Ekonomide büyümeye rağmen bir çok sektörde sorunlar devam ediyor

Transkript

1 Mart 2007 ATSO

2 ATSO Mart

3 Şubat Ocak Mart 2007 ATSO

4 Kemal ÖZGEN ATSO Yönetim Kurulu Başkanı Ekonomide büyümeye rağmen bir çok sektörde sorunlar devam ediyor Değerli Üyelerimiz, 18 Mart Çanakkale Şehitlerini Anma Günü, vatanımız için kendisini feda etmiş şehitlerimize vefa borcumuzu yerine getirmenin ötesinde, milletimizi birleştiren, umut ve güven aşılayan, gençlerimize tarih bilinci veren önemli günlerimizden birisi olmuştur. Bu vesileyle bütün şehitlerimizi şükran duygusuyla anıyoruz. Ruhları şad olsun! Türkiye nin her bölgesinden öğrencilerin Çanakkale yi ziyaretleri, kurumların bu tür organizasyonlar yapmaları, bu bakımdan son derece güzel bir olaydır. Odamız da özellikle imkanı kısıtlı olan semt okullarımızdan çocuklarımızın Çanakkale ziyaretlerine katkı sağlamıştır. 18 Mart gününün bir başka özelliği, Çanakkale kahramanlık destanının en büyük ismi Gazi Mustafa Kemal Atatürk ün vermiş olduğu insanlık dersidir. Bu ders Atatürk ün 1934 yılında Çanakkale de Mehmetçik Anıtı nı ziyaret edip bir konuşma yapacak olan İçişleri Bakanı Şükrü Kaya ya, Çanakkale Savaşları nda diğer milletlerden ölen askerlere de hitap edilmek üzere verdiği ve dünyada büyük yankı yaratan metindir. Büyük Önder bu metinde İngiltere tarafından o zamanki sömürge ülkeleri Avustralya ve Yeni Zelanda dan Çanakkale de çarpışmak için getirilmiş Anzak lara şöyle seslenmektedir: Bu memleketin toprakları üstünde kanlarını döken kahramanlar! Burada, bir dost vatanın toprağındasınız. Huzur ve rahat içinde uyuyunuz. Sizler, Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlâtlarını savaşa gönderen analar! Göz yaşlarınızı dindiriniz. Evlâtlarınız, bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve huzur içinde rahat rahat uyuyacaklardır. Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra, artık bizim evlâtlarımız olmuşlardır yılındaki bu törende İçişleri Bakanının sözlerinin yabancı gazeteciler tarafından ülkelerine duyurulmasından sonra tüm bu ülkelerden Türkiye ye kutlama ve teşekkür telgrafları yağmıştır. Metindeki insanlık dersi, gönül yüceliği, uluslararası siyaset ustalığı, derin düşünce, edebi ustalık bugün dahi tüyler ürperticidir. Bu vesileyle bir kaz daha saygıyla andığımız Atatürk ile ilgili bir faaliyetimizi de sizlerle paylaşmak istiyorum. 23 Nisan da Odamızın kuruluş yıldönümünde Sayın Fahir Özdemir Atatürk fotoğrafları özel koleksiyonu sergisini açacağız. Bu önemli koleksiyon Atatürk ün Antalya da çekilmiş fotoğrafları ile birlikte Haşim İşcan Kültür Merkezi nde sergilenecektir. Ayrıca bu fotoğrafları kapsayan bir albüm çalışması yaptığımızı da bilgilerinize sunmak istiyorum. Değerli üyelerimiz, Son günlerde ekonomi ile ilgili basında izlediğiniz olumlu haberlere rağmen bir çok sektörümüzden yakınmalar da artıyor yılının büyüme oranı % 6 olarak açıklandı. Mart ayı ihracatı % 19 artışla 8.9 milyar dolar oldu. Mart ayı enflasyonunun % 0.9 olması, Merkez Bankası hedefini aşsa da beklentilerin altında kaldığı için olumlu karşılandı. Dünya ekonomisinde çok olumsuz bir gelişme olmaması ve yabancı sermaye girişinin devam etmesi beklentileri olumlu etkiledi. Son yıllarda ekonomiye giren dış kaynak 200 milyar doların üzerindedir. Bunun bir kısmı sıcak paradır. Bu nedenle büyüme önemli ölçüde dış kaynakla gerçekleşmiştir. Önemli olan sıcak para olmadan, yatırımcı yabancı sermaye çekerek büyümeyi sürdürmektir. Bu, reformların devam etmesine, ekonomide güvenin artmasına bağlıdır. Ama Türkiye de ekonomi siyasi gündemin, hatta diğer gündemlerin gerisinde kalmaktadır. Şimdi önümüzdeki günlerde ve aylarda ekonomiye yansıyacak bir siyasi gerginlik olmamasını temenni ediyoruz. Siyasetimizde halkın bütün kesimlerinin duyarlılığına önem verilmeli, uzlaşma kültürü, milli birlik ve beraberlik güçlenmelidir. Güçlü bir demokrasi ancak milli birlik ile güçlü bir devlet yapısı ile mümkündür. Ekonomide büyümeye rağmen bir çok sektörde sorunların devam etmesinin nedenleri vardır. Büyümenin yarısı ihracat artışından kaynaklanmıştır. Büyüme ATSO Mart

5 hızı 2006 yılının ikinci yarısından itibaren düşmüştür. İç piyasada halkın harcamalarında artış binde bire inmiştir. Bu da iç pazara çalışan sektörleri etkilemektedir. Büyümeyi destekleyen inşaat sektörü ilk yarıda hızlı büyümüş, ancak başlayan yatırımlar devam etmiş olsa da 2006 başında % 27 olan büyüme hızı, yıl sonunda % 16 ya düşmüştür. Son sekiz ayda alınan konut kredisi sadece 2 milyar olmuştur. Talepteki azalma bir çok sektöre de olumsuz yansımaktadır. Büyümenin hissedilmesi için işsizliğin azalması gereklidir. Büyüme sayesinde elbette yeni iş alanları açılmıştır. Geçen bir yılda 800 bin kişi işe girmiştir. Buna rağmen işsizlik oranı çok düşmemiştir. Çünkü ülkemiz nüfusu 941 bin artmış, işgücümüz ise yaklaşık 848 bin artmıştır. İşsizliğin azalması için istihdam üzerindeki vergi azaltılmalıdır. Bu çerçevede TOBB, İşsizlik Fonu nun amacına uygun olara istihdamı desteklemek için kullanılmasını önermiştir. Fonda 25 milyar YTL olduğu görülmektedir. Buradan bu güne kadar destek almış işsiz sayısı sadece 100 bindir. Oysa fonun sadece bir kısmının istihdam amaçlı kullanımı ile yüzbinlerce insan için iş kapısı açılabilir. Türkiye huzuru için işsizliği azaltmak zorundadır. Bunun dışında sektörel reformlarla veya mikro reformlarla üretim ve yatırım desteklenmelidir. Dünyanın en yüksek vergileri yüzünden istihdamın yarısına yakını, ekonomik işlemlerin büyük bölümü vergisiz kalmaktadır. Türkiye ulusal sektör stratejilerini belirlemelidir. Her sektör için, sanayi için bir strateji olmalıdır. Dünya ekonomisinde potansiyeli olan sektörlerde Türkiye global oyuncular çıkarmalıdır. Başbakan Yardımcısı Sayın Abdüllatif Şener bir toplantıda dalgalı kurun ve Gümrük Birliği nin tartışılması gerektiğini söylediler. Haklı da olabilirler. Ama 12 yıldır Gümrük Birliği nin içindeyiz. Dalgalı kur beş yıldır uygulanmaktadır. Geçen yıl enflasyon hedeflemesi politikasına geçilmiştir. Bir ülke bu tür kararları bir günde almaz. Gelişmiş ülkelerde önemli konularda kamuoyunun saygınlığını kazanmış akil adamlar yönetiminde raporlar hazırlanır. Bu raporlar kamuoyuna sunulur, tartışılır ve kanunlar buna göre hazırlanır. Ülkemizde sosyal güvenlik kanun tasarısı olsun, petrol kanunu olsun, en önemli kanunlar, dar çevreler tarafından hazırlanır, kamuoyunda yeterince tartışılmadan mecliste görüşülür. Biz şimdi 12 yıl önceki, 5 yıl önceki kararı tartışıyorsak, Başbakan Yardımcımız bunları soruyorsa, vatandaşın kafası nasıl karışmasın? Değerli üyelerimiz, Antalya ile ilgili önemli bulduğum bazı konuları sizlerle paylaşmakta yarar görüyorum. Yabancı sermayeli şirket sayısında Antalya ikinci sırada görünmektedir. Türkiye de 15 bin yabancı sermayeli şirketin 8 bin 300 ü İstanbul, 1764 ü Antalya kayıtlıdır. Ankara 1039 şirketle üçüncü sıradadır. Antalya da 379 şirket emlak, gayrimenkul, 345 tanesi turizm, 338 i inşaat, 283 ü de ticaret sektöründe görünmektedir. Bu şirketlerin küçük şirketler olduğunu biliyoruz. Turizmde yabancı sermayeli yatırımlar olduğunu da biliyoruz. Ancak, turizm sektöründeki Türkiye genelinde resmi yabancı sermaye girişleri 2003 yılında 4 milyon dolar, 2004 yılında 1 milyon dolar, 2005 yılında 42, 2006 yılında 28 milyon dolardır. Antalya da ortalama bir tesisin yatırımı 20 milyon dolardan başlamakta olduğundan yabancı sermaye girişinin neredeyse hiç olmadığı ortaya çıkmaktadır. Türkiye son üç yılda 35 milyar dolar doğrudan yabancı sermaye alırken yabancı sermayenin turizm sektörüne ilgi göstermemesi ilginçtir. Bir başka önemli bilgi Antalya da elektrik abonesi sayısındaki artıştır. Elektrik abonesi sayısı konut ve işyeri sayısına paralel artar. İşte Antalya da 1995 yılından bu yana 11 yılda abone sayısı 366 binden 775 bine çıkmıştır. Buna ilçeler dahildir. Yarısından fazlası şehir merkezimizdedir. Antalya da 2004 yılında mesken abonesi 76 bin artmıştır yılında 58 bin artmıştır yılında 48 bin artmıştır. Ticarethane aboneleri 2004 yılında 100 binden 120 bine yükselmiştir. Yani Antalya da mesken abonesi sayısı üç yılda % 30 artmıştır. Nüfus artışının iki katı kadar konut artışı olmuştur. Bu nedenle sürekli olarak Antalya nın ulaşım ve yerleşim planlarında bu büyüme hızının dikkate alınması gereğini vurguluyoruz. Şehir merkezimizdeki bina ve trafik yoğunluğu dolayısıyla kurumlarımızın bu yoğunluğu azaltacak tedbirler alması gerekmektedir. Odamız bu nedenle artık yetersiz kalan hizmet binasını şehir merkezi dışına taşıma kararı almıştır. Havalimanı yolunda yapacağımız, temelini önümüzdeki günlerde atacağımız modern hizmet binası ile odamızın kurumsal yapısı ve üyelerimize hizmetlerimiz gelişecektir. Bu konuda iki yıldır üzerinde durduğumuz bir başka sorun çeşitli iş kollarındaki üyelerimizin şehir merkezi dışında modern toplu iş merkezlerine taşınmasıdır. Oto galerileri, inşaat malzemesi ticarethaneleri, matbaacılar ve bu gibi sektörlerin modern merkezlerde toplulaşması hem şehir merkezini yoğunluktan kurtaracak hem de bu sektörlerdeki üyelerimizin işlerinin gelişmesini sağlayacaktır. Küçük firmaların büyükler karşısında rekabet edebilmesinin tek yolunun bir araya gelme, işbirliği yapma, ortaklıklar kurma, uzmanlaşmaya, markalaşmaya, tanıtıma önem verme olduğunu sürekli söylüyor, yazıyoruz. Belediyelerimizin toplu iş merkezleri için imar planlarını tamamlamalarını bekliyoruz. Bu konuda istekli üyelerimizin şimdiden meslek komitelerimiz aracılığıyla bir araya gelmeleri ve kendi sektörleri içinde bu hareketi başlatmalarında fayda bulunmaktadır. Üyelerimiz meslek komitelerimiz bünyesinde bir araya gelerek işbirliğini zorladıkça Odamızın sektörlere katkısı da artacaktır. Sevgi ve saygılarımla 3 Mart 2007 ATSO

6 8 Antalya yı saran kanser GÖÇ ANTALYA TİCARET VE SANAYİ ODASI YAYIN ORGANI YIL:20 / MART 2007 / SAYI:230 ATSO ADINA SAHİBİ: Yönetim Kurulu Başkanı Kemal ÖZGEN YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ: Sevim KAYAHAN YAYIN KURULU: Çetin Osman BUDAK Ali Rıza AKINCI Arif SELÇUK Özdağ ÇANCI YAYINA HAZIRLIK: Mete TEKİN Orhan ÇAKMUR TASARIM: Kaan ESİNGÜNER BASKI: ÇAĞDAŞ YAŞATAN Reklam Matbaacılık Tanıtım Organizasyon A.Ş. Kızılsaray Mh. 63. Sk. No:4, Yaşatan İş Merkezi, ANTALYA Tel.: Faks: DAĞITIM: ÖZYILDIRIM DAĞITIM Tahılpazarı Mahallesi 468.Sokak Kaymak Apt. No: 6/4 TEL: FAX: yildirimkurye@hotmail.com ATSO: Kazım Özalp Caddesi 2. Sokak No: 4 ANTALYA Tel : Faks : URL : dergi@atso.org.tr Türkiye nin uzaydaki gözü Organize Tarım Bölgeleri için çalışmalar sürüyor Küresel ısınma sektörleri yaktı Yıllık Abone Bedeli : 50 YTL Ayda bir yayınlanır Dergimizdeki yazılar kaynak gösterilerek alınabilir. Dergimizde yayınlanan yazılardaki görüşler yazarlarına aittir. Reklam ve diğer konularınız için lütfen basın bürosu ile irtibat kurunuz. 6 ANTALYA DA ŞİRKET AÇILIŞ KAPANIŞLARI 24 HABER TURU 30 NOSTALJİ 32 BATI AKDENİZ BÖLGESİ 36 KUYUMCULUK SEKTÖRÜ 38 SERACILIK ENDÜSTRİSİ 42 OTOMOTİV SEKTÖRÜ 44 KALEİÇİ 46 ALTIN KALP İSTANBUL DA 47 ANADOLU YAKLAŞIMI 48 AB DEN GÜNCEL HABERLER 52 KÜLTÜR - SANAT 56 EKONOMİK DURUM RAPORU 68 FUARLAR 72 ANTALYA DAN LEZZETLER ATSO Mart

7 Antalyayı Saran Kanser Göç Sayın Üyelerimiz, Değerli okurlarımız, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği verilerine göre Antalya da 2007 yılının ilk iki ayında açılan şirket sayısı azalırken, kapanan şirket sayısı ise arttı. Geçen yıl aynı dönemde şirket açılışlarında İstanbul ve Ankara dan sonra üçüncü sırada olan Antalya, bu yıl 907 yeni şirkete sahip olurken üçüncülüğü 997 şirketin açıldığı İzmir e kaptırmış görünüyor. Kapanan şirket sayısında ise Antalya 289 şirketle Eskişehir den sonra beşinci sırada. Antalya, Türkiye şirket açılışlarında %4.7, şirket kapanışlarında ise %3.6 paya sahip. Türkiye ortalamasına göre daha olumsuz olan bu eğilim geçen yılın ikinci yarısından bu yana devam ediyor. Öte yandan IV. Türkiye Ticaret ve Sanayi Şurası, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın Başkanlığında, Bakanlar Kurulu Üyeleri ile 364 oda-borsa başkanları ve Konsey üyelerinin geniş katılımıyla, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi nde gerçekleştirildi. Şurada Batı Akdeniz Bölgesi ndeki oda ve borsalar tarafında hazırlanan, bölgenin sorunları ve çözüm önerilerini içeren dosya Başbakan Erdoğan a sunuldu. Başta turizm, tarım, ulaştırma sektörü olmak üzere bölge sorunlarının ve çözüm önerilerinin yer aldığı raporun detaylarını dergimizde bulacaksınız. Oda olarak önem verdiğimiz konulardan bir tanesi; Modern Seracılık ve Organize Tarım Bölgeleri. Özellikle Hükümet nezdinde bu konuya dikkat çekmek ve bir an önce sonuçlandırmak için elimizden geleni yapıyoruz. Antalya bölgesinde mevcut topraksız sera işletmelerine yenilerinin eklenmesi için uzun süredir yürütülen çalışmalarla ilgili önemli yol alındı. Son olarak Maliye Bakanı Sayın Kemal Unakıtan ve Tarım ve Köyişleri Bakanı Sayın Mehmet Mehdi Eker den sonra Sanayi ve Ticaret Bakanı Sayın Ali Coşkun u da Antalya ya ziyaretlerinde modern seralara götürerek konuyla ilgili bilgi verdik ve desteklerini istedik. Sayın Bakan, konuyla ilgili tarafımızca hazırlanan yasa taslağının Bakanlar Kurulu nda onaylanarak Başbakan a gönderildiğini, yakında TBMM ye götürüleceğini ifade etti. Bu sayımızda Antalya da tarım konusunda önemli isimlerin başında gelen Yönetim Kurulu Üyesi arkadaşımız Ali Rıza Akıncı, Seracılık Endüstrisine Genel Bir Bakış ve Gelişmeler başlıklı yazısıyla sektörel bir değerlendirme sunuyor. Değerli Okurlar, Antalya da neredeyse tüm sorunların anası olarak Göç gösteriliyor. Antalya Kent Konseyi Eğitim Çalışma ve Toplum Grupları nın hazırladığı rapor bu konuya parmak basıyor. Antalya yı saran kanser; GÖÇ başlığıyla yayınladığımız raporu mutlaka okumanızı tavsiye ediyorum. Raporda, kentin varoşlarındaki gecekondulara, beton kulelere, kalitesiz kömür ve oto lastiği yakmadan kaynaklanan hava kirliliğine, asayiş olaylarındaki artışa, trafiğe, dikkat çekilirken, Artık, Antalya da gelen göçle kanser başlamış veya başlamak üzeredir, fakat etkisi daha hafiftir ve önlenebilir. Bu bir ön teşhistir. Kanser başlamadan veya başlamışsa daha ileri safhaya gitmeden önce önlemi alınmalı ve tedavisi derhal yapılmalıdır uyarısında bulunuluyor. Dünyada bugün en çok konuşulan konuların başında Küresel ısınma geliyor. ATSO Vizyon da zaman zaman bu konuya dikkat çekiyoruz. Bu sayımızda 2007 yılında iklim değişikliğinin sektörler üzerinde yaptığı ve yapması beklenen etkilerinin yer aldığı bir araştırmayı dikkatinize sunuyoruz. Küresel ısınma nedeniyle kış mevsiminde sıcak giden havalar, ilk olarak tekstil ve hazır giyim sektörünü etkiledi. Kışlık giysilerde satışlar dibe vurdu. Vatandaş, palto, kaban, kazak gibi kışlık giysilere ilgi göstermezken, ürünler üreticilerin depolarında, satıcıların da elinde kaldı. Araştırmaya göre palto, kaban, kazak satışları yüzde 70 oranında geriledi. Bu sayımızda mercek altına aldığımız sektörlerden biri de otomotiv. Türkiye otomotiv sektöründe üretim ve ihracatın 2006 ya göre artması öngörülürken, yaklaşık 60 yeni modelin devreye gireceği pazarda satışların 2006 ya göre yüzde 10 gerileyeceği ifade ediliyor. Sevgili Üyelerimiz, Antalya ya 50 kilometre uzaklıktaki Saklıkent, kamuoyunda daha çok Kış Sporları ve Kayak Merkezi olarak bilinir. Saklıkent, 1995 yılından bu yana gerek ülkemizin gerekse dünyanın Astronomi konusunda sayılı merkezlerinden birini barındırıyor. 2 bin 500 metre yükseklikteki Bakırlıtepe de kurulu TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG), Türkiye nin uzaya bakan gözü konumunda. Çalışanların büyük çoğunluğu Bakırlıtepe de 5 veya 7 günlük vardiyalar halinde görev yapıyor ve araştırmacılar turizmin başkenti Antalya dan uzayın derinliklerini gözlüyor. Gözlemevi Müdürü Prof.Dr. Zeki Aslan, Müdür Yardımcısı Prof.Dr. Zeynel Tunca ve Uzman Araştırmacı Dr. Tuncay Özışık Antalya Saklıkent- Bakırlıtepe deki TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi nde yürütülen çalışmaları ATSO Vizyon Dergisi ne anlattı. Türkiye nin uzaydaki gözü başlıklı dosyamızı ilgiyle okuyacağınızı düşünüyorum. Sevgili üyelerimiz Çetin Osman BUDAK Yayın Kurulu Başkanı 23 Nisan da Odamızın 121. kuruluş yıldönümünü kutlayacağız. Bu çerçevede Sayın Fahir Özdemir Atatürk fotoğrafları özel koleksiyonu sergisini açacağız. Bu önemli koleksiyon Atatürk ün Antalya da çekilmiş fotoğrafları ile birlikte Haşim İşcan Kültür Merkezi nde sergilenecek. Tüm üyelerimizi ve Antalyalılar ı sergiye davet ediyoruz. Yeni sayımızda buluşmak dileğiyle. 5 Mart 2007 ATSO

8 Antalya da açılan şirket sayısı azaldı, kapanan şirket sayısı arttı HABER ATSO Basın ve Hakla İlişkiler Müdürlüğü ATSO Mart

9 Geçen yılın ilk iki aylık döneminde şirket açılışlarında İstanbul ve Ankara dan sonra üçüncü sırada olan Antalya, bu yıl 907 yeni şirkete sahip olurken üçüncülüğü 997 şirketin açıldığı İzmir e kaptırmış görünüyor. Kapanan şirket sayısında ise Antalya 289 şirketle Eskişehir den sonra beşinci sıradı. Antalya, Türkiye şirket açılışlarında %4.7, şirket kapanışlarında ise %3.6 paya sahip. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği verilerine göre Antalya da 2007 yılının ilk iki ayında açılan şirket sayısı azalırken, kapanan şirket sayısı ise artttı. Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Kemal Özgen, İlimizde iki aylık dönemde açılan şirket sayısında %13.8 azalış, kapanan şirket sayısında ise %17.4 oranında artış gerçekleşmiştir. Türkiye ortalamasına göre daha olumsuz olan bu eğilim geçen yılın ikinci yarısından bu yana devam etmektedir dedi. Özgen, şöyle konuştu; Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği nin Ticaret Sicili verilerine göre, 2007 yılının ilk 2 ayında açılan şirket sayısında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,22 artış olurken, kapanan şirket sayısında da yüzde 27,62 artış oldu yılı Şubat ayında, 2006 yılı Şubat ayına göre açılan şirket sayısında yüzde 8,00 lik azalma olurken, kapanan şirketlerde ise yüzde 13,36 lık bir artış olduğu görülmektedir. İlimizde ise iki aylık dönemde açılan şirket sayısında %13.8 azalış, kapanan şirket sayısında ise %17.4 oranında artış gerçekleşmiştir. Türkiye ortalamasına göre daha olumsuz olan bu eğilim geçen yılın ikinci yarısından bu yana devam etmektedir. Geçen yıl iki aylık dönemde şirket sayısındaki net artış 807 iken bu yıl 618 dir. Bu azalmaya rağmen şirket sayısındaki artışın devam ettiğine, yalnızca artış hızının düştüğüne dikkat edilmelidir. Geçen yıl aynı dönemde şirket açılışlarında İstanbul ve Ankara dan sonra üçüncü sırada olan Antalya, bu yıl 907 yeni şirkete sahip olurken üçüncülüğü 997 şirketin açıldığı İzmir e kaptırmış görünmektedir. Kapanan şirket sayısında ise Antalya 289 şirketle Eskişehir den sonra beşinci ildir. Şirket sayısındaki net artışta ise Antalya üçüncü il durumunu korumaktadır. Antalya, Türkiye şirket açılışlarında %4.7, şirket kapanışlarında ise %3.6 paya sahiptir. Açılan-kapanan şirket sayıları Bir ekonomide açılan ve kapanan şirketlerin olması rekabetçi yapının normal sonucudur. Önemli olan kapanışlar yönündeki olumsuz eğilimin uzun süre devam etmemesidir. Bir şirketin kapanması gelirde ve istihdamda azalma, bütün ekonomi için bir kayıp demektir. Bu nedenle günümüz ekonomisinde şirket kuruluşlarının ve faaliyetlerinin daha bilinçli bir şekilde yapılması zorunludur. Antalya Açılan / Kapanan Şirket Sayıları Açılan Kapanan Değişim (%) %8.7 % yılında açılan limited şirket sayısı iken, 2006 yılında %8.7 lik artışla şirket kuruluşu yapılmıştır yılında kapanışı yapılan limited şirket sayısı 453 iken bu rakam 2006 yılında 483 olmuştur. İL AÇILAN ŞİRKET (02) (2007) KAPANAN ŞİRKET (02) (2007) PERİYODDA AÇILAN ŞİRKET (01-02) (2007) PERİYODDA KAPANAN ŞİRKET (01-02) (2007) GEÇEN YIL AÇILAN ŞİRKET (02) (2006) GEÇEN YIL KAPANAN ŞİRKET (02) (2006) GEÇEN YIL PERİYODDA AÇILAN ŞİRKET (01-02) (2006) GEÇEN YIL PERİYODDA KAPANAN ŞİRKET (01-02) (2006) ANKARA ANTALYA İSTANBUL İZMİR ESKİŞEHİR BURSA TOPLAM Mart 2007 ATSO

10 Antalya yı GÖÇ saran kanser ANTALYA KENTİNDE GÖÇ SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ANTALYA KENT KONSEYİ Eğitim ve Toplum Çalışma Gurupları Antalya da her alanda göçün getirdiği sorunlar gözle görülür hale gelmeye başladıysa da, henüz kent yaşamında tolere edilebilir düzeydedir. Hiç kimse, kentin varoşlarındaki gecekonduları, kentin ortasında yeşil alan olarak mezarlıktan başka her yerin beton kulelerle dolduğunu, kentin varoşlarında kış aylarında gözle görülebilir, nefesle alınabilir kalitesiz kömür ve oto lastiği yakmadan kaynaklanan hava kirliliğini, asayiş olaylarındaki artışı, oto trafiğini, asfaltsız, kaldırımsız, alt yapısız yolları, hiç kimse her yıl yeni okullar yapılmasına rağmen okulların sınıflarında artan öğrenci sayısını görmemezlikten gelemez. Artık, Antalya da gelen göçle kanser başlamış veya başlamak üzeredir, fakat etkisi daha hafiftir ve önlenebilir. Bu bir ön teşhisdir. Kanser başlamadan veya başlamışsa daha ileri safhaya gitmeden önce önlemi alınmalı ve tedavisi derhal yapılmalıdır. ATSO Mart

11 Göç, insanlık tarihi boyunca hiç bitmemiş ve insanlık sürdüğü sürece de hiç bitmeyecek bir olgudur. Göçler insanların bulundukları mevcut yaşam ortamlarından daha iyi yaşam olanakları sunabilen ortamlara yer değiştirmeleri olarak tanımlanabilir. İnsanlar, yaşadıkları ortamlardan, kendilerinin geleceği için ekonomik olsun, güvenlik olsun, doğal afet olsun, eğitim ve sosyokültürel gereksinmeleri olsun kaygı duyabilirler. Eğer bu kaygıları, bu nedenlerden biri veya birkaçının baskınlaşmasıyla had safhaya ulaştığında, bulundukları yerden daha iyi koşulları olan yere göçle sonuçlanır. Günümüzün göçleri kentlere olmaktadır. Göçün doğal sonucu olarak, göçülen yeni yer ve yerli halk, göçen için bir yabancı; yerli halk için ise göçen insan bir yabancıdır. Ayrıca, göçen için göçülen yer yeni bir sofra görülür iken, kent sofrasında, eğer göçen vasıflı ise, kendi ekmek dilimini yanından eksik etmeyecek, eğer vasıfsızsa ise sofradan her seferinde bir dilim ekmek eksilecektir. Göç, göçülen kente yeni bir katma değer sağlayarak, ekonomiyi canlandırabileceği gibi, aksine, mevcut doğal, sosyal, ekonomik ve kültürel değerleri de götürerek, her yönüyle kenti yaşanmaz bir hale de getirebilir. Yaşanılan yer anlamına gelen habitat da eğer nüfus, birey aralığı adı verilen bir kişinin yaşamını ve neslini sürdürmesi için gerekli ölçütleri tehdit edecek duruma gelirse, habitat yaşanmaz duruma geleceğinden, göçülen yer göçtüğünden yeni bir habitata göç başlar. Günümüzde, sanayileşmeden dolayı, kentler yaşama alanları haline gelmiştir. Kent süngeri, su çeker gibi insan çekmektedir. Ama unutulmamalıdır ki her süngerinde bir su çekme kapasitesi, bir sınırı vardır. Kent süngerindeki gözeneklerin sayısı ve boyutları bellidir. Bu nedenle, kent süngerinde doğum ve göçle gelen insan sayısının doyum noktasına gelmeden, insanca yaşamak ve insan neslinin devamı için ortak akıl ve katılımla düzenlenebilir hale getirilmesi bir insanlık görevidir. Ülkemizde 1950 li yılında, 21 milyonluk nüfusun % 25 i kent ve kasabalarda yaşarken, 2000 yılında, 68 milyon nüfusun % 65 i kentlerde yaşamaya başlamıştır. Geçmişte, % 70 insan barındıran köyler, artan nüfuslarına yeterli pay sağlayamadıklarından kentlere akın etmişler, bugün bu oranı kent nüfusu lehine % 70 e çıkarmışlardır. Bir tarım ülkesi olan, kendi kapalı ekonomisi içinde kendi yağıyla kıt kanaat geçinen ülkemizde, sanayileşmenin geç başlamasıyla, kırsaldan kentlere göç de 1950 lı yıllardan itibaren başlayarak, 1970 li, 80 li yıllarda ivme kazanmış ve içinde bulunduğumuz 2000 li yıllarda da durulmamış hala belli bir oranda sürüp gitmektedir. Göçten en büyük nasibi başta İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük kentler almış, bunu Adana, İzmit, Bursa, Mersin gibi gelişen diğer kentler izlemiştir. Bugün göçten etkilenen artık doyma sınırını kat kat aşmış bir ülke nüfusuna eşdeğer 20 milyona yaklaşan nüfusuyla İstanbul, içinde oturanın içi beni yakar, dışı ise seni yakar bir duruma gelmiştir. Ülkemizin güneyinde tabiatıyla, tarihiyle, tarımıyla, turizmiyle T li özellikleriyle bir dünya cenneti olarak nitelendirilen Antalya da insanların yaşamdayken cennette gitme isteklerine hedef olmuş, 1970 li yıllardan başlayarak, özellikle de 1980 li yıllardan sonra turizm sektöründe büyüme ve gelişmeye bağlı olarak, hızlı göç almaya başlamıştır yılı istatistiklerine göre, Antalya, İstanbul u sollamış, Türkiye nin en fazla göç alan ili haline gelmiştir yılları arası nüfus artış hızı binde 47 olan Antalya nın kent nüfusu 1990 yılında 378 bin iken bu rakam 2000 yılında ikiye katlanarak 701 bin olmuştur. İçinde bulunduğumuz 2007 yılında su ve elektrik aboneleri sayısından yola çıkılarak yapılan tahminlere göre ise Antalya nın kent nüfusunun bir milyon yüz bin olduğudur. Gerçeği bu yıl yapılan nüfus sayımı ortaya çıkaracaktır. Eğer, Antalya ya göç aynı hızla devam ederse döneminde olduğu gibi döneminde nüfusun ikiye katlanarak, 2010 yılında kaba bir tahminle bir milyon dört yüz bin olması olasılıklıdır. Kamuoyunda ve basında, zaman zaman, göçün getirdiği sorunlarla Antalya nın da ikinci bir İstanbul olma yolunda ilerlediği şeklinde bir kaygı, bir izlenim oluşmaktadır. Bu kaygı veya izlenimin doğru olup olmadığı, ancak konu enine boyuna ve bir bilgi akışı içinde tartışılırsa ortaya çıkabilir ve gelecek için yararlı olabilir. Kent Konseyi nin bu konuyu gündeme taşıması işte bu yüzdendir. Umarız, bu tartışma ortamından iyi sonuçlar alınıp, ülke insanın mutlu geleceği için önemli bir yol alınabilir. Antalya ya Göç ün İrdelenmesi Antalya ya göçün önemli bir bölümü, özellikle son yılda, ülkemiz turizm yatırımlarının en önemli kısmının Antalya ya olması ve turizm sektöründeki büyüme ve gelişmeye bağlı olarak çeşitli iş alanlarında insan kaynağına duyulan gereksinimden kaynaklanmaktadır. Turizm sektörünün yanında Antalya nın önemli bir büyüme potansiyeli de tarım sektörüdür. Hiç şüphesiz, tarım da Antalya ya önemli ölçüde insan çekmektedir. Fakat, tarım sektörüne bağlı göçün bir kısmı her yıl tekrarlayan mevsimlik göçtür. Antalya ya önemli bir mevsimlik göç te turizm sezonu boyunca devam eden kentin neredeyse nüfusunu bir kat artıran (turist) turizm göçüdür. Bunların dışında Antalya nın insan çekmesinin başında doğası, iklimi ve tarihsel güzellikleri gelmektedir. Kış koşullarında evinden dışarı çıkmayan emekli bir İstanbullu veya Ankaralı veya kış koşullarını kötü bir şekilde geçiren emekliliğine az kalmış memur veya işçi, televizyonlarında gördükleri Antalya nın parlak güneşini yerinde görerek, yaşamlarının 9 Mart 2007 ATSO

12 geri kalanını dinlenerek, huzurlu bir şekilde geçirmek istemektedirler. Antalya ya göç edenlerin % 30 u veya 40 ını emeklilerin oluşturduğu sanılmaktadır. DİE kaynaklarında son nüfus sayımında hane halkı fertlerinin birine bağlı göçün % 29 olması, bu oranı desteklemektedir. Belki de tayin atama yoluyla Antalya ya gelenlerle (bu oran % 9 dur) birlikte bu oran % 40 dır. Umarız, bu yıl yapılan son nüfus sayımı bu oranı ortaya çıkarır. Antalya nın büyük kent imajını göstermesi nedeniyle, nasıl olsa bir iş bulunur, kışın hem orada daha az yakacak, daha az giyim masrafı yaparım, akrabalarım da orada bir sıkıntımız olursa yardımlaşırız düşüncesi özellikle yoksul ve işsiz insanlar için önemli Artık, Antalya da gelen göçle kanser başlamış veya başlamak üzeredir, fakat etkisi daha hafiftir ve önlenebilir. Bu bir ön teşhisdir. Kanser başlamadan veya başlamışsa daha ileri safhaya gitmeden önce önlemi alınmalı ve tedavisi derhal yapılmalıdır. Tedavi şimdi yapılmadığı takdirde, başlayan kanserin Antalya yı ne hale getireceğini, kanserleşen İstanbul düşünülürse, hiç kimse düşünmek şöyle dursun aklına bile getirmek istemeyecektir. bir göç nedeni olmuştur, yine DİE verilerine göre, son nüfus sayımında, Antalya ya iş bulmak için göç edenlerin oranı % 30 dur. Yine DİE verilerine göre Antalya ya göç % 6 eğitim nedeniyle % 6 evlilik nedeniyle geri kalan % 5-7 lik oran ise deprem ve güvenlik nedenleri gibi diğer nedenlerle olmuştur. Bunlarla birlikte, Antalya ya göç te en önemli tamamlayıcı, teşvik edici etken kente daha önce yerleşenlerin yeni göç dalgasıyla gelenlerin akrabaları, hemşehrileri, arkadaşları veya dostları olmasıdır. Antalya ya her yıl, bir Bolu veya bir Burdur kenti nüfusu kadar, bin kadar insan göç etmektedir. Göç nedeniyle, Antalya doğumluların payı, 1990 da %72 ye, 2000 yılında ise %58 e düşmüştür. DİE 2000 yılı nüfus sayımına göre, Antalya nın en fazla göç aldığı iller göç büyüklüklerine göre sırasıyla İstanbul, Ankara, Konya, İsparta, Burdur, İzmir, İçel, Adana, Hatay, Afyon, Diyarbakır, Kocaeli, Gaziantep, Eskişehir ve Şanlıurfa dır. Bu veriler, Antalya nın büyük oranda metropoliten bölgelerden ve çevre illerden göç aldığını göstermektedir. Bununla beraber, 2000 den bu yana tablonun aynı şekilde devam edip etmediğini son nüfus sayımı ortaya çıkaracaktır. Dünyada her geçen gün nüfus artmaktadır. Ülkemizde de 1920 li yıllarda milyon olan nüfus, bugün milyonlu rakamlara ulaşmıştır. Çok tabi ki gelişen refah ve kalkınmaya oranla nüfus artışı kaçınılmazdır. Bununla beraber, dünyada ki kaynakların sınırlı olduğu düşünülürse, doğum oranın ve bir bölgede aşırı yoğunlaşmaya neden olan göç ün kontrol altına alınması, doğumla ve göçle ortaya çıkan nüfus artışının ortaya çıkaracağı sorunların önceden görülerek çözümlenmesi kaçınılmazdır. Bugün dünyada nüfusun büyük bir kısmı kentlerde yaşamaktadır. Ülkemizde de geçmişte büyük çoğunluğu köylerde yaşayan nüfusun kentlere göç ederek yaşamakta olduğunu ve bu durumun kentlerde ne gibi sorunlara yol açabildiğini artık biliyoruz. Göç alan kentlerde, ne gibi sorunların ortaya çıktığının görülmesi açısından göç alması eskilere dayanan İstanbul kenti karşımızda en önemli örnektir. İstanbul un da bir kıyı kenti ve aynı zamanda bir turizm şehri olması bakımından Antalya ya benzerliği dikkate alınarak, göç nedeni ile Antalya da ne gibi sorunlar yaşanabileceğini bize gösterebilir. İstanbul bugün, çarpık kentleşmiş, nüfusunun çoğu gecekondularda olumsuz hijyenik koşullarda yaşayan, trafik sorununu çözememiş, kent güvenliğinin hızla azaldığı, doğa tahribatının hızla çoğaldığı, göçenin madden ve moralmen göçmesinden çıkan sorunlarla birlikte, bir sorunlar yumağı haline gelmiştir. Ne kadar benzerlik olursa olsun her kenti kendi koşulları içinde değerlendirmek gerekir. Antalya nın bir turizm ve tarım kenti olması dolayısıyla, göçü öncelikle bu iki sektör bakımdan değerlendirerek, sorunlara daha akılcı yaklaşımla çözüm aranabilinir. Antalya nın geçim kaynağının birincisi turizm ve buna eşdeğer ölçüde tarım olduğu düşünülürse, turizmin, aşırı göçün asayiş olaylarını artırması, aşırı betonlaşma ve doğal çevre tahribatına yol açması nedenleriyle gerileyebileceği, tarımın ise artan nüfus baskısıyla yapılaşma, çevre kirliliği ve tarım alanı azalması gibi nedenlerle azalabileceği düşünülebilir. Kısaca her iki sektörün de göçle gelen insan kaynaklı artı değerlere rağmen göçten önemli ölçüde olumsuz etkilenmemesi gibi bir durum göz ardı edilemez. Bu durum göz ardı edilirse, bu, insanın üzerinde yaşadığı dalın kuruduğunu görememesi veya üzerinde yaşadığı dalı kesmesi gibi bir durum olur. Hiç kimse, göçle Antalya ya gelen insana gelme deme hakkına sahip değildir. Aksine böyle bir söylem, evrensel insan haklarına sığmadığı gibi, insanın istediği yerde yaşama özgürlüğünün elinden alınması anlamına gelir. İnsanları bulundukları yerde tutmanın yolu, en başta insanın beslenme, barınma, sağlık, eğitim gibi temel gereksinimlerinin karşılanması ve bu gereksinimleri karşılayacak gelir düzeyinde iş olanaklarının oluşturulmasıyla başarılabilir. Bu ise devletin, öncelikle sosyal devlet olması, siyasi iktidarlarının başarılı politikalar yürütmesine bağlıdır. Ülkemizde göç olgusu haddini aşarak hala devam ettiğine göre, siyasal iktidarların sosyal devlet anlayışından uzaklaşarak, başarısız veya yanlış politikalar izledikleri gibi bir sonucu çıkarmak yanlış olmayacaktır. Ülkemizde iç göçün yavaşlaması ve sonunda kentlerde göç alma ile göç etmenin eşitleneceği bir duruma gelmesi, hükümetlerin devletin çözümleyeceği bir konudur. Fakat, göç ile bir kente gelmiş nüfusun getirdiği sorunların çözümünde de yine devletin sorumluluğu da olsa, görev, büyük ölçüde belediyelere, kentlilik bilincine ulaşmada rol alan bilinçli sivil toplum örgütlerine ve kentlilik bilincine ulaşmış yerleşik halka düşmektedir. Antalya da her alanda göçün getirdiği sorunlar gözle görülür hale gelmeye başladıysa da, ATSO Mart