m XXII. ULUSAL FİZİK OLİMPİYATI BİRİNCİ AŞAMA SINAVI-2014

Transkript

1 - - XXII. ULUAL FİZİK OLİMPİYATI BİRİNCİ AŞAMA INAVI-4 4 b b 6 b. Bigisaya ie yapıan eğik atış siüasyonada çeki ivesi g4 b/s oup ava dienci ia ediektedi. iüasyonda yatay zein üzeinde buunan bi cisiden b uzakıkta yüksekiği 4 b oan bi duva, duvaın üzeinde bi küçük bi aka ve duvadan 6 b uzakıkta zein üzeinde bi edefin vuuası isteniektedi. Cisi ie eğik bei açı ve beii bi ız ie eğik atış yapıdığında cisi akadan geçip edefe isabet etektedi. Cisin yatay zeine ie atıdığı açı ve ızı nedi? A) ; 6 /s B) ; 8 /s C) 45 ; 6 /s D) 45 ; 4 /s E) 6 ; 6 /s g. Küteei, kg, kg ve,5 kg oan cisieden, ağııksız ie sütünesiz ipe ve akaaadan şekideki gibi ouşan sistede kütei cisi yatay ve sütünesiz asa üzeinde, kütei cisi ise zein üzeindedi. iste sebest bıakıısa ipteki geie kuvveti kaç N du? (g9,8 /s oaak veiiyo. ) A) B) 4,9 C) 4,4 D) 5,4 E),7 θ. Basit bi sakaç kütesi ia ediebii bi ip ie tavana asıı oup yatay konuunda buunan kütesi ia ediebii bi ip ie denge konuundan θ açısı kada saptıııyo. Yatay ip kesidikten sona sakacın aeketi sıasında ouşacak aksiu geiiin kesieden önceki ip geienin kaç katıdı? A) cosθ B) sinθ C) cos θ D) cosθ-cos θ E) (cosθ-cos θ) v 4. Yatay ve sütünesiz asa üzeinde küteei oan küçük bi cisi ve bi takoz buunaktadı. Takozun kesti kenaı oan bi kaeden çıkaıan yaıçapı oan çeyek daieden kaan şeki gibidi. Cise takoza doğu v4 g ız veiise cisin aeketi boyunca çıkabieceği yüksekik nedi? A) R 4 B) R C) R D) 4R E) 8R v 5. Kütesi ve uzunuğu oojen ve katı oan bi çubuk yatay ve sütünesiz düze üzeinde aeket etektedi. Çubuk yaıçapı daiese bi döngü üzeinde aeketine deva etektedi. Çubuğun düşeden döngüden geçebiesi için iniu v ızı ne kada oaıdı? Çubuğun küte ekezine göe eyesizik J oaak veiiyo. A) + g B) + g 4 C) 4 + g 4 D) + g 9 E) + g

2 - - θ 6. Yatay ve sütünei asa üzeinde dikey konuunda buunan ve ağıığı ia ediebien bi çubuk buunaktadı. Çubuk ie düze aasındaki sütüne katsayısı f di. Çubuk üst noktasından tuttuuuş ve çubuk ie θ açısı yapan geiiş bi ip ie çubuğa tek bi noktasından uyguanan yatay bi kuvvet ie kaydııaak deviebiiyo. Kuvvet noktasının düzeden uzakığının çubuk boyuna oanı en faza ne kada oabii? f A) cosθ + f B) cosθ f + cosθ C) tanθ f + tanθ D) cosθ E) 7. İkiden faza yıdızın ouştuduğu sisteee Kepe ozeti adı veii. Küteei oan üç yıdız ouştudukaı sistein otak küte ekezi etafında bi eşkena üçgenin köşeeinde kaacak şekide dönektedi. Yıdızaın ekezei aasındaki uzakıka di. Bu yıdız sisteinin döne peiyodu nedi? Evense çeki sabiti γ oaak veiiyo. A) 4π γ M D) π γ M B) E) π 9 γm π γm C) π 4 γm k k a G 8. Şekide yatay tavana asıı üç ip, iki yay ve bi cisiden ouşan ekanik bi siste gösteiektedi. Cisin ağıığı G,5 N, yayaın yay sabiti k N/, yayaı bibiine bağayan kısa ipin uzunuğu a ve diğe iki ipin uzunuğu oaak veiiyo. Yayaı bibiine bağayan ip kesidikten sona siste dengeye gediğinde ne 8 kada ye değiştii? (İpein esneediğini ve yayaın ik uzunuğunun sıfı oduğunu kabu ediniz. ) A) Küte oduğu yede kaı, B) Küte 8 aşağı ine C) Küte 8 yukaı çıka D) Küte aşağı 4 ine E) Küte yukaı çıkaak yüzeye çapa 9. Bi usuktan aşağı doğu akan su jetinin kaınığı gittikçe azaı. Musuğun ağzından v ız ve d çapı ie ayıan su jetinin y esafe aşağıdaki çapı nedi? 4 v A) d v gy v D) d v gy v B) d v gy v E) d v gy C) d v v + gy. u atında basınç e etede bi atosfe ata. Kütesi g ve iç aci ve oan bi badak, ağzı aşağıya baka biçide bi göe batıııyo. u yüzeyinden deinikte badağın üzeine etki eden topa kuvvetin yakaşık büyüküğü ve yönü nedi? Göün sıcakığını sabit, avayı idea bi gaz, badağın kaınığının ve badağa kıyasa içindeki avanın kütesinin ia ediebii oduğunu vasayınız. uyun özkütesi g/c, yeçekii ivesi g /s oaak veiiyo. A) N, denge duuu B), N, yukaı yönde C), N, aşağı yönde D),66 N, yukaı yönde E) N, yukaı yönde

3 - -. Bazı asansöede asansöün taşıyıcı ipeinin kopasına kaşı bi güvenik önei oaak asansöün atında kaan boşuğu ava sızdıaz ae getiebien bi aci duu sistei buunu. Taban aanı ve kütesi M oan bi asansö boşuğun dibinden kada yüksekteyken ve asansö boşuğunun e taafındaki açık ava basıncı P iken ipi kopuyo ve ıza düşeye başıyo. istein ip kopa kopaz deveye gidiğini ve düşe sıasında asansö boşuğunun dışaıdan ısı aıp veecek zaanı oadığını kabu edesek angi yüksekikte asansöün ağıığı ava basıncı taafından dengeeni? Yeçekii ivesi g, gazın adyabatik katsayısı γ oaak veiiyo. P A) Mg γ P B) Mg C) P P Mg γ D) Mg P γ. es dagaaının gazaın içeisinde ieeyebiesi, ieeyen basınç dagasının peiyodu ie gaz oeküeinin çapışa aaığının aynı etebeede oasına bağıdı. Bunun sonucu oaak, gaz içeisinde ieeyen ses dagasının fekansı en faza gaz oeküein çapışa peiyodunun tesi kada oacaktı. Gaz oeküeini, kütesi ve yaıçapı oan küecike vasayaak, basıncı ve sıcakığı oan bi gazın içeisinde ieeyebiecek en yüksek ses dagası fekansı yakaşık oaak aşağıdakieden angisi ie veii? A) 4π P D) kt B) π P 5 8 4kT kt kt E) P kt π kt C) P 8kT E) γ Moötesi ışık Meta eva e e odyu. Moötesi ışık, bi ışık gözesinde (fotose) kuanıan sodyu eta yüzeyinden eektonaın yüksek ızada kopası için geeki enejiyi sağayabii. Yandaki şeki bu fizikse oayı özeteektedi. odyu yüzeyinden kopan eektonaın aksiu ızını öçek için sodyu yüzeyinin üzeine bi eta eva yeeştiii. Bu eta evaya sodyu yüzeyinden kopan eektonaı yavaşatıp gei döndüeye yetecek kada eksi potansiye uyguanı. Eğe, eta evaya -,5 V (sodyu yüzeyine göe) potansiye uyguandığında en ızı eektona duuyosa, bu eektonaın sodyu yüzeyinden koptukaındaki yakaşık ızaı kaç /s di? (Eekton yükünün eekton kütesine oanı,76. C/kg oaak veiiyo. ) A) B) C) D) 6 E) U -q -q +q +q 4. Kenaı oan düzgün bi dötyüzünün köşeeinde iki tane +q yükü ve iki tane -q yükü şekideki gibi konuuştu. Bu döt yüke de eşit uzakıkta oan noktada (düzgün dötyüzünün cisi ekezinde) eektik aan şiddeti nedi? A) D) 8 q 9 π 6 q 9 π B) E) q 6 π 9 q 6 π C) q π 5. Levaaının aanı ve evaa aasındaki uzakık paae pakaı oan bi kondansatö e..k. sı U oan bi üeteç sayesinde taaen şaj ediiyo. Şaj ediiş bu kondansatö üetece bağı iken, evaaı aasındaki uzakığı a çıkaıyouz. Yapıan ekanik iş nedi? U A) - B) - U C) D) U E) U

4 Bi sini ücesinin zaı yakaşık 7,5 n kaınığında oup, yükü iyonaın kontoü bi şekide içei ve dışaı yönde geçi- akson zaı akson aksonun içi şine izin veektedi. Aksona sini üceei aasında eektikse sinyaein ieti akson zaı diği uzantıadı. Atı ve eksi yüke akson zaından geçeek fakı yükein aksonun içinde ve dışında eşit yük yoğunukaında oacak şekide bi denge ouşu. İnce akson zaı paae eva kondansatö gibi odeenebii. Akson zaındaki oganik azeee zaın bağı dieektik geçigenik katsayısının oasını sağa. Aksonun zaın içinde oganik oayan addeein bağı dieektik geçigenik katsayısı bi oaak kabu ediebii. Eğe aksonun içi ve dışı aasındaki votaj fakı 75 V ise, akson zaı üzeindeki eektik aan yakaşık oaak angi etebedendi? A) N/C 4 B) N/C 4 5 C) N/C 5 6 D) N/C 6 7 E) N/C U 7. Şekide gösteien devede Neon abası uçaındaki votaj 9 V ouncaya kada üzeinden iç akı geçiezken, bu değein üstünde dienci taaen sıfıanaktadı. Votaj 6 V atına düştüğünde ise dienci çok büyük oup, een een üzeinden iç akı geçieektedi. Devedeki anataı t anında kapatıdıktan sona, deve çıkışından aınacak çıktı sinyaini U(t) en iyi gösteen gafik aşağıdakieden angisidi? Üetecin e..k. sı U V, ezistansın dienci R5 kω, kondansatöün kapasitesi C4 µf oaak veiiyo. U (V) 9 6 U (V) R C A) t(s),4,8,4,56,7,98 C) Neon abası t(s),4,8,4,56,7,98 U (V) 9 6 U(t) U (V) 9 6 U (V) 9 6 E) B),4,8,4,56,7,98 t(s) D),4,8,4,56,7,98 t(s) t(s),4,8,4,56,7,98

5 R 8. Şekideki gibi, bi dienç üzeinden akı geçieek kapaı bi azne içeisindeki gazı ısıtak istiyouz. Isıtıcıızın azneye ükün oduğu kada sabit oanda ısı veesini istiyouz. Rezistansın dienci R, ısıtıcı çaışıken R<<R kada değişebieceğini göz önünde buunduaak, ısıtıcının süeki sabit güçte ısı üetesini sağaak için diençei oan iki ezistans kuanaak yandaki deveyi tasaıyouz. Isıtıcı dienci afifçe değişse dai ietien gücün değişeesini sağayacak dienç değei kaç R di? A) B) C) D) E) B x Önce B x ona Ι 9. Kütesi oan bi avize uzunuğu oan ietken, büküebien ancak esneeyen ve kütesiz bi te ie tavana asıı oup yatay tavana paae ve oojen oan B anyetik indüksiyon aanı içinde buunaktadı. Tavandan avizeye doğu teden Ι akaya başasa, avize ik konuuna göe yüksei. Bu yüksekik nedi? Yeçekii ivesi g veiiyo. ΙB A) B) cos Ι B g g g ΙB D), avize tavana çapa E) - sin ΙB g C) g Ι B n(y) y 45o x. Optik bi azeenin kııcıık indisinin yüzeyden oan uzakıka değiştiği biinektedi. Bu azeeye boşuktan noa ie 45 deece açı yapacak şekide bi ışın göndeiiyo. Işının düştüğü nokta x-y dik koodinat sisteinin başangıç noktası oaak gibi kabu ediiyo. Bu koodinat sistee göe ışının takip ettiği yöünge y(x)αx+βx denkei ie ifade ediektedi. Buada α, β,5 c - bie sabitti. Maddenin ta yüzeyindeki ve c deiniğindeki kııcıık indisei needi? Yüzeyde n c deinikte n A) 5 - B) 5 C) 5 - D) E) 6o o. Hava otaında buunan ve kııcıık indisi n oan addeden yapıış eşkena üçgen şekindeki pizaya göndeien ışık ışınının sapa açısı oaak veiektedi. Işının pizayı sietik bi şekide tek etesi için n ne kada oaıdı? A) B) C) D) E)

6 - 6 - a f. Optik eksenei çakışık eğiik yaıçapı 4 c oan çuku bi ayna ie bu aynanın geoetik ekezinde yeeştiien ve odak uzakığı f c ince kenaı oan bi ecek ie ouşan bi optik siste veiiyo. Ayna ie ecek aasında ve aynadan a c uzakıkta tabanın optik eksen üzeinde ve optik eksene dik oacak şekide bi cisi buunuyo. Bu cisin iki göüntüsü vadı. Bunadan biisi doğudan ecekte ouşuken diğei ise aynadan yansıyan göüntüsü ouştuaktadı. Mecekte ouşan iki göüntünün boyaı oanı kaçtı? A) B) 4 C) 5 4 D) 6 5 E) 7 6 ağ poaize pojeksiyon ciazı o poaize ışığı geçien fite o poaize pojeksiyon ciazı Ekan ağ poaize ışığı geçien fite. Üç boyutu sineaada kuanıan teknoojieden bi tanesi, ışığın daiese poaizasyonunu kuanaak, sağ ve so gözüüzün fakı açıadan çekiiş iki fakı esi göesini sağa. Beyniiz bu esiei bieştieek üç boyutu bi göüntü ouştuu. Şekide bu teknooji özetenektedi. Daiese poaizasyon sağ-daiese ve so-daiese poaizasyon oak üzee iki fakı şekide poaize oabii. Gözükte buunan poaize fitee, bi gözün sağpoaize ışığı diğe gözün so poaize ışığı göesini sağa. ineada üç boyutu bi fi izeken aa veidi ve tuvaete gittiniz. Gözüğü takaak tuvaetteki aynada kendinize bakaken, bi gözünüzü kapatısanız angi gözünüzü göüsünüz? A) İki gözü de göeeyiz. B) He kapaı e açık gözü göüüz. C) adece açık gözü göüüz. D) adece kapaı gözü göüüz. E) Başıızın açısına göe angi gözü göeceğiiz değişi. 4. Tafik poisei aaçaın ızını öçek için ikodaga ada sisteei kuanıa. Bu sisteein çaışa pensibi Doppe etkisine dayanaktadı. Tafik adaaı sabit fekansta f ikodaga yayaak aeket aindeki aaçadan yansıyan ikodagaaın f fekansını öçee. Yansıyan ikodaganın fekansını kuanaak aacın v ızı beieni. Doppe v pensibine göe, adadan v ızıya uzakaşan bi aaçtan yansıyan ikodaganın fekansı ff c şekinde yazabiiiz. Buada c k/s ışık f ızıdı. Aacın ızını k/saat doğuuka ie öçebiek için fekans öçüündeki assasiyet f en az ne kada oaıdı? A) - B) -5 C) -7 D) -9 E) - γ 5. Evene igii tee bi büyükük c5 ifadesi ie veii. Buada γ evense yeçekii sabiti, Panck sabiti ve c ışık ızıdı. γ c5 ie veien büyükük yakaşık oaak aşağıdakieden angisidi? (Tee sabitein değeei veieişti) A) Evenin yaşı,,8 iya yı B) Evende biinen fizik yasaaının geçei oduğu ik zaan, -4 s C) Büyük pataanın adından geçekeşen şişe çağı sonunda evenin yaıçapı, -6 ışık yıı D) Bii acideki otaaa boşuk enejisi, -4 J E) Evenin eğiik yaıçapı, -4

7 - 7 - XXII. ULUAL FİZİK OLİMPİYATI BİRİNCİ AŞAMA INAVI ÇÖZÜMLERİ-4. Cisin ik ızın yatay ve dikey bieşenei için v xv cosθ; v yv sinθ cisin aeket süesi için enzii için v y t u g v xt u v v sin g θ sin cos g θ θ ; 8 cisin akadan geçesi için xv xt; v cosθ.t; t v cos θ yv ytgt ; 4v sinθ. v cos θ - yazabiiiz. Buadan tanθ, θ45 6 oaak buunu. v sin45o cos 45 6 v 6. sin cos 4 θ θ ; 6v sinθcosθ 4 44 v cos tanθ- 6 θ cos 4tanθ sin cos θ θ θ. kg oan cisi aekete geçese bu cisi tutan iki ipte geie kuvveti 5 N dan küçük oacağı için,5 kg oan cisi aekete geçez. Bu duuda T a ; g-t a aeketi akaa için atın kuadan Tx Tx ; a a yazabiiiz. Buadan T 4T g.9,8 g- ; T 4 44,4 N +, + oaak buunu.. Cisin kütesi osun. g Biinci duuda sakacın ipteki geie kuvveti F cos θ ou. yatay ip kesiise sakaç denge konuunda geçeken kazandığı ız v g(-cosθ) ; v g(-cosθ) bu duuda sakacın ipteki geie kuvveti v F -g ; F g+g(-cosθ)g(-cosθ) aanan oan oaak buunu. F cosθ-cos θ F 4. Cisi takozun en üst noktasında dikey yukaıya doğu u ızı ie aeket edeken aynı zaanda siste ie yatay yönde aeket etektedi. v Moentu kounuu yasasından sistein bu andaki ızı vv s; v s ou. Eneji kounuu yasası için v v s +g+ u

8 - 8 - yazabiiiz. Buadan cisin dikey ızı v ve cisin çıktığı yüksekik v v 4+g+u ; -gu ; 8g-g6gu u + g+4 oaak buunu. ω 5. Çubuk daiese döngünün en üst noktasına yatay konua gediğinde çubuğun küte ekezi daienin ekezinden sin6 çubuğun daienin geoetik ekezine göe eyesizik oenti 5 JJ ou. Eneji kounuu yasası için v J ω g(+)+ çubuğun düşeesi için gω yazabiiiz. Buadan g ω 4 ; v + g 9 oaak buunu. T θ F x 6. Çubuğun boyu,kütesi, ipteki geie kuvveti T, uyguanan yatay kuvvet F, bu kuvvetin uyguaa noktanın zeinden oan uzakığı x osun. Bu duuda öteee dengesi için FTsinθ+F s NTcosθ+g döne dengesi için Tsinθ.F.x F yazabiiiz. Buadan sütüne kuvveti s f Fx T sin θ ; FsF- Fx sin θ.sinθf x tepki kuvveti Fx.cot θ Ng+ aksiu sütüne kuvveti Fx.cot θ F sakfnf g oaak buunu. Çubuğun dengede kaabiesi için F s F sak; F x Fx.cot θ x ( + f cot θ) f + g ; F fg oaıdı. x( + f cot θ) - < ise kuvvet ne kada x büyük ousa osun çubuk deviez. Buadan tanθ + f cot θ f + tanθ oaak buunu.

9 - 9 - F ω F 7. He yıdızın ekezinden üçgenin ekezine oan uzakık için o sin6 bi yıdıza etki eden net kuvvet için F γ netfcos. γ yazabiiiz. Buadan γ π π ω ; T ω oaak buunu. γm ω 8. Biinci duuda iki Gyay,5 sei bağıdı. He yayda uzaa x k,5 cisin tavana oan uzakığı Hx+a., ou. Kısa ip kesiise Giki yay,5 cise paae bağı ou. Bu duuda yayadaki uzaaa y k.,5 4 cisin tavana oan uzakığı cisin ye değiştiesi +y zh oaak buunu. Cisi yukaı yönde aeket ede. 9. Eneji kounuu yasasından y esafedeki ız v gy+ v ; v v + gy süekiik denkeinden oaak buunu. π d v v; 4.v π d v v gy ; dd v gy. Badak kendi boyutundan çok daa büyük deiniğe batııısa badakta buunan avanın basıncı PP +ρg+ at badağın içinde kaan avanın aci V P V PV; V badağa etki eden kuvvet Fg-ρgV,.-.. aşağıya doğu etki ettiği oaak buunu.. 6, N. Asansöün ağıığı ava Mg basıncı taafından dengeendiğinde basınç PP + ou. Adyabatik poses denkeinden PV γ sabit; P () γ P + oaak buunu. Mg (x) γ ; x P P Mg γ

10 - -. T sıcakığında buunan gazdaki basınç Pn kt oeküein ızaı v kt ; v kt ie veii. Buada n gazın konsantasyonudu. Moeküe aasındaki çapışayı tesi kesiti kaakteize ediebii. Tesi kesiti, iki taneciğin ekezei aasındaki uzakık oduğunda, tanecikein değe noktasından geçiien daienin kesit aanı oaak tanıanabii. Bu duuda tesit kesiti σπ() πd oaak yazıabii. Bi saniyede taneciğin kat ettiği yo v., bu zaan içinde kaotik aeketede taanan aci σv, bu acide buunan tanecik sayısı ya da çapışa fekansı νn σv4π P kt oaak buunu. Fekans konusunda daa geçekçi bi değeendie yapak için oeküein bibieine göe oan aeketeini esaba kataıyız. Bağı ız v b v - v ; vb v +v -v v cosθ oaak yazıabii. Buada v v v ve bi saniyede <cosθ> nın otaaa değei çapışa sayısı çok büyük oduğundan doayı sıfı oacağını esaba katasak <v b >v ; v b v yazabiiiz. Bununa bi saniyede geçekeşen çapışa sayısı 6 νn σv b n σv4π P kt oaak yazıabii.. Eneji kounuu yasasından ız v eu eu; v.,76..,5,. 6 /s 6 /s oaak buunu. -q H θ b a +q +q düzgün dötyüzünün aci 4. Bi tabanın yüksekiği sin6 köşeden tabanın geoetik ekeze oan uzakık a o sin 6 düzgün dötyüzünün yüksekiği H -a - ; H V 4. H ie veii. Düzgün dötyüzünün geoetik ekezi buak için tepeden z uzakıkta kena uzunuğu x tabana paae oan bi eşkena üçgen seçei. Bu eşkena üçgenin kena uzunuğu x z H ; xz H ou. dz kaınıkta bi kesitin aci x dv dz z dz 4 4 H geoetik ekezin tepeden oan uzakık b -q V V H 4 zdv z dz z 4 H 4 4H V H dv. 4 H H 4

11 - - geoetik ekezinde bi yükün ouştuduğu eektik aan q E π 4 b q q π 4π 8 geoetik ekezinden iki köşeye geçiien doğua aasındaki açı b +b -b cosθb (-cosθ). 8 (-cosθ); cosθ - oaak buunu. ounun sietisinden kaynakanan bu ifadeye fakı yodan da uaşabiiiz. Tabanda tane eşit büyükükte yük, tepede bi yük buunusa qbq(h-b) yazabiiiz. Buadan aynı sonuç çıka. Bi tane pozitif ie bi tane negatif yükün ouştuduğu eektik aan E E +E -E cosθe 8E + ; E E q 4q 6 π π 9 ikii yük sisteeden ouşan eektik aana bibiine dikti. Buadan 8 q E be 9 π oaak buunu. ouyu sietiye dayaı fakı yodan da çözebiiiz. +q yükein buunduğu noktaa +q ve-q yükei konuusa -q yükein ouştuduğu eektik aan sıfı ou. Bu duuda sadece +q yükein ouştuduğu 4q E E π eektik aan kaı. Bu iki yükün bieşke eektik aanı E b E +E -E cos(8 -θ)e oaak buunu. 5. İk duuda kondansatöün kapasitesi C ikinci duuda kondansatöün kapasitesi C 4E ik duuda kondansatöün depoadığı potansiye eektik aan enejisi C U U Π ikinci duuda kondansatöün depoadığı potansiye eektik aan enejisi C U U Π potansiye eektik aan enejisi değişii U U ΠΠ -Π - - ou. Yükee süesince üeteçten geçen yük U q CU U - üetecin yaptığı iş U A ü qu - U ; Eb 4E 8 q 9 π kondansatödeki eektik aan enejisi değişii üetecin ve ekanikse işin topaına eşitti. Buadan U U U A ek+a ü Π; A ek- - ; A ek oaak buunu. ouyu fakı yodan da çözebiiiz. Eektik aanın basıncı ya da bii acideki eneji

12 - - P E U x pakaaa etki eden kuvvet U FP x yapıan iş oaak buunu. A Fdx U x - U x - U U 6. Paae pakaı kondansatöün evaaı aasındaki potansiye fak U, evaa aasındaki uzakık osun. Pakaa aasında dieektik adde buunusa e otada eektik aan fakı ou. Oganik addeein kaınığı, oganik addeein içindeki eektik aan E, akson zaın oganik addee içeeyen kısın kaınığı -, bu otadaki eektik aan E osun. İki paka aasındaki potansiye fak için UE. +E (- ) depasan vektöü için D E E yazabiiiz. Buadan U U E + + ( ) ; E ( ) oaak buunu. Akson zaın içindeki oganik addeein kaınığı biineektedi. Liit duua için oganik addeedeki eektik aan ise ise ou. U E 75..7,5. E U 75. 7, N/C 7 N/C 7. B) Şıkkı-Votaj 6 V ve 9 V aasında değişektedi. 8. Devenin eşdeğe dienci R eş + R R + ( ) R + R + devede akan akı ve ısıtıcı ezistans üzeindeki potansiye fak Ι ( R + ) R ; URΙ. R R + R + ( R + ) R. R + R + R R + eş ( ) bu ezistans üzeinde açığa çıkan ısı PR U R R R ( R + ) ( ) oaak buunu. Dienç R<<R kada atasa açığa ısının değişeesi için R R R R R + R + R R + R ( R + ) ( R + R ) + ( R + R + ) R ( R + ) + R + oaak buunu. R R + R R R 4 R R + R R + R + R R 4 R + R R + ; R R + R 4 R ; R+4R; R R + 4 R ( R + ) + ( ) ( )

13 - - θ T θ θ Ι F B x Ι α 9. Te kütesiz oduğu için geie kuvveti sabit kaı. İk geie kuvveti Tgsabit ou. Akı akaya başadığında te anyetik aanda daiese bi eği çize. Bu te üzeinde küçük θ açı aısak bu açının kaşısında buunan te paçanın uzunuğu θ bu te paçasına etki eden kuvvet FΙB ΙB θ T ou. Bu te paçanın dengede oası için FTsin θ ; ΙB θ T θ oaıdı. Buadan tein izediği yöünge-nin yaıçapı ve tein gözendiği açı T Ι B g ΙB ; α ΙB g avizenin yüksee iktaı g ΙB -sinα- sin ΙB g oaak buunu.. Maddenin yüzeyi için y.x+,5.x ; x adde içinde c deinik için y.x+,5.x ; x 5 - oaak buunu. Eği için tanθ dy dx α+βx yazabiiiz. x için tanθ +.,5. x 5 - için tanθ +., ,5 5 bu açıaın bütünee açıaı tanβ tan(9 -θ )cotθ tanθ ; sinβ tanθ + tan θ + tanβ tan(9 -θ )cotθ tanθ 5 ; sinβ tanθ + tan θ kııa yasasından oaak buunu. sinα n sin β sinα ; n sin β 6 α β 6o δ o. Işının pizayı sietik bi şekide tek etesi için kııan ışın pizanın tabanına paae giteidi. Buadan kııa açısı β, sapa açısı δ(α- ) oaıdı. Buadan α45 ; sin o α sinβ sin45 o sin oaak buunu.

14 Çuku aynanın odak uzakığı f,5,5.4 c çuku aynada ouşan göüntü aynadan a - b ; f - b ; b - ; b c uzakıkta ouşu. Bu göüntü ecekten a b ++46 c ou. Mecekte ouşan göüntü ecekten a + b ; f b ; b 6 5 c ou. Bu göüntünün boyu 6 b k k a. b. 5 a ; 6 5 oaak buunu. Cisin göüntüsü doğudan ecekte ouşusa a 4- c a + b ; f b - ; b c bu göüntünün boyu b k a ; iki göüntünün boyaı oanı 5 4 oaak buunu.. Aynada yansıyan poaizasyon sağ sou değiştiiyo. Gözden çıkan bi ışık deeti gei geez. adece kapaı göz göünü. D) Şıkkı 4. Bağı fekans değişii ff oaak buunu. v c f - f v c ; f -f f v c ; f v f c 6 9, Bii anaizinden veien tee büyüküğün biii kg. kg γ γ F ; N s ; γ kg.s Wf; JN. c s γ c5 kg. s kg.. kg.s s 5 s 5.s- ; s oaak buunu. γ evense yeçekii sabiti ve Panck sabiti çok küçük değede, c ışık ızı ise çok büyük γ değededi. Bu duuda c5 ifadesi çok çok küçük sayısa değede oaıdı. Bu duuda cevap B şıkkı ou. kg. s