Süreci Modellerinden Kalite El Kitab Üretmek çin Bir Araç
|
|
- Fidan Yenal
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Süreci Modellerinden Kalite El Kitab Üretmek çin Bir Araç A Tool for Generating Quality Manual from Business Process Models Elif, Aydn Biliim Sistemleri Bölümü ODTÜ, Ankara elif.aydin@ii.metu.edu.tr Ömer, Bilen Bölgesel Gelime ve Yapsal Uyum Genel Müdürlüü DPT, Ankara obilen@dpt.gov.tr Onur, Demirörs Biliim Sistemleri Bölümü ODTÜ, Ankara demirors@metu.edu.tr Özet Bir çok organizasyon i süreçlerini, kalite yönetim sistemleri gereince tanml hale getirilmek için çalmaktadr. süreçleri, dorudan günlük dil kullanarak veya belirli bir modelleme dili kullanarak tanmlanabilir. Modelleme dilleri kullanlarak gerçekletirilen tanmlar modellerin tutarln nanmas, formal analizlerin yaplarak süreçlerin iyiletirilmesi gibi bir çok avantaja sahiptir ancak modelleme dilleri, doal dille tanmlanan kalite sistemleri oluturulmas ihtiyacin ortadan kaldrmamaktadr. Bu etkinliklerinn birlikte yürütülüyor olmalar ayn amaca yönelik ve benzer bilgiler içeren çktlar oluturmakta, fazladan i yükü kmasna ve zaman kaybna sebep olmaktadr. Buna ek olarak, süreç modellerinde veya kalite el kitabnda yaplacak olan herhangi bir deik sonrasnda aradaki tutarl bozmamak adna e zamanl güncellemeler yaplmas gerekecektir. Bu makalede sunulan vaka çalmas ile Türkiye deki bir kamu kurumunda süreçler modellenmi ve bu modellerden kalite el kitabn oluturulmas ii otomatik hale getirilmitir. Vaka çalmasn sonuçlarnda bu otomatikletirme iinin kalite el kitab oluturma süreci için harcanan zaman ve eforu neredeyse sra indirdii görülmütür. Buna ek olarak güncelleme yönetimi ve tutarlk sorunlar ortadan kaldlmr. Abstract Many organizations tried to define business processes in order to satisfy the needs of quality management systems. Business processes can be defined by directly using natural language of by using modeling languages. The ones that are defined using modeling languages, have some advantages such as consistency checking between models, process reengineering by carrying out formal analysis but modeling languages do not eliminate the need for defining quality manuals in natural languages. Having these activities simultaneous results in generation of outputs having similar purposes and content but it will also cause extra effort and lose of time. In addition to these, after any change made in quality manual or process models, so as not to cause inconsistency between them, concurrent updates will be needed. In the case study mentioned in this paper, business processes of a government organization in Turkey were defined and generating quality manual from business process models is atomized. Results of the case study show that, this atomization decreases the time and effort dedicated for the generation of quality manual almost to zero. Additionally, change management and consistency problems are eliminated. 1. Giri Dünyann önde gelen firmalarn ana hedefleri piyasada tutunabilmek ve karlklar arttrabilmektir. Bu sebeple i süreçlerini, süreç modelleri için uyumlu bir ekilde yürütmelidirler. Yaplan süreç modelleme çalmalarn genel amac, firmalarn bir takm halinde çalp, tüm i süreçlerini fonksiyonel alanlar ile entegre bir ekilde yürütülmesini salamaktr [9].Süreç modelleme ii, süreçlerin tanml hale getirilerek tutarl olarak uygulanmasn yan sra, süreç iyiletirme ve süreç analizi gibi amaçlarla da kullanlmaktadr Belli ba kalite çerçevelerinin süreç tanmlama, süreç iyiletirme ve modelleme çalmalar gereksinim olarak tanmlamas, bu ilemleri kalite yönetim sisteminin olmazsa olmaz bir parças haline getirmektedir. Tanmlamalar sonucu oluacak olan dokümann içerii ile ilgili ön koullar yine bu kalite çerçeveleri ile belirtilmitir. ISO 9001:2008, CMMI (Yeterlilik Olgunluk Modeli Entegrasyonu), ITIL (Bilgi Teknolojileri Altyap Kütüphanesi) ve Cobit (Bilgi lem Teknolojileri için Kontrol Hedefleri) uluslararas geçerlilii olan baz kalite standartlarr. Bu standartlardan ISO 9001 de dorudan süreçlerin tanml hale getirilmesinin kalite sistemlerinin olmazsa olmaz olduu belirtilmitir ve bu iin Kalite El Kitab çkt olmas gerektiinde tanmlanmr. Kalite el kitabn içeriine de yer verilmitir. Bu balamda üretilecek olan dokümanda; kalite sisteminin kapsamndan, kalite sistemi için gelitirilen prosedürlerden ve i süreçlerinin ayrnt olarak tanml hale getirilip süreçler arasndaki ilikiden bahsedilmesi gerektii belirtilmitir [1]. Bir
2 baka kalite çerçevesi olan CMMI da; organizasyonun bir takm standart i süreçlerinin bulunduundan bahsedilmitir. Bu i süreçlerinin tanml hale getirilmesi gerektii ayrca belirtilmi ve tanml bir i sürecinin hangi bilgileri içerecei ayrnt olarak listelenmitir. Bu liste içerisindeki maddeler öyledir [2]: Amaç, Girdiler, Balama Kriterleri, Aktiviteler, Roller, Kurallar/Önlemler, Dorulama Aamalar, ktlar, Ç Kriterleri. Dier kalite altyaplar olan ITIL ve Cobit de ise süreç tanmlarn yaplmas gerektiinden ve bu tanmlamalar süreç kitaplareklinde dokümante edilip düzenli revize edilmesi gerektiinden bahsedilmitir[4]. ITIL da süreç dokümantasyonu için detayl bir ablon verilmi ve bu ablon içerisinde dokümann içeriinden ayrnt olarak bahsedilmitir. Sürecin ad ve açklamas, amac, sürecin girdi ve çktlar, süreç içerisinde kullanlan teslime hazr ürünler ile ilgili bilgiler, süreçteki roller, sürecin balangç ve biti durumlar gibi maddeler süreç klavuzunu oluturan baca öeler arasnda listelenmitir [4]. Gerek ISO 9001, CMMI, ITIL ve Cobit gibi kalite yönetim sistemleri gereince oluan dokümantasyon ihtiyac; gerekse organizasyonlarda kalite sistemlerinden bamsz olarak yürütülen süreç iyiletirme çalmalarn bütünletirilmesi bu çalmann esas hedefleri arasnda yer almakatadr. Bu balamda, bir yazm arac kullanlarak oluturulan süreç modellerinden Kalite El Kitab oluturulmas iinin otomatik olarak yaplmas salanmr. Bu süreç bir araç gelitirilerek gerçekletirilmitir. Gelitirilen bu araç sayesinde Kalite El Kitab olutururken ortaya kan zaman ve efor kaybn neredeyse sra inmesi salanmr. Buna ek olarak, süreç modellerinin herhangi bir yerine yaplacak olan bir güncellemenin kontrol edilebilmesi salanm ve kalite el kitabn bu modeller ile tutarln bu deimler sonucunda bozulmas da önlenmitir. Dier bir deyile, dokümantasyon sürecinin bir araç aracyla yapyor olmas insan faktöründen kaynaklanabilecek olarak doküman ve süreç modeli arasndaki tutarlk sorununu ortadan kaldrmakta ve deim yönetimi kolayl salamaktadr. Bu balamda baka modelleme dilleri ve araçlar kullanlarak benzer çalmalar yaplmr. Bu çalmalar yaprken amaçlanan otomizasyon için kullanlacak olan modelleme dilinin içerdii bilgiler ve dilin kullanekli de kalite el kitab oluturmak için önemli birer etkendir. Örnein, 2008 ynda bir Alman Firmas ile yaplan süreç modelleme çalmas kapsamndan, BPMN den ( Süreci Modelleme Notasyonu) süreç dokümanlar oluturmak için tüm gereksinimleri yerine getirmedii belirtilmitir. Bu temel sorunlardan biri olarak görülmü ve notasyon UML (Birleik Modelleme Dili) dili ile uyarlanarak özelletirilmitir [8]. Bu çalma sonucunda üretilen araç, T.C. Devlet Planlama Tekilat Müstearl alt birimleri ile tasarlanan i süreci modelleri kullanlarak çallmr. Sonuç olarak her bir i süreci modülü için kalite el kitab üretimi ii sadece dakikalar alm ve herhangi bir deim sonucunda deiklik yönetiminin fazladan efor harcanmadan yaplabilecei gözlemlenmitir. Bu makale be km halinde organize edilmitir. 2. mda, ararmann amac ve gerçekletirilme amalarna deinilmitir. 3. Km, ararma kapsamnda gelitirilen araç ve nihai ürün olan kalite el kitabn oluturulmas ve içerii ile ilgili detaylar içermektedir. 4. Kmda bu ararmann ktlarndan ve son olarak 5. Kmda ise ararmann sonuçlarna yer verilmitir. 2. Ararmann tasar 2.1. Ararmann hedefleri Kalite el kitabn, süreç iyiletirme çalmalar kapsamnda gerçekletirilen süreç modellerinden otomatik olarak üretilmesi sonucunda hedeflenenler daki gibi 3 ana bak altnda toplanabilir; Süreç tanmlar kullanarak istenen özellikleri tayan kalite el kitab oluturmak, Kalite el kitab hazrlamak için harcanan zaman ve igücünü azaltmak, Dokümanlar için deiklik yönetimini kolaylarmak: süreç modellerinde yaplacak olan herhangi bir deiklii takip etmeye gerek kalmaksn kalite el kitabna aktarabilmek ve doküman versiyonlama olana salamak, Süreç modelleri ve kalite dokümanlar arasnda tutarszlk olumas engellemektir Bu çalma kapsamnda 237 adet süreç (EPC ve/ya fonksiyon aac) modellenmitir. Buna ek olarak süreç modellerinin içerisine yazm gereksinimlerinin üretilmesine destek olmak amaçl 791 adet FAD (Fonksiyon Dam Diyagram) çizilmitir. FAD lar bu çalma kapsam dnda bulunmaktadr. Çalma, var olan süreç modellerinden kalite el kitab üretilmesi için tasarlanm ve bu kapsamnda çeitli çaltaylar düzenlenmitir. Bu çaltaylara 5 adet ararmac ve bir çok sayda kamu çalan katlmr. Sonuç olarak üretilecek kalite el kitabn yaklak olarak 900 kii tarafndan kullanlmas amaçlanmaktadr.
3 2.2. Ararmann gerçekletirilme aamalar Ararma DPT nin baz birimlerinde ile yürütülen süreç iyiletirme çalmalar kapsamnda modellenen i süreçleri temel alnarak balamr. Aama aama gerçeletirilen eylemler ada listelenmitir; 1. Kalite çerçevelerinin incelenmesi ve kalite el kitab gereksinimlerinin belirlenmesi 2. Kalite el kitabablonunun oluturulmas 3. Küçük bir i süreci örneklem kümesi için el ile kalite el kitabn oluturulmas 4. Proje paydalar ile üretilen örneklemin tartp revise edilmesi 5. ablonun doldurulmas için süreç modellerinde var olan girdilerin yeterli olup olmadn aralmas ve revizyon ihtiyacn belirlenmesi 6. Otomizasyon aracn oluturulmas 7. Otomizasyon arac kullanlarak kaite el kitaplarn üretilmesi 8. Ararma sonucunda üretilen kalite el kitaplarn nihai deerlendirme ve geri bildirim amaçl proje paydalarna yollanmas Ararmann balangç aamas olarak kalite sistemi gerei oluturulmas planlanan, kalite el kitabn gereksinimleri ISO 9001, ITIL, Cobit ve CMMI gibi kalite çerçeveleri incelenerek belirlenmitir. çerik belirlendikten sonra paydalara gösterilmek üzere bir ablon hazrlanmr. Bu ablonda paydalarn da istei üzerine çeitli revisyonlar yaplm ve örnek bir süreç için el ile içerik doldurulmutur. Paydalarla bu kapsamda çaltaylar düzenlenmi ve içerik, dokümann genelinde tablo yap kullanlacak ekilde düzenlenmitir. Daha sonra ARIS platformu kullanlarak bir otomizasyon arac tasarlanmr. Bu araç ile kalite el kitaplar.pdf formatnda üretilmi ve ilgili paydalara gönderilmitir. Son kullanlarn çalma ile ilgili fikrileri ve yaplacak olan ropörtajlar nda gerekli iyiletirmeler yaplacaktr. 3. Otomizasyon arac ve kalite el kitab Ararmann balangç noktas olarak kullanlan i süreci modelleri, T.C. Devlet Planlama Tekilat Müstearl koordinatörlüünde, Çukurova Kalknma Ajans ve zmir Kalknma Ajans katmlar ile gerçekletirilen süreç iyiletirme projesinin birer ktr [6]. Bu i süreci modelleri süreç tanmlama ve süreç iyiletirme amacyla kullanlmak üzere gelitirilmitir. Bu proje kapsamnda kurum için gerekli olan süreç tanmlarn Kalite El Kitab [1] aracyla karlanabilecei öngörülmütür. Bu amaçla ISO 9001, CMMI, ITIL ve Cobit gibi kalite çerçeveleri de incelenerek bir kalite el kitabablonu oluturulmutur. Süreç modelleme amacyla ARIS modelleme platformu ve eepc (Geniletilmi Olay Tabanl Süreç Zinciri) modelleme dili kullanlmr. Bu notasyon ile aktiviteler arasnda mantksal ilikiler tanmlanabilmektedir [7]. eepc notasyonuna ek olarak süreçler içindeki aktiviteler arasnda ak ilikisi bulunmad durumlarda fonksiyon aaçlar kullanlmr [6]. Süreç modellerinde hiyerarik bir yap kullanlmr. Üst ve alt seviye modeller tekrar kullanlabilecek ekilde dinamik olarak tasarlanmr. Baka bir deyile, bir süreç bir dieri içerisinden Süreç Arayüzü (Process Interface) nesne tipi kullanlarak çalabilmektedir [6]. süreci modellerinden otomatik olarak kalite el kitab üreten araç, ARIS platformunda script dili kullanlarak gelitirilmitir. Gelitirme aamasnda ablon olarak belirlenen doküman, süreç içerisinde belirtilmi olan bilgiler ile doldurularak pdf formatnda üretilmitir. Kalite el kitabn içerii, kalite standartlarndaki süreç tanmlamas için gerekli olan bilgiler deerlendirilerek oluturulmutur. Bu bilgilerin modelleme dilinde kark geldii nesne tipleri ve/ya iliki tipleri aralm ve kalite el kitab ablonu küçük bir süreç modeli örneklemi için el ile oluturulmutur. Bunu denemenin amaçlar; modellerdeki bilgilerin istenilen kt vermek için yeterli olup olmad görmek ve bu küçük örneklemi oluturmak için gerekli olan efor ve zaman gözlemlemektir çindekiler Süreç baklar ve sayfa numaralarn bulunduu içindekiler bölümüdür Altyaz ve üstyaz Altyazda, dokümann versiyon numaras ve sayfa numaras yazlmr. Üstyazda ise; dokümann ba ve ilgili modülün ad yazlmr Sürecin yolu Süreç tanmlar modüllerin altnda hiyerarik olarak listelenmitir Sürecin amac Sürecin hangi dönemde hangi planlama için yapld belirtmektedir lgili roller Süreç içersinde tanmlanan tüm organizasyonel nesneler, ilgili roller ba altnda listelenmitir. Bir rol birden fazla kere kullanlmsa bu listede sadece bir kere belirtilmitir. Bu amaç için süreç içerisinde bilgilerin alnd nesne tipleri ekil 1 de gösterilmitir. Ajans
4 Birimi olarak belirtilen bir organizasyon birimini, GS ise bir pozisyon ad belirtmektedir. Kalite el kitabnda, balama koullar tablo yap kullanlarak belirtilmitir. Bu tabloda sürecin balamasna sebep olan durum ile bu durumun gerçekletii süreç (ilgili süreç) verilmitir. ekil Girdiler Girdiler bir tablo eklide dokümante edilmitir. Girdinin ismi, girdinin tipi ve girdi, eer d kaynaktan gelmise, kaynan ad. Girdiler, süreç modellerinde Bilgi Ta (Information Carrier) nesne tipinde belirtilmitir. Bu nesne tipindeki bir varln girdi olabilmesi bilgi akn fonksiyona doru olmas (iliki okunun yönünün fonksiyonu göstermesi) gerekmektedir. Bilgi ta nesne tipinin birçok alt türü mevcuttur. Bunlardan belge, elektronik doküman, e-posta, DVD, doküman, kayt (log), liste ve dosya alt türleri süreç modelleri içerisinde kullanlmr. Bilgi ta nesne tipleri için kullanlan semboller ekil 2 de gösterilmektedir Biti Koullar ekil 3 Biti koullar da, ayn balama koullar gibi bir olay belirtmektedir. Tablo yap ile listelenmitir. Tabloda yer verilen sütunlar durum ve bu durumun kullanld süreçlerdir. Bir sürecin sonlanmas bir veya birden fazla olayn gerçeklemesi sonucunu dourabilmektedir Aktiviteler ve Sorumlular Bir süreç içerisindeki aktiviteler, o süreç içerisindeki fonksiyonlara edeerdir. Fonksiyonlar süreç modellerinde ekil 4 deki sembol ile gösterilmektedirler. Kalite el kitab içerisinde aktiviteler ve sorumlular ba tablosal bir yapda verilmitir. Bu tabloda aktivitenin numaras, aktivitenin ad, aktiviteden sorumlu olan kii veya birim, girdi ve çktlar ve süreye yer versilmitir. Aktivitenin ad, fonksiyonun ad ile deerdir. Aktivitenin sorumlusu ise, o sürecin, o kolonunda hangi organizasyonel nesne bulunuyorsa, o nesnedeki kii veya birimdir. Eer fonksiyon bir d süreç ise, yani Süreç Arayüzü nesne tipinde ise, bu baka bir süreci belirttiinden sorumlu ksmnda D Süreç ifadesi kullanlmr. ekil ktlar ktlar da, ayn girdiler gibi, tablo formatnda belirtilmitir. Girdilerdeki kaynak ad yerine çktlar için hedefin ad kolonu eklenmitir. Dier bir farklk ise, bilginin ak yönünün girdilerin tam tersi yönünde olmasr. ekil 2 de belirtilen bilgi ta türleri ktlar için de geçerlidir Balama Koullar Bu çalma kapsamnda yaplan süreç modellerinde her bir süreç bir olay tarafndan tetiklenerek balamaktadr. Bir süreç özel bir olay sonucu balayabilecei gibi birden fazla olay sonucu da ayn süreç balayabilmektedir. Dolay ile balama koullar minimum bir tane olup, herhangi bir üst limiti yoktur. Süreç modellerinde Olay (Event) nesne tipleri ile gösterilmektedir, ekil 3. ekil 4 Kalite el kitabn girdi ve çktlar ksmnda yer alan nesneler, ayn zamanda bir aktivite için girdi veya ktlar. Bir nesne hem girdi hem çkt olabilmektedir. Bu bölümde ise, aktivite özellikli olarak girdi ve ktlarn hangileri olduu belirtilmitir. Son olarak süre için bir kolon bulunmaktadr. Bu proje kapsamnda yaplan çalmalar henüz tamamlanmam ve süreçlerin süre bilgileri belirtilmemitir. Fakat proje paydalarn istei ve önerisi sonucunda sonradan içi otomatik olarak doldurulmak üzere süre kolonu tabloya eklenmi ve içi bo braklmr.
5 3.11. lgili ii kural Süreç içersinde mevzuat, tüzük ve kanunlardan da alntlar yaplarak yazlan i kurallar mevcuttur. Bunlar CMMI da süreç tanmlar için belirtilen kurallar/önlemler ba ile özdeletirebiliriz [2]. Süreç içerisindeki kurallar, Kural (Busines Rule) nesne tipinde tanmlanm ve bu bak altnda listelenmitir. kurallar, ekil 5 deki sembol ile gösterilmektedir. ekil Sürecin kullanld yerler Sürecin kullanld yerler, sürecin d süreç olarak çald yani balama koulunun dier bir süreçte vuku bulduu yerlerdir. Bu kriteri salayan süreçlerin süreç yolu bu bak altnda listelenmitir. Böylece, bir sürecin dier hangi süreçlerle ilikili olduu bir yönüyle belirtilmi olacaktr Kulland d süreçler Bir sürecin kulland d süreçler, o sürecin ne kadar dier süreçlere baml olduunu ve dier süreçlerle olan ilikinin dier yönünü belirtmektedir. D süreç, nesne tipi Süreç Arayüzü olarak tanmlanan nesnelerden olumaktadr. Bu süreçlerin, süreç yollar bu bak altnda listelenmitir. 4. tlar Ararmann baca k süreç modelleme dilerinde kullanlan notasyondan kaynaklanmaktadr. Aktivitelerin meydana geli srasn elde edilememesi sonucunda kalite el kitabn, aktiviteler ve sorumlular smnda yer alan maddelerde bir sralama mevcut deildir. Numaralandlma, modellerdeki nesnelerin model gösteriminin sol üst köesine yaknlklarna göre yaplmr. Ararma kapsamnda üretilen kalite el kitaplar ile mevzuat ve/ya kanun gibi mevcut süreç klavuzlar arasnda iliki kurulmamr. Bu mevcut süreç lavuzlarndan alnarak kullanlan kurallar, girdiler ve ktlar için, oluturulan kalite el kitaplarnda hangi dokümandan (klavuzdan) geldiine ilikin bilgiler süreç modellerinde yer almamaktadr. Bir dier kt da; kalite el kitaplarnda doal dilde cümlelerin yer almamas ve bunun yerine tablo yapn tercih edilmesidir. Bunun sebebi; hem süreç modellerindeki objelerin linguistik karakterleri dolayyla cümle kurmada yaanan ntlar, hem de projenin yapld organizasyonun istekleri rol oynamr. 5. Sonuç Kalite sistemlerinde süreçlerin kalite el kitab aracyla tanmlanm olmas organizasyon içerisindeki tüm fonksiyonel birimlerin süreçlerden ve bu süreçler için gerekli olan tüm aktivitelerden haberdar olmas salamaktadr. Kalite el kitabn varl, sürecin kontrolü (denetimi) ve iyiletirilmesi için eksikliklerin görülmesi açndan önemlidir. süreci modellemenin; süreç tanmlama ve iyiletirme gibi amaçlarla gerçekletirildii organizasyonlarda, kalite el kitab oluturmak için harcanan igücünde önemli ölçüde dü salanabilecei görülmütür. Kalknma ajanslar süreçlerinin modellendii proje kapsamnda gelitirilen süreç modellerinden, kalite el kitab oluturulmas ii gerçekletirilmitir. Tüm modüller için bu dokümanlar elde etmek sadece birkaç dakika almr. Bu amaçla 237 adet EPC ve/ya fonksiyon aac için toplam 687 sayfa kalite el kitab üretilmitir. Bu ilemleri manual olarak ortalama bir süreç için yapmak 1 saat sürmektedir. Her sürecin benzer efor ile dokümante edilebilecei varsay ile yaklaarak günde ortalama 8 saat çalan bir kiinin 30 günde yapaca i sadece 3-4 dakikaya indirilmitir. Bu da zaman ve efor kaybn engellemesine somut bir örnek tekil etmektedir. Üretilen dokümanlar proje paydalar ile iki aamada gözden geçirilmitir. Birinci aamada ablon üzerinde yaplan yorumlar sonucunda dokümanda tablo yapn kullanlmas tercih edilmitir. Proje paydalar tablo yapn okunabilirlii arttrd belirtmitir. kinci ama olarak da tüm süreçleri içeren kalite el kitaplar paydalara teslim edilmi ve yaplacak geri bildirimler sonucunda gerekli iyiletirmeler yaplacaktr. Bu amlar sonucunda oluacak nihai kalite el kitaplarn projenin gerçekletirildii organizasyon tarafndan, mevzuat deiklii çalmalarnda, süreç sahipleri tarafndan süreçlerin yürütülmesinde, süreç sahiplerinin itilmesinde ve süreçlerden etkilenmesi beklenen süreç d paydalarn (yararlan, yüklenici gibi) bilgilendirilmesinde kullanlmas planlanmaktadr. Dokümanlar henüz son kullanya ulamam ve proje tamamlanmamr. Ayrca, süreç modellerinde deiklik yönetimini gözlemleyebilecek kadar bir deim olmam veya bunun olabilmesi için gerekli süre geçmemitir. Bu nedenle, hedeflerin uzun vadedeki sonuçlar beklenmekte ve ararma devam etmektedir. leriki çalmalarda, aktiviteler arasnda sralamay nesneler arasndaki ilikilerden veya modelleme dili aracyla kullanlacak olan ek bir özellik sayesinde ortaya çkarmay hedefliyoruz. Bu sayede, süreç içersindeki aktivitelerin hangi sra ile gerçekletirilmesi gerektii daha rahat anlalabilecektir.
6 Dier gelitirme çalmas ise, süreç modellerinde bulunan ve kalite el kitabnda özellikleri listelenen nesnelere, girdi, çkt ve i kural gibi, referans eklemeye olanak salayan bir özellik tanmlamaktr. Teekkür Devlet Planlama Tekilat Müstearl, Çukurova Kalknma Ajans ve zmir Kalknma Ajans na bu çalmaya verdikleri katklar ve destek için teekkür ederiz. Devlet Planlama Tekilat bünyesinde çalan Nahit Bingöl, Ramazan Güven, lgen erifeken, Zeyneb Ersayn, Selçuk Ylmaz, Erdem Kazaz ve Volkan Baman a da ayrca teekkürlerimizi sunarz. Banu Aysolmaz ve Ahmet Cokunçay a çalma süreci boyunca yaptklar katklar ve bu çalma ile e zamanl yapm olduklar zamanl Süreci Modelleme ve Gereksinim Analizi için bir Yaklam çalma ile ilgili paylamlar için teekkür ederiz. Kaynaklar [1] ISO 9001: 2008, Quality management systems Requirements chaper 4.1 and 4.2 [2] CMMI for Development, Version 1.2, pp. 77 [3] Cobit Framework 4.1, ISACA, pp 21, 89 [4] ITIL Servide Design Document, Process Documentation Templates [5] Vlasta Svatá (2009), Business Process Modelling In Government Institutions, in IDIMT-2009, 17th Interdisciplinary Information Management Talks [6] Cokunçay, A., & Aysolmaz, B., & Demirörs, D., & Bilen, Ö., & Doan, (2010). Bridging The Gap Between Business Process Modeling And Software Requirements Analysis: A Case Study [7] Scheer, A.W. and Schneider, K. (2006). Aris - Architecture of Integrated Information Systems. In P. Bernus, K. Mertins and G. Schmidt (Ed.), Handbook on Architectures of Information Systems, pp [8] Siegeris, J., & Grasl, O. (2008), Model Driven Business Transformation An Experince Report, 6th International Conference on Business Process Management, Milan, ITALY [9] O'Neill, P., & Sohal, AS.(1999), Business Process Reengineering A review of recent literature, Technovation, pp. 571
Yaz m Testi Sürecine TEC in (Test Expert Committee) Katk lar TEC Contributions to the Software Testing Process
Yazm Testi Sürecine TEC in (Test Expert Committee) Katklar TEC Contributions to the Software Testing Process Mustafa Namdar Turkcell Teknoloji Ararma & Gelitirme A.. 41470, Gebze-KOCAEL mustafa.namdar@turkcellteknoloji.com.tr
DetaylıV.A.D. Yaklamnn avantajlar. Ünite 9 Veri Ak Diagramlarnn Kullanm. Ana Konular. Temel semboller. Harici Varlklar. Veri Ak Diagramlar
V.A.D. Yaklamnn avantajlar Ünite 9 Veri Ak Diagramlarnn Kullanm Sistem Analiz ve Tasarm Sedat Telçeken Verinin hareketinin hikayeletirilmesine nazaran 4 avantaj mevcuttur. Teknik uygulamann gerçekletirilmesinden
Detaylı1 letme Dönü ümü ve Planlamas Hizmetleri
Hizmet Tan letme Dönüümü ve s Hizmetleri SAP letme Dönüümü ve s Hizmetleri, rekabet avantaj salamak üzere Lisans Alan inovasyonunu ve dönüümünü kolaylarmay amaçlayan danmanlk ve örnekleme hizmetleri sunar.
DetaylıMali Yönetim ve Denetim Dergisinin May s-haziran 2008 tarihli 50. say nda yay nlanm r.
HURDAYA AYRILAN VARLIKLARIN MUHASEBELELMELER VE YAPILAN YANLILIKLAR Ömer DA Devlet Muhasebe Uzman info@omerdag.net 1.G Kamu idarelerinin kaytlarnda bulunan tarlar ile maddi duran varlklar doalar gerei
DetaylıGörsel Tasar m. KaliteOfisi.com
Görsel Tasarm KaliteOfisi.com KaliteOfisi.com un bir hizmetidir. zin alnmaksn alnt ve çoaltma yaplabilir. 2 www.kaliteofisi.com KaliteOfisi Hakknda Kalite ofisi; ülkemizde kalite bilincinin yerlemesine
DetaylıMER A YLETRME ve EROZYON ÖNLEME ENTEGRE PROJES (YENMEHMETL- POLATLI)
MER A YLETRME ve EROZYON ÖNLEME ENTEGRE PROJES (YENMEHMETL- POLATLI) I- SORUN Toprak ve su kaynaklarnn canllarn yaamalar yönünden tad önem bilinmektedir. Bu önemlerine karlk hem toprak hem de su kaynaklar
DetaylıKURUMSAL YÖNET M VE YATIRIMCI LER PORTALI HRAÇÇI PORTAL ÜYEL K LEMLER KILAVUZU
KURUMSAL YÖNETM VE YATIRIMCI LER PORTALI HRAÇÇI PORTAL ÜYELK LEMLER KILAVUZU 2012 çerik Bilgileri 1. HRAÇÇI RKET PORTAL KATILIM SÜREC...3 2. RKET KULLANICISI PORTAL KAYIT LEMLER...6 2 / 12 1. HRAÇÇI RKET
DetaylıANKARA SANAY ODASI 2. ve 3. ORGAN ZE SANAY BÖLGES 2011 YILI ÇALI MA PROGRAMI
ANKARA SANAY ODASI 2. ve 3. ORGANZE SANAY BÖLGES 2011 YILI ÇALIMA PROGRAMI 1 Giri 15 Nisan 2000 tarih ve 24021 say Resmi Gazetede yaynlanarak yürürlüe giren 4562 say Organize Sanayi Bölgeleri Yasas takiben,
DetaylıBölüm 8 Ön Ürün ve Hzl Uygulama Gelitirme. 8lk Kullanc Tepkileri. Dört Çeit Ön Ürün. Ana Konular. Yamal Ön Ürün. Ön Ürün Gelitirme
Bölüm 8 Ön Ürün ve Hzl Uygulama Gelitirme Sistem Analiz ve Tasarm Sedat Telçeken 8lk Kullanc Tepkileri Kullanclardan tepkiler toplanmaldr Üç tip vardr Kullanc önerileri De0iiklik tavsiyeleri Revizyon planlar
DetaylıSIEMENS Siemens Sanayi ve Ticaret A..
SIEMENS Siemens Sanayi ve Ticaret A.. Deerli Tedarikçilerimiz, Türk Vergi Usul Kanunu ve ana ortamz olan Siemens AG nin kurallar gerei, firmamza gelen faturalarn muhasebeletirilmesi, takibi ve vadesinde
DetaylıT.C KÜLTÜR VE TURZM BAKANLII Strateji Gelitirme Bakanl!"! (1. sayfa) ZEYLNAME
(1. sayfa) ZEYLNAME Türkiye Kültür Portal! Altyap!s!n!n Oluturulmas! ve Portal Uygulama Yaz!l!mlar!n!n Temin Edilmesi ihalesi 03/07/2009 Cuma gününe ertelenmitir. Teknik :artnamenin 6.(2). Maddesi Portal
Detaylı8.MÜKEMMELL ARAYI SEMPOZYUMU 17 Nisan 2007 / zmir
8.MÜKEMMELL ARAYI SEMPOZYUMU 17 Nisan 2007 / zmir Betül Faika SÖNMEZ Sa*l+k Bakanl+*+ Temel Sa*l+k Hiz.Gen. Md. Kalite E*itim ve Koor. Birimi Daire Ba3kan+ SA LIK HZMETNDE ARTAN TALEP Kaliteli, düük maliyette
DetaylıOnline Bilimsel Program Yönetici K lavuzu
Online Bilimsel Program Yönetici Klavuzu Bu belgedeki bilgiler, ekiller ve program ilevi önceden haber verilmeksizin deitirilebilir. Tersi belirtilmedikçe, burada örnek olarak ad geçen kiiler, adresler,
DetaylıYaz m Do rulama Sürecinde Gereksinim Yönetim Arac Kullan
Yazm Dorulama Sürecinde Gereksinim Yönetim Arac Kullan Using Requirement Management Tool in Software Verification Process Dervi, Akyüz Yazm Test Birimi ASELSAN MGEO, Ankara dakyuz@mgeo.aselsan.com.tr Özet
DetaylıRKÜLER (2009 56) Konu: Sigortal lar n Eksik Gün ile ten Ç Nedenlerinin Bildirilmesiyle lgili Sosyal Güvenlik Kurumunda Yay mlanan Tebli Hakk nda.
29.09.2009 RKÜLER (2009 56) Konu: Sigortallarn Eksik Gün ile ten Ç Nedenlerinin Bildirilmesiyle lgili Sosyal Güvenlik Kurumunda Yaymlanan Tebli Hakknda. 28.09.2008 tarihli 27011 say resmi Gazete de Sosyal
Detaylıyurdugul@hacettepe.edu.tr VB de Veri Türleri 1
yurdugul@hacettepe.edu.tr 1 VB de Veri Türleri 1 Byte 1 aretsiz tamsay Integer 2 aretli Tamsay Long 4 aretli Tamsay Single 4 Gerçel say Double 8 Gerçel say Currency 8 Gerçel say Decimal 14 Gerçel say Boolean
DetaylıBİLGİ TEKNOLOJİLERİ SÜREÇLERİNİN STANDARTLARA DAYALI MODELLENMESİ
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ SÜREÇLERİNİN STANDARTLARA DAYALI MODELLENMESİ Ender ŞAHİNASLAN Bilgi Güvenlik Yöneticisi BANK ASYA, İstanbul ender.sahinaslan@bankasya.com.tr Arzu KANTÜRK Bilgi Güvenlik Uzmanı BANK
DetaylıAMEL YATHANEDE KULLANILAN HASSAS C HAZ VE CERRAH ALETLER N
AMELYATHANEDE KULLANILAN HASSAS CHAZ VE CERRAH ALETLERN YENDEN KULLANIMA HAZIRLANMASINDA MERKEZ STERZASYON ÜNTES ÇALIANLARININ SORUMLULUKLARI Firdevs TABAK*, lknur NANIR** *Acbadem Kozyata Hastanesi, Merkezi
DetaylıEKG Sinyallerinde Gürültü Gidermede Ayrk Dalgack Dönüümünde Farkl Ana Dalgacklarn Ve Ayrtrma Seviyelerinin Karlatrlmas
EKG Sinyallerinde Gürültü Gidermede Ayrk Dalgack Dönüümünde Farkl Ana Dalgacklarn Ve Ayrtrma Seviyelerinin Karlatrlmas Cengiz Tepe 1 Hatice Sezgin 1, Elektrik Elektronik Mühendislii Bölümü, Ondokuz May#s
DetaylıI. Oturum Oturum Ba kan : Yrd.Doç.Dr. Ufuk TÜRKER 09:50-10:10
09:30-09:50 Açl - Açl Konumalar I. Oturum Oturum Bakan: Yrd.Doç.Dr. Ufuk TÜRKER 09:50-10:10 Namk Kemal Üniversitesinde Yürütülen Hassas Tarm Aratrmalar Bahattin AKDEMR S.Ü. Ziraat Fakültesi Tarm Makinalar
DetaylıSnf Öretmenlerinin Kendi Mesleki Yeterliklerine likin Görüleri: Genel Bir Deerlendirme. Dr. Halil Yurdugül Ali Çakrolu Mesude Ayan
Snf Öretmenlerinin Kendi Mesleki Yeterliklerine likin Görüleri: Genel Bir Deerlendirme Dr. Halil Yurdugül Ali Çakrolu Mesude Ayan Öretmen Yeterlikleri Toplumsal geliim için, Eitimin kalitesini artrmak
DetaylıBASIN YAYIN VE HALKLA L K LER UBE MÜDÜRLÜ Ü
BASINYAYINVEHALKLALKLERUBEMÜDÜRLÜÜ ÝLÝÞKÝLER ÞUBE MÜDÜRLÜÐÜ Yetki,GörevveSorumluluklar YasalDayanak Büyükehirbelediyesininçalmalarnnbasn,yaynaraçlaryardmyla kamuoyunaetkilibirekildeduyuruluptantlmasnsalamakvehalkla
DetaylıDokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 8, Say: 3, 2006 OYLAMA YÖNTEMNE DAYALI AIRLIKLANDIRMA LE GRUP KARARININ OLUTURULMASI
Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 8, Say: 3, 2006 OYLAMA YÖNTEMNE DAYALI AIRLIKLANDIRMA LE GRUP KARARININ OLUTURULMASI Onur ÖZVER( * ÖZET Organizasyonlarda karar vericiler
DetaylıBi lgi Teknoloji leri Süreçleri ni n Standartlara Dayalı Modellenmesi
Akademik Bilişim 10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri 10-12 Şubat 2010 Muğla Üniversitesi Bi lgi Teknoloji leri Süreçleri ni n Standartlara Dayalı Modellenmesi Ender Şahinaslan 1, Arzu Kantürk
DetaylıHAREKETL BASINÇ YÜKLEMES ALTINDAK HDROLK SLNDRN DNAMK ANALZ
12. ULUSAL MAKNA TEORS SEMPOZYUMU Erciyes Üniversitesi, Kayseri 09-11 Haziran 2005 HAREKETL BASINÇ YÜKLEMES ALTINDAK HDROLK SLNDRN DNAMK ANALZ Kutlay AKSÖZ, Hira KARAGÜLLE ve Zeki KIRAL Dokuz Eylül Üniversitesi,
Detaylı'DARE PERFORMANS HEDEF' TABLOSU
!nsanl"n Geliimine Yönelik Katma De"eri Yüksek Ürün ve Hizmet Yaratmak 2011 ylna kadar üretilen aratrmalara, projeleri ve alnan patent saylarn % 20 arttrmak üzere laboratuvarlar kurmak ve akreditasyonlarn
DetaylıSürekli Entegrasyon ve STM deki Uygulamalar
Sürekli Entegrasyon ve STM deki Uygulamalar Continuous Integration and its Implementations in STM Serkan Zengin STM A.. Ankara szengin@stm.com.tr Hayrullah Kale STM A.. Ankara hkale@stm.com.tr Özet Bu
DetaylıMatematiksel denklemlerin çözüm yöntemlerini ara t r n z. 9. FORMÜLLER
ÖRENME FAALYET-9 AMAÇ ÖRENME FAALYET-9 Gerekli atölye ortam ve materyaller salandnda formülleri kullanarak sayfada düzenlemeler yapabileceksiniz. ARATIRMA Matematiksel denklemlerin çözüm yöntemlerini aratrnz.
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNVERSTES MÜHENDSLK FAKÜLTES METALURJ VE MALZEME MÜHENDSL BÖLÜMÜ BTRME PROJES YÜRÜTME YÖNERGES
BTRME PROJES YÜRÜTME YÖNERGES 1. AMAÇ ve KAPSAM Madde 1: Bitirme projesi dersinde örencilerin önceki derslerde edindikleri bilgi ve becerileri kullanarak karmak bir sistemi, sistem bileenini veya süreci
DetaylıGENEL BAKI 1. Doç. Dr. Serdar ÖZKAN
KOBLER N TÜRKYE FNANSAL RAPORLAMA STANDARDI NA GENEL BAKI 1 Doç. Dr. Serdar ÖZKAN ÖZET KOB ler için Uluslararas Finansal Raporlama Standard, Uluslararas Muhasebe Standartlar Kurulu tarafndan 9 Temmuz 2009
DetaylıBAYINDIRLIK LER BRM FYAT ANALZLERNDEK GÜCÜ VERMLLKLERNN RDELENMES. M.Emin ÖCAL, Ali TAT ve Ercan ERD Ç.Ü., naat Mühendislii Bölümü, Adana / Türkiye
ISSN 1019-1011 Ç.Ü.MÜH.MM.FAK.DERGS CLT.19 SAYI.2 Aral,k December 2004 Ç.Ü.J.FAC.ENG.ARCH. VOL.19 NO.2 BAYINDIRLIK LER BRM FYAT ANALZLERNDEK GÜCÜ VERMLLKLERNN RDELENMES M.Emin ÖCAL, Ali TAT ve Ercan ERD
DetaylıKonya 2-3. Organize Sanayi Bölgesi Elektrik Da m ebekesindeki Harmonik Seviyelerinin ncelenmesi
Konya 2-3. Organize Sanayi Bölgesi Elektrik Dam ebekesindeki Harmonik Seviyelerinin ncelenmesi Hasan EROLU 1 Musa AYDIN 2 1,2 Elektrik Elektronik Mühendislii Bölümü Mühendislik-Mimarlk Fakültesi Selçuk
DetaylıTED ANKARA KOLEJ VAKFI ÖZEL ANAOKULU 2011-2012 E M Ö RET M YILI 1. DÖNEM SU KONULU EKO OKULLAR RAPORU
TED ANKARA KOLEJ VAKFI ÖZEL ANAOKULU 2011-2012 EM ÖRETM YILI 1. DÖNEM SU KONULU EKO OKULLAR RAPORU EKM Ekim aynda düzenlenen ilk toplantda, okulumuz öretmenlerine program hakknda bilgilendirme yapld. Okulumuzda,
DetaylıOKUL ÖNCES E M KURUMLARINDA ÇALI AN ANASINIFI ÖZET
OKUL ÖNCES EM KURUMLARINDA ÇALIAN ANASINIFI RETMENLERLE MÜZK ÖRETMENLERN MÜZK ÇALIMALARINA N TUTUM VE YETERLKLERN KARILATIRILMASI ÖZET r. Gör. Dr. lknur ÖZAL GÖNCÜ GÜMEF. ÇGEB.Okul Öncesi EABD. Okul öncesi
DetaylıRAY-KÖPRÜ ETK LE VE UYGULAMASI TRACK BRIDGE INTERACTION IN HIGH-SPEED RAILWAY BRIDGES AND ITS APPLICATION
5. Uluslararasleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13-15 Mays 009, Karabük, Türkiye YÜKSEK HIZLI DEMRYOLU KÖPRÜLERNDE RAY-KÖPRÜ ETKLE VE UYGULAMASI TRACK BRIDGE INTERACTION IN HIGH-SPEED RAILWAY BRIDGES
DetaylıTÜRK DEN Z KUVVETLER DEN ZALTILARININ
HAVACILIK VE UZAY TEKNOLOJLER DERG OCAK 2008 CLT 3 SAYI 3 (53-60) TÜRK DENZ KUVVETLER DENZALTILARININ SEÇN AHP LE DEERLENDLMES Dz.Ütm. Hakan PALAZ Hava Harp Okulu Havack ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü
DetaylıGENEL DURUM. GERÇEKLE T R LEN FAAL YETLER ve PROJELER 1. SOSYAL YARDIMLAR
GENELDURUM Türk Kzlay Sosyal Hizmetler Müdürlüü; olaan ve olaanüstü durumlarda, yerel, ulusal ve uluslararas düzeyde insan onurunu korumak amac ile toplumdaki savunmasz ve incinebilir nüfus gruplarnn sorunlarn
DetaylıTürkiye - EuropeAid/126747/D/SV/TR_ Alina Maric, Hifab 1
1 Maliyet kontrolü proje bütçelendirmesi çerçevesinde gerçek proje maliyetlerini kontrol etmeyi hedefleyen bir yönetim sürecidir. Türkiye - EuropeAid/126747/D/SV/TR_ Alina Maric, Hifab 2 Girdiler: Cost
DetaylıMÜZ K Ö RETMENL PROGRAMLARININ KPSS SONUÇLARI
Bildiriler. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 00, OMÜ MÜZK ÖRETMENL PROGRAMLARININ KPSS SONUÇLARI DORULTUSUNDA BRBRLERYLE VE EM FAKÜLTELERN DER RETMENLK PROGRAMLARI LE KARILATIRILMASI Doç. Enver TUFAN
DetaylıElektromanyetik Uyumluluk Yönetmelii (89/336/AT)
Sanayi ve Ticaret Bakanlndan: Elektromanyetik Uyumluluk Yönetmelii (89/336/AT) BRNC BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tan+mlar Amaç Madde 1 Bu Yönetmeliin amac; radyokomünikasyon ile telekomünikasyon ve elektrikli
DetaylıETK N D NAM K ANAL Z YÖNTEM VE UYGULAMASI EFFECTIVE DYNAMIC ANALYSIS METHOD AND ITS APPLICATION FOR HIGH SPEED RAILWAY BRIDGES
5. Uluslararasleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13-15 Mays 009, Karabük, Türkiye YÜKSEK HIZLI DEMRYOLU KÖPRÜLERNDE ETKN DNAMK ANALZ YÖNTEM VE UYGULAMASI EFFECTIVE DYNAMIC ANALYSIS METHOD AND ITS
DetaylıBELEDYELERDE NORM KADRO ÇALIMASI ESASLARI
BELEDYELERDE NORM KADRO ÇALIMASI ESASLARI Belediyelerin görevlerini etkin ve verimli bir ekilde yerine getirebilmeleri için ihtiyaç duydukları optimal (ihtiyaçtan ne fazla ne de az) kadronun nicelik ve
DetaylıJava Tabanlı Akıı Sisteminin Gelitirilmesi
Java Tabanlı Akıı Sisteminin Gelitirilmesi Deniz KARATOPRAK 1 Meltem Turhan YÖNDEM 2 1 Meteksan Sistem, Simülasyon ve Görsel Sistemler 1,2, Orta Dou Teknik Üniversitesi, Bilgisayar Mühendislii, Ankara,
DetaylıElektrik Enerjisinde Piyasa Kaosu ve Üç Ku ak Özelle tirmeler
Elektrik Enerjisinde Piyasa Kaosu ve Üç Kuak Özelletirmeler Av. Hayati Küçük EMO Hukuk Müaviri Elektrik enerjisi alannda bu güne kadar gerçekletirilen özelletirmeleri üç ayr dönemde ele almak mümkündür.
Detaylı2008 Yýlý Maliye Bakanlýðý Performans Esaslý Bütçesi
2008 Yýlý Maliye Bakanlýðý Performans Esaslý Bütçesi BakanSunuu yi hazrlanm bir bütçe kötü yönetilebilir fakat kötü hazrlanm bir bütçe asla iyi yönetilemez. 2003 ylndan itibaren hazrladmz güçlü bütçeler
Detaylılkö retim Matematik Ö retmen Adaylar n Hacim Ölçmede Birim Kullanmaya Yönelik Kavray lar
lköretim Matematik Öretmen Adaylarn Hacim Ölçmede Birim Kullanmaya Yönelik Kavraylar Yasemin ESEN a1, Erdinç ÇAKIROLU b a Kocaeli Üniversitesi b Ortadou Teknik Üniversitesi Özet: Bu çalmada öretmen adaylarn
DetaylıÖlçek Geli,tirme Çal.,malar.nda Kapsam Geçerlii için Kapsam Geçerlik &ndekslerinin Kullan.lmas.
XIV. Ulusal Eitim ilimleri Kongresi Pamukkale Üniversitesi Eitim Fakültesi 28 30 Eylül 2005 DEN&ZL& Ölçek Geli,tirme Çal.,malar.nda Kapsam Geçerlii için Kapsam Geçerlik &ndekslerinin Kullan.lmas. Dr. Halil
DetaylıElaz yöresi vi ne mermer tozu katk hafif betonun bas nç ve ultrasonik ses geçirgenli i özelli inin ara lmas
1 Tanyld ve Cokun, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 27(2): 1-14 (211) Elaz yöresi vine mermer tozu katk hafif betonun basnç ve ultrasonik ses geçirgenlii özelliinin aralmas Harun TANYILDIZI,
DetaylıMÜZ K BÖLÜMLER Ö RENC ÖZEL YETENEK G SINAVLARININ
Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, 23 25 Eylül 2009, OMÜ TÜRKYE DEK ANADOLU GÜZEL SANATLAR LSELER MÜZK BÖLÜMLER ÖRENC ÖZEL YETENEK G SINAVLARININ MÜZKSEL TME-ALGILAMA BOYUTUNUN DEERLENDLMES
Detaylı#$% &'#(# Konular. Binary Tree Structures. Binary Search Trees AVL Trees Internal Path Reduction Trees Deerlendirme
!" #$% &'#(# Konular Binary Search Trees Deerlendirme Binary Search Trees Bir binary search tree üzerindeki her node hem data saklar hemde dier node lara ulaılırken yön belirler Bir binary search tree
DetaylıKIRSAL ÇEVRE ve ORMANCILIK SORUNLARI ARATIRMA DERNE The Research Association of Rural Environment and Forestry
KIRSAL ÇEVRE ve ORMANCILIK SORUNLARI ARATIRMA DERNE The Research Association of Rural Environment and Forestry 9 Mart 1998 Say* : F-1998/ Konu : Krsal Kalknmada Ekolojik Boyut Konulu Eitim TKV K*rsal Kalk*nma
DetaylıTARMAKB R TANITIM DÖKÜMANI
TARMAKBR TANITIM DÖKÜMANI TARMAKBR Türk Tarm Alet ve Makinalar malatçlar Birlii, 1978 ynda kurulmu olup, ülkemizde traktör ve tarm makinalar ana itigal konusu olan imalatç, ihracatç ve ithalatçlarn üye
DetaylıProje Döngüsünde Bilgi ve. Turkey - EuropeAid/126747/D/SV/TR_ Alina Maric, Hifab 1
Proje Döngüsünde Bilgi ve letiim Turkey - EuropeAid/126747/D/SV/TR_ Alina Maric, Hifab 1 Proje Döngüsünde Bilgi ve letiim B: Ana proje yönetimi bilgi alan B: Tüm paydalara ulamak ve iletiim kurmak için
DetaylıTa k n Hidrografi Pik Debilerinin Köprü Orta Ayaklar Etraf nda Meydana Gelen Nihai Oyulmalara Etkisinin Deneysel Olarak Ara t r lmas
Takn ve Heyelan Sempozyumu / 24-26 Ekim 2013, Trabzon - 443 - Takn Hidrografi Pik Debilerinin Köprü Orta Ayaklar Etrafnda Meydana Gelen Nihai Oyulmalara Etkisinin Deneysel Olarak Aratrlmas M. ükrü Güney
DetaylıAGRIEVOLUTION TANITIM DÖKÜMANI
AGRIEVOLUTION TANITIM DÖKÜMANI MDR? Agrievolution (Global Alliance for Agriculture Equipment Manufacturing Associations Tarm Makineleri malatç Birlikleri Küresel ttifak); ABD, Hindistan, Brezilya, Türkiye,
DetaylıDeutsche Bank A. Sermaye Piyasas Hizmetlerine ili kin aç klamalar
DeutscheBankA.SermayePiyasas Hizmetlerineilikinaçklamalar dayeralanbilgilersermayepiyasaskurulu nun,iii-39.1say YatKurulular Kurulu ve Faaliyet Esaslar Hakkknda Tebli"inin 28.'inci maddesi çerçevesinde
DetaylıPhoenix Contact'ta veri koruma
Phoenix Contact'ta veri koruma irket olarak ürün ve hizmetlerimizle ilgilenmenizden memnunuz ve size kiisel verilerinizin korunmasna yönelik yaklaz hakknda baz kilit bilgiler vermek istiyoruz. Kiisel verilerin
DetaylıPATLAYICILAR LE KONTROLLÜ YIKIMI
5. Uluslararasleri Teknolojiler Sempozyumu (ITS 09), 13-15 Mays 2009, Karabük, Türkiye R BETONRME SNY YPISININ BLGSYR ORTMIND PTLYICILR LE KONTROLLÜ YIKIMI THE CONTROLLED DEMOLITION OF INDUSTRIL BUILDING
Detaylı2. Bölgesel Kalkınma ve Yönetiim Sempozyumu 25-26 Ekim 2007, zmir
Yönetiim, Bölgesel Kalkınma ve Kalkınma Ajansları: Çukurova Kalkınma Ajansı Uygulaması A. Celil Öz 1 1- Giri Son çeyrek yüzyılda küresellemenin ve uluslar arası ve uluslar üstü kurumların da etkisiyle
DetaylıBelirli Gerilim Snrlar Dahilinde Kullanlmak Üzere Tasarlanm Elektrikli Teçhizat ile lgili Yönetmelik (73/23/AT)
Belirli Gerilim Snrlar Dahilinde Kullanlmak Üzere Tasarlanm Elektrikli Teçhizat ile lgili Yönetmelik (73/23/AT) BRNC BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanmlar Amaç : Madde 1 Bu Yönetmeliin amac; Yönetmelik
Detaylı3 1 x 2 ( ) 2 = E) f( x) ... Bir sigorta portföyünde, t poliçe yln göstermek üzere, sigortal saysnn
SORU : Aada tanm verilen f fonksiyonlarndan hangisi denklemini her R için salar? f + = f t dt integral e A) f = e B) f = e C) f D) f = E) f = e ( ) = e ( ) SORU : Bir sigorta portföyünde, t poliçe yln
DetaylıTR YAJ (SEÇMEK/AYIRMAK)
TRYAJ (SEÇMEK/AYIRMAK) Triyaj hasta ya da yaraln, tedavi ve bakm gereksinimlerini karlamak amacyla, sak bakm kurumlarndaki kaynaklarn doru yerde ve doru zamanda kullanlmas salayan sflandrma sistemidir.
DetaylıSigorta irketlerinin Yaps ve Aktüerin Rolü. Aktüerler Derneği Nisan 2010
Sigorta irketlerinin Yaps ve Aktüerin Rolü Aktüerler Derneği Nisan 2010 Türkiye de sigortaclk ve bireysel emeklilik sektörü RKET SAYISI - NUMBER OF COMPANY 2006 2007 2008 Hayat D - Non Life (Alt adedi
Detaylı2. Bölgesel Kalkınma ve Yönetiim Sempozyumu 25-26 Ekim 2007, zmir
Türkiye de Bölgesel Kalkınmanın Aracı Olarak Kalkınma Ajansları: zmir Kalkınma Ajansı Örnei Ergüder Can zmir Kalkınma Ajansı Giri: Türkiye de dier ülkeler gibi bölgelerarası hatta bölgeler içinde kalkınma
DetaylıBu model ile çalımayı öngören kuruluların (servis ve içerik salayıcılar),.nic.tr sistemi ile uyumlu, XML tabanlı yazılım gelitirmeleri gerekmektedir.
.tr alan adlarını tescili, 1991 yılından itibaren, Türkiye'yi ilk olarak nternet'e balayan Üniversitemiz bünyesinde devam etmektedir. Bu kapsamda, bugün itibarı ile, toplam yaklaık 70,000 adet.tr uzantılı
Detaylızmir Büyük ehir Belediyesi Ba kanl k Makam na ve belediyemizi ziyarete gelen yabanc ülke temsilcilerine gerekti inde tercümanl k hizmeti vermek.
ABVEDILKLERUBEMÜDÜRLÜÜ DIÞ ÝLÝÞKÝLER ÞUBE MÜDÜRLÜÐÜ Yetki,GörevveSorumluluklar zmirbüyükehirbelediyesi'ninuluslararaslikilerinidüzenlemek. zmirbüyükehirbelediyesibünyesindeyeralanbirimlereavrupabirliiveçeitli
DetaylıÖlçek Geli tirme Çal malarnda Kapsam Geçerlik ndeksinin Kullanm
Ölçek Geli tirme Çal malarnda Kapsam Geçerlik ndeksinin Kullanm Dr. Halil Yurdugül Hacettepe Üniversitesi Eitim Fakültesi yurdugul@hacettepe.edu.tr Motivasyon: Proje tabanl bir öretim sürecinde örencilerin
DetaylıBÖLÜM 2 D YOTLU DO RULTUCULAR
BÖLÜ 2 DYOTLU DORULTUCULAR A. DENEYN AACI: Tek faz ve 3 faz diyotlu dorultucularn çalmasn ve davranlarn incelemek. Bu deneyde tek faz ve 3 faz olmak üzere tüm yarm ve tam dalga dorultucular, omik ve indüktif
DetaylıBANLÝYÖ VE RAYLI SÝSTEM YATIRIMLARINDAN SORUMLU DAÝRE BAÞKANLIÐI
BanliyöveRaylSistemYatrmlarndanSorumluDaireBakanl BANLÝYÖ VE RAYLI SÝSTEM YATIRIMLARINDAN SORUMLU DAÝRE BAÞKANLIÐI zmirulam AnaPlançerçevesinde,alternatifulamtürleriarasndaentegrasyonusalayanrayltoplutama
DetaylıYAZI ÝÞLERÝ VE KARARLAR DAÝRESÝ BAÞKANLIÐI YAZI LER UBE MÜDÜRLÜ Ü
YazleriveKararlarDairesiBakanl YAZI ÝÞLERÝ VE KARARLAR DAÝRESÝ BAÞKANLIÐI YAZILERUBEMÜDÜRLÜÜ Yetki,GörevveSorumluluklar Valilik yazmalarn hazrlamak, onay, teslim ilemlerini gerçekletirmek. çileribakanlgenelveözelteftiraporlarnteslimalmak,
Detaylızamanl Süreci Modelleme ve Gereksinim Analizi için bir
zamanl Süreci Modelleme ve Gereksinim Analizi için bir Yakla m An Approach for Concurrent Business Process Modeling and Requirements Analysis Ahmet Co kunçay Bili im Sistemleri Bölümü ODTÜ, Ankara ahmet@ii.metu.edu.tr
DetaylıSOSYAL GÜVENLK KURMUNUN YAPISI VE LEY. Sosyal Güvenlik Kurumu Bakanl Strateji Gelitirme Bakan Ahmet AÇIKGÖZ
SOSYAL GÜVENLK KURMUNUN YAPISI VE LEY Sosyal Güvenlik Kurumu Bakanl Strateji Gelitirme Bakan Ahmet AÇIKGÖZ KURUMUN AMACI ve GÖREVLER' Sosyal sigortalar ile genel salk sigortas bakmndan kiileri güvence
DetaylıKENT KARAYOLLARINDA KAPAS TEN N BULANIK MANTIK LE MODELLENMES CAPACITY MODELLING OF URBAN HIGHWAYS BY FUZZY LOGIC
Say 24, Nisan 2011 Kent Karayollarnda Kapasitenin Bulank Mantk le Modellenmesi N.Bargan,.ahinolu KENT KARAYOLLARINDA KAPASTENN BULANIK MANTIK LE MODELLENMES Nuran BAIRGAN 1, lker AHNOLU 2 1 Dumlupnar Üniversitesi,
DetaylıHAYVAN DENEYLER ETK KURULU
HAYVAN DENEYLER ETK KURULU Dr. Mustafa Olguner Hayvan Deneyleri Etik Kurulu Ba!kan kan" Deney hayvanlar"n"n n kullan"m m nedenleri laç,, aa,, gdag ve kullanm gerekli dier maddelerin gelitirme, etkinlik
DetaylıYaz m Konfigürasyon Yönetimi Örüntüleri Aras nda Otomatik Geçi
Yazm Konfigürasyon Yönetimi Örüntüleri Arasnda Otomatik Geçi Automatic Transition Between Software Configuration Management Patterns Fatma Gülah Kandemir Yazm Test ve Yönetim Birimi ASELSAN MGEO, Ankara
DetaylıRüzgâr Fotovoltaik Otonom Hibrid Güç Sistemlerinin Optimum Maliyetle Boyutland lmas Üzerine Paket Bir Yaz m
Rüzgâr Fotovoltaik Otonom Hibrid Güç Sistemlerinin Optimum Maliyetle Boyutlandlmas Üzerine Paket Bir Yazm 1 F.Salmanolu, 2 N.S. Çetin 1,2 Ege Üniversitesi, Güne Enerjisi Enstitüsü, 35100 Bornova ZMR 1
Detaylıwww.muzikegitimcileri.net
Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, 23 25 Eylül 2009, OMÜ KONTRBAS ENDE ÇADA TÜRK MÜZ ESERLERN YER VE DEERLENDLMES ÖZET H. Özgür AKKOR Yrd. Doç. Dr. Uur TÜRKMEN Afyon Kocatepe Ü.Devlet Konservatuvar
DetaylıBÖLÜM 3. A. Deneyin Amac
BÖLÜM 3 TRSTÖRLÜ DORULTUCULAR A. Deneyin Amac Tek faz ve 3 faz tristörlü dorultucularn çalmasn ve davranlarn incelemek. Bu deneyde tek faz ve 3 faz olmak üzere tüm yarm ve tam dalga tristörlü dorultucular,
DetaylıKURUMSAL T BAR YÖNET M PROF. DR. HALUK GÜRGEN
KURUMSAL T BAR YÖNET M PROF. DR. HALUK GÜRGEN KURUMSAL T BAR tibar alglamalardan oluur. Kurumsal itibar, bir kuruma yönelik her türlü alglamann bütünüdür. Kurumsal itibar; sosyal ortaklarn kurulula ilgili
Detaylı2. Senkron motorla ayn milde bulunan uyart m dinamosunu motor olarak çal rarak yol vermek.
Senkron Motorlara Yol Verme ekilleri Bir asenkron motora gerilim uygulandnda direkt olarak yol alr. Bunun için yardmc bir düzenee ihtiyaç yoktur. Senkron motorlar ise gerilim uygulandnda direkt olarak
DetaylıTEA TÜRKYE ELEKTRK LETM A.. GENEL MÜDÜRLÜÜ
154 kv GERMENCK-TRE EH TÜRKYE ELEKTRK LETM A.. GENEL MÜDÜRLÜÜ 154 kv GERMENCK-TRE EH ( AYDIN L-GERMENCK-ZMR L-TRE LÇELER ) AYDIN-ZMR ANKARA-HAZRAN 2008 1 154 kv GERMENCK-TRE EH BÖLÜM - 1 GENEL LKELER 2
DetaylıKORKUTELÝ BELEDÝYE BAÞKANLIÐI ÝÇ KONTROL SÝSTEMÝ
KORKUTELÝ BELEDÝYE BAÞKANLIÐI ÝÇ KONTROL SÝSTEMÝ KORKUTELBELEDYEBAKANLII ÇKONTROLSSTEM (2014-2016) 14 1 1 Korkuteli Belediye Başkanlığı İç Kontrol Sistemi KorkuteliBelediyeBakanl çkontrolstandartlareylemplan
DetaylıVeri madencilii nde yapsal olmayan verinin analizi: Metin ve web madencilii
www.istatistikciler.org statistikçiler Dergisi 2 (2009) 48-58 statistikçiler Dergisi Veri madencilii nde yapsal olmayan verinin analizi: Metin ve web madencilii M. Özgür Dolgun SPSS, Çankaya Mah. Mahmut
Detaylızmir B³y³k ehir Belediyesi olarak hazrladmz bu þ Kontrol Eylem Plan, kurumumuzun
zmir B³y³k ehir Belediyesi olarak hazrladmz bu þ Kontrol Eylem Plan, kurumumuzun faaliyetlerini y³r³t³rken benimsedii y netim anlay nn, þada standartlara g re dei imi ve ilerleyi inin bir belgesi niteliindedir.
DetaylıBileenler arasndaki iletiim ise iletiim yollar ad verilen kanallar yardm ile gerçekleir: 1 Veri Yollar 2 Adres Yollar 3 Kontrol Yollar
Von Neumann Mimarisinin Bileenleri 1 Bellek 2 Merkezi lem Birimi 3 Giri/Çk Birimleri Yazmaçlar letiim Yollar Bileenler arasndaki iletiim ise iletiim yollar ad verilen kanallar yardm ile gerçekleir: 1 Veri
DetaylıTEMMUZ 2007 SEÇ MLER
YASAL LETM YÖNTEMLERN SEÇMEN DAVRANIINA ETK VE 22 TEMMUZ 2007 SEÇMLER Doç. Dr. Zeynep Karahan Uslu TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi T Bölümü Bakan Siyaset sklkla satranç metaforuna dayanlarak tanmlanan
DetaylıSERBEST MUHASEBEC K VE SERBEST MUHASEBEC MAL HESAPLANMASI ÜZER NE B R SAHA ARA TIRMASI
SERBEST MUHASEBECK VE SERBEST MUHASEBEC MAL MÜAVRLK SEKTÖRÜNDE YAAM BOYU DEERN HESAPLANMASI ÜZERNE BR SAHA ARATIRMASI Yrd. Doç. Dr. ükrü Yaprakl Ercan Keser Atatürk Üniversitesi Atatürk Üniversitesi ktisadi
DetaylıT.C. KÜLTÜR VE TURZM BAKANLII Strateji Gelitirme Bakanl!"!
T.C. KÜLTÜR VE TURZM BAKANLII Strateji Gelitirme Bakanl!"! Türkiye Kültür Portal! Altyap!s!n!n Oluturulmas! ve Portal Uygulama Yaz!l!mlar!n!n Temin Edilmesi 0NE AT SÖZLE0ME TASARISI Götürü Bedel Hizmet
DetaylıNüfusun büyümesi, ya lanma süreci ve ilaç kullan na kar tavr n de mesi, ticari bask lar (promosyon, reklam vs.) sonucu ilaç kullan ndaki art lar,
DEER LAÇLAR RAPORU Herkesin saa ve sak hizmetlerine eit ulama hakkn olduu, sak hizmetlerinin kalitesinin yüksek olduu, dayanma üzerine kurulu ve tüm toplumun katna açk olarak yaplandlm bir sak sistemi
DetaylıEndüstri Meslek Lisesi Örencilerinin Yetenek lgi ve Deerleri le Okuduklar Bölümler Arasndaki li"ki
Eitim Fakültesi Dergisi http://kutuphane.uludag.edu.tr/univder/uufader.htm Endüstri Meslek Lisesi Örencilerinin Yetenek lgi ve Deerleri le Okuduklar Bölümler Arasndaki li"ki Salih Baatr *, Reat Peker**
DetaylıMUSK MUALLM MEKTEBNDEN GÜNÜMÜZE MÜZK ÖRETMEN YETTRME PROGRAMLARINDAK YAYLI ÇALGI ÖRETMNE LKN SINAMA-ÖLÇME-DEERLENDRME DURUMLARININ NCELENMES
MUSK MUALLM MEKTEBNDEN GÜNÜMÜZE MÜZK ÖRETMEN YETTRME PROGRAMLARINDAK YAYLI ÇALGI ÖRETMNE LKN SINAMA-ÖLÇME-DEERLENDRME DURUMLARININ NCELENMES 1. GR Yrd.Doç.Dr.Cansevil TEB *1924-2004 Musiki Muallim Mektebinden
DetaylıETÜ VE PROJELER DAÝRESÝ BAÞKANLIÐI YAPIM HALELER UBE MÜDÜRLÜ ÜI. Etüt ve Projeler Dairesi Ba kanl
EtütveProjelerDairesiBakanl ETÜ VE PROJELER DAÝRESÝ BAÞKANLIÐI YAPIMHALELERUBEMÜDÜRLÜÜI Yetki,GörevveSorumluluk Bakanlk Makam nn onaylar dorultusunda müdürlüümüz tarafndan ihale edilmesi istenilen projeli
Detaylı! "#$ % %&%' (! ) ) * ()#$ % (! ) ( + *)!! %, (! ) - )! ) ) +.- ) * (/ 01 ) "! %2.* ) 3."%$&(' "01 "0 4 *) / )/ ( +) ) ( )
! "#$ % %&%' (! ) ) * ()#$ % (! ) ( + *)!! %, (! ) - )! ) ) +.- ) * (/ 01 ) "! %2.* ) 3."%$&(' "01 "0 4 *) / )/ ( +) ) ( )! )! ) 1 87 Seri No'lu Gider Vergileri Genel Teblii Resmi Gazete Sayısı 27737 Resmi
DetaylıP I. R dir. Bu de er stator sarg lar n direnci. : Stator bir faz sarg n a.c. omik direncini ( ) göstermektedir.
Asenkron Motorun Bota Çalmas Bota çallan asenkron motorlar ebekeden bir güç çekerler. Bu çekilen güç, stator demir kayplar ile sürtünme ve vantilasyon kayplarn toplam verir. Bota çalan motorun devir say
DetaylıYap Kredi Emeklilik A..
1 Ocak - 30 Eylül 2012 ara hesap dönemine ait finansal tablolar ve finansal tablolara ili$kin açklayc dipnotlar 30 EYLÜL 2012 TAR*H* *T*BAR*YLE DÜZENLENEN F*NANSAL TABLOLARIMIZA *L*K*N BEYANIMIZ liikte
DetaylıINTOSAI KAMU KES M Ç KONTROL STANDARTLARI REHBER. Özet Çeviri Baran Özeren Sayı tay Uzman Denetiçisi
INTOSAI KAMU KESMÇ KONTROL STANDARTLARI REHBER Özet Çeviri Baran Özeren Sayıtay Uzman Denetiçisi 2 Haziran 2004 Çevirenin Notu Denetim meslei ile ilgili kamu ve özel sektör organizasyonları, son yirmi
DetaylıASMOLEN UYGULAMALARI
TURGUTLU TULA VE KREMT SANAYCLER DERNE ASMOLEN UYGULAMALARI Asmolen Ölçü ve Standartlar Mart 2008 Yayn No.2 1 ASMOLEN UYGULAMALARINDA DKKAT EDLMES GEREKL HUSUSLAR Döeme dolgu tulas, kil veya killi topran
DetaylıVakum teknolojisi. Sistem kılavuzu
Vakum teknolojisi Sistem kılavuzu Yazılım Yazılım aracı: Vakum seçimi Festo, vakum hesaplarına esas tekil eden, hızlı ve kolay bir ekilde uygun vantuz tutucu elemanının seçimini olanaklı kılan 2001 ürünleri
DetaylıT.C. ANKARA STRATEJ K PLAN HAZIRLIK PROGRAMI
ENERJ VE TAB T.C. KAYNAKLAR BAKANLII ANKARA STRATEJ K PLAN HAZIRLIK PROGRAMI KASIM 2006 ÇNDEKLER: 1. GR 3 2. STRATEJK PLANLAMA VE YÖNETM 5 2.1. Strateji 5 2.2. Stratejik Plan 5 2.3. Stratejik Yönetim 5
Detaylı