KOMPLEKS BÖLGESEL AĞRI SENDROMUNDA KLĠNĠK

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KOMPLEKS BÖLGESEL AĞRI SENDROMUNDA KLĠNĠK"

Iskander Mustafa
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 KOMPLEKS BÖLGESEL AĞRI SENDROMUNDA KLĠNĠK Dr. Oktay Adanır Bağcılar Eğitim ve AraĢtırma Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği

2 1864 Silas Weir Mitchell: Kozalji (yanıcı ağrı) (kausis, burning, algos, pain) 1901 Paul Sudeck: Travma sonrası ödem, trofik değiģiklikler ve osteoporoz ile giden sendrom. Sudek atrofisi 1946 Evans JA: Refleks Sempatik Distrofi 1973 Glick: Algonörodistrofi 1981 Doury,Dirheimer, Pattin: Algodistrofi 1994 IASP(Uluslararası Ağrı AraĢtırmaları TeĢkilatı) ( International Association for the Study of Pain): KBAS (Kompleks Bölgesel Ağrı Sendromu)

3 KOMPLEKS BÖLGESEL AĞRI SENDROMU Refleks sempatik distrofi Sudek atrofisi Kozalji Algodistrofi Algonörodistrofi Post-travmatik ağrı sendromu Ağrılı post-travmatik distrofi Ağrılı post-travmatik osteoporoz

4 ĠNSĠDANS: Retrospektif serilerde kırık sonrası Ģiddetli kontraktür ile birlikte olan kronik KBAS % 2 den az olarak verilmiģtir. Prospektif çalıģmalarda kırık ve ekstremite cerrahisi sonrası %30 oranında KBAS geliģtiği bildirilmiģtir.1 yıl içerisinde bulgular kendiliğinden, standart fizik tedavi protokolleri ve ağrı kesiciler ile büyük oranda geçmektedir. En sık görülme yaģı Kadın / Erkek: 2-4 / 1 Üst / alt ekstremite: 1-2 / 1

5 ETYOLOJĠ: KBAS herhangi bir travmadan sonra geliģebilir. Aynı travma ile baģka ekstremitede KBAS geliģmeyebilir. GeliĢme sıklığı tedavi yönteminden bağımsızdır. ARĠF sıklığını azaltır fakat yine geliģebilir. Travma Ģiddeti ya da kırık redüksiyonun kalitesinin sıklığını değiģtirdiği konusunda bilgi yoktur. AĢırı sıkı alçı uygulamaları ile iliģkilidir. Genetik alt yapısı olduğuna dair çalıģmalar vardır.

6 Patofizyoloji: Tam olarak bilinmemektedir. 1)Psikolojik anormallikler: Kronik anksiyete, labil duygudurum, depresif kiģilerde fazla. Ağrı nedeni ile psikolojileri bozuluyor? Tedaviye uyum kötü. Psikolojisi tamamen normal hastalar da var. 2)Sempatik sinir sistemi anormallikleri: Vazomotor instabiliteye bağlı bulgular. 3)Anormal enflamasyon: Travmaya abartılmıģ lokal enflamatuar cevap. Hücre aracılıklı değil.esr, CRP,Kan sayımı, antijen titreleri normal. 4)Ġmmobilizasyon ve Etkilenen ekstremitenin kullanılmaması: Belirli bir süre immobilizasyon sonrası ağrı dıģında tüm KBAS bulgularını geliģtirmek mümkün

7 KBAS( Kompleks Bölgesel Ağrı Sendromu) Anormal ağrı ġiģlik Vazomotor disfonksiyon Sudomotor disfonksiyon Eklem kontraktürleri Osteoporoz ile karakterize bir sendromdur.

8 KBAS ın en önemli özelliği ağrı hissi ile ilgili anormallikler olmasıdır. Allodini: Normalde ağrısız bir uyaranın ağrı oluģturmasıdır. -Mekanik (taktil): Dokunma sonrası oluģan ağrı Statik veya Dinamik -Termal: Cilt ısısında minor değiģiklik sonrası ağrı Hiperaljezi: Ağrıya karģı aģırı duyarlılık. Toplu iğne ile nazik dokunuģ: normal 2/10 KBAS 6/10

9 KBAS travma ya da baģka bir lezyonun seyri ve Ģiddeti ile uyumsuz (spontan ya da uyarılan) anormal ağrı olmasıdır. Ağrı bölgeseldir (spesifik bir sinir trasesine ya da dermatoma uymaz). Distalde daha belirgin olmak üzere anormal duyusal, motor, sudomotor, vasomotor ve /veya osteoporoz dahil trofik değiģikliklerin olduğu bir durumdur. KBAS KBAS tip 1 KBAS tip 2 KBAS tip 1: EĢlik eden sinir hasarı yok. KBAS tip 2: EĢlik eden sinir hasarı var.

10 KBAS-1: En sık görülen tiptir En sık neden: Ekstremite travmasıdır (%50-65). Kırıklardan sonra %1-2, beyin lezyonlarından sonra %12, myokard infarktüsünden sonra %5 olduğu tahmin edilmektedir. KBAS-2: Periferik sinir hasarından sonra farklı serilerde %2-14 arasında değiģmekle birlikte ortalama insidans %4 olarak bildirilmiģtir.

11 Klinik: KBAS baģlangıç travmasından 1 ay veya daha sonra baģlar. Travmanın etkileri ortadan kalktıktan sonra yeni nöropatik bir ağrı baģlar. Ağrı yanıcı tarzdadır; mekanik ya da termal allodini ve hiperaljezi genelde vardır. Ağrı genelde süreklidir (uyku etkilenmeyebilir) ve zaman içerisinde artabilir. Uzva bağımlılık, fiziksel temas, duygu durum kötüleģmesi gibi durumlarda ağrı artabilir. Ağrıdan kaçınmak için ekstremitenin istemli olarak hareketsiz tutulması tabloyu ağırlaģtırır.

12 KBAS ĢiĢlik ve vazomotor instabilitenin görüldüğü erken faz; eklem sertliği ve kontraktürlerin görüldüğü geç faz olmak üzere bifazik bir durumdur. En sık el ve ayakta görülür. Ekstremitelerin proksimalleri nadir olsa da tutulabilir.

13 Erken faz: VMI ve ödem erken dönemde görülen en önemli bulgudur fakat proksimal KBAS olgularında daha az belirgindir. Erken dönem VMI ye göre iki evreye ayrılır. BaĢlangıçta cilt kan akımının artmasına bağlı olarak ekstremite sıcak, kuru ve pembedir. (vazodilatasyon, Evre 1) Birkaç hafta sonra cilt kan akımının azalmasına bağlı ekstremite mor, soğuk ve terlidir. (vazokonstriksüyon, Evre 2) Bu klasik tanımlanan seyir hastalarda çok nadir görülür. Özellikle ağır seyreden olgularda tipiktir. Genelde VMI ekstremitede değiģik oranlarda terlemede değiģiklik ve sıcaklık hissinde artma ile karakterizedir.

14 Erken Faz: Erken dönemde ekstremite (özellikle distal kısımlar) ödemlidir. BaĢlangıçta basit doku ödemidir. Fizik tedavi ve elevasyonla giderilebilir. Fakat zamanla evre 1 den evre 2 ye geçerken ödem daha fikse ve sert bir hal alır. Erken fazda eklem haraket açıklığında azalma ĢiĢlik ve ağrıya bağlıdır. Bazen de ekstremiteyi yok saymaya bağlıdır. Zayıflık, distoni, spazm, titreme ve miyoklonus tanımlanmıģtır. ( fakat ortopedik olgularda çok nadirdir).

15 Erken Faz: Erken fazın sonlarına doğru kontraktürler geliģmeye baģlar. Tamamen iyileģme fikse kontraktürlerin geliģmesinden önce tanınıp tedavi edilmesi ile mümkündür.

16 Geç Faz: VMI düzelir, ödem geçer. Ekstremitede atrofi meydana gelir. Cilt incelir, eklem çizgileri ve subkutan yağ dokusu kaybolur. Palmar ve plantar fasya Duputyren hastalığını taklit edercesine kalınlaģır ve kontrakte olur. Kıllar zayıflar ve düzensizleģir. Tırnaklar çukurlaģır, kırılgan hale gelir ve kahverengi görünür.

17 Kas kontraktürleri ve tendon yapıģıklıkları nedeniyle tendon ekskürsiyonunda azalma meydana gelir. Eklem kapsülü ve kollateral bağlar kısalır, kalınlaģır ve yapıģır; sonuçta eklem kontraktürleri meydana gelir. Ortopedik pratikte travma sonrası görülen erken dönem KBAS olgularında genelde Ģiddetli geç dönem kontraktürler görülmez. Genelde büyük çoğunluğu kronik subklinik kontraktürler Ģeklindedir.

18 Kemik değişiklikleri: Erken dönem KBAS da kemik sintigrafisinde artmıģ tutulum mutlaka vardır. 6 ay içerisinde genelde sintigrafi bulguları normale döner.

19 Kemik değişiklikleri: BaĢlangıçta röntgen normal olabilir. Radyografide hızlı kemik kaybının bulguları vardır. Subkondral ve subperiostal demineralizasyon Benekli osteoporoz Metafizyel çizgilenme

20 TEġEKKÜR EDERĠM

Benzer belgeler

FTR 303 Ortopedik Rehabilitasyon

FTR 303 Ortopedik Rehabilitasyon Kompleks Bölgesel Ağrı Sendromu Complex Regional Pain Syndromme yrd. doç. dr. emin ulaş erdem GİRİŞ Genellikle travmalardan sonra ortaya çıkar Belirgin bir sinir hasarı