Uluslararası Projelerimiz International Projects

Transkript

1 Uluslararası Projelerimiz International Projects 44 Faaliyet Raporu Annual Report 2011

2 Dünya siyasetini belirleyen en temel unsurlardan birisi enerjidir. Enerji güvenliği ise tüm ülkelerin enerji politikalarındaki yerini korumaya devam etmektedir. Global enerji piyasasında hâkimiyet petrol ve doğal gazdadır. Bu hâkimiyetin önümüzdeki yıllarda da korunacağı düşüncesi ile tüm ülkeler enerji güvenliğini sağlamak konusunda yaşanan ve yaşanılabilecek riskleri azaltmak için taşıma güzergâhlarının geliştirilmesi ve coğrafi kaynakların çeşitlendirilmesi yönünde aktif politikalar üretmektedir. Bu çeşitlilik arayışında maliyetin yanı sıra kesintisiz ve güvenli iletim de göz önünde bulundurulmaktadır. Bu bağlamda ekonomik açıdan uygun hem ulusal hem de uluslararası taşıma sistemleri ve güvenli bir sınır ötesi ticaret geliştirilmesinde enerji üreticileri, tüketicileri ve transit ülkeler arasındaki işbirliği temel şarttır. Doğu-Batı ve Kuzey-Güney enerji koridorlarının merkezinde yer almak üzere stratejiler geliştiren Ülkemiz, kesintisiz, uluslararası standartlarda, çevreye duyarlı ve güvenli yollarla petrol ve doğal gaz taşınması ile bağımsız ticari ihracat yollarının oluşturulması konularında önemli roller üstlenmiştir. Bilindiği üzere Ülkemiz, dünya hidrokarbon rezervlerinin %70 inden fazlasına sahip olan Hazar Havzası, Ortadoğu ve Güney Akdeniz ülkelerine komşu konumdadır. Ülkemiz, bu önemli avantajını, hem söz konusu kaynaklardan enerji ihtiyacının bir kısmını karşılayarak, hem de bu zengin kaynakları dünya pazarlarına ulaştıracak boru hattı projeleri geliştirerek maksimum düzeyde değerlendirmek istemektedir. Bu bağlamda, sektöründe lider ve uzman olan Şirketimiz, Ülkemizin enerji politikasına üst düzeyde katkı sağlamak amacıyla çeşitli petrol ve doğal gaz boru hattı projeleri geliştirmekte, geliştirilen projelere katılmaktadır. Energy is a vital element that governs world politics. On the other hand, energy security remains being a part of the energy policies of all countries. Petroleum and natural gas dominate the global energy market. With the idea of preservation of this domination, all countries are developing active policies through securing energy transport routes and geographic diversification of resources to reduce the possible risks related to energy security. In this search for diversity, continuous and secure transmission, as well as costs, are taken into consideration. Within this scope, the main condition for developing both national and international cost-effective transportation systems and a secure cross-border trade, is cooperation among energy suppliers, consumers and transit countries. Turkey, that creates strategies to position itself into the centre of East-West and North-South energy corridors, plays an important role in transportation of petroleum and natural gas in continuous, uninterruptible, environmentally-friendly, and secure ways at international standards, as well as development of independent trade routes. Our country is in the neighbourhood of Caspian Basin, Middle East and South Mediterranean countries, which have more than 70% of world s hydrocarbon reserves. Turkey aims to utilize this significant importance at its best, by meeting its energy demand from abovementioned reserves and developing pipeline projects to transport these resources to world markets. In this context, as the leader and expert in its sector, BOTAS develops a variety of pipeline projects and participates in projects developed in order to contribute to energy policy of Turkey at maximum level. 45

3 46 Faaliyet Raporu Annual Report 2011 Şirketimizin hâlihazırda dâhil olduğu projeler;» Türkiye-Yunanistan-İtalya Doğal Gaz Boru Hattı (ITGI) Projesi,» Türkiye-Bulgaristan-Romanya-Macaristan Avusturya Doğal Gaz Boru Hattı (Nabucco) Projesi,» Anadolu Geçişli Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP),» Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TAP),» Irak-Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı Projesi,» Mısır-Türkiye (Arap) Doğal Gaz Boru Hattı Projesi ve» Hazar Geçişli Türkmenistan-Türkiye-Avrupa Doğal Gaz Boru Hattı Projesi dir. Türkiye Yunanistan İtalya Doğal Gaz Boru Hattı (ITGI) 2007 yılında işletmeye alınan Türkiye-Yunanistan Doğal Gaz Boru Hattı, Güney Avrupa Gaz Ringi nin ilk halkasını oluşturmaktadır yılında Yunanistan- İtalya bağlantısının da devreye alınmasıyla İtalya pazarına da erişim imkânı sağlanacaktır. Proje kapsamında, plato seviyede Yunanistan a 3,6 bcm/yıl ve İtalya ya 8 bcm/yıl olmak üzere toplam 11,6 bcm/yıl hacmindeki gazın Hazar kaynaklarından sağlanarak Türkiye üzerinden taşınması planlanmaktadır. Projenin kara kesimi Gümülcine (Komotini) den Yunan Adriyatik kıyısına kadar 592 km, deniz geçişi kesimi ise 212 km. uzunluğunda olup, azami derinlik m olarak öngörülmektedir yılında Roma da ülkelerin enerjiden sorumlu bakanları tarafından Hükümetlerarası Anlaşması (IGA) imzalanan proje, Hazar gazının Avrupa ya temininde önemli bir alternatif olabilecektir. Türkiye-Bulgaristan-Romanya- Macaristan Avusturya Doğal Gaz Boru Hattı (Nabucco) Projesi Ortadoğu ve Hazar Bölgesi doğal gaz rezervlerini Avrupa pazarlarına bağlamayı öngören Türkiye- Bulgaristan-Romanya-Macaristan-Avusturya (Nabucco) Doğal Gaz Boru Hattı ile Avusturya nın Avrupa da önemli bir doğal gaz dağıtım noktası olma özelliğinden de faydalanılarak bölge ülkelerinin gaz taleplerindeki gelişmelere göre Batı Avrupa ya ulaşılması amaçlanmaktadır. The projects that BOTAŞ is currently involved with are as follows:» Turkey-Greece-Italy Natural Gas Pipeline (ITGI) Project,» Turkey Bulgaria Romania Hungary Austria Natural Gas Pipeline (Nabucco) Project,» Trans-Anatolian Natural Gas Pipeline Project (TANAP),» Trans-Adriatic Natural Gas Pipeline Project (TAP),» Iraq-Turkey Natural Gas Pipeline Project,» Egypt-Turkey (Arab) Natural Gas Pipeline Project and» Trans-Caspian Turkmenistan - Turkey - Europe Natural Gas Pipeline Project. Turkey Greece Italy Natural Gas Pipeline (ITGI) Project Turkey-Greece Pipeline, which is the first phase of South European Gas Ring Project, was put into operation in Following the operation of Greece-Italy connection in 2018, this line will extend to Italy market. In the plateau period, 3.6 bcma gas to Greece and 8.0 bcma gas to Italy, a total of 11.6 bcma gas, will be transported to Europe from Caspian region via Turkey. 592 km-long onshore part of the project runs from Komotini to Greece s Adriatic coast and the offshore part is 212 km long. The maximum depth will be 1,450 m. The Project, of which Intergovernmental Agreement (IGA) was signed by relevant ministers of the countries in 2007, will be an important alternative in supply of Caspian gas to Europe. Turkey Bulgaria Romania Hungary Austria Natural Gas Pipeline (Nabucco) Project Turkey-Bulgaria-Romania-Hungary-Austria (Nabucco) Natural Gas Pipeline, which is developed to transport Caspian and Middle East gas to the European markets, aims to reach the Western European markets pursuant to gas demand variances of the region considering the fact that Austria is a gas hub at the European natural gas transportation system.

4 Mevcut şartlara bakıldığında, Azerbaycan(Şah Deniz), Irak, Türkmenistan ile diğer Hazar kaynaklarından temin edilecek doğal gazın taşınması öngörülmektedir. Uzun vadede Arap Doğal Gaz Boru Hattı ile Mısır ve İran başta olmak üzere diğer çevreleyen kaynaklardan da doğal gaz taşınması planlanmaktadır. Şubat 2002 de Şirketimiz, Bulgargaz (Bulgaristan), Transgaz (Romanya) ve OMV Erdgas (Avusturya) arasında projeye ilişkin ilk çalışmalar başlatılmıştır. Daha sonra MOL (Macaristan) şirketinin de katılımı ile 11 Ekim 2002 tarihinde İş Birliği Anlaşması imzalanmıştır. Nabucco hattının yapımı ile ilgili çalışmaların tek bir elden yürütülmesi amacı ile 2004 yılında Nabucco Uluslararası Doğal Gaz Boru Hattı Şirketi (NIC) kurulmuştur. Alman RWE firması 2008 yılında 6. ortak olarak projeye katılmıştır. Bu katılım sonrasında her bir ortağın hissesi %16,67 olarak yeniden belirlenmiştir. Ortaklardan MOL Şirketi %16,67 oranındaki hissesini, bağlı ortaklığı olan FGSZ Ltd. ye Kasım 2011 de devretmiştir. Nabucco Projesi başlangıç tasarımına göre, taşıma kapasitesi yakıt gazı hariç 31 bcm/yıl olan hattın teknik fizibilite çalışmalarının sonuçlarına göre besleme hatları dâhil boru hattı güzergâh uzunluğunun, km si Türkiye kesimi olmak üzere, toplam km olması planlanmıştır. Boru hattı ile ilgili Mühendislik ve ÇED çalışmalarının gerçekleştirilmesi ve hattın yapım, işletme ve bakımından sorumlu olmak üzere Nabucco Doğal Gaz Boru Hattı İnşaat ve İşletmeciliği Ltd. Şti. (NNC Türkiye) 18 Haziran 2010 tarihinden itibaren faaliyetlerini sürdürmektedir. Halen projenin Türkiye kısmı mühendislik ve çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) çalışmaları Nabucco Yerel Şirketi (NNC Türkiye) tarafından yürütülmektedir. The gas produced in Azerbaijan (Shah Deniz), Iraq, Turkmenistan and other Caspian sources is planned to be the gas source for the line. In the long term, natural gas from other regional sources, mainly Egypt and Iran, is also planned to be transported. The initial studies on the project started among BOTAŞ, Bulgargaz (Bulgaria), Transgaz (Romania), OMV Erdgas (Austria), and MOL (Hungary) in February Afterwards, with the cooperation of MOL (Hungary), the Cooperation Agreement was signed on 11 October In order to centralise activities for construction of the line, Nabucco Gas Pipeline International Company (NIC) was established in In 2008 RWE Company of Germany became the 6th partner and share for each partner was set to 16,67%. MOL has transferred its shares to its subsidiary FGSZ Company in November According to the orginal design, transportation capacity of the line will be 31 bcma. According to results of technical feasibility studies, the total length of pipeline, including feeder lines, is 3,825 km; 2,512 km of which runs through Turkey. Nabucco National Company (NNC) of Turkey, which was established to be in charge of studies on engineering and Environmental Impact Assessment (EIA) as well as construction, operation and maintenance of the pipeline, is in operation since 18 June Currently, NNC Turkey is carrying out engineering and EIA studies. The Intergovernmental Agreement (IGA) was signed on 13 July 2009 and Project Support Agreement (PSA) was signed on 8 June Under today s conditions, studies are underway to change Nabucco design to start from Turkish-Bulgaria border, in order to receive Shah Deniz II Phase gas. Proje Ortakları arasında yapılan çalışmalar sonunda 13 Temmuz 2009 tarihinde Hükümetlerarası Anlaşma (IGA), 8 Haziran 2011 tarihinde ise Proje Destek Anlaşmaları (PSA) imzalanmıştır. Gelinen nokta itibarıyla, Şah Deniz II gazının Nabucco tarafından taşınabilmesi doğrultusunda, başlangıç Nabucco tasarımının Bulgaristan sınırından başlayacak şekilde değiştirilmesi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. 47

5 Anadolu Geçişli Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP) Trans-Anatolian Natural Gas Pipeline Project (TANAP) 48 Faaliyet Raporu Annual Report 2011 Azerbaycan ın SOCAR şirketi ile Şirketimiz arasında, Şah Deniz Konsorsiyumu nun üreteceği Faz II gazından yıllık 10 milyar m³ hacmin BOTAŞ doğal gaz iletim sistemi kullanılarak Yunanistan veya Bulgaristan sınırından Avrupa tüketim noktalarına transit iletimine yönelik müzakereler yapılmıştır. Sonrasında, geniş kapsamlı bir Şirketlerarası Mutabakat Zaptı 7 Haziran 2010 tarihinde BOTAŞ ve Şah Deniz Konsorsiyumu (SDC) adına SOCAR tarafından İstanbul da imzalanmıştır. IGA ve Transit Anlaşmalar Paketi ise 25 Ekim 2011 tarihinde İzmir de imzalanmıştır. Bilahare, IGA da alternatif olarak kayıt altına alınan ve münhasır boru hattı projesi olarak tasarlanan ve daha sonra Anadolu Geçişli Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) olarak adlandırılan projeye yönelik olarak 24 Aralık 2011 tarihinde iki ülkenin Enerjiden Sorumlu Bakanları arasında Ankara da Hükümetlerarası Mutabakat Zaptı imzalanmıştır. Hükümetlerarası Mutabakat Zaptının hükümleri kapsamında yapılan çalışmaların sonucunda; 26 Haziran 2012 tarihinde Proje ile ilgili olarak Hükümetlerarası Anlaşma ve Ev Sahibi Ülke Anlaşması imzalanmıştır. Proje ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. According to the proceedings between BOTAŞ and SOCAR (Azerbaijan), negotiations on transit transportation of 10 bcma Shah Deniz Phase-II gas via BOTAŞ natural gas transmission system from Greek or Bulgarian border to Europe have been carried out. Later on, a well-rounded memorandum of understanding (MoU) was signed on 7 June 2010 in Istanbul between BOTAS and SOCAR, on behalf of Shah Deniz Consortium (SDC). Intergovernmental Agreement (IGA) and Transit Agreements Package was signed on 25 October 2011 in Izmir. The project, which was mentioned as an alternative in IGA and designed to use a seperate pipeline rather than BOTAS natural gas transmission system if necessary, was later named as Trans-Anatolian Natural Gas Pipeline Project (TANAP). Moreover, the MoU was signed by relevant ministers on 24 December 2011 in Ankara. As a result of the studies conducted regarding the Intergovernmental Memorandum of Understanding items; Intergovernmental Agreement as well as Host Government Agreement were signed on 26 June Studies on the project are currently underway.

6 Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TAP) Avrupa ya gaz iletimi amacıyla İsviçre nin EGL Şirketi tarafından geliştirilen bu projenin başlangıç noktası Yunanistan ın Selanik şehridir. Bu noktaya kadar Türkiye ve Yunanistan ın mevcut altyapısının kullanılması öngörülmekte, Arnavutluk ve Adriyatik Denizini geçerek İtalya ya ulaşması planlanmaktadır. Projenin Temel Mühendislik çalışması Mart 2007 de tamamlanmış olup, detay mühendislik ve izinlere yönelik çalışmalar sürmektedir. EGL şirketi TAP ın yanında IAP (Ionian - Adriatic Pipeline) ile Batı Balkan Koridoruna açılımı da önermekte, TAP Projesinin Türkiye - Yunanistan - İtalya Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (ITGI) ile rekabet eden değil birbirini tamamlayan özellikte olduğunu vurgulamaktadır. Şirketimiz, TAP/IAP Projelerini, Batı Balkan/Adriyatik ülkelerine ve özellikle Arnavutluk, Kosova, Makedonya ve Bosna-Hersek Cumhuriyetlerine de gaz temini için değerlendirmektedir yılında TAP kapsamında Türk ve İsviçre Enerji Bakanlıkları arasında gaz transitinin de dahil olduğu geniş tabanlı bir Enerji İşbirliği Mutabakat Zaptı imzalanmıştır. Şirketimiz bu projeyi takip etmekte olup, yeterli gaz bulunduğu takdirde tekrar değerlendirecektir. Trans - Adriatic Natural Gas Pipeline Project (TAP) The project, developed by Swiss company EGL to supply gas to Europe, starts from the Greek city Thessaloniki. Up to that point, existing Turkish and Greek infrastructures are envisaged to be used. TAP comprises construction of a pipeline from that point to Italy through Albania crossing the Adriatic Sea. Basic engineering studies of the project were completed in March 2007, and currently detailed engineering studies and licence applications are being carried out. EGL proposes opening to West Balkan Corridor with IAP (Ionian-Adriatic Pipeline) in addition to TAP, and emphasizes that TAP Project is not a competitor of, but complementary to, Turkey-Greece-Italy Natural Gas Pipeline (ITGI) Project. Especially, BOTAŞ considers TAP and IAP Projects as a constituent to supply gas to West Balkan/Adriatic countries, especially Albania, Kosovo, Macedonia and Bosnia-Herzegovina. In 2009, within the context of TAP, Turkish and Swiss Ministries of Energy signed a broad based Memorandum of Understanding on Cooperation for Energy, including gas transit. BOTAŞ is following the developments on this project. If necessary gas is found then our Company will re-evaluate the project. 49

7 Irak Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı Projesi Irak ın kuzeyinde yer alan doğal gaz sahaları için saha geliştirme, üretim, gaz işleme ve boru hattı yapımını içeren entegre bir proje 1996 yılında Irak ile imzalanan anlaşmalar ile gündeme gelmiştir yılında Irak ta meydana gelen yeni siyasi gelişmeler neticesinde Şirketimiz, TPAO ve Shell ile görüşmelere başlamıştır. Söz konusu üç şirket arasında 2008 yılında Irak tan Türkiye ye doğal gaz ihracatı konusunda bir Mutabakat Zaptı imzalanarak, çalışma Irak-Türkiye Gaz İhraç Projesi (ITGEP) adını almıştır. Mutabakat Zaptı nın ilgili taraflar için potansiyel doğal gaz arama ve üretim fırsatları ile komşu ülkelerle olası bağlantıları da içerecek şekilde Türkiye deki doğal gaz altyapısının değerlendirilmesi bakımından bir çerçeve oluşturacağı ve anlaşmanın Irak gibi ülkelerin kendi iç talepleri karşılandıktan sonra artan doğal gazı Türkiye ye ve Avrupa ya ihraç etmelerine imkân tanıyacağı belirtilmiştir. 15 Ekim 2009 tarihinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Irak Petrol Bakanlığı arasında Türkiye ile Irak arasında bir doğal gaz koridoru geliştirilmesine dair Mutabakat Zaptı imzalanmıştır. Söz konusu Mutabakat Zaptı, Irak doğal gazının Türkiye ye ve Türkiye üzerinden Avrupa ya transit taşınması ile iki ülke arasında bir doğal gaz koridoru geliştirilmesini amaçlamaktadır. Iraq Turkey Natural Gas Pipeline Project An integrated project, involving field development, production, gas processing, and pipeline construction for natural gas reserves in Northern Iraq, came to the fore in 1996 after agreements signed with Iraq. Following the political developments in 2003 in Iraq; TPAO, Shell and BOTAŞ started negotiations. In 2008, parties signed a Memorandum of Understanding (MoU) for the purpose of exporting gas from Iraq to Turkey and the studies have been called Iraq-Turkey Gas Export Project (ITGEP). This MoU would be a framework for parties to study exploration and production of gas, possible interconnection with the neighbouring countries as well as the gas infrastructure of Turkey. Furthermore, this MoU will also provide opportunities for gas transmission to Turkey at first hand and later to Europe after covering Iraq s demand. A MoU on developing a natural gas corridor between Turkey and Iraq was signed between Turkish Ministry of Energy and Natural Resources and Iraqi Ministry of Oil on 15 October This MoU aims to develop a natural gas corridor between Iraq and Turkey by transporting Iraqi gas to Turkey and from there to Europe. 50 Faaliyet Raporu Annual Report 2011

8 Mısır - Türkiye (Arap) Doğal Gaz Boru Hattı Projesi Egypt - Turkey (Arab) Natural Project Gas Pipeline Doğal gaz arz kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve doğal gaz arzının bir kısmının da Mısır dan sağlanması amacıyla Mısır-Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı Projesi geliştirilmiştir. Ancak, sonraki gelişmeler neticesinde Mısır gazının Arap Doğal Gaz Boru Hattı ile Türkiye ye sevkiyatı gündeme gelmiştir. Arap Doğal Gaz Boru Hattı nın bir bölümü tamamlanmış olup, hâlihazırda Ürdün, Suriye ve Lübnan a Mısır gazı sağlanmaktadır. Mısır ın Arap Doğal Gaz Boru Hattı na tahsis edebileceği doğal gaz miktarı halen belirsizliğini korumaktadır. Hazar Geçişli Türkmenistan - Türkiye - Avrupa Doğal Gaz Boru Hattı Projesi Türkmenistan Türkiye - Avrupa Doğal Gaz Boru Hattı Projesi ile Türkmenistan ın güneyindeki sahalarda üretilen doğal gazın Hazar geçişli bir boru hattı ile Türkiye ye ve Türkiye üzerinden Avrupa ya taşınması amaçlanmaktadır. Bu paralelde, 1998 yılında Türkiye ve Türkmenistan Devlet Başkanları tarafından bu projenin gerçekleştirilmesine yönelik bir Çerçeve Anlaşması imzalanmıştır. Anlaşmaya göre; 30 milyar m³ Türkmen gazının 16 milyar m³ ü Türkiye ye, 14 milyar m³ ü Avrupa ya taşınacaktır yılında, Şirketimiz ve Türkmenistan, Hidrokarbon Kaynaklarının Kullanımı İçin Türkmenistan Devlet Başkanı Nezdinde Yetkilendirilmiş Mercii arasında, 16 milyar m³ doğal gaz alımı için 30 yıl süreli Doğal Gaz Alım-Satım Anlaşması imzalanmıştır. Gazın henüz Türkiye sınırına ulaştırılamaması nedeniyle proje bekleme konumunda olup, bölgedeki şartların gelişimi kapsamında tekrar gündeme gelebilecektir. The Egypt-Turkey Natural Gas Pipeline Project was developed to diversify the supply sources and to meet some of Turkish gas demand by importing natural gas from Egypt. Considering the latest events, delivering gas from Egypt to Turkey by Arab Natural Gas Pipeline has come to the fore. Currently, the construction of the Arab Gas Pipeline is partially completed and Jordan, Syria and Lebanon are receiving Egyptian gas through this line. There is an uncertainty about the amount of gas Egypt can supply to this line. Trans - Caspian Turkmenistan - Turkey - Europe Natural Gas Pipeline Project Turkmenistan-Turkey-Europe Natural Gas Pipeline Project is aimed to transport natural gas produced in the regions of southern Turkmenistan with a pipeline via Caspian Sea to Turkey and then to Europe. A Framework Agreement was signed by the Presidents of the Republic of Turkey and Turkmenistan in 1998 for the implementation of the project. According to this agreement, 30 bcma Turkmen gas will be transported through this pipeline, of which 16 bcma to be supplied to Turkey and 14 bcma to Europe. A Natural Gas Sales and Purchase Agreement, with a capacity of 16 bcma and valid for 30 years, was signed in 1999 between BOTAS and the Competent Body authorised for the Use of Hydrocarbon Resources by the President of Turkmenistan. Since the gas has not reached to Turkey border yet the project is suspended and will be dealt with according to variation of regional circumstances. 51

9 İnsan Kaynakları ve Eğitim Human Resources and Organizational Development Kalite ve insana verilen önem bir kurumun kimliğidir yılı sonu itibarıyla 831 i Genel Müdürlüğümüzde, 1928 i bölge ve işletme müdürlüklerimiz ile bunlara bağlı birimlerde olmak üzere toplam 2759 personel istihdam edilmiştir. Value accorded to quality and human-being is the identity of an institution. As of end of 2011, the total number of personnel employed are of which 831 are located at the Headquarters and the rest personnel are in district and operation managements and at field services reporting to these managements. 30% Genel Müdürlük Headquarters 15% Natural Gas Operations District Management 5% LNG Operation Management 20% Petroleum Operations Management 11% 10% 9% Istanbul Operation Management Kayseri Operation Management Dortyol Operation Management Employee Breakdown by Division 52 Faaliyet Raporu Annual Report 2011

10 2011 yılı içinde toplam personel sayımızın %7 sine tekabül eden 175 yeni personel istihdam edilmiştir. Yeni işe başlayan personelimize 1 ay genel müdürlük, bölge ve işletme müdürlükleri gezdirilerek verilen oryantasyon eğitimi ile Şirketimizi ve faaliyetlerini yakından tanıma imkanı sağlanmıştır yılında, Şirketimiz personeli kendi uzmanlık dallarında bilgi ve becerilerini arttırmaları ve teknolojik gelişmeleri izleyebilmeleri amacıyla teknik, idari ve mali konularda düzenlenen 173 adet eğitim programına katılmışlardır. Kişi başına düşen eğitim ortalaması 20,1 saat olmuştur. Genel Müdürlüğümüzde 59 ve Taşra Teşkilatımızda 242 olmak üzere toplam 301 yüksek okul ve üniversite öğrencisi Şirketimizde staj yapmıştır. Ayrıca Eğitim ve Öğretim Yılında Genel Müdürlüğümüzde 81, Taşra Teşkilatımızda 119 olmak üzere toplam 200 meslek lisesi öğrencisine staj imkânı tanınmıştır. Dünyanın en iyileri sıralamasına girmiş üniversitelere 73 lisansüstü öğrenci burslu olarak gönderilmiştir. Bu öğrenciler eğitimlerini tamamladıktan sonra eğitim aldıkları alan ile ilgili müdürlüklerde/ daire başkanlıklarında BOTAŞ ailesine katılmaktadır. In 2011, 175 new personnel, which match up to 7% of our total headcount, were employed. By a 1-month long orientation period, which consists of visits to headquarters, district and operation managements, new employees get to know our company and operations. To increase the knowledge and abilities of our employees in their respective fields and to help them to follow technological innovations, our employees attended 173 training programmes in technical, managerial and financial fields in The average training time was 20.1 hours per person. BOTAS offered apprenticeships to 301 university students, 59 at our Headquarters and 242 at our field services. Furthermore, in academic year, 81 at our Headquarters and 119 at our field services, a total of 200 vocational high school students had apprenticeships at BOTAS. 73 scholars have been sent to top universities of the world as graduate students. These students will become a member of the BOTAS family at departments related with their fields of study after graduation. In 2011, 16 scholars have graduated and started to work at BOTAS, whereas 32 scholars in USA, 6 in UK and 2 in Germany are continuing their educations yılı içinde eğitimlerini tamamlayan 16 burslu öğrenci BOTAŞ ta göreve başlarken, 32 öğrenci Amerika da, 6 öğrenci İngiltere de ve 2 öğrenci Almanya da öğrenimlerine devam etmektedir. 53

11 Sosyal Faaliyetlerimiz ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk Social Activities and Corporate Social Responsibility 54 Faaliyet Raporu Annual Report 2011

12 Personelimizin, bireysel performansını ve motivasyonunu arttırmanın yanı sıra Kurum içi iletişimi güçlendiren ve kaynaştırıcı yapısı olan sosyal faaliyetler de gerçekleştirilmektedir. Spor ve egzersiz ile çalışanlarımızın yaşam kalitelerinin yükseltilmesi amacıyla açılan spor salonumuzdan tüm personelimiz yararlanmaktadır. Personelimizden oluşan futbol ve bowling takımları arasında her yıl düzenlenen turnuvalar ile yarışma koşullarında dostluklar daha da perçinlenmektedir. Ülkemiz spor faaliyetlerine katkıda bulunmak, kurumsal kimliğimizin oluşumuna yardımcı olmak ve personelimizin grup bilinci kazanmalarını sağlamak amacıyla 1989 yılında kurulan BOTAŞ Bayan Basketbol Takımı Türkiye Bayan Basketbol Liginde oynamaktadır. Ayrıca, personel çocuklarına yönelik basketbol kursları düzenlenerek onlara bu sporu sevdirmek amaçlanmıştır yılında kurulan ve Şirketimiz personelinden oluşan Türk Sanat Müziği koromuz, verdiği konserler ile faaliyetlerini devam ettirmektedir. Şirketimiz, Türkiye Kızılay Derneği ile yaptığı işbirliği çerçevesinde belirli periyotlarla kan bağışı kampanyası düzenlemektedir. Şirketimiz doğaya ve çevreye verdiği değeri, her yıl düzenlenen ve geleneksel hale getirilen Ağaç Dikme Bayramı ile göstermektedir. Doğal Gaz İşletmeleri Bölge Müdürlüğü Yapracık tesislerinde düzenlenen bu tören, personelimizin ve ailelerinin katılımı ile piknik şölenine dönüşmektedir. Various social activities have been arranged in order to increase personal performance and motivation of personnel as well as strengthen internal communication. BOTAŞ Fitness Center, which is available to all personnel, was opened to improve life qualities of our employees by means of sports and exercise. Annual soccer and bowling tournaments, which are held regularly among teams consisting of personnel of the company, became a convenient tool for fostering friendships. BOTAŞ Women Basketball Team was founded in 1989 in order to contribute to sportive activities of Turkey, support corporate identity, and help our employees to gain team spirit. The team plays in the Turkish Women s Basketball League and has many national and international successes. In addition, several basketball courses for employees offspring have been held to develop a liking for this sport. BOTAŞ Turkish Classical Music Choir, comprised of BOTAS employees and established in 2001, performs regular concerts each year. BOTAŞ arranges blood donation campaigns periodically in collaboration with the Turkish Red Crescent Society. BOTAŞ Forestation Festival, a traditional activity held annually, is a perfect example of our commitment to the environment and nature. The festival, which includes a picnic activity, is celebrated with the participation of our personnel and their families in the Natural Gas Operations District Management Facilities at Yapracık. 55

13 Mali Durum Financial Status 56 Faaliyet Raporu Annual Report 2011

14 2011 yılında Şirketimizin dönen varlıklarının, varlıklar içindeki payı %81,61 olup, duran varlıkların payı ise %18,39 dur. Kaynaklar içinde, kısa vadeli yabancı kaynaklar %54,65; uzun vadeli yabancı kaynaklar %2,57; öz kaynaklar ise %42,77 oranında pay almıştır. Kaynak toplamı milyon TL olan Şirketimizin öz kaynak sermaye tutarı milyon TL dir. Varlıkların temini için sağlanan kaynaklarımız önceki döneme göre %23,05 oranında azalış göstermiştir. Öz Kaynak /Yabancı Kaynak oranı olan finansman yeterliliği oranı cari dönemde %74,75 tir. Dönen varlıkların kısa vadeli yabancı kaynaklara oranı olarak ifade edilen cari oran 1,49 olarak gerçekleşmiştir. Kısa sürede paraya çevrilebilir hazır değerler + menkul kıymetlerin, kısa vadeli yabancı kaynakları karşılama oranı (disponibilite oranı) 0,03 olarak gerçekleşmiştir. Kuruluşun borç karşılama (asit test) oranı (dönen varlıklar - stoklar / kısa vadeli yabancı kaynaklar) 1,38 dir. Şirketimiz dönen varlıklarından stokları çıkartıldığında kısa vadeli yabancı kaynaklarının % 138 ini karşılar durumdadır. Karlılık oranı; İşletme Faaliyet Karı/ Net Satışlar -% 5,86 dir. Diğer bir karlılık oranı olan Net Kar/ Net Satışlar ise -% 5,05 tir. Yıl içerisinde 252,1 milyon TL lik nakdi harcama, cari dönem yatırım harcamalarına ilişkin olarak 11,1 milyon TL kur farkı, 0,6 milyon TL faiz ve 1,35 milyon TL yatırımlara ilişkin ödenen komisyon bedelleri olmak üzere toplam 265,2 milyon TL yatırım harcaması gerçekleştirilmiştir. Dönemin cari gider gerçekleşmesi 865 milyon TL dir. Bunun 159 milyon TL si ise ilk madde ve malzeme giderlerinden, 224 milyon TL si personel, 232 milyon TL si dışarıdan sağlanan fayda ve hizmet, 68 milyon TL si çeşitli giderler, 34 milyon TL si vergi, resim, harç giderleri, 110 milyon TL si amortisman, 38 milyon TL si finansman giderlerinden oluşmaktadır. In 2011, the share of current assets is 81.61% of entire assets and fixed assets is 18.39%. Among the total resources, current liabilities constitute 54.65%, fixed liabilities constitute 2.57%, and equity capital constitutes 42.77% of the resources. The sum of resources is 15,761 million TL, and the total amount of the capital in the equity is 1,830 million TL. Our resources provided for the assurance of assets have decreased by 23.05% relative to the previous period. Financial adequacy ratio, which is calculated by equity over liability ratio, is 74.75% in the current period. Current ratio, which is defined as circulating assets over current liabilities, is Cash (disponibility) ratio, which can be calculated as (cash and cash equivalents + stocks and bonds) / current liabilities, is Our Company s debt coverage (acid test) ratio (circulating assets - stocks / short-termed foreign fonds) is BOTAŞ can meet the 138% of short-termed foreign fonds after removing stocks from circulating assets. Profitability ratio, which is operating profit over net sales, is %. In addition, net profit over net sales is %. Total investment expenditure is million TL which covers million TL cash payment, 11.1 million TL exchange difference that is related to current period investment expenditure, 0.6 million TL interest rate difference and 1.35 million TL commission that is related to investment. Current expenditure is 865 million TL which covers 159 million TL raw materials cost, 224 million TL personnel expenditure, 232 million TL outsourcing expenditure, 68 million TL other expenditure 34 million TL taxes and other legal dues, 110 million TL depreciation and 38 million TL financing expense. 57