T.C. Afet leri Genel Müdürlü ü

Transkript

1 T.C. BAYINDIRLIK VE SKAN BAKANLI I Afet leri Genel Müdürlü ü Say : B.09.0.A / Kriz / Konu : Plana Esas Jeolojik, Jeolojik Jeoteknik ve Mikrobölgeleme Etüt Genelgesi lgi: GENELGE 2008 a) tarih ve 4343 say l Afet leri Genel Müdürlü ü Genelgesi. b) tarih ve 2023 say l Afet leri Genel Müdürlü ü Genelgesi. c) tarih ve 4256 say l Afet leri Genel Müdürlü ü Genelgesi. d) gün ve 6450 say l Bakanl k Makam Oluru e) gün ve say l Afet leri Genel Müdürlü ü Genelgesi. Mevcut veya olas yerle im alanlar nda afet zararlar n n azalt lmas ve afete duyarl planlaman n etkin hale getirilmesi için mar Mevzuat nda tan ml Ek1 de belirtilen planlar n haz rlanmas ndan önce, plan ölçe iyle uyumlu nitelikte, Jeolojik Etüt, Jeolojik Jeoteknik Etüt ve Mikrobölgeleme Etüt Raporlar n n haz rlanmas ve sonuçlar n n ilgili idarelerce plan kararlar na yans t lmas gerekmektedir. Bakanl m zca 29 Eylül 01 Ekim 2004 tarihleri aras nda düzenlenen Deprem uras komisyon raporlar nda, mar Planlar na esas olarak haz rlanacak etüt raporlar na bir standart getirilmesi ve ilgi (a) Genelgenin güncellenmesi gereklili i vurgulanm t r. Bakanl m zca yürütülen yurtiçi yurtd projelerden elde edilen sonuçlar do rultusunda bir mevzuat çal mas yap lmas talimat ilgi (d) Makam Oluru ile verilmi tir. Jeolojikjeoteknik etüt raporlar n n onay i lemlerini düzenleyen ilgi (c) Genelge uyar nca Valiliklerince onaylanarak Afet leri Genel Müdürlü ü ne gönderilen yakla k raporun incelenmesi ve Valiliklerden, rapor müelliflerinden ve di er kurumkurulu lardan al nan sözlü ve yaz l ba vurular n de erlendirilmesi sonucunda; söz konusu Genelgenin anla lmas nda ve uygulanmas nda baz teknik ve idari problemlerin ya and tespit edilmi tir. 1 Adres : BAYINDIRLIK VE SKAN BAKANLI I Ayr nt l 1 Bilgi çin (Kriz Merkezi) Afet leri Genel Müdürlü ü Telefon : (0312) Faks: (0312) Telefon : (0312) e posta : aigm@bayindirlik.gov.tr Faks : (0312) Uydu tel :

2 Bu çerçevede; farkl kurum, kurulu ve tüzel ki ilikler taraf ndan haz rlanan Plana Esas Jeolojik Etüt, Jeolojik Jeoteknik Etüt ve Mikrobölgeleme Raporlar n n günümüzün artlar na uygun hale getirilmesi, standartlar n n geli tirilmesi ve yükseltilmesi, daha fazla teknik bilgi, yorum ve öneri içermesi amac yla; ilgi (a), (c) ve (e) Genelgeler iptal edilmi ve haz rlanacak Etüt Raporlar n n esaslar, formatlar, ekleri ile Onay Makamlar bu Genelgeyle yeniden belirlenmi tir. Ülkemizin, jeolojik, jeomorfolojik, meteorolojik ve sismolojik özellikleri nedeniyle, yüksek derecede do al afet tehlike ve riski ta d göz önüne al nd nda ve 7269 say l Kanun gere ince; afet zararlar n n azalt lmas ve afete duyarl bir planlama yap lmas na esas olmak üzere, kamu kurum ve kurulu lar ile Mahalli darelerin Ek1 de belirtilen planlar ve bunlara ait ilave ve/veya revizyon çal malar nda, söz konusu etütlerin bu genelge ekinde verilen formata uygun olarak haz rlatmas, ayr ca lgi (b) Genelge öncesi mevcut yerlesim alanlar nda imar plan na esas etutleri varsa, bu genelge ekinde verilen formata uygun olarak yenilemesi; yoksa haz rlatmas ; lgi (b) Genelge sonras, haz rlanan ve revize edilen plana esas etütleri irdelemesi, gerekiyorsa yenilemesi, lgi (e) Genelge iptal edilmi olup, k y kenar çizgisi ile k y çizgisi aras ndaki alanlar ve deniz taraf nda projelendirilecek alanlara ili kin etüt raporlar ise genelge ekinde verilen ek1 tablonun Uygulama mar Plan bölümünün tabii oldu u ko ullara göre haz rlanmas, gerekmektedir. 1, 2, ve 3 üncü Derece Deprem Bölgeleri ve nüfusu den fazla yerle im alanlar nda imar planlar na esas jeolojik jeoteknik etüt raporlar ekinde sunulan yerle ime uygunluk haritalar n n plan bütünlü ünü sa lamas, yerle im alan n n genelini kapsayacak ekilde afet tehlike ve riskini yans tmas, güvenli arazi kullan m ve bölgeleme kararlar n n al nabilmesi için, özellikle yüksek riskli yerle im alanlar nda uzun dönemli kullan labilecek nitelikte afet tehlike ve risklerini içeren yerbilimsel verilerle planlamaya altl k te kil etmek üzere, Ek1 de belirtilen planlar için Ek2 de verilen formata uygun mikrobölgeleme etüt raporlar haz rlanacakt r. Kavram karma as n önlemek ve ifade birlikteli ini olu turmak amac yla, haz rlanacak etüt raporlar nda Yerle ime Uygunluk De erlendirilmelerinde, Jeoteknik Gerekli Alan (JEGA) terimi yerine Ayr nt l Jeoteknik Gerektiren Alan (AJE) terimi kullan lacakt r. Planlamaya esas olarak haz rlanacak Jeolojik, Jeolojik Jeoteknik ve Mikrobölgeleme Etüt Raporlar n n haz rlanmas, inceleme ve onay i lemleri a a da belirtildi i ekilde gerçekle tirilecektir: 2 Adres : BAYINDIRLIK VE SKAN BAKANLI I Ayr nt l 2 Bilgi çin (Kriz Merkezi) Afet leri Genel Müdürlü ü Telefon : (0312) Faks: (0312) Telefon : (0312) e posta : aigm@bayindirlik.gov.tr Faks : (0312) Uydu tel :

3 Plan Kademelerine Göre Haz rlanacak Rapor Türleri ve Uyulacak Esaslar : Farkl tür ve ölçeklerdeki planlar için afet tehlikesi, mühendislik problemleri, nüfus kriterleri göz önünde tutularak haz rlanacak rapor türleri, bunlara ili kin formatlar ve esaslar Ek1 ve Ek2 de verilmi tir. Afet leri Genel Müdürlü ü Taraf ndan Onaylanacak Raporlar: Ek1 de belirtilen üst ölçekli planlara esas olarak haz rlanacak raporlar, Mikrobölgeleme Etüt Raporlar, Ek1 de belirtilen planlara esas olmak üzere haz rlanan raporlar n yerle ime uygunluk de erlendirmesinde Uygun Olmayan Alan (UOA) ve Ayr nt l Jeoteknik Etüt Gerektiren Alan (AJE) içeren raporlar, Onayl etüt raporuna göre, Uygun Olmayan Alan (UOA), Ayr nt l Jeoteknik Etüt Gerektiren Alan (AJE) ve Jeoteknik Etüt Gerekli Alan (JEGA) olarak belirlenmi alanlar n yerle ime uygunlu unun yeniden de erlendirilmesi için haz rlanan raporlar. ller Bankas Genel Müdürlü ü nce haz rlanan veya haz rlat lan raporlar n yerle ime uygunluk de erlendirmesinde Uygun Olmayan Alan (UOA) ve/veya Ayr nt l Jeoteknik Gerektiren Alan (AJE) içeren raporlar. Valili ince (Bay nd rl k ve skan l Müdürlü ü) Onaylanacak Raporlar: Ek1 de belirtilen Planlara esas olmak üzere haz rlanan raporlar n yerle ime uygunluk de erlendirmesinde; Uygun Alan (UA) ve/veya Önlemli Alan (ÖA) içeren raporlar, ller Bankas Genel Müdürlü ü nce haz rlanan veya haz rlat lan raporlar n yerle ime uygunluk de erlendirmesinde Uygun Alan (UA) ve/veya Önlemli Alan (ÖA) içeren raporlar. De erlendirme ve onay için Valili ine verilen raporlar n saha ve büro incelenmesi neticesinde Valili in onama yetkisinde kalan ancak etüt kapsam nda Afet leri Genel Müdürlü ü nün onama yetkisini ilgilendiren konularda veya Valili ince gerekli görülmesi halinde, bu raporlar incelenmek ve onaylanmak üzere Valili ince üst yaz ekinde, Afet leri Genel Müdürlü ü ne gönderilecektir. Valili i taraf ndan onaylanan raporlar n bir sureti, Ulusal Afet Ar iv Sistemi ne eklenmesi amac yla, onay i lemini takiben ekleri ile birlikte en geç 30 gün içerisinde Afet leri Genel Müdürlü ü ne gönderilecektir. 3 Adres : BAYINDIRLIK VE SKAN BAKANLI I Ayr nt l 3 Bilgi çin (Kriz Merkezi) Afet leri Genel Müdürlü ü Telefon : (0312) Faks: (0312) Telefon : (0312) e posta : aigm@bayindirlik.gov.tr Faks : (0312) Uydu tel :

4 Valili i taraf ndan onaylanan raporlar, Afet leri Genel Müdürlü ü ar ivine eklenmeden önce, Genel Müdürlükçe yap lacak genel de erlendirme neticesinde, yukar daki maddelerde belirtilen hususlara, formatlara uymayan ve teknik içerik bak m ndan yetersiz bulunan raporlar n onay i lemleri iptal edilerek, eksikliklerin giderilmesi Valili inden talep edilecektir. Proje müelliflerince (Üniversite ve kamu kurumlar nca haz rlananlar hariç) ilgili meslek odalar na ait sicil durum belgesi etüt raporlar dosyas na eklenecektir. Plana Esas Jeolojik, Jeolojik Jeoteknik ve Mikrobölgeleme Etüt Raporlar na ili kin i lemlerin bu Genelge do rultusunda yürütülmesi, Genelge ve ekinde belirtilen esaslara titizlikle uyulmas, söz konusu raporlar n amac d nda kullan lmamas ve bu Genelgenin ilgili tüm kurum ve kurulu lara duyurulmas hususunda bilgilerinizi ve gere ini arz ve rica ederim. EKLER: Ek1 Plan KademeleriRapor Türleri (1 sayfa) Ek2 Planlamaya Altl k Jeolojik, Jeolojik Jeoteknik ve Mikrobölgeleme Etütlerine li kin Esaslar (38 sayfa) Faruk Naf z ÖZAK Bakan DA ITIM: Ba bakanl a (Toplu Konut daresi Ba kanl ), Tüm Bakanl klara, Bakanl k Merkez Te kilat na, 81 l Valili ine, Büyük ehir Belediye Ba kanl klar na, Türk Mühendis ve Mimar Odalar Birli ine (TMMOB), Jeoloji Mühendisleri Odas na, Jeofizik Mühendisleri Odas na, ehir Planc lar Odas na, n aat Mühendisleri Odas na,.../.../ 2008 Jeofizik Müh.: A.DEN ZL O LU.../.../ 2008 Kriz Merkezi B k :.YILDIRIM KOORD NE:.../.../ 2008 Gn.Md. : M.TAYMAZ.../.../ 2008 TAU. Gn.Md.Yrd : A.VURANDEM R../.../ 2008 Müst.Yrd. : S.YAMAÇ.../.../ 2008 Y.Gn.Md. : S.AKKAYA.../.../ 2008 Müste ar : S.Ö.ERBAKAN.../.../ 2008 Hukuk Mü aviri : S.HACIÖMERO LU 4 Adres : BAYINDIRLIK VE SKAN BAKANLI I Ayr nt l 4 Bilgi çin (Kriz Merkezi) Afet leri Genel Müdürlü ü Telefon : (0312) Faks: (0312) Telefon : (0312) e posta : aigm@bayindirlik.gov.tr Faks : (0312) Uydu tel :

5 Ek1 Plan Kademeleri Yerbilimsel Etütler Plan Kademeleri ve Ölçek Etüt Türleri ve Uygulanacak Format Plan ÜST ÖLÇEKL PLANLAR Ölçek 1., 2. ve 3. Deprem Bölgeleri ve Nüfus 30,000 Olan Yerle im Birimleri (A) Uygulanacak Format (A) Di er Yerle im Birimleri (4. ve 5. Deprem bölgeleri ile 1.,2. ve 3. Deprem Bölgeleri ve Nüfus < de dahil) (B) Uygulanacak Format (B) BÖLGE PLANI 1/ / METROPOL TEN MAR PLANI 1/ / L ÇEVRE DÜZEN PLANI ( l Bütünü) ÇEVRE DÜZEN PLANI (birden fazla havza baz nda) 1/ / Arazi Kullan m na Esas Jeolojik Etüt Format 1 Arazi Kullan m na Esas Jeolojik Etüt Format 1 ÇEVRE DÜZEN PLANI 1/ MAR PLANLARI NAZIM MAR PLANI (Büyük ehir Belediyelerince haz rlanacak) 1/ Mikrobölgeleme Etüdü Format 4 Arazi Kullan m na Esas Jeolojik Etüt Format 1 NAZIM MAR PLANI 1/5.000 Mikrobölgeleme Etüdü Format 4 Jeolojik Jeoteknik Etüt Mikrobölgeleme Etüdü Format 3 Format 4 UYGULAMA MAR PLANI MEVZ MAR PLANI 1/1.000 Mikrobölgeleme Etüdü Format 4 1/ /1.000 Mikrobölgeleme Etüdü (1/5000 için) Jeolojik Jeoteknik Etüt Jeolojik Jeoteknik Etüt Mikrobölgeleme Etüdü Format 3 Format 4 Format 4 Jeolojik Etüt Format 2 Format 3 Jeolojik Jeoteknik Etüt Format 3 KÖY YERLE ME PLANI 1/ /1.000 Jeolojik Jeoteknik Etüt (Nüfusa bak lmaks z n) Format 3 Jeolojik Etüt Jeolojik Jeot eknik Etüt Format 2 Format 3 Adres : BAYINDIRLIK VE SKAN BAKANLI I Ayr nt l 5 Bilgi çin (Kriz Merkezi) Afet leri Genel Müdürlü ü Telefon : (0312) Faks: (0312) Telefon : (0312) e posta : aigm@bayindirlik.gov.tr Faks : (0312) Uydu tel :

6 EK2 PLANLAMAYA ESAS JEOLOJ K, JEOLOJ KJEOTEKN K VE M KROBÖLGELEME ETÜTLER NE L K N ESASLAR 1.AMAÇ: Bu raporlar n amac ; her tür, ölçek ve amaçla plan yap lmas dü ünülen mevcut ya da potansiyel yerle im alanlar n n; 7269 say l Umumi Hayata Müessir Afetler Nedeniyle Al nacak Tedbirler ve Yap lacak Yard mlara Dair Kanun da tan ml do al afet tehlikelerini yerbilimsel veriler nda bölgesel olarak de erlendirmek, olas mühendislik problemlerini belirlemek, alanlar n arazi kullan m yerle ime uygunluk de erlendirmesini yapmak, teknik ve/veya idari gerekçelere ba l olarak gerekli önlemleri önererek afet zararlar n azaltmakt r. 2.KAPSAM: Plana Esas Jeolojik, Jeolojik Jeoteknik ve Mikrobölgeleme Etüt Raporlar ; Ek1 de belirtilen planlamaya, arazi kullan m ve yerle ime uygunluk de erlendirmesine altl k ve esas olan yerbilimsel raporlard r. 3.ETÜTLER N PLANLANMASI: Yap lacak etütlerin planlamas ; raporlar n altl k ve esas olu turaca imar plan n n ölçe i, amac, plan yap lmas dü ünülen alan n jeolojisi, mevcut veya muhtemel afet tehlikeleri, muhtemel mühendislik problemleri ve çözüm önerilerini tam olarak ortaya ç karabilecek ekilde yap lmal d r. Etüt çal malar esnas nda elde edilen veriler ve ortaya ç kan sonuçlar do rultusunda ek çal malar yap lmas gereklili i irdelenmeli ve gerekiyorsa etüt plan revize edilmelidir. 4.GENEL ESASLAR: Ek1 de belirtilen planlar için deprem bölgeleri nüfus kriterleri göz önünde tutularak yerle im birimleri (A) ve (B) Grubu olarak iki bölüme ayr lm t r. (A) Grubu Alanlar : Türkiye Deprem Bölgeleri Haritas nda 1., 2. ve 3. Derece Deprem Bölgesinde kalan ve nüfusu den büyüke it olan yerle im alanlar n, (B) Grubu Alanlar: Türkiye Deprem Bölgeleri Haritas nda 1., 2. ve 3. Derece Deprem Bölgesinde kalan ve nüfusu den küçük olan yerle im alanlar ile, Türkiye Deprem Bölgeleri Haritas nda 4. ve 5. Derece deprem Bölgesinde kalan yerle im alanlar n tan mlamaktad r. 1

7 (A) ve (B) grubu alanlarda yap lacak etüt türleri ise plan türüölçe i, muhtemel afet tehlikesi ve muhtemel mühendislik problemleri göz önünde tutularak 4 kategoriye ayr lm t r. Bu kategoriler ; Format 1: 1/ / aras üst ölçekli planlar için Arazi Kullan m na Esas Jeolojik Etüt Raporu, Format 2: 1/10001/5000 ölçekli imar planlar için Jeolojik Etüt Raporu Format 3: 1/10001/5000 ölçekli imar planlar için Jeolojik jeoteknik Etüt Raporu Format 4: 1/10001/5000 ölçekli imar planlar için Mikrobölgeleme Etüt Raporudur. Rapor Formatlar ; bir ilin, ilçenin ya da beldenin planlamas na esas olmak üzere, genel bir kapsam için haz rlanm t r. Söz konusu Raporlarda; çal man n amac, çal ma alan n n büyüklü ü ve alan n özelliklerine göre format ba l klar nda da belirtilen çal malar n ve konular n tamam n n bulunmas zorunlu olmad gibi, Raporlarda, Formatlarda belirtilmeyen ek çal malar ve konu ba l klar ilgili idare veya rapor müellifi taraf ndan eklenebilir. Farkl etüt seçene i olan (B) Grubu alanlarda; çal ma alan n n büyüklü ü, jeolojik durum, alan n afet tehlikesi (muhtemel ev durayl l problemi, s v la ma, ta k n vb.) ile muhtemel mühendislik problemleri çerçevesinde (örtüyapay dolgu bulunmas, oturma i mes v la ma potansiyeli vb.) ve büro ve ön etüt çal mas sonucunda; hangi format n kullan lmas gerekti i Onay Makam n n görü ü al nmak suretiyle rapor müellifi taraf ndan belirlenecektir. Parsel baz nda bir mevzi imar çal mas nda, homojen bir kaya zemin, ana kayan n yüzeyde veya yüzeye yak n oldu u ve e imin dü ük oldu u bir alan için Jeolojik Etüt; bir beldenin imar plan na esas çal mas nda, heterojen bir zemin (alüvyonkal n örtü tabakas vb.), e im ve di er baz özellikler nedeniyle stabilites v la ma vb. analizlere ihtiyaç duyulaca dü ünülen alanlarda ise, JeolojikJeoteknik Etüt seçilmelidir. Ülkemizin depremselli i ve di er do al afetlere aç k olmas nedeniyle; (B) grubu alanlarda da, Naz m mar Plan ve Uygulama mar Plan na esas etütlerde Jeolojik Jeoteknik Etüt veya Mikrobölgeleme Etüt tercih edilmelidir. Jeolojik Etüt Raporlar n n ise, do al afet tehlikesi ve yerel zemin ko ullar nedeniyle herhangi bir mühendislik problemi beklenmeyen alanlarda yap lmas na özen gösterilmelidir. Mikrobölgeleme Etütleri nin plan bütünlü ünü sa layacak kapsamda ve plan s n rlar veya plan etaplar dikkate al narak haz rlanmas esast r. Bir üst ölçek plan altl olarak Mikrobölgeleme Etüdü yap lm ise, alt ölçek planlama altl olarak yeniden Mikrobölgeleme Etüdü yap lmas na gerek yoktur. 2

8 (A) grubu yerle im birimlerinde, bir ya da birkaç parsel veya yap adas ndan olu an Mevzi mar Planlar için Mikrobölgeleme Etüdü gerekmemektedir. Ancak, Organize Sanayi Bölgeleri, Patlay c Madde Depolama Alanlar ile Dolgu Alanlar dahil her tür ve ölçekli k y yap s na ait plan çal malar öncesinde mikrobölgeleme etüdü ilgili dare taraf ndan yapt r l r. 1., 2. ve 3. Deprem Bölgeleri içinde, fakat nüfusu den az olan yerle im alanlar n n Naz m ve Uygulama mar Planlar na esas çal malar için de Mikrobölgeleme Etüdü tercih edilmelidir. Nüfus kriteri kullan l rken dönemsel nüfus de i ikli i olan yerle im alanlar nda (turizm bölgeleri vb.) nüfusun en yüksek oldu u dönem dikkate al nmal d r. Genel olarak aç klanan hususlar d nda tereddüde dü ülen durumlarda Onay Makam veya Afet leri Genel Müdürlü ü nden görü al nmal d r. 3

9 5. ETÜD TÜRLER NE GÖRE FORMATLAR: 1/25000 ölçek) Format 1 Arazi Kullan m na Esas Jeolojik Etüt Rapor Format ( Ç NDEK LER EK LLER Ç ZELGELER EKLER I. AMAÇ VE KAPSAM II. III. IV. NCELEME ALANIN TANITILMASI VE ÇALI MA YÖNTEMLER II.1. Mekansal Bilgiler Co rafi Konum II.2. klim ve Bitki Örtüsü II.3. Sosyo Ekonomik Bilgiler ÖNCEK ÇALI MALAR III.1. Tüm Ölçeklerde Mevcut Plan Durumu ve Mevcut Yap la ma III.2. Mevcut Plana Esas Yerbilimsel Etütler, Sak ncal Alanlar Afete Maruz Bölgeler III.3. Ta k n Sahalar, Sit Alanlar, Koruma Bölgeleri vb. III.4. De i ik Amaçl Etütler ve Verileri JEOMORFOLOJ V. JEOLOJ V.1. Genel Jeoloji V.1.1. Stratigrafi V.1.2. Yap sal Jeoloji VI. VII. VIII. IX. H DROJEOLOJ K ÖZELL KLER (Yer alt ve Yerüstü Sular, nehirler, çaylar, göller vs.) DO AL AFET DURUMUNUN DE ERLEND R LMES VIII.1. Deprem Durumu VIII.2. Kütle Hareketleri VIII.3. Su Bask n VIII.4. Ç VIII.5. Di er Do al Afet Tehlikeleri (Çökme Tasman, Karstla ma, Tsunami, T bbi Jeoloji vb.) ARAZ KULLANIM ÖNER LER SONUÇ VE ÖNER LER X. EKLER (1) (2) : 1. Yerbulduru Haritas, 2. nceleme alan na ait uydu görüntüsü, hava foto raf vb.(varsa ula labiliyorsa) 3. Genel jeoloji haritas ve genel stratigrafik kesiti (1/ veya daha küçük ölçekli) 4. nceleme Alan n n Deprem Bölgeleri Haritas ndaki Yeri 5. nceleme Alan n n Türkiye Diri Fay Haritas ndaki Yeri 6. nceleme Alan n n E im Haritas (1/ veya daha küçük ölçekli) 7. Arazi Kullan m Öneri Haritas (1/ veya daha küçük ölçekli) (2) 8. Foto raflar 9. DS ve di er kurum görü leri (Varsa, inceleme alan için) (1) Ekler bölümündeki tüm haritalar n ölçekleri, yap lacak plan n ölçe inde olmal ve içeri i yap lacak plan n ihtiyaçlar n kar lamal d r. (2) Baz ekler (yerbulduru haritas, foto raflar, genel stratigrafik kesit vb.), ilgileri nedeniyle rapor içeri inde ilgili bölüm ba l alt nda veya devam nda yer alabilir. 4

10 Format 2 Jeolojik Etüt Rapor Format Ç NDEK LER EK LLER Ç ZELGELER EKLER I. AMAÇ VE KAPSAM II. NCELEME ALANIN TANITILMASI VE ÇALI MA YÖNTEMLER II.1. Mekansal Bilgiler Co rafi Konum II.2. klim ve Bitki Örtüsü II.3. Sosyo Ekonomik Bilgiler III. NCELEME ALANININ MEVCUT PLAN, YAPILA MA DURUMU VE D ER ÇALI MALAR III.1. Tüm Ölçeklerde Mevcut Plan Durumu ve Mevcut Yap la ma III.2. Mevcut Plana Esas Yerbilimsel Etütler, Sak ncal Alanlar Afete Maruz Bölgeler III.3. Ta k n Sahalar, Sit Alanlar, Koruma Bölgeleri vb. III.4. De i ik Amaçl Etütler ve Verileri IV.JEOMORFOLOJ V. JEOLOJ V.1. Genel Jeoloji V.1.1 Stratigrafi V.1.2 Yap sal Jeoloji V.2. nceleme Alan Jeolojisi VI.ZEM N VE KAYA TÜRLER N N ÖZELL KLER VII. H DROJEOLOJ K ÖZELL KLER VII.1. Yer alt ve Yerüstü Sular VII.2. çme ve Kullanma Suyu VIII. DO AL AFET TEHL KELER N N DE ERLEND R LMES VIII.1. Deprem Durumu VIII.2. Kütle Hareketleri VIII.2.1. Heyelan VIII.2.2. Kaya Dü mesi VIII.3. Su Bask n VIII.4. Ç VIII.5. Di er Do al Afet Tehlikeleri (Çökme Tasman, Karstla ma, Tsunami, T bbi Jeoloji) IX. NCELEME ALANININ YERLE ME UYGUNLUK DE ERLEND RMES IX.1. Uygun Alanlar (UA) IX.2. Önlemli Alanlar (ÖA) IX.3. Ayr nt l Jeoteknik Etüt Gerektiren Alanlar (AJE) IX.4. Uygun Olmayan Alanlar (UOA) X. SONUÇ VE ÖNER LER XI. EKLER (1) (2) : 1. Yerbulduru Haritas (Çal ma alan n n aç k bir ekilde görülebilece i ölçekte) 2. nceleme alan na ait uydu görüntüsü, hava foto raf vb. 3. Genel Jeoloji Haritas ve Genel Stratigrafik Kesiti (1/25.000) 4. nceleme Alan n n Jeoloji Haritas ve Jeolojik Kesitler (1/1.000 veya 1/2.000, 1/5.000) 5. nceleme Alan n n Deprem Bölgeleri Haritas ndaki Yeri 6. nceleme Alan n n E im Haritas (1/1.000 veya 1/2.000, 1/5.000) 7. nceleme Alan n n Yerle ime Uygunluk Haritas (1/1.000 veya 1/2.000, 1/5.000) 8. Tapu Örne i ve Kadastro Paftas 9. Foto raflar (Genel görünüm, problemli k s mlar, ara t rma çukurlar, yarmalar vb.) 10. Belediye Meclis Karar (Plan de i ikli i, ilave imar vb. çal malar için) 11. Valilik ya da Belediyeye ba vuru belgesi (Mevzi imar planlar için) 12. DS ve di er kurum görü leri (Varsa, inceleme alan için) (1) Ekler bölümündeki tüm haritalar n ölçekleri, yap lacak plan n ölçe inde olmal ve içeri i yap lacak plan n ihtiyaçlar n kar lamal d r. (2) Baz ekler (yerbulduru haritas, foto raflar, genel staratigrafik kesit vb.), ilgileri nedeniyle, rapor içeri inde ilgili bölüm ba l alt nda veya devam nda yer alabilir. 5

11 Format 3 Jeolojik Jeoteknik Etüt Rapor Format Ç NDEK LER EK LLER Ç ZELGELER EKLER AMAÇ VE KAPSAM NCELEME ALANININ TANITILMASI VE ÇALI MA YÖNTEMLER II.1. Mekansal Bilgiler Co rafi Konum II.2. klim ve Bitki Örtüsü II.3. Sosyo Ekonomik Bilgiler II.4. Arazi, Laboratuar, Büro Çal ma Yöntemleri ve Ekipmanlar NCELEME ALANININ MEVCUT PLAN, YAPILA MA DURUMU VE D ER ÇALI MALAR III.1. Tüm Ölçeklerde Mevcut Plan Durumu ve Mevcut Yap la ma III.2. Mevcut Plana Esas Yerbilimsel Etütler, Sak ncal Alanlar Afete Maruz Bölgeler III.3. Ta k n Sahalar, Sit Alanlar, Koruma Bölgeleri vb. III.4. De i ik Amaçl Etütler ve Verileri JEOMORFOLOJ JEOLOJ V.1. Genel Jeoloji V.1.1. Stratigrafi V.1.2. Yap sal Jeoloji V.2. nceleme Alan Jeolojisi JEOTEKN K AMAÇLI ARA TIRMA ÇUKURLARI, SONDAJ ÇALI MALARI VE ARAZ DENEYLER VI.1. Ara t rma Çukurlar VI.2. Sondajlar (2) VI.2.1. S Sondajlar VI.2.2. Derin Sondajlar VI.3. Arazi Deneyleri VI.4. Heyelan zleme Çal malar JEOTEKN K AMAÇLI LABORATUVAR DENEYLER VII.1. Zemin Index Fiziksel Özelliklerinin Belirlenmesi VII.2. Zeminlerin Mekanik Özelliklerinin Belirlenmesi VII.3. Permeabilite VII.4. Kaya Mekani i Deneyleri JEOF Z K ÇALI MALAR VIII.1. Sismik K r lma VIII.2. Sismik Yans ma VIII.3. Yüzey Dalgas Yöntemleri VIII.4. Mikrotremor VIII.5. Jeoradar VIII.6. Kuyuiçi Sismi i VIII.7. Elektrik Özdirenç VIII.8. Di er jeofizik yöntemler ZEM N VE KAYA TÜRLER N N JEOTEKN K ÖZELL KLER IX.1. Zemin ve Kaya Türlerinin S n fland r lmas IX.2. Mühendislik Zonlar ve Zemin Profilleri IX.3. Zeminin dinamik elastik parametreleri IX.4. i me Oturma ve Ta ma Gücü Analizleri ve De erlendirme IX.5. Karstla ma H DROJEOLOJ K ÖZELL KLER X.1. Yer Alt Suyu Durumu X.2. Yüzey Sular X.3. çme ve Kullanma Suyu 6

12 DO AL AFET TEHL KELER N N DE ERLEND R LMES XI.1. Deprem Durumu XI.1.1. Bölgenin deprem tehlikesi ve Risk Analizi XI.1.1. Aktif Tektonik XI.1.2. Paleosismolojik Çal malar XI.1.3. S v la ma Analizi ve De erlendirme X.1.4. Zemin büyütmesi ve hakim periyodunun belirlenmesi XI.2. Kütle Hareketleri ( ev Durays zl ) XI.3. Su Bask n XI.4. Ç XI.5. Di er Do al Afet Tehlikeleri (Çökme Tasman, Karstla ma, Tsunami, T bbi Jeoloji vb.) ve Mühendislik Problemlerinin De erlendirilmesi NCELEME ALANININ YERLE ME UYGUNLUK DE ERLEND RMES XII.1. Uygun Alanlar (UA) XII.2. Önlemli Alanlar (ÖA) XII.2.1. Önlemli Alan 1: Deprem Tehlikesi Açs ndan Önlemli Alanlar XII.2.2. Önlemli Alan 2: Kütle Hareketleri Tehlikeleri ve Yüksek E im Aç s ndan XII.2.3. Önlemli Alan 3: Su Bask n Tehlikesi Aç s ndan XII.2.4. Önlemli Alan 4: Ç Tehlikesi Aç s ndan XII.2.5. Önlemli Alan 5: Mühendislik Problemleri Aç s ndan ( i me oturma, ta ma gücü vb.) XII.3. Ayr nt l Jeoteknik Etüt Gerektiren Alanlar (AJE) XII.4. Uygun Olmayan Alanlar (UOA) XIII. SONUÇ VE ÖNER LER XIV. EKLER (1) (2) : 1 Yerbulduru Haritas (Çal ma alan n n aç k bir ekilde görülebilece i ölçekte) 2 nceleme alan na ait uydu görüntüsü, hava foto raf vb. 3 Genel Jeoloji Haritas ve Genel Stratigrafik Kesiti (1/25.000) 4 nceleme Alan n n Jeoloji Haritas ve Jeolojik Kesitler (1/1.000 veya 1/2.000, 1/5.000) 5 nceleme Alan n n Deprem Bölgeleri Haritas ndaki Yeri 6 Mühendislik Jeolojisi Haritalar (1/1.000 veya 1/2.000, 1/5.000) 7 nceleme Alan n n E im Haritas (1/1.000 veya 1/2.000, 1/5.000) 8 Sondaj ve ara t rma çukuru loglar 9 Arazi ve laboratuvar deney ve analiz föyleri 10 Jeofizik ölçümler ve kesitler 11 Yerel Zemin S n flar Haritas (TDY 2007 ye göre)(1/5.000, 1/10.000) 12 Kayma Dalgas H z Haritas (V S30 ) (1/5.000, 1/10.000) 13 Zemin Büyütmesi Haritas (1/5.000, 1/10.000) 14 Zemin Hakim Titre im Periyot Da l m Haritas (1/5.000, 1/10.000) 15 Batimetri Haritas (Dolgu mar Plan na Esas Etütler için) 16 nceleme Alan n n Yerle ime Uygunluk Haritas (1/1.000 veya 1/2.000, 17 1/5.000) 18 Tapu Örne i ve Kadastro Paftas 19 Foto raflar (Genel görünüm, problemli k s mlar, ara t rma çukurlar, 20 yarmalar) 21 Belediye Meclis Karar (Plan de i ikli i, ilave imar vb. çal malar için) 22 Valilik ya da Belediyeye ba vuru belgesi (Mevzi imar planlar için) 23 DS ve di er kurum görü leri (Varsa, inceleme alan için) 1 ) Baz ekler (yerbulduru haritas, foto raflar, genel stratigrafik kesit vb.) ilgileri nedeniyle rapor içeri inde ilgili bölüm ba l alt nda veya devam nda yer alabilir. (2) Dolgu mar plan na esas olarak haz rlanacak raporlarda yukar daki formata ek olarak, deniz sondajlar ve batimetrik haritalar eklenecektir. 7

13 Format 4 Mikrobölgeleme Rapor Format (1) Ç NDEK LER EK LLER Ç ZELGELER EKLER I. AMAÇ VE KAPSAM II. NCELEME ALANIN TANITILMASI II.1. Mekansal Bilgiler Co rafi Konum II.2. klim ve Bitki Örtüsü II.3. Sosyo Ekonomik Bilgiler III. ÇALI MA YÖNTEMLER III.1. Haritalama ve Ölçek III.2. Karelaj Hücrelendirme III.3. Arazi, Laboratuar, Büro Çal ma Metotlar ve Ekipmanlar IV. NCELEME ALANININ MEVCUT PLAN, YAPILA MA DURUMU VE D ER ÇALI MALAR IV.1. Tüm Ölçeklerde Mevcut Plan Durumu ve Mevcut Yap la ma IV.2. Mevcut Plana Esas Yerbilimsel Etütler, Sak ncal Alanlar Afete Maruz Bölgeler IV.3. Ta k n Sahalar, Sit Alanlar, Koruma Bölgeleri vb. V. MEVCUT VER LER N DERLENMES VI. JEOMORFOLOJ VII. JEOLOJ VII.1. Genel Jeoloji VII.1.1. Stratigrafi VII.1.2. Yap sal Jeoloji VII.2. nceleme Alan Jeolojisi VIII. JEOTEKN K AMAÇLI SONDAJ ÇALI MALARI VE ARAZ DENEYLER VIII.1. Ara t rma Çukurlar VIII.2. Sondajlar VIII.2.1. S Sondajlar VIII.2.2. Derin Sondajlar VIII.3. Arazi Deneyleri VIII.4. Heyelan zleme Çal malar IX. JEOTEKN K AMAÇLI LABORATUVAR DENEYLER IX.1. Zemin Index Fiziksel Özelliklerinin Belirlenmesi IX.2. Zeminlerin Mekanik Özelliklerinin Belirlenmesi IX.3. Permeabilite IX.4. Kaya Mekani i Deneyleri X. JEOF Z K ÇALI MALAR VIII.1. Sismik K r lma VIII.2. Sismik Yans ma VIII.3. Yüzey Dalgas Yöntemleri VIII.4. Mikrotremor VIII.5. Jeoradar VIII.6. Kuyuiçi Sismi i VIII.7. Elektrik Özdirenç VIII.8. Di er jeofizik yöntemler XI.ZEM N VE KAYA TÜRLER N N JEOTEKN K ÖZELL KLER XI.1. Yerel Zemin Ko ullar n n Belirlenmesi XI.2. Zemin ve Kaya Türlerinin S n fland r lmas XI.3. Yerel Zemin S n flar (ABYYHY) XI.4. Mühendislik Zonlar ve Zemin Profilleri XI.5. i me Oturma ve Ta ma Gücü Analizleri ve De erlendirme IX.6. Zeminin dinamik elastik parametreleri (Vs30) XI.7. Karstla ma 8

14 XII. H DROJEOLOJ K ÖZELL KLER XII.1. Yer Alt Suyu Durumu XII.2. Yüzey Sular XII.3. çme ve Kullanma Suyu XIII. DO AL AFET TEHL KELER N N DE ERLEND R LMES XIII.1 Deprem Durumu XIII.1.1. Bölgenin deprem tehlikesi ve Risk Analizi XIII Azal m li kileri XIII Deterministik Deprem Tehlike Analizi XIII Probabilistik Deprem Tehlike Analizi XIII.2. Aktif Tektonik XIII.3. Paleosismolojik Çal malar XIII.4. S v la ma Analizi ve De erlendirme XIII.5. Zemin büyütmesi ve hakim periyodunun belirlenmesi XIII.6. Kütle Hareketleri ( ev Durays zl ) XIII.7. Heyelan XIII.8. Kaya Dü mesi XIV.9. Su Bask n XIII.10. Ç XIII.11. Di er Do al Afet Tehlikeleri (Çökme Tasman, Karstla ma, Tsunami, T bbi Jeoloji vb.) ve Mühendislik Problemlerinin De erlendirilmesi XIV. NCELEME ALANININ YERLE ME UYGUNLUK DE ERLEND RMES XV.1. Uygun Alanlar (UA) XV.2. Önlemli Alanlar (ÖA) XV.2.1. Önlemli Alan 1: Deprem Tehlikesi Aç s ndan Önlemli Alanlar XV.2.2. Önlemli Alan 2: Kütle Hareketleri Tehlikeleri ve Yüksek E im Aç s ndan XV.2.3. Önlemli Alan 3: Su Bask n Tehlikesi Aç s ndan XV.2.4. Önlemli Alan 4: Ç Tehlikesi Aç s ndan XV.2.5. Önlemli Alan 5: Mühendislik Problemleri Aç s ndan ( i me oturma, ta ma gücü vb.) XV.2.6. Önlemli Alan 6: Di er Tehlikeler Aç s ndan (Karstla ma, t bbi jeoloji vb.) aç s ndan XV.3 Uygun Olmayan Alanlar (UOA) XVI. SONUÇ VE ÖNER LER 9

15 XVII. EKLER (2) (3) : Yerbulduru Haritas (Çal ma alan n n aç k bir ekilde görülebilece i ölçekte) nceleme alan na ait uydu görüntüsü, hava foto raf vb. Genel Jeoloji Haritas ve Genel Stratigrafik Kesiti (1/25.000) nceleme Alan n n Jeoloji Haritas ve Jeolojik Kesitler (1/1.000 veya 1/2.000, 1/5.000) nceleme Alan n n Deprem Bölgeleri Haritas ndaki Yeri Yeralt suyu Haritas (1/5.000, 1/10.000) Sismotektonik Harita (1/25.000, 1/ ve daha küçük ölçekte) Yerel Zemin S n flar Haritas (1/5.000, 1/10.000) Kayma Dalgas H z Haritas (1/5.000, 1/10.000) Zemin Büyütmesi Haritas (1/5.000, 1/10.000) Zemin Hakim Periyodu Haritas (1/5.000, 1/10.000) S v la ma Indeksi Haritas (1/5.000, 1/10.000) Kütle Tehlikesi Haritas (1/5000, 1/10000) Su Bask n Tehlikesi Haritas (1/5.000, 1/10.000) Ç Tehlikesi Haritas (1/5.000, 1/10.000) Di er Tehlike Haritalar (1/5.000, 1/10.000) nceleme Alan n n E im Haritas (1/5.000, 1/10.000) Sondaj ve ara t rma çukuru loglar Arazi ve laboratuvar deney ve analiz föyleri Jeofizik ölçümler, kesitler nceleme Alan n n Yerle ime Uygunluk Haritas (1/1.000 veya 1/2.000, 1/5.000) Foto raflar (Genel görünüm, problemli k s mlar, ara t rma çukurlar, yarmalar vb.) DS ve di er kurum görü leri (Varsa inceleme alan için) (1) Bu rapor format genel bir kapsam için haz rlanm olup, raporlarda, çal man n amac, çal ma alan n n büyüklü ü ve alan n özelliklerine göre ba l klarda belirtilen çal malar n ve konular n tamam n n bulunmas zorunlu olmad gibi, raporlarda formatta belirtilmeyen ek çal malar ve konu ba l klar da ilgili idare veya rapor müellifi taraf ndan eklenebilir. (2) Ekler bölümündeki tüm haritalar n ölçekleri, yap lacak plan n ölçe inde olmal ve içeri i yap lacak plan n ihtiyaçlar n kar lamal d r. (3) Baz ekler (yerbulduru haritas, foto raflar, genel stratigrafik kesit vb.) ilgileri nedeniyle rapor içeri inde ilgili bölüm ba l alt nda veya devam nda yer alabilir.) 10

16 5. HAZIRLANACAK RAPORLAR IÇIN GENEL HUSUSLAR: Raporlar (spiral vb. ekilde) da lmayacak ekilde ciltlenir. Yerle ime uygunluk de erlendirmesinde Uygun Olmayan Alan (UOA) içeren raporlar; sekiz (8) adet, içermeyen raporlar ise, alt (6) adet olarak haz rlan r. Ayr ca, raporun tamam n içeren (metin, foto raflar, haritalar, kuyu loglar, tablolar ve di er bütün ekler vb.), jeofiziksel ölçümlerin say sal verileri (tüm ham ve i lenmi say sal veriler için ölçü türü, yer, tarih, zaman, operatör ad ve varsa, ayar ve düzeltme parametreleri ile birlikte) CD ortam nda idareye teslim edilir. Raporlarda, kullan lan tüm haritalar n üretim tarihleri ve hangi yönetmelik esaslar na göre hangi kurum taraf ndan üretildikleri belirtilecektir. Tüm haritalar bu haritalar üreten ya da ürettiren idare taraf ndan onaylanm olmal d r. Haritalar çal ma alan n n günümüzdeki durumunu yans tacak güncellikle olmal d r. Aksi durumda, çal malara haritalar n güncellenmesinden sonra ba lan l r. Tüm haritalar n pafta çizimleri, bölümlendirilmeleri, adland r lmalar, altl klar, boyutlar ve kenar bilgileri üretildikleri yönetmelik esaslar na uygun olmal d r. Raporlar için kullan lan tüm haritalar say sal ortamda da verilmeli, say sal haritas n n olmad durumlarda ise, taray c ile taranm, koordinatland r lm olarak idarenin belirleyece i co rafi bilgi sistemi yaz l m ile uyumlu dosya format nda teslim edilmelidir. Büyük ölçekli haritalar n koordinatlar TUTGA (Türkiye Ulusal Temel GPS A ) sisteminde olmal d r. Haritalar ED50 (1950 Avrupa Datumu) ya da yerel sistemdeki koordinatlarda üretilmi ise, TUTGA ile dönü ümü için ortak noktalar verilmelidir. Say sal haritalar, UVDF nda (Ulusal Veri De i im Format ) verilmelidir. Ayr ca sahada yap lan bütün sondaj, jeofizik çal malar ve ölçüm vb. noktalar ve hatlar n koordinatlar, raporda tablolar halinde belirtilir ve ayr ca, haritalar üzerine i lenir. nceleme alanlar nda yap lacak tüm sondaj, jeofizik ölçüm, arazi deneyleri vb. çal malar alan geneline mümkün oldu unca homojen olarak da t lmal d r. Arazi ara t rmalar (sondaj, jeofizik çal malar, saha deneyleri vb) ekonomikliksahay temsil edecek ve tehlike analizlerinde kullan lacak maksimum veri dengesi gözetilerek belirlenir. Ancak, özellikle alüvyon ve stabilite problemlerinin muhtemel oldu u alanlarda veri say s ve s kl n n mümkün olan en üst seviyede olmas na özen gösterilmelidir. Etüt çal malar için aç lacak sondaj kuyular na PVC borular indirilerek, kuyu a zlar etüt ve raporlama çal malar tamamlan ncaya kadar, uygun yöntemle (betonlama vb.) korunmal, sondaj karotlar (karot sand klar ) ve al nan di er örnekler de, raporlama süreci tamamlanana kadar kontrol, de erlendirme ve yeni deney ihtiyac amac yla korunmal d r. Raporlarda, raporu haz rlayan tüzel ki inin veya kurumun ka esi ile düzenleyenlerin adlar ve soyadlar, unvanlar ve imzalar as l olarak bulunur. Raporlar n bütün sayfalar paraflan r ve bütün ekler haz rlanayan taraf ndan ka elenerek imzalan r. Fotokopi ile ço alt lm raporlarda, her sayfadaki paraflar ve rapor sonundaki imzalar orjinal olmal d r. Ekler rapor kapa ndan ta mayacak ekilde ve usulüne uygun normda katlanm olarak konulur. Eklerin fazla olmas halinde, haritalar cep veya ayr klasörler içinde rapora eklenir. 11

17 Birden fazla paftay kapsayan çal malarda mutlaka pafta anahtar verilir. Çok say da paftay kapsayan çal malarda arazi ve büro çal malar n kolayla t rmak ve bütünlü ü sa layabilmek için haz rlanacak yerle ime uygunluk haritalar ndan en az 1 tak m, çal ma alan n n tamam n bir bütün olarak gösterecek ölçekte haz rlan r. Birden fazla parseli veya çal ma alan n içeren raporlarda; parseller veya alanlar ayn mahalli idarenin s n rlar içinde kal yorsa ve benzer jeolojikjeofizikjeoteknik özellikler ve benzer mühendislik sorunlar afet tehlikelerini içeriyorsa, tek bir raporda verilebilir. Di er durumlarda, her parsel ve alan veya baz parsel ve alanlar için yetkili idarenin görü ü do rultusunda ayr rapor düzenlenir. Yap lan çal malar n yans t ld haritalar (e im haritas, mühendislik jeolojisi haritas, yerle ime uygunluk haritas, jeofizik harita vs.), karma kl n önlenmesi amac yla ayr haritalar olarak haz rlan r. Ancak uygun artlar n sa land alanlarda, israf n önlenmesi için, ilgili idarenin bilgisi ve onay dahilinde, baz haritalar birle tirilebilir. Haritalarda yap lan e im, jeoloji, yerle ime uygunluk vb. bölümlemelerde, s n rlar n ve bölümlerin karma k olmamas na dikkat edilir. Çok say da bölümlemenin bulundu u durumlarda karma kl k önlenemiyor ise, bölümlemeler farkl renklerde boyan r veya taran r. Haritalamada ve di er tüm konularda, TSE taraf ndan belirlenmi standartlar bulunuyor ise, bunlara uyulur. Söz konusu standartlar n bulunmad durumlarda, al lm veya uluslararas standartlara uygun (referans verilerek) semboller kullan l r ve ayr nt l lejant konulur. Haritalar aras nda s n r ve sembol uyu mazl n n olmamas na dikkat edilmelidir. Çal ma alan na ait her türlü muhtemel mühendislik sorunu (zemin s v la mas, oturma, i me vb.) ve do al afet tehlikeleri (kaya ve zeminlerdeki stabilite sorunlar vb.); saha, laboratuar deneyleri ve verilerine dayanan uygun analizlerle belirlenmelidir. ( ev stabite analizleri, s v la ma analizleri, kinematik analizler vb.) Rapor içerisinde kullan lan her türlü bilgi, belge, kaynak, yöntem vb. için referans verilmelidir. Raporlar bir dilekçeyle yürülükteki Genelge gere ince, ilgili kuruma (Afet leri Genel Müdürlü ü) veya ilgili Valili ine (Bay nd rl k ve skan l Müdürlü ü) gönderilir. 12

18 6. KONU BA LIKLARI Ç N AÇIKLAMALAR AMAÇ VE KAPSAM (Format 1,2,3,4) Raporun hangi tür ve ölçekte (Bölge, Çevre Düzeni, Naz m, Uygulama, Mevzi ve K rsal Yerle im Plan ) planlamaya esas bir çal ma oldu u, kime veya hangi kurum kurulu için yap ld, genel planlama amaçlar vurgulanmal ve genel kapsam aç klanmal d r. NCELEME ALANININ TANITILMASI (Format 1,2,3,4) Co rafi Konumu nceleme alan n n yeri, temel altl k haritas (topo rafik, halihaz r ) içindeki yatay ve dü ey koordinatlar (Ulusal Koordinat Sistemi cinsinden), kullan lan harita ölçe i ile pafta numaralar, etüt alan n büyüklü ü bilgileri verilmelidir. Alan çok say da harita paftas içinde kal yorsa pafta anahtar verilmelidir. klim ve Bitki Örtüsü Çal ma alan ve bölge genelinde hakim bitki örtüsü ile iklim hakk nda genel bilgi verilmesi ve özellikle heyelan, kaya dü mesi, su bask n, ç gibi tehlikeler ile do rudan ili kisi olan, ya alma (ya murkar) durumunun belirtilmesi gerekmektedir. Sosyo Ekonomik Bilgiler Çal ma alan ve bölge genelindeki sosyal ve ekonomik yap hakk nda genel bilgi verilmelidir. ÇALI MA YÖNTEMLER (Format 1,2,3,4) Etüt kapsam nda yap lm olan arazi, laboratuar ve büro çal ma yöntemlerinin ve ekipmanlar n n anlat lmas ve gerekçelerinin verilmesi gerekmektedir. (Format 4 için) çal mada kullan lan yöntem ile ilgili genel bilgiler verilecektir. Bu bilgiler, çal man n ölçe i, kullan lan karelaj n (hücrelerin) boyutlar vb. içerecektir. Haritalama ve Ölçek Bütün altl k haritalar bilgisayar ortam nda üretilmi ak ll (öznitelik verilerine sahip) say sal (vektör) haritalar olmal d r. Kullan lan haritalar n ölçekleri, yap lacak planlar n ölçe ine göre belirtilmelidir. Karelaj Mikrobölgeleme çal malar, Co rafi Bilgi Sistemi vas tas yla yap lan çal malar oldu undan, çal malar s ras nda interpolasyon ve ekstrapolasyon yap lmas gereken k s mlar olacakt r. Mikrobölgeleme çal malar nda; inceleme alan, her biri hücre olarak adland r lan e it alana sahip birimlere ayr l r. Bu i leme karelaj (grid) ad verilir. nceleme alan için olu turulan karelaj, çal man n hassasiyetini belirleyecektir. Mikrobölgeleme haritalar n n güvenilirli i zemin tabakalar n n belirlenmesine ve iyi tan mlanmas na ba l d r. Bu bilginin elde edilmesi için farkl yöntemler kullan labilir. En ekonomik yöntem, veriyi hücre format nda toplamak ve gerekli yerlerde hücre yo unlu unu art rmakt r. Olu turulacak karelaja göre her bir hücre için jeolojik, jeofizik ve jeoteknik veriler toplanacakt r. Çal mada kullan lacak karelaj, jeolojik ve topo rafik ko ullar n homojenli ine, yerel zemin ko ullar ve olas afet tehlikesinin büyüklü üne ba l d r. Karelaj yo unlu u artt kça hassasl k 13

19 yükselecek, ancak, buna ba l olarak elde edilmesi gereken yerbilimsel veriler ile ilgili çal man n bütçesi de önemli oranda artacakt r. Mikrobölgeleme çal malar için, jeoloji ve/veya topografyaya ba l olarak a a daki hücre boyutlar önerilmektedir. Hücrelerin mümkün oldu unca karesel alanlar olu turacak boyutlara sahip olmalar na dikkat edilmelidir. Dikdörtgen alanlarda de erlendirme problemleri ortaya ç kabilir. Homojenkaya bölgeler için 500 ya da 1000 metre hücre mesafesi önerilir. Homojenzemin bölgeler için 250 ya da 500 metre hücre mesafesi önerilir. Homojen olmayan bölgelerde 50, 100 ya da 250 metre hücre mesafesi önerilir (Homojen olmayan bölgelerde, ko ullar n de i kenli i göz önüne al narak daha yo un, sahaya özel hücrelerin seçilmesi önerilir). Gerçekte hücre boyutlar n belirleyecek en önemli parametre, çal man n bütçesi olacakt r. Alluvium Fill Aslanbey_formation Pamukova Metamorphic 250 X 250 m 500 x 500 m 1000 x 1000 m Aslanbey_formation ekil1 Karelaj (gridleme) Örne i. ekilde çal ma alan ndaki farkl poligon alanlar (buradaki örnekte, genel olarak kendi içlerinde homojen kabul edilen jeolojik birimler) farkl büyüklüklerde (250 x 250 m, 500 x 500 m, 1000 x 1000m) hücrelere ayr lm t r. Çal man n ilerleyen a amalar nda her bir hücre için gerekli yerbilimsel veriler toplanacakt r. Yine ilerleyen a amalarda, daha büyük hücreler (1000 x 1000 m), extrapolasyon ile daha küçük hücrelerin (250 x 250m) boyutuna getirilebilir. Yukar daki örnekte inceleme alan yakla k 30 km 2 dir. Buna göre inceleme alan n n tamam alüvyon kabul edilse ve 250 x 250m lik hücrelere ayr lsa, toplamda 480 hücreye ula l r. Daha homojen olan zemin ve kayaç birimlerinde, daha makul hücre boyutlar seçilebilir. Örnekteki gibi metamorfik kayaçlar n bulundu u alanlarda 8 (1000 x 1000m), kayaç özelli ini kaybetmi ayr m zeminlerde 88 (500 x 500m) ve alüvyonlarda 298 (250 x 250m), toplamda 394 hücreye ula l r. Haritadan da görülebilece i gibi, s n rlara yak n bölgelerde küçük alanlara sahip olan hücrelere ait yerbilimsel veriler, kom u hücrelerden ekstrapolasyon ile elde edilebilir. Böyle bir durumda, bu örnek için hücre 14

20 say lar ye kadar dü ebilir. lerideki bölümlerde aç klan ld gibi, mevcut verilerin toplanmas, tasnifi ve kullan labilir olanlar n ayr t r lmas ndan sonra veribilgi aç olan hücre say s e kadar dü ebilir. Arazi, Laboratuar ve Büro Çal ma Yöntemleri ve Ekipmanlar Rapor kapsam nda yap lm olan tüm arazi, laboratuar ve büro çal malar n n, detayl i zaman çizelgeleri kullan larak aç klanmas uygun olacakt r. Çal ma yöntemlerinin ve çal mada kullan lan ekipmanlar n (bilgisayar donan m ve yaz l mlar ndan, arazi ve laboratuar deneylerine kadar) anlat lmas ve kullan m gerekçelerinin verilmesi uygundur. NCELEME ALANININ MEVCUT PLAN, YAPILA MA DURUMU VED ER ÇALI MALAR (Format 1,2,3,4) Mevcut Plan Durumu ve Yap la ma nceleme alan n n mevcut yap la ma ve plan durumu verilecektir. Bu kapsamda, inceleme alan na ait, varsa ve elde edilebiliyorsa, her tür ve ölçekte mevcut plan/planlar hakk nda genel bilgi verilmeli, planlar ve plan notlar genel anlamda irdelenmeli ve varsa mevcut yap la maya yönelik (yap tipi, kat yüksekli i, ayr k/biti ik vb. yap la ma düzeni, yap la ma yo unlu u gibi) genel bilgiler verilmelidir. nceleme alan na ait, varsa, her tür ve ölçekte mevcut planlara esas etütlerden, tarihlerinden ve sonuçlar ndan özet olarak bahsedilmelidir. Bu çal malardan rapor içerisinde faydalan l yorsa ilgili k s mlar (sondaj loglar, deney föyleri, kesitler, haritalar, sonuç ve öneriler vb) rapor ekinde verilmelidir. Mevcut Plana Esas Yerbilimsel Etütler, Sak ncal Alanlar Afete Maruz Bölgeler nceleme alan ile ilgili olarak tüm kurum ve kurulu lar n daha önceki plana esas yerbilimsel etüt çal malar ve bu çal malar na göre yap ve yerle me için yasaklanm bölge ve/veya afete maruz bölge kararlar n n olup olmad hakk nda genel bilgi verilmeli, yap lan ara t rmalar ile, varsa ilgili kararlar n al nd rapor ve belgelerin tarihleri verilmelidir. Ta k n Sahalar, Sit Alanlar, Koruma Bölgeleri nceleme alan içinde ilgili kurumlar taraf ndan, ta k n sahalar, sit alanlar ve özel statülü koruma alanlar na yönelik al nm kararlar n olup olmad hakk nda genel bilgi verilmeli, varsa ve elde edilebiliyorsa ilgili kararlar n al nd rapor ve belgelerin tarihleri ile örnekleri verilmelidir. Bu kararlardan rapor içerisinde ve yerle ime uygunluk (veya arazi kullan m ) de erlendirmesinde faydalan l yorsa, ilgili k s mlar rapor ekinde verilmelidir. Planlama a amas nda ilgili kurumlar n güncel görü lerinin al nmas gerekti i belirtilmelidir. De i ik Amaçl Etütler ( DS, ller Bankas, MTA vb) nceleme alan içinde di er kurum ve kurulu lar taraf ndan çe itli amaçlar için yap lan ve elde edilebilen çal malar varsa (sumaden arama, di er bilimsel çal malar vb) bu çal malar n, amaçlar, verileri, sonuçlar (yerbilimsel içerikli olanlar ve haz rlanacak plana esas raporda faydalanabilinecek olanlar, örne in; sondajlar, laboratuar deneyleri vb) hakk nda bilgi verilmelidir. Bu çal malardan rapor içerisinde faydalan yorsa, ilgili k s mlar (sondaj loglar, deney föyleri, kesitler, haritalar vb) rapor ekinde verilmelidir. MEVCUT VER LER N TOPLANMASI (Format 4) nceleme alan n n tamam na veya çe itli k s mlar na ili kin olarak daha önce yap lm çal malar n ve verilerin toplanmas, mikrobölgeleme çal malar n n en önemli a amalar ndan 15

21 biridir. nceleme alan nda daha önce yap lm olan tüm çal malardan faydalan lmas, özellikle yerbilimsel (jeolojik, jeofizik ve jeoteknik) ve kentsel verilerin tasnif edilmesi ve kullan labilirli inin ara t r lmas, zaman ve bütçeden tasarruf sa layacak, ayn zamanda da daha önce yap lan çal malar n at l kalmas n engelleyecektir. Söz konusu çal malar n amaçlar, verileri ve sonuçlar (yerbilimsel içerikli olanlar ve haz rlanacak plana esas raporda faydalanabilinecek olanlar, örne in; sondajlar, laboratuvar deneyleri, mikrotremor verileri gibi yerbilimsel veriler vb) hakk nda bilgi verilmelidir. Bu çal malardan rapor içerisinde mutlaka faydalan lmaya çal lmal, ilgili k s mlar (sondaj loglar, deney föyleri, kesitler, haritalar vb) rapor içinde referans verilerek kullan lmal d r. nceleme alan için temel jeolojik, jeofizik ve jeoteknik verilerin toplanmas, hatalar engellemek için uygulanan makul güvenilirlik kontrollerinden geçen tüm verileri içermelidir. Zemin büyütmesi, s v la ma olas l ve kütle hareketleri gibi do al afet tehlikelerinin belirlenebilmesi için gerekli temel veri setinin olu turulmas amac yla gereken ilave ara t rmalar yap lmal d r. nceleme alan ile ilgili toplanan tüm veriler, verinin durumunu gösterir tablolarda sunulmal d r. nceleme alan ile ilgili verilerin toplanmas, de erlendirilmesi ve tamamlanmas ile ilgili olarak a a daki ad mlar izlenebilir: Mevcut verilerin; Gereken veri türleri, Veri yo unlu u (alan ve derinlik), Veri güvenilirli i ölçütlerine göre de erlendirilmesi. Yukar daki ölçütlere uymayan veya eksik olan verinin tamamlanmas için ilave ara t rmalar n (sondaj, sismik, haritalama vb) planlanmas yap lmal d r. Tasarlanm hücreler (karelaj) için ilave ara t rmalar; tan mlanan noktalarda veri yoksa, veri güvenilirli inden üphe ediliyor ve/veya hücre içerisindeki veri ve çevre hücrelerdeki veriler tutarl de ilse gereklidir. Mevcut verilerin toplanmas, de erlendirilmesi ve gerekli ilave ara t rmalar n yap lmas n n ard ndan ya da e zamanl olarak verilerin say sal ortama aktar lmas (veritaban na girilmesi) gerekmektedir. Bunun için a a daki ad mlar izlenebilir: Veri giri i ve CBS de haritalama için uygun tasarlanm veritaban(lar) n n kurulmas. Proje alan na ait mevcut jeolojik, jeoteknik ve jeofizik verilerin toplanmas, de erlendirilmesi ve ilave çal malar ile eksik ve yetersiz k s mlar için gerekli verilerin toplanmas ve de erlendirilmesi. Veri giri i ve verilerin sonraki a amalar için CBS de haritalanarak haz rlanmas. JEOMORFOLOJ (Format 1,2,3,4) nceleme alan n n genel morfolojik özellikleri, topo rafik durumu, drenaj a lar, topo rafik e imler (genel e im yönlenmeleri vb) ve topo rafik anomaliler bu k s mda özetlenmelidir. E er mevcut ise, inceleme alan n n hava foto raflar ve uydu görüntülerinin kullan lmas tavsiye edilir Jeomorfolojik verilerin sunulmas ile, özellikle kütle hareketleri ve inceleme alan n n e imyamaç yönelimi vb. aras ndaki ili ki ortaya konabilmektir. 16

22 Topo rafik E im nceleme alan n n e im haritas ve yorumu verilir. E im haritas, basit yorumlanabilir derece ya da yüzde aral klar nda haz rlanabilir. A a daki e im aral klar ile kar lar nda belirtilen tan mlar ve renkler kullan labilir. Yamaç Yönelimi (Bak ) Yamaç yönelimleri Co rafi Kuzey e göre (Azimut) belirlenmelidir. Yamaç Yönelimi Haritas, en az dört yönü gösterecek ekilde, a a daki yönler ve renkler kullan larak haz rlanabilir 045 o 135 o Do uya yönelimli yamaçlar Aç k sar 135 o 225 o Güneye yönelimli yamaçlar Aç k ye il 225 o 315 o Bat ya yönelimli yamaçlar Aç k mavi 315 o 045 o Kuzeye yönelimli yamaçlar K rm z Tablo1 JEOLOJ Genel Jeoloji (Format 1,2,3,4) nceleme alan n çevreleyen yeterli büyüklükte bir bölgenin genel jeolojisi anlat lmal ve alan n 1/25,000 lik (Bölge planlar nda daha küçük ölçekte olabilir) genel jeoloji haritas verilmelidir.temin edilmesi durumunda inceleme alan na ait uydu görüntüleri ve hava foto raflar ndan yararlan labilir. Ancak çal ma ölçe i, haritalanacak birimin verisel düzeyini de i tirecektir. Örne in 1/25,000 ve daha küçük ölçekteki ara t rmalarda birimler Mühendislik Formasyonlar veya Mühendislik Gruplar seviyesinde fasiyese dayal olarak s n rl jeoteknik karakterleriyle haritalanabilirken, 1/5000 ve daha büyük ölçekte haritalanacak birimler, fiziksel ve mekanik özellikleri aç s ndan en yüksek derecede üniformluk karakterine göre haritalanmal, ba ta Kuvaterner çökeller olmak üzere gev ek zeminlerin ayr nt l fasiyes da l m ve özellikleri ifade edilmelidir. Stratigrafi nceleme alan n çevreleyen yeterli büyüklükteki bir sahan n genel stratigrafisi anlat lmal, genel stratigrafik kesiti verilmelidir. Stratigrafik bilgiler, Türkiye Stratigrafi Komitesi normlar na uygun olmal d r. Yap sal Jeoloji Bölgede etkin jeodinamik süreçler (k vr mlar, fay ve k r k sistemleri, genel kütle hareketleri vb) belirtilir. nceleme Alan n n Jeolojisi (Format 1,2,3,4) nceleme alan n n, genel jeoloji ba l alt nda anlat lan stratigrafik kesitin neresinde oldu u, inceleme alan içindeki yap ve temel zeminleri (litolojiler) ve bunlar n jeolojik özellikleri detayl olarak verilmelidir. nceleme alan n n 1/5000 ölçe inde jeoloji haritas haz rlanmal ve sunulmal d r Stratigrafi Sadece inceleme alan n n stratigrafisi anlat lmal d r. 17

23 Yap sal Jeoloji Sadece inceleme alan na ait yap sal jeolojik unsurlar verilmelidir. JEOTEKN K AMAÇLI ARA TIRMA ÇUKURLARI, SONDAJ ÇALI MALARI VE ARAZ DENEYLER (Format 3,4) Bu ba l k alt nda jeoteknik amaçl olarak aç lan ara t rma çukuru, sondaj ve yap lan laboratuar deneylerinden ve sonuçlar ndan genel olarak bahsedilecek ve baz öneriler getirilecektir. Ara t rma (Gözlem) Çukurlar Gözlem çukurlar geçici olarak desteksiz durabilen zeminlerde, ço unlukla bir hidrolik kepçe arac l yla kaz l r. Pratik amaçlar için, bu kaz lar n en derin seviyesi 4 ila 5 metre aras ndad r. Numune al nmas na ve saha deneyleri yap lmas na izin veren gözlem çukurlar, yatay ve dikey olarak zemin ko ullar n n daha detayl incelenmesini sa lad gibi, zeminlerdeki süreksizlerin belirlenmesi için de etkili ve ekonomik bir yöntemdir. Gözlem çukurlar gerekti inde özel bir durumu daha detayl incelemek amac yla, hendek haline getirilecek ekilde büyütülebilir. Gözlem çukurlar kaya birimlerin incelenmesinde de etkili bir yöntemdir. Bu uygulama ile sahada mevcut olu umlar do rudan incelenebilir, katmanlar n aç lar, çatlak ve bozu man n boyutlar, olu umlar n mukavemetleri gözlemlenebilir. Gerekirse laboratuvar için numune al nabilir. Kaya birimlerin mevcut oldu u sahalarda, gözlem çukurlar kaya katman n n en çok 2 metre derinlikte yer ald durumlarda tercih edilmeli, 2 ila 3 metre derinlikte ba layan kaya olu umlarda derin kuyulardan elde edilen bilgileri desteklemek için uygulanmal, kaya olu umun 3 metreden daha derinde yer almas durumunda ise, bu uygulama tercih edilmemelidir. Ara t rma çukurlar n n kesitleri ve foto raflar rapor ekinde sunulmal, koordinatlar tablo ve haritaya i lenerek verilmelidir. Çizelge Ek2 Jeolojik Etüt Raporu format nda verilmemekle birlikte ara t rma çukurlar bu rapor kapsam nda da kullan labilir. Sondajlar nceleme alan ndaki birimlerin fiziksel ve mekanik özellikleri ile davran karakteristiklerini ortaya ç karmakta esas al nacak verileri sa lamak, yanal ve dü ey yöndeki litolojik de i imleri ortaya koymak, kayma yüzeyi derinli ini belirlemek, yeralt su seviyesini belirlemek, jeoteknik parametrelerin belirlenmesi ve tehlike analizlerinde kullan lacak tüm verilerin belirlenmesi amac yla yap lacak laboratuvar deneyleri için, TS1901/1975 e uygun olarak gerekli örselenmi / örselenmemi örnekler almak, SPT yapmak vb amaçlarla yeterli say da s ve derin sondajlar yap lmal d r. Sondajlar sonucu elde edilen veriler tablolar halinde ve yorumlanarak verilmeli; ayr ca sondaj yerlerinin koordinatlar bir tablo halinde ve haritaya i lenerek verilmelidir. Sondaj verileri standartlara uygun sondaj loglar na i lenmeli ve rapor ekinde verilmelidir. Sondaj karotlar n n foto raflar çekilerek rapora eklenmelidir. Zemin sondajlar n n en az 15 metre aç lmas, bu derinli in mikrobölgeleme çal malar nda en az 30 metre olmas uygun olacakt r. Kaya sondajlar ayr m kesim a ld ktan sonra ana kayada en az 3 metre ilerledikten sonra kesilebilir. 18