Çok Paydaşlı Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Çok Paydaşlı Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı 2013-2023"

Transkript

1 Çok Paydaşlı Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı Sağlığın Korunması ve Geliştirilmesine Çok Paydaşlı Yaklaşım YAŞAM ALANLARININ GELİŞTİRİLMESİ ANKARA, 2014

2

3 Çok Paydaşlı Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı Sağlığın Korunması ve Geliştirilmesine Çok Paydaşlı Yaklaşım YAŞAM ALANLARININ GELİŞTİRİLMESİ Ankara, 2014

4 Bakanlık Yayın No: 982 ISBN: Baskı Ankara 2014 Bu yayın, T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu (Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı) tarafından hazırlanmış ve bastırılmıştır. Her türlü yayın hakkı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu na aittir. Kaynak gösterilmeden kısmen dahi olsa alıntı yapılamaz, çoğaltılamaz ve yayımlanamaz. Alıntı yapıldığında Kitabın adı, T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Yayın No, basıldığı il ve yayımlandığı tarih belirtilmelidir. Ücretsizdir. Parayla satılamaz. Baskı: Anıl Matbaacılık Ltd. Şti. Özveren Sokak No:13/A Kızılay / ANKARA Tel:

5 BAŞ EDİTÖR Dr. Mehmet MÜEZZİNOĞLU Sağlık Bakanı KOORDİNATÖR EDİTÖR Prof. Dr. Eyüp GÜMÜŞ Müsteşar EDİTÖRLER Prof. Dr. Seçil ÖZKAN Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanı Yrd. Doç. Dr. Talat BAHÇEBAŞI Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Prof. Dr. Süleyman GÖRPELİOĞLU Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Prof. Dr. Murat TOPBAŞ Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Dr. Seraceddin ÇOM Temel Sağlık Hizmetleri Eski Genel Müdürü Yrd. Doç. Dr. Hasan IRMAK Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkan Yardımcısı Dr. Hüseyin İLTER Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanı Uzm. Dr. Derya ÇAMUR Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı 3

6 PROGRAM KOORDİNATÖRLERİ Yrd. Doç. Dr. Talat BAHÇEBAŞI Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Prof. Dr. Süleyman GÖRPELİOĞLU Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Prof. Dr. Murat TOPBAŞ Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yrd. Doç. Dr. Hasan IRMAK Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkan Yardımcısı Dr. Hüseyin İLTER Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanı Uzm. Dr. Derya ÇAMUR Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı SAĞLIK BAKANLIĞI PROGRAM YÜRÜTME EKİBİ Yrd. Doç. Dr. Hasan IRMAK Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkan Yardımcısı Dr. Hüseyin İLTER Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanı Uzm. Dr. Derya ÇAMUR Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı Dr. Sertaç POLAT Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tütün ve Diğer Bağımlılık Yapıcı Maddelerle Mücadele Daire Başkanı Uzm. Dr. Seda USUBÜTÜN Sağlık Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü Dr. Alican DİLAVER Ankara İl Sağlık Müdürlüğü Dr. Tacettin KAKİLLİOĞLU Ankara İl Sağlık Müdürlüğü 4

7 Dr. Hüseyin DEMİREL Bursa Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dr. Orhan Koray ARBERK Eskişehir Halk Sağlığı Müdürlüğü Dr. Rıfat PAMUK Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı Dr. Caner HOYLADI Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı Dr. Emel ÖZDEMİR ŞAHİN Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı ÇST. Yeliz KURT Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı Yük. Gıda Müh. E. Ceylan KANTARCI Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı Kim. Z. Gökçen AYDIN Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı Yük. Çev. Müh. Hatice Sena ERGÜN Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı Çev. Müh. Erol BIÇKICI Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı Onur ÖZEN Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı Nazan AKBİYİK Ankara Halk Sağlığı Müdürlüğü PROJE DOKÜMANTASYON PROGRAMI YAZILIM VE TASARIMI Dr. Levent ALKAN Düzce Halk Sağlığı Müdürlüğü Murat GÜRSEL Düzce Halk Sağlığı Müdürlüğü 5

8 KALKINMA BAKANLIĞI PROGRAM YÜRÜTME EKİBİ Yılmaz TUNA Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürü Fatih TÜRKMEN Sağlık ve Sosyal Güvenlik Dairesi Başkanı Nihan FİLA Planlama Uzmanı DÜZCE ÜNİVERSİTESİ PROGRAM YÜRÜTME EKİBİ Prof. Dr. Funda SİVRİKAYA ŞERİFOĞLU Rektör Prof. Dr. Nigar ÇAKAR Rektör Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Talat BAHÇEBAŞI Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı TEŞEKKÜR Programın planlanması ve geliştirilmesi sürecinde her türlü desteği vermiş olan Sağlık Eski Bakanı Prof. Dr. Recep AKDAĞ ile Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Eski Başkanları Doç. Dr. Mustafa AKSOY ve Doç. Dr. Turan BUZGAN a teşekkür ederiz. 6

9 BÖLÜM EDİTÖRLERİ Doç. Dr. Nuray YEŞİLDAL ÇELEBİLER Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Doç. Dr. Tacettin İNANDI Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Prof. Dr. Cihad DÜNDAR Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Prof. Dr. Faruk YORULMAZ Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Prof. Dr. Günay SAKA Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Doç. Dr. Neşet HİKMET Özyeğin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Prof. Dr. Muhsin AKBABA Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yrd. Doç. Dr. Talat BAHÇEBAŞI Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı YAYIN KOMİSYONU Yrd. Doç. Dr. Hasan IRMAK Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Nazan YARDIM Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Obesite, Diyabet ve metabolik Hastalıklar Daire Başkanı Dr. Kanuni KEKLİK Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Toplum Sağlığı Hizmetleri Daire Başkanı Dr. Mustafa Bahadır SUCAKLI Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Erken Uyarı-Cevap ve Saha Epidemiyolojisi Daire Başkanı TÜRKÇE YAYINA HAZIRLAMA Öğr. Gör. Nazlı YILDIZ Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı, Türk Dili ve Edebiyatı 7

10 Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 8

11 Sağlıklı Yaşam Alanlarının Sağlanması Önsöz İnsana dair her alanda ve her işte, birey ve toplum sağlığını ilgilendiren bir unsur vardır. Bir binanın eşik yüksekliğinden, taşıt ve işyerlerinden çevreye salınan gazlara; gıda ürünlerinden, okul servislerinin niteliğine; çalışma ortamından,rekreasyon alanlarına kadar hayata dair herayrıntının insan sağlığı üzerine olumlu veya olumsuz etkisi bulunmaktadır. Sağlığa etkisi olan tüm unsurların bütüncül ve çok sektörlü yaklaşımla yeniden ele alınması günümüz toplumlarının öncelikli ilgi ve çalışma alanı haline gelmiştir. Son yıllarda koruyucu sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılması, bulaşıcı hastalıklarla mücadele edilmesi, ihtiyaç duyulan insan kaynaklarının geliştirilmesi, sağlık tesislerinin kurulması ve işletilmesi konularında Sağlık Bakanlığı nın planlama, uygulama ve denetim işlevlerinde önemli ilerlemeler kaydedildi. Sağlıkta dönüşüm programı çerçevesinde sağlığa erişim ve hizmet kalitesinde kayda değer iyileşmeler oldu. Bu kapsamda başta aile hekimliği, anne ve çocuk sağlığı, koruyucu sağlık hizmetleri, bulaşıcı hastalıklarla mücadele, hasta hakları, hastane ve hasta yatak sayısı,kurumsal yapılanma veinsan kaynakları olmak üzere pek çok alanda reform niteliğinde gelişmeler sağlandı. Sağlık alanında gelinen noktadan daha ileriye istikrar ve kararlılıkla yürümek, elde edilen başarı ve kazanımları sürdürmek için bilimin ışığında, birey ve toplum sağlığına etki eden tüm faktörleri göz önünde tutan adımlar atmaya devam etmeliyiz. Bu amaçla geliştirdiğimiz Çok Paydaşlı Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı ile sağlık alanında sunulan hizmetleri ülkenin altyapısı, sağlık sistemi ve toplumun gelişme özelliklerini dikkate alarak diğer sektörlerdeki paydaşlarla birlikte yeniden tanımlamayı; insan sağlığına olumsuz olarak etki eden faktörlerin iyileştirilmesi için ihtiyaç duyulan yöntem ve materyalleri sektörel kapsayıcılık içinde belirlemeyi; bu alandaki yetki ve sorumlulukları ortaya koymayı amaçladık. Yalnızca Sağlık Bakanlığı değil ülkemiz için sağlık alanında topyekûn kalkınma hamlesi olarak değerlendirilebilecek olan bu çalışmanın, sağlıklı, mutlu ve refah içerisinde yaşayacak bir toplumun temel kilometre taşlarından biri olacağını düşünüyorum. Programın en kısa sürede ve başarıyla uygulanacağına inanıyor; programı kurgulayan, detaylı çalışmalarla uygulanabilir hale getiren ve katkı sağlayan herkese teşekkür ediyorum. Dr. Mehmet MÜEZZİNOĞLU Sağlık Bakanı 9

12 Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 10

13 Sağlıklı Yaşam Alanlarının Sağlanması 2003 yılından itibaren uygulamaya başlanılan Sağlıkta Dönüşüm Programı ile sağlık hizmetlerinin etkili, verimli ve hakkaniyete uygun şekilde organize edilmesi ve sunulması amaçlanmaktadır. Sağlıkta Dönüşüm Programıyla aile hekimliği, anne ve çocuk sağlığı, hastane ve hasta yatak sayıları, sağlık personeli, koruyucu sağlık, kurumsal yapılanma, bulaşıcı hastalıklarla mücadele ve hasta hakları olmak üzere pek çok alanda reform niteliğinde gelişmeler sağlanmıştır. Temel sağlık göstergelerinde çok kısa sürede önemli iyileşmeler kaydedilmiş, bebek ve anne ölüm hızları düşürülmüş ve doğumda beklenen yaşam süresi yükselmiştir. Elde edilen kazanımların korunması ve ileriye götürülmesi de en az bu süreç kadar zorlu olup bir o kadar kararlılık ve istikrar gerektirmektedir. Birey ve toplum sağlığı ile ilgili sorumluluklar yalnızca Sağlık Bakanlığı nın görev alanıyla sınırlı kalamayacak kadar geniş ve kapsamlıdır. Sağlığın geliştirilmesi ve toplum sağlığının ileri düzeye taşınabilesi için diğer tüm sektörlerin görev ve sorumluluklarının da net şekilde tanımlanması gerekmektedir. Dünya Sağlık Örgütü nün benimsediği temel sağlık hizmetlerine genel yaklaşım modelinde sağlığın tüm sektörlere entegrasyonu ve tüm sektörler ile ortak politikalar için işbirliği modelleri geliştirilmesi esas alınmaktadır. Eylül 2011 de Bakü de toplanan DSÖ Avrupa Bölgesi Toplantısında 2020 Sağlık Hedefleri olarak belirlenen 6 stratejik amaçtan biri, sağlık yönetişiminin iyileştirilmesi, tüm sektörlerdeki kilit aktörler ve karar vericilerin sağlık alanındaki sorumluluklarının ve sağlığın geliştirilmesinde potansiyel rollerinin farkında olmalarının sağlanmasıdır. Bakanlığımızın Stratejik Planı nda yer alan önemli hedeflerden biri, sağlığı tüm politikaların merkezine alarak sağlığın sosyal belirleyicileri konusunda etkili eylemlerde bulunmaktır. Bu hedefe yönelik stratejiler ise çok sektörlü işbirliği kapsamında sağlığın sosyal belirleyicilerini etkileyen ve sağlıkta hakkaniyeti gözeten politika ve programlar yapmak ve yüksek öncelikli alanlarda sektörler arası işbirliğini güçlendirmek olarak belirlenmiştir. Uygulama aşaması 2014 yılından itibaren başlayacak olan Çok Paydaşlı Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı bu amaç ve hedefler doğrultusunda geliştirilmiştir. İlk aşaması olan koruyucu sağlık ve sağlığın geliştirilmesi hizmetlerine yönelik program geliştirilmesinde Sağlık Bakanlığı liderliğinde bilimsel olarak 33 üniversite ile uygulama birimleri olan tüm kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yapılmıştır. Bu aşamada 12 bileşen altında 43 hedef çalışılmış ve bu çalışmalar sonucunda değişik branşlardan 235 akademisyen, 138 Sağlık Bakanlığı uzman çalışanı ve diğer paydaşlardan da konusunda uzman 386 kişinin katkısı ile Çok Paydaşlı Sağlık Sorumluğunu Geliştirme Programı Bölüm 1: Sağlığın Korunması ve Geliştirilmesine Çok Paydaşlı Yaklaşım hazırlanmıştır. Koruyucu sağlık ve sağlığın geliştirilmesi hizmetlerine yönelik program çalışmalarının tamamlanmasının ardından sağlık hizmeti sunumundaki bütüncüllük dikkate alınarak tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerine yönelik başlatılan çalışmalar halen devam etmektedir. Program ile ülkenin alt yapısı, sağlık sistemi ve toplumun gelişme özelliklerini dikkate alarak koruyucu ve temel sağlık hizmetlerinin diğer sektörlerdeki paydaşlar ile yeniden tanımlanması, sağlık hizmetlerinin durumunun ve ihtiyaçlarının sektörel kapsayıcılık içinde belirlenmesi, paydaşların sağlık hizmetlerinin sunumundaki görev tanımlarının, yetki ve sorumluluklarının tanımlanması, iş akışlarının, kaynaklarının belirlenmesi, sunulan sağlık hizmetlerinin performans ölçütlerinin, bu ölçütlerin izleme değerlendirmesini yapacak paydaşların ve yaptırım yetkisi olan paydaşların belirlemesi hedeflenmektedir. Türkiye Büyük Millet Meclisi nde kabul edilen Onuncu Kalkınma Planı nda yer bulan Bireylerin bedenen ve ruhen tam bir iyilik halinde olması için koruyucu sağlık hizmetleri, gerek bireye gerekse sosyal, biyolojik ve fiziki çevreye yönelik çok sektörlü bir yaklaşımla geliştirilecektir ifadesi ile geliştirilen programın bir devlet politikası haline getirilmesi konusunda önemli bir adım atılmıştır. Hem günümüze hem de geleceğe yönelik önemli katkılar sağlayacağına inandığım bu programın hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür eder programın başarı ile uygulanmasını dilerim. Prof. Dr. Eyüp GÜMÜŞ Müsteşar 11

14 Yrd. Doç. Dr. Talat BAHÇEBAŞI Program Koordinatörü Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı (20 Haziran Ağustos 2013) Bu programı hayal eden, bilimsel altyapısını oluşturan, tarafları ikna ederek çalışmaları başlatan, tüm süreç boyunca büyük bir özveri, azim, heves ve üretkenlikle çalışan, her bir adım ilerlemede gözlerinde ışıltılar oluşan, halk sağlığı alanında hem bir akademisyen, hem de bir saha çalışanı olan Dr. Talat Bahçebaşı yı sevgi, saygı, özlem ve minnetle anıyoruz. 12

15 BİLEŞEN 5 Yaşam Alanlarının Geliştirilmesi HEDEF 5.1. Sağlıklı Yaşam Alanlarının Sağlanması HEDEF 5.2. Okul Sağlığı HEDEF 5.3. Umuma Açık Yerlerin İyileştirilmesi HEDEF 5.4. Sosyal Alanların Geliştirilmesi HEDEF 5.5. Sağlık Tesisleri Yönetiminin Geliştirilmesi HEDEF 5.6. Turizm Sağlığının Geliştirilmesi HEDEF 5.7. Mezarlıkların Düzenlenmesi 13

16 14

17 İÇİNDEKİLER HEDEF 5.1. Sağlıklı Yaşam Alanlarının Sağlanması HEDEF 5.2. Okul Sağlığı HEDEF 5.3. Umuma Açık Yerlerin İyileştirilmesi HEDEF 5.4. Sosyal Alanların Geliştirilmesi HEDEF 5.5. Sağlık Tesisleri Yönetiminin Geliştirilmesi HEDEF 5.6. Turizm Sağlığının Geliştirilmesi HEDEF 5.7. Mezarlıkların Düzenlenmesi

18 16

19 HEDEF 5.1. Sağlıklı Yaşam Alanlarının Sağlanması

20 Türkiye Halk Sağlığı Kurumu BÖLÜM EDİTÖRLERİ Doç. Dr. Nuray YEŞİLDAL ÇELEBİLER Yrd. Doç. Dr. Talat BAHÇEBAŞI Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı BÖLÜM YAZARLARI** Tuba AYDIN Murat ÇAVUŞ Işık DEMİRÖZ Nuran DEMLİ Hasan DİKMEN Burcu DOĞAN Gamze PARLAYAN NARİN Esin ÖZDEMİR Tonguç ÖZDEMİR Emre ÖZDEN Ercan ÖZGAN Kadir SÖNMEZ Münir Devriş TAMKOÇ Timsal TEKER Bilgi YÜCEL Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Mimar Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi, Arş. Gör. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Mühendis Ankara Büyükşehir Belediyesi Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Mühendis Bayındırlık ve İskan Bakanlığı*, Şehir Plancısı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Peyzaj Yük. Mimarı İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Mühendis Ankara Büyükşehir Belediyesi Düzce Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, Doç. Dr. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı*, Şehir Plancısı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı, Tıbbi Teknolog Ankara Büyükşehir Belediyesi Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Mühendis * Bakanlık yeniden yapılanma süreci öncesi katılım sağlamıştır. **Soyadına göre alfabetik olarak sıralanmıştır. 18

21 Sağlıklı Yaşam Alanlarının Sağlanması SAĞLIKLI YAŞAM ALANLARININ SAĞLANMASI A. YÖNETİCİ ÖZETİ Ülkemizde milyonlarca insan sağlık koşullarına uygun olmayan konutlarda yaşamaktadır. Kentsel alandaki en önemli konut sağlığı sorunlarından biri gecekondulardır. Gelişmekte olan ülkelerin ortak sorunu olan gecekondulaşma yetersiz alt yapı ve olumsuz konut koşullarını birlikte getirmekte, özellikle sanitasyon eksikliği, yeterli su kaynaklarının olmaması, atık uzaklaştırma, alt yapı yetersizlikleri, sağlık bakım hizmetlerinden yararlanamama ve ulaşılabilir bir sağlık hizmetinin bulunmaması, eğitim koşullarının yetersizliği en önemli sorunları oluşturmaktadır. Sağlıklı bir konut insanın, fizyolojik, sosyal ve ruhsal ihtiyaçlarını karşılayabilmeli, güvenli olmalı ve kazalara karşı korunmalı olmalıdır. İnsanın kendisini sağlıklı, rahat ve huzurlu hissettiği, komşularıyla barış içinde yaşadığı bir ortam olmalıdır. Konut, fiziksel, sosyal ve ruhsal önemli sağlık sorunlarının kaynağı olabilir. Devletin konut politikasında sağlıklı konut yapımının desteklenmesi için mevcut konut stoğunun sağlıklı konut açısından tespit edilmesi, Türkiye Sağlıklı Konut Enstitüsü nün kurulması, imar planlarında konut alanlarının belirlenmesinde ve konutun projelendirilmesi ile yapım sürecinde insan sağlığını etkileyen faktörlerin dikkate alınmasını sağlamak, peyzaj projelerinin zorunlu hale getirilmesi, konutların bölgesel ve kültürel/yöresel faktörlere göre yapılmasını sağlamak, konutlara doğa şartlarına uygun (güneşlenme, hava sirkülasyonu gibi..) kriterleri dikkate alacak şekilde yer seçilmesi gerekmektedir. Konut içinde sağlıklı ortam oluşturabilmek amacıyla; ev kazalarına neden olabilecek faktörlerin tespit edilmesi için çalışmalar yapmak, konut içi hava kalitesini olumsuz etkileyen risklerin azaltılmasını sağlayacak önlemler almak, vektörlerin konut içine girişini engellemek ve var olan vektörlerin kontrol altına alınmasını sağlamak, insan sağlığına zararlı kimyasal maddelerin (temizlik, boya, sprey vb.) kontrollü kullanılmasını sağlamak, rutubetli alanların oluşmasını engelleyecek tedbirlerin alınması gerekmektedir. Konut dışı alanlarda insan sağlığını etkileyecek risklerin azaltılmasını sağlamak için konutların baz istasyonları ve yüksek gerilim hatlarına uzaklığının insan sağlığını olumsuz etkilemeyecek şekilde belirlenmesi, atık su ve kanalizasyon sistemlerinin ve konut çöp toplama alanlarının insan ve çevre sağlığını etkilemeyecek şekilde tasarlanması bacalardan kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmelerini engellemek gerekmektedir. Konut sektöründe yer alan tüm paydaşların sağlıklı konut hakkında bilinçlendirilmesi için mesleki eğitim, hizmet içi eğitim (kurumlar içerisinde verilen sertifika programları, kurslar, eğitimler vb.), lisans düzeyinde eğitim, halk eğitimi, özellikle yerel yönetimlerce toplumu bilinçlendirici faaliyetler yapılmasına ihtiyaç vardır. Bu projenin gerçekleşmesi sonucunda toplumun toplum sağlığı korunacak, yaşam kalitesi yükseltilecek ve sağlıksız konut nedenli sağlık sorunlarıyla ilgili sağlık harcamaları azaltılacaktır. Bu amaçla öncelikli olarak 2013 Yatırım Planı kapsamında bağımsız bir Türkiye Sağlıklı Konut Enstitüsü kurulmalıdır. 19

22 Türkiye Halk Sağlığı Kurumu B. GİRİŞ KONUT SAĞLIĞI Yaşam alanı, canlının yaşamını sürdürebilmek için muhtaç olduğu alan olarak tanımlanmaktadır. Barınak ; en temel insan gereksinimlerinden birisidir ve bina ya da konut ( mesken ) olarak adlandırılabilmektedir.3194 sayılı İmar Kanununda, bina, kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine girebilecekleri ve insanların oturma, çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yarayan, hayvanların ve eşyaların korunmasına yarayan yapılar olarak tanımlanmaktadır(1). Ev, apartman gibi kalıcı olarak ve özel amaçla yapılmış; insan barınaklarına konut denmektedir. Konutlar, yaşam alanları adı altında yer almakta ve insan sağlığı üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır. Konut yapılacak yerin seçiminden başlayıp, çizilecek proje, inşaat aşamasında kullanılan malzeme, iç ortam hava kalitesi, konut çevresini de içeren bir çok faktör insan sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir. Sağlık; bedensel, ruhsal ve sosyal bakımlardan tam bir iyilik hali olarak tanımlanmaktadır. Sağlıklı bir konut insanın fizyolojik, sosyal ve ruhsal ihtiyaçlarını karşılayabilmeli, güvenli olmalı ve kazalara karşı korunmalı olmalıdır. Konut fiziksel, sosyal ve ruhsal önemli sağlık sorunlarının kaynağı olabilir. Konutların sağlık alt yapısını sağlayan su ve atık uzaklaştırma sistemlerinin yanı sıra yapı teknolojisinin de sağlıkla yakından bağlantısı vardır. Dünyada milyonlarca insan sağlık koşullarına uygun olmayan konutlarda yaşamaktadır. Ülkemizde kentsel alandaki en önemli konut sağlığı sorunlarından biri gecekondulardır. Gelişmekte olan ülkelerin ortak sorunu olan gecekondulaşma yetersiz alt yapı ve olumsuz konut koşullarını birlikte getirir. Özellikle sanitasyon eksikliği, yeterli su kaynaklarının olmaması, atık uzaklaştırma, alt yapı yetersizlikleri, sağlık bakım hizmetlerinden yararlanamama ve ulaşılabilir bir sağlık hizmetinin bulunmaması, eğitim koşullarının yetersizliği en önemli sorunları oluşturmaktadır. TOKİ ülkemizde 2003 yılında gerçekleştirilen yasal düzenlemeler çerçevesinde, kentsel dönüşüm projelerinde de faaliyet göstermek üzere yetkilendirilmiştir fakat 2012 yılından itibaren Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nın yetkisi altındadır. Toplu Konut İdaresi Kaynaklarının Kullanım Şekline İlişkin Yönetmelik kapsamında, TOKİ gecekondu bölgelerinin dönüştürülmesi ve iyileştirilmesi amacıyla finansman sağlama yı da yönetim kaynaklarının kullanılacağı alanlar arasına katmıştır. TOKİ 2003 ten bu yana belediyelerle işbirliği içinde yaşam alanları planlamaya ve çağdaş kentleşmeye yönelik kapsamlı bir politika izlemektedir. Belediyeler ile işbirliğine gidilerek kentsel yenileme projeleri başlatılmıştır (2). 20

23 Sağlıklı Yaşam Alanlarının Sağlanması Türkiye deki konutların çoğunluğunun, asgari sağlık koşullarına sahip olmayan konutlar olduğu, nüfusun yaklaşık yarısının sağlıksız konutta yaşadığı, birçok insanın ise bir konutunun bulunmadığı söylenebilir (3). TÜİK in verilerine göre Türkiye deki konutların %17.5 inin tuvaletinin, %6.2 sinin banyosunun, %4.9 unun mutfağının konut içinde yer almadığı görülmektedir (3). Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması na (TNSA-2008) göre hanelerin %20 sinde yatak odası başına 3 ve daha fazla kişi düştüğü bildirilmektedir (4). Bir konutun sağlık standardının düşüklüğünü belirlemekte olan temel özellikler şöyle sıralanabilir: Su kaynağı kontamine ise, Su kaynağı ev dışında ise, Tuvalet ortak ya da konutun dışında ise, Oda başına nüfus 1.5 kişinin üzerinde ise, Yatak odasında aşırı kalabalık söz konusu ise, Kişi başına uyuma alanı 3.7 m2den az ise, İki ayrı çıkış kapısı yoksa, Odaların dörtte üçünde ısıtma olanağı yoksa, Elektrik yoksa, Penceresiz oda varsa, Bina ileri derecede harap ise, Konut yapım bölgesi, sanayi bölgelerine yakın yerleşimli, aşırı trafik ve gürültüye sahip ise ek sağlık sorunları ortaya çıkmaktadır(5). Bu çalışmada konut sağlığı, konut dışı alan, konut yapım aşaması, konut içi ve eğitim olmak üzere dört ana başlık altında incelenmiştir. Böylelikle halk sağlığı açısından evin sağlıklı ve güvenli olmasının yanı sıra ekosistemin hava ve su kalitesi, inşaat, yenileme ve döşeme, mobilya seçimi, temizleme ve ev bakımı, havalandırma, aydınlatma, enerji etkinliği ve diğer konularda bütüncül bir yaklaşımla hedefler belirlenmiş ve uygulama stratejileri geliştirilmiştir. 21

24 Türkiye Halk Sağlığı Kurumu C. DURUM ANALİZİ 22

25 Sağlıklı Yaşam Alanlarının Sağlanması KONUT Bina: Kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine girebilecekleri ve insanların oturma, çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yarayan, hayvanların ve eşyaların korunmasına yarayan yapılardır. (3194 sayılı İmar Kanunu) (1) Konut: Ev, apartman gibi sürekli ve özel amaçla yapılmış olup; insanların barındıkları yerlerdir. Konutların Yapısal Sınıflandırılması: Betonarme Konutlar, Ahşap Konutlar, Çelik Konutlar, Toprak Konutlar, Karma Konutlar. - Planlama; 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili Yönetmeliklerine göre ilgili idareler nazım ve uygulama imar planlarını yapar veya yaptırır ve uygularlar. İmar planında, imar planına esas jeolojik etütler, bitki örtüsü, topografik yapı, iklim koşulları, afet riskleri, sosyo ekonomik yapı gibi faktörler göz önüne alınarak yerleşim alanları belirlenir. Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğe uygun olarak planlar hazırlanır. Yapılar, 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili yönetmeliklerinde (Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği, Sığınak Yönetmeliği, Otopark Yönetmeliği vb.) ve imar planlarında yer alan yapılaşma esaslarına uygun olarak inşa edilir. Plansız alanlarda; Plansız Alanlar Tip İmar Yönetmeliğine göre uygulama yapılmaktadır. -Projelendirme; Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 57. Maddesine göre Yapı Ruhsatına esas olarak aşağıda yer alan projeler hazırlanır. Mimari (Mimar) Peyzaj (Peyzaj Mimarı) Statik (inşaat mühendisi); Zemin Etüdü Raporu-(inşaat, jeoloji ve jeofizik mühendisi) Elektrik (Elektrik Mühendisi) Mekanik (Makine Mühendisi) Isıtma, soğutma ve havalandırma Doğalgaz projesi Yalıtım (ısı, nem, su ve ses...) 23

26 Türkiye Halk Sağlığı Kurumu - Yapı Malzemeleri Yapı Malzemelerinin Sınıflandırılması 1. Taşıyıcı ürünler Mekanik özellikleri yüksek olan ürünler. (taş, tuğla, çelik, ahşap, beton vb..) Yapıda yük taşıyan bölümlerde (taşıyıcı duvar, kolon, kiriş, döşeme, temel vb) kullanılır. 2. Koruyucu ürünler Yapıyı iç ve dış etkenlerden (ısı, ses, su, nem, toz vb.) koruyan yalıtım ürünleridir. (polistren, cam yünü, bitüm vb.) 3. Kaplama ürünleri Yapı elemanlarının yüzeylerinde kullanılan ve işlevler doğrultusunda farklı görevler üstlenen bitiş ürünleridir (boya, ahşap, parke, seramik vb)(6). - Yapı Ruhsatı Yapı ruhsatı, 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili yönetmeliklerine göre belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde belediyeler, dışarısında ise il özel idareleri tarafından verilir. Köy ve mezraların yerleşik alanlarında köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanların yaptıracakları konut, hayvancılık veya tarımsal amaçlı yapılar için yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni aranmamaktadır. Ancak, yapının fen ve sağlık kurallarına uygun olması ve il özel idaresinin görüşünün alınmasından sonra muhtarlıktan izin alınması gerekmektedir. Yapı ruhsatı almak için belediye veya il özel idarelerine yapı sahipleri veya kanuni vekillerince dilekçe ile müracaat edilir. Dilekçeye sadece tapu (istisnai hallerde tapu senedi yerine geçecek belge), mimari proje, statik proje, elektrik ve tesisat projeleri, resim ve hesapları, röperli veya yoksa ebatlı kroki eklenmesi gereklidir. Belediyeler veya İl Özel İdarelerince ruhsat ve ekleri incelenerek eksik ve yanlış bulunmuyorsa müracaat tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yapı ruhsatı verilir. - Yapı Denetimi 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve uygulama yönetmeliklerine göre yapılır (7). - Yapı Kullanma İzni Yapı kullanma izni, 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili yönetmeliklerine göre belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde belediyeler, dışarısında ise il özel idareleri tarafından verilir. 24

27 Sağlıklı Yaşam Alanlarının Sağlanması Yapı tamamen bittiği takdirde tamamının, kısmen kullanılması mümkün kısımları tamamlandığı takdirde bu kısımlarının kullanılabilmesi için inşaat ruhsatını veren belediye, il özel idaresinden; 27 nci maddeye göre ruhsata tabi olmayan yapıların tamamen veya kısmen kullanılabilmesi için ise ilgili belediye ve il özel idaresinden izin alınması mecburidir. Mal sahibinin müracaatı üzerine, yapının ruhsat ve eklerine uygun olduğu ve kullanılmasında fenni olarak mahzur görülmediğinin tespiti gerekir. Köy ve mezraların yerleşik alanlarında köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanların yaptıracakları konut, hayvancılık veya tarımsal amaçlı yapılar için yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni aranmamaktadır. Ancak, yapının fen ve sağlık kurallarına uygun olması ve il özel idaresinin görüşünün alınmasından sonra muhtarlıktan izin alınması gerekmektedir. - Periyodik Denetim Mevcut uygulamada denetim yapılmamaktadır ancak denetim yapılmasını önermekteyiz. - Yaptırımlar (Cezalar) Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak başlanan, imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapılara ilişkin 3194 sayılı İmar Kanunu nun 32. ve 42. madde hükümleri ilgili idareler tarafından uygulanmaktadır. - Yöresel Faktörler o Mağara, kayadan oyma yapılar gibi doğal oluşumlu yaşam alanları hakkında mevzuat ve stan- dart eksikliği, o Yapının inşaatında yöresel malzemelerin kullanılması, - Özürlüler Kentlerimiz sadece özürlüler için değil, tüm bireyler için de mekansal engelleri oldukça fazla barındırmaktadır. Tüm özürlü grupları ve herhangi bir nedenle hareket yetileri kalıcı veya geçici kısıtlı insanları da kapsamak üzere engelli terimini kullanarak, kentsel mekanlarımızın engellilerin de rahat dolaşımını içerecek biçimde, yaşanabilirlik düzeyinin yükseltilmesi, bu mekanların erişilebilir ve kullanışlı düzenlenmesi ile doğrudan ilgilidir. Bu nedenle toplumsal ve fiziksel çevrenin düzenlenmesi, planlama ve tasarım aşamasından itibaren, tüm engelliler dahil, bütün insanların kullanım ve erişebilirlik gereksinimlerini karşılayacak biçimde, erişilebilir ve kullanışlı olarak düzenlenmelidir. Fiziksel çevrenin düzenlenmesine ilişkin olarak engelsiz mekan tasarımı birbirini tamamlayan şu üç ortamda da, birbirini tamamlayacak biçimde, geçerlidir: 25

28 Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kentsel mekanlar: Sokaklar, meydanlar, parklar vb. açık yeşil alanlar Bina mekanları: Bina içleri bunların birbirlerine geçiş alanı olan bahçe bina girişi vb. Bina ya bitişik çevre Engelsiz tasarımın tüm insanlar için her mekanda geçerli duruma getirilmesi çalışmaları sonunda evrensel tasarım adı altında belli ilkeler geliştirilmiştir. Evrensel tasarım ın yedi ilkesi: o o o o o o o Kullanımda eşdeğerlik, Kullanımda esneklik, Basitlik ve sezgilenebilirlik, Algılanabilir bilgilendirme, Hatanıntolere edilmesi, Fiziksel gücün az kullanımı, Yaklaşım ve kullanım ölçü ve mekanı olarak tanımlanır. Projelendirme aşamasında özürlülere uyumlu mekânlar tasarlanmalıdır.(8-14) - Ev Kazaları Evde, evin bölümlerinde veya evin çevresinde beklenmedik bir şekilde olan kişide geçici veya kalıcı olarak sakatlık veya ölüme yol açabilen sağlığı olumsuz etkileyen olaylardır. Evlerde genellikle görülen kazalar; düşme, yanma, zehirlenme, kesik, elektrik çarpmaları ve boğulmalardır. Ev kazalarında çocuklar, yaşlılar ve fiziksel, mental/sosyal özürlüler en önemli üç risk grubunu oluşturur. Ev kazaları özellikle çocuklar ve yaşlı insanlar için ölümlere yol açabilen önemli bir halk sağlığı sorunudur. Özellikle düşmeler her iki grup içerisinde hem hastalık yükü hem de ölüm riski açısından en sık görülen yaralanma türüdür. Çocuklar tehlikelerin bilincinde olmamaları, çevresel risklere daha duyarlı ve açık olmaları, bulma ve öğrenme konularında meraklı olmaları gibi nedenler dolayısıyla ev kazaları açısından yüksek riske sahiptir. Yaşlılar; bu yaş grubunda akut ve kronik hastalıkların sık görülmesi, fizyolojik değişiklikler, unutkanlık, erken yorulma vb. nedenlerle ev kazaları açısından yüksek riske sahip diğer bir gruptur. Yaşlılar en sık düşme, yanık ve zehirlenme tipindeki kazalardan etkilenmektedir. Ülkelere ve yaş gruplarına göre farklılıklar olsa da, tüm kazaların %25 i ev kazalarından oluşmaktadır. Avrupa da her yıl tıbbi bakım gerektiren 20 milyon ev kazası meydana gelmektedir. Bunların yaklaşık 2 milyonu hastaneye yatırılmakta ve yaklaşık kişi ölmektedir. İngiltere de 1999 yılında tıbbi müdahale gerektiren 2.8 milyon 26

YAŞAM ALANLARININ GELİŞTİRİLMESİ

YAŞAM ALANLARININ GELİŞTİRİLMESİ Çok Paydaşlı Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı 2013-2023 Sağlığın Korunması ve Geliştirilmesine Çok Paydaşlı Yaklaşım YAŞAM ALANLARININ GELİŞTİRİLMESİ Ankara, 2014 Bakanlık Yayın No: 982 ISBN: 978-975-590-531-0

Detaylı

TÜRKİYEDEKİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATI. Ekim 2009. İstanbul Büyükşehir Belediyesi. Fen İşleri Daire Başkanlığı. Şehir Aydınlatma ve Enerji Müdürlüğü

TÜRKİYEDEKİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATI. Ekim 2009. İstanbul Büyükşehir Belediyesi. Fen İşleri Daire Başkanlığı. Şehir Aydınlatma ve Enerji Müdürlüğü TÜRKİYEDEKİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATI Ekim 2009 İstanbul Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Daire Başkanlığı Şehir Aydınlatma ve Enerji Müdürlüğü Genel Enerji Durumu 2006 yılında, ülkemizin genel enerji

Detaylı

BİNALARDA ENERJİ. HAZIRLAYAN: IĞDIR İL BAYINDIRLIK ve İSKAN MÜDÜRLÜĞÜ

BİNALARDA ENERJİ. HAZIRLAYAN: IĞDIR İL BAYINDIRLIK ve İSKAN MÜDÜRLÜĞÜ BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI HAZIRLAYAN: IĞDIR İL BAYINDIRLIK ve İSKAN MÜDÜRLÜĞÜ ENERJİ PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ (05 Aralık 2008) Bu Yönetmeliğin amacı dış iklim şartlarını, iç mekan gereksinimlerini, mahalli

Detaylı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇEVRECİ ŞEHİRLERE DOĞRU Kadir DEMİRBOLAT İklim Değişikliği Dairesi Başkanı 7 Temmuz 2012, Gaziantep Çevreci Şehircilik; Yaşam kalitesi yüksek, Çevreye duyarlı, Tarihi ve kültürel

Detaylı

İçerik. Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler

İçerik. Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler İçerik Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler ÇEVRE Çevre insanların ortak varlığını oluşturan değerler bütünündür. Bir canlının üzerinde etkili olabilen tüm faktörleri içeren ekosisteme

Detaylı

TEMİZ ENERJİ GÜNLERİ. Binalarda Enerji Verimliliği

TEMİZ ENERJİ GÜNLERİ. Binalarda Enerji Verimliliği TEMİZ ENERJİ GÜNLERİ Binalarda Enerji Verimliliği Ebru ACUNER İstanbul Teknik Üniversitesi, Enerji Enstitüsü İTÜ Elektrik Mühendisliği Kulübü, SDKM, 07 Mart 2013 BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ NEDEN?? Ülkemizde;

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU Temmuz 2014 OZON NEDİR Ozon (O 3 ) üç tane oksijen atomunun birleşmesi ile oluşmaktadır. Ozon, atmosferde

Detaylı

Kentsel Dönüşüm ve Akciğer Sağlığı. Haluk C.Çalışır

Kentsel Dönüşüm ve Akciğer Sağlığı. Haluk C.Çalışır Kentsel Dönüşüm ve Akciğer Sağlığı Haluk C.Çalışır Kentsel Dönüşüm; Çökme ve bozulma olan kentsel mekanın ekonomik, toplumsal, fiziksel ve çevresel koşullarını kapsamlı ve bütünleşik yaklaşımlarla iyileştirmeye

Detaylı

İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN İĞİ. Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı. 12 Ocak 2012 - Ankara

İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN İĞİ. Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı. 12 Ocak 2012 - Ankara HAVA KİRLİLİĞİ İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN NO VE O KİRLİLİĞİ İĞİ 2 3 Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı 12 Ocak 2012 - Ankara SUNUM PLANI 1. GİRİŞ İŞ 2. HUKUKİ

Detaylı

KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMELERİ ÖNLENEBİLİR!

KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMELERİ ÖNLENEBİLİR! KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMELERİ ÖNLENEBİLİR! Türkiye de her yıl binlerce insan ısınma amaçlı kullanılan cihazlardan veya bu sistemlerin bacalarından kaynaklanan karbonmonoksit gazı zehirlenmesine maruz kalmakta

Detaylı

Doktora 6. Yarıyıl DERS KODU DERSLER TEO. UYG. KRD. AKTS Z/S. Doktora 8. Yarıyıl

Doktora 6. Yarıyıl DERS KODU DERSLER TEO. UYG. KRD. AKTS Z/S. Doktora 8. Yarıyıl AVRASYA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DOKTORA PROGRAMI DERSLERİ VE DERS İÇERİKLERİ Doktora 1. Yarıyıl ISGD 601 İş Sağlığı ve İş Hijyeni 3 2 3 Z ISGD 603 Meslek Hastalıkları

Detaylı

YEREL ÇEVRESEL PLANLAMA

YEREL ÇEVRESEL PLANLAMA YEREL ÇEVRESEL PLANLAMA M. SİNAN ÖZDEN 2 AĞUSTOS 2017 İSTANBUL PLAN Plan, yapılacak bir işin tasarıları toplamıdır. Plan, bir amaca ulaşmada izlenecek yol ve davranış biçimini gösterir. Plan, bir düşünceyi,

Detaylı

7.Hafta: Risk ve Risk Analizi. DYA 114 Çevre Koruma. BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI Yrd.Doç.Dr. Sefa KOCABAŞ

7.Hafta: Risk ve Risk Analizi. DYA 114 Çevre Koruma. BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI Yrd.Doç.Dr. Sefa KOCABAŞ 7.Hafta: Risk ve Risk Analizi DYA 114 Çevre Koruma BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI Yrd.Doç.Dr. Sefa KOCABAŞ RİSK ve RİSK ANALİZİ Risk Belirli bir tehlikeli olayın meydana gelme olasılığı

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE'DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR.

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE'DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE'DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR. SEVİM BUDAK Katı Atıklar Dünya nüfusu gün geçtikçe ve hızlı bir şekilde artmaktadır.

Detaylı

GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU

GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU Risk Değerlendirme No: Tarih: İşveren: İşyeri Adresi: Yapılan İş Nedir? (Kısaca açıklayınız) İşçi sayısı: Erkek Kadın Çocuk Çırak Öğrenci RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPILMASININ

Detaylı

Cumhuriyet Halk Partisi

Cumhuriyet Halk Partisi 1 Cumhuriyet Halk Partisi Belediyelerin Engelliler Hakkındaki Yükümlülükleri Tarih : 07.09.2011 Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme Sözleşme nin 1 inci maddesinde amaç özürlülerin

Detaylı

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ANABİLİM DALI TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ANABİLİM DALI TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ANABİLİM DALI TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ 1. Yıl - GÜZ DÖNEMİ ZORUNLU DERSLER İş Sağlığı Epidemiyolojisi ISG701 1 3 + 0 6 İş sağlığı ve epidemiyoloji kavramlarının

Detaylı

ÇOK PAYDAŞLI SAĞLIK SORUMLULUĞUNU GELİŞTİRME PROGRAMINDA SAĞLIKLI VE GÜVENLİ SU

ÇOK PAYDAŞLI SAĞLIK SORUMLULUĞUNU GELİŞTİRME PROGRAMINDA SAĞLIKLI VE GÜVENLİ SU ÇOK PAYDAŞLI SAĞLIK SORUMLULUĞUNU GELİŞTİRME PROGRAMINDA SAĞLIKLI VE GÜVENLİ SU Prof. Dr. Murat TOPBAŞ ÇPSSGP Koordinatörü KTÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 1 Yrd. Doç. Dr. Talat BAHÇEBAŞI Bir

Detaylı

İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü,

İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, TOZ İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, Termal Konfor gibi unsurlardan biriside Tozdur. Organik

Detaylı

Binaların Enerji Etkinliğinin Teşviki Erzurum İlinde Uygulama Projesi

Binaların Enerji Etkinliğinin Teşviki Erzurum İlinde Uygulama Projesi Binaların Enerji Etkinliğinin Teşviki Erzurum İlinde Uygulama Projesi Erzurum İli Karbon Yönetimi ve Sürdürülebilir Enerji Eylem Planı Ön Çalışması Proje Kapanış Toplantısı Bülent CİNDİL, Makina Mühendisi

Detaylı

ISPARTA MİMARLAR ODASI

ISPARTA MİMARLAR ODASI Ulaşılabilirlik Mevzuatında adı geçen Türk Standardları Enstitüsü standartlarının, özürlülerin ulaşabilirliği ile doğrudan ilgili olan üç tanesi; TS 9111: Özürlüler ve Hareket Kısıtlılığı Bulunan Kişiler

Detaylı

YAPI KULLANMA İZNİ VERİLMESİ

YAPI KULLANMA İZNİ VERİLMESİ YAPI KULLANMA İZNİ VERİLMESİ 1. Parsel içerisindeki inşaat işleri tamamlandığında katılımcı firma tarafından YAPI KULLANMA İZNİ başvurusu yapılır. (EK 01 - Firma antetli kağıdına, parsel ile ilgili ada,

Detaylı

SAĞLIKLI ŞEHİR YAKLAŞIMI

SAĞLIKLI ŞEHİR YAKLAŞIMI SAĞLIKLI ŞEHİR YAKLAŞIMI Bugün şehirlerimizdeki problemlerin çoğu fakirlik, eşitsizlik, işsizlik, işe ve mal ve hizmetlere erişim zorlukları, düşük düzeyde sosyal ilişkiler ve kentsel alanlardaki düşük

Detaylı

Güneydoğu Anadolu Bölgesi nde Pestisit Uygulama Davranışları ve Sağlık Etkilerine İlişkin Bilgi Durumu

Güneydoğu Anadolu Bölgesi nde Pestisit Uygulama Davranışları ve Sağlık Etkilerine İlişkin Bilgi Durumu Güneydoğu Anadolu Bölgesi nde Pestisit Uygulama Davranışları ve Sağlık Etkilerine İlişkin Bilgi Durumu Z. Ş İ M Ş E K, C. D E M İ R, Z. KEKLİK, B. K A R A, M. A K B A B A Toplumların üretim biçimi, erken

Detaylı

BAYINDIRLIK VE ĠSKAN BAKANLIĞI VE ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ. Sefer AKKAYA. Genel Müdür Yapı ĠĢleri Genel Müdürlüğü

BAYINDIRLIK VE ĠSKAN BAKANLIĞI VE ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ. Sefer AKKAYA. Genel Müdür Yapı ĠĢleri Genel Müdürlüğü BAYINDIRLIK ĠSKAN BAKANLIĞI Sefer AKKAYA Genel Müdür Yapı ĠĢleri Genel Müdürlüğü BAYINDIRLIK ĠSKAN BAKANLIĞI Ülkemizde tüketilen enerjinin yaklaşık %35 i binalarda kullanılmaktadır. Enerji Verimliliği

Detaylı

İlimizde özellikle 1993 yılında zaman zaman ciddi boyutlara ulaşan hava kirliliği nedeniyle bir dizi önlemler alınmıştır. Bu çalışmaların başında;

İlimizde özellikle 1993 yılında zaman zaman ciddi boyutlara ulaşan hava kirliliği nedeniyle bir dizi önlemler alınmıştır. Bu çalışmaların başında; İSTANBUL DA ÇEVRE KİRLİLİĞİ İstanbul da Çevre Kirliliği Su, Hava, Toprak ve Gürültü Kirliliği olarak 4 Bölümde ele alınmalıdır. İstanbul da Çevre Kirliliği konusunda İstanbul İl Çevre Müdürlüğü, Büyükşehir

Detaylı

Doç.Dr.Gülbiye Y. YAŞAR, Dr.Emirali KARADOĞAN

Doç.Dr.Gülbiye Y. YAŞAR, Dr.Emirali KARADOĞAN Doç.Dr.Gülbiye Y. YAŞAR, Dr.Emirali KARADOĞAN Sağlık Kavramı Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ne göre sağlık; Sadece hastalık ve sakatlığın olmaması değil, bedenen, ruhen ve sosyal bakımdan tam bir iyilik halidir.

Detaylı

Gelişmiş olan ülkelere göre Türkiye de kişi başına tüketilen enerji miktarı 1/3 oranında olmasına karşın, ısınma için sarf ettiğimiz enerji 2 kat

Gelişmiş olan ülkelere göre Türkiye de kişi başına tüketilen enerji miktarı 1/3 oranında olmasına karşın, ısınma için sarf ettiğimiz enerji 2 kat YALITIM Yapı ve yapının içindekileri (eşya, insan, hayvan v.b) dış ortamın olumsuz etkilerinden (su, rutubet, ses, ısı ve yangın) korumak için alınan önlemlere yalıtım denir. Yalıtım Çeşitleri Şunlardır:

Detaylı

BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖN ETÜDÜ

BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖN ETÜDÜ BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖN ETÜDÜ Murat BAYRAM Binalarda Enerji Verimliliği Şubesi Şube Müd.V. bayram.bay@gmail.com Enerji Nedir? İş yapabilme kabiliyetidir. Enerji Yönetimi Nedir? Yaşam için gerekli

Detaylı

Zehirlenmelerde İlkyardım. Zehirlenmeler. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD

Zehirlenmelerde İlkyardım. Zehirlenmeler. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD Zehirlenmelerde İlkyardım Zehirlenmeler Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD Zehirlenmeler Zehirlenmeler 1 Zehirlenme nedir? Zehirlenme hangi yollarla meydana gelir? Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin

Detaylı

Mustafa BARAN Ankara Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı

Mustafa BARAN Ankara Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı Mustafa BARAN Ankara Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı Enerji verimliliği / Sanayide enerji verimliliği Türkiye de enerji yoğunluğu Enerji tüketim verileri Türkiye de enerji verimliliği projeleri

Detaylı

Her İşletmenin Mutlaka Bir Enerji Politikası Olmalıdır.

Her İşletmenin Mutlaka Bir Enerji Politikası Olmalıdır. ENVE Enerji, mekanik ve elektrik uygulama konularında 40 yılı aşkın süredir mühendislik hizmeti vermekte olan Ka Mühendislik A.Ş. bünyesinde yapılandırılmış bir kuruluştur. Günümüzde artan enerji maliyetleri

Detaylı

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ (SHZ106U)

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ (SHZ106U) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ (SHZ106U) KISA

Detaylı

2009 YATIRIM PROGRAMI GENEL BİLGİLER VE ANALİZLER

2009 YATIRIM PROGRAMI GENEL BİLGİLER VE ANALİZLER 2009 YATIRIM PROGRAMI GENEL BİLGİLER VE ANALİZLER 2009 yılı Yatırım Programı uzun bir hazırlık, rasyonelleştirme ve değerlendirme süreci kapsamındaki çalışmalar sonunda hazırlanmış olup içeriğinde toplam

Detaylı

GİRİŞ VE EÇİ PROJESİ TANITIM (EÇİ AB MEVZUATI VE ÜLKEMİZDEKİ DURUM) Yrd. Doç. Dr. AHMET AYGÜN /09 /2016 ANKARA

GİRİŞ VE EÇİ PROJESİ TANITIM (EÇİ AB MEVZUATI VE ÜLKEMİZDEKİ DURUM) Yrd. Doç. Dr. AHMET AYGÜN /09 /2016 ANKARA GİRİŞ VE EÇİ PROJESİ TANITIM (EÇİ AB MEVZUATI VE ÜLKEMİZDEKİ DURUM) Yrd. Doç. Dr. AHMET AYGÜN 28-29 /09 /2016 ANKARA Projenin Yürütücü Kuruluşu : T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATINDA ODAMIZIN YERİ VE GÖREVLERİ

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATINDA ODAMIZIN YERİ VE GÖREVLERİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATINDA ODAMIZIN YERİ VE GÖREVLERİ Şuayip Yalman MMO Yönetim kurulu Başkan Vekili Giriş Enerji verimliliği kapsamındaki konular Makine Mühendisliği meslek disiplini içerisinde bulunan

Detaylı

Kadıköy Belediyesi Sürdürülebilir Enerji Eylem Planı

Kadıköy Belediyesi Sürdürülebilir Enerji Eylem Planı Özet Rapor Haziran, 2013 İstanbul, Kadıköy, 2013 1 / 7 ÖZET RAPOR Belediye Başkanları Sözleşmesi Kadıköy Belediyesinin vizyonunun temeli İlçede yaşayanlar için daha sağlıklı bir çevre ve iyi yaşam kalitesinin

Detaylı

Soluduğumuz havanın temiz olması sağlığımız için çok önemlidir.

Soluduğumuz havanın temiz olması sağlığımız için çok önemlidir. mız Temiz mi? Ana Tema Önerilen Süre Kazanımlar Öğrenciye Kazandırılacak Beceriler Yöntem ve Teknikler Araç ve Gereçler Soluduğumuz havanın temiz olması sağlığımız için çok önemlidir. 2-3 ders saati nın

Detaylı

ERZURUM DA HAVA KİRLİLİĞİNİ AZALTMAK İÇİN BİNALARDA ISI YALITIMININ DEVLET DESTEĞİ İLE SAĞLANMASI

ERZURUM DA HAVA KİRLİLİĞİNİ AZALTMAK İÇİN BİNALARDA ISI YALITIMININ DEVLET DESTEĞİ İLE SAĞLANMASI ERZURUM DA HAVA KİRLİLİĞİNİ AZALTMAK İÇİN BİNALARDA ISI YALITIMININ DEVLET DESTEĞİ İLE SAĞLANMASI Rasim Buluç, Fikret Büyüksoy Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Erzurum Daha önce Bayındırlık ve İskân İl

Detaylı

18.7.2014 YAPI İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Yapı; Barınmak veya başka amaçlarla kullanılmak için yapılmış her türlü mimarlık eseri, bina.

18.7.2014 YAPI İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Yapı; Barınmak veya başka amaçlarla kullanılmak için yapılmış her türlü mimarlık eseri, bina. Yapı; Barınmak veya başka amaçlarla kullanılmak için yapılmış her türlü mimarlık eseri, bina. (TDK/İsim) Karada ve suda, daimî veya geçici, yeraltı ve yerüstü inşaatları ile bunların ilave, değişiklik

Detaylı

Binalarda Enerji Verimliliği Konusundaki Yönetmelikler (BEP) ve BEP Yönetmeliği Kapsamında Yetkilendirme ve Denetleme

Binalarda Enerji Verimliliği Konusundaki Yönetmelikler (BEP) ve BEP Yönetmeliği Kapsamında Yetkilendirme ve Denetleme Binalarda Enerji Verimliliği Konusundaki Yönetmelikler (BEP) ve BEP Yönetmeliği Kapsamında Yetkilendirme ve Denetleme Samet YILANCI Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcısı Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü

Detaylı

BELEDİYELERCE BİLGİ SAĞLANACAK İDEP EYLEMLERİ

BELEDİYELERCE BİLGİ SAĞLANACAK İDEP EYLEMLERİ Arazi Kullanımı ve Ormancılık 3. ORMAN, MERA, TARIM VE YERLEŞİM GİBİ ARAZİ KULLANIMLARI VE DEĞİŞİMLERİNİN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİ OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEMESİNİ SINIRLANDIRMAK 5. 2012 yılında yerleşim alanlarında

Detaylı

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon. Türkiye deki Atıksu Altyapısı ve Atıksu Mevzuatı

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon. Türkiye deki Atıksu Altyapısı ve Atıksu Mevzuatı CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon Türkiye deki Atıksu Altyapısı ve Atıksu Mevzuatı Yrd. Doç. Dr. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Türkiye deki Mevcut Atık Su Altyapısı Su kullanımı ve atık

Detaylı

KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2016

KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2016 KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2016 KARBON MONOKSİT GAZI Havadan hafif Renksiz Kokusuz Zehirli Ölümcül

Detaylı

Halil CANTÜRK İbrahim Halil NURDAĞ. Yıldız Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü

Halil CANTÜRK İbrahim Halil NURDAĞ. Yıldız Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü Halil CANTÜRK İbrahim Halil NURDAĞ Yıldız Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü Genel olarak kaynak teknolojisinden, bina kurulmasından, cihaz onarımlarına, ağır sanayiden

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME PROJESİ

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME PROJESİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME PROJESİ KAPALI ORTAMLARDA SOLUNABİLİR PARTİKÜL MADDE (PM 2.5 ) SEVİYESİNİN BELİRLENMESİ Hazırlayan GÜLFEM POLAT 1309990032

Detaylı

CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3. HAFTA

CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3. HAFTA 3. HAFTA 1 İMAR KANUNU (1)(2) Kanun Numarası : 3194 Kabul Tarihi : 3/5/1985 Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 9/5/1985 Sayı : 18749 Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 24 Sayfa : 378 (1) Bu Kanunda,

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ KANUNU KAPSAMINDA BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIĞI TARAFINDAN YAYINLANAN YÖNETMELİKLER

ENERJİ VERİMLİLİĞİ KANUNU KAPSAMINDA BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIĞI TARAFINDAN YAYINLANAN YÖNETMELİKLER ENERJİ VERİMLİLİĞİ KANUNU KAPSAMINDA BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIĞI TARAFINDAN YAYINLANAN YÖNETMELİKLER Murat BAYRAM Mak.Yük.Müh. Daire Başkanı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Enerji Verimliliği Dairesi Başkanlığı

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek. Alternatif kaynaklar henüz ekonomik

Detaylı

Enerji Verimli Çelik Evler

Enerji Verimli Çelik Evler Enerji Verimli Çelik Evler Enerji verimliliği nedir? Enerji verimliliği son yıllarda sıkça duyduğumuz bir kavram. Genel olarak; yaşam standardını düşürmeden, enerjinin verimli kullanılarak tüketimin azaltılmasına

Detaylı

KENTSEL PLANLAMANIN TEMEL NİTELİKLERİ

KENTSEL PLANLAMANIN TEMEL NİTELİKLERİ KENTSEL PLANLAMANIN TEMEL NİTELİKLERİ Kentsel planlama toplum yararını esas alan güvenli ve sürdürülebilir yaşam çevresi oluşturmaya yönelik bir kamu hizmetidir. Kent planlama, mekan oluşumunun nedenlerini,

Detaylı

EKB- ENERJİ KİMLİK BELGESİ ALMA ZORUNLULUĞU HAKKINDA BİLGİLENDİRME

EKB- ENERJİ KİMLİK BELGESİ ALMA ZORUNLULUĞU HAKKINDA BİLGİLENDİRME EKB- ENERJİ KİMLİK BELGESİ ALMA ZORUNLULUĞU HAKKINDA BİLGİLENDİRME Enerjinin etkin kullanılması, israfın önlenmesi, enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve çevrenin korunması

Detaylı

I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ

I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ Meteorolojik şartlar, hava kirliliğinin sadece can sıkıcı bir durum veya insan sağlığı için ciddi bir tehdit olduğunu belirler. Fotokimyasal dumanın negatif etkileri

Detaylı

ÇEVRE KORUMA DAİRESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME VE İZLEME DENETLEME ŞUBE AMİRİ KADROSU HİZMET ŞEMASI

ÇEVRE KORUMA DAİRESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME VE İZLEME DENETLEME ŞUBE AMİRİ KADROSU HİZMET ŞEMASI ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME VE İZLEME DENETLEME ŞUBE AMİRİ KADROSU Kadro Adı : Çevresel Etki Değerlendirme ve İzleme Denetleme Şube Amiri Hizmet Sınıfı : Yöneticilik Hizmetleri Sınıfı (Üst Kademe Yöneticisi

Detaylı

HAVA KİRLİLİĞİ KONTROLÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ: PERFORMANS GÖSTERGELERİ YAKLAŞIMI

HAVA KİRLİLİĞİ KONTROLÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ: PERFORMANS GÖSTERGELERİ YAKLAŞIMI HAVA KİRLİLİĞİ KONTROLÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ: PERFORMANS GÖSTERGELERİ YAKLAŞIMI A. Teoman SANALAN, Kerime SARIOĞLU ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Çevre Envanteri ve Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığı

Detaylı

9-ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM

9-ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM 9-ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM ZEHİRLENMELER Zehirlenme nedir? Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin girmesi sonucu normal fonksiyonların bozulmasıdır. Vücuda dışarıdan giren bazı yabancı maddeler, vücudun

Detaylı

ULUSAL ENERJİ VERİMLİLİĞİ EYLEM PLANI (Bina Sektörüne Yönelik Eylemler)

ULUSAL ENERJİ VERİMLİLİĞİ EYLEM PLANI (Bina Sektörüne Yönelik Eylemler) ULUSAL ENERJİ VERİMLİLİĞİ EYLEM PLANI (Bina Sektörüne Yönelik Eylemler) YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İçerik 1) Enerji Verimliliği Genel Görünüm 2) UEVEP 2017-2023 Bina Sektörüne Yönelik Eylemler

Detaylı

19 Eylül 2014 CUMA Resmî Gazete Sayı: 29124 TEBLİĞ

19 Eylül 2014 CUMA Resmî Gazete Sayı: 29124 TEBLİĞ 19 Eylül 2014 CUMA Resmî Gazete Sayı: 29124 TEBLİĞ Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: AHŞAP VE ÖN YAPIMLI ÇELİK İLE ALÜMİNYUM ALAŞIMLI BİLEŞENLERDEN OLUŞAN DIŞ CEPHE İŞ İSKELELERİNE DAİR TEBLİĞ Amaç ve

Detaylı

ÇOK PAYDAŞLI SAĞLIK SORUMLULUĞUNU GELİŞTİRME PROGRAMI

ÇOK PAYDAŞLI SAĞLIK SORUMLULUĞUNU GELİŞTİRME PROGRAMI ÇOK PAYDAŞLI SAĞLIK SORUMLULUĞUNU GELİŞTİRME PROGRAMI Prof. Dr. Murat TOPBAŞ Program Koordinatörü Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 1 Proje 2011 yılı Ocak ayında Sağlık

Detaylı

Geleceğe yapılan en huzurlu yatırım...

Geleceğe yapılan en huzurlu yatırım... Geleceğe yapılan en huzurlu yatırım... BAŞARININ ANAHTARI, DÜNYADA OLUP BİTENLERİ ALGILAYIP GÜNÜN İHTİYAÇLARINA UYGUN ÜRÜNLERİ SUNMAKTIR. Pieter C. Vink Sizlerden aldığımız güç ve güvenle, köklü ticaret

Detaylı

ÇEVRE DOSTU BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÖRNEK UYGULAMALAR Seda YÖNTEM / EKODENGE A.Ş.

ÇEVRE DOSTU BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÖRNEK UYGULAMALAR Seda YÖNTEM / EKODENGE A.Ş. ÇEVRE DOSTU BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÖRNEK UYGULAMALAR Seda YÖNTEM / EKODENGE A.Ş. Sağlıklı Fiziki Çevreler için Sürdürülebilirlik Esasları Binanın güneşe göre konumlandırılması ve şekillenmesi,

Detaylı

Dünya nüfusunun her geçen yıl artması, insanları beslenme, giyinme ve barınma gibi temel ihtiyaçlarını gidermek için değişik yollar aramaya

Dünya nüfusunun her geçen yıl artması, insanları beslenme, giyinme ve barınma gibi temel ihtiyaçlarını gidermek için değişik yollar aramaya Dünya nüfusunun her geçen yıl artması, insanları beslenme, giyinme ve barınma gibi temel ihtiyaçlarını gidermek için değişik yollar aramaya zorlamıştır. Mevcut Dünya topraklarından daha çok verim elde

Detaylı

Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri

Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri Environment International Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri Hoş Geldiniz 23 Temmuz 2010 Wim van Doorn TEMĠZ HAVA NEDĠR? Temiz hava bileşimi Azot Oksijen Su buharı Diğer kirleticiler Karbon dioksit Organik

Detaylı

AVUKAT BÜROSU RİSK DEĞERLENDİRME FORMU

AVUKAT BÜROSU RİSK DEĞERLENDİRME FORMU AVUKAT BÜROSU RİSK DEĞERLENDİRME FORMU İşveren Büro Adresi Yapılan İş Çalışan Sayısı Toplam: Hukuki Danışmanlık, Dava ve İcra İşlemleri Takibi Erkek Kadın Çocuk Stajyer Öğrenci RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPILMASININ

Detaylı

MERKEZİ ISITMADA ISI PAYLAŞIM SİSTEMLERİ 1

MERKEZİ ISITMADA ISI PAYLAŞIM SİSTEMLERİ 1 MERKEZİ ISITMADA ISI PAYLAŞIM SİSTEMLERİ 1 Giriş Aytekin ÇAKIR ENERJİ VERİMLİLİĞİ KANUNU Kanun No: 5627 Kabul Tarihi:18.04.2007 ENERJİ VERİMLİLİĞİ KANUNU Kanun no : 5627 Kabul Tarihi : 18/4/2007 Amaç MADDE

Detaylı

EĞ İ Tİ M İ ÇERİ KLERİ

EĞ İ Tİ M İ ÇERİ KLERİ EĞ İ Tİ M İ ÇERİ KLERİ 1 Eğitimlere, Türkiye deki yerel yönetim birimlerinde çalışan tüm yöneticiler ve eğitim konusu ile ilgili personel katılabilir. Yerel Yönetimlerde Yönetici Yetkinliklerinin Artırılması

Detaylı

DIŞ KAYNAKLI DOKÜMAN LİSTESİ

DIŞ KAYNAKLI DOKÜMAN LİSTESİ Sıra No TS Standartları veya Diğer Dış Kaynaklı Dokümanlar 1 TS EN ISO 9001:2008 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ 2 SAYILI BAŞBAKANLIK DEVLET ARŞİV İ YÖNETMELİĞİ Yürürlük/Kabul Tarihi Aralık 2008 2010 Takip Eden

Detaylı

Biyolojik Risk Etmenleri

Biyolojik Risk Etmenleri Biyolojik Risk Etmenleri Mesleki tehlikeler Biyolojik, Biyomekanik, Kimyasal, Fiziksel (+radyolojik) Psikososyal TANIMLAMA Çalışma yaşamında biyolojik risk etkenleri denildiğinde akla, herhangi bir enfeksiyona,

Detaylı

KONUTLARDA NET FAYDALI ALAN HESABI VE KDV ORANLARI

KONUTLARDA NET FAYDALI ALAN HESABI VE KDV ORANLARI Tarih: 15.10.2015 Sayı : 2015/194 KONUTLARDA NET FAYDALI ALAN HESABI VE KDV ORANLARI 3065 sayılı KDV kanunun 28. maddesi 6322 Sayılı Kanun un 22. maddesiyle kısmen değiştirilmiştir. Bu değişiklikle Bakanlar

Detaylı

KARBONMONOKSİT ZEHİRLENESİ

KARBONMONOKSİT ZEHİRLENESİ KARBONMONOKSİT ZEHİRLENESİ KARBONMONOKSİT ZEHİRLENESİ Karbonmonoksit öldürme potansiyeli olan; renksiz, kokusuz, tatsız, bu nedenle fark edilmesi zor bir gazdır. Bu özelliklerinden ötürü sessiz katil adını

Detaylı

TURHAN DOĞRU NEFES ALMAK:

TURHAN DOĞRU NEFES ALMAK: Mustafa TURHAN A sınıfı İşgüvenliği Uzmanı mturhan.isg@gmail.com DOĞRU NEFES ALMAK: Solunum Koruyucuların Farklı Sektörlerde Kullanımı 1 Doğru Nefes Almak ne demek? Tehditler İmkanlar Solunum koruyucular

Detaylı

Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı. Gaziantep 2014

Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı. Gaziantep 2014 Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Gaziantep 2014 It is a general warming effect felt on Earth s surface, produced by greenhouse gases. Küresel ısınma nedir? Atmosfere verilen gazların sera etkisi

Detaylı

ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi

ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi (*) * Ders notları 12.10.2018 tarihinde güncellenmiştir. Dr. Öğr. Üyesi Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Kanunlar 1983: 2872 sayılı Çevre Kanunu 2006: 5491

Detaylı

BİYOİNORGANİK KİMYA 9. HAFTA

BİYOİNORGANİK KİMYA 9. HAFTA BİYOİNORGANİK KİMYA 9. HAFTA Meslek Hastalıklarına Neden Olan Kimyasallar Meslek Hastalıkları meslekle-işle ilgili hastalıklardır. Meslek hastalıklarının Genel Özellikleri: Kendine özgü bir klinik tablo,

Detaylı

AB ve Türkiye Sivil Toplum Diyaloğu - IV Tüketicinin ve Sağlığın Korunması Hibe Programı

AB ve Türkiye Sivil Toplum Diyaloğu - IV Tüketicinin ve Sağlığın Korunması Hibe Programı AB ve Türkiye Diyaloğu - IV Tüketicinin ve Sağlığın Korunması Avrupa Birliği Bakanlığı, Katılım Öncesi AB Mali Yardımı kapsamında finanse edilen diyalog sürecini desteklemeye devam etmektedir. Diyaloğu-IV

Detaylı

Türkiye de Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Sağlık Harcamalarının Gelişimi

Türkiye de Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Sağlık Harcamalarının Gelişimi Türkiye de Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Sağlık Harcamalarının Gelişimi Mehmet ATASEVER Kamu İhale Kurumu Kurul Üyesi Ankara, 29.11.2018 Sağlık Nedir? Dünya Sağlık Örgütü sağlığı şöyle tanımlanmıştır:

Detaylı

Çevre İçin Tehlikeler

Çevre İçin Tehlikeler Çevre ve Çöp Çevre Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü hava, su, toprak, doğal kaynaklar, belirli bir ortamdaki bitki ve hayvan topluluğu, insan ve bunlar arasındaki faaliyetleri içine alan ortamdır.

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL Sağlık hizmeti sunumu sırasında sağlık çalışanları, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden sağlıklarını tehdit eden pek çok riske maruz

Detaylı

Türkiye de Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Sağlık Harcamalarının Gelişimi. Sağlık Nedir?

Türkiye de Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Sağlık Harcamalarının Gelişimi. Sağlık Nedir? Türkiye de Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Sağlık Harcamalarının Gelişimi Sağlık Nedir? Dünya Sağlık Örgütü sağlığı şöyle tanımlanmıştır: Mehmet ATASEVER Kamu İhale Kurumu Kurul Üyesi Sağlık insanın;

Detaylı

ENERJİ YÖNETİMİ ve POLİTİKALARI

ENERJİ YÖNETİMİ ve POLİTİKALARI ENERJİ YÖNETİMİ ve POLİTİKALARI Kazanlarda baca gazı analizlerinin değerlendirilmesine başlamadan önce yanmanın kimyasal denklemlerini hatırlamak yararlı olacaktır. Yakıt tamamen yandığında, içerisindeki

Detaylı

TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ BURSA İLİ 2018 HAVA KALİTESİ

TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ BURSA İLİ 2018 HAVA KALİTESİ BURSA İLİ 2018 HAVA KALİTESİ (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan ölçüm sonuçlarına göre hazırlanmıştır) Yerel hava kalitesi, yaşadığınız ve nefes aldığınız şekli etkiler. Hava durumu gibi

Detaylı

Sağlık Sektörü -SWOT Analiz-

Sağlık Sektörü -SWOT Analiz- Sağlık Sektörü -SWOT Analiz- Strength Weakness Opportunities Threads TREASURY M. Emre ELMADAĞ Deniz ERSOY M. Uğur TOKSARI Strength İnsan Sağlığı Çocuklardaki aşılama oranlarında gözle görülür iyileşmeler

Detaylı

SİGARANIN ZARARLARI VE İÇİNDEKİ ZARARLI MADDELER

SİGARANIN ZARARLARI VE İÇİNDEKİ ZARARLI MADDELER SİGARANIN ZARARLARI VE İÇİNDEKİ ZARARLI MADDELER TÜTÜN DUMANININ ZARARLARI 1 / 5 Tütün dumanına maruziyet, başkalarının içtikleri tütün ürününden soluduğumuz duman ya da yanan bir sigara, puro, pipo ve

Detaylı

1 PLANLAMA ALANININ GENEL TANIMI 2 PLANLAMANIN AMAÇ VE KAPSAMI

1 PLANLAMA ALANININ GENEL TANIMI 2 PLANLAMANIN AMAÇ VE KAPSAMI 1 ANTALYA İLİ, MANAVGAT İLÇESİ ÇELTİKÇİ MAHALLESİ VE DEMİRCİLER MAHALLESİ MEVKİİNDE D-400 KARAYOLU ÇEVRESİNDE 1/5.000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ 1 PLANLAMA ALANININ GENEL TANIMI Planlama alanı

Detaylı

EĞİTİM PROGRAMI ÇERÇEVESİ BİRİNCİ EĞİTİM MODÜLÜ

EĞİTİM PROGRAMI ÇERÇEVESİ BİRİNCİ EĞİTİM MODÜLÜ EK-2 PROGRAMI ÇERÇEVESİ BİRİNCİ MODÜLÜ MÜFREDAT KONUSU MODÜL GENEL Enerji verimliliği mevzuatı, M1 Teorik Enerjide arz ve talep tarafındaki gelişmeler, M1 Teorik Enerji tasarrufunun ve verimliliğin önemi

Detaylı

BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI TEKNİK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Sevilay ARMAĞAN Mimar. Şb. Md. Tel:0312 4102355 KAPSAM

BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI TEKNİK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Sevilay ARMAĞAN Mimar. Şb. Md. Tel:0312 4102355 KAPSAM BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI TEKNİK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MİMARLAR ODASI İZMİR ŞUBESİ PLANLAMA VE YAPILAŞMAYA İLİŞKİN MEVZUAT VE UYGULAMA Sevilay ARMAĞAN Mimar Şb. Md. Tel:0312 4102355

Detaylı

T.C. İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI

T.C. İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI T.C. İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI PARK VE BAHÇELER DAİRESİ BAŞKANLIĞI YEŞİL ALANLAR PLANLAMA PROJE ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNERGE BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç ve

Detaylı

a. Dilovası Kaymakamlığı İlçe Yazı İşleri Müdürlüğü ne; iskana esas SIĞINAK RAPORU düzenlenmesi hk.

a. Dilovası Kaymakamlığı İlçe Yazı İşleri Müdürlüğü ne; iskana esas SIĞINAK RAPORU düzenlenmesi hk. YAPI KULLANMA İZNİ VERİLMESİ 1. Parsel içerisindeki inşaat işleri tamamlandığında katılımcı firma tarafından YAPI KULLANMA İZNİ başvurusu yapılır. (EK 01 - Firma antetli kağıdına, parsel ile ilgili ada,

Detaylı

www.biliminsaat.com MUTLULUK DOLU

www.biliminsaat.com MUTLULUK DOLU 3 MUTLULUK DOLU Bilim Kent Meşe Evleri aileniz ve sevdiklerinizle birlikte güvenli ve mutlu, hayattan soyutlanmadan huzur içerisinde sürdürebileceğiniz bir yaşamın kapılarını aralıyor. 5 HUZURLU Bilim

Detaylı

ENERJİ KANUNU. İ.Yenal CEYLAN Makina Mühendisi. Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü

ENERJİ KANUNU. İ.Yenal CEYLAN Makina Mühendisi. Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü ENERJİ VERİML MLİLİĞİİĞİ KANUNU ve MALİ DESTEK İMKANLARI İ.Yenal CEYLAN Makina Mühendisi ENERJİ VERİML MLİLİĞİİĞİ KANUNU ve MALİ DESTEK İMKANLARI A. Verimlilik Artırıcı Projelerin (VAP) Desteklenmesi B.

Detaylı

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen

Detaylı

T. C İzmir Bornova Belediyesi Kentsel Tasarım Müdürlüğü Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik

T. C İzmir Bornova Belediyesi Kentsel Tasarım Müdürlüğü Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik T. C İzmir Bornova Belediyesi Kentsel Tasarım Müdürlüğü Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 Bu yönetmelik; Belediye hizmetlerinin

Detaylı

Geleceğinize Açılan Kapı

Geleceğinize Açılan Kapı Geleceğinize Açılan Kapı OSMANİYE KORKUT ATA ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK BİRİMLER Fakülteler 1. Mühendislik Fakültesi 2. İktisadi ve İdari Bilimler Fak. 3. Fen Edebiyat Fak. 4. Mimarlık, Tasarım ve Güzel Sanatlar

Detaylı

Kamu Sağlık Politikaları

Kamu Sağlık Politikaları 7. Sağlık Zirvesi Kamu Sağlık Politikaları Hande HACIMAHMUTOĞLU Strateji ve Bütçe Başkanlığı Sağlık, İstihdam ve Sosyal Koruma Daire Başkanı Ankara, 20 Aralık 2018 İÇİNDEKİLER 1) Strateji ve Bütçe Başkanlığı

Detaylı

Türkiye de Ulusal Politikalar ve Endüstriyel Simbiyoz

Türkiye de Ulusal Politikalar ve Endüstriyel Simbiyoz Türkiye de Ulusal Politikalar ve Endüstriyel Simbiyoz Ferda Ulutaş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı KALKINMA AJANSLARI VE BÖLGE PLANLARI İÇİN ENDÜSTRİYEL SİMBİYOZ ÇALIŞTAYI 31 Ocak 1 Şubat 2013 CK Farabi

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI. Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 15 Ekim 2016

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI. Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 15 Ekim 2016 İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 16 Ekim Dünya Gıda Günü Herkesin gıda güvenliğine ve besleyici gıdaya ulaşma

Detaylı

TÜRKĠYE DE ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ

TÜRKĠYE DE ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ 28 Eylul 2010 Ġstanbul TÜRKĠYE DE ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ POLĠTĠKALAR & UYGULAMALAR Erdal ÇALIKOĞLU Genel Müdür Yardımcısı Sunum Planı Enerji Kullanımında Eğilimler Enerji Yoğunluğunun Gelişimi Potansiyel Yasal

Detaylı

Okullardaki Elektrik Sistemlerinde Enerji Verimliliği Sağlamanın Yolları

Okullardaki Elektrik Sistemlerinde Enerji Verimliliği Sağlamanın Yolları Okullardaki Elektrik Sistemlerinde Enerji Verimliliği Sağlamanın Yolları Yrd. Doç. Dr. Hacer Şekerci Yaşar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü (Bina Enerji Yöneticisi)

Detaylı

KIRSAL KALKINMA. Ülkemizin Ulusal Kırsal Kalkınma Politikalarının belirlendiği strateji belgeleri;

KIRSAL KALKINMA. Ülkemizin Ulusal Kırsal Kalkınma Politikalarının belirlendiği strateji belgeleri; KIRSAL KALKINMA Ülkemizde kalkınma girişimleri, 1970'li yılların ikinci yarısından itibaren "kırsal kalkınma" olarak kavramsallaştırılmış olup, Kırsal Kalkınma, ekonomik ve sosyal sektörleri ilgilendiren

Detaylı

SWOT ANALİZİ GRUP-1: ESKİŞEHİR İN EĞİTİM ŞEHRİ OLMASI

SWOT ANALİZİ GRUP-1: ESKİŞEHİR İN EĞİTİM ŞEHRİ OLMASI SWOT ANALİZİ GRUP-1: ESKİŞEHİR İN EĞİTİM ŞEHRİ OLMASI Kuvvetli Yönler: 1.) Eskişehir in iki adet üniversiteye sahip olması (eğitimin kuvvetli olması çevreye dinamizm getirir) 2.) Genç nüfusun fazla olması

Detaylı