GÜMRÜK VE T CARET BAKANI SAYIN HAYAT YAZICI NIN 2014 MAL YILI BAKANLIK BÜTÇES TBMM PLAN VE BÜTÇE KOM SYONU SUNUMU

Transkript

1 GÜMRÜK VE T CARET BAKANI SAYIN HAYAT YAZICI NIN 2014 MAL YILI BAKANLIK BÜTÇES TBMM PLAN VE BÜTÇE KOM SYONU SUNUMU NDEK LER I- A- EN KOLAY, EN GÜVENL T CARET B- BAKANLIK TE LAT YAPISI C- NSAN KAYNA IMIZ D- YEN B NAMIZDA H ZMETE BA LADIK E- MEVZUAT ÇALI MALARIMIZ F- GÜMRÜK VE T CARET KONSEY II- GÜMRÜKLER A- GÜMRÜK KAPILARIMIZ B- GÜMRÜKLER ZDE YEN UYGULAMALAR 1- Yeni Özet Beyan Uygulamas 2- Ortak Transit 3- zl Geçi Hatt Uygulamas 4- Onaylanm Ki i Statüsü 5- Yetkilendirilmi Yükümlü Statüsü 6- zl Kargo Ta mac C- GÜMRÜKLERDE DEVAM EDEN PROJELER Z 1- Farkl Kurumlara Gitmeye Son; Tek Pencere Sistemine Geçiyoruz 2- Gümrüklerde Kâ ts z Beyan Dönemi 3- Tek Durak 4- Ortak Kap 5- Yolcu lemlerinde Geli meler: Var Öncesi Yolcu Bildirimi 6- Gümrük ve Ticaret Veri Ambar Sistemi ve Veri De imleri D- GÜMRÜK LEM SÜRELER VE HAT ORANLARI E- DI T CARET STAT ST KLER F- ARAÇ ve YOLCU STAT ST KLER G- BAKANLI IMIZ TARAFINDAN DI T CARET LEMLER NDE TAHS L ED LEN VERG LER 1

2 H- VE ÇOK TARAFLI LER 1- pek Yolu Giri imi 2- Kervansaray Projesi - F KR VE SINA MÜLK YET HAKLARINI KORUYORUZ J- GÜMRÜK LABORATUVARLARININ MODERN ZASYONU K- UZLA MA MÜESSESES L- KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE 1- Uyu turucu Madde Kaçakç 2- Tütün ve Tütün Mamulleri ile Alkollü çki Kaçakç 3- Çay Kaçakç 4- Akaryak t Kaçakç 5- Akaryak t Kaçakç yla Mücadele için Özel Ekip Kuruyoruz 6- Kaçakç lar Kamuoyuna lan Ediyoruz 7- Kaçakç kla Mücadelede leri Teknoloji Kullan yoruz 8- Nakit kontrolleri ile ilgili yap lan faaliyetler 9- Dedektör Köpekler 10-ALO 136 M- TASF YE H ZMETLER III- CARET A- Ç T CARET 1- Ticari Hayat Yeniden ekillendiriyoruz 2- Hukuki Altyap Tamaml yoruz 3- Anonim irketlerin Tamam Denetim Kapsam na Al yoruz 4- Gayrifaal irketlerin K sa Yoldan Tasfiyesi Çal malar z Devam Ediyor 5- Ticaret Sicil Kay tlar Elektronik Ortamda Tutuyoruz 6- Ticaret Sicilinde Edindi imiz Tecrübeleri Di er Ülkelerle Payla yoruz 7- Tarladan Sofraya Ticarette Güven 8-Ürün Künyesi ile Sebze ve Meyveler Kimlik Kazan yor 9-Depolara Lisans, Ürünlere Bereket Geliyor 10-Yeni Bir Yat m Arac Do uyor 11-Elektronik Ticaretin Hukuki Altyap Olu turuyoruz. 2

3 12-Perakende Ticareti Bütüncül Bir Yakla mla Düzenliyoruz. 13-Ustal k Belgesi Sorununu Çözüyoruz. 14-Oda ve Borsalar n Seçim lemlerinde ve Üye Faaliyet Kodlar nda Önemli Yenilikleri Hayata Geçirdik. 15-KOB lere Kredi Kolayl Getirdik B- TÜKET HAKLARI 1- Tüketicileri Daha leri Seviyede Korumaya Yönelik Tedbirler Al yoruz 2- Tüketici Hakem Heyetleri 3- Piyasa Gözetimi ve Denetimi Faaliyetleri 4- Reklam Kurulu Faaliyetleri 5-Belge Uygulamas 6-Tüketici Bilgi Sistemi (TÜB S) 7-Tüketici Konseyi 8-Tüketici Ödülleri 9-Tüketicinin Korunmas yla lgili AB ve Di er Uluslararas Kurum ve Kurulu larla li kiler C-ESNAF VE SANATKÂRLARIMIZ 1-ESDEP Kazan mlar 2-Esnaf ve sanatkârlar n AB programlar ndan faydalanmas kolayla rmaya yönelik çal malar yap ld 3-Esnaf ve sanatkârlar za yönelik yeni bir te vik ve destek sistemi (ESDES) kurulmas çal malar z devam ediyor 4-Esnaf ve Sanatkârlar Bilgi Sistemi ESB S 5-Esnaf ve Sanatkârlar ûras D-KOOPERAT FLER 1-Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Plan (TÜKOSEP) Yürürlü e Koyarak Uygulamas na Ba lad k 2-Kooperatiflerin Desteklenmesi Program (KOOP-DES) Hayata Geçirdik 3-Kooperatif Bilgi ve Denetim Sistemi Projesi (KOOP-B S) 4-Tar m Sat Kooperatiflerinde Yeni Bir Dönem Ba latt k 3

4 5-Kredi Kefalet Kooperatifleri ile Ekonominin K lcal Damarlar Canl Tutuyoruz 6-Kooperatiflerin Kurulu lemlerini Kolayla rd k 7-Yeni Tür Kooperatifleri Hayata Geçiriyoruz IV-REKABET KURUMU 4

5 GÜMRÜK VE T CARET BAKANI SAYIN HAYAT YAZICI NIN 2014 MAL YILI BAKANLIK BÜTÇES TBMM PLAN VE BÜTÇE KOM SYONU SUNUMU 07 KASIM 2013 I- Say n Ba kan, Plan ve Bütçe Komisyonu nun De erli Üyeleri, Hepinizi sayg yla selaml yorum Mali Y Bütçe Kanunu Tasar kapsam nda Gümrük ve Ticaret Bakanl n n bütçesini sunmak ve bu vesile ile Bakanl k faaliyetleri, hedefleri hakk nda bilgi vermek üzere huzurlar zda bulunmaktay m. Gümrük idareleri; bir ülkenin di er dünya ülkelerine kar egemenlik haklar n tescil edildi i ve ticari faaliyetlere yön veren kurumlard r. Bakanl z bünyesinde ticaret ile gümrüklerin birle mesi; haks z rekabetin önlenmesi, maliyetlerin dü ürülmesi, ticaretin etik kurallar çerçevesinde yap lmas, tüketici haklar n korunmas bak ndan son derece verimli çal malar ve uygulamalar yapmay mümkün k lm r. Yurt d ndan ba layarak ülkemizdeki nihai tüketiciye ula an arz zincirinin tüm halkalar, bu yap lanma ile birbirine ba lanm r. A- EN KOLAY, EN GÜVENL T CARET Bakanl k olarak hedefimiz; Türkiye nin, ticaretin en kolay ve en güvenli yap ld ülke olmas sa lamakt r. Ülkemizdeki 3 milyonu a n ticari i letme, 1 trilyon dolar n üzerinde mal ve hizmet üretmektedir. 400 milyar dolara yakla an d ticaretimiz, gümrük kap lar zdan gerçekle tirilmektedir. 76 milyon tüketicimiz, bu mal ve hizmetlerden faydalanmaktad r. S rlar zdan her y l milyonlarca insan ve araç, giri ve ç yapmaktad r. Tüm bunlarla ilgili i lemler ve süreçler Bakanl zca takip edilmekte, güvenli ve kolay ticaretin yol alaca kanallar, h zla ve büyük bir titizlikle in a edilmektedir. Gümrük ve Ticaret Bakanl ayn zamanda Hükümetimizin 2023 hedeflerini gerçekle tirmede kilit öneme sahiptir. Türkiye nin küresel bir aktör olmas sa lamak üzere ticaret erbab güçlendiriyoruz. Ticaretin her alanda daha kolay ve daha güvenli yap lmas için yeni enstrümanlar geli tiriyoruz. Sistemlerin i leyi ini düzenliyor, varsa aksakl klar ortadan kald yoruz. Bürokrasiyi azaltacak yeni projeler geli tiriyor ve uyguluyoruz. 5

6 Bunlar yaparken, dünyadaki en iyi uygulamalar n Türkiye de olmas gerekti i anlay yla, küresel düzeyde rekabet eden i dünyam n rekabet gücünü art rmak üzere en iyi uygulamalar Türkiye nin gümrük ve ticaret i lemlerine uyarl yoruz. Hizmet etti imiz kesimlerle i birli i yap yor, isti arelerde bulunuyoruz. Bili im sistemlerini yöneti im sistemlerine entegre ediyoruz. Böylece etkin, verimli ve de er odakl bir sistem olu turuyoruz. nsan odakl ve insana güvenin esas oldu u bir düzeni yerle tiriyoruz. B- BAKANLIK TE LAT YAPISI Bakanl n merkez te kilat nda; 9 Genel Müdürlük, 7 Ba kanl k, 2 Mü avirlik ve 1 Özel Kalem Müdürlü ü olmak üzere toplam19 hizmet birimi yer almaktad r. Bakanl z ta ra te kilat nda ise 16 Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlü ü bulunmaktad r. Bölge Müdürlüklerine ba olarak; 43 ü deniz hudut kap, 26 s kara hudut kap (3 ü ayn zamanda demiryolu hudut kap r), 11 i hava hudut kap, 7 si demiryolu hudut kap (3 ü ayn zamanda kara hudut kap r), 9 u serbest bölge ve 62 si iç gümrük olmak üzere 155 Gümrük Müdürlü ü, 29 Gümrük Muhafaza Kaçakç k ve stihbarat Müdürlü ü, 23 Tasfiye letme Müdürlü ü, 6 Laboratuvar Müdürlü ü 81 ilimizde Ticaret l Müdürlükleri bulunmaktad r. Bakanl n görevleri aras nda; Gümrük politikas belirlemek ve uygulamak özellikle gümrük rejimleri, gümrük vergilerinin tahsili i lemlerini yürütmek, Kaçakç önlemek, izlemek ve soru turmak, bu amaçla gümrüklü yer ve sahalarda kamu düzenini korumak dâhil gerekli tüm tedbirleri almak, Gümrük i lemleriyle ilgili verilerin risk analizine tabi tutulmas ile sonradan kontrol i lemlerini yürütmek, Gümrük Kanunu na göre tasfiye i lemlerini gerçekle tirmek, ç ticaret politikalar belirleyerek di er kurumlar ile i birli i içerisinde ticaret politikas n uygulanmas temin etmek, Do rudan tüketiciye sunulan ürünler ile ilgili piyasa gözetimi ve denetimi gerçekle tirmek, 6

7 Ülke genelinde 81 il ve 892 ilçede bulunan toplam 975 Tüketici Sorunlar Hakem Heyeti nin koordinasyonunu sa lamak, Esnaf ve sanatkârlar ile kooperatifçili e ili kin politikalar ilke ve hedefleri belirleyerek ilgili hizmetleri yürütmek yer almaktad r. C- NSAN KAYNA IMIZ Bakanl z istihdam politikas ; de im ve geli ime aç k, nitelikli ve donan ml, uzmanl k esas na dayal, etik de erleri özümsemi ve bilgi teknolojisinden yararlanan personel istihdam etmek ve yeti tirmektir. Bakanl zda Kas 2013 Tarihi itibariyle (17 Sözle meli personel ve 158 çi dâhil olmak üzere) 14 bin 876 personel görev yapmaktad r. Bunlar i merkezde istihdam edilmektedir. Personelimizin 12 bin 447 si yani %85 i yüksekö renim ve üstü itime sahiptir. %57 si 10 ldan az hizmet süresine sahip, %41 i 30 ya alt genç ve dinamik personelden olu maktad r. Geçen y ldan bu yana gümrük kap lar zda görevli personelimiz ortak bir üniformayla hizmet vermektedir. Böylece herkes gümrük görevlilerini tan makta ve vatanda lar z aç ndan ileti im daha kolay ve rahat olmaktad r. Di er ülkelerle ili kilerin yo unlu u ve d ticaret hacmindeki art a paralel olarak 15 Gümrük Mü aviri, 5 Gümrük Ata esi olmak üzere 20 yurt d kadro olu turduk. Bakü, Berlin, Kahire, Moskova, Washington, Astana, Brüksel (AB Nezdinde), Bükre, Lefko e, Pekin, Seul ve Sofya da Mü avirlik; Batum, Erbil ve Urumiye de Ata elik kadrolar z bulunmaktad r. u anda Washington, Moskova, Berlin, Bakü ve Kahire de Gümrük Mü avirlerimiz görev yapmaktad r. Gümrük Mü avirlerimiz; yurtd nda ya ayan vatanda lar n, yurtd nda bulunan Türk firmalar n ve Türkiye ye gelecek yabanc ülke vatanda lar n gümrük konular ndaki soru ve sorunlar na cevap ve çözümler üretmek, ayn zamanda bulunduklar ülke ile Türk Gümrük mevzuat ve uygulamalar hakk nda ilgilileri bilgilendirmekle mükelleftirler. D- YEN B NAMIZDA H ZMETE BA LADIK Bakanl z, Haziran 2013 tarihi itibariyle Eski ehir Yolu ndaki yeni hizmet binam zda faaliyetlerini yürütmektedir. Toplam 57 bin 737 metrekare kullan m alan na sahip binam zda; geli mi bilgisayar, uydu ve telekonferans sistemleri bulunmaktad r. Daha önce 4 ayr yerde ve 6 farkl binada hizmet veren Bakanl k birimlerinin yeni binaya ta nmas ile; evrak ak ndaki zaman kayb önlenmi, birimler aras ndaki ileti im ve koordinasyon en 7

8 üst düzeyde sa lanm, verimlilik ve i etkinli i artm, güvenli in tesisi kolayla r. Yeni hizmet binam z içerisinde dünya standartlar nda, TIER 3 sertifikasyonuna sahip bir veri merkezi in a edilmi tir. Bu veri merkezi için yüksek standartlarda sunucular, veri depolama cihazlar ve a ileti im cihazlar al narak Bakanl z bili im alt yap için sa lam bir temel at lm r. Esenbo a Havaliman yolu üzerinde yer alan E itim Hizmet Binam z da 2013 içerisinde faaliyete ba lam r. E itim merkezinde; 8 derslik, 2 bilgisayar s, 1 yabanc dil s, 3 kursiyer grup çal ma odas, 1 konferans salonu, 1 kütüphane, aç k ve kapal spor salonlar, 150 ki ilik kafeterya ve yemekhane bulunmaktad r. Yeni itim merkezimizin kapasitesi 500 ki idir ve 200 ki ilik yatakhanesi bulunmaktad r. Bakanl n sundu u hizmetler konusunda vatanda lar n soru ve ikâyetlerine cevap veren, 7 gün 24 saat çal an bir ça merkezimiz vard r. Bu merkeze ubat 2012-Kas m 2013 tarihleri aras nda gelen ça say dir. E- MEVZUAT ÇALI MALARIMIZ Gümrük ve Ticaret mevzuat nda, günün de en artlar na ve Bakanl z hizmetlerinden yararlananlar n ihtiyaçlar na uygun olarak gerekli de iklikler yap lmaktad r. Ayr ca, Avrupa Birli i mevzuat na uyum yükümlülü ümüz çerçevesinde de Topluluk gümrük mevzuat nda yap lan de iklikler ile uyumlu olarak mevzuat z güncellenmektedir. Bu ba lamda; Bakanl z taraf ndan 2013 y ilk 10 ay nda 5 Kanun, 6 Bakanlar Kurulu Karar, 34 Yönetmelik, 36 Genelge, 40 Tebli ve 56 yönerge olmak üzere, toplam 177 mevzuat düzenlemesi yürürlü e konmu tur. F- GÜMRÜK VE T CARET KONSEY Bakanl za gümrük ve iç ticaret politikalar n olu turulmas ve uygulanmas ile ilgili olarak görü bildirmek ve bu konularda ara rma ve çal malar yapmak, gümrük ve iç ticaret politikalar na ekonomik sistemdeki tüm aktörlerin ortak kat ve i birli i ile objektif esaslara göre yön vermek ve katk sa lamak amac yla bir dan ma organ niteli inde Gümrük ve Ticaret Konseyi ni kurduk. Gümrük ve Ticaret Konseyi, çal malar nda uluslararas geli meleri, dünya ticaretindeki e ilimleri ve ülke ko ullar gözetecek, kat mc a ve ortak akla dayanan uzla may esas alacak, de imi ve yenilikleri öngörerek, sonuç odakl, analizlere dayal çal ma kültürünü benimseyecek bir yap olacak. Ülkemizin 2023 hedefleri do rultusunda "yenilikçi yakla m ve uygulamalarla ülkemizi, gümrük hizmetlerinin ve ticaretin en kolay ve en güvenli yap ld, 8

9 dünyan n say ticaret merkezlerinden biri haline getirme" vizyonuyla yola ç kan Bakanl z, Gümrük ve Ticaret Konseyi çat alt nda payda lar ile birlikte olu turaca sinerjiden güç alarak hedeflerine daha h zl ula acakt r. Genel Kurul, cra Kurulu ve Çal ma Komisyonlar ndan olu acak olan Gümrük ve Ticaret Konseyi nin Genel Kurulu 2014 y n ilk ay nda toplanacak olup, Çal ma Komisyonlar n ekillendirilmesine ili kin ön haz rl k çal malar son amas na gelmi bulunmaktad r. II- GÜMRÜKLER A- GÜMRÜK KAPILARIMIZ Dünyada ticaretin de en artlar, ülke olarak bizim de durmaks n de memizi, geli memizi, idari ve fiziki yap modernize etmemizi gerekli lmaktad r. Gümrük hizmetlerini çok daha h zl ve etkin bir ekilde sürdürmek için ihtiyaç duyulan yerlerde yeni gümrük kap lar aç yor ve mevcut kap lar yeniliyoruz. Bu kapsamda; tüm s r gümrük kap lar z modernize edilmektedir. Avrupa n n en büyük gümrük kap lar ndan biri olan Kap kule ba ta olmak üzere, Gürbulak, Habur, Sarp, Hamzabeyli, Cilvegözü, psala ve Nusaybin gümrük kap lar, modern tesislere kavu turulmu tur. ld r/akta, Dilucu, Esendere ve Kap köy gümrük kap lar ile Halkal Gümrük daresinin yenilenmesi için uygulama sözle mesi imzalanm r. Dereköy, Karkam, Akçakale, Yaylada, Öncüp nar, Pazarkule, Türkgözü Gümrük Kap lar n ise Yap- let-devret modeliyle yenileme çal malar devam etmektedir. Son derece önemli olan ile Erenköy Lojistik Merkezi olu turulmas yolunda arsa temini çal malar h zla devam ediyor. Bu kapsamda, Halkal Gümrük daresinin temel atma töreni 17 Eylül 2013 tarihinde yap lm, Ç ld r/akta gümrük kap n temel atma töreni de 16 Kas m 2013 tarihinde yap lacakt r. Halkal Gümrük daresi ile Ç ld r/akta gümrük kap n 2014 y içinde hizmete aç lmas planlanmaktad r. Halkal Gümrü ü, yeni tesislerine ta nmas ile bütün ithalat ve ihracat gümrük hizmetlerinin topluca kar lanaca bir lojistik üs haline gelecektir. 25 Ocak 2013 tarihli Resmi Gazete de yay mlanan 2013/4222 say Bakanlar Kurulu Karar ile; 9

10 Hakkâri- emdinli de Derecik Gümrük Müdürlü ü, Hakkâri-Çukurca da Üzümlü Gümrük Müdürlü ü, rnak-uludere de Gülyaz Gümrük Müdürlü ü, rnak ta Aktepe Gümrük Müdürlü ü, Ni de Gümrük Müdürlü ü, r Gümrük Müdürlü ü, Halkal Gar Gümrük Müdürlü ü kurulmu tur. Ayr ca, Gürcistan la Muratl da (Artvin) hudut kap aç lmas konusunda anla ma imzalanm, 31 A ustos 2013 tarihli Resmi Gazetede yay mlanan 2013/5249 say Bakanlar Kurulu Karar ile Muratl Gümrük Müdürlü ü kurulmu tur. Aç lmas planlanan yeni kap lar z, Bakanl z ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i (TOBB) i birli inde yap-i let-devret modeliyle ve ülkemize mali bir yük getirmeden, modern tesisler eklinde in a edilerek halk n hizmetine sunulacakt r. Bu suretle modernize edilen ve faaliyete geçen 8 gümrük kap n toplam yat m tutar olan Türk Liras bütçe d finansman kayna sa layan Yap- let-devret modeli ile gerçekle tirilmi ve hizmete aç lm r. Uygulama Sözle meleri imzalanan 4 gümrük kap z ile 1 lojistik merkezimiz de, ayn finansman modeli kullan larak bütçeye do rudan bir yük getirmeksizin yapt lmaktad r. Bölge ekonomisine ve d ticaret erbab na katk ve kolayl k sa lanmas amac yla kurulan yeni gümrük müdürlüklerimizin mevcut durumlar öyledir: Ni de Gümrük Müdürlü ü kurulmu olup, hizmet binas n fiziki imkânlar tamamland nda faaliyete ba layacakt r. Kars Gümrük Müdürlü ü hizmet binas tespiti yap lm bu yerin kiralamas ve hizmete haz r hale getirilmesine ili kin i lemler tamamlanmak üzeredir. r Gümrük Müdürlü ü nün hizmet verece i arazisi için yer tespiti yap lm, söz konusu yerin Bakanl za tahsisi istenilmi tir. Yüksekova Gümrük Müdürlü ü hizmet binas için yer tahsisi sa lanm, hizmet binas yap na ili kin süreç devam etmektedir. B- GÜMRÜKLER ZDE YEN UYGULAMALAR Gümrük ve Ticaret Bakanl olarak önceli imiz, yasal ticareti kolayla rmakt r. Yasal ticaretin kolayla lmas ; yasad ticaretle daha etkin mücadele edilmesine, gümrük i lemlerinden kaynaklanan formalitelerin 10

11 azalt lmas na, buna ba olarak da gümrük i lem maliyetlerinin minimum düzeye indirilmesine imkân sa lamaktad r. Bakanl k olarak hedefimiz; tüm gümrük i lemleri aç ndan maliyetleri dü ürmek, k rtasiyecili i bertaraf etmek ve i lem süresini azaltarak e yan n bir an önce nihai var noktas na ula mas sa lamakt r vizyonundaki ekonomik hedefler ancak bu ekilde sa lanaca ndan uluslararas platformda gümrük alan ndaki Bakanl k çal malar n ço unlu u, elektronik sistemleri esas alan ve s r geçi lerini h zland ran projeler ve faaliyetler esas al narak yürütülmektedir. 1- Yeni Özet Beyan Uygulamas Yasal ticaretin kolayla lmas na yönelik hedefimiz do rultusunda 1 Ocak 2012 de ba latt z Özet Beyan uygulamas beklenen sonuçlar vermektedir. ya ve ta ta ili kin bilgilerin, e yan n ülkemize gelmesinden önce elektronik ortamda al nmaya ba land Yeni Özet Beyan Uygulamas kapsam nda, hava ve deniz yolunda 2013 y n ilk 10 ay nda adet özet beyan, araç Türkiye Gümrük Bölgesine gelmeden önce verilmi tir. Kâ t maliyetinin tamamen ortadan kalkt bu uygulama ile e yan n geli inden önce risk analizi yap labilmekte ve i lem sürelerinin k salmas yla lojistik gecikmelerden kaynakl maliyetlerde azalma sa lanmaktad r. Hava ve denizyolunda 2013 y nda kullan lan özet beyan n, kâ t gerekmeksizin sadece elektronik ortamda düzenlenmesi, sektör aç ndan y ll k yakla k TL lik maliyet tasarrufu sa lanm r. Emniyet ve güvenlik amaçl risk analizi özet beyan a amas nda yap laca ndan, beyanname a amas nda bu amaçla k rm hatta yönlendirmede azalma olmas ve böylelikle ithalattaki %25 düzeyindeki k rm hat oran önemli oranda dü ürmeyi hedeflemekteyiz. Dolay yla, yeni özet beyan uygulamas yla d ticaret operasyon maliyetlerinde, elleçlenen konteyner say n sadece %1 i dü ünüldü ünde, y ll k olarak ilk etapta toplam 38 milyon TL maliyet azalmas sa lanacakt r. lgili kurumlarla i birli i içerisinde zamanla konteynerlerin %1 i yerine %5 inde operasyon maliyetlerinin azalmas durumunda 195 milyon TL; bu oran n zaman içerisinde %10 a ç kar lmas halinde ise ticaret erbab n e yas n al na ula lmas nda 380 milyon TL maliyet azalmas sa lanacakt r. lemlerin h zlanmas ndan dolay demuraj ve ardiye ücretlerinde meydana gelecek dü sayesinde girdi maliyetlerinde azalma olmaktad r. Ayr ca, 11

12 üretim sürecinde kullan lacak girdi, ekonomiye bir an önce kazand lmak suretiyle yat m ortam n iyile tirilmesine katk sa lanmaktad r. öyle ki; Türkiye limanlar nda 2012 y nda elleçlenen 7,2 milyon konteynerin ilk etapta %1 inde dahi liman bekleme sürelerinde 1 günlük zaman tasarrufu sa land nda ticaret erbab için maliyetler 3,6 milyon TL tutar nda azalm olacakt r. 2- Ortak Transit 1 Aral k 2012 tarihi itibar yla Ülkemiz Ortak Transit Sözle mesine taraf olmu, ta mac k sektörü aç ndan Avrupa Birli ine entegrasyonumuz sa lanm r. Ortak Transit Rejimi sayesinde, Türkiye den Avrupa Birli i (AB) ve EFTA ülkelerine, AB ve EFTA ülkelerinden ise Türkiye ye yönelik ta malarda tek beyan ve tek teminat ile i lem yap labilmektedir. Ülkemizin Sözle meye taraf olmas ; gerek gümrük idarelerine gerekse ta mac lara transit i lemlerinde maliyet, h z ve etkin kontrol alanlar nda önemli avantajlar sa lamaktad r. Türkiye, AB ye tam üye olmamas na ra men transit lemleri aç ndan AB üyesi bir ülke gibi i lem yapabilmektedir. Ülkemizin Ortak Transit Sözle mesi ne taraf olmas ile birlikte ta mac lar z, AB ülkeleri ve EFTA (Avrupa Serbest Ticaret Birli i) ülkelerine yönelik ta malarda, belge maliyeti olmaks n ve alternatiflerine göre daha dü ük maliyetle, tek bir teminat kullanarak, daha k sa zamanda transit i lemini gerçekle tirmektedir. Sistem, Türkiye ile birlikte 33 ülke taraf ndan kullan lmaktad r. Tüm i lemler elektronik sistem üzerinden yürütüldü ünden, ta mac k sektörü için önemli bir rekabet avantaj sa lanmakta ve i dünyam n y ll k 270 milyon TL civar nda maliyet avantaj kazanmas öngörülmektedir. Ortak Transit Rejiminde nakliyecimiz, gerek Türk gümrük idarelerinde; gerekse AB ve EFTA ülkeleri gümrük geçi lerinde daha az bürokrasi ile kar la makta, ayr ca ta mac, elektronik beyan her a amas nda izleyip ta man n gerçekle ip gerçekle medi ini takip edebilmektedir. Bu ba lamda, 31 Ekim 2013 tarihi itibar yla, ortak transit uygulamas kapsam nda, AB ve EFTA ülkelerinden ülkemize yap lan ta malar n say e yakla rken, Ülkemizden AB ve EFTA ülkelerine yap lan ta ma say e ula r ve bu rakamlar her geçen gün artmaktad r. Ortak transit uygulamas kapsam nda birden fazla ortak transit i leminde kullan labilen kapsaml teminat sisteminden 31 Ekim 2013 tarihi itibar yla, 48 firma yararlanm r. Bu kapsamda yakla k TL tutar ndaki teminat mektubu ile kamu alaca güvence alt na al nm r. 12

13 Ortak Transit uygulamas yla birlikte transit i lemlerinin elektronik ortama ta nmas ve NCTS nin TIR karnesi kullan n yerini almas sayesinde; ta mac lar za y ll k ortalama 57 milyon Avroluk bir tasarruf sa lanmas beklenmektedir. Bunun yan s ra araç bekleme ve geçi lerde h zlanma nedeniyle de TIR lar n Avrupa ülkelerine gidi -dönü sürelerinde 3 günlük zaman tasarrufunun sa lanmas öngörülmektedir. TIR Elektronik Ön Beyan Sistemi (TIR-EPD) ile TIR karnesi kullanan ta lara araç henüz gümrük idaresine gelmeden beyanda bulunabilme imkân sa lanm r. 2 Nisan 2012 tarihi itibariyle sistem üzerindeki çal malar tamamlam ve TIR-EPD, 5 Haziran 2012 tarihinde Cenevre de protokol imzalanmas ile öncelikle transit ve ithalat ta malar için yürürlü e girmi tir. Sistemin ihracat ta malar da kapsayacak ekilde geni letilmesi çal malar 5 Haziran 2013 tarihi itibar yla tamamlanm, kullan n te vik edilmesi için sektöre gerekli bildirimler yap lm r. Di er taraftan, TIR Sistemi nin güvenli ve etkin i leyi ine katk sa layan TIR- EPD nin hayata geçirilmesiyle, IRU Ba kanl k Divan ve TIR Sistemi sigortac lar n uygun bulmalar sonucunda, beher TIR Karnesi için azami teminat miktar 1 Temmuz 2013 tarihi itibar yla ABD Dolar ndan Avroya ç kar lm r. Bu sistem ile gümrük memurlar nca manuel olarak yap lan TIR Karnesi veri giri leri ortadan kalkmakta, i lemlerin h zlanmas nedeniyle s rlardaki bekleme süreleri azalmakta ve önemli bir zaman tasarrufu sa lanmaktad r y nda adet TIR Karnesinin i lem gördü ü hususu da göz önüne al nd nda; söz konusu sistemin nakliye sektörüne zaman tasarrufu sa lamas n yan s ra bekleme sürelerinden kaynaklanan maliyetlerde de azalma sa lamaktad r. Karayolu ta mac aç ndan ele al nd nda, Türkiye, TIR karnesi ve TIR sisteminin en büyük kullan r. Uluslararas kefalet sistemini yürüten IRU taraf ndan aç klanan rakamlara göre her y l kullan lan ortalama 3 milyon TIR karnesinin, en az i tek ba na Türk firmalar taraf ndan kullan lmaktad r. 3- zl Geçi Hatt Uygulamas Ticareti kolayla ran, s rlardaki bekleme süreleri ve dolay yla nakliye maliyetlerini azaltan en güncel uygulamalar zdan biri de nakliyecilerimiz için yürürlü e konulan H zl Geçi Hatt Uygulamas d r. Bu uygulamadan TIR kullanan Elektronik Ön Bildirim Sistemini kullanarak ön bildirimde bulunan nakliyecilerimiz yararlanabilmektedir. Bu uygulama sayesinde, nakliyecilerimiz tescil i lemlerini, s r kap lar nda kendileri için ayr lm özel peronlar kullanarak, veri giri i ile süre kaybetmeden, eskiye oranla en az %50 daha k sa sürede 13

14 tamamlayabilmektedirler. Bu uygulama Kap kule S r Kap zda aktif olarak yürütülmekte, belli bir program dâhilinde di er önemli s r kap lar za da yayg nla lacakt r. 4- Onaylanm Ki i Statüsü Onaylanm ki i statüsü; gümrük i lemlerinde ciddi veya mükerrer gümrük mevzuat ihlali bulunmayan, belirli bir d ticaret hacmine veya sabit sermaye yat na sahip, mali yeterlili i tasdik edilmi ki ilere gümrüklerde beklemenin azalt lmas ve i lemlerin kolayla lmas için gümrük i lemlerinde sa lanan kolayl klard r. Eylül 2013 itibar yla; güvenilirlik artlar sa layan ticaret erbab na Onaylanm Ki i Statüsü verdik. Onaylanm Ki i Statü Belgesi sahibi firmalar, toplam ithalat n ve ihracat n %55,12 sini gerçekle tirmektedirler. Milyon $ OKSB F RMALARININ DI T CARETTEK PAYI OKSB RMALAR TÜM RMALAR OKSB RMALAR TÜM RMALAR OKSB RMALAR THALAT HRACAT TOPLAM TÜM RMALAR Kaynak: GÜVAS 5- Yetkilendirilmi Yükümlü Statüsü Yetkilendirilmi Yükümlü; gümrük yükümlülüklerini yerine getiren, düzenli kay t tutan, mali yeterlilik, emniyet ve güvenlik standartlar na sahip bulunan, kendi oto kontrolünü yapabilen firmalara gümrük i lemlerinde birtak m kolayl k ve imtiyazlar tan yan uluslararas bir statüdür. 10 Ocak 2013 tarihli Resmi Gazetede yay mlanarak ayn gün yürürlü e giren Gümrük lemlerinin Kolayla lmas Yönetmeli i ile uygulamaya konmu tur. Bu uygulama sayesinde ticaret erbab za; hracatta Yerinde Gümrükleme, zinli Gönderici ile daha az ve öncelikli muayene kolayl klar ba ta olmak üzere pek çok basitle tirilmi ve h zland lm usullerle zaman ve maliyet tasarrufu kazand lmaktad r. 14

15 Ekim 2013 itibariyle, artlar sa layan üçü ta, üçü ihracatç olmak üzere toplamda 6 firmaya Yetkilendirilmi Yükümlü Sertifikas verilmi tir. Bu uygulamayla ithalatta da yeni bir dönemi ba lat yoruz: 2014 y nda Yetkilendirilmi Yükümlü Statüsü kapsam nda thalatta Yerinde Gümrükleme ve zinli Al uygulamalar n hayata geçiriyoruz. Bu konuda Gümrük lemlerinin Kolayla lmas Yönetmeli i De iklik Tasla haz rlanarak kamuoyuyla payla lm r. Mevzuat çal malar n tamamlanmas müteakip ilgili gümrük personeli ve firmalar için, bilgilendirme ve tan m faaliyetleri yap lacakt r. Ayr ca bu uygulamalardan faydalanacak firmalar için gümrük vergilerinin tahsilat n ertelenmesi yönünde de çal malar yap lmaktad r. thalatta yerinde gümrükleme; ithalat e yas n gümrük i lemleri, firman n kendi tesislerinde yap larak ithalat e yas iç gümrü e getirilmeden do rudan firman n tesislerine sevk edilebilmesidir. E ya muayenesinin gerekli oldu u s rl durumlarda ise gümrük memuru firman n tesislerinde denetim yapacakt r. Yetkilendirilmi Yükümlü Uygulamas çerçevesinde bir di er yeni uygulama zinli Gönderici dir. zinli gönderici yetkisi; ta firmalar n, ta yacaklar yan n gümrükleme i lemlerinin gümrük sahas nda de il, kendi tesislerinde yap lmas na imkân tan maktad r. thalat için izinli al yetkisi ile ilgili çal malar devam etmektedir. Yetkilendirilmi yükümlü sertifikas sahiplerinin gelecekte sahip olaca bir di er kolayl k ise, zinli Al yetkisidir. Bu yetki ile birlikte ithalatta yerinde gümrükleme iznine sahip ithalat e yas var gümrük müdürlü üne sunulmaks n, do rudan yetki sahibi ta taraf ndan kendi tesislerine veya ithalatta yerinde gümrükleme yetkisine sahip ki inin tesislerine ta nabilecektir. 6- zl Kargo Ta mac zl kargo ta mac yoluyla gelen e yan n gümrük i lemlerinin daha h zl ve güvenli yap lmas ve vatanda za e yas n daha az maliyetle ve daha k sa sürede teslim edilmesini mümkün k lmak üzere gerekli çal malar tamamlanm r. Bu amaca yönelik yeni düzenleme sonras nda, e yan n kargo uça n geli i öncesinde elektronik beyan n verilmesi mümkün hale getirilmi tir. Bu sayede yan n gümrük i lemleri çok daha k sa sürede tamamlanmakta ve vatanda a daha erken teslimi mümkün olmaktad r. zl kargo gönderilerinin firmalarca tasnifinde otomasyon zorunlu hale getirilmi tir. E yan n tasnifinden önce risk analizi yoluyla muayene hatt, elektronik olarak belirlenmekte, böylece, bir yandan h zl kargo e yas n gümrük i lemleri zlan rken, di er taraftan gümrük kontrolünün etkinli i artmaktad r. 15

16 C- GÜMRÜKLERDE DEVAM EDEN PROJELER Z 1- Farkl Kurumlara Gitmeye Son; Tek Pencere Sistemine Geçiyoruz 2012/6 say Ba bakanl k Genelgesi ile sistemin kurulmas na ili kin koordinasyon görevi Bakanl za verilmi ve bu kapsamda çal malara ba lanm, payda kurumlar ile görü meler yap larak i ak lar haz rlanm r. Tek Pencere Sistemi ile ithalat ve ihracat i lemleri için kamu kurumlar ndan izin ve onay alma zorunlulu u bulunan yükümlülerin, bu yükümlülüklerini bir noktadan ba vuru yaparak ve ba vurular n yan tlar bir noktadan alarak yerine getirmeleri sa lanacakt r. Tek Pencere sisteminde hedeflerimiz öyledir: Kaynaklar n daha etkin kullan, Belge kontrollerinin sistem taraf ndan yap larak, kontrollerde verimlili inin ve etkinli inin art lmas, Verinin mükerrer sunulmas n ve kullan n önüne geçilmesi, Belgede sahtecili in önlenmesi, Gümrük i lemlerinin takip edilebilirli inin art larak, daha effaf hale getirilmesi, lemlerin sadele tirilmesi, kolayla lmas ve daha h zl tamamlanmas, Beyanname kontrol süresinin azalt lmas, Ticaret erbab n zaman ve parasal maliyetlerinin azalt lmas r. 2- Gümrüklerde Kâ ts z Beyan Dönemi Gümrük idaresince güvenilirli i onaylanm firmalar n ihracat i lemlerinde, yetkilendirilmi yükümlü kapsam ndaki mükelleflerin ise bütün i lemlerinde gümrük idaresine kâ t ortam nda herhangi bir belge ibraz etmeksizin, gümrük beyannamesini elektronik ortamda gümrü e göndermeleri ve gümrük idarelerine gelmeksizin gümrük i lemlerini tamamlamalar sa lanm r. Bu uygulama ile D ticaret erbab n, gümrük i lemlerini gümrü e gelmeksizin kendi ofisinden yapabilmeleri imkân sa lam, Gümrüklerde i yo unlu u ve beklemeler azalm, Gümrük i lemlerinin arac z yap lmas sa lanm, K rtasiyecilik azalt lm, Gümrük i lem maliyetleri minimize edilmi 16

17 Böylece firmalar n rekabet güçlerinin artt lmas na destek sa lanm r. 3- Tek Durak Tek Durak; gümrüklü sahada faaliyet gösteren tüm kurum ve kurulu lar n fiziki olarak tek bir noktada toplanmas, ticaret erbaplar n muhataplar ile kurum ve kurulu lar gümrüklü saha içerisinde farkl yerlerde de il tek bir noktada bulu mas sa layan uygulamad r. Uygulama ile e yaya ili kin gümrüklü saha içerisinde yap lan kontrollerin daha h zl ve etkili yap lmas hedeflenmektedir. Özellikle kara kap lar ndaki çok a amal kay t ve kontrol sürecinin pasaport kontrolü ve vergi ve benzeri mali yükümlülüklerin ödenmesi dahil- tek a amaya indirilerek kara s r kap lar ndaki yo unlu un azalt lmas ve s r geçi lerinin h zland lmas amaçlanmaktad r. Halihaz rda projenin yürütülmesi çal malar kapsam nda, Bakanl z idari kay tlar n tekle tirilmesi, UBAK kontrollerinin iç gümrüklere al nmas, kantar bilgilerinin elektronik ortama al nmas, TIR-EPD uygulamalar n yayg nla lmas, GÜMKART n kullan n mesai d sürede de kullan lmas ve gümrüklü sahada faaliyet gösteren kurum ve kurulu larca kullan lan sistemlerin Bakanl z elektronik sistemleri ile entegrasyonu çal malar yürütülmektedir. 4- Ortak Kap Ortak Kap Projesi; ülkemiz ile kom u ülkenin kara gümrük kap lar nda yap lan, gümrük kontrollerinin tek a amal hale getirilmesidir. Öngörülen yap da, ülkesi s r gümrük idaresi taraf ndan gümrük kontrollerinin yap lmamas, kontrollerin giri ülkesi s r gümrük idaresince yap larak ç ülkesi s r gümrük idaresine gönderilmesi ve ç s r gümrük idaresince yap lacak kontrol sonucuna istinaden ihracat ve transit i leminin sonland lmas hedeflenmektedir. Genellikle ihraç e yas n var ülkesinde kontrolü ile yetinilmesi esas na dayanmaktad r. Bu kapsamda, Türkiye ile Gürcistan aras nda Kara Hudut Kap lar n Ortak Kullan Anla mas tarihinde yürürlü e girmi tir. Anla maya uygun olarak, s r kap lar n ortak kullan hedeflenmektedir. Projenin 2014 y n ilk yar nda hayata geçirilmesi öngörülmektedir. 5- Yolcu lemlerinde Geli meler: Var Öncesi Yolcu Bildirimi Havayolu firmalar ndan yolcu bilgilerinin elektronik ortamda al narak, ihbarl ve riskli yolcular n takip ve denetiminin yap lmas na yönelik Var Öncesi Yolcu Bildirimi Projesine ili kin çal malar z devam etmektedir y nda bu projenin bitirilmesi ile yurtd ndan gelen tüm yolcular n bilgilerine uçak alana 17