hazırlanması hem de toplantı sırasında sunulan ikramlar konusunda projeye destek vermiştir. Proje Ekibindeki çevirmenler SGK ya yeni kanunlardan biri olan 5502 sayılı Kanunun çevirisi ve üzerinde bazı değişiklikler yapılmış olan 5510 sayılı Kanunun 8

9 güncellenmesi konusunda destek vermektedir. Proje ekibi Yönlendirme Komitesi toplantıları dışında yapılacak olan tüm toplantıların tutanaklarını hazırlayacaktır. Yönlendirme Komitesi toplantılarının tutanakları tamamen SGK nın sorumluluğundadır. Taslak Başlangıç Raporu PUB ın ilk izlenimini ve yorumlarını almak üzere 4 Şubat 2010 tarihinde gönderilmiştir ve nihai taslak da hem İngilizce hem de Türkçe olarak 8 Şubat Pazartesi 2010 tarihinde sunulacaktır. Başlangıç Raporu nu görüşmek ve son halini vermek için yapılacak olan aylık toplantının, taslak üzerindeki görüşler alındıktan ve güncelleme yapıldıktan sonra 22 Şubat 2010 tarihinde yapılması planlanmıştır. 4. Yüklenicinin Yaklaşımı Yüklenicilerin Başlangıç Evresindeki yaklaşımı PUB ve SGK ile etkileşime ve haftalık toplantılara katılıma dayanmaktadır. Proje şartnamesiyle ilgili ortak bir anlayış geliştirebilmek ve yapılacak işler konusunda da ortak bir görüş oluşturabilmek için proje şartnamesinin hazırlanma sürecinde de yer almış olan Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi nden Sn. Varol Dur (BUP toplantısında gözlemci) ve Proje Koordinatörü Sn. Birsen Benli ile düzenli görüşmeler yapılmıştır. Takım Lideri ve eğitim koordinasyonundan sorumlu Kilit Uzman SGK daki muadilleriyle yaptıkları görüşmelerden edindikleri izlenimleri paylaşmak ve proje için eğitim programının ilk taslağını tamamlayabilmek için düzenli olarak e-posta ile temas halinde kalmıştır. Proje süresi boyunca Takım Lideri ve Kilit Uzman SGK binasındaki proje ofisinde düzenli olarak bulunacaktır. Takım Liderinin projedeki başlıca görevi: projenin günlük çalışmalarının en iyi şekilde sürdürülmesini sağlamak, planlanan faaliyetler için tüm ayarlamaların yapıldığından emin olmak, uzmanların projeye girdi sağlamak konusunda en iyi şekilde hazırlanmalarını sağlamak, yürütülecek olan her program için gerekli materyallerin çevirisinin tamamlandığından emin olmak ve proje boyunca planlanmış olan tüm faaliyetlerin gerçekleştirilmesini ve kalite güvencesini sağlamaktır. Kilit uzman ise Eğitim Programının önerildiğine uygun şekilde yürütülmesini sağlayacak ve eğitim faaliyetleri ve önerilen seminer ve konferansların belirli bölümlerinde eğitmen olarak da yer alacaktır. Paydaşların geniş bir yelpazede katılması sağlanmıştır. Projenin yaklaşımı, paydaşlarla daha yakın ilişkiler geliştirmek için doğrudan SGK ile çalışmak ve gerektiğinde paydaşları temsilcilerinin belirli eğitim programlarına dâhil olmasını sağlamak yönünde olmuştur. Çalıştay ve konferanslara katılmaları da öngörülmektedir ancak belirlenmiş olan bazı ihtiyaçlar aşağıda sunulan eğitim yaklaşımına dâhil edilmiştir. Yüklenicinin ayrıntılı yaklaşımı burada Şartname nin iki ana bileşeni alında açıklanmıştır. Bu Projenin bir eğitim projesi olduğu sıklıkla belirtilmekle birlikte farkındalık artırma bileşeni de eşit derecede öneme sahip bir konudur ve aşağıda bununla ilgili açıklamalara da yer verilmektedir. 9

10 4.1 Bileşen 1: Eğitim Programı Eğitim İhtiyaçları Analizi (EİA) Şartnameye göre Yüklenicinin Başlangıç Evresi nde bir Eğitim İhtiyaç Analizi (EİA) yapması gerekmektedir. EİA nın tam anlamıyla yapılabilmesi için anket formlarını dağıtacak ve gönderilen her bir anket formunun ardından konuyla ilgili bir görüşme yapılması için zamana ihtiyaç vardır. Proje ekibi bu yaklaşımı sürdürmek istemekle birlikte Başlangıç Evresi (4 hafta) için öngörülen sure içerisinde bunun gerçekleştirilmesi mümkün değildir. PUB haftalık toplantılarında yapılan tartışmalar sırasında gerek ÇSGB, gerekse SGK temsilcileri proje çerçevesinde yapılacak olan AB Tüzükleriyle ilgili eğitime katılacak olanların konuyla ilgili neredeyse hiç bilgi sahibi olmadığını dile getirmişlerdir. Bunu doğru olduğu kabul edildiğinde şu anda, ya da ilerleyen bir dönemde Avrupa Sosyal Müktesebatı (AB Tüzükleri vb.) ilgili olarak bir EİA yapılması çok da anlamlı gözükmemektedir. Böyle bir analiz çalışmasının yapılması ancak bu konudaki bilgi düzeyinin çok düşük olduğunu ya da bu alanda hiç bilgi birikimi bulunmadığını doğrulamaya hizmet edecektir. EİA dan elde edilecek sonuçların belirli katılımcı grupları için en uygun eğitim programlarının geliştirilmesi sürecine katkıda bulunması amaçlanmaktadır. Proje kapsamında eğitim verilecek başlıca grup SGK personelidir ve yukarıda da belirtildiği gibi çoğunluğun konuyla ilgili bilgi birikimi neredeyse hiç yoktur. 26 Ocak 2010 tarihinde çeşitli paydaşlarla (7) gerçekleştirilen görüşmeler yoluyla bir Eğitim İhtiyaç Analizi yapılmıştır. Söz konusu görüşmeler ya da toplantılar sırasında aşağıdaki unsurlar netlik kazanmıştır: Haftalık PUB toplantılarında ifade edilen düşünce doğrudur; buna göre kişilerin AB Tüzükleriyle ilgili bilgi düzeyi oldukça düşüktür. Bazıları AB Tüzüklerinin varlığından ve etkilerinden haberdardır ve hata uyulması ve uygulanması gereken farklı prensipler olduğunu da anlamıştır ancak bu kişiler kendilerinin azınlıkta olduğunu ve diğerlerinin böyle bir anlayışa sahip olmadığını kabul etmektedir. Birbirinden bağımsız olarak yürütülen bu görüşmelerden elde ettiğimiz bulgular aynı zamanda paydaşların Giriş Eğitimi olarak tanımladığımız eğitim paketiyle ilgilendiklerini, az sayıda bir grubun daha yoğun eğitimlerle ilgilenebileceğini, paydaşların genel olarak çalıştaylara katılmak istediklerini ve eğer mümkünse bir ikisinin de eğiticilerin eğitimi programında yer almak istediklerini göstermiştir. Eğitim ihtiyaçlarını tanımlayabilmek için Ek B de sunulan, bilgi ve beceri düzeylerini belirleyerek eğitime katılacak bireylerin eğitim ihtiyaçları konusunda projeyi bilgilendiren bir anket formu hazırlanmıştır ve bu form eğitime katılması öngörülen tüm katılımcılara gönderilecek, elde edilen geri bildirimlere göre Yüklenici, PUB ile birlikte eğitim gruplarını oluşturacaktır. Bilgi düzeyi birbirine yakın olan kişilerin aynı grupta toplanması hedeflenmektedir, böylece örneğin İngilizce düzeyi iyi olanlar aynı grupta toplanacaktır ve böylece eğitim sırasında (her ne kadar çevirmenler eğitim boyunca Eğiticinin yanında olsa da) tam zamanlı çeviri gereksinimi duyulmayacaktır ve bu grubun eğiticiyle daha güçlü bir etkileşim içinde olabilecektir. Diğer taraftan tüzükler konusunda belirli bir bilgi birikimi olanların bir araya getirilmesiyle de gerek eğiticinin gerekse katılımcıların konuların üzerinden daha hızlı geçmesi mümkün 10

11 olacak ve bu gruplarda büyük olasılıkla Giriş Eğitimi paketine duyulan ihtiyaç daha az olacağından AB tüzükleriyle ilgili daha yoğun ve ayrıntılı eğitimlere geçiş yapılması kolaylaşacaktır. Bu yaklaşım SGK dan PUB üyeleriyle de görüşülmüş ve Kabul edilebilir olduğuna karar verilmiştir; potansiyel katılımcıların isimleri ve yerleri netlik kazandığında uygulamaya geçilecektir Eğitim Şartnamede eğitim için öngörülen tüm ihtiyaçlar dikkatle incelenmiştir ve şartnamede tanımlanan eğitim faaliyetlerinin asgariyi belirlemesi suretiyle daha kapsamlı eğitim verilmesi gerektiği proje ekibi tarafından doğrulanmıştır. Şartnamede gerçekleştirilmesi öngörülen Entegre Eğitim Programı aşağıdaki şekilde tasarlanmıştır: 1. AB Tüzükleri ve bunların uygulanması (100 kişi); 2. Proje Yönetim Döngüsü (25 kişi); 3. Eğiticilerin Eğitimi (20 kişi) 1. Sosyal Müktesebat (AB Tüzükleri vb.) ve Uygulanması: SGK daki muadillerimizle yapılan görüşmelerde ve PUB toplantılarında gerekli eğitim programının çeşitli şekillerde kategorilere ayrılabileceği anlaşılmıştır, buna göre: 1. Kurumdaki kişilerin Sosyal Müktesebatın gereklerini ve Türkiye üzerindeki etkilerini anlamalarını sağlayacak belirli düzeyde ayrıntıya sahip yüksek seviyede eğitim. Dolayısıyla sonraki süreçte (bundan böyle Yönetim Grubu olarak adlandırılacak olan 1 grup) gerçekleştirilecek olan ilgili işlere olan desteği arttırır, bu grup 15 ila 25 kişiden oluşur ve proje boyunca bu grup için bir düze kısa çalıştay veya sunumlar gerçekleştirilir; 2. Seçilen personel (özellikle İkili Antlaşmaların uygulanmasından sorumlu olan Genel Müdürlüklerin personelinin katılımcı olarak yer alacağı 25 kişilik Stratejik - İşlevsel Grup) için çok daha ayrıntılı bir eğitim; ve 3. Sosyal Müktesebata, AB İlkelerine ve AB Tüzüklerine/Direktiflerine giriş niteliği taşıyan eğitim (toplamda 125 kişinin katılımının öngörüldüğü ve her birinde 25 kişi olmak üzere beş ayrı grupta gerçekleştirilecek olan Genel Grup); Grup 1 Yönetim: Yönetim için yaklaşımımız oldukça basit ve doğrudandır ve kısıtlı zaman, günlük sorumlulukları nedeniyle katılamama, ilgi düzeyi ve projenin çalışmaları için genel destek gibi pek çok faktörden etkilenmiştir. Tüm bunlardan yola çıkarak bu gruba yaklaşımımız aşağıdakileri içeren sunumların yapıldığı kısa çalıştayları içerecektir: Sosyal Müktesebata ve AB Yönetmelik, Direktiflerine vb. giriş; Aşağıdaki gibi konularda belirli sunumlar: Dolaşım özgürlüğü; Muamele Eşitliği; Yaşlılık, malullük ve gazilik yardımları; 11

12 Hastalık Bölümü; İşsizlik Bölümü; Aile Yardımları; İş Kazaları ve Mesleki Hastalıklar; Kapsama ile ilgili mevcut durum ve Türkiye deki yasalar ve Sosyal Müktesebat ile ilgili olarak boşluk analizi; Sosyal Müktesebatın uygulama gereklilikleri ile alakalı kapasite meseleleri. Başlangıç Sürecinin hemen ardından bu çalıştaylar yönetim temsilcileri ile tartışılacaktır ve fikir birliği sağlanacaktır ve uygulamaya geçmeden önce PUB toplantısında karar alınacaktır. Grup 2 Stratejik ve İşlevsel: Bu grup pek çok açıdan gelecekte Sosyal Müktesebat alanında yapılacak olan çalışmalar için kilit durumundadır çünkü bu grup müzakerelerde yer alan ve şu anda sürmekte olan 23 ülke ile aradaki İkili Anlaşmalarla ilgili bilgi sahibi olan kişilerden oluşur. Bu grubun yetenekleri ve becerileri geleceğe yönelik ihtiyaçların saptanmasında yardımcı olacaktır ve proje boyunca bu grup en yoğun eğitimi görecektir. Müzakerelerde görev alan yaklaşık 15 kişinin ve İkili Görüşmelerin uygulanması ile ilgilenen de 10 kişinin katılımını bekliyoruz. Bu kombinasyon mevcut durumla ilgili derinlemesine bilgi sahibi olunmasını sağlayacaktır ve AB Üyeliği süreci ile alakalı olan geleceğin koşullarıyla ilgili ayrıntılı bilgi sahibi olunacaktır. Bu grup için önerilen eğitim Mart/Nisan 2010 dan Ekim/Kasım 2010 a kadar sürecek olan 5 grup çalıştaydan oluşur, her bir çalıştay 5 günden oluşur ve Sosyal Müktesebatla ilgili olarak Türkiye yi ilgilendiren konuların daha iyi anlaşılmasını destekleyecek, her bir bölümle ilgili vaka incelemeleri olacaktır. Şartnameye göre aşağıdaki alanlar kapsanmalıdır: 1. Emeklilik Maaşları; 2. Hastalık, rahatsızlık, malullük ve analık; 3. Primsiz ödemeler; 4. İşsizlik; ve 5. Aile Yardımları. Amacımız eğitimi mümkün olduğunca kapsamlı ve ayrıntılı yapmak. Eğitim aşağıdaki modülleri içerecektir: Konular AB anlaşmaları ve kurumların işleyişi: giriş Sosyal politika ve AB: giriş Avrupa da sosyal güvenlik: genel kavramlar ve sosyal güvenlik ilkeleri AB Koordinasyon Tüzüklerinin ilkelerine giriş Eşit muameleye giriş AB de refah devletlerinin tipolojisi Sosyal güvenliğin idari yönleri Sosyal güvenliğin finansmanı AB de sağlık sistemleri ve sorunlar AB de işsizlik sigortası AB de yaşlılığa karşı koruma 12

13 AB de sosyal güvenlikte son gelişmeler ve ekonomik krizin etkileri Avrupa sosyal politikasının dönüşümü Ulusal sosyal hukukta Avrupa etkisi: sosyal hukukta Avrupa araçlarına genel bakış (sosyal güvenlik ve iş hukuku) 1. Koordinasyonun tarihçesi ve kilit kavramları: İşçilerin serbest dolaşımından Avrupa vatandaşlığına kadar; 2. Tüzüklerdeki farklı sosyal güvenlik tasarısı türlerinin bütünleştirilmesi Avrupa hukukunda ve uluslararası hukukta koordinasyon kavramı: AB Tüzükleri/ikili ve çoklu anlaşmalar/üyelik anlaşmaları/avrupa Konseyi ve aralarındaki ilişki 1. Koordinasyonun kurumsal çerçevesi: Avrupa Komisyonu, Konsey, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Adalet Divanı, ulusal mahkemeler ve idareler ve diğer aktörler 2. Avrupa koordinasyonu alanında Avrupa entegrasyonu aracı olarak Avrupa Adalet Divanı 1. Üyelik yolundaki güçlükler (entelektüel, siyasi ve idari) 2. Koordinasyon ve genişleme: bir Üye Ülkeden deneyimler de dâhil olmak üzere farklı süreçler Koordinasyonun temel ilkeleri (muamele eşitliği, uygulanabilir mevzuat, kazanma sürecinde hakların korunması, kazanılmış hakların korunması) 1. AB Tüzüklerinin 1 uygulanmasında personel ve malzeme alanları 2. Değişen sosyal güvenlik sistemlerinin ve yeni ödemelerin getirdiği zorluklar Uygulanabilir mevzuatla ilgili kurallar: değişen iş piyasalarının güçlükleri Hastalık bölümü* 1. Emeklilik maaşları, Gazilik ödemeleri ve Malullük ödemeleri* 2. İş kazaları/mesleki hastalıklar* İşsizlik bölümü* Aile yardımları* 1. AB düzeyinde Tüzük uygulaması 2. Yönetimler arası işbirliği ESSI (sosyal güvenlik bilgisinin elektronik alışverişi) Tüzüklerin ötesinde: diğer kaynaklar ve koordinasyon alanları ile bağlantı: Avrupa Komisyonu Anlaşması, İkamet Direktifi, ek ödemelerin koordinasyonu 1. AB Tüzükleri ve geleceğe yönelik güçlükler 2. Özet ve Sentez 3. Katılımcılar ile Açık Tartışma *Yukarıda yer alan her bir bölüm ile ilgili olarak Türk deneyimlerini, sonuçta ortaya çıkan etkiyi ve öğrenmeyi bağlama oturtabilmek için vaka incelemeleri yapılacaktır. Ortaya çıkan sonuç, katılımcıların Sosyal Müktesebat (AB Tüzükleri/Direktifleri vb.) altında yatan bağlamı ve ilkeleri anlamalarını sağlayacak bir Giriş modülüyle başlayan, Şartnamenin tüm yönlerini kapsayan bir dizi eğitim programıdır. Grup 3 Genel Grup: Bu grup Sosyal Müktesebatla ilgili anlayışlarını geliştirmekte ve üyelik sürecinde uygulama için gerekli olanların idrakinde eğitimlerden yardım alacak olan sosyal güvenlik uzmanlarını (ve sosyal güvenlik uzman yardımcılarını) kapsar. 1 Şartname 1408/71 numaralı AB Koordinasyon Tüzüğüne ve 574/72 numaralı Uygulama Tüzüğüne atıfta bulunur. 1408/71 ve 574/72 numaralı tüzüklerin yerine geçecek olan 883/2004 numaralı Tüzük 1 Mayıs 2010 tarihinde, tüm üye ülkelerde olduğu gibi Türkiye de de uygulanmaya başlayacaktır. 13

14 Katılımcılarının pek çoğu bu alanda bilgi sahibi olmadığı için veya eğitim almamış oldukları için verilecek olan eğitimin düzeyi genel seviyede ayarlanmalıdır, böylece 2 numaralı Grubun alacağı ayrıntılara değinmeden iyi bir anlayış geliştirilmesi sağlanabilir. Bu da şuna dayanmaktadır; bu grup Sosyal Müktesebatın uygulanışı ile günlük düzeyde ilgilenmez ve ihtiyaçları uygulama becerilerinden çok faydalı bilgi, anlayış geliştirme üzerinedir. Bu grup için, kilit konular hakkında yüksek düzeyde bilgi sağlayacak olan 5 günlük bir eğitim programı öneriyoruz. Bu eğitim tarafından kapsanan kişilerin sayısından ötürü 25 kişilik her bir grup için 5 program düzenleyeceğiz. Dolayısıyla bu tekrarlardan oluşan bir eğitim programıdır ve bu nedenle fazla sayıları oldukça fazla olan katılımcılar için katılımı kolaylaştırır. EİA yı kullanarak eğitim için 5 grup oluşturacağız, her bir grubun ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için eğitimin içeriğinde küçük değişiklikler yapılırken Sosyal Müktesebatın genişleyen gerekliliklerinin iyi anlaşılmasını hedefleyen genel yaklaşım korunacaktır. PUB ile yapılan Başlangıç Raporu taslağı tartışmaları sırasında Genel Grubun ek eğitim konularından faydalanabileceğine kanaat getirilmiştir: 1. AB Eşitlik Direktifleri 2. Sosyal güvenlikte eşit muamele 3. Sosyal koruma ve içerme ile ilgili Açık Koordinasyon Yöntemleri 4. AB üye ülkelerinde emeklilik politikalarındaki son gelişmeler 5. AB üye ülkelerinde sağlık sigortasındaki son gelişmeler 6. AB üye ülkelerinde aile yardımlarındaki son gelişmeler 7. Üye ülkelerde işsizlik yardımlarındaki son gelişmeler 8. İş kazaları ve mesleki hastalıklar 9. AB üye ülkelerinde Sosyal Güvenlik: karşılaştırma 10. AB ve sosyal hizmetler (tedarik, devlet yardımlarının düzenlenmesi, nitelik ) 11. AB Hizmet Direktifi ve sosyal hizmetler 12. İstihdam ve sosyal politikalar alanında AB de görülen son gelişmeler 13. AB ve Avrupa Sosyal Fonu (ESF) 14. AB de engellilik politikaları 15.AB de esnek güvence 16. Ek emeklilik tasarıları 17. AB de istihdam politikaları 18. Lizbon Anlaşmasından sonra AB deki son gelişmeler 19. AB de yoksulluk ile mücadele 20. Ekonomik krizin sosyal güvenlik sistemleri üzerindeki etkileri 21. Avrupa Sağlık Sigortası kartı 22. Avrupa Sosyal Gündemi 23. AB de demografi ve yaşlanma ve sosyal koruma sistemleri üzerindeki etkileri 24. AB de istihdam ve sosyal istatistikler 25. İstihdam ve sosyal alanda Avrupa Adalet Divanı hukuk davalarına genel bakış 26. AB de halk sağlığı 27. AB de vergilendirme 14