ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİNİN DGM KULLANARAK İYİLEŞTİRİLMESİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİNİN DGM KULLANARAK İYİLEŞTİRİLMESİ"

Transkript

1 Uluağ Üniveritei Mühenilik-Mimarlık Fakültei Dergii, Cilt 4, Sayı, 9 ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİNİN DGM KULLANARAK İYİLEŞTİRİLMESİ Gürel ŞEFKAT * Özet: Kağıt üretimi, kumaş, folyo ve platik film gii ürekli malzemelerin üretimi enaına gerginliğin kontrol eilmei gerekir. Şerit halineki malzemelerin, rulolar araına tranfer eilerek kaliteli ir işlemin gerçekleştirilmei, gergi kuvvetinin kontrolüne ayanır. Gergi kuvveti elli eğerlere tutulmaığı takire aşlıca iki prolemle karşılaşılır. i) Gergi kuvvetinin artarak, şeriin kopma mukavemetini aşmaı urumuna oluşacak ve üretimi keecek olan kopma, ii) Gergi kuvvetinin azalmaı ile üretim hattınaki gevşemeen olayı oluşacak akaklıklar ve kalite üşüklüğü. Bu çalışmaa, mekanik ve elektromekanik gergi enetim iteminin matematikel moelleri kurulmuş ve itemi tanımlayan enklemleren Dare Genişlik Moülayonu (DGM) uygulanmaan ve uygulayarak enzetim onuçları ele eilip karşılaştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Gergi enetimi, oynar rulo, elektromekanik fren, DGM. The Improvement of an Electromechanical Tenion Control Sytem y Uing the PWM Atract: The we tenion houl e controlle tightly for the quality of prouct an prouctivity of the we proce line. A moving we uner inufficient tenion cannot track properly an may wrinkle the we, while exce tenion may reult in we eformation or even a we reak. Thi paper ecrie the mathematical moeling an control of the mechanic an electromechanical tenion control ytem. The two ytem will e analyze, coniering the ynamic repone. Accoring to mechanic ytem, electromechanical tenion control ytem i oth imple tructure an more enitive. Furthermore, it can e enure a enitive control y a imple control algorithm ue to it i making poile to perform pule with moulation (PWM) ignal. Dynamic analye of the ytem were carrie out uing MATLAB/Simulink oftware. Simulation reult howing the ytem performance uch a control ignal, magnetic an tenion force an angle iplacement of the ancer were preente an compare for ifferent tenion value. Key Wor: Tenion control, ancer roll, electromechanical rake, PWM.. GİRİŞ Şerit malzeme; kağıt, film, tektil ürünü gii olukça uzun, izafi olarak ince ve enek malzemeleri tanımlar (Dwiveula ve ark, 6). Rulo haline arılarak enütriyel üreçlere giren şerit malzemelerin, yapılacak işlemler enaına üzgün olarak açılıp arılailmei, yapılan işlemin kalitei akımınan önem taşımaktaır. Bunun ağlanailmei için malzemelerin, açılma enaına gerginliğinin elli ir eğere olmaı gerekir. Bu gergi kuvveti elli eğerlere tutulmaığı takire aşlıca iki prolemle karşılaşılır. i) Üretimi keecek olan kopma, şeritteki gergi kuvvetinin şeritin kopma mukavemetini aşmaı haline ortaya çıkacaktır. ii) Gergi kuvvetinin çok üşük eğerlere olmaı, şeritte gevşemelere olayııyla a üretim hattına önemli akamalara neen olacaktır (Şefkat, 993). Gerginliğin kontrolü için ugüne kaar çeşitli itemlerle çözüm aranmıştır (Eler ve ark 993, Liu ve Daviion 3, Yan ve Huang 4). Bu itemler gergiyi oğruan ölçen veya olaylı olarak ölçen itemler olarak taarlanailir. Bugünkü teknoloji ile her iki yöntemle e gerginliği ölçmek mümkünür. Ölçülen gergi eğeri, eleme veya çekme oinini tahrik een elektrik motorunun hızını ayarlayan gerieleme işareti olarak taarlanaileceği gii aece çekme oininin ait evirli ir motorla tahrik eiliği itemlere, eleme oini üzerine ir frenleme etkii oluşturacak gerieleme işareti olarak a taarlanır. * Uluağ Üniveritei, Mühenilik-Mimarlık Fakültei, Makine Müheniliği Bölümü, 659, Görükle, Bura.

2 Şefkat, G.: Elektromekanik Gergi Denetim Siteminin DGM Kullanarak İyileştirilmei Tektil enütriine, özellikle okuma alanına, eleme oinini tahrik een elektrik motorunun hızının ayarlanmaıyla gerginliğin enetleniği itemler aha ağırlıklı olarak kullanılmaktaırlar. Buna karşılık oya-akı, kağıt veya ac keme gii işlemlere gerginlik, önceki itemlere nipeten aha ait ve ucuz olan frenleme mekanizmalı gergi enetim itemleri ile ağlanır. Frenleme, kumana ve irtiat tipine göre mekanik, elekromekanik, elektrohirolik, veya elektropnömatik olailir. Çok haa olmayan gergi enetim itemlerine mekanik fren itemi kullanılmakla eraer haa enetim gerektiren yerlere elektrohirolik veya elektromekanik gergi enetim itemleri tercih eilmekteir. Elektrohirolik frenli gergi enetim itemleri yükek frenleme momenti gerektiren yerlere kullanılmakla eraer karmaşık ve pahalı itemlerir. Buna karşılık elektromekanik fren itemleri gerielemeli haa ir gergi enetimi ağlayan ve aha ait yapıa olan itemlerir. Bu çalışmaa ele alınan elektromekanik fren taarımına; ir taraftan imalatın aitliği göz önüne ulunurulurken iğer taraftan a gergi enetimine haa ir enetim ağlama özellikleri göz önüne ulunurulmuştur. Tektil ve kağıt enütriine ıkça kullanılan rulo halineki ürünlerin; açılışınan işlem görüp tekrar rulo haline gelene kaar ki işlem ürei içine şerit gerginliğin ait kalmaı itenir. Aynı şekile kağıt enütriine e gerekli olan gerginliğin ağlanamamaı haline akı kalitei üşmekte, renk ağılımı olmakta, elektrik keilmelerine akı ozulmaktaır. Bu çalışmaa rulo halineki malzemelerin gerginliğinin enetimine kullanılmak üzere mekanik ve elektromekanik frenli ir gergi enetim iteminin matematikel moeli çıkarılmış ve moelin ayıal çözümleri araştırılmıştır.. MEKANIK GERGİ DENETİM SİSTEMİ Mekanik gergi enetim itemi için Şekil e göterilen fizikel moel ele alınmıştır. Şekilen görülüğü gii oşalan rulo, miller, arılan rulo, manivela kolu ve fren paucu ulunmaktaır. Rulo halineki malzeme miller araınan geçerek arılan ruloya gelmekteir. Milleren ikii ait etek mili olup iğeri ağlı oluğu manivela kolu ile gerieleme işlevi yapmaktaır. Manivela kolunun iğer ucuna ulunan fren paucu ile oşalan rulo üzerine etki een ürtünme momenti ile malzemenin gerginliği enetlenmekteir. Bu fizikel moel üzerinen ir matematikel moel ele eilmiştir. (Akçalı D.A., Küçükgil M., 995) Rulo haline arılmış ir malzemee, yarıçapın (r ) zamana ağlı olan açılma açıı ye ağlı olarak eğişimi (Lynch A.F ve ark., 4); r ( t ) r ( ) ( t ) () ile heaplanır. Bu ifaee şerit kalınlığı, r ()=r o rulonun aşlangıçtaki yarıçapıır. Benzer mantıkla arılan rulonun yarıçapı r, arma rulounun açılma açıı 'ye göre; V r r r i r f k (E,A,L) Sarılan Rulo Fren Paucu Boşalan Rulo F N a Manivela W Şekil : Mekanik gergi enetim itemi şematik göterimi

3 Uluağ Üniveritei Mühenilik-Mimarlık Fakültei Dergii, Cilt 4, Sayı, 9 r ( t ) r ( ) ( t ) () ağıntıı ile heaplanır. Buraa r ()=r i arma oininin ilk yarıçapıır. Şeritte oluşan gergi kuvveti, ünek malzemeler için Hooke kanununan; F l EA E E F l A l l uraa, EA =k l F g malzemenin ait rijitliği olarak alınıra; k( x x ) (3) şekline yazılailir. Elatikiyet enkleminin her iki tarafını zamana göre türetirek; Fg k( v v ) (4) t uraa x, x v ve x, x v ıraıyla arılan ve oşalan ilinirlereki çekme miktarı ve çekme hızlarıır gergi kuvvetinin zamana göre eğişimini veren ifaeyi ele eeriz. Diğer taraftan oşalan rulonun miline gelen önürme etkileri ikkate alınarak (Şekil ) Euler enkleminen; F r ( t ) F r J ( r ) B (5) g f f Buraa r germe momentini, F f rf frenleme momentini, J eylemizliğini ve B ie ihmal eileilecek iç ürtünmeleri temil etmekteir. Bunun yanına açıal hız ile çizgiel hız araınaki ağıntıan; V V, (6) r r ilinmekteir. (5) nolu enkleme F f mekanik frenin teğetel kuvvetini, ie oşalan rulonun açıal ivmeini temil etmekteir. Sürtünme katayıı, normal kuvvet F N ie fren paucunaki frenleme kuvveti; F f F (7) N içimine ele eilir. Buraa F N, Şekil e görülüğü gii frenleme kuvvetini oluşturan normal kuvveti temil etmekteir. Manivelaya ait mekanik ağıntıan normal kuvvet; F N a e (8) ulunur. Buraa e, gergi enetim itemine karşılaşılan hata olup; e W (9) şekline tanımlanır. (5) nolu ifae e geçen ve oşalan rulonun yarıçapına ağlı olarak eğişen eylemizlik momenti; J ( r ) J 4 4 i. 5 L r r () ifaei ile heaplanır. Buraa r i oşalan rulonun iç çapını, L oşalan rulonun enini, ie malzemenin yoğunluğunu temil etmekteir. Verilen matematik moele uygun olan kapalı öngü mekanik gergi enetim itemi lok iyagramı Şekil eki gii oluşturulur. 3

4 Şefkat, G.: Elektromekanik Gergi Denetim Siteminin DGM Kullanarak İyileştirilmei W/ + - /r /t Denetim I Organı e F N F f + + /a r f /r V - + /k /t Şekil : Mekanik gergi enetim itemi lok iyagramı 3. ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SISTEMI Elektromekanik gergi enetim itemi için Şekil 3'e verilen fizikel moel ele alınmıştır. Şekil 3'e verilen fizikel moele görülüğü gii, rulonun ağlı oluğu mil, ikler, oynar rulo (ancer), oynar rulonun açıal konumunu algılayan açıal potaniyometre ve u inyalle çalışan ir elektromekanik fren ulunmaktaır. Rulo halineki şerit malzeme, arma oinini tahrik een elektrik motorunun oluşturuğu moment ile çekilerek üretim hattına işlem görükten onra arma oini üzerine arılmaktaır. Üretim hattınaki şerit malzeme ikii ait irie, ağlı oluğu manivelayı hareket ettirerek gerieleme işlevi yapan, hareketli olmak üzere üç tamur araınan geçirilir. Manivelanın iğer ucuna ulunan açıal potaniyometre, manyetik frene ir elektrik inyali ağlayarak oluşan ürtünme kuvveti ile şerit malzemenin gergi kuvvetini enetlenmekteir. v Fg k v r r i r r o r f r i Boşalan Rulo Elektromekanik Fren Oynar rulo Dancer Motor Kayış-Kanak Mekanizmaı Denetim organı ve Akım ürücü Açıal Potaniyometre Şekil 3: Elektromekanik gergi kontrol iteminin şematik göterimi W Şekil 3'e görülen fizikel moel üzerinen itemi temil een ir matematik moel ele eilmiştir. Rulo haline arılmış ir malzemee, oşalan rulonun yarıçapı r ve enzer mantıkla arılan rulonun yarıçapı r, ıraıyla zamanla eğişen oşalan rulonun açılma açıı ve arılan rulonum açılma açıına ye göre eğişimi () ve () nolu ifaelerle heaplanır. Şerit gergi kuvveti (3) ve (4), oşalan rulonun miline gelen önürme etkileri ikkate alınarak Euler enklemi (5), hız ile çizgiel hız araınaki ağıntılar (6), frenleme kuvveti (7) nolu ifae ile heaplanır. F N ie Şekil 4 en e görülüğü gii; ve F N F Fy y y F m k x ait 'ir. Manyetik kuvvet F m ie enerji enkleminen; (Şefkat G., 993) () 4

5 Uluağ Üniveritei Mühenilik-Mimarlık Fakültei Dergii, Cilt 4, Sayı, 9 F m AN i ( L x) t x () Fm Fy L t Frenlenen volan Şekil 4: Elektromanyetik frenin eret ciim iyagramı Yukarıaki ifaee; havanın geçirgenliğini, A mıknatı çekirek keit alanını, N mıknatı arım ayıını, i uygulanan akımı, L t toplam hava aralığını, x fren paucunu temil een ikin hareket miktarını götermekteir. Görülüğü gii mıknatı kuvveti F m, akım i ve ik yereğiştirmei x'e ağlıır. Manyetik kuvveti heaplamak için, hazırlanan ir Simulink moeli (Şefkat, G. ) kullanılmıştır. L W Şekil 5: Oynar rulo Mıknatı evreine olayııyla elektromekanik frene uygulanan gerilim, oynar rulonun konumunun, potaniyometre (Şekil 3.) ile geri elenmeinen; e e g e ç (3) heaplanır. Buraa e g, oynar rulonun arzu eilen konumuna karşılık potaniyometreen okunan gerilim eğeriir. e ç ie oynar rulonun herhangi ir anaki konumuna karşılık geri elenen çıkış gerilimiir. Newton un hareket enkleminen oynar rulonun açıal konumu (Şekil 5); L Fg L co( ) W co( ) J B (4) WL Fg L co( ) co( ) B J ele eilir. Bu açıal konuma göre, açıal potaniyometreen ele eilen gerilim eğeri, şekline ele eilir. e ç (5) K 5

6 Şefkat, G.: Elektromekanik Gergi Denetim Siteminin DGM Kullanarak İyileştirilmei Sarılan rulo ait evirli ir motorla tahrik eilmekte ve u eeple ait açıal hızla önmekteir. Sarılan şerit malzemenin artmaıyla çizgiel hız V ; n 6 ve t oluğunan ve () nolu ifaeen arılan rulo yarıçapı ele eilire; V r (6) içimine heaplanır. Hata işaretine orantılı olarak elektromekanik frenin mıknatı evrei ir mıknatı kuvvet ağlar (Şefkat G.,). Bu mıknatı kuvveti, yay kuvvetine karşılık oluştuğunan frenleme momentini azaltarak itemin gerginliğini enetler. Böylece ait ir mekanik manivela yerine, çok aha haa ve hızlı olan elektromekanik gergi enetimi ağlanmış olur. Tüm u ifaeler kullanılarak gerginin zamana göre eğişiminin ifaei (Şefkat G., 996) F t g 3 kr ri Ir t 4 I r ri r t k 4 k k 3 r 3 I r r Fg t k f I r 3 F y F F t g m Fg r ele eilir. Bu ifaenin çözümü MATLAB iferaniyel enklem çözüm komutu kullanılarak ele eilmiştir. Dare genişlik moülayonu (DGM, PWM) kullanılığı elektromekanik gergi enetim iteminin lok şemaı Şekil e verilen mekanik itemen farklı olarak şöyle ele eilir. (7) -C- eh ehg PID Vol Fn Fn Mf Mf Fg Fg Teta D Teta Giriş PWM Denetim Organı Elektromekanik Elektromıkn a tı Fren Boşalan Rulo Oynar Rulo (Dancer9 Teta çıkış Vol TetaD Gerieleme Potaniyometre Şekil 6: Elektromekanik gergi enetim itemi lok iyagramı Şemaa görülen PWM (Pule With Moulation) loğu, are genişlik moülayonunu-dgminyali uygulanığını götermekteir. Elektromekanik frenin, hata inyalinin üyük eğerleri için açkapa içimine çalışmaını engeller. DGM olmakızın yapılan çalışmaa, mıknatı kuvvetinin yay kuvvetini yeniği urumlara, frenleme ikinin temaı keiliğinen, frenleme momentinin tamamen ortaan kalktığı ve aç-kapa içimiyle çalıştığı görülmüştür. Bu uruma gergi kuvveti elirli ınırlar araına ürekli alınım yapmakta ve şerit malzemenin yorulmaına ve itemin gürültülü çalışmaına neen olmaktaır (Şekil ). Sitemin elektromekanik olmaı DGM inyali uygulamayı mümkün kılmakta ve ait ir enetim algoritmaı uygulayarak haa ir enetim ağlanailmekteir. DGM tekniğinin eaı, tetere işi olarak ilinen işaret ile kontrol eilecek işaretin (hata işareti) mukayee eilmei işlemiir. Bu iki farklı işaretten ele eilecek olan yeni işaret oluluk ve oşluklara ahip ir areler izii olarak ortaya çıkmaktaır. Bu arelerin oluluk ve oşlukları, kontrol eilecek işaretin tetere işi işaretinen üyük ya a küçük olmaına ağlıır. Kontrol işareti tetere işi işaretinen üyük ie oluluk, küçük ie oşluk olarak onuçlanırılacaktır. Bu arelereki oluluk, uygulanan gerilim miktarının üreini elirtmekteir. DGM'nin Simulink moelini oluşturmak için, Simulink içine ulunan kütüphaneen ir aet tetere inyali üreteci, ir aet giriş, ir aet ilişki operatörü ve ir aet çıkış elamanı kullanılmıştır. Girişten itiaren DGM algoritmaına uygun şekile ağlanan u elemanlarla oluşturulan DGM üretecinin Simulink moeli Şekil 7 e verilmiştir. 6

7 Uluağ Üniveritei Mühenilik-Mimarlık Fakültei Dergii, Cilt 4, Sayı, 9 Giriş İşareti - Tetere Sinyal Üreteci Giriş < İlişki Operatörü Çıkış Tetere İşareti Çıkış DGM İşareti Şekil 7: DGM üretecinin Simulink moeli ve örnek giriş-çıkış inyalleri 4. ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SISTEMI SIMULINK MODELİ Şekil 8 e verilen enetim iteminin oğrual olmayan ifaeleri içeren moeli Simulink kullanılarak hazırlanmıştır. Elektromekanik gergi enetim itemi Simulink moeli; Oynar Rulo kımı (5) nolu ifae, elatikiyet kımı (4) nolu ifae, arılan rulo açıal hızı kımı ( ve 6) nolu ifaeler, oşalan rulo inamiği kımı ( ve 5) nolu ifaeler, elektromekanik (Şefkat, G. ) fren kımı (7-) nolu ifaeler ve PWM kımı için Şekil 7 eki Simulink moeli kullanılarak oluşturulu. Denetim organı olarak MATLAB-Simulink alet kutuunaki tanart PID ikonu kullanılı. S PWM Elektromekanik Fren -C- Teta Giriş C >= RO P < RO Prouct PID Denetim Organı Vol Fn Elektromıknatı Moment -K- Kr Switch Teta çıkış Og O Boşalan Rulo Dinamiği Sarılan Rulo Açıal Hızı P P I Fg() r u/t D Intg /r W P3 V w*r V -K- /k u/ t D r w -K- n k Motor Açıal Hızı Te ta (ev/ak) Elatikiyet -K- W/ C Oynar Rulo Fcn /I -K- /I Intg Intg teta T Teta() Fcn Vol TetaD Fcn Gerieleme (Potaniyometre) Şekil 8: Gergi enetim iteminin Simulink moeli 7

8 Şefkat, G.: Elektromekanik Gergi Denetim Siteminin DGM Kullanarak İyileştirilmei 5. BENZETİM SONUÇLARI Baheilen ifaeleren e görülüğü gii şerit malzemee oluşan gergi kuvveti; yay ön gergi kuvveti, oynar rulo ağırlığı, şerit malzeme elatikiyeti, arma motoru hızı gii elirli parametrelere ağlı olarak eğişmekteir. Bu parametreleren yay ön gergi kuvveti ve oynar rulo ağırlığı hariç iğerleri ait tutularak şerit malzemee oluşacak gergi kuvvetinin zamana göre eğişimi ele eilmiştir. Bununla irlikte hazırlanan Simulink moel kullanılarak ele eilen enzetim onuçlarınan hata inyali, PWM inyali ve enetim inyalinin zamana göre eğişimleri Şekil 9 a, elektromıknatı kımı ile ilgili mıknatı kuvveti, akım ve ik konumunun zamana göre eğişimleri Şekil a, fren ve oynar rulo ile ilgili net kuvvet, frenleme momenti, oynar rulo açı eğişimleri gii çeşitli çıktılarının zamana göre eğişimleri Şekil e unulmuştur. F =5, W=, n=6, k k =, =.8 5 Hata [V] -5 PWM inyali [V] Denetim inyali [V] Zaman [] (a) F =4, W=3, n=64, k k =, =.8 Hata [V] PWM inyali [V] Denetim inyali [V] Zaman [] () Şekil 9: Elektromekanik gergi enetim itemine (a) = N ve () =5 N için hata, PWM ve enetim inyali eğişimi 8

9 Uluağ Üniveritei Mühenilik-Mimarlık Fakültei Dergii, Cilt 4, Sayı, 9 6 Mıknatı Kuvveti [N] 4 F =5, W=, n=6, k k =, = Akım [A] Konum [m] Zaman [] (a) Mıknatı Kuvveti [N] F =4, W=3, n=64, k k =, =.8 Akım [A] Konum [m] Zaman [] () Şekil : Elektromekanik gergi enetim itemine (a) = N ve () =5 N için mıknatı kuvveti, akım ve ik konum eğişimi 9

10 Şefkat, G.: Elektromekanik Gergi Denetim Siteminin DGM Kullanarak İyileştirilmei -5 - Net Kuvvet [N] Frenleme Momenti [Nm] Gergi Kuvveti [N] Oynar Rulo Açı Değişimi [] Zaman [] (a) Net Kuvvet [N] Frenleme Momenti [Nm] Gergi Kuvveti [N] Oynar Rulo Açı Değişimi [] Zaman [] () Şekil : Elektromekanik gergi enetim itemine (a) = N ve () =5 N için net kuvvet, frenleme momenti, gergi kuvveti ve oynar rulo açı eğişimi 6. SONUÇLAR Bu çalışmaa klaik mekanik gergi enetim itemine alternatif olarak üşünülen elektromekanik frenli ir gergi enetim itemi önerilmiş ve DGM tekniği kullanarak ve kullanmayarak analiz eilmiştir. Her iki itemin e matematikel moeli kurularak elektromekanik gergi enetim itemi için ayıal çözümler ele eilmiştir. DGM tekniğinin kullanılmaığı gergi enetim iteminin ayıal çözümleri önceki çalışmaa (Şefkat G ve ark. 996) ele eilen (7) numaralı ifaeye ayanırılarak MATLAB koları ile yazılmış ir program kullanılarak ele eilmiş ve Şekil e unulmuştur.

11 Uluağ Üniveritei Mühenilik-Mimarlık Fakültei Dergii, Cilt 4, Sayı, 9 Şekil : DGM tekniğinin kullanılmaığı elektromekanik gergi enetim itemine gergi kuvveti (a) = N ve () =5 N için net Şekil en e görülüğü gii elektromekanik fren hataya ağlı olarak tamamen oşalıp tamamen akı konumuna gelerek itemi aç-kapa şekline ir avranışa itmiştir. Bu a itemin çok haa ir enetim ağlamaını ozmuştur. Ayrıca fren alataını oş konuman akı konumuna geçerken çıkarığı gürültüe itemin farklı ir teknikle ürülmeine yani DGM tekniğine itmiştir. Şekil en gergi kuvvetinin zaman göre eğişimini Şekil 3 e tekrar ele alırak; 3 Gergi Kuvveti (N) Gergi Kuvveti (N) 5-5 Oynar Rulo Açı Değişimi () ) Zaman () 5-5 Oynar Rulo Açı Değişimi () Zaman () (a) () Şekil 3: DGM tekniğinin uygulanığı elektromekanik gergi enetim itemine gergi kuvveti ve oynar rulo açı eğişimi (a) = N ve () =5 N için net Şekil 3 en görülüğü gii DGM tekniğinin kullanılmaı itemin inamik avranışını iyileştirmiştir. Gerekli olan fren kuvveti elektromekanik frene ürülen akımın eğiştirilmeiyle, fren kuvvetinin eğeri kuvvetlenirme-zayıflatma yapılarak frenin yüzeyen ayrılmaı engellenmiş olayııyla elektromekanik fren gecikmeleri iteme etkimemiştir. Bu uruma gergi kuvveti titreşimli önümlü ir inamik avranış ergilemiştir. Ele alınan elektromekanik fren iteminin kuramal olarak gergi enetim itemlerine kullanılaileceği ortaya konulmuştur. Yükek frenleme kuvveti gerektiğine aynı fren elemanınan ir çap oyunca karşılıklı iki hatta ört aet ir araa kullanılailir. Elektrikel kumanalı u itemin kapalı öngü ir gergi enetim itemine kolaylıkla kullanacağı aşikarır.

12 Şefkat, G.: Elektromekanik Gergi Denetim Siteminin DGM Kullanarak İyileştirilmei KAYNAKLAR. Akçalı, D.A., Küçükgil, M., (995) Bir Mekanik Gergi Kontrol Siteminin Enek Malzemeler İçin İnceleme ve Taarımı, II. Enütriyel Otomayon Semineri, 59-69, İtanul. Eler N.A., Arnaon R., Michaeli G an D a N., 993 Tenion Control: Dancer Roll or Loa Cell, IEEE Tranaction on Inutry Application, Vol.9, No.4., Liu W. an Davion E. J., (3), Servomechanim Controller Deign of We Hanling Sytem, IEEE Tranaction on Control Sytem Technology, Vol., No.4, Lynch A.F., Bortoff S.A, Röenack K, (4), Nonlinear tenion oerver for we machine, Automatica, Vol: 4, Pg Özemir, B.A., (995) Gergi Kontrol Sitemi Taarımı ve Imalatı, L. T., Uluağ Üniveritei, 6. R.V..Dwiveula, Y. Zhu, R.P. Prahakart, (6) Characteritic of active an paive ancer: A comparative tuy, Control Engineering Practice, Vol:4, Roter, H.C., (94) Electromagnetic Device, John Wiley,. 8. Şefkat, G., (993) Bir Elektromekanikel Sitemin Taarımı ve Analizi, Y.L. Tezi, Uluağ Üniveritei.. 9. Şefkat, G, Yükel İ., Şengirgin M., (996) Elektromekanik Gergi Denetim Sitemi, TOK96, İtanul, : Tenion Control Sytem, (987) Warner Electric Brake & Clutch Company,.. Yan M.T., an Huang P.H., (4), Accuracy improvement of wire-edm y real-time wire tenion control, Machine Tool an Manufacture, Vol. 44, Pg Yükel, I., Şefkat, G., "Elektromekanikel Fren Taarımı ve Uygulamaı", III. Elektromekanik Sempozyumu, ayfa , Aralık, 993, Bura. Makale tarihine alınmış,.4.9 tarihine üzeltilmiş, tarihine kaul eilmiştir. İletişim Yazarı: G. Şefkat (efkat@uluag.eu.tr).

NWSA-Engineering Sciences Received: September 2012 NWSA ID: 2013.8.2.1A0344 Accepted: January 2013 E-Journal of New World Sciences Academy

NWSA-Engineering Sciences Received: September 2012 NWSA ID: 2013.8.2.1A0344 Accepted: January 2013 E-Journal of New World Sciences Academy ISSN: 136-3111/138-731 Statu : Original Stuy NWSA-Engineering Science Receive: September 1 NWSA ID: 13.8..1A344 Accepte: January 13 E-Journal of New Worl Science Acaemy Hakan Çelik Firat Univ. Mekatronik

Detaylı

Sabit Mıknatıslı Senkron Motorun Uzay Vektör Modülasyonlu Doğrudan Moment Kontrolünün Benzetimi

Sabit Mıknatıslı Senkron Motorun Uzay Vektör Modülasyonlu Doğrudan Moment Kontrolünün Benzetimi Fırat Üniv. Mühenilik Bilimleri Dergii Fırat Univ. Journal of Engineering 5(), 115-18, 13 5(), 115-18, 13 Sabit Mıknatılı Senkron Motorun Uzay Vektör Moülayonlu Doğruan Moment Kontrolünün Benzetimi Özet

Detaylı

TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI

TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI Fikri Barış UZUNLAR bari.uzunlar@tr.chneider-electric.com Özcan KALENDERLİ ozcan@elk.itu.edu.tr İtanbul Teknik Üniveritei, Elektrik-Elektronik Fakültei Elektrik

Detaylı

ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİ

ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİ ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİ Güel Şefkat, İahim Yükel, Meut Şeniin U.Ü. Mühendilik-Mimalık Fakültei, Göükle / BURSA ÖZET Kağıt, kumaş, ac, platik ii şeit halindeki malzemelein, ulo olaak endütiyel

Detaylı

Rüzgar Türbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay Vektörü Modülasyonu Yöntemi ile Kontrol

Rüzgar Türbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay Vektörü Modülasyonu Yöntemi ile Kontrol Rüzgar ürbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay ektörü Modülayonu Yöntemi ile Kontrol Cenk Cengiz Eyüp Akpınar Dokuz Eylül Üniveritei Elektrik ve Elektronik Mühenliği Bölümü Kaynaklar Yerleşkei, Buca-İzmir

Detaylı

ÇĐFT SARKAÇ SĐSTEMĐNĐN KAYAN KĐPLĐ KONTROLÜ

ÇĐFT SARKAÇ SĐSTEMĐNĐN KAYAN KĐPLĐ KONTROLÜ ÇĐFT SARKAÇ SĐSTEMĐNĐN KAYAN KĐPLĐ KONTROLÜ Yuuf ALTUN Metin DEMĐRTAŞ 2 Elektrik Elektronik Mühendiliği Bölümü Mühendilik Mimarlık Fakültei Balıkeir Üniveritei, 45, Cağış, Balıkeir e-pota: altuny@balikeir.edu.tr

Detaylı

Resul ÇÖTELİ, Zafer AYDOĞMUŞ Fırat Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektrik Eğitimi Bölümü 23119, ELAZIĞ ÖZET

Resul ÇÖTELİ, Zafer AYDOĞMUŞ Fırat Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektrik Eğitimi Bölümü 23119, ELAZIĞ ÖZET Politeknik Dergii Journal of Polytehni ilt: 0 Sayı: 2.2-28, 2007 ol: 0 No: 2 pp.2-28, 2007 DGM-Statom ile Reaktif Güç Kompanzayonu Reul ÇÖTELİ, Zafer YDOĞMUŞ Fırat Üniveritei Teknik Eğitim Fakültei Elektrik

Detaylı

3. DİNAMİK. bağıntısı ile hesaplanır. Birimi m/s ile ifade edilir.

3. DİNAMİK. bağıntısı ile hesaplanır. Birimi m/s ile ifade edilir. 3. DİNAMİK Dinamik konuu Kinematik ve Kinetik alt başlıklarında incelenecektir. Kinematik, hareket halindeki bir itemin konum (poziyon), hız ve ivmeini, bunların oluşmaını ağlayan kuvvet ya da moment etkiini

Detaylı

Bir Uçağın Yatış Kontrol Sistem Tasarımında Klasik ve Bulanık Denetleyici Etkileri

Bir Uçağın Yatış Kontrol Sistem Tasarımında Klasik ve Bulanık Denetleyici Etkileri Makine Teknolojileri Elektronik Dergii Cilt: 7, No: 1, 010 (31-4) Electronic Journal of Machine Technologie Vol: 7, No: 1, 010 (31-4) TENOLOJĐ ARAŞTIRMALAR www.teknolojikaratirmalar.com e-issn:1304-4141

Detaylı

Otomatik Kontrol. Blok Diyagramlar ve İşaret Akış Diyagramları. Prof.Dr.Galip Cansever. Ders #3. 26 February 2007 Otomatik Kontrol

Otomatik Kontrol. Blok Diyagramlar ve İşaret Akış Diyagramları. Prof.Dr.Galip Cansever. Ders #3. 26 February 2007 Otomatik Kontrol Der # Otomatik Kontrol Blok Diyagramlar ve İşaret Akış Diyagramları ProfDralip Canever 6 February 007 Otomatik Kontrol ProfDralip Canever Karmaşık itemler bir çok alt itemin bir araya gelmeiyle oluşmuştur

Detaylı

Kontrol Sistemleri. Kontrolcüler. Yrd. Doç. Dr. Aytaç GÖREN

Kontrol Sistemleri. Kontrolcüler. Yrd. Doç. Dr. Aytaç GÖREN ontrol Sitemleri ontrolcüler Doğrual Sitemlerin Sınıflandırılmaı: Birinci Mertebeden Gecikmeli BMG Sitemler: x a T 1 x a t x e t Son değer teoremi : x x x adr adr adr lim xa 0 lim 0 T 1 t T t 2T t 3T t

Detaylı

Fuat Kılıç 1, Feriha Erfan Kuyumcu 1. Kocaeli Üniversitesi Özet. Abstract

Fuat Kılıç 1, Feriha Erfan Kuyumcu 1. Kocaeli Üniversitesi  Özet. Abstract Sabit Mıknatılı Senkron Motorun Moel Öngörülü ve Öngörülü Kayan Kip Yöntemi ile Denetlenmei Moel Preictive an Preictive Sliing Moe Control of Permanent Magnet Synchronou Motor Fuat Kılıç, Feriha Erfan

Detaylı

Kirişlerde sınır değerler Benzeri ERSOY/ÖZCEBE S. 275-277

Kirişlerde sınır değerler Benzeri ERSOY/ÖZCEBE S. 275-277 Kirişlere ınır eğerler Benzeri ERSOY/ÖZCEBE S. 275-277 çekme taraı (epreme çekme - baınç) baınç taraı çekme taraı baınç taraı (epreme çekme - baınç) b w : kiriş genişliği h: kiriş yükekliği : aalı yükeklik=h-

Detaylı

BASİT EĞİLME ETKİSİNDEKİ ELEMANLARIN TAŞIMA GÜCÜ

BASİT EĞİLME ETKİSİNDEKİ ELEMANLARIN TAŞIMA GÜCÜ BÖLÜM 5 BASİT EĞİLME ETKİSİNDEKİ ELEMANLARIN TAŞIMA GÜCÜ Giriş Betonarme yapılardaki kiriş ve döşeme gii yatay taşıyıcı elemanlar, yapıya etkiyen düşey ve yatay yükler nedeniyle eğilmeye çalışırlar. Bu

Detaylı

Genetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizasyonu

Genetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizasyonu enetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizayonu Mehmed Çelebi 1 1 El-Elektronik Mühendiliği Bölümü Celal Bayar Üniveritei mehmed.celebi@bayar.edu.tr Özet Bu çalışmada daha önce analitik yöntemle

Detaylı

ULTRASONİK MOTOR İÇİN EŞDEĞER DEVRE MODELİNİN UYGUNLUĞUNUN ARAŞTIRILMASI

ULTRASONİK MOTOR İÇİN EŞDEĞER DEVRE MODELİNİN UYGUNLUĞUNUN ARAŞTIRILMASI ULTRASONİK MOTOR İÇİN EŞDEĞER DEVRE MODELİNİN UYGUNLUĞUNUN ARAŞTIRILMASI Güngör Bal 1 Eral Bekiroğlu 2 1 Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Elektrik Eğitimi Bölümü, Ankara 2 Abant İzzet Baysal

Detaylı

ELECO '2012 Elektrik - Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Sempozyumu, 29 Kasım - 01 Aralık 2012, Bursa

ELECO '2012 Elektrik - Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Sempozyumu, 29 Kasım - 01 Aralık 2012, Bursa ELECO ' Elektrik - Elektronik ve Bilgiayar Mühendiliği Sempozyumu, 9 Kaım - Aralık, Bura Zaman Gecikmeli Yük Frekan Kontrol Siteminin ekaiu Yöntemi Kullanılarak Kararlılık Analizi Stability Analyi of Time-Delayed

Detaylı

YAĞLAMA VE KAYMALI YATAKLAR

YAĞLAMA VE KAYMALI YATAKLAR YAĞLAMA TĐPLERĐ YAĞLAMA VE KAYMALI YATAKLAR Yağlamanın beş farklı şekli tanımlanabilir. 1) Hidrodinamik ) Hidrotatik 3) Elatohidrodinamik 4) Sınır 5) Katı-film VĐSKOZĐTE τ F du = = A µ dy du U = dy h τ

Detaylı

Sprott_94_A Kaotik Sisteminin Senkronizasyonu ve Bilgi Gizlemede Kullanılması

Sprott_94_A Kaotik Sisteminin Senkronizasyonu ve Bilgi Gizlemede Kullanılması Sprott_9_A Kaotik Siteminin Senkronizayonu ve Bilgi Gizlemede Kullanılmaı İhan Pehlivan, ılmaz Uyaroğlu, M. Ali alçın, Abdullah Ferikoğlu Özet Doğrual olmayan otonom Sprott_9_A kaotik denklem itemi matematikel

Detaylı

Sargı. r 3 r 2 r 1. Sabit Kutup. Hareketli Eleman. T d. m k *(0.78*10 7

Sargı. r 3 r 2 r 1. Sabit Kutup. Hareketli Eleman. T d. m k *(0.78*10 7 ELEKTROMEKANİK MUSLUK TASARIMI Gürsel ŞEFKAT Uluağ Üniversitesi, Müenislik-Mimarlık Fakültesi, Makina Müenisliği Bölümü Hayatımızın vazgeçilmez itiyaçlarınan biri olan su; güç, bereket, enerji, sağlık,

Detaylı

Deney 21 PID Denetleyici (I)

Deney 21 PID Denetleyici (I) Deney 21 PID Denetleyici (I) DENEYİN AMACI 1. Ziegler ve Nichols ayarlama kuralı I i kullanarak PID enetleyici parametrelerini belirlemek. 2. PID enetleyici parametrelerinin ince ayarını yapmak. GENEL

Detaylı

DENEY 1 Laplace Dönüşümü

DENEY 1 Laplace Dönüşümü DENEY 1 Laplace Dönüşümü DENEYİN AMACI 1. Laplace dönüşümü uygulamaını anlamak.. Simulink yardımıyla Laplace dönüşüm çiftlerinin benzetimini yapmak. 3. ACS-1000 Analog Kontrol Sitemini kullanarak, Laplace

Detaylı

Kesitte moment kuvvet çifti Çekme ve basınç kuvveti

Kesitte moment kuvvet çifti Çekme ve basınç kuvveti Keitte moment kuvvet çiti Çekme ve aınç kuvveti Vieo Kirişe etkiyen M momenti F ile göterilen kuvvet çitine eşeğerir. Kirişin üt lileri F aınç kuvvetinin, alt lileri e F çekme kuvvetinin etkiineir. Betonun

Detaylı

ESM 406 Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü 4. TRANSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYAGRAM İNDİRGEME

ESM 406 Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü 4. TRANSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYAGRAM İNDİRGEME . TRNSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYRM İNDİREME. Hedefler Bu bölümün amacı;. Tranfer fonkiyonu ile blok diyagramları araındaki ilişki incelemek,. Fizikel itemlerin blok diyagramlarını elde etmek, 3. Blok diyagramlarının

Detaylı

SPWM EVİRİCİ İLE SÜRÜLEN VEKTÖR DENETİMLİ KALICI MIKNATISLI SENKRON MOTORUN DİNAMİK ANALİZİ

SPWM EVİRİCİ İLE SÜRÜLEN VEKTÖR DENETİMLİ KALICI MIKNATISLI SENKRON MOTORUN DİNAMİK ANALİZİ Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 25, No 3, 569-577, 2010 Vol 25, No 3, 569-577, 2010 SPWM EVİRİCİ İE SÜRÜEN VEKTÖR DENETİMİ KAICI MIKNATISI SENKRON MOTORUN DİNAMİK ANAİZİ

Detaylı

GRID INDUCTANCE IN SUBSTATION GROUNDING GRID DESIGN BASED ON GENETIC ALGORITHMS

GRID INDUCTANCE IN SUBSTATION GROUNDING GRID DESIGN BASED ON GENETIC ALGORITHMS 5. Ululararaı İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 9), 3-5 Mayı 29, Karabük, Türkiye GENETİK ALGORİTMALARA DAYALI İLETİM MERKEZİ TOPRAKLAMA AĞI TASARIMINDA AĞ İNDÜKTANSI GRID INDUCTANCE IN SUBSTATION GROUNDING

Detaylı

STOK KONTROL YÖNETİMİ

STOK KONTROL YÖNETİMİ STOK KONTRO YÖNETİMİ 1) Stok Yönetiminin Unsurları (Stok yönetiminin önemi, talep ve stok maliyetleri) ) Stok Kontrol Sistemleri (Sürekli ve Periyoik Sistemler) 3) Ekonomik Sipariş Miktarı (EO) Moelleri

Detaylı

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 4 Sayı: 1 sh. 19-35 Ocak 2002 LED İN DARBELİ AŞIRI AKIMDA BAZI DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 4 Sayı: 1 sh. 19-35 Ocak 2002 LED İN DARBELİ AŞIRI AKIMDA BAZI DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 4 Sayı: 1 sh. 19-35 Ocak 00 LED İN DARBELİ AŞIRI AKIMDA BAZI DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ ÖZET/ABSTRACT (AN INVESTIGATION OF SOME BEHAVIORS OF

Detaylı

İnşaat Mühendisliği Bölümü UYGULAMA 1- BOYUT ANALİZİ

İnşaat Mühendisliği Bölümü UYGULAMA 1- BOYUT ANALİZİ UYGULAMA - BOYUT ANALİZİ INS 36 HİDROLİK 03-GÜZ (Buckingham) teoremini tanımlayınız. Temel (esas) büyüklük ve temel (esas) boyut ne emektir? Açıklayınız. Bir akışkanlar mekaniği problemine teoremi uygulanığına

Detaylı

YÜKSEK GERİLİM TESİSLERİNDE KULLANILAN YALITKAN YAĞLARIN DELİNME DAYANIMI ANALİZİ

YÜKSEK GERİLİM TESİSLERİNDE KULLANILAN YALITKAN YAĞLARIN DELİNME DAYANIMI ANALİZİ YÜKSEK GERİLİM TESİSLERİNDE KULLANILAN YALITKAN YAĞLARIN DELİNME DAYANIMI ANALİZİ Celal KOCATEPE, Oktay ARIKAN, Eyüp TASLAK, C. Faıl KUMRU Yılız Teknik Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Fakültesi, Elektrik

Detaylı

Genetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizasyonu

Genetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizasyonu Genetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizayonu Mehmed Çelebi 1 1 El-Elektronik Mühendiliği Bölümü Celal Bayar Üniveritei mehmed.celebi@bayar.edu.tr Özet Bu çalışmada daha önce analitik yöntemle

Detaylı

İ. T. Ü İ N Ş A A T F A K Ü L T E S İ - H İ D R O L İ K D E R S İ BOYUT ANALİZİ

İ. T. Ü İ N Ş A A T F A K Ü L T E S İ - H İ D R O L İ K D E R S İ BOYUT ANALİZİ İ. T. Ü İ N Ş A A T F A K Ü L T E S İ - H İ D R O L İ K D E R S İ BOYUT ANALİZİ (Buckingham) teoremini tanımlayınız. Temel (esas) büyüklük ve temel (esas) boyut ne emektir? Açıklayınız. Bir akışkanlar

Detaylı

ENİNE VE BOYUNA FRP DONATILI BETONARME KİRİŞLERİN KESME DAYANIMI

ENİNE VE BOYUNA FRP DONATILI BETONARME KİRİŞLERİN KESME DAYANIMI NĞÜ Müh. Bilim. Derg. / NGU J. Eng. Sci. Niğe Üniveritei Mühenilik Bilimleri Dergii, Cilt 5, Sayı 2, (216), 157-167 Nige Univerity Journal o Engineering Science, olume 5, Number 2, (216), 157-167 Araştırma

Detaylı

ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ

ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ 73 BÖLÜM 5 ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ 5. Blok Diyagramları Blok diyagramları genellikle frekan domenindeki analizlerde kullanılır. Şekil 5. de çoklu alt-itemlerde kullanılan blok diyagramları

Detaylı

Eğik Yüzeye Gelen Güneş Işınımı Değerlerinin Deneysel Olarak İncelenmesi

Eğik Yüzeye Gelen Güneş Işınımı Değerlerinin Deneysel Olarak İncelenmesi UGHEK 006:. ULUSAL GÜNEŞ VE HİDROJEN ENERJİSİ KONGRESİ -3 HAZİRAN 006, ESOGÜ, ESKİŞEHİR Eğik Yüeye Gelen Güneş şınımı Değerlerinin Deneysel Olarak İncelenmesi Hüsamettin Bulut, Asım Fatih Durma ve Bülent

Detaylı

H03 Kontrol devrelerinde geri beslemenin önemi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören

H03 Kontrol devrelerinde geri beslemenin önemi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören H03 ontrol devrelerinde geri belemenin önemi Yrd. Doç. Dr. Aytaç ören MA 3026 - Der apamı H0 İçerik ve Otomatik kontrol kavramı H02 Otomatik kontrol kavramı ve devreler H03 ontrol devrelerinde geri belemenin

Detaylı

Herhangi Bir Şekilde Simetrik Kesitlerin Taşıma Gücü. Düşey eksene göre simetrik kesit

Herhangi Bir Şekilde Simetrik Kesitlerin Taşıma Gücü. Düşey eksene göre simetrik kesit Herhangi Bir Şekile Simetrik Keitlerin Taşıma Gücü F 0 F F c A y 0.85 Betonaki baınç kuvveti olan F c bileşkeinin G uygulama noktaının baınç bölgeinin ışınan olan uzaklığına enire, x Düşey ekene göre imetrik

Detaylı

SMULNK KULLANARAK BR PNÖMATK SSTEMN SMÜLASYONU

SMULNK KULLANARAK BR PNÖMATK SSTEMN SMÜLASYONU Dou Üniversitesi Dergisi, 6 ( 5, 55-6 SMULNK KULLANARAK BR PNÖMATK SSTEMN SMÜLASYONU SIMULATION OF A PNEUMATIC SYSTEM USING SIMULINK Ali Volkan AKKAYA, Süleyman Hakan SEVLGEN, Hasan Hüseyin ERDEM, Burhanettin

Detaylı

ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARDA KULLANILAN KARIŞIM TANKININ SEVİYE VE SICAKLIK DENETİMİ İÇİN PID VE BULANIK MANTIK DENETLEYİCİ TASARIMI *

ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARDA KULLANILAN KARIŞIM TANKININ SEVİYE VE SICAKLIK DENETİMİ İÇİN PID VE BULANIK MANTIK DENETLEYİCİ TASARIMI * MAKALE ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARDA KULLANILAN KARIŞIM TANKININ SEVİYE VE SICAKLIK DENETİMİ İÇİN PID VE BULANIK MANTIK DENETLEYİCİ TASARIMI * Ahmet Gani Elektrik-Elektronik Mühenisliği Bölümü, ahmetgani8733@gmail.com

Detaylı

NEWTON HAREKEET YASALARI

NEWTON HAREKEET YASALARI NEWTON HAREKEET YASALARI ) m= kg kütleli bir cimin belli bir zaman onraki yer değiştirmei x = At / olarak veriliyor. A= 6,0 m/ / dir. Cime etkiyen net kuvveti bulunuz. Kuvvetin zamana bağlı olduğuna dikkat

Detaylı

GÜVENİLİR OLMAYAN SİSTEMLER İÇİN ARALIK ÇİZELGELEMESİ PROBLEMİ

GÜVENİLİR OLMAYAN SİSTEMLER İÇİN ARALIK ÇİZELGELEMESİ PROBLEMİ İtanbul Ticaret Üniveritei Fen Bilimleri Dergii Yıl: 6 Sayı:12 Güz 2007/2. 67-79 GÜVENİLİR OLMAYAN SİSTEMLER İÇİN ARALIK ÇİZELGELEMESİ PROBLEMİ Deniz TÜRSEL ELİİYİ, Selma GÜRLER ÖZET Bu çalışmada, her

Detaylı

Frekans Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri

Frekans Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri Frekan Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri Prof.Dr. Galip Canever 1 Frekan cevabı analizi 1930 ve 1940 lı yıllarda Nyquit ve Bode tarafından geliştirilmiştir ve 1948 de Evan tarafından geliştirilen kök yer

Detaylı

Otomatik Kontrol. Fiziksel Sistemlerin Modellenmesi. Prof.Dr.Galip Cansever. Elektriksel Sistemeler Mekaniksel Sistemler. Ders #4

Otomatik Kontrol. Fiziksel Sistemlerin Modellenmesi. Prof.Dr.Galip Cansever. Elektriksel Sistemeler Mekaniksel Sistemler. Ders #4 Der #4 Otomatik Kontrol Fizikel Sitemlerin Modellenmei Elektrikel Sitemeler Mekanikel Sitemler 6 February 007 Otomatik Kontrol Kontrol itemlerinin analizinde ve taarımında en önemli noktalardan bir tanei

Detaylı

Bellek. t H t L. Çıkış Q. Veri. Q(t + )= f( Q(t), I 0, I 1,., I n-1 ) Q(t): Şimdiki değer Q(t + ): Sonraki değer

Bellek. t H t L. Çıkış Q. Veri. Q(t + )= f( Q(t), I 0, I 1,., I n-1 ) Q(t): Şimdiki değer Q(t + ): Sonraki değer ayıal evreler (Lojik evreleri) AIŞIL VL (equential ircuit) erin ilk bölümünde kombinezonal (combinational) devreleri inceledik. Bu tür devrelerde çıkışın değeri o andaki girişlerin değerlerine bağlıdır.

Detaylı

Ders #10. Otomatik Kontrol. Sürekli Hal Hataları. Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr.

Ders #10. Otomatik Kontrol. Sürekli Hal Hataları. Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr. Der #0 Otomatik ontrol Sürekli Hal Hataları Prof.Dr.alip Canever Prof.Dr.alip Canever Denetim Sitemlerinin analiz ve taarımında üç kritere odaklanılır:. eçici Rejim Cevabı. ararlılık 3. Sürekli Hal ararlı

Detaylı

Ders #9. Otomatik Kontrol. Kararlılık (Stability) Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr.

Ders #9. Otomatik Kontrol. Kararlılık (Stability) Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr. Der #9 Otomatik Kontrol Kararlılık (Stability) 1 Kararlılık, geçici rejim cevabı ve ürekli hal hataı gibi kontrol taarımcıının üç temel unurundan en önemli olanıdır. Lineer zamanla değişmeyen itemlerin

Detaylı

Temel Yasa. Kartezyen koordinatlar (düz duvar) Silindirik koordinatlar (silindirik duvar) Küresel koordinatlar

Temel Yasa. Kartezyen koordinatlar (düz duvar) Silindirik koordinatlar (silindirik duvar) Küresel koordinatlar Temel Yaa Fourier ıı iletim yaaı İLETİMLE ISI TRANSFERİ Ek bağıntı/açıklamalar k: ıı iletim katayıı A: ıı tranfer yüzey alanı : x yönünde ıcaklık gradyanı Kartezyen koordinatlar (düz duvar Genel ıı iletimi

Detaylı

Haberleşme Gecikmeli Hibrid Enerji Üretim Sisteminin Kararlılık Analizi

Haberleşme Gecikmeli Hibrid Enerji Üretim Sisteminin Kararlılık Analizi EEB 06 Elektrik-Elektronik ve Bilgiayar Sempozyumu, -3 Mayı 06, Tokat TÜRKİYE Haberleşme Gecikmeli Hibrid Enerji Üretim Siteminin Kararlılık Analizi Hakan GÜNDÜZ Şahin SÖNMEZ Saffet AYASUN Niğde Üniveritei,

Detaylı

CİVATA BAĞLANTILARI_II

CİVATA BAĞLANTILARI_II CİVATA BAĞLANTILARI_II 11. Civata Bağlantılarının Heabı 11.1. Statik kuvvet ve gerilmeler Cıvata, gerilme kuvveti ile çekmeye ve ıkma momenti ile burulmaya dolayııyla bileşik gerilmeye maruzdur. kuvveti

Detaylı

ZAMANLA DEĞİŞEN HIZDA HAREKET EDEN YÜKE MARUZ KİRİŞ/KÖPRÜ NÜN DİNAMİK TEPKİSİ

ZAMANLA DEĞİŞEN HIZDA HAREKET EDEN YÜKE MARUZ KİRİŞ/KÖPRÜ NÜN DİNAMİK TEPKİSİ ZAMANLA DEĞİŞEN HIZDA HAREKET EDEN YÜKE MARUZ KİRİŞ/KÖPRÜ NÜN DİNAMİK TEPKİSİ B. Gültekin SINIR, M. Erkan TURAN ve S. Emine KOCABAŞ Celal Bayar Üniversitesi Mühenislik Fakültesi İnşaat Mühenisliği Bölümü,

Detaylı

AKÜ FEBİD 12 (2012) 025201 (1-5) AKU J. Sci. 12 (2012) 025201 (1-5)

AKÜ FEBİD 12 (2012) 025201 (1-5) AKU J. Sci. 12 (2012) 025201 (1-5) Afyon Kocatepe Üniveritei Fen Bilimleri Dergii Afyon Kocatepe Univerity Journal of Science AKÜ FEBİD 12 (212) 2521 (1-5) AKU J. Sci. 12 (212) 2521 (1-5) Farklı Yüzey Açılarındaki Işınım Şiddetlerinin Afyonkarahiar

Detaylı

ESM406- Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü. 2. SİSTEMLERİN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ Laplace Dönüşümü

ESM406- Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü. 2. SİSTEMLERİN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ Laplace Dönüşümü ESM406- Elektrik Enerji Sitemlerinin Kontrolü. SİSTEMLERİN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ Laplace Dönüşümü.. Hedefler Bu bölümün hedefleri:. Komplek değişkenlerin tanıtılmaı.. Laplace Tranformayonun tanıtılmaı..

Detaylı

Teknik Not / Technical Note KONUT SEKTÖRÜ İÇİN LİNYİT KÖMÜRÜ TÜKETİCİ FAZLASI

Teknik Not / Technical Note KONUT SEKTÖRÜ İÇİN LİNYİT KÖMÜRÜ TÜKETİCİ FAZLASI MADENCİLİK, Cilt 45, Sayı 4, Sayfa 29-4, Aralık 26 Vol.45, No. 4, pp 29-4, December 26 Teknik Not / Technical Note KONUT SEKTÖRÜ İÇİN LİNYİT KÖMÜRÜ TÜKETİCİ FAZLASI Consumer Surplus of Lignite Coal Consumption

Detaylı

AKIŞKANLAR. 8. 1 Giriş 8. 2 Basınç, Basıncın Derinlikle Değişimi

AKIŞKANLAR. 8. 1 Giriş 8. 2 Basınç, Basıncın Derinlikle Değişimi 8 AKIŞKANLAR 8. 1 Giriş 8. Baınç, Baıncın Derinlikle Değişimi 8. Archimede Prenibi ve Kaldırma Kuvveti 8. 4 ikozluk 8. 5 Süreklilik Denklemi 8. 6 Yüzeyel Gerilim Akışkan ortam; durgun halde iken veya ideal

Detaylı

ELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 04

ELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 04 EELP1 DERS 04 Özer ŞENYURT Nian 10 1 ELEKTRĐK MOTORLARI Özer ŞENYURT Nian 10 ELEKTRĐK MOTORLARI Özer ŞENYURT Nian 10 3 ASENKRON MOTORLAR Endütride en azla kullanılan motorlardır. Doğru akım motorlarına

Detaylı

BİR ISIL SİSTEMİN MODELLENMESİ VE SIEMENS SIMATIC S7 200 PLC İLE KONTROLÜ

BİR ISIL SİSTEMİN MODELLENMESİ VE SIEMENS SIMATIC S7 200 PLC İLE KONTROLÜ BİR ISIL SİSTEMİN MODELLENMESİ VE SIEMENS SIMATIC S7 200 PLC İLE KONTROLÜ Tanel YÜCELEN 1 Özgür KAYMAKÇI 2 Salman KURTULAN 3. 1,2,3 Elektrik Mühendiliği Bölümü Elektrik-Elektronik Fakültei İtanbul Teknik

Detaylı

KONTROLÜ. Marmara Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü Göztepe Kampüsü Kadıköy-İSTANBUL

KONTROLÜ. Marmara Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü Göztepe Kampüsü Kadıköy-İSTANBUL 10.ULUSAL MAKİNE TEORİSİ SEMPOZYUMU Selçuk Üniversitesi, Konya, Eylül 2001 İKİ SERBESTLİK DERECELİ KARTEZYEN ROBOT KOLU İLE TEMAS YÜZEYİ ARASINDA, HAREKET ESNASINDA OLUŞAN KUVVETLERİN SİMÜLASYONU VE Özet

Detaylı

S7 300 İLE PROFIBUS ÜZERİNDEN SİSTEMİN GERÇEK ZAMANLI PID KATSAYILARININ BULUNARAK PID İLE KONTROLÜ

S7 300 İLE PROFIBUS ÜZERİNDEN SİSTEMİN GERÇEK ZAMANLI PID KATSAYILARININ BULUNARAK PID İLE KONTROLÜ S7 3 İLE PROFIBUS ÜZERİNDEN SİSEMİN GERÇEK ZAMANLI PID KASAYILARININ BULUNARAK PID İLE KONROLÜ Ali Uğur Ağlar, Sıtkı Öztürk, Melih Kunan 3, Elektronik ve Haberleşme Mühenisliği Bölümü Koaeli Üniversitesi,

Detaylı

DERS 10. Kapalı Türev, Değişim Oranları

DERS 10. Kapalı Türev, Değişim Oranları DERS 0 Kapalı Türev, Değişim Oranları 0.. Kapalı Türev. Fonksiyon kavramının ele alınığı ikinci erste kapalı enklemlerin e fonksiyon tanımlayabileceğini görmüştük. F (, enklemi ile tanımlanan f fonksiyonu

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 3. Konu DÜZGÜN ELEKTRİKSEL ALAN VE SIĞA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ

11. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 3. Konu DÜZGÜN ELEKTRİKSEL ALAN VE SIĞA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ . SINI ONU ANATIMI. ÜNİTE: EETRİ E MANYETİZMA. onu DÜZGÜN EETRİSE AAN E SIĞA ETİNİ E TEST ÇÖZÜMERİ Düzgün Elektriksel Alan ve Sığa. Ünite. onu A nın Çözümleri 4. E e mg. Birbirine paralel yerleştirilen

Detaylı

EGE ÜNİVERSİTESİ-MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 1 MK371 ISI TRANSFERİ (2+2) DERSİ

EGE ÜNİVERSİTESİ-MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 1 MK371 ISI TRANSFERİ (2+2) DERSİ EGE ÜNİVERSİESİ-MÜHENDİSİK FAKÜESİ-MAKİNA MÜHENDİSİĞİ BÖÜMÜ 1 MK371 ISI RANSFERİ (+) DERSİ-ÖZE BİGİER: (8.6) EGE ÜNİVERSİESİ-MÜHENDİSİK FAKÜESİ MAKİNA MÜHENDİSİĞİ BÖÜMÜ MK371 ISI RANSFERİ (+) DERSİ.BÖÜM

Detaylı

2010 Nisan. www.guven-kutay.ch ELASTİK YAYLAR. Özet. M. Güven KUTAY. 10a_yaylar.doc

2010 Nisan. www.guven-kutay.ch ELASTİK YAYLAR. Özet. M. Güven KUTAY. 10a_yaylar.doc Nian ELASTİK YAYLAR Özet M. Güven KUTAY a_yaylar.oc a_yaylar.oc I N H A L T S V E R Z E I C H N I S Genel...5. Yay karakteritiği...6. Yaylanma işi...7. Yayların tertiplenmei...8. Yay malzemeleri...9 Yaprak

Detaylı

Uydu Kentlerin Tasarımı için Bir Karar Destek Sistemi ve Bilişim Sistemi Modeli Önerisi

Uydu Kentlerin Tasarımı için Bir Karar Destek Sistemi ve Bilişim Sistemi Modeli Önerisi Akademik Bilişim 0 - XII. Akademik Bilişim Konferanı Bildirileri 0-2 Şubat 200 Muğla Üniveritei Uydu Kentlerin Taarımı için Bir Karar Detek Sitemi ve Bilişim Sitemi Modeli Önerii TC Beykent Üniveritei

Detaylı

FOTOVOLTAİK HÜCRENİN TEK DİYOT EŞDEĞER DEVRE PARAMETRELERİNİN ÇIKARILMASI VE MATLAB/SİMULİNK MODELİ

FOTOVOLTAİK HÜCRENİN TEK DİYOT EŞDEĞER DEVRE PARAMETRELERİNİN ÇIKARILMASI VE MATLAB/SİMULİNK MODELİ FOTOVOLTAİK HÜCRENİN TEK DİYOT EŞDEĞER DEVRE PARAMETRELERİNİN ÇIKARILMASI VE MATLAB/SİMULİNK MODELİ Murat ÜNLÜ Sabri ÇAMUR Birol ARİFOĞLU Kocaeli Üniveritei, Mühendilik Fakültei Elektrik Mühendiliği Bölümü

Detaylı

12.7 Örnekler PROBLEMLER

12.7 Örnekler PROBLEMLER 2. 2.2 2.3 2.4 Giriş Bir Kuvvetin ve Bir Momentin İşi Virtüel İş İlkei Genelleştirilmiş Koordinatlar Örnekler Potaniyel Enerji 2.5 Sürtünmeli Makinalar ve Mekanik Verim 2.6 Denge 2.7 Örnekler PROBLEMLER

Detaylı

Cilt:11 Sayı: 4 s , 2008 Vol: 11 No: 4 pp , Yılmaz KORKMAZ, Fatih KORKMAZ ÖZET

Cilt:11 Sayı: 4 s , 2008 Vol: 11 No: 4 pp , Yılmaz KORKMAZ, Fatih KORKMAZ ÖZET Politeknik Dergii Journal of Polytechnic Cilt: Sayı:.9-98, 8 Vol: No: pp.9-98, 8 Doğrudan Moment Denetimi Yöntemiyle Denetlenen Aenkron Motor e Sabit Mıknatılı Senkron Motorun Performanlarının Karşılaştırılmaı

Detaylı

Elektromanyetik Teori Bahar 2005-2006 Dönemi. MAXWELL DENKLEMLERİ VE ELEKTROMANYETİK DALGALAR Giriş

Elektromanyetik Teori Bahar 2005-2006 Dönemi. MAXWELL DENKLEMLERİ VE ELEKTROMANYETİK DALGALAR Giriş MAXWELL DENKLEMLERİ VE ELEKTROMANYETİK DALGALAR Giriş Teori alanınaki katkılarıyla 19. yüzyıl fiziğinin en büyük alarınan biri olan Maxwell in en önemli çalışması elektromanyetizma hakkınaır. Maxwell,

Detaylı

Yüksek Gerilim Kablolarının Farklı Döşeme Koşullarında Isıl Analizi Thermal Analysis of High Voltage Cables In Case of Different Laying Condition

Yüksek Gerilim Kablolarının Farklı Döşeme Koşullarında Isıl Analizi Thermal Analysis of High Voltage Cables In Case of Different Laying Condition ELECO '2012 Elektrik - Elektronik ve Bilgisayar Mühenisliği Sempozyumu, 29 Kasım - 01 Aralık 2012, Bursa Yüksek Gerilim Kablolarının Farklı Döşeme Koşullarına Analizi Thermal Analysis of High Voltage Cables

Detaylı

TEST 22-1 KONU ELEKTROMANYETİK KUVVET. Çözümlerİ ÇÖZÜMLERİ

TEST 22-1 KONU ELEKTROMANYETİK KUVVET. Çözümlerİ ÇÖZÜMLERİ OU LTROMT UVVT Çözümler TST - ÇÖÜMLR 4.. L M i i i i Telleren geçen akımlar aynı yönlü ise teller birbirini çeker. ki i k i = = ( - L arası kuvvet) 4i = (L - M arası kuvvet) net = ileşke kuvvet ye zıt

Detaylı

Bölüm 7: İş ve Kinetik Enerji

Bölüm 7: İş ve Kinetik Enerji Bölüm 7: İş ve Kinetik Enerji Kavrama Soruları - iziksel iş ile günlük hayatta alışık oluğumuz iş kavramları aynımıır? - Kuvvet ve yer eğiştirmenin sıfıran farklı oluğu urumlara iş sıfır olabilir mi? 3-

Detaylı

dir. Periyodik bir sinyalin örneklenmesi sırasında, periyot başına alınmak istenen ölçüm sayısı N

dir. Periyodik bir sinyalin örneklenmesi sırasında, periyot başına alınmak istenen ölçüm sayısı N DENEY 7: ÖRNEKLEME, AYRIK SİNYALLERİN SPEKTRUMLARI VE ÖRTÜŞME OLAYI. Deneyin Amacı Bu deneyde, ürekli inyallerin zaman ve rekan uzaylarında örneklenmei, ayrık inyallerin ektrumlarının elde edilmei ve örtüşme

Detaylı

MOSFET BSIM3V3 EŞİK GERİLİMİ VE MOBİLİTE PARAMETRELERİNİN GENETİK ALGORİTMA İLE ÇIKARTILMASI

MOSFET BSIM3V3 EŞİK GERİLİMİ VE MOBİLİTE PARAMETRELERİNİN GENETİK ALGORİTMA İLE ÇIKARTILMASI MOSFET BSIM3V3 EŞİK GERİLİMİ VE MOBİLİTE PARAMETRELERİNİN GENETİK ALGORİTMA İLE ÇIKARTILMASI M.Emin BAŞAK 1 Ayten KUNTMAN Hakan KUNTMAN 3 1, İtanbul Üniveritei,Mühendilik Fakültei, Elektrik&Elektronik

Detaylı

Tork ve Denge. Test 1 in Çözümleri

Tork ve Denge. Test 1 in Çözümleri 9 ork ve Denge est in Çözümleri M. Sistemlerin engee olması için toplam momentin (torkun) sıfır olması gerekir. Verilen üç şekil için enge koşulunu yazalım. F. br =. br F = Şekil II G =. +. +. =. 6 = 6

Detaylı

BETONARME PERDE BOYUTLAMA KILAVUZU TS500-2000 ve DBYBHY-2007

BETONARME PERDE BOYUTLAMA KILAVUZU TS500-2000 ve DBYBHY-2007 BETONARE PERDE BOYUTLAA KILAVUZU TS500-2000 ve DBYBHY-2007 COPUTERS & ENGINEERING ETABS 2013 Betonarme Pere Boyutlama Kılavuzu Doğruan Seçimle TS500 (2000) ve Deprem Bögelerine Yapılacak Binalar Hakkına

Detaylı

Kontrol Sistemleri Tasarımı

Kontrol Sistemleri Tasarımı Kontrol Sitemleri Taarımı Kök Yer Eğrii ile Kontrolcü Taarımı Prof. Dr. Bülent E. Platin Kontrol Sitemlerinde Taarım İterleri Zaman Yanıtı Özellik Kararlılık Kalıcı Rejim Yanıtı Geçici rejim Yanıtı Kapalı

Detaylı

Kontrol Sistemleri Tasarımı. Kontrolcü Tasarımı Tanımlar ve İsterler

Kontrol Sistemleri Tasarımı. Kontrolcü Tasarımı Tanımlar ve İsterler ontrol Sitemleri Taarımı ontrolcü Taarımı Tanımlar ve İterler Prof. Dr. Bülent E. Platin ontrolcü Taarımı İterleri Birincil iterler: ararlılık alıcı rejim hataı Dinamik davranış İterlerin işlevel boyutu:

Detaylı

Posta Adresi: Sakarya Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Sakarya, Türkiye

Posta Adresi: Sakarya Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Sakarya, Türkiye FİBER TAKVİYELİ POLİMERLE GÜÇLENDİRİLEN BETONARME KİRİŞLERİN DOĞRUSAL OLMAYAN ANALİZİ NONLINEAR ANALYSIS OF RC BEAM STRENGTHENED WITH FIBER REINFORCED POLYMERS MERT N., ELMAS M. Pota Adrei: Sakarya Üniveritei,

Detaylı

ÇELİK TEL HALAT DEMETİNİN MODELLENMESİ VE SONLU ELEMANLARLA ANALİZİ

ÇELİK TEL HALAT DEMETİNİN MODELLENMESİ VE SONLU ELEMANLARLA ANALİZİ ÇELİK TEL HALAT DEMETİNİN MODELLENMESİ VE SONLU ELEMANLARLA ANALİZİ Prof.Dr. C.Erdem İMRAK 1 ve Mak.Y.Müh. Özgür ŞENTÜRK 2 1 İTÜ. Makina Fakültei, Makina Mühendiliği Bölümü, İtanbul 2 Oyak- Renault, DITECH/DMM

Detaylı

Düşey dar kanallarda R134a akışkanının yoğuşmasının deneysel incelenmesi

Düşey dar kanallarda R134a akışkanının yoğuşmasının deneysel incelenmesi itüergii/ mühenilik Cilt:8, Sayı:1, 51-6 Şubat 9 Düşey ar kanallara R134a akışkanının yoğuşmaının eneyel incelenmei Kemal BİLEN *, A. Feriun ÖZGÜÇ İTÜ Fen Bilimleri Entitüü, Enerji Programı, 34469, Malak,

Detaylı

ÇELİK YAPILARDA ELASTİK VE PLASTİK YÖNTEM ÇÖZÜMLERİ VE BİRLEŞİMLER

ÇELİK YAPILARDA ELASTİK VE PLASTİK YÖNTEM ÇÖZÜMLERİ VE BİRLEŞİMLER Omangazi Üniveritei Müh.Mim.Fak.Dergii C.XVII, S.1, 2003 Eng.&Arch.Fac.Omangazi Univerit, Vol.XVII, o: 1, 2003 ÇELİK YAPILARDA ELASTİK VE PLASTİK YÖTEM ÇÖZÜMLERİ VE BİRLEŞİMLER Selim ŞEGEL 1, evzat KIRAÇ

Detaylı

1. BÖLÜM ELEKTROSTATİK. Yazar: Dr. Tayfun Demirtürk E-posta: tdemirturk@pau.edu.tr

1. BÖLÜM ELEKTROSTATİK. Yazar: Dr. Tayfun Demirtürk E-posta: tdemirturk@pau.edu.tr 1. BÖLÜM ELEKTROSTATİK Yazar: Dr. Tayfun Demirtürk Eposta: temirturk@pau.eu.tr 1 ELEKTROSTATİK: Durgun yüklerin etkilerini ve aralarınaki etkileşmeleri inceler. Doğaa iki çeşit elektrik yükü bulunur: ()

Detaylı

hızlarıyla va > vb olacak biçimde hareket ettiklerinde, aşağıda sıralanan süreç yaşanır.

hızlarıyla va > vb olacak biçimde hareket ettiklerinde, aşağıda sıralanan süreç yaşanır. 7.1 KONUY KIŞ uraya kaar parçacığın parçacıklar topluluğunun kinematiği ile kinetiği (hareket enklemi, iş ve enerji, impulsmomentum) anlatılı. Şimi birikimlerimizi kullanarak, inamik içeriği aha yoğun

Detaylı

Sıvı Sıkışabilirliği ve Sıvı Ortamı Dalga Yayılma Sınır Şartlarının Baraj Deprem Davranışına Etkisinin Euler Yaklaşımıyla İncelenmesi

Sıvı Sıkışabilirliği ve Sıvı Ortamı Dalga Yayılma Sınır Şartlarının Baraj Deprem Davranışına Etkisinin Euler Yaklaşımıyla İncelenmesi ECAS22 Ululararaı Yapı ve Deprem Mühendiliği Sempozyumu, 14 Ekim 22, Orta Doğu Teknik Üniveritei, Ankara, Türkiye Sıvı Sıkışabilirliği ve Sıvı Ortamı Dalga Yayılma Sınır Şartlarının Baraj Deprem Davranışına

Detaylı

MKM 308 Makina Dinamiği

MKM 308 Makina Dinamiği MKM 308 Lagrange Denklemleri Mühenislik Fakültesi Makine Mühenisliği Bölümü E k E k = Q k n: Serbestlik Derecesi Lagrange Denklemleri Mühenislik Fakültesi Makine Mühenisliği Bölümü k = 1,, 3,.., n E k

Detaylı

KAPLĐN SANAYĐ ve TĐCARET KOLLEKTĐF ŞĐRKETĐ

KAPLĐN SANAYĐ ve TĐCARET KOLLEKTĐF ŞĐRKETĐ ĐÇĐNDEKĐLER KAPLĐN... 2 Kaplin Neir?... 2 Kaplin seçimi:... 2 Tork Hesabı :... 2 Elastik Ara Parçalar :... 4 Pivileks... 4 Normaleks... 4 Nitroleks... 4 Polileks... 4 Elastik Ara Parçaların Kontrolü:...

Detaylı

H09 Doğrusal kontrol sistemlerinin kararlılık analizi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören

H09 Doğrusal kontrol sistemlerinin kararlılık analizi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören H09 Doğrual kontrol itemlerinin kararlılık analizi MAK 306 - Der Kapamı H01 İçerik ve Otomatik kontrol kavramı H0 Otomatik kontrol kavramı ve devreler H03 Kontrol devrelerinde geri belemenin önemi H04

Detaylı

MAKROİKTİSAT (İKT209)

MAKROİKTİSAT (İKT209) MKROİKTİST (İKT29) Ders 5: Basit Keynesyen Moel Prof. Dr. Fera HLICIOĞLU İktisat Bölümü Siyasal Bilgiler Fakültesi İstanbul Meeniyet Üniversitesi Derste İnelenen Konular Basit Keynesyen moel Toplam planlanan

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 1. Konu ELEKTRİKSEL KUVVET VE ELEKTRİK ALANI ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ

11. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 1. Konu ELEKTRİKSEL KUVVET VE ELEKTRİK ALANI ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ SINI KONU NLTIMLI ÜNİTE: ELEKTRİK VE MNYETİZM Konu ELEKTRİKSEL KUVVET VE ELEKTRİK LNI ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ Elektriksel Kuvvet ve Elektrik lanı Ünite Konu nın Çözümleri kuvvetinin yatay ve üşey bileşenleri

Detaylı

MESNETLERİNDEN FARKLI YER HAREKETLERİNE MARUZ EĞİK ASKILI KÖPRÜLERİN KABLO DAVRANIŞI

MESNETLERİNDEN FARKLI YER HAREKETLERİNE MARUZ EĞİK ASKILI KÖPRÜLERİN KABLO DAVRANIŞI Mühenislikte Yeni Teknolojiler (MYT-215)/Bayburt MESNETLERİNDEN FARKLI YER HAREKETLERİNE MARUZ EĞİK ASKILI KÖPRÜLERİN KABLO DAVRANIŞI Zeliha TONYALI a, Barbaros ATMACA b, Muhammet YURDAKUL c, Şevket ATEŞ

Detaylı

+360 Kotu KALIP PLANI. yapılabilir. Şerit döşemelerin kısa doğrultusunda herhangi bir yerden döşeme alınabilir.

+360 Kotu KALIP PLANI. yapılabilir. Şerit döşemelerin kısa doğrultusunda herhangi bir yerden döşeme alınabilir. Örnek: ir okulun +360 kotu kat kalıp planı verilmiştir. Kirişler 30/70 cmxcm boyutunaır. Tüm öşemeler mozaik karo kaplıır. alzeme 0/5/S40a, şantiye enetimi iyiir. öşemelerin onatıları belirlenecek ve kalıp

Detaylı

LPG DEPOLAMA TANKLARININ GAZ VERME KAPASİTELERİNİN İNCELENMESİ

LPG DEPOLAMA TANKLARININ GAZ VERME KAPASİTELERİNİN İNCELENMESİ 825 LPG DEPOLAMA TAKLARII GAZ VERME KAPASİTELERİİ İCELEMESİ Fehmi AKGÜ 1. ÖZET Sunulan çalışmada, LPG depolama tanklarının gaz verme kapaitelerinin belirlenmei amacına yönelik zamana bağlı ve ürekli rejim

Detaylı

Çevrimsel yüklemeye maruz tabakalı kompozitlerin maksimum yorulma ömrü için optimum tasarımı

Çevrimsel yüklemeye maruz tabakalı kompozitlerin maksimum yorulma ömrü için optimum tasarımı Ululararaı Katılımlı 7. Makina Teorii Sempozyumu, İzmir, -7 Haziran 05 Çevrimel yüklemeye maruz tabakalı kompozitlerin makimum yorulma ömrü için optimum taarımı H. Arda Deveci * H. Seçil Artem İzmir Intitute

Detaylı

TEST 20-1 KONU KONDANSATÖRLER. Çözümlerİ ÇÖZÜMLERİ. 1. C = e 0 d. 2. q = C.V dır. C = e 0 d. 3. Araya yalıtkan bir madde koymak C yi artırır.

TEST 20-1 KONU KONDANSATÖRLER. Çözümlerİ ÇÖZÜMLERİ. 1. C = e 0 d. 2. q = C.V dır. C = e 0 d. 3. Araya yalıtkan bir madde koymak C yi artırır. KOU 0 KOSÖRLR Çözümler. e 0 S 0- ÇÖÜMLR (Sığa saece levhaların yüzey alanı, araaki uzaklık ve yalıtkanlık katsayısına bağlıır.) P: 5. 6 3 u tür soruları potansiyel ağıtarak çözelim. Potansiyel seri konansatörlere

Detaylı

Mukavemet Hesabı . 4. d 4. C) Vidanın zorlanması. A) Öngerilmesiz cıvatalar. B) Öngerilme ile bağlanan cıvatalar. d 4

Mukavemet Hesabı . 4. d 4. C) Vidanın zorlanması. A) Öngerilmesiz cıvatalar. B) Öngerilme ile bağlanan cıvatalar. d 4 ç A) Öngerilmeiz cıvatalar iş. d ç.d ön Boyutlandırma için ç Statik zorlanmada To. d i) Sıkma ıraında ; M 3.d ; B 6 c b ön : ç. d Mukavemet Heabı B) Öngerilme ile bağlanan cıvatalar a) Dış kuvvet ekenel

Detaylı

TRANSMİSYON CIVATALARI

TRANSMİSYON CIVATALARI TRANSMİSYON CIVATALARI Kuvvet veya hareket iletimine kullanılan via mekanizmalarına transmisyon cıvataları enir. Yük altına sıkılan cıvatalar, çektirme cıvata mekanizmaları veya sık sık çözülüp bağlanan

Detaylı

SAC ŞEKİLLENDİRME İŞLEMLERİ

SAC ŞEKİLLENDİRME İŞLEMLERİ SAC ŞEKİLLENİRME İŞLEMLERİ Kalınlıkları diğer iki oyutlarına (genişlik ve uzunluk) göre küçük olan nispeten ince aşlangıç parçalarının kesme ve şekillendirme işlemleridir. 6 mm ve altında kalınlığa sahip

Detaylı

ENM 557 ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME

ENM 557 ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME GAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ENM 557 ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME GALATASARAY SK nın 2009-2010 Sezonu 2 Dönemi için Forvet Seçim Problemi DERSİN SORUMLUSU: Yrd Doç

Detaylı

Kaya Numunelerinin Dinamik Yükler Altında Mekanik Davranışının İncelenmesi

Kaya Numunelerinin Dinamik Yükler Altında Mekanik Davranışının İncelenmesi Süleyman Demirel Üniveritei, Fen Bilimleri Entitüü Dergii, 6-( ), 96- Kaya Numunelerinin Dinamik Yükler Altında Mekanik Davranışının İncelenmei Hüeyin YAVUZ *, Kenan TÜFEKÇİ, Ramazan KAYACAN, Halim CEVİZCİ

Detaylı

DAĞITIM SİSTEMLERİ İÇİN YENİ BİR GÜÇ AKIŞI ALGORİTMASININ GELİŞTİRİLMESİ

DAĞITIM SİSTEMLERİ İÇİN YENİ BİR GÜÇ AKIŞI ALGORİTMASININ GELİŞTİRİLMESİ T. C. GEBZE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ MÜHENDİSLİK E FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DAĞITIM SİSTEMLERİ İÇİN YENİ BİR GÜÇ AKIŞI ALGORİTMASININ GELİŞTİRİLMESİ Ulaş EMİNOĞLU DOKTORA TEZİ ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ

Detaylı

HİDROLİK SİSTEMLERDE ENERJİ KAYIPLARI VE YÜK DUYARLI SİSTEMLERE GEÇİŞ

HİDROLİK SİSTEMLERDE ENERJİ KAYIPLARI VE YÜK DUYARLI SİSTEMLERE GEÇİŞ 17 HİDROLİK SİSTEMLERDE ENERJİ KAYILARI VE YÜK DUYARLI SİSTEMLERE GEÇİŞ İmail OBUT ÖZET Hidrolik itemlerde ea olu itenen; yükü hareket ettirmek için kullanılan gücün, hidrolik omayı tahrik eden elektrik

Detaylı