GÖLLER BÖLGESİ İÇSULARININ CHIRONOMIDAE VE CHAOBORIDAE (DIPTERA) FAUNASININ TAKSONOMİK VE EKOLOJİK YÖNDEN İNCELENMESİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "GÖLLER BÖLGESİ İÇSULARININ CHIRONOMIDAE VE CHAOBORIDAE (DIPTERA) FAUNASININ TAKSONOMİK VE EKOLOJİK YÖNDEN İNCELENMESİ"

Transkript

1 EGE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (DOKTORA TEZİ) GÖLLER BÖLGESİ İÇSULARININ CHIRONOMIDAE VE CHAOBORIDAE (DIPTERA) FAUNASININ TAKSONOMİK VE EKOLOJİK YÖNDEN İNCELENMESİ Ayşe TAŞDEMİR Su Ürünleri Temel Bilimler Anabilim Dalı Bilim Dalı Kodu: Sunuş Tarihi: Tez Danışmanı: Prof. Dr. M. Ruşen USTAOĞLU Bornova- İZMİR

2 2 III Ayşe TAŞDEMİR tarafından DOKTORA TEZİ olarak sunulan Göller Bölgesi İçsularının Chironomidae ve Chaoboridae (Diptera) Faunasının Taksonomik ve Ekolojik Yönlerden İncelenmesi başlıklı bu çalışma, E.Ü. Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği ile E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Eğitim ve Öğretim Yönergesi nin ilgili hükümleri uyarınca tarafımızdan değerlendirilerek savunmaya değer bulunmuş ve 26/09/2003 tarihinde yapılan tez savunma sınavında aday oybirliği/oyçokluğu ile başarılı bulunmuştur. Jüri Üyeleri İmza Jüri Başkanı : Prof. Dr. M. Ruşen USTAOĞLU Raportör Üye : Prof. Dr. Süleyman BALIK Üye : Prof. Dr. Şevket GÖKPINAR Üye : Prof. Dr. Tuncer KATAĞAN Üye : Prof. Dr. Mehmet ÖZTÜRK

3 3 V ÖZET GÖLLER BÖLGESİ İÇSULARININ CHIRONOMIDAE VE CHAOBORIDAE (DIPTERA) FAUNASININ TAKSONOMİK VE EKOLOJİK YÖNDEN İNCELENMESİ TAŞDEMİR, Ayşe Doktora Tezi, Su Ürünleri Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. M. Ruşen USTAOĞLU Göller Bölgesi içsularında dağılım gösteren Chironomidae ve Chaoboridae familyalarının taksonomik ve ekolojik özelliklerinin saptanabilmesi amacıyla Haziran Kasım 2000 tarihleri arasında 7 arazi çalışması yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda toplam 49 takson tespit edilmiş olup, bunlardan 48 i Chironomidae ve 1 i de Chaoboridae ye aittir. Tespit edilen taksonlardan, Stichtochironomus devinctus Türkiye faunası için ilk defa kayıt edilmektedir. Anahtar Sözcükler: Chironomidae, Chaoboridae, Göller Bölgesi, Türkiye.

4 4 VII ABSTRACT TAXONOMICAL AND ECOLOGICAL INVESTIGATION OF LAKE DISTRICT INLAND WATERS CHIRONOMIDAE AND CHAOBORIDAE (DIPTERA) FAUNA TAŞDEMİR, Ayşe PhD in Fisheries Supervisor: Prof. Dr. M. Ruşen USTAOĞLU In order to determine the taxonomical and ecological characteristics of Chironomidae and Chaoboridae fauna distribute in inlandwaters of Lake District, Turkey, seven excursion were established between June November As a result of the study, totaly 49 taxa were determined; of them, 48 belong to Chironomidae and one belongs to Chaoboridae. Among the taxa determined, Stichtochironomus devinctus is firstly recorded for Turkish fauna. Key Words: Chironomidae, Chaoboridae, Lake District, Turkey.

5 5 IX TEŞEKKÜR Bu çalışma süresince yardımlarını ve değerli görüşlerini esirgemeyen danışmanım Sayın Prof. Dr. M. Ruşen USTAOĞLU na, en uygun çalışma koşullarını sağlamak için elinden geleni yapan İçsular Biyolojisi Anabilim Dalı Başkanı Sayın Prof. Dr. Süleyman BALIK a, çalışmamda çeşitli yardımlarını gördüğüm Araş. Gör. Seray YILDIZ a, Murat ÖZBEK e, Dr. Didem ÖZDEMİR MİS ve Araş.Gör. Haşim SÖMEK e, arazi çalışmalarımda yardımcı olan Araş.Gör.Esat Tarık Topkara ve Teknisyen Yardımcısı Mesut KAPTAN a teşekkürü bir borç bilirim. Ayrıca, bana hep destek ve yardımcı olan sevgili aileme var oldukları için teşekkür ediyorum.

6 6 XI İÇİNDEKİLER Sayfa KABUL VE ONAY SAYFASI......iii ÖZET...v ABSTRACT...vii TEŞEKKÜR ix İÇİNDEKİLER xi ÇİZELGELER DİZİNİ...xv ŞEKİLLER DİZİNİ......xvii LEVHALAR DİZİNİ xxi 1. GİRİŞ CHIRONOMIDAE VE CHAOBORIDAE LARVALARI HAKKINDA GENEL BİLGİLER Chironomidae Familyası Morfoloji Baş Kapsülü Tanypodinae Alt Familyası Prodiamesinae Alt Familyası...22

7 7 XIII İÇİNDEKİLER (devam) Sayfa Orthocladiinae Alt Familyası Chironominae Alt Familyası Chaoboridae Larvalarının Biyolojisi ve Ekolojisi MATERYAL VE METOT BULGULAR Araştırma Ortamının Genel Özellikleri İstasyonların Tanımı İstasyonların fiziko-kimyasal parametreleri Sistematik Bölüm Göller Bölgesinde Bulunan Chironomidae ve Chaoboridae Familyasının Larva Tayin Anahtarı Tespit Edilen Taksonların İstasyonlara Göre Dağılımı Tespit Edilen Taksonların Biyolojisi, Ekolojisi ve Dağılımı Ekolojik Bulgular Başlıca Ortamlar ve Karakteristik Türleri Ortamlar Arası İlişkiler...97

8 8 XV İÇİNDEKİLER (devam) Sayfa İstasyonların Benzerlikleri TARTIŞMA VE SONUÇ KAYNAKLAR DİZİNİ EKLER EK 1.Materyallerin Toplandığı İstasyonların Haritası EK 2. Levhalar ÖZGEÇMİŞ...162

9 9 XVII ÇİZELGELER DİZİNİ Sayfa Çizelge 1: Örneklerin Toplandığı İstasyonların Rakım-Koordinatları...33 Çizelge 2: İstasyonların Bazı Fiziko-Kimyasal Parametreleri...45 Çizelge 3: Chironomidae ve Chaoboridae Faunasının Göllerdeki Dağılımı...57 Çizelge 4: Chironomidae Faunasının Kaynaklardaki Dağılımı...58 Çizelge 5: Chironomidae Faunasının Barajlardaki ve Gölet teki Dağılımı...59 Çizelge 6: Chironomidae Faunasının Akarsu-Kanal lardaki Dağılımı...59 Çizelge 7: Türlerin Değişik Tatlısu Ortamlarına Göre Dağılımı...98

10 10 XIX ŞEKİLLER DİZİNİ Sayfa Şekil 1: Chironominae larvalarının genel yapısı...14 Şekil 2: Orthocladiinae larvalarının genel yapısı...15 Şekil 3: Tanypodinae larvalarının genel yapısı...15 Şekil 4: Chironomidae familyasının baş kapsülü (ventral den)...16 Şekil 5: Chironomidae familyasının mandibul yapısı...16 Şekil 6: Chironomidae familyasının premandibul yapısı...17 Şekil 7: Chironomidae familyasının maksil yapısı...18 Şekil 8: Chironomidae familyasının mentum yapısı...18 Şekil 9: Chironomidae familyasının labrum yapısı...18 Şekil 10: Chironomidae familyasının baş kapsülü (dorsal den)...19 Şekil 11: Chironomidae familyasının anten yapısı...20 Şekil 12: Tanypodinae larvalarında mandibul yapısı...21 Şekil 13: Tanypodinae larvalarında mentum yapısı...21 Şekil 14: Tanypus türlerinde posterior parapod yapıları...22 Şekil 15: Tanypodinae genuslarına ait glossa yapıları...22 Şekil 16: Odontomesa fulva nın mentum ve mandibul yapısı...23

11 11 XXI ŞEKİLLER DİZİNİ (devam) Sayfa Şekil 17: Prodiamesa olivacea nın mentum ve mandibul yapısı...23 Şekil 18: Prodiamesa familyasının premandibul yapıları...23 Şekil 19: Cricotopus larvasının bifid özellikteki SI yapısı...24 Şekil 20: Heterotrissocladius un tüylü özellikteki SI yapısı...24 Şekil 21: Orthocladinae larvalarında anten yapıları...25 Şekil 22: Orthocladinae larvalarında premandibul yapısı...25 Şekil 23: Orthocladinae genuslarının mandibul yapısı...26 Şekil 24: Chironominae larvalarında anten yapıları...27 Şekil 25: Chironominae larvalarının değişik segment sayısına sahip anten yapıları...28 Şekil 26: Akarsu ve dereleri içeren istasyonların Jaccard benzerlik katsayıları üzerine yapılan kümelendirme analizleri Şekil 27: Barajları içeren istasyonların Jaccard benzerlik katsayıları üzerine yapılan kümelendirme analizleri Şekil 28: Gölleri içeren istasyonların Jaccard benzerlik katsayıları üzerine yapılan kümelendirme analizleri Şekil 29: Kaynakları içeren istasyonların Jaccard benzerlik katsayıları üzerine yapılan kümelendirme analizleri...102

12 12 XXIII LEVHALAR DİZİNİ Sayfa Levha 1a: Tanypodinae lerde glossa yapısı Levha 1b: Tanypodinae larvalarında mentum yapısı Levha 2a: Tanypus punctipennis in glossa yapısı Levha 2b:. P.(Holotanypus) un glossa yapısı Levha 3a: P.(Holotanypus) sp. nin arka ayak kancaları Levha 3b: Psectrotanypus varius un glossa yapısı Levha 4a: Psectrotanypus varius un mandibul dişleri Levha 4b: Djalmabatista sp. nin glossa yapısı Levha 5a: Apsectrotanypus trifascipennis in mentum yapısı Levha 5b: Ablabesmyia phatta nın maksil palpi Levha 6a: Ablabesmyia longistyla nın maksil palpi Levha 6b: Ablabesmyia monilis in maksil palpi Levha 7a: Odontomesa fulva nın genel yapısı Levha 7b: Prodiamesa olivacea nın mentum yapısı Levha 8a: Brillia modesta nın anten yapısı Levha 8b: Brillia modesta nın mentum yapısı Levha 9a: Cardiocladius capucinus un mentum yapısı...141

13 13 XXV Levha 9b: Psectrocladius (A) platypus un mentum yapısı Levha 10a: Psectrocladius (P) limbatellus un mentum yapısı Levha 10b: Psectrocladius (A) sordidellus un mentum yapısı Levha 11a: Cricotopus (I) suspiciosus un mentum yapısı Levha 11b: Cricotopus (C) annulator un mentum yapısı Levha 12a: Cricotopus (C) flavocinctus un mentum yapısı Levha 12b: Halocladius fucicola nın mentum yapısı Levha 13a:. Paratrichocladius rufiventris in mentum yapısı Levha 13b: Eukiefferiella claripennis in mentum yapısı Levha 14a: Cryptocladopelma laccophila nın mentum yapısı Levha 14b: Cryptotendipes holsatus un mentum yapısı Levha 15a: Cryptochironomus defectus un epifarinksi Levha 15b: Cryptochironomus defectus un mentum yapısı Levha 16a: Chironomus plumosus un epifarinks yapısı Levha 16b: Chironomus plumosus un mentum yapısı Levha 17a: Chironomus tentans ın epifarinks yapısı Levha 17b: Chironomus tentans ın mentum yapısı Levha 18a: Chironomus thummi nin mentum yapısı Levha 18b: Chironomus anthracinus un epifarinks yapısı...150

14 14 XXVII Levha 19a: Chironomus anthracinus un mentum yapısı Levha 19b: Chironomus viridicollis in epifarinks yapısı Levha 20a: Chironomus viridicollis in mentum yapısı Levha 20b: Pentapedilum exsectum un mentum yapısı Levha 21a: Polypedilum nubeculosum un anten yapısı Levha 21b: Polypedilum scalaenum un anten yapısı Levha 22a: Polypedilum aberrans ın mentum yapısı Levha 22b: Polypedilum pedestre nin mentum.. yapısı Levha 23a: Endochironomus tendens in mentum yapısı Levha 23b: Stichtochironomus devinctus un mentum yapısı Levha 24a: Dicrotendipes nervosus un mentum yapısı Levha 24b: Dicrotendipes tritomus un mentum yapısı Levha 25a: Paratanytarsus lauterborni nin epifarinks yapısı Levha 25b: Paratanytarsus lauterborni nin mentum yapısı Levha 26a: Rheotanytarsus exiguus un anten yapısı Levha 26b: Micropsectra curvicornis in anten yapısı Levha 27a: Micropsectra notescens in anten yapısı Levha 27b: Micropsectra praecox un anten yapısı Levha 28a: Cladotanytarsus mancus un genel yapısı...160

15 15 XXIX Levha 28b: Tanytarsus gregarius un anten yapısı Levha 29a: Chaoborus flavicans ın mandibul yapısı Levha 29b: Chaoborus flavicans ın mandibul yapısı...161

16 16 1.GİRİŞ Büyük bir yarımada özelliği gösteren, birçok türün anavatanı olan ve özellikle geçmişteki jeolojik ve iklimsel değişikliklerden etkilenen, çok çeşitli canlılara barınak olan Anadolu, dünyadaki herhangi bir kara parçasından çok daha fazla biyolojik bir öneme sahiptir. Eremiyal (Çölleşme Dönemi), Boreal (Yağışlı ve nemli, orman oluşumu için uygun bir iklim) ve Orta Avrupa elemanlarının bir geçiş bölgesi olması yanında bir çok canlı türünün evrimleşme ve yayılış merkezini oluşturan Anadolu, sahip olduğu içsu kaynakları ve bu kaynakların paleocoğrafik ve hidrocoğrafik özellikleri ile de palearktik bölgenin en önemli zoocoğrafik bölgelerinden biridir (Demirsoy, 1996). Anadolu nun topografik yapısı çok farklı olduğu ve özellikle çok kısa mesafelerde ekolojik faktörleri çok farklı olan ortamlar içerdiği için, çeşitli canlı gruplarını barındırma özelliğine sahiptir (Demirsoy, 1997). Canlılar dünyasının çok büyük bir kısmını böceklerin oluşturduğu bilinen bir gerçektir. Tüm dünyada olduğu gibi Anadolu da da en kalabalık grubu böcekler oluşturmaktadır. Bununla birlikte yapılan araştırmalar ve gözlemler az olduğu için, bunlarla ilgili yeterince bilgi birikimi yoktur. Bilindiği gibi, su kalitesini belirleme çalışmalarında bentik omurgasızların önemi çok büyüktür. Bu nedenle, özellikle Avrupa da bentik omurgasızların su kalitesini belirleme tekniklerine yönelik geliştirme çalışmalarının hızı artmıştır. Bu konuda Belçika, İngiltere, Hollanda ve yakın dönemde de İtalya ile Portekiz in yoğun çalışmaları vardır. Son dönemlerdeki bu ilgi artışının nedeni sucul ortamların

17 17 kalitesini yeniden yükseltme etkinliklerinde, akarsu ortamlarının kendini yenilemesinde ve su arıtma tesislerinin performanslarını belirlemede gerekli olan su kalitesini izleme çalışmalarında, bentik omurgasızların sağladığı kolaylıktır (Kazancı ve diğ., 1997). Heterojen olarak birçok filumun üyelerini içeren bu grup, biyolojik parametre olarak verilen diğer gruplarla karşılaştırıldığında en elverişli ve tercih edilen grubu oluşturmaktadır. Çünkü habitat tercihleri çok sınırlı ve hareket yetenekleri az olduğu için olumsuz ortam koşullarında yer değiştiremez ve bu koşullara, kommünite kompozisyonlarının değişmesi veya hassas türlerin ortadan kalkması şeklinde cevap verir. Bu özellikleri, tanıları, toplanmaları ve saklanmalarının kolay olması, yaşam döngülerinin uzun olması ve yaklaşık yılın her döneminde ortamda bulunmaları, biyolojik parametre olarak kullanımlarını elverişli hale getirmektedir. Niceliksel olarak toplanmalarında karşılaşılan zorluk, zemindeki küçük alanlarda çok değişken olarak dağılmış olmalarıdır. Bu durumda populasyon yoğunluğunu saptamak için uzun süreli ve geniş bir alandan örnek toplamak gerekmektedir. Biyolojik parametre olarak kullanımlarındaki kolaylıklarından dolayı ekosistemlerin kirlilik ve çeşitlilik indeksleri çoğu zaman bu gruplarla yapılmaktadır. Tüm bu nedenlerden dolayı bentik omurgasızlar evrensel olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadırlar (Kazancı ve diğ., 1997). Bu grup içerisinde yer alan Chironomidae ve Chaoboridae familyalarının da bu konudaki önemleri yadsınamaz. Özellikle Chironomid larvalarının biyoindikatör özelliklerinden dolayı, birçok

18 18 araştırıcı, göllerin verimlilik derecelerini buna göre sınıflandırmış ve Chironomid türlerinin bilinmesi ile araştırılan gölün verimi ya da diğer özellikleri hakkında gerçeğe çok yakın bilgilerin elde edilebileceğini savunmuşlardır. Son yıllarda yapılan çalışmalar ve denemeler de bunu doğrular niteliktedirler (Şahin, 1984). Chironomid larvalarının teşhisine ilişkin çalışmalar ülkemizde Şahin tarafından 1967 de başlatılmış olup, Türkiye nin Chironomidae faunasının belirlenmesinde büyük katkıları olmuştur. Türkiye de bentik omurgasızlar üzerine yapılan bu çalışmaları şu şekilde özetleyebiliriz. Geldiay (1949), Çubuk Barajı ve Emir Gölü nün makro ve mikro faunasına yönelik yapmış olduğu inceleme sonucunda, Emir Gölü nün ötrof, Çubuk Barajı nın ise oligotrof göl tiplerine girdiğini; Emir Gölü dip faunasının karakteristik formlarını özellikle Chironomus plumosus ve Endochironomus bryozoarum türlerinin oluşturduğunu, Çubuk Barajı bentosunun ise zengin bir fauna ve floraya sahip olmadığını ve burada özellikle Chironomus plumosus türünün bulunduğunu bildirmiştir. Geldiay ve Tareen (1972), Gölcük Gölü nün (Ödemiş-Bozdağ) dip faunasını incelemişler ve Oligochaeta nın tüm bentik organizmaların % ini oluşturduğunu ve gölün ötrofik karaktere sahip olduğunu rapor etmişlerdir. Chironomidae familyasından Chironomus plumosus, Chironomus tentans ve Chironomus anthracinus; Chaoboridae familyasından da Chaoborus crystallinus türleri saptanmıştır. Şahin ve Baysal (1972), Hazar Gölü dip faunası ve yayılışlarını araştırmışlar ve mezotrofik olarak belirttikleri gölde dominant zoobentik grup olarak Oligochaeta yı tespit ederek Chironomidae familyasından 11 takson saptamışlardır.

19 19 Tanyolaç ve Karabatak (1974), Mogan Gölü nün biyolojik ve hidrolojik özelliklerinin tespiti sırasında, gölün ötrofik olduğu ve bunun nedeni olarak da Chironomid larvalarının göl populasyonunun %80 nini oluşturduğu bildirilmiştir. Kırgız ve Soylu (1975), Apolyont ve Manyas Gölleri nde su ürünleri prodüksiyonunu etkileyen dip fauna elementlerinin yıllık görünüm ve yayılışları üzerine yaptıkları araştırma sonucunda, ötrof olan her iki gölde de dominant zoobentik grup olarak Oligochaeta yı tespit etmişler, her iki gölde Chironomidae familyasına ait 5 takson saptamışlardır. Şahin (1980), Elazığ Ve Kısmen Çevre İllerinin Chironomidae (Diptera) Limnofaunasının Tespiti Ve Taksonomik İncelenmesi adlı çalışmasında 41 takson bildirmiştir. Ustaoğlu (1980), Karagöl ün (İzmir) bentik faunası üzerine yaptığı araştırmada, dip fauna elementlerinin birey sayısına göre metrekaredeki dağılımlarını Oligochaeta için % 59.72, Chaoboridae larvaları için % ve Chironomidae larvaları için % 8.91 olarak tespit etmiş ve gölü ötrofik olarak belirtmiştir. Şahin (1984), Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri Akarsu ve Gölleri ndeki Chironomidae larvaları üzerine yaptığı çalışmada 118 takson tespit etmiştir. Soylu (1986), Sapanca Gölü nün dip faunasının miktar ve dağılımı üzerine yaptığı çalışmada dominant form olarak Oligochaeta ve Chironomidae larvalarını bildirmiş olup, yayılışlarındaki çokluk bakımından 20 m.ye kadarki derinliklerde %69.9 u Oligochaeta, %30.1 i Chironomidae larvaları, daha derinlerde ise %100 ünü Oligochaeta nın

20 20 teşkil ettiğini saptamış ve Chironomidae familyasına ait 10 takson bildirmiştir. Şahin (1987a), Doğu Anadolu da tespit edilen 40 Chironominae türünden üçünün (Harnischia senguenii, Stictochironomus longipugionis ve Stictochironomus yalvacii) yeni tür olduğunu bildirmiştir. Şahin (1987b), Burdur, Beyşehir ve Salda göllerinde 19 Chironomidae larva türü tespit etmiş olup bunların populasyonlarının zamana bağlı değişikliklerini araştırmıştır. Şahin (1987c), Eğirdir Gölü nün Chironomidae faunasını tespit ederek, Tanypodinae ve Chironominae altfamilyasına ait toplam 10 takson saptamıştır. Şahin (1987d), Marmara ve Ege bölgeleri ile Sakarya Nehri sistemi içinde kalan akarsularının Chironomidae örnekleri üzerine yaptığı araştırmada 145 tür belirlemiştir. Tespit edilen türlerden 72 si Türkiye için yeni kayıt olarak verilmiştir. Kırgız (1988), Seyhan Baraj Gölü Chironomidae larvalarını incelemiş, Chironomidae familyasının Tanypodinae, Orthocladiinae ve Chironominae altfamilyalarına ait toplam 14 takson saptamıştır. Chironomidae larvalarının tür oranına ve ekolojik özelliklerine göre Seyhan Baraj Gölü mezotrof olarak belirlenmiştir. Şahin ve diğ. (1988), Gökçeada içsularının faunası üzerine yaptıkları çalışmada, Chironomidae familyasından 25 takson tespit etmişlerdir. Gökçeada da tespit edilen Chironomidae larvaları içinde en geniş yayılışa Chironomus thummi nin sahip olduğu bildirilmiştir.

21 21 Caspers ve Reiss (1989), 1985 yılında Türkiye'nin genelde doğu illerini kapsayan örneklemeleri sonucunda toplam 129 takson tespit etmişler ve bunlar arasında 12 tür ve 1 alttür olmak üzere toplam 13 takson yeni kayıt olarak bildirilmiştir. Çetinkaya (1989), Akşehir Gölü nün su kalitesi, plankton ve bentik faunası üzerine yaptığı araştırmada limnolojik kriterlere göre ötrof olarak değerlendirilen gölün bentik faunasının Chironomidae ve Oligochaeta tarafından temsil edildiğini saptamıştır. Kırgız (1989), Gala Gölü bentik faunası üzerine yaptığı araştırmada metrekarede ortalama 4988 birey bulmuştur. Bu sayı içinde Oligochaeta grubunu % 44.97, Chironomidae larvalarını %37.89 ve diğer hayvan gruplarını da %17.14 olarak saptamış ve Chironomidae familyasına ait 3 takson bildirmiştir. Tanatmış (1989), Enne Çayı (Porsuk Irmağı) omurgasız limnofaunasını araştırmış, çalışma bölgesinden 48 familyaya ait 63 taksonun bulunduğunu saptamıştır. Şen ve Özdemir (1990), Haringet Çayı Chironomidae Larvalarının Mevsimsel dağılımları il ilgili yapmış oldukları çalışmada 6 takson tespit etmişlerdir. Bildiren (1991), Eğirdir Gölü Köprü Avlağı Bentik Faunası Üzerinde Bir Araştırma adlı yükseklisans tezinde Chironomidae familyasına ait 4 takson tespit etmiştir. Özdemir ve Şen (1991), Keban Baraj Gölü Ova Bölgesinde bulunan Procladius (Holotanypus) sp. ve Chironomus halophilus larvalarının mevsimsel dağılımlarını araştırmışlardır.

22 22 Şahin (1991), Türkiye Chironomidae Potamofaunası adlı kitabında 28 akarsu sisteminden 195 tür bildirmiş ve türlerin teşhisine ilişkin bir anahtar düzenlemiştir. Anonim (1993), Türkiye Çevre Vakfı nın; Akşehir, Beyşehir, Karamuk ve Hotamış gölleri ile Ereğli Sazlıkları nı kapsayan proje çalışmasında, Akşehir gölünden 3; Beyşehir gölünden 4; Karamuk gölünden 2; Hotamış gölünden 3 ve Ereğli sazlıklarından ise 2 takson bildirilmiştir. Ahıska ve Karabatak (1994), Türkiye nin önemli bir kuş barınak alanını oluşturan Seyfe Gölü nün dip faunası üzerine yapmış olduğu çalışmada, Chironomidae familyasına ait 3 takson tespit etmiştir. Baysal ve diğ.(1994), Şana Deresi (Trabzon) Chironomidae larvaları ile ilgili yapmış oldukları çalışmada, Chironomidae familyasından 3 altfamilyaya ait 22 takson saptamışlardır. Çetinkaya ve diğ. (1994), Van Gölü ne dökülen Karasu Çayının limnolojik özelliklerini belirleme çalışmalarında bentik faunanın bivalvia, gastropoda, diptera, isopoda, trichoptera, ephemeroptera, hirudinae tarafından temsil edildiğini belirlemişler, ancak Chironomidae familyasından tür bildirmemişlerdir. Akıl ve diğ. (1996), Cip Baraj Gölü nün Chironomidae faunasını belirlemeye yönelik yaptıkları çalışmada 17 takson tespit etmişlerdir. Arslan ve diğ. (1996), Afyon ve çevresi termal sularında dağılım gösteren Chironomidae faunasının tespitine yönelik çalışmada 3 altfamilyaya ait 8 takson saptamışlardır Balık ve diğ. (1996), Tahtalı Baraj Havzasındaki(Gümüldür- İzmir) Akuatik Faunanın İncelenmesi sonucunda Insecta sınıfından 32

23 23 familyaya ait 15 takson saptanabilmiş, ancak Chironomidae familyasından tür bildirilmemiştir. Baysal ve diğ.(1996), Değirmendere nin (Trabzon) Chironomidae faunasını belirlemek amacıyla gerçekleştirilen ön çalışmada Chironomidae familyasına ait 39 takson bildirmişlerdir. Toksöz (1996), Gölcük Gölü nün dip faunasını inceleyerek, profundal faunanın %93.52 sinin Oligochaeta, % 3.98 ini Chironomidae ve % 2.50 sinin Chaoboridae üyeleri tarafından oluşturulduğunu belirtmiştir. Karaşahin ve Yıldırım (1997), Eğirdir civarındaki 20 tatlısu istasyonunun bentik faunası kalitatif ve kantitatif yapısı üzerine yaptıkları araştırma sonucunda belirlenen 9 fauna grubundan Oligochaeta nın % 37, Diptera nın % 13, Hirudinea nın % 1, Gastropoda nın % 41, Bivalvia nın % 8 oranında temsil edildiklerini belirtmişlerdir. Chironomidae familyasından Chironomus plumosus türünün bol miktarda bulunduğu tespit edilmiş olup diğer Chironomidae örneklerinin tür tayininin yapılamadığını bildirmişlerdir. Polatdemir ve Şahin (1997), Eskişehir ve Çevresi Durgun Su Sistemleri Chironomidae larvaları ile ilgili yapmış olduğu çalışmada Tanypodinae altfamilyasından 3, Prodiamesinae altfamilyasından 1 ve Chironominae altfamilyasından 21 olmak üzere toplam 25 takson saptamıştır. Karaşahin (1998), Kovada Gölü ve kanalı bentik faunası üzerine yaptığı çalışmada, Chironomidae familyasından 6 takson tespit etmiş ve Kovada Gölünü kalitatif olarak düşük, kantitatif olarak yüksek düzeyde

24 24 faunaya sahip olduğunu, Kovada kanalının ise kirlilik tehlikesi altında bulunduğunu rapor etmiştir. Kazancı ve diğ. (1998), Burdur Gölü ve Acıgöl ün (Denizli) limnolojisi, çevre kalitesi ve biyolojik çeşitliliği üzerine yaptıkları çalışmada, Burdur Gölü nde Chironomidae familyasına ait 1 takson tespit edilmiş, Acıgöl ün bentik faunasında ise Chironomidae larvalarına rastlanılmamıştır. Balık ve diğ. (1999a), Kuzey Ege Bölgesi ndeki akarsuların faunası üzerine yapmış oldukları çalışmada Chironomidae familyasından 3 takson saptamışlardır. Balık ve diğ. (1999b), Sulak alanların Yönetimi Projesi kapsamında Gediz Nehri ve Deltası nın bentik faunası içerisinde yer alan Chironomidae familyasından 21 takson saptamışlardır. Balık ve diğ. (1999c), Buldan Baraj Gölü nde tarihleri arasında aylık olarak gerçekleştirdikleri çalışmada, gölün bentosunda Chironomidae, Oligochaeta ve Gastropoda olmak üzere 3 grup saptanmıştır. En kalabalık grubu oluşturan Chironomidae familyasından 3 takson tespit edilmiştir. Demirsoy (1999), Genel ve Türkiye Zoocoğrafyası adlı kitabında Türkiye Chironomidae faunasının nehir havzalarına ve durgunsu sistemlerine göre dağılımını Çizelge şeklinde vermiştir. Kazancı ve diğ. (1999), Köyceğiz, Beyşehir, Eğirdir, Akşehir, Eber, Çorak, Kovada, Yarışlı, Bafa, Salda, Karataş, Çavuşçu Gölleri, Küçük ve Büyük Menderes Deltası, Güllük Sazlığı, Karamuk Bataklığı nın Limnolojisi, Çevre Kalitesi ve Biyolojik Çeşitliliği ile ilgili

25 25 yapmış oldukları çalışmada Chironomidae familyasına ait 5 taksona rastlanılmıştır. Sözen ve Yiğit (1999), Akşehir Gölü nün bentik faunası ve bazı limnolojik özellikleri ile ilgili çalışmalarında mezotrofik olarak değerlendirdikleri gölde bentik faunanın %51.55 inin Chironomidae larvaları, %45.97 sinin Oligochaeta örnekleri, %2.48 inin diğer bentik omurgasız grupları tarafından temsil edildiğini bildirmişler ve Chironomidae familyasına ait 5 takson saptamışlardır. Şahin ve Arslan (1999), Sakarya Nehir Sistemi Güneyinde, Çamlıca ve Beşik Derelerinde Ephemeroptera nimfleri üzerinde yaşayan 2 Chironomidae taksonu bildirmişlerdir. Balık ve diğ. (2000), Işıklı Gölü nün (Çivril-Denizli) Bentik Faunası ile ilgili çalışmada Chironomidae familyasından 12 ve Chaoboridae familyasından 1 olmak üzere toplam 13 takson saptanmıştır. Barlas ve diğ. (2000), Türkiye nin güneybatısında bulunan Yuvarlakçay ın bentik makro omurgasızlarının dağılımı ve fizikokimyasal parametreleri ile ilgili yapmış oldukları çalışmada Chironomidae familyasına değinmişler fakat taksonomik bilgi vermemişlerdir. Kazancı ve Dügel (2000), Köyceğiz-Dalyan özel çevre koruma bölgesinde bulunan Yuvarlakçay ın su kalitesinin değerlenmesi ile ilgili yapmış oldukları çalışmada, bentik büyük omurgasızları su kalitesini değerlendirmede biyolojik kriter olarak kullanarak, Chironomidae familyasına genus düzeyinde değinilmiştir.

26 26 Özkan (2000), Trakya Bölgesi nde Edirne ve Tekirdağ il sınırları içinden, Türkiye potamofaunası için 5 yeni Chironomid türü tanımlamıştır. Ustaoğlu ve diğ. (2000), Toroslar Üzerindeki Bazı Dağ Göllerinin Limnolojik ve Balıkçılık Yönünden Araştırılması adlı proje kapsamında Toros sıra dağları üzerinde yer alan 16 dağ gölünün limnolojik araştırılması sonucunda, Chironomidae familyasından 15 ve Chaoboridae familyasından ise 2 takson (Chaoborus flavicans ve Chaoborus crystallinus) saptamışlardır. Balık ve diğ. (2001), Gediz Deltası nın yakınında bulunan Sazlıgöl ün bentik faunasını belirlemek amacıyla yaptıkları çalışma sonucunda 13 takson tespit etmişlerdir. Balık ve diğ. (2002a), Orta Toroslardaki Eğrigöl ün Limnolojik Özelliklerinin Sualtı Araştırmaları ile İncelenmesi adlı projede Chironomidae familyasına ait 9; Chaoboridae familyasına ait 1 olmak üzere toplam 10 takson bildirilmiştir. Balık ve diğ. (2002b), Yuvarlakçay ın Sürdürülebilir Kullanımı İçin Eylem Planı Oluşturulması projesi kapsamında yürütülen çalışmada Chironomidae familyasına ait 27 takson saptamışlardır. Ustaoğlu ve diğ. (2002), XVI. Ulusal Biyoloji Kongresi nde Gümüldür Deresi nin Chironomidae faunası ile ilgili sunmuş oldukları tebliğde toplam 10 takson bildirilmiştir. Gülle ve Ertan (2003), Acıgöl (Denizli) ün Bazı Limnolojik Özellikleri Üzerine yapmış oldukları çalışmada Chironomidae ve Chaoboridae familyasına rastlamamışlardır.

27 27 Bu Tez çalışmasında, bentik omurgasızlar içerisinde yer alan, larvaları sucul ortamda bulunan, su kalitesinin belirlenmesinde indikatör olarak kullanılabilen Chironomidae ve Chaoboridae familyalarının Göller Bölgesi ndeki dağılımı incelenerek hem Türkiye faunasına katkı sağlanması, hem de o bölgedeki su kaynaklarının son durumu hakkında bir fikir edinilmesi amaçlanmıştır. 2. CHIRONOMIDAE VE CHAOBORIDAE LARVALARI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 2.1. CHIRONOMIDAE FAMİLYASI Chironomid ler, Nematocera subordosunda bulunan bir sinek (Diptera) grubudur. Günlük konuşma dilinde erişkinleri ısırmayan keneler veya kör sivrisinekler olarak, larvaları ise kan kurtları olarak adlandırılan Chironomid ler Culicidae (sivrisineklere) ve Ceratopogonidae (ısıran keneler) familyaları ile yakından ilişkili olan canlılardır. Chironomid ler genellikle, tatlısu habitatlarının çoğunda karşılaşılan, tür ve birey sayısı açısından en bol bulunan makro omurgasızları oluştururlar. Dünya çapında den fazla türünün olduğu bilinmektedir. Nepal dağlarının 5600 metre yükseklikteki buzullarından Baykal gölünün 1000 m derinliklerine kadar çok çeşitli yerlerden tespit edilebilmektedir. Chironomid ler ayrıca denizleri de istila etmişlerdir. Tüm dünyadaki sucul ortamların sahillerinde ve okyanusların 30 metre derinliklerine kadar tespit edilmişlerdir. Bunun dışında karalarda bulunan türleri de mevcuttur (Armitage ve diğ.,1995).

28 28 Chironomid larvaları, pupaları ve erişkinleri besin zincirinin önemli parçalarını oluşturmakta ve omurgasızlar, balıklar, kurbağlar ve kuşlar için önemli bir besin kaynağı teşkil etmektedirler. Ayrıca, larvalarının çoğunda dev kromozomlar içerdikleri için genetik araştırmalarda yoğun bir şekilde incelenmekte ve kullanılmaktadır. Chironomid erişkinleri ise, insan yerleşimine yakın yerlerde çok miktarda ortaya çıktıkları zaman insanlar için büyük sorunlar yaratmaktadırlar. Çünkü bazı türleri insanlarda görülen allerjik hastalıklara yol açarlar (Armitage ve diğ.,1995). Chironomidler, bentologlar için uzun zamandan beri su kalitesinin potansiyel bir indikatörü (göstergesi) olarak kabul edilmektedir. Bazı genus veya türlerin sadece yüksek kalitedeki sularda yerleştikleri, diğerlerinin ise özellikle kötü kalitedeki suları tercih ettikleri bilinmektedir. Chironomidae familyası, toplam 11 altfamilya ya ayrılmaktadır. Bu 11 altfamilyanın sadece 7 tanesi Kuzey Amerika kıtasında bulunur. Telmatogetoninae ve Podonominae altfamilyaları habitatlarda nispeten nadir olarak görülürler.diğer 2 altfamilya, Diamesinae ve Prodiamesinae ise, bölgelere göre değişmekle beraber nispeten az rastlanan altfamilyalardır. Chironomid lerin büyük bir kısmı Tanypodinae, Orthocladiinae ve Chironominae altfamilyalarına aittir. Bu çalışmada, 4 altfamilyaya ait türler saptandığı için, burada sadece Chironomid lerin genel morfolojisine ve saptanmış olan bu 4 altfamilyanın detaylı morfolojik özelliklerine değinilecektir.

29 MORFOLOJİ Chironomid larvaları dar ve silindirik bir vücut üzerinde sclerotize (sertleşmiş), non-retraktil (geri çekilme özelliği olmayan) bir baş kapsülü ile bunun karşısında bulunan mandibulalardan oluşmaktadır. İlk vücut segmentinde eklemleşmemiş, genellikle 1 çift parapod (ön bacaklar) mevcuttur. Son vücut segmentinin üzerinde de genellikle eklemleşmemiş bir çift parapod mevcuttur. Bu son vücut segmenti ayrıca seta-taşıyıcı procercus ları ve 1 ile 3 çift (genelde 2 çift) anal solungaçları da içermektedir (Şekil 1,2,3). Terrestrial (karada yaşayan) bazı Chironomid ler ve özel ortamlara adapte olmuş bazı Chironomid ler bir veya iki parapod larını kaybetmişlerdir. Podonominae altfamilyasında bulunan bazı türler dışında genellikle spiraküller (spiracle) mevcut Şekil 1. Chironominae larvaları (Epler, 1999 dan). değildir. Dört adet larval instar söz konusudur (yani larva, pupalaşmadan önce 4 kez deri değiştirir)..

30 30 Şekil 2. Orthocladiinae larvaları (Epler, 1999 dan). Şekil 3. Tanypodinae larvaları (Epler, 1999 dan) Baş Kapsülü Larval tanımlama için kullanılan karakterlerin büyük bir kısmı sertleşmiş olan baş kapsülünde bulunmaktadır. Bu karakterlerin büyük bir kısmı, başın ventral tarafında kolay bir şekilde tespit edilebilir. Chironominae altfamilyasının tipik bir üyesi olan Dicrotendipes in baş kapsülünün ventral açıdan görünümü Şekil 4 de görülmektedir. Tanypodinae dışındaki diğer altfamilyaların baş kapsülü de genel olarak bu görünüme benzerlik göstermektedir.

31 31 Şekil 4. Chironomidae familyasının baş kapsülü (ventral den görünüm) (Epler, 1999 dan). Tanımlamada kullanılan karakterlerin büyük bir kısmı mandibula üzerinde görülebilir (Şekil 5). Şekil 5. Chironomidae familyasının mandibul yapısı (Epler, 1999).

32 32 Premandibula lar labrum yüzeyinin altında yerleşmiştir. Bazı altfamilyalarda premandibula mevcut değildir. Apikal dişlerin sayısı ve premandibuler fırça olarak adlandırılan seta grubunun varlığı veya yokluğu önemli olabilir (Şekil 6). Şekil 6. Chironomidae familyasının premandibul yapısı (Epler, 1999 dan). Maksilla, tanımlamada faydalı olan Maksiller palp gibi yapıları ve çeşitli seta ve setal tarakları taşıyabilir (Şekil 7). Mentum genellikle baş kapsülünün en belirgin yapısıdır. Dişlerin yapısı ve şekli tanımlamada büyük bir önem taşımaktadır. Çeşitli altfamilyalarda ventromental plaklar mevcut değildir. Beard (yüz kılları) olarak adlandırılan bir grup seta, ventromental plakların ve mentum veya maksilla sınırının altında veya hemen yakınında bulunabilir (Şekil 8).

33 33 Şekil 7. Chironomidae familyasının Şekil 8. Chironomidae familyasının maksilla yapısı. mentum yapısı. Labrum, baş kapsülünün dorsal (sırt) kısmında yer almakta ve üzerinde veya yakınında çeşitli önemli seta lar veya diğer yapılar-(s seta ları, labral lamella ve epifarinks tarağı gibi) bulunmaktadır (Şekil 9). Şekil 9. Chironomiidae nin labrum yapısı (Epler, 1999 dan).

34 34 Labrum un posterior unda (arkasında) labral sklerit ler bulunur. Labral skleritlerin hepsi, her zaman mevcut değildir. 1 nolu labral sklerit genellikle apotom ile birleşerek frontoclypeal apotom u meydana getirir(şekil 10). Şekil 10. Chironomidae familyasının baş kapsülü (dorsal den görünüm) (Epler, 1999 dan).. Tüm altfamilyalarda antenler önemli özellikleri oluştururlar. Sık kullanılan bir karakter özellikle antennal oran (AR=1. anten ekleminin kamçıya oranı ) adı verilen bir orandır. Apikal segmentlerin ayırt edilmesi (özellikle 6, 7 ve 8 segmentli antenleri olan genuslarda) bazen zordur. Genellikle 2.ci anten segmentine veya onun tepesine yerleşen bir duyu organı olan Lauterborn organının yerleşimi ve şekli, ring organının (halka organı) şekli ve yerleşimi gibi önem taşımaktadır. Faz kontrast mercekler, antenlerin ve labrumun dorsal (sırt) kısmının üzerinde bulunan bu hyalen (translusen, ışığı geçiren) yapıların ayırt edilmesine yardımcı olmaktadır (Şekil 11).

35 35. Şekil 11. Chironomidae familyasının anten yapısı (Epler, 1999 dan) Tanypodinae Alt Familyası Bu alt familyanın üyeleri, retraktil antenleri, premandibula ların yokluğu, iyi gelişmiş bir glossa ve iyi gelişmiş prosercus ların yardımıyla kolaylıkla tanınabilir. Baş kapsülünün seta ları bazı türlerin tanımlanmasında son derece önemlidir. Nearktik bölgede 39 civarında cinsi bulunmaktadır. Tüm Tanypodinae lar predatördür. Larvaları, acı sular da dahil olmak üzere her türlü su ortamında bulunabilmektedir. Bazı cinsler hemoglobin içerirler ve düşük oksijen içeren ortamlarda yaşamlarını sürdürebilirler. Tanypodinae lerin mandibula ları, Rheopelopia da görülen oldukça basit bir yapıdan, Paramerina da görülen bir kaç diş içeren mandibula yapısına veya Fittkauimyia ve Psectrotanypus da görülen çok sayıda diş

36 36 içeren mandibula yapısına dek değişebilmektedir (Soldan sağa doğru sırasıyla Rheopelopia, Paramerina, Fittkauimyia ve Psectrotanypus mandibulaları) (Şekil 12). Şekil 12. Tanypodinae larvalarında değişik mandibul yapıları (Epler, 1999 dan). Tanypodinae larvalarının baş kapsülünün en belirgin yapısı glossa dır. Mentum, Chironomidae larvalarında belirgin bir yapı olmasına karşın, Tanypodinae larvalarında genellikle zayıf bir şekilde gelişim göstermektedir (Şekil 13). Şekil 13. Tanypodinae larvalarında değişik mentum yapıları (Epler, 1999 dan). Posterior parapod larda bulunan pençeler (tırnaklar) önemli olabilir. Tanypus genusuna ait 4 farklı örnek Şekil 14 de görülmektedir.

37 37 Şekil 14. Tanypus türlerinde posterior parapod yapıları (Epler, 1999 dan). Glossa, Tanypodinae larvalarının baş kapsülünün en belirgin yapısı olup bu larvaların taksonomisinde önemli bir rol oynamaktadır (Şekil 15). Şekil 15. Bazı Tanypodinae genuslarına ait glossa yapıları (Epler, 1999 dan) Prodiamesinae Altfamilyası Üçüncü ve dördüncü segmentleri genelde çok kısa olan 4 segmentli antenleri, iyi gelişmiş premandibulaları, fırça veya seta fırçaları içermeyen prementumu, büyük çizgisiz ventromental plaklar içeren iyi gelişmiş bir mentumu ile tanınırlar (Şekil 16,18). Nearktik bölgede 4 genus bilinmektedir. Bu genusların larvaları kaynak sularında ve akarsularda, gölcük ve havuzlarla büyük göllerin littoral bölgelerinde görülmektedir.

38 38 Şekil 16. Odontomesa fulva nın mentum ve mandibul yapısı. Şekil 17. Prodiamesa olivacea nın mentum ve mandibul yapısı. Şekil 18. Prodiamesa familyasının premandibul yapıları Orthocladiinae Altfamilyası Morfolojik ve ekolojik özellikleri açısından oldukça geniş bir grup oluşturan bu altfamilya, 3-7 segmentli iyi gelişmiş antenleri (ancak

39 39 antenler bazen oldukça küçülmüş durumda olabilir), yoğun bir fırça yapısı veya seta fırçaları olmayan bir prementum, iyi gelişmiş premandibulalar ve iyi gelişmiş bir mentum ile karakterizedirler. Çizgisiz ventromental plaklar bulunabilir veya bulunmayabilir (bazı taksonlarda zayıf ve ince yapıda sırt (kenar, kabartı) bulunabilir). Bu kabartıların hemen yakınında veya altında seta lar mevcut olabilir veya olmayabilir. Karada yaşayan ve yarı sucul olan bazı türlerin larvalarında procercus lar, anal tübüller veya anterior ve posterior parapod lar bulunmamaktadır. Larvalar, tüm sucul habitatlarda bulunurlar. Bu habitatlar arasında kıyısal deniz alanları da yer almaktadır. Bazı türler ise tamamen karada yaşayan türlerdir. Taksonomide labral seta lar çok önemli olabilirler (Şekil 19,20). Şekil 19. Cricotopus larvasının bifid özellikteki SI yapısı Şekil 20. Heterotrissocladius un tüylü özellikteki SI yapısı.

40 40 Orthocladiinae antenleri, çok farklı segmentasyon ve dizayna sahip olabilirler (Şekil 21). Şekil 21. Bazı Orthocladiinae larvalarında anten yapıları. Orthocladiinae larvalarında premandibula lar tek veya çok dişli olabilir, seta fırçaları içerebilir veya içermeyebilir (Şekil 22). Şekil 22. Bazı Orthocladiinae larvalarında premandibul yapısı (Epler, 1999 dan).

41 41 Bu familyanın mandibula ları tanımlama için gerekli olan pek çok karakteri sunabilir. Örneğin; mandibula şekilleri, diş sayısı, iç seta nın varlığı veya yokluğu gibi. Lopescladius, Psectrocladius, Cricotopus, Orthocladius genuslarına ait mandibula şekilleri aşağıda verildiği gibidir (Şekil 23). Şekil 23. Bazı Orthocladiinae genuslarının mandibul yapısı (Epler, 1999 dan) Chironominae Altfamilyası Chironominae altfamilyası Macquart (1838) tarafından ortaya atılmıştır ve bu altfamilya ile ilgili kavramlar o zamandan beri büyük ölçüde değişmeden kalmıştır (Armitage ve diğ., 1995). Bu altfamilya içinde tanımlanmış olan 3 önemli tribus mevcuttur : Bunlar uzun süreden beri tanınan Chironomini, Tanytarsini ve daha yakın bir zamanda tanımlanmış olan Pseudochironomini olarak bilinirler (Saether, 1977; Armitage ve diğ. den, 1995). Ancak, bunlar içinde son tribusun (Pseudochironomini) tam olarak kompozisyonu henüz bilinmemektedir.

42 42 Nearktik Bölgede yayılmış bulunan genuslar 5-8 segmentli antenlere sahiptirler, premandibul mevcuttur ve prementum büyük fırçalara sahip değildir. Nearktik Bölgedeki Chironominae lerin çoğunda, çizgili ventromental plakların bulunduğu iyi gelişmiş birer mentum mevcuttur. Yüz kılları ise bu altfamilyada bulunmamaktadır. Genelde 2 çift halinde anal solungaçlar mevcuttur. Bazı genuslarda bunlara ek olarak lateral veya ventrolateral solungaçlar da bulunabilir. Procercus lar ve parapodlar genellikle iyi gelişmiştir. Mentum ve ventromental plaklar tanımlamada gerekli olan en önemli karakterlerin bazılarını sağlamaktadır, örneğin mentum üzerindeki dişlerin sayı ve yerleşimi, mentum un şekli, ventromental plakların şekli ve üzerlerinde bulunan çizgilerin sayısı en çok kullanılan özelliklerdendir. Antenler, tür tanımlaması için önemlidirler (Şekil 24). Şekil 24. Chironominae larvalarında anten yapıları (Epler, 1999).

43 Pek çok Chironominae larvaları 5 segmentli antenlerinin olmasına rağmen çeşitli cinslerde 6-8 segment bulunabilir (Şekil 25). 43 Şekil 25. Chironominae larvalarının değişik segment sayısına sahip anten yapıları (Epler, 1999 dan) CHAOBORIDAE FAMİLYASI Chaoborus larvaları en şeffaf planktonik organizmalardan biridir ve tüm böcek larvaları içinde de muhtemelen en saydam olanıdır. Bu özellikleri ve ayrıca uygun olmayan ortam koşullarına karşı göstermiş oldukları yüksek tolerans düzeyi, fizyoloji ve fonksiyonel anatomi çalışmalarında bu larvaların önemli bir araştırma materyali olmasına yol açmıştır. Juday (1921), Chaoboridae larvalarının kuru ağırlığının %67 sinin ham proteinden, %9.5 unun da yağdan oluştuğunu göstermiştir. Belirtilen

44 44 bu yüzde değerleri genellikle yüksek bir oran ifade etmektedir ve Juday dışındaki bazı araştırıcılar da (Berg (1937) ve Wesenberg-Lund (1943)) Chaoborus larva ve pupalarının, balıklar da dahil olmak üzere, diğer organizmalar açısından önemli bir besin kaynağı teşkil ettiğini vurgulamaktadırlar (Saether, 1972). Chaoborus larvalarının en fazla tercih ettikleri besinlerin kopepod lar olduğu görülmektedir. Ancak Chaoborus larvaları kladoser ler, chironomid larvaları, oligoketler, rotiferler, sivrisinek larvaları ve diğer chaoborus larvaları gibi çok çeşitli hayvanları da yiyebilmektedir (Berg, 1937; Stahl, 1966; Parma, 1971; Saether, 1972 den). Beslenme esas olarak, muhtemelen pelajik fazda iken gerçekleşmektedir. Chaoborus lar pek çok gölde gün boyunca bentik ve gece boyunca da planktonik tirler. Tipik bir migrasyon (göç) siklusu, gündüzleri bentik olan larvaların gün batımına yakın zamanlarda limnetik (göl yüzeyine yakın) bölgelere doğru yukarı çıkmasını sağlamaktadır. Larvalar, sabahın erken saatlerinde tekrar dibe inmeye başlamakta ve bu iniş süreci genellikle şafak vaktinde tamamlanmaktadır (Juday, 1921; Eggleton, 1932; Berg, 1937; Stahl, 1966; Roth, 1968; Saether, 1972 den). Tüm palaearktik ve nearktik kökenli Chaoborus türleri gölcüklerde (havuzlarda), su birikintilerinde ve bataklıklarda görülmektedir. Çeşitli zamanlarda, geçici havuzlarda (su birikintilerinde) Chaoborus larvalarının meydana geldiği gözlenmiştir (Peus, 1934; Remm, 1957; Saether, 1972 den). Zabolotskh (1964), nemli bir atmosferin bulunması durumunda larvaların suyun dışında aylarca canlılığını sürdürebileceğini tespit etmiştir (Saether, 1972).

45 45 Chaoboridae larvalarının dağılımı sudaki zooplankton yoğunluğuna bağlı olup, çok sayıda larvalar sadece ötrofik ve distrofik sularda rastlanılmaktadır. Chaoborus larvaları ayrıca acı sularda da bulunabilmektedir (Hirvenoja, 1960; Parma, 1970; Saether, 1972 den). C.flavicans, C.crystallinus ve C.nyblaei tümü holarktik kökenli olan türlerdir. Ancak bunlardan sadece C.flavicans Avrupa, Sibirya ve kuzey Amerika da yaygın bir şekilde bulunmaktadır. C.crystallinus türü Avrupa ve Sibirya da yaygın olmasına karşın, kuzey Amerika da sadece Kanada nın kuzey ve orta kesimlerinden bildirilmektedir. Ülkemizde şu ana kadar yapılmış olan çalışmalarda (Tareen 1974, Ustaoğlu 1980, 2000; Toksöz 1996; Kazancı ve diğ., 1999, Balık ve diğ.,2002) Chaoborus flavicans ve Chaoborus crystallinus türlerine rastlanılmıştır. 3. MATERYAL VE METOT Göller Bölgesi içsularının Chironomidae ve Chaoboridae faunasının belirlenmesi amacıyla Haziran 1999 Kasım 2000 tarihleri arasında, 30 yeraltı su kaynağı, 21 göl, 1 gölet, 12 baraj, 7 akarsu, 3 su kanalı ve 1 mağara olmak üzere toplam 75 istasyondan 237 adet örnekleme yapılarak toplanan materyaller değerlendirilmiştir (Ek 1). Dere ve durgun suların kıyı örneklemelerinde el kepçeleri; göl, gölet ve baraj gölü gibi durgun suların sahilden uzak kesimlerindeki örneklemelerinde ise Ekman-Birge grab (15x15 cm.) kullanılmıştır. Elde edilen dip sedimenti 500µ. luk elekten elenerek %70 lik etil alkolde tespit edilmiştir.

46 46 Örneklerin toplandığı istasyonların fiziko-kimyasal özelliklerinin saptanabilmesi amacıyla çalışma ortamında yapılan ölçümlerde çözünmüş oksijen ve oksijen doygunluk konsantrasyonu için WTW Oxi 330 tipi oksijenmetre, ph için WTW ph 330 tipi ph-metre, elektrik geçirgenliği ve tuzluluk için YSI 30 model taşınabilir ölçü aletleri kullanılmıştır. Diğer bazı fiziko-kimyasal analizler ise üniversiteye taşınarak laboratuvar ortamında gerçekleştirilmiştir (Çizelge 2). Örnekleme yapılan tüm istasyonların rakım ve koordinatları Çizelge 1 de verilmiştir. Chaoboridae larvalarının tür tayinleri, herhangi bir işlem gerektirmeksizin, stereo mikroskop altında incelenerek yapılırken, Chironomidae larvaları için kalıcı preparatlar hazırlanmıştır. Preparasyon işlemine geçmeden önce, larvalar stereo mikroskop altında incelemeye alınıp ventral solungaçlarının varlığı ve sayısı, solungaçların arka ayaklardan uzun olup olmadığı, VII. karın segmentinin posteolateralinde parmak şeklinde çıkıntı olup olmadığı gibi özellikler kontrol edilerek not alınmıştır. Daha sonra, larvaların baş kısmı iki diseksiyon iğnesi yardımı ile vücuttan ayrılıp başın ventral kısmı üstte kalacak şekilde, bir damla euporal ile lam-lamel arasına sabitlenerek kalıcı preparatları hazırlanmıştır. Chironomidae ve Chaoboridae familyası ile ilgili genel bilgilerde Armitage (1995), Epler (1999) ve Saether (1972) in literatürlerinden yararlanılmıştır. Tespit edilen taksonların fotoğraf çekimlerinde Nikon marka fotoğraf makinası kullanılarak mikroskoptan çekim yapılmıştır.

47 47 Chironomidae familyasına ait morfoloji kısmında verilen şekiller Epler (1999) dan alınmıştır. Chironomidae larvalarının tayinleri için Şahin (1991), Cranston (1982), Epler (1995 ve 1999), Hirvenoja (1973), Chernovskii (1949), Fittkau ve Roback (1983), Mason (1973); Chaboridae larvalarının tayinleri için ise Balvay (1977) ın yayınlarından yararlanılmıştır. Ayrıca, Göller Bölgesi ndeki türlerin dağılımındaki benzerlik ve ayrılıkları göstermek için Jaccard Benzerlik İndeksi kullanılarak Cluster Analizi yapılmıştır. (Jardine&Sibson, 1968, Goodman, 1972). 4. BULGULAR 4.1. Araştırma Ortamının Özellikleri Göller Bölgesi tatlısu Chironomid ve Chaoborid faunasını belirlemek amacıyla, sözkonusu bölgede toplam 75 istasyondan çeşitli tarihlerde ( ; ; ; ; ; ; ) 237 adet örnekleme yapılmıştır. Örneklerin toplandığı istasyonlar 21 göl, 12 baraj, 30 yeraltı su kaynağı, 7 akarsu, 3 kanal, 1 gölet ve 1 mağaradan oluşmaktadır (Ek 1) İstasyonların Tanımı Materyallerin toplandığı istasyonların örnekleme tarihlerindeki rakım ve koordinatları Çizelge 1 de verilmiştir.

48 48 İstasyonlar Çizelge 1. Örneklerin toplandığı istasyonların rakım ve koordinatları. Tarih Rakım (m) Koordinatları 1 Yapraklı Barajı * 37 01'45''N '04''E 2 Gölhisar Gölü '16''N '18''E 2 Gölhisar Gölü '16''N '18''E 3 Kızıllar-Çavdır Barajı * 37 04'16''N '33''E 4 Kırkpınar Kaynakları (Tefenni) '00''N '51''E 4 Kırkpınar Kaynakları (Tefenni) '00''N '51''E 5 Salda Deresi '30''N '23''E 5 Salda Deresi '30''N '23''E 6 Salda Gölü '30''N '23'' E 6 Salda Gölü '30''N '23''E 7 Acıgöl (Denizli) '05''N '39''E 7 Acıgöl (Denizli) '11''N '27''E 8 Yarışlı Gölü Kaynakları '45''N '41''E 8 Yarışlı Gölü Kaynakları '45''N '41''E 9 Karamanlı Barajı (Burdur) * 37 23'57''N '55''E 10 Karataş Gölü '14''N '51''E 10 Karataş Gölü '12''N '02''E 10 Karataş Gölü '12''N '02''E 11 Burdur Gölü (Dalyan) '11''N '28''E 11 Burdur Gölü (Burdur-Tefenni arası) '08''N '44''E 12 İncirli Kaynağı (Dinar) '55''N '07''E 13 Uluborlu Barajı (Isparta) * 38 03'53''N '13''E 14 İnsuyu Mağarası (Burdur) * 37 41'06''N '11''E 15 Gölcük Gölü (Isparta) '11''N '40''E 16 Kırkgöz Kaynağı * 37 04'34''N '24''E 17 Karacaören 1 Barajı (Çandır) '22''N '20''E 18 Kovada Gölü * 37 38'59''N '11''E 18 Kovada Gölü * 37 38'59''N '11''E 19 Kovada Kanalı (Kızılçubuk Mevkii) '26''N '26''E 20 Selevir Barajı (Afyon) * 38 30'39''N '09''E

49 49 Çizelge 1 in devamı. İstasyonlar Tarih Rakım (m) Koordinatları 21 Seyitler-Gebiciler Barajı (Afyon) * 38 47'26''N '12''E Karamık Batak. Kayn.(Çayıryazı- 22 Dinar) '46''N '03''E 23 Eğirdir Gölü (1nolu ist.-bağören K.) '10''N '24''E 23 Eğirdir Gölü (2nolu ist.-boyalı K.) '26''N '43''E 23 Eğirdir Gölü (3nolu ist.-senirkent) '39''N '52''E Eğirdir Gölü (4nolu ist.-yalvaç 23 Yolu) '05''N '43''E 23 Eğirdir Gölü (5nolu ist.-liman) '21''N '44''E 23 Eğirdir Gölü (6 nolu ist.-ada) '57''N '12''E 23 Eğirdir Gölü (7 nolu ist.-yenice K.) * 38 08'34''N '38''E Eğirdir Gölü (8 nolu ist.-karkın 23 Köyü) * 37 57'35''N '55''E 24 Eber Gölü (Bolvadin) '33''N '26''E 24 Eber Gölü (Eber) * 38 36'40''N '27''E 25 Akşehir Gölü (Gölçayır) '35''N '55''E 25 Akşehir Gölü (Gölçayır) * 37 57'35''N '55''E 26 Sultan Dağları Çeşme Yalağı * 38 16'52''N '12''E Karsuyu Deresi (Sultan D.-Akşehir 27 İnişi) * 38 15'28''N '59''E 28 Beyşehir Gölü (1 nolu ist.-tolca K.) '39''N '47''E Beyşehir Gölü (2 nolu ist.-kuşluca ) K.) 37 49'42''N '44''E Beyşehir Gölü (3 nolu ist.-gölkaşı 28 K.) '30''N '29''E Beyşehir Gölü (4 nolu ist.-karadiken K.) 37 38'40''N '04''E Beyşehir Gölü (5 nolu ist.-cemeller K.) 37 38'04''N '10''E Beyşehir Gölü (6 nolu ist.-gölyaka 28 K) '49''N '58''E Beyşehir Gölü (7 nolu ist.-gedikli 28 K.) '13''N '00''E 28 Beyşehir Gölü (8 nolu ist-çiftlikköy) '24''N '09''E Beyşehir Gölü (9 nolu ist.-akburun * K) 37 47'02''N '43''E

Göller Bölgesi İçsularının Chironomidae ve Chaoboridae (Diptera) Faunasının Taksonomik Yönden İncelenmesi*

Göller Bölgesi İçsularının Chironomidae ve Chaoboridae (Diptera) Faunasının Taksonomik Yönden İncelenmesi* E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2005 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2005 Cilt/Volume 22, Sayı/Issue (3-4): 377 384 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Göller Bölgesi İçsularının

Detaylı

GEDİZ DELTASI (MENEMEN-İZMİR) CHIRONOMIDAE (DIPTERA) FAUNASI NA KATKILAR

GEDİZ DELTASI (MENEMEN-İZMİR) CHIRONOMIDAE (DIPTERA) FAUNASI NA KATKILAR 3(1): 32-39 (2009) DOI: 10.3153/jfscom.2009006 Journal of FisheriesSciences.com ISSN 1307-234X 2009 www.fisheriessciences.com RESEARCH ARTICLE ARAŞTIRMA MAKALESİ GEDİZ DELTASI (MENEMEN-İZMİR) CHIRONOMIDAE

Detaylı

Marmara Adası Larval Chironomidae (Diptera) Faunasının Tespiti ve Yayılışları

Marmara Adası Larval Chironomidae (Diptera) Faunasının Tespiti ve Yayılışları E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2010 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2010 Cilt/Volume 27, Sayı/Issue 2: 47-53 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Marmara Adası Larval Chironomidae

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Uzmanı Olduğu Bilim Dalları: Tatlısu Algleri Taksonomisi ve Ekolojisi, Limnoloji, Hidrobotanik

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Uzmanı Olduğu Bilim Dalları: Tatlısu Algleri Taksonomisi ve Ekolojisi, Limnoloji, Hidrobotanik ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Adı Soyadı: Haşim SÖMEK Doğum Tarihi ve Yeri: 14 Şubat 1980 Zonguldak Medeni Durumu: Evli ve bir erkek çocuk babası Öğrenim Durumu: Doktora Uzmanı Olduğu Bilim Dalları: Tatlısu

Detaylı

KEMER BARAJ GÖLÜ NÜN (AYDIN) MAKROBENTİK (Oligochaeta,Chironomidae) FAUNASI

KEMER BARAJ GÖLÜ NÜN (AYDIN) MAKROBENTİK (Oligochaeta,Chironomidae) FAUNASI 2(3): 47-46 (2008) DOI: 10.313/jfscom.mug.200740 Journal of FisheriesSciences.com ISSN 1307-234X 2008 www.fisheriessciences.com RESEARCH ARTICLE ARAŞTIRMA MAKALESİ KEMER BARAJ GÖLÜ NÜN (AYDIN) MAKROBENTİK

Detaylı

T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KIRKLARELİ İLİ CHIRONOMIDAE (DIPTERA) FAUNASI

T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KIRKLARELİ İLİ CHIRONOMIDAE (DIPTERA) FAUNASI T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KIRKLARELİ İLİ CHIRONOMIDAE (DIPTERA) FAUNASI GAZEL BURCU AYDIN YÜKSEK LİSANS TEZİ BİYOLOJİ ANABİLİM DALI DANIŞMAN DOÇ. DR. HÜSEYİN GÜHER EDİRNE 2014 KIRKLARELİ

Detaylı

T.C DİCLE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DİCLE NEHRİ NİN (TÜRKİYE) BÖCEK (INSECTA) LARVALARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA FATMA ÇETİNKAYA

T.C DİCLE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DİCLE NEHRİ NİN (TÜRKİYE) BÖCEK (INSECTA) LARVALARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA FATMA ÇETİNKAYA T.C DİCLE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DİCLE NEHRİ NİN (TÜRKİYE) BÖCEK (INSECTA) LARVALARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA FATMA ÇETİNKAYA YÜKSEK LİSANS TEZİ BİYOLOJİ ANABİLİM DALI DİYARBAKIR Eylül 2013

Detaylı

Trakya Bölgesi (Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul ve Çanakkale) Chironomid (Chironomidae; Diptera) Faunası*

Trakya Bölgesi (Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul ve Çanakkale) Chironomid (Chironomidae; Diptera) Faunası* E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2006 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2006 Cilt/Volume 23, Sayı/Issue (1-2): 125 132 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Trakya Bölgesi (Kırklareli,

Detaylı

Doç.Dr. AYŞE TAŞDEMİR

Doç.Dr. AYŞE TAŞDEMİR Doç.Dr. AYŞE TAŞDEMİR ÖZGEÇMİŞ DOSYASI KİŞİSEL BİLGİLER Doğum Yılı : Doğum Yeri : Sabit Telefon : Faks : E-Posta Adresi : Web Adresi : Posta Adresi : 1971 İZMİR T: F: ayse.tasdemir@ege.edu.tr EĞİTİM BİLGİLERİ

Detaylı

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X 4(4): 376-383 (2010) DOI: 10.3153/jfscom.2010040 Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN 1307-234X RESEARCH ARTICLE 2010 www.fisheriessciences.com ARAŞTIRMA MAKALESİ TAHTALI BARAJ GÖLÜ NÜN (İZMİR) MAKROBENTİK

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ASLANTAŞ BARAJ GÖLÜ (OSMANİYE) BENTİK FAUNASI SU ÜRÜNLERİ ANABİLİM DALI

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ASLANTAŞ BARAJ GÖLÜ (OSMANİYE) BENTİK FAUNASI SU ÜRÜNLERİ ANABİLİM DALI ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ ASLANTAŞ BARAJ GÖLÜ (OSMANİYE) BENTİK FAUNASI SU ÜRÜNLERİ ANABİLİM DALI ADANA, 2006 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ASLANTAŞ BARAJ

Detaylı

Seasonal Changes in Chironomids (Diptera:Chironomidae) of Kesikköprü Dam Lake (Ankara, Turkey)

Seasonal Changes in Chironomids (Diptera:Chironomidae) of Kesikköprü Dam Lake (Ankara, Turkey) 29, 3(8), 4-2 Seasonal Changes in Chironomids (Diptera:Chironomidae) of Kesikköprü Dam Lake (Ankara, Turkey) Seyhan AHISKA * Department of Biology, Faculty of Science, Ankara University, 61 Beşevler-Ankara/TURKEY

Detaylı

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar

Detaylı

KEMER BARAJ GÖLÜ'NDEKİ Cypr nus carpio L., 1758'NUN BAZI BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ

KEMER BARAJ GÖLÜ'NDEKİ Cypr nus carpio L., 1758'NUN BAZI BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ KEMER BARAJ GÖLÜ'NDEKİ Cypr nus carpio L., 1758'NUN BAZI BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ ÖZET Gülnaz ÖZCAN*, Süleyman BALIK EGE ÜNİVERSİTESİ SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ TEMEL BİLİMLER BÖLÜMÜ *gulnazozcan@yahoo.com Bu

Detaylı

Kapıdağ Yarımadası Larval Chironomidae (Diptera) Türlerinin Tespitine Yönelik Bir Ön Çalışma

Kapıdağ Yarımadası Larval Chironomidae (Diptera) Türlerinin Tespitine Yönelik Bir Ön Çalışma Su Ürünleri Dergisi (2011) ISSN 1300-1590 Ege J Fish Aqua Sci 28(2): 35-40 (2011) http://www.egejfas.org Araştırma Makalesi / Research Article Kapıdağ Yarımadası Larval Chironomidae (Diptera) Türlerinin

Detaylı

DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı

DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı HİDROLOJİ: Yer yuvarının yaklaşık 3/4 'lük bir bölümünü örten hidrosferi inceleyen

Detaylı

Anadolu nun Biyoçeşitliliğini oluşturan sebepler

Anadolu nun Biyoçeşitliliğini oluşturan sebepler Anadolu nun Biyoçeşitliliğini oluşturan sebepler BYL118 Çevre Biyolojisi-II Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü lisans dersi Çağatay Tavşanoğlu 2016-2017 Bahar Biyoçeşitlilik - Tür çeşitliliği - Genetik

Detaylı

SU BİTKİLERİ 3. Prof. Dr. Nilsun DEMİR

SU BİTKİLERİ 3. Prof. Dr. Nilsun DEMİR SU BİTKİLERİ 3 Prof. Dr. Nilsun DEMİR SINIFLANDIRMA; MORFOLOJIK, FIZYOLOJIK VE EKOLOJIK ÖZELLIKLERINE GÖRE Su üstü makrofitleri; su kıyılarında yaşayan, bir kısmı su içinde olan ve su dibine tutunan bitkilerdir.

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ MAMASIN BARAJ GÖLÜ (AKSARAY) NÜN BENTİK FAUNASI VE MEVSİMSEL DEĞİŞİMİ.

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ MAMASIN BARAJ GÖLÜ (AKSARAY) NÜN BENTİK FAUNASI VE MEVSİMSEL DEĞİŞİMİ. ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ MAMASIN BARAJ GÖLÜ (AKSARAY) NÜN BENTİK FAUNASI VE MEVSİMSEL DEĞİŞİMİ Ebru ERSAN BİYOLOJİ ANABİLİM DALI ANKARA 2006 Her hakkı saklıdır Doç.

Detaylı

Yazı Menu. - Ülkemizdeki Göller. - Türkiyedeki Göl Çeşitleri. - Doğal Göller. 1 - Tektonik Göller. 2 - Karstik Göller.

Yazı Menu. - Ülkemizdeki Göller. - Türkiyedeki Göl Çeşitleri. - Doğal Göller. 1 - Tektonik Göller. 2 - Karstik Göller. Yazı Menu - Ülkemizdeki Göller - Türkiyedeki Göl Çeşitleri - Doğal Göller 1 - Tektonik Göller 2 - Karstik Göller 3 - Set Gölleri 4 - Volkanik Göller 5 - Sirk Gölleri - Baraj Gölleri Ülkemizdeki Göller

Detaylı

ÇEV 219 Biyoçeşitlilik. Ötrofikasyon. Ötrofikasyon

ÇEV 219 Biyoçeşitlilik. Ötrofikasyon.   Ötrofikasyon ÇEV 219 Biyoçeşitlilik Ötrofikasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Ötrofikasyon Eutrophication (Bataklıklaşma) kelimesi eski Yunancadaki eutrophos kelimesinden gelmektedir. Eutrophos:

Detaylı

SU KALİTE ÖZELLİKLERİ

SU KALİTE ÖZELLİKLERİ SU KALİTE ÖZELLİKLERİ Su kirliliği Su kaynağının kimyasal, fiziksel, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde gözlenen ve doğrudan veya dolaylı yoldan biyolojik

Detaylı

Yelköprü Mağarası (Dikili, İzmir) ve Yakın Çevresinin Sucul Faunası Hakkında Bir Ön Araştırma

Yelköprü Mağarası (Dikili, İzmir) ve Yakın Çevresinin Sucul Faunası Hakkında Bir Ön Araştırma E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2002 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2002 Cilt/Volume 19, Sayı/Issue (1-2): 221 225 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Yelköprü Mağarası (Dikili,

Detaylı

Marmara Kıyıları Hassas Alan Yönetimi

Marmara Kıyıları Hassas Alan Yönetimi Marmara Kıyıları Hassas Alan Yönetimi Huri EYÜBOĞLU Şub. Müd. huri.eyuboglu@csb.gov.tr İSTANBUL SUNUM İÇERİĞİ SINHA PROJESİ Türkiye Kıyılarında Kentsel Atıksu Yönetimi: Sıcak Nokta ve Hassas Alanların

Detaylı

TÜBİTAK MAM ÇEVRE ENSTİTÜSÜ ÖZEL HÜKÜM PROJELERİ

TÜBİTAK MAM ÇEVRE ENSTİTÜSÜ ÖZEL HÜKÜM PROJELERİ TÜBİTAK MAM ÇEVRE ENSTİTÜSÜ ÖZEL HÜKÜM PROJELERİ Eğirdir Beyşehir Karacaören Alt Havzaları ÖH Alanları Atatürk Baraj Gölü ÖH Alanı Doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimi için; İçme suyu kaynaklarının

Detaylı

Keban Baraj Gölü nde Yaşayan Barbus rajanorum mystaceus (Heckel, 1843) ün Geri Hesaplama Yöntemiyle Uzunluklarının Belirlenmesi

Keban Baraj Gölü nde Yaşayan Barbus rajanorum mystaceus (Heckel, 1843) ün Geri Hesaplama Yöntemiyle Uzunluklarının Belirlenmesi G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 21, Sayı 2 (2001) 1-5 Keban Baraj Gölü nde Yaşayan Barbus rajanorum mystaceus (Heckel, 1843) ün Geri Hesaplama Yöntemiyle Uzunluklarının Belirlenmesi Lengths Determination

Detaylı

EGE ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJE KESİN RAPORU EGE UNIVERSITY SCIENTIFIC RESEARCH PROJECT REPORT

EGE ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJE KESİN RAPORU EGE UNIVERSITY SCIENTIFIC RESEARCH PROJECT REPORT EGE ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJE KESİN RAPORU EGE UNIVERSITY SCIENTIFIC RESEARCH PROJECT REPORT PROJE NO: 2010-Fen-057 (Doktora) TÜRKİYE VE KIBRIS ADASINDA DAĞILIŞ GÖSTEREN KÖR YILAN, Typhlops

Detaylı

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır.

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. PLATO: Çevresine göre yüksekte kalmış, akarsular tarafından derince yarılmış geniş düzlüklerdir. ADA: Dört tarafı karayla

Detaylı

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TÜRKİYE'NİN BAZI GÖLLERİNDE SUBFOSİL CHIRONOMIDAESICAKLIK İLİŞKİSİ KULLANILARAK TRANSFER FONKSİYON

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TÜRKİYE'NİN BAZI GÖLLERİNDE SUBFOSİL CHIRONOMIDAESICAKLIK İLİŞKİSİ KULLANILARAK TRANSFER FONKSİYON PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TÜRKİYE'NİN BAZI GÖLLERİNDE SUBFOSİL CHIRONOMIDAESICAKLIK İLİŞKİSİ KULLANILARAK TRANSFER FONKSİYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ DOKTORA TEZİ Gürçay Kıvanç AKYILDIZ

Detaylı

BOZDAĞ VE SÜNDİKEN DAĞLARI KARASAL GASTROPODA (MOLLUSCA) TÜRLERİNİN BELİRLENMESİ

BOZDAĞ VE SÜNDİKEN DAĞLARI KARASAL GASTROPODA (MOLLUSCA) TÜRLERİNİN BELİRLENMESİ İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Yıl: 9 Sayı: 17 Bahar 2010 s.35-44 BOZDAĞ VE SÜNDİKEN DAĞLARI KARASAL GASTROPODA (MOLLUSCA) TÜRLERİNİN BELİRLENMESİ Aslı SEMİZ * Mete MISIRLIOĞLU **

Detaylı

Küçük Menderes Nehri nin (Selçuk, İzmir) Aşağı Havzasındaki Kirliliğin Makro Bentik Omurgasızlar Kullanılarak Saptanması

Küçük Menderes Nehri nin (Selçuk, İzmir) Aşağı Havzasındaki Kirliliğin Makro Bentik Omurgasızlar Kullanılarak Saptanması E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2006 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2006 Cilt/Volume 23, Sayı/Issue (1-2): 61 65 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Küçük Menderes Nehri

Detaylı

Doç.Dr. SERAY YILDIZ

Doç.Dr. SERAY YILDIZ Doç.Dr. SERAY YILDIZ ÖZGEÇMİŞ DOSYASI KİŞİSEL BİLGİLER Doğum Yılı : Doğum Yeri : Sabit Telefon : Faks : E-Posta Adresi : Web Adresi : Posta Adresi : 1971 İZMİR T: 2323113826 F: 2323113685 seray.yildiz@ege.edu.tr

Detaylı

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1305-631X Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006 (1) 43-50 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Kısa Makale Yılmaz İÇAĞA 1, Yalçın BOSTANOĞLU 2, Erhan KAHRAMAN 1 1 Afyon Kocatepe

Detaylı

Doğal ve doğal olmayan yapı ve tesisler, özel işaretler, çizgiler, renkler ve şekillerle gösterilmektedir.

Doğal ve doğal olmayan yapı ve tesisler, özel işaretler, çizgiler, renkler ve şekillerle gösterilmektedir. HARİTA NEDİR? Yeryüzünün tamamının veya bir parçasının kuşbakışı görünümünün, istenilen ölçeğe göre özel işaretler yardımı ile küçültülerek çizilmiş örneğidir. H A R İ T A Yeryüzü şekillerinin, yerleşim

Detaylı

Batı Karadeniz Bölgesi ndeki Bazı Göllerin Hirudinea (Annelida) Faunası

Batı Karadeniz Bölgesi ndeki Bazı Göllerin Hirudinea (Annelida) Faunası E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2007 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2007 Cilt/Volume 24, Sayı/Issue (1-2): 83 88 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Batı Karadeniz Bölgesi

Detaylı

Önemleri. rk Prof. Dr. İzzet. II. Ulusal Taşkın n Sempozyumu Mart Afyonkarahisar

Önemleri. rk Prof. Dr. İzzet. II. Ulusal Taşkın n Sempozyumu Mart Afyonkarahisar nların Çevresel Yrd. Doç.. Dr. Ali Ertürk rk Prof. Dr. İzzet Öztürk II. Ulusal Taşkın n Sempozyumu 22-24 24 Mart Afyonkarahisar Taşkın n Nedir? Hidrolojik tanım: Suyun yükselerek akarsu kenarlarını aşması

Detaylı

PİSİ BALIĞININ KÜLTÜRE ALINABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI

PİSİ BALIĞININ KÜLTÜRE ALINABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI PROJE PİSİ BALIĞININ KÜLTÜRE ALINABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI İlhan AYDIN, SUMAE Pisi balığı Karadeniz ve Akdeniz den Beyaz denize kadar bir alanda dağılım göstermektedir. Eurohalin ve eurotermal olan pisi

Detaylı

İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ

İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ Karada bir su ürünleri işletmesi kurulacaksa, su kaynağı olarak kaynak suyu, dere, ırmak, akarsu, göl, baraj suları veya yeraltı suları kullanılabilir. Yetiştiriciliğin

Detaylı

İlçelere ve Kaynaklara Göre İstanbul da Sivrisinek Tür Tayini

İlçelere ve Kaynaklara Göre İstanbul da Sivrisinek Tür Tayini İlçelere ve Kaynaklara Göre İstanbul da Sivrisinek Tür Tayini Nurullah YÜCEL, Emine Nurhan AKIN, Mustafa ERSÖZ, Gülişah MOLLA İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sağlık Daire Başkanlığı Sağlık ve Hıfzıssıhha

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Ünvanı : Yard. Doç. Dr. Adı Soyadı : Cenkmen R. BEĞBURS Doğum Tarihi : 1967 Doğum Yeri : Yabancı Dil : İngilizce Uzmanlık alanı : Avlama Teknolojisi E-posta : begburs@akdeniz.edu.tr

Detaylı

DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı

DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı JEOLOJİK OSEONOGRAFİ Genelde çok karmaşık bir yapıya sahip olan okyanus ve deniz

Detaylı

Bazı Simuliidae (Insecta, Diptera) Türlerinin Habitat Özellikleri

Bazı Simuliidae (Insecta, Diptera) Türlerinin Habitat Özellikleri E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2008 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2008 Cilt/Volume 25, Sayı/Issue 4: 319 323 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Bazı Simuliidae (Insecta,

Detaylı

ARAŞTIRMA MAKALESİ/RESEARCH ARTICLE

ARAŞTIRMA MAKALESİ/RESEARCH ARTICLE ANADOLU ÜNİVERSİTESİ BİLİM VE TEKNOLOJİ DERGİSİ ANADOLU UNIVERSITY JOURNAL OF SCIENCE AND TECHNOLOGY Cilt/Vol.:5-Sayı/No: 2 : 291-295 (2004) ARAŞTIRMA MAKALESİ/RESEARCH ARTICLE APOLYONT VE İZNİK GÖLLERİ

Detaylı

T.C. RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü

T.C. RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü T.C. RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü SU ÜRÜNLERİ - DOKTORA DERS LİSTESİ KOD DERS ADI T U L KREDİ SUR5010 Hg ve Pb Bileşikleri Kimyası 3 0 0 3 SUR5012 Sularda Kimyasal

Detaylı

YABANI MEYVELER ve KULLANıM ALANLARı. Araş. Gör. Dr. Mehmet Ramazan BOZHÜYÜK

YABANI MEYVELER ve KULLANıM ALANLARı. Araş. Gör. Dr. Mehmet Ramazan BOZHÜYÜK YABANI MEYVELER ve KULLANıM ALANLARı Araş. Gör. Dr. Mehmet Ramazan BOZHÜYÜK Dünyada kültüre alınıp yetiştirilmekte olan 138 meyve türünden, yaklaşık 16'sı subtropik meyve türü olan 75'e yakın tür ülkemizde

Detaylı

GENEL BİYOLOJİ LABORATUVARI (Zooloji) 1. Laboratuvar: Hayvan Sistematiği, Simetriler, Vücut Yönleri, Kesitler

GENEL BİYOLOJİ LABORATUVARI (Zooloji) 1. Laboratuvar: Hayvan Sistematiği, Simetriler, Vücut Yönleri, Kesitler B i y o 1 0 3. 0 1 G e n. B i y o. L a b. ( Z o o l o j i ) 1 GENEL BİYOLOJİ LABORATUVARI (Zooloji) 1. Laboratuvar: Hayvan Sistematiği, Simetriler, Vücut Yönleri, Kesitler Sistematik ve taksonomi nedir?...

Detaylı

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. Su Kaynaklarının

Detaylı

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Orkide MİNARECİ Ünvanı: Yrd.Doç.Dr. Öğrenim Durumu Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Biyoloji Bölümü (Temel ve Ege Üniversitesi Fen Fakültesi 1992

Detaylı

T"RK~YE B~L~MSEL YE TEKNOLOJ~K ARASTIRMA KURUMU

TRK~YE B~L~MSEL YE TEKNOLOJ~K ARASTIRMA KURUMU T"RK~YE B~L~MSEL YE TEKNOLOJ~K ARASTIRMA KURUMU SAYI: B.02.1.TBT.0.06.03.01-161.03(2006)-1528 KONU: Kesin raporunuz hk. Sayln Doq. Dr. Bayram GOCMEN Ege ~niversitesi Fen Fakultesi Biyoloji Bolumii 35 100-Bornova

Detaylı

19 (4), 455-461, 2007 19 (4), 455-461, 2007

19 (4), 455-461, 2007 19 (4), 455-461, 2007 Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Dergisi Science and Eng. J of Fırat Univ. 19 (4), 455-461, 2007 19 (4), 455-461, 2007 Türkiye Tatlısu Amphipod larının (Crustacea: Malacostraca) Dağılımları ve Ekolojilerine

Detaylı

GÖYNÜK ÇAYI NDA (BİNGÖL) YAŞAYAN Capoeta umbla (Heckel,1843) NIN BAZI BÜYÜME ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

GÖYNÜK ÇAYI NDA (BİNGÖL) YAŞAYAN Capoeta umbla (Heckel,1843) NIN BAZI BÜYÜME ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI GÖYNÜK ÇAYI NDA (BİNGÖL) YAŞAYAN Capoeta umbla (Heckel,1843) NIN BAZI BÜYÜME ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI Ramazan MERT 1 Mustafa KOYUN 2 1 Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Fen Ed. Fak. Biyoloji Böl.

Detaylı

EĞİTİM BİLGİLERİ. Su Ürünleri Fakültesi 2006. Su Ürünleri Fakültesi 1995. Su Ürünleri Fakültesi 1992

EĞİTİM BİLGİLERİ. Su Ürünleri Fakültesi 2006. Su Ürünleri Fakültesi 1995. Su Ürünleri Fakültesi 1992 KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı Dr.Songül YÜCE Ünvan Su Ürünleri Müh. Telefon 04242411085 E-mail songul.yuce@gthb.gov.tr smyuce@hotmail.com Doğum Tarihi - Yeri 1969-Elazığ Fotoğraf Doktora Yüksek Lisans Lisans

Detaylı

BİYOLOG TANIM. Canlı türlerinin tanımlanması, sınıflandırılması, yaşamı ve evrimini etkileyen koşullar üzerinde araştırma yapan kişidir.

BİYOLOG TANIM. Canlı türlerinin tanımlanması, sınıflandırılması, yaşamı ve evrimini etkileyen koşullar üzerinde araştırma yapan kişidir. TANIM Canlı türlerinin tanımlanması, sınıflandırılması, yaşamı ve evrimini etkileyen koşullar üzerinde araştırma yapan kişidir. A- GÖREVLER Biyologların görevleri araştırmacı ve uygulamacı olmalarına göre

Detaylı

Grup KARDELEN. Grup Üyeleri Menduh ÖZTÜRK (Kocasinan YİBO-Kayseri) Hüseyin YILMAZ (M.100.Yıl YİBO-Ağrı)

Grup KARDELEN. Grup Üyeleri Menduh ÖZTÜRK (Kocasinan YİBO-Kayseri) Hüseyin YILMAZ (M.100.Yıl YİBO-Ağrı) T.C.Milli Eğitim Bakanlığı-TUBİTAK BİDEB YİBO Öğretmenleri (Fen Ve Teknoloji,Fizik,Kimya,Biyoloji Ve Matematik)Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı 2009- Biyoloji Çalışma Grubu Grup KARDELEN Grup Üyeleri

Detaylı

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRE BAŞKANLIĞI ISO 5667-4 Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları KİMYASAL İZLEME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

Detaylı

Seli Çayı (Elazığ-Türkiye) Rotifer Faunası ve Bazı Biyoçeşitlilik İndeksleri ile Analizi

Seli Çayı (Elazığ-Türkiye) Rotifer Faunası ve Bazı Biyoçeşitlilik İndeksleri ile Analizi E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2008 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2008 Cilt/Volume 25, Sayı/Issue 3: 211 215 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Seli Çayı (Elazığ-Türkiye)

Detaylı

YÜZEYSEL SULARDA İZLENMESİ GEREKEN KALİTE ELEMENTLERİ

YÜZEYSEL SULARDA İZLENMESİ GEREKEN KALİTE ELEMENTLERİ EK-1 YÜZEYSEL SULARDA İZLENMESİ GEREKEN KALİTE ELEMENTLERİ Akarsular Göller Kıyı Suları Geçiş Suları GENEL KİMYASAL VE FİZİKO- KİMYASAL PARAMETRELER Sıcaklık Sıcaklık Sıcaklık Sıcaklık ph ph ph ph (mg/l

Detaylı

ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ

ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ İlke ÇELİK 1, Seda Aslan KILAVUZ 2, İpek İMAMOĞLU 1, Gürdal TUNCEL 1 1 : Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü

Detaylı

Hazar Gölü (Elazığ) Copepoda ve Cladocera Faunasının Mevsimsel Dağılımı

Hazar Gölü (Elazığ) Copepoda ve Cladocera Faunasının Mevsimsel Dağılımı G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 21, Sayı 2 (21) 7-18 Hazar Gölü (Elazığ) Copepoda ve Cladocera Faunasının Mevsimsel Dağılımı Seasonal Distribution of the Copepoda and Cladocera Fauna of Hazar Lake

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMI. 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar

10. SINIF KONU ANLATIMI. 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar 10. SINIF KONU ANLATIMI 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tatlı su ve tuzlu su biyomları

Detaylı

GÖKÇEADA DENİZ ARAŞTIRMALARI BİRİMİ 2015 YILI ÖĞRENCİ UYGULAMASI

GÖKÇEADA DENİZ ARAŞTIRMALARI BİRİMİ 2015 YILI ÖĞRENCİ UYGULAMASI GÖKÇEADA DENİZ ARAŞTIRMALARI BİRİMİ 2015 YILI ÖĞRENCİ UYGULAMASI Birimimizde 3-21 Ağustos 2015 tarihleri arasında gerçekleşen staja fakültemiz öğrencilerinden Anıl ALPEDİK ; Feyzi Onur DURAK ; Gülbüke

Detaylı

GÖKSU DELTASI KIYI YÖNETİMİNİN DÜNÜ VE BUGÜNÜ ÖZET

GÖKSU DELTASI KIYI YÖNETİMİNİN DÜNÜ VE BUGÜNÜ ÖZET 6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 197 GÖKSU DELTASI KIYI YÖNETİMİNİN DÜNÜ VE BUGÜNÜ Sibel MERİÇ Jeoloji Yüksek Mühendisi Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı Ankara,TÜRKİYE sibelozilcan@gmail.com Seçkin

Detaylı

Çorlu Deresi nin (Tekirdağ) Oligochaeta Faunası ve Bazı Fizikokimyasal Özelliklerinin Zamana Bağlı Değişimi

Çorlu Deresi nin (Tekirdağ) Oligochaeta Faunası ve Bazı Fizikokimyasal Özelliklerinin Zamana Bağlı Değişimi E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2008 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2008 Cilt/Volume 25, Sayı/Issue 4: 253 257 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Çorlu Deresi nin (Tekirdağ)

Detaylı

BÖCEKLERDE VÜCUDUN BÖLÜMLERİ

BÖCEKLERDE VÜCUDUN BÖLÜMLERİ BÖCEKLERDE VÜCUDUN BÖLÜMLERİ Böceklerde vücut tipik olarak 1. Cephalon (Baş) 2. Thorax (Gövde) 3. Abdomen (Karın) olmak üzere 3 ana bölgeden oluşur. Ergin böceklerde çoğunlukla birbirinden açıkça ayrılabilen

Detaylı

BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA

BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tuzlu su ve tatlı su biyomları olmak üzere iki kısımda incelenir.

Detaylı

MARMARA BÖLGESi. IRMAK CANSEVEN SOSYAL BiLGiLER ÖDEVi 5/L 1132

MARMARA BÖLGESi. IRMAK CANSEVEN SOSYAL BiLGiLER ÖDEVi 5/L 1132 MARMARA BÖLGESi IRMAK CANSEVEN SOSYAL BiLGiLER ÖDEVi 5/L 1132 COĞRAFİ KONUMU Marmara Bölgesi ülkemizin kuzeybatı köşesinde yer alır. Ülke yüz ölçümünün %8,5'i ile altıncı büyük bölgemizdir. Yaklaşık olarak

Detaylı

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ LABORATUVAR ÖLÇÜM VE İZLEME DAİRESİ BAŞKANLIĞI

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ LABORATUVAR ÖLÇÜM VE İZLEME DAİRESİ BAŞKANLIĞI ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ LABORATUVAR ÖLÇÜM VE İZLEME DAİRESİ BAŞKANLIĞI EVSEL VE ENDÜSTRİYEL KİRLİLİK İZLEME PROGRAMI 1 Ergene Havzası Su Kalitesi İzleme Raporu

Detaylı

BALIK ÖRNEKLEME YÖNTEMLERİ

BALIK ÖRNEKLEME YÖNTEMLERİ BALIK ÖRNEKLEME YÖNTEMLERİ İÇERİK BİYOLOJİK KALİTE ELEMENTİ: BALIK TS-EN 14011 SU KALİTESİ-ELEKTRİKLE BALIK NUMUNESİ ALMA TS EN 14757 SU KALİTESİ DEĞİŞEN GÖZ AÇIKLIKLI SIK ÖRGÜLÜ AĞLARLA BALIK NUMUNESİ

Detaylı

BİRECİK BARAJ GÖLÜ HAVZASI (ŞANLIURFA) VE HAZAR GÖLÜ(ELAZIĞ) OSTRACODLARI (CRUSTACEA) HAKKINDA ÖN ÇALIŞMA

BİRECİK BARAJ GÖLÜ HAVZASI (ŞANLIURFA) VE HAZAR GÖLÜ(ELAZIĞ) OSTRACODLARI (CRUSTACEA) HAKKINDA ÖN ÇALIŞMA DOI 10.18864/iujfas.8610 İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi (2014) 29-2: 1-8 Istanbul University Journal of Fisheries & Aquatic Sciences (2014) 29-2: 1-8 BİRECİK BARAJ GÖLÜ HAVZASI (ŞANLIURFA) VE

Detaylı

Okyanus kıtaları birbirinden ayıran engin, açık denizlerdir 1. Yeryüzünün yaklaşık üçte ikisini (%70) kaplarlar ve bu alanın yaklaşık yarısında su

Okyanus kıtaları birbirinden ayıran engin, açık denizlerdir 1. Yeryüzünün yaklaşık üçte ikisini (%70) kaplarlar ve bu alanın yaklaşık yarısında su Okyanus kıtaları birbirinden ayıran engin, açık denizlerdir 1. Yeryüzünün yaklaşık üçte ikisini (%70) kaplarlar ve bu alanın yaklaşık yarısında su seviyesi 3000 metrenin üzerindedir. Okyanus kelimesi Yunanca

Detaylı

Kategori Alt Kategori Program İçeriği Kazanımlar Dersler Arası İlişki I. HAYATSAL OLAYLAR

Kategori Alt Kategori Program İçeriği Kazanımlar Dersler Arası İlişki I. HAYATSAL OLAYLAR 200 Kategori Alt Kategori Program İçeriği Kazanımlar Dersler Arası İlişki I. HAYATSAL OLAYLAR I.1. Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji İnsan için önemli olan birçok ürünlerin üretimi biyoteknolojinin

Detaylı

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Tatlı Su Göletlerinin Sucul Faunası Üzerine İlk Gözlemler

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Tatlı Su Göletlerinin Sucul Faunası Üzerine İlk Gözlemler E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2008 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2008 Cilt/Volume 25, Sayı/Issue 4: 347 351 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Araştırma Notu / Short

Detaylı

KABUKLU SU ÜRÜNLERİ ve ÜRETİM TEKNİĞİ. Prof. Dr. Hasan Hüseyin ATAR

KABUKLU SU ÜRÜNLERİ ve ÜRETİM TEKNİĞİ. Prof. Dr. Hasan Hüseyin ATAR KABUKLU SU ÜRÜNLERİ ve ÜRETİM TEKNİĞİ Prof. Dr. Hasan Hüseyin ATAR 1 Arthopods (Zırhlı Kazıcılar) Phylum Arthopoda En büyük Hayvan filumu; Böcekler karada hakim durumdadır. Ancak denizde seyrek bulunurlar.

Detaylı

T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ. Dr. ġevki DANACIOĞLU

T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ. Dr. ġevki DANACIOĞLU T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ Dr. ġevki DANACIOĞLU Dersin içeriği Havza ve havza yönetimi tanımı, tarihsel gelişimi ve coğrafya bilimiyle ilişkisi

Detaylı

Hazırlayan: Mağara Omurgasız Faunası: Fotoğraflar: Kapak Fotoğrafı:

Hazırlayan: Mağara Omurgasız Faunası: Fotoğraflar: Kapak Fotoğrafı: 1 Dupnisa Mağara Sistemi Araştırma Gezisi Ön Raporu Boğaziçi Uluslararasıı Mağara Araştırma Derneği 2009 2 Hazırlayan: Mağara Omurgasız Faunası: Fotoğraflar: Kapak Fotoğrafı: Emrah Çoraman Emrah Özel Mehmet

Detaylı

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4 Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM/DEĞİŞİM/GELİŞİM Bir prosestir. Yeryüzünde, yaşamın ilk formundan bugüne kadarki büyük değişimi karakterize eder. Genlerdeki

Detaylı

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4 Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM/DEĞİŞİM/GELİŞİM Bir prosestir. Yeryüzünde, yaşamın ilk formundan bugüne kadarki büyük değişimi karakterize eder. Genlerdeki

Detaylı

KEMER BARAJ GÖLÜ NDEKİ SAZANIN (Cyprinus carpio L., 1758) GONADOSOMATİK İNDEKS DEĞERİ VE ET VERİMİ

KEMER BARAJ GÖLÜ NDEKİ SAZANIN (Cyprinus carpio L., 1758) GONADOSOMATİK İNDEKS DEĞERİ VE ET VERİMİ KEMER BARAJ GÖLÜ NDEKİ SAZANIN (Cyprinus carpio L., 1758) GONADOSOMATİK İNDEKS DEĞERİ VE ET VERİMİ Gülnaz ÖZCAN*, Süleyman BALIK EGE ÜNİVERSİTESİ SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ TEMEL BİLİMLER BÖLÜMÜ *gulnazozcan@yahoo.com

Detaylı

Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. İçsular Biyolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No:200 34470 Laleli / İstanbul

Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. İçsular Biyolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No:200 34470 Laleli / İstanbul ÖZGEÇMİŞ 1. GENEL Adı Soyadı: Zeynep DORAK Doğum Tarihi/Yeri: 26.02.1978/ İstanbul Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri İçsular Biyolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No:200 34470 Laleli / İstanbul

Detaylı

DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı

DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı OKYANUSLARDA OLUŞAN SEDİMANTASYON OLAYI Okyanus ve denizlerin çok dik olan veya şiddetli

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI YAZ OKULU EŞDEĞER YAPILACAK DERSLER FAKÜLTE : SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ BÖLÜM :

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI YAZ OKULU EŞDEĞER YAPILACAK DERSLER FAKÜLTE : SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ BÖLÜM : 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI YAZ OKULU EŞDEĞER YAPILACAK DERSLER FAKÜLTE : BÖLÜM : EŞDEĞER YAPILACAK DERSLER AÇILACAK DERSLER (İlan Edilen derslere ait tablolardan bilgiler yazılabilir.) Kodu Diğer Bölümlere

Detaylı

BÖLÜMLERİ: - 1. Adana Bölümü - 2. Antalya Bölümü YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ: AKDENİZ BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Akdeniz Bölgesi

BÖLÜMLERİ: - 1. Adana Bölümü - 2. Antalya Bölümü YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ: AKDENİZ BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Akdeniz Bölgesi AKDENİZ BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Bölge yurdumuzun güneyinde, Akdeniz boyunca bir şerit halinde uzanır. Komşuları Ege, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri, Suriye, Kıbrıs

Detaylı

ORDO: PHTHRİPTERA (HAYVAN BİTLERİ)

ORDO: PHTHRİPTERA (HAYVAN BİTLERİ) ORDO: PHTHRİPTERA (HAYVAN BİTLERİ) Parazit yaşayan bu takım türleri ekonomi ve sağlık açısından önemlidir. Subordo: Mallophaga (Çeneli bitler) Başları göğüs bölgesinden belirgin olarak ayrılmıştır. Gözleri

Detaylı

Su Yapıları II. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü

Su Yapıları II. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü Su Yapıları II Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. 1 Dünya Su Kaynakları Tuzlu Sular; 97,20%

Detaylı

Türkiye Tenthredopsis (Hymenoptera: Symphyta: Tenthredinidae) Tür Sınırlarının Barkodlama Yöntemi İle Saptanması

Türkiye Tenthredopsis (Hymenoptera: Symphyta: Tenthredinidae) Tür Sınırlarının Barkodlama Yöntemi İle Saptanması Türkiye Tenthredopsis (Hymenoptera: Symphyta: Tenthredinidae) Tür Sınırlarının Barkodlama Yöntemi İle Saptanması Sevda HASTAOĞLU ÖRGEN 1, Mahir BUDAK 2, E. Mahir KORKMAZ 2, Hasan H. BAŞIBÜYÜK 3 1 Sivas

Detaylı

EROZYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ & HAVZA VERİTABANININ OLUŞTURULMASI. Doğu Karadeniz Havzasının Su Çerçeve Direktifi Sınıflandırma Sistemi

EROZYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ & HAVZA VERİTABANININ OLUŞTURULMASI. Doğu Karadeniz Havzasının Su Çerçeve Direktifi Sınıflandırma Sistemi EROZYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ & HAVZA VERİTABANININ OLUŞTURULMASI Doğu Karadeniz Havzasının Su Çerçeve Direktifi Sınıflandırma Sistemi Havza Veritabanının Oluşturulması (ArcHydro) Baraj ve gölet gibi

Detaylı

Mahmut ELP*, Fazıl ŞEN, Ataman Altuğ ATICI. The Distribution Area of Tarek (Alburnus Tarichi (Guldenstaedtii, 1814)) in the Van Lake Basin, Turkey

Mahmut ELP*, Fazıl ŞEN, Ataman Altuğ ATICI. The Distribution Area of Tarek (Alburnus Tarichi (Guldenstaedtii, 1814)) in the Van Lake Basin, Turkey YYÜ TAR BİL DERG (YYU J AGR SCI) 2014, 24(3): 228-232 Geliş Tarihi (Received): 16.05.2014 Kabul Tarihi (Accepted): 10.08.2014 Araştırma Makalesi/Research Article (Original Paper) İnci Kefalinin (Alburnus

Detaylı

Dersin Kodu 1200.9133

Dersin Kodu 1200.9133 Çevre Bilimi Dersin Adı Çevre Bilimi Dersin Kodu 1200.9133 Dersin Türü Zorunlu Dersin Seviyesi Dersin AKTS Kredisi 3,00 Haftalık Ders Saati (Kuramsal) 3 Haftalık Uygulama Saati 0 Haftalık Laboratuar Saati

Detaylı

LAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı

LAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı ARAZİ BOZULUMU LAND DEGRADATİON Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı LAND DEGRADATİON ( ARAZİ BOZULUMU) SOİL DEGRADATİON (TOPRAK BOZULUMU) DESERTİFİCATİON (ÇÖLLEŞME) Arazi Bozulumu Nedir - Su ve rüzgar

Detaylı

Biyolojik Çeşitlilik

Biyolojik Çeşitlilik Biyolojik Çeşitlilik Biyolojik çeşitlilik dünyada yaşayan canlıların ve yaşam şekillerinin eşitliliği demektir. Bir bölgede yaşayan canlı türleri, tür cinsindeki farklılıklar ve farklı yaşam biçimleri

Detaylı

AĞAÇLANDIRMALARDA UYGULAMA ÖNCESİ ÇALIŞMALAR

AĞAÇLANDIRMALARDA UYGULAMA ÖNCESİ ÇALIŞMALAR AĞAÇLANDIRMALARDA UYGULAMA ÖNCESİ ÇALIŞMALAR Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1 Ağaçlandırma çalışmalarında amaç tespiti ile işe başlamak ilk hedeftir. Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 2 Amaç tespiti ülkemizin ormancılık

Detaylı

EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER

EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER EKOLOJİK BİRİMLER *Ekoloji: Canlıların birbirleriyle ve yaşadıkları ortamla olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır. Ekolojik birimlerin küçükten büyüye doğru sıralaması: Ekoloji

Detaylı

Limnolojide Gelişmeler

Limnolojide Gelişmeler E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2008 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2008 Cilt/Volume 25, Sayı/Issue 4: 365 369 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Derleme / Review Limnolojide

Detaylı

ÖSYM. Diğer sayfaya geçiniz KPSS / GYGK-CS

ÖSYM. Diğer sayfaya geçiniz KPSS / GYGK-CS 31. 32. Televizyonda hava durumunu aktaran sunucu, Türkiye kıyılarında rüzgârın karayel ve poyrazdan saatte 50-60 kilometre hızla estiğini söylemiştir. Buna göre, haritada numaralanmış rüzgârlardan hangisinin

Detaylı

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi

Detaylı

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 İnsan yaşamı ve refahı tarihsel süreç içinde hep doğa ve doğal kaynaklarla kurduğu ilişki ile gelişmiştir. Özellikle sanayi devrimine kadar

Detaylı

ANNELIDA. (Halkalı kurtlar) İÜ SÜFAK SUUM2038 SU OMURGASIZLARI DERSİ Prof. Dr. Bayram ÖZTÜRK

ANNELIDA. (Halkalı kurtlar) İÜ SÜFAK SUUM2038 SU OMURGASIZLARI DERSİ Prof. Dr. Bayram ÖZTÜRK ANNELIDA (Halkalı kurtlar) İÜ SÜFAK SUUM2038 SU OMURGASIZLARI DERSİ Prof. Dr. Bayram ÖZTÜRK ANNELIDA (Halkalı kurtlar) Vücutları, vücut boyunca devam eden, birbirinin benzeri bölümlerden (segment) oluşmuştur

Detaylı

Çapalı Gölü (Afyon-Isparta) Turna Balıklarında (Esox lucius Linnaeus, 1758) Üreme*

Çapalı Gölü (Afyon-Isparta) Turna Balıklarında (Esox lucius Linnaeus, 1758) Üreme* Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi Cilt II, Sayı XII, 67-71 (24) Çapalı Gölü (Afyon-Isparta) * Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi ISPARTA ÖZET

Detaylı

EÜFBED - Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Cilt-Sayı: 7-1 Yıl:

EÜFBED - Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Cilt-Sayı: 7-1 Yıl: SİİRT İLİ HYGROBATES KOCH, 1837 (ACARI: HYDRACHNIDIA: HYGROBATIDAE) TÜRLERİ VE TÜRKİYE FAUNASI İÇİN YENİ BİR KAYIT: HYGROBATES (S.STR.) ANGUSTIPALPIS K.O. VİETS, 1982 WATER MITE SPECIES OF THE GENUS HYGROBATES

Detaylı