Transkript

1 DOÐU ANADOLU KALKINMA AJANSI EASTERN ANATOLIA DEVELOPMENT AGENCY Þerefiye Mah. M. Feviz Çakmak Cad. No: 27 Merkez / VAN Tel: (pbx) Fax:

2 TEÞVÝK REHBERÝ Yatýrýmlarda Devlet Yardýmlarý Yatýrým Teþvik Mevzuatýnda Yeni Düzenlemeler Hazýrlayan DAKA Yatýrým Destek Ofisi Ocak 2010

3 ÝÇÝNDEKÝLER Yatýrýmlarýn Teþvikine Ýliþkin Yeni Yasal Düzenlemeler Teþviklerin Amacý Bölgesel Uygulamada Ýller Bölgesel ve Sektörel Teþvik Sistemi Teþvik Kapsamýna Giren Destek Unsurlarý Genel Teþvik Sistemi Bölgesel Ölçekli Yatýrýmlara Teþvik Büyük Ölçekli Yatýrýmlarda Asgari Tutarlar Bitlis, Hakkari, Muþ ve Van Ýllerinin de Bulunduðu IV. Bölge de Teþvik Kapsamýnda Desteklenecek Unsurlar Teþvik Kapsamýnda Farklý Sektörlere Ýliþkin Farklý Uygulama Örnekleri Önceki Teþvik Sistemi Ýle Yeni Teþvik Sisteminin Karþýlaþtýrmasý Sorular ve Yanýtlar Ekler Kaynaklar» 2009/15199 Sayýlý Yatýrýmlarda Devlet Yardýmlarý Hakkýnda Bakanlar Kurulu Kararý (16 Temmuz 2009)» Yatýrýmlarda Devlet Yardýmlarý Hakkýnda Kararýn Uygulanmasýna Ýliþkin Teblið (Hazine Müsteþarlýðý, 28 Temmuz 2009)» Kamu Taþýnmazlarýnýn Yatýrýmlara Tahsisine Ýliþkin Usul ve Esaslar (Maliye Bakanlýðý, Milli Emlak Genel Müdürlüðü, 3 Eylül 2009)» Deloitte Yatýrýmlarda Devlet Yardýmlarý 03

4 YATIRIMLARIN TEÞVÝKÝNE ÝLÝÞKÝN YENÝ YASAL DÜZENLEMELER» 5838 Sayýlý Bazý Kanunlarda Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanun (Þubat 2009)» 5904 Sayýlý Bazý Kanunlarda Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanun (Haziran 2009)» 2009/15199 Sayýlý Yatýrýmlarda Devlet Yardýmlarý Hakkýnda Bakanlar Kurulu Kararý (16 Temmuz 2009)» Yatýrýmlarda Devlet Yardýmlarý Hakkýnda Kararýn Uygulanmasýna Ýliþkin Teblið (Hazine Müsteþarlýðý, 28 Temmuz 2009)» Kamu Taþýnmazlarýnýn Yatýrýmlara Tahsisine Ýliþkin Usul ve Esaslar (Maliye Bakanlýðý, Milli Emlak Genel Müdürlüðü, 3 Eylül 2009) TEÞVÝKLERÝN AMACI» Bölgesel geliþmiþlik farklýlýklarýný azaltmak,» Rekabet gücünü artýrmak,» Büyük ölçekli yatýrýmlara destek olmak,» Sektörel kümelenmeyi desteklemek,» Tasarruflarý katma deðeri yüksek yatýrýmlara yönlendirmek,» Üretimi ve istihdamý artýrmak,» Doðrudan yabancý yatýrýmlarý artýrmak,» Çevre korumaya yönelik yatýrýmlar ile araþtýrma ve geliþtirme faaliyetlerini desteklemektir. BÖLGESEL UYGULAMADA ÝLLER Yatýrým Desteklerinin Uygulanmasýnda Ýstatistiki Bölge Birimleri Sýnýflandýrmasý Ýstatistiki Bölge Birimleri Sýnýflandýrmasýnda Düzey2 bölgeleri (26 bölge) ilgili Bakanlar Kurulu Kararýna göre, sosyoekonomik geliþmiþlik seviyeleri dikkate alýnarak dört gruba ayrýlmýþtýr:» Sosyoekonomik geliþmiþlik düzeyleri en yüksek altý bölge I. Bölge,» Ýkinci en yüksek dört bölge II. Bölge,» Üçüncü en yüksek sekiz bölge III. Bölge,» Sonda kalan sekiz bölge ile Çanakkale'nin Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri IV. Bölge olarak tanýmlanmýþtýr

5 Teþvik Sisteminde Düzey2 Bölgelerinin Bölgesel Sýnýflandýrýlmasý SOSYO EKONOMÝK GELÝÞMÝÞLÝK SIRASINA GÖRE BÖLGESEL VE SEKTÖREL TEÞVÝK SÝSTEMÝ 1. Derece Geliþmiþ Düzey 2 Bölgeleri 2. Derece Geliþmiþ Düzey 2 Bölgeleri 3. Derece Geliþmiþ Düzey 2 Bölgeleri 4. Derece Geliþmiþ Düzey 2 Bölgeleri» I. Bölgede, aðýrlýklý olarak motorlu kara taþýtlarý ve yan sanayi, elektronik, ilaç, makine imalatý ve týbbi, hassas ve optik alet yatýrýmlarý gibi yüksek teknoloji gerektiren yatýrýmlar teþvik edilecektir. Bölge Kodu Bölge Ýlleri Sosyo Ekonomik Geliþmiþlik Sýralamasý (26 Bölge içinde) Sosyo Ekonomik Geliþmiþlik Endeksi Endeks Deðiþimi» II. Bölgede, nispeten teknoloji yoðun sektörler desteklenecektir. Bu çerçevede; aðýrlýklý olarak, makine imalatý, akýllý ve çok fonksiyonlu tekstil, metalik olmayan mineral ürünler (cam, seramik, karo, yalýtým malzemeleri vb.) kaðýt, gýda ve içecek imalatý sektörleri teþvik edilecektir. TR10 TR51 TR31 TR41 TR42 Ýstanbul Ankara Ýzmir Bursa, Eskiþehir, Bilecik Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova , , , , , ,8150 0,4958 0,5391 0,1987» III. ve IV. Bölgeleri oluþturan Doðu ve Güneydoðu bölgelerinde, tarým ve tarýma dayalý imalat sanayi, konfeksiyon, deri, plastik, kauçuk, metal eþya gibi emek yoðun sektörlerin yaný sýra turizm, saðlýk ve eðitim yatýrýmlarý da teþvik edilecektir. TR21 TR62 TR32 TR61 TR22 Tekirdað, Edirne, Kýrklareli Adana, Mersin Aydýn, Denizli, Muðla Antalya, Isparta, Burdur Balýkesir, Çanakkale (Bozcaada, Gökçeada hariç) , , , , , ,2099 0,2376 0,0462 0,0075 0,1279 TEÞVÝK KAPSAMINA GÝREN DESTEK UNSURLARI TR81 TR33 TR52 TRC1 TR63 TR72 TR71 TR83 TR90 TRB1 TR82 TRA1 TRC2 TRC3 TRA2 Zonguldak, Karabük, Bartýn Manisa, Afyon, Kütahya, Uþak Konya, Karaman Gaziantep, Adýyaman, Kilis Hatay, Kahramanmaraþ, Osmaniye Kayseri, Sivas, Yozgat Kýrýkkale, Aksaray, Niðde, Nevþehir, Kýrþehir Samsun, Tokat, Çorum, Amasya Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüþhane Malatya, Elazýð, Bingöl, Tunceli Kastamonu, Çankýrý, Sinop Erzurum, Erzincan, Bayburt Þanlýurfa, Diyarbakýr Mardin, Batman, Þýrnak, Siirt Aðrý, Kars, Iðdýr, Ardahan , , , , , , , , , , , , , , , ,2244 0,0943 0,0936 0,0558 0,0225 0,0382 0,0310 0,0107 0,1414 0,0005 0,1162 0,1141 0,1743 0,2401 0,0630 I. II. Bölge III. IV. Bölge Büyük Ölçekli Yatýrým Asgari Yatýrým Tutarý Asgari Yatýrým Tutarý Asgari Yatýrým Tutarý TL (*) Vergi Ýndirimi Sigorta Primi Ýþveren Hissesi Yatýrým Yeri Tahsisi Gümrük Vergisi Muafiyeti KDV Ýstisnasý TL (*) Vergi Ýndirimi Sigorta Primi Ýþveren Hissesi Yatýrým Yeri Tahsisi Faiz Desteði Gümrük Vergisi Muafiyeti KDV Ýstisnasý TL (*) Vergi Ýndirimi Sigorta Primi Ýþveren Hissesi Yatýrým Yeri Tahsisi Gümrük Vergisi Muafiyeti KDV Ýstisnasý ArGe & Çevre Yatýrýmlarý Limit Yok Faiz Desteði Gümrük Vergisi Muafiyeti KDV Ýstisnasý (*) Asgari tutar için genel varsayým yukarýdaki gibi olmakla birlikte farklý sektörler için farklý kýsýtlar mevcut olabilmektedir. TRB1 TR22 Van, Muþ, Bitlis, Hakkari Çanakkale Ýli Bozcaada, Gökçeada Ýlçeleri 26 1, ,

6 GENEL TEÞVÝK SÝSTEMÝ BÜYÜK ÖLÇEKLÝ YATIRIMLARDA ASGARÝ TUTARLAR» Tüm bölgelerde geçerlidir. Nedir? Nasýl Yaralanýlýr? Katma Deðer Vergisi Ýstisnasý Gümrük Vergisi Muafiyeti Asgari sabit yatýrým tutarýnýn üzerindeki yatýrýmlar, bölgesel/sektörel ayrým yapýlmaksýzýn yararlanýrlar. Asgari yatýrým tutarlarý:» I.ve II. Bölgelerde TL» III. ve IV. Bölgelerde TL» Sektörel asgari tutar/kapasite þartlarý dikkate alýnýr. Teþvik edilmeyecek yatýrým konularý kapsam dýþýndadýr. ÖRNEK: IV. Bölgede spor kompleksi yapmayý planlayan bir yatýrýmcýyý düþünelim. Bu yatýrým türü IV. Bölgede desteklenen sektörler arasýnda yer almadýðý için Yatýrým Teþvik Belgesi alarak genel teþvik sistemi dediðimiz, yapacaðý yatýrým kapsamýnda sadece Katma Deðer Vergisi istisnasý ve Gümrük Vergisi muafiyeti desteklerinden yararlanýr. Belli tutarlarý aþan büyük proje yatýrýmlarý için 12 alanda, en yüksek oranda teþvik verilmektedir. Bunlar;» Kimyasal Madde Ürünleri Ýmalatý» Ana Kimyasal Maddelerin Ýmalatý TL» Diðer Kimyasal Ürünlerin Ýmalatý TL» Rafine Edilmiþ Petrol Ürünleri Ýmalatý TL» Transit Boru Hattýyla Taþýmacýlýk Hizmetleri Motorlu Kara Taþýtlarý Ýmalatý TL» Lokomotif ve Vagon Ýmalatý» Liman ve Liman Hizmetleri TL» Elektronik Sanayi Yatýrýmlarý» LCD/Plazma Üretimi Yatýrýmlarý TL» Modül Panel Üretimi Yatýrýmlarý TL» Lazer Televizyon, Üç Boyutlu Televizyon ve OLED Televizyonlar ve TV Üretimi Diðer Elektronik Sektörü Yatýrýmlarý» Týbbi Aletler, Hassas ve Optik Aletler Ýmalatý» Ýlaç Ýmalatý TL» Hava ve Uzay Araçlarý Ýmalatý» Makine Ýmalatý Yatýrýmlarý» Madencilik Yatýrýmlarý (Rödovanslý yatýrýmlar hariç) BÜYÜK ÖLÇEKLÝ YATIRIMLARDA TEÞVÝK IV. BÖLGEDE DESTEKLENECEK UNSURLAR» Bölge ayrýmý yoktur; belirlenmiþ sektörlere verilmektedir.» Vergi indirimi,» Gümrük vergisi muafiyeti, Nedir? Nasýl Yaralanýlýr? Genel Destekler (KDV Ýstisnasý, Gümrük Muafiyeti) Ýndirimli Vergi Oraný S.S.K Ýþveren Payý Hazine Desteði Yatýrým Yeri Tahsisi Yatýrým Teþvik Belgesi gereklidir. Sadece belirlenen 12 sektör için uygulanacaktýr. Asgari yatýrým tutarý 50 milyon TL dir. Her sektör için farklý tutarlar/kapasiteler belirlenmiþtir.» Sigorta primi iþveren hissesi desteði,» Yatýrým yeri tahsisi,» Faiz desteði, Teþvik Araçlarý 1» Ýndirimli Vergi Oraný Nedir?» KDV istisnasý desteði,» I.ve II. Bölgelerden IV. Bölgeye; Tekstil, Konfeksiyon ve Hazýr Giyim, Deri ve Deri Mamulleri Sektörlerine» Taþýnma desteði. Yatýrým Teþvik Belgesi ne baðlý yatýrýmlardan elde edilen kazançlar;» Yatýrýmýn iþletilmesine baþlanýlan hesap döneminden itibaren,» Yatýrýma katký tutarýna ulaþýlýncaya kadar indirimli kurumlar vergisine tabi tutulur. Kýsýtlamalar Ýndirimli Vergi Oranýndan Yararlanamayacak Olanlar» Arazi, arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tabi olmayan diðer harcamalar» Finans ve sigortacýlýk alanýnda faaliyet gösterenler» Ýþ Ortaklýklarý» YapÝþlet Modeli ile yapýlan 4283 ve 3996 sayýlý kanunlar kapsamýnda gerçekleþtirilen yatýrýmlar Ýndirimli oranlar stopaj yöntemiyle yapýlan vergilendirmede uygulanamayacaktýr

7 Teþvik Araçlarý 2 Bölgelerarasý Kýyaslamalý Vergisel Destek Tutarlarý Uygulama Örneði» Ýndirimli Vergi Oraný Yatýrým Tutarý Yatýrýma Katký Tutarý Ýndirimin Devam Edeceði Kazanç Düzeyi Sýnýrý Ödenen Vergi Tanýmlar Açýklamalar I.Bölge II.Bölge III.Bölge IV.Bölge Yatýrýma Katký Tutarý Ýndirimli oranda kurumlar/gelir vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatýrýmlarýn Devletçe karþýlanacak tutarýdýr. Tabloyu açýklamalar ile destekleyecek olur isek, Ýndirimli Oranýn Kapsamý Ýndirimli Oranýn Süresi Ýndirimli vergi sadece yapýlan yatýrýmdan elde edilen kazanca uygulanacaktýr. Diðer faaliyetlerden elde edilen kazançlar normal oranda (%20 KV.) vergilenecektir. Yatýrýmlara Devletçe yapýlacak katký tutarýna ulaþýlýncaya kadar indirimli kurumlar vergisi oraný uygulanmaya devam edilecektir.» IV. Bölge için TL yatýrým yapan yatýrýmcý gelir matrahý (kâr tutarý) TL ye ulaþýncaya kadar söz konusu bölge için belirlenen %2 indirimli vergi oranýndan yararlanýr; yani %2 den vergisini öder. Baþka bir deyiþle, ödemediði %18 lik vergi tutarý, yatýrýma katký tutarý olan TL ulaþýncaya kadar %2 den vergisini öder. Bu süre içerisinde ödediði vergi tutarý TL iken, teþvik dolayýsý ile ödemediði veya yatýrýma katký tutarý olarak kazancý TL dir. Söz konusu durum yukarýda yer alan tablodaki bütün bölgeler için tabloda belirtilen tutarlarda geçerlidir. Teþvik Araçlarý» SSK Primi Ýþveren Hissesi Desteði Kararname hükmüne göre iþveren hissesinin yalnýzca asgari ücrete isabet eden kýsmý devletçe karþýlanacaktýr. Teþvik belgesinde kayýtlý istihdam öngörüleri ile tutarlý olmak kaydýyla; Ýndirimli Vergi Oraný» Ýndirimli Vergi Oraný Büyük ölçekli yatýrýmlar ile bölgesel uygulama kapsamýnda gerçekleþtirilen yatýrýmlarda, Teþvik Belgesi kapsamýnda 31/12/2010 tarihine kadar yatýrýma baþlanmasý durumunda, Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisine uygulanacak indirim oranlarý ile yatýrýma katký oranlarý aþaðýda belirtilmiþtir: Bölgeler I II III IV Bölgesel Uygulama Yatýrýma Katký Oraný (%) Ýndirimli Vergi Oraný Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisi Ýndirim Oraný (%) Yatýrýma Katký Oraný (%) Buna göre halen %20 olan Kurumlar Vergisi, yeni kararname ile;» I. Bölgede %10,» II. Bölgede % 8,» III. Bölgede % 4,» IV. Bölgede % 2 olarak uygulanacaktýr. Büyük Ölçekli Yatýrýmlar Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisi Ýndirim Oraný (%) Ýndirilen Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisi tutarý, yatýrýma katký tutarýna ulaþýncaya kadar indirimli vergi uygulamasýna devam edilecektir » Komple yeni yatýrýmlarda, iþletmeye geçiþ tarihinden itibaren saðlanan,» Diðer yatýrým cinslerinde, yatýrýmýn tamamlanmasýný müteakip, yatýrýma baþlama tarihinden önceki son altý aylýk dönemde aylýk prim ve hizmet belgesinde bildirilen ortalama iþçi sayýsýna ilave edilen, istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi iþveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kýsmý aþaðýda belirtilen sürelerde Hazinece karþýlanacaktýr. Bölgeler I II III IV 31/12/2010 tarihine kadar baþlanýlan yatýrýmlar 2 yýl 3 yýl 5 yýl 7 yýl 31/12/2010 tarihinden sonra baþlanýlan yatýrýmlar 3 yýl 5 yýl Bölgelerarasý Kýyaslamalý Sigorta Primi Ýþveren Hissesi Destek Tutarlarý I.Bölge II.Bölge III.Bölge IV.Bölge Ýstihdam Edilen Personel Sayýsý Tabloyu açýklamalar ile destekleyecek olur isek, Tarihine Kadar Baþlanýlan Yatýrýmlardaki Kazanç 160 TL *50*24= TL 160 TL*50*36= TL 160 TL*50*60= TL 160 TL*50*84= TL Tarihinden Sonra Baþlanýlan Yatýrýmlardaki Kazanç 160 TL*50*36= TL 160 TL*50*60= TL» IV. Bölgede tarihine kadar yatýrým yapan ve ortalama 50 kiþi istihdam eden bir yatýrýmcýnýn ilgili destekten yararlanacaðý 7 yýllýk süre sonundaki kazancý TL olacaktýr.» IV. Bölgede tarihinden sonra yatýrým yapan ve ortalama 50 kiþi istihdam eden bir yatýrýmcýnýn ilgili destekten yararlanacaðý 5 yýllýk süre sonundaki kazancý TL olacaktýr

8 » Teþvik Þekli» Teþvikten yararlanacak gerçek veya tüzel kiþiler lehine; taþýnmazlar üzerinde, ilk yýl için emlak vergi deðerinin %3 ü oranýnda takdir edilecek bedel karþýlýðýnda 49 yýl süreli baðýmsýz ve sürekli nitelikte irtifak hakký tesis edilebilir.» Devletin hüküm ve tasarrufu altýnda bulunmasý ve tapuya tescil edilememesi nedeniyle irtifak hakký tesis edilemeyen taþýnmazlar üzerinde ise, ilk yýl için taþýnmazýn emlak vergi deðerinin %3 ü oranýnda takdir edilecek bedel karþýlýðýnda 49 yýl süreli kullanma izni verilebilir.» Emlak vergi deðeri tespit edilmemiþ olan taþýnmazlarda irtifak hakký ve kullanma izni bedelinin tespitinde; emsal taþýnmazlarýn emlak vergi deðeri, emsal taþýnmazýn bulunmamasý halinde ise taþýnmaz maliki idarece belirlenen bedel esas alýnýr. Yatýrým Yeri Tahsisi Müsteþarlýkça Teþvik Belgesi düzenlenmiþ büyük ölçekli yatýrýmlar ile bölgesel desteklerden yararlanacak yatýrýmlar için yatýrým yeri tahsis edilebilir. Teþvik kapsamýndaki taþýnmazlara Mülkiyeti;» Hazineye,» Özel bütçeli idarelere,» Ýl özel idarelerine ve» Teþvikten Yararlanacak Yatýrýmcýlar ve Yararlanma Þartlarý» Hazine Müsteþarlýðýnca verilmiþ Yatýrým Teþvik Belgesi sahibi olan,» Ýrtifak hakký veya kullanma iznine konu taþýnmazlar üzerinde gerçekleþtirilecek toplam yatýrým tutarý,» Taþýnmaz maliki idarelerce bu taþýnmazlara takdir edilecek rayiç deðerin; tarým ve hayvancýlýk yatýrýmý için bir, turizm yatýrýmlarý için iki, diðer yatýrýmlar için üç katýndan az olmayan» Talep edilen taþýnmazýn bulunduðu ilçenin mülkî sýnýrlarý içinde organize sanayi veya endüstri bölgesi bulunmasý hâlinde, bu bölgelerde yer alabilecek yatýrýmlar için tahsis edilecek boþ parsel bulunmamasý veya bu bölgelerde yapýlmasý uygun görülmeyen yatýrýmlardan olmasý þartlarýný taþýyan,» Taahhüt edilen yatýrýmýn en az %20 sini karþýlayacak miktarda net öz kaynaða sahip olan,» Yatýrýmýn ne þekilde finanse edileceðini beyan eden,» Belediyelere ait taþýnmazlar ile» Devletin hüküm ve tasarrufu altýndaki yerler dâhildir.» Taahhüt edilen yatýrýmýn toplam tutarý 10 milyon TL yi aþan yatýrýmlarda fizibilite raporu ve finansman tablosunu veren, gerçek ve tüzel kiþiler yararlanabilir.» Yatýrýma Uygun Taþýnmazlarýn Maliki Ýdarelerce Tespiti» Taþýnmaz maliki idareler, öncelikle yatýrýmýn türüne göre; Organize Sanayi Bölgesi veya Endüstri Bölgesi Ýdaresinden veya Diðer ilgili kurum ve kuruluþlardan» Bu yönetmelik kapsamýnda hangi tür yatýrýmlar için nerelerde, asgari ne kadar büyüklükte taþýnmaz tahsisinin uygun olacaðýna iliþkin görüþleri de sorulmak suretiyle yatýrýma elveriþli taþýnmazlarý tespit eder.» Tespit edilen taþýnmazlarýn talep beklenmeksizin; toplu olarak yönetmelikte belirtilen kapsam dýþýnda kalan taþýnmazlardan olup olmadýðý, taþýnmaz maliki idarelerce ilgili kamu kurum ve kuruluþlarýndan araþtýrýlarak, teþvik edilen yatýrýmlar için uygun olup olmadýðý öncelikle belirlenir.» Ýl veya ilçe bazýnda teþvik edilecek yatýrým ve sektörlere göre, ilgili kamu kurum ve kuruluþlarýndan tespit edilecek taþýnmazlarýn hangi yatýrýmlar için daha uygun olduðuna iliþkin görüþler alýnýr.» Maliki idarelerce belirlenen taþýnmazlar dýþýnda kalan ancak yatýrýmcý tarafýndan talep edilen taþýnmazlarda, maliki idarelerce uygun olduklarýnýn tespit edilmesi halinde bu madde kapsamýnda deðerlendirilebilir.» Hazinenin özel mülkiyetindeki taþýnmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altýndaki yerlerden bu yönetmelik kapsamýnda deðerlendirilmelerinin mümkün olduðu tespit edilenler hakkýnda, bunlarýn belediye ve mücavir alan sýnýrlarý içinde olup olmadýðý ve kentin geliþme yönünde kalýp kalmadýðý ile bunlarýn tahsis, satýþ, kiralama, irtifak hakký tesisi ve kullanma izni verilmesi suretiyle alternatif deðerlendirme þekillerinden hangisinin daha uygun olduðuna iliþkin görüþ, öneri ve bilgiler, Milli Emlak Otomasyon Projesi (MEOP) ortamýnda güncellenmek suretiyle ilana çýkýlmadan önce ikiþer aylýk dönemler halinde bir yazýyla Maliye Bakanlýðýna bildirilerek izin alýnýr.» Taþýnmazlara Kýymet Takdiri Yapýlmasý» Yatýrýma konu taþýnmazlarýn; rayiç bedeli ile ilk yýl kullanma izni veya irtifak hakký bedelleri taþýnmaz maliki idarelerin taþýnmazlarýný satmaya yetkili komisyonlarca tespit edilebilir.» Yatýrýma Elveriþli Taþýnmazlarýn Yatýrýmcýlara Duyurulmasý» Taþýnmaz maliki idarelerce bu yönetmelik kapsamýnda deðerlendirilmek üzere belirlenen taþýnmazlar, bulunduklarý yerlerdeki ticaret, sanayi ve ziraat odalarýna bildirilir, Türkiye genelinde yayýmlanan tirajý en yüksek ilk on gazeteden birisinde bir defa yayýnlanýr.» Taþýnmaz maliki idarelerce ilana çýkýlmasý uygun görülen taþýnmazlar en az iki aylýk baþvuru süresi verilerek dönemler halinde ilan edilir ve bu ilanlar baþvuru tarihine kadar taþýnmaz maliki idarelerin internet sayfalarýnda da yayýmlanýr

9 » Baþvuru» Yatýrýmcý, maliki idarenin taþýnmazýnýn bulunduðu yerdeki birimine baþvurur.» Baþvuru sýrasýnda yatýrýmcý; I. ve II. Bölgelerde bulunan illerde TL, III. Bölgede bulunan illerde TL, IV. Bölgede bulunan illerde ise TL sini taþýnmaz maliki idarelerin ilgili muhasebe birimine yatýrarak, buna iliþkin makbuzu diðer belgelerle birlikte taþýnmaz maliki idareye verir.» Komisyon» Yatýrýmcýya tahsis edilecek taþýnmazlar üzerinde irtifak hakký tesis edilmesi veya kullanma izni verilmesiyle ilgili olarak vali veya görevlendireceði vali yardýmcýsýnýn baþkanlýðýnda; taþýnmaz maliki idarenin mahallindeki en büyük memuru (defterdar, il özel idaresi genel sekreteri, belediye baþkaný, bölge müdürü veya il müdürü) ile taþýnmazdan sorumlu birim amiri (millî emlak müdürü, emlak iþlerinden sorumlu müdür gibi), bayýndýrlýk ve iskân il müdürü, belediye ve mücavir alan sýnýrlarý içindeki taþýnmazlar için ayrýca belediye imar müdürü ve yatýrýmýn türüne göre ilgili bakanlýðýn il müdüründen oluþan bir komisyon kurulur. Diðer yatýrýmcýlarýn taahhüt ettikleri öz kaynak, istihdam ve yatýrým tutarýndan en yüksek öz kaynak, istihdam ve yatýrým tutarý oranýna göre puanlama yapýlýr ve en yüksek toplam puaný alacak yatýrýmcý tercih edilir. Yapýlacak bu puanlamada da eþitlik olmasý halinde, en fazla istihdam saðlayacak yatýrýmcý tercih edilir.» Ýstihdam Yatýrým teþvik belgesinde belirtilen istihdam edilecek iþçi sayýsýna;» Yatýrým konusu iþletmenin faaliyete geçtiði tarihten itibaren 5 yýl süreyle uyulmasý zorunludur.» Ýstihdam edilecek iþçi sayýsý 5 yýllýk ortalama üzerinden deðerlendirilir.» Üretime katký saðlamak amacýyla hizmet satýn alýnmak suretiyle saðlanan istihdam, taahhüt edilen istihdam sayýsý içerisinde deðerlendirilmez.» Bedel» Ýlk yýl irtifak hakký veya kullanma izni bedeli; I. ve II. Bölgede bulunan illerde yatýrým konusu taþýnmazýn Emlak Vergi deðerinin %3 ü, III. Bölgede bulunan illerde yatýrým konusu taþýnmazýn Emlak Vergi deðerinin %2 si, IV. Bölgede bulunan illerde yatýrým konusu taþýnmazýn Emlak Vergi deðerinin %1 idir.» Ýrtifak hakký ve kullanma izinlerinde, ikinci ve müteakip yýllar kullanma izni ve irtifak hakký bedelleri, cari yýl bedelinin Türkiye Ýstatistik Kurumunca yayýmlanan Üretici Fiyatlarý Endeksi oranýnda artýrýlmasý suretiyle hesaplanýr.» Ancak, sonraki yýllar irtifak hakký veya kullanma izin bedellerinin, Emlak Vergisi genel beyan döneminde yatýrýma konu taþýnmazýn asgari metrekare birim deðeri üzerinden yapýlacak hesaplamasý ile ÜFE oranýnda artýrýlmasý suretiyle hesaplanmasý sonucu bulunacak bedeller arasýnda farklýlýðýn olmasý halinde fazla olan tercih edilerek tahsil edilir.» Yatýrým Döneminde Bedel» Komisyonun Deðerlendirmesi ve Yapýlacak Ýþlemler Komisyon, baþvurularý deðerlendirirken yatýrýmcýnýn;» Kayýtlý ve ödenmiþ sermayesi dâhil malî durumunu,» Yatýrýmýn gruplandýrýlan iller ve teþvik edilecek sektörler arasýnda yer alýp almadýðýný,» Yatýrýmcý tarafýndan taahhüt edilen yatýrým tutarýnýn, maliki idarelerce taþýnmaza takdir edilen rayiç deðerin, tarým ve hayvancýlýk yatýrýmlarý için bir, turizm yatýrýmlarý için iki, diðer yatýrýmlar için üç katý olup olmadýðýný,» Taahhüt edilen yatýrýmýn finansman kaynaklarýnýn yeterliliðini,» Talep edilen taþýnmazýn üzerinde avan projenin uygulanýp uygulanamayacaðýný, Ayný taþýnmaz hakkýnda ön izin ve kullanma izni verilmesi veya irtifak hakký tesisi talep eden birden fazla yatýrýmcý olmasý halinde komisyonca;» yatýrýmcýlarýn öz kaynaklarý,» taahhüt ettikleri istihdam sayýlarý ve» yatýrým tutarýndan en yükseði 100 puan üzerinden deðerlendirilerek, Ýrtifak hakký ve kullanma izinlerinde, ilk yýl bedeli ile sözleþmeleri gereðince artýrýlarak tespit edilen ikinci ve üçüncü yýl bedelleri, %70 indirim uygulanarak tahsil edilir.» Denetim» Taþýnmaz maliki idareler, inþaat aþamasýnda ve iþletme süresince gerekli gördüðü takdirde taþýnmazlarýn üzerindeki bütün yapý ve tesisleri kontrol etmeye veya ettirmeye yetkilidir.» Bu kontroller sýrasýnda belirlenecek hata ve eksiklikler, taþýnmaz maliki idarelerce belirlenecek süre ve þartlarla yatýrýmcý tarafýndan tamamlanýr.» Ýrtifak Hakký ve Kullanma Ýzni Süresinin Sona Ermesi» Ýrtifak hakký ve kullanma izni, sözleþme süresi sonunda sona erer. Bu durumda; makine, teçhizat ve demirbaþlar hariç diðer yapý ve tesisler taþýnmaz maliki idareye intikal eder.» Ancak, yatýrýmcýnýn talep etmesi halinde, üzerindeki yapý ve tesisler dikkate alýnmak suretiyle genel hükümlere göre bedeli karþýlýðýnda doðrudan irtifak hakký tesis edilir veya kullanma izni verilir.» Ýrtifak Hakký ve Kullanma Ýzninin Ýptali, Tahliye ve Geri Alma» Yatýrýmcýnýn; bu yönetmelik ve sözleþmesinde yer alan hükümlere uymadýðýnýn veya mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatýrýmýn tamamlanmadýðýnýn tespiti halinde, herhangi bir yargý kararý aranmaksýzýn irtifak hakký veya kullanma izni iptal edilir

10 » Bu durumda, taþýnmaz üzerindeki tüm yapý ve tesislerle birlikte saðlam ve iþler durumda tazminat ve bedel ödenmeksizin taþýnmaz maliki idareye intikal eder.» Ýndirimlerin Ýptali ve Hâsýlattan Pay Alýnmasý» Yatýrýmcý tarafýndan; mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatýrýmýn en az %50 sinin gerçekleþtirilmesine raðmen yatýrýmýn tamamlanmamasý veya öngörülen istihdam sayýsýna yüzde onu aþan oranda uyulmamasý hâlinde,» Bölgeler itibariyle farklýlaþtýrýlarak emlak vergi deðeri üzerinden hesaplanmak suretiyle; irtifak hakký veya kullanma izni bedelleri yönünden saðlanan indirimler ile hâsýlat payý alýnmamasý suretiyle yapýlan indirimler iptal edilerek genel hükümlere göre iþlem yapýlýr ve hâsýlat payý alýnýr.» Yürütme» Bu yönetmeliðin hükümlerini; Hazineye ait taþýnmazlar ile devletin hüküm ve tasarrufu altýndaki yerler açýsýndan Maliye Bakaný, Özel bütçeli kamu idarelerine ait taþýnmazlar açýsýndan bu idarelerin en üst yöneticileri, Ýl özel idarelerine ait taþýnmazlar açýsýndan valiler, Belediyelere ait taþýnmazlar açýsýndan belediye baþkanlarý yürütür.» Belediyeye Ait Bir Arazi Ýçin Ýzlenecek Yol Haritasý» Taþýnmaz maliki idarelerce (belediye baþkanlýðý) ilgili kurum ve kuruluþlara yatýrým yerleri sorularak tespit edilir.» Duyuru için bulunduklarý yerlerdeki ticaret, sanayi ve ziraat odalarýna bildirilir.» Baþvuruda bulunacak kiþi, belediye baþkanlýðýnýn muhasebe birimine TL yatýrýr.» Ýrtifak hakký tesis edilmesi veya kullanma izni verilmesiyle ilgili olarak vali veya görevlendireceði vali yardýmcýsý baþkanlýðýnda komisyon kurulur.» Komisyon yaptýðý deðerlendirme sonucunu yatýrýmcýya bildirir.» Yatýrýmcý ilk yýl irtifak hakký bedeli olarak yatýrým konusu taþýnmazýn emlak vergi deðerinin %1 i tutarýndaki meblaðý belediye baþkanlýðýnýn muhasebe birimine yatýrýr.» Ýdare ve yatýrýmcý arasýnda sözleþme imzalanarak yatýrýmcý yatýrým yerini tahsis etmeye hak kazanýr. Yatýrým Yeri Tahsisi Ýçin Örnekler» Hazineye Ait Bir Arazi Ýçin Ýzlenecek Yol Haritasý» Taþýnmaz maliki idarelerce (Milli Emlak Müdürü) ilgili kurum ve kuruluþlara yatýrým yerleri sorularak tespit edilir.» Duyuru için bulunduklarý yerlerdeki ticaret, sanayi ve ziraat odalarýna bildirilir.» Baþvuruda bulunacak kiþi, Milli Emlak Müdürlüðü'nün muhasebe birimine TL yatýrýr.» Ýrtifak hakký tesis edilmesi veya kullanma izni verilmesiyle ilgili olarak vali veya görevlendireceði vali yardýmcýsý baþkanlýðýnda komisyon kurulur.» Komisyon yaptýðý deðerlendirme sonucunu yatýrýmcýya bildirir.» Yatýrýmcý ilk yýl irtifak hakký bedeli olarak yatýrým konusu taþýnmazýn emlak vergi deðerinin %1 i tutarýndaki meblaðý Milli Emlak Müdürlüðü'nün muhasebe birimine yatýrýr.» Taþýnmaz maliki idare ve yatýrýmcý arasýnda sözleþme imzalanarak yatýrýmcý yatýrým yerini tahsis etmeye hak kazanýr.» Ýl Özel Ýdaresine Ait Bir Arazi Ýçin Ýzlenecek Yol Haritasý» Taþýnmaz maliki idarelerce (valilik) ilgili kurum ve kuruluþlara yatýrým yerleri sorularak tespit edilir.» Duyuru için bulunduklarý yerlerdeki ticaret, sanayi ve ziraat odalarýna bildirilir.» Baþvuruda bulunacak kiþi, il özel idaresinin veya valiliðin muhasebe birimine TL yatýrýr.» Ýrtifak hakký tesis edilmesi veya kullanma izni verilmesiyle ilgili olarak vali veya görevlendireceði vali yardýmcýsý baþkanlýðýnda komisyon kurulur.» Komisyon yaptýðý deðerlendirme sonucunu yatýrýmcýya bildirir.» Yatýrýmcý ilk yýl irtifak hakký bedeli olarak yatýrým konusu taþýnmazýn emlak vergi deðerinin %1 i tutarýndaki meblaðý il özel idaresinin veya valiliðin muhasebe birimine yatýrýr.» Taþýnmaz maliki idare ve yatýrýmcý arasýnda sözleþme imzalanarak yatýrýmcý yatýrým yerini tahsis etmeye hak kazanýr. Faiz Desteði» Bölgesel destek unsurudur. Sadece III. ve IV. Bölgelerde uygulanýr. ArGe ve çevre yatýrýmlarýnda bölge ayrýmýna bakýlmaz.» Kredi kullandýracak Banka Teþvik Uygulama Genel Müdürlüðü ile protokol imzalamýþ olmalýdýr.» Bir Yatýrým Teþvik Belgesi (YTB) kapsamýnda sadece bir bankadan yatýrým kredisi kullanýlabilir.» Yatýrýmcý sözleþmesinde yazýlý faiz tutarýný bankaya öder, banka destek tutarýný Hazine'den geri aldýktan sonra yatýrýmcýya ödeme yapar.» Kredi ana para ve faiz ödemeleri aksatýlýrsa faiz desteði durdurulur.» Devir durumunda devralan yatýrýmcý bakiye faiz desteðinden yararlanabilir. III. Bölge TL Kredi Döviz Kredileri 3 Puan 1 Puan Azami Destek Tutarý TL IV. Bölge TL Kredi Döviz Kredileri 5 Puan 2 Puan Azami Destek Tutarý TL» Sabit yatýrým tutarýnýn azami %70 oranýndaki kýsmýna faiz desteði verilecektir. ArGe ve Çevre Yatýrýmlarý TL Kredi Döviz Kredileri 5 Puan 2 Puan Azami Destek Tutarý TL 16 17

11 Gümrük Muafiyeti» Yatýrým nedeniyle yurt dýþýndan alýnan, Teþvik Belgesi kapsamýnda uygun görülen, makine ve ekipmanýn gümrük vergisi ve fon ödemesinden muaf tutulmasýdýr.» Nasýl Yararlanýlýr?» Yatýrým Teþvik Belgesi gereklidir.» Asgari yatýrým tutarlarý saðlanmalýdýr.» Çalýþanlarýn asgarî ücrete tekabül eden sigorta primi iþveren hissesinin tamamý taþýnma tarihinden itibaren beþ yýl süre ile bütçeden karþýlanýr.» Tesislerin taþýnma iþleminin 2009 yýlý sonuna kadar tamamlanmasý durumunda taþýnma giderleri bütçeden karþýlanabilir. TEÞVÝK KAPSAMINDA FARKLI SEKTÖRLERE ÝLÝÞKÝN FARKLI UYGULAMA ÖRNEKLERÝ» I. ve II. Bölgelerde TL» III. ve IV. Bölgelerde TL» Sektörel tutar/kapasiteye dikkat» Kýsýtlamalar» Prensip olarak kullanýlmýþ makine, hammadde, ara malý, iþletme malzemesi, inþaat malzemesi kapsama girmez.» Kullanýlmýþ komple tesis ithaline izin verilebilir (tekstil, hazýr giyim, konfeksiyon tesisleri hariç). KDV Ýstisnasý» Nedir?» Yatýrým nedeniyle yurt içinden veya yurt dýþýndan satýn alýnan, Teþvik Belgesi kapsamýnda uygun görülen makine ve ekipman için KDV ödenmeyerek istisna edilmesidir.» Nasýl Yararlanýlýr?» Yatýrým Teþvik Belgesi gereklidir.» Asgari yatýrým tutarlarý saðlanmalýdýr.» I. ve II. Bölgelerde TL» III. ve IV. Bölgelerde TL» Sektörel tutar/kapasiteye dikkat IV. Bölgede 2011'den Önce Baþlayan Örnek Bir Yatýrým ve Yararlanabileceði Destekler» Örnek Yatýrým Varsayýmlarý» Tahmini yatýrým tutarý: TL Yurt içi makine teçhizat TL Ýthal makine teçhizat TL» Yararlanýlabilecek Destekler» Vergi indirimi» Sigorta iþveren hissesi desteði» Faiz desteði» Yaklaþýk istihdam 50 kiþi» Tahmini kredi tutarý: TL (2 yýl vadeli) Tekstil Tesislerinde Taþýnma Desteði» Kapsam» Tekstil, konfeksiyon ve hazýr giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde faaliyette bulunan,» Asgari 50 kiþilik istihdam saðlayan,» I. veya II. Bölgelerdeki üretim tesislerini IV. Bölgedeki illere tarihine kadar nakleden mükelleflere teþvik saðlanacaktýr. Bu tesislere saðlanacak teþvikler þunlardýr:» Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisi beþ yýl süreyle %75 oranýnda indirimli olarak uygulanýr,» Bedelsiz yatýrým yeri tahsis edilebilir (taþýnma ile birlikte yapýlacak ilave yatýrýmlarý da içeren Teþvik Belgesi kapsamý yatýrýmlar için yatýrým yeri tahsis edilebilir. Sadece taþýnma iþlemini gerçekleþtiren iþletmeler için yatýrým yeri tahsis edilmez).» Gümrük Vergisi muafiyeti» KDV istisnasý Ortalama Destek Kazanç Tablosu Kazanç Kaynaðý Kurumlar Vergisi indirimi Sigorta primi iþveren hissesi desteði Faiz desteði Gümrük Vergisi muafiyeti (%5) KDV istisnasý Kazanç Tutarý *%60= TL 50 kiþi* 160 TL *12 ay * 7 yýl = TL *%5*2= TL *%5= TL *%18= TL Kazaným Tablosu Ýndirilen vergi (Matrahýn % 18 i) TL ye ulaþýncaya kadar 7 yýllýk periyot süresince 2 yýllýk periyot süresince 18 19

12 IV. Bölge için Belli Sektör Uygulama Örnekleri Ortalama Destek Kazanç Tablosu» 300 Baþ Süt Sýðýrcýlýðý» Teþvik Kapsamýnda Yararlanacaðý Destekler» Tahmini yatýrým: TL» Tahmini istihdam: 15 Kiþi» Tahmini kredi tutarý: TL» Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisi indirimi (% 90 indirim % 60 yatýrým katký oraný)» Sigorta primi iþveren hissesi desteði» Faiz desteði Kazanç Kaynaðý Kurumlar Vergisi indirimi Sigorta primi iþveren hissesi desteði Faiz desteði Kazanç Tutarý *%60= kiþi* 150 TL *12 ay * 7 yýl = TL *%5= TL (yýllýk) Kazaným Tablosu Ýndirilen vergi (matrahýn % 18 i) TL ye ulaþýncaya kadar 7 yýllýk periyot süresince Kredi kullaným süresinde (maksimum 5 minimum 1 yýl) Ortalama Destek Kazanç Tablosu Kazanç Kaynaðý Kurumlar Vergisi indirimi Sigorta primi iþveren hissesi desteði Faiz desteði» 500 Baþ Büyükbaþ Besiciliði» Teþvik Kapsamýnda Yararlanacaðý Destekler» Tahmini yatýrým: TL» Tahmini istihdam: 15 Kiþi Ortalama Destek Kazanç Tablosu Kazanç Kaynaðý Kurumlar Vergisi indirimi Sigorta primi iþveren hissesi desteði Kazanç Tutarý *%60= kiþi* 150 TL *12 ay * 7 yýl = TL *%5= TL (yýllýk) Kazanç Tutarý *%60= TL 15 kiþi* 150 TL *12 ay * 7 yýl = TL Kazaným Tablosu Ýndirilen vergi (matrahýn % 18 i) TL ye ulaþýncaya kadar 7 yýllýk periyot süresince Kredi kullaným süresinde (maksimum 5 minimum 1 yýl süresince ve maksimum TL tutarýnda)» Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisi indirimi (% 90 indirim % 60 yatýrým katký oraný)» Sigorta primi iþveren hissesi desteði Kazaným Tablosu Ýndirilen vergi (matrahýn % 18 i) TL ye ulaþýncaya kadar 7 yýllýk periyot süresince ÖNCEKÝ TEÞVÝK SÝSTEMÝ ÝLE YENÝ SÝSTEMÝN KARÞILAÞTIRMASI Destek Unsurlarý Yatýrýmýn Büyüklüðü Bölgesel Farklýlýk Finansal Kiralama Önceki Sistem Gümrük Vergisi muafiyeti KDV istisnasý Yatýrým indirimi Sigorta primi desteði Yatýrým yeri tahsisi Faiz desteði Enerji desteði Ücret gelir vergisi stopajý desteði Yatýrým tutarýna farklý destek unsurlarý yoktu. Önceki uygulamada kalkýnmada öncelikli yöre/normal yöre ayrýmý vardý (54 yöre). Hem yatýrýmcý hem de finansal kiralama þirketi YTB almak zorundaydý. Yeni Sistem Gümrük Vergisi muafiyeti KDV istisnasý Ýndirimli Gelir Vergisi/ Kurumlar Vergisi oraný Sigorta primi desteði Yatýrým yeri tahsisi Faiz desteði Seçilen 12 özellikli sektörde büyük tutarlý (50 milyon TL ve üstü) yatýrýmlar daha avantajlý. Dört bölgeye farklý destek unsurlarý uygulanacaktýr. Yatýrýmcýnýn YTB almasý yeterli Finansal Kiralama ile alýnacak makine teçhizat tutarý en az TL olmalý. Yatýrýmýn Devri Yatýrýmýn tamamlanmasýndan 3 yýl sonrasýnda devrine, satýþýna, ihracýna ve kiralanmasýna izin verilmekteydi. Süre 5 yýla çýkarýldý. Yatýrýmýn tamamlanýp belgenin kapatýlmasýndan sonra en az 5 yýl bölgede faaliyette bulunmak gerekir. Yatýrýmýn Nakli Gidilecek bölgeye göre fazladan Büyük ölçekli ve Bölgesel yatýrýmlar, iþletmeye yararlanýlmýþ olan destek unsuru varsa 6183 sayýlý yasaya göre bunlar geri geçiþ tarihinden itibaren en az 5 yýl bölgede faaliyet göstermelidir. ödenmekte ve bunlara izin verilmekteydi. Müsteþarlýktan izin alýnarak bu süre kýsaltýlabilir. Belgenin Kaybý Belge ve eklerinin kaybý durumunda Belge ve eklerinin kaybý durumunda» 1000 Saðmal Koyun Çiftliði» Teþvik Kapsamýnda Yararlanacaðý Destekler her bir belge tasdiki için TL ödenmekteydi. her bir belge tasdiki için TL ödenecektir.» Tahmini yatýrým: TL» Tahmini istihdam: 10 Kiþi» Tahmini kredi tutarý: TL» Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisi indirimi (% 90 indirim % 60 yatýrým katký oraný)» Sigorta primi iþveren hissesi desteði» Faiz desteði 20 21

13 SORULAR / YANITLAR Nakit Ödenen Destek Unsuru Var mýdýr?» Hayýr. Hiçbir teþvik unsuru nakit ödeme þeklinde yapýlmamaktadýr. Teþvikler vergi indirimi ya da istisnalarý ile bazý maliyet kalemlerinin hazine tarafýndan karþýlanmasý þeklinde uygulanmaktadýr. Teþvik Belgesi Ýçin Nereye Baþvurulur?» Teþvik belgesi Hazine Müsteþarlýðý Teþvik Uygulama Genel Müdürlüðünce verilir.» Ancak yabancý sermayeli yatýrýmlar, büyük ölçekli yatýrýmlar, bölgesel uygulamalar kapsamýndaki yatýrýmlar ile ArGe ve çevre yatýrýmlarý hariç olmak üzere sabit yatýrým tutarý 8 Milyon Türk Lirasýný aþmayan imalat sanayi yatýrýmlarý için yatýrýmcýnýn tercihine baðlý olarak yatýrýmýn yapýlacaðý yerdeki TOBB a baðlý sanayi odalarýna da müracaat edilebilir. Devam Eden Yatýrýmlarýn Durumu Nedir? 1. Bu Kararýn yürürlüðe girdiði tarihten önceki kararlara istinaden düzenlenen teþvik belgeleri ile ilgili uygulamalara, Teþvik Belgesinin dayandýðý karar ve ilgili diðer kararlar çerçevesinde devam olunur. 2. Bu Kararýn yürürlüðe girdiði tarihten önceki kararlara istinaden düzenlenen Teþvik Belgeleri kapsamýnda devam etmekte olan yatýrýmlarýn, bu Kararda öngörülen ilgili yatýrým konusuna ait asgarî kapasiteleri ve bakiye kýsýmlarýnýn asgarî yatýrým tutarýný saðlamasý hâlinde, yatýrýmlarýn bakiye kýsýmlarýna bu Kararýn lehe gelen hükümleri uygulanmak üzere yeni Teþvik Belgesi düzenlenebilir.» Halen geçerli Teþvik Belgesi kapsamýna, Karar eki EK4 te yer alan Genel Teþvik Sisteminden Teþvik Edilmeyecek Yatýrým Konularý için makine ve teçhizat ilave edilemez. Teþvikli Yatýrýmlar Nakledilebilir mi?» Büyük ölçekli yatýrýmlar ile bölgesel uygulama kapsamýnda gerçekleþtirilen yatýrýmlarýn, iþletmeye geçiþ tarihinden itibaren asgarî 5 yýl süre ile bulunduðu bölgede faaliyette bulunmasý gerekir.» Ancak, Müsteþarlýk'tan izin alýnmak ve yatýrým konusunun taþýnýlacak bölgede desteklenecek konular arasýnda yer almasý kaydýyla diðer bölgelere taþýnýlabilir.» Sosyoekonomik geliþmiþlik seviyesi daha yüksek bölgelere veya ilgili yatýrým konusunun desteklenmediði bölgelere taþýnmalarda, fazladan yararlanýlan destekler ilgili mevzuatý çerçevesinde geri alýnýr.» Ýþletmeye geçiþ tarihinden itibaren beþ yýllýk süre ile bulunduðu bölgede faaliyette bulunan yatýrýmlarýn diðer bölgelere taþýnmasý serbesttir. Ancak bu durumda, varsa taþýnma tarihinden itibaren bakiye yatýrýma katký tutarý için indirimli Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisi uygulamasý yapýlmaz. Teþviklerden Finansal Kiralama Yoluyla Yararlanýlabilir mi?» Evet. Teþvik belgesi kapsamý makine ve teçhizatýn tamamýnýn veya bir kýsmýnýn finansal kiralama yolu ile temini mümkündür.» Finansal kiralama þirketi, finansal kiralama iþlemine konu makine ve teçhizatlar için, Teþvik Belgesi sahibi yatýrýmcý ile sözleþme yapmasý ve sözleþme kapsamý yatýrým mallarýný sözleþme yaptýðý yatýrýmcýya kiralamasý durumunda Gümrük Vergisi muafiyeti ve KDV istisnasý desteklerinden yararlanabilir.» Finansal kiralama iþlemine konu makine ve teçhizatýn devir, satýþ ve ihraç iþlemleri için finansal kiralama þirketi ve yatýrýmcý birlikte müracaat etmeleri gerekir. Ýþletmeye Geçiþ Tarihi Nedir? Ýþletmeye geçiþ tarihi; a) Komple yeni yatýrýmlarda;» Ýmalat sanayi, madencilikte onaylý kapasite raporunun,» Diðer hizmetler sektörü yatýmlarýndan turizm, eðitim, hastane, huzurevi, öðrenci yurdu gibi yatýrýmlarda ilgili bakanlýklardan iþletme belgesi, uygunluk belgesi, izin belgesi, ruhsat veya lisansýn alýnmasýný müteakip teþvik belgesinin tamamlama vizesinin yapýldýðý tarihtir. b) Diðer yatýrým cinslerinde ise Teþvik Belgesinin tamamlama vizesinin yapýldýðý tarihtir. Bu durumda da yatýrým konusuna baðlý olarak yukarýdaki belgelerin ibrazý þarttýr. Yatýrýma Baþlama Tarihi Nedir?» Teþvik Belgesinde öngörülen yatýrýma baþlama tarihi teþvik belgesi için Müsteþarlýða veya sanayi odasýna müracaat tarihi olup, yatýrýma baþlanýldýðýnýn kabul edilebilmesi için, araziarsa alýmý, altyapýnýn hazýrlanmasý, inþaata baþlama, makine ve teçhizat temini gibi harcamalardan bir veya birkaçýnýn gerçekleþtirilmesi þarttýr.» Ancak harcama tutarýnýn; bölgesel uygulama kapsamýnda gerçekleþtirilen yatýrýmlar için Teþvik Belgesinde kayýtlý sabit yatýrýmýn en az %10 u, büyük ölçekli yatýrýmlar için ise en az 5 milyon Türk Lirasý olmasý halinde yatýrýma baþlanýlmýþ sayýlýr.» Müsteþarlýk gerekli görülen hallerde yatýrýma baþlamaya iliþkin faaliyetlerin fiziki gerçekleþmelerini tespit amacýyla bizzat veya Kararýn 17'nci maddesinde belirtilen kurum ve kuruluþlar aracýlýðý ile yatýrým mahallinde incelemeler de yapabilir.» Yatýrým projesine iliþkin fizibilite yapmak ve þirket kurmak yatýrýma baþlama sayýlmaz. Sigorta Primi Desteði Hakkýnda» Sigorta Primi Ýþveren Hissesi Desteðine Ne Zaman Baþvurulabilir?» Sigorta primi iþveren hissesi desteði uygulamasýna iþletmeye geçiþ veya Teþvik Belgesinin tamamlama vizesinin yapýlmasýný müteakip baþlanabilir.» Sigorta Prim Borcu Olanlar Ýþveren Hissesi Desteðinden Yararlanabilir mi?» Hayýr. Desteðin uygulanacaðý aya ait prim ve hizmet belgesinde belirtilen sigortalýlarýn tamamýna ait sigorta primlerinin, sigortalý hissesine isabet eden tutarýn Hazinece karþýlanmayan iþveren hissesine ait tutarýn tamamýnýn ödenmiþ olmasý þarttýr. Ayrýca idari para cezasý bulunan yatýrýmcýlar da bu destekten yararlanamaz.» Sigorta Prim Borcunu Yapýlandýrmýþ Olanlar Ýþveren Hissesi Desteðinden Yararlanabilir mi?» Evet. Sigorta prim ya da idari para cezasý borcunu tecil veya taksitlendirmiþ ve yapýlandýrma þartlarýna uygun olarak ödeyen yatýrýmcýlar bu destekten yararlanabilir.» Sigorta Prim Borcu Dýþýnda Kamu Borcu Olanlar Ýþveren Hissesi Desteðinden Yararlanabilir mi?» Hayýr. Maliye Bakanlýðý tahsilat dairelerine müracaat tarihinden önceki 15 gün içinde vadesi geçmiþ borcu bulunan yatýrýmcýlar bu teþvikten yararlanamaz.» Finansal kiralama þirketleri aracýlýðýyla gerçekleþtirilecek yatýrýmlar için finansal kiralama þirketi adýna ayrý bir Teþvik Belgesi düzenlenmeksizin yatýrýmcýnýn Teþvik Belgesi dikkate alýnarak yerli temin ve/veya ithalat iþlemleri yapýlýr. Bu iþlemlerde yatýrýmcý ile finansal kiralama þirketleri müteselsilen sorumludur

14 Faiz Desteði Hakkýnda» Her Tür Yatýrým için Faiz Desteði Teþviki Alýnabilir mi?» Kullanýlmýþ makine ve teçhizat için ve kamu iktisadi teþebbüsleri dâhil kamu kurum ve kuruluþlarý ile kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarýn yapacaðý yatýrýmlar için faiz desteði öngörülmez. Ayrýca, diðer kamu kurum ve kuruluþlarýnca kullandýrýlan veya kamu kaynaklarýndan sübvanse edilen krediler için de faiz desteði uygulanmaz.» Faiz Desteði Teþviki Ýçin Nereye Baþvurulur?» Teþvik Belgesinde faiz desteði öngörülen yatýrýmcýlar faiz desteðinden yararlanabilmek için, Müsteþarlýk ile protokol imzalayan bankalardan birine baþvurabilirler. Bankaca yapýlan deðerlendirme sonucunda kredi kullandýrýlmasý uygun görülen projelere iliþkin faiz desteði müracaatlarý, yatýrýmcý adýna protokolde belirtilen esaslar çerçevesinde bankaca Müsteþarlýða yapýlýr. Taþýma Desteði Hakkýnda» I. ve II. Bölgeden IV. Bölgeye Taþýnan Firmalar için Yatýrým Yeri Tahsisi Mümkün müdür?» Hayýr. Tekstil, konfeksiyon ve hazýr giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde I. ve II. Bölgelerden IV. Bölgeye taþýnan firmalara yatýrým yeri tahsisi edilmesi için ilave yatýrým yapmalarý gerekir.» Ýlgili Sektörlerde Taþýmadan Sonra Yapýlacak Ýlave Yatýrýmlarda Genel TeþvÝk Sistemindeki Limit Uygulanýr mý? Bunun Yaný Sýra Süreç Nasýl Ýþler?» Evet uygulanýr. Ýlgili sektörlerdeki firmalar taþýma iþleminden sonra yapacaklarý ilave yatýrýmda Teþvik Tebliði ve ilgili BKK da belirtilen asgari tutarlarý karþýlamalarý durumunda teþvik kapsamýnda desteklenen tüm unsurlarda belirtilen oranlarda yararlanýrlar. Kullanýlmýþ Makine/Teçhizat Yurt içi veya Yurt dýþý Alýmlarý Hakkýnda» Teþvik Kapsamýnda Yurt Ýçi Makine/Teçhizat Alýmlarýna Ýzin Veriliyor mu?» Hayýr. Teþvik kapsamýnda yurt içi kullanýlmýþ makine/teçhizat alýmýna izin verilmemektedir. Kullanýlmýþ makine/teçhizat alýmlarýnda yurt dýþýndan olmasý koþulu ile izin verilmektedir.» Yurt Dýþýndan Alýnacak Olan Kullanýlmýþ Makine ve Teçhizat ile Ýlgili Sektörler için bir Ýstisna Bulunmakta mýdýr?» Evet. Tekstil, konfeksiyon ve hazýr giyim sektörlerinde kullanýlmýþ makine/teçhizat alýmlarýna izin verilmemektedir. EKLER Mevcut Teþvik Düzenlemesi Kapsamýnda Desteklenecek Yatýrým Cinsleri ve Açýklamalarý» Komple Yeni Yatýrým Mal ve hizmet üretimine yönelik olarak ana makine ve teçhizat ile yardýmcý tesisleri içeren, gerektiðinde araziarsa, binainþaat harcamalarýný da ihtiva eden, yatýrýmýn yapýlacaðý yerde ayný üretim konusunda mevcut tesisi veya altyapý bütünlüðü bulunmayan yatýrýmlardýr. Ayrýca, mevcut tesislerde makine ve teçhizat ilavesi nedeniyle kapasite artýþýnýn %100 ü geçmesi halinde bu yatýrýmlar yeni yatýrým sayýlýr.» Tevsi Mevcut bir yatýrýma ilave üretim hattý veya makine ve teçhizat ilave yapýlmasý suretiyle üretim miktarýnýn artýrýlmasý veya yeni bir yatýrým hüviyeti taþýmayan, mevcut üretim hattýnda yer alan makine ve teçhizatlarýn bir bölümünün kapasite açýsýndan ve iþlevsel olarak üretim akýþýndaki diðer makine ve teçhizatlarla uyum içinde olmadýðý durumlarda makine ve teçhizatlarýn deðiþtirilmesi veya yenilerinin ilave edilmesi ve geniþleme yapýldýktan sonra mevcut tesis ile alt yapý müþterekliði oluþturarak bir bütün teþkil eden, ayný iþletmede ayný mal ve hizmetin kapasitesini en fazla %100 e kadar artýrmaya yönelik yatýrýmlardýr.» Modernizasyon Mevcut tesislerin üretim hatlarýnda, geliþen teknoloji sonucunda teknik ve/veya ekonomik ömrünü tamamlamýþ makine ve teçhizatlara teknolojiye uygun parçalarýn eklenmesi veya mevcut bir aksamýn geliþmiþ bir modeli ile veya makine teçhizatýn yenileri ile deðiþtirilmesini, tesiste eksik kalmýþ yatýrým harcamalarýnýn tamamlanmasýný, nihai ürünün doðrudan kalitesinin yükseltilmesini veya modelinin deðiþtirilmesini içeren yatýrýmlardýr.» Ürün Çeþitlendirmesi Mevcut tesis ile altyapý müþterekliði olan, ayný iþletmede mevcut makine ve teçhizata yapýlacak ilave yatýrýmla farklý bir nihai ürün elde edilmesine yönelik yatýrýmlardýr.» Entegrasyon Mal ve hizmet üreten tesislerin mevcut üretim hatlarýnda elde edilen nihai ürüne bütünleyici nitelikte ara malý verecek ve/veya üretilmekte olan nihai ürünü ara malý olarak kullanabilecek þekilde, mevcut tesise ileri ve/veya geriye doðru entegre olan, yatýrýmýn konusu ve projenin özelliði dikkate alýnarak kaideten ayný il sýnýrlarý içinde veya ayný yerde ve ayný tesis bünyesinde olan yatýrýmlardýr.» Hayvancýlýk yatýrýmlarý; a) Süt inekçiliði yatýrýmlarýnda; süt ineði yetiþtiriciliði (küçükbaþ dahil) ve süt mamulleri üretimi baþlangýç olmak kaydýyla, yem ünitesi ve/veya soðuk hava deposu ile entegre, b) Besicilik yatýrýmlarýnda; büyükbaþ besicilik (küçükbaþ dahil) ve kesimhane baþlangýç olmak kaydýyla, soðuk hava deposu ve/veya yem ünitesi ve/veya et mamülleri üretimi ile entegre, c) Damýzlýk büyükbaþ, küçükbaþ hayvan yetiþtiriciliði ile damýzlýk tavuk ve hindi yetiþtiriciliði yatýrýmlarý proje bazýnda yem ünitesi (yem bitkileri yetiþtiriciliði veya yem üretimi) ile birlikte, ç) Et yönlü kanatlý yetiþtiriciliðinde; hindi veya et yönlü tavuk yetiþtiriciliði ve kesimhane baþlangýç olmak kaydýyla, ileri iþleme veya soðuk hava deposu veya yem tesisi ile entegre, d) Yumurta yönlü kanatlý yetiþtiriciliðinde; yumurta tavuðu yetiþtiriciliði, yem veya soðuk hava deposu veya yumurta tasnif ve paketleme ile entegre olmasý halinde entegre hayvancýlýk yatýrýmý olarak deðerlendirilir

15 IV. Bölge için Belli Sektör Uygulama Örnekleri» Tüm bölgelerde geçerlidir. 1. Tarým ve Tarýmsal Sanayide» Öðütülmüþ tahýl ürünleri, niþasta ve niþastalý ürünler ve hazýr hayvan yemleri imalatý (pirinç, bulgur, ev hayvanlarý için hazýr yemler, balýk yemi ve entegre hayvancýlýk yatýrýmlarý içerisindeki yem üretimi hariç)» Bisküvi,» Yufka ve kadayýf» Makarna, irmik, þehriye kuskus vb. ürünler» Dýþarýya yemek hizmeti sunan iþletmeler (hazýr yemek)» Küp þeker,» Bitkisel üretim (seracýlýk, kültür mantarý yetiþtiriciliði ve entegre hayvancýlýk yatýrýmlarý içerisindeki yem bitkileri yetiþtiriciliði hariç),» Bölgesel yatýrýmlar kapsamýnda teþvik edilecek entegre hayvancýlýk yatýrýmlarý ve þartlý desteklenecek hayvancýlýk yatýrýmlarý dýþýndaki hayvancýlýk yatýrýmlarý» Ticaret merkezi, alýþveriþ merkezi ve otopark dahil toptan ve perakende ticarete yönelik yatýrýmlar,» Kara taþýtlarý bakým, onarým ve servis istasyonu yatýrýmlarý,» Petrol ürünleri daðýtým yatýrýmlarý, akaryakýt istasyonu yatýrýmlarý,» Karayollarý dinlenme tesisi yatýrýmlarý, lokantalar,» Yat ithali yatýrýmlarý, taþýt kiralama yatýrýmlarý,» Çamaþýrhane ve halý yýkama yatýrýmlarý,» Sýnai tesisler ile altyapý yatýrýmlarýnýn otomasyonu dýþýnda yapýlacak diðer otomasyon yatýrýmlarý,» Yazýlým ve arge faaliyetleri hariç olmak üzere gayri menkul kiralama ve iþ faaliyetleri,» Finansal kiralama faaliyetleri hariç olmak üzere mali aracý kuruluþlarýn yatýrýmlarý,» Gösteri merkezi yatýrýmlarý,» Kapalý alaný 500 m2 nin altýnda olan soðuk hava deposu yatýrýmlarý. 2. Ýmalat ve Madencilikte» Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Kömür Çelik Topluluðuu arasýndakli Anlaþma Eki Ürün Listesinde yer alan ürünlerin üretimine yönelik yatýrýmlar,» Tuðla ve kiremit üretimine yönelik modernizasyon cinsi dýþýndaki yatýrýmlar,» Kamu kurum ve kuruluþlarý ile yapýlanlar da dahil olmak üzere rödovanslý madencilik yatýrýmlarý,» Kütlü pamuk iþleme yatýrýmlarý,» Sentetik elyaf ve sentetik iplik üretimine yönelik komple yeni, tevsi ve entegrasyon cinsindeki yatýrýmlar,» Ýplik ve dokuma (yün ipliði, akýllý ve çok fonksiyonlu teknik tekstil, halý, tafting, dokunmamýþi ve örülmemiþ» kumaþ, çuval hariç) konularýnda modernizasyon yatýrýmlarý haricindeki yatýrýmlar 3. Hizmetler Sektöründe» Okul öncesi eðitim, ilköðretim, lise, yüksekokul, üniversite, yükseköðretim ve teknik mesleki öðretim dýþýnda kalan eðitim yatýrýmlarý ile yetiþkin eðitimine yönelik (kurslar, dersaneler, vb.) yatýrýmlar,» Hastane yatýrýmlarý, týp merkeleri, diyaliz merkezleri, tahlil laboratuvarlarý ve manyetik görüntüleme merkezleri dýþýnda kalan saðlýk yatýrýmlarý,» Oteller, tatil köyleri, apart oteller, dað (yayla) evleri dýþýnda kalan turizm konaklama tesisleri,» Ulusal çapta günlük gazete, televizyon ve radyo yayýncýlýðý dýþýndaki basýn ve yayýn yatýrýmlarý,» Kayýt amaçlý stüdyo yatýrýmlarý,» Konut üretimi ve müteahhitlik hizmetleri yatýrýmlarý,» Otobüs ve çekici ve treyler yatýrýmlarý (Belediyelerin yapacaklarý yatýrýmlar hariç), 26 27

16 TRB2 Bölgesi Ýllerinin (Bitlis, Hakkari, Muþ, Van) Teþviklerden Yararlanacaðý Sektörler Sektörler 1) Madencilik ve taþ ocakcýlýðý yatýrýmlarý (1.grup madenler, mýcýr rödovanslý madenler hariç) 2) Gýda ürünleri ve içecek imalatý (Sektör bazlý istisnalar mevcuttur). 3) Entegre hayvancýlýk yatýrýmlarý (Entegre damýzlýk hayvancýlýk yatýrýmlarý dahil) 4) Tekstil ürünleri imalatý ile iplik ve dokuma konularýnda sadece modernizasyon cinsindeki yatýrýmlar 5) Giyim eþyasý imalatý 6) Derinin tabaklanmasý ve iþlenmesi 7) Akýllý çok fonksiyonlu teknik tekstil 8) Döþemelik parke, kaplama, kontrplak, yonga levha, sunta, mdf vb. plakalarýn imalatý 9) Plastik ve kauçuk ürünleri imalatý (iç ve dýþ lastik imalatý hariç) 10) Metalik olmayan mineral ürünlerin imalatý (çok katlý yalýtým camlarý, kiremit, briket, tuðla, çimento, hazýr beton ve harç hariç) 11) Metal eþya 12) Tarým makineleri imalatý 13) Radyo, televizyon, haberleþme teçhizatý ve cihazlarý imalatý 14) Mobilya imalatý (sadece metal ve plastikten imal edilenler hariç) 15) Oteller 16) Öðrenci yurtlarý 17) Soðuk hava deposu hizmetleri 18) Lisanslý depoculuk 19)Eðitim hizmetleri (yetiþkinlerin eðitilmesi ve diðer eðitim faaliyetleri hariç) 20) Hastane yatýrýmý, huzur evi 21)Tehlikeli atýk geri kazaným ve bertaraf tesisleri Asgari Yatýrým Tutarlarý ve Kapasiteleri 500 Bin TL 1 Milyon TL Süt inekçiliði entegre tesislerinde 300 büyük baþ, Büyükbaþ besicilik entegre tesislerinde 500 büyük baþ/dönem, Süt ve et yönlü küçük baþ entegre tesislerinde 1000 küçük baþ/dönem, Kanatlý entegre tesislerinde adet/dönem, Tekstilin aprelenmesi yatýrýmlarý için 15 Milyon TL, diðer yatýrým konularýnda 500 Bin TL 500 Bin TL 500 Bin TL 500 Bin TL 2 Milyon TL 2 Milyon TL 500 Bin TL 2 Milyon TL 2 Milyon TL 2 Milyon TL 2 Milyon TL 3 yýldýz ve üzeri 100 öðrenci 500 metrekare 1 Milyon TL 500 Bin TL 100 kiþilik huzur evi 28