İçten Yanmalı Motorlar İçin Piston Segmanları

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İçten Yanmalı Motorlar İçin Piston Segmanları"

Transkript

1 İçten Yanmalı Motorlar İçin Piston Segmanları

2 Motorservice Grubu. Tek elden kalite ve servis. Motorservice Grubu, KSPG nin (Kolbenschmidt Pierburg) dünya çapında yenileme pazarı faaliyetlerini yürüten satış organizasyonudur. KOLBENSCHMIDT, PIERBURG, TRW Engine Components premium markaları ve BF markasıyla bağımsız yedek parça piyasasına motor bileşenleri sunan lider bir şirkettir. Geniş ve kapsamlı ürün yelpazesi, müşterilerin tüm motor paçalarını tek kaynaktan tedarik etmesine imkan sağlar. Piyasanın ve servislerin sorunlarına çözüm üretmenin yanı sıra, büyük bir otomotiv tedarikçisinin yan kuruluşu olarak kapsamlı bir hizmet paketi ve teknik uzmanlık sunar. KSPG (Kolbenschmidt Pierburg). Uluslararası otomotiv endüstrisinin tanınmış teslimatçısı. KSPG Grubu nun, otomobil üreticileri ile uzun yıllardır işbirliği içinde olan şirketleri, hava besleme ve emisyon azaltma, yağ, su ve vakum pompaları, piston, motor bloğu ve kayar yatak alanında, kabul görmüş bir uzmanlıkla yenilikçi komponent ve sistem çözümlerini geliştirmektedir. Ürünler, otomotiv endüstrisinin yüksek taleplerini ve kalite standartlarını yerine getirmektedir. Düşük zararlı madde emisyonu, düşük yakıt tüketimi, güvenilirlik, kalite ve güvenlik, KSPG tarafından sunulan yenilikler için önemli motive edici faktörlerdir. 3. Baskı Ürün No Yazı İşleri: Motorservice, Technical Marketing Support Yerleşim ve üretim: Motorservice, Marketing DIE NECKARPRINZEN GmbH, Heilbronn Yeniden basılması, kısmen de olsa çoğaltılması ve başka dile çevrilmesi sadece yazılı iznimiz ve kaynak bildirilmesi şartı ile mümkündür. Sorumluluk Bu broşürde verilen tüm bilgiler itina ile araştırılmış ve derlenmiştir. Buna rağmen broşür hatalar içerebilir, bilgiler yanlış tercüme edilmiş veya eksik olabilir ya da sunulan bilgiler güncel bilgilerden farklılık gösterebilir. Bu nedenle, broşürde sunulan bilgilerin doğruluğuna, eksiksiz olmalarına, güncelliğine veya kalitesine dair herhangi bir garanti veya hukuki sorumluluk üstlenemeyiz. Bu broşürde yer alan bilgilerin veya eksik yada hatalı bilgilerin kullanımından veya hatalı kullanımından kaynaklanan direkt veya endirekt ve maddi veya manevi zararlar için, eğer kasıtlı veya ağır ihmal içeren bir davranışımız sonucu oluşmamışsa, tarafımızdan herhangi bir sorumluluk üstlenilmesi söz konusu olamaz. Dolayısıyla, oto motor tamircisi veya oto makinistinin gerekli teknik bilgiye, motor onarımı ile ilgili bilgi veya deneyime sahip olmaması sonucunda meydana gelen hasarlar için de sorumluluk kabul etmeyiz. Buradan açıklanan teknik yöntemlerin ve onarım bilgilerinin gelecek motor nesilleri üzerinde ne derecede uygulanabileceğini tahmin etmek mümkün değildir ve böyle bir durum söz konusu olduğunda oto motor tamircisi veya servis tarafından kontrol edilecektir. Değişiklik yapma ve farklı resim kullanma hakkı saklıdır. Sorumluluk kabul edilmez. Yayınlayan: MS Motorservice International GmbH 2 Piston segmanları

3 İçindekiler İçindekiler Sayfa 1 Piston segmanları ile ilgili temel bilgiler Piston segmanlarından beklenenler Piston segmanlarının üç ana görevi Piston segmanı türleri Piston segmanı tanımlamaları Piston segmanlarının yapısı ve şekli Fonksiyonları ve özellikleri 26 2 Montaj ve servis İkinci el parçaların değerlendirilmesi İkinci el pistonların değerlendirilmesi Çalışmış silindir gömleklerinin değerlendirilmesi Piston ve segman montajı Motorun çalıştırılması ve rodaj Sızdırmazlık sorunları ve piston segmanı hasarları Yağlama ve yağ tüketimi 69 Piston segmanları 3

4 Önsöz Konu Piston segmanları, içten yanmalı motorlar varolduğundan beri kullanılan parçalardır. Buna rağmen, günümüzdeki uzmanlar ve kullanıcılar piston segmanları konusunda halen bilgisizdir veya tam bilgiye sahip değildir. Performans kaybı ve yağ tüketimi sözkonusu olduğunda başka hiçbir parça bu kadar kritik değildir. Piston segmanlarını değiştirme işleminde beklenti ile yapılan yatırım arasındaki uçurum motordaki hiçbir parçada bu kadar büyük değildir. Piston segmanlarına duyulan güven, çoğu zaman bu parçalara yönelik beklentilerin aşırı yüksek olması nedeniyle zedelenmektedir. Böylece, servislerde ve nihai tüketicilerde yanlış olduğu bilinmesine rağmen sıklıkla yarı gerçekler ve yanlışlar, basmakalıp görüşler ve hatalı yorumlar hakimdir. Ancak, piston segmanlarının en sık olarak ucuza getirilen onarımlardan (örneğin aşınmış diğer kaydırıcı parçaların tekrar kullanılması) ve bilgisizce yapılan montajlardan olumsuz etkilenmektedir. Broşür İşbu broşürde, piston segmanları konusunu kullanıcının bakış açısından ele aldık. Konstrüktif konuların çok fazla derinine inmemeye özen gösterdik ve daha ziyade pratik hususlara odaklandık. Eğer buna rağmen konstrüktif konulara ve geliştirme ile ilgili konulara değinilecek olursa, bu sadece tamamlayıcı bilgi niteliğinde veya konunun daha iyi anlaşılması içindir. Broşürde, başlıca binek otomobil ve ticari araçlarda kullanılan piston segmanlarına ilişkin bilgi ve açıklamalar yer almaktadır. Aslında araçlarda kullanılmak üzere tasarlanan, ancak örneğin gemi, lokomotif, iş makinası ve sabit motorlarda kullanılan motorlar da elbette yukarıda belirtilen kategoriye dahildir. Temel bilgilerin verildiği teknik bölümün yanında «Montaj ve Servis» isimli uygulamalı bölümde hem piston segmanlarının montajı ve değiştirilmesine hem de yağlama, yağ tüketimi ve motor rodajı gibi faydalı konulara ilişkin ayrıntılı bilgiler bulunmaktadır. Eğer motorun işleyişi ve motorun içindeki parçaların birbirlerine bağlantısı hakkında bilgi mevcutsa, motorun başarıyla onarılması veya rektifiye edilmesi zor değildir. Burada, başarılı bir onarım için nelerin gerekli olduğunu, ancak belli kurallara uyulmadığı takdirde de nelerin meydana gelebileceğini gösteriyoruz. Piktogramlar ve semboller Bu broşürde aşağıdaki piktogramlar ve semboller kullanılmıştır: Dikkat muhtemelen kişilere veya aracın komponentlerine zarar verebilecek tehlikeli durumlara işaret eder. Kullanım ile ilgili yararlı tavsiyelere, açıklamalara ve tamamlayıcı bilgilere ilişkin not. 4 Piston segmanları

5 Piston Segmanları İle İlgili Temel Bilgiler Piston segmanlarından beklenenler İçten yanmalı motorlar için olan piston segmanları dinamik doğrusal sızdırmazlığa yönelik tüm talepleri yerine getirmek zorundadır. Segmanlar hem termik ve kimyasal etkilere dayanıklı olmak hem de bir dizi fonksiyonları yerine getirmek ve aşağıda belirtilen özelliklere sahip olmak zorundadır: Fonksiyonlar: Gaz basıncında yada motor performansında kayıp olmaması için yanma odasından krank karterine gaz geçişinin önlenmesi (sızdırmazlığın sağlanması). Sızdırmazlığın sağlanması, yani yağın krank karterinden yanma odasına geçişinin önlenmesi. Silindir duvarında tam olarak belirlenmiş bir yağlama filminin (tabakasının) sağlanması. Yağın silindir duvarı üzerinde dağıtılması. Piston hareketinin stabilize edilmesi (piston vurması). Öncelikle soğuk motorlarda ve pistonların silindir içindeki hareket boşluğu henüz çok fazla iken. Pistondan silindire ısı transferi (ısının tahliyesi). Özellikler: Motorda çok fazla güç kaybı olmaması için düşük sürtünme direnci. Termomekanik yorulma, kimyasal zorlamalara ve sıcak korozyona karşı iyi direnç ve aşınma dayanımı. Piston segmanı silindirde aşırı aşınmaya sebep olmamalıdır, aksi takdirde motorun ömrü ciddi derecede azalır. Tüm işletim süresi boyunca uzun ömür, işletim güvenliği ve uygun maliyet. Piston segmanları 5

6 1.2 Piston segmanlarının üç ana görevi Yanma gazlarının sızmasını önleme Kompresyon segmanlarının ana görevi, piston ile silindir duvarı arasındaki yanma gazlarının krank karterine sızmasını engellemektir. Motorların büyük bölümünde bu görev, birlikte gaz labirenti oluşturan iki adet kompresyon segmanı ile yerine getirilir. İçten yanmalı motorlardaki piston segmanı sistemlerinin sızdırmazlığı yapısal nedenlerden dolayı % 100 değildir ve böylece küçük miktarlarda kaçak gaz segmanlardan geçerek krank karterine ulaşır. Ancak bu, segmanların konstrüksiyonu nedeniyle tamamen kaçınılması mümkün olmayan normal bir olaydır. Ancak, pistonlardan ve silindir duvarından aşırı bir yanma gazı transferinin gerçekleşmesi her halukarda önlenmelidir. Aksi takdirde bu durum performans kaybına, parçaların daha fazla ısınmasına ve yağlama etkisinin kalkmasına sebep olur. Dolayısıyla motorun ömrü ve fonksiyonu olumsuz etkilenebilir. Takip eden bölümlerde, çeşitli segman ve sızdırmazlık fonksiyonlarına ve oluşan blow-by (üfleme) gazlarına daha ayrıntılı bir şekilde değinilecektir. Şek Yağın sıyrılması ve dağıtılması Piston segmanlarının bir diğer görevi, krank karteri ile yanma odası arasındaki sızdırmazlığı sağlamanın yanısıra yağ filmini ayarlamaktır. Segmanlar yağı eşit bir şekilde silindir duvarının üzerinde dağıtır. Fazla yağ büyük ölçüde yağ sıyırma segmanı (3. segman) tarafından ve ayrıca kombine sıyırma-kompresyon segmanları (2. segman) tarafından da sıyrılır. Şek. 2 6 Piston segmanları

7 Piston segmanlarının üç ana görevi Isı transferi Piston segmanlarının bir diğer önemli görevi pistonun sıcaklığını yönetmektir. Yanma olayı sırasında pistonun absorbe ettiği ısının ana bölümü piston segmanları tarafından silindire tahliye edilir. Isının tahliye edilmesinde özellikle kompresyon segmanları belirleyici rol oynar. Piston segmanlarının sürekli olarak gerçekleştirdiği bu ısı tahliyesi olmasaydı, pistonun birkaç dakika içinde silindir içinde sıkışması veya hatta pistonun erimesi gibi sorunlarla karşı karşıya kalınırdı. Bu durum göz önünde bulundurulacak olursa, piston segmanlarının silindir duvarına daima iyi temas etmek zorunda oldukları barizdir. Silindir içinde düzensiz çalışma veya piston segmanlarının kanal içinde tutulması durumunda (karbonlaşma, kir, deformasyon), ısının tahliye edilmemesinden dolayı pistonun belli bir süre sonra aşırı ısınarak zarar görmesi kaçınılmazdır. Şek % 30 % 55 % Piston segmanları 7

8 1.3 Piston segmanı türleri Kompresyon segmanları Dikdörtgen segmanlar Dikdörtgen segman olarak dikdörtgen kesitli segmanlar adlandırılır. Segmanın her iki kenarı birbirine paralel konumdadır. Bu segman modeli kompresyon segmanlarında kullanılan en basit ve en sık olarak kullanılan segman türüdür. Segman, tüm benzinli binek otomobil motorlarında ve kısmen dizel binek otomobil motorlarında çoğunlukla birinci kompresyon segmanı olarak kullanılır. İç kenar pahları ve iç kenar faturaları, segmanlar monte edilmiş (gerdirilmiş) vaziyetteyken segmanların torsiyonunu sağlar. Pahın ve iç kenar faturasının üst kenarda olması durumunda «pozitif segman torsiyonu» elde edilir. Segmanların torsiyonunun tam olarak nasıl etkili olduğunu görmek için bkz. Bölüm Segmanların torsiyonu. Dikdörtgen segman İç kenar pahlı dikdörtgen segman İç kenar faturalı dikdörtgen segman Şek. 1 Yağ sıyırma fonksiyonlu kompresyon segmanları Bu segmanlar çift fonksiyona sahiptir. Gaz sızdırmazlığı sağlanırken kompresyon segmanını ve yağ filmi ayarlanırken yağ sıyırma segmanını desteklerler. Önemli not: Konik segmanlar tüm motor türlerinde (binek otomobil, ticari araç, benzinli ve dizel) genel olarak ikinci segman kanalında kullanılır. Konik segman 8 Piston segmanları

9 Piston segmanı türleri 1.3 Konik segmanlar çalışma yüzeylerinde konik bir şekle sahiptir. Dikdörtgen segmana olan açı farkı modele göre yakl dakika arasındadır. Segman yeni iken şekli sayesinde sadece alt kenarda kendini taşır ve böylece silindir gömleğinin içinde sadece noktasal olarak yerleşiktir. Böylece bu bölgede alansal olarak yüksek bir mekanik baskı oluşur ve istenen malzeme aşınması meydana gelir. Alışma safhasında istenen bu aşınma henüz kısa bir çalışma süresinden sonra mükemmel bir yuvarlak şeklin oluşmasını ve iyi bir sızdırmazlık etkisinin elde edilmesini sağlar. Konik çalışma yüzeyi, lerce kilometre çalıştıktan sonra aşındırılır ve böylece konik segman daha ziyade dikdörtgen bir segmanın görevini yerine getirir. Evvelce konik segman olarak üretilen segman artık bir dikdörtgen segman olarak halen iyi bir sızdırmazlık işi çıkarır. Gaz basıncının segman üzerine önden de etkili olması sebebiyle (gaz basıncı silindir ile segmanın çalışma yüzeyi arasındaki sızdırmazlık yarığına girebilir) gaz basıncının güçlendirilmesi biraz azaltılır. Segmanın alışma süresi sırasında biraz daha az bir bastırma kuvveti etkili olur ve segman çok fazla aşınma olmaksızın daha yumuşak bir şekilde alışır (Şekil 2). Konik segmanlar, kompresyon segmanı fonksiyonunun yanısıra iyi bir yağ sıyırma özelliğine de sahiptirler. Bu özellik, segmanın üst kenarının içeriye doğru girintili olmasından kaynaklanır. Segman, alt ölü noktadan üst ölü noktaya doğru yukarıya giderken yağ filminin üzerinden kayarak geçer. Segman, etkili olan hidrodinamik kuvvetler (yağ kaması) sayesinde silindir yüzeyinden biraz kalkar. Segmanın kenarı, ters yöne hareket esnasında yağ filminin içine daha derinden girer ve bu şekilde yağı özellikle krank karterine doğru sıyırır. Konik segmanlar benzinli motorlarda birinci segman kanalında da kullanılır. Şek. 2 Pahın yada alt kenardaki iç kenar faturasının konumu burada negatif bir segman torsiyonuna neden olur (Bkz. Bölüm Segmanların torsiyonu). İç kenar pahı altta olan konik segman İç kenar faturası altta olan konik segman Piston segmanları 9

10 1.3 Piston segmanı türleri Burunlu segmanlar Burunlu segmanda segmanın çalışma yüzeyinin alt kenarı, gaz sızdırmazlığının yanında yağ sıyırma etkisine de sahip olan dikdörtgen veya içten tornalanmış girinti ile donatılmıştır. Girinti, sıyrılan yağın yağ karterine geri gitmeden önce içinde toplanabildiği belli bir hacmi oluşturur. Burunlu segman geçmişte birçok motor modelinde ikinci kompresyon segmanı olarak kullanılıyordu. Günümüzde, burunlu segmanlar yerine genelde burunlu konik segmanlar kullanılmaktadır. Burunlu segmanlar, hava destekli fren sistemlerinin kompresör pistonlarında da kullanılmaktadır. Segman burada öncelikle birinci kompresyon segmanı olarak görev yapar. Burunlu segman Burunlu konik segman, burunlu segmanın geliştirilmiş versiyonudur. Konik çalışma yüzeyi sayesinde yağ sıyırma fonksiyonu güçlendirilir. Burunlu konik segman, pistonlu kompresörlerde sadece ikinci segman kanalında değil birinci segman kanalında da kullanılır. Burunlu konik segman Daha iyi bir gaz sızdırmazlığının sağlanması için segmanı çepeçevre dolaşan burun segman ucunun biraz öncesinde sona erer. Böylece, normal burunlu konik segmana kıyasla blow-by gazının azaltılması elde edilir (Ayrıca bkz Segman ucu açıklığı). Ucu kapalı olan burunlu konik segman 10 Piston segmanları

11 Piston segmanı türleri 1.3 Trapez segmanlar Segman kanallarının karbonlaşmasına ve böylece segmanların kanallarda tutulmasını önlemek için trapez segmanlar veya tek taraflı trapez segmanlar kullanılır. Özellikle segman kanalının içinde de çok yüksek sıcaklıklar meydana geldiği zaman, segman kanalının içinde bulunan yağın sıcaklığın etkisiyle karbonlaşma tehlikesi vardır. Dizel motorlarda olası bir yağ karbonlaşmasının yanında kurum oluşumu da meydana gelir. Bu kurumlaşma da segman kanalının içinde tortulaşmayı teşvik eder. Segmanlar kanalın içindeki tortulardan dolayı tutulduğunda, sıcak yanma gazları piston ile silindir duvarı arasından geçebilir ve pistonun aşırı ısınmasına yol açabilir. Bunun sonucunda piston kafası eriyerek kopabilir ve pistonda ciddi hasarlar meydana gelebilir. Trapez segman, dizel motorlarda daha yüksek sıcaklıklardan ve kurum oluşumundan dolayı tercihen en üst segman kanalında ve bazen ikinci segman kanalında da kullanılır. Dikkat: Trapez segmanlar (tek taraflı ve çift) normal dikdörtgen kanalların içine yerleştirilemez. Trapez segmanlar kullanıldığında, pistondaki segman kanalları da her zaman uygun şekle sahip olmalıdır. Trapez segmanlarda her iki segman kenarı birbirine paralel değil trapez şeklinde düzenlenmiştir. Açı genelde 6, 15 veya 20 dir. Çift taraflı trapez segman Tek taraflı trapez segmanlarda segmanın alt kenarı açılı değildir ve segmanın çalışma yüzeyine dik açıdadır. Tek taraflı trapez segman Temizleme fonksiyonu Trapez segmanlarının şekli ve piston vurması (Bkz. Bölüm Piston segmanı hareketleri) sayesinde segman kanalındaki hareketlerinden dolayı karbonlaşmalar mekanik olarak giderilir. Şek. 1 Şek. 2 Piston segmanları 11

12 1.3 Piston segmanı türleri Yağ sıyırma segmanları Fonksiyonu: Yağ sıyırma segmanları sadece yağı silindir duvarı üzerinde dağıtmak ve fazla yağı silindir duvarından sıyırmak için tasarlanmıştır. Yağ sıyırma segmanları, daha iyi bir sızdırmazlık ve sıyırma fonksiyonunun elde edilmesi için iki adet sıyırıcı kenara sahiptir. Bu kenarların her biri silindir duvarındaki fazla yağı sıyırır. Dolayısıyla, yağ sıyırma segmanının hem alt kenarında hem de sıyırma kenarları arasında belli miktarda yağ birikir ve bu yağın segman bölgesinden tahliye edilmesi gereklidir. Silindir gömleğinin içindeki piston vurma hareketinden dolayı, segmanın her iki kenarı birbirine ne kadar yakınsa sızdırmazlık fonksiyonu da o kadar iyidir. Öncelikle üstteki sıyırma kenarının sıyırdığı ve sıyırma kenarlarının arasında biriken yağ miktarı bu bölgeden tahliye edilmelidir, aksi takdirde bu yağ sıyırma segmanının üzerinden geçer ve ikinci kompresyon segmanı tarafından sıyrılması gerekir. Bunun için, tek ve iki parçalı yağ sıyırma segmanlarının sıyırma kenarlarının arasında ya uzunlamasına yarıklar yada delikler vardır. Üstteki sıyırma kenarının sıyırdığı yağ segman gövdesinde bulunan bu deliklerin içinden geçirilerek segmanın arka tarafına yönlendirilir. Sıyrılan yağ, segmanın arka tarafında çeşitli metotlarla drenaj edilir. Metotlardan biri, yağı yağ sıyırma kanalındaki delikler sayesinde pistonun iç tarafına yönlendirmek ve buradan yağ karterine damlamasını sağlamaktır (Şekil 1). Coverslots (Şekil 2 ve Şekil 3) olarak adlandırılan modelde, sıyrılan yağ piston pimi göbeğinin etrafındaki girinti aracılığıyla pistonun dış tarafına yönlendirilir. Her iki modelin kombinasyonu da kullanılmaktadır. Her iki model, sıyrılan yağın drenajı için kendini kanıtlamıştır. Piston şekli, yanma metodu veya kullanım amacına bağlı olarak her iki modelden biri bir şekilde kullanılmaktadır. Teorik olarak her iki modelden birinin tercih edilmesini sağlayacak genel bir fikrin ifade edilmesi mümkün değildir. Bu nedenle, ilgili piston için hangi metodun daha uygun olduğuna dair karar verilmesi için çeşitli pratik deneylerin yapılması gereklidir. Önemli not: İki zamanlı motorlarda pistonun yağlanması yakıt karışımının yağlama özelliği ile gerçekleştirilir. Dolayısıyla, yağ sıyırma segmanının kullanılmasına gerek yoktur. Şek. 1 Şek. 2 Şek Piston segmanları

13 Piston segmanı türleri 1.3 Segman şekilleri: Tek parçalı yağ sıyırma segmanları Tek parçalı yağ sıyırma segmanları modern motor imalatında artık kullanılmamaktadır. Tek parçalı yağ segmanları gerginliklerini sadece segman kesitinden alır. Dolayısıyla bu segmanlar pek esnek olmayan özelliğe sahiptir ve şekil doldurma kabiliyeti daha düşüktür ve böylece sızdırmazlık karakteristikleri çok parçalı yağ sıyırma segmanlarına göre daha zayıftır. Tek parçalı yağ sıyırma segmanları pik dökümden imal edilir. Şek. 4 Yarıklı yağ segmanı Dikdörtgen sıyırma kenarlı ve yağ drenajı için yarıklı en basit model. Kenarları pahlı segman Yarıklı yağ segmanına kıyasla, daha iyi bir alansal bastırma elde edilmesi için segmanın sıyırıcı kenarları pahlıdır. Paralel pahlı segman Bu segmanda sıyırıcı kenarlar sadece yanma odası yönünde pahlıdır. Böylece, piston aşağıya doğru hareket ederken daha kuvvetli bir yağ sıyırma etkisi oluşur. Piston segmanları 13

14 1.3 Piston segmanı türleri İki parçalı yağ sıyırma segmanları (Spiral yaylı modeller) İki parçalı yağ sıyırma segmanları bir segman gövdesinden ve bunun arkasında bulunan bir spiral yaydan oluşur. Segman gövdesi, tek parçalı yağ sıyırma segmanına kıyasla çok daha küçük bir kesite sahiptir. Segman böylece nispeten esnektir ve çok iyi bir şekil doldurma kabiliyetine sahiptir. Spiral yayın segmanın iç tarafındaki yatağı ya yarı yuvarlaktır yada v şeklindedir. Asıl gerginlik ısıya dayanıklı yay çeliğinden üretilmiş spiral baskı yayından gelir. Bu yay segmanın arkasındadır ve segmanı silindir duvarına doğru bastırır. Yaylar çalışma sırasında segman gövdesinin arka tarafında sıkıca dururlar ve birlikte tek bir ünite halindedirler. Yay segmana karşı dönmemesine rağmen tüm segman ünitesi aynı diğer segmanlarda da olduğu gibi segman kanalının içinde döner. Radyal baskı dağılımı iki parçalı yağ sıyırma segmanlarında her zaman simetriktir, çünkü bastırma kuvveti tüm spiral çevresince eşit büyüklüktedir (bununla ilgili olarak ayrıca bkz. Bölüm Radyal baskı dağılımı). Çalışma ömrünün arttırılması için yayların dış çapları taşlanır, segman ağzında daha dar sarılır veya üzerlerine bir teflon hortum geçirilir. Bu tedbirler sayesinde, segman gövdesi ile spiral yay arasında sürtünmeden kaynaklanan aşınma azaltılır. İki parçalı segmanların gövdeleri pik döküm veya çeliktendir. Önemli not: Ağız açıklığı segman gövdesi sökülmüş vaziyetteyken segman uçlarının arasındaki mesafe çok parçalı yağ sıyırma segmanlarında önem taşımamaktadır. Ağız açıklığı özellikle çelik segmanlarda sıfıra yakın olabilir. Bu herhangi bir kusur veya şikayet sebebi teşkil etmez. Şek Piston segmanları

15 Piston segmanı türleri 1.3 Spiral yaylı yarıklı yağ segmanı Sızdırmazlık etkisi tek parçalı yarıklı yağ segmanına göre daha iyi olan en basit segman şekli. Paralel pahlı spiral yaylı segman Çalışma yüzeyi şekli aynı paralel pahlı segmandaki gibi, ancak sızdırmazlık etkisi daha iyidir. Kenarları pahlı spiral yaylı segman Çalışma yüzeyi şekli aynı kenarları pahlı segmandaki gibi, ancak sızdırmazlık etkisi daha iyidir. Bu segman, en yaygın yağ sıyırma segmanıdır. Her motor türünde kullanılması mümkündür. Kenarları pahlı spiral yaylı segman krom kaplı sıyırıcı kenarlı Özellikleri aynı kenarları pahlı spiral yaylı segmandaki gibidir, ancak aşınmaya karşı dayanımı daha yüksektir ve böylece daha uzun ömürlüdür. Bu nedenle özellikle dizel motorlar için uygundur. Kenarları pahlı spiral yaylı segman nitritli çelikten Bu segman, profil çelik şeridinden üretilir ve üzerine her tarafını kaplayacak şekilde aşınmaya karşı koruma tabakası uygulanmıştır. Segman çok esnek olup kırılma tehlikesi yukarıda bahsedilen pik döküm segmanlara kıyasla daha azdır. Sıyırıcı kenarların arasındaki yağ drenajı yuvarlak delikler sayesinde gerçekleşir. Bu tür yağ sıyırıma segmanı öncelikle dizel motorlarda kullanılır. Piston segmanları 15

16 1.3 Piston segmanı türleri Üç parçalı yağ sıyırma segmanları Üç parçalı yağ sıyırma segmanları, aralık ve genişletici yayı tarafından silindir duvarına doğru bastırılan iki adet ince çelik lamelden oluşur. Çelik lamelli yağ sıyırma segmanlarının krom kaplanmış çalışma yüzeyli modelleri veya her tarafı nitrit kaplı modelleri mevcuttur. Nitrürlenmiş modeller, hem çalışma yüzeyinde hem de genişletici yay ile lameller arasında (sekonder aşınma) aşınma özelliklerinin iyileştirilmesine neden olur. Üç parçalı yağ sıyırma segmanlarının şekil doldurma kabiliyeti çok iyidir ve öncelikli olarak benzinli binek otomobil motorlarında kullanılırlar. Şek. 1 Montaj durumu Çeşitli genişletici modelleri Şek. 2 Şek. 3 Şek. 4 Şek Piston segmanları

17 Piston segmanı türleri Tipik piston segmanı montajı Piston segmanlarında aranan karmaşık özelliklerin sadece tek bir piston segmanı tarafından karşılanması mümkün değildir. Bunu, sadece birden fazla farklı tipte piston segmanının kombinasyonu sayesinde gerçekleştirmek mümkündür. Dolayısıyla, modern motor imalatında bir adet kompresyon segmanı, bir adet kombine kompresyon ve sıyırma segmanı ve bir adet yağ sıyırma segmanından oluşan kombinasyon kendini kanıtlamıştır (Şekil 6). Üç segmandan fazla segmanlı pistonlar günümüzde nispeten enderdir. İkiden fazla kompresyon segmanı sızdırmazlık kalitesini iyileştirmez ve sadece sürtünmeden kaynaklanan kayıpları arttırır. Şek Kompresyon segmanı 2 Kompresyon ve sıyırma segmanı 3 Yağ sıyırma segmanı «En iyi» piston segmanı En iyi piston segmanı veya en iyi piston segmanı donatımı diye bir şey yoktur. Her piston segmanı kendi alanında bir «uzmandır». Sonuçta her segman modeli ve segman takımı, birbirinden tamamen farklı ve kısmen karşıt talepleri yerine getirmek için varılan bir uzlaşmadır. Sadece tek bir piston segmanında yapılan değişiklik dahi tüm segman takımının uyumunu bozabilir. Yeni tasarlanacak bir motorda kullanılacak nihai piston segmanı kombinasyonu, genelde hem deney standı üzerinde yapılan kapsamlı deneyler sayesinde hem normal çalışma koşulları altında belirlenir. Yandaki tablonun eksiksiz olduğuna dair bir iddia yoktur, ancak bu tablo, farklı segman özelliklerinin çeşitli segman fonksiyonlarını nasıl etkilediğini göstermektedir. Sürtünme Rodaj Çalışma ömrü Yüksek segman gerginliği Düşük segman gerginliği Aşınmaya dayanıklı malzeme Daha yumuşak malzeme Düşük segman yüksekliği Yüksek segman yüksekliği avantajlı - pozitif orta-nötr dezavantajlı - negatif Piston segmanları 17

18 1.4 Piston segmanı tanımlamaları 1.4 Piston segmanı tanımlamaları Segman sonu boşluğu (soğuk durumdaki boşluk) Ağız açıklığı Segman uçları Segman iç yüzeyi Segman sırtı (segman uçlarının karşısı) Segman çalışma yüzeyi Segman kenar yüzeyi Silindir çapı Radyal duvar kalınlığı Radyal boşluk Eksenel boşluk Kanal yüksekliği Piston segmanı yüksekliği Kanal tabanı çapı Silindir çapı 18 Piston segmanları

19 Piston segmanlarının yapısı ve şekli Piston segmanı malzemeleri Piston segmanlarının malzemeleri, segmanların performans karakteristiğine ve hangi koşullar altında çalışmak zorunda olduklarına bakılarak seçilir. İyi esneklik ve korozyona karşı direnç olduğu kadar aşırı kullanım koşulları altında hasara karşı yüksek dayanım da önemlidir. Pik döküm, bugün de piston segmanlarının üretildiği ana malzemedir. Pik döküm ve tekstür içindeki grafit katmanlar tribolojik açıdan acil durumda çok iyi performans karakteristiği sunar (grafit sayesinde kuru yağlama). Bu özellikler, motor yağı ile sağlanan yağlama artık mevcut değilse veya yağlayıcı film tahrip olmuşsa önemlidir. Ayrıca, segman yapısındaki grafit damarları yağ rezervuarı olarak etkilidir ve burada da yağlayıcı filmin zorlu çalışma koşulları altında tahrip olmasına karşı gelirler. Pik döküm malzemeleri olarak aşağıdaki malzemeler kullanılır: Lamellar şeklinde oluşturulmuş grafit yapılı (lamel grafitli döküm) döküm demir, sertleştirilmiş ve sertleştirilmemiş. Globullar şeklinde oluşturulmuş grafit yapılı (küresel grafitli döküm) döküm demir, sertleştirilmiş ve sertleştirilmemiş. Piston segmanı döküm prosesi Çelik malzemeler olarak martensitik mikro yapılı krom çelik ve yay çeliği kullanılır. Aşınmaya karşı direncin arttırılması için yüzeyler sertleştirilmiştir. Bu genelde nitrürleme* sayesinde gerçekleşir. * Nitrürleme (nitrürasyon), uzmanlar arasında azotla zenginleştirme (azot verilerek) olarak tanımlanır ve çeliğin sertleştirimesinde uygulanan bir metottur. Nitrürleme işlemi genelde, C arasındaki sıcaklıklarda ve saat arasında olan işleme süresi ile gerçekleştirilir. İş parçasının yüzeyinde, azotun yüzeyden içeriye doğru yayınması ile çok sert olan yüzeysel bir demir nitrür tabakası oluşur. Bu tabaka, işleme süresine bağlı olarak µm'lik kalınlığa ulaşabilir. Yaygın metotlar arasında tuz banyosunda nitrürleme (örneğin krank milleri), gaz nitrürleme (piston segmanlarında) ve plazma nitrürleme bulunur. Piston segmanları 19

20 1.5 Pistonların segmanlarının yapısı ve şekli Çalışma yüzeyi kaplama malzemeleri Tribolojik* özelliklerin iyileştirilmesi için piston segmanlarının sıyırıcı kenarlarını veya çalışma yüzeylerini kaplamak mümkündür. Burada öncelikli olarak aşınmaya karşı direncin arttırılması ve aşırı zorlu koşullar altında yağlama ve sızdırmazlık özelliğinin sağlanması da ön plandadır. Kaplama malzemesi, hem piston segmanının ve silindir duvarının üretildiği malzemelerle hem de yağlayıcı madde ile uyum göstermelidir. Piston segmanlarında çalışma yüzeyi kaplamaları yaygın olarak kullanılmaktadır. Seri üretim motorlarının segmanları sık olarak krom, molibden ve ferro oksit ile kaplanır. Molibden kaplamalar Yanık izlerinden kaçınılması için kompresyon segmanlarının çalışma yüzeyi (yağ sıyırma segmanlarında değil) molibden ile doldurulabilir veya tüm yüzeyi kaplanabilir. Kaplama işlemi, hem alev ile püskürtme hem de plazma ile püskürtme yöntemi ile gerçekleşebilir. Molibden, yüksek erime noktası sayesinde (2620 C) sıcaklığa karşı çok yüksek direnç sağlar. Ayrıca, kaplama metodu sayesinde gözenekli bir malzeme yapısı elde edilir. Segmanların çalışma yüzeylerinde (Şekil 2) oluşan mikro boşlukların içinde motor yağı depolanabilir ve aşırı çalışma koşullarında dahi segman çalışma yüzeyinin yağlanması için yeterli miktarda yağ bulunması sağlanır. Özellikler: Sıcağa karşı yüksek direnç. İyi acil durum özellikleri. Kromdan daha yumuşak. Krom segmanlara kıyasla aşınmaya karşı daha az dirençli (kirlere karşı daha hassas). Segman titremesine karşı daha hassas (dolayısıyla örneğin vuruntulu yanma ve diğer yanma bozuklukları gibi aşırı zorlanma durumunda molibden atması meydana gelebilir). Şek. 1 Krom kaplamalar Galvanik krom kaplamalar Krom kaplamaların çoğu, galvanik tekniklerle gerçekleştirilir. Özellikler: Yüksek çalışma ömrü (aşınmaya karşı direnç). Sert, dayanıklı yüzey. Daha az silindir aşınması (kaplamasız piston segmanlarına kıyasla yakl. %50). Yanık izlerine karşı iyi direnç. Molibden kaplamalara göre acil durum özellikleri daha düşüktür. Aşınmaya karşı iyi direnç nedeniyle, rodaj süreleri takviyesiz piston segmanlarına, çelik lamelli yağ sıyırma segmanlarına veya U-Flex yağ sıyırma segmanlarına göre daha uzundur. * Triboloji (Yunanca: Sürtünme bilimi) rölatif hareket halindeki etkileşimli yüzeyleri araştırma alanını ve teknolojisini kapsar. Triboloji; sürtünme, aşınma ve yağlama konularını bilimsel olarak inceleyen bilim dalıdır. Şek Piston segmanları

21 Piston segmanlarının yapısı ve şekli 1.5 PVD kaplamalar PVD, «Physical Vapour Deposition» kaplama tekniğinin (Fiziksel Buhar Biriktirme) kısaltmasıdır. Bu vakum tabanlı kaplama tekniğinde, katı madde tabakaları (CrN Krom(III)-nitrür) doğrudan piston segmanı çalışma yüzeyinde buharlaştırılır. Özellikler: Son derece pürüzsüz olan yüzey sayesinde sürtünme kayıpları en aza indirilir. Yüksek sertlikte olan, çok ince ve sıkı bir tabaka yapısı sayesinde aşınmaya karşı çok yüksek dayanıklılık. Yüksek aşınma direnci sayesinde segman konturu, daha uzun süre boyunca korunur. Böylece örneğin PVD kaplamalı bir yağ sıyırma segmanında segman gerginliği daha da fazla azaltılarak kayda değer sürtünme gücü avantajları elde edilmektedir. Düşük tabaka kalınlığı nedeniyle kısıtlı çalışma ömrü. CK kaplamalar (Krom-Seramik) ve DC kaplamalar (Diamond Coated - Elmas Kaplı) Bu kaplamalar, sabit bağlantılı katı maddelerin depolandığı bir çatlak ağına sahip, galvanik bir şekilde uygulanan bir krom tabakasından meydana gelir. Depolama maddesi olarak seramik (CK) veya mikro elmaslar (DC) kullanılır. Özellikler: Son derece pürüzsüz olan yüzey sayesinde düşük sürtünme kayıpları. Depolanan katı maddeler sayesinde en yüksek aşınma direnci ve uzun çalışma ömrü. Yanık izlerine karşı iyi direnç. Piston segmanında düşük öz tabaka aşınması ve bu esnada aynı şekilde düşük kalan silindir aşınması. Şek. 3: Çatlak ağlı ve depolanmış katı maddeli krom tabakası Segman çalışma yüzeylerinde kaplama şekilleri Şek. 4 tam kaplama Şek. 5 odalı Şek. 6 tek taraflı odalı Piston segmanları 21

22 1.5 Pistonların segmanlarının yapısı ve şekli Kaplamaların ayrılması Püskürtme metodu ile uygulanmış molibden ve ferro oksit tabakalarında bazen çalışma yüzeylerinin kaplamalarının atması meydana gelebilir. Piston segmanlarının montajında yapılan hatalar (segmanlar pistonlara geçirilirken segmanların çok fazla açılması ve segmanların Şekil 1 de gösterildiği gibi açılması) bunun başlıca sebebidir. Segmanlar pistona hatalı şekilde geçilirken sadece segmanın sırtındaki kaplama atar (Şekil 2). Eğer kaplama segmanların ucunda atmışsa (Şekil 3), bu, yanma bozukluklarından (örneğin vuruntulu yanma) dolayı meydana gelen segman titremesine işaret eder. Şek. 1 Şek. 2 Şek Piston segmanları

23 Piston segmanlarının yapısı ve şekli Çalışma yüzeylerini işleme (tornalama, düzleştirme, taşlama) Dökme demirden üretilmiş takviyesiz piston segmanlarının çalışma yüzeyleri genelde sadece ince tornalama işleminden geçirilmiştir. Takviyesiz segmanların hızlı rodaj süresinden dolayı, çalışma yüzeyinin taşlanmasından veya düzleştirilmesinden vazgeçilir. Kaplanmış veya sertleştirilmiş yüzeylerde çalışma yüzeyleri ya taşlanır ya da düzleştirilir. Bunun sebebi, segmanların aşınmaya karşı yüksek direncinden dolayı segmanların yuvarlak şekil almalarının ve tam sızdırmazlığa sahip olmalarının çok uzun sürmesidir. Bunun sonucunda muhtemelen performans kaybı ve yüksek yağ tüketimi meydana gelir. Şek Kavisli (yuvarlak) çalışma yüzeyi şekilleri Taşlama ve düzleştirme işlemlerinin uygulanmasının bir diğer sebebi ise çalışma yüzeyinin şeklidir. Dikdörtgen piston segmanlarının (takviyesiz) çalışma yüzeyi, yukarı ve aşağı hareket sayesinde ve segmanın kanal içinde hareket etmesi (segman torsiyonu) nedeniyle bir süre sonra kavisli (yuvarlak) şekil alır (Şekil 5 ve 6). Bu durum, yağlayıcı filmin oluşturulması ve segmanların çalışma ömrü bakımından olumludur. Şek. 5 Şek. 6 Piston segmanları 23

24 1.5 Pistonların segmanlarının yapısı ve şekli Şek. 1 Simetrik yuvarlaklık Şek. 2 Asimetrik yuvarlaklık Şek. 3 Kaplamalı segmanların üretiminde segmanlara henüz üretim aşamasında hafif kavisli bir şekil verilir. Segmanlar böylece çalışarak istenen şekle girmek zorunda kalmazlar ve baştan itibaren istenen şekle ve hazır alışmış bir çalışma yüzeyine sahiptirler. Böylece, hem yüksek rodaj aşınması hem de buna bağlı yağ tüketiminden kaçınılmış olunur. Segman çalışma yüzeyinin noktasal teması nedeniyle silindir duvarında daha yüksek bir spesifik bastırma kuvveti ve dolayısıyla daha iyi bir gaz ve yağ sızdırmazlık etkisi elde edilir. Ayrıca, henüz keskin segman kenarlarından dolayı hatalı temas oluşma tehlikesi de azalır. Krom segmanlar, rodaj esnasında yağ filminin bastırılmasını önlemek için zaten pahlanmıştır. Aksi takdirde çok sert olan krom tabakası ciddi aşınmaya yol açabilir ve çok daha yumuşak olan silindir duvarında hasara sebep olabilir. Gerek rodaj esnasında gerekse segman üretilirken oluşan simetrik, yuvarlak segman çalışma yüzeylerinin (Şekil 1) kaydırma özellikleri çok iyidir ve belirlenmiş bir yağlayıcı film kalınlığını oluştururlar. Pistonun yukarı ve aşağı hareketi sırasındaki yağlayıcı film kalınlığı, simetrik yuvarlaklığa sahip segman çalışma yüzeyinde eşittir. Segmanın yağ filmi üzerinde yüzmesini sağlayan kuvvetler her iki yönde eşit büyüklüktedir. Eğer yuvarlaklık henüz segman üretiminde oluşturuluyorsa, daha iyi bir yağ tüketimi kontrolü için asimetrik yuvarlaklık oluşturma imkanı vardır. O zaman yuvarlaklığın tepe noktası çalışma yüzeyinin ortasında değil biraz daha altındadır (Şekil 2). Segman tepe noktasının üst tarafında bulunan daha büyük yüzey sayesinde oluşturulan yağ kaması alt taraftakinden daha büyük olduğu için segman üst ölü nokta yönünde yukarıya doğru hareket ederken yağ filminin üzerinden rahatça kayar (Şekil 3). Yani segman daha ziyade yağ filmi tarafından bastırılarak itilir. Bu demektir ki, yağlayıcı film kalınlığı yukarıya doğru hareket esnasında çok fazla azaltılmaz. Segman doğru hareket ederken (Şekil 4), tepe noktasının alt tarafında bulunan yüzeyin daha küçük olması nedeniyle yağ filminin üzerinde yüzemez. Böylece daha fazla miktarda yağ sıyrılır ve krank karterine geri gönderilir. Dolayısıyla, asimetrik yuvarlaklığa sahip segmanlar, özellikle dizel motorlarındaki dezavantajlı çalışma koşullarında yağ tüketimi kontrolünde de rol oynarlar. Bu durum, örneğin tam yükte çalışmadan sonra uzun süreli boşta çalışma safhalarından sonra meydana gelir ve tekrar gaz verildiğinde egzoz kanalına yağ atılması ve mavi duman çıkması ile kendini gösterir. Şek Piston segmanları

25 Pistonların segmanlarının yapısı ve şekli Yüzeylerin işlenmesi Piston segmanlarının yüzeyleri modelegöre parlak, fosfatlı veya bakır kaplı olabilir. Bu sadece segmanların korozyon karakteristiğini etkiler. Parlak segmanlar yeni iken güzel görünürler, ancak pas oluşumuna karşı tamamen korumasızdırlar. Fosfat kaplı segmanların siyah mat bir yüzeyi vardır ve fosfat tabakası sayesinde pas oluşumuna karşı korunur. Bakır kaplı segmanlar da paslanmaya karşı iyi şekilde korunur ve rodaj sırasında yanık izi oluşumuna karşı hafif bir korumaya sahiptirler. Bakırın belli bir kuru yağlama etkisi vardır ve böylece rodaj sırasında minimum düzeyde acil durum özelliğine sahiptir. Ancak, yüzey işlemelerinin segmanların fonksiyonu üzerinde herhangi bir etkisi yoktur. Piston segmanının hangi renkte olduğu kalite bakımından herhangi farklılık anlamına gelmez. Piston segmanları 25

26 1.6 Fonksiyonları ve özellikleri Teğetsel gerilim Piston segmanlarının sıkılmamış vaziyetteki çapı takılı vaziyetteki çaptan daha büyüktür. Bu, segman takılı vaziyetteyken silindir içinde gerekli olan bastırma kuvvetinin sağlanması için gereklidir. Silindir içindeki bastırma kuvvetinin ölçümü pratikte zor bir işlemdir. Bu nedenle, segmanı silindir duvarına bastıran diyametral kuvvet, teğetsel kuvvet için kullanılan bir formül yardımıyla hesaplanır. Teğetsel kuvvet, segman uçlarını segman sonu boşluğuna kadar çekmek için uygulanması gereken kuvvettir (Şekil 1). Teğetsel kuvvet, segmanın etrafına yerleştirilen esnek bir çelik şeritle ölçülür. Şerit sonra, piston segmanı için şart koşulan segman sonu boşluğu değerine erişilinceye kadar çekilerek kapatılır. Teğetsel kuvvet sonra kuvvet ölçerde okunabilir. Yağ sıyırma segmanlarının ölçümü daima genişletici yay yerleştirilmiş vaziyette gerçekleştirilir. Tam doğru ölçüm yapılmasını sağlamak için, ölçüm düzeni titreşime tabi tutularak genişletici yayının segman gövdesinin arkasında doğal şeklini alması sağlanır. Üç parçalı çelik lamelli segmanlarda, segmanın yapısı nedeniyle segman paketinin eksenel olarak sabitlenmesi gereklidir, aks takdirde çelik lameller yana doğru çekilir ve ölçüm yapılamaz. Şekil 2 de teğetsel kuvvet ölçümü şematik olarak gösterilmiştir. Önemli not: Piston segmanlarında karışık sürtünme veya uzun süreli çalışma nedeniyle meydana gelen radyal aşınmadan dolayı teğetsel gerilim kaybı oluşur. Gerilimin ölçülmesi, sadece kesiti halen tam olan yeni segmanlarda mantıklıdır. F t F t F Şek. 1 Şek Piston segmanları

27 Fonksiyonları ve özellikleri Radyal baskı dağılımı Radyal baskı dağılımı; malzemenin elastikiyet modülüne, sıkılmamış vaziyetteki ağız açıklığına ve segmanın kesitine bağlıdır. Radyal baskı dağılımına iki ana ayırt etme türü vardır. Simetrik baskı dağılımı burada en basit olanıdır (Şekil 3). Simetrik baskı dağılımı, öncelikli olarak esnek bir segman taşıyıcısından veya nispeten düşük özgerilimi olan çelik lamellerden oluşan çok parçalı yağ sıyırma segmanlarında mevcuttur. Arkada bulunan genişletici yay segman taşıyıcısını veya çelik lamelleri silindir duvarına bastırır. Radyal baskı, sıkılmış vaziyetteyken (monta edildikten sonra) segman taşıyıcısının arka tarafına bastıran veya çelik lamelleri destekleyen genişletici sayesinde simetrik etkilidr. Dört zamanlı motorlarda kullanılan kompresyon segmanlarında simetrik radyal baskı dağılımından vazgeçilmiştir. Yüksek devirlerde segman uçlarının titreşim eğilimine karşı gelmek için simetrik dağılım yerine armut şeklinde bir dağılım (pozitif oval) kullanılmaktadıran (Şekil 4). Segman titreşimi daima segman uçlarından başlar ve buradan tüm segmanın çevresine iletilir. Segman uçlarındaki bastırma kuvvetinin arttırılması buna karşı gelir, çünkü piston segmanları bu bölgede silindir duvarına daha kuvvetli şekilde bastırılır ve böylece segman titreşimi etkili bir şekilde azaltılır veya kesilir. Şek. 3 Simetrik radyal baskı dağılımı Şek. 4 Pozitif-oval radyal baskı dağılımı Piston segmanları 27

28 1.6 Fonksiyonları ve özellikleri Bastırma kuvvetinin yanma basıncı sayesinde güçlendirilmesi Bastırma kuvvetinin, motor çalışırken kompresyon segmanları üzerinde etkili olan yanma basıncı sayesinde güçlendirilmesi piston segmanlarının özgeriliminden çok daha önemlidir. Birinci kompresyon segmanına ait toplam bastırma kuvvetinin %90 ı çalışma taktı sırasında yanma basıncı tarafından oluşturulur. Basınç, Şekil 1 de gösterildiği gibi kompresyon segmanlarının arkasına yerleşir ve bu segmanları daha kuvvetli şekilde silindir duvarına bastırır. Bastırma kuvvetinin güçlendirilmesi genelde birinci kompresyon segmanı üzerinde etkilidir ve zayıflamış bir şekilde ikinci kompresyon segmanında da devam eder. İkinci piston segmanı için olan gaz basıncı, birinci kompresyon segmanının segman sonu boşluğu değiştirilerek kontrol edilebilir. Biraz daha büyük bir segman sonu boşluğu sayesinde örneğin ikinci kompresyon segmanının arka tarafına daha fazla yanma basıncı ulaşır ve burada da bastırma kuvveti güçlendirilmiş olur. Kompresyon segmanlarının daha fazla sayıda olması durumunda ikinci kompresyon segmanından sonra yanma basıncının sağladığı güçlendirme artık meydana gelmez. Sadece yağ sıyırma görevi olan segmanlar sadece özgerilimleri ile çalışırlar. Gaz basıncı burada, segmanların özel şeklinden dolayı bastırma kuvvetini güçlendirici etki gösteremez. Ayrıca, piston segmanındaki kuvvet dağılımı piston segmanı çalışma yüzeyinin şekline bağlıdır. Konik segmanlarda ve yuvarlatılmış kompresyon segmanlarında gaz basınc, piston segmanı çalışma yüzeyi ile silindir duvarı arasındaki sızdırmazlık yarığının içine de ulaşır ve böylece piston segmanının arkasındaki gaz basıncına karşı etkili olur (Bkz. Bölüm Kompresyon segmanları). Kanalın alt kenarında kompresyon segmanı üzerinde etkili olan eksenel bastırma kuvveti sadece gaz basıncı sayesinde oluşur. Segmanların kendi gerilimi eksenel yönde etkili değildir. Şek. 1 Önemli not: Motor rölantide çalışırken silindirlerin çok iyi dolmaması nedeniyle, segmanların bastırma kuvvetinin gaz basıncı sayesinde güçlendirilmesi daha düşüktür. Bu, özellikle dizel motorlarda hissedilir. Uzun süre rölantide çalışan motorların yağ tüketimi daha yüksektir, çünkü gas basıncı desteği olmadığı için sıyırma etkisi zayıftır. Motorlar çoğu zaman uzun süre boşta çalıştıktan sonra tekrar gaz verildiğinde egsozdan mavi yağ dumanları atarlar, çünkü silindir ve egzoz kanalında yağ toplanmıştır ve ancak gaz verildiğinde yakılır. 28 Piston segmanları

29 Fonksiyonları ve özellikleri Spesifik bastırma kuvveti Spesifik bastırma kuvveti segmanın gerginliğine ve segmanın silindir duvarına oturma yüzeyine bağlıdır (F A). Spesifik bastırma kuvveti iki katına çıkarılacaksa iki seçenek vardır: Ya segman gerginliği iki katına çıkarılır ya da segmanın silindirdeki oturma yüzeyi ikiye bölünür. Şekilde, segman gerginliği iki katına çıkarıldığı veya ikiye bölündüğü halde silindir duvarına etkili olan kuvvetin (spesifik bastırma kuvveti = kuvvet x alan) hep aynı olduğu görülmektedir. Yeni motorlarda eğilim daha düşük segman yüksekliklerine doğrudur, çünkü motordaki iç sürtünme azaltılmak istenmektedir. Ancak bunu başarmak için segmanın silindir duvarına olan etkili temas yüzeyini küçültmek gerekmektedir. Segman yüksekliği yarıya düştüğünde piston segmanı gerginliği ve böylece sürtünme de yarıya düşer. Geriye kalan kuvvet daha küçük bir alan üzerine etkili olduğundan, silindir duvarındaki spesifik bastırma kuvveti (Kuvvet Alan), yarıya düşen alanda ve yarıya düşen gerginlikte aynı iki katı alan ve iki katı gerginlikteki büyüklüktedir. Dikkat: Bastırma kuvvetinin ve sızdırmazlık karakteristiğinin değerlendirilmesi için sadece segman gerginliği esas alınamaz. Bu nedenle, piston segmanları karşılaştırılırken daima çalışma yüzeyinin boyutuna da bakılması gerekmektedir. F Şek. 2 F Şek. 3 Piston segmanları 29

30 1.6 Fonksiyonları ve özellikleri Segman ağız açıklığı Segman ağız açıklığı, piston segmanlarının fonksiyonunun sağlanması için tasarımda önem verilen bir husustur. Söz konusu boşluk, emme ve egsoz valflerindeki valf boşluğu ile kıyaslanabilir. Parçalar ısındığında, doğal ısı genleşmesinden dolayı uzama veya çapta genişleme meydana gelir. Çalışma sıcaklığındaki fonksiyonun güvence altına alınması için, soğuk durumdaki boşluğun, çevre sıcaklığı ile çalışma sıcaklığı arasındaki sıcaklık farkına bağlı olarak biraz daha fazla veya daha az ayarlanması gerekmektedir. Şek. 1 Piston segmanlarının doğru şekilde çalışması için, segmanların segman kanalları içinde serbestçe dönebilmeleri temel koşuldur. Eğer piston segmanları kanalların içinde tutulacak olursa, segmanlar ne sızdırmazlık görevini yerine getirebilir ne de ısıyı tahliye edebilir. Çalışma sıcaklığında da halen olması gereken segman sonu boşluğu, piston segmanının çevre ölçüsünün ısı nedeniyle genleşme durumunda daima silindir çevresinden küçük kalmasını sağlar. Eğer segman sonu boşluğu ısı nedeniyle genleşme sayesinde ortadan kalkarsa, piston segmanının uçları birbirine preslenir. Hatta daha fazla baskı uygulandığında, uzunluk değişikliğini dengelemek için piston segmanının bükülmesi gerekecektir. Piston segmanı, ısı genleşmesinden dolayı radyal yönde açılamadığından, uzunluk değişikliği sadece eksenel yönde telafi edilebilir. Şekil 2 de, silindir içinde yer kalmadığı zaman segmanın nasıl bir deformasyona uğradığı gösterilir. Şek C 0 C 30 Piston segmanları

31 Fonksiyonları ve özellikleri 1.6 Aşağıdaki hesaplamada, 100 mm çapında olan bir piston segmanına ait çevre uzunluğunun çalışma sıcaklığında nasıl değiştiği gösterilir. Hesaplama örneği: Silindir çapı d 100 mm Çevre sıcaklığı t 1 20 C Çalışma sıcaklığı t C Döküm demirin uzama katsayısı α 0, Piston segmanının çevresi U = d π U = 100 3,14 = 314 mm U = l 1 Piston segmanının çalışma sıcaklığı altında uzunluk değişimi l = l 1 α t l = l 1 α (t 2 - t 1 ) l = 314 0, = 0,57 mm Bu örnekte doğru fonksiyonun sağlanması için gerekli olan segman ağız açıklığı en az 0,6 mm dir. Ancak, sadece piston ve piston segmanları değil silindir iç çapı da çalışma sıcaklığında meydana gelen ısınmadan dolayı büyür. Bundan dolayı segman sonu boşluğu yine biraz küçük olabilir. Ancak silindir iç çapı genleşme sayesinde piston segmanı kadar genişlemez. Bir tarafta silindir bloğunun yapısı pistonun yapısına göre daha katıdır, diğer taraftan da silindir yüzeyi pistonun segmanlarla birlikte ısındığı kadar ısınmaz. Genleşme nedeniyle silindir iç çapının genişlemesi de tüm silindir gömleği boyunca eşit değildir. Silindir, üst bölümde yanma olayının verdiği ısıdan dolayı alt bölüme kıyasla daha fazla ısınacaktır. Silindirin eşit olmayan genleşmesi nedeniyle, silindir şeklinden farklılık gösteren hafif bir huni şeklini alan bir sapma elde edilecektir (Şekil 3). Şek. 3 Piston segmanları 31

32 1.6 Fonksiyonları ve özellikleri Piston segmanı sızdırmazlık yüzeyleri Piston segmanları sadece çalışma yüzeyinde değil alt kenarda da sızdırmazlık sağlar. Çalışma yüzeyindeki sızdırmazlık etkisi silindir duvarına doğru sızdırmazlığın sağlanmasından sorumludur; alt kenar ise segmanın arka tarafının sızdırmazlığının sağlanması içindir. Bu yüzden, segmanın sadece silindir duvarına doğru iyi bir temasta olması değil pistondaki kanalın alt kenarına da iyi bir temasın olması gereklidir. Eğer bu temas mevcut değilse, yağ veya yanma gazları segmanın arka tarafından geçerek segmanı aşabilir. Yandaki resimlerde, segmanın arka tarafındaki sızdırmazlığın aşınmadan dolayı (kir ve uzun süre çalışma) sağlanmadığı ve segman kanalının içinden yüksek gaz ve yağ transferinin gerçekleştiği görülmektedir. Bu yüzden, aşınmış segman kanallarının yeni segmanlarla donatılması anlamsız bir işlemdir. Kanalın kenarındaki düzensizlikler segmana karşı sızdırmazlık sağlamaz ve yüksekliği artan kanal segmana daha fazla hareket alanı tanır. Segman kanal yüksekliğinin fazla olması nedeniyle kanalın içinde doğru şekilde yönlendirilmediği için, segman kanalın kenarından çok daha kolay kalkar, yağ pompalanır (Şekil 2 ve 3), segman titremesi ve sızdırmazlık kaybı meydana gelir. Ayrıca, segmanın çalışma yüzeyinde aşırı yuvarlaklık meydana gelir. Bu da çok kalın bir yağ filmi ve daha yüksek yağ tüketimi anlamına gelir. Şek. 1 Şek. 2 Emme kursu Şek. 3 Sıkıştırma kursu 32 Piston segmanları

33 Fonksiyonları ve özellikleri Kısma boşlukları ve Blow-by Motor imalatında kullanılan piston segmanları ile % 100 gaz sızdırmazlığının sağlanması mümkün olmadığından blow-by gazı olarak da adlandırılan gaz kaçakları meydana gelir. Yanma gazları piston ve piston segmanlarındaki en küçük sızdırmazlık boşluklarından geçerek krank karterine ulaşır. Buradaki kaçak gaz miktarı, segman sonu boşluğu ve yarım piston hareketi boşluğundan oluşan kısma açıklığının büyüklüğü (Şek. 4 te x ve y) tarafından belirlenir. Kısma açıklığı, gösterilen grafiğin aksine gerçekte çok küçüktür. Maksimum blow-by gaz çıkışı için pratik kural olarak emilen hava miktarının yakl. % 0,5 i ile hesaplama yapılır. İşletim sırasında piston segmanı pozisyonuna bağlı olarak çok veya az miktarda blow-by gazı üretilir. Birinci ve ikinci kompresyon segmanının segman sonu boşlukları segman kanallarının içinde örtüşüyorsa, biraz daha fazla blow-by üretilir. Bu durum, işletim sırasında düzenli aralıklarla tekrar tekrar meydana gelir, çünkü segmanlar dakikada birkaç tur hızla segman kanallarının içinde döner. Eğer segman sonu boşlukları tam karşı karşıya pozisyonda ise, kaçak gazın sızdırmazlık labirentinden geçmesi daha uzun sürer ve böylece daha az gaz kaybı meydana gelir. Krank karterine ulaşan blow-by gazı, karter havalandırması üzerinden emme kanalına iletilir ve yanma prosesine dahil edilir. Bunun sebebi, gazların sağlığa zararlı özelliklerinin bulunmasıdır. Bu gazlar motorda tekrar yakılarak zararsız hale getirilir. Ayrıca, krank karterinin havalandırılması, krank karterindeki aşırı basınç motorun radyal keçelerinde çok fazla yağ çıkışına yol açağından gereklidir. Eğer blow-by çıkışı yüksekse, piston segmanlarının uzun bir çalışma süresinden sonra ciddi şekilde yıprandığına işaret eder veya piston tabanında yanma gazlarının krank karterine geçmesine izin veren çatlaklar oluşmuştur. Hatalı bir silindir geometrisi (Bkz. Bölüm Silindir geometrisi ve silindiriklik) de yüksek bir blow-by gaz çıkışına neden olabilir. Sabit motorlarda veya deney standı motorlarında blow-by gaz çıkışı sürekli olarak ölçülür ve kontrol edilir ve oluşan motor hasarları için uyarı indikatörü olarak kullanılır. Eğer ölçülen blow-by gaz miktarı maksimum izin verilen değeri aşarsa, motor otomatik olarak kapatılır. Bu şekilde, çok ağır ve pahalı hasarlarından kaçınılabilir. y x Şek. 4 Piston segmanları 33

İçten Yanmalı Motorlar İçin Piston Segmanları

İçten Yanmalı Motorlar İçin Piston Segmanları İçten Yanmalı Motorlar İçin Piston Segmanları SERVİS TAVSİYELER & BİLGİLER Piston segmanları 1 SİZE, KOLBENSCHMİDT, PİERBURG TRW ENGİNE COMPONENTS'İN GÜCÜNÜ GETİRİYORUM! MS Motor Service İstanbul Motor

Detaylı

KNOWLEDGEPOOL İÇTEN YANMALI MOTORLAR İÇIN PISTON SEGMANLARI OUR HEART BEATS FOR YOUR ENGINE.

KNOWLEDGEPOOL İÇTEN YANMALI MOTORLAR İÇIN PISTON SEGMANLARI OUR HEART BEATS FOR YOUR ENGINE. KNOWLEDGEPOOL İÇTEN YANMALI MOTORLAR İÇIN PISTON SEGMANLARI OUR HEART BEATS FOR YOUR ENGINE. MOTORSERVICE GRUBU TEK ELDEN KALITE VE SERVIS Motorservice Grubu, Rheinmetall Automotive tarafından dünya genelinde

Detaylı

PARÇALARI ORİJİNAL CUMMINS BİR FARK VAR. Daha Yaygın & Daha İyi Parçalar.

PARÇALARI ORİJİNAL CUMMINS BİR FARK VAR. Daha Yaygın & Daha İyi Parçalar. Her Parça Aynı Değildir. Daha Yaygın & Daha İyi Parçalar. Her An Yanınızda Daha İyi Bir Garanti. Genellikle fark yaratan şeyler gözle görülmez. Motor bileşenlerinin spesifikasyonlara uyması gerekir ve

Detaylı

MOTOR KONSTRÜKSİYONU-3.HAFTA

MOTOR KONSTRÜKSİYONU-3.HAFTA MOTOR KONSTRÜKSİYONU-3.HAFTA Yrd.Doç.Dr. Alp Tekin ERGENÇ İçten Yanmalı Motor Hareketli Elemanları 1- Piston 2- Perno 3- Segman 4- Krank mili 5- Biyel 6- Kam mili 7- Supaplar Piston A-Görevi: Yanma odası

Detaylı

Pratik uygulama için yöntem bilgisi Bizim bilgimiz sizin işinizin hizmetinde

Pratik uygulama için yöntem bilgisi Bizim bilgimiz sizin işinizin hizmetinde Pratik uygulama için yöntem bilgisi Bizim bilgimiz sizin işinizin hizmetinde S E R V İ S TAVSİYELER & BİLGİLER POSTER İNSİDE Piston hasarları Tanınması ve giderilmesi! Hasar sebepleri giderilmeden, sadece

Detaylı

Universal Tip Susturucu Yuvarlak Şekil

Universal Tip Susturucu Yuvarlak Şekil Universal Tip Susturucu Yuvarlak Şekil ÖZET ÜRÜN BİLGİSİ EGSAN ürünü Üniversal Tip Susturucu: olumsuz iç ve dış etkenlere ve korozif koşullara dayanıklı, tamamen alüminyum kaplı sac gövde ve borudan oluşur.

Detaylı

T.C. GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ MAKĠNE RESĠM VE KONSTRÜKSĠYON ÖĞRETMENLĠĞĠ ANABĠLĠM DALI LĠSANS TEZĠ KAYMALI YATAKLAR. Hazırlayan : Ġrem YAĞLICI

T.C. GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ MAKĠNE RESĠM VE KONSTRÜKSĠYON ÖĞRETMENLĠĞĠ ANABĠLĠM DALI LĠSANS TEZĠ KAYMALI YATAKLAR. Hazırlayan : Ġrem YAĞLICI T.C. GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ MAKĠNE RESĠM VE KONSTRÜKSĠYON ÖĞRETMENLĠĞĠ ANABĠLĠM DALI LĠSANS TEZĠ KAYMALI YATAKLAR Hazırlayan : Ġrem YAĞLICI 051227054 Tez Yöneticisi : Prof. Dr. H. Rıza BÖRKLÜ ANKARA 2009 Giriş

Detaylı

Talaş oluşumu. Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası. İş parçası. İş parçası. Takım. Takım.

Talaş oluşumu. Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası. İş parçası. İş parçası. Takım. Takım. Talaş oluşumu 6 5 4 3 2 1 Takım Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası 6 5 1 4 3 2 Takım İş parçası 1 2 3 4 6 5 Takım İş parçası Talaş oluşumu Dikey kesme İş parçası Takım Kesme

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 5. Soğutma Şekline Göre Hava soğutmalı motortar: Bu motorlarda, silindir yüzeylerindeki ince metal kanatçıklar vasıtasıyla ısı transferi yüzey alanı artırılır. Motor krank milinden hareket alan bir fan

Detaylı

Soru 5) Pistonun, silindir içersinde iki ölü nokta arasında yaptığı tek bir harekete ne denir? a) Çevrim b) Vakum c) Basma d) Zaman

Soru 5) Pistonun, silindir içersinde iki ölü nokta arasında yaptığı tek bir harekete ne denir? a) Çevrim b) Vakum c) Basma d) Zaman Soru 1) Pistonun silindir içersinde yön değiştirmek üzere bir an durakladığı yere ne ad verilir? a) Silindir başı b) Silindir eteği c) Ölü nokta d) Piston durağı Soru 4) Silindir hacmi aşağıdakilerden

Detaylı

3.1. Proje Okuma Bilgisi 3.1.1. Tek Etkili Silindirin Kumandası

3.1. Proje Okuma Bilgisi 3.1.1. Tek Etkili Silindirin Kumandası HİDROLİK SİSTEM KURMAK VE ÇALIŞTIRMAK 3.1. Proje Okuma Bilgisi 3.1.1. Tek Etkili Silindirin Kumandası Basınç hattından gelen hidrolik akışkan, 3/2 yön kontrol valfine basılınca valften geçer. Silindiri

Detaylı

Enjektörler. Düşük Yakıt Tüketimi. Motora %100 uyum Doğru basınç ve miktar ile yakıt püskürtme Yüksek tork ve motor performansı 1-2

Enjektörler. Düşük Yakıt Tüketimi. Motora %100 uyum Doğru basınç ve miktar ile yakıt püskürtme Yüksek tork ve motor performansı 1-2 Enjektörler Motora %100 uyum Doğru basınç ve miktar ile yakıt püskürtme Yüksek tork ve motor performansı Düşük Yakıt Tüketimi 1846351 Birim Enjektör HPI 2.103 TL 1.349 TL 1943974 Birim Enjektör PDE 2.292

Detaylı

Sıvı soğutma takımları Grasso FX GC PP Soğutma gücü kw. Bakım kitabı (Orijinal metnin Çeviri) L_202523_1

Sıvı soğutma takımları Grasso FX GC PP Soğutma gücü kw. Bakım kitabı (Orijinal metnin Çeviri) L_202523_1 Soğutma gücü 260-1800 kw Bakım kitabı (Orijinal metnin Çeviri) L_202523_1 COPYRIGHT Tüm hakları saklıdır. Bu dokümantasyonun hiçbir bölümü, GEA Refrigeration Germany GmbH (bundan böyle Üretici olarak anılacak)

Detaylı

İçten yanmalı motorlarda temel kavramlarının açıklanması Benzinli ve dizel motorların çalışma prensiplerinin anlatılması

İçten yanmalı motorlarda temel kavramlarının açıklanması Benzinli ve dizel motorların çalışma prensiplerinin anlatılması Sakarya 2010 İçten yanmalı motorlarda temel kavramlarının açıklanması Benzinli ve dizel motorların çalışma prensiplerinin anlatılması Temel Kavramlar Basınç; Birim yüzeye etki eden kuvvettir. Birimi :bar,atm,kg/cm2

Detaylı

Frezeleme takım kompansasyonu # /49

Frezeleme takım kompansasyonu # /49 Frezeleme takım kompansasyonu Kesici pozisyonlandırma Dikkate alınması gereken: Aşağı frezeleme - Yukarı frezeleme. Aynı anda temas eden diş sayısı Giriş sorunları Çıkış sorunları Kesici pozisyonlandırma

Detaylı

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3 Enerji Kaynakları MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3 Enerji kaynakları Yakıtlar Doğa kuvvetleri Özel doğa kuvvetleri Yrd. Doç. Dr. Yüksel HACIOĞLU Katı Sıvı Gaz Odun Petrol Doğal Gaz Hidrolik Güneş Rüzgar

Detaylı

Performans ve güvenilirlik ile yeni bir bakış açısı.

Performans ve güvenilirlik ile yeni bir bakış açısı. _ XTRA TEC XT XTENDED TECHNOLOGY Performans ve güvenilirlik ile yeni bir bakış açısı. Ürün yenilikleri Frezeleme EŞSİZ BİR DENEYİM İÇİN PERFORMANS VE GÜVENİLİRLİK BİR ARADA. Başarılı Walter frezeleme takımlarının

Detaylı

MOTORLAR-5 HAFTA GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ

MOTORLAR-5 HAFTA GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ MOTORLAR-5 HAFTA GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ Yrd.Doç.Dr. Alp Tekin ERGENÇ GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ Gerçek motor çevrimi standart hava (teorik) çevriminden farklı olarak emme, sıkıştırma,tutuşma ve yanma, genişleme

Detaylı

8. Silindirlerin Düzenleniş Şekline Göre

8. Silindirlerin Düzenleniş Şekline Göre 8. Silindirlerin Düzenleniş Şekline Göre 1/40 Sıra Motor 2/40 V- Motor 3/40 Ferrari V12 65 o motoru 375 kw (7000 devir/dakikada) D/H 86/75 mm 5474 cc 4/40 Boksör Motor 5/40 Yıldız Tip Motor 6/40 Karşı

Detaylı

RULMANLI YATAKLAR. Dönme şeklindeki izafi hareketi destekleyen ve yüzeyleri arasında yuvarlanma hareketi olan yataklara rulman adı verilir.

RULMANLI YATAKLAR. Dönme şeklindeki izafi hareketi destekleyen ve yüzeyleri arasında yuvarlanma hareketi olan yataklara rulman adı verilir. RULMANLI YATAKLAR Yataklar iki eleman arasındaki bir veya birkaç yönde izafi harekete minimum sürtünme ile izin veren fakat kuvvet doğrultusundaki harekete engel olan destekleme elemanlarıdır. Dönme şeklindeki

Detaylı

YATAK HASARLARI (I) Mustafa YAZICI TCK

YATAK HASARLARI (I) Mustafa YAZICI TCK YATAK HASARLARI (I) Mustafa YAZICI TCK Yataklar makinalarda hareket ve yük iletimini aynı anda sağlayan parçalardır. Makinalarda hareketli ve sabit parçalar arasında yük iletimini sağlamak ve bu parçaları

Detaylı

CONTALAR VE HAVA KOMPRESÖRÜ TAMİR TAKIMLARI

CONTALAR VE HAVA KOMPRESÖRÜ TAMİR TAKIMLARI www.mahle-aftermarket.com MAHLE AFTERMARKET PRODUCT LAUNCH MAHLE AFTERMARKET TEKNOLOJİ GİRİŞİMİ: CONTALAR VE HAVA KOMPRESÖRÜ TAMİR TAKIMLARI Tahrik sistemi, Güvenlik ve Konfor için Yenilikçi Ürünler Serbest

Detaylı

MS Motor Service İstanbul Motor Yenileme Pazarının Uzmanı

MS Motor Service İstanbul Motor Yenileme Pazarının Uzmanı MS Motor Service İstanbul Motor Yenileme Pazarının Uzmanı MS Motor Service İstanbul MS Motor Service Istanbul. Tek elden kalite ve servis. MS Motor Service İstanbul, KSPG'nin yenileme pazarı faaliyetleri

Detaylı

EKSİKSİZ VE HIZLI - LUTZ ELYAF BIÇAK AĞIZLARIYLA VERİMLİLİĞİNİZİ ARTIRINIZ

EKSİKSİZ VE HIZLI - LUTZ ELYAF BIÇAK AĞIZLARIYLA VERİMLİLİĞİNİZİ ARTIRINIZ EKSİKSİZ VE HIZLI - LUTZ ELYAF BIÇAK AĞIZLARIYLA VERİMLİLİĞİNİZİ ARTIRINIZ ÖZEL BIÇAK AĞIZLARI FOLYO SENTETİK VE CAM ELYAF TIBBİ MALZEME GIDA MADDELERİ ZANAAT / DIY OTOMOBİL DOKUMACILIK HASSASİYET. KESİM.

Detaylı

YUVARLANMALI YATAKLARIN MONTAJI VE BAKIMI

YUVARLANMALI YATAKLARIN MONTAJI VE BAKIMI Makine Elemanları 2 YUVARLANMALI YATAKLAR-III YUVARLANMALI YATAKLARIN MONTAJI VE BAKIMI Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu Bölümden Elde Edilecek Kazanımlar Rulmanların Montajı Tolerans Değerlerinin Belirlenmesi

Detaylı

SERİ KALİTE - OTOMOBİL ENDÜSTRİSİ İÇİN LUTZ SANAYİ BIÇAK AĞZI VE BIÇAKLARI

SERİ KALİTE - OTOMOBİL ENDÜSTRİSİ İÇİN LUTZ SANAYİ BIÇAK AĞZI VE BIÇAKLARI OTOMOBİL Ürün çeşitleri kesiti talep halinde daha başka modeller! SERİ KALİTE - OTOMOBİL ENDÜSTRİSİ İÇİN LUTZ SANAYİ BIÇAK AĞZI VE BIÇAKLARI ÖZEL BIÇAK AĞIZLARI FOLYO SENTETİK VE CAM ELYAF TIBBİ MALZEME

Detaylı

www.velle.com.tr Metal Pigment Kaplamalar Tel.: +90 (216) 701 24 01 Faks.: +90 (216) 701 24 02

www.velle.com.tr Metal Pigment Kaplamalar Tel.: +90 (216) 701 24 01 Faks.: +90 (216) 701 24 02 www.velle.com.tr Metal Pigment Kaplamalar hava Tel.: +90 (216) 701 24 01 Faks.: +90 (216) 701 24 02 Metal Pigment Kaplamalar Metal Pigment Kaplamalar metal yüzeylerde korozyon olarak r. Bunun ötesinde

Detaylı

Metal kesmeyi anlama # /71

Metal kesmeyi anlama # /71 Kesme işlemi Metal kesmeyi anlama Metal kesmeyi anlama Frezeleme ile tornalama arasındaki fark Değişen kesme kuvvetleri (stres). Değişen kesme sıcaklıkları (uç gerilimi). İşlemeden ödün verme Kesme koşulları

Detaylı

Titreşimli Elek Rulmanları ve Uygulamaları

Titreşimli Elek Rulmanları ve Uygulamaları ve Uygulamaları Titreşimli elek uygulamaları başta olmak üzere titreşimli ortamlarda kullanılan rulmanlar şiddeti ve yönü değişken yüksek darbeli yüklere maruz kalmaktadır. Das Lager Germany mühendisleri

Detaylı

KESİNLİK VE ETKİNLİĞE GÜVEN LUTZ TIBBİ BIÇAK AĞIZLARI

KESİNLİK VE ETKİNLİĞE GÜVEN LUTZ TIBBİ BIÇAK AĞIZLARI TIBBİ MALZEME Ürün çeşitleri kesiti talep halinde daha başka modeller! KESİNLİK VE ETKİNLİĞE GÜVEN LUTZ TIBBİ BIÇAK AĞIZLARI ÖZEL BIÇAK AĞIZLARI FOLYO SENTETİK VE CAM ELYAF TIBBİ MALZEME GIDA MADDELERİ

Detaylı

LUTZ BIÇAK AĞIZLARI - ONYILLARDIR PROFESYONEL ESNAF VE ALET TACİRLERİNİN EMİN SEÇİMİ

LUTZ BIÇAK AĞIZLARI - ONYILLARDIR PROFESYONEL ESNAF VE ALET TACİRLERİNİN EMİN SEÇİMİ LUTZ BIÇAK AĞIZLARI - ONYILLARDIR PROFESYONEL ESNAF VE ALET TACİRLERİNİN EMİN SEÇİMİ ÖZEL BIÇAK AĞIZLARI FOLYO SENTETİK VE CAM ELYAF TIBBİ MALZEME GIDA MADDELERİ ZANAAT / DIY OTOMOBİL DOKUMACILIK HASSASİYET.

Detaylı

BOZKURT MAKİNA. Çivi Üretim Makinaları, Yedek Parça ve Ekipmanları BF1 MODEL ÇİVİ ÜRETİM MAKİNASI

BOZKURT MAKİNA. Çivi Üretim Makinaları, Yedek Parça ve Ekipmanları BF1 MODEL ÇİVİ ÜRETİM MAKİNASI BOZKURT MAKİNA Çivi Üretim Makinaları, Yedek Parça ve Ekipmanları BF1 MODEL ÇİVİ ÜRETİM MAKİNASI ÇİVİ ÇAPI ÇİVİ BOYU KAPASİTE MOTOR GÜCÜ MAXİMUM ÇİVİ KAFA ÖLÇÜSÜ MAKİNA PARKURU ÖLÇÜLERİ (AxBxC) AĞIRLIK

Detaylı

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 4

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 4 Akışkanlar ile ilgili temel kavramlar MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 4 Yrd. Doç. Dr. Yüksel HACIOĞLU Su,, gaz, buhar gibi kolayca şekillerini değiştirebilen ve dış etkilerin etkisi altında kolayca hareket

Detaylı

SERİ KALİTE - OTOMOBİL ENDÜSTRİSİ İÇİN LUTZ SANAYİ BIÇAK AĞZI VE BIÇAKLARI

SERİ KALİTE - OTOMOBİL ENDÜSTRİSİ İÇİN LUTZ SANAYİ BIÇAK AĞZI VE BIÇAKLARI OTOMOBİL Ürün çeşitleri kesiti talep halinde daha başka modeller! SERİ KALİTE - OTOMOBİL ENDÜSTRİSİ İÇİN LUTZ SANAYİ BIÇAK AĞZI VE BIÇAKLARI ÖZEL BIÇAK AĞIZLARI FOLYO SENTETİK VE CAM ELYAF TIBBİ MALZEME

Detaylı

ENERJİ DEPOLAMA. Özgür Deniz KOÇ

ENERJİ DEPOLAMA. Özgür Deniz KOÇ ENERJİ DEPOLAMA Özgür Deniz KOÇ 16360057 1 İÇİNDEKİLER Katılarda depolama Duvarlarda Enerji Depolama Mevsimsel depolama 2 KATILARDA ENERJİ DEPOLAMA Katı ortamlarda enerji depolama sistemlerinde genellikle

Detaylı

KESİNLİK VE ETKİNLİĞE GÜVEN LUTZ TIBBİ BIÇAK AĞIZLARI

KESİNLİK VE ETKİNLİĞE GÜVEN LUTZ TIBBİ BIÇAK AĞIZLARI TIBBİ MALZEME Ürün çeşitleri kesiti talep halinde daha başka modeller! KESİNLİK VE ETKİNLİĞE GÜVEN LUTZ TIBBİ BIÇAK AĞIZLARI ÖZEL BIÇAK AĞIZLARI FOLYO SENTETİK VE CAM ELYAF TIBBİ MALZEME GIDA MADDELERİ

Detaylı

YUVARLANMALI YATAKLAR III: Yuvarlanmalı Yatakların Montajı ve Bakımı

YUVARLANMALI YATAKLAR III: Yuvarlanmalı Yatakların Montajı ve Bakımı Rulmanlı Yataklar YUVARLANMALI YATAKLAR III: Yuvarlanmalı Yatakların Montajı ve Bakımı Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Rulmanlı Yataklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz

Detaylı

Dökme Demirlerin Korozyonu Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

Dökme Demirlerin Korozyonu Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Dökme Demirlerin Korozyonu DÖKME DEMİR %2,06-%6,67 oranında karbon içeren Fe-C alaşımıdır. Gevrektirler. İstenilen parça üretimi sadece döküm ve talaşlı şekillendirme ile gerçekleştirilir. Dayanım yükseltici

Detaylı

GIDA SANAYİİ LUTZ MAKINA BIÇAK VE BIÇAK AĞIZLARIYLA DAHA EKONOMİK KESİMLER.

GIDA SANAYİİ LUTZ MAKINA BIÇAK VE BIÇAK AĞIZLARIYLA DAHA EKONOMİK KESİMLER. GIDA SANAYİİ LUTZ MAKINA BIÇAK VE BIÇAK AĞIZLARIYLA DAHA EKONOMİK KESİMLER. ÖZEL BIÇAK AĞIZLARI FOLYO SENTETİK VE CAM ELYAF TIBBİ MALZEME GIDA MADDELERİ ZANAAT / DIY OTOMOBİL DOKUMACILIK HASSASİYET. KESİM.

Detaylı

ADB (AIR DISC BRAKES/HAVALI DISK FRENLERI) HATA ARAMASI İÇIN TEMEL ESASLAR. Bakınız 1. c)

ADB (AIR DISC BRAKES/HAVALI DISK FRENLERI) HATA ARAMASI İÇIN TEMEL ESASLAR. Bakınız 1. c) ADB (AIR DISC BRAKES/HAVALI DISK FRENLERI) HATA ARAMASI İÇIN TEMEL ESASLAR 1. Aşınma farkı 2. Zamanından önce oluşan aşınma 1. Fren kaliperi sıkıştı/kurallara uygun kaymıyor 1/6 temizleyin (lastik manşetlerde

Detaylı

LUPAMAT YAĞSIZ 40 BAR PET KOMPRESÖRÜ

LUPAMAT YAĞSIZ 40 BAR PET KOMPRESÖRÜ LUPAMAT YAĞSIZ 40 BAR PET KOMPRESÖRÜ LUPAMAT KOMPRESÖRÜN YENİ ÜRÜNÜ Our New Product PET Comperssor YAĞSIZ YÜKSEK BASINÇ PET KOMPRESÖRÜ LUPAMAT YAĞSIZ YÜKSEK BASINÇ PET KOMPRESÖRÜ HANGİ SEKTÖRLERDE KULLANILABİLİR

Detaylı

KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar

KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Eksenel yataklama türleri Yatak malzemeleri Hidrodinamik

Detaylı

BÖLÜM 6. ASFALT BETONU KAPLAMALARDA MEYDANA GELEN BOZULMALAR, NEDENLERİ VE İYİLEŞTİRİLMELERİ 6.1. Giriş Her çeşit kaplamada; -trafik etkisi -iklim

BÖLÜM 6. ASFALT BETONU KAPLAMALARDA MEYDANA GELEN BOZULMALAR, NEDENLERİ VE İYİLEŞTİRİLMELERİ 6.1. Giriş Her çeşit kaplamada; -trafik etkisi -iklim BÖLÜM 6. ASFALT BETONU KAPLAMALARDA MEYDANA GELEN BOZULMALAR, NEDENLERİ VE İYİLEŞTİRİLMELERİ 6.1. Giriş Her çeşit kaplamada; -trafik etkisi -iklim şartları - don etkisi - yol inşaatının uygun olmayan mevsimde

Detaylı

İÇTEN YANMALI MOTORLAR 2. BÖLÜM EK DERS NOTLARI

İÇTEN YANMALI MOTORLAR 2. BÖLÜM EK DERS NOTLARI İÇTEN YANMALI MOTORLAR 2. BÖLÜM EK DERS NOTLARI 1.Kısmi Gaz Konumunda Çalışan Benzin (OTTO) Motoru Şekil 1. Kısmi gaz konumunda çalışan bir benzin motorunun ideal Otto çevrimi (6-6a-1-2-3-4-5-6) Dört zamanlı

Detaylı

Geri dönüşsüz damperler

Geri dönüşsüz damperler X X testregistrierung Geri dönüşsüz damperler Tipi Ayarlanabilir durdurucu Ağır iş uygulamalarına yönelik Geri dönüşsüz damperler, sistem çalışır durumda değilken istenilen hava akış yönüne karşı istenmeyen

Detaylı

BÖLÜM#5: KESİCİ TAKIMLARDA AŞINMA MEKANİZMALARI

BÖLÜM#5: KESİCİ TAKIMLARDA AŞINMA MEKANİZMALARI BÖLÜM#5: KESİCİ TAKIMLARDA AŞINMA MEKANİZMALARI Kesici Takımlarda Aşınma Mekanizmaları Aşınma, kesicinin temas yüzeylerinde meydana gelen malzeme kaybı olarak ifade edilir. Kesici Takımlarda Aşınma Mekanizmaları

Detaylı

Online teknik sayfa PBS-RB100SG2SS0BMA0Z PBS BASINÇ SENSÖRLERI

Online teknik sayfa PBS-RB100SG2SS0BMA0Z PBS BASINÇ SENSÖRLERI Online teknik sayfa PBS-RB100SG2SS0BMA0Z PBS A B C D E F Resimler farklı olabilir Sipariş bilgileri Tip Stok no. PBS-RB100SG2SS0BMA0Z 6041615 Diğer cihaz modelleri ve aksesuar www.sick.com/pbs H I J K

Detaylı

SinterlenmişKarbürler. Co bağlayıcı ~ Mpa Sertlikliğini 1100 ⁰C ye kadar muhafaza eder Kesme hızları hız çeliklerine nazaran 5 kat fazladır.

SinterlenmişKarbürler. Co bağlayıcı ~ Mpa Sertlikliğini 1100 ⁰C ye kadar muhafaza eder Kesme hızları hız çeliklerine nazaran 5 kat fazladır. SinterlenmişKarbürler Co bağlayıcı ~ Mpa Sertlikliğini 1100 ⁰C ye kadar muhafaza eder Kesme hızları hız çeliklerine nazaran 5 kat fazladır. Seramikler 3 Katogoride Toplanır: 1) Alumina (Al2O3) 2) Alumina

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Helisel Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular:

Detaylı

Plastik Şekil Verme

Plastik Şekil Verme Plastik Şekil Verme 31.10.2018 1 HADDELEME Malzemeleri, eksenleri etrafında dönen iki silindir arasından geçirerek yapılan plastik şekil verme işlemine haddeleme denir. Haddeleme, plastik şekillendirme

Detaylı

KAYMALI YATAKLAR II: Radyal Kaymalı Yataklar

KAYMALI YATAKLAR II: Radyal Kaymalı Yataklar KAYMALI YATAKLAR II: Radyal Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Radyal yataklama türleri Sommerfield Sayısı Sonsuz Genişlikte

Detaylı

MİKRO ARK OKSİDASYON TEKNİĞİ

MİKRO ARK OKSİDASYON TEKNİĞİ MİKRO ARK OKSİDASYON TEKNİĞİ 1 MİKRO ARK OKSİDASYON İŞLEMİ Mikro Ark Oksidasyon İşleminin Tarihçesi Mikro ark oksidasyon (MAO) işlemi, yaklaşık 40 yıl önce Sovyetler Birliği'nde, önceleri akademik, sonraki

Detaylı

Hidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz

Hidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz Hidrostatik Güç İletimi Vedat Temiz Tanım Hidrolik pompa ve motor kullanarak bir sıvı yardımıyla gücün aktarılmasıdır. Hidrolik Pompa: Pompa milinin her turunda (dönmesinde) sabit bir miktar sıvı hareketi

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör. İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Helisel Dişli Çarklar Bu bölüm

Detaylı

ÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK

ÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK ÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK Dersin Amacı Çelik yapı sistemlerini, malzemelerini ve elemanlarını tanıtarak, çelik yapı hesaplarını kavratmak. Dersin İçeriği Çelik yapı sistemleri, kullanım

Detaylı

Mühendislik Makina ve Metalurji San. Tic. Ltd. Şti. Standart Elemanlar. www.ozyigit.com

Mühendislik Makina ve Metalurji San. Tic. Ltd. Şti. Standart Elemanlar. www.ozyigit.com Mühendislik Makina ve Metalurji San. Tic. Ltd. Şti. Standart Elemanlar www.ozyigit.com GRAFİTLİ KAYDIRMA ELEMANLARI Grafitli kaydırma elemanları: Taşıyıcı ana yapısı genlikle yüksek dayanımlı bronz olan,

Detaylı

YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Hidromekanik ve Hidrolik Makinalar Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Kompresör Deneyi Çalışma Notu

YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Hidromekanik ve Hidrolik Makinalar Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Kompresör Deneyi Çalışma Notu YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Hidromekanik ve Hidrolik Makinalar Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Kompresör Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: E1 Blok Hidromekanik ve Hidrolik Makinalar Laboratuvarı

Detaylı

EMEA Aftermarket Press Event Aftermarket Basın Toplantısı, June 17, 2009 Türkiye, 12 Kasım Turbo Hakkında Fundamentals Genel Bilgiler

EMEA Aftermarket Press Event Aftermarket Basın Toplantısı, June 17, 2009 Türkiye, 12 Kasım Turbo Hakkında Fundamentals Genel Bilgiler EMEA Aftermarket Press Event Aftermarket Basın Toplantısı, June 17, 2009 Türkiye, 12 Kasım 2009 Turbo Hakkında Fundamentals Genel Bilgiler Gündem Turbo nedir? Turbo nasıl çalışır? İç Parçalar ve Fonksiyonları

Detaylı

PÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION)

PÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION) PÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION) Püskürtme şekillendirme (PŞ) yöntemi ilk olarak Osprey Ltd. şirketi tarafından 1960 lı yıllarda geliştirilmiştir. Günümüzde püskürtme şekillendirme

Detaylı

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi:

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi: Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi Deneyin Tarihi:13.03.2014 Deneyin Amacı: Malzemelerin sertliğinin ölçülmesi ve mukavemetleri hakkında bilgi edinilmesi. Teorik Bilgi Sertlik, malzemelerin plastik

Detaylı

REMA. TIP TOP REMASCREEN Eleme Sistemleri. Endüstriyel sektör için yüksek performanslı eleme çözümleri

REMA. TIP TOP REMASCREEN Eleme Sistemleri. Endüstriyel sektör için yüksek performanslı eleme çözümleri REMA TIP TOP REMASCREEN Eleme Sistemleri Endüstriyel sektör için yüksek performanslı eleme çözümleri REMA TIP TOP REMASCREEN Eleme Sistemlerinin Avantajları 1. Avantaj 2. Avantaj Servis Ömrü Yüksek aşınma

Detaylı

MAKİNE ELEMANLARINA GİRİŞ

MAKİNE ELEMANLARINA GİRİŞ MAKİNE ELEMANLARINA GİRİŞ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU Makineler 2 / 30 Makineler: Enerjiyi bir formdan başka bir forma dönüştüren, Enerjiyi bir yerden başka bir yere ileten,

Detaylı

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. Mil-Göbek Bağlantıları Soruları 1. Mil-göbek bağlantılarını fiziksel esasa göre sınıflandırarak her sınıfın çalışma prensiplerini açıklayınız. 2. Kaç çeşit uygu kaması vardır? Şekil ile açıklayınız. 3.

Detaylı

CoroMill QD. Yüksek güvenlikli kanal frezeleme

CoroMill QD. Yüksek güvenlikli kanal frezeleme CoroMill QD Yüksek güvenlikli kanal frezeleme Kanal frezelemedeki ana zorluk, özellikle derin ve dar kanallar işlenirken genelde talaş boşaltmadır. CoroMill QD içten kesme sıvısına sahip türünün ilk kesicisidir.

Detaylı

Ağır tipler için BF motor parçaları MAN TGA 2866/2876

Ağır tipler için BF motor parçaları MAN TGA 2866/2876 Ağır tipler için BF motor parçaları MAN TGA 2866/2876 Dizel motorlar için geniş yedek parça programı Motorservice Grubu Tek elden kalite ve servis Motorservice Grubu, Rheinmetall Automotive şirketinin

Detaylı

Metal Yüzey Hazırlama ve Temizleme Fosfatlama (Metal Surface Preparation and Cleaning)

Metal Yüzey Hazırlama ve Temizleme Fosfatlama (Metal Surface Preparation and Cleaning) Boya sisteminden beklenilen yüksek direnç,uzun ömür, mükemmel görünüş özelliklerini öteki yüzey temizleme yöntemlerinden daha etkin bir biçimde karşılamak üzere geliştirilen boya öncesi yüzey temizleme

Detaylı

Online teknik sayfa. PBSH-CB2X5SHGEFD5A0Z PBS Hygienic BASINÇ SENSÖRLERI

Online teknik sayfa. PBSH-CB2X5SHGEFD5A0Z PBS Hygienic BASINÇ SENSÖRLERI Online teknik sayfa PBSH-CB2X5SHGEFD5A0Z PBS Hygienic A B C D E F H I J K L M N O P Q R S T Resimler farklı olabilir Ayrıntılı teknik bilgiler Özellikler Ortam Basınç türü Ölçüm mesafesi Aşırı direnç dayanımı

Detaylı

PVD SPUTTERING. Cr 3+ Cr 6+ GREEN TECHNOLOGY NEW ERA OF CHROME COATING

PVD SPUTTERING. Cr 3+ Cr 6+ GREEN TECHNOLOGY NEW ERA OF CHROME COATING PVD SPUTTERING NEW ERA OF CHROME COATING GREEN TECHNOLOGY Cr 3+ Cr 6+ KOLZER PVD İŞLEMİ FİZİKSEL BUHAR BİRİKTİRME PVD Prosesi ile Krom Kaplama, uygulama yapılacak yüzeye istenen mekanik özellikleri kazandırırken,

Detaylı

www.muhendisiz.net Basınç Ayar Supabının Çalışması :

www.muhendisiz.net Basınç Ayar Supabının Çalışması : DPA TİP YAKIT POMPALARI Distiribitör yakıt pompalarının en büyük özeliği ;yakıtı bir Distiribitör gibi motor ateşleme sırasına göre ve eşit miktarlarda enjökterlere gönderilmesidir. Teknik avantajı da

Detaylı

pozisyon ve markalama metninde değişim yapılabilir.

pozisyon ve markalama metninde değişim yapılabilir. Tablalı Markalama Sistemi NetMarker NetMarker Kompakt yapılı tablalı Markalama Sistemi Yaratıcı (inovasyon) ve network kabiliyetine sahip CNC- tablalı markalama sistemi NetMarker yüksek markalama kalitesinin

Detaylı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı 1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında

Detaylı

MİLLER ve AKSLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU

MİLLER ve AKSLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU MİLLER ve AKSLAR MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU Miller ve Akslar 2 / 40 AKS: Şekil olarak mile benzeyen, ancak döndürme momenti iletmediği için burulmaya zorlanmayan, sadece eğilme

Detaylı

AKSLAR ve MİLLER. DEÜ Makina Elemanlarına Giriş Ç. Özes, M. Belevi, M. Demirsoy

AKSLAR ve MİLLER. DEÜ Makina Elemanlarına Giriş Ç. Özes, M. Belevi, M. Demirsoy AKSLAR ve MİLLER AKSLAR MİLLER Eksenel kuvvetlerde her iki elemanda çekmeye veya basmaya zorlanabilirler. Her iki elemanda içi dolu veya boş imal edilirler. Eksen durumlarına göre Genel olarak düz elemanlardır

Detaylı

27.10.2011. Plastik Şekil Verme MAK351 İMAL USULLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI

27.10.2011. Plastik Şekil Verme MAK351 İMAL USULLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI Plastik Şekil Verme MAK351 İMAL USULLERİ Doç.Dr. Turgut GÜLMEZ İTÜ Makina Fakültesi Metal parçaların şeklinin değiştirilmesi için plastik deformasyonun kullanıldığı büyük imalat yöntemleri grubu Genellikle

Detaylı

AKSLAR ve MİLLER. DEÜ Mühendislik Fakültesi Makina Müh.Böl.Çiçek Özes. Bu sunudaki bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir.

AKSLAR ve MİLLER. DEÜ Mühendislik Fakültesi Makina Müh.Böl.Çiçek Özes. Bu sunudaki bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. AKSLAR ve MİLLER Bu sunudaki bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. AKSLAR MİLLER Eksenel kuvvetlerde her iki elemanda çekmeye veya basmaya zorlanabilirler. Her iki elemanda içi dolu veya boş imal edilirler.

Detaylı

SIZDIRMAZLIK Sİ S STEMLER İ İ Vedat Temiz

SIZDIRMAZLIK Sİ S STEMLER İ İ Vedat Temiz SIZDIRMAZLIK SİSTEMLERİ Vedat Temiz Sızdırmazlık Kavramı Sızdırmazlık problemi en genel halde ortak bir sınırı bulunan, iki farklı ortam arasındaki akışkan ş akışının ş kontrol edilebilmesi olarak tarif

Detaylı

BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER Günümüzde bara sistemlerinde iletken olarak iki metalden biri tercih edilmektedir. Bunlar bakır ya da alüminyumdur. Ağırlık haricindeki diğer tüm özellikler bakırın

Detaylı

MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1

MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 Toleranslar ve Yüzey Kalitesi Doç. Dr. Ali Rıza Yıldız 1 BU DERS SUNUMUNDAN EDİNİLMESİ BEKLENEN BİLGİLER Tolerans kavramının anlaşılması ISO Tolerans Sistemi Geçmeler Toleransın

Detaylı

PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler. Plastik Şekil Verme

PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler. Plastik Şekil Verme PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ Doç.Dr. Murat VURAL İTÜ Makina Fakültesi 1 1. Plastik Şekil Vermeye Genel Bakış 2. Plastik Şekil Vermede Malzeme Davranışı 3. Plastik Şekil Vermede

Detaylı

RULMANLAR YUVARLANMALI YATAKLAR-I. Makine Elemanları 2. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering

RULMANLAR YUVARLANMALI YATAKLAR-I. Makine Elemanları 2. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering Makine Elemanları 2 YUVARLANMALI YATAKLAR-I RULMANLAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu Bölümden Elde Edilecek Kazanımlar Yuvarlanmalı Yataklamalar Ve Türleri Bilyalı Rulmanlar Sabit Bilyalı Rulmanlar Eğik

Detaylı

Online teknik sayfa. FLOWSIC150 Carflow HACIMSEL DEBI ÖLÇÜM CIHAZLARI

Online teknik sayfa. FLOWSIC150 Carflow HACIMSEL DEBI ÖLÇÜM CIHAZLARI Online teknik sayfa FLOWSIC150 Carflow A B C D E F H I J K L M N O P Q R S T Sipariş bilgileri Tip FLOWSIC150 Carflow Stok no. Talep üzerine Uygulama yeri ve müşteri gereklilikleri doğrultusunda kullanılacak

Detaylı

katalitik konvertör (S.C.R.) Iveco

katalitik konvertör (S.C.R.) Iveco IVECO KALİTESİNE YAKINDAN BAKIŞ N 3 katalitik konvertör (S.C.R.) Iveco AVANTAJLAR orijinal olmayan egzost sistemi RİSKLER Iveco SCR Katalitik Egzost Sistemleri mükemmel performansı garanti eder. Taklit

Detaylı

TEKNİK KILAVUZ : QUARD VE QUEND SOĞUK ŞEKİLLENDİRİLMESİ

TEKNİK KILAVUZ : QUARD VE QUEND SOĞUK ŞEKİLLENDİRİLMESİ TEKNİK KILAVUZ : QUARD VE QUEND SOĞUK ŞEKİLLENDİRİLMESİ Distributed by Duferco 1. Giriş Quard, aşınmaya dayanıklı çelik ve Quend, yüksek dayanımlı çelik en iyi soğuk şekillendirme performansı için geliştirilmiştir.

Detaylı

Online teknik sayfa FLOWSIC60 AKIŞ HIZI ÖLÇÜM CIHAZI

Online teknik sayfa FLOWSIC60 AKIŞ HIZI ÖLÇÜM CIHAZI Online teknik sayfa FLOWSIC60 A B C D E F H I J K L M N O P Q R S T Sipariş bilgileri Tip FLOWSIC60 Stok no. Talep üzerine Uygulama yeri ve müşteri gereklilikleri doğrultusunda kullanılacak cihazın özellikleri

Detaylı

Hidrolik-Pnömatik. Hazırlayan: Öğr. Gör. Aydın ÖZBEY

Hidrolik-Pnömatik. Hazırlayan: Öğr. Gör. Aydın ÖZBEY Hidrolik-Pnömatik Basınçlandırılmış akışkanın, mekanik özelliklerini, davranışlarını, kuvvet iletiminde kullanılmasını, akışkanın hareket ve kontrolünü inceleyen bilime hidrolik ya da pnömatik denir. Hidrolikte

Detaylı

METAL KESİM ŞERİT TESTERELERİ

METAL KESİM ŞERİT TESTERELERİ METAL KESİM ŞERİT TESTERELERİ Busatec leri temel olarak özel alaşımlı çelikten oluşan iki bileşenli bir malzemedir. Son derece esnek, yaklaşık 50 HRC taşıyıcı malzeme ile HSS malzemenin elektro kaynak

Detaylı

Traktör Ön Lastikleri TR-20 TR-25 TR-300 TR-35 TR-40 TR-50. Traktör Arka Lastikleri TR-330. Radyal Traktör Lastikleri TR-110 TR-120 TR-130 TR-140

Traktör Ön Lastikleri TR-20 TR-25 TR-300 TR-35 TR-40 TR-50. Traktör Arka Lastikleri TR-330. Radyal Traktör Lastikleri TR-110 TR-120 TR-130 TR-140 Traktör Ön Lastikleri TR-20 TR-25 TR-30 TR-35 TR-40 TR-50 TR-55 TR-60 Traktör Arka Lastikleri TR-60 TR-65 TR-300 TR-330 Radyal Traktör Lastikleri TR-110 TR-120 TR-130 TR-140 Römork Lastikleri SM-160 SM-200

Detaylı

PERFORMANS İYİLEŞTİRİCİ KATKILAR. WÜRTH ün yüksek kaliteli katkı ürünleri aracınızı korur, bakımını sağlar ve performansını arttırır.

PERFORMANS İYİLEŞTİRİCİ KATKILAR. WÜRTH ün yüksek kaliteli katkı ürünleri aracınızı korur, bakımını sağlar ve performansını arttırır. PERFORMANS İYİLEŞTİRİCİ KATKILAR WÜRTH ün yüksek kaliteli katkı ürünleri aracınızı korur, bakımını sağlar ve performansını arttırır. 1 KORUMA, BAKIM VE YÜKSEK PERFORMANS İÇİN WÜRTH SİZE EN İYİSİNİ SUNAR!

Detaylı

3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI. 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1

3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI. 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1 3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1 KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI Kabartılı direnç kaynağı, seri imalat için ekonomik bir birleştirme yöntemidir. Uygulamadan yararlanılarak, çoğunlukla

Detaylı

Silindir Arýzalarý Çalýºma sonucu silindir yüzeyleri aºýnma, parlaklýk, pörtüklenme, çizik, çatlak

Silindir Arýzalarý Çalýºma sonucu silindir yüzeyleri aºýnma, parlaklýk, pörtüklenme, çizik, çatlak SÝLÝNDÝRLER Silindirlerin Yapým Özellikleri Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi KUªÇU Silindir bloklarý, dökme demir ya da alüminyum alaºýmýndan yapýlýrlar. Dökme demirin içine, korozyon ve aºýnmaya karºý

Detaylı

DIKKAT. Geri besleme oranları Maks. %65 Maks. %25 Maks. %50 (kademeli yük için) Maks. %30 (homojen çalışma için) Diğer

DIKKAT. Geri besleme oranları Maks. %65 Maks. %25 Maks. %50 (kademeli yük için) Maks. %30 (homojen çalışma için) Diğer 1/5 SERVICEINFORMATION BENZINLI VE DIZEL MOTORLARIN EGZOZ GAZI RESIRKÜLASYON SISTEMLERINDE HATA ARAMA Egzoz gazı resirkülasyonu (EGR), zararlı madde azaltması için onaylanmış ve test edilmiş bir yöntemdir:

Detaylı

GEMİ SİSTEMİ VE DEVRELERİ. Prof.Dr.Adnan Parlak

GEMİ SİSTEMİ VE DEVRELERİ. Prof.Dr.Adnan Parlak GEMİ SİSTEMİ VE DEVRELERİ Prof.Dr.Adnan Parlak GEMİ SİSTEMİ VE DEVRELERİ Tatlı Su Devresi (F/W) Deniz Suyu Devresi(S/W) Yağlama Yağı Devresi (L/O) Yakıt Devresi (F/O ve D/O) Balast-Yangın Devresi Hidrofor

Detaylı

Geri dönüşsüz damperler

Geri dönüşsüz damperler ,1 X X testregistrierung Geri dönüşsüz damperler Tipi Ayarlanabilir durdurucu Ağır iş uygulamalarına yönelik Geri dönüşsüz damperler, sistem çalışır durumda değilken istenilen hava akış yönüne karşı istenmeyen

Detaylı

Sürekli Döküm Tesisleri için Yataklama Çözümleri

Sürekli Döküm Tesisleri için Yataklama Çözümleri Sürekli Döküm Tesisleri için Yataklama Çözümleri Ç e l i k v e N o n F e r r o M e t a l l e r Tek Kaynaktan Mükemmel Uyumlu Yataklama Çözümleri Schaeffler Endüstri Grubu, güçlü INA ve FAG markaları ile

Detaylı

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVAR DERSİ. Yakıt Püskürtme Sistemleri Deneyi

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVAR DERSİ. Yakıt Püskürtme Sistemleri Deneyi BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVAR DERSİ Yakıt Püskürtme Sistemleri Deneyi Laboratuvar Tarihi: Laboratuvarı Yöneten: Laboratuvar Yeri: Laboratuvar Adı: Öğrencinin Adı-Soyadı

Detaylı

Eksenel pistonlu üniteler kendinden emişlidir. Bununla beraber bazı özel durumlarda emiş tarafı alçak basınçla beslenir.

Eksenel pistonlu üniteler kendinden emişlidir. Bununla beraber bazı özel durumlarda emiş tarafı alçak basınçla beslenir. Hidrolik devreler Hidrolikte 3 değişik devre vardır. o o o Açık hidrolik devreler Kapalı hidrolik devreler Yarı kapalı hidrolik devreler Açık ve kapalı çevrimli devreler aşağıda detaylı olarak anlatılacaktır.

Detaylı

Dr. Fatih AY. Tel: 0 388 225 22 55 ayfatih@nigde.edu.tr

Dr. Fatih AY. Tel: 0 388 225 22 55 ayfatih@nigde.edu.tr Dr. Fatih AY Tel: 0 388 225 22 55 ayfatih@nigde.edu.tr Düzlemsel Güneş Toplayıcıları Vakumlu Güneş Toplayıcıları Yoğunlaştırıcı Sistemler Düz Toplayıcının Isıl Analizi 2 Yapı olarak havası boşaltılmış

Detaylı

Kalıp Yapımı I / 2016

Kalıp Yapımı I / 2016 Ürün Yenilikleri Kalıp Yapımı I / 2016 Şimdi sanal marketimizden sipariş verin! www.meusburger.com 0,02 mm paralellik ile ısı yalıtım plakası Standart optimize edilmiş ısı yalıtım plakaları»» 0,02 mm paralellik

Detaylı

Bölüm 2 Kirletici Maddelerin Oluşumu

Bölüm 2 Kirletici Maddelerin Oluşumu Egzoz Gazları Emisyonu Prof.Dr. Cem Soruşbay Bölüm 2 Kirletici Maddelerin Oluşumu İstanbul Teknik Üniversitesi Otomotiv Laboratuvarı İçerik Motorlu taşıtlarda kirletici maddelerin oluşumu Egzoz gazları

Detaylı

Konveyör bant izleme. Bu çeviri doğrulanmadı. En yüksek güvenlik ve ekonomi için konveyör bantları

Konveyör bant izleme. Bu çeviri doğrulanmadı. En yüksek güvenlik ve ekonomi için konveyör bantları Konveyör bant izleme Bu çeviri doğrulanmadı. En yüksek güvenlik ve ekonomi için konveyör bantları Maksimum güvenlik ve verimlilik Bir konveyör bandının tüm bileşenleri aşınma, dinamik yük veya sadece birçok

Detaylı