Temel Kavramlar - Teknik Terimler

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Temel Kavramlar - Teknik Terimler"

Gülistan Ertuğ
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İTFAİYECİLİK VE YANGIN GÜVENLİĞİ İTFAİYECİLİĞE GİRİŞ Temel Kavramlar - Teknik Terimler Öğretmen: Güngör Uzun

2 Acil Aydınlatma: Normal aydınlatmanın çalışmadığı, kaçış/tahliye sırasında sağlanan aydınlatmadır.

3 Acil Müdahale Ekibi: Acil bir duruma ilk müdahale için önceden sayısı, tipi ve görevi belirlenerek listelenmiş araç-gereç ve personel sayısıdır.

4 Akkorlaşarak yanma: Alevlenmeksizin ancak yanan bölümünden ışık yayan katı haldeki bir malzemenin yanmasıdır.

5 Alev: Gaz fazında, ışık yayılması şeklinde görülen yanma bölgesidir.

6 Alevlenmek: Işık yayılması ile birlikte gaz halinde yanma olayının meydana gelmesidir.

7 Arınma: İtfaiyecinin maruz kaldığı kimyasal veya diğer kirleticilerin belirli bir güvenlik sınırının altına indirilmesi veya tamamen uzaklaştırılması işlemidir.

8 Atlama yastığı: Yüksekten atlayan kişinin herhangi bir zarar görmemesi için kullanılan, hava vs. ile şişirilebilen yumuşak teçhizattır.

9 Baca etkisi: Sıcak gaz ve dumanın düşey kanal veya baca içinde meydana gelen konveksiyon akımları etkisiyle yukarı doğru itilmesidir.

10 Basınçlı kaçış yolu: Yangının (duman, gaz veya alev) kaçış yoluna sıçramasını önlemek için binanın diğer kısımlarına oranla devamlı veya yangın sırasında fazla basınç uygulanan güzergahtır.

11 Cüruf: Tam yanmanın olması veya olmaması halinde, tam veya kısmi erime sonucunda artık olarak toplanmış katı maddelerdir.

12 Doğrudan mücadele yöntemi: Yeni çıkmış, yakından müdahaleye imkan veren yangına direkt olarak yapılabilen ve uygun araç-gereçlerle yangının hemen kenarından itibaren yangın söndürme şeridi açılması veya yangın üzerine toprak, su, su-kimyasal madde karışımlarının atılması şeklinde yapılan söndürme işlemidir.

13 Dozimetre: Belirli bir zamanda bir insan tarafından emilen iyonize radyasyon miktarını ölçmeye yarayan personel cihazıdır.

14 Duman: Yanmadan dolayı ortaya çıkan katı ve/veya sıvı parçacıkların havadaki gözle görülebilir süspansiyonudur.

15 Duman dedektörü: Yanma sonucunda ortaya çıkan katı ve/veya sıvı partikülleri algılayan sensördür.

16 Duman egzoz aspiratörü: Yangın durumunda dumanı ve sıcak gazları çıkarmak için kullanılan aspiratör olup hareketli (yangın ekibinin getirdiği) ve sabit (bina içerisinde) olabilmektedir.

17 Dumansız yanma: Bir malzemenin görünür şekilde ışık vermeksizin ve genel olarak sıcaklıktaki artışla ve/veya gaz çıkararak meydana gelen yavaş yanma durumudur.

18 Ekip başı: Yangın söndürme çalışmalarına katılan ekibin başında bulunan ve yapılan işleri sevk ve idare eden kişidir.

19 Gönüllü itfaiyeci: Maddi karşılık beklemeksizin yangınla mücadele çalışmalarında görev alan kişidir.

20 Güvenlik alanı: Kişilerin yangın tehlikesinden uzak oldukları alandır.

21 Hortum: Bez, lastik-bez, kauçuk ve plastikten üretilen, su, köpük toz vb. söndürücüleri taşıyıp transfer etmekte kullanılan çeşitli kalınlık ve uzunluktaki yangın söndürme malzemesidir.

22 Islak borulu sistem: Korozyona dayanıklı malzemeden üretilmiş olup, içinde sürekli ve basınçlı yangın suyu bulunan boru devresidir.

23 Işıma: Herhangi bir ısı kaynağından yayılan çeşitli dalga boylarındaki ışınlarla enerjinin taşınmasıdır.

24 İntikal süresi: Bir yangın veya acil durum ihbarının alındığı andan itibaren gerekli araç-gereç ve personelinin olay mahalline ulaşıncaya kadar geçen süredir.

25 İtfaiye: Yerleşim yerleri, sanayi bölgeleri, özel veya resmi kuruluşların kendi bünyesinde oluşturdukları, çıkması olası yangın, kaza ve her türlü doğal afetlerle mücadele etmek üzere, araç-gereç ve personelle donatılmış kuruluşlardır.

26 İtfaiyeci: Görevleri itibarı ile idari ve teknik yönden, söndürme, kurtarma, koruma, ilk yardım ve yangına müdahale çalışmalarını bizzat yürüten her türlü teçhizatla donatılmış personeldir.

27 Kaçış yolu: Binanın herhangi bir yerinden çıkışa kadar olan güzergahtır.

28 Kayma direği: İtfaiyecilerin, itfaiye istasyonunun üst katından alt katına hızla kayarak inmelerini sağlayan sabit ve yüzeyi pürüzsüz bir direktir.

29 Kekleşme: Kuru kimyevi toz maddenin belli bir sıcaklıkta rutubetle reaksiyona girerek pütür pütür olması ve akıcılık özelliğini kaybetmesi durumudur.

30 Kimyasal madde koruyucu elbise: Tümüyle kimyasal maddelere dayanıklı malzemeden yapılmış elbise.

31 Kimyasal olay ünitesi: Oldukça geniş çapta kimyasal olaylara müdahale etmek için özel koruyucu teçhizatlara sahip, arındırma ünitesi ve ölçüm cihazlarına sahip araçtır.

32 Köpük: Köpük sıvısından mekanik olarak elde edilen, yağ veya sudan daha düşük yoğunlukta, düşey veya yatay yüzeylere kuvvetle yapışabilen, yanan sıvının üzerinde bir örtü meydana getirerek havanın yanma ortamı içerisine girmesini ve ısınma ile oluşan gazların dışarıya çıkmasını engelleyen, bu özelliklerini uzun süre devam ettirebilen, küçük kabarcıklardan meydana gelen kararlı bir kütledir.

34 Köpük aracı: Deposunda köpük konsantresi taşıyan, yangına köpük püskürtebilecek teçhizata sahip söndürme aracıdır.

35 Köpük jeneratörü: Köpük sıvısı/çözeltisini hava ile karıştırıp püskürterek kabarmasını sağlayan cihazdır.

36 Kuru kimyasal toz: Yangınla mücadele operasyonları için kullanılan kuru kimyevi tozlar normal olarak ABC" tipidir katı, yanıcı sıvıların ve gaz yangınlarında ve elektrik orijinli yangınlarda etkilerini gösterirler. Kuru kimyevi toz yangınla oksijen moleküllerinin arasına girerek gruplaşmaların oluşmasını engellemek için kullanılır.

38 Lans: Yangın hortumlarının ucuna takılan, kolayca tutulabilen, söndürücünün çıkışını kontrol edilebilecek özellikte yapılmış, hızlı açma ve kapama özellikleri de bulunan söndürme gerecidir.

39 Nozul: Söndürücünün püskürtülmesini sağlayan ve hortum ucuna takılan lansın diğer adıdır.

40 Oksitleyici: Diğer maddelerin oksitlenmesine veya yanmasına neden olabilecek kimyasal element veya bileşiğe denir.

41 Otomatik yangın algılama ve alarm sistemi: Bir yangını otomatik olarak algılayan, uyarı ve alarm sistemini devreye sokan cihazlar gurubudur. (Dedektörler, kontrol paneli vb.)

42 Otomatik yangından korunma teçhizatı: Duman kapıları, duman damperleri, duman fanlarının kontrollü ve otomatik söndürme tesisatı gibi yangının kontrol altına alınmasını ve yangınla mücadeleyi sağlayan sistemdir.

43 Parlama: Yoğun ısıdan dolayı ışık verir hale gelme. (Akkorlaşma)

44 Patlama: Ani sıcaklık veya basınç veya her ikisi ile birlikte ortaya çıkan ani ayrışma reaksiyonudur.

47 Projektör: Yangın söndürme çalışmaları sırasında ortamın aydınlatılması için sabit veya seyyar olarak kullanılabilen aydınlatma aracıdır.

48 Sevk ve idare merkezi: Yangın ihbarını alan, söndürme ekiplerini yangın mahalline sevk eden ve yangının seyrini takip eden operatörün çalıştığı, haberleşme ve kayıt sistemlerinin bulunduğu bölümdür.

49 Soğutma: Yangının söndürülmesinden sonra geride kalan kalıntıların içindeki köz, kor gibi tekrar yanmaya neden olabilecek ısı kaynaklarının suyla ıslatılması işlemidir.

50 Solunum cihazı: Sınırlı sürelerle, solunamayan atmosfer şartlarında itfaiyecinin nefes almasını sağlayan, tüp, sırtlık, maske ve bağlantı elemanlarından oluşmuş teçhizattır.

51 Söndürme maddesi: Yangın söndürme özelliği bulunan sıvı gaz veya kuru toz halindeki maddelerdir.

52 Söndürme prensibi: Yangını kaynağında; oksijen, ısı veya yanıcı maddeyi ortadan kaldırmak suretiyle yok etmeyi planlamaktır.

53 Sprinkler sistem: Tavanda bulunan boru sistemi ile bu boruların uç kısmına monte edilebilen kilit sistemi camdan yapılmış, çalışma sıcaklıkları farklı otomatik veya elle çalıştırılabilen, yağmurlama ile yangın söndürme sistemidir.

54 Su sisi: Suyun yüksek basınç altında ve çok ince parçacıklar halinde, hızlı bir şekilde ısıyı absorbe etmesi, dumanı dışarı atması ve su zararlarının en aza indirilmesi amacıyla bir nozuldan püskürtülmesidir.

55 Tahliye planı: Kaçış yolları ve güvenlik alanlarının belirtildiği, davranış ve hareket kuralları ile yangın sırasında hazır bulunan kişilerin yapması gerekli çalışmaları kapsayan plandır.

57 Tutuşmak: Dahili veya harici ısı kaynağı uygulanarak yanmanın başlamasıdır.

58 Verici hortum: Genellikle pompanın çıkış ucundan başlayarak basınçlı suyu ulaştırmakta kullanılan hortumdur.

59 Yanma: Yanabilir bir malzemenin ısı yardımı ile oksijenle birleşmesi sonucu ortaya çıkmış ekzotermik reaksiyondur.

60 Yangın: Yanma olayının zaman ve mekan olarak kontrol edilememiş bir şekilde yayılmasıdır.

65 Yangın alarm verme noktası: Otomatik yangın algılama ve alarm sisteminin manuel olarak çalıştırılmasını sağlayan aygıttır.

66 Yangın battaniyesi: Küçük çaplı ateşleri söndürebilmek için özel olarak tasarlanmış örtüdür.

67 Yangın bölmesi: Yapılarda meydana gelebilecek yangınlarda diğer bölümlerin ve yapıların etkilenmesini önlemek için yapılmış ve beklenen sürede yangına dayanıklı duvarlarla çevrili olan bölmedir.

68 Yangından korunma: Yangının, yapı ve insanlar üzerindeki tehlikesini azaltmak amacıyla tespit edilen önlemlerin uygulanması, çıkabilecek yangının söndürülmesi veya yayılmasına engel olan düzenlemelerdir.

69 Yangın asansörü: Acil durumlarda makinesi, güç kaynakları ve komuta tertibatı yalnızca yangın söndürme ekipleri tarafından kullanılabilen, binanın cephesinde veya yangına dayanıklı yapı bölümleriyle çerçevelenmiş korunmuş olarak binada bulunan asansördür.

Benzer belgeler

İTFAİYEDE KULLANILAN YANGIN SÖNDÜRME ARAÇ-GEREÇ VE MALZEMELRİN TANITIMI, KULLANIMI VE BAKIMI D- LANSLAR VE MALZEMELRİN TANITIMI, KULLANIMI VE BAKIMI

İTFAİYEDE KULLANILAN YANGIN SÖNDÜRME ARAÇ-GEREÇ VE MALZEMELRİN TANITIMI, KULLANIMI VE BAKIMI D- LANSLAR VE MALZEMELRİN TANITIMI, KULLANIMI VE BAKIMI D- LANSLAR Yangına su gönderilmesinde kullanılan hortumlardan gelen suyun yangına işlemek için hortumun ucuna takılan ve basınçlı suyu sıkıştırmak yoluyla daha fazla basınçla verilmesini sağlayan bakır,