AKOFiS GÜMRÜK KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN. Halkla İlişkiler Başkanlığı

Transkript

1 GÜMRÜK KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN Halkla İlişkiler Başkanlığı

2 Değerli; TA K D İ M Ana Kademe, Kadın Kolları, Gençlik Kolları MKYK üyemiz, Bakan Yardımcımız, Milletvekilimiz, Ana Kademe, Kadın Kolları, Gençlik Kolları İl Başkanımız ve Belediye Başkanımız; AK Parti Genel Merkez Halkla İlişkiler Başkanlığımız bünyesinde faaliyet gösteren AKOFİS Asistan Programı, iktidarımızın devrim niteliğindeki çalışmalarını bilgi notu formatına dönüştürerek sizlere gönderen bir programdır. Halkla ilişkiler çalışmalarınızda sizlere yardımcı olacağı düşüncesiyle bugüne kadar sizlere çeşitli konularda dokümanlar gönderen AKOFİS, GÜMRÜK KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN konusunda hazırladığımız bilgi notunu da bilgi ve dikkatinize sunmaktadır. AKOFİS in bilgi ve hatırlatma şeklindeki hizmetleri bundan sonra da devam edecektir. Sizlere daha iyi hizmet vermek amacıyla kendisini süreklilik ilkesi içinde geliştirmeyi ilke edinen AKOFİS le ilgili soru, görüş ve değerlendirmeleriniz bizlere yol gösterecektir. Bu düşüncelerle son çalışmamızı bilgi ve dikkatlerinize sunar, başarılı çalışmalarınızın devamını dilerim. Salih KAPUSUZ Ankara Milletvekili Genel Başkan Yardımcısı Halkla İlişkiler Başkanı

3 BU KANUN HANGİ KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK GETİRİYOR? 213 sayılı Vergi Usul Kanunu, 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun, 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu, 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu, 5488 sayılı Tarım Kanunu, 5597 sayılı Yurt Dışına Çıkış Harcı Hakkında Kanun ile Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 640 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, İle ilgili değişiklikler yer almaktadır.

4 KANUNUN AMACI NEDİR? Münhasıran sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirenlerin, yeniden işe başlama bildiriminde bulunmalarının engellenmesi; Tek fiile iki ayrı ceza verilmesinin ortadan kaldırılması; Fiziki şartları uygun olmayan kapıların Yap-İşlet-Devret Modeli ile yenilenmesi; Gümrük Müşavirleri ile ilgili staj sürelerinin kısaltılması, Kaçakçılık fiilleri ile alakalı müdahil idare konusundaki yetki karmaşasının önlenmesi, takibin kolaylaştırılması ve etkin sonuç alınması Kaçak eşyanın veya terk edilmiş eşyanın tasfiye sürecinin hızlandırılması ve etkinliğinin artırılması; Akaryakıt kaçakçılığı ile sürdürülen mücadelenin daha etkin hale getirilmesi; Ürün ticareti ve tarıma dayalı sanayinin gelişmesine öncülük eden tarım satış kooperatiflerinin piyasa şartlarında daha etkin ve verimli çalışmalarına imkân sağlanması; Birliklerin kullandıkları kredilerin belirtilen şartlar doğrultusunda ödenmesi şartıyla faiz, cezai faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı gibi fer i alacakların tahsilinden vazgeçilmesi; Oda, borsa ve Birliklerde, seçilme yeterliliğini kaybedenlerin organ üyeliklerinin sona ermesi ile denetim ve soruşturmanın güvenliğine ilişkin hususların düzenlenmesi; Küçük çapta perakende satış yapan üreticilerin bildirim yükümlülüğünün kaldırılması, komisyoncu ve tüccarların hal içinde diğer komisyoncu ve tüccarlardan mal temin edebilmesine imkan sağlanması; Pazar yerlerinin günümüz ihtiyaçlarına uygun olarak daha hızlı ve etkin bir şekilde modern alanlar haline getirilmesi amacıyla belediyelerin yanı sıra belediye iştiraklerince de kurulup işletilmesi imkânının getirilmesi;

5 KANUNUN AMACI NEDİR? Kefil işlemlerinde eşin rızasının aranması zorunluluğu yeniden değerlendirilmek suretiyle, ticari hayatın doğal akışının kolaylaştırması amacıyla ticari işletmelerce kullanılan krediler için istisna getirilmesi; Yevmiye defterinin kapanış tasdikinin altıncı aya ötelenmesi ve yönetim kurulu karar defterinin kapanış tasdikinin ilk aya çekilmesi ; Bir anonim şirkette pay sahibi olan kamu tüzel kişilerinin, şirketlerin esas sözleşmesinde herhangi bir hükme yer verilmeksizin o şirketin yönetim kurullarında kendilerinin doğrudan üye seçilmeleri yerine temsilcilerinin görevlendirmesine imkan sağlanması; Bakanlar Kurulunca yapılan belirleme sonrasında bağımsız denetim kapsamı dışında kalan anonim şirketlerin ve bazı kooperatiflerin sistematik bir biçimde Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde denetlenmesi; Haksız yere yararlanılan tarımsal destek ödemelerinin, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edileceği hususuna açıklık getirilmesi; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hariç diğer ülkelere kimlik belgesiyle çıkış yapanlardan da yurtdışına çıkış harcı alınması; Anayasa Mahkemesi kararı ile iptal edilen, 640 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 16, 37 ve 38 inci maddelerinin değiştirilmesi ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Müfettişlerinin, Gümrük ve Ticaret Bakanlığına naklen atanmaları ile ilgili hususların düzenlenmesi; amaçlanmıştır.

6 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda yer alan kabahatlere ilişkin düzenlemelerin 4458 sayılı Gümrük Kanununa aktarılması nedeniyle işlenecek kabahat fiillerine uygulanacak para cezalarının gümrüklenmiş değer üzerinden belirlenebilmesi amacıyla ilgili tanımlar arasına Uluslararası Kıymet Sözleşmesine göre belirlenecek gümrüklenmiş değer ibaresi de eklenerek uygulamaya açıklık kazandırılmıştır sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunundan 4458 sayılı Gümrük Kanununa aktarılan kabahat fiilleri konusu eşyadan tasfiyeye tabi tutulacak olanlar da tasfiye edilecek eşyalar arasına eklenmiş, tasfiye edilecek eşyanın bulunmaması haline ilişkin düzenleme yapılmıştır. El konulan eşya ve araçların sahibine iadesi yönündeki kesinleşmiş mahkeme kararının ilgilisine tebliğinden sonra ilgilinin eşyayı teslim almaması durumunda eşyanın tasfiye edilmesi ve tasfiye edilmesine karar verilen eşyanın bulunmaması durumunda, ithal eşyasından CIF, ihraç eşyasından FOB tutarı ile bunlara ilişkin gümrük vergileri tutarlarının tahsil edilmesi sağlanmıştır. Tasfiye edilen eşyanın satış bedelinin dağıtımından elde edilen gelirin Hazine yerine Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Döner sermaye işletmesine irat kaydedilecek şekilde yeniden düzenlenmiştir. Çabuk bozulma tehlikesi bulunan veya saklanması maliyetli olan eşyanın satış bedelinden ithalat vergilerinin ayrılacağı Gümrük Kanununda belirtilmekle birlikte gümrük yükümlülüğünün başladığı tarih konusunda net bir düzenleme bulunmadığından madde ile söz konusu ithalat vergilerinin hesaplanmasında esas alınacak oranlar ile vergilendirme unsurlarının belirlenebilmesi, Eşyanın tasfiyesinde araç üzerine konulmuş olan şerhler araçların normal satış bedellerinin altında satışının yapılmasına ve devir işlemlerinin yapılamamasına neden olmaktadır. Tasfiyenin hızlı ve güvenli yapılması amacıyla üzerlerinde şerh bulunan taşıtların tasfiyesinde, bu şerhler ayrıca bir işleme gerek olmaksızın, tasfiye kararı alındığı tarihten itibaren kalkmış sayılacaktır.

7 Yüksek Planlama Kurulunca, Yap-İşlet-Devret modeli kapsamında yeniden yapılandırılan ve modernize edilmesine karar verilen; Türkgözü, Pazarkule, Dereköy, Karkamış, Öncüpınar, Yayladağı ve Akçakale gibi uzun işletme süresi gerektiren gümrük kapılarının ve bunların lojistik merkezlerinin, kısa işletme süresi ile ihale edilebilecek diğer kapılarla birlikte ve işlet-yap modeli çerçevesinde modernize edilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda gümrük kapılarının işletme dönemi bitiminden itibaren Hazineye yük oluşturmayacak bir şekilde yeniden işletilebilmesi için yapılacak devirde hangi mevzuatın uygulanacağı belirtilmekte ve yaptırılan yatırım ve hizmetlerin işletme süresi bittikten sonra devredilmesine ilişkin hususları belirlenme yetkisinin ilgili Bakana verilmektedir. Gümrük müşavir yardımcılığı sınavına girebilmek için gereken şartlardan biri olan staj amacıyla bir gümrük müşavirinin yanında üç yıl çalışma şartının bir yıla, sınavı kazandıktan sonra gümrük müşaviri sınavına girebilmek için gereken şartlardan biri olan üç yıl süre ile gümrük müşavir yardımcısı olarak çalışma şartının ise iki yıla indirilmiştir. Geçici ithalat rejimine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak muayene, denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda ortaya çıkan noksanlıklar ve buna ilişkin cezai müeyyideler gümrük vergisi yerine daha geniş bir kapsama sahip olan ithalat vergileri tabiri üzerinden yeniden düzenlenmiştir sayılı Kanunun 235 inci maddesi ve 236 ncı maddesinde yer alan benzer fiillerin birleştirilmesi ve gümrüksüz satış mağazaları ve gümrük antrepolarında kayıtlara göre farklı çıkan eşya ile ilgili olarak mevzuat boşluğunu önleyecek düzenleme yapılması amaçlanmıştır. Teminat alınsa dahi gümrük antrepolarında yapılan sayımlarda kayıtlara göre eşyanın bir kısmının noksan olduğunun anlaşılması durumunda, eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra gümrüklenmiş değerinin 2 katı idari para cezası verilmesi,

8 Gümrüksüz satış mağazalarından hak sahibi olmayanlara satış yapılması durumunda satışa konu eşyaya, limit üstü satış yapılması halinde de limit üstü eşyaya ait ithalat vergilerinin yanı sıra bu vergilerin 3 katı para cezası verilmesi, Gümrük antrepolarındaki eşyanın, antrepo beyannamesinde beyan edilenden belirgin bir şekilde farklı cinste eşya olduğunun tespiti halinde, bu eşyanın gümrüklenmiş değerinin 2 katı idari para cezası verilmesi ve eşyaya el konularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesi sağlanmıştır sayılı Kanunun 238 inci maddesinde yer alan gümrük vergilerinin katları şeklinde belirlenen cezalar gümrüklenmiş değerin katları şeklinde değiştirilerek 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda yer alan benzer fiilin ceza oranının korunması sağlanmıştır. Dâhilde işleme rejimi, gümrük kontrolü altında işleme rejimi ile geçici ithalat rejimine ilişkin hükümlerin ihlali halinde eşyanın gümrüklenmiş değerinin 2 katı, tam muafiyet suretiyle geçici olarak ithal edilen özel kullanıma mahsus taşıtlar için ise gümrük vergileri tutarının 1/4 oranında para cezası verilmesi sağlanmıştır sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda yer alan Türkiye Gümrük Bölgesine giren gemilerin yükü bulunmadığı durumlarda, yük almadığının veya yükünün başka bir limana çıkarıldığının veya avarya olduğunun kanıtlanamaması durumunda 8 kat usulsüzlük uygulanmasına ilişkin hükmün 4458 sayılı Kanuna eklenmesi düzenlenmiştir sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanununun amacının yeniden belirlenmesi, kooperatif ve birliklerin kooperatifçilik ilkeleri ile Dünyadaki başarılı kooperatifçilik uygulamaları da gözetilerek çağdaş kurumsal yönetim ilkelerine uygun olarak yönetilmesi, ürün ticaretinde önemli fonksiyonları bulunan tarım satış kooperatifçilik sisteminin güçlendirilmesi, ortaklık paylarının devrini kısıtlayan hükümlerin yürürlükten kaldırılması ve örnek ana sözleşmelerde düzenlenecek şartlarla ortaklık paylarının devrine imkân sağlanmıştır.

9 Genel hükümlere tabi kooperatiflerden özellikleri itibariyle büyük ölçüde farklılaşan Tarım satış kooperatif ve birliklerinin çalışma konularının ve çalışmalarında uyulacak esaslarının yeniden belirlenmesi amaçlanmıştır. Ana sözleşmelerle, ortaklara elde ettiği ürünün tamamını veya belirli bir kısmını teslim etme ya da teslim edilmesi zorunlu asgari ürün miktarı şartı getirilmesine imkân tanınması, Tarım kredi kooperatifleri ve üst kuruluşlarıyla benzeri amaçları güden kooperatif ve birliklerin birbirleri ve ortakları ile yaptıkları her türlü muamelenin ortaklar arası muamele sayılması, Kooperatif ve birlik organları ile personelinin, tüm faaliyetlerinde kuruluşların kuruluş amaçları doğrultusunda varlıklarını, mali yapısını ve rekabet gücünü koruyup geliştirme yönünde gerekli titizliği göstermeleri ve basiretli bir tacir gibi davranmaları şartının getirilmesi, Birlik ve kooperatiflerde toplantı ve karar nisaplarının ana sözleşmede düzenlenebilmesi, Taşınmaz alım ve satımında takip edilecek yönteme ilişkin usul ve esasların örnek ana sözleşmelerde düzenlenmesi, Bakanlığa kooperatif ve birliklerle ilgili hususlarda düzenleme yetkisinin verilmesi ve kooperatif ve birliklere Bakanlık tarafından istenilecek bilgi ve belgeleri verme yükümlülüğünün getirilmesi düzenlenmiştir. Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi Eylem Planında öngörülen hedefler doğrultusunda kooperatif ve birliklerin organları, çalışma usul ve esasları, görev süreleri, seçimlerin yenilenmesi ve ücretlere ilişkin esaslar yeniden belirlenmektedir. Birliklerin faaliyetlerinin dünyada başarılı kooperatifçilik sistemlerinde olduğu gibi profesyonel yöneticiler eliyle yerine getirilmesi için yönetim kurulu ile genel müdürlüğün görev alanları yeniden tanımlanmakta ve genel müdürlerin görevden alınmalarında performans kriterlerinin dikkate alınması amaçlanmaktadır.

10 Dış denetime ilişkin düzenlemenin uygulanabilir hale getirilmesi ve işlevsel olmayan denetim kurullarının kaldırılmasından sonra ortaya çıkabilecek denetim boşluğunun doldurulması amacıyla 4572 sayılı Kanunun 5 inci maddesi başlığıyla birlikte yeniden düzenlenmektedir. Bakanlıkça belirlenen kriterleri taşıyan birliklerin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun ilgili hükümlerine göre birliklerin bağımsız denetime tabi tutulması, bunun dışında kalan birlik ve kooperatiflerin hesap, işlem ve varlıkları ile mali tablolarının denetçiler tarafından denetlenmesi, Denetçilerin, Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikte belirlenen şart ve niteliklere sahip, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre birlik, kooperatif veya Bakanlıkta en az 10 yıl denetim elemanı olarak görev yapmış olanlar veya bunların hissesinin en az yüzde 50 sine sahip oldukları denetim kuruluşları arasından genel kurulca seçilmesi, denetim giderlerinin ilgili birlik ve kooperatif tarafından karşılanması ve denetim yaptırılmadan genel kurulda ibra kararı alınamaması, Kooperatif ve birliklerde erken risk yönetim sistemi benimsenerek belirli koşullar altında yönetim kurulunun, birlik ve ortak kooperatiflerin varlığını ve devamını tehlikeye düşürebilecek riskleri en aza indirmesi amacıyla uzmanlardan oluşan bir komite kurulması ve ortaya çıkan sorunları çözmeyi amaçlayan gerekli telafi edici tedbirlere ilişkin kararların alınması, Birliklerin, etkinliği ve verimliliği azalmış veya varlıklarının yarısı karşılıksız kalmış ortak kooperatifleri durumlarını düzeltmeye zorlamaları ve iki yıldan fazla olmamak üzere verilen sürede gerekli tedbirleri almayan kooperatifleri ortaklıktan çıkartmaları düzenlenmiştir. Kooperatif ve birliklere tanınan muafiyet ve istisnalara ilişkin düzenlemede uygulamada ortaya çıkan tereddütlerin giderilerek anlatıma açıklık kazandırılması amacıyla bazı işlemlerin vergi, resim ve harçtan muaf olması öngörülmektedir.

11 Birlik ve kooperatiflerin sermaye ve yedek akçeleri ile taşınmaz malları ve bunların gelirleri, ihtiyaçları için satın aldıkları ve alacaklarını tahsil gayesiyle mülk edindikleri taşınmaz malları ve bunların bir önceki sahiplerine geri verilmesi işlemi ile gayrimenkullerine ilişkin her nevi cins, kayıt, tashih, ifraz, taksim, birleştirme ve ruhsatlandırma işlemleri, depo, hizmet ve üretim tesisi inşaatları her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olacak şekilde yeniden düzenlenmiştir. Birlik ve kooperatiflerin örnek ana sözleşmelerin hazırlanmasına ve değiştirilmesine ilişkin usul ve esaslar yeniden belirlenmekte ve örnek ana sözleşmelerin ürün gruplarına göre farklılaştırılmasına imkân tanınmaktadır. Örnek ana sözleşmelerin, birliklerin görüşü alınarak Bakanlıkça hazırlanması, ana sözleşmelerde düzenleneceği belirtilen hususlara ilişkin hükümlerin, birliklerin görüşü de alınarak doğrudan veya birliklerin yarıdan bir fazlasının yönetim kurullarının bu konudaki müşterek isteği ve Bakanlığın oluru ile değiştirilmesi ve Birliklerin yarıdan bir fazlasının müştereken değişiklik için başvurması halinde, Bakanlığın başvuruyu en geç 3 ay içinde değerlendirerek sonuçlandırması, Yönetim kurulu kararıyla ana sözleşmelerin örnek ana sözleşme değişikliklerine intibakının sağlanması, tescile tabi hususların 1 ay içinde ticaret siciline tescil ettirilerek Bakanlığa bildirilmesi ve ana sözleşmelerin en çok 6 ay içinde örnek ana sözleşme değişikliklerine intibak ettirilmesi,öngörülmüştür. 132 sayılı Türk Standartları Enstitüsü Kuruluş Kanununa göre Türk Standartları Enstitüsünün gelirleri arasında sayılan 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi teşekkül, müessese ve ortaklıklarla, Bakanlıkların teftiş ve denetlemesi altındaki birlik, kurum ve ofislerin her yıl bütçelerine koyacakları (5.000) lira maktu aidat ile bir evvelki yılın bilançosuna göre tahakkuk eden safi karlarının binde birine tekabül eden nispi aidatlar, Birliklere ek mali yük oluşturduğundan, birliklerin bu mali yükümlülükten muafiyeti sağlanmıştır.

12 Geçici madde 4 ile, 4572 sayılı Kanunda yapılan değişiklikler nedeniyle ortaya çıkacak uygulama boşluklarının giderilmesi amacıyla maddenin yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde örnek ana sözleşmelerin hazırlanması, kooperatiflerde müdürlerin en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olma şartının, mevcut kooperatif müdürleri için ilk yönetim kurulu seçimlerine kadar uygulanmaması ve Kooperatif ve birliklerin mevcut denetim kurulları ile üyelerinin görevleri yeni denetçilerin seçilmesiyle kendiliğinden sona ermiştir. Tarım Satış Kooperatifleri ve Birliklerinin Yeniden Yapılandırılması Programının sonlandırılması amacıyla yeni düzenlemelere uygun olmayan örnek ana sözleşme tanımı yürürlükten kaldırılmaktadır. Madde ile,4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda yer alan kaçakçılık fiilleri 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa aktarıldığından, 4733 sayılı Kanunun 8 inci maddesindeki hükümler madde metninden çıkarılmıştır. Tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler piyasasında mal veya hizmet üreten, ihraç veya ithal eden gerçek ve tüzel kişiler hakkında açılan kamu davalarının Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunca da takip edilebilmesine imkân sağlanmaktadır. Kamu yararına çalışma statüsü verilen derneklere kaynak aktarımı sağlanarak içki ve sigara gibi zararlı alışkanlıklarla mücadeleye katkı sağlanması amacıyla Sağlık Bakanlığı bütçesinde gerekli ödeneğin ayrılması ve bu ödeneğin kullanılmasına ilişkin usul ve esasların Bakanlar Kurulunca belirlenmiştir.

13 Akaryakıt, alkollü içecekler ve tütün mamulleri ve benzeri mallarla ilgili kaçakçılıkla mücadelede etkinliği arttırılması amacıyla ithal edilen ve yurt içinde üretilen ürünlerle ilgili olarak bandrolsüz ürün tespitlerinde, söz konusu ürünleri bulunduran, üreten veya ithal edenlerin de cezalı tarhiyattan müteselsilen sorumlu tutulması öngörülmüştür. Ulusal markeri bulunmayan ya da standartlara uygun olmayan özel tüketim vergisine tabi malları bulundurduğu tespit edilenlere özel tüketim vergisinin re sen tarh edilmesi ve vergi ziyaı cezası uygulanması, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun verdiği yetki uyarınca özel etiketi veya işareti olmayan özel tüketim vergisine tabi malların bulundurulduğunun tespit edilmesi halinde; müteselsilen sorumlu olmak üzere, bu malları bulunduranlar ile ithal veya imal edenlere; özel tüketim vergisinin re sen tarh edilmesi ve vergi ziyaı cezası uygulanması,düzenlenmiştir sayılı Petrol Piyasası Kanunda yer alan kaçak petrol tanımı kaçak akaryakıt olarak yeniden tanımlanmıştır sayılı Kanuna aykırı kaçakçılık fiillerinden dolayı kesinleşmiş mahkûmiyet kararı olanlara lisans verilmemesi düzenlenmiştir. Lisans sahibinin tüzel kişi olması durumunda söz konusu tüzel kişilikte suçun işlendiği tarih itibarıyla yüzde 10 dan fazla paya sahip ortaklar ile görevden ayrılmış olan veya halen görevde bulunan yönetim kurulu başkan ve üyelerine, temsilcilerine lisans verilmemesi ve bu kişilerin lisans başvurusu yapan tüzel kişiliklerde doğrudan pay sahibi olamaması öngörülmüştür.

14 Akaryakıt tesislerinde yapılan denetimlerde ortaya çıkan kayıt dışı satış yapmak amacıyla kullanılan röle, kumanda, kumanda alıcısı gibi düzenekler ile gizli tank ve boru hatları ve benzeri sahte düzeneklerin kullanımının önlenmesi düzenlenmiştir. Akaryakıt bayilerinde kurdukları otomasyon sistemine, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna erişim sağlama zorunluluğu getirilerek bu sistemden Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ve diğer ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına görevlerinin gerektiği ölçüde doğrudan erişim imkânı verilmesi öngörülmektedir. Akaryakıt bayilerinde denetim sistemini kurmayan dağıtıcılara idari para cezası öngörülerek ve dağıtıcının, denetim sistemine uygun olmayan bayisine akaryakıt ikmali yasaklanmıştır. Piyasa faaliyetlerini ilgilendiren davalarda hukuki sürecin daha sağlıklı işlemesini teminen gerekli hallerde davaları Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun da katılan sıfatıyla takip edebileceği düzenlenmiştir. EPDK nın piyasa faaliyetlerini denetleme usulüne ilişkin hususlar düzenlemiştir. Bu kapsamda kurum denetimlerini kendi personeli eliyle veya gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşları personeli eliyle yapabilmesi, Türkiye Akreditasyon Kurumu ile işbirliği içinde akredite laboratuarlar kurabilmesi ve kurulmasına kaynak aktarabilmesi, Denetlemede, ön araştırmada ve soruşturmada takip edilecek usul ve esaslara ilişkin EPDK tarafından çıkarılacak yönetmeliklerde, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak çıkarılması öngörülmüştür.

15 Ulusal petrol stoklarının temini için zorunlu stokların denetlenmesi hususunda uygulamada ortaya çıkan sorunların giderilmesi amacıyla Ulusal enerji arzı güvenliği için Uluslararası Enerji Ajansı üyeliği gereği 90 günlük petrol stoku tutma zorunluluğunu takip ve denetleme yetkisinin EPDK ya verilmesi öngörülmüştür. Ulusal marker ekleme işlemlerinin daha etkin denetlenebilmesi amacıyla rafineri çıkışı veya gümrük girişinde rafinerici ve dağıtıcıların gözetiminde eklenen ulusal markerin, EPDK tarafından yetki verilen bağımsız gözetim firmalarının nezaretinde Kurumun belirleyeceği usul ve esaslara göre eklenmesi öngörülmüştür. Lisans sahibi ile bağımsız gözetim firmalarının marker ekleme işlemlerinde tespit edilen usulsüzlüklerden müştereken sorumlu tutulmakta ve lisans sahiplerine her yıl Kasım ayı içinde takip eden yıla ait projeksiyonlarını EPDK ya sunma zorunluluğu getirilmektedir. EPDK tarafından verilen idari para cezası tutarlarının artırılması ve kapsamının genişletilmesi ile. Yasal olmayan kaçak akaryakıt düzeneklerinin ceza kapsamına alınması, idari para cezalarının ön araştırma veya soruşturma aşamasının tamamlanmasından sonra en geç 3 ay içinde karara bağlanması, idari para cezalarına karşı yargı yoluna başvurulmasının tahsil işlemlerine engel olmaması, para cezalarının tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde ödenmemesi durumunda cezanın ilgili vergi dairesi aracılığı ile tahsil edilmesi ve cezayı gerektiren fiilin 2 takvim yılı geçmeden aynı kişi tarafından tekrarı halinde 2 kat olarak uygulanması yapılmıştır.

16 Akaryakıt kaçaklığı yapan tesislere yeniden ruhsat verilebilmesinin önüne geçilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır. Akaryakıt kaçakçılığına karışan istasyonlarda sadece kaçak akaryakıt satışı yapılan pompa veya tabancanın değil lisansa tabi faaliyetlerinin yargılama süresince geçici olarak durdurulması ve EPDK soruşturması ve mahkeme kararları kesinleşinceye kadar lisans sahiplerinin farklı yerlerde yeni bir tesis kurarak ya da aynı tesisin mühürlenmeyen diğer kısımlarında farklı bir lisansla faaliyetlerine devam etmelerini engellemek amacıyla EPDK tarafından tesisin faaliyetlerinin geçici olarak durdurulması ve idari para cezası ödenmeden lisansa konu tesis için yeni lisans verilmemesi Kaçakçılık fiilinin sadece ulusal marker seviyesi ile ilgili olması durumunda, akaryakıtın laboratuar analiz sonucuna göre akaryakıtın kanuni yollarla ülkeye girdiğinin belgelendirilmesi durumlarında geçici durdurma kararının EPDK tarafından kaldırılabilmesi hususunda düzenleme yapılmıştır. EPDK nın denetlemede, ön araştırmada ve soruşturmada takip edeceği usul ve esaslar hakkında yönetmeliğin çıkarılacak altı ay içinde yürürlüğe konulması öngörülmüştür sayılı Kanunda yer alan kaçakçılık fiilleri 5607 sayılı Kanuna aktarıldığından, 5015 sayılı Kanunun Kaçak petrolün tespiti ve tasfiyesi başlıklı ek 3 üncü, ikramiyeler başlıklı ek 4 üncü ve Kaçak petrol ile ilgili ceza hükümleri başlıklı ek 5 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır. Oda, borsa ve Birliklerde, seçilme yeterliliğini kaybedenlerin organ üyeliklerinin sona erdirilmesi, tüzel kişi üyelerin, oda ve borsa organ seçimlerinde seçme hakkını kullanabilmelerinin kolaylaştırılması amaçlanmıştır. Oda ve borsalar arasındaki uygulama farklılığı giderilmesi amacıyla Üye şirketin kaydını başka bir oda ya da borsanın çalışma alanına taşıması halinde, üyelik ile birlikte seçilmiş olduğu oda, borsa ve Birlik organlarındaki görevinin de kendiliğinden sona ermesi, Oda ve borsalarda seçilme hakkının kullanılabilmesinde tüzel kişilerde temsilcilerin şirketin ortağı ya da yöneticisi ve en az 6 ay öncesini kapsayan bir yetkilendirmeye sahip olması gerçek kişi üyelerde ise kişinin işletmenin sahibi veya ortağı olması şartının aranması, öngörülmüştür.

17 5362 sayılı Kanuna göre esnaf ve sanatkâr odaları ile bunların üst birliklerinin denetiminde ilgilileri geçici olarak görevden uzaklaştırma yetkisi olan Gümrük ve Ticaret Bakanlığının, Oda, borsa ve Birlik bakımından da aynı yetkilere sahip olması vedenetimlerin sağlıklı yapılması amaçlanmıştır. Denetim ve soruşturmanın sağlıklı yürütülmesi bakımından görevi başında kalması sakıncalı görülen oda, borsa ve Birlik personelinin Bakanlık denetim elemanlarının teklifi üzerine Bakanlıkça, organ üyelerinin ise Bakanlık denetim elemanlarının teklifi üzerine Bakanlık veya Cumhuriyet savcısının talebi ve yetkili asliye hukuk mahkemesinin kararı üzerine görevden uzaklaştırılabilmesi, Görevden uzaklaştırılanlardan denetimden sonra Bakanlık kararıyla veya mahkeme görevlerine iade edilenlerin uzaklaştırma süresi boyunca mahrum kaldığı ödentileri, kanuni faizleri ile birlikte istihdam edilen oda, borsa veya Birlik tarafından ödenmesi öngörülmüştür yılının Ekim ve Kasım aylarında yapılması gereken ancak Bakanlar Kurulu kararı ile 2013 yılının Mayıs ve Haziran aylarına ertelenen oda ve borsaların organ seçimlerinde kullanılmak üzere ticaret sicili müdürlüklerinden önceki seçimler için alınmış olan yetki belgelerinin 2013 yılının Mayıs ve Haziran aylarına ertelenen seçimlerde kullanılması imkânı getirilmiştir. Tarım Kanunu kapsamında verilen ve haksız yere yararlanıldığı tespit edilen her türlü destek ödemelerinin, Devlete ait alacak olarak vergi dairelerince takip ve tahsil edilmesi nedeniyle, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edileceği hususuna açıklık getirmek amacıyla düzenleme yapılmaktadır. Yurt dışına çıkışlarda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hariç diğer ülkelere kimlik belgesiyle çıkış yapanlardan da yurtdışı çıkış harcı alınması ve harç tutarını indirmeye ve ilave muafiyetleri belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili kılınması amaçlanmıştır.

18 5015 ve 4733 sayılı Kanunlarda yer alan kaçakçılık fiillerinin 5607 sayılı Kanuna aktarılması nedeniyle 5607 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi yeniden düzenlenmiştir. Bu kapsamda; Kaçakçılık suçunun niteliğine ve kaçak yollarla ülkeye giren eşyanın cinsine göre verilecek hapis cezaları ve adlî para cezaları belirlenmiştir. Kaçak eşya ambarlarının yaklaşık yüzde 80 ninde kaçak zannı ile yakalanan tütün, tütün mamulleri ve alkollü içkiler bulunmakta ve bunların imha edilebilmesi ancak yargılama sonucunda mümkün olmaktadır. Ambarlardaki doluluğun önlenmesi ve depolama maliyetinin azaltılması amacıyla, bu tür eşyanın yakalandığında derhal imhası edilebilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır. Kaçak akaryakıt hariç el konulan her türlü eşyaya el konulduğu andan itibaren yapılan tüm masrafların, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı döner sermaye işletmesi gelirlerinden karşılanması, Kaçak akaryakıt, yakalandığı ildeki il özel idaresine, il özel idaresi bulunmayan yerlerde ise defterdarlığa teslim edilmesi ve yapılan masrafların il özel idaresi veya defterdarlık tarafından karşılanması,öngörülmüştür. Kaçak eşyaların tasfiye edilmesinde veya imha edilmesinde beklenilmesi gereken dava açma ve karar verme sürelerinin uzaması nedeniyle ekonomik değer kayıplarının azaltılması amaçlanmıştır. Uygulamada beklenilen 1 yıllık sürenin akaryakıt hariç her türlü eşya hakkında 6 ay, muhafazasında ciddi külfet oluşturması halinde 1 ay olarak kısaltılması ve tasfiye edilmeden önce numune alınması mümkün olan durumlarda numune alınması, Dava sonucunda iadesine karar verilen eşyayla ilgili gümrük vergilerinin tahsil edilmesi, emanete alınan paranın da iade edilmesi sırasında yeterli olmaması durumunda kalan tutarın gümrük idaresince genel bütçenin ilgili tertibinden karşılanması,öngörülmüştür.

19 Ticari hayatın doğal akışının kolaylaştırılması amacıyla, Ticaret siciline kayıtlı ticari işletmenin sahibi veya ticaret şirketinin ortak ya da yöneticisi tarafından işletme veya şirketle ilgili olarak verilecek kefaletlerde, Esnaf ve sanatkârlar siciline kayıtlı esnaf veya sanatkâr tarafından mesleki faaliyeti ile ilgili olarak verilecek kefaletlerde, 5570 sayılı Kamu Sermayeli Bankalar Tarafından Yürütülen Faiz Destekli Kredi Kullandırılmasına Dair Kanun kapsamında kullanılacak kredilerde verilecek kefaletlerde, eşin yazılı rızasının aranmaması öngörülmüştür. Belediyeler, bundan böyle modern pazar yerleri kurmak, pazar yerlerinde malların hijyenik şartlarda satışa sunulmasını sağlayıcı uygun çalışma ortamını oluşturmak ve altyapı ile çevre düzenlemelerini yapmak, tüketicinin korunmasına yönelik tedbirleri almak ve gerekli denetimleri yapmanın yanı sıra; söz konusu pazar yerlerinin işletilmesi ya da bakanlığın belirlediği usul ve esaslar dahilinde yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları iştiraklerince kurulmasını ve işletilmesini sağlamakla da görevli olacaklardır.

20 Görüş ve Önerileriniz için: (0312) /2115 Halkla İlişkiler Başkanlığı